Embed Size (px)
DESCRIPTION
АСТАНА АҚШАМЫ №86 (3143) 5 тамыз 2014
Citation preview
WWW.ASTANA-AKSHAMY.KZ
86 5
SHAMY.KZ+27°..+29°+13°.. +15°
–
–
3
-
5 12
айдарының кезекті қонағы – әнші, ҚР еңбек сіңірген қайраткері Өмірқұл АЙНИЯЗОВ. Көкейіңізде жүрген сауалдарыңыз болса, алдағы сәрсенбіге дейін 70-32-35 телефонына хабарласыңыздар.
Сауал – сізден, жауап – бізден!
әнші, рі
ңыз
н!
2www.astana-akshamy.kz
E-mail: [email protected]
Тәуелсіздік сара-йында «Ата өнері – ұрпаққа мұра» атты ұлттық өнер көрмесі өтті.
Қазақстан Республикасының Ұлттық музейі. «Орыс кескіндеме өнерінің 4 ғасыры» көрмесі. Басталуы: 10.00
«Хас Санат» өнер галереясын-да «Аспан мен жердің, жарық пен көлеңкенің арасын-да» көрмесі өтеді.Басталуы: 10.00
Жаңа оқу жылында Астанада
13000-ға жуық бала бірінші сыныпқа
2014 жылдың қыркүйек айында өтетін Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясының қарауына «Астана қаласында орта кәсіптік білім берудің жай-күйі мен оны дамыту болашақтары туралы» мәселе енгізіледі.
Осы мәселе бойынша ұсыныстарыңыз бен ескертпелеріңіз болса, Астана қаласының мәслихаты аппаратының мына телефондарына 55-66-35, 55-66-36, 55-66-37 және сайтқа htt p: //www.maslihat.аstana.kz хабарласуларыңызға болады.
С.ЕСІЛОВ, Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Елордада екі жылдан бері фотоэлектрлі модульдер шығаратын «Astana Solar» зауыты жұмыс істеп тұр. Ол еліміздегі технологиялық ҚазPV жобасы аясында баламалы энергия түрлерін шығарады. Ал,
(Басы 1-бетте)Үрімші мэрінің Астана қа л асына
ж а с а ғ а н р е с м и с а п а р ы а я с ы н д а ұйымдастырылған кездесу барысында Сергей Михайлович Қытай арқылы тауар айналымының жыл өткен сайын артып келе жатқанын тілге тиек ете отырып, бас қаланың дамуына тоқталды.
«Биыл жас елордамыз 16 жасқа тол-ды. Өзін-өзі қаржыландыра а латын деңгейге жетті. Келесі жылдан бастап республикамыздағы төрт донор қаланың біріне айналамыз» деді қала әкімінің орын-басары. Соңғы 16 жылда қала аумағының үш есе өскенін, Астана аумағында 55 мың шағын және орта кәсіпкердің барын, элек-тровоз, локомотив, дизельді двигательдер және алтын өндіретін зауыттың жұмыс істеп жатқанын жеткізді.
Кездесуде Үрімші қаласының мэрі Ильхам Cабыр Үрімшінің ҚХР Шыңжаң ұ й ғ ы р а в т о н о м и я л ы ауд а н ы н д а ғ ы қалалық әрі әкімшілік аймақ екенін, Қытай деректерінен басқа «Үрімші қа ласы» төртінші орта лық қа ла лық аймаққа жататынын айтты.
Өткен жылдың қорытындысы бойын-ша екі ел арасындағы тауар айналымы
– Бұл жекешелендірудің а л д ы ң ғ ы с ы н а н б а с -т ы айырмашыл ығы – элект ронд ық са-уда арқылы жүзеге асатын сат ул ард ың а ш ы қ т ы ғ ы н д а . Елімізде тіркелген заңды тұлғалар 226 мыңнан аса-ды. Соның ішінде тікелей, жанама жол мен мемлекеттің қатысуындағы заңды тұлғалар саны – 8 065. Жекешелендіру кестесіне сәйкес, 2014-2016 жылдары 853 нысан ұсынылады. Биыл жыл соңына дейін 295 кәсіпорын жеке секторға өтуі тиіс. Мақсаты айқын, аяғынан тік тұрған мұндай компаниялардың қаржылық көрсеткіштеріне тоқталсақ, қомақты соманы құрайды. Мәселен, 2013 жылдың қорытындысы бойынша осы 295 кәсіпорынның жеке капиталы жарты триллион теңгеден асқан. Осы тізімдегі 94 мекеме мемлекеттік сатып алулар бойынша 25 миллиард теңгеден астам сомаға қызмет көрсеткен.
Гүлмира ШАРХАНҚЫЗЫ
– Жекешелендіру – бәсекелестікті арттыруға бағытталған мемлекет саясатының негізгі бағыты. Оны жүргізу тауар нарықтарында бәсекелестікті арттырады.
Бүгінде жекешелендіру бойынша тұрақты комиссия құрылды. Оның құрамында Ұлттық кәсіпкерлер палатасы және «Нұр Отан» партиясының мүшелері бар.
Үкімет қабылдаған 2014-2016 жылдарға арналған кешенді жекешелендіру жоспарында квазимемлекеттік ұйымдарды бәсекелестік ортаға өткізу қарастырылған. Жалпы саны 782 ұйымды жекешелендіру қарастырылса, оның ішінде республикалық меншікте 29 ұйым және 3 нысан, коммуналдық меншік бойынша 416 ұйым бар.
Жекешелендірудің екінші толқыны нәтижесінде халыққа ұсынылатын қызмет сапасы жақсара түседі. Мемлекет пен ұлттық хол-дингтер, компаниялар жекешелендіру нәтижесінде инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асыруда қосымша қаржы көздерін иеленеді. Мемлекеттік ұйымдар бейінді емес активтерден арылып, өзінің бар күшін негізгі міндеттерді орындауға жұмылдырады. Ал халық өз кезегінде бәсекелестікті дамытудың арқасында қызмет сапасының жақсаруын, олардың бағасының төмендеуін сезінеді. Бәсекелестік ортаға «Самұрық-Қазына» қоры бойынша 106 актив, «Бәйтерек» – 55», «ҚазАгро» – 32, «Парасат» – 8, «Зерде» – 2 және әлеуметтік кәсіпкерлік корпорациялар бойынша 174 нысан берілмек.
жаңа өнімдерге шикізатты түгелдей Қазақстан кремнийінен алады.
«Зауыт өз жұмысын 2012 жылы бастады. Зауыттың өндіретін негізгі өнімі фотоэлектр тақташалары. Яғни күн сәулесін электр энергия-сына айнал дыратын қондырғы. Зауыттың өнімі барлық облыстарға кең тараған» дейді «Astana Solar» ЖШС инженері Рустам Осман-беков.
Іс ке қо с ы л ған ы на а з у а қ ы т өтсе де, зауыт өнімдеріне сұраныс
артқан. Әсіресе, электр желілерінен шалғайда жатқан аймақтар, жарық жиі сөнетін өндірістік нысандар мен шаруа қожалықтары үшін тап-тырмас дүние. Қазір зауыттың төрт өндірістік бригадасында 200-ге жуық адам жұмыс істейді. Алда олар ЭКСПО көрмесіне қатысып, өз жобаларын көрсетуді мақсат етеді.
С о н ы м е н қ а т а р , о л а р ө з өнімдерін Францияға, Катарға және басқа да шет елдерге шығаруды жоспарлап отыр.
22,5 млрд АҚШ долларын құраса, соңғы а лт ы айдағы көрсет кіш 9 млрд АҚШ долл арына жет-ке н . А с т а н а қ а л а с ы м е н Қ Х Р арасындағы тауар айналым көлемі 2013 жылы 1,265 млрд АҚШ дол-лары шамасында болса, биылғы жарты жылдықта 600 млн АҚШ долларын құраған.
Кездес у б а р ы с ы н д а А с тана мен Үрімші қалалары арасындағы а л дағы уақ ыт қа жоспарл анған бірқатар іс-шаралар талқыланды. Ж а л п ы , А с т а н а м е н Үр і м ш і арасындағы бірлескен жұмыстың
маңыздысы – ауыл шаруашылығы с а л а с ы н д а ғ ы б а й л а н ы с . О с ы орайда « Астана ӘКК » АҚ ҰК м е н « Үр і м ш і » м е м л е к е т т і к активтердің инвестициялық ком-паниясымен серіктес тік т у ра-л ы ж ас а л ға н м е м о ра н ду м н ы ң маңызы зор. Бұл құжат келешекте жылыжай шаруашылығы, ау ыл шаруашылығы саласында біріге қызмет ет у ге мү мкінд ік беру-мен қатар « Аймақтық т ұ рақты қордың» дамуына оң ықпал етеді.
Гүлбаршын ӨКЕШҚЫЗЫ
барады деп күтілуде.
www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]
3
Бетт
і дай
ынд
аған
: Оры
нбек
ӨТЕ
МҰР
АТ. Д
ерек
көзд
ері:
www.
asta
na.k
z, ww
w.in
form
.kz,
baq.
kz
Б а р ш а ғ а а я н , « М е к т е п к е ж о л » жалпыреспубликалық қайырымдылық акци-ясы Білім және ғылым министрлігінің баста-масымен жеті жылдан бері ұйымдастырылып келеді. Әлеуметтік бағыттағы шара биыл «Балаға мейірім сыйла!» ұранымен өткізіліп отыр.
Білім басқармасы өкілінің айтуынша, осы жылғы іс-шаралар Қазақстан Республикасы БҰҰ Бала құқықтары туралы конвенция-ны ратификациялауының 20 жылдығына арналған.
Белгілі болғандай, өткен алты жыл ішінде Астана қаласында «Мектепке жол» акциясы аясында 23 000-нан аса балаға 208 миллион 329 мың теңге көлемінде материалдық көмек көрсетіліпті. Оның ішінде 167 миллион 305 мың теңге бюджет арнайы қордан алынса, 39 миллион 700 мың теңге шамасындағы қаражат меценаттар тарапынан жұмсалған. Бұл
Б р и т а н т е а т р ы е л і м і з г е « Га м л е т » спектаклінің екі жылдық туры аясында сапар-лап келе жатыр. Шекспирдің әйгілі шығармасын әлемнің 205 ел інде са х на л ауд ы көздеген «Globe» теат рының тари хы әріден, орта ғасырл ардан бас та л ад ы. Ол 1599 ж ыл ы труппа актерлерінің ортақ қазанға қосқан
ақшасының арқасында құрылды және оның ба-стау бұлағында Уильям Шекспирдің өзі тұрды. Даңқты драматургтің пьесаларының алғашқы премьералары осы театрдың сахнасында өтті. Биыл Уильям Шекспирдің дүниеге келгеніне 450 жыл толып отыр. Ал, театрдың заманауи ғимараты 1997 жылы ашылды.
Дирижердің айтуынша, бұл туынды қазақ мәдениетінің төрт бірдей кемеңгер тұлғасының – ұлы Абай, либреттосын жазған Мұхтар Әуезов және композиторлар Ахмет Жұбанов пен Латиф Хамидидің есімдерін тарихқа алтын әріптермен қалдырды. «Абай» операсы алғаш рет 1944 жылы Алматыда сахналанды. Композиторлар Мұхтар Әуезовтің либреттосына музыканы қысқа уақыт ішінде жазған болатын. 1958 жылы «Абай» операсына біршама өзгертулер енгізілді, содан бері операны Алан Бөрібаев сахналағанға дейін қойылым еш өзгермеді. Маэстро Бөрібаев 2012 жылы Германиядағы Оңтүстік Тюрингия Мемлекеттік операсы сахнасында «Абай» операсының еуропалық тұсаукесерін жасаған еді, бұл ретте ол шығарманың өзіндік редакциясын жасап, авторлардың әу бастағы түпнұсқа идеяла-рын қалпына келтірді, партитураны қателіктер мен түзетулерден арылтты. Астанада «Абай» операсы оның өз орындаушылық редакциясында сахналанатын болады.
«Менің ойымша, Жұбанов пен Хамидидің операсындағы тұнып тұрған Абай бейнесінің мәнін ашу, музыкалық мұраның мағынасына қайта үңілу әрбір ұрпаққа қажет дүние. Біздің әрқайсымыз Абайды өзімізше түсінеміз, әрбіреуіміздің өз Абайымыз бар, біздің көрермендерге көрсеткіміз келетіні де осы» деп атап өтті Алан Бөрібаев.
Талантты отандасымыздың осы орайда әлемдік деңгейдегі өнер ұжымдары аттай қалап алатын музыкант екенін мақтанышпен айтамыз.
Алан 2004-2007 жылдары Астана қаласының симфониялық оркестрінің бас дирижері болып қызмет атқарды, осы кездерде оркестрдің Берлин-де сәтті өнер көрсеткені есімізде. Әрі Мейнинген театрының (Германия) музыкалық жетекшілігін қоса алып жүрді. 2006-2011 жылдары Норрче-пинг симфониялық оркестрінің бас дирижері, 2007-2012 жылдары Нидерландыдағы Брабант филармониялық оркестрінің бас дирижері сын-ды жауапты қызмет жүгін көтере алған Алан 2010 жылдан бастап Жапонияныңң «Осака Japan Century Symphony Orchestrа» ұжымына шақырылған болатын. Ол, сонымен қатар, Ирландияның Радио және Телевидениесі ұлттық симфониялық оркестрінің музыкалық жетекшісі болып қызмет атқарып келеді. Атақты оркес-трлермен, соның ішінде Ресейдің Үлкен театрымен тұрақты ынтымақтастықта жұмыс істейді.
Әділбек ЖАПАҚ
(Басы 1-бетте)Байқау жобаларына қойылған
басты талап – «Болашақ энер-гиясы» тақырыбын қамту. Со-нымен қатар, еліміздің мәдени ерекшеліктерін айғақтауы тиіс. Іріктеп алынған жобалардың қ а т а р ы н д а Қ а з а қ с т а н м е н Ук ра и на н ы ң т ү рл і ж а р на ма агенттіктері мен жеке дизайнер-лер жолдаған талисмандар бар.
– Байқау шарттарына сай, жеңімпаздар 2014 жылдың тамыз айының 4-і мен 18-і аралығында өтетін х а лықтық дау ыс беру арқылы анықталады. Көп дауыс жинаған үш жобаның ішінен біреуі жеңімпаз болып танылады. Байқау нәтижесі 19 қыркүйекте
жарияланбақ. Жеңімпаз атанған а в то р л а й ы қ т ы м а р а п ат п е н қатар, көрменің маскот брендбу-гын жасау туралы келісімшартқа қол қояды.
– Біз ұсынылған жобалардың креат ивт іл іг іне таң қа л д ық . Маскот барша әлемге танымал болатын көрменің бейнесіне ай-налып, өздеріңіз таңдаған тұмар
Қазақстанға сәттілік әкеледі деп сенемін, – дейді «Астана ЭКС-ПО-2017» ҰҚ» АҚ Маркетинг және жұртшылықпен байланыс жөніндегі департамент дирек-торы Әсел Қожақова.
Айта кеткен жөн, дауыс бе-руге қатысу үшін «Facebook», «V kontakte», «Твиттер» не-месе «Мой Мир» әлеуметтік желілерінде тіркелу қажет не-месе электронды пошта арқылы арнайы код алып қана дауыс б е р у г е б о л а д ы . Ті р к е л г е н пайдаланушыға жеті дизайнның б і р е у і н е ғ а н а д а у ы с б е р у мүмкіндігі қарастырылған.
Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ
қатарда «Нұр Отан» партиясының жергілікті өкілдігі, Дін істері агенттігі, «ҚазТрансГаз» АҚ, «Альянс Банк» АҚ, «Цесна банк» АҚ, сонымен бірге, «КZ» және «Дар» қоғамдық қоры мен Астана қаласының орталық базары да акцияға тұрақты қолдау көрсетіп келеді.
Білім басқармасы басшысының орынба-сары мәлімдегендей, бұл акция балалардың тегін білім алу құқын жүзеге асыру мақсатында қолға алынған. Өйткені, тұрмыс таршылығына
кеп тірелетін әртүрлі себептермен мектепке бара алмай қалып жүрген балалар баршылық. Сөзімізге дәлел: бір ғана 2013 жылы білім және ішкі істер саласы мамандарының арнайы рейд жүргізуі барысында жағалай қарап өткен 65 847 пәтердің өзінен мектепке бармаған, мектеп жасындағы екі бала анықталған. Қайырымдылық шарасы аясында ол балалар қажетті оқу құралдары мен мектеп киімдерімен қамтамасыз етіліп, мектепке бара бастады.
Жалпы 2013 жылдың өзінде көп балалы, әлеуметтік жағынан аз қамтылған, сондай-ақ асыраушысы жоқ 6256 балаға және 250 мүгедек балаға 23 миллион теңге шамасында көмек көрсетілген.
Соның ішінде, 2013 жылы жергілікті бюд-жеттен орта білім алып жүрген жағдайы төмен балалар үшін 169 миллион 345 мың теңге бөлінсе, 2014 жыл үшін 177 миллион 940 мың теңге көлемінде қаражат бөлініп отыр.
Биыл дәстүрлі түрде 1 тамыз күні басталған «Мектепке жол» акциясы 30 қыркүйекке дейін жалғасады. Қаладағы аялдамалар мен көпшілік орындарда шара жөніндегі құлақтандырулар ілініп, үш аудан мен саяжайларда да рейд жүргізіледі. Ал ірі сауда орындарында шара-ны іске асыру мақсатында арнайы бутиктер қызмет істеп, №13, 45, 55 мектепте айына екі рет халыққа кеңес өткізіледі.
Мектеп мұғалімдері, ата-аналар, білім басқармасы мен ішкі істер басқармасы өкілдері қатысқан кешегі жиында қайырымдылық акциясының алғашқы сыйлықтары таратылды. Биыл мектеп табалдырығын аттағалы отырған бүлдіршіндерге 18 мың теңге көлеміндегі қаражатқа мектеп құралдары үлестірілді.
Нәзира САЙЛАУҚЫЗЫ
4www.astana-akshamy.kz
E-mail: [email protected]
Меруерт:
Жазира:
– Жоқ. Медициналық көмек сізге тегін көрсетіледі және Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексіне сәйкес, перзентхананы өзіңіз таңдайсыз.
Айдана:
– Өзіңізбен бірге жүктілік картасы, жеке куәлігіңіз, тазалық және жеке гигие-на заттары, нәрестеге қажетті дүниелер, атап айтсақ, памперс, жаялық, киім-кешек болуы керек.
Қызғалдақ:
– Жоқ . Себебі , босан у әйел д ің қалаған уақытында емес, табиғи жол-мен толғақ келген кезде басталуы керек. Медициналық көрсеткіштер болған жағдайда, атап айтсақ, жүктіліктің асқынуы немесе босану уақытынан асып кеткен кезде, яғни жүктіліктің 38-42 аптасында босануды қоздыру көрсеткіші болуы мүмкін. Басқадай жағдайда толғақты күткен жөн.
Мәдина:
– Иә, қалалық перзентханада әрбір б о с а н у ш ы ғ а м і н де т т і т ү рде б і р реттік киім және төсек жабдықтары беріледі. Қазіргі кезде ВИЧ, гепатит ауруларының алдын алу мақсатында бір реттік ине, шприц, киім, төсек жабдықтары және басқадай барлық м е д и ц и н а л ы қ к ө м е к к ө р с е т у жабдықтары да пайдаланылады.
Бибісара:
– Міндетті түрде. Сізге ота жасаған кезде сәбиіңіз жұбайыңыздың кеудесіне жатады. Ота біткеннен кейін сәбиіңіз өзіңізге тап-сырылады.
Нәдира:
– Перзентханаға түскен бетте дәрігерлер сізді қарайды және босанудың стимуляция-лау жоспар бойынша өткізеді.
Алина:
– Әрине, болады. Ол үшін біздің перзентхананың емханасына келіп, тіркеу бөліміне тіркелесіз. Ал, боса-нар алдында ақылы түрде босанғыңыз келетіні жөнінде өтініш жазып, перзент-ханамен келісімшартқа отырасыз.
Ралида:
– Біздің емханаға ақысыз есепке тұру үшін өзіңіз тіркелген емханадан медициналық көрсеткіш бойынша жолдама алып келіңіз, сосын есепке тұруыңызға болады. Медициналық көрсеткіштеріңіз болмай, жолдама берілмесе, сіз біздің емханада ақылы түрде қызмет ала аласыз.
Әсел:
– Біздің емханаға келіп, таңертеңгі сағат 8-ден 16.00-ге дейін екінші қабаттағы 222-кабинеттегі дәрігерлердің қабылдауына жазылу арқылы кардиото-кографияны өте аласыз.
Аида:
– Жатыр қосалқасының ісігіне бізде лапораскопиялық ота жасалады. Ол үшін сіз өз емханаңызға барып қажетті тексерістерден өтіп, бізге жолдама алып келесіз. Бұл ота қалалық перзентханада тегін жасалады.
Жұлдыз:
– Сәлеміңізді міндетті түрде жеткіземін. Сауығып кетіңіз. Жалпы, денсаулық сақтау саласы қызметкерлерінің жұмысы жеңіл емес. Күніне қаншама рет өлім мен өмір үшін күресуге тура келетін сәттер кездеседі. Бұл ретте біздің дәрігерлер екі бірдей адамның, яғни, босануға келген ана мен оның нәрестесінің өмірін сақтап қалуға тиіс. Сондықтан олардың еңбегін
Мөлдір:
– Бұрындары бізде қалалық әділет органдарының қызметкерлері жұмыс істеген. Қазіргі кезде олар өз жұмыстарын халыққа қызмет көрсету орталығының мекемелерінде ғана атқарады. Сондықтан, перзентханадан шыққаннан кейін өзіңіз тіркелген ауданға қарасты халыққа қызмет көрсету орталығына барып, сәбиіңізді балабақша кезегіне тіркеуіңізге болады.
Гүлбаршын ӨКЕШҚЫЗЫ
– Бүкіләлемдік Денсаулық сақтау ұйымының нұсқауы бойынша қазіргі кезде елімізде серіктесіп босану кеңінен қолданылуда. Себебі, босанудың бұл түрі босанушыға моральдық-психологиялық демеу және күш-жігер беруге нақты септігін тигізеді.
Рас, бүгінде жүкті әйелдердің ба-сым бөлігі оны қолдайды. Мұндай жағдайда медициналық қызметкерлер де серіктеспен бірігіп босанушы әйелге
психологиялық көмек көрсетеді. Жал-пы, біздің перзентханада күніне отызға жуық әйел босанады. Олардың үшеуіне бір акушер тағайындалған. Нәресте дүниеге келген сәттен анасымен бірге болады, барлық медициналық процедура босанушының немесе серіктестің көзінше жасалады және артық манипуляциялар азаяды. Сондықтан, серіктес босануды біздің перзентхана ұжымы да дұрыс деп есептейді.
ескеріп, жұмысымызға түсіністікпен қарағаныңыз үшін сізге де рақмет. Біз үшін пациенттердің барлығы бірдей. Бастысы, ана мен баланың дені сау, жағдайлары жақсы болса болғаны. Пер-зентханамызда ай сайын этика және де-онтология туралы семинарлар өткізіліп тұрады. Онда денсаулық сақтау сала-сы қызметкерлерінің пациенттермен қарым-қатынастағы әдебі, олардың өзін ұстауы туралы кеңінен әңгіме қозғалады. Бұл бағыттағы жұмыстар жыл бойы жалғасады.
5www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]
Б і р і н ш і д е н , о қ у ы қ а л т а көтерерліктей. Қазақстандық жетекші оқу орындарында бір жылдық оқу ақысы – 300 мыңнан 800 мыңға дейін барса, Малай-зия университетінде – теңгеге шаққанда 400 мыңның о жақ-бұ жағы. Студенттердің көпшілігі Малайзияның «Sunway», «Asia Pacific University of Technology & Innovation (APU)», «HELP», «Limkokwing University of Creative Technology» университеттерін таңдайды. Жаңа заманға сай сан түрлі қажетті мамандықтар тізімі мол әрі халықаралық стандартқа сай диплом береді.
Сонымен қатар, Англияда білім алу жылына 35000-40000 АҚШ дол-лары болса, Малайзияда студенттің
– Ұланбатыр, бірлестіктің жұмысына биыл үш жыл толады екен. Әу баста көздеген мақсаттарыңыз орындалды ма?
– Бұған дейін Қытайда қазақ жастарының бірде-бір бірлестігі болмады. Сондықтан, елдің түкпір-түкпірінде оқып жүрген жастардың басын қосып, тамаша бірлестік құруға бел байладық. 2011 жылы қазан айында Пекин орталық халық радиосының бастамасымен Қытай астанасында өткен «Тұңғыш Қытай қазақ студенттерінің кәсіптену және ғылым-техника жаңалықтарын ашу» мәжілісінде бұл мақсатымызға жеттік. 4 қазан күні «Қытай қазақ студенттерінің бірлестігі» ресми түрде құрылды. Алғашқы құрылтайымызға 180 қазақ студенті қатысты. Бүгінде бірлестіктің ғылым-техника, аударма, жоба-жоспар, кеңес беру, мәдениет, спорт, үгіт, сауда-экономика және заң бөлімдері бойынша жетекшілер жұмыс жасайды. Жұмысымыздың жандануына Қазақ мәдениет қоғамындағы жастар тобының төрағасы Думан Жақыпұлы ағамыз айрықша көмек көрсетті. Қазірге дейін студенттер бірлестігінің үш реткі құрылтайы табысты өтті . Студенттер құрылтайынан бөлек, ана тілі сыныбын ашу, жетім балаларға қарайласу , көмекке мұқтаж жандарға жәрдемдесу, орта мектептегі бауырлардың университет таңдауына арнаулы материал шығарып, кеңес беру секілді жұмыстармен айналысамыз.
– Бірлестіктің қоғамға тигізер әсері қандай?– Студенттер бірлестігінің дамуы үшін аза-
жүріп-тұруына, тамағына, киімі мен қажетті құрал-жабдықтарына көп де-генде 7 000-15 000 АҚШ доллары ғана жұмсалады екен.
Ондағы университеттердің көбі Ұлыбритания, АҚШ, Жаңа Зеландия, Австралия, Германия және Франция елдерінің филиалдары болып саналады. Аталған мемлекеттермен студент алмасу мәселесі де дұрыс жолға қойылған.
Сауалдама көрсеткендей, білім алушылардың 80%-ы жаңа технология-лар меңгеруді құп көреді. Капиталистік көзқараспен қарайтын жастардың айтуын ша, жаңа технология жүрген жерде қаржы да көп болады.
Сабақтары ағылшын тілінде жүреді. Оқуға кеткен студенттеріміз нан сұрай алатын деңгейдегі ағылшынмен барып, 4 жылдан соң шет тілді еркін меңгеріп,
елге оралып, ұлттық компаниялар мен шетелдік кәсіпорындарға жұмысқа орналасады.
М а л а й з и я д а о қ у д ы ң т а ғ ы бір артықшылығы – ауа райының қолайлылығы. Орташа жылдық темпе-ратурасы – 25-28°С.
Сондай-ақ, студенттік қалашық та атап өтуге тұрарлық. «Болашақтың қаласы» деген атқа ие болған Сайбер-джая қаласы тұтастай студенттердің ор-дасына айналғалы біраз жыл болыпты. Тіпті, мұндағы жергілікті кәсіпкерлер тұрғын үйлердің өзін студенттерге лайықтап тұрғызғанын байқадық. Бас-тысы, Қазақстаннан барған жастарға тамақтану мәселесі қиындық тудыр-майды. Өйткені, Малайзияның 60%-ын мұсылмандар құрайды, мемлекеттік діні – Ислам. Студенттер қалашығындағы
дәмханалар таяқ тастам жерде, тәбет-талғамға сай астың түр-түрі бар әрі бағалары да қолайлы. Малай асханасы да ерекше сұранысқа ие, әсіресе, нандары өте дәмді.
Т а ғ ы б і р а й т а к е т е р л і г і , Малайзиядағы көлік жолдары көрген кісіні таңдай қақтырады. Көлік кептелісін көру – аракідік жәйт. Себебі, пойыздар жер астымен де, жер үстімен де зулай береді. Ал, автобустары так-симен пара-пар. Аялдамаға жетпей-ақ, «тоқта» деген түймені баса қалсаңыз болды, діттеген жеріңізден түсіріп кетеді. Қазақ студенттерінің көпшілігі көлікті жалға алып, оқуын да, жұмысын
да дөңгелетіп жүрген жайы бар.А ғ ы л ш ы н д ы қ т а р д ы ң
бодандығында болған Малайзияның айналдырған елу жыл ішінде «Азия жолбарысы» атануы тегін емес. Олар мұны мемлекеттің жүргізген дұрыс саясаты мен білім-ғылымға, жаңа технологияны меңгеруге деген талпынысының нәтижесінде жеткенін жасырмайды. Ендеше, «жақсыны көрмекке» деген қазақы мінезбен жас тарымыз Малайзия елінің білімі мен ғылымын, тәжірибесін иге-руге ұмтыла түссе, одан ұтпасақ, ұтылмасымыз анық.
Құндыз ЕРАЛЫ
LatinshaA,a ,B,b ,C,c ,D,d ,E,e ,G,g ,Y,y ,J,j ,K,k ,L,l ,M,m ,N,n ,O,o ,oP,p ,Q,q ,R,r ,T,t ,W,w ,U,u ,I,i ,Gh,gh ,Nh,nh ,Sh,sh ,Z,z ,' Jinhishkertw belgisi
маттар бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып келеді. Аударма саласында да біраз еңбектендік. «Жастар сұхбатын» ұйымдастырып, қазақ мәдениетін таныстырып, ұмытылып бара жатқан дәстүрлі мұраларды түгендеудеміз. Былтыр ел Тәуелсіздігі қарсаңында «Бірлік керек біздерге!» атты ғаламторда тұңғыш рет студенттер айты-сын ұйымдастырдық. Студенттер бірлестігінің қаламдастығы құрылып, «Жас Алаш», «Ақ жол» сынды қос айлық журналдармен бірге «Алақай» газетін шығардық. Және «Қытай ұлттары» атты халықаралық журналға, «Шыңжаң» газетіне студенттер қаламынан туған шығармалар мен ғылыми еңбектерін жолдап, жарыққа шығаруға мұрындық болдық. Бір сөзбен айтқанда, осы уақыт ішінде қазақ студенттерінің ортақ арнасы қалыптасты деуге болады.
– Қазақстанда латын әліпбиіне көшу мәселесі көтерілгені белгілі. Сіздің көзқарасыңыз қандай?
–Біздің қазақ студенттерінің сайты латын әліпбиіне көшудің қамында. Ұлт көсемі Әлихан Бөкейхановтың «Қазақтардың басын қоспай, қазақ қазақ болмайды» деген сөзін естен шығармауымыз керек. Латыншаға көшу арқылы әлем қазақтарының басын қосуда үлкен жеңіске жетуге болады. Қазақ жазуының бірлікке келуі
арқылы ел бірлігін нығайтуға, әлем қазақтарының мәдениет және тәжірибелерін алмастыруда игі істер атқарылар еді.
– Осы ретте әліпбиге қатысты қандай жобаларыңыз бар?
– Студенттер бірлестігі өз тарапымыздан шыққан жобаны Қазақ еліне ұсынуды жөн көрдік. Біз азаматтардың ортақ бекімі негізінде жасалатын латын әліппесін құрадық. Жобаға Түркияда оқып жатқан әрі түрік тілінің маманы Елдес Ордалаштың еңбегі зор. Тағы да Әлихан бабамның мына бір сөзі әркез есте болуға тиіс деп ойлаймын: «Қазақтың болашағы, кең мағынада алғанда, батыстан үйренуде». Латыншаға көшудің үлкен арнасы батыстың ақаусыз мәдениетін және өнеркәсіп техникасын қабылдауда және ұлттық дәстүрімізді сақтауда, қазақ халқының әлем өркениеті мен руханиятына үлес қосып, өз елінің мемлекеттік идеологиясын бекемдеуде тарихи рөлі зор болмақ.
– Өзіңіз басқаратын бірлестіктің мүшелері қай мамандықты игеруде?
– Әр саланың азаматтары бар. Әдебиет, көркем өнер саласынан бастап, медицина, ауыл шаруашылығы, металлургия, кен барлау, мұнай барлау, тасымалдау, әскери, электронды тех-нология, халықаралық экономика және сауда, дипломатия сынды әр алуан салада білім алуда.
– Қандай ұсыныстарыңыз бар? –Қазақстанда дүниежүзілік Қазақ студент-
жастарының бірлестігін құруды ұсынамын. Осы арқылы әлемнің жер-жерінде жүрген қазақ
жастарының басын бір арнаға әкелуге, ұлттық өнеркәсіп пен ұлттық экономиканы құруға бола-ды деп білемін.
Сұхбаттасқан Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ
6www.astana-akshamy.kz
E-mail: [email protected]
Жайнаған гүлдер далада,Сүйгенім менің қалада.Сенсің менің сүйгенім,Басқаны қалама.Көңілімде бар түйгенім,Сенсің, сенсің сүйгенім.Көп күттірген жарым менің, Қарагөз сүйгенім, - деп жастық
шағымыздан құлағымызға сіңісті болып, жүрегімізге орнығып қалған, көңілге таныс, жүрекке ыстық әнді естігенде және оны өз Президентіміз шырқағанда, ол кісінің әншілік та-лантына таңырқап және мақтаныш сезімі кеудені кернеп, естелік толқынына сүңгіп кеттім...
«Шіркін-ай!» деп ойладым мен. Ақордадан жиі-жиі қазақша ән естіліп тұрса ғой. Кең байтақ Қ а з а қс та н ы м т ы н ы ш т ы қ та ғ ы еңбек пен бейбітшіліктегі мейрам құшағында гүлдене берсе екен.
Ес тел ік дед ім-ау. Ол был ай еді. Жол сапарда жүріп пойызда Мүтәлханов Қажымұқан Түменұлы деген азаматпен таныстым. Заңгер екен. Қытайдағы қазақ фильмі «Ха-сен мен Жамиләда» ойнаған әртіс жігітке ұқсайды. Өнерге қатысы бар, оны кейін білдік. Мен Ақордадан шырқалған ән туралы, жалпы еліміз, Президентіміз туралы сүйкімді әңгімелер бастағанда ол «Осы уақытқа дейін мен Зеберше Оспа-нова деген жеңгемнің әнінің жыл-дар бойы ұмытылмай жүргеніне таңғаламын» деді.
Әннің туу тарихы жөнінде айтпас бұрын автордың – кейіпкеріміздің ғашық болған адамы да оңай адам емес екенін байқаймыз. Кейін жары болған бұл кісі үлкен өнер жарыстарының жүлдегері екен. Аты – Есімхан. Сейітбектен Мүтәлхан, Қысабек деген екі бала т уған. Мүтәлханнан Түмен, Түменнен Қажымұқан. Қысабектен Есімхан. Негізі Қысабектің алты баласы бар. Осы Есімхан Қысабеков елуінші жылдары Қазақтың заң инсти-тутына келіп оқуға түседі. Сол оқудың үшінші курсында жүргенде өнерпаздар жарысына қатысып, студенттік спектакльдерде ойнап, лауреат атанады. Кейін қалалық, республикалық көркемөнерпаздар байқауларына қатысып, көзге түсе бастайды. Тіпті, Алматыдағы жаңа ашылған театрға да шақырылады. Сонда алғаш рет үлкен сахнада Есімхан бірінші рет Бекежанның рөлін, Зеберше Оспанова Қыз Жібек
рөлін ойнайды. Мәскеуде өткен Одақтық фестивальда 1950-1956 жылдар аралығында Қазақстанның алғашқы лауреаты болып екеуі бірге қайтады. Интернеттен, мұражайдан осы көріністерді табуға болады екен.
Е с і м х а н б а т ы р т ұ л ғ а л ы , а с а к ө р к е м , ө т е с ұ лу ж і г і т болған. Жоғарыда айтылған заң факультетінде оқып жү ргенде Төлеген рөлін ойнау да ұсынылған. Бірақ Бекежан рөлінің бұйырғанын айттық. Зеберше екеуінің арасында тұтанған махаббатқа «Қыз Жібек» фильмі куәгер сияқты көрінеді. Асанәлі Әшімов, Құман Тастан-бековтермен қатар кинобайқауға қатысқан. Фильмді көрген кезде олардың ойнағанына қарап оты-рып, Есімхан ойнағанда қалай бо-лар еді деп таңданып, ойланып қоямыз. Бірақ өмір жолы бұралаң, тағдырдың жазғаны болады ғой. Аға-жеңге махаббатының мықты болғандығының куәсі ретінде Зе-берше Оспанованың «Сүйгенім менің қалада» әнін айтамыз. Себебі, махаббаттың үлкен шыңына шыққан
бақытты hәм сағынышқа толы қыз жүрегінің ғашықтық гимні десе де болғандай ән әлі ұмытылмай жаңа толқын ұрпақтың жүрегін толқытып келеді. Қыз күнінде жазылған ыстық сезімнен туған ән әлі айтылып келеді.
Жан жүрегін жаралаған Есімхан бейнесі – көркемдік деңгейге жет-кен шығармаға айналды. Халық біледі, ол кезде Есімхан отбасын құрған, үйленген, бір қызы бола-тын. Сол отбасынан ажырасып, Зеберше Оспановаға үйленіп, ма-хаббатты қадірлеп, театрға ауысып, біраз рөльдерді бірге сомдаған. Уақыт – құдірет қой. Кімдер келеді, кімдер кетеді, кімдер қалады, оны бір Алла біледі. Тағдыр толқыны ойнатқан, бәлкім қақпақыл қылған екі жүрек қосылып, Зеберше Оңтүс-тік Қазақстан облысы Асықата ау-даны Ынтымақ ауылы Алғи отба-
сына келін болып түсіп, өнермен қоштасты. Есімхан өмірі қайта басталғандай болып, заң факультетін бітіріп, әке ескертуін алып, өмір жолы өзгеріп, театрмен, өнермен ол да қоштасып, заңдылықты қорғау саласына түсті. Зеберше Жетісай, Киров аудандарындағы даңқы дүркіреп тұрған мәдениет ошақтарында жұмыс істеді. Ол кезде филармониялар, халықтық театрлар жұмысы жақсы жолға қойылған еді. Ел аралаған өнерпаздарды, оның ішінде ғажайып әнші, актри-са Зебершені де Оңтүстік халқы жақсы танып алды. Болса да барған жерде «Сүйгенім менің қалада» шырқалмай қалмайды. Ол ән – Зебершенің төлқұжатына айналды. Махаббат әнінен енді алыс жастыққа, Астанадаға ірі өнер ордаларында өткен өмірге, Қазақстанға танымал болып театрларда, кинода ойнап жүрген замандастарына, достарына деген сағыныш әніне айналды.
Облысқа мәлім атақты, абыройлы азаматшаның басқа ән, өлеңдері де көп еді. Бірақ халық арпа ішінде
бір бидай асылындай осы әнді «Сүйгенім менің қаладаны» есінде сақтап қалды. Көп өлең – әндері талай тыңдалғанымен, баспасөзде жарияланбай, өкінішке қарай, сүйіп айтушыларымен бірге ұмытылып та кетті... «Қаншама әндерін біз тыңдағанбыз» дегендердің өз аузы-нан, іздесе, халық арасынан бәлкім сол әндерді жазып алуға да бо-лар ма еді?! Әрине, алтын шыққан жерді белден қаз дегендей анандай әсерлі ән шыққан жүректен соған жетеқабыл басқа әндер тумауы мүмкін емес қой. Әнді де, сөзін де өзі жазатын Зебершенің ағамызды махаббат сезіміне бөлеп, отбасы бақытын сыйлап және мәңгілік өмір әнінің кейіпкеріне айналдыра алған талант екенін мойындауымыз керек.
Есімханның қайтыс боларынан сәл ғана бұрын «Зеберше, мен
саған мәңгілік ырзамын» дегенін ағайындары естіген. Заң оқуын бітірген соң Шардара аудандық ішкі істер бөлімінде жұмыс істеді. Зебершеден Бағлан, Аян, Гүлжан, Тоғжан, Бота деген екі ұл, үш қызы бар. Бәрі де өнер десе ішкен асын жерге қоятын азаматтар.
Енді әннің тууына сәл тоқта лайық. Темірланнан барған Зебер ше Ал-матыда оқып жүріп кинобай қауға қатысқан Есімхан екеуі де қазылар сынынан өтіп, бірі Қыз Жібек, бірі Бекежан рөліне бекіген соң, еліне қайтқан. Бой жет кен оқуда қалған, жүрегіне шоқ түсір ген Есімханға «Сүйгенім менің қалада» әнін арнаған ғой және осы әнімен Есімхан түгіл Қазақстан хал қының жүрегін жаулайды. Ән ша рықтап, бүкіл әлемді аралап, көгер шіндей қалықтады. Зеберше 90-жылдардың ортасында қайтыс болды. Есімхан көңілін жаулаған әсем ән ұзақ та баянды шын махаббатқа алып барды. Темірлан деп қалдық, Зеберше Оспанова – әйгілі Қажымұқан оң тізесіне отырғызып, тамақ жегізген немересі.
Есімхан әділетсіздікке шыдамай-тын батыр еді. Таңертең қырық шақты милиционерді сапқа тұрғы-зып, бас тықтар тапсырма беріп жат қанда, көшенің ана басынан мас жүр гізуші бұлталақтатып айдап келе жат қан алып «К-700» тракторы кө рінеді. Көшенің екі бетіне ауыт-қып, мас жүргізуші әзер айдап келе жатқан үлкен көлікті көрген Есім хан өзінен кішілердің бірін де жұм са май, атыла ұмтылып көлікке жетіп барады. Батырлығы сол – жас-тарды бәлеге ұрындырмайын деп өзі ұмтылған.
«К-700»-дің есігі оң жағында, екі метрге жуық биік, соған қарғып шығып, есігін ашып рульдегі адамды жұлып жерге түсіріп жіберіп, рульге ие бола берген кезде, ар жағында отырған әлгі антұрғанның серігі балғамен басына салып қалған. Иесіз «К-700» ауыр көлік бағанаға қатты соғысып барып тоқтағанда, Есімхан құлап түседі. Бір рота мили-ционер тұра жүгірсе, жердегі тасқа басы соғылып, қансырап жатыр екен. Көтере-мөтере ауруханаға ала жөнеледі. Тас қала береді.
Ауруханада балға тиіп, жарылған жерді ашып, операция жасап, қанды тазалап, жауып қоя салады. Милиция да, дәрігер де сауатсыздық жасаған. Операциядан соң Есімхан үш күн сайрап жатады. «Басымнан балғамен
ұрды, тасқа да оңбай құладым» депті. Аудан милициясының тергеушілері басына балғамен ұрған жүргізушінің серігін ұстамайды. Олардан ақша алып, «өзі құлап, басын тасқа ұрып алды» деп жазады. Салғырттық, н е м қ ұ р а й л ы л ы қ т а н ы т уд ы ң арқасында хаттамаға балғамен ұрғаны жазылмай, «көрдік, оқиға былай болған, құлап қалды» деген сөздер жазыла береді. Үш күннен соң Есімхан қайтыс болады. Өлер адам өліп кетті, артында сұраушысы жоқ деген оймен сот екі жүргізушінің па-расын алып, азғантай жылға соттап жібереді. Қысабектен Есімханнан бөлек Керімхан, Бұрхан, Махметхан, Уәлхан, Смахан деген алты ұл туған. Мүтәлханнан Ақшагүл, Жәудір, Мәуегүл туған.
Ұлдан жалғыз Өмен бар. Бәрі жы-лай-жылай жөнеледі. Сот шешіміне Мүтәлхан әкей ғана қарсы шығады. Бәрі ағайынға қарсыласып жүріп, жоғарғы сот қа арыз жазад ы. Есімханды қайта қаздырып алып, бас сүйегіне балға тигенін дәлелдейді. Құлаған жерінде баяғы тас әлі жатқан болып шығады. Қайта экспертиза өткізілгенде Алматыдан барған комиссия мүшелері ауданның мили-ция бөліміндегі тергеушілер қандай сауатсыз еді деп таңданыпты. Балға тиген жер өте үлкен де, тастан болған жарақат көлемі кішкентай. Сөйтіп Мүтәлхан әкей тастан емес, балғамен ұрғаннан құлағанын дәлелдеп берді. Басты денеден бөлек алып, Алматыға экспертизаға әкеліп, қайғыдан қан жұтып жүріп, қайта сот болғанда екі жүргізушіге ату жазасы берілді.
Әділетсіздік демекші, Зеберше Оспанованың әнінің таралуы, елдің білуі, ол кісінің жазғаны, оның жер-жерде айтылуы айдай анық болса да, «оныкі емес» деп орындау, әдейі атын айтпау белең алып кетті. Зебершені бүкіл аудан халқы керемет жақсы көретін. Себебі ауданда той-томалақ, өнер жарыстарында, оты-рыстарда тек Зеберше Оспанованың әндері шырқалатын. Қарапайым қазақ нотаға түсіру, авторлық қорғау, мәтінін тапсыру дегенмен ол кезде жұмысы болмайтын. Қазір де өзгеріп кеткен ештеңе жоқ. Қос-қос автор мінгескен әндер, таласты өлеңдер әлі де көп ұшырасады. Теле-радиодан берілгенде байқап қаламыз.
Әнін айтып, сайрап жү рген халық Зебершені әлі еске алады. Музыкалық аспаптың талайын-да ойнайтын, бәлсінбей шырқап кететін қарапайым Зебершені ел өте-мөте жақсы көретін еді. Кей-де көңілденіп отырып «Ей, сенің көкеңді бір көргенде ғашық болдым. Шыдай алмай ауылға барып осы әнді шығарып едім» деп, «Сүйгенім менің қаладаны» бастап кететін. Жүзі ерекше нұрланып, қуанып, кемпір болған кезінің өзінде, баяғыда қайтыс болып кеткен Есімханын сағынып, баянын баппен, аккор-дионын аялай тартып шырқап жөнелетін. Беу, Зеберше-ай! Алтын-дай асыл, жөні бөлек қазақ әйелдері-ай, жібектей жеңешелер-ай. «Әнді шығарғаннан кейін тыңдағаннан соң, көкең де ғашық болды ғой» деп жылы жымиятын.
7www.astana-akshamy.kz
Жол серігім Қажымұқанның атын да Қажымұқандай болсын деп атала-рына айтып, Палуан атасы тізесіне отырғызып, ойнатып өсір ген соң қойған екен. Кішкентай Қажымұқан-ның анасы Зылиха да қуана келіскен. Бар жақсы адамнан бата алып, ағайын-ды да, нағашыларды да риза қы лып, Зебер ше әндетіп, Есімхан әндетіп, мән ді етіп шілдехана өткен екен.
Жол серігім Қажымұқан әңгімесін әрі қарай сабақтап:
- Зебершенің балалары өнегелі, өнерлі,- деді.Қалдыбек Құрманәлі деген композитор тележәшіктен бір ән кешінде: «Зеберше Оспанова менің әпкем» деп айтып салғалы, сол азаматпен кездесуге құмар бол-дым. Қалдыбектің түбі қыпшаққа (Зеберше руына) қатысты болды-ау деп, жеңгемнің өнерлі балала-рына демеуші-көмекші болайық деп айтқым келген.Үміт оянып, айтып ем, «бұл азаматтар үлкен өнер шеберлігін көрсетсе ғана, мен жәрдемдесуге дайынмын» деп Қалдыбек маған пәлсапа айт-ты. «Ай, туысқандығың қайда? Әпкеңнің аруағы үшін, бір бұлақтың көзін ашайық та! Жөн сілтейтін азаматтығың қайда?» деп ем қолын бір-ақ сілтеді. Дегенмен оған өкпе жоқ, бұл өмір ғой. Аз атақпен көп бедел жинауға кіріскен пысықтар заманында біреуге артыла берген де дұрыс емес-ау деп пәпігімді бастым.
«Әке-көке!» деп өмір сүретін, заманың түлкі болғанда тазы болуға қам жа сайтын уақытта үлкен басын кі ші рей тіп, таза өнерге басын иіп Ел Президенті айдай әлемге, 8-наурыз күні, «Сүйгенім менің қалада» деп ән шырқатып қоя берді. Зебер ше жеңгем баянын арқалап кеп қалған -дай, Есімхан көкем Бекежан болып кі-ріп кел гендей, көзіме жас үйіріліп қос ға шық тың суретіне қарай беріп пін...
...«Тағдыр тәлкегі» («Ирония судьбы») деген фильмдегі сияқты өмірдің әрі тарихи, әрі тағлымды hәм күлкілі тұстары да бар. Фильм-ге сенбейік десем, өз өмірімде бір жағдай қайталанып, мен қатты таң қалдым. Мен 1980 жылы оқуға түскен ем, 1983 жылы үшінші курста оқып жүрген кезімде «Қазақфильм» кино байқауға түсуге шақырды. Спортшымын, сымбаттымын. Тарс етіп Есімхан көкем есіме түсті. «Әй, сендер неге мені 1-2 курста шақыр-дыңдар, неге 4 курста шақыр май-сыңдар» деп сұрап ем, олар түсін-бейді. «Курста тұрған не бар?» деп мен Есімхан көкемнің 3 курста шақы-рыл ғаны, Зебершемен кездескені, асқақ махаббаты, қиын тағдыры, өнер мен қоштасуы мен аянышты өлімі есіме түсіп кеткенін айтқанда барып «е...» десті де қойды. Заң факуль те тін тастап, өнерге кеткен көкем нің тағ дырына мені шақырған қыр ғыздың актері Бейшенәлиевтің өзі таңғалды. «Қазақфильмде» киноға түсіп жүргенімде достасып кетіп ек. Жасы ратыны жоқ, денемді, көр кімді көріп әрі каратэмен ай-налысатынымды естіп, ойланып жүрген екен. Іздегенге сұраған боп, сол маңайдағы сыраханада жанжал шығып, арты төбелеске ұласып, біраз «өнер» көрсеткен едім. Сондай
шалт қозғалыстағы, ерекше жылдам қи мыл дағы актерді соңғы фильміне іздеп жүр ген қырғыз актері сыраха-нада де малып отыр ған болып шықты.
...Мен Есімхан көкем сияқты «тағдыр тәлкегімен» өнерге бұры-лып кеткенде өмірім қысқа болып қалар ма еді деп кәдімгідей зәндем ойға келіп зәрем ұшты. Неге үшінші курста ұсыныс қайталанды? Бір Аллаға мәлім жұмбақ!
...Талдықорғанда қалалық про-куратурада тергеуші болып істеп жүр генде, асыл жеңгем Зебершенің қай тыс болғанын естідім. Әне, өмір солай! Ән болса, тірлігіңде мән бо-лады екен-ау.
Осындай заман өтті. Осындай адам өтті. Адамның өмірі, өлімі кей жұм бақ тарымен туысқандық, қан-дастық өмірде қайталанады деген рас екен.
...Сондықтан да мен әділетсіздікке қарсы шыққан әкемнің уайымын көріп өскендіктен, әрі Есімхан ағам-ның прокурор боламын деген мақсат жолын қуып ҚазМҰУ-нің заң факуль-тетін бітіріп, шамамша, заңсыз дыққа қарсы күресіп келемін. Бірақ қыс-тағы қардай әділетсіздіктің арғы беті көрінер емес.
Зеберше, ән тағдыры туралы әңгімемізді немен қорытсам екен деп жүргенімде, арада айлар өтіп, жолсерік болған жігітпен сырлас досқа айналып кете жаздап және Зеберше балаларымен танысып, оның басқа да әндерін іздейміз деп ниеттеніп жүргенімде тағы да бір жақсы адамнан мынандай хабар естідім. Эпилогымызға «ән үстінде үзілген өмір» деп ат қойсақ та бо-лады. Дәрігер Ағман Сабырханұлы мынадай естелік айтады:
- Мақтарал ауданы Асықата елді мекенінің «Ақ алтын» мақта зауыты жағында Сейілбек ағамыз бен Нағима жеңгеміз келін түсіріп, той жасады. Сол тойға мені асаба етіп тағайындап өтініш жасаған соң, тойды өткізіп жатқанмын. Сол тойға Зеберше Оспанова қатысып отырғанын той иесі маған хабарлады. Бір кезде ән айтуға өтініш жасап жатыр деген соң ән кезегін Зебершеге бердім. Ол тойға ән айтуға дайындалып келген екен, қолында гармоны бар. Әнді асқақтата, айқайлап енді бастағаны сол еді, бірден үзіліп қалды. Адамдар апыр-топыр үймелеп, басын сүйеп, аяғын уқалап жатыр екен. Мен не болғанын түсінбей қалдым да, дәрігер болғаннан соң, дереу көмек көрсете бастадым. Жедел жәрдем шақырылды. Жүрегіне сырттай массаж жасап, жасанды дем бердім, бірақ Зебершенің жүрегі сол мезетте тоқ тап қалғанын анықтадым. Жедел жәрдем дәрі гер лерінің ешқандай пайдасы болмады.
Осылайша «Сүйгенім менің қала-да» әнінің авторы, осы жалғыз әнімен атағы бүкіл Қазақстанға тараған асыл жанның өмірі Ән үстінде үзіліп, мәңгілік сапарға ат-танып кете барды.
Бұл оқиға 1989 жылы 2-нші желтоқ сан күні болған еді.
Мылтықбай ЕРІМБЕТОВ, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі
Жақында Астананың көше атауларын ұлықтаған тағы бір жинақ жарық көрді. Қазақстан Журна-листер одағының мүшесі, Жалағаш ауданының Құрметті азаматы Сәбит Иманғалиев құрастырған «Астаналардағы көшелер» атты еңбектің ерекшелігі сол – мұнда әр жылдары қазақтың Астанасы болған Қызылорда, Алматы және Аста-на қалаларындағы көшелерге есімдері берілген тарихи тұлғалар туралы деректер қамтылыпты. Қазақтың бас шаһарының келбетіне асқақ архитектурасы, сәулетті сән-салтанаты ғана емес, ұлттық сипаттағы көше атаула-ры да көрік беретінін ескерсек, С.Иманғалиевтің сиясы кеппе-ген туындысының маңызы зор. Өйткені, бұл кітап арқылы оқыр-мандарға жердің иесі, елдің иесі кім екенін әбден ұқтыруға бола-ды. Автордың да дәл осы мұратты көздегені болар, жинағын үш тілде – қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде жариялапты
Тәуелсіздігіміздің алғашқы жылда-рында Қызыл орда қалалық «Қазақ тілі» қоғамын, Тілдерді дамыту басқармасын, ономастика комиссиясын басқарған Сәбит «Астаналардағы көшелер» атты кітабында қазақтың астанасы болған үш шаһарда көше аттарын иеленген ірі-ірі үш жүз тұлғаны іріктеп алғанын айтады. «Әр қаланың бет-бейнесі оның келбетін ашатын көрікті көшелері мен даңғылдарынан тұрады. Еліміз егемендігін алған соң, баяу болса да, көше атаулары әділ бағаланып, елге танылған азаматтардың атына қайтарыла бастады. Бұл – тарихи тұлғаларды жете танып, олар жайында мәліметтер алуға қолайлы. Қазақтың Астанасы болған үш қалада мыңнан аса кісіге көше атта-ры беріліпті. Олардың барлығының жүгін бір кітап көтермейтіндіктен, қалғанын келер күннің еншісіне қалдырдық» дейді автор еңбегі жайында.
Сәбит Иманғалиевтің бұған дейін медицина, ауыл шаруашылығы, техника, білім, ғылым және әртүрлі өндіріс салаларын қамтитын 10 мың сөз-ден тұ ра тын «Орысша-қазақша сөздік» шығарға-нын да айтуымыз керек. Онда ана тілімізде толтырылған отыз түрлі іс-қағаз үлгі лері топтас-тырылған. Кі тап рес публиканың барлық облыста-рына, оның ішінде оқу орындары мен «Қазақ тілі» қоғам дарына таратылды. Сонымен қатар, 2001 жылы жарық көрген «Алматы көшелері», Қызыл-орда қаласының 190 жылдығына орай шыққан «Қызыл орда көшелері» атты кітаптары көпші-ліктің қолында. Ономастика саласында тәжіри бесі
мол журналистің «Астаналардағы көшелер» атты соңғы еңбегі Германияның Франкфурт қаласын-дағы кітап көрмесінен орын алып үлгерген.
Әріптесіміздің бұл еңбегінде Әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Әбілхайыр хан, Алдар көсе, Алпамыс батыр, Аяз би, Бейбарыс сұлтан, Бұқар жырау, Әйтеке би, Бөгенбай батыр, Абай, Айша бибі, Балуан Шолақ, Ақан сері, Біржан сал, Күләш Байсейітова, Ахмет Байтұрсынов, Әлихан Бөкейхан, Жүсіпбек Аймауытов, Мұхтар
Әуезов, Мәлік Ғабдуллин, Хиу-аз Доспанова, Кенен Әзірбаев, Төлеген Айбергенов, Әсет Бейсеуов, Шәкен Айма-нов, Жарасқан Әбдірашев, Оспанхан Әубәкіров, Сағат Әшімбаев, Оралхан Бөкей сынды әр замандарда ұлты-ның бағына туып, көше ат тарын ие ленген үш жүз тұл ға алфавиттік ретпен және суреттерімен беріл -ген. Сонымен қатар, Қы зыл орда, Алматы, Астана қалаларындағы к ө р і к т і ж е р л е р д і ң түрлі-түсті суреттері
ұсынылған. «Қазіргі кезде шетелден келіп жатқан
орасан мол ақпарат ағыны теледидар мен ғаламтор беттерінен үзбей беріліп жатыр. Ал оларды талғамай, бойларына сіңіріп жат-қан ұрпағымыздың болашағы қалай болмақ? Сондықтан сыртқы жат пиғылды қабылдамау үшін әрбір жасқа ағзадағы аурудан қорғанар күшке ұқсас иммунитет қажет. Міне, жақында үкіметіміз қабылдаған «Мәңгілік ел» идеясы осыған тосқауыл болар шара деп білемін. Оны жүзеге асыру үшін әрбір жастың бойындағы ұлттық сананы оятып, тарих пен тәрбиелеу керек. Жарыққа шыққан осы еңбек жоғарыдағы айтқан олқылықтың орнын толтырар болса – мақсаттың орындалғаны. Жақында Түрік менстанның Ашха-бад қаласында өткен халықаралық көрмеде осы еңбектің тұрғандығы жайында хабар алдым» деп ағынан жарылады автор.
Мектеп оқушыларына, арнаулы орта, жоғары оқу орындары студенттеріне және қалың оқырманға арналған анықтамалық еңбекті жа-зуда энциклопедиялар, ғаламтор ақпараттары, мұрағат деректері қамтылыпты. «Астаналардың көшелері» кітабын іздеген оқырман елордадағы кітап дүкендерінен таба алады.
Асхат РАЙҚҰЛ
ула-
-ы де де
лда-ілі»сын,рған атты
ан үш ірі ірі
у ,аз ДоспаТөлегеБейсенов, ЖОспанӘшімсындныңаттатұлжәгеҚАкт
ұсыны«Қазіргі кезде шет
8www.astana-akshamy.kz
E-mail: [email protected]
(Жалғасы. Басы газетіміздің №84 (3141) санында)
11325 30.04.2013
11326 30.04.2013
11327 30.04.2013
11328 02.05.2013
11329 02.05.2013
11330 02.05.2013
11331 02.05.2013
11332 02.05.2013
11333 02.05.2013
11334 03.05.2013
11335 03.05.2013
11336 03.05.2013
11337 03.05.2013
11338 03.05.2013
11339 03.05.2013
11340 03.05.2013
11341 03.05.2013
11342 03.05.2013
11343 03.05.2013
11344 03.05.2013
11345 03.05.2013
11346 03.05.2013
11347 03.05.2013
11348 04.05.2013
11349 04.05.201311350 04.05.2013
11351 04.05.201311352 04.05.2013
11353 04.05.2013
11354 06.05.2013
11355 06.05.2013
11356 06.05.2013
11357 06.05.2013
11358 08.05.2013
11359 08.05.2013
11360 08.05.2013
11361 08.05.201311362 08.05.2013
11363 08.05.2013
11364 08.05.2013
11365 08.05.2013
11366 08.05.2013
11367 08.05.2013
11368 08.05.2013
11369 13.05.201311370 13.05.2013
11371 13.05.2013
11372 13.05.2013
11373 13.05.201311374 13.05.2013
11375 13.05.2013
11376 13.05.2013
11377 13.05.2013
11378 13.05.2013
11379 13.05.2013
11380 13.05.2013
11381 13.05.201311382 13.05.2013
11383 13.05.2013
11384 14.05.2013
11385 14.05.2013
11386 14.05.2013
11387 14.05.2013
11388 14.05.2013
11389 14.05.2013
11390 14.05.2013
11391 14.05.2013
11392 14.05.2013
11393 14.05.2013
11394 14.05.2013
11395 14.05.2013
11396 14.05.2013
11397 14.05.2013
11398 14.05.2013
11399 15.05.2013
11400 15.05.201311401 15.05.2013
11402 15.05.2013
11403 15.05.201311404 15.05.2013
11405 15.05.2013
11406 15.05.2013
11407 15.05.2013
11408 16.05.2013
11409 16.05.2013
11410 16.05.2013
11411 16.05.2013
11412 16.05.201311413 16.05.2013
11414 16.05.2013
11415 16.05.2013
11416 16.05.2013
11417 16.05.2013
11418 16.05.2013
11419 16.05.2013
11420 16.05.2013
11421 17.05.2013
11422 17.05.2013
11423 17.05.2013
11424 17.05.2013
11425 17.05.2013
11426 17.05.2013
11427 17.05.2013
11428 17.05.2013
11429 17.05.2013
11430 18.05.201311431 18.05.2013
11432 18.05.2013
11433 18.05.2013
11434 20.05.2013
11435 20.05.2013
11436 20.05.2013
11437 20.05.2013
11438 20.05.2013
11439 20.05.2013
11440 20.05.2013
11441 20.05.2013
11442 20.05.2013
11443 20.05.2013
11444 21.05.2013
11445 21.05.2013
11446 21.05.2013
11447 21.05.2013
11448 21.05.2013
11449 21.05.2013
11450 21.05.2013
11451 21.05.2013
11452 21.05.2013
11453 21.05.2013
11454 21.05.2013
11455 22.05.2013
11456 22.05.2013
11457 22.05.2013
11458 22.05.2013
11459 22.05.201311460 22.05.2013
11461 23.05.2013
11462 23.05.2013
11463 23.05.2013
11464 23.05.201311465 24.05.2013
11466 24.05.2013
11467 24.05.2013
11468 24.05.2013
11469 24.05.2013
11470 25.05.2013
11471 25.05.2013
11472 25.05.2013
11473 27.05.2013
11474 27.05.2013
11475 27.05.201311476 27.05.2013
11477 27.05.2013
11478 27.05.2013
11479 27.05.2013
11480 28.05.2013
11481 28.05.2013
11482 28.05.2013
11483 28.05.2013
11484 28.05.2013
11485 28.05.2013
11486 28.05.2013
11487 28.05.2013
11488 28.05.2013
11489 29.05.2013
11490 29.05.2013
11491 29.05.2013
11492 29.05.2013
11493 29.05.2013
11494 29.05.2013
11495 29.05.2013
11496 30.05.2013
11497 30.05.2013
11498 30.05.2013
11499 30.05.2013
11500 30.05.2013
11501 31.05.2013
11502 31.05.2013
11503 31.05.2013
11504 31.05.201311505 31.05.2013
11506 31.05.2013
11507 31.05.2013
11508 31.05.2013
11509 31.05.2013
11510 31.05.2013
11511 31.05.2013
11512 31.05.2013
11513 31.05.2013
11514 01.06.2013
11515 03.06.201311516 03.06.2013
11517 03.06.2013
11518 03.06.2013
11519 03.06.2013
11520 03.06.2013
11521 03.06.2013
11522 04.06.2013
11523 04.06.2013
11524 04.06.2013
11525 05.06.2013
11526 05.06.201311527 05.06.2013
11528 05.06.2013
11529 05.06.2013
11530 05.06.2013
11531 05.06.2013
11532 06.06.2013
11533 06.06.2013
11534 06.06.2013
11535 06.06.2013
11536 06.06.2013
11537 06.06.201311538 07.06.2013
11539 07.06.2013
11540 07.06.2013
11541 07.06.2013
11542 07.06.2013
11543 07.06.2013
11544 08.06.201311545 08.06.2013
11546 08.06.2013
11547 10.06.2013
11548 10.06.2013
11549 10.06.2013
11550 10.06.2013
11551 10.06.2013
11552 10.06.2013
11553 11.06.2013
11554 11.06.2013
11555 11.06.2013
11556 11.06.201311557 11.06.2013
11558 11.06.2013
11559 11.06.2013
11560 11.06.2013
11561 12.06.2013
11562 12.06.2013
11563 12.06.2013
11564 12.06.2013
11565 12.06.2013
9www.astana-akshamy.kz
11566 12.06.2013
11567 12.06.2013
11568 12.06.2013
11569 12.06.2013
11570 12.06.2013
11571 13.06.2013
11572 13.06.2013
11573 13.06.201311574 13.06.2013
11575 13.06.2013
11576 13.06.2013
11577 14.06.2013
11578 14.06.2013
11579 14.06.201311580 14.06.2013
11581 14.06.2013
11582 14.06.2013
11583 14.06.2013
11584 15.06.2013
11585 17.06.2013
11586 17.06.2013
11587 17.06.2013
11588 17.06.2013
11589 17.06.201311590 17.06.2013
11591 17.06.2013
11592 17.06.2013
11593 18.06.2013
11594 18.06.201311595 18.06.2013
11596 18.06.2013
11597 18.06.2013
11598 18.06.2013
11599 18.06.2013
11600 18.06.201311601 18.06.2013
11602 18.06.2013
11603 18.06.2013
11604 18.06.2013
11605 19.06.2013
11606 19.06.2013
11607 19.06.2013
11608 19.06.2013
11609 19.06.2013
11610 19.06.2013
11611 19.06.201311612 19.06.2013
11613 19.06.2013
11614 19.06.2013
11615 19.06.2013
11616 19.06.2013
11617 19.06.2013
11618 20.06.2013
11619 20.06.2013
11620 20.06.2013
11621 20.06.2013
11622 20.06.201311623 20.06.2013
11624 20.06.2013
11625 20.06.2013
11626 21.06.2013
11627 21.06.2013
11628 21.06.2013
11629 21.06.2013
11630 21.06.2013
11631 21.06.2013
11632 21.06.2013
11633 21.06.2013
11634 21.06.2013
11635 21.06.2013
11636 21.06.201311637 24.06.2013
11638 24.06.2013
11639 24.06.2013
11640 24.06.2013
11641 24.06.2013
11642 24.06.2013
11643 24.06.2013
11644 24.06.2013
11645 24.06.2013
11646 24.06.2013
11647 24.06.2013
11648 24.06.2013
11649 24.06.2013
11650 25.06.2013
11651 25.06.201311652 25.06.2013
11653 25.06.2013
11654 25.06.2013
11655 25.06.2013
11656 25.06.2013
11657 25.06.2013
11658 26.06.2013
11659 26.06.2013
11660 26.06.2013
11661 26.06.2013
11662 26.06.2013
11663 27.06.2013
11664 27.06.2013
11665 27.06.201311666 27.06.2013
11667 27.06.2013
11668 27.06.2013
11669 27.06.2013
11670 27.06.2013
11671 27.06.2013
11672 27.06.2013
11673 28.06.2013
11674 28.06.2013
11675 28.06.2013
11676 28.06.2013
11677 28.06.2013
11678 28.06.2013
11679 28.06.2013
11680 28.06.2013
11681 29.06.2013
11682 29.06.2013
11683 29.06.201311684 01.07.2013
11685 01.07.2013
11686 01.07.2013
11687 01.07.2013
11688 01.07.2013
11689 01.07.2013
11690 01.07.2013
11691 02.07.201311692 02.07.2013
11693 02.07.2013
11694 02.07.2013
11695 02.07.201311696 02.07.2013
11697 02.07.2013
11698 02.07.2013
11699 02.07.2013
11700 03.07.2013
11701 03.07.2013
11702 03.07.2013
11703 03.07.2013
11704 03.07.2013
11705 03.07.2013
11706 03.07.2013
11707 03.07.2013
11708 03.07.2013
11709 03.07.2013
11710 03.07.2013
11711 04.07.2013
11712 04.07.2013
11713 04.07.2013
11714 04.07.2013
11715 04.07.2013
11716 04.07.2013
11717 04.07.201311718 04.07.2013
11719 04.07.2013
11720 04.07.2013
11721 04.07.2013
11722 05.07.2013
11723 05.07.2013
11724 05.07.2013
11725 05.07.2013
11726 05.07.2013
11727 05.07.2013
11728 05.07.2013
11729 05.07.2013
11730 05.07.2013
11731 09.07.2013
11732 09.07.2013
11733 09.07.2013
11734 09.07.201311735 09.07.2013
11736 09.07.2013
11737 09.07.2013
11738 09.07.2013
11739 09.07.2013
11740 09.07.2013
11741 10.07.2013
11742 10.07.2013
11743 10.07.2013
11744 10.07.2013
11745 10.07.2013
11746 10.07.2013
11747 10.07.2013
11748 10.07.2013
11749 10.07.2013
11750 10.07.2013
11751 11.07.2013
11752 11.07.2013
11753 11.07.2013
11754 11.07.2013
11755 11.07.2013
11756 12.07.2013
11757 12.07.2013
11758 12.07.2013
11759 12.07.2013
11760 12.07.2013
11761 12.07.2013
11762 12.07.201311763 12.07.2013
11764 12.07.2013
11765 12.07.2013
11766 12.07.2013
11767 12.07.201311768 13.07.2013
11769 13.07.201311770 15.07.2013
11771 15.07.2013
11772 15.07.2013
11773 15.07.2013
11774 15.07.2013
11775 15.07.2013
11776 15.07.2013
11777 15.07.2013
11778 15.07.2013
11779 15.07.2013
11780 16.07.2013
11781 16.07.201311782 16.07.2013
11783 16.07.2013
11784 16.07.2013
11785 17.07.2013
11786 17.07.2013
11787 17.07.2013
11788 17.07.2013
11789 17.07.2013
11790 18.07.2013
11791 18.07.2013
11792 18.07.2013
11793 18.07.2013
11794 18.07.2013
11795 18.07.2013
11796 18.07.2013
11797 18.07.2013
11798 19.07.2013
11799 19.07.2013
11800 19.07.2013
11801 19.07.2013
11802 19.07.2013
11803 19.07.2013
11804 19.07.2013
11805 19.07.2013
11806 19.07.2013
11807 20.07.2013
11808 22.07.2013
11809 22.07.2013
11810 22.07.2013
11811 22.07.2013
11812 22.07.2013
10www.astana-akshamy.kz
E-mail: [email protected]
11813 22.07.2013
11814 22.07.2013
11815 22.07.2013
11816 22.07.2013
11817 22.07.201311818 23.07.2013
11819 23.07.2013
11820 23.07.2013
11821 24.07.2013
11822 24.07.2013
11823 24.07.2013
11824 24.07.201311825 24.07.2013
11826 24.07.2013
11827 25.07.2013
11828 25.07.2013
11829 25.07.2013
11830 25.07.2013
11831 25.07.2013
11832 25.07.2013
11833 25.07.2013
11834 25.07.2013
11835 26.07.2013
11836 26.07.201311837 26.07.2013
11838 26.07.2013
11839 26.07.2013
11840 26.07.2013
11841 26.07.2013
11842 26.07.2013
11843 26.07.2013
11844 29.07.201311845 29.07.2013
11846 29.07.2013
11847 29.07.2013
11848 29.07.2013
11849 30.07.2013
11850 30.07.2013
11851 30.07.2013
11852 30.07.2013
11853 30.07.2013
11854 31.07.2013
11855 31.07.2013
11856 31.07.2013
11857 31.07.2013
11858 31.07.2013
11859 31.07.2013
11860 31.07.2013
11861 31.07.2013
11862 31.07.201311863 01.08.201311864 01.08.2013
11865 01.08.2013
11866 01.08.2013
11867 01.08.2013
11868 01.08.2013
11869 01.08.2013
11870 01.08.2013
11871 01.08.2013
11872 01.08.2013
11873 02.08.2013
11874 02.08.2013
11875 02.08.2013
11876 02.08.2013
11877 02.08.2013
11878 02.08.2013
11879 02.08.2013
11880 03.08.2013
11881 05.08.2013
11882 05.08.2013
11883 05.08.2013
11884 05.08.2013
11885 05.08.2013
11886 05.08.2013
11887 05.08.2013
11888 05.08.2013
11889 06.08.2013
11890 06.08.2013
11891 06.08.2013
11892 06.08.2013
11893 06.08.2013
11894 06.08.2013
11895 06.08.2013
11896 06.08.2013
11897 06.08.2013
11898 06.08.2013
11899 06.08.2013
11900 06.08.2013
11901 07.08.2013
11902 07.08.2013
11903 07.08.2013
11904 07.08.2013
11905 07.08.201311906 07.08.2013
11907 07.08.2013
11908 07.08.2013
11909 08.08.2013
11910 08.08.2013
11911 08.08.2013
11912 08.08.2013
11913 08.08.2013
11914 08.08.2013
11915 08.08.2013
11916 09.08.2013
11917 09.08.2013
11918 09.08.201311919 09.08.2013
11920 09.08.2013
11921 09.08.2013
11922 09.08.2013
11923 09.08.2013
11924 09.08.2013
11925 09.08.2013
11926 09.08.2013
11927 09.08.2013
11928 09.08.2013
11929 09.08.2013
11930 09.08.2013
11931 09.08.2013
11932 10.08.2013
11933 10.08.2013
11934 12.08.2013
11935 12.08.2013
11936 12.08.2013
11937 12.08.2013
11938 12.08.2013
11939 12.08.2013
11940 12.08.2013
11941 12.08.2013
11942 12.08.2013
11943 13.08.2013
11944 13.08.2013
11945 13.08.2013
11946 13.08.2013
11947 13.08.2013
11948 13.08.2013
11949 13.08.2013
11950 14.08.2013
11951 14.08.2013
11952 14.08.2013
11953 14.08.2013
11954 14.08.201311955 14.08.2013
11956 14.08.2013
11957 14.08.2013
11958 14.08.2013
11959 14.08.2013
11960 14.08.2013
11961 15.08.2013
11962 15.08.2013
11963 15.08.2013
11964 15.08.2013
11965 15.08.2013
11966 15.08.2013
11967 15.08.2013
11968 15.08.2013
11969 16.08.2013
11970 16.08.2013
11971 16.08.2013
11972 16.08.2013
11973 16.08.2013
11974 16.08.2013
11975 16.08.2013
11976 16.08.2013
11977 16.08.2013
11978 19.08.2013
11979 19.08.2013
11980 19.08.201311981 19.08.2013
11982 19.08.2013
11983 19.08.2013
11984 19.08.2013
11985 19.08.2013
11986 19.08.2013
11987 19.08.2013
11988 19.08.2013
11989 19.08.2013
11990 19.08.2013
11991 20.08.2013
11992 20.08.201311993 20.08.2013
11994 20.08.2013
11995 20.08.2013
11996 20.08.2013
11997 20.08.2013
11998 20.08.2013
11999 20.08.2013
12000 20.08.2013
12001 21.08.2013
12002 21.08.2013
12003 21.08.2013
12004 21.08.2013
12005 21.08.2013
12006 21.08.2013
12007 21.08.2013
12008 21.08.2013
12009 21.08.2013
12010 21.08.2013
12011 21.08.2013
12012 22.08.2013
12013 22.08.2013
12014 22.08.2013
12015 22.08.2013
12016 22.08.2013
12017 22.08.2013
12018 22.08.2013
12019 23.08.2013
12020 23.08.2013
12021 23.08.2013
12022 23.08.2013
12023 23.08.2013
12024 23.08.2013
12025 23.08.2013
12026 23.08.2013
12027 23.08.2013
12028 23.08.2013
12029 23.08.2013
12030 23.08.2013
12031 26.08.2013
12032 26.08.2013
12033 26.08.2013
12034 26.08.2013
12035 26.08.2013
12036 26.08.2013
12037 26.08.2013
12038 26.08.2013
12039 26.08.2013
12040 26.08.2013
12041 26.08.2013
12042 26.08.2013
12043 27.08.2013
12044 27.08.2013
12045 27.08.2013
12046 27.08.2013
12047 27.08.2013
12048 27.08.2013
11www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]
Басшының орынбасары (D-О-2 санаты, 1 бірлік). Лауазымдық жалақысы қызмет атқарған жылдарына бай-ланысты 125 564 теңгеден 169 767 теңгеге дейін.
Негізгі функционалдық міндеттері: Бар де-ректер базасы бойынша болжам жасау, жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау және бағынушылардың жұмысын дәлелдеу қабілеті, бөлімдердің жұмысын үйлестіреді: заң және құжатпен қамтамасыз ету, мемлекеттік тұрғын үй қорын күтіп ұстау бөлімі, апаттық және ескі тұрғын үйді бұзу жоспарларына сәйкес бөлінген бюджеттік қаржыны нысаналы қолдануға бақылау жүргізеді, басқарманың басшысымен бекітілген және бөлімде құқықтық сараптамадан өткен құжаттардың заңды ресімделуінің дұрыстығына бақылау жүргізеді, соттарда азаматтық және қылмыстық істерді қарау кезінде өкілдік етуге бақылау жүргізеді, бөлімнің негізгі бағытын және жұмыс жоспарын әзірлеу, әдістемелік басшылығына және бөлім міндеттерін қамтамасыз ету, орындалуды бақылау, жобалы-нормативтік актілерді дайындау және басқа да құқықтық сипаттағы құжаттардың орындалуы жүзеге асырады, сараптаманы жүзеге асырады және құзыретіне енетін құжаттарға қол қояды, Астана қаласы әкімдігімен сондай-ақ Астана қаласының Басқармаларымен және оның құзыретіндегі сұрақтар бойынша басқа да ведомствалармен өзара іс-қимыл жасайды.
Үміткерлерге қойылатын негізгі талаптар: Құқық, әлеуметтік ғылым, экономика және бизнес, техникалық ғылым және технологиялар саласындағы жоғары білім.
Жұмыс тәжірибесі келесі талаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) мемлекеттік қызметте өтілі үш жылдан кем емес; 2) жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республика-сы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе ғылыми дәрежесінің болуы; 3) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 4) осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жыл-дан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес.
Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: 1) нысанға сәйкес өтініш; 2) 3х4 үлгідегі суретпен нысанға сәйкес толтырылған сауалнама; 3) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшiрмелерi; 4) еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куәландырылған көшiрмесi; 5) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда № 6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама; 6) Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; 7) құжаттарды тапсы-ру сәтінде шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат (немесе нотариатты куәландырылған көшірмесі).
Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз бо-лып табылады. Мемлекеттік қызметшілермен тапсырыла-тын 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органдардың персонал-ды басқару қызметі (кадр қызметі) куәландыра алады.
Азаматтар бiлiмiне, жұмыс тәжiрибесiне, кәсiби шеберлiгiне және беделіне қатысты (бiлiктiлiгiн арт-тыру, ғылыми дәрежелер мен атақтар берiлуi туралы құжаттардың көшiрмелерi, мiнездемелер, ұсынымдар, ғылыми жарияланымдар және өзге де олардың кәсіби қызметін, біліктілігін сипаттайтын мәліметтер) қосымша
ақпараттарды бере алады. Азаматтар жоғарыда аталған құжат тігілетін мұқабада орналастырылған құжаттарды қолма-қол тәртіпте немесе почта арқылы құжаттарды қабылдау мерзiмiнде бере алады.
Азаматтар жоғарыда аталған құжаттарды хабар-ламада көрсетілген электрондық почта мекен-жайына электронды түрде бере алады. Конкурсқа қатысу үшін жоғарыда көрсетілген құжаттарды электрондық почта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей береді. Жоғарыда аталған құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді.
Құжаттар конкурс өткізу туралы хабарландыру БАҚ-та («Вечерняя Астана» және «Астана ақшамы») соңғы жарияланған күннен бастап он жұмыс күні ішінде «Астана қаласының Тұрғын үй басқармасы» мемлекеттік мекемесінде (Астана қаласы, С. Сейфуллин көшесі, 30, 4-қабат, 28 кабинет) қабылданады.
Әңгімелесуге жіберілген үміткерлер конкурс ко-миссиясы шешім қабылдаған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде әңгімелесу өткізу күні туралы конкурс комиссиясының хатшысымен хабарландырылады. Хабар-ландыру қатысушылардың электрондық мекен-жайларына және ұялы телефондарына ақпарат жіберу жолымен жүзеге асырылуы мүмкін. Үміткерлермен әңгімелесу «Астана қаласының Тұрғын үй басқармасы» мемлекеттік мекемесінде (Астана қаласы, С. Сейфуллин көшесі, 30) әңгімелесуге шақырған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде өтеді.
Конкурс комиссиясының отырысына байқаушыларды қатыстыруға жол беріледі. Байқаушылар ретінде Қазақстан Республикасы Парламентінің және барлық деңгейдегі мәслихат депутаттарының, Қазақстан Республикасы заңнамасында белгіленген тәртіпте аккредиттелген бұқаралық ақпарат құралдарының, басқа мемлекеттік органдардың, қ о ғ а м д ы қ б і р л е с т і к т е р д і ң ( ү к і м е т т і к е м е с ұйымдардың), коммерциялық ұйымдардың және саяси партиялардың өкілдері, уәкілетті органның қызметкерлері қатыса алады.
Байқаушы ретінде конкурс комиссиясының оты-рысына қатысу үшін тұлғалар әңгімелесу басталуына 1 жұмыс күні қалғанға дейін кешіктірмей персоналды басқару қызметіне (кадр қызметіне) тіркеледі. Тіркелу үшін тұлғалар персоналды басқару қызметіне (кадр қызметіне) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесін, жоғарыда аталған ұйымдарға тиесілілігін рас-тайтын құжаттардың түпнұсқасын немесе көшірмелерін ұсынуы қажет.
«Б» корпусының бос мемлекеттік әкімшілік лауазы-мына үміткерлер Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттігінің Астана, Алматы, Атырау, Көкшетау, Павлодар, Тараз, Өскемен, Орал, Пе-тропавл, Қостанай, Қызылорда, Қарағанды, Талдықорған, Ақтөбе, Ақтау және Шымкент қалаларындағы аймақтық тестілеу орталықтарында белгіленген тәртіппен өтеді.
D-O-2 cанаты үшін тестілеу бағдарламасы: мемлекеттік тілді білуге тест (20 тапсырма); логикалық тест (10 тап-сырма); Қазақстан Республикасының заңнамасын білуге арналған тестке Қазақстан Республикасының Конституци-ясы (15 сұрақ), «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» (15 сұрақ), «ҚазақстанРеспубликасының Үкіметі туралы» (15 сұрақ), Қазақстан Республикасының конституциялық заңдары, «Мемлекеттік қызмет тура-лы» (15 сұрақ), «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» (15 сұрақ), «Әкімшілік рәсімдер туралы» (15 сұрақ), «Нормативтік құқықтық актілер туралы» (15 сұрақ), «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi туралы» (15 сұрақ), «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» (15 сұрақ) Қазақстан Республикасының заңдарын бiлуге арналған тест сұрақтары кiредi
Шағын көлемдi кемелердi, олардың техникалық жай-күйiне, жыл мезгiлiне және кеменiң орналасқан орнына қарамастан, өзен және шағын көлемді кемелерді сатып алған меншік нысанына қарамастан жеке және заңды тұлғалар, сондай-ақ, Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдік азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдар, сатып алған (алған), жасалған немесе оларды тіркеуге, қайта тіркеуге әкелетін жағдайлар туындаған сәттен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде тіркеуге қоюы тиіс. Тіркеу Халыққа қызмет көрсету орталықтары арқылы жүргізіледі.
Салмағы қоса алғанда екі жүз килограмға дейінгі
және қозғалтқыштарының (орнатылған жағдайда) қуаты қоса алғанда сегіз киловатқа дейінгі шағын көлемді ке-мелер, сондай-ақ, ұзындығы тоғыз метрден аспауға тиіс, қозғалтқыштары жоқ және демалуға арналған орындармен жабдықталмаған спорттық желкенді кемелер мемлекеттік тіркеуге жатпайды.
Кемелерді тіркеу мәселеге қатысты ақпарат алу үшін келесі мекен-жай бойынша хабарласу қажет: Астана қ., Ақжол көшесі 28 үй, тел.: 54-61-34, 54-61-39, немесе қаланың Халыққа қызмет көрсету орталықтарына.
Физические и юридические лица независимо от форм собственности, а также иностранные граждане и лица без гражданства постоянно проживающие на территории Республики Казахстан, приобретшие речные маломерные суда на праве собственности, независимо от их технического состояния, времени года и места базирования судов должны зарегистрировать судно в течение тридцати календарных дней со дня приобретения (получения), постройки, либо возникновения обстоятельств, влекущих их регистрацию, перерегистрацию. Регистрация производится через Центры обслуживания населения.
Не подлежат государственной регистрации маломер-ные суда массой до двухсот килограммов включительно и мощностью двигателей (в случае установки) до восьми киловатт включительно, а также спортивные парусные суда, длина которых не должна превышать девять метров, которые не имеют двигателей и на которых не оборудованы места для отдыха.
Для получения информации по вопросам регистрации су-дов обращаться по адресу: г.Астана, ул.Акжол 28, тел. 54-61-34, 54-61-39, либо в Центры обслуживания населения города.
«Астана ақшамы» газетінің редакциясы» ЖШС 2014 жылғы 1 қазанда өтетін Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының сайлауына қатысатын кандидаттарға сайлауалды үгіт материалдарын жариялау үшін әр шаршы сантиметрі 350 теңгеден басылым орны берілетінін хабарлайды.
«АСТАНА ҚАЛАСЫНЫҢ ТҰРҒЫН ҮЙ БАСҚАРМАСЫ» МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ (010000, АСТАНА ҚАЛАСЫ, С. СЕЙФУЛЛИН КӨШЕСІ, 30, 4-ҚАБАТ, 28 КАБИНЕТ, АНЫҚТАМА ҮШІН ТЕЛЕФОНДАРЫ: 8 (7172) 32-02-85, ФАКС 8 (7172) 32-02-72), [email protected]) «Б» КОРПУСЫ БОС МЕМЛЕКЕТТІК ӘКІМШІЛІК ЛАУАЗЫМЫНА ОРНАЛАСУҒА КОНКУРС ЖАРИЯЛАЙДЫ:
«Астана қаласы мәслихатының аппараты» ММ Астана қаласы м ә с л и х а т ы а п п а р а т ы н ы ң мемлекеттік қызметшілері сы-байлас жемқорлыққа қарсы күрес заңнамасын, «Мемлекеттік
қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңы мен Ар-намыс кодексі нормаларын бұзу мәселелері бойынша хабарлау үшін сенім телефоны нөмірін хабарлайды: 55-66-35
15100Ò
ÄÈÐÅÊÒÎÐ-ÁÀÑ ÐÅÄÀÊÒÎÐ
ÀÑ ÄÈÇÀÉÍÅÐ
Ò
—
15100Ò
ÄÈÐÅÊÒÎÐ-ÁÀÑ ÐÅÄÀÊÒÎÐ
Ò
—
www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]
12y
E-mail: [email protected]
өктемде басталған ұлттық чем-пионат тың негізгі екі айналы-мы өз мә ресіне жетті. Жалпы
сынға түскен 12 коман даның ойында ры на қарап біріншіліктің ұйымдастырылу жә не футболшылардың шеберлік деңгейі едәуір өскені аңғарылмай қалған жоқ. Соның бір айғағы деп қазақстандық командалардың Еу ропаның клу бтық т у рнирлерінде көрсетіп жатқан нәтижелерін айтуға бо-лады.
Ал енді ұлттық біріншіліктің бірінші кезеңіне келер болсақ, негізінен бұрыннан мықты саналып жүрген командалар турнир кестесінің бас жағынан табылды. Дегенмен, еліміздің бес дүркін чемпионы «Ертіс» пен «Тобылдың» төменгі топтың қатарына түсіп қалғаны жанкүйер қауымның әңгіме өзегіне айналып жүр. Есесіне «Ордабасы» мен «Қайсар» командалары биыл тәп-тәуір ойын өрнегін көрсетіп келеді.
Тағы бір айтарлық пікіріміз, қазақстандық командалар құрамындағы легионер-ойын-шылардың шеберлік деңгейлері бұрынғы жылдарға қарағанда әлдеқайда жоғары еке нін байқадық. Сонымен қатар бірінен бірі асқан өзі міздің отандық футболшыла-рымыз да айқын далып көріне бастады. Осы орайда, әсі ресе Бауыржан Жолшиев, Абзал Бейсе беков, Тоқтар Жанқылышбай, Бау-ыржан Ис ламхан, Абат Айымбетов, Роман Мұрта заев, Асхат Тағыберген секілді жас футбол шы лардың ойындары жанкүйерді сүйсіндіріп жүр. Бұл жағдай қазақ футболы қолдаушыларының нағыз қуанышы деп ойлаймыз.
Ел чемпионатында сынға түсіп жатқан елор далық «Астана» биыл нағыз бабына кел-ген дей. Бірнеше жыл бірге ойнап, жыл санап коман далық рухты қалыптасты-рып, ойыншыларының бір біріне бой үйренісіп қалғаны аңғарылады. Соның нәтижесі болар, команданың техника лық та, тактикалық та дайындықтары ойда ғыдай де-уге болады. Команданың Еуропа лига сы ның екі раундын сәтті өткені сол өрлеу дің өрісін көрсетіп тұрғандай. Жалпы «Аста на» коман -дасының биылғы маусым дағы баста мақ саты ел чемпио натын ұтып алу болып отыр. Құ рыл -ғанына бес жыл толған астана лық клуб осы ған дейін ұлттық біріншіліктің күміс жүл десін де, қола сын да қанжығасына байлап үлгерген еді.
Астаналық клубтың қосалқы құрамасы біріншілікті 7-нші орынмен аяқтады. Жастар командасы арасында өткен айтулы жарыста ақтөбеліктер топ жарды.
Соңғы 22-нші турдан кейін премьер-лига командалары қысқа үзіліске шықты. Содан кейін бірінші этаптың барысында бірінші-алтыншы орынға орныққандар чемпионат-тың жүлдесі үшін таласқа түссе, ал қалған коман далар келесі чемпионатта күштілер қата рын да қалудың қамын ғана ойлайтын болады. Ойын дар кес тесі жа қын арада жа-рияланатын болады.
Сонымен Қазақстан чемпионатының ең шешуші бәсекесі енді басталмақ. Қай коман-даның чемпион атанып, қай командалардың премьер-лигамен қоштасатынын қазан айын-да білетін боламыз.
Константин Дутченко («Ертіс») 10 голМилош Трифунович («Атырау») 9 голФокси Кетевоама («Астана») 8 гол
К
1 « » 22 12 7 3 34-17 432 « » ( ) 22 13 3 6 41-20 423 « 22 10 9 3 34-17 394 « » ( 22 11 8 3 33-27 365 « » ( ) 22 10 5 7 24-22 356 « » ( ) 22 8 8 7 23-23 327 « ( ) 22 7 6 9 15-18 278 « » ( 22 6 8 8 22-29 269 « » ( ) 22 6 6 10 28-35 2410 « 22 6 6 10 19-27 2411 « 22 5 4 13 21-34 1912 « ( 22 3 5 14 15-41 14
Ғалым ҚОЖАБЕКОВ
Сұрмергендер:
ТУРНИР КЕСТЕСІ
