Upload
halil-tosun
View
236
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
1/27
1
6. BLM MKROBYAL
METABOLZMA
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
2/27
2
Anabolizma: Basit molekllerdenkompleks molekllerin sentezlendii enerjigerektiren reaksiyonlardr
X+Y+ENERJX+ Y reme, gelime, tamir, hareket,vs iin
gereklidir Bu enerji nereden salanr
METABOLZMA
Hcrede meydana gelen tm reaksiyonlara denir
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
3/27
3
KATABOLZMA
Kompleks molekllerin kk molekllereparalanmasyla enerjinin aa ktreaksiyonlardr
X- YX+ Y+ ENERJ Hcre enerjiyi ATP molekllerinin yksek enerjili
balarnda tutar ve saklar Bu reaksiyonlarda elektron transferi (oksidasyon
redksiyon) rol oynar
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
4/27
4
METABOLZMA
Sentez (anabolizma) ve paralanmann(katabolizma) enerjinin transferi veyatketilmesiyle sonulanan daireselreaksiyonlarnn tmdr
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
5/27
5
Enerji ve Karbon Kayna Yaayan tm varlklar enerjiye ihtiya duyar Yaayan tm varlklar karbona ihtiya duyar - Neden??? organik molekllerin sentezlenmesi iin
Mikroorganizmalar enerji ve karbon ihtiyalarn karlama ekilleri asndan eitlilik gsterirler
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
6/27
6
Karbonun Elde Edilmesi
Oto (kendisi): CO2denald karbonla organikmoleklleri sentezler
Hetero (Dier):Karbonu organikkaynaklardan salar
Enerjinin Elde Edilmesi
Foto: Ik enerjisikullanlr
Kemo: Enerjininkimyasal maddelerdenkarlanmasdr.
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
7/27
7
Figure 8.3
MetabolizmaHcrede meydana gelen tm reaksiyonlardr
Tm mikroorganizmalar
norganik CO2= karbon kayna
OTOTROFLAR
htiyalarn CO2yi indirgeyerek karlarlar
Organik bileikler= Karbon kayna
HETEROTROFLAR
htiyalarn hazr organik moleklleri kullanartak karlarlar
Enerji kayna= Ik
FOTOOTOTROFLAR
rnek: Yeil slfrPembe slfr
Siyonabakterleralgler
Enerji kayna= norganik bileikler
KEMOOTOTROFLAR
rnek: Demir, kkrtHidrojen ve azot indirgeyen bakteriler
Baz arabakteriler
Enerji Kayna= k
FOTOHETEROTROFLAR
rnek:Pembe slfr indirgemeyen bakterilerYeil slfr indirgemeyen bakteriler
Enerji Kayna= Organik bileik
KEMOHETEROTROFL
rnek: ou bakterilerTm protozoallarTm funguslarTm hayvanlar
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
8/27
8
Fotoototroflar
Fotosentez yaparlar
Genellikle hastala neden olmazlar
6CO2+6H2O k enerjisi C6H12O6+ 6O2klorofil
Enerji gne ndan Organik bir enerji kayna retilirKarbon CO2ten Oksijen ise artk rndr
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
9/27
9
Kemoheterotroflar
Patojen mikroorganizmalarnyaklaktamambu snftadr
Gdalarn (glukoz) katabolizmasnda temel iz yolu kullanrlar
1. Glikoliziz Oksijen kullanlmaz
2. Fermentasyon Oksijen kullanlmaz
3. Aerobik solunum Oksijen kullanlr
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
10/27
10
Kemoheterotroflar
Glikozun oksidasyonunu glikoliziz veyaaerobik solunum ile tamamlarlar
C6H12O6+ 6O2 6CO2+6H2O+enerji
Enerji organik bileiklerden Enerji anabolizma yoluyla retilir
Karbon organik bileiklerden Karbondioksit artk rndr
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
11/27
11
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
12/27
12
Fotosentetik organizmalar (bitkiler veyamikroorganizmalar)
Kimyasal enerjiyi heterokemotroflar ilebenzer ekilde kullanr
r: glikozu glikoliziz iz yoluyla metabolizeederler ATP moleklnde depo eder veorganik maddelerin sentezinde kulllanrlar
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
13/27
13
METABOLK Z YOLLARI
Fotosentez ve glikoliziz gibi kimyasaldnmler seri kimyasal reaksiyonlarsonucunda meydana gelir
Adeta bir zinciri andran bu reaksiyonlaraMetabolik zyollar denir
A B C D E
A ilk madde B, C,D ara rnler E ise son
rndr
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
14/27
14
Enzimlerin katalizledii reaksiyonlarda
-Reaksiyon sonucunda deiime uramazlar
-Reaksiyon hzn artrrlar -Aktivasyon enerjisini drrler
-Enzimler reaksiyona gre spesifiktir
-simlendirme yaplrken substratn sonuna az ekigetirilir
rnek: Proteaz proteinleri lipaz lipitleri paralayanenzimdir
ENZMLER
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
15/27
15
Teorik olarak ekzotermik reaksiyonlarkendiliinden yrr.
Ancak bu reaksiyonlarn hz olduka yavatr
Bu reaksiyonlarn hzn artrmann bir yoluscakl artrmaktr
Ancak bu seenek canl organizmalar iin uygun
deildir Dier bir seenek ise aktivasyon enerjisinidrmektir
ENZMLERN KATALZRLAKTVASYON ENERJS
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
16/27
16
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
17/27
17
Enzimler aktivasyon enerjisini nasldrr
Aktif kenarEnzimlerin substrata baland yerdir
Substrate(s) bind in a way thatresembles the
transition state (a kind of halfway pointin the
reaction)
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
18/27
18
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
19/27
19
Enzimlerde spesifite
Enzimlerin aktif kenar reaksiyona girdiisubstrat iin spesifiktir
Her bir enzim yalnz bir tip reaksiyonu katalizler
Aktif kenarda enzimle substratn birlemesi veyareaksiyonun gereklemesi iin ek bir kimyasalmaddeye ihtiya vardr
Bu kimyasal maddelere koenzim veya kofaktr
denir
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
20/27
20
Koenzim ve Kofaktrler
Koenzim: Protein olmayan bir organik molekldr Bir ou vitaminlerden sentezlenir
Bu neden baz gdalarn hayati neme sahipolduunu aklar Niasin NADn yapmnda kullanlr-Bu madde aerobik solunumda kritik neme
sahiptirKofaktr: norganik genellikle metal iyonudur
(Mg, Zn, vb.)
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
21/27
21
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
22/27
22
Enzim aktivitesine etki edenfaktrler
Figure 8.6
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
23/27
23
Enzim Aktivitesinin nhibisyonu
Bazen katalitik aktivitenin azaltlmas gerekebilir -Daha iyi substrat elde edilebilecei zaman
-Yeterli miktarda rn elde edildii zaman
Rekabeti inhibisyon:-- Enzimin aktif kenarna substrata benzer bir molekl
balanr ancak enzim bu molekle etki etmez
-Bu yzden doru substrat aktif kenara balanamaz
Bu ekilde enzim aktivitesi yavalar veya durur
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
24/27
24
Rekabeti nhibisyon
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
25/27
25
Allosteriknhibisyon
Molekl enzimin aktif kenarna deil dnabalanr
---Allosterik kenar
Bu balanma enzimin eklini deitirir ve buyzden aktif kenar fonksiyonunu gremez
---Geri besleme inhibisyonu:
Yeterli miktarda rn elde edildiinde rnallosterik kenara balanr ve daha fazla rnelde edilmesi engellenmi olur
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
26/27
26
Allosterik inhibisyon
7/29/2019 6. blm mikrobiyal metabolizma
27/27
27
la veya Toksin nhibisyonu
Bir ok ila ve zehir hayati neme sahipolan enzim aktivitesini durdurabilir
Baz durumlarda toksinin veya ilacnetkileim sresine bal olarak etkileimgeri dnml olabilir
Ancak baz durumlarda sre geriyedn olmayan bir durum alabilir r: kurun ve civa gibi
Figure 8.8