ไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตร 5 เมษายน พ.ศ. 2559

พมพครงท 1 (พฤษภาคม พ.ศ. 2559)

จ านวน 3,000 เลม

จดท าและเผยแพรโดย

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ศนยราชการเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา 5 ธนวาคม 2550

เลขท 120 หม 3 อาคารรวมหนวยราชการ (อาคารบ)

ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210

โทรศพท 0 2141 6774, 0 2141 7096 โทรสาร 0 2143 8022-3

เวบไซต www.mict.go.th

แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

สารบญ

บทสรปผบรหาร 1

อารมภบท 9

1. บรบทของประเทศไทยในยคดจทล: ความทาทายและโอกาส 11

1.1 ทศทางการพฒนาประเทศ: ความทาทายและโอกาสของประเทศไทยในภาพรวม 11

1.2 ความทาทายจากพลวตของเทคโนโลยดจทล 14

1.3 สถานภาพการพฒนาดานดจทลในประเทศไทย 17

2. วสยทศน และเปาหมายการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทย 24

2.1 วสยทศนของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม 24

2.2 เปาหมายและตวชวดความส าเรจ 25

2.3 ภมทศนดจทลของประเทศไทย (Thailand Digital Landscape) 27

3. ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม 35

ยทธศาสตรท 1 พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ 36

ยทธศาสตรท 2 ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล 39

ยทธศาสตรท 3 สรางสงคมคณภาพททวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล 42

ยทธศาสตรท 4 ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล 46

ยทธศาสตรท 5 พฒนาก าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล 50

ยทธศาสตรท 6 สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล 53

4. กลไกการขบเคลอน 57

4.1 การขบเคลอนดวยกจกรรม/โครงการทเปนรปธรรมในระยะเรงดวน (1 ป 6 เดอน) 57

4.2 กลไกการขบเคลอนภายใตการเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบน 56

4.3 กลไกการบรณาการและการจดสรรงบประมาณและทรพยากรอนๆ ในการด าเนนงาน 61

4.4 กลไกตดตามความกาวหนาของนโยบาย แผนงาน 62

5. ภาคผนวก ผ 1

อภธานศพท ผ 1

มตคณะรฐมนตร และความเหนหนวยงานทเกยวของ ผ 23

รายนามผมสวนรวมด าเนนการจดท าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ผ 82

บทสรปผบรหาร

ปจจบนโลกเรมเขาสยคระบบเศรษฐกจและสงคมดจทลท เทคโนโลยดจทลจะไมได เปนเพยงเครองมอสนบสนนการท างานเฉกเชนทผานมาอกตอไป หากแตจะหลอมรวมเขากบชวตคนอยางแทจรง และจะเปลยนโครงสรางรปแบบกจกรรมทางเศรษฐกจกระบวนการผลต การคา การบรการ และกระบวนการทางสงคมอนๆ รวมถงการมปฏสมพนธระหวางบคคลไปอยางสนเชง ประเทศไทยจงตองเรงน าเทคโนโลยดจทลมาใชเปนเครองมอส าคญในการขบเคลอนการพฒนาประเทศ โดยในบรบทของประเทศไทย เทคโนโลยดจทลสามารถตอบปญหาความทาทายทประเทศก าลงเผชญอยหรอเพมโอกาสในการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม เชน

• การกาวขามกบดกรายไดปานกลางท เปน หนงในเปาหมายการพฒนาประเทศเรงดวนของรฐบาล ดวยการลงทนและพฒนาอตสาหกรรมทม อยแลวในประเทศและอตสาหกรรมกระแสใหมทรวมถงอตสาหกรรมดจทล

• การพฒนาขดความสามารถของธรกจในประเทศทงภาคการเกษตร การผลต และการบรการโดยเฉพาะอยางยงในกลม SMEs และวสาหกจชมชนใหแขงขนในโลกสมยใหมได

• การปรบตวและฉกฉวยโอกาสจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558 ทมนยส าคญตอการเคลอนยายสนคาและก าลงคนจากไทยไปสโลก

• การแกปญหาความเหลอมล าของสงคมโดยเฉพาะอยางย งด านรายได การศกษา การรกษาพยาบาล สทธประโยชนการเขาถงขอมล ฯลฯ ใหเกดการกระจายทรพยากรและโอกาสททวถง เทาเทยม และเปนธรรมยงขน

• การบรหารจดการการเขาสสงคมสงวยทประเทศไทยตองเผชญกบการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทมนยตอผลตภาพของประเทศ รวมถงความตองการใชเทคโนโลยในการดแลผสงอาย

• การแกปญหาคอรรปชน อนเปนปญหาเรอรงของประเทศ โดยสรางความโปรงใสใหกบภาครฐ ดวยการเปดเผยขอมล เพอใหประชาชนสามารถ มสวนรวมในการตรวจสอบการท างานของภาครฐได

• การพฒนาศกยภาพของคนในประเทศทงบคลากรดานเทคโนโลย บคลากรทท างานในภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ รวมถงคนทวไปทจะตองชาญฉลาด รเทาทนสอ เทาทนโลก

ด วยตระหนกถ งความทาทายและโอกาสด งกล าว ร ฐบาลไทย โดยกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร จงไดจดท าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมฉบบนขน เพอใชเปนกรอบในการผลกดนใหเทคโนโลยดจทลเปนกลไกส าคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ซงรวมถงการปรบเปลยนกระบวนทศนทางความคดในทกภาคสวน การปฏรปกระบวนการทางธ รกจ การผลต การคา และการบรการ การปรบปรงประสทธภาพการบรหารราชการแผนดน และการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน อนจะน าไปสความมนคง มงคง และยงยนของประเทศไทยตามนโยบายของรฐบาลในทายทสด

- 2 -

วสยทศน

ดจทลไทยแลนด (Digital Thailand) หมายถง

ประเทศไทยทสามารถสรางสรรค และใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางเตมศกยภาพในการพฒนาโครงสรางพนฐาน นวตกรรม ขอมล ทนมนษย และทรพยากรอนใด เพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ไปสความมนคง มงคง และยงยน โดยแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมจะมเปาหมายในภาพรวม 4 ประการดงตอไปน

• เ พมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ ดวยการใชนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล เปนเครองมอหลกในการสรางสรรคนวตกรรมการผลต การบรการ

• สร า ง โ อกาสทางส ง คมอย า ง เท า เท ยม ดวยขอมลขาวสารและบรการตางๆ ผานสอดจทลเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน

• เตร ยมความพร อมใหบ คลากรท กกล ม มความรและทกษะทเหมาะสมตอการด าเนนชวตและการประกอบอาชพในยคดจทล

• ปฏรปกระบวนทศนการท างานและการใหบรการของภาครฐ ดวยเทคโนโลยดจทลและการใชประโยชนจากขอมล เพอใหการปฏบตงานเกดความโปรงใส มประสทธภาพ และประสทธผล

การพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทย มงเนนการพฒนาระยะยาวอยางยงยน สอดคลองกบการจดท ายทธศาสตรชาต 20 ป แตเนองจากเทคโนโลยดจทลมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดงนน แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมฉบบน จงก าหนดภมทศนดจทล เพอก าหนด ทศทางการพฒนาและเปาหมายใน 4 ระยะ ดงน

๑ ป ๖ เดอน ๑๐ ป

๕ ป ๑๐ - ๒๐ ป

ระยะท 1 Digital Foundation

ประเทศไทยลงทน และสรางฐานรากในการพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมดจทล

ระยะท 3 Digital Thailand II:

Full Transformation ประเทศไทยกาวสดจทลไทยแลนด ทขบเคลอนและใชประโยชนจาก

นวตกรรมดจทลไดอยางเตมศกยภาพ

ระยะท 2 Digital Thailand I: Inclusion ทกภาคสวนของประเทศไทย

มสวนรวมในเศรษฐกจและสงคมดจทลตามแนวทางประชารฐ

ระยะท 4 Global Digital Leadership

ประเทศไทยอยในกลมประเทศทพฒนาแลว สามารถใชเทคโนโลยดจทล สรางมลคาทางเศรษฐกจ และคณคาทางสงคมอยางยงยน

ภมทศนดจทลของไทยในระยะเวลา 20 ป

ปฎรปประเทศไทยส ดจทลไทยแลนด

1 ป 6 เดอน 10 ป

5 ป 10 - 20 ป

- 3 -

ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

เพอใหวสยทศนและเปาหมายในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดวยเทคโนโลยดจทลบรรลผล แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมจงไดก าหนดกรอบยทธศาสตรการพฒนา 6 ดานคอ

ยทธศาสตรท 1 พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ

จ ะ ม ง พ ฒ น า โ ค ร ง ส ร า ง พ น ฐ า น ด จ ท ลประสทธภาพสง ทประชาชนทกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนไดแบบทกท ทกเวลา โดยก าหนดใหเทคโนโลยทใชมความเรวพอเพยงกบความตองการ และใหมราคาคาบรการทไมเปนอปสรรคในการเขาถงบรการของประชาชนอกตอไป นอกจากน ในระยะยาว โครงสราง พนฐานอนเทอร เนตความเรวส ง จะกลายเปนสาธารณปโภคขนพนฐาน เชนเดยวกบ ถนน ไฟฟา น าประปา ทสามารถรองรบการเชอมตอของ ทกคน และทกสรรพสง โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 4 ดาน คอ

1. พฒนาโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมทวประเทศ มความทนสมย มเสถยรภาพ ตอบสนองความตองการใชงานของทกภาคสวน ในราคาทเหมาะสมและเปนธรรม

2. ผลกดนใหประเทศไทยเปนหนงในศนยกลาง การเชอมตอและแลกเปลยนขอมลของอาเซยน โดยเปนเสนทางผานการจราจรของขอมลในภมภาค และเปนทตงของผประกอบการเนอหารายใหญของโลก

3. จ ด ให ม น โยบายและแผนบรหารจ ดการโครงสรางพนฐาน คลนความถ และการหลอมรวมของเทคโนโลยในอนาคต เพอใหเกดการใชทรพยากรของประเทศอยางมประสทธภาพสงสด

4. ปรบรฐวสาหกจโทรคมนาคมใหเหมาะสมกบสถานการณและความกาวหนาของอตสาหกรรมดจทลเพอใหเทาทนการเปลยนแปลงในอนาคต

ยทธศาสตร

1. พฒนาโครงสราง พนฐานดจทลประสทธภาพสง

ใหครอบคลมทวประเทศ

เขาถง พรอมใช จายได

2. ขบเคลอนเศรษฐกจ ดวยเทคโนโลยดจทล

ขบเคลอน New S-Curve เพมศกยภาพ สรางธรกจ เพมมลคา

3. สรางสงคมคณภาพ ททวถงเทาเทยมดวย

เทคโนโลยดจทล

สรางการมสวนรวม การใชประโยชนอยางทวถง และ

เทาเทยม

4. ปรบเปลยน ภาครฐสการเปน รฐบาลดจทล

โปรงใส อ านวยความสะดวก รวดเรว เชอมโยงเปนหนงเดยว

5. พฒนา ก าลงคนใหพรอม เขาสยคเศรษฐกจ และสงคมดจทล

สรางคน สรางงาน สรางความเขมแขงจาก

ภายใน

6. สรางความเชอมน ในการใชเทคโนโลยดจทล

กฎระเบยบทนสมย เชอมนในการลงทน

มความมนคงปลอดภย

- 4 -

ยทธศาสตรท 2 ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล

จะกระตนเศรษฐกจของประเทศโดยผลกดนใหภาคธรกจไทยใชเทคโนโลยดจทลในการลดตนทน การผลตสนคาและบรการ เพมประสทธภาพในการด าเนนธรกจ ตลอดจนพฒนาไปสการแขงขนเชงธรกจรปแบบใหมในระยะยาว นอกจากน ยทธศาสตรยงมงเนนการสรางระบบนเวศส าหรบธรกจดจทล เพอเสรมความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจไทย ทจะสงผลตอการขยายฐานเศรษฐกจและอตราการ จางงานของไทยอยางยงยนในอนาคต โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 4 ดาน คอ

1. เพมขดความสามารถในการแขงขนของ ภาคธรกจตลอดหวงโซคณคา โดยผลกดนธรกจให เขาสระบบการคาดจทลสสากล และใหเกดการใชเทคโนโลยและขอมลเพอปฏรปการผลตสนคาและบรการ

2. เรงสรางธรกจเทคโนโลยดจทล (digital technology startup) ใหเปนฟนเฟองส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจดจทล

3. พฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยด จท ล ของไทยใหมความเขมแขงและสามารถแขงขน เช งนวตกรรมได ในอนาคต โดยเฉพาะอย างย งอตสาหกรรมทไทยมศกยภาพและเปนอตสาหกรรมแหงอนาคต

4. เพมโอกาสทางอาชพเกษตรและการคาขายสนคาของชมชนผานเทคโนโลยดจทล โดยด าเนนการรวมกนระหวางหนวยงานจากทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน

ยทธศาสตรท 3 สรางสงคมคณภาพททวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล

จะม งสรางประเทศไทยทประชาชนทกกล ม โดยเฉพาะอยางย งกลมเกษตรกร ผทอย ในชมชนหางไกล ผสงอาย ผดอยโอกาส และคนพการ สามารถเขาถงและใชประโยชนจากบรการตางๆ ของรฐผานเทคโนโลยดจทล มขอมล องคความร ทงระดบประเทศและระดบทองถน ในรปแบบดจทลทประชาชนสามารถเขาถงและน าไปใชประโยชนไดโดยงายและสะดวก และมประชาชนทรเทาทนขอมลขาวสาร และมทกษะในการใชประโยชนจากเทคโนโลยด จท ลอย างม ความรบผดชอบตอสงคม โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 5 ดาน คอ

1. สรางโอกาสและความเทาเทยมในการเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยด จท ลส าหรบประชาชน โดย เฉพาะอย า งย ง กล ม ผ ส ง อ า ย กลมผพการ กลมผทอยอาศยในพนทหางไกล

2. พฒนาศกยภาพของประชาชนในการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรครวมถงความสามารถในการคดวเคราะห และแยกแยะขอมลขาวสารในสงคมดจทลทเปดกวางและเสร

3. สรางสอ คลงสอและแหลงเรยนรดจทล เพอการเรยนรตลอดชวตทประชาชนเขาถงไดอยางสะดวก ผานทงระบบโทรคมนาคม ระบบแพรภาพ กระจายเสยง และสอหลอมรวม

4. เพมโอกาสการไดรบการศกษาทมมาตรฐานของนกเรยนและประชาชน แบบทกวย ทกท ทกเวลา ดวยเทคโนโลยดจทล

5. เพมโอกาสการไดรบบรการทางการแพทยและสขภาพททนสมยทวถง และเทาเทยม สสงคม สงวย ดวยเทคโนโลยดจทล

- 5 -

ยทธศาสตรท 4 ปรบเปลยนภาครฐสการเปน รฐบาลดจทล

จะม ง ใช เทคโนโลยดจทลในการปรบปร งประสทธภาพการบรหารจดการของหนวยงานรฐ ทงสวนกลางและสวนภมภาค ใหเกดบรการภาครฐ ในรปแบบดจทลทประชาชนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ พนท และภาษา น าไปสการหลอมรวมการท างานของภาครฐเสมอนเปนองคกรเดยว นอกจากน รฐบาลดจทลในอนาคตจะเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนด แนวทางการพฒนาสงคมและเศรษฐกจ การบรหารบานเมอง และเสนอความคดเหนตอการด าเนนงานของภาครฐ โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 4 ดาน คอ

1. จดใหมบรการอจฉรยะทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ โดยเฉพาะอยางยงบรการทอ านวยความสะดวกตอประชาชน นกธรกจ และนกทองเทยว

2. ปรบเปลยนการท างานของภาครฐดวยเทคโนโลยดจทล ใหมประสทธภาพ และธรรมาภบาล โ ด ย เ น น บ ร ณ า ก า ร ก า ร ล ง ท น ใ น ท ร พ ย า ก ร การเชอมโยงขอมล และการท างานของหนวยงานรฐ เขาดวยกน

3. สนบสนนใหมการเปดเผยขอมลท เปนประโยชนตามมาตรฐาน open data และสงเสรมใหเกดการมสวนรวมของประชาชนและภาคธรกจในกระบวนการท างานของรฐ

4. พฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐานภาครฐ (government service platform) เ พอรองรบการพฒนาตอยอดแอปพลเคชนหรอบรการรปแบบใหม

ยทธศาสตรท 5 พฒนาก าลงคนใหพรอมเขาส ยคเศรษฐกจและสงคมดจทล

จะใหความส าคญกบการ พฒนาก าล งคน วยท างานทกสาขาอาชพ ทงบคลากรภาครฐ และภาคเอกชน ใหมความสามารถในการสรางสรรคและ ใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพ และการพฒนาบคลากรในสาขาเทคโนโลยดจทลโดยตรง ใหมความร ความสามารถ และความเชยวชาญเฉพาะดาน ในระดบมาตรฐานสากล เพอน าไปสการสรางและจางงานทมคณคาสงในยคเศรษฐกจและสงคมทใชเทคโนโลยดจทลเปนปจจยหลกในการขบเคลอน โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 3 ดาน คอ

1. พฒนาทกษะดานเทคโนโลยดจทลใหแกบคลากรในตลาดแรงงาน ทรวมถงบคลากรภาครฐ ภาคเอกชน บคลากรทกสาขาอาชพ และบคลากร ทกชวงวย

2. สงเสรมการพฒนาทกษะ ความเชยวชาญเทคโนโลยเฉพาะดาน ใหกบบคลากรในสายวชาชพดานเทคโนโลยดจทล ทปฏบตงานในภาครฐและเอกชน เพอรองรบความตองการในอนาคต

3. พฒนาผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศใหสามารถวางแผนการน าเทคโนโลยดจทลไปพฒนาภารกจ ตลอดจนสามารถสรางคณคาจากขอมลขององคกร

ยทธศาสตรท 6 สร างความเช อ มนในการใชเทคโนโลยดจทล

จะมงเนนการมกฎหมาย กฎระเบยบ กตกาและมาตรฐานทมประสทธภาพ ทนสมย และสอดคลองกบหลกเกณฑสากล เพออ านวยความสะดวก ลดอปสรรค เ พมประสทธภาพในการประกอบกจกรรมและ ท าธรกรรมออนไลนตางๆ รวมถงสรางความมนคงปลอดภย และความเชอมน ตลอดจนคมครองสทธให แกผ ใช ง าน เทคโนโลยด จท ล ในทกภาคสวน เพอรองรบการเตบโตของเทคโนโลยดจทลและการใชงานทเพมขนในอนาคต โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 3 ดาน คอ

- 6 -

1. ก าหนดมาตรฐาน กฎ ระเบยบ และกตกาดานดจทลใหมความทนสมยและมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงเพออ านวยความสะดวกดานการคาและการใชประโยชนในภาคเศรษฐกจและสงคม

2. ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบเศรษฐกจและสงคมดจทลใหมความทนสมย สอดคลองตอพลวตของเทคโนโลยดจทลและบรบทของสงคม

3. สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทลและการท าธรกรรมออนไลน ดวยการสรางความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศและการส อสาร การคมครองขอมลสวนบคคล การคมครองผบรโภค

กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

การพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลในครงนจะตองด าเนนการผานกลไกการขบเคลอนยทธศาสตรอยางครบวงจรและเตมรปแบบเพอวางรากฐานเศรษฐกจและสงคมไทยใหพรอมเขาสยคดจทล โดยมประเดน ใน 4 ดาน ดงตอไปน

1. การขบเคลอนทเปนรปธรรมในระยะเรงดวน โดยจดใหมกจกรรมและโครงการระยะเรงดวนทสด (1 ป 6 เดอน) ทมงเนนการลงทนดานโครงสรางพนฐานดจทลและสรางรากฐานการพฒนาดจทล ใน 6 ดานตามยทธศาสตรการพฒนาดจทลฯ ตงแตการพฒนาความพรอมดานโครงสรางพนฐาน การเรงพฒนาระบบเศรษฐกจดจทล การพฒนาเขาสสงคมดจทล การปฏรปการด าเนนการภาครฐ การพฒนาทนมนษย ไปจนถงการวางรากฐานดานกฎ กตกา มาตรฐานดานดจทล

2. การเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบน โดยจะตองมการปรบปรงรปแบบและวธการท างานของภาครฐ บรณาการการท างานในลกษณะขามกระทรวง เพมประสทธภาพของระบบราชการ ลดบทบาทภาครฐ กระจายและมอบอ านาจการปฏบตราชการ นอกจากน กลไกขอนจะรวมถงการจดใหมหนวยงานกลาง เพอท าหนาทก าหนดนโยบาย ประสาน และขบเคลอนใหการ

พฒนาดจทลของประเทศ เปนไปอยางมเอกภาพ และประสทธภาพ ประสทธผลสงสด

3. การบรณาการงาน งบประมาณ และทรพยากรในการด าเนนงาน โดยจะตองบรณาการ การท างานรวมกนหรอเชอมโยงงานและขอมลในลกษณะทเปนองครวม ก าหนดเจาภาพรบผดชอบ แตละภารกจ ปรบปร งกฎระเบยบ และระบบงบประมาณใหเอออ านวยตอการท างานรวมกนของสวนราชการ มระบบประสานงานระหวางสวนราชการในการใหบรการประชาชน นอกจากน กลไกขอนจะรวมถงการจดตงกองทนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ใหเปนกลไกทางเลอกในการสนบสนนทางก า ร เ ง น ก บ โ ค ร ง ก า ร ด า น ก า ร พ ฒ น า ด จ ท ล เพอเศรษฐกจและสงคม นอกเหนอจากการสนบสนนดวยงบประมาณรายจายประจ าปของภาครฐ

4. กลไกตดตามความกาวหนาของนโยบาย แผนงาน โดยจะตองมการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลความเปนไปไดอยางตอเนองเปนระยะ เมอพบปญหาและอปสรรคในการน านโยบายสการปฏบต ตองจดใหมกลไกชวยเหลอแกปญหาหรอจดสรรทรพยากรเ พมเตมตามความจ าเปนและเหมาะสมอยางเพยงพอและทนทวงท และน าผลทไดจากการตดตามมาทบทวนเพอปรบปรงใหสามารถด าเนนการไดอยางเปนรปธรรม นอกจากน จะตองเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวมตงแตกระบวนการปรกษาหารอ การเปดรบฟงความเหนของประชาชน ไปจนถงการตรวจสอบ ตดตามความคบหนาการด าเนนงาน เพอน าไปสการบรหารจดการภาครฐทมงเนนความโปรงใสและผลสมฤทธของการปฏบตงานเปนหลก

กลไก

ขบเคลอนเปนรปธรรมและเรงดวน

ปฏรปการท างาน

บรณาการงานและทรพยากร

ตดตามและประเมนผล

- 7 -

กจกรรม/โครงการในระยะเรงดวน เพอใหการขบเคลอนแผนพฒนาดจทลเ พอ

เศรษฐกจและสงคม สามารถบรรลผลอยางเปนรปธรรมไดอย างชด เจน จ งตองมการจดล าดบความส าคญเรงดวน ซงในชวง 1 ป 6 เดอนแรกของแผนฯ จะเปนการเตรยมความพรอมพนฐานดานดจทลทจ าเปนส าหรบประเทศ โดยมตวอยางโครงการเดน ไดแก

• โครงการขยาย โคร งข า ย อ น เทอร เ น ต ความเรวสงใหครอบคลมหมบานทวประเทศ

• โครงการยกระดบโครงสรางพนฐานของประเทศไทยใหเชอมตอโดยตรงกบศนยกลางการแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนตของโลก

• โครงการสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจฐานราก เพอเพมโอกาสการสรางรายไดใหกบชมชน และขยายตลาดชมชนสตลาดเมอง

• โครงการเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบภาคธรกจไทย เพอเขาสระบบการคาดจทลและเชอมโยงไปสระบบการคาสากล

• โครงการผลกดนการพฒนาคลสเตอรดจทลตามนโยบายสงเสรมเขตเศรษฐกจพเศษและ super cluster

• โครงการพฒนาก าลงคนในธรกจเทคโนโลยด จ ท ล (digital technology startup) เ พ อ ให เ ก ดบคลากรทมทกษะและความเชยวชาญใชนวตกรรมเพอสรางสนคาและบรการรปแบบใหม

• โครงการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยและสอสรางสรรค เพอสรางอนาคตใหธรกจไทยในเวทโลก

• โครงการพฒนาเครอขายศนยดจทลชมชน เพอใหบรการเชอมตออนเทอรเนต เปนจดบรการภาครฐสชมชนผานระบบดจทล และเปนศนยกลางการแลกเปลยนเรยนร

• โครงการสงเสรมการเรยนรตลอดชวต ผานบรการ e-learning และบรการการเรยนรระบบเปดส าหรบมหาชน (MOOC)

• โครงการสงเสรมการใชดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรค เพอเสรมสรางทกษะดจทล ใหแก เดก เยาวชน และประชาชนทวไป

• โครงการยกระดบคณภาพงานบรการภาครฐ เพอปรบกระบวนการด าเนนงานภาครฐ บรณาการขอมลและระบบงาน และอ านวยความสะดวกแกประชาชน

• การผลกดนชดกฎหมายทเกยวกบการสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล

โครงสรางพนฐาน

เศรษฐกจ

ดานสงคม

ดานบรการภาครฐ

- 9 -

อารมภบท ปจจบนประเทศไทยภายใตการน าของพลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ก าลงอยในวาระ

ของการปฏรปประเทศครงใหญในทกมตของการพฒนาเศรษฐกจ สงคม โดยในการนรฐบาลไดตระหนกถง ความจ าเปนเรงดวนในการใชเทคโนโลยดจทลมาเปนเครองมอส าคญ ในการปฏรปประเทศไทยไปสความมนคง มงคง และยงยน และไดแถลงนโยบายตอสภานตบญญตแหงชาตในดานนโยบายเศรษฐกจและสงคมดจทล ดงน

“ขอ 6.18 สงเสรมภาคเศรษฐกจดจทลและวางรากฐานของเศรษฐกจดจทลใหเรมขบเคลอนไดอยางจรงจง ซงจะท าใหทกภาคเศรษฐกจกาวหนาไปไดทนโลกและสามารถแขงขนในโลกสมยใหมได ซงหมายรวมถงการผลตและการคาผลตภณฑดจทลโดยตรง ทงผลตภณฑฮารดแวร ผลตภณฑซอฟตแวร อปกร ณสอสารดจทล อปกรณโทรคมนาคมดจทล และการใชดจทลรองรบการใหบรการของภาคธรกจการเงนและธรกจบรการอนๆ โดยเฉพาะอยางยงภาคสอสารและบนเทง ตลอดจนการใชดจทลรองรบการผลตสนคาอตสาหกรรม และการพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค ปรบปรงบทบาทและภารกจของหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงใหดแลและผลกดนงานส าคญของประเทศชาตในเรองน และจะจดใหมคณะกรรมการระดบชาต เพอขบเคลอนเรองนอยางจรงจง”

โดยเพอใหเกดการด าเนนงานดานนอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และเปนรปธรรมสงสด คณะรฐมนตรจงไดลงมตเมอวนท 30 กนยายน พ.ศ. 2558 มอบหมายใหกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารรวมกบกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย จดท าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแทนแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ไอซท) ของประเทศ เพอเปนกรอบแนวทางการด าเนนการตามนโยบายเศรษฐกจและสงคมดจทลของรฐบาลใหเกดการน าเทคโนโลยดจทลททนสมยและหลากหลายมาเปลยนแปลงวธการด าเนนธรกจ การด าเนนชวตของประชาชน และการด าเนนงานของภาครฐ ซงจะสงผลใหเกดความมงคงทางเศรษฐกจทแขงขนไดในเวทโลก และความมนคงทางสงคมของประเทศตอไป

แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมฉบบน ไมใชเรองใหมส าหรบประเทศไทย หากแตเปนการตอยอดการพฒนาประเทศดวยเทคโนโลยดจทลทท ามาอยางตอเนอง โดยกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร และหนวยงานอนๆ ทงจากภาครฐ ภาคประชาชน ภาควชาการ และภาคประชาสงคม อยางไรกตาม ปจจบนเทคโนโลยและบรบททางเศรษฐกจและสงคมก าลงเปลยนแปลงอยางรวดเรวไปสยคดจทล และหลากหลายประเทศทวโลก เชน สหรฐอเมรกา กลมประเทศในสหภาพยโรป ออสเตรเลย สงคโปร มาเลเซย อนเดย ฯลฯ ก าลงแขงขนกนพฒนาและขบเคลอนประเทศดวยเทคโนโลยดจทล ดงนน แผนพฒนาดจทลฯ ฉบบน จงมงหวงปฎรปประเทศไทยใหทนตอบรบทดงกลาวดวยเชนกน ตงแตการเรงวางรากฐานดจทลของประเทศผานการลงทนครงใหญ การสรางระบบเศรษฐกจและสงคมดจทลททกคนมสวนรวมตามแนวทางประชารฐ การขบเคลอนระบบเศรษฐกจและสงคม และใชประโยชนจากนวตกรรมดจทลอยางเตมศกยภาพ จนถงการผลกดนใหประเทศไทยเปนประเทศในกลมประเทศพฒนาแลว ทสามารถใชเทคโนโลยดจทลสรางมลคา และขบเคลอนระบบเศรษฐกจและสงคมอยางยงยนในระยะยาว

- 10 -

โดยแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม มหลกการน าทาง 5 ขอ ดงน

การใชประ โยชนส งส ดจากพลวตของเทคโนโลยดจทล แผนพฒนาดจทลฯ ตองเกอหนนใหทกภาคสวนสามารถใชประโยชนสงสดจากพลวตของเทคโนโลยดจทลทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว และสงผลตอโครงสรางของระบบเศรษฐกจและสงคม ทงเชงบวกและลบ เพอใหประเทศไทยสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยไดอยางกาวกระโดด การเขาถงของคนทกกลม ยทธศาสตรและ

แผนงานของแผนพฒนาดจทลฯ ตองสนบสนนการเขาถงของคนทกกลม หรอใหมากกลมท สด ซงรวมถงผทอยอาศยในพนทหางไกลและยากจน ผสงอาย ผพการ และผดอยโอกาสอนๆ โดยมงเนนการมสวนรวม และการเขาถงเทคโนโลย ขอมลขาวสาร สอการเรยนร และบรการดจทลของรฐ ในทกบรการ การวางแผนจากขอมลความพรอมของประเทศ

การก าหนดยทธศาสตรและแผนงานของแ ผ น พ ฒ น า ด จ ท ล ฯ ต อ ง ต ร ะ ห น ก ถ ง ความพรอมดานเทคโนโลยดจทลของประเทศไทยในมต ต างๆ เ ชน โครงสร า งพนฐาน การเขาถงและการใชเทคโนโลยของประชาชน ภาคธรกจ หนวยงานรฐ ความพรอมดานบคลากร อตสาหกรรม ฯลฯ เพอใหมาตรการต างๆ ทก าหนดตามแผนพฒนาดจทลฯ ฉบบน น าไปสการพฒนาทเปนไปไดจรงในทางปฏบต

ความสอดคลอง 1

ความสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศ แผนพฒนาดจทลฯ ตองเปนไปอยางสอดคลองและสนบสนนทศทางการพฒนาของประเทศโดยรวม ทงการน าเทคโนโลยดจทลเขาไปชวยแกไขปญหาและความทาทายของประเทศในยคปจจบน และรองรบความทาทายดานตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต

2 การใชประโยชน

การเขาถง 3

4 การวางแผน

5 การขบเคลอน

การรวมพลงทกภาคสวนในการขบเคลอน การขบเคลอนแผนพฒนาดจทลฯ ไปสการปฏบต ตองเปนไปตามแนวทาง “ประชารฐ” ซงเนนความรวมมอ รวมใจ และรวมพลงของทกภาคสวน ทงภาคประชาชน ภาควชาการ ภาคธรกจ หรอภาครฐ และทายสดผลประโยชนท เกดขนจะกลบคนสทกภาคสวน โดยในกรณของการพฒนาดจทล จะเนนใหภาคประชาชนและภาคธรกจเปนผน าการพฒนาดานเศรษฐกจและสงคม และภาครฐจะเปนผอ านวยความสะดวก และสงเสรมสนบสนนภาคประชานและภาคธรกจควบคไปกบการปรบปรงประสทธภาพของภาครฐดวยดจทล

- 11 -

1. บรบทของประเทศไทยในยคดจทล: ความทาทายและโอกาส

ประเทศไทยใหความส าคญกบการพฒนาและการน าไอซท มาใชเปนเครองมอสนบสนน (enabling technology) การพฒนาประเทศมาโดยตลอด ทไดมงเนนใหประเทศไทยมโครงสรางพนฐานดานไอซท โดยเฉพาะอยางยงอนเทอรเนตความเรวสง (broadband) กระจายอยางทวถงเสมอนบรการสาธารณปโภค ขนพนฐานทวไป ประชาชนมความรอบร เขาถง สามารถพฒนาและใชประโยชนจากสารสนเทศไดอยางรเทาทน อตสาหกรรมไอซทมบทบาทเพมขนตอระบบเศรษฐกจของประเทศ ประชาชนมโอกาสในการสรางรายไดและคณภาพชวตดขน และไอซทมบทบาทตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมทเปนมตรกบสงแวดลอม1

ส าหรบปจจบน รฐบาลไดตระหนกถงอทธพลของเทคโนโลยดจทลทมตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ซงเปนทงโอกาสและความทาทายของประเทศไทย ทจะปรบปรงทศทางการด าเนนงานของประเทศ ดวยการใชประโยชนสงสดจากเทคโนโลยดจทล โดยความทาทายและโอกาสของประเทศไทยดานเศรษฐกจและสงคม ความทาทายจากพลวตของเทคโนโลยดจทล และสถานภาพการพฒนาดานดจทลในประเทศไทย ในปจจบน สามารถสรปโดยสงเขปไดดงตอไปน

1.1 ทศทางการพฒนาประเทศ: ความทาทายและโอกาสของประเทศไทยในภาพรวม

กระแสการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว ทงการเปลยนแปลงภายในประเทศและการเปลยนแปลงของบรบทโลก ท าใหสภาพแวดลอมของการพฒนาประเทศไทยในปจจบนและทจะเกดในอนาคต 20 ป เปลยนไปอยางมนยส าคญ โดยสภาพแวดลอมดงกลาวเปนทงเงอนไข ปญหา ความทาทาย ทประเทศไทยจะตองเผชญและแนวทางรองรบหรอแกไข ซงเปนโอกาสส าหรบการพฒนาประเทศ หากประเทศไทยสามารถปรบเปลยนตนเองใหสามารถใชประโยชนจากโอกาสเหลานน

โดยบรบททเปนความทาทายและโอกาสของประเทศไทย มตวอยาง ไดแก

การกาวขามกบดกรายไดปานกลาง (middle income trap) ทประเทศไทยตกอยในภาวะดงกลาวอยางยาวนาน การกาวขามกบดกรายไดปานกลางไปสการเปนประเทศทมรายไดระดบสงเปนหนงในเปาหมายการพฒนาประเทศเรงดวนของรฐบาล ดวยการลงทนและพฒนาอตสาหกรรมทมอยแลวในประเทศ และอตสาหกรรมกระแสใหมทหมายรวมถงอตสาหกรรมดจทล

1 กรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ระยะ พ.ศ. 2554-2563 ของประเทศไทย ไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตรเมอ วนท 22 มนาคม พ.ศ. 2554 และถกน ามาใชเปนกรอบแนวทางในการจดท าแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ระยะ 5 ป

1 กาวขามกบดกรายไดปานกลาง

- 12 -

• การเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย ทยงไมสามารถกาวไปอยในกลมประเทศทแขงขนดวยนวตกรรมได2 และยงคงอาศยประสทธภาพภาครฐและภาคธรกจ ปจจยก าลงคนราคาถกและปจจยทนดวยการน าเขาจากตางประเทศเปนตวขบเคลอน มากกวาการใชเทคโนโลยและโครงสรางพนฐานสารสนเทศ

• การเสรมสรางความเขมแขงแก SMEs ซงแมมการจางงานรวมถงรอยละ 80.4 ของประเทศ แตมลคาการด าเนนธรกจของ SMEs คดเปนสดสวนรอยละ 37.3 ของ GDP3 และผลตภาพของ SMEs ไทยยงไมสงนก นอกจากน SMEs มการเขาถงและใชงานเทคโนโลยดจทลในระดบต าเมอเทยบกบธรกจขนาดใหญ4

• การใชประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงการกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558 รวมถงการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ ทมผลกระทบโดยตรงตอประเทศไทย การปรบตวเขาสเศรษฐกจโลกแบบหลายศนยกลาง กอปรกบปญหาตางๆ ทเกดขนกบระบบเศรษฐกจชนน าของโลก ไดแก สหรฐอเมรกา ยโรป และญปน เปนตน จะเปนประเดนยทธศาสตรส าคญในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ

• การใชโอกาสจากการทประเทศไทยมจดเดนตรงทตงอยกลางคาบสมทรอนโดจนในเอเชยตะวนออกเฉยงใต มความหลากหลายทางชวภาพของทงพชและสตวมาก อนเปนรากฐานมนคงของการผลตในภาคเกษตรกรรม มสถานททองเทยวทหลากหลายทสดประเทศหนง คณภาพฝมอแรงงานเปนทยอมรบในระดบสากล

2 World Economic Forum จดล าดบขดความสามารถในการแขงขนของประเทศตางๆ ทวโลกโดยค านงถงล าดบขนการพฒนาทางเศรษฐกจ (Stage of Development) ทแตกตางกน และแบงประเทศออกเปน 3 กลม คอ กลมการแขงขนดวยปจจยพนฐานกลมการแขงขนดวยประสทธภาพการลงทนและกลมการแขงขนดวยนวตกรรม ซงประเทศไทยถกจดอยในกลมทแขงขนดวยประสทธภาพการลงทน (GlobalCompetitivenessReport(http://www.weforum.org/issues/globalcompetitiveness/index.html)) 3 ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลก (สสว.), 2556, สถานการณเเละตวชวดเชงเศรษฐกจของ SMEs พ.ศ. 2556 เเละ พ.ศ. 2557, http://www.sme.go.th/th/images/data/SR/download/2014/07july/บทท 1 GDP SMEs พ.ศ. 2556.pdf 4 ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมและกรมทรพยสนทางปญญา, http://www.ipthailand.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=52&Itemid=186

2 พฒนาขดความสามารถของภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ

3 ปรบตวและฉกฉวยโอกาสจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ

- 13 -

• การแกไขปญหาความเหลอมล าในสงคม ซงมหลากหลายมต ทงดานการพฒนาคณภาพคน ดานการศกษา ดานรายได ดานโอกาสทางสงคมและการไดรบสทธประโยชนตางๆ รวมถงบรการของภาครฐ และยงรวมถงความเหลอมล าทางดจทล (digital divide) หรอความแตกตางและชองวางระหวางผทสามารถเขาถงและ ใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลกบผทเขาไมถง ไมเขาใจ และไมสามารถใชประโยชนจากไอซท

• การบรหารจดการกบการเขาสสงคมสงวยของโลกและของประเทศไทยอยางตอเนอง จากรายงานขององคการแรงงานระหวางประเทศ ประเทศไทยจะมจ านวนประชากรสงอายมากขนอยางไมเคยมมากอน โดยคาดกนวาจ านวนผมอายมากกวา 65 ป จะมจ านวนราวรอยละ 20 ของประชากรใน พ.ศ. 2568 และ เพมเปนรอยละ 30 ใน พ.ศ. 2593 ตามล าดบ การเผชญกบการเปลยนแปลงโครงสรางประชากร จะมนยตอผลตภาพ (productivity) และการมสวนรวมในภาคแรงงานในอนาคต รวมถงความตองการดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และเทคโนโลยดจทลในการดแลผสงอาย

• การพฒนาศกยภาพของคนในประเทศ เทคโนโลยดจทลจะเปนเครองมอในการสรางศกยภาพของทกคน ยกระดบคนไปสสงคมฐานความร ใหมความสามารถสามารถขยบไปสการผลตทใชเทคโนโลยหรอรจกใชเทคโนโลย และขอมลขาวสารในการประกอบอาชพมากขน ส าหรบคนทวไปเทคโนโลยดจทลจะชวยใหเขาถงขอมลขาวสาร สามารถพฒนาตนเองใหเปนคนทฉลาด รเทาทนสอ เทาทนโลกดวย

4 แกปญหาความเหลอมล าของสงคม

5 บรหารจดการสงคมผสงอาย

6 พฒนาศกยภาพคนในประเทศ

- 14 -

• การแกไขปญหาคอรรปชน ซงเปนปญหาเรอรงของประเทศ สงผลกระทบตอโครงสรางและการพฒนาประเทศในทกมต คอรรปชนเปนอปสรรคอนดบหนงในทรรศนะของนกลงทนตางชาต ทจะตดสนใจลงทนและท าธรกจในประเทศไทย5 โดยกรณคอรรปชนทส าคญคอการทจรตในการจดซอจดจางภาครฐและการใชงบประมาณประจ าป6 ทงนองคการบรหารสวนทองถนมสถตเรองรองเรยนทจรตสงสด จ าเปนตองมการสรางความโปรงใสใหกบภาครฐดวยการเปดเผยขอมล เพอใหภาคประชาสงคม เขามามสวนในการตรวจสอบการท างานของภาครฐได ภายใตขอบเขตของกฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของ

• การจดการกบภยในรปแบบใหมๆ รวมถงภยคกคามจากสารสนเทศรปแบบตางๆ มการพฒนาและเปลยนแปลงรปแบบอยางตอเนอง จงตองเตรยมความพรอม เพอรบมอ เพมขดความสามารถของบคลากรในการรกษาความมนคงปลอดภย และการพฒนาทกษะความร เพอปองกนตนเองและหนวยงาน ลดความเสยงจากการถกโจมตหรอภยคกคาม และลดความเสยหายจากผลกระทบทอาจเกดขน

1.2 ความทาทายจากพลวตของเทคโนโลยดจทล

เทคโนโลยดจทลเปนเทคโนโลยทมอทธพลอยางมากตอการใชชวตของประชาชนทกคน การด าเนนงานของภาคธรกจ ภาครฐ และภาคประชาสงคมทกๆ องคกร แตเทคโนโลยดจทลเปนเทคโนโลยทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวอยตลอดเวลาและยากตอการคาดเดาในระยะยาว ดงนน การพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จงตองตระหนกและรเทาทนการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทจะเกดขนในอนาคตและนยจากการเปลยนแปลงนน ดงมตวอยางของการเปลยนแปลงและผลกระทบของการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยดจทล ดงน

5 จากการประเมนของ The Global Competitiveness Report (2013-2014) 6 https://www.nacc.go.th

7 แกปญหาคอรปชน

8 ภยคกคามไซเบอร

- 15 -

เกดความเปลยนแปลงทางเทคโนโลยแบบ กาวกระโดด โดยมเทคโนโลยดจทลทมบทบาทส าคญในชวง 5 ปขางหนา ไดแก เทคโนโลยสอสารท ม ค ว า ม เ ร ว แ ล ะ ค ณ ภ า พ ส ง ม า ก (new communications technology) เ ท ค โ น โ ล ยอปกรณเคลอนทเพอการเชอมตออนเทอรเนตแบบทกททกเวลา (mobile/ wearable computing) เทคโนโลยการประมวลผลแบบคลาวด (cloud computing) เทคโนโลยการวเคราะหขอมลขนาดใหญ (big data analytics) เทคโนโลยการเชอมตอของสรรพสง (internet of things) เทคโนโลยการพมพสามมต (3D printing) และเทคโนโลยความมนคงปลอดภยไซเบอร (cyber security) โดยมเทคโนโลย อน เชน robotics หรอ autonomous car เปนเรองส าคญในอนาคตระยะยาว

เกดการหลอมรวมระหวางกจกรรมทางเศรษฐกจสงคมของโลกออนไลนและออฟไลน (convergence of online and offline activities) โดยท เทคโนโลย ใหมหร อการ ใชเทคโนโลย เดมในรปแบบใหม ท าให เสนแบงระหวางระบบเศรษฐกจสงคมของโลกเสมอนและโลกทางกายภาพเกอบจะเลอนหายไป โดยกจกรรมของประชาชน ธรกจ หรอรฐ จะถกยายมาอยบนระบบออนไลนมากขน เชน การสอสาร การซอขายสนคา การท าธรกรรมทางการเงน การเรยนร การดแลสขภาพ การบรการของภาครฐ ฯลฯ

1 การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

การหลอมรวมของกจกรรม 2 3 ผบรโภคกลายเปนผผลต

เกดแนวโนมการใช เทคโนโลยดจทลเพอใหเกดการผลตมากขน (consumption to production) โดยในอดตทผานมาสงคมในระดบประชาชนยงใชเทคโนโลยเพอการสอสาร การเขาถงขอมลขาวสาร หรอกจกรรมสาระบนเทงเปนสวนใหญ แตในยคปจจบนนนจะเปนโลกทประชาชนและผบร โภคกลายมาเปนผผลต โดยใชเทคโนโลยดจทล เพอท าใหเกดผลผลตและรายไดมากขน

- 16 -

เกดการแข งขนท อยบน พนฐานของนว ตกรรมส นค าและบร การ ( innovation economy) โดยในโลกยคดจทลน การแขงขนในเชงราคาจะเปนเรองของอดต (เชน การตดราคาสนคาและบรการกนทางออนไลน) และธรกจทไมสามารถใชเทคโนโลยดจทลเพอปรบเปลยนกระบวนการทางธรกจ สรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการเดมของตน หรอสรางสนคาและบรการใหมๆ ทตอบสนองความตองการของตลาด จะไมสามารถแขงขนไดอกตอไป

เกดขอมลท งจากผ ใช ง าน และจากอปกรณ เซน เซอร ต า งๆ จ านวนมหาศาล โลกดจทลจงเปนโลกของการแขงขนดวยขอมล ซงศกยภาพในดานการวเคราะหขอมลขนาดใหญจะเปนเรองจ าเปน และเปนพนฐานส าหรบทกหนวยงานและองคกรทงภาครฐและเอกชน นอกจากน ขอมลสวนบคคลมความส าคญมากท ง ใน เ ช ง ธ ร ก จ และการค มครองข อม ล สวนบคคลจะกลายเปนประเดนส าคญทสด ในยคของ big data

4 การแขงขนบนฐานนวตกรรม 5 ยคของระบบอจฉรยะ

เกดการใช ระบบอจฉร ยะ ( smart everything) มากขนเรอยๆ จากนไปจะเปนยคของการใชเทคโนโลยและแอปพลเคชนอจฉรยะตางๆ ในกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมมากขนเรอยๆ ตงแตระดบประชาชน เชน การใชชวตประจ าวนในบาน การเดนทาง การดแลสขภาพ การใชพลงงาน ไปถงระดบอตสาหกรรม เชน การเกษตร การผลตสนคาในโรงงาน หรอแมกระทงเรองการเฝาระวง ภยพบต การดแลสงแวดลอม และอนๆ อกมากมายในอนาคต

การแขงขนดวยขอมลนวตกรรม

6 7 การแพรระบาดของภยไซเบอร

เกดความเสยงดานความปลอดภยไซเบอรตามมาอกหลายรปแบบ เชน การกอกวน สรางความร าคาญแกผใชระบบ การเขาถงขอมลและระบบโดยไมไดรบอนญาต การยบยงขอมลและระบบ การสรางความเสยหายแกระบบ การจารกรรมขอมลบนระบบคอมพวเตอร (ขอมลการคา การเงน หรอขอมลสวนตว) หรอแมแตการโจมตโครงสรางพนฐานทมความส าคญยงยวดทสามารถท าใหระบบเศรษฐกจหยดชะงกและไดรบความเสยหายหรอเกดอนตรายตอชวตและทรพยสนของผคน โดยทภยไซเบอรเ หล าน ล ว นแล ว แต พฒนาอย า ง ร วด เ ร ว ต ามความกาวหนาของเทคโนโลย และบอยครงยงเปนเรองทท าจากนอกประเทศ ท าใหการปองกนหรอตดตามจบกมการกระท าผดเปนเรองทยากและสลบซบซอนมากขนอกดวย

ขอมล

- 17 -

เกดการเปลยนแปลงครงใหญในเรองของโครงสรางก าลงคนทงในเชงลบและเชงบวก งานหลายประเภท โดยเฉพาะอยางยงในภาคอตสาหกรรม โรงงาน และภาคบรการ จะเรมถกทดแทนดวยเทคโนโลยดจทล ทสามารถท าไดดกวาและมประสทธภาพมากกวา (เชน พนกงานขายตว การใชบรการทางการเงน) ขณะเดยวกนกจะมงานรปแบบใหมทตองใชความรและทกษะสงเกดขน เชน นกวทยาศาสตรหรอผเชยวชาญดานขอมล ผเชยวชาญดานความมนคงปลอดภยไซเบอร ผเชยวชาญดานโซเชยลเนตเวรค นกธรกจดจทล ฯลฯ นอกจากนจะมงานบางประเภททอาจตองเปลยนบทบาทไป เชน คร กลายเปนผอ านวยการสอนมากกวาผสอน

ดงทน าเสนอขางตน พลวตของเทคโนโลยดจทลทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและไมหยดยง สงผลกระทบอยางมากตอวถชวต รปแบบ กจกรรมของปจเจกชนและองคกร รวมถงระบบเศรษฐกจและสงคม ความสามารถในการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลจงเปนปจจยส าคญของการพฒนาประเทศ ดงทหลากหลายประเทศไดตระหนกและมการลงทน พฒนา และสงเสรมการใชเทคโนโลยดจทล เพ อน าไปสเศรษฐกจและสงคมดจทลทหมายถง ระบบเศรษฐกจและสงคมทเทคโนโลยดจทลเปนกลไกส าคญในการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคม การใชชวตประจ าวนของประชาชน การ เปลยนกระบวนทศนทางความคด รปแบบการมปฏสมพนธของคนในสงคม การปฏรปกระบวนการทางธรกจซงรวมถงการผลต การคา การบรการ และการบรหารราชการแผนดน อนน ามาสพฒนาทางเศรษฐกจการพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคม โดยแนวทางการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลของประเทศไทยนนจะตงอยบนคณลกษณะส าคญทเกดจากความสามารถและพลวตของเทคโนโลยดจทล อนไดแก

8 การเปลยนโครงสรางกาลงคน

1 2 การใชเทคโนโลยดจทลเปนเครองมอในการเชอมตอกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมของประชาคมในประเทศและประชาคมโลก การเชอมตอดงกลาวน าไปสการแบงปนทรพยากร แนวคดใหมและผลประโยชนรวมกนอยางไรพรมแดน โดยทประชาชนในประเทศสามารถมบทบาทและมสวนรวมไดอยางทวถงและเทาเทยม

การเขาสระบบเศรษฐกจและสงคมทขบเคลอนดวยนวตกรรม โดยเฉพาะอยางย งนวตกรรมดจทล เพอสรางค ณ ค า ( value creation) แ ล ะ ข ดความสามารถทางการแขงขนในระดบส า ก ล ต ล อ ด จ น ก า ร ย ก ร ะ ด บ “คณภาพ ชว ต” ของประชาชน ในประเทศ

3 4

การสรางและใชประโยชนจากขอมลจ านวนมหาศาล ทงทเปนขอมลทมการบนทกโดยคน เชน ขอมลการเงน ขอมลลกคา ขอมล social media และขอมลทมการจดเกบโดยอปกรณและไหลผ านเคร อข าย ( internet of things) มาวเคราะหผานระบบประมวลผลขนาดใหญ เพอใชประโยชนในการปรบปรงประสทธภาพการด าเนนงานในการผลตและบรการ และสรางความไดเปรยบในการแขงขนในยคดจทลของประเทศรวมถงการใหบรการประชาชน

การใชเทคโนโลยดจทลทแพรกระจายแทรกซมไปทกภาคสวน เพอสรางโอกาสใหคนทกกลมมสวนรวมในการสรางและน าพาประเทศไทยไปสส งคมททกคนสามารถกลายเปนผผลตและสรางมลคา

- 18 -

1.3 สถานภาพการพฒนาดานดจทลในประเทศไทย

ประเทศไทยจะสามารถน าเทคโนโลยดจทลมาใชเพอใหเกดการพฒนาประเทศไดมากนอยเพยงใดนน เงอนไขทส าคญคอ ความพรอมดานเทคโนโลยดจทลของประเทศทเปนอย ณ ปจจบน และความสามารถในการพฒนา เสรมสรางความแขงแกรงดานดจทลของประเทศในอนาคต ดงนน การจดท าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมจงตองมการประเมนสถานภาพปจจบนของการพฒนาดานดจทล

โครงสรางพนฐานดานการสอสารดจทลของประเทศไทย ยงคงมจดออนในการแพรกระจายและสงผลถงการเขาถงและการใชงานในภาคประชาชน ภาคเอกชน และภาครฐ ทมระดบต า ดงจะเหนไดจากการเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสงของประชาชนไทยทมจ านวนครวเรอนเพยงรอยละ 29.96 หรอ

ประชากรเพยงรอยละ 8.997 ของประชากรทงหมดทเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสงผานโครงขายโทรศพทประจ าท (fixed broadband penetration) แมวาอตราการเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสงผานโครงขายโทรศพทเคลอนจะมมากพอสมควรคอ รอยละ 52.5 ของประชากร

นอกจากน หากพจารณาถงการเขาถงอยางทวถงและเทาเทยมในมตของพนท พบวา โครงสรางพนฐานดานการสอสารดจทลยงไมครอบคลมทกพนท โดยเฉพาะระดบหมบาน มหมบานประมาณรอยละ 53 จากจ านวน 74,965 หมบาน ทสามารถเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสง สวนทเหลอเปนหมบานทอยหางไกลซงยงขาดการพฒนาโครงสรางพนฐานโทรคมนาคมทเพยงพอ ทงน หนวยงานภาครฐทส าคญ เชน โรงเรยน โรงพยาบาลสขภาพประจ าต าบล (รพ.สต.) องคการบรหารสวนต าบลหลายแหง ยงไมสามารถเขาถงโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงได

ความสามารถในการเขาถงและใชงานของประชาชนและองคกร ยงขนกบอตราคาบรการทเหมาะสมกบระดบคาครองชพ (affordability) ซงราคาคาบรการอนเทอรเนตความเรวสงของประเทศไทยคดเปนรอยละ 5.8 ของรายไดมวลรวมประชาชาต (หรอ GNI) ในขณะทคาบรการของประเทศเพอนบานมราคาทต ากวามาก

อนเทอรเนตแบนดวดทระหวางประเทศ ( international internet bandwidth) และการเชอมตอโครงขายระหวางประเทศ เปนตวชวดหนงทบงบอกถงคณภาพของโครงสรางพนฐานดจทล ซงในชวงทศวรรษทผานมาอนเทอรเนตแบนดวดทระหวางประเทศในภมภาคและประเทศตางๆ ทวโลกมปรมาณเพมขนอยางมากเพอรองรบการประยกตใชงานและบรการทมการรบสงขอมลปรมาณมากผานเครอขายความเรวสง ปรมาณอนเทอรเนตแบนดวดทระหวางประเทศของไทยมากกวารอยละ 50 มการตดตอสอสารไปยงประเทศทเปนศนยกลางการเชอมตอและแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนต มแหลงขอมลขนาดใหญเปนทตองการของผใชงาน ไดแก ประเทศสงคโปร มาเลเซย และสหรฐอเมรกา โดยประเทศไทยมโครงขายสอสารระหวางประเทศเชอมตอกบประเทศเพอนบานผานสายใยแกวน าแสงทางภาคพนดน และเชอมโยงกบประเทศอนๆ ผานเคเบลใตน า แตโครงขายสอสารระหวางประเทศของไทย โดยเฉพาะโครงขายสอสารผานเคเบลใตน า ยงนอยกวาประเทศเพอนบาน โดยในปจจบนประเทศไทยมเคเบลใตน าเพยง 11 เสน (ใชงานอยจรง 5 เสน) และม 4 landing stations

7 http://www.nbtc.go.th/TTID/

1. โครงสรางพนฐานดจทล

- 19 -

เทคโนโลยดจทลสามารถชวยยกระดบคณภาพชวตของประชาชนไดในหลากหลายมต เชน การสรางโอกาสทางการเรยนร การเพมรายได การเขาถงบรการของภาครฐ แตการมการใชเทคโนโลยไอซท (คอมพวเตอรและอนเทอร เนต) 8 ของไทยย งคงต าอย โดยในป

พ.ศ. 2558 มผใชคอมพวเตอรเพยงรอยละ 34.9 และผใชอนเทอรเนต รอยละ 39.3 นอกจากน กลมผใชในเมอง (เขตเทศบาล) มการเขาถงทดกวากลมผอาศยในเขตนอกเมอง (นอกเขตเทศบาล) และกลมผใชอนเทอรเนตสวนใหญเปนผทมอาย 15-34 ป โดยทผานมากระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดมการจดตงศนยการเรยนรไอซทชมชนขนอยางตอเนอง นบตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2550 จนถงปจจบน เปนจ านวน 1,980 แหง เพอใหเปนศนยกลางในการเรยนร ชวยลดชองวาง เพมโอกาส และชองทางการเขาถงสารสนเทศใหแกประชาชน อยางไรกตาม ศนยฯ เหลานยงไมครอบคลมทวประเทศ และยงตองมการปรบเปลยนรปแบบการใหบรการเพอเพมประสทธภาพดวย และมศนยการเรยนรไอซทในลกษณะเดยวกนทด าเนนการโดยหนวยงานอนๆ จากทงภาครฐและเอกชน

เทคโนโลยดจทลเปนเครองมอส าคญตอการเรยนรและการศกษา ปจจบนมสถานศกษากวา 30,000 แหง ทตงอยทวประเทศไทย ยงประสบปญหาดานการเชอมตอเครอขายอนเทอรเนต และโรงเรยนอกจ านวนมาก ยงมปญหาเรองความเรวในการเชอมตอ การใหบรการไมทวถง นอกจากน จ านวนคอมพวเตอรและอปกรณ การเรยนการสอนยงมไมเพยงพอตอผเรยน และลาสมย รวมทงครผสอนขาดความช านาญในการประยกตใชเทคโนโลยเขากบการสอน ท าใหไมสามารถใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ

นอกจากนประเทศไทย ยงมเนอหาในรปแบบสอดจทลทหลากหลาย เหมาะสม และสอดคลองกบความตองการของคนในประเทศไมเพยงพอ กลาวคอยงคงมปญหาความเหลอมล าทางดานเนอหา (content divide)9 ซงเปนอกมตหนงของความเหลอมล าดจทล (digital divide) เนอหาทส าคญทยงขาดไป อาท สอการเรยนรเพอน าไปใชประกอบอาชพ (เชน จากอาชวศกษา) และสอทตอบสนองตอความตองการของประชาชนในระดบทองถนทงในเชงเศรษฐกจ สงคม การศกษา และวฒนธรรม ทตางกน

ดงนน จงไมนาแปลกใจวา ในขณะทประชาชนเรมมการเขาถงเทคโนโลยดจทลเพมขนเรอยๆ โดยเฉพาะอยางยงจากอปกรณพกพา เชน โทรศพทเคลอนท และแทบเลต แตประชาชนสวนใหญยงคงเนนการใชเทคโนโลยดจทลเพอความสนกสนาน บนเทง โดยไมไดน าเทคโนโลยไปกอใหเกดประโยชนเทาทควร และยงตองมการพฒนาทกษะดจทลทจ าเปนส าหรบสงคมใหม ทรวมถงการคด วเคราะห แยกแยะ สอตางๆ และการใชเทคโนโลยอยางมความรบผดชอบตอสงคมดวย

8 ส านกงานสถตแหงชาต, ส ารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2558. 9 OECD, ISOC, UNESCO. (2012). “The Relationship between Local Content, Internet Development and Access Prices.”

2. การใชประโยชนเทคโนโลยดจทลของประชาชนและภาคสงคม

- 20 -

การ ใช ง านด าน เทคโน โลยด จ ท ล ในภาคธ รก จ ยงไมสงมากนก โดยเฉพาะอยางยง ธรกจ SMEs ทมการใชเทคโนโลยดจทลในระดบคอนขางต า จากการส ารวจการมการใชไอซทในสถานประกอบการ พ.ศ. 255810 โดยส านกงานสถต

แหงชาต พบวา ธรกจ SMEs (ขนาดการจางงาน 1-9 คน) มการใชคอมพวเตอรเพยงรอยละ 22.5 และมการใชอนเทอรเนตเพยงรอยละ 18.3 ขณะทธรกจขนาดใหญมการใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตมากถงรอยละ 99.6 และรอยละ 99.1 ตามล าดบ และเมอพจารณาการขายสนคาและบรการทางอนเทอรเนต พบวา ธรกจ SMEs มการขายสนคาออนไลนเพยงรอยละ 2.6 จงมความจ าเปนอยางยงทจะตองมการสงเสรมและกระตนใหธรกจ SMEs ตลอดจนกลมวสาหกจชมชนทเปนกลมธรกจสวนใหญของประเทศใหเขาสระบบการคาดจทล เพอเพมโอกาสทางการตลาดและยกระดบเศรษฐกจฐานรากของไทยใหเขมแขง

ในสวนของภาคอตสาหกรรมดจทล ปจจบนประเทศไทยมนโยบายทผลกดนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (S-curve) ใน 2 รปแบบ คอ (1) การลงทนในกลมอตสาหกรรมทมอยแลวในประเทศ เพอเพมประสทธภาพการใชปจจยผลต โดยการลงทนชนดนจะสงผลตอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในระยะสนและระยะกลาง (2) การลงทนในอตสาหกรรมใหม เพอเปลยนรปแบบสนคาและเทคโนโลย โดยอตสาหกรรมใหมหรออตสาหกรรมอนาคตเหลานจะเปนกลไกทส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ (new growth engines) ของประเทศ ซงในกรณนคลสเตอรดจทลถกก าหนดใหเปนกลไกหลก11

อยางไรกด อตสาหกรรมดจทล (หรออตสาหกรรมไอซท) ของไทยในปจจบน เผชญกบสถานการณความผนผวนทางเศรษฐกจโลกและเศรษฐกจภายในประเทศ โดยเฉพาะเรองคาแรงขนต าทเพมสงขนเมอเทยบกบประเทศเพอนบานอยางเวยดนามและอนโดนเซย สงผลใหไดรบผลกระทบจากการยายฐานการผลตไปยงประเทศทมคาแรงถกกวาประเทศไทย แตในขณะเดยวกน ธรกจเทคโนโลยดจทล (digital technology startup) ซงเปนฐานเศรษฐกจใหมทส าคญในการพฒนาประเทศไปสเศรษฐกจดจทล เรมเปนทกลาวถงและไดรบความสนใจ เพราะเปนธรกจทมศกยภาพในการประยกตใชเทคโนโลยดจทลเพอสรางธรกจใหมบนพนฐานของการตอยอดเทคโนโลยดจทลในเชงพาณชย (disruptive business) ปญหาทส าคญของธรกจเทคโนโลยดจทลในประเทศ คอ สวนใหญยงเปนธรกจขนาดเลกมาก (micro SMEs) และมมลคาไมสงพอทจะดงดดเงนลงทนจากนกลงทน (venture capital) ทงในและตางประเทศ

10 ส านกงานสถตแหงชาต, สรปผลขอมลเบองตน ส ารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานประกอบการ พ.ศ. 2558. 11 ส านกงานเศรษฐกจการคลง, http://www.mof.go.th/home/Press_release/News2015/109.pdf

3. ภาคธรกจกบเทคโนโลยดจทล

- 21 -

การจดอนดบความพรอมของรฐบาลอเลกทรอนกส ปพ.ศ. 2557 (ค.ศ. 2014) ในรายงาน UN e-Government Readiness Ranking 2014 ประเทศไทยถกลดอนดบลงจาก ปพ.ศ. 2555 (ค.ศ. 2012) (อนดบท 92 คะแนน 0.5083) มาอย

ในอนดบท 102 (คะแนน 0.4631) จาก 193 ประเทศ และในรายละเอยด พบวา การใชประโยชนจากไอซทของภาครฐของไทย (government usage) อยในระดบต า โดยในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) อนดบของ government usage อยอนดบท 80 จาก 143 ประเทศ ในขณะทผลการจดอบดบประเทศทมขอมลเปดภาครฐมากทสดในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) จาก The Global Open Data Index 2015 ประเทศไทย ไดรบการจดอยในอนดบท 42 จาก 122 ประเทศ เพมขน 17 อนดบ จากปกอนหนา ทอยในอนดบท 59 จาก 97 ประเทศ

นอกจากน ระบบสารสนเทศภาครฐยงไมไดมการบรณาการเชอมตอกนมากเทาทควร การใชขอมลรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐยงท าไดยาก หนวยงานภาครฐจดเกบขอมลซ าซอน ประชาชนจงยงตองยนขอมลซ าๆ ตามเงอนไขการรบขอมลทตางกนของแตละหนวยงาน ขอมลยงขาดความเปนเอกภาพ ท าใหใชเวลาในการใหบรการมาก และมภาระคาใชจายสง ทบอยครงไมกอใหเกดคณคาเพมแกทงหนวยงานภาครฐเองและประชาชน โดยอปสรรคส าคญของการบรณาการระบบสารสนเทศภาครฐ คอ ขาดการบรณาการขนตอน การท างานขามหนวยงาน เงอนไขการจดเกบขอมล และหลกเกณฑในการก าหนดชอรายการขอมลแตกตาง กนไปในแตละหนวยงาน โครงสรางและรปแบบของขอมลอเลกทรอนกสทไดรบการออกแบบมพนฐานอยบนชอรายการขอมลทตางกน การใชกฎเกณฑการสอสารในการรองขอและตอบสนองระหวางระบบทแตกตางกน ท าใหบรณาการเชอมโยงไดยาก

ผท างานดานไอซททมอยในตลาดแรงงาน12 ระหวาง พ.ศ. 2554-2557 พบวามแนวโนมเพมขน ในป พ.ศ.2557 ผท างานดานไอซท มจ านวน 570,705 ราย ทวประเทศ แตคดเปนรอยละของก าลงคนดานไอซทตอจ านวนก าลงคนทงประเทศเพยงรอยละ 1.49

และมสดสวนคงทตลอดชวงระยะเวลา 4 ปทผานมา ซงนบวาประเทศไทยมจ านวนก าลงคนทางดานดจทลต ามากเมอเทยบกบประเทศเพอนบาน นอกจากน สวนใหญผท างานดานไอซทของประเทศไทย 2 อนดบแรก เปนกลมชางไฟฟาอเลกทรอนกส และกลมชางเทคนคดานไอซท ตามล าดบ ซงเปนก าลงคนระดบลาง ในขณะทผท างานดานไอซททเปนกลมผประกอบวชาชพดานไอซท มจ านวนเพยงรอยละ 11.6 ของผท างานดานไอซทของประเทศไทย ในกรณของก าลงคนทางดานซอฟตแวร13 พบวามจ านวนประมาณ 50,934 ราย โดยมพนกงานทเปนโปรแกรมเมอรมากทสด ขณะทบคลากรดานซอฟตแวรสมองกลฝงตวมเพยง 1,536 ราย ซงแสดงถงการขาดแคลนบคลากรอยางรนแรงและตอเนอง นอกจากน วชาชพทางดาน business analyst ดาน software 12 เนองดวยก าลงคนทางดานดจทล (digital workforce) เปนเรองใหมทจ าเปนตองมการปรบเปลยนกระบวนการจดเกบขอมลและแนวคดของการปรบโครงสรางก าลงคนทางดานดจทลอยางบรณาการรวมกบหนวยงานทเกยวของ สถานภาพก าลงคนทางดานดจทลภายใตแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม พ.ศ. 2559-2563 จงใชสถานภาพของบคลากรไอซทเพอประเมนวดและเปนฐานการวเคราะหบรบทของการพฒนาก าลงคนทางดานดจทลภายใตการด าเนนงานของแผนฯ 13 ส านกสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน), การส ารวจก าลงคนทางดานซอฟตแวร พ.ศ. 2556

4. ความพรอมของภาครฐ

5. ทรพยากรมนษย

- 22 -

engineer และดาน system engineer มไมเพยงพอตอความตองการของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลภายในประเทศ โดยทกษะของบคลากรทจะเปนทตองการของตลาดแรงงานทางดานเทคโนโลยดจทลมากทสด คอ ทกษะประเภท object oriented design และ programming นอกจากน จากรายงานของส านกงานสถตแหงชาต ไดจดกลมสายงานวชาชพดานไอซททคาดวาจะเปนทตองการของตลาดแรงงานทางดานเทคโนโลยดจทลในประเทศไทยภายในระยะเวลา 5 ป ไดแก 1) สายงานดาน cloud computing 2) สายงานดาน big data และ 3) สายงานดาน mobile application and business solution เนองจากมการเปลยนแปลงเทคโนโลยทสามารถรองรบความตองการและพฤตกรรมการใชงานของกล มผบรโภคทมความหลากหลายไดอยางมประสทธภาพ

กลมผปฏบตงานทมการใชไอซทในการท างาน และผประกอบการเปนบคลากรอกกลมทส าคญ แตปจจบน สดสวนของกลมผปฏบตงานทใชคอมพวเตอรในสถานประกอบการ ยงไมสงนก ซงสถานประกอบการเหลานยงไมเหนความจ าเปนในการน าคอมพวเตอรมาใชประกอบธรกจ ดงนน การสราง digital competency ในกลมผประกอบการ โดยเฉพาะผบรหารระดบสง เปนสงจ าเปนอยางยงในสถานการณปจจบน ทงน การสรางแรงจงใจ (incentive) เพอใหผประกอบการหนมาใชเทคโนโลยดจทลในการปฏบตงานถอเปนสงทผก าหนดนโยบายเศรษฐกจดจทลตองค านงถง

ดงนน ประเทศไทยจ าเปนตองมการพฒนาก าลงคนทงปรมาณและคณภาพ กลาวคอ พฒนากลมทกษะทเปนทตองการ นอกจากน ยงตองมการปรบโครงสรางก าลงคนทางดานดจทลอยางเปนระบบในลกษณะของการบรณาการ เพอเตรยมความพรอมทางดานก าลงคนดจทลรวมกบหนวยงานอนๆ ทเกยวของ โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศใหไปสระบบเศรษฐกจและสงคมทขบเคลอนดวยนวตกรรม ทจะเกดวชาชพใหมๆ ทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลแหงอนาคต

แมวาในปจจบนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส เชน การคาขายผานสออเลกทรอนกสจะมทงปรมาณและมลคาเพมขนทกป พบวาใน พ.ศ. 2557-255814 มมลคา 2.03 ลานลานบาท และ 2.11 ลานลานบาท ตามล าดบ แต

ประชาชนจ านวนมากยงขาดความเชอมนในการท าธรกรรมผานทางออนไลน เนองจากกลวการถกฉอโกงจากการซอสนคาและบรการผานทางออนไลน นอกจากน ความกาวหนาทางไอซทยงมาควบคกนกบภยคกคามทางไซเบอร ซงสรางความเสยหายแกระดบบคคลและระดบประเทศ โดยขอมลสถตดานภยคกคามทางไซเบอรของไทยป พ.ศ. 2557 รวบรวมโดย ThaiCERT พบวา Malicious code ซงเปนโปรแกรมทถกพฒนาขนเพอใหระบบเกดความขดของหรอเสยหาย เปนภยคกคามไซเบอรอนดบ 1 ของประเทศไทยคดเปนสดสวนถง รอยละ 43.3 และจากสถตภยคกคามประจ าป พ.ศ. 2558 ปรากฏวามภยคกคามประเภทตางๆ รวมทงสน 4,371 เรอง และไทยเปนประเทศทมการแจงเหตภยคกคามมากทสดเปนอนดบหนง รองลงมาคอประเทศเยอรมนและสหรฐอเมรกา ตามล าดบ การเฝาระวง การปองกนและรบมอกบภยคกคามจงตองอาศยความรวดเรว เพราะมผลกระทบตอการขาดความเชอมนในการใชงานเทคโนโลยดจทลในมตตางๆ รวมถงความสญเสยและความเสยหายทจะเกดขน

14 ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน), การส ารวจมลคาพาณชยอเลกทรอนกสในประเทศไทย พ.ศ. 2558

6. กฎหมาย กฎเกณฑ และกฎระเบยบทเออตอการพฒนาดจทล

- 23 -

ปจจบนหนวยงานภาครฐมการใหบรการภาครฐทางอเลกทรอนกสหรอทเรยกวา e-service มากขน รวมถงมการจดเกบขอมลในรปแบบอเลกทรอนกสมากขน ดวยการใชเทคโนโลยดจทลทมววฒนาการอยางรวดเรว ขอมลส าคญหลายอยางทเกยวของกบการใหบรการประชาชนและการบรหารราชการ ถกจดเกบและประมวลผลในรปแบบอเลกทรอนกสเพมมากขน แตยงมหนวยงานภาครฐจ านวนหนงทยงมไดตระหนกถงภยและผลกระทบ อนเนองจากการถกละเมดการรกษาความมนคงปลอดภยของขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอร รวมถงการละเมดขอมลสวนบคคล แมวาพระราชกฤษฎกาก าหนดหลกเกณฑและวธการในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ พ.ศ. 2549 ซงเปนกฎหมายล าดบรองภายใตพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มาตรา 35 ไดก าหนดใหหนวยงานภาครฐทมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ ตองจดท าแนวนโยบายและแนวปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยของขอมลในระบบสารสนเทศ และแนวนโยบายและแนวปฏบตในการคมครองขอมลสวนบคคลของหนวยงานภาครฐ เพอใหการด าเนนการใดๆ ดวยวธการทางอเลกทรอนกสมความมนคงปลอดภยและเชอถอได และใหขอมลอเลกทรอนกสนนมผลตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส

จากสถานภาพการพฒนาดจทลของประเทศไทยดงกลาวขางตน พบวาประเทศไทยไดกาวมาไกลมากในการพฒนาดานดจทลน หากแตในการเขาสระบบเศรษฐกจและสงคมดจทลอยางแทจรง ยงจะตองเรงปฎรปประเทศไทย ในดานการใชเทคโนโลยและนวตกรรมดจทล เพอตอบโจทยความทาทายและโอกาสของประเทศใหรวดเรวขนไปอก ไมวาจะเปนความจ าเปนเรงดวนทางในทางเศรษฐกจ ความทาทายทางสงคม การพลกโฉมการบรหารจดการและการบรการของรฐและการแกปญหาคอรปชนของประเทศ หรอแมแตการปรบตวเพอ ฉกฉวยโอกาสการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลใหมๆ ในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในอนาคต

- 24 -

2. วสยทศน และเปาหมาย การพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทย

การก าหนดแนวทางการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ตามแผนฯ น ไดด าเนนการโดยยดถอหลกการพนฐาน ดงทไดน าเสนอกอนหนาน คอ ความสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศ การใชประโยชนสงสดจากพลวตของเทคโนโลยดจทล การประกนการเขาถงของคนทกกลม การวางแผนจากขอมลความพรอมของประเทศ และการรวมพลงทกภาคสวนในการขบเคลอนแผนฯ ตามแนวทางประชารฐ เพอใหเกดการปฏรปอยางแทจรงในภาคเศรษฐกจ ภาคสงคม และภาครฐ โดยไดก าหนดวสยทศน เปาหมาย และภมทศนของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ดงตอไปน

2.1 วสยทศนของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

วสยทศนและเปาหมายของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม มงเนนการพฒนาอยางตอเนองในระยะยาวอยางยงยน ใหสอดคลองกบการจดท ายทธศาสตรชาต 20 ป แตเพอใหแผนฯ สามารถรองรบพลวตของเทคโนโลยดจทล จงไดก าหนดแนวทางการพฒนาหรอภมทศนดจทลออกเปน 4 ระยะ เพอน าไปสความส าเรจในการพฒนาประเทศ ตามทก าหนดในวสยทศน คอ

ดจทลไทยแลนด (Digital Thailand) หมายถง ประเทศไทยทสามารถสรางสรรคและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางเตมศกยภาพในการพฒนาโครงสรางพนฐาน นวตกรรม ขอมล ทนมนษย

และทรพยากรอนใด เพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศไปสความมนคง มงคง และยงยน

ปฎรปประเทศไทยส ดจทลไทยแลนด

- 25 -

2.2 เปาหมายและตวชวดความส าเรจ15

เพมขดความสามารถในการแขงขน กาวทนเวทโลก ดวยการใชนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล เปนเครองมอหลก ในการสรางสรรคนวตกรรมการผลต การบรการ

• ประเทศไทยใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทล พฒนานวตกรรม และสรางสรรคธรกจแนวใหม ใหสามารถแขงขนไดในเวทโลก

• อตสาหกรรมดจทลมบทบาทและความส าคญตอระบบเศรษฐกจและสงคมเพมขน ตลอดจนเปนทรจกและยอมรบในประชาคมโลก

• เศรษฐกจไทยมความเขมแขงจากภายใน โดยธรกจฐานราก และ SMEs ใชเทคโนโลยดจทลในการสรางศกยภาพในการท าธรกจ และสรางโอกาสในการเขาสตลาดโลก

15 ปจจบน สหภาพยโรปไดมการพฒนาดชน The Digital Economy and Society Index ทใชประเมนวดความสามารถและววฒนาการของประเทศทางดานดจทลโดยตรง โดยพจารณาการพฒนาใน 5 มต คอ conncectivity, human capital, use of internet, integration of digital technology, digital public services อยางไรกด การประยกตใชดชนดงกลาวยงคงเปนไปอยางจ ากดเฉพาะกลมประเทศสหภาพยโรปเทานน Icon made by [Freepik] from www.flaticon.com

เปาหมายระยะ 10 ป

1. เพมขดความสามารถ ในการแขงขน กาวทนเวทโลก

๒. สรางโอกาสและความเทาเทยมทางสงคม

3. พฒนาทนมนษยสยคดจทล

4. ปฏรปกระบวนทศนการทางานและการใหบรการของภาครฐ

ดจทลไทยแลนด

2. สรางโอกาสทางสงคมอยางเทาเทยม

เปาหมายท 1

- 26 -

1) ขดความสามารถในการแขงขนของประเทศใน World Competitiveness

Scoreboard อยในกลมประเทศทมการพฒนาสงสด 15 อนดบแรก 2) อตสาหกรรมดจทลมสวนส าคญในการขบเคลอนประเทศไทยสการเปนประเทศทม

รายไดสง โดยสดสวนมลคาอตสาหกรรมดจทลตอ GDP เพมขน เปนรอยละ 25

สรางโอกาสทางสงคมอยางเทาเทยม ดวยขอมลขาวสารและบรการผานสอดจทลเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน

• ประชาชนทกกลม โดยเฉพาะกลมผดอยโอกาสทางสงคม สามารถเขาถงเทคโนโลยดจทล และสอดจทลอยางเทาเทยม

• คณภาพชวตของประชาชนดขน จากการเขาถงทรพยากรสารสนเทศและบรการสาธารณะ โดยเฉพาะบรการพนฐานทจ าเปนตอการด ารงชวต ผานเทคโนโลยดจทล

3) ประชาชนทกคนตองสามารถเขาถง อนเทอร เนตความเรวสง เสมอนเปน

สาธารณปโภคพนฐานประเภทหนง 4) อนดบการพฒนาดานไอซทของประเทศในดชน ICT Development Index (IDI) อย

ในกลมประเทศทมการพฒนาสงสด 40 อนดบแรก

พฒนาทนมนษยสยคดจทล ดวยการเตรยมความพรอมใหบคลากรทกกลม มความรและทกษะทเหมาะสมตอการด าเนนชวตและ การประกอบอาชพในยคดจทล

• ประชาชนมความสามารถในการพฒนาและใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ มความตระหนก ความร ความเขาใจ มทกษะการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรค (digital literacy)

• ประเทศไทยมก าลงคนดานดจทลทมความรความสามารถและความเชยวชาญระดบมาตรฐานสากล และก าลงคนในประเทศมความรอบรและสามารถใชเทคโนโลยดจทลเปนเครองมอในการปฏบตและสรางสรรคผลงาน

5) ประชาชนทกคนมตระหนก ความร ความเขาใจ ทกษะการใชเทคโนโลยดจทล ใหเกดประโยชนและสรางสรรค

ตวช วด

เปาหมายท 2

ตวช วด

เปาหมายท 3

ตวช วด

Icon made by [Freepik] from www.flaticon.com

- 27 -

ปฏรปกระบวนทศนการท างานและการใหบรการของภาครฐ ดวยเทคโนโลยดจทลและการใชประโยชนจากขอมล เ พอให การปฏบตงานโปรงใส มประสทธภาพ และประสทธผล

• กระบวนทศนการปฏบตงาน การบรหารจดการ และการใหบรการของภาครฐเปลยนแปลงดวยเทคโนโลยดจทล เพอใหบรการประชาชน ธรกจ และทกภาคสวนอยางมประสทธภาพ มความมนคงปลอดภย และมธรรมาภบาล

6) อนดบการพฒนาดานรฐบาลดจทล ในการจดล าดบของ UN e-Government

rankings อยในกลมประเทศทมการพฒนาสงสด 50 อนดบแรก

2.3 ภมทศนดจทลของประเทศไทย (Thailand Digital Landscape)

การพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลของประเทศไทย มงเนนการพฒนาระยะยาวอยางยงยน สอดคลองกบการจดท ายทธศาสตรชาต 20 ป แตเนองจากเทคโนโลยดจทลมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดงนน แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จงก าหนดภมทศนดจทล หรอทศทางการพฒนาและเปาหมายออกเปน 4 ระยะ ดงน

เปาหมายท 4

ตวช วด

๑ ป ๖ เดอน ๑๐ ป

๕ ป ๑๐ - ๒๐ ป

ระยะท 1 Digital Foundation

ประเทศไทยลงทน และสรางฐานราก ในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล

ระยะท 3 Digital Thailand II:

Full Transformation ประเทศไทยกาวสดจทลไทยแลนด ทขบเคลอนและใชประโยชนจาก

นวตกรรมดจทลไดอยางเตมศกยภาพ

ระยะท 2 Digital Thailand I: Inclusion

ทกภาคสวนของประเทศไทยมสวนรวม ในเศรษฐกจและสงคมดจทล

ตามแนวทางประชารฐ

ภมทศนดจทลของไทยในระยะ 20 ป

ระยะท 4 Global Digital Leadership

ประเทศไทยอยในกลมประเทศทพฒนาแลว สามารถใชเทคโนโลยดจทล สรางมลคาทางเศรษฐกจ

และคณคาทางสงคมอยางยงยน

1 ป 6 เดอน 10 ป

5 ป 10 - 20 ป

- 28 -

ระยะท 1 Digital Foundation

ประเทศไทยลงทน และสรางฐานรากในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม

ดจทล

ระยะท 2 Digital Thailand I : Inclusion

ทกภาคสวนของประเทศไทย มสวนรวมในเศรษฐกจและสงคมดจทล

ตามแนวทางประชารฐ

ระยะท 3 Digital Thailand II : Full Transformation

ประเทศไทยกาวสดจทลไทยแลนด ทขบเคลอนและใชประโยชนจาก

นวตกรรมดจทล ไดอยางเตมศกยภาพ

ระยะท 4 Global Digital Leadership

ประเทศไทยอยในกลมประเทศทพฒนาแลว สามารถใชเทคโนโลยดจทล สราง

มลคาทางเศรษฐกจและคณคาทางสงคมอยางยงยน

โครงสรางพนฐาน อน เทอร เ น ตความ เ ร วส งถ งทกหมบานทวประเทศ เปนฐานของกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมอนๆ

อนเทอรเนตความเรวสงถงทกหมบาน และเชอมกบประเทศในภมภาคอน

อนเทอรเนตความเรวสงถงทกบานและรองรบการหลอมรวมและการเชอมตอทกอปกรณ

อนเทอร เนตเ ชอมตอทกท ทกเวลา ทกอปกรณ อยางไรรอยตอ

เศรษฐกจ ก า ร ท า ธ ร ก จ ผ า น ร ะ บ บ ด จ ท ลคลองต ว และตดอาวธดจทลให SMEs วสาหกจ ชมชน เกษตรกร ใหมาอยบนระบบออนไลน พรอมทงวางรากฐานให เกดการลงทนใน คลสเตอรดจทล

ภาคเกษตร การผลต และบรการ เปลยนมาท าธรกจดวยดจทลและขอมล ตลอดจน digital technology startup และคลสเตอรดจทลเรมมบทบาทในระบบเศรษฐกจไทย

ภาคเกษตร การผลต และบรกา ร แขงขนไดดวยนวตกรรมดจทล และเชอมโยงไทยสการคาในระดบภมภาคและระดบโลก

กจกรรมทาง เศรษฐกจทกกจกรรมเชอมตอภายในและระหวางประเทศ ดวยเทคโนโลยดจทล น าประเทศไทย สความมงคง

สงคม ประชาชนทกกลมเขาถงอนเทอรเนตความเรวสงและบรการพนฐานของรฐอยางทวถงและเทาเทยม

ประชาชนเชอมนในการใชดจทล และเขาถงบรการการศกษา สขภาพ ขอมล และการเรยนรตลอดชวตผานดจทล

ประชาชนใชประโยชนจากเทคโนโลย/ ขอมล ทกกจกรรมในชวตประจ าวน

เปนประเทศทไมมความเหลอมล าดานดจทล ตลอดจนชมชนใชดจทล เพ อพฒนาทองถนตนเอง

รฐบาล หนวยงานรฐมการท างานทเชอมโยงและบรณาการขอมลขามหนวยงาน

การท างานระหวางภาครฐจะเชอมโยงและบรณาการเหมอนเปนองคกรเดยว

รฐจดใหมบรการทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชน เปดเผยขอมล และใหประชาชนมสวนรวม

เปนประเทศผน าในภมภาคดานรฐบาลดจทล ท งการบรหารจดการรฐและบรการประชาชน

ทนมนษย ก าลงคน (ทกสาขา) มทกษะดานดจทลเปนทยอมรบในตลาดแรงงาน ทงในและตางประเทศ

ก าลงคนสามารถท างานผานระบบดจทลแบบไรพรมแดน มผ เ ชยวชาญดจทลตางประเทศเขามาท างานในไทย

ประเทศไทยเกดงานคณคาสง และก าล งคนทม ความเ ชยวชาญดจทลเฉพาะดานเพยงพอตอความตองการ

เปนหนงในศนยกลางดานก าลงคนดจทลข อ งภ ม ภ า ค ท ง ใ น ร า ย ส า ข า และผเชยวชาญดจทล

ความเชอมน ร ฐบาลออกชดกฎหมายดจทลทค รอบคลม และปฏ ร ปองคกรทเกยวของในการขบเคลอนงาน

ไทยมสภาพแวดลอมเออตอการท าธรกรรมดจทล มระบบอ านวยความสะดวกและมมาตรฐาน

ประเทศไทยไมมกฎหมาย/ ระเบยบทเปนอปสรรคตอการคา การท าธรกรรมดจทล

เปนประเทศตนแบบทม การพฒนาทบทวน กฎระเบยบ กตกา ดานดจทลอยางตอเนอง จรงจง

1 ป 6 เดอน 5 ป 10 ป 20 ป

- 29 -

ระยะท 1 (1 ป 6 เดอน) Digital Foundation

มตดานโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยจะมบรการอนเทอรเนตความเรวสงสาธารณะเขาถงชมชน 10,000 แหง และมบรการอนเทอรเนตความเรวสงไปยงหมบานทวประเทศ พรอมทงเตรยมการลงทนเพอใหประเทศไทยมโครงขายโทรคมนาคมความเรวสง เชอมตอกบประเทศอนในภมภาคอยางเพยงพอทงทางภาคพนดน ภาคพนน า

มตดานเศรษฐกจ สรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจภายในประเทศเพอปรบสมดลทางเศรษฐกจ ดวยการปรบปรงและปรบเปลยนบรบทในการท าธรกจในยคดจทลใหลนไหลมากขน (frictionless) รวมถงการสงเสรมใหกลมธรกจทเดมยงไมไดใชประโยชนเทคโนโลยดจทลมากนกใหเขามาสระบบเศรษฐกจทใชเทคโนโลยดจทลเปนฐาน โดยเฉพาะอยางยงในกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และวสาหกจชมชน

มตดานสงคม ประชาชนทกคน โดยเฉพาะอยางยงผทอยในชนบทและผดอยโอกาสสามารถเขาถงอนเทอรเนตความเรวสง เทคโนโลยดจทล และบรการของรฐได โดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ หรอพนท ผานชองทางบรการดจทลทหลากหลาย และมการสรางความตระหนก เพอใหประชาชนมทกษะในการใชเทคโนโลยดจทลอยางสรางสรรคและรบผดชอบ สถาบนการศกษาและหนวยงานทใหบรการสาธารณะในทองถนทกพนทมการใชงานเทคโนโลยดจทลและเชอมตออนเทอรเนตความเรวสง

มตดานภาครฐ การบรหารจดการของรฐจะถกปรบเปลยนเปนรฐบาลดจทลอยางเปนระบบ มการใชเอกสารอเลกทรอนกสแทนกระดาษมากขน เกดการใชทรพยากรดจทลรวมกนอยางมประสทธภาพสงสด เรมบรณาการขอมลและทรพยากรรวมกน น าไปสการเชอมโยงหนวยงานภาครฐ (connected government) และการมชดขอมลและระบบบรการพนฐานภาครฐ (government service platform) ทมมาตรฐาน สามารถเขาถง แลกเปลยน เชอมโยง และใชงานรวมกนได

มตดานทนมนษย ก าลงคนในประเทศไดรบการเสรมสรางทกษะดานดจทลทมมาตรฐานสากลและ เปนทยอมรบในตลาดแรงงานทงในประเทศและตางประเทศ ครอบคลมทงบคลากรทเปนผเชยวชาญใน สาขาเทคโนโลยดจทล (digital specialist) และก าลงคนทวไปทสามารถประยกตใชเทคโนโลยดจทลไดอยาง มประสทธภาพ (digital competent workforce)

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/กฎระเบยบทเออตอเศรษฐกจและสงคมดจทล กลมกฎหมายทเกยวกบการสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจดจทลมผลใชบงคบ ซงจะกอใหเกดการเปลยนแปลงทางดานโครงสรางเชงสถาบน การจดตงหนวยงานทท าหนาทขบเคลอนอยางเปนรปธรรม

Digital Foundation

ประเทศไทยลงทน และสรางฐานราก

ในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล

- 30 -

ระยะท 2 (5 ป ) Digital Thailand Inclusion

มตดานโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยมโครงขายความเรวสงแบบใชสายและแบบไรสาย เขาถง ทกหมบาน และครอบคลมทวประเทศ โดยประเทศไทยจะเปนศนยกลางในการเชอมตอและแลกเปลยนขอมลในภมภาค ทมศนยขอมลทไดมาตรฐานกระจายอยทกภมภาค และมศนยขอมลของผใหบรการขอมลรายใหญ ทส าคญตงอยในประเทศ นอกจากน การแพรภาพและกระจายเสยงทางวทยและโทรทศนจะตองเปลยนผานจากระบบอนาลอกมาเปนระบบดจทลอยางเตมรปแบบ โดยมโครงขายแพรสญญาณภาพและกระจายเสยงระบบดจทลทครอบคลมพนทบรการไดอยางทวถง

มตดานเศรษฐกจ ภาคการเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ เตบโตดวยการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลและการใชประโยชนจากขอมล (data-driven) และเตรยมความพรอมเพอพฒนากระบวนการผลตของภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ ใหมความทนสมยและพฒนาไปสการท าธรกจ ดวยระบบอตโนมต นอกจากน ธรกจเทคโนโลยดจทล (digital innovation-driven entrepreneur หรอ technology startup) มบทบาทในการขบเคลอนประเทศ

มตดานสงคม ประชาชนเขาถงโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงและบรการสาธารณะพนฐานผานทางสอดจทล และน าดจทลมาใชเพอการพฒนาในมตตางๆ โดยเฉพาะอยางยงดานการเรยนร และการใชดจทลเปนเครองมอในการพฒนาคร หลกสตร และสงเสรมการเรยนรดวยตนเอง มสอการเรยนรตลอดชวตทมเนอหาเหมาะกบสภาพแวดลอมและวถชวตของชาวบาน มการใชเทคโนโลยดจทลในการชวยสงเสรมดแลสขภาพ ส าหรบผคนทงในเมองและในชนบททหางไกลหรอขาดแคลนแพทย

มตดานภาครฐ เกดการเชอมโยงหนวยงานภาครฐและบรณาการขอมลขามหนวยงานโดยสมบรณ ผบรหารภาครฐ สามารถเขาถงขอมลไดทกระดบ และใชประโยชน จากการวเคราะหขอมลขนาดใหญ เพอประกอบการวางแผนและการตดสนใจอยางถกตอง ทนสถานการณ พฒนาบรการทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ (citizen driven) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล (universal design) ผาน single window เพมขน รฐสนบสนนการด าเนนธรกจโดยการเชอมโยงและบรณาการขอมล บรการ รวมทงนวตกรรมของการบรการ และระบบการบรหารจดการของภาครฐ การบรหารจดการและ การบรการตองยดประชาชนเปนศนยกลาง และใหประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจเชงนโยบายผานทางอเลกทรอนกส (connected governance) ไดอยางสะดวก ทนตอสถานการณ ตลอดจนเปดโอกาสใหประชาชนเขาถงขอมลทมความมนคงปลอดภย และรกษาความเปนสวนตวของขอมล และใหสามารถตรวจสอบได และน าไปสการด าเนนงานทมความโปรงใส (transparency) และนาเชอถอ (accountability)

Digital Thailand Inclusion

ทกภาคสวนของประเทศไทยมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม

ดจทลตามแนวประชารฐ

- 31 -

มตดานทนมนษย ประเทศไทยปรบเปลยนโครงสรางก าลงคนทางดานดจทล เพอเรงสรางและพฒนาก าลงคนทเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล ทรปแบบการจางงานและวฒนธรรมการท างานเปลยนแปลงไป จากการทเทคโนโลยดจทลเปนเทคโนโลยท ไรพรมแดนและเออใหธรกจจากทวโลกสามารถท างานผานระบบอนเทอรเนตไดอยางสะดวก น ามาซงการสรางสรรคนวตกรรมทางธรกจใหม ซงประเทศไทยจะมผเชยวชาญตางประเทศดานดจทลเขามาท างานในประเทศมากขน

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/กฎระเบยบทเออเศรษฐกจและสงคมดจทล มการปรบปรงกฎระเบยบและกระบวนการท างานของภาครฐทเกยวของ ท าใหการท า e-business ในประเทศไทย มความสะดวก รวดเรว ลดตนทน และนาเชอถอ การเคลอนยายสนคามประสทธภาพมากขนดวยระบบ e-logistics ดานระบบการช าระเงนมววฒนาการใหมๆ เพอสนบสนนการท าธรกรรมทางการเงนของประเทศทสะดวก รวดเรว มประสทธภาพ และนาเชอถอ มการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลแบบทนท กฎหมายทสนบสนนและจ าเปนตอนโยบาย digital economy จะมการบงคบใชครบถวน ระยะท 3 (10 ป) Full Transformation

มตดานโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยจะมโครงสรางพนฐานดจทลททนสมยทดเทยมประเทศพฒนาแลว และโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงจะกลายเปนสาธารณปโภคขนพนฐาน เชนเดยวกบ ถนน ไฟฟา น าประปา ดวยโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงแบบใชสายทเขาถงทกบาน และรองรบการหลอมรวม (convergence) มบรการอนเทอรเนตความเรวสงทสามารถเขาถงไดในทกสถานท ทกเวลา ส าหรบผใชหรอ ทกสรรพสงทตองการเชอมตอ โครงขายโทรคมนาคมหลกจะมเสนทางเชอมตอกบตางประเทศดวยเทคโนโลยหลากหลายรองรบปรมาณความตองการใชงานทเพมขนอยางไมจ ากด ระยะทางและความเรวจะไมไดเปนอปสรรคในการเชอมโยงโครงขายระหวางประเทศ ขอมลของผใชอนเทอรเนตสวนใหญจะถกเกบไวทศนยขอมลบนเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงและโยกยายไดตลอดเวลา โดยไมขนอยกบเทคโนโลยและผใหบรการระบบการแพรภาพและกระจายเสยงแบบดจทลจะถกหลอมรวม โดยสงผานสอหลายรปแบบดวยเทคโนโลยทหลากหลาย ครอบคลมพนททวประเทศ

มตดานเศรษฐกจ ประเทศไทยจะเปนศนยกลางการคาและการลงทนดจทล ภาคอตสาหกรรมสามารถน าเทคโนโลยดจทลมาใชเพอปรบปรงประสทธภาพของการท างานเขาสการเปนโร งงานอจฉรยะ (smart factory) รองรบการเขาสอตสาหกรรมในยคท 4 (Industry 4.0) และภาคการเกษตรทวประเทศ ตงแตขนาดใหญ

ประเทศไทยกาวสการเปน “ดจทลไทยแลนด”

ทขบเคลอนและใชประโยชนจากนวตกรรมดจทลไดอยางเตมศกยภาพ

Full Transformation

- 32 -

ไปจนถงขนาดเลกปรบเปลยนรปแบบสการท าการเกษตรแบบอจฉรยะ (smart agriculture) ขณะเดยวกนกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ของไทยสามารถน านวตกรรมดจทลเขามาขบเคลอนธรกจ (innovation driven enterprises: IDE) จนสามารถเขาไปมบทบาทในเวทระหวางประเทศได

มตดานสงคม ประชาชนทกกลม โดยเฉพาะอยางยงกลมผดอยโอกาส ผสงอาย และคนพการ สามารถเขาถงการมบรการตางๆ ของรฐไดทกท ทกเวลา ผานเทคโนโลยดจทล ตลอดจนมการรวบรวมและแปลงขอมล องคความรของประเทศ ทงระดบประเทศและระดบทองถนใหอยในรปแบบดจทล ทประชาชนสามารถเขาถงและน าไปใชประโยชนไดโดยงาย สะดวก และสรางสรรค พรอมกบสามารถใชเทคโนโลยดจทลเปน เครองมอ ในการอนรกษและเผยแพร สรางจดยนของประเทศไทย น าความร ภมปญญาทองถน มาจดเกบและตอยอดสรางมลคาเพมในระยะยาว ในขณะเดยวกนประชาชนสามารถรเทาทนขอมลขาวสาร อานออกเขยนไดทางดจทล มทกษะการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางมความรบผดชอบตอสงคม และมสวนรวมในการก าหนด ออกแบบ พฒนา และขบเคลอนการพฒนาทองถนและประเทศ

มตดานภาครฐ รฐบาลมกระบวนการท างานเปนระบบดจทลโดยสมบรณ เชอมโยงการท างานและขอมลระหวางภาครฐจนเสมอนเปนองคกรเดยว (one government) และเชอมโยงประชาชนในการเขาถงขอมลและมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการบรหารจดการภาครฐ การพฒนาสงคมและเศรษฐกจ โดยรฐจะแปรสภาพเปนผจดใหมการบรการของรฐจากรปแบบเดม ไปสรปแบบการบรการสาธารณะในลกษณะอตโนมต (automated public services) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล (universal design) ผานระบบดจทลทสอดคลองกบสถานการณ และความตองการของผรบบรการแตละบคคล โดยผใชงานไมตองรองขอตอรฐ การก าหนดนโยบายและการตดสนใจอยบนพนฐานของขอมลททนสมย มการวเคราะหขอมลขนาดใหญ และการมสวนรวมของประชาชน

มตดานทนมนษย การปรบเปลยนโครงสรางก าลงคนทางดานดจทลเปนงานตอเนองระยะยาวทจะเหนผลในชวง 10-20 ป หากมการเตรยมความพรอมอยางเหมาะสม ประเทศไทยจะสามารถสรางงานทมคณคาสง ดวยการพฒนาทกษะของก าลงคนทางดานเทคโนโลยดจทลในระดบสง (advanced digital skill) เพอใหสามารถผลตก าลงคนทางดานดจทลทเพยงพอ สอดคลองกบบรบททางเศรษฐกจและสงคมภายในประเทศ ในระยะน ทกษะและวชาชพทมงตอบสนองการท างานรปแบบใหมจะเปนทตองการมากขน โดยเฉพาะก าลงคนทเกยวของกบการสรางเครอขายของการประยกตใชระบบอตโนมตและอปกรณอจฉรยะ ประเทศไทยจะมระบบนเวศของการท างานรปแบบใหมทอาศยเทคโนโลยดจทล (digital workplace ecology) เปนแกนกลางส าคญในการขบเคลอนกจกรรมทมงเนนการสรางคณคาใหกบระบบเศรษฐกจและสงคม โดยไมยดตดกบสถานทและเวลา (mobility workplace) มการใชประโยชนรวมกนในรปแบบของระบบเศรษฐกจและสงคมแหงการแบงปน (sharing economy) รวมถงมก าลงคนรนใหมทมทกษะดจทลระดบสงและเปนทกษะเฉพาะดาน ทผสมผสานองคความร อนเปนผลจากการเปลยนแปลงของเทคโนโลยดจทล

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/ กฎระเบยบทเออตอเศรษฐกจและสงคมดจทล ในระยะยาว (10 ป) ประเทศไทยตองไมมกฎเกณฑ กฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการคา การลงทนดจทล และตองมการทบทวนกฎหมาย กฎ ระเบยบ กตกาอยางตอเนอง เพอสนบสนนใหประเทศไทยเปนสวนหนงของระบบเศรษฐกจโลกอยางแทจรง

- 33 -

ระยะท 4 (10-20 ป) Global Digital Leadership

มตดานโครงสรางพนฐานการพฒนาเทคโนโลยดจทลเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา จงยากทจะคาดการณภาพอนาคตได แตอาจกลาวไดวาในระยะ 10 ปตอจากน เทคโนโลยดจทล จะไมใชสงแปลกใหม ในสงคม เพราะการแพรกระจายและการเขาถงเทคโนโลยดจทลของประชาชนทกคน ทกกลม ท าใหประชาชนคนเคยและใชเทคโนโลยดจทลโดยอตโนมต ท าใหเทคโนโลยดจทลเปนเสมอนปจจยทหาในการใชชวตประจ าวน การด าเนนกจกรรมทกประเภท ดงนน ประชาชนอาจไมไดสงเกตหรอรสกถงการมอยของเทคโนโลยดจทล แตหากขาดเทคโนโลยดจทล การด าเนนงานตางๆ จะหยดชะงกลงโดยสนเชง

มตดานเศรษฐกจ เศรษฐกจประเทศไทยเชอมโยงกบระบบเศรษฐกจโลกดวยเทคโนโลยดจทลอยางมประสทธภาพ ไมวาจะเปนดานการคา การผลต การลงทน หรอการจางงาน ท าใหประเทศไทยกาวขามกบดกรายไดปานกลางไปสการเปนประเทศทมรายไดสงทดเทยมประเทศทพฒนาแลว อยางไรกตาม การพฒนาเทคโนโลยดจทลอาจสงผลตอการน าหนยนตและระบบอจฉรยะมาทดแทนก าลงคนในกระบวนการผลตของภาคการผลตและการบรการเปนจ านวนมาก

มตดานสงคม ประเทศไทยจะปรบเปลยนแนวคดจากการพฒนาจากศนยกลางไปย งชนบทเปนการพฒนาความเจรญจากชนบทเขาสศนยกลาง ควบคไปกบการสรางใหเกดโครงสรางพนฐานดจทลททนสมยทดเทยมประเทศทเจรญแลว โครงสรางพนฐานดจทลจะมเทคโนโลยสมยใหมมาแทนท และการใชงานจะถกพฒนาใหเปนบรการทประชาชนทกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนได ซงการเขาถงบรการจะสามารถท าไดทกท ทกเวลา ดวยอปกรณอจฉรยะทหลากหลาย การใชบรการโครงขายดจทลเพอตดตอสอสารกบผทอยหางไกลกน สามารถท าไดเสมอนกบเปนการสอสารแบบใกลตว ขอมลปรมาณมหาศาลจะถกจดเกบในศนยขอมลหรอแหลงเกบขอมลทกระจายอยทวบนเครอขาย เปรยบเสมอนกบขอมลทจดเกบมอยทกทและสามารถเขาถงไดแบบทนทเมอตองการ

มตดานภาครฐ การท างานของภาครฐทหลอมรวมกนเสมอนเปนองคกรเดยวทท างานดวยเทคโนโลยดจทล อยางชาญฉลาด รวดเรว โปรงใส เปลยนแปลงบทบาทภาครฐในอนาคต โดยรฐจะไมเปนผสรางบรการสาธารณะอกตอไป แตแปรเปลยนไปเปนผอ านวยความสะดวกในการสรางบรการสาธารณะโดยเอกชนและประชาชน เรยกวา บรการระหวางกน (peer to peer) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล (universal design) ทประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ พนท และภาษา โดยบทบาทของรฐในอนาคตเปนเพยงผอ านวยความสะดวก ผก ากบดแล บรหารจดการการใหบรการระหวางกนใหเกดความ

ประเทศไทยอยในกลมประเทศทพฒนาแลว สามารถใชเทคโนโลยดจทลสรางมลคาทางเศรษฐกจและคณคาทางสงคมอยางยงยน

Global Digital Leadership

- 34 -

เปนธรรม ประชาชนสามารถมสวนรวมในการปกครองและบรหารบานเมองโดยสมบรณ นอกจากน จากความส าเรจในการกาวเขาสการเปน one government ท าใหประเทศไทยเปนผน าดานรฐบาลดจทลทงการบรหารจดการรฐและบรการประชาชนในภมภาคอาเซยน

มตดานทนมนษย ดวยการเตรยมความพรอมในการสรางก าลงคนและการจางงานรปแบบใหมๆ ในระยะกอนหนา ประเทศไทยจะมความพรอมและเปนหนงในศนยกลางดานก าลงคนดจทลของภมภาคอาเซยน ขณะเดยวกน ดวยการเคลอนยายบคลากรทเปนไปอยางงายดายมากขน ก าลงคนดานดจทลทท างานในประเทศไทยจะมความหลากหลาย โดยมผเชยวชาญและก าลงคนจากตางประเทศดานดจทลเขามาท างานในประเทศไทยมากขน ผเชยวชาญดานดจทลของประเทศไทยท างานใหกบบรษททตงอยตางประเทศมากขน

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/ กฎระเบยบทเออเศรษฐกจและสงคมดจทล ประเทศไทยเปนประเทศตนแบบทมการพฒนา ทบทวน กฎระเบยบ กตกาดานดจทลอยางตอเนองจรงจง ในภมภาคอาเซยน

- 35 -

3. ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

เพอขบเคลอนการพฒนาดจทลของประเทศไทยตามวสยทศนและแนวทางการพฒนาตามภมทศนดจทล 4 ระยะ แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จงไดก าหนดยทธศาสตรการพฒนาไว 6 ยทธศาสตร ทสงเสรมซงกนและกน มการก าหนดเปาหมาย เพอใหสามารถตดตามและประเมนความกาวหนาไดอยางชดเจน และแผนงานเพอด าเนนการตามยทธศาสตร ดงน

1. พฒนาโครงสราง พ นฐานดจทล

ประสทธภาพสง ใหครอบคลมทวประเทศ

เขาถง พรอมใช จายได

6. สรางความเชอมน ในการใชเทคโนโลยดจทล

กฎระเบยบทนสมย เชอมนในการลงทน

มความมนคงปลอดภย 5. พฒนากาลงคน

ใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคม

ดจทล สรางคน สรางงาน สรางความเขมแขง

จากภายใน

2. ขบเคลอนเศรษฐกจ ดวยเทคโนโลยดจทล

ขบเคลอน New S-Curve เพมศกยภาพ สรางธรกจ เพมมลคา

ยทธศาสตร 4. ปรบเปลยน ภาครฐสการเปน รฐบาลดจทล

โปรงใส อานวยความสะดวก รวดเรว เชอมโยง

เปนหนงเดยว

3. สรางสงคมคณภาพ ดวยเทคโนโลยดจทล

สรางการมสวนรวม การใชประโยชนอยางทวถง และเทาเทยม

- 36 -

ยทธศาสตรท 1

พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ

โครงสรางพนฐานดจทลทมประสทธภาพ ททกคนเขาถงและใชประโยชน เพอรองรบการเปนดจทลไทยแลนด เปนการยกระดบเศรษฐกจและสงคมของประเทศดวยเทคโนโลยดจทล โครงสรางพนฐานดจทลทส าคญ ประกอบดวย โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ โทรคมนาคม และการแพรภาพกระจายเสยง ทมความทนสมย มคณภาพ ขนาดเพยงพอ ครอบคลมทกพนท และสามารถใหบรการไดอยางตอเนอง เพอรองรบการตดตอสอสาร การเชอมตอ การแลกเปลยนขอมลสารสนเทศ การคาและพาณชย การบรการภาครฐและเอกชน ตลอดจนการใชงานรปแบบตางๆ อนเปนประโยชนตอการสรางความมงคงทางเศรษฐกจ และความมนคงทางสงคมของประเทศ รวมทงเพอรองรบการเปนศนยกลางดานดจทลในอนาคต

ส าหรบยทธศาสตรท 1 น จะสรางใหเกดโครงสรางพนฐานดจทลททนสมย ประชาชนทกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนได ซงการเขาถงบรการจะสามารถท าไดทกท ทกเวลา อยางมคณภาพ ดวยอนเทอรเนตความเรวสงทรองรบความตองการ และราคาคาบรการทตองจายจะตองไมไดเปนอปสรรคในการเขาถงบรการดจทลอกตอไป ในอนาคตโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสงจะกลายเปนสาธารณปโภคขนพนฐานเชนเดยวกบ ถนน ไฟฟา น าประปา ทสามารถรองรบการเชอมตอกบทกสรรพสง

- 37 -

เปาหมายยทธศาสตร

แผนงาน

1. พฒนาโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมทวประเทศ มความทนสมย มเสถยรภาพ ตอบสนองความตองการการใชงานของทกภาคสวน ดวยราคาทเหมาะสมและเปนธรรม เพอสรางโอกาสการเขาถงและการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลทกรปแบบไดอยางเทาเทยมกน

1.1 มบรการอนเทอรเนตความเรวสงเขาถงพนทตางๆ ทวประเทศดวยเทคโนโลยทเหมาะสม โดยภาครฐใหการสนบสนนความตองการการใชงาน (demand) ขนพนฐานของสถานศกษา โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล และศนยสารสนเทศชมชน รวมถงบรการอนเทอรเนตสาธารณะสชมชน

1.2 ใหผประกอบการใชโครงสรางพนฐานโทรคมนาคม โครงขายทใชในกจการแพรภาพและ กระจายเสยง และสงอ านวยความสะดวกรวมกน เพอใหเกดการบรณาการการใชงานทรพยากรสอสาร ลดปญหาความซ าซอนในการลงทน พรอมทงวางรปแบบสถาปตยกรรมโครงขายใหสามารถเชอมตอถงกนไดใน

คาบรการอนเทอรเนตความเรวสงไมเกนรอยละ 2

ของรายไดมวลรวมประชาชาตตอหว

2

ทกหมบานมบรการอนเทอรเนตความเรวสงเขาถง ภายใน 2 ป (พ.ศ.2560)

รอยละ 90 ของผใชในเขตเทศบาลเมองทกจงหวด และพนทเศรษฐกจ สามารถเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวไมต ากวา 100 Mbps ภายใน 3 ป (พ.ศ.2561)

รอยละ 95 ของโรงเรยน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล องคการบรการสวนทองถน และศนยการเรยนร ไอซทชมชน มบรการอนเทอรเนตเขาถงดวยความเรว ไมต ากวา 30 Mbps ภายใน 5 ป (พ.ศ.2563)

มบรการอนเทอรเนตเคลอนทความเรวสง (mobile broadband) ทสามารถเขาถงและพรอมใชแกประชาชน โดยครอบคลมพนททกหมบาน พนทชมชน และสถานททองเทยวภายใน 2 ป ประเทศไทยเปน

ศนยกลางเชอมตอและแลกเปลยนขอมลระหวางประเทศ

โครงขาย แพรสญญาณภาพโทรทศนและกระจายเสยงวทย

ระบบดจทลครอบคลมทวประเทศ

มจดเชอมตอและแลกเปลยนขอมลจราจรอนเทอรเนตระหวางประเทศ (IXP) ทเปนศนยกลางของ ASEAN ตอนเหนอ ภายใน 2 ป

มผใหบรการขอมล (content provider) ระดบโลกมาลงทนตง ศนยขอมล ภายใน 3 ป

3

มโครงขายดจทลทวครอบคลม ทวประเทศ ภายใน 1 ป

มระบบวทยดจทลใหบรการภายใน 3 ป

4

1 โครงขายอนเทอรเนต ความเรวสงเขาถงทกหมบาน

- 38 -

ลกษณะโครงขายเชอมตอแบบเปด (open network/open access) ใหเปนโครงขายเดยวสามารถใหบรการประชาชนอยางมคณภาพและทวถง ตลอดจนสงเสรมการแขงขนในตลาดของผประกอบการรายใหมในสวนบรการปลายทาง (last mile access) ทงแบบใชสายและแบบไรสาย

1.3 ปรบปรงแกไข กฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบตางๆ และสรางกลไกในการท างานรวมกน เพออ านวยความสะดวกในการขอใชสทธผานทางในการวางโครงขายโทรคมนาคม (right of way) และก าหนดใหมหนวยงานกลางหรอคณะท างานเฉพาะกจ (common utility commission) เพอท าหนาทบรณาการความรวมมอกบหนวยงานภาครฐทเกยวของดานโครงสรางพนฐานใหเกดความรวมมอในการท างานอยางสมฤทธผล

2. ผลกดนใหประเทศไทยเปนหนงในศนยกลางการเชอมตอและแลกเปลยนขอมลภมภาคอาเซยน โดยการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการใชประเทศไทยเปนศนยกลาง ทงการเปนเสนทางผานการจราจรของขอมลส าหรบภมภาค และเปนทตงส าหรบผประกอบการเนอหารายใหญของโลก

2.1 จดพนท โครงสรางพนฐานโทรคมนาคม สงอ านวยความสะดวก และสภาพแวดลอมทเหมาะสม รวมทง ปรบปรงกฎหมายทเกยวของเพอดงดดการลงทนศนยขอมลขนาดใหญทไดมาตรฐานสากล เปนแหลงบมเพาะธรกจดจทลและนวตกรรมดจทล เพอรองรบเศรษฐกจดจทลทงภายในประเทศและจากตางประเทศ

2.2 สงเสรมใหมการลงทนและรวมใชทรพยากรโครงสรางพนฐานทงโครงขายสอสารหลกภายในประเทศและระหวางประเทศ ในภาคพนดน และเคเบลใตน า ส าหรบการเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน ใหมขนาดเพยงพอ และมเสนทางเปาหมายหลายเสนทาง เพอใหสามารถบรการสอสารระหวางประเทศได อยางมเสถยรภาพและตอเนอง รองรบการใชงานภายในประเทศและของประเทศเพอนบานทงภมภาคอาเซยน อยางเสรและเปนธรรม

3. จดใหมนโยบายและแผนบรหารจดการโครงสรางพนฐาน คลนความถ (refarm and release) และการหลอมรวมของเทคโนโลยในอนาคต รวมทงปรบแกกฎหมาย เพอสนบสนนการใชทรพยากรของประเทศอยางมประสทธภาพ มคณภาพตามมาตรฐานสากล ทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ทงดานการสอสาร โทรคมนาคม และการแพรภาพกระจายเสยง รวมถงการหลอมรวมของเทคโนโลยทเกยวของ และสอดคลองกบความตองการใชงานในปจจบนและอนาคต ตลอดจนการบรหารจดการโครงสรางพนฐานในภาวะวกฤต

3.1 มนโยบายและแผนบรหารจดการโครงสรางพนฐานเพอรองรบการขยายตวในการเชอมตอของอปกรณกบทกสรรพสง และการหลอมรวมของเทคโนโลยในปจจบนและอนาคต

3.2 ใหมนโยบายการบรหารกจการดาวเทยมของประเทศ ซงครอบคลมถงการใชวงโคจรดาวเทยมและบรการขอมลผานดาวเทยม เพอใหมการแขงขนในการเขาถงวงโคจรดาวเทยมคางฟาและพฒนาก จการบรการขอมลผานดาวเทยมทถกกฎหมาย

3.3 ก าหนดนโยบายดานโครงสรางพนฐาน และการใชคลนความถใหเหมาะสมเพยงพอกบภารกจเชงพาณชย การบรการสาธารณะ ดานความมนคง และการบรหารจดการภาวะวกฤต

3.4 ปรบปรงกฎหมายทเกยวของ เชน กฎหมายในเรองการก ากบดแล เพอใหเกดเครอขายท เปนกลาง (net neutrality) รองรบการหลอมรวม (convergence) ของเทคโนโลยสอ และบรการ ใหสอดคลองกบมาตรฐานสากลและทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ทงดานการสอสารโทรคมนาคมและการแพรภาพกระจายเสยง

- 39 -

4. ปรบรฐวสาหกจโทรคมนาคมใหเหมาะสมกบสถานการณและความกาวหนาของอตสาหกรรมดจทลใหเทาทนการเปลยนแปลงในอนาคต

4.1 ก าหนดนโยบายใหแยกหนวยธรกจของรฐวสาหกจทมอนาคตเปนองคกรทแขงขนได เชงพาณชย

4.2 ปรบปรงและสรางกลไกการบรหารจดการ รวมถงแปรรปหนวยงานรฐวสาหกจโทรคมนาคมใหมความคลองตวโปรงใส และมประสทธภาพ เพอสรางคณคาจากทรพยสนของรฐทมอย

ยทธศาสตรท 2 ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล

การขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล หมายถง การพฒนาเศรษฐกจของประเทศโดยอาศยเทคโนโลยดจทลเพอใหภาคธรกจสามารถลดตนทนการผลตสนคาและบรการ พรอมกบเพมประสทธภาพในการด าเนนธรกจ ตลอดจนวางรากฐานการแขงขนเชงธรกจรปแบบใหมในระยะยาว ภายใต การสงเสรมเศรษฐกจดจทลจงจ าเปนตองเรงสรางระบบนเวศส าหรบธรกจดจทล โดยมงเนนการยกระดบและพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจ ทจะสงผลตอการขยายฐานเศรษฐกจและอตราการจางงานของไทยอยางยงยนในอนาคต

ส าหรบยทธศาสตรท 2 น เปนการเรงสงเสรมเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล (digital economy acceleration) โดยมงเนนการสรางระบบนเวศส าหรบธรกจดจทล (digital business ecosystem) ควบคกบการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานดจทล และการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลในเชงธรกจ และกระตนใหภาคเอกชนเกดความตระหนกถงความส าคญ และจ าเปนทจะตองเรยนรและปรบปรงแนวทางการท าธรกจดวยการใชเทคโนโลยดจทลอยางมศกยภาพ โดยเฉพาะอยางยงธรกจขนาดกลางและเลก (SMEs) รวมถงธรกจใหม (start up) ในดานเศรษฐกจชมชน เทคโนโลยดจทลจะชวยเชอมโยงทองถนกบตลาดโลก สรางมลคาเพมใหกบสนคาชมชน

- 40 -

เปาหมายยทธศาสตร

แผนงาน

1. เพมขดความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจ เพอสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจและสงเสรม ขดความสามารถในการแขงขนดวยการใชเทคโนโลยดจทลปฏรปการท าธรกจตลอดหวงโซคณคา

1.1 ผลกดนใหธรกจ SMEs วสาหกจชมชน และกลมเศรษฐกจฐานราก ใชเทคโนโลยดจทลเพอเขาสระบบธรกจและท าการคาผานสอดจทล รวมถงการใชระบบสนบสนนตางๆ ทเกยวของ เชน ระบบการเงน เปนตน

1.2 เรงผลกดนใหเกดการใชเทคโนโลยดจทลเชอมโยงระบบการคาดจทลของไทยกบตางประเทศตลอดหวงโซคณคาแบบครบวงจร เพอใหประเทศไทยเปนสวนหนงของระบบหวงโซมลคาโลก (global value

ขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการ

ไทยเพมขนจากการใชเทคโนโลยดจทล

สดสวนมลคาการผลตสนคาและบรการภายในประเทศของธรกจ SMEs เพมเปนรอยละ 50 ตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

ผลตภาพการผลตของธรกจ SMEs เพมขนจาก การใชเทคโนโลยดจทล

ธรกจ SMEs สามารถใชนวตกรรมและมความเชยวชาญในการใช

เทคโนโลยเพมขน สดสวนมลคาเพมของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลตอ GDP เพมขน

ไมนอยกวารอยละ 25

มลคาของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลของไทยตด 1 ใน 3 อนดบตนของภมภาค (Top 3 Digital Industry Leader)

เพมมลคาการลงทนของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลภายในประเทศเพมขน

1

เพมสดสวนของธรกจ SMEs และวสาหกจชมชนในการขายสนคาออนไลนเพมขนรอยละ 20

ประเทศไทยเปนหนงในผน าอตสาหกรรมดจทลของภมภาค

5

สดสวนของธรกจ SMEs ไทย ทงในภาคเกตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการเขาถงเทคโนโลยดจทลสามารถแขงขนไดทงในเวท

ภมภาคและเวทโลก

2

3

อนดบของประเทศไทยในดชนชวดการใชนวตกรรมและความเชยวชาญในการใชเทคโนโลยภายใต Global Competitiveness Index อยในอนดบท 30

4

- 41 -

chain) โดยเรงใหมการใชเทคโนโลยดจทล เพอการบรหารจดการภายในองคกร การจดการระบบหวงโซอปทาน ตลอดจนเรงผลกดนใหเกดระบบฐานขอมลกลาง เชอมโยง และใชงานมาตรฐานสนคาสากล

1.3 มมาตรการสงเสรมการใชเทคโนโลยดจทลและการใชประโยชนจากขอมลในการปฏรปกระบวนการผลตสนคาและบรการ เพอพฒนาภาคธรกจใหทนสมย ทงภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และ ภาคบรการ อาท การประยกตใชระบบซอฟตแวรอตโนมต (autonomous software) ระบบโรงงานอจฉรยะ (smart factory) ระบบการเกษตรอจฉรยะ (smart agriculture) ระบบการวเคราะหและประมวลผล ขนาดใหญ เพอเพมประสทธภาพและลดตนทนการผลต

2. เพมโอกาสทางอาชพเกษตรและการคาขายสนคาของชมชนผานเทคโนโลยดจทล โดยด าเนนการรวมกนระหวางหนวยงานจากทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน

2.1 ขยายผลการใชเทคโนโลยดจทลในธรกจชมชน เชน วสาหกจชมชน สหกรณชมชน เพอสรางรายได โดยเนนเรองการพฒนาประชาชนทวประเทศใหสามารถขายสนคาออนไลน การใชเทคโนโลยเพอเพมชองทางการประชาสมพนธการบรการของชมชน (เชน ธรกจทองเทยว ธรกจแพทยทางเลอก ฯลฯ) และการน าความรผานเทคโนโลยไปใชสรางอาชพใหมๆ

2.2 เรงบรณาการการน าเทคโนโลยดจทลเขาสชมชนเกษตรกร ทครอบคลมการจดท าทะเบยนเกษตรกรรายแปลง การท าระบบจดการและแลกเปลยนความรทางการเกษตร การบรหารจดการพนทเพาะปลกและฟารม การบรหารจดการระบบน าและการใชน า การวางแผนการผลต การท าระบบบญช การปรบปรงประสทธภาพระบบขนสงและโลจสตกส ไปจนถงการพฒนาผลตภณฑทไดมาตรฐาน การท าการตลาด และการตรวจสอบยอนกลบของผลตภณฑเกษตร (food traceability) เปนตน

2.3 จดใหมระบบโลจสตกสสชมชนทครบวงจร เพอบรหารการจดการขนสงสนคาและวตถดบของชมชน รวมถงการสงเสรมกลไกการจายเงนผานระบบอเลกทรอนกส (e-payment) ทนาเชอถอ ในราคาทเหมาะสม เพออ านวยความสะดวกของการท าธรกจชมชน

3. เรงสรางธรกจเทคโนโลยดจทล (digital technology startup) เพอใหเปนฟนเฟองส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจดจทล โดย

3.1 สนบสนนระบบนเวศทเออตอการเตบโตของธรกจเทคโนโลยดจทลทมศกยภาพ อาท จดให มทนหรอสนบสนนการรวมทน จดใหมศนยอ านวยความสะดวกทางธรกจแบบเบดเสรจ (one stop service) จดใหมสงอ านวยความสะดวกทเออตอการสรางสรรคนวตกรรมทางธรกจและการตอยอดเทคโนโลยดจทล และจดใหมการสรางความเขาใจและความตระหนกตอรปแบบการด าเนนธรกจนวตกรรมภายในประเทศทงในหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน รวมถงปรบปรงกฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของ

3.2 จดใหมทนสนบสนนงานนวตกรรมบรการขนาดใหญทเปนบรการพนฐาน (service platform) ของการคดคนรปแบบธรกจใหม (disruptive business) ดวยเทคโนโลยดจทล เชน ระบบนวตกรรมบรการทเปนพนฐานของการใชประโยชนจากอปกรณอจฉรยะ (smart devices) และการใชประโยชนจากขอมลเปดในเชงพาณชย

3.3 บรณาการความรวมมอในการพฒนาและการถายทอดองคความรทางดานเทคโนโลยดจทล เพอการพฒนาเทคโนโลยดจทลและนวตกรรมอยางยงยน ตลอดจนสามารถตอยอดและสรางเทคโนโลยและนวตกรรมดจทลทเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทการพฒนาภายในประเทศ

- 42 -

4. พฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลใหมความเขมแขงและสามารถแขงขนไดในอนาคต

4.1 สนบสนนการวจย พฒนา ทางดานนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล เพอสรางความเขมแขงของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลและอตสาหกรรมเปาหมายทรองรบการพฒนาเศรษฐกจ

4.2 สงเสรมใหเกดการลงทนและประกอบธรกจดานเทคโนโลยดจทลในประเทศไทยทงจากในและตางประเทศ ผานความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (public private partnership) ตลอดจนจดใหมมาตรการสงเสรม เชน การอ านวยความสะดวกดานการเคลอนยายบคลากรทมความเชยวชาญเฉพาะทาง การใหสทธประโยชนทางการลงทน และการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการลงทนในอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลแหงอนาคต

4.3 สนบสนนใหผลตภณฑและบรการทางดานเทคโนโลยดจทลขนบญชนวตกรรม เพอสงเสรมโอกาสทางการตลาดดวยการเปดตลาดภาครฐใหซอผลตภณฑและบรการของไทยอยางเปนระบบ

4.4 สนบสนนใหมการจดตงศนยวเคราะหขอมลและศนยใหบรการระบบวเคราะหเชงธรกจทเปนระบบบรการแบบเปด เพอสงเสรมการใชประโยชนจากขอมลในเชงธรกจ (business insight) ใหมการตอยอดการใชประโยชนจากขอมลเปด เชน มลคาการตลาด การสงออก เพอน าไปใชในการท าธรกจ เปนตน

4.5 สงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลทมศกยภาพและเปนอตสาหกรรมแหงอนาคตซงเปนฐานการผลตของอตสาหกรรมการผลตและการบรการในระบบเศรษฐกจ เพอรองรบกจการทใชเทคโนโลยขนสงในอนาคต

ยทธศาสตรท 3 สรางสงคมคณภาพททวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล

การสรางสงคมคณภาพดวยเทคโนโลยดจทล หมายถง การพฒนาประเทศไทยทประชาชนทกกลม โดยเฉพาะอยางยงกลมเกษตรกร ผทอยในชมชนหางไกล ผสงอาย ผดอยโอกาส และคนพการ สามารถเขาถงและใชประโยชนจากบรการตางๆ ของรฐผานเทคโนโลยดจทล มการรวบรวมและแปลงขอมล องคความรของประเทศทงระดบประเทศและระดบทองถนใหอยในรปแบบดจทลทประชาชนสามารถเขาถงและน าไปใชประโยชนไดโดยงายและสะดวก โดยประชาชนมความรเทาทนขอมลขาวสาร และมทกษะในการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางมความรบผดชอบตอสงคม

- 43 -

ส าหรบยทธศาสตรท 3 น เปนการสรางสงคมดจทลทมคณภาพ (digital society) มงหวงทจะลดความเหลอมล าทางโอกาสของประชาชนทเกดจากการเขาไมถงโครงสรางพนฐาน การขาดความรความเขาใจในเรองเทคโนโลยดจทล หรอการไมสามารถเขาถงขอมลขาวสารผานเทคโนโลยดจทลทยงมราคาแพงเกนไป และใหความส าคญกบการพฒนาพลเมองทฉลาด รเทาทนขอมล และมความรบผดชอบ เพอใหเกดการใชเทคโนโลยดจทลอยางสรางสรรค โดยสดทาย เมอโครงสรางพนฐานดจทลพรอม และพลเมองดจทลพรอมแลว เทคโนโลยดจทลจะเปนเครองมอในการยกระดบคณภาพชวตของคนทกกลมผานบรการดจทลตางๆ

เปาหมายยทธศาสตร

ประชาชนทกกลมโดยเฉพาะกลมผอาศยในพนทหางไกล ผสงอาย และคนพการสามารถเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทล

ศนยดจทลชมชนทมบรการอปกรณเชอมตอ และ Free-Wi-Fi ครอบคลมทกต าบล ทวประเทศ

สดสวนของกลมผใชอนเทอรเนตทอายเกน 50 ป เพมเปน ไมนอยกวารอยละ 25 ภายในป พ.ศ. 2563

ประชาชนทกกลม (โดยเฉพาะผดอยโอกาส ทงดานพนทและขอจ ากดดานรางกาย) สามารถใชบรการภาครฐไดโดยไมมขอจ ากดดานพนท ดานเวลา และภาษา

ประชาชนทกคนมความตระหนก ความร ความเขาใจ ทกษะในการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรค

(Digital Literacy)

2

ประชาชนสามารถเขาถง การศกษา สาธารณสข และบรการสาธารณะ

ผานระบบดจทล

ประชาชนทกวยทวประเทศ สามารถเขาถงบรการ การเรยนรระบบเปดส าหรบมหาชน (MOOCs) ไดตามความตองการ

ประชาชนทกพนทสามารถเขาถงบรการดานการใหค าแนะน าดานสขภาพ และวนจฉยโรคเบองตน

ประชาชนทกพนทสามารถเขาถงบรการแบบ one stop service ทเกยวของกบชวตประจ าวน ตลอดทกชวงอายตงแตเกดจนตายผานเทคโนโลยดจทล

1

3

- 44 -

แผนงาน

1. สรางโอกาสและความเทาเทยมในการเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลส าหรบประชาชนโดยเฉพาะอยางยง กลมผสงอาย กลมผพการ กลมผทอยอาศยในพนทหางไกล

1.1 สนบสนนเทคโนโลยดจทลหรอเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกใหแกคนพการ และก าหนดให สอดจทล การพฒนาเวบไซต แอปพลเคชน และบรการดจทลของรฐตองพฒนาตามหลกการออกแบบทเปนสากล

1.2 ขยายผลศนยสารสนเทศชมชนไปสทกต าบลใหเปนศนยบรการของชมชนทบรณาการ การท างานรวมกบหนวยงานภาครฐทงสวนกลางและทองถน สามารถใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจ เปนจดรบบรการภาครฐ ใหความรดานการท าธรกจและประกอบอาชพผานระบบออนไลนของชมชน และพนทของชมชนในการท ากจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมโดยเนนบรการดานการศกษา การเกษตร การดแลสขภาพ การคาขาย การบรการทองเทยว สทธ และสวสดการสงคม

2. พฒนาศกยภาพของประชาชนในการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรค รวมถงความสามารถในการคดวเคราะห และแยกแยะขอมลขาวสารในสงคมดจทลทเปดกวางและเสร

2.1 เพมศกยภาพและทกษะการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรคของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงในกลม ผสงอาย คนพการ และผดอยโอกาส ผานการอบรมโดยศนยดจทลชมชนรวมกบหนวยงานพนธมตร และจดใหมการก าหนดมาตรฐานการเรยนรเทคโนโลยดจทลขนพนฐานส าหรบคนกลมตางๆ

2.2 สงเสรมแนวปฏบตทดในโลกดจทล โดยบรรจเรองการรเทาทนสอทเปนมาตรฐานในหลกสตรการศกษาทกระดบ ด าเนนการวดระดบการรเทาทนสอตามเกณฑทก าหนดใหชดเจน รณรงคใหเกดความรดานการรเทาทนสอในวงกวาง โดยมงเนนในเรองความสามารถในการแยกแยะ วเคราะหสอและขอมลขาวสาร การใชเทคโนโลยอยางมความรบผดชอบตอสงคม และการไมละเมดสทธในทรพยสนทางปญญา

2.3 สรางกลไกตดตามขอมลขาวสารออนไลน ส าหรบเฝาระวงขอมลทเปนอนตรายตอสงคมแบบทนสถานการณ (real time) เชน ความเชอทผดในเรองอาหารและยา สอลามกอนาจารเดก ขอมลเทจ และกระแสขาวทท าใหสงคมตนตระหนก ฯลฯ เพอสงตอไปใหหนวยงานทเกยวของใหขอมลทถกตองแกสงคม

3. สรางสอ คลงสอ และแหลงเรยนรดจทลเพอการเรยนรตลอดชวต ทประชาชนเขาถงไดอยางสะดวก ผานทงระบบโทรคมนาคม ระบบแพรภาพกระจายเสยง และสอหลอมรวม

3.1 ก าหนดใหหนวยงานเจาของขอมลตางๆ เชน เอกสารส าคญของราชการ ขอมล สถต ความรเชงอาชพ มรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน และสาระบนเทงตางๆ เปนตน เรงผลตหรอแปลงขอมล ขาวสาร องคความร ของหนวยงานใหอยในรปแบบดจทล และเปดใหประชาชนเขาถง สบคนได รวมถงมกลไกทอนญาตใหประชาชน หรอธรกจสามารถน าขอมลไปตอยอดใชประโยชน

3.2 สรางและสงเสรมใหเกดแหลงความรดจทลทงในระดบประเทศและระดบทองถน เพอเปนแหลงความรทนาเชอถอของสงคมไทย โดยมมาตรการ เชน สรางเครอขายผพฒนาแหลงความร ใหทนสนบสนนการด าเนนการ จดหาแพลตฟอรม รบรองความนาเชอถอของขอมลและองคความร บรณาการแหลงความรเพอใหประชาชนเขาถงขอมลและความรไดงาย เปนตน

3.3 สงเสรมใหภาคเอกชนและภาคประชาชน ผลตสอดจทลทเปนประโยชนตอสาธารณะ เชน การผลตสอผานกจกรรมทรบผดชอบตอสงคมโดยหนวยงานเอกชน หรอการผลตสอภมปญญาทองถนโดยประชาชนและชมชน ทงน สอทผลตขนใหมจะตองรองรบความหลากหลายในสงคม ทงดานภาษา วฒนธรรม สภาพรางกาย พนททางภมศาสตร ฐานะทางเศรษฐกจ การเปนประชาคมอาเซยนและประชาคมโลก

- 45 -

3.4 พฒนาแพลตฟอรมส าหรบรวบรวมขอมล องคความร ความสามารถของบคคล โดยเฉพาะบคลากรวยเกษยณ ปราชญชมชน นกวชาการ และผมจตอาสา ใหเปนเวทแลกเปลยนประสบการณ เรยนรรวมกน และถายทอดองคความรและประสบการณจากรนสรน จากชมชนสชมชน น าไปสเศรษฐกจและสงคมแหงการแบงปน

4. เพมโอกาสในการเรยนร และไดรบบรการการศกษาทมมาตรฐานของนกเรยนและประชาชน แบบทกวย ทกท ทกเวลา ดวยเทคโนโลยดจทล

4.1 บรณาการการน าเทคโนโลยดจทลเขาสโรงเรยนในพนทหางไกล ชายขอบ เชน โรงเรยนในพนทหางไกลและเดนทางล าบาก โรงเรยนในพนทชายแดน หรอพนททมความขดแยงสง โดยการบรณาการจะรวมถงเทคโนโลยพลงงานแสงอาทตย เทคโนโลยสอสารโทรคมนาคมและแพรภาพกระจายเสยง และเทคโนโลยการศกษาผานระบบอนเทอรเนตทเออตอการศกษาและเรยนรของนกเรยน ประชาชนและชมชน

4.2 พฒนาและสงเสรมบรการการเรยนรผานระบบเปดส าหรบมหาชน (Massive open online course: MOOC) ทครอบคลมถงหลกสตรเสรมการศกษาในระบบโรงเรยนประถมและมธยม หลกสตรดานอาชวศกษา หลกสตรในระดบมหาวทยาลยทผเรยนสามารถเรยนรขามสถาบนการศกษาได หลกสตรส าหรบอาเซยน ไปจนถงหลกสตรเพอประชาชนทวไปทตองการเรยนรเพมเตมตลอดชวตตามความสนใจ และการสรางกลไกความรวมมอหนวยงานภาครฐ ภาคประชาขน และภาคประชนชนใหเกดการขบเคลอนงานดานนในระดบชาต

4.3 ผลตสอ และคลงสอสาระออนไลน เพอการศกษาเรยนร ทมลขสทธถกตอง หรอใชระบบลขสทธแบบเปด รวมถงการอบรมใหครและผสนใจมทกษะดานการผลตสอออนไลน เพอใหเกดการตอยอด การผลตสอการเรยนรทงในระบบ และนอกระบบการศกษา

4.4 สงเสรมการพฒนาและบรณาการระบบทะเบยนประวตการศกษาอเลกทรอนกสทเชอมตอกนทวประเทศ ทประชาชนสามารถเขาถงภายใตเงอนไขและหลกเกณฑทก าหนด เพอใชประโยชนในการประกอบอาชพ การพฒนาตลอดชวต รวมทงเปนขอมลทรพยากรมนษยของประเทศ

5. เพมโอกาสการไดรบบรการทางการแพทยและสขภาพททนสมย ทวถง และเทาเทยม รองรบการเขาสสงคมสงวยดวยเทคโนโลยดจทล

5.1 บรณาการระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกสซงเชอมตอกนทวประเทศทประชาชนสามารถเขาถงและบรหารจดการขอมลสขภาพของตนได เพออ านวยความสะดวกในการเขารบการรกษา และเปนขอมลส าคญประกอบการรกษากรณฉกเฉน

5.2 บรณาการและสงเสรมใหเกดการใชเทคโนโลยดจทลทเหมาะสม ทครอบคลมถงระบบ การใหบรการแพทยทางไกล (telemedicine) การสรางพนทปรกษาปญหาและแลกเปลยนเรยนร การเฝาระวงและสอสารเตอนภยดานสขภาพและอนามย รวมไปถงการประยกตใชเทคโนโลยเพอสขภาพในรปแบบใหม เพอสนบสนนการมสขภาพ สขภาวะทด หรอลดปญหาสขภาพของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงประชาชน ในพนทหางไกล กลมแมและเดก กลมผสงอาย และผพการ

5.3 เรงจดท านโยบายและแผนการด าเนนงานการใชเทคโนโลยดจทลเพอเตรยมความพรอม ในการเขาสสงคมสงวย โดยบรณาการรวมกบหนวยงานทเกยวของทางดานการแพทย เทคโนโลยดจทล วทยาศาสตรและเทคโนโลย และการพฒนาสงคม

- 46 -

ยทธศาสตรท 4 ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล

ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล หมายถง การน าเทคโนโลยดจทลมาใชในการปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการของหนวยงานรฐทงสวนกลางและสวนภมภาคอยางมแบบแผนและเปนระบบจนพฒนาสการเปนรฐบาลดจทลโดยสมบรณ โดยลกษณะของบรการภาครฐหรอบรการสาธารณะจะอยในรปแบบดจทลทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ ซงประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ พนท และภาษา และในระยะตอไป รฐบาลสามารถหลอมรวมการท างานของภาครฐเสมอนเปนองคกรเดยว ภาครฐจะแปรเปลยนไปเปนผอ านวยความสะดวกในการสรางบรการสาธารณะโดยเอกชนและประชาชน เรยกวา บรการระหวางกน (peer to peer) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล (universal design) ประชาชนมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการพฒนาสงคมและเศรษฐกจ การปกครอง/บรหารบานเมอง และเสนอความคดเหนตอการด าเนนงานของภาครฐไดอยางสมบรณ

ยทธศาสตรท 4 น เปนการมงเนนการใชเทคโนโลยดจทลในกระบวนการท างานและการใหบรการภาครฐ เพอใหเกดการปฏรปกระบวนการท างานและขนตอนการใหบรการ ใหมประสทธภาพ ถกตอง รวดเรว อ านวยความสะดวกใหผใชบรการ สรางบรการของรฐทมธรรมาภบาล และสามารถใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจ ณ จดเดยว ผานระบบเชอมโยงขอมลอตโนมต การเปดเผยขอมลของภาครฐทไมกระทบตอสทธสวนบคคลและความมนคงของชาต ผานการจดเกบ รวบรวม และแลกเปลยนอยางมมาตรฐาน ใหความส าคญกบการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรและขอมล รวมไปถงการสรางแพลตฟอรมการใหบรการภาครฐ เพอใหภาคเอกชนหรอนกพฒนาสามารถน าขอมลและบรการของรฐไปพฒนาตอยอดใหเกดนวตกรรมบรการ และสรางรายไดใหกบระบบเศรษฐกจตอไป

- 47 -

เปาหมายยทธศาสตร

แผนงาน

1. จดใหมบรการอจฉรยะ (smart service) ทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ (citizen driven)

1.1 พฒนาบรการอจฉรยะ (smart service) โดยแปรสภาพบรการของรฐจากรปแบบเดมไปสบรการดจทลทผรบบรการสามารถเลอกใชบรการผานอปกรณทหลากหลาย รวมทงการพฒนาไปสบรการดจทลในลกษณะอตโนมต (automated public services) ตามหลกการออกแบบทเปนสากลและสอดคลองกบความตองการ โดยผรบบรการไมตองรองขอหรอยนเรองตอรฐ เชน เมอมเดกเกดใหม ผปกครองไมตองแจงเกด แตระบบจะเชอมโยงขอมลจากโรงพยาบาลไปยงฐานขอมลทะเบยนราษฎร และสงหลกฐานใหผปกครองของเดกเกดใหมเอง ทงน การปรบเปลยนบรการของรฐเปนบรการในรปแบบดจทล สามารถสรางนวตกรรมบรการบนบรการรปแบบเดม หรอสรางบรการใหมได โดยไมตองยดตดกบขนตอนการใหบรการรปแบบเดม และ เปดโอกาสใหนกพฒนาภาคเอกชน หรอนกพฒนาอสระเขารวมการพฒนาบรการดงกลาวได

บรการภาครฐตอบสนองประชาชน ผประกอบการทกภาคสวน

ไดอยางสะดวก รวดเรว และแมนย า

ลดการใชส าเนาเอกสารในบรการของภาครฐ (smart service) ไมนอยกวา 79 บรการ ภายใน 1 ป

มระบบอ านวยความสะดวกผประกอบการในการด าเนนธรกจ (doing business platform) โดยมการจดท าระบบสนบสนนการด าเนนธรกจในชวงเรมตน

มโครงสรางพนฐานดจทลภาครฐ การจดเกบและบรหารฐานขอมลท

บรณาการไมซ าซอน สามารถรองรบ การเชอมโยงการท างานระหวาง

หนวยงาน และใหบรการประชาชนไดอยางมประสทธภาพ

มกฎหมาย e-Gov ทมหลกการครอบคลมถง นโยบายและแผนยทธศาสตรรฐบาลดจดล ก าหนดและรบรองมาตรฐานบรการดจทลของรฐ การปกปองการขอมล ดแลความมนคงปลอดภยขอมลหนวยงานรฐ ตดตามการปฎบตตามแผนและมาตรฐาน

มบรการโครงสรางพนฐานกลางภาครฐ (Government Shared Infrastructure/Data Center) ผานบรการเครอขายภาครฐ (GIN) บรการ G-Cloud และ ระบบจดหมายอเลกทรอนกสกลางเพอสอสารในภาครฐ (MailGoThai)

1

3

อนดบการประเมนดชน Corruption Perception Index ของไทยดขน 10 อนดบ

ดชน e-Participation ใน UN e-Government Index มอนดบเพมขน 10 อนดบ

ใหประชาชนเขาถงขอมลภาครฐไดสะดวก และ

เหมาะสม เพอสงเสรมความโปรงใส และการมสวนรวม

ของประชาชน

2

- 48 -

1.2 พฒนาบรการทอ านวยความสะดวกตอประชาชน ภาคธรกจ และนกทองเทยว ตามวงจรชวตของแตละกลม ส าหรบบรการประชาชนจะเนนบรการทเปนการอ านวยความสะดวกตลอดชวงชวต เชน บรการสงเสรมการเรยนรตลอดชวงชวต สงเสรมและดแลพฒนาคณภาพชวตของประชาชน และบรการเกยวกบอาชพ (ในระยะแรกเนนกลมเกษตรกร) โดยรฐจดใหมบรการทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชน ภาคธรกจ หรอผใชบรการ ใหมความเปนอยทด และเพอเปนรากฐานของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ รองรบการเชอมโยงเศรษฐกจและสงคมในประชาคมอาเซยน และประชาคมโลก

1.3 พฒนาระบบสนบสนนการอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการทมมาตรฐานเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขตางๆ ในการพจารณาอนญาต ตลอดจนพฒนาระบบสนบสนนกรณการยกเลกการอนญาต หรอกรณการจดใหมมาตรการอนแทนการอนญาต (ตามแนวทางของ พ.ร.บ. การอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558) เพอเปนการลดการใชดลพนจโดยเจาหนาทรฐ

1.4 สรางความมนคงปลอดภยของการใหบรการอเลกทรอนกสภาครฐ เพอใหประชาชนเกดความเชอมนในการใชบรการ

1.5 เตรยมความพรอมส าหรบการใหประชาชนและเอกชนปรบเปลยนไปเปนผใหบรการระหวางกน (peer to peer) โดยมภาครฐเปนผอ านวยความสะดวก หรอดแลใหเกดความเปนธรรม

2. ปรบเปลยนการท างานภาครฐดวยเทคโนโลยดจทล ใหมประสทธภาพและธรรมาภบาล

2.1 ใชทรพยากรดจทลรวมกนอยางมประสทธภาพสงสด ลดความซ าซอนในการลงทน ดวยการลงทนตามกรอบของแบบสถาปตยกรรมองคกร บรณาการขอมลและทรพยากรรวมกน

2.2 เชอมโยงการท างานของหนวยงานภาครฐ บรณาการการท างานและขอมล ทงภายในและ ขามหนวยงาน จนเสมอนเปนองคกรเดยว (one government) ส าหรบการพฒนากระบวนการบรหารจดการและการบรการทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ (citizen driven) ซงสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ พนท และภาษา

2.3 พฒนาแพลตฟอรมการบรหารจดการภายในองคกร (back office platform) เพอรองรบการปรบเปลยนกระบวนการบรหารจดการทกอยางของรฐใหอยในรปแบบดจทล (digital by default) อยางเปนระบบ รวมถงน าเอกสารอเลกทรอนกสมาใชแทนกระดาษ เพอลดขนตอน และเพมประสทธภาพในกระบวนการท างานของรฐทงในสวนการใหบรการประชาชนและการบรหารจดการ ทงนระบบ back office ของสวนราชการตองรองรบการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสไดโดยสมบรณ

2.4 เตรยมความพรอมส าหรบการเพมขนของขอมลจ านวนมหาศาลในระบบ ทงดานการจดเกบและการวเคราะหขอมล โดยสงเสรมใหน าเทคโนโลยมาใชวเคราะหขอมลขนาดใหญ เพอเพมมลคาของขอมล ตลอดจนจดใหมมาตรการจดการความปลอดภยไซเบอรและความมนคงปลอดภยของขอมล

2.5 ยกระดบความรและทกษะบคลากรภาครฐ เพอสอดรบกบการท างานในรปแบบรฐบาลดจทล โดยบคลากรภาครฐสามารถใชเทคโนโลยดจทลในกระบวนการท างาน จนสามารถปรบเปลยนตนเองจากผใช (user) เปนผทมความสามารถในการพฒนานวตกรรม เพอปรบเปลยนตนเองไปท างานทมคณคาสงขน (high value job) หรอเปนผประกอบการทพฒนาหรอใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลในการสรางธรกจได

- 49 -

3. สนบสนนใหมการเปดเผยขอมลทเปนประโยชน (open data) และใหประชาชนมสวนรวมในกระบวนการท างานของรฐ (open government) เพอน าไปสการเปนดจทลไทยแลนด

3.1 สงเสรมใหหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน เปดเผย จดเกบ แลกเปลยน และบรณาการขอมล ตามมาตรฐาน open data เพอน ามาซงการพฒนาสนคาและบรการรปแบบใหมเชงนวตกรรม สรางมลคาทางเศรษฐกจและคณคาใหกบสงคมจากขอมลเปดภาครฐ

3.2 พฒนาฐานขอมล รวมถงชดขอมลดานตางๆ ซงเชอมโยงขอมลจากทกหนวยงานภาครฐโดยไมยดตดความเปนเจาของ และเปดเผยตอสาธารณะ เพอใหเกดการพฒนานวตกรรมบรการ และสรางคณคาทางเศรษฐกจและสงคม เชน ทะเบยนขอมลประชาชน ทเกบรวบรวมขอมลบคคลตงแตเกดจนตายส าหรบการวางแผนพฒนาคนตลอดชวงชวต ขอมลทะเบยนประวตการศกษา ขอมลสขภาพทจะพฒนาสบรการสขภาพดถวนหนา (universal healthcare) รวมไปถงทะเบยนขอมลเกษตร ขอมลคด เปนตน

3.3 เชอมโยงการบรหารจดการ กระบวนการพฒนาและใหบรการของภาครฐ ใหเกดการมสวนรวมของประชาชนและภาคธรกจทเกยวของ เพอก าหนดนโยบายและเปนสวนหนงของกระบวนการการตดสนใจทเกดจากการหลอมรวมทางสงคม รวมทงเกดการตรวจสอบการท างานของภาครฐ น าไปสความโปรงใสและ ลดปญหาการทจรต (corruption)

4. พฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐานภาครฐ (government service platform) เพอรองรบการพฒนาแอปพลเคชนหรอบรการรปแบบใหมทเปนบรการพนฐานของทกหนวยงานภาครฐ

4.1 สงเสรมใหบรณาการขอมลและบรการระหวางหนวยงานของรฐ เชน แบบฟอรมกลาง (single form) เพอใหเกดความสะดวกในการตดตอ หรอท าธรกรรม และสนบสนนใหใชทรพยากรทมอยอยางจ ากด ใหเกดประโยชนสงสด โดยในการบรณาการขอมลไมจ าเปนตองยดตดกบกระบวนการท างานรปแบบเดม หรอไมจ าเปนตองบรณาการขอมลภายใตรปแบบและมาตรฐานเดยวกน แตสามารถสรางนวตกรรมเพอใหเกดการบรณาการขอมลได

4.2 สงเสรมใหเกดแพลตฟอรมบรการพนฐาน (common platform) เพอสนบสนนใหเกดการพฒนาตอยอดบรการ การเชอมโยงระบบงานและการใชงานในวงกวาง น าไปสความรวมมอและการแบงปน ในรปแบบใหม รวมทงสงเสรมใหเกดการพฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐาน ซงเปนบรการรวมพนฐาน เพออ านวยความสะดวกส าหรบทกหนวยงานภาครฐ และภาคธรกจในการปรบเปลยนรปแบบการท าธรกรรมและการใหบรการ ทเปนบรการพนฐานของทกหนวยงานภาครฐ เชน การบรหารจดการพลงงานของพนทอยาง ชาญฉลาด การตรวจวดสงแวดลอมเพอการเฝาระวงภย บรการตวรวม บรการใบรบรองอเลกทรอนกส บรการยนยนตวตน บรการช าระเงนทางอเลกทรอนกส บรการโลจสตกส และบรการแปลภาษาใหสะดวก รวดเรว และมความปลอดภยในการใชงานและใหบรการ

- 50 -

ยทธศาสตรท 5

พฒนาก าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล

การพฒนาก าลงคนดจทล หมายถง การสรางและพฒนาบคลากรผท างานใหมความสามารถในการสรางสรรคและใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพ รวมถงการพฒนาทกษะ ดานเทคโนโลยดจทลในบคลากรภาครฐ ภาคเอกชน ทงทประกอบอาชพในสาขาเทคโนโลยดจทลโดยตรงและทกสาขาอาชพ ใหมความรความสามารถและความเชยวชาญตามระดบมาตรฐานสากล เพอสรางใหเกดการ จางงานทมคณคาสงรองรบการพฒนาประเทศในยคเศรษฐกจและสงคมทใช เทคโนโลยดจทลเปนปจจยหลก ในการขบเคลอน

ยทธศาสตรท 5 น มงเนนการพฒนาก าลงคนดจทล (digital workforce) ขนมารองรบการท างาน ในระบบเศรษฐกจดจทล โดยเนนทงกลมคนท างานทจะเปนก าลงส าคญในการสรางผลตภาพการผลต (productivity) ในระบบเศรษฐกจ และกลมคนทเปนผเชยวชาญดานดจทล อยางไรกตาม การเตรยมความพรอมใหประชาชนทวไป กเปนอกเรองทส าคญไมแพกน

- 51 -

เปาหมายยทธศาสตร

แผนงาน

1. พฒนาทกษะดานเทคโนโลยดจทลใหแกบคลากรในตลาดแรงงาน ทงบคลากรภาครฐและเอกชน ทกสาขาอาชพ ตลอดจนสงเสรมการพฒนาบคลากรวยท างาน และวยเกษยณใหมความสามารถสรางสรรค ใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพหรอสรางรายไดรปแบบใหม น าไปสการสรางคณคาสนคาและบรการไดเทาทนความตองการของผรบประโยชน

1.1 พฒนาความร ทกษะ และองคความรดานเทคโนโลยดจทลสมยใหมทสอดคลองกบความตองการของภาคอตสาหกรรมหรอระบบเศรษฐกจ ดวยการสงเสรมใหมการเรยนรและพฒนาทกษะทางดานเทคโนโลยดจทลผานการเรยนรในระบบเปดส าหรบมหาชน (MOOCs) ตามความตองการทหลากหลาย ทงบคลากรวยท างาน สถานประกอบการ หรอผทสนใจทวไปไดใชประโยชน

1.2 พฒนาทกษะในลกษณะของสหวทยาการ (interdisciplinary) เชน ทกษะทางดานเทคโนโลยดจทล ทกษะดานการคดค านวณอยางเปนระบบ (computational thinking) ทกษะดานการออกแบบกระบวนการทางธรกจ (design process thinking) ทกษะทางดานนวตกรรมบรการ และทกษะการเปนผประกอบการเทคโนโลยดจทล (digital entrepreneurship) น าไปสการสรางธรกจใหมบนพนฐานของการใชเทคโนโลยดจทลและสรางการจางงานทมคณคาสง

1.3 จดใหมศนยถายทอดองคความรทางดานนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล เนนการเรยนรและปฏบตเพอเพมทกษะรปแบบใหมในลกษณะบรณาการการเรยนการสอนรวมกนทงภาครฐ ภาคเอกชน และ ภาคการศกษา อาท การสงเสรมใหมการฝกงาน (on-the-job training) ทเปนการปฏบตงานจรงกบภาคธรกจเอกชนในหลกสตรการศกษาทเปนทตองการในการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลแหงอนาคต

1.4 พฒนาบคลากรทเกยวของกบการบญญตและบงคบใชกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบตางๆ ใหมความรอบร และเทาทนตอเทคโนโลยดจทลสมยใหม เชน บคลากรวชาชพดานนตศาสตรมความเขาใจและเชยวชาญทางดานเทคโนโลยดจทลในกระบวนการยตธรรม

บคลากรในวชาชพดานดจทลมคณภาพและปรมาณเพยงพอ โดยเฉพาะอยางยงในสาขา

ทขาดแคลน หรอมความส าคญตอการสรางนวตกรรมดจทล

เกดการจางงานแบบใหม อาชพใหม ธรกจใหม

จากการพฒนาเทคโนโลยดจทล จ านวน 20,000 งาน

ภายในป พ.ศ. 2563

2 บคลากรผทางาน ทกสาขามความรและ

ทกษะดานดจทล

1

3

- 52 -

1.5 พฒนาทกษะและทศนคตของบคลากรภาครฐใหสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลไดอยางรอบร เทาทนการเปลยนแปลงของเทคโนโลย เพอน าไปสการเปนองคกรททนสมย สามารถใหบรการไดอยางรวดเรวและถกตอง

2. สงเสรมการพฒนาทกษะ ความเชยวชาญเฉพาะดานทรองรบเทคโนโลยใหมในอนาคต ใหกบบคลากรในสายวชาชพดานเทคโนโลยดจทลทปฏบตงานในภาครฐและเอกชน

2.1 อ านวยความสะดวกในการเขามาท างานของบคลากรจากตางประเทศทมทกษะเปนทตองการ ตลอดจนสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมและผอนปรนกฎระเบยบเรองการอนญาตท างานใหกบบคลากรตางชาตทตองการเขามาท างานในประเทศไทย และใชประโยชนจากการเปดเสรทางการคาการเคลอนยายบคลากรดานเทคโนโลยดจทล ทมทกษะและความเชยวชาญระดบสงจากประเทศในกลมอาเซยนและกลมประเทศพนธมตรทวโลก

2.2 เพมปรมาณและคณภาพของบคลากรทมความเชยวชาญทางดานดจทล (digital specialists) ในสาขาทใชเทคโนโลยดจทลเขมขน (high-tech sector) ใหมความรและทกษะในระดบมาตรฐานสากล โดยสนบสนนสถาบนการศกษาทงในและนอกระบบใหเพมหลกสตรในสาขาทขาดแคลน เชน ดานการประมวลผลขอมลขนาดใหญ ดานระบบอตโนมต ดานการออกแบบสถาปตยกรรมซอฟตแวรขนสงและวทยาการบรการ ดานความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ตลอดจนปรบปรงระบบการเรยนการสอนดานเทคโนโลยดจทลในทกระดบการศกษา ใหมงเนนทกษะการปฏบตงานจรงควบคกบทฤษฎ

2.3 สรางเครอขายความเชยวชาญเฉพาะดานทงในประเทศและภมภาคอาเซยน โดยเนนการแลกเปลยนองคความรทางวชาการและทกษะใหมๆ ระหวางองคกรและบคลากรทงภายในประเทศและระหวางประเทศ โดยใหมความรวมมอในการแลกเปลยนผเชยวชาญ กระบวนการถายทอดเทคโนโลยและองคความร รวมถงการท าวจยและพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยดจทลรวมกน

2.4 จดท าแผนพฒนาก าลงคนทางดานดจทลทรองรบการปรบโครงสรางการพฒนาก าลงคนทางดานดจทลของประเทศในทกระดบทงภาคการศกษา ภาครฐ และภาคธรกจ ทเหมาะสมและสอดคลองตอทศทางการเปลยนแปลงความตองการการจางงาน ลกษณะการจางงาน อตราก าลง และคานยมของการท างานทางดานดจทลในอนาคต โดยเฉพาะอยางยง ในภาคการศกษา ใหครอบคลมถงแนวคดการใหการศกษาดานทกษะดานการคดค านวณอยางเปนระบบ (computational thinking) การเขยนโปรแกรม (coding) ในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา เพอเตรยมความพรอมของเดกไทยในระยะยาวไปสอนาคต

3. พฒนาผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ

3.1 พฒนาผบรหารระดบสงของรฐ (CEO) ใหมความเขาใจและสามารถวางแผนยทธศาสตร การน าเทคโนโลยดจทลไปพฒนาภารกจขององคกร ทสอดคลองกบสถาปตยกรรมองคกรของหนวยงาน ตลอดจนสามารถสรางคณคาจากขอมลขององคกรและเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานภาครฐ เพอใหเกดประโยชนตอสาธารณะ

3.2 สรางเครอขายผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศและผบรหารดานขอมลดจทลระดบสงของรฐ เพอแลกเปลยนเรยนรกระบวนการวางแผนยทธศาสตร และตดตามความกาวหนาของเทคโนโลยดจทลใหมๆ ทสงผลตอการพฒนาองคกร รวมถงแนวคดในการบรหารจดการสารสนเทศยคใหม เพอน าไปสการบ รณาการการท างานระหวางหนวยงาน พฒนาองคกรใหทนสมย สรางสรรคบรการตอบสนองความตองการของผรบประโยชนไดอยางรวดเรว ถกตอง และประหยดงบประมาณ

- 53 -

ยทธศาสตรท 6

สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล

การสรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล หมายถง มาตรฐาน กฎหมาย กฎ ระเบยบ และกตกา ทมประสทธภาพทนสมยและสอดคลองกบหลกเกณฑสากลทมาเปนพลงในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมดจทลของประเทศ ตลอดจนการสรางความมนคงปลอดภยการสรางความเชอมน และการคมครองสทธใหแกผใชงานเทคโนโลยดจทลในทกภาคสวน เพอกอใหเกดการอ านวยความสะดวก ลดอปสรรค เพมประสทธภาพในการประกอบกจกรรมทเกยวของตางๆ พรอมกบสรางแนวทางขบเคลอนอยางบรณาการเพอรองรบการเตบโตของเทคโนโลยดจทลในอนาคต

ยทธศาสตรท 6 น มงเนนการสรางความมนคงปลอดภย และความเชอมนในการท าธรกรรมดวยเทคโนโลยดจทลใหกบผประกอบการ ผท างาน และผใชบรการ ซงถอไดวาเปนปจจยพนฐานทชวยขบเคลอนประเทศสยคเศรษฐกจดจทล และเปนบทบาทหนาทหลกของภาครฐในการอ านวยความสะดวกใหกบ ทกภาคสวน โดยภารกจส าคญยงยวดของยทธศาสตรน จะครอบคลมเรองมาตรฐาน (standard) การคมครองความเปนสวนตวและขอมลสวนบคคล (privacy) การรกษาความมนคงปลอดภย (cyber secserity)

- 54 -

เปาหมายยทธศาสตร

แผนงาน

1. จดใหมระบบนเวศทเหมาะสมตอการด าเนนธรกจและการปรบปรงคณภาพชวตของประชาชน โดยสรางความมนคงปลอดภยในการใชงานเทคโนโลยดจทลดวยการก าหนดมาตรฐาน กฎ ระเบยบ และกตกา ใหมความทนสมยและมประสทธภาพ เพออ านวยความสะดวกดานการคา และการใชประโยชนในภาคเศรษฐกจและสงคม ซงภาครฐจะเปนผเรมตนในการลดอปสรรคในการด าเนนการตางๆ

1.1 จดใหมสงอ านวยความสะดวกในการด าเนนธรกจดจทลทเหมาะสม ทท าใหผใชงานมความมนใจ ซงประกอบดวย ระบบเชอมโยงมาตรฐานสนคาทเปนสากล การจดเกบฐานขอมลกลางสนคา ( trusted source data pool) ระบบการช าระเงนอเลกทรอนกส (e-payment) การสาธารณสขอเลกทรอนกส (e-health) การคาสนคาอเลกทรอนกส (e-trade) ทเชอมโยงกนได การด าเนนการมาตรฐานขอความทเกยวกบการคา เชน e-invoice ของภาคธรกจทสามารถใชเปนหลกฐานทางกฎหมายได การก าหนดกฎระเบยบท เกยวของกบการประยกตและน า Internet of Things (IoT) มาใชในภาคอตสาหกรรมและการผลต

มผใชอนเทอรเนตทท าธรกรรมเพมสงขนตอเนองและมลคา e-Commerce เพมขน ไมนอยกวารอยละ 4 ตอป

มมาตรฐานขอมลทเปนสากล เพอรองรบการ

เชอมโยงและใชประโยชนในการท าธรกรรม

ภาคธรกจด าเนนธรกจภายในและระหวางประเทศ ไดสะดวก รวดเรว และตนทนท าธรกรรมผาน สอดจทลลดลง

กระบวนการขอใบอนญาต มระยะเวลาทสนลงตามเกณฑของกลมผน าในดชน Ease of Doing Business ภายใน 2 ป

มมาตรฐานดานขอมล และมาตรฐานเอกสารอเลกทรอนกส เพอใหสามารถแลกเปลยนและเชอมโยงขอมลภายในหนวยงานภาครฐ และระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชน

อนดบการประเมนวดดชน World Bank’s Ease of Doing Business ของไทยดขนไมนอยกวา 5 อนดบ ภายใน 3 ป

1

3 ผลกดน Data Protection

Law และปรบแกไข Computer Crime Law ใหบงคบใชไดภายใน 3 ป

มชดกฎหมาย กฎระเบยบททนสมย เพอรองรบการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมดจทล 2

ประชาชนและภาคธรกจ มความเชอมน ในการท า

ธรกรรมออนไลน อยางเตมรปแบบ

- 55 -

(industrial internet)16 เปนตน เพอสนบสนนการท าธรกจทเชอมโยงกนทงในประเทศและตางประเทศใหมมาตรฐานใชงานรวมกนทไดรบการยอมรบจากผเกยวของ

1.2 ปรบแกกฎหมาย ใหภาครฐและเอกชน ยอมรบการใชเอกสารอเลกทรอนกส โดยไมตองยนแบบฟอรมกระดาษในการท าธรกรรมตางๆ ตลอดจนสามารถใชเปนหลกฐานทางกฎหมายได

1.3 ลดขนตอน ลดจ านวนใบอนญาต ลดจ านวนเอกสาร และลดระยะเวลาในการด าเนนงานทางธรกรรมทงภาครฐและเอกชน

1.4 สรางกลไกและแรงจงใจในการก ากบดแลตนเองในกลมผประกอบการ และการมกระบวนการตดตามและประเมนระดบความสามารถในการด าเนนธรกจอยางตอเนอง

1.5 ก าหนดมาตรฐานการแลกเปลยนขอมลทางเทคนคเพอการปฏบตงานรวมกน (interoperability standard) ในการเชอมโยง วเคราะห สงเคราะห และใชประโยชนจากขอมล เชน การก าหนดรายการขอมลและโครงสรางขอมลเพอการแลกเปลยน กฎกตกาการตงชอรายการขอมล กฎกตกาการออกแบบโครงสรางเอกสาร มาตรฐานกลางเชอมโยงขอมลการคา การช าระเงน ภาษ เปนตน

2. ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบเศรษฐกจและสงคมดจทลใหมความทนสมย สอดคลองตอพลวตของเทคโนโลยดจทลและบรบทของสงคม

2.1 มกฎหมายท เกยวของททนตอความกาวหนาของเทคโนโลยดจทลและสอดคลองกบมาตรฐานสากลซงสามารถสนบสนนการใชงานและใชประโยชนไดอยางเปนรปธรรม เชน กฎหมายทเกยวกบความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศและขอมลสวนบคคล กฎหมายเกยวกบทรพยสนทางปญญา เพอสงเสรมและสรางแรงจงใจในการท านวตกรรม เปนตน

2.2 เรงปรบปรงกลไกการคมครองทรพยสนทางปญญาทรองรบความกาวหนาทางเทคโนโลยดจทล และสอดคลองกบหลกเกณฑ แนวปฏบตสากล และสรางแรงจงใจใหเกดการใชประโยชนจากทรพยสนทางปญญาทสรางสรรคโดยคนไทย รวมถงการใชโปรแกรมคอมพวเตอรทถกกฎหมาย

2.3 ใหประชาชน และหนวยงานทเกยวของ สามารถมสวนรวมในกระบวนการยกราง พฒนา ตรวจสอบ และทบทวนกฎหมายตางๆ ทเกยวของกบเทคโนโลยดจทลซงเปนการเรมตนของการตดตอสอสารระหวางประชาชนกบรฐบาลในเรองการตดสนใจเกยวกบนโยบายสาธารณะทมผลกระทบตอประชาชน (e-participation)

2.4 ใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการ และน าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแปลงสการปฏบตอยางเปนรปธรรม โดยมการวดผล ตรวจสอบ ตดตามและประเมนความเหมาะสมเปนระยะอยางตอเนอง รวมถงจดสรรทรพยากรสนบสนนเพอใหเกดผลสมฤทธ

16 จากผลการส ารวจความนยมในการประยกตใช IoT ในป ค.ศ.2015 พบวา smart home และ Industrial internet อยในอนดบ 1 และอนดบ 5 ตามล าดบ โดย Gartner และ Cisco คาดการณวา industrial internet มแนวโนมและความเปนไปไดมากทสดในบรรดาการประยกตใช IoT นอกจากน smart supply chain ทเปนโซลชนทเขามาชวยตดตามสนคาทก าลงขนสงไปตามทองถนน และ smart agriculture ทเปนระบบในการตดตามดแลการปฏบตงานทางการเกษตร จะเปนประโยชนมากส าหรบการท าการเกษตรในพนทหางไกล

- 56 -

3. สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทลและการท าธรกรรมออนไลน

3.1 สรางความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศและการสอสาร เพอสรางความเชอมนใหกบภาคธรกจและประชาชนในการสอสาร และการท าธรกรรมออนไลน เชน จดใหมระบบการช าระเงนทตรงตามความตองการมประสทธภาพและความมนคงปลอดภย เปนตน

3.2 ก าหนดมาตรการและแนวปฏบตส าหรบผใหบรการทงภาครฐและภาคเอกชนในการคมครองสทธสวนบคคลและการคมครองขอมลสวนบคคลของผรบบรการ เชน แนวปฏบตในการใชงาน mobile commerce หรอ smart phone แนวปฏบตในการใชงาน social media เปนตน เพอรองรบการเตบโตของการใชงานเทคโนโลยดจทลในอนาคต

3.3 การก าหนดมาตรการการเฝาระวงและรบมอภยคกคามไซเบอรทเหมาะสมและสอดคลองตามมาตรฐานสากล โดยเฉพาะการปกปองโครงสรางพนฐานทมความจ าเปนอยางยงยวด (critical infrastructure) เชน โครงสรางพนฐานทางไฟฟา โครงสรางพนฐานทางการเงน เพอใหมความมนคงปลอดภยเพยงพอตอการคาและการลงทน การสรางเครอขายแลกเปลยนขอมลภยคกคามไซเบอร พรอมก าหนดหนวยงานรบแจงเหต และสรางกลไกการบงคบใชกฎหมายทมประสทธภาพในการปองกนปราบปรามการกระท าความผดทมผลตอระบบความมนคงปลอดภยดจทลทงน การสงเสรมใหเกดความตระหนกและรเทาทนภยคกคามทางไซเบอรเปน สงส าคญทตองด าเนนการอยางตอเนอง

3.4 สรางระบบและกลไกการคมครองผบรโภคทใชธรกรรมออนไลน เชน สงเสรมและผลกดนใหหนวยงานหลกทเกยวของมความพรอมและความเขมแขง สามารถท างานรวมกบหนวยงานทเกยวของไดอยางมประสทธภาพ รวมถงกระบวนการในการระงบขอพพาทออนไลนและการเนนใหภาคธรกจสามารถดแลและก ากบกนเองไดอยางมธรรมาภบาล โปรงใส ตรวจสอบได เปนไปตามมาตรฐานทไดรบการรบรองโดยภาครฐ (self-regulation) ทงน ในบางสถานการณ ภาครฐอาจรวมก ากบดแล (co-regulation) ตามความเหมาะสม เพอใหระบบการควบคมก ากบดแลมประสทธภาพ

- 57 -

4. กลไกการขบเคลอน เพอเปนการวางรากฐานเศรษฐกจและสงคมไทยใหพรอมรบการเปลยนแปลงทเกดจากการน า

เทคโนโลยดจทลมาประยกตใชภายใตนโยบายการขบเคลอนประเทศไทย ดวยดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมนน สงทตองเรงด าเนนการคอการขบเคลอนใหเหนผลอยางเปนรปธรรมในระยะสน การเตรยมความพรอมประเทศโดยเฉพาะการปรบเปลยนโครงสรางเชงสถาบน การบรณาการและการจดสรรทรพยากรทเกยวของ และการมกลไกในการท างานและตดตามผลการด าเนนงานอยางเปนระบบ ดงรายละเอยดดงน

4.1 การขบเคลอนดวยกจกรรม/โครงการทเปนรปธรรมในระยะเรงดวน (1 ป 6 เดอน)

เพอวางรากฐานเศรษฐกจและสงคมไทยใหพรอมรบการเปลยนแปลงทเกดจากการน าเทคโนโลยดจทลมาประยกตใช กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจงไดจดใหมกจกรรมเพอขบเคลอนการด าเนนงานในระยะเรงดวน (1 ป 6 เดอน) ทมงเนนการลงทนดานโครงสรางพนฐานดจทลและสรางรากฐานการพฒนาดจทล (digital foundation) ดงสามารถสรปโดยสงเขป ดงน

• การขยายโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมหมบานทวประเทศ ทประชาชนสามารถ ใชบรการและสอสารผานบรการอนเทอรเนตความเรวสงไดอยางทวถงและเทาเทยมกน ซงการมโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงจะชวยยกระดบคณภาพชวตของคนไทยใหดขน สามารถเขาถงบรการดานการศกษาสาธารณสขและการบรการอนๆ ของภาครฐผานโครงขายอนเทอรเนตความเรวสง รวมทงชวยเพมความสามารถในการแขงขนใหกบภาคเอกชนซงจะสงผลตอการพฒนาประเทศไทยอยางยงยนในอนาคต

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

• ยกระดบโครงสรางพนฐานของประเทศไทย ใหมโครงขายเชอมตอโดยตรงกบศนยกลาง การแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนตของโลก ใหมเสถยรภาพ และมความจเพยงพอรองรบความตองการของประเทศ ลดตนทนการเชอมตออนเทอรเนตตางประเทศของผใหบรการอนเทอรเนตในประเทศไทยใหสามารถแขงขนไดกบประเทศเพอนบาน ท าใหคาบรการอนเทอรเนตส าหรบประชาชนถกลง รวมทงยกระดบประเทศไทยใหเปนศนยกลางการแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนตหรอศนยกลางดจทลของภมภาคอาเซยนในอนาคต

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ดานโครงสรางพนฐานดจทล

- 58 -

• สรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจฐานราก โดยเพมโอกาสการสรางรายไดใหกบชมชน ยกระดบการประกอบอาชพ พฒนาธรกจชมชนจากการคาขายสนคาชมชนไปสการพฒนาสนคาและบรการทมคณภาพ พรอมทงขยายตลาดจากตลาดชมชนสตลาดเมอง ดวยการสงเสรมใหประชาชนในชมชนมโอกาสเรยนรวธการคาขายผานพาณชยอเลกทรอนกส

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงมหาดไทย

และองคการบรหารสวนจงหวด/ต าบล

• เพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบภาคธรกจไทย โดยเฉพาะธรกจ SMEs ใหมการประยกตใชเทคโนโลยดจทล โดย

- พฒนาและปรบปรงกระบวนการด าเนนธรกจในระดบองคกร สงเสรมใหภาคธรกจมการใชเทคโนโลยดจทล เพอเพมประสทธภาพและลดตนทนการท าธรกจ เชน ระบบบรหารจดการทรพยากรภายในองคกร (ERP) ระบบบรหารจดการหวงโซอปทาน (SCM) ระบบบรหารจดการสนคาคงคลง และสนบสนนใหธรกจไทยเปลยนรปแบบการท าธรกจแบบเดมสระบบการคาออนไลนเตมรปแบบ (e-Business) รวมถงเตรยมความพรอมในการปรบเปลยนกระบวนการผลตและการใหบรการของภาคธรกจใหทนสมยโดยใชเทคโนโลยดจทลในขนตอนของการผลตเพอรองรบการกาวเขาสยคอตสาหกรรม 4.0

- สรางกลไกและยกระดบความเชอมนใหกบสนคาของไทย ตลอดจนเตรยมฐานขอมลเพอเชอมโยงระบบการคาไทยเขากบระบบการคาสากล ดวยการสงเสรมใหภาคธรกจมความรความเขาใจและตระหนกถงความส าคญของรหสสนคา และมาตรฐานสนคาของไทย

- สนบสนนอตสาหกรรมเทคโนโลยและสอสรางสรรค ในการสรางทรพยสนทางปญญาของไทย และการขยายตลาดสตางประเทศ

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงวฒนธรรม

• ผลกดนการพฒนาคลสเตอรดจทลตามนโยบายสงเสรมเขตเศรษฐกจพเศษและ super cluster เพอเพมโอกาสทางการคาและการลงทนใหกบอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลทเปนอตสาหกรรมแหงอนาคต ทจ าเปนตองมการสงเสรมภายในพนทคลสเตอรดจทล เพอใหเปนฐานการแลกเปลยนองคความรและ การถายทอดเทคโนโลย ระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษา ตลอดจนหนวยงานวจยและพฒนาภายในประเทศและธรกจทางดานเทคโนโลยดจทลทส าคญระดบโลก รวมถงการพฒนาใหประเทศไทยเปน

ดานเศรษฐกจดจทล

- 59 -

แหลงรบจางผลต (outsource) ทางดานเทคโนโลยดจทลทส าคญของภมภาคโดยการขบเคลอนกจกรรม Smart Thailand ผานวธการรวมมอกบผน าอตสาหกรรมระดบโลก

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

• พฒนาก าลงคนทางดานดจทลในธรกจเทคโนโลยดจทล (Tech Startup) เพอใหมทกษะ และความเชยวชาญในการตอยอดนวตกรรมและสรางสนคาและบรการรปแบบใหมรองรบการขยายตวของเศรษฐกจและสงคมดจทล รวมถงการเพมการจางงานในอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทล

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

• พฒนาเครอขายศนยดจทลชมชน ดวยการปรบศนยการเรยนร ICT ชมชนเดม เปนศนยรปแบบใหมทใหบรการดานดจทลและขอมลขาวสารเชงเศรษฐกจและสงคมแกชมชน วสาหกจชมชน เปนแหลงรวบรวมขอมลขาวสารชมชนเพอการแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชนและการบรหารประเทศ มจดกจกรรม เชงเศรษฐกจอยางตอเนอง เชน การเปดรานคาออนไลน การปรบปรงสนคา/บรการ การสอสาร และการประชาสมพนธผานสอดจทล เปนตน ควบคกบการจดสภาพแวดลอมการเรยนรตลอดชวตทเออตอการเรยนรทกททกเวลาบนทกอปกรณ เพอใหประชาชนมความรเทาทนดจทล และใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลเพอการประกอบอาชพและการด ารงชวต เปนรากฐานของการพฒนาทยงยน

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงศกษาธการ กระทรวงมหาดไทย

องคการบรหารสวนจงหวด/ต าบล

• สงเสรมการใหประชาชนทกกลมมชองทางในการเรยนรตลอดชวตรปแบบใหม โดยผานระบบการเรยนร ในระบบเปดส าหรบมหาชนท เรยกวา MOOCs (Massive Open Online Courses) นอกจากน ประชาชนทอาศยอยในพนทชายขอบของประเทศซงเปนพนทหางไกลทไมมไฟฟา สญญาณอนเทอรเนต และสญญาณโทรศพทมอถอจะไดรบโอกาสในการเขาถงขอมลความรมากยงขน

ผด าเนนการหลก: กระทรวงศกษาธการ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงมหาดไทย

องคการบรหารสวนจงหวด/ ต าบล

ดานสงคมดจทล

- 60 -

• สงเสรมการใชดจทลอยางสรางสรรคและรบผดชอบตอสงคม รณรงคและเสรมสรางทกษะดจทลใหแกประชาชน ทงเดกเยาวชนในและนอกระบบการศกษา คร ผปกครอง รวมถงทงคนพการผดอยโอกาสและผสงอาย ใหสามารถเขาถง เรยนร และไดประโยชน จากการใชเทคโนโลยดจทลอยางปลอดภย สรางสรรค มจรยธรรม และตระหนกถงผลกระทบตอสงคม เพอเตรยมความพรอมของประชาชนไทยสการเปนพลเมองดจทลในอนาคตตอไป

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงศกษาธการ

• การสรางเมองนาอยและปลอดภย ดวยการบรณาการเชอมโยง CCTV ทมอยแลวในจงหวดภเกตและการประมวลผลภาพ เพอปองกนอาชญากรรมเชงรก การพฒนาระบบรายงานสภาพจราจรแบบ real time และระบบบอกเวลารถเขาปาย การใช เทคโนโลยดจทลเพอการกวดขนวนยจราจรภายในจงหวด และ การพฒนาศนยสงการอจฉรยะ

ผด าเนนการหลก: จงหวดภเกต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

• ยกระดบคณภาพงานบรการภาครฐ

- ปรบกระบวนการด าเนนการภาครฐ โดยน าเทคโนโลยดจทลมาใชในการพฒนาระบบสนบสนนงานบรการประชาชน ตาม พ.ร.บ. การอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ.2558

- บรณาการขอมลและระบบงานภาครฐ เพอสนบสนนมาตรการและนโยบายของรฐบาล ผานอปกรณสอสารแบบเคลอนท

- อ านวยความสะดวกแกประชาชนในการใชบรการของรฐ ไดแก การอ านวยความสะดวกแกผประกอบการในการเรมตนธรกจ และการอ านวยความสะดวกแกประชาชนในการลดส าเนา เมอตดตอหรอใชบรการของรฐ

- การผลกดนชดกฎหมายทเกยวกบการสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

การบรการภาครฐ

- 61 -

• ลดขนตอนและกระบวนการในการอนญาต รบแจง อนมต ของหนวยงานราชการ เพอลดอปสรรค เพมประสทธภาพในการใหบรการ โดยลดกระบวนการและการใชเอกสารทซบซอน เพอเพมความรวดเรว และโปรงใสในทกขนตอน

ผด าเนนการหลก: หนวยงานภาครฐทท าหนาทเกยวกบการใหบรการสาธารณะในรปแบบตางๆส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) และการบรณาการงานบรการภาครฐทเกยวของกบ

การด าเนนการ 63 บรการหลก (ตาม พ.ร.บ.การอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของ ทางราชการ พ.ศ.2558)

• ผลกดนกลมกฎหมายทเกยวของ เพอเปนการวางรากฐานในปรบเปลยนโครงสรางเชงสถาบน ทงการจดตงหนวยงาน การมกฎเกณฑกตกา เพอสรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทลในการท าธรกรรม

ผด าเนนการหลก: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

ส านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต 4.2 กลไกการขบเคลอนภายใตการเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบน

การน าเทคโนโลยดจทลมาประยกตใชนน มสวนชวยในการบรหารราชการแผนดนและการใหบรการสาธารณะ ซงสงผลตอบทบาทภาครฐทมการเปลยนแปลงจากรปแบบเดมทมโครงสรางขนาดใหญ ยดกฎ ระเบยบ ล าดบชนการบงคบบญชา มขนตอนการควบคมทมความชดเจน ผกขาดการใหบรการสาธารณะ สการยกระดบประสทธภาพและประสทธผลในการจดบรการสาธารณะใหเปน ไปอยางรวดเรว โปรงใส ทวถง มคณภาพ ในชองทางทหลากหลาย ไมถกจ ากดดวยสถานทและเวลาในการใหบรการอกตอไป และเพอใหนโยบายการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมเกดผลอยางจรงจงและตอเนอง จะตองอาศยกลไก การขบเคลอนททกภาคสวนตองปรบรปแบบการท างานใหมลกษณะเชงบรณาการขามหนวยงาน ทงในระดบภาครฐและภาคเอกชน รวมทงเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบและตดตามผล ดงนน การปรบปรงรปแบบและวธการท างานของภาครฐ จะบรณาการการท างานในลกษณะขามกระทรวง เพมประสทธภาพระบบราชการ ลดบทบาทภาครฐ กระจายและมอบอ านาจการปฏบตราชการ เพอลดกระบวนการ ขนตอน ระยะเวลาด าเนนการ และการใชดลยพนจของเจาหนาท

การท างานเชงบรณาการเพอขบเคลอนการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จะตองมหนวยงานกลางเพอท าหนาทก าหนดนโยบาย ประสาน และขบเคลอนใหการพฒนาดจทลของประเทศเปนไปอยางมเอกภาพ โดยหนวยงานทจ าเปนตองจดตงขนใหมนน ควรมจ านวนเทาทจ าเปนตอภารกจของหนวยงานทมอย ณ ปจจบนไมสามารถด าเนนการไดตามกรอบกฎหมายทมอย เพอลดภารกจทซ าซอน และ/หรอทบซอน และเพอตอบสนองตออตสาหกรรมและนวตกรรมดจทลทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว หนวยงานทเกดขนใหมควรมขนาดกระชบ มโครงสรางองคกรทยดหยน เนนเปาหมายมากกวากระบวนการ มระบบการบรหารงานคลองตว เปนอสระ ไมผกพนกบกฎระเบยบ การปฏบต และขอบงคบของราชการหรอรฐวสาหกจ กระจายอ านาจ เปดโอกาสใหบคลากรแสดงศกยภาพในการท างานไดเตมท มอสระและอ านาจตดสนใจภายใตกรอบการดแลและตรวจสอบ เพอใหสงมอบงานทมประสทธภาพ คณภาพ และรวดเรว มกลไกก าหนดคาตอบแทนและสวสดการทเหมาะสมและสรางแรงจงใจแกผปฏบตงานทเปนผเชยวชาญเฉพาะดาน

- 62 -

4.3 กลไกการบรณาการและการจดสรรงบประมาณและทรพยากรอนๆ ในการด าเนนงาน

การท างานของหนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะอยางยงหนวยงานภาครฐตองบรณาการการท างานรวมกนในลกษณะทเปนองครวมแทนการท างานแบบแยกสวนดงทเคยปฏบตในชวงทผานมา เพอใหกลไกตางๆ สามารถท างานไดอยางสมดลและมประสทธภาพ ก าหนดเจาภาพรบผดชอบในแตละภารกจ มการท างานรวมกนหรอเชอมโยงกน เพอใชทรพยากรภาครฐรวมกนอยางคมคา เมอบคลากรในแตละหนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนมการท างานเชอมโยงกน ลดภารกจททบซอน/ซ าซอน และน าขอมลทแตละฝายมอยมาใชใหเกดประโยชน จะชวยใหบรหารจดการทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหเกดความคมคาสงสด ลดตนทนการด าเนนงาน อ านวยความสะดวก เพมความรวดเรว

นอกจากน เครองมอสนบสนนใหเกดการบรณาการการใหบรการสาธารณะท มประสทธภาพและคณภาพยงขน คอการแกไขกฎระเบยบและระบบงบประมาณทเอออ านวยใหสวนราชการท างานรวมกน มระบบประสานงานระหวางสวนราชการในการใหบรการประชาชน เชน พระราชกฤษฎกาวาดวยการมอบอ านาจ พ.ศ. 2550 และ พ.ร.บ.การอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558 รวมถงการน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการเชอมโยง/แลกเปลยนขอมลทรวบรวมและครอบครอง โดยหนวยงานรฐมาวเคราะห เชอมโยง และใชประโยชนในการใหบรการสาธารณะแกประชาชน เพอใหบรการขามกระทรวง

การขบเคลอนโครงการตางๆ อยางเปนรปธรรมซงตองเปนไปอยางรวดเรว สอดคลองกบพลวตของเทคโนโลยดจทลนน จ าเปนตองมความคลองตว ท าใหรฐตองมกลไกทางเลอกในการสนบสนนทางการเงนกบโครงการเหลานน ดงนน นอกจากการสนบสนนดวยงบประมาณรายจาย รฐควรจดตงกองทนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมมาสนบสนนการด าเนนงานดงกลาว แตตองเปนไปดวยความรอบคอบ รดกม และโปรงใส พรอมตอการตรวจสอบของผทเกยวของและประชาชน 4.4 กลไกตดตามความกาวหนาของนโยบาย แผนงาน

เพอใหการขบเคลอนแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมเกดประสทธภาพตามเปาหมาย ทก าหนด ขยายผลไปสภาคเศรษฐกจและสงคมทตรงตอความตองการ ความจ าเปน และความเหมาะสม กอใหเกดผลสมฤทธภายใตงบประมาณทจ ากด จงตองมการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลความเปนไปไดอยางตอเนองเปนระยะ เมอพบปญหา และอปสรรคในการน านโยบายสการปฏบต ตองจดใหมกลไกชวยเหลอหรอจดสรรทรพยากรเพมเตมตามความจ าเปนและเหมาะสมอยางเพยงพอและทนทวงท น าผลทไดจากการตดตามมาทบทวนเพอปรบปรงใหสามารถด าเนนการไดอยางเปนรปธรรม

นอกจากน ตองเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวมตงแตกระบวนการปรกษาหารอ การส ารวจ และการรบฟงความเหนของประชาชน มกระบวนการตรวจสอบ ตดตามความคบหนาการด าเนนงาน เพอน าไปสการบรหารจดการภาครฐทมงผลสมฤทธของการปฏบตงานเปนหลก ใหความส าคญกบการลดตนทนคาใชจายและการเพมประสทธภาพ การใชจายงบประมาณตองเปนไปอยางคมคาและเหมาะสม มการยดหยนการใชเงนงบประมาณนอกกรอบทขออนมตไวลวงหนาตามภารกจทตองด าเนนการเพมเตมระหวางปงบประมาณได เพอลดการเรงใชเงนงบประมาณเมอใกลระยะเวลาสนสด ดงนน การอบรมและเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจและสงคมดจทลและสรางทกษะแกประชาชนจงตองด าเนนการเพอใหท าการนไดอยางมประสทธภาพ

ผ 1

5. ภาคผนวก

อภธานศพท

Corruption Perception Index (CPI)

ดชนชวดภาพลกษณปญหาคอรรปชนของประเทศตางๆ ทวโลก จดท าโดยองคกรเพอความโปรงใสนานาชาต (Transparency International) ซงเปนองคกรอสระนานาชาตท กอต งขน เ พอรณรงคแก ไขปญหาคอร รปชนและม เคร อข าย ใน 120 ประเทศทว โลก และไดจดท าดชนช วดภาพลกษณคอรรปชนของ ประเทศตางๆ เปนประจ าทกปมาตงแต พ.ศ. 2538

Networked Readiness Index

ดชนบงชระดบความพรอมของการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และโอกาสในการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการพฒนาประเทศ ทครอบคลมทงภาคประชาชน ภาคธรกจ และภาครฐ ซงจดท าขนโดย World economic forum และมการรายงานใน Global information technology report เปนประจ าทกปดชน NRI ประกอบดวยดชนยอย (sub-index) 3 กลม กลาวคอ

1) สภาพแวดลอม/ปจจยพนฐานทสงผลตอการพฒนาไอซท ประกอบดวย 1.1) สภาพแวดลอมทางด านการท าธ รก จ /ตลาดของ เชน การม

นกวทยาศาสตรและวศวกรทเพยงพอ กฎระเบยบของภาครฐ และผลของมาตรการทางภาษตางๆ เปนตน

1.2) สภาพแวดลอมทางดานการเมองการปกครอง และกฎเกณฑการก ากบดแลตางๆ อาท การมกฎหมายทเกยวของกบไอซท ประสทธภาพของการบงคบใชกฎหมาย การคมครองทรพยสนทางปญญา และ

1.3) สภาพแวดลอมทางดานโครงสรางพนฐาน เชน ไฟฟา โทรศพท เปนตน 2) ความพรอมทางดานเครอขายซงรวมถงความพรอมของบคลากรทจะเปนผใช

ประโยชนจากเครอขาย โดยในการวดยงแบงเปนความพรอมของประชาชนทวไป ( individual) ภาคธรกจ (business) และ ภาครฐ(government) โดยตวอยางตวชวด (indicators) ทน ามาพจารณาคอ

2.1) การเชอมตอและการลงทนในเครอขาย เชน การเขาถงอนเทอรเนตของโรงเรยน การเชอมตอคสายโทรศพทของครวเรอน/สถานประกอบการ การจดซอจดหาเทคโนโลยของภาครฐ

(2.2) ปจจยทสงผลตอการพฒนาทรพยากรมนษย เชน คณภาพของระบบการศกษาในประเทศ การลงทนดานการฝกอบรมของบคลากรในสถานประกอบการ และการใหความส าคญกบการสรางและพฒนาความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ผ 2

2.3) การใชดชนยอยอนๆ มาประเมนวด เชน e-Government readiness 3) ความสามารถในการใชประโยชนจากไอซทของภาคประชาชน ภาคธรกจ

และภาครฐ โดยอาจจดกลมชวดทส าคญไดดงน คอ 3.1) การแพรกระจายโครงสรางพนฐานเพอใหคน/องคกรกลมตางๆ สามารถ

ใชประโยชน เชน การแพรกระจายของคอมพวเตอร โทรศพท (ประจ าทและเคลอนท) และอนเทอรเนต ระดบการมการใชไอซทของภาครฐ

3.2) ความสามารถในการใชประโยชนจากไอซท เชน ความสามารถในการดดซบเทคโนโลยของภาคธรกจ ประสทธผลของการใชไอซท ในภาครฐ

3.3) ระดบของการใชประโยชนจากไอซท เชน จ านวนบรการภาครฐออนไลน การใชประโยชนจากอนเทอรเนตของภาคธรกจ และจ านวนขอมลทไหลเวยนบนอนเทอรเนต (internet traffic) เปนตน

การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร(computer crime)

การกระท าดวยประการใดๆ ใหระบบคอมพวเตอรไมสามารถท างานตามค าสงทก าหนดหรอท างานผดพลาดจากค าสงทก าหนดไว หรอใชวธการใดๆ เพอใหลวงรขอมล แกไข หรอท าลายขอมลของบคคลอนในระบบคอมพวเตอรโดยมชอบ หรอใชระบบคอมพวเตอรเพอเผยแพรขอมลอนเปนเทจหรอมลกษณะลามกอนาจาร ท าใหเกดความเสยหาย (พรบ.วาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550)

การเกษตรอจฉรยะ(smart farm)

การน าเทคโนโลยดจทล และวทยาศาสตรในสาขาทเกยวของ (เชน เทคโนโลยชวภาพ และเทคโนโลยนาโน) มาใชเพอพฒนาการเกษตร ทในเบองตนครอบคลมถง การจดท าทะเบยนเกษตรกรรายแปลง การท าระบบจดการและแลกเปลยนความรท า ง ก า ร เ ก ษ ต ร ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร พ น ท เ พ า ะ ป ล ก แ ล ะ ฟ า ร ม การบรการจดการระบบน าและการใชน า การวางแผนการผลต การท าระบบบญช การปรบปรงประสทธภาพระบบขนสงและโลจสตกส ไปจนถงการพฒนาผลตภณฑ ทไดมาตรฐาน และการท าการตลาด การตลาด และการตรวจสอบยอนกลบของผลตภณฑเกษตร เปนตน

การเขาถงโครงขายเชอมตอแบบเปด(open access/ open network)

เปนรปแบบการเขาถงและเชอมตอโครงขายทมการวางรปแบบสถาปตยกรรมโครงขายใหสามารถเชอมตอเขาถงกนไดแบบเทาเทยมและเปนกลางระหวางโครงขายทเปนของผใหบรการมากกวาหนงรายใหเสมอนเปนโครงขายเดยวในการใหบรการอยางมคณภาพ

การคมครองขอมลสวนบคคล (data protection)

มาตรการทก าหนดใหผครอบครอง ควบคม หรอดแลขอมลสวนบคคลตองปฏบต โดยตองไดรบความยนยอมในการใช เปดเผย หรอเผยแพรขอมลของบคคลอน เวนแตเขาขอยกเวนบางประการ ตวอยางเชน ขอมลสขภาพ ขอมลการเงน ขอมลเกยวกบความเชอทางศาสนา เปนตน ใหมการน าไปใชอยางเหมาะสมโดยไดรบความ

ผ 3

ยนยอมจากเจาของขอมล เพอหลกเลยงการละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของผอนทตนเองครอบครองหรอดแลอยอนจะท าใหเกดความเสยหายแกเจาของขอมล

การคมครองสทธสวนบคคล

เปนหนงในสทธขนพนฐานทประชาชนพงมและไดรบ โดยภาครฐมสามารถ กาวลวงหากไมมเหตผลจ าเปนการบรหารจดการภาวะวกฤต

การเชอมโยงการท างานเขาดวยกน(Interoperability)

แนวทางทจะท าใหขอมลในระบบ หรอเนอหา องคประกอบตางๆ ของแตละหนวยงาน สามารถท างานรวมกนได โดยมมาตรฐานกลาง เพอก าหนดรปแบบและการบนทกจดเกบ ดงนน ระบบจงไมจ าเปนตองมาจากทเดยวกนหรอหนวยงานเดยวกน แตสามารถตดตอสอสารและแลกเปลยนขอมลกนได

การบรการสาธารณะ (public service)

การทหนวยงานทมอ านาจหนาทท เกยวของซงอาจจะเปนของรฐหรอเอกชน ด าเนนการสงตอบรการใหแกประชาชน โดยมจดมงหมายเพอตอบสนองตอ ความตองการของประชาชนโดยสวนรวม

การบรหารจดการคลนความถ(spectrum management)

การบรหารจดการและการก ากบดแลการใชความถวทยซงเปนทรพยากรทมจ ากด เพอใหเกดประโยชนสงสดตอประเทศ โดยตองใหมความสมดลของการก ากบดแล การแขงขนโดยเสร และการแปรรปจากกจการของรฐไปเปนเอกชน

การเปดเผยขอมล ทเปนประโยชน (open data)

ขอมลทสามารถน ามาใชไดโดยอสระ สามารถน ากลบมาใชใหมไดและแจกจายได โดยใครกตาม แตตองระบแหลงทมาหรอเจาของงานและตองใชสญญา หรอเงอนไขเดยวกนกบทมาหรอตามเจาของงานก าหนด ความหมายทสมบรณของการเปดเผยขอมล สรปสาระส าคญไดดงน

1) availability and access ขอมลทงหมดตองมความพรอมใชงานและคาใชจายตองไมมากกวาคาใชจายในการท าส าเนา โดยเฉพาะการดาวนโหลดผานอนเทอรเนต ขอมลจะตองมอยในรปแบบทสะดวกตอการใชงาน และสามารถปรบปรงแกไขได

2) Re-use and redistribution ขอมลตองถกจดเตรยมใหภายใต เงอนไขทอนญาตใหน ามาใชใหมและแจกจายได รวมทงการผสมผสานระหวางชดขอมลอนๆ ได

3) universal participation ทกคนตองสามารถทจะใช น ามาใช และแจกจายได ไม ม ก าร เล อกปฏ บ ต ต อบ คคลหร อกล มคน ต วอย า ง เช น ข อจ าก ดของ ‘non-commercial’ ทปองกนการใชในเชงพาณชย หรอขอจ ากดในการใชเพอวตถประสงคเฉพาะบางอยาง (เชน ในการศกษาเทานน) กจะไมถอวาขอมลดงกลาว เปนแบบ open data

การมสวนรวมทางอเลกทรอนกส (e-Participation)

การประยกตใชเทคโนโลยดจทล เพอตอบสนองความตองการของพลเมอง ทปรารถนาจะเขารวมกระบวนการก าหนดนโยบายสาธารณะผ านระบบอเลกทรอนกส และใชชองทางใหมๆ ในการเขาถงบรการสาธารณะ หรอขอ

ผ 4

ค าปรกษาตางๆ จากภาครฐผานโลกดจทล ซงบรหารจดการบนฐานของความโปรงใส ตรวจสอบไดกระจายอ านาจสชมชน และรบผดชอบตอสงคม

การยนยนตวตน (authentication)

เปนขนตอนการยนยนวาเปนบคคลทแทจรงในการท าธรกรรมออนไลน เชน การตรวจสอบขอมลวน เดอน ป เกด เลขทบตรประชาชน เลขทบตรเครดต วนทบตรเครดตหมดอาย รหสดานหลงบตรเครดต หรอเบอรโทรศพท เพอใหมนใจวาไมมผใดมาแอบอางตนเปนบคคลอน

การรเทาทนสอ(media and information literacy)

ความสามารถของแตละบคคลในการเขาถง เขาใจ ตความ ประเมน และสรางขอมลและสอในรปแบบทหลากหลายดวยความตระหนกถงผลกระทบของขอมลและสอตางๆ ดงกลาว โดยไมถกครอบง า และสามารถใชสอเปนประโยชนตอการเรยนร และการด ารงชวตของทงตนเอง ครอบครว ชมชนและสงคม โดยแนวคด Media and Information Literacy โดยองคกร UNESCO จะรวมถงทงมตของสารสนเทศ (information) และสอสารมวลชน (media) ดวย

การเรยนรในระบบเปดส าหรบมหาชน (Massive Open Online Course : MOOC)

บรการการเรยนรผานระบบออนไลนทผเรยนจ านวนมากสามารถเรยนไดแบบทกท ทกเวลา (และสวนใหญไมมคาใชจาย) โดยมทงสอวดโอ หนงสอ แบบฝกหด พนทแลกเปลยนเรยนร ถอเปนการปฏวตการศกษาของโลก โดยตอยอดจากระบบ e-Learning ทมกเปนการเรยนแบบกลมจ ากดไปสการเรยนรของมหาชนไมจ ากดอาย หรอขอบเขตทางกายภาพ หลกสตรของ MOOC น อาจเนนการเรยนในระบบ หรอนอกระบบ หรอตามความสนใจของผเรยนไดทงสน

การเรยนร ตลอดชวต (life long learning)

การเรยนรตงแตเกดจนตายโดยคนทกกลมในสงคม เพอใหเกดการพฒนาตนเอง ไมวาจะเปนเดกกอนวยเรยน เดกและเยาวชนวยเรยนทอยทงในและนอกระบบ การศกษาสามญ ผใหญในวยท างาน ผสงอายและผดอยโอกาสทกประเภท

การหลอมรวมเทคโนโลย (convergence)

การหลอมรวมกนของขอมล สอ อปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมทงบรการทมอยเดม พฒนาไปเปนเทคโนโลยและบรการรปแบบใหม ตามความกาวหนาทางเทคโนโลยทเกดขน เชน การดหนง ฟงเพลง และตดตอสอสารในรปแบบตางๆ ทงกบคน และสงของ ทกสรรพส ง สามารถท าไดดวยอปกรณโทรศพทเคลอนท ผานเครอขายอนเทอรเนต

การใหบรการเบดเสรจ ณ จดเดยว (one stop service)

เปนแนวคดทตองการอ านวยความสะดวกแกผมาตดตอใหสามารถรบบรการตางๆ ได ณ ทแหง เดยว แทนทการตดตอหลายแหง ท าให ไดรบความสะดวกสบาย ประหยดเวลา และคาใชจาย ทงยงลดภาระคาใชจายของหนวยงาน สามารถใชรวมกนทงสถานท บคลากร ตลอดจนเครองมอเครองใชตางๆ นอกจากน การใหบรการแบบจดเดยวเบดเสรจ One-Stop Service ยงอาจหมายถง การน างานทใหบรการทงหมดทเกยวของ มารวมใหบรการอยในทเดยวกน ในลกษณะทสงตองาน

ผ 5

ระหวางกนทนทหรอเสรจในขนตอนหรอเสรจในจดใหบรการเดยว โดยมจดประสงคเพอใหการใหบรการมความรวดเรวขน รปแบบของการใหบรการแบบจดเดยวเบดเสรจ มไดหลายรปแบบทส าคญ คอ

1) การน าหลายหนวยงานมารวมใหบรการอยในสถานทเดยวกน เปนการน างานหลายขนตอนทตองผานหลายหนวยงานมารวมกนไวใหบรการอยในสถานทเดยวกน

2) กระจายอ านาจมาใหหนวยงานใดหนวยงานหนงท าหนาทใหบรการแบบเบดเสรจ เปนการกระจายอ านาจไปใหเจาหนาทของหนวยงานใดหนวยงานหนงเปนผทท าหนาทใหบรการแทนทงหมด โดยมเจาหนาทเพยงคนเดยวท าหนาทใหบรการเบดเสรจทงหมด

3) การปรบปรงและออกแบบใหมในการใหบรการ รปแบบนอาจใชวธการปรบลดหรอยบรวมขนตอน (reprocess) หรอการสรางใหม (redesign) และ

4) การใหบรการผานทางอนเทอรเนตไดเสรจทนท การใหบรการผานทางอนเทอรเนตไดเสรจทนท

ขอมลขนาดใหญ (big data)

ปรมาณขอมลทมขนาดใหญมาก (ระดบ tera byte หรอ peta byte) เกนกวา ขดความสามารถในการประมวลผลของระบบฐานขอมลธรรมดาจะรองรบได (volumn) และขอมลมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว (velocity) เชน ขอมลจาก social media ขอมลการซอขาย ขอมล transaction การเงนหรอการใชโทรศพท หรอขอมลจาก sensor จงท าใหขอมลมหลากหลายรปแบบ (variety) ทงทมรปแบบและไมมรปแบบ ซงอาจจะอยในรปทง RDBMS, text, XML, JSON หรอ image ส าหรบ big data technology คอ เทคโนโลยในการน าขอมลจ านวนมหาศาลมาวเคราะห ประมวลผล และแสดงผลดวยวธทเหมาะสม สวนการวเคราะหขอมลขนาดใหญ เพอใหสามารถน าขอมลมาใชไดงายขน เพอประโยชนในการวางแผน หรอการตดสนใจ เรยกวา big data analytics

คนไรทพง บคคลทไรทอยอาศยและไมมรายไดเพยงพอแกการยงชพ และใหรวมถงบคคลทอยในสภาวะยากล าบากและไมอาจพงพาบคคลอนได ท งน ตามทคณะกรรมการคมครองคนไรทพงก าหนด

คลงขอมล/ ความรดจทล

การแปลงขอมลประเภทตางๆ เพอจดเขาคลงขอมล/ ความร และทยอยแปลงขอมล เขาระบบ เชน แปลงขอมลองคความรดานวฒนธรรมเปนดจทลเพออนรกษและสงเสรมอตลกษณความเปนไทย หรอขอมลเกาของหนวยงานภาครฐใหอยในรปดจทลเพอประโยชนในการจดเกบ ปองกนขอมลสญหาย ความสะดวกในการใชงาน และการเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงาน

ความเชอมน (trust)

การสรางความเชอมนในการใชงานดจทล ทสบเนองจากการวางรากฐานโครงสรางพนฐานและระบบรองรบการด าเนนการตางๆ ใหมความเสถยรและเกดความมนคงปลอดภย ส าหรบผใชงานเทคโนโลยดจทล

ผ 6

ความมนคงปลอดภยไซเบอร (cyber security)

ความมนคงปลอดภยทเกยวของกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส รวมถงการรกษาความมนคงปลอดภยทางโลกดจทล ซงมความเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการสอสาร การรกษาความลบของขอมล ทตองค านงถงการปองกนภย และควบคมการท ารายการผานระบบออนไลน การปองกน การละเมดขอมล มาตรฐานทเกยวของ และวธการจดการความปลอดภย ความเชอมนของผใช

ความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (Public Private Partnership: PPP)

แนวคดทสงเสรมบทบาทของภาคเอกชนในการขบเคลอนการพฒนาประเทศ โดยสงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐ-เอกชน ในรปแบบตางๆ เชน การระดมทนในการพฒนาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจและสงคมของภาครฐ โดยใหเอกชนรวมด าเนนการบรหารจดการโครงการและจดหาแหลงเงนลงทนเองทงหมด ปจจบนหลายประเทศไดใหความส าคญกบการน าหลกการดงกลาวมาใชในการพฒนาประเทศ สวนประเทศไทยไดมการจดตง คณะกรรมการนโยบายความรวมมอในการลงทนระหว า งภาคร ฐและภาค เอกชน ( PPP : Public Private Partnership committee) เพอท าหนาทส าคญในการ

1) พจารณาคดกรองโครงการส าคญภาครฐทมศกยภาพและมความเหมาะสมทจะด าเนนโครงการในลกษณะความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน

2) พจารณาความพรอมในการระดมทนของโครงการลงทนส าคญในภาครฐ โดยใหมความสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลอยางตอเนอง

3) ขบเคลอนการจดท าความรวมมอในการลงทนในโครงการส าคญระหวางภาครฐและภาคเอกชน (PPP)

4) ก ากบและตดตามความกาวหนาในการด าเนนโครงการลงทนทส า คญในภาครฐ ทงน รวมทงยงมการจดตง ส านกงานวาดวยความรวมมอในการรวมลงทนระหวางภาครฐและภาคเอกชน ภายใตส านกงบประมาณ

ความสะดวกในการท างาน (frictionless)

การลดขนตอนกระบวนการท างาน ขจดอปสรรค เพอเพมประสทธภาพ อ านวยความสะดวก และตอบสนองความตองการของผเกยวของ

ความเหลอมล าดจทล (digital divide)

ความเหลอมล าของสงคมทเกดจากโอกาสทไมเทาเทยมกน ในการเขาถงเทคโนโลยไอซท ทหมายรวมถงขอมลขาวสารทอยบนระบบดจทล ซงความเหลอมล าอาจเกดจากความยากจน การอาศยอยในพนทหางไกล การขาดการศกษา การขาดทกษะดานดจทล ขอจ ากดความพการทางรางกาย ฯลฯ

โครงสรางพ นฐานทส าคญยงยวด(critical infrastructure)

โครงสรางพนฐานทมความส าคญและจ าเปนตอประเทศ ในเรองทเกยวกบเศรษฐกจ ความมนคง ชวต และทรพยสน หากเกดความเสยหายตอโครงสรางพนฐานเหลานอาจกระทบกบความมนคงของประเทศ ทงนหนวยงานทเกยวของกบโครงสรางพนฐานดงกลาวสามารถแบงออกไดเปนหลายกลม เชน ไฟฟาและพลงงาน การเงนการธนาคารและการประกนภย สอสารโทรคมนาคมและขนสง หรอความสงบสขของสงคม

ผ 7

เชอมโยงการท างานภาครฐเสมอนเปนองคกรเดยว (one government)

แนวคดการพฒนาในอนาคต ทรฐบาลมกระบวนการท างาน และการใหบรการเปนระบบดจทลโดยสมบรณ เชอมโยง และบรณาการการท างานและขอมลระหวางหนวยงานภาครฐอยางไรรอยตอ จนผรบบรการรสกเสมอนเปนการรบบรการจากองคกรเดยวกน

ซเปอรคลสเตอร(super cluster)

คลสเตอรส าหรบกจการทใช เทคโนโลยขนสง และอตสาหกรรมแหงอนาคต ตวอยางเชน คลสเตอรยานยนตและชนสวน คลสเตอรเครองใชไฟฟา อเลกทรอนกส และอปกรณโทรคมนาคม คลสเตอรปโตรเคมและเคมภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม คลสเตอรดจทล Food Innopolis และ Medical Hub สวนคลสเตอร คอ การรวมกลมของธรกจและสถาบนทเกยวของทด าเนนกจกรรมอยในพนทใกลเคยงกน โดยมความรวมมอ เกอหนน เชอมโยงซงกนและกนอยางครบวงจร ทงในแนวตงและแนวนอน เพอพฒนาความเขมแขงของหวงโซมลคา (value chain) เสรมสรางศกยภาพดานการลงทนของประเทศไทย และชวยกระจาย ความเจรญไปสภมภาคและทองถน

ดชนการประเมนวดสถานะการเปดเผยขอมลภาครฐทวโลก (Global Open Data Index)

เปนดชนการประเมนวดสถานะการเปดเผยขอมลภาครฐทวโลก ทจดท าโดยมลนธ Open Knowledge โดยประเมนการเปดเผยขอมลของรฐ ในชดขอมล (data set) ส าคญทภาครฐเปดเผย ในดานตางๆ อาท ดานการจดซอจดจาง ดานกฎหมาย ดานการถอครองทดน ดานงบประมาณภาครฐ ดานคณภาพน า ดานการจดทะเบยนบรษท เปนตน โดยใชวธการส ารวจในลกษณะทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวม ในการประเมน ทงนเพอเปนการตรวจสอบจากภาคประชาสงคม

ดชนบงช ขดความสามารถในการแขงขน (World Competitiveness Scoreboard)

ดชนบงชขดความสามารถในการแขงขนของประเทศทเปนทยอมรบกนทวไป ซงจดท าขนโดย International Institute for Management Development และมการเผยแพรเปนประจ าทกป ดชนนเนนวดและเปรยบเทยบความสามารถของ ประเทศตางๆ ในการการสรางสภาพแวดลอมตางๆ ทอ านวยตอการด าเนนธรกจ ของภาคเอกชนและสงผลตอศกยภาพในการแขงขนทางดานเศรษฐกจของประเทศ โดยพจารณาจากปจจยหลกอนประกอบดวย ปจจยทางดานสมรรถนะทางเศรษฐกจ (economic performance) ดานประสทธภาพภาครฐ (government proficiency) ดานประสทธภาพของภาคธรกจ (business proficiency) ดานโครงสรางพนฐาน ( infrastructure) ทงนการพฒนาทางดานไอซทเปนปจจยยอยของการพฒนาทางดานโครงสรางพนฐาน

ดชนวดการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส

จดท าขนโดยองคการสหประชาชาต โดยเปนการประเมนการมสวนรวมทมคณภาพและเปนขอมลทเปนประโยชนในการใหบรการแกประชาชน โดยแบงระดบของการ ม ส ว น ร ว ม ท า ง อ เ ล ก ท ร อ น ก ส ข อ ง ป ร ะ ช า ช น ( e-Participation Index) ออกเปน 3 ระดบ ไดแก

ผ 8

(e-Participation Index)

1) ความสะดวกในการแบงปนขอมล (e-Information sharing) 2) การใหค าปรกษาและสรางปฏสมพนธแกภาคประชาชน (e-Consultation) 3) การมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจของรฐ (e-Decision making)

ทรพยสนทางปญญา(Intellectual property)

ผลงานท เกดจากการคดคน ประดษฐ สรางสรรค และไดรบการคมครอง ตามกฎหมายในรปแบบตางๆ เมอมคณลกษณะทครบถวนตามเงอนไข

ท างานทมคณคาสง (high value job)

งานทอาศยองคความรและทกษะทางดานเทคโนโลยทสามารถสรางคณคาใหกบระบบเศรษฐกจและสงคมโดยรวมของประเทศ ซงสวนใหญแลว high value job จะมงเนนการน าทกษะทางดานดจทล (digital skills) มาประยกตใชกบการท างานประเภทตางๆ เพอกอใหเกดมลคาเพม (value-added) กบผลลพธของงานตอระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยสหภาพยโรปไดใหค าจ ากดความของค าวา การจางงานทมคณคาสง (high value job) ประกอบดวย

1) งานทสรางมลคาเพมสงใหกบประเทศ (high value-added contributed to economy)

2) งานทมคาจางสง (well-paid employment)

ทนมนษย คณคาของทรพยากรมนษยทเปนประโยชนตอองคกรหรอประเทศโดยพจารณาในสวนของความร ความสามารถตลอดจนทกษะหรอความช านาญรวมถงประสบการณของแตละบคคล ซงสงสมอยในตวบคคลและสามารถน าทรพยากรเหลานนมาใชประโยชนใหเกดศกยภาพแกองคกรและประเทศ

เทคโนโลยการเชอมตอของ สรรพสง (Internet of Things)

Internet of Things หรอ IoT คอ สภาพแวดลอมอนประกอบดวยสรรพสงทสามารถสอสารและเชอมตอกนไดผานโพรโทคอลการสอสารทงแบบใชสายและไรสาย โดยสรรพสงตางๆ มวธการระบตวตนได รบรบรบทของสภาพแวดลอมได และมปฏสมพนธโตตอบและท างานรวมกนได IoT จะเปลยนรปแบบและกระบวนการผลตในภาคอตสาหกรรมไปสยคใหม หรอทเรยกวา Industry 4.0 ทจะอาศยการเชอมตอสอสารและท างานรวมกนระหวางเครองจกร มนษย และขอมล เพอเพมอ านาจในการตดสนใจทรวดเรวและมความถกตองแมนย าสง โดยเทคโนโลยทท าให IoT เกดขนไดจรงและสรางผลกระทบในวงกวางได แบงออกเปนสามกลมไดแก 1) เทคโนโลยทชวยใหสรรพสงรบรขอมลในบรบททเกยวของ เชน เซน เซอร 2) เทคโนโลยทชวยใหสรรพสงมความสามารถในการสอสาร เชน ระบบสมองกล ฝงตว รวมถงการสอสารแบบไรสายทใชพลงงานต า อาท Zigbee, 6LowPAN, Low-power Bluetooth และ 3) เทคโนโลยทชวยใหสรรพสงประมวลผลขอมล ในบรบทของตน เชน เทคโนโลยการประมวลผลแบบคลาวด และเทคโนโลยการวเคราะหขอมลขนาดใหญ หรอ Big Data Analytics

ผ 9

เทคโนโลยการประมวลผลแบบคลาวด (cloud computing)

การใหบรการประมวลผลแบบคลาวด เกดจากแนวคดการใหบรการโดยใชประโยชนจากโครงสรางพนฐานไอททท างานเชอมโยงกน โดยมเซรฟเวอรมากมายท างาน สอดประสานเปนหนงเดยวกน เพอใหบรการแอพพลเคชนตางๆ มขอดคอลดความซบซอนย งยากของผตองการใชบรการ อกท งยงชวยประหยดพลงงานและ ลดคาใชจาย เพราะคลาวด คอมพวตง ท างานผานเทคโนโลยเสมอน (virtualization) ระบบจงไมไดถกจ ากดในเรองของสมรรถนะและขดความสามารถของการใชระบบประมวลผลจากระบบตางๆ ท าใหเกดการบรการหลายๆ อยาง เชน การประชม ผานอนเทอรเนต web conferencing, online meetings ผใชงานอาจอยในหองเดยวกน หรอหางไกลกนคนละซกโลกกได การประมวลผลแบบคลาวด สามารถ แบงออกเปน ๒ แบบใหญๆ คอ private cloud computing เปนการใชงานภายในองคกร โดยเปนการใชสมรรถนะของดาตาเซนเตอรภายในองคกรนนๆ และ public cloud computing เปนรปแบบทมผ ใหบรการสาธารณะจดสรรการใหบรการ การเขาถงขอมลรปแบบตางๆ ผานทางอนเทอรเนตเปนสวนมาก โดยผใชบรการ ไมจ าเปนตองรบทราบวามเซรฟเวอรตดตงอยทไหนและมากเทาใด สนใจเพยงแตบรการทไดรบเทานน

เทคโนโลยการพมพแบบสามมต (3D printing)

เปนการสรางโมเดลเสมอนจรงหรอการขนรปชนงาน ดวยการเตมเนอวสด (เชน โพลเมอรพลาสตก เหลกและไทเทเนยม เซรามก กระดาษ ซลโคน ซเมนต หมกชวภาพ เปนตน) เปนกระบวนการผลตวตถแบบสามมตในระบบการพมพดจตอล โดยพมพเนอวสดทละชน โดยแตละชนของวสดซอนกนจนกวาจะส าเรจออกมาเปนชนงานวตถสามมต โดยจะสามารถมองเหนแตละชนเปนแนวนอนบางๆ ตลอดชนของวตถ

เทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก (assistive technology)

เทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกเปนเทคโนโลยทมงพฒนาคณภาพชวตคนพการ ใหพนจากอปสรรคทท าใหคนพการมสมรรถนะดอยกวาคนปกต ทงในดานการด าเนนชวตประจ าวน การศกษา การประกอบอาชพ ฯลฯ

ธรกรรมอเลกทรอนกส (e-Commerce)

ธรกรรมทกระท าขนโดยใชวธการทางอเลกทรอนกสทงหมดหรอแตบางสวน (พรบ . ว าด วยธ รกรรม อ เล กทรอน กส พ .ศ . 2544) การท า ธ รกรรมผ าน สออเลกทรอนกส ไดแก ระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบอนเทอรเนต และระบบโทรศพทเคลอนท ครอบคลมการท าธรกรรมตงแตการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment) การซอขายสนคาและบรการทางอเลกทรอนกส (e-Trading and service) การรบรองสทธทางอเลกทรอนกส (e-Certificate) การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทเกยวของกบสขภาพ (e-Health) การยนค ารองค าขอหนงสอ/เอกสารทางอเลกทรอนกส และการจดท ารายงานและเผยแพรในรปแบบอเลกทรอนกส (e-Filing and e-Reporting)

ผ 10

ธรกจเทคโนโลยดจทล

ธรกจทมการสรางสรรคสนคาหรอบรการใหมดวยการประยกตใชเทคโนโลยและนวตกรรมดจทล กอใหเกดคณคาและรปแบบการท าธรกจใหมทแตกตางจากการท าธรกจแบบเดม (disruptive business) โดยธรกจเทคโนโลยดจทลครอบคลมทงธรกจใหมและธรกจเดมทมการคดคนนวตกรรมหรอมการปรบเปลยนรปแบบการท าธรกจ (business model) และกระบวนการทางธรกจแบบใหม ซงอาศยเทคโนโลยดจทลเปนพนฐานส าคญในการสรางมลคาเพมใหกบสนคาหรอบรการและตอบสนองความตองการของผใชงานทงในระดบการใชงานในอตสาหกรรมและผใชงานทวไป

นวตกรรมดจทล ผลตภณฑและบรการใหมๆ ทเกดจากการประยกตใชเทคโนโลยดจทล ทตอบสนอง ความตองการและพฤตกรรมของผบรโภค ทปรบเปลยนไปตามบรบทของเทคโนโลย ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว กอใหเกดการสรางสรรคธรกจใหมทไมเคยม มากอนบนพนฐานของการหลอมรวมเทคโนโลย digital supply chain

นวตกรรมบรการ การคดคนบรการใหมๆ ทผานกระบวนการคดอยางเปนระบบในการสรางขอเสนอ (offering) ทมคณคาเพอมงตอบสนองผรบบรการและการสรางประโยชนใหกบผรบ บรการใหไดรบความพงพอใจสงสด ผานแนวทางการใหบรการรปแบบใหมทเปนการ แกไขปญหา และ/หรอ สรางคณคาใหกบผรบบรการ นวตกรรมบรการไมจ ากดเพยงสนคาและบรการ แตยงรวมถงนวตกรรมทเกยวกบกระบวนการใหบรการ (service process) รปแบบการท าธรกจ (business model) โครงสรางพนฐานทเกยวกบการใหบรการ (service infrastructure) รวมทงนวตกรรมอน ๆ ทเกยวกบการท าธรกจ เชน แนวทางการขายและการจดจ าหนาย การตลาด การสงมอบ และการบรการหลงการขาย

เน อหาดจทล (digital content)

สารสนเทศทมรปแบบดจทล โดยอาศยการสอ หรอการแสดงเนอหาผานทางอปกรณดจทลตางๆ เชน คอมพวเตอร สมารทโฟน โทรทศนดจทล รวมถงปายโฆษณาระบบดจทล และโรงภาพยนตรระบบดจทล

บรการดจทลทขบเคลอนโดยประชาชน (citizen driven service)

ระบบบรการดจทลของภาครฐทพฒนาขน โดยประชาชนหรอผใชบรการเปน ผขบเคลอนหรอท าใหเกดบรการดงกลาวเพอตอบสนองความตองการของตน โดยภาครฐเปนผอ านวยความสะดวก ซงตางจาก citizen-centric service ทภาครฐเปนผจดท าบรการดจทลทคาดวาจะตอบสนองความตองการของประชาชน

บรการปลายทาง (last mile access)

การเขาถงโครงขายในชวงปลายทเปนระยะสดทาย หรอ ชวง “หนงไมลสดทาย” เพอเชอมตอโครงขายหลกกบผใชปลายทาง ซงสามารถใชเทคโนโลยสอสารหลายประเภททงทเปนสอแบบใชสาย หรอสอไรสาย การเชอมตอโครงขายหลกกบผใชปลายทางถอเปนสวนทยากทสด โดยเฉพาะในเรองความคมคาในการลงทนโครงขายเนองจากตองกระจายออกจากโครงขายหลกไปสผใชจ านวนมาก

ผ 11

บรการอจฉรยะ (smart service)

บรการดจทลในลกษณะอตโนมต ทผรบบรการสามารถไดรบบรการดจทลทเกยวของกบการอ านวยความสะดวกในชวตประจ าวนไดโดยไมตองรองขอหรอยนเรองตอรฐผานอปกรณดจทลทหลากหลาย

บรการอเลกทรอนกสภาครฐแบบเบดเสรจจากชองทางเดยว(single window)

การน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการใหบรการภาครฐกบประชาชนแบบเบดเสรจทเดยว ส าหรบใหประชาชนสามารถเขาถงบรการภาครฐจากหลายหนวยงานไดจากเวบทาเวบเดยว โดยแนวทางการจดท าเวบไซตตงอยบนพนฐานของความตองการในการท าธรกรรมกบภาครฐของประชาชน (citizen centric) มากกวาจดท าเวบไซตตามโครงสรางองคกรของภาครฐ

บคลากรทมความเชยวชาญทางดานดจทล (digital specialist)

บคลากรทอย ในอตสาหกรรมดจทล (digital industry) ทใช เทคโนโลยเขมขน (high-tech sector) และบคลากรทใชเทคโนโลยและนวตกรรมเพอเปลยนแปลง ร ปแบบและกระบวนการท า ธ รก จ (disruptive business) นอกเหน อจาก อตสาหกรรมดจทลแลว ธนาคารโลกยงไดใหความส าคญกบ high-tech sector และ disruptive business ในฐานะของการเปนพนฐานของการพฒนาบคลากรใหสามารถแขงขนไดในเศรษฐกจของโลกทมการเชอมตอระหวางกน (interconnected world) ขณะทสหภาพยโรปไดใหค าจ ากดความของ high-tech sector วาเปนอตสาหกรรมหลกทจะขบเคลอนการเตบโตของระบบเศรษฐกจ สรางผลตภาพใหกบประเทศ และเปนฐานของการจางงานทมคณคาสง

บคลากรทมความเชยวชาญในการประยกตใชเทคโนโลยดจทล(digital competence)

บคลากรทประยกตใชเทคโนโลยดจทล เพอกอใหเกดมลคาเพมตอระบบเศรษฐกจ และสงคมของประเทศ ซงภายใตบรบทของเศรษฐกจดจทล บคลากรในกลมน จะหมายถงบคลากรทมความเชยวชาญในสาขาวชาชพอนทกสาขา ทมความสามารถในการใชเทคโนโลยดจทล เพอสรางคณคาใหกบงาน หรอสรางสนคาและบรการใหมทสงผลตอการพฒนาประเทศในภาพรวม

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP)

ผลรวมของมลคาสนคาและบรการขนสดทายทผลตไดภายในประเทศในรอบระยะเวลาหนง โดยทวไปจะวดในรอบ 1 ป หรอ 1 ไตรมาส ทเรยกวา QGDP (Quarterly Gross Domestic Product) หร อผล ตภณฑ มวลรวม ในประ เทศ รายไตรมาส

ผบรโภค ผซอหรอผไดรบบรการจากผประกอบธรกจหรอผซงไดรบการเสนอหรอไดรบ ก า ร ช ก ช ว น จ า ก ผ ป ร ะ ก อ บ ธ ร ก จ เ พ อ ใ ห ซ อ ส น ค า ห ร อ ร บ บ ร ก า ร และหมายความรวมถงผใชสนคาหรอผไดรบบรการจากผประกอบธรกจโดยชอบ แมมไดเปนผเสยคาตอบแทนกตาม

ผ 12

ผบรหารระดบสงของรฐ (CIO/CEO)

ผ บร หาร เทคโนโลย สารสนเทศระด บส ง ( Chief Information Officer : CIO) เปนต าแหนงทมอ านาจหนาทดแลรบผดชอบดานเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารในองคกร ซ งหมายรวมถงการดแลเกยวกบมาตรฐาน กฎเกณฑ โครงสราง งบประมาณ กระบวนการใหความร บคลากรของหนวยงานสารสนเทศ โดย CIO เปนผใหค าแนะน าแกผบรหารสงสดขององคกร (Chief Executive Officer : CEO) เกยวกบการพฒนาและน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชใหการบรหารองคกรประสบความส าเรจตามวสยทศน และเปาหมายรวมของหนวยงานทก าหนดไว

ผประกอบการดจทล (digital entrepreneurship)

เจาของธรกจทมการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางเขมขนเพอพฒนาทกษะและศกยภาพในการบรหารจดการ การวางกลยทธทางธรกจ ตลอดจนการสราง ขดความสามารถในการแขงขน ดวยการประยกตใชองคความรทางเทคโนโลยมาปรบปรงกระบวนการทางธรกจแบบเดม

ผสงอาย บคคลทมอายเกนหกสบปบรบรณขนไปและมสญชาตไทย

พาณชยอเลกทรอนกส

การประกอบธรกจ ดงตอไปน 1) การเสนอซอหรอขายสนคาหรอบรการ โดยวธการใชสออเลกทรอนกสผาน

ระบบเครอขายอนเทอรเนต 2) การบรการอนเทอรเนต 3) การใหเชาพนทของเครองคอมพวเตอรแมขาย 4) การบรการเปนตลาดกลางในการซอขายสนคาหรอบรการ โดยวธใชสอ

อเลกทรอนกสผานระบบเครอขายอนเทอรเนต 5) การท าธรกรรมโดยวธใชสออเลกทรอนกสอน ตามทกรมพฒนาธรกจการคา

ประกาศก าหนด

พ นทหางไกล ชายขอบ (marginalized communities)

ส าหรบพนทหางไกลชายขอบ นยามจากโดยลกษณะตางๆ เชน (1) ในเชงกายภาพ จะอยพนทหางไกล เชน ตามตะเขบชายแดน เดนทางเขาถงยากล าบากโดยเฉพาะหนาฝน (2) ในเรองไฟฟา การไฟฟาสวนภมภาคเขาไมถง หรอ มระบบไฟฟาแตไมเสถยร หรอ ใชระบบไฟฟาพลงงานแสงอาทตย (3) ในเรองเทคโนโลย จะขาดแคลนอนเทอรเนตและระบบไอซท และไมมสญญาณโทรศพทมอถอ หรอมเพยงบางบรเวณเทานน (4) ในดานการศกษา จะขาดแคลนคร ครหนงคนสอนหลายวชา สวนนกเรยนเปนชาวเขา ชนกลมนอย หรอคนไทยทอยในพนทหางไกล เปนตน

แพลตฟอรม(platform)

ระบบโปรแกรมคอมพวเตอรทสามารถขยายขดความสามารถอยางไมจ ากด มการพฒนาฟงกชนหรอโมดลใหมๆ มาตอยอดอยตลอดเวลา เกดนวตกรรมใหมๆ เสมอ และสามารถน าไปตอเชอมกบระบบอนได แพลตฟอรมไมไดจ ากดอยแคซอฟตแวรแตยงรวมไปถงเวบไซต หรอบรการทคนอนสามารถเขยนโปรแกรมมาตอเชอมหรอดงขอมลไดโดยอตโนมต

ผ 13

แพลตฟอรมการบรหารจดการภายในองคกร (back office platform)

แพลตฟอรมการบรหารจดการภายในองคกร เพอสนบสนนงานตามภารกจของหนวยงาน เชน ระบบบญช ระบบบรหารงานบคคล ระบบงบประมาณ ระบบยทธศาสตร แผนงาน โครงการ เปนตน ปจจบน ส านกงานรฐบาลอเลกทรอนกสไดพฒนาและเปดใหบรการแพลตฟอรมกลางส าหรบภาครฐ เชน ระบบตดตอสอสารแบบออนไลนส าหรบหนวยงานภาครฐผานอปกรณสอสารแบบเคลอนท (G-chat) และระบบจดหมายอเลกทรอนกสกลางเพอการสอสารของหนวยงานภาครฐ(MailGoThai) เปนตน

แพลตฟอรมบรการพ นฐาน (service platform)

ระบบบรการทสรางขนจากซอฟตแวรและแอปพลเคชนทใชเปนพนฐานส าหรบ การใหบรการอนๆ ไปยงผรบปลายทาง หรอ เชอมโยงบรการระหวางหนวยงาน /องคกร ทตองอาศยความสามารถหรอฟงกชนการท างานทอยในระบบบรการฐาน เชน บรการระบบซอฟตแวรฐานส าหรบ เน อหาดจทล (content delivery platform) หรอระบบซอฟตแวรฐานส าหรบเชอมโยงอปกรณอจฉรยะ เปนตน

มาตรฐาน ขอก าหนดอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางซงเกยวกบสงตางๆ ดงตอไปน 1) ผลตภณฑ วธการ กระบวนการผลต สวนประกอบ โครงสราง มต ขนาด

แบบ รปราง น าหนก ประสทธภาพ สมรรถนะ ความทนทาน หรอความบรสทธ ของผลตภณฑ

2) หบหอ การบรรจหบหอ การท าเครองหมาย หรอฉลาก 3) วธการ กระบวนการ คณลกษณะ ประสทธภาพ หรอสมรรถนะ ทเกยวของกบ

การบรการ 4) ร ะบบกา รบร ห า ร ห ร อ ก า ร จ ด ก า ร เ ก ย ว ก บ คณภ า พ ส ข อน าม ย

อาชวอนามย สงแวดลอม ความปลอดภย หรอระบบอนใด 5) นยาม แนวทาง ขอแนะน า หนวยวด การทดสอบ การสอบเทยบ การทดลอง

การวเคราะห การวจย การตรวจ การรบรอง การตรวจประเมน ทเกยวของกบ 1), 2), 3) และ 4) หรออนๆ ทเกยวกบการมาตรฐาน

มลคาเพม (value added)

มลคาของสนคาและบรการทเพมขนมาในแตละขนตอนการผลต ค านวณไดจาก สวนตางระหวางมลคาการผลต และคาใชจายขนกลางทใชไปในกระบวนการผลต หรอค านวณจากผลรวมของผลตอบแทนปจจยการผลตขนปฐม

ระบบการใหบรการแพทยทางไกล(telemedicine)

การใชเทคโนโลยดจทลเพอการใหบรการดานการแพทย เปนการใหค าปรกษาเบองตนทางไกลผานระบบดจทล เชน การประชมทางไกล และมการสงขอมลทางการแพทย เชน ขอมลผปวย (ประวตการเจบปวย การแพยา ฯลฯ) ภาพเอกซเรย ขอมลการเตนของหวใจ ฯลฯ ไปยงบคลากรทางการแพทยได

ผ 14

ระบบเชอมโยงการท าธรกจครบวงจร

กระบวนการทางธรกจทเรมจากเมอไดรบการสงซอสนคาจนถงการสงสนคา กระบวนการนมรายละเอยดแตกตางกนขนอยกบชนดของธรกจ สวนใหญจะ ประกอบดวยระบบการจดการสนคาจากคลงสนคา ระบบการบรรจหบหอ ไปจนถงระบบการจดสงสนคา นอกจากน ยงมระบบการแจงใหลกคาไดรบร เกยวกบสถานภาพในระหวางการขนสงสนคา การตดตามรบช าระเงน การแกไขปญหา รวมถงขนตอนการคนสนคาถาม เหตจ าเปน ระบบ end-to-end จงครอบคลมกจกรรมทงหมดทธรกจหนงๆ ก าหนดขนเพอบรการใหลกคาตามขนตอนทกลาวขางตน ในกรณทใชเทคโนโลยดจทลเพอท างานตามขนตอนดงกลาว จะหมายถงการใชระบบออนไลนตลอดกระบวนการตงแตการรบใบสงซอจนถงขนจดสงสนคา ขนช าระเงน และสดทายการคนสนคา ตลอดจนการบรการหลงการขายอนตลอดหวงโซคณคาของสนคาและบรการ

ระบบนเวศของการท างานรปแบบใหมทอาศยเทคโนโลยดจทล

พนททางกายภาพและ/หรอพนท เสมอนส าหรบการท างานท เชอมโยงและตดตอสอสารกนดวยเครอขายอนเทอรเนตความเรวสง ครอบคลมการท างานสวนบคคลและการท างานรวมกบบคคลอน รวมถงมการปฏสมพนธระหวางบคคลกบบคคล (man to man) ระหวางบคคลกบเครองจกร (man to machine) และระหวางเครองจกรกบเครองจกร (machine to machine) เปนพนททมความยดหยนในการท างานสง และเขาถงไดหลากหลายชองทางทกททกเวลา

ระบบนเวศดจทล สงแวดลอมและบรบทแวดลอมของการด าเนนงานทางดานเทคโนโลยดจทล การเชอมโยงกจกรรม และการประยกตใชเทคโนโลยดจทลในภาคธรกจ ภาคสงคม ภาครฐ ครอบคลมกจกรรมตงแตตนน าไปจนถงปลายน าและผใชปลายทางทงรฐ เอกชน และผบรโภครายบคคล

ระบบบรการอเลกทรอนกสภาครฐ (e-Service)

ระบบของหนวยงานภาครฐซ ง ใหบรการอ เลกทรอนกสส าหรบประชาชน ผประกอบการ หรอชาวตางชาต โดยบรการดงกลาวอาจจะเปนในลกษณะของ การใหข อมล ( information) มการปฏส ม พนธกบประชาชน ( interaction) รองรบการด าเนนธรกรรมภาครฐ ( interchange transaction) หรออยในระดบ ของการบรณาการ (integration) กได

ระบบบรหารจดการทรพยากรภายในองคกร (Enterprise Resource Planning: ERP)

ระบบทใชในการจดการและวางแผนการใชทรพยากรตางๆ ขององคกร โดยเปนระบบทเชอมโยงระบบงานตางๆ ขององคกรเขาดวยกน ตงแตระบบงานทางดานบญช และการเงน ระบบงานทรพยากรบคคล ระบบบรหารการผลต รวมถงระบบการกระจายสนคา เพอชวยใหการวางแผนและบรหารทรพยากรขององคกรเปนไปอยางมประสทธภาพ ทงยงชวยลดเวลาและขนตอนการท างานไดอกดวย

ผ 15

ระบบบรหารจดการหวงโซอปทาน

(Supply Chain Management: SCM)

กระบวนการของการบรหารทกขนตอน นบตงแตการน าเขาวตถดบสกระบวนการผลต กระบวนการส งซอ จนกระท งส งสนคาถงมอลกคาใหมความตอเนองและมประสทธภาพสงสด พรอมกบสรางระบบใหเกดการไหลเวยนของขอมลทท าใหเกดกระบวนการท างานของแตละหนวยงานสงผานไปทวทงองคการ การไหลเวยนของขอมลยงรวมไปถงลกคา และผจดสงวตถดบดวย

ระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกส (e-Health records system)

ระบบขอมลดานสขภาพของประชาชน (ผปวย) ทจดเกบในรปแบบดจทลตามมาตรฐานกลางทสามารถเชอมโยงกนทวประเทศ เพอใหผปวยสามารถเขาถงและตรวจเชค ขอมลดานสขภาพของตนไดตลอดเวลา สามารถใหบคลากรทางการแพทยดงออกมาใชประโยชนไดไมวาจะรบบรการสขภาพ ณ ศนยบรการ/ โรงพยาบาลใด โดยเฉพาะอยางยงในกรณฉกเฉน

ระบบลขสทธ แบบเปด (creative commons)

ระบบทก าหนดสทธทเจาของงานอนญาตใหผอนน างานของตนเองไปใชโดยไมตองเสยคาใชจายหากใชตามเงอนไขทก าหนด ตวอยางเชน สทธในการท าซ า สงตอ จดแสดง ดดแปลง โดยไมตองขออนญาตเจาของงานกอน แตในขณะเดยวกนกอาจมการสงวนสทธบางประการ เชน สทธในการอางองวาเปนเจาของงานตนฉบบ การหามดดแปลงผลงาน การหามน าไปใชเพอการคา หรอการก าหนดวาผทน าผลงานไปใชท างานตอยอดจะตองเผยแพรผลงานทมการตอยอดดดแปลงในรปแบบเดยวกนกบงานตนฉบบเทานน

ระบบโลจสตกส หรอการบรหารจดการ โลจสตกส (logistics & e-Logistics)

เปนกระบวนการท างานทเกยวของกบการวางแผน การด าเนนการ และการควบคมการท างานขององคกร รวมทงการบรหารจดการขอมลและธรกรรมทางการเงนทเกยวของ ใหเกดการเคลอนยาย การจดเกบ การรวบรวม การกระจายสนคา วตถดบ ชนสวนประกอบ และการบรการ ใหมประสทธภาพ และประสทธผลสงสด โดยค านงถงความตองการและความพงพอใจของลกคาเปนส าคญ และระบบ โลจสตกสกเปนกระบวนการหนงของการจดการสนคาและบรการตลอดหวงโซอปทาน ดงนน e-Logistics มกจะหมายถงการน าไอซทเขามาชวยในกระบวนการดงกลาว เชน น าไอซทเขามาชวยในกระบวนการแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวางหนวยงาน

ระบบโลจสตกส สชมชน (village logistics system)

ระบบดจทลทเกยวกบกระบวนการ และการวางแผน การด าเนนงาน การบรหารจดการขอมลและธรกรรมทางการเงน ใหเกดการจดเกบ รวมรวม เคลอนยาย กระจาย ของวตถดบ สนคาและบรการของชมชนใหมประสทธภาพประสทธผลสงสด

ผ 16

รฐบาลดจทล (digital government)

การน าเทคโนโลยดจทลมาใชในการปรบปรงประสทธภาพกระบวนการท างาน และการใหบรการสาธารณะ โดยลกษณะของบรการภาครฐหรอบรการสาธารณะจะอยในรปแบบดจทลทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ (citizen driven) ซงประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ พนท และภาษา บรการรฐบาลดจทล มลกษณะส าคญ 3 ประการไดแก

1) reintegration: การบรณาการการท างานของหนวยงานภาครฐตางๆ เขาดวยกน เพอใหเกดการก ากบควบคมการบรหารภาครฐทมประสทธภาพ

2) needs-based holism: การปรบปรงองคกรภาครฐเ พอให เกดการให บรการสาธารณะทใหความส าคญตอการน าความตองการของพลเมอง มาเปนศนยกลาง

3) digitalization: การใชศ กยภาพอย าง เตมท ในการน าระบบบรหารสารสนเทศมาใช รวมถงการใหความส าคญตอการสอสารผานทางอนเทอรเนตซงจะเขามาแทนทวธการท างานแบบเดม

รฐบาลเปด (open government)

รฐบาลทมการบรหารงานอยางเปดเผย หรอเรยกสนๆ วารฐบาลเปด มนยของการบรหารราชการทเนนความโปรงใส เปดเผย และเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวม และสรางความรวมมอกบทกภาคสวน ซงรฐบาลเปดมจดเนน 3 ประการ คอ

1) รฐบาลตองโปรงใส เพอเสรมสรางความนาเชอถอ และชวยใหประชาชน ไดรบทราบวารฐบาลก าลงท าอะไร ขอมลขาวสารของรฐบาลกลางถอเปนทรพยสนของชาตคณะรฐบาลจะเปดเผยขอมลอยางรวดเรวในรปแบบทประชาชนจะเขาถงและน าไปใชไดงาย ทงนตองอยภายใตกรอบของกฎหมายและนโยบายของประเทศ ภาครฐจะตองจดหาเทคโนโลยใหมๆ เพอน าเสนอขอมลเกยวกบการด าเนนงาน และการตดสนใจผานระบบออนไลน ใหสาธารณชนเขาถงไดอยางทนทวงท พรอมกนนตองจดหาขอมลยอนกลบจากประชาชน เพอระบขอมลทจะเปนประโยชนตอประชาชนอยางแทจรง

2) รฐบาลจะตองเปดใหมสวนรวม เพอชวยเพมประสทธภาพการบรหารจดการภาครฐ และเพมคณภาพการตดสนใจ เนองจากองคความรใหมๆ เกดขนตลอดเวลา และกระจายอยทวไปในสงคม หากเจาหนาทของรฐเขาถงองคความรทมอยกจะเกดประโยชนมาก ดงนนหนวยงานภาครฐจะตองเพมโอกาส และแนวทางใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย การออกกฎหมาย กฎกระทรวง และกฎระเบยบอนๆ ทมผลตอประชาชนโดยตรง รฐบาลตองหามาตรการชกชวนใหประชาชนออกความคดเหนเกยวกบความมสวนรวมเพอบงเกดผลอยางเปนรปธรรม

3) รฐบาลตองรวมมอท างานกบทกภาคสวน ทงภายในหนวยงานของภาครฐเอง และรวมมอกบหนวยงานภายนอก เชน องคกรอสระ และธรกจ ความรวมมอรวมใจจะท าใหประชาชนมสวนรวมในกจการของรฐ รฐบาลตองรจกใชประโยชนจากเทคโนโลยเพอใหเกดความรวมมอกบภาคประชาชนอยางจรงจง และฟงเสยงสะทอนจากประชาชนเกยวกบการรวมมอท างานอยางมประสทธภาพ

ผ 17

รฐบาลแหงการเชอมโยง(connected government)

การทประเทศมหนวยงานภาครฐตางๆ ทสามารถเชอมโยงการท างานและขอมล ขามหนวยงาน ไมยดตดกบขอบเขตของหนาทความรบผดชอบตามพนธกจของหนวยงาน แตค านงถงประโยชนของประชาชนเปนทตง และมเปาหมายในการ สงมอบบรการทมคณภาพแกประชาชน

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs)

วสาหกจขนาดยอม ไดแก กจการทมลกษณะดงตอไปน กจการผลตสนคา ทมจ านวนการจางงานไมเกน 50 คน หรอมมลคาสนทรพย

ถาวรไมเกน 50 ลานบาท กจการใหบรการทมจ านวนการจางงานไมเกน 50 คน หรอมมลคาสนทรพย

ถาวรไมเกน 50 ลานบาท กจการคาสงทมจ านวนการจางงานไมเกน 25 คน หรอมมลคาสนทรพยถาวร

ไมเกน 50 ลานบาท กจการคาปลกทมจ านวนการจางงานไมเกน 15 คน หรอมมลคาสนทรพย

ถาวรไมเกน 30 ลานบาท วสาหกจขนาดกลาง ไดแก กจการทมลกษณะดงตอไปน กจการผลตสนคา ทมจ านวนการจางงานเกนกวา 50 คน แตไมเกน 200 คน

หรอมมลคาสนทรพยถาวรเกนกวา 50 ลานบาท แตไมเกน 200 ลานบาท กจการใหบรการ ทมจ านวนการจางงานเกนกวา 50 คน แตไมเกน 200 คน

หรอมมลคาสนทรพยถาวรเกนกวา 50 ลานบาท แตไมเกน 200 ลานบาท กจการคาสง ทมจ านวนการจางงานเกนกวา 25 คน แตไมเกน 50 คน หรอม

มลคาสนทรพยถาวรเกนกวา 50 ลานบาท แตไมเกน 100 ลานบาท กจการคาปลก ทมจ านวนการจางงานเกนกวา 15 คน แตไมเกน 30 คน หรอ

มมลคาสนทรพยถาวรเกนกวา 30 ลานบาท แตไมเกน 60 ลานบาท

วสาหกจชมชน กจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการหรอการอนๆ ทด าเนนการ โดยคณะบคคลทมความผกผน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว ไมวาจะเปนนตบคคลในรปแบบใดหรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายไดและเพอการพงพาตวเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน โดยใชทรพยากร ผลผลต ความร ภมปญญา วฒนธรรม วถตนเอง ยดโยงเปนโครงสรางเศรษฐกจฐานรากเพอใหชมชนเขมแขง เพอทเปนสวนตอยอดใหระบบเศรษฐกจขางบนแขงแรงเพราะมรากฐานทแขงแรง

ศนยกลางดานดจทล (digital hub)

การเปนศนยรวมในการตดตอสอสาร แลกเปลยนขอมลสารสนเทศ การด าเนนธรกจ รวมถงการด าเนนกจกรรมทเกยวของกบเทคโนโลยดจทล เพอใหเกดการเชอมโยง ถงกนทสะดวก รวดเรว และมประสทธภาพ

ผ 18

ศนยขอมล (data center)

ศนยขอมลทม พนทส าหรบใชจดวางระบบประมวลผลกลาง ระบบเครอขายคอมพวเตอรและอปกรณการสอสารตางๆ การออกแบบศนยขอมลตองค านงถงปจจยส าคญตางๆ เชน ความมเสถยรภาพ ความพรอมใชงาน การบ ารงรกษา ความเหมาะสมในการลงทน ความปลอดภย การรองรบการขยายในอนาคต ศนยขอมลจงเปนสงทตองออกแบบและกอสรางอยางถกตองและใหไดมาตรฐานเพอใหบรการทม คณภาพไดอยางตอเนองรวมทงในสถานการณฉกเฉน

ศนยดจทลชมชน(digital community center)

ศนยบรการของชมชนทมการบรณาการการท างานรวมกบหนวยงานภาครฐทงสวนกลางและพนทสามารถใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจ เปนจดใหบรการอปกรณ (ในกรณยงไมมใช) และเชอมตออนเทอรเนต เปนจดรบบรการภาครฐ ใหความรดานการท าธรกจและประกอบอาชพผานระบบออนไลนของชมชน และพนทของชมชนในการท ากจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมโดยเนนบรการดานการศกษา การเกษตร การดแลสขภาพ การคาขาย การบรการทองเทยว และสทธและสวสดการสงคม

ศนยใหบรการระบบวเคราะหเชงธรกจ(business insight)

เปนการวเคราะหขอมลทมอยเพอใหเหนสถานภาพปจจบน อาจท าโดยนกสถต ในการวเคราะหขอมล จดท ากราฟในมตตางๆ เพอท าใหเขาใจขอมลไดงายขน

เศรษฐกจฐานนวตกรรม(Innovation economy)

ระบบเศรษฐกจและสงคม ทอยบนพนฐานการใชความร ทกษะการบรหารจดการและประสบการณทางดานวทยาศาสตรและดานเทคโนโลย เพอการคดคน การประดษฐ การพฒนา การผลตสนคา การบรการกระบวนการผลต และการจดการองคกรในรปแบบใหม

เศรษฐกจและสงคมดจทล (digital economy)

เศรษฐกจและสงคมทใชเทคโนโลยไอซท (หรอเรยกวาเทคโนโลยดจทลเพอใหทนยคสมย) เปนกลไกส าคญในการขบเคลอนการปฏรปกระบวนการผลต การด าเนนธรกจ การคา การบรการ การศกษา การสาธารณสข การบรหารราชการแผนดน รวมทงกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมอนๆ ทสงผลตอการพฒนาทางเศรษฐกจ การพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคม และการจางงานทเพมขน เศรษฐกจและสงคมทรปแบบ และกระบวนการด าเนนกจกรรมใดๆ ถกขบเคลอนและเปลยนแปลงดวยเทคโนโลยดจทล กลาวคอ เทคโนโลยดจทลเปนกลไกหลกทปฏรปกระบวนการผลต การด าเนนธรกจ การคา การบรการ รวมทงการด าเนนชวตประจ าวนของประชาชน ท าใหมความยดหยนสง สามารถรองรบและปรบตวตอการเปลยนแปลงทเกดขนอยตลอดเวลา สงผลตอการพฒนาทางเศรษฐกจ การพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคม การจางงานทดขน การด าเนนกจกรรมทางสงคมของปจเจกชน องคกร และชมชน การใหบรการของภาครฐ ตลอดจนการเรยนร เขาถง และการใชประโยชนจาก “ขอมล/สารสนเทศ” ของทกภาคสวน

ผ 19

เศรษฐกจและสงคมแหงการแบงปน(sharing economy)

เศรษฐกจและสงคมแหงการแบงปน หมายถง ระบบเศรษฐกจและสงคมทเอออาทร ทใชเทคโนโลยดจทลเปนแพลตฟอรมกลางในการแบงปนทรพยากร ขอมลขาวสาร และองคความรในสงคม โดยเนนการเชอมโยงแลกเปลยนระหวางชมชนสชมชน และระหวางรนสรน

สถาปตยกรรมองคกร (Enterprise Architecture :EA)

เปนแนวความคดใหมทบรณาการระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขากบธรกจอยาง เปนระบบ ตงแตการก าหนดโจทยธรกจ การมองสถาปตยกรรมธรกจ (business architecture) ใหแตกฉาน เพอออกแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศใหเชอมโยงกบการด าเนนงานไดอยางสอดคลองและมประสทธภาพทงในระดบ architecture ไปจนถง roadmap ขององคกร เพอผลกดนใหองคกรสามารถด าเนนการตามนโยบาย และวสยทศนขององคกรทก าหนดไว

สหวทยาการ (Interdisciplinary)

การบรณาการศาสตรหลายสาขาเขาดวยกน เปนการเชอมโยงศาสตรตางๆ เขาหากนจนกลายเปนเนอเดยวกน กอให เกดองคความร ใหมทมลกษณะ ของการผสมผสานศาสตรหลากหลายสาขาวชาเขาดวยกน เชน เศรษฐศาสตร วทยาศาสตร เทคโนโลย อกษรศาสตร รฐศาสตร ฯลฯ

สงคมสงวย (ageing society)

การเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ สงคม และความกาวหนาทางดานการแพทย สงผลท าใหประชากรทวโลกมอายยนขน โดยสงคมทมผสงอายเปนจ านวนมาก ซงจะท าใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางแรงงานครงใหญของระบบเศรษฐกจและสงคม และองคการสหประชาชาตไดแบงการเขาสสงคมผสงอายเปน 3 ระดบคอ ระดบทหนง การกาวสสงคมสงอาย (มประชากรอาย 60 ปขนไป มากกวารอยละ 10 และ 65 ปขนไป มากกวารอยละ 7) ระดบทสอง สงคมสงอายโดยสมบรณ (มประชากรอาย 60 ปขนไป มากกวารอยละ 20 และ 65 ปขนไป มากกวา รอยละ 14) และระดบทสาม สงคมสงอายอยางรนแรง (มประชากรอาย 65 ปขนไปมากกวารอยละ 20 ซงส าหรบประเทศไทย ส านกงานสถตแหงชาต รายงานวาประเทศไทยกาวเขาสสงคมผสงอาย ตงแตป พ.ศ. 2548 และคาดวาจะเขาสสงคมผสงอายระดบทสอง ในชวงป พ.ศ. 2568

สงคมออนไลน (social media)

สงคมออนไลนทมผใชเปนผสอสาร หรอเขยนเลาเนอหา เรองราว ประสบการณ บทความ รปภาพ และวดโอ ทผใชเขยนขนเอง ท าขนเอง หรอพบเจอจากสออนๆ แลวน ามาแบงปนใหกบผ อนทอยในเครอขายของตน ผานทางเวบไซต social network ทใหบรการบนอนเทอรเนต

สาขา/อตสาหกรรมทมการใชเทคโนโลยเขมขน (High–Tech sector)

ครอบคลมสาขา /อตสาหกรรมการผลตท ใช เทคโนโลยข นส ง (high-tech manufacturing sector) สาขา/อตสาหกรรมการผลตท ใช เทคโนโลยขนกลาง (medium high-tech manufacturing sector), และสาขา/อตสาหกรรมการบรการทใชองคความรเขมขนในการใหบรการ (knowledge-intensive service sector)

ผ 20

สทธแหงทาง (right of way)

สทธในการขอใชทางบนพนทหรอทรพยสนของผอนอยางถกตองตามกฎหมาย เพอใชในการวางโครงขายสอสารโทรคมนาคมส าหรบใหบรการแกประชาชน

สอ สงทท าใหปรากฏดวยตวอกษร เครองหมาย ภาพ หรอเสยง ไมวาจะไดจดท าในรป ของเอกสาร สงพมพ ภาพเขยน ภาพพมพ ภาพระบายส รปภาพ ภาพโฆษณา เครองหมาย รปถาย ภาพยนตร วดทศน การแสดง ขอมลคอมพวเตอรในระบบ คอมพวเตอร หรอไดจดท าในรปแบบอนใดตามทก าหนดในกฎกระทรวง

สอปลอดภยและสรางสรรค

สอทมเนอหาสงเสรมศลธรรมจรยธรรม วฒนธรรม ความมนคง ความคดสรางสรรค การเรยนรทกษะการใชชวตของประชาชนโดยเฉพาะเดกและเยาวชน และสงเสรมความสมพนธทดในครอบครวและสงคม รวมถงการสงเสรมใหประชาชนมความสามคคและสามารถใชชวตในสงคมทมความหลากหลายไดอยางเปนสข

หลกการออกแบบ ทเปนสากล(universal design)

การออกแบบดานสงแวดลอม สถานท สงของเครองใช รวมถงระบบดจทล (เชน อปกรณ เวบไซต แอพพลเคชน เนอหา ฯลฯ) ทเปนสากล และใชไดเทาเทยมกนส าหรบทกคนในสงคม รวมถงผสงอาย และคนพการประเภทตางๆ โดยไมตองมการออกแบบดดแปลงพเศษ หรอเฉพาะเจาะจงเพอบคคลกลมใดกลมหนง โดยมหลกการเบองตน เชน การใชงานไดกบทกกลมอยางเสมอภาคเทาเทยมกน มความยดหยนสง มความเรยบงายเขาใจไดงาย มขอมลประกอบการใชงานทพอเพยง ทนทานตอการใชงานผดพลาด สะดวกไมตองออกแรงมาก และมขนาดและสถานทเหมาะสมกบการใชงานจรง

หวงโซคณคาโลก(global value chain)

กจกรรมเพอสรางมลคาเพมทงหมดทเกดขนกบผลตภณฑและบรการ ซงกระจายอยในหลายประเทศ/หลายภมภาค เชอมโยงกบกระบวนการผลตบนระบบการผลตบนหวงโซ อปทานเดยวกน (single supply chain) นบแตขนตอนการออกแบบผลตภณฑ จนกระทงสนคานนถงมอผบรโภคขนสดทาย รวมทงบรการหลงจากนน (after-sales services) อาท เรมต งแตขนตอนการวจย (R&D) การออกแบบ การผลต การขนสง การโฆษณา การขาย และการบรการหลงการขาย โดยแตละกจกรรมจะสรางมลคาเพมใหกบสนคา

หองสมดดจทล สถานทรวบรวมความรทกประเภทและท าการเชอมโยงหองสมดอเลกทรอนกส กบหองสมดแบบเดมของทงภาครฐ สถานศกษา และเอกชน

แหลงความรดจทล(digital knowledge platform)

พนท ในการแลกเปลยนเรยนรของสงคมไทยผานรปแบบดจทล ซ งรวมถงแพลตฟอรมและคลงความรดจทลประเภทตางๆ เชน ระบบวกส าหรบความรไทย (wiki) คลงขอมลและสอ (digital archives) หองสมดดจทล (digital library) หรอ พพธภณฑดจทล (digital museum) เปนตน

ผ 21

อนเทอรเนต แบนดวดท (internet bandwidth)

ความสามารถของการเชอมตอเครอขาย โดย Bandwidth จะบงบอกถงจ านวนของขอมลทสามารถสงไปตามเครอขายได ยงมจ านวน Bandwidth มากเทาไหร หมายถงวาจะสามารถดาวนโหลดขอมล (ผานเครอขาย) ไดเรวขนเทานน โดยมากจะใชกลาวถงในการเชอมตออนเตอรเนต การเชอมตอในเครอขายของมอถอ เปนตน

อนเทอรเนตความเรวสง(broadband Internet)

การสอสารขอมลผานเครอขายอนเทอรเนตความเรวสง สามารถรบสงขอมล จ านวนมากดวยเทคโนโลยการสอสารทไมจ ากดรปแบบทงทเปนสอใชสาย หรอ สอไรสาย โดยความเรวของการรบสงขอมล ซงความเรวของการรบสงขอมลตามท Federal Communications Commission (FCC) แห งประเทศสหรฐอเมร กา ไดก าหนดให (ป ค.ศ. 2010) มความเรวสงอยางนอย 4 Mbps ในการรบขอมล และความเรว 1 Mbps ในการสงขอมล ในป ค.ศ. 2015 FCC ไดก าหนดความเรวในการเขาถงอนเทอรเนตใหม ใหมความเรวสง อยางนอย 25 Mbps ในการรบขอมล และความเรว 3 Mbps ในการสงขอมล ส าหรบความเรวของการเขาถงบรการอนเทอรเนตในทนก าหนดใหมความเรวอยางนอย 4 Mbps ในระยะแรก (2 ป) และตงเปาหมายใหมความเรวอยางนอย 25 Mbps ในระยะตอไป

อตสาหกรรม ในยคท 4 (industry 4.0)

กา รปร บ เ ปล ย นก ร ะบวนกา รผล ต และกา รบ ร ก า ร ให ม ค ว า มท น ส ม ย (modernization) เ พ มป ร ะส ท ธ ภ าพ (optimization) และลดต นท น (cost reduction) ใหกบระบบการผลตและการบรหารจดการหวงโซอปทานใหมขนตอนการด าเนนงานดวยระบบอตโนมต เพอเปลยนกระบวนการผลตแบบเดมจากการผลตสนคาและบรการจากการผลตจ านวนมาก (mass production) เปนการผลตไดหลากหลายในปรมาณมากไดอย างรวดเร ว (mass customization) โดยใชกระบวนการผลตทประหยดและมประสทธภาพดวยเทคโนโลยดจทล

อตสาหกรรมเทคโนโลยดจทล

อตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลทมการประยกต ใช เทคโนโลยดจทลเขมขน (digital technology intensive industry) และเปน อตสาหกรรมแห งอนาคต ท เปนพนฐานทจ าเปนของการพฒนาภาคการผลตและบรการอนๆ ดวยการประยกตใชเทคโนโลยดจทล ประกอบดวย 5 อตสาหกรรม ไดแก อตสาหกรรมซ อ ฟ ต แ ว ร (autonomous agent software แ ล ะ service architecture)อตสาหกรรมฮารดแวร (embedded system และ smart device) อตสาหกรรมบ ร ก า ร ท า ง ด า น ด จ ท ล (data center, cloud service, data analytics) อ ตส าหกรรมบร ก า รส อ ส า ร โทรคมนาคม (over the top, security) และอตสาหกรรมดจทลคอนเทนต (digital content, multimedia & broadcast)

ผ 22

มตคณะรฐมนตร และความเหนหนวยงานทเกยวของ

ผ 82

รายนามผมสวนรวมด าเนนการจดท าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

ผ 83

รายนามคณะทปรกษา

1. นายอตตม สาวนายน รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 2. นายพนธศกด ศรรชตพงษ ผชวยรฐมนตรประจ ากระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 3. นายสธรรม อยในธรรม ทปรกษารฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 4. นางทรงพร โกมลสรเดช ปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 5. นายมน อรดดลเชษฐ ทปรกษาปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 6. นายจ ารส สวางสมทร ผอ านวยการใหญ สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 7. นายทวศกด กออนนตกล ผอ านวยการส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 8. นางชฎามาศ ธวะเศรษฐกล รองผอ านวยการส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต รายนามคณะผจดท า

1. นางอาทตยา สธาธรรม กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 2. นางสาวสชาดา อนลกษณะ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 3. นายถนอมสน ชาครยเวส กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 4. นางสาววลาวณย พพฒนจรฐตกาล กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 5. นายบญฤทธ อดพฒน กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 6. นางสาวนศนาถ วงศปรชา กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 7. นางสาวปยนาถ คลองด กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 8. นางสาวพทธชาต ศรบตร กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 9. นายจกรพงษ ชาวงษ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 10. นางอภญญา จรเสนาะ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 11. นายจฑาสทธ โรหตรตนะ กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 12. นางสาวกษตธร ภภราดย ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 13. นายภาสกร ประถมบตร ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 14. นายเฉลมพล ชาญศรภญโญ ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 15. นางพนตา พงษไพบลย ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 16. นางสาวใจรก เออชเกยรต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 17. นางรชน เอยมฐานนท ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 18. นางสาวกษมา กองสมคร ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 19. นางณพชญา เทพรอด ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 20. นางสาวสมาวส ศาลาสข ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 21. นาวสาวมาลยา โชตสกลรตน ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 22. นายวทญญ พทธรกษา ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต