5. Bolesti Bubrega i Jetre

7/25/2019 5. Bolesti Bubrega i Jetre

1/47

Primjena ije ova u o estima

Dr. sc. Sreko Marui, dr.med.


2/47

Bolesti bubre a

eerna bolest

arterijska hipertenzija

upalne bolesti glomerula

infekcije

lijekovi


3/47


4/47

Di abetika nefro ati a

Najei uzrok

erm na nog u re nog

zata ivan a.

Dugotrajna osmotska

diureza dovodi do

g omeru os eroze.


5/47

Di abetika nefro ati a - li een e

Najvanija je zadovoljavajua regulacija eerne

bolesti.

inhibitori i blokatori an iotenzinskih rece tora.

Dozu lijeka potrebno je prilagoditi ouvanojbubrenoj funkciji.


6/47

Anal etska nefro ati a - definici a

Kronina bolest bubrega uzrokovana

u zu v

kombinaci a anal etika kao to su fenacetin

paracetamol, aspirin, NSAR s drugim

sredstvima koja mogu uzrokovati ovisnost,

.


7/47

Anal etska nefro ati a - definici a

Konzumacija 1 kg

slabljenja bubrene

funkcije. Kliniki znaa no slabl en e

bubrene funkcije nastaje

na on uz man a - g

fenacetina i aspirina.


8/47


9/47

Analgetska nefropatija - epidemioloki podaci

Zabrana i ogranienje primjene fenacetina i

om n ran ana ge a ove o e go ovo o

nestanka bolesti u vedsko i Dansko .

U Belgiji gdje takva ogranienja ne postoje,

analgetska nefropatija uzrokuje 15% sluajeva

erm na nog u re nog za a van a.


10/47

Analgetska nefropatija - klinika slika i

dijagnoza

Bolest je dugo vremena

asimptomatska.

U razvijenom obliku uzrokuje

nespecifine simptome kroninog

bubrenog zatajivanja.

Dio anal etiko sindroma ulkus

anemija, psihijatrijski poremeaji).

mokranog sustava.


11/47

Anal etska nefro ati a - li een e

Nema kauzalne terapije.

U terminalnom bubrenom zatajivanja provodi se

.

fenacetina, ogranienje primjene kombiniranihanalgetika).


12/47

Akutni tubulointerstici ski nefritis -

definicija

Akutna upala bubrega Najei uzronici

uzrokovana lijekovima.

NSAR

Bolest je posredovana antikonvulzivi

reakci om.

alopurinol


13/47


klinika slika

Febrilitet, osip, bolovi u

lumbalnoj regiji.

zata ivan e.

Asimptomatski porastvrijednosti kreatinina.


14/47


lijeenje

Prestanak primjene

uzro nog e a.

hemodijaliza


15/47

Nesteroidni antireumatici -

nefrotoksinost

NSAR mogu uzrokovati

analgetsku nefropatiju

akutno bubreno zatajivanje

per a em u

retenciju soli i vode (edemi) nefrotiki sindrom


16/47


nefrotoksinost

Akutno bubreno

i vode

Hiperkalemija

inhibicija sinteze renina i

aldosterona


17/47


nefrotoksinost

Nefrotiki sindrom

pro e nur a > . g an

hipoalbuminemija

edemi

hiperlipidemija


18/47

Nesteroidni antireumatici - li een e

Prestanak uzimanja NSAR

akutno bubreno zatajivanje - dijaliza

per a em a - s mp oma s -

nefrotiki sindrom - kortikosteroidi


19/47

Nefrotoksinost antibiotika

Aminoglikozidi

oteen e roksimalnih tubula obino nastaje 7-10 dana nakon poetka terapije


20/47

Nefrotoksinost li ekova - rizini

imbenici

starija ivotna dob

hipoperfuzija bubrega

hipotenzija dehidrataci a

zatajivanje srca i jetre

e erna o es

primjena drugih nefrotoksinih lijekova


21/47

Proc ena bubrene funkci e - klirens

kreatinina

Klirens kreatinina - Odreivanje klirensa

kreatinina:volumen plazme koji se skupljanje 24- satnog

oslobodi odreene koncentracija kreatinina u

tvari. koncentracija kreatinina u

CrCl= Ucrx Vur/Scrx t


22/47

Klirens kreatinina Cockcroft-Gaultova

jednadba)

CrCl(ml/min)=[1.23 x (140-dob(g))xTT(kg)]/Scr (mol/l)

CrCl (ene) = CrCl (mukarce) x 0.85


23/47

Prila odba doze li ekova

LIJEK UOBIAJENA DOZA

SMANJENJE DOZE OVISNO O KLIRENSU KREATININA

> 50 ml/min 10-50 ml/min


24/47

Hemodi aliza

jedna doza lijeka nakon svakog postupka dijalize


25/47

Peritone ska di aliza

Kod kontinuirane

dozu lijeka u principu

nije potrebno

pr ago ava .


26/47

Ni e otrebna rila odba doze kod

bubrenih bolesti

azitromicin

ce r a son

doksiciklin

ketokonazol

amijodaron


27/47

Bolesti etre

alkoholna bolest jetre

epa s

toksino oteenje jetre

hemokromatoza


28/47

He atotoksinost li ekova - e idemioloki

podaci

1000 razliitih lijekova i biljnih pripravaka moe

e ova epa o o s no

nuspojava

14/100.000 stanovnika

50% sluajeva utice uzrokovano lijekovima


29/47

He atotoksinost li ekova - klinika slika

. u n o o e en e e re

2. Akutno oteenje jetre

Akutni he atitis Akutna kolestaza

Mijeano oteenje

3. Kronino oteenje jetre Kronini hepatitis

Kronina kolestaza

Kronina steatoza

Ciroza jetre4. Tumori jetre

Adenom


30/47

Subkliniko oteen e etre

asimptomatski porast

transaminaza AST, ALT

Lijekovi:

izonijazid (do 20%

vrijednosti transaminaza < 3bolesnika)

statinipu a zna gorn e gran ce

povlai se unutar nekoliko antibiotici

tjedana do mjeseci nakon

lijekom


31/47

Akutno oteen e etre - akutni he atitis

vrijednosti

>

Lijekovi:

paracetamol

iznad gornje granice amoksicilin-klavulanska

kiselina

znakovi oteenja

smrtnost 10%


32/47

Akutno oteen e etre - akutna kolestaza

utica zbog opstrukcije

unih vodova.

Lijekovi:

amoksicilin-klavulanska

Visoke vrijednosti bilirubina,se na u m a o o

amijodaron

a a ne os a aze y -a.

Transaminaze blago

aptopr

karbamazepin

poviene.

,

mokraa, svjetla stolica.


33/47

Akutno oteen e etre - akutna steatoza

Blai porast transaminaza, AF,

yGT, bilirubina nego uakutnom hepatitisu ili akutnoj

kolestazi.

Loija prognoza od drugih

.

Lijekovi: tetraciklini,

am o aron, va proa ...


34/47

Kronino oteen e etre - kronini

hepatitis

Traje dulje od 3-6 mjeseci.

ostalih kroninih bolesti

jetre (alkoholno oteenje,

Lijekovi: nitrofurantoin,diklofenak, fenofibrat...


35/47

Kronino oteen e etre - kronina

kolestaza

Najee nastaje nakon

akutne kolestaze. Teko se razlikuje od slinih

bolesti jetre (primarna bilijarna

ciroza) Lijekovi: amoksicilin-

klavulanska kiselina,

karbamazepin, fenitoin,kontraceptivi, anabolni

steroidi...


36/47

Kronino oteen e etre - kronina

steatoza

Dobroudnija od akutne

steatoze, naee semanifestira poveanjem

.

Moe progredirati do ciroze

jetre.

,nifedipin, NSAR


37/47

Kronino oteen e etre - ciroza fibroza

Nastaje kao posljedica

kronino oteen a kronini

hepatitis, kronina kolestaza,

ron na s ea oza .

Moe nastati bez prethodnih

klinikih simptoma.

,

metotreksat.


38/47

Kronino oteen e etre - tumori

Dobroudni tumori:

Zloudni tumori:

karcinom

Lijekovi: anabolni steroidi,

oralni kontraceptivi.


39/47

He atotoksinost li ekova - di a noza

Uzimanje lijeka mora prethoditi jetrenom oteenju.

Treba iskljuiti prateu bolest jetre.

uzimanja lijeka (oporavak moe trajati mjesecima).

Nakon ponovne izloenosti lijeku oteenje nastaje

bre i obino je tee.


40/47

He atotoksinost li ekova - li een e

prestanak primjene osumnjienog lijeka

specifina terapija:

-

L-karnitin - valproat

kortikosteroidi

transplantacija jetre


41/47

Funkci a etre u farmakokinetici li ekova

apsorpcija

distribucija

izluivan e

slabljenje funkcije bubrega


42/47

Li ekovi ko ima e oveana

bioraspoloivostDrug Normal Cirrhosis Fold increase

Carvedilol 0.19 0.83 4.4

. . .

Labetalol 0.33 0.63 1.9

Meperidine 0.48 0.87 1.8

etopro o . . .

Midazolam 0.38 0.76 2.0

Morphine 0.47 1.01 2.1

Nifedipine 0.51 0.91 1.8

Nisoldipine 0.04 0.15 3.8

. . .

Propranolol 0.36 0.60 1.7

Verapamil 0.10 0.16 1.6


43/47

Funkci a etre

apsorpcija

distribucija

plazme

volumen raspodjele


44/47

Funkci a etre

metabolizam lijekova

CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19

faza II

konjugacija (glukuronska kiselina, glutation...)

izluivanje

hepatorenalni sindrom (slabljenje funkcije bubrega u

bolestima jetre)

Child P h kl ifik i


45/47

Child-Pu h klasifikaci a etreno

zatajivanjaParametar Broj bodova

1 2 3

ascites nema minimalan umjeren/

masivan

encefalo ati a nema I-II III-IV

A.

blaga: 5-6B. umjerena: 7-9

-

bilirubin (mmol/l) < 35 35 - 50 > 50

. -

protrombinsko vrijeme

-broj sekundi produenja

1-4 4-10 > 10

P b il db d


46/47

Potrebna rila odba doze

azitromicin

klindamicin

doksiciklin e o onazo

Z kl k


47/47

Zakl uak

Lijekovi su est uzrok oteenja bubrega i jetre.

e ov mogu oves o a u nog za a van a

funkcije bubrega i jetre te do smrti.

U svakodnevnom radu se nedovoljno misli na

prilagodbu doze lijekova stupnju oteenja funkcije

.

Znaajno mjesto farmaceuta (klinikog farmaceuta).

Documents

5. Bolesti Bubrega i Jetre