1

3.8 Kerken op ’t Bildt ferzy 19-02-2016, mutasys in road.

3.8.1 Kerk - St.-Anne

Kronyk kerk:

1511 Waigering inwijden kerk -1526 Kerk fan hout met stroa dekt 1526-1531 Ripperasy kerk met stenene muren en hard dak. 1531-1682 Krúskerk :

Bron: boeky Monument van de maand (Karstkarel, 1990) "Vermoedelijk was het een zaalkerk met uitbouwen aan noord en zuidzijde , bijvoorbeeld transeptarmen bij de viering " Van deze tweede (en eerste stenen) kerk zijn geen afbeeldingen bewaard gebleven en het blijft dus gissen hoe het gebouw er uit gezien heeft. Wel moet zij aan de westzijde een toren gehad hebben." (blads. 14.)

1545 Toren met sadeldak (kaart Jacob van Deventer) 1556 Toren met sipel (kaart Jacob Heeres) 1634 Rembrandt trout met Saskia 1682- nou Van Harenskerk … 1531-1682 Krúskerk

1524 Nag gyn kerken te sien op ’t Bildt. 1545 Jacob van Deventer. Toren met sipelform

2

1545 Jacob van Deventer 1556 Jacob Heeres. Sadeldak!

1570 Jan Jansz. Coster, Sipelformtoren 1584 Gabbema, sadeldak ?

1664 Schotanus 1670 Steringa

1682 1682

3

1718 Halma van harenskerk 1737 Statenkaart

4

2e opsy Latijns krús, , lengte ca 90 m. útbou Noord tussen de

grachten en útbou súd nag massief pand

Rekonstruksy kerk / 1737 Statenkaart, de oudste, meest dúdlike kaart flak na de sloop in 1682 SK/HPP

Lokasy en form kerk wort met bepaald deur:

1. Pesisy pastory 2. Pesisy/form later skoalgebou 3. Pesisy/form grachten noordoastkant 4. 1 morgen kerklând (perseel sonder perseelsnummer) 5. Pesisy/form massyf pand (eerder súdlike útbou kerk) 6. Pesisy westkant en groatte toren. 7. De ôfbeeldings fan de kerk op de kaaren fan ’t Bildt tussen

1531-1682 (hierboven) 8. Publikasys, bronnen (bijgelyks Monument van de maand Kerk -

Sint Annaparochie , Peter Karstkarel 1990) 9. Form bepaald deur:

Bou deur Katholieken, romaanse stijl - Latijns Krús. De form fan ‘n Grieks krús worde fral deur de Protestanten toepast.

5

Rekonstruksy kerk / 1832 Kadaster

6

Rekonstruksy kerk / 1887 Minuutplans, swart = 1e opsy-kerk=Grieks Krús,

road=2e opsys=Latijns Krús De form Latijns Krús is ’t meest annimlike foor de Pre-Reformasy tiid, werin deuze kerk

boud is. (Karstkarel monument van de maand , 1990)

7

Rekonstruksy kerk /nou = 2e opsy

8

3e opsy: Latijns Krús kleiner en tussen de Pastory en skoal

3e Opsy plak, form Kerk St.-Anne 1531-1682,

1. Tussen pastorie en skoal, 2. Orientasy Noord-Súd, krekt as die fan 'e skoal,

(gele richtingslinen) 3. opp = ca 900 m2 (Van Harenskerk nou ca 370 m2 ) 4. lengte ca. 50 m , 5. hoogte toren ca 50 m. 6. Binnen de 1 morgen kerklând.Grachten NO meskien

andere funksy,.. 7. Nije van Harenskerk grînst an súdkant an de muur

fan ’t middenskip-kerk 1531-1682, Ok omdat “d’r said wort, dat de 2 middelste steunberen niet op ’n ouwe fundering ruste,…

Dut lykt mij ok qua plak, form en groatte de meest annimlike opsy.

9

Ok dut ondersoek mot feerder útfoerd worre met argeologys ondersoek Koordinaten mooglik plak kerk St.-Anne 1531-1682: (alle opsys nag open over groat gebied)

53˚ 16ʹ 37.06 ̋ SK Ouwe-Syl, 19-02-2016