รหสมาตรฐาน…………………….. ชอมาตรฐาน……………………..

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม (Fire Alarm Control Panel)

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ. 2551

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

มาตรฐานมาตรฐานแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมไหม ((FFiirree AAllaarrmm CCoonnttrrooll PPaanneell))

มยผ. xxxx-51 กรมโยธาธการและผงเมอง

กระทรวงมหาดไทย

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

บทนา

มาตรฐานนเปนเกณฑกาหนดคณสมบตและการทดสอบคณภาพของแผงควบคม

ระบบแจงเหตเพลงไหมในระบบปองกนอคคภย โดยมาตรฐานนกลาวถงคณลกษณะของผลตภณฑ การออกแบบ การตดตง การทดสอบในดานตาง ๆ เชน การทดสอบแรงดนไฟฟา การทดสอบการทางาน การทดสอบสญญาณ การแสดงผลดวยการมองเหน สญญาณแจงเหต สญญาณขดของ สญญาณตรวจคม การสอสารดวยเสยงพด/แจงเหต การสอสารสองทางดวยโทรศพท/อนเตอรคอม การเดนสายอปกรณเรมสญญาณ การเดนสายวงจรอปกรณแจงเหต โปรแกรม การตรวจพสจนสญญาณ ขนตอนการแจงเหตเชงบวก ขนตอนการสงสญญาณลวงหนา ระบบผสม การเชอมตอแผงควบคมเขาดวยกน การคายประจแบตเตอร การทางานภายใตอณหภมสงผดปกต การทางานภายใตความชนสงผดปกต

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

คณะทางานจดทามาตรฐาน

1) ผจดการโครงการ รศ.วเชยร เตงอานวย 2) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (1) ผศ.ดร.ชชชาต สทธพนธ 3) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (2) ผศ.ดร.ธญวฒน โพธศร 4) ผเชยวชาญดานวศวกรรมงานระบบหรอความปลอดภยจากอคคภย นายพชญะ จนทรานวฒน นางสาวบษกร แสนสข นายจลดษย จายนยโยธน นายปฐเมศ ผาณตพจมาน นายเอกชย แกวกาญจนดษฐ 5) ผเชยวชาญดานสถาปตยกรรม

นายอาคม เวพาสยนนท 6) ผเชยวชาญดานกฎหมาย

รศ.ดร.วศณ ทรพยสมพล ฉบ

บราง

สารบญ

สวนท หนา 1. ขอบขาย 1 2. นยาม 1 3. มาตรฐานอางถง 3 4. มาตรฐานการทดสอบ 3 5. ภาคผนวก 25

5.1. เครองหมายและฉลาก 25 5.2. คมอ 25 5.3. มาตรฐานอางอง 26

ฉบบราง

-1-

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

1. ขอบขาย

1.1 วตถประสงค การกาหนดคณสมบตดานอคคภยของวสดหรอผลตภณฑทใชงานในประเทศไทยนจดทาเพอเปนแนวทางในการควบคมมาตรฐานผลตภณฑ ใหมการออกแบบ ตดตง และทดสอบผลตภณฑใหไดมาตรฐานและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ

1.2 ขอบขาย 1.2.1 มาตรฐานนครอบคลมการออกแบบ การตดตง การทดสอบและการใชเฉพาะแผงควบคมระบบ

แจงเหตเพลงไหม ทใชงานรวมกบอปกรณตรวจจบเพลงไหม อปกรณแจงเหตดวยมอ อปกรณเตอนภย และอปกรณประกอบอน ๆ

1.2.2 แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมตามมาตรฐานนตองไดรบ การออกแบบ การตดตงและใชงานตามมาตรฐานการตดตงทไดรบการรบรองหรอนาเชอถอ เชน วสท 2002 มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม วศวกรรมสถานแหงประเทศไทย (วสท.) หรอ มาตรฐานตดตงระบบแจงเหตเพลงไหม NFPA 72 , National Fire Alarm Code

1.2.3 สวนประกอบตาง ๆ ทไดรบการระบไววามขดจากดในการใชงาน ตองใชงานภายใตสภาวะทกาหนดเทานน

1.2.4 การอางองตาง ๆ ทไมระบวนท อางจากขอบงคบ หรอขอกาหนดในความตองการของมาตรฐานตองเปนไปตามขอบงคบหรอขอกาหนดฉบบทประกาศลาสด

2. นยาม

เพอใหบรรลวตถประสงคของมาตรฐานตองเปนไปตามคาจากดความดงน “การแจงเหตแบบพรซกนล” (Pre – signal alarm) หมายถง การจดการใหการทางานของอปกรณตรวจจบเพลงไหมหรออปกรณแจงเหตแบบใชมอของระบบแจงเหตเพลงไหมสงสญญาณเตอนไปยงบคคลหลกทสามารถสงสญญาณแจงเหตทวทงอาคารได “การตรวจพสจนสญญาณแจงเหต” (Alarm verification) หมายถง การทางานในชวงเวลานอยทสดเพอปองกนการตรวจจบเพลงไหมทอาจทาใหมการแจงเหตทไมประสงค ซงอาจเกดจากอปกรณตรวจจบควนสงสญญาณมา หรอเพอยนยนการแจงเหตในชวงเวลาทกาหนดหลงจากการปรบตงใหม เพอทจะตอบรบสญญาณตรวจจบทเขามา

ฉบบราง

-2-

“การรบทราบ” หมายถง การกระทาอยางใดอยางหนงเพอเปนการยนยนทไดรบทราบขอความหรอสญญาณทไดรบทแผงควบคม เชน การกดปม เปนตน “แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม” (Fire alarm control panel) หมายถง อปกรณทออกแบบใหสามารถควบคม ตรวจวด คาทางไฟฟาของอปกรณตาง ๆ ทมาเชอมตอผานสายสญญาณหรอคลนวทย และสามารถตรวจสอบการทางานของอปกรณภายในของระบบได โดยแผงควบคมนตองออกแบบเพอการแจงเหตเพลงไหม “แผงแสดงผล” (Annunciator) หมายถง อปกรณทประกอบดวยหลอดแสดงผลหนงหลอดหรอมากกวา การอกษรแสดงผลสถานะตาง ๆ หรอวธอน ๆ ทเทยบเทาทสามารถแสดงสถานะหรอขอมลทเกยวกบวงจรสญญาณ สภาพการทางาน หรอตาแหนง “ลาดบขนตอนการแจงเหต” (Positive alarm sequence) หมายถง ขนตอนอตโนมตในการเตอนภยซงเปนผลใหเกดสญญาณแจงเหต ถงแมวามการหนวงเวลาแบบใชมอในการสบคนหาถาไมมการปรบตงใหม “สญญาณแจงเหต” (alarm signal) หมายถง สญญาณเสยงหรอแสง ทมวตถประสงคในการเตอนภยใหผใชอาคารอพยพหรอทาการดบเพลงขนตนกอนทเพลงไหมจะลกลามเปนเพลงไหมขนาดใหญทไมสามารถควบคมไดงาย “สญญาณขดของ” (Trouble signal) หมายถง สญญาณเสยงหรอแสงทมวตถประสงคในการเตอนใหผรบผดชอบทราบวาเกดเหตขดของอยางใดอยางหนงในอปกรณหรอระบบ เชน สายสญญาณขาดหรอลดวงจร แบตเตอรหรอแหลงจายไฟฟาบกพรอง เปนตน “อปกรณแบบระบตาแหนงได” (Addressable device) หมายถง อปกรณสวนประกอบของระบบแจงเหตเพลงไหม ทสามารถระบตาแหนงแสดงสถานะการทางานหรอควบคมการทางานไดอยางเปนอสระ “อปกรณปลายทาง” (End of line device) หมายถง อปกรณทตดตงทปลายสดของวงจรเพอการตรวจคมวงจรเมอเกดเหตขดของ “อปกรณเรมสญญาณ” (Initiating device) หมายถง อปกรณทางานทงอตโนมตและแบบใชมอ ซงการทางานปกตจะสงผลใหเกดสญญาณแจงเหตเพลงไหมหรอสญญาณตรวจคม ตวอยางอปกรณตรวจจบ เชน อปกรณตรวจจบควน อปกรณตรวจจบความรอน สวตชตรวจการไหลของน า อปกรณแจงเหตดวยมอ เปนตน อปกรณตรวจคม เชน สวตชสถานะเปด-ปดของวาลว สวตชระดบน า สวตชความดน สวตชสถานะเปด-ปดประต เปนตน

ฉบบราง

-3-

3. มาตรฐานอางถง

3.1 มาตรฐานทใชอางถงในสวนนประกอบดวย

3.1.1 มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม วศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

3.1.2 NFPA 72, National Fire Alarm Code

4. มาตรฐานการทดสอบ

4.1 คณลกษณะผลตภณฑ

4.1.1 ความตองการทวไป

4.1.1.1 แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ตองสามารถตรวจสอบความมนคงของการทางานของตวเองและอปกรณทตอเชอมได เชน อปกรณเรมสญญาณ อปกรณแจงเหตเตอนภย เปนตน รวมทงแหลงจายไฟฟาหลกและสารอง

4.1.1.2 การแสดงผลเหตการณทเกดขน ตองแสดงผลทงวธการมองเหนและการไดยน โดยแสงสเขยว หมายถงการแสดงผล “ปกต” แสงสเหลอง หมายถงการแสดงผล “ขดของ” และแสงสแดง หมายถงการแสดงผล “เพลงไหม”

4.1.1.3 แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ตองมความปลอดภยทางไฟฟาตอผใช ผดแลรกษา ทดสอบ ผตดตง และบคคลททางานในลกษณะเดยวกน

4.1.2 กลองครอบผลตภณฑ

4.1.2.1 ชนสวนอปกรณไฟฟาของผลตภณฑ ตองไดรบบรรจในกลองทสามารถปองกนอปกรณภายในไดไมใหไดรบความเสยหายไดงายและตดไฟไดงาย และตองปองกนอนตรายทางไฟฟาจากชนสวนทมกระแสไฟฟาทไมไดรบการหมปด

4.1.2.2 กลองยอมใหมชนสวนทเปนกระจกได โดยกระจกตองเปนชนดเทมเปอรทมความหนาสอดคลองกบพนทกระจกเพอใหเกดความแขงแรง และตดยดมนคง

4.1.2.3 ชองใสแบตเตอร ตองมปรมาตรอยางนอยสองเทาของปรมาตรทแบตเตอรใช และมชองระบายอากาศในตาแหนงทระบายกาซทปลอยออกจากแบตเตอรไดด

4.1.2.4 ชองระบายอากาศดานบนกลอง ตองทาชองทสามารถปองกนเศษหรอชนสวนตกเขามาในกลองไดเพอปองกนการลดวงจร และใหมแผนกนแมลงดวย

ฉบบราง

-4-

4.1.3 การประกอบชนสวนทางกล

4.1.3.1 ชนสวนของผลตภณฑ ตองตดยดตามตาแหนงและปองกนการหลดหลวมหรอหมน เมอเกดการเคลอนไหวทอาจเกดผลตอสมรรถนะการทางานของผลตภณฑ หรออาจทาใหเพมความเสยงตออคคภย การลดวงจร และหรออนตรายตอบคคลทปฏบตงานกบผลตภณฑ

4.1.3.2 สวตช ตวยดฟวส ขวหลอด เตาเสยบ หรออปกรณทอาจมแรงกดหรออดในลกษณะเดยวกน ตองตดตงอยางมนคงและไมใหหมน

4.1.3.3 ชนสวนโลหะทอาจสงผลเสยตอการทางานของผลตภณฑ อาจเปนอนตรายจากอคคภยหรอตอบคคล ตองมการปองกนตอการกดกรอนโดยการพนสเคลอบผว ชบสงกะส หรอวธอนทเทยบเทา

4.1.4 วงจรไฟฟายอย

4.1.4.1 วงจรยอยทตอเขาออกจากผลตภณฑ ตองจดใหมกลองตอสายและตดตงอยในตาแหนงทสามารถตรวจสอบไดงายภายหลงตดตงแลวเสรจโดยไมตองเคลอนยายสายหรออปกรณใด ๆ

4.1.4.2 สายไฟฟา และขวตอสาย ตองรองรบกระแสไฟฟาไดไมนอยกวารอยละ 125 ของกระแสไฟฟาไหลผานสายไฟฟานน ๆ

4.1.4.3 การหลดหลวดของสายทขวตอสาย ตองใหแหวนสปรง หรอวธอนทเทยบเทาและไมทาใหเกดความเสยหายตอการตอสาย หรอทาใหลดระยะหางทางไฟฟา

4.1.4.4 การเดนสายภายใน ตองวางในตาแหนงทมนคงเพอปองกนไมใหเกดการแรงเบยดหรอเกดผลกระทบทางกลขน ซงอาจทาใหฉนวนสายไฟฟาไดรบเสยหายได

4.1.4.5 การเดนสายทตองผานชองผนงกลองครอบผลตภณฑ ตองใสปลอกรองสาย (Bushing) หรอตองมผวขอบเรยบมนปราศจากความคม และการเดนสายตองหลกเลยงขอบ มมทคมของชนสวนภายในผลตภณฑ

4.1.5 ระยะหางระหวางชนสวน

ระยะหางระหวางชนสวนอปกรณทไมไดหมฉนวนกบกลองครอบผลตภณฑ หรอโลหะทไมไดนากระแส และระหวางชนสวนอปกรณทไมไดหมฉนวนกบขวไฟฟาตรงขาม ผลตภณฑตองจดใหมระยะหางระหวางชนสวนอปกรณทไมไดหมฉนวนไมนอยกวาทกาหนดในตารางท 1 ยกเวนกลองสวตช หรอขวหลอดไฟ

ฉบบราง

-5-

ตารางท 1 ระยะหางนอยสด (ขอ 4.5.1)

รายการอปกรณ ระยะหางนอยสด (มลลเมตร) ชวงแรงดน (โวลต) ระยะผานอากาศ (มม) ระยะผานผว (มม)

ผนงกลองครอบทเปนเหลกแผน 0 – 50 51- 300

6.4 12.7

6.4 12.7

ผนงกลองครอบทเปนเหลกหลอ 0 – 300 6.4 6.4 ขวตอสายไฟ 0 – 30

31 – 150 151 – 300

4.8 6.4 6.4

4.8 6.4 9.5

สวนประกอบแคลมปยดอปกรณ ทไมเกน 100 โวลต-แอมป

0 – 30 0.8 0.8

สวนประกอบแคลมปยดอปกรณ ทเกน 100 โวลต-แอมป

0 – 30 31 – 150 151 – 300

1.2 1.6 2.4

1.2 1.6 2.4

ชนสวนอปกรณอน ๆ 0 – 30 31 – 150 151 – 300

1.6 3.2 6.4

1.6 6.4 9.5

4.1.6 แบตเตอรทใชเปนแหลงจายไฟฟาสารอง

4.1.6.1 แบตเตอรทสามารถชารตเกบประจได ตองเปนแบบเซลปดหรอเซลชนดปองกนไอระเหย หรอเซลแหง ลเทยม และตองทาใหอยในสภาพพรอมชารตไฟ

4.1.6.2 ตาแหนงตดตงตองไมทาใหเกดการลดวงจรไดงาย และตองสามารถเขาตรวจวดคาทางไฟฟาไดงาย

4.1.6.3 การชารตแบตเตอร ตองควบคมคาสงสดพกดการชารต เพอปองกนกาซจากแบตเตอรสงผลกระทบตอชนสวนอปกรณในผลตภณฑ

4.1.6.4 แบตเตอร ตองมวงจรควบคมปองกนการชารตเกนพกด และคายประจเกนพกด โดยฟวส หรออปกรณปองกนกระแสเกนอน ๆ

ฉบบราง

-6-

4.1.7 การตอลงดนอปกรณทมแรงดนไฟฟาสง

4.1.7.1 ผลตภณฑทมวงจรแรงดนไฟฟาสง ตองจดใหมการตอลงดนและตอฝากสาหรบชนสวนโลหะทไมไดนากระแสไฟฟาทบคคลปฏบตงานสมผสได ทอาจเกดอนตรายทางไฟฟาจากการลดวงจร

4.1.7.2 การตอฝากทงหมดเพอตอลงดน ตองใชสายตวนาตอเชอมกนและใชแคลมป นอต หรอการเชอมจบยดใหมนคง จดตอฝากตองใหเกดสมผสทางไฟฟาโดยผานฉนวนทเคลอบผวโลหะเชน ส เปนตน

4.1.7.3 ขนาดสายตอฝาก ตองไมมขนาดพนทหนาตดสายไฟฟาตากวาทกาหนดในตารางท 2

ตารางท 2 ขนาดสายไฟฟาสาหรบการตอฝาก (ขอ 4.1.7.3)

พกดกระแสของอปกรณปองกนกระแสไฟฟาเกน (แอมแปร)

ขนาดสายตอฝาก (ตารางมลลเมตร) สายทองแดง สายอลมเนยม

15 2.5 4 20 4 6 30 6 10 40 6 10 60 6 10 100 10 16

4.1.7.4 หวนอตหรอขวตอสายสาหรบการตอลงดน ตองเปนสเขยว หรอมสญลกษณตวอกษร

“สายดน” “G” “GND” “Ground” “Grounding” หรอรปสญลกษณมาตรฐาน IEC 60417-1

4.2 การออกแบบ

4.2.1 การออกแบบผลตภณฑใหเปนไปตามมาตรฐานในขอท 4.1 เปนอยางนอย

4.2.2 การออกแบบตดตง มแนวทางการออกแบบเปนดงน

4.2.2.1 กรณอาคารทมความสงเกน 3 ชนขนไป ตองออกแบบใหอปกรณตรวจจบทางานรวมกบแผงควบคมแจงเหตเพลงไหม และออกแบบสายสญญาณเชอมโยงใหเปนระบบโดยใหสามารถแจงเหตเพลงไหมไดทราบทวทงอาคาร

ฉบบราง

-7-

4.2.2.2 แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม หรอแผงแสดงผลเพลงไหม ตองตดต งในตาแหนงทมคนอยตลอดเวลาทงกลางวนและกลางคน หรอกรณไมมคน ยอมใหตดตงอยบรเวณเขาออกหลกของอาคารทสามารถมองเหนไดจากภายนอก

4.2.2.3 กรณอาคารหลงเดยวกนมตงแตสองแผงควบคมขนไป ตองเชอมตอสญญาณระหวางแผงควบคมทงหมดใหสามารถแจงเหตไดทงอาคาร

4.2.2.4 แผงควบคมยอย ไมยอมใหครอบคลมพนทมากกวาหนงชน และตองเชอมตอสญญาณเขากบแผงควบคมของอาคาร และแผงควบคมยอย ตองตดตงตรงบรเวณเขาออกพนทปองกนนน ๆ

4.2.2.5 อปกรณหรอโซนตรวจจบทมการพสจนการเรมสญญาณ โดยจะหนวงเวลาการสงสญญาณแจงเหตเพลงไหม ระบบนใชสาหรบสถานททเสยงตอการแจงสญญาณแจงเหตเนองจากอาจมการตรวจจบผดพลาดไดงาย หามไมมการพสจนสญญาณตรวจจบสาหรบ อปกรณและโซนตรวจจบ ตอไปน

4.2.2.5.1 อปกรณแจงเหตดวยมอ 4.2.2.5.2 แผงแสดงผลยอย 4.2.2.5.3 อปกรณตรวจจบทใชกระตนระบบดบเพลง 4.2.2.5.4 อปกรณตรวจจบทใชในพนทอนตราย 4.2.2.5.5 สวตชตรวจจบการไหลของนาในระบบดบเพลง 4.2.2.5.6 โซนตรวจจบทมเฉพาะอปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท 4.2.2.5.7 อปกรณตรวจจบชนดทประกอบดวยอปกรณหนวงเวลายนยนการแจงเหต

เชน ระบบอปกรณตรวจจบควนแบบสมตวอยางอากาศหลายจด

4.3 การตดตงแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

4.3.1 ทวไป

ผลตภณฑทใชตดต งท งหมดตองเปนไปตามมาตรฐานน และตองตดต งในสถานทซงจะไมกอใหเกดความเสยหายตอการทางานและความเชอถอไดของผลตภณฑเอง การเลอกใชผลตภณฑตองใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมททาการตดตง เชน มอณหภมสง มความชน เกดการผกรอนได สนสะเทอน อยในบรรยากาศทตดไฟงาย และอน ๆ การตดตงผลตภณฑตองสะดวกตอการบารงรกษา

ฉบบราง

-8-

4.3.2 แหลงจายไฟฟา

4.3.2.1 แหลงจายไฟฟาหลก แหลงจายไฟฟาสาหรบแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ตองมขนาดเพยงพอสาหรบการตดตงอปกรณตาง ๆ ภายในแผงควบคมและมขอกาหนด ดงน 4.3.2.1.1 แหลงจายไฟฟาจากการไฟฟาฯ หรอ 4.3.2.1.2 แหลงจายไฟฟาทจายกระแสไฟฟาไดเทยบเทาจากการไฟฟาฯ

4.3.2.2 แหลงจายไฟฟาสารอง แหลงจายไฟฟาสารอง ตองมคณสมบต ดงน 4.3.2.2.1 สามารถจายไฟฟาทดแทนไดโดยอตโนมต เมอแหลงจายไฟฟาหลกเกด

ขดของ 4.3.2.2.2 แบตเตอรเปนชนดทสามารถประจได 4.3.2.2.3 แบตเตอรเปนชนดไมตองบารงรกษา (Maintenance Free)

4.3.3 พกดของแหลงจายไฟ

พกดของแหลงจายไฟตองมขนาดไมนอยกวาผลรวมของโหลดสงสด ดงน 4.3.3.1 ผลรวมโหลดทงหมดของแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมรวมถงบรภณฑทงหมด

ทใชไฟจากแหลงจายไฟของแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมขณะแจงเหต 4.3.3.2 กระแสสงสดของเครองประจแบตเตอร โดยเครองประจแบตเตอรตองสามารถประจ

แบตเตอรภายใน 24 ชวโมง เรมจากทแบตเตอรไฟหมด ใหแบตเตอรสามารถใชงานไดนาน 5 ชวโมง ในสภาวะปกต อก 15 นาท ในสภาวะแจงเหต

4.3.4 พกดของแบตเตอร

การกาหนดพกดของแบตเตอรมรายละเอยด ดงน 4.3.4.1 เมอแหลงจายไฟฟาดบ แบตเตอรตองมพกดทจะสามารถจายไฟใหระบบในสภาวะ

ปกตไดไมนอยกวา 24 ชวโมง หลงจากนแลวจะตองสามารถจายไฟใหกบระบบในสภาวะแจงเหตไดไมนอยกวา 15 นาท

4.3.4.2 ในการคานวณพกดของแบตเตอร แบตเตอรใหมตองมพกดไมตากวา 125% ของคาทคานวณไดตามขอกาหนด โดยใชฐานพกดสญเสย 20% ของพกดแบตเตอรตลอดอายการใชงาน

ฉบบราง

-9-

4.3.5 การคานวณพกดของแบตเตอร

การคานวณหาพกดของแบตเตอรและเครองประจแบตเตอร ตองคานวณจากโหลดทงหมดทตออยในวงจร และตองพจารณาทงสภาวะแจงเหตและสภาวะใชงานปกต การคานวณใหดาเนนการ ดงน

( ) ( ) 25.125.0 ××+×≥ aqq ITIAh เมอ Ah หมายถง พกดทตองการของแบตเตอร เปนแอมแปร-ชวโมง Iq หมายถง ผลรวมกระแสไฟฟาของโหลดในสภาวะใชงานปกต เปนแอมแปร Tq หมายถง จานวนชวโมงสารองทตองการ Ia หมายถง ผลรวมกระแสไฟฟาของโหลดในสภาวะแจงเหต เปนแอมแปร 0.25 หมายถง จานวนชวโมงแจงเหต (คาคงทของ 15 นาท) 1.25 หมายถง ตวคณเพมเพอความปลอดภย

4.3.6 แผงแสดงผลเพลงไหม (Annunciator)

4.3.6.1 ทวไป แผงแสดงผลเพลงไหมตองเหนไดอยางชดเจนและอยในพนททางเขาหลกของอาคาร หรออยในหองควบคมหรอศนยสงการดบเพลงทมคนอยเฝาระวงตลอดเวลาและสามารถเขาบารงรกษาไดสะดวก

4.3.6.2 ประต สถานทซงแผงแสดงผลเพลงไหมตดต งอยและประตปดอย ทประตนตองมเครองหมายแสดงเปนตวอกษรวา “แผงแสดงผลเพลงไหม” ดวยสทเหนไดชดเจน ขนาดความสงของตวอกษรตองไมนอยกวา 50 มลลเมตร และตองไมมอกษรอน ๆ รวมอยดวยบนประตเดยวกนน ประตตองเปนชนดทหามลอกหรอมกญแจเปดสะดวกตลอดเวลา

4.3.6.3 พนทซงหางออกไป ถาแผงแสดงผลเพลงไหมตดตงในพนทซงหางออกไป ตองมแผนผงแสดงตาแหนงทตงของแผงแสดงผลเพลงไหมตดตงททางเขาหลกของอาคารในตาแหนงทเหนไดชดเจน

ฉบบราง

-10-

4.3.7 ระยะหางตาสดรอบแผงแสดงผลเพลงไหม

ระยะหางตาสดรอบแผงแสดงผลเพลงไหม ตองเพยงพอทจะใหเขาปฏบตงานทแผงแสดงผลเพลงไหมได และพนทปฏบตงานหนาแผงใหเปนไปตามรปท 1 แผงแสดงผลและควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมทงหมด ขอบบนของแผงตองอยสงจากพนระหวาง 1.50 ถง 1.80 เมตร

รปท 1 ระยะหางตาสดรอบแผงแสดงผลเพลงไหม (ขอ 4.3.7)

4.3.8 แผงแสดงผลยอย

4.3.8.1 แผงแสดงผลยอยอาจตดตงในพนทของอาคารทมการปองกนเปนพเศษ เชน หองคอมพวเตอร หรอตดตงอยในอาคารเดยวกนซงหางออกไป

4.3.8.2 แผงแสดงผลยอยยอมใชเพอแสดงผลพนทชนเดยวเทานน ถาแผงแสดงผลยอยใชกบทงอาคาร ตองตดตงใหสอดคลองกบขอกาหนดของแผงแสดงผลเพลงไหมหลก หากแผงแสดงผลยอยใชเฉพาะพนททกาหนด ตองตดตงอยตรงบรเวณทางเขาหลกทจะเขาไปยงพนทปองกนนน

4.3.9 ชนดของสายไฟฟา

4.3.9.1 สายไฟฟาสาหรบระบบแจงเหตเพลงไหม ตองเลอกใชใหเหมาะสมกบการใชงานของแตละสวนในอาคาร สายไฟฟาทใชอาจจะเปนชนดใดชนดหนง หรอหลายชนด ดงน (ก) สายทองแดงหมฉนวน พวซ ตาม มอก. 11-2531 (ข) สายทนไฟตามมาตรฐาน IEC 331 (ค) สายทนไฟตามมาตรฐาน BS 6387 (ง) สายทนไฟตามมาตรฐาน AS3013 (จ) สายทองแดงหมฉนวนเอกซแอลพซ (XLPE) หรอฉนวนตานเปลวเพลงอน ๆ (ฉ) สายใยแกว (Optical Fiber)

แผง

500 มม. 500 มม.

1.00 เมตร พนทวาง

ฉบบราง

-11-

(ช) สายโทรศพท (ซ) สายชลด

4.3.10 สายทนไฟ

สายทนไฟทใชในระบบแจงเหตเพลงไหม ในสวนทระบใหเปนชนดทนไฟ ตองมพกดทนไฟไดไมนอยกวา 750 องศาเซลเซยสเปนเวลานาน 2 ชวโมง หรอมวธการอนททาใหมคณสมบตการทนไฟเทยบเทา

4.3.11 การปองกนความเสยหายทางกล

ในสถานททบางแหงการเดนสายจาเปนตองปองกนความเสยหายทางกลดวย การปองกนอาจทาไดหลายวธ เชน ปองกนดวยคณสมบตของตวสายไฟฟาเอง หรอดวยวธการเดนสายไฟ เชน เดนในทอรอยสายไฟฟา หรอตดตงในสถานทซงพนจากความเสยหายทางกล ซงผออกแบบและผ ตดตงจาเปนตองพจารณาเลอกใชใหเหมาะสม

4.4 การทดสอบผลตภณฑ

4.4.1 การทดสอบทวไป

4.4.1.1 กอนการทดสอบผลตภณฑ อปกรณทดสอบตวอยางตองเปนไปตามคณลกษณะทกาหนดไวในขอ 4.1

4.4.1.2 ทดสอบผลตภณฑ ตองทาการทดสอบใหเสมอนความเปนจรงตามทกาหนดในคมอการตดตงและการใชผลตภณฑ ทงสภาพแวดลอมในสถานททนาอปกรณไปตดตง

4.4.2 การทดสอบแรงดนไฟฟา

4.4.2.1 การทดสอบแรงดนไฟฟาใหแรงดนไฟฟาท 220 โวลตทพกดความถ 50 เฮรตซ 4.4.2.2 ผลตภณฑตองทางานไดโดยปราศจากอนตรายจากอคคภย การลดวงจร หรอการทาให

เกดอนตรายตอคนปฏบตงาน เมอผลตภณฑตอเขากบอปกรณภายนอกจนเตมพกดสงสด

4.4.3 การทดสอบการทางาน

4.4.3.1 ผลตภณฑตองสามารถทางานไดตามสมรรถนะและเงอนไขทกาหนดเมอตอเขากบอปกรณเรมสญญาณ อปกรณแจงเหต แหลงจายไฟฟา และอปกรณประกอบอาคาร ใหเปนระบบตามทระบไวตามคมอการตดตงและไดอะแกรม

ฉบบราง

-12-

4.4.3.2 อปกรณตอเขากบแผงควบคมเพอใหเปนระบบแจงเหตเพลงไหม เพอการทดสอบมดงน 4.4.3.2.1 อปกรณเรมสญญาณ คอ สถานแจงเหตดวยมอ อปกรณตรวจจบความรอน

อปกรณตรวจจบควน สวตชตรวจจบการไหลน าดบเพลง สวตชตรวจสถานะเปด-ปดวาลวดบเพลง สวตชความดน และอปกรณอนลกษณะเดยวกน

4.4.3.2.2 อปกรณแจงเหตหรอเตอนภย คอ กระดง ระฆง ไฟวาบ ลาโพง และอปกรณอนลกษณะเดยวกน

4.4.3.2.3 อปกรณฉดสาร คอ วาลว และอปกรณอนลกษณะเดยวกน 4.4.3.2.4 อปกรณประกอบอาคาร คอ ระบบควบคมลฟต ระบบควบคมบนไดเลอน

ระบบควบคมควน ระบบสงลม ระบบระบายอากาศ ระบบดดควนในครว อปกรณแสดงผล ระบบรกษาความปลอดภย กญแจไฟฟา ชดแมเหลกยดบานประตใหเปด และอปกรณอนลกษณะเดยวกน

4.4.3.3 การประเมนผลการทดสอบผลตภณฑวาเปนไปตามความตองการของเงอนไขการนาไปใชงาน ไดแก เหตวงจรขดของ สภาพผดปกตของอปกรณ การทดสอบเรมตนดวยการเปดระบบแจงเหตเพลงไหมใหทางานไดตามปกต จากน นใหทดสอบเหตขดของอยางใดอยางหนง แลวบนทกผลและแกไขเหตขดของนนใหระบบกลบสการทางานปกตกอนทาการทดสอบเหตขดของอน ๆ ตอไป

4.4.3.4 การทดสอบสญญาณ 4.4.3.4.1 ชวงเวลากระบวนการสงสญญาณขดของหรอแจงเหตเตอนภยโดยแผง

ควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ตองไมนานเกนทกาหนด ดงน ก) เมอไดรบอปกรณตรวจจบเพลงไหมสงสญญาณ อปกรณทผดปกต

แลวสงสญญาณ หรออปกรณแจงเหตดวยมอสงสญญาณมาทแผงควบคม อปกรณตาง ๆ ดงตอไปน ตองทางานอตโนมตภายในระยะเวลาไมเกน 10 วนาท 1. อปกรณแจงเหตหรอเตอนภย 2. อปกรณแสดงผล 3. อปกรณสงหรอควบคมระบบประกอบอาคาร 4. ระบบประกาศฉกเฉน

ฉบบราง

-13-

ข) สญญาณขดของ และสญญาณกลบคนสสถานะปกตตองแสดงผลใหทราบภายใน 200 วนาทตงแตการเกดเหตขดของหรอการกลบสสถานะปกต

4.4.3.4.2 สญญาณแจงเหต สญญาณตรวจคม สญญาณขดของ และสญญาณอน ๆ ตองแสดงผลไปยงสถานททมเจาหนาทดสถานทน น และศนยสงการดบเพลงของอาคารนนเพอใหระบบสงสญญาณสอสารฉกเฉน

4.4.3.4.3 สญญาณแจงเหต สญญาณตรวจคม สญญาณขดของ และสญญาณอน ๆ ตองแสดงผลทมความแตกตางจากสญญาณอน ๆ อยางชดเจน

4.4.3.5 การแสดงผลดวยการมองเหน 4.4.3.5.1 เมอระบบมตงแตสองโซนขนไป ตองมการแสดงผลดวยการมองเหน (เชน

หลอดไฟ หรอหลอดเปลงแสง) เมอโซนใด ๆ เกดเหตทาใหเปลยนสถานะ และแผงแสดงผลตองสามารถแสดงผลสาหรบทกโซนได

4.4.3.5.2 กรณแผงแสดงผลไมสามารถแสดงผลพรอมกนในเวลาเดยวกนได ใหเปนไปตามเงอนไข ดงน ก) การแสดงผลใหแสดงการเปลยนสถานะสญญาณทสาคญทสดกอน ข) การเปลยนสถานะทไมสามารถแสดงผล ตองแสดงผลประเภท

สญญาณทมการเปลยนสถานะดวยการมองเหน อยางตอเนองระหวางความผดปกต

ค) การเปลยนสถานะทไมสามารถแสดงผล ตองสามารถแสดงผลไดตลอดเวลาดวยการควบคมแบบใชมอ

ง) สญญาณแจงเหตทถกควบคมใหปดไว ตองแสดงผลดวยการมองเหน จ) การควบคมการแสดงผล ตองไมสงผลกระทบตอการทางานตามปกต

ของระบบแจงเหตเพลงไหม ฉ) กรณสญญาณทเกดขนพรอมกน สญญาณตองแสดงผลเรยงลาดบจาก

สญญาณเพอความปลอดภยตอชวต เพอความปลอดภยตอทรพยสน เพอแสดงเหตขดของของอปกรณ และสญญาณอน ๆ

4.4.3.6 การควบคมระบบดวยการใชมอเพอขามระบบควบคมอตโนมตเพอความปลอดภยตอชวตหรอการลกลามเพลงไหม ตองจดใหมการแสดงผลสถานะการทางานของวงจรควบคม

4.4.3.7 สญญาณแจงเหต

ฉบบราง

-14-

4.4.3.7.1 สญญาณแจงเหต ตองสงใหอปกรณแจงเหตในวงจรทกาหนดไวทางานอตโนมต เพอการอพยพและหรอเคลอนยาย

4.4.3.7.2 สญญาณแจงเหตดวยเสยงสาหรบการอพยพ ตองมระดบความดงไมนอยกวา 85 ดบเอ ทระยะ 1 เมตร

4.4.3.7.3 สญญาณแจงเหตดวยแสงทจดใหมการซงโครไนซใหแสงเขาจงหวะกน ตองเปนไปตามขอกาหนดคณสมบตดานอคคภยของอปกรณแจงเหตดวยแสง

4.4.3.7.4 การปดหรอหยดอปกรณแจงเหตดวยการใชมอหรออตโนมต ตองใหเปนไปตามเงอนไข ดงน ก) เมอสญญาณแจงเหตถกปดหรอหยดหลงจากทอปกรณแจงเหต

ทางานแลว ระบบหรอแผงควบคม ตองแสดงดวยอปกรณแสดงผลดวยการมองเหนอยางตอเนอง

ข) ในสภาวะปกตหากมการปดหรอหยดสญญาณแจงเหต ตองมสญญาณขดของดวยเสยงจนกวาจะเปดใหสญญาณแจงเหตสามารถทางานไดปกต

ค) เมอวงจรหรอโซนหนงถกปดหรอหยดสญญาณแจงเหต ตองมการแสดงใหเหนดวยหลอดไฟหรอการมองเหนดวยวธอนวาวงจรหรอโซนนนถกปดหรอหยด และการทางานของอปกรณแจงเหตในวงจรหรอโซนอนตองสามารถทางานไดปกต

ง) สวตชปดหรอหยดเสยงใหเงยบ ตองเปนชนดลอค หรอสวตชตดตงอยในกลองทสามารถลอคได หรอการควบคมดวยการใชโปรแกรม

จ) การปดหรอหยดสญญาณแจงเหตของวงจรหรอโซนหนงระหวางสภาวะการแจงเหต ตองไมทาใหไปปรบตงใหมหรอรเซทวงจรหรอโซนอนทไมไดถกปดหรอหยดสญญาณไว

ฉ) สภาวะการแจงเหต ตองแสดงผลและใหคงไวดวยหลอดไฟหรอหลอดเปลงแสงอน ๆ เมอมการปดหรอหยดสญญาณแจงเหต

4.4.3.7.5 เมอเกดสญญาณแจงเหต ตองใหสญญาณคงไวอยางตอเนองโดยการควบคมของระบบจนกระทงอปกรณปรบตงใหมหรอรเซทถกทางานดวยการใชมอ

4.4.3.8 สญญาณขดของ

ฉบบราง

-15-

4.4.3.8.1 สญญาณขดของ ตองแสดงผลดวยการทางานของอปกรณสงเสยงทมความแตกตางจากเสยงทวไป อยางนอยหนงครงในชวงเวลา 10 วนาท และแตละครงนานไมนอยกวา 0.5 วนาท และใหแสดงผลดวยการทางานของหลอดเปลงแสง

4.4.3.8.2 การปดหรอหยดเสยงใหเงยบเมอเกดสญญาณขดของ ตองเปนไปตามขอกาหนด ดงน ก) สวตชปดหรอหยดสญญาณเสยงใหเงยบ ตองเปนชนดลอค หรอสวตช

ตดต งอยในกลองทสามารถลอคได หรอการควบคมดวยการใชโปรแกรม

ข) อปกรณแสดงผลดวยการมองเหนหรอหลอดเปลงแสง ยงตองใหทางานคงไว หรอทางานทนทเมอมการหยดเสยงเตอน

4.4.3.9 สญญาณตรวจคม 4.4.3.9.1 การแสดงผลสญญาณทเกดจากการทางานของสญญาณตรวจคม ตองใหม

ทงสญญาณเสยงเตอนและการมองเหนทงในสภาวะผดปกตและในสภาวะกลบคนสภาพปกต

4.4.3.9.2 สญญาณเสยงเตอนใหมความแตกตางจากเสยงอน ๆ ยกเวนเสยงสญญาณขดของหากเปนเสยงเดยวกนใหการแสดงผลดวยการมองเหนมความแตกตางกน การหยดเสยงสญญาณขดของ ตองไมสงผลตอเสยงเตอนจากสญญาณตรวจคมทอาจเกดขนตามมา

4.4.3.9.3 การปดหรอหยดเสยงใหเงยบเมอเกดสญญาณตรวจคม ตองเปนไปตามขอกาหนด ดงน ก) สวตชปดหรอหยดสญญาณเสยงใหเงยบ ตองเปนชนดลอค หรอสวตช

ตดต งอยในกลองทสามารถลอคได หรอการควบคมดวยการใชโปรแกรม

ข) อปกรณแสดงผลดวยการมองเหนหรอหลอดเปลงแสง ยงตองใหทางานคงไว หรอทางานทนทเมอมการหยดเสยงเตอน

ค) สญญาณตรวจคมทตามมาจากโซนอน ๆ จะสงสญญาณตรวจคมใหอปกรณแจงเหตได

ง) เมอเปดสวตชใหเสยงสญญาณเงยบไวในระหวางสภาวะปกต ตองใหสงสญญาณตรวจคมเตอนจนกวาสวตชกลบไปสสภาวะปกต

4.4.3.10 การสอสารดวยเสยงพด/แจงเหต

ฉบบราง

-16-

4.4.3.10.1 มาตรฐานนใชกบกรณแผงควบคมเพมสมรรถนะใหมการสอสารดวยเสยงพด/แจงเหต

4.4.3.10.2 อปกรณขยายสญญาณเสยงใหดง ตองสามารถขยายระดบความดงเสยงไดตามทกาหนดไว

4.4.3.10.3 อปกรณควบคมการขยายสญญาณเสยง ตองสามารถตรวจคมและควบคมใหอปกรณสารองทางานแทนไดอตโนมตเมอเกดเหตบกพรองของอปกรณขยายเสยงชดใดชดหนง

4.4.3.10.4 สายสญญาณไมโครโฟนตองไดรบการตรวจสอบ ซงหากวงจรเปดตองแสดงสญญาณขดของ

4.4.3.10.5 การแสดงผลทงหมด ตองแสดงเปนสวนหนงในศนยสงการดบเพลง 4.4.3.10.6 สวตชทใชควบคมการสอสารดวยเสยงพด/แจงเหต ตองเปนชนดลอค หรอ

สวตชตดต งอยในกลองทสามารถลอคได หรอการควบคมดวยการใชโปรแกรม

4.4.3.10.7 การสอสารดวยเสยงพด/แจงเหตหลงจากมสญญาณจากอปกรณเรมสญญาณแลว ตองมขนตอนการทางานอยางนอย ดงน ก) สญญาณอพยพจะทางานอตโนมต โดยสงไปยงโซนท งหมดหรอ

บางสวนทกาหนดดวยโทนเสยงจงหวะอพยพกอนดวยชวงเวลาตงแต 3 ถง 10 วนาท และตามดวยขอความอพยพทบนทกไว

ข) โทนเสยงจงหวะอพยพและขอความอพยพทบนทก ตองทางานซ าอตโนมตอยางนอย 3 ครง

ค) สญญาณอพยพหรอขอความอพยพทบนทกไว ใหทางานดวยมอไดทงแบบทกโซนหรอโซนใดโซนหนง และตองสามารถสงการทางานขามตงระบบแบบอตโนมตได

ง) หากระบบสามารถประกาศเสยงอพยพแบบสดได ใหเสยงประกาศสดมระดบความสาคญกวาการตงใหมสญญาณอพยพแบบอน ๆ รวมทงแบบขอความอพยพทบนทกไว

จ) การแสดงผลดวยการมองเหนตองจดใหมอยางตอเนอง สาหรบสถานะโซนลาโพงวาถกเปดหรอปดอย และสาหรบสวตชควบคมทงหมด

4.4.3.10.8 เมอเกดความบกพรองในระบบสอสารดวยเสยงพด/แจงเหต เชน อปกรณขยายเสยง ชดบนทกขอความ อปกรณกาเนดโทนเสยง แหลงจายไฟฟา และ

ฉบบราง

-17-

การเดนสายสญญาณ เปนตน ทสงผลใหไมสามารถสงสญญาณเสยงหรอขอความได ตองแสดงผลสญญาณขดของ

4.4.3.10.9 กรณอปกรณสงเสยงขอความอพยพเปนอปกรณหรอออกแบบใหทางานอสระจากอปกรณสงเสยงโทนอพยพ หากอปกรณสงเสยงขอความขดของขณะสงเสยงขอความระบบตองกลบมาสงเสยงโทนอพยพภายใน 30 วนาท

4.4.3.11 การสอสารสองทางดวยโทรศพท/อนเตอรคอม 4.4.3.11.1 มาตรฐานนใชกบกรณแผงควบคมเพมสมรรถนะใหมการสอสารสองทาง

ดวยโทรศพทหรออนเตอรคอม 4.4.3.11.2 สายสญญาณโทรศพท/อนเตอรคอมตองไดรบการตรวจสอบ ซงหากวงจร

เปดหรอลดวงจร ตองแสดงสญญาณขดของ 4.4.3.11.3 สวตชทใชควบคมการสอสารสองทางดวยโทรศพท/อนเตอรคอม ตองเปน

ชนดลอค หรอสวตชตดตงอยในกลองทสามารถลอคได หรอการควบคมดวยการใชโปรแกรม

4.4.3.11.4 อปกรณสอสารแบบสองทาง เมอใชงานโหมดสอสารทกวงจรหรอสอสารเฉพาะวงจรทเลอก ตองสามารถสอสารพรอมกนไดอยางนอย 5 อปกรณในเวลาเดยวกน

4.4.3.11.5 โทรศพทแบบสองทาง สามารถใชงานไดถงแมวาไมมสญญาณตรวจจบใด ๆ

4.4.3.11.6 การทางานของโทรศพทแบบสองทาง ตองแสดงผลการทางานของโทรศพททแผงควบคมดวยเสยงและแสงทมความแตกตางจากสญญาณแจงเหต สญญาณขดของ หรอสญญาณตรวจคม

4.4.3.11.7 เมอเลอกใชงานโทรศพท ตองแสดงผลดวยการมองเหนวากาลงใชงานสาหรบวงจรโทรศพทนนอยางตอเนอง

4.4.3.11.8 สวตชเปด-ปดการสอสารสองทางดวยโทรศพท/อนเตอรคอม ตองเปนชนดลอค หรอสวตชตดตงอยในกลองทสามารถลอคได หรอการควบคมดวยการใชโปรแกรม

4.4.3.11.9 เมอมการโทรศพทเรยกเขามาทแผงควบคมนอกจากสญญาณเสยงเรยก ตองแสดงผลดวยหลอดไฟหรอวธการมองเหนอน ๆ ดวย

4.4.3.11.10 หากเกดมโทรศพทเรยกซอนหรอตามเขามาจากวงจรโทรศพทอน ตองสงเสยงโทรศพทเรยกใหทราบดวย

ฉบบราง

-18-

4.4.3.11.11 การเปดสวตชใหเสยงสญญาณเงยบ เมอไมมสญญาณโทรศพทเรยกเขามา ตองสงเสยงสญญาณขดของจนกวาสวตชกลบไปสสภาวะปกต

4.4.3.12 การเดนสายวงจรอปกรณเรมสญญาณ 4.4.3.12.1 การเดนสายเชอมโยงอปกรณเรมสญญาณ ตองมการตรวจสอบความ

มนคง (Monitoring for integrity) ของสายสญญาณ หากเกดการลดวงจรลงดน หรอเปดวงจร หรอความผดปกตอยางใดอยางหนง ตองแสดงสญญาณขดของอตโนมต

4.4.3.12.2 การลดวงจรหรอการเปดวงจรจดใดจดหนงหรอหลายจดบนวงจรเรมสญญาณ ตองไมทาใหเกดสญญาณแจงเหต

4.4.3.12.3 แผงควบคม ตองรองรบวงจรเรมสญญาณไดทงประเภท ก และประเภท ข โดยประเภท ก ตองใชสายสญญาณสองคเดนไปและกลบมายงแผง สวนประเภท ข ตองใชสายสญญาณหนงคเดนไปจนถงอปกรณเรมสญญาณตวสดทายแลวตดตงอปกรณปลายทางดวยตวตานทาน

4.4.3.13 การเดนสายวงจรอปกรณแจงเหต 4.4.3.13.1 การเดนสายเชอมโยงอปกรณแจงเหต ตองมการตรวจสอบความมนคง

(Monitoring for integrity) ของสายสญญาณ หากเกดการลดวงจรลงดน หรอเปดวงจร หรอความผดปกตอยางใดอยางหนง ตองแสดงสญญาณขดของอตโนมต

4.4.3.13.2 การลดวงจรหรอการเปดวงจรจดใดจดหนงหรอหลายจดบนวงจรสญญาณแจงเหต ตองไมทาใหเกดสญญาณแจงเหต

4.4.3.13.3 แผงควบคม ตองรองรบวงจรสญญาณแจงเหตไดท งประเภท ก และประเภท ข โดยประเภท ก ตองใชสายสญญาณสองคเดนไปและกลบมายงแผง สวนประเภท ข ตองใชสายสญญาณหนงคเดนไปจนถงอปกรณแจงเหตตวสดทายแลวตดตงอปกรณปลายทางดวยตวตานทาน

4.4.3.14 โปรแกรม 4.4.3.14.1 โปรแกรมทงหมดตองบรรจอยในอปกรณทใชเกบขอมลทไมเสอมไดงาย

นอกจากหอหมวสดกนกระแทก ยงตองถกปดผนกไวไมใหไดรบมลภาวะจากสภาพแวดลอม หรอเปนแผงวงจรรวมและปดผนกดวยฮารทไดรซ

4.4.3.14.2 เมอเปนผลตภณฑทออกแบบใหแสดงการเปลยนสถานะซงถกเกบไวในหนวยความจาเพอใหสญญาณนนไปแสดงผลทแผงควบคม โปรแกรม

ฉบบราง

-19-

ตองมความสามารถในการเกบจานวนสถานะการเปลยนแปลงไมนอยกวาจานวนทงหมดของวงจรเรมสญญาณบวกกบอปกรณเรมสญญาณในวงจรสงสดไมเกน 10 หรอไมเกนรอยละ 10 ของอปกรณเรมสญญาณทงหมด ซงเลอกจานวนใดทมากกวา

4.4.3.14.3 เมอสญญาณทเกดจากการเปลยนสถานะซงจะถกเกบไวในหนวยความจา และความจของหนวยความจามไมเพยงพอตอสญญาณทอาจเกดขนไดทงหมด การออกแบบโปรแกรมตองไมทาใหเกดสภาพขอมลลนและเปนเหตใหเกดไปลบขอมลเกาหรอทาใหแผงควบคมทางานดอยลง

4.4.3.14.4 ผใชงานทวไป ตองไมสามารถเขาถงโปรแกรมปฏบตงานของระบบแจงเหตเพลงไหมเพอไปดดแปลงหรอเพมเตมเอง และการปฏบตงานของโปรแกรมตองไมขนอยกบการเขยนโปรแกรมของผใชงานทวไป

4.4.3.14.5 การรกษาความปลอดภย ตองจดใหมวธการจากดไมใหผทไมเกยวของเขาถงโปรแกรม

4.4.3.14.6 เมอการทางานของผลตภณฑตามปกตถกสงผลกระทบจากการปฏบตงานทเกยวกบการรกษาความปลอดภยหรอระหวางการปรบแกโปรแกรมใด ผลตภณฑตองแสดงสญญาณขดของดวยการมองเหน

4.4.3.14.7 โปรแกรมทดสอบระบบการปฏบตงาน ตองครอบคลมถงการทดสอบเชงสมรรถนะของการทางาน ดงน ก) การยนยนการทางานตามปกตของวงจรสญญาณทงหมดได

1. การตรวจคมวงจรเรมสญญาณเมอเกดการเหตขดของ (เปดวงจร ลดวงจร หรอลงดน) และประเมนผลสภาพการตรวจทพบ จนถงการตอบสนองของระบบแจงเหตเพลงไหมตามทกาหนด

2. การตรวจคมวงจรอปกรณแจงเหตและอปกรณควบคมเมอเกดการเหตขดของ (เปดวงจร ลดวงจร หรอลงดน) และประเมนผลสภาพการตรวจทพบ จนถงการตอบสนองของระบบแจงเหตเพลงไหมตามทกาหนด

3. การประเมนผลขนตอนการตรวจพสจนสญญาณทงการตรวจจบเรมสญญาณ และการออกคาสงควบคมการทางาน รวมถงชวงเวลาทเกยวของดวย

ข) การยนยนการทางานตามปกตของการแสดงผลดวยการมองเหน

ฉบบราง

-20-

1. การประเมนผลอยางนอย 1 เหตการณตอประเภท ทตองแสดงผลเมอเกดเหตผดปกต

2. การประเมนผลเหตการณทไมตองการใหแสดงผล ค) การยนยนการทางานตามปกตของการทางานแบบใชมอ

1. การประเมนผลกระบวนการขนตอนเมอมการกดปม 2. การประเมนผลเมอการปอนขอมลผด จะมการปฏเสธและไมทา

ใหระบบทางานลมเหลว ง) การยนยนการทางานตามปกตของโปรแกรมทงหมด

1. การประเมนผลโปรแกรมวามการทางานตามตองการ 4. การประเมนผลเมอปอนขอมลผด จะมกระบวนทเหมาะสม

จ) การยนยนการทางานตามปกตของอปกรณทควบคมดวยแผงควบคม 1. การประเมนผลแผงควบคมสามารถควบคมสงการอปกรณท

กาหนดไดอยางถกตอง 4.4.3.15 การตรวจพสจนสญญาณ

4.4.3.15.1 การตรวจพสจนสญญาณเพอลดปญหาภาวะชวครของระบบจายไฟฟาหรอควนไฟ

4.4.3.15.2 เมอผลตภณฑกาหนดใหมการตรวจพสจนสญญาณ ตองสามารถจดการไดอสระแตละวงจร

4.4.3.15.3 เมอผลตภณฑกาหนดใหมการตรวจพสจนสญญาณ สาหรบอปกรณตรวจจบควนชวงเวลาทหนวงไวตองนานไมเกน 60 วนาท และในระหวางนหากมอปกรณเดมหรอตวอนตรวจจบควนไดอก แผงควบคมตองสงสญญาณแจงเหตทนท

4.4.3.16 ขนตอนการแจงเหตเชงบวก 4.4.3.16.1 ขนตอนการแจงเหตเชงบวกน ตองใชกบสญญาณแจงเหตทเกดจาก

อปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมตเทานน ไมยอมใหใชกบอปกรณแจงเหตดวยมอ

4.4.3.16.2 สญญาณอพยพของระบบทงหมดทสมพนธกบการทางานของอปกรณเรมสญญาณ ตองทางานทนทแบบอตโนมต เมอ ก) สญญาณตรวจจบไมไดถกรบทราบภายในเวลา 15 วนาทภายหลงการ

แสดงผลทแผงควบคมโดยเจาหนาท ข) ระบบไมไดถกปรบตงใหมภายใน 180 วนาทภายหลงการรบทราบ

ฉบบราง

-21-

ค) เมออปกรณตรวจจบเพลงไหมตวทสองไดตรวจจบเพลงไหมไดอตโนมตกอนการปรบตงใหม

4.4.3.17 ขนตอนการสงสญญาณลวงหนา 4.4.3.17.1 เมอกาหนดใหระบบแสดงผลจากอปกรณเรมสญญาณไปยงสถานททม

คนอยประจาตลอดเวลา และการทางานอปกรณแจงเหตดวยมอถกออกแบบใหสงสญญาณอพยพทวทงอาคาร การตรวจจบเพลงไหมของอปกรณเรมสญญาณหรอโซนเรมสญญาณอน ๆ ทตามมา ตองเปนผลใหสงสญญาณอพยพทวทงอาคาร

4.4.3.18 ระบบผสม 4.4.3.18.1 เมอระบบแจงเหตเพลงไหมออกแบบใหใชชนสวนอปกรณ วงจร และ

การตดต งสายรวมกนกบระบบอนทไมใชการแจงเหตเพลงไหม การลดวงจร การเปดวงจร หรอการลงดนในระบบทไมใชระบบแจงเหตเพลงไหมหรอการเชอมตอระหวางระบบทไมใชระบบแจงเหตเพลงไหมกบอปกรณแจงเหตเพลงไหม ตองไมทาใหการทางานของระบบแจงเหตเพลงไหมดอยลงหรอไปทาใหไมสามารถสงสญญาณแจงเหต ตรวจคม หรอการแสดงผลขดของได หรอเปนเหตใหการควบคมสงการความปลอดภยผดปกต

4.4.3.18.2 ขนตอนการทางาน การถอดเปลยน การเสยหาย หรอการบารงรกษาของชนสวนอปกรณ โปรแกรม หรอวงจรของการทางานทไมใชของระบบแจงเหตเพลงไหม ตองไมทาใหสญเสยการทางานของระบบแจงเหตเพลงไหม ซงครอบคลมถง การตรวจสอบความมนคง การตรวจคม การแจงเหต การแสดงผลขดของ หรอการแสดงผล สงสญญาณ หรอการทางานเพอความปลอดภยดานอคคภย

4.4.3.18.3 สญญาณแจงเหตของระบบผสม ตองมความแตกตาง ชดเจน และมความสาคญสงกวาสญญาณอน ๆ เมอสญญาณจากระบบทไมใชระบบแจงเหตเพลงไหมเรมสงออกมากอน

4.4.3.19 การเชอมตอแผงควบคมเขาดวยกน 4.4.3.19.1 การเชอมตอแผงควบคมเขาดวยกนเพอใหเปนเสมอนระบบเดยวกน ตอง

มการตรวจสอบความมนคงของระบบและเครอขายทเชอมโยงถงกน 4.4.3.19.2 แผงควบคมแตละชด ตองสามารถแสดงผลและตรวจสอบอยางเปนอสระ

หากเกดการแจงเหต การแสดงผลขดของ และการตรวจคม

ฉบบราง

-22-

4.4.3.19.3 ชวงเวลากระบวนการสงสญญาณขดของหรอแจงเหตเตอนภยระหวางแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ตองไมนานเกนทกาหนด ดงน ก) เมอไดรบอปกรณตรวจจบเพลงไหมสงสญญาณ อปกรณทผดปกต

แลวสงสญญาณ หรออปกรณแจงเหตดวยมอสงสญญาณมาทแผงควบคม อปกรณตาง ๆ ดงตอไปน ตองทางานอตโนมตภายในระยะเวลาไมเกน 10 วนาท 1. อปกรณแจงเหตหรอเตอนภย 2. อปกรณแสดงผล 3. อปกรณสงหรอควบคมระบบประกอบอาคาร 4. ระบบประกาศฉกเฉน

ข) สญญาณขดของ และสญญาณกลบคนสสถานะปกตตองแสดงผลใหทราบภายใน 200 วนาทตงแตการเกดเหตขดของหรอการกลบสสถานะปกต

4.4.3.19.4 เมอเกดแหลงจายไฟฟาสาหรบรเลย หรอโมดลทใชเชอมโยงสญญาณระหวางแผงควบคมเกดขดของ ตองจดใหมการแสดงผลทแผงควบคมรวม

4.4.3.20 การคายประจแบตเตอร 4.4.3.20.1 แรงดนไฟฟาทขวตอสายของแบตเตอรตองไมนอยกวารอยละ 85 ของ

แรงดนไฟฟาปกตของแบตเตอร ทดสอบโดยชารตแบตเตอรดวยแรงดนไฟฟา เอซเปนเวลา 48 ชวโมงพรอมกบมการใชโหลดไฟฟาอยางตอเนองในสภาวะสารองปกต จากนนใหหยดการจายไฟฟา และใหวดแรงดนไฟฟาทขวตอสาย 1 นาทภายหลงการหยดการจายไฟฟา

4.4.3.20.2 จากนนแบตเตอรยงตองคายประจไฟฟาตอไปโดยใหมโหลดตามสภาวะสารองปกตไดอกไมนอยกวา 24 ชวโมง หรอไมนอยกวา 4 ชวโมง หากมการจายไฟฟามาจากแหลงไฟฟาสารองฉกเฉนดวยเครองกาเนดไฟฟา

4.4.3.20.3 อปกรณแจงเหตเพลงไหมทงหมดทใชสาหรบอพยพคน หรอนาทางไปยงสถานทปลอดภย ยกเวนระบบสอสารดวยเสยงประกาศ ตองมสามารถคายประจไดนานไมนอยกวา 5 นาท สวนการสอสารดวยเสยงประกาศตองสามารถคายประจไดนานไมนอยกวา 15 นาท

4.4.3.21 การทางานภายใตอณหภมสงผดปกต

ฉบบราง

-23-

4.4.3.21.1 ผลตภณฑทออกแบบมาใหใชตดตงในรม ตองสามารถทางานไดปกตในสภาวะอณหภม 49±2 องศาเซลเซยส เปนระยะเวลาไมนอยกวา 4 ชวโมงอยางตอเนอง

4.4.3.22 การทางานภายใตความชนสงผดปกต 4.4.3.22.1 ผลตภณฑทออกแบบมาใหใชตดตงในรม ตองสามารถทางานไดปกตใน

สภาวะอากาศทมความชนสมพทธรอยละ 93±2 ทอณหภม 32±2 องศาเซลเซยส เปนระยะเวลาไมนอยกวา 24 ชวโมงอยางตอเนอง

4.5 การรายงานผล

การรายงานผลตองแสดงขอมลตาง ๆ อยางนอย ดงตอไปน

4.5.1 ระบมาตรฐานททดสอบ 4.5.2 ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ 4.5.3 ชอของหองปฏบตการ 4.5.4 ผสนบสนนการทดสอบ 4.5.5 วนททดสอบ และรหสรายงานผลการทดสอบ 4.5.6 ผลตภณฑหรอยหอ 4.5.7 วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ 4.5.8 รายงานผลการตรวจสอบเอกสารและผลการทดสอบอปกรณในสวนท 4.4 4.5.9 ขอมลจากการสงเกตดานพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ระหวางและหลงการใหความรอน โดย

รายละเอยดในสวนนรวมถง รอยราว การเสยรป 4.5.10 ระบวาผลการทดสอบนใหรายละเอยดพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ภายใตสภาพแวดลอมท

กาหนด ฉบบราง

-24-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

ขอมลตวอยางทดสอบ เจาหนาท

ผลตภณฑหรอยหอ : ลกษณะของวสดทใชในการทดสอบ : วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ : ผสนบสนนการทดสอบ :

ผบนทกขอมลตวอยางทดสอบ

ผปฎบตการทดสอบ

การทดสอบ

ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ : วนททดสอบ :

ผลการทดสอบ

หมายเหต : แสดงรายละเอยดอน ๆ ทเกยวของกบผลการทดสอบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-25-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ตอ) (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

เอกสารประกอบการรายงานผลการทดสอบ

หมายเหต อาจใชเปนเอกสารแนบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-26-

5. ภาคผนวก

5.1 เครองหมายและฉลาก

5.1.1 อปกรณตองแสดงเครองหมายหรอฉลากอยางถาวร ตองสามารถมองเหนไดชดหลงจากการตดตง โดยมขอมลอยางนอย ดงตอไปน

5.1.1.1 ชอและทอยของผผลต หรอสญลกษณของผผลตหรอผจดจาหนาย 5.1.1.2 ชอหมายเลขรน และวนทผลต 5.1.1.3 พกดการตอเขากบแหลงจายไฟฟา 5.1.1.4 ขอมลการใชและขอควรระวงของผลตภณฑ 5.1.1.5 มาตรฐานทใชอางองการผลต 5.1.1.6 ขอมลชนสวนอปกรณสวตช หลอดเปลงแสง มเตอร และอปกรณในลกษณะเดยวกน

ใหแสดงชอหรอขอมลการใชไวขาง ๆ ชนสวนอปกรณนน 5.1.1.7 รหสหมายเลขและชอ ขวตอสาย

5.2 คมอ

5.2.1 แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ตองจดคมอการตดตง ประกอบดวยรายละเอยด ดงตอไปน

5.2.1.1 ชนดและขนาดของแหลงจายไฟฟา 5.2.1.2 ไดอะแกรมวงจรไฟฟา และรหสขวตอสายทสมพนธกบของจรง 5.2.1.3 ขอมลพกดกระแสไฟฟา แรงดนไฟฟา และความตานทานสงสดของแตละขวตอสาย 5.2.1.4 สถานทแนะนาใหตองตดตง 5.2.1.5 ขนตอนการตดตง การทดสอบ และการดแลรกษาซอมบารง 5.2.1.6 สภาวะแวดลอมทสามารถตดตงอปกรณ 5.2.1.7 ขนตอนการเปลยนชนสวนอะไหล หลอด หรอ แบตเตอร 5.2.1.8 ชอและทอยของผผลต หรอสญลกษณของผผลตหรอผจดจาหนาย 5.2.1.9 ชอหมายเลขรน และวนทผลต 5.2.1.10 ขอหามการใชอปกรณ การเกบรกษา และการทง 5.2.1.11 ความหมายและนยามศพท

ฉบบราง

-27-

5.3 เอกสารอางอง

มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม วศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

Control Units and Accessories for Fire Alarm Systems, UL 864

NFPA 72, National Fire Alarm Code

ฉบบราง