Корпоративни финансии и финансиски показатели

Корпоративни финансии- Дел од финансии кој се бави со анализа и

носење одлуки за инвестирање и финансирање заради:

- Максимизирање на профитот? Не во последно време

- Максимизирање на вредноста на која им припаѓа на сопствениците на бизнисот

- Средства – Обврски = Капитал (нето вредност)

Финансиска анализа- Наука вс. логично резонирање

- Правила вс. дискреција

- Нужно е апстрахирање

- Нужна е и информираност и претпоставување

- Споредба со сличните (со еснафот)

Хоризонтална и вертикална анализа

- Хоризонтална- Споредува иста ставка низ повеќе периоди- Изберете „базна“ година и анализирајте промени- % промена од базната година (раст или пад)- Алтернативно, може и т.н. верижен индекс (основа

е секоја претходна година)- Вертикална

- Го мери учеството на секоја ставка во извештајот - Секоја ставка е % од 100%

Биланс на состојба

- Во теорија најчесто се среќава ваква (оптимална) структура на билансот:

Тековни средства

Фиксни средства

Тековни обврски

Капитал

Долгорочни обврски

Pecking order theory- „Теорија на хиерархиски префериран

редослед“ – слободен превод- Преферираниот редослед на финансирање е:

- Задржани добивки- Кредит (гарантиран, па негарантиран)- Внес на нов капитал- Потекнува од т.н. „асиметрични информации“,

внатрешните лица имаат повеќе информации од останатите

- Пр. продавачот на стара кола знае повеќе од купувачот

Биланс на успехПРИХОДИ

- Трошок на продадени добра Бруто добивка (EBITDA)

- Други оперативни расходи Оперативна добивка (EBIT)

- Расход за камати Добивка пред оданочување (EBT)

- Данок - Нето добивка

Финансиска анализа- Ликвидност – способност да се одржи

позитивна парична позиција по намирување на „моменталните“ обврски

- Профитабилност – способност за профит- Солвентност – способност за подмирување на

долговите кон трети лица кога ќе достасаат- Оперативна ефикасност- Пазарни показатели – за котираните АД- Анализа на минатите и идните перформанси и

споредбена анализа

Финансиски показатели- Однос меѓу две или повеќе вредности од

финансиските извештаи - Можат да се изразени како децимален број, а

најчесто се изразени во % (х 100)- Се користат за споредба на ризиците и

добивките за соодветно одлучување- Овозможуваат споредливост на субјекти со

различна големина

Показатели на ликвидност

Тековен коеф. = --------------------------- Тековни обврски

Тековни средства

Обично се смета дека треба да биде 1 или над 1, но во „разумни“ граници

„Брз“ коеф. = -------------------------------------------------- Тековни обврски

Пари + пар. еквиваленти + побарувања

Повисок = подобро, поголема ликвидност

Показатели на ликвидност

Паричен коеф. = ------------------------------------- Тековни обврски

Пари + парични еквиваленти

Интервал на заштита = -------------------------------------------------- х 365

Проектирани издатоци*

Пари + пар. еквиваленти + побарувања

Број на денови за покривање на сегашните расходи со сегашните тековни средства – најлошо сценарио

*Проектирани издатоци = Трошоци - амортизација

Показатели на профитабилност

Вкупни приходи

Оперативна добивка (ЕБИТ)

% на заработка од приходите

Бруто профитна = -----------------------------------маржа Вкупни приходи

Бруто добивка (ЕБИТДА)

Оперативнамаржа = -----------------------------------

Нетопрофитна = -----------------------------------маржа Вкупни приходи

Нето добивка

Показатели на профитабилност

Капитал (или просечна главнина)

Нето добивка

Поврат насредства = -----------------------------------ROA(A) Вкупни средства (просечни)

Нето добивка

Поврат на капиталот = -----------------------------------------ROE

Поврат наинвестиција = -----------------------------------ROI Вкупна инвестиција

Нето добивка

Показатели на солвентностзадолженост - leverage

Долгорочни обврски + капитал

Долгорочни обврски

*некогаш се користи само долгорочен долг

Долгспрема = -----------------------------------капитал Вкупен капитал

Вкупни обврски* „Debt to Equity“

Коеф. надолгорочен = -----------------------------------------долг

Долгспрема = -----------------------------------средства Вкупни средства

Вкупни обврски

Показатели на солвентностзадолженост - leverage

Трошоци за камата

ЕБИТ + амортизација

Покриеностна камата = -----------------------------------

Трошоци за камата

ЕБИТ

Коеф. напарична = -----------------------------------------покриеност

Показатели на оперативна активност

Коеф.обрт на залихи

365

Поголем коеф.е подобро - „побрзи“ продажби на залихите

Коефициентна обрт на = -----------------------------------залихи Залихи (просечни)

Трошоци на продадени добра

Денови на„врзување“ = -----------------------------------------на залихите

Показатели на оперативна активност

Коеф.обрт на побарувања

365

Поголем коеф.е подобро - „побрза“ наплата на побарувањата

Коефициентна обрт на = -----------------------------------побарувања Побарувања (просечни)

Вкупни приходи

Денови на „врзување“ на = -----------------------------------побарувања

Показатели на оперативна активност

Коеф.обрт на обврски

365

Тука е обратно - помал коефициент е подобро – Подоцнежното плаќање му обезбедува ликвидност на претпријатието

Коефициентна обрт на = -----------------------------------обврски Обврски (краткорочни, просечни)

Трошоци на продадени добра

Денови на„врзување“ = -----------------------------------------на обврските

Показатели на оперативна активност

Коеф.обрт на средства

365

Поголем коефициент е подобро

Коефициентна обрт на = -----------------------------------средства Вкупни средства

Вкупни приходи

Денови на„врзување“ = -----------------------------------------на средствата

Показатели на пазарна вредност

Заработкапо акција = -----------------------------------

Број на акции

Нето добивка

Коеф. цена/заработка = -----------------------------------Price/Earnings Заработка по акција

Пазарна цена на акцијата

Коеф. надивиденден = -----------------------------------принос Пазарна цена на акцијата

Дивиденда по акција

Price (Market)to book = -----------------------------------

Сметководствена цена на акцијата

Пазарна цена на акцијата

Други концепти- Временска вредност на парите (вкаматување)

- „долар денес не е ист со долар утре“- Дисконтирање

- Нето сегашна вредност (NPV)- Внатрешна стапка на рентабилност (IRR; NPV=0)

- Просечно пондериран трошок на капиталот (WACC)

- BCG Matrix (Boston Consulting Group)

- Глобални финансиски текови

Други концепти- Концентрација на клиенти

- Најголеми 3, 5 ..- „сите јајца во еден кош“- Парето ефект: “rule of thumb 20% клиенти чинат

80% од бизнисот“- Ризик: загуба на значителен дел од бизнисот- Диверзификација

- Други концентрации: географски, демографски