วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 54 ~

ทฤษฎเกยวกบกำรสอนของบรเนอร (Bruner) กบกำรเรยนกำรสอนวชำ

โลหตวทยำในหวขอปฏบตกำรเรองกำรเตรยมตวอยำงฟลมเลอด

แสงชย นทวรนารถ *

ครรชต คงรส *

ไชยวฒน ไชยสมบรณ *

ทพวรรณ สงขพงษ *

คณาจารยในสาขาวชาโลหตวทยาและจลทรรศนศาสตรคลนก ภาควชาเทคนคการแพทย

มหาวทยาลยนเรศวร ไดออกแบบการสอนในคาบของการเรยนปฏบตการจากทฤษฎเกยวกบการสอนของ

บรเนอร ( Bruner )ทระบไววา

“ วธสอนทจะใหผเรยนมความรคงทน และถายโยงการเรยนรไดคอ วธการคนพบดวยตนเอง

(discovery learning)” ซงท าไดดงน

1. น าเสนอปญหา

2. ท าความเขาใจกบปญหา

3. แกปญหาโดยผสอนจดหาวสดอปกรณให

4. แสดงผลการแกปญหาดวยตนเอง

5. ผเรยนและผสอนรวมกนอภปรายเพมเตมเกยวกบปญหา

6. สรปผลทไดจากการแกปญหา

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* สาขาโลหตวทยาและจลทรรศนศาสตรคลนก ภาควชาเทคนคการแพทย คณะสหเวชศาสตร

มหาวทยาลยนเรศวร จ.พษณโลก

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 55 ~

การสอนใหผเรยนคนพบดวยตนเองของบรเนอรเปนแนวทางใหนกการศกษาน ามาดดแปลงเปน

วธสอนแบบตาง ๆ เชน การสอนแกปญหา การสอนแบบวทยาศาสตร การสอนแบบสบเสาะหาความร

นอกจากน บรเนอรพบวาการจดกจกรรมประสบการณการเรยนตองใหทาทายความคดและการ

กระท า โดยการจดกจกรรมทผเรยนตองใชกระบวนการคดเพอแกปญหา นกการศกษาทานนยงระบอกวา

การเรยนรกระบวนการมความส าคญมากกวาการเรยนรเนอหาดานความร” 1,2

จากแนวความคดของบรเนอรขางตน คณาจารยผสอนวชาโลหตวทยา น าโดยอาจารยครรชต คงรส

มความคดในการจดการเรยนการสอนในชวโมงปฏบตการของวชาโลหตวทยาของนสตกลมเดมโดยเนน

การสอนตามแนวความคดของบรเนอร โดยอาจารยผสอนใหโจทยกบนสตไววา “ใหนสตออกแบบการ

ทดลองทชใหเหนวา ชนดสารกนเลอดแขงตว ระยะเวลาในการตรงสภาพ การเกบสไลดฟลมเลอดทอณหภม

ทตางกน มผลตอการเตรยมฟลมเลอดเพอสงตรวจทางโลหตวทยาหรอไม อยางไร” จากนนใหนสต

ออกแบบการทดลองจากขอมลทนสตเคยเรยนมาแลวในการท าปฏบตการทผานมาตามวธในคมอปฏบตการ

การจดการสอนในลกษณะน คณาจารยผสอนตองการใหนสตสามารถเขาใจถงปจจยทมผลตอการ

เตรยมตวอยางฟลมเลอดเพอใชตรวจวนจฉยในหองปฏบตการทางการแพทย เพอใหเขาใจกระบวนการอยาง

แทจรงและเพอใหนสตสามารถจดจ าอยางคงทนและสามารถใชงานไดอยางถกตองแทจรง ไมทองจ าเพอ

การสอบเทานน การเรยนการสอนเรมจากผสอนทบทวนเนอหาทนสตเคยเรยนมา จากนนใหกลมนสตวาง

แผนการทดลอง และเบกอปกรณทนสตคดวาจ าเปนส าหรบใชในการทดลอง แลวนสตจงลงมอท าการ

ทดลองตามแผนการทดลองทกลมนสตไดวางแผนไว จากนนนสตทกคนในกลมชวยกนดฟลมเลอดและ

บนทกผล และรวมกนสรปและวจารณผล ตอจากนนนสตตวแทนกลมน าเสนอผลและสรปผลการทดลองท

ไดใหอาจารยผสอนไดรบทราบและตอบขอซกถามของอาจารย เมอไดรบฟงการน าเสนอของนสตแลว

อาจารยผสอนสรปและใหแนวคดของการปฏบตงานในสถานการณจรงอกครงหนงเพอใหนสตเขาใจเนอหา

อยางแทจรง อนจะน าไปสการปฏบตงานไดในอนาคตอยางถกตองตลอดไป

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 56 ~

ภำพกจกรรมกำรเรยนกำรสอน

อาจารยผสอนมอบหมายใหนสตศกษาปจจยทเกยวของกบการเตรยมฟลมเลอดใหนสตออกแบบการทดลอง

นสตแตละกลมรวมกนวางแผนการทดลอง

นสตแตละกลมท าการทดลองตามแผนการทดลองทกลมไดวางไว

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 57 ~

ตวแทนนสตน าเสนอวธการทดลองทไดวางแผนไวและผลการทดลองรวมทงสรปและวจารณผลการทดลอง

อาจารยสรปและแนะน าขอมลเกยวกบผลการศกษาเพมเตม

ควำมคดเหนของนสต

นายพงศธร ออนจนสอน (เบนซ)

“ขอดของการเรยนแบบนคอเปนการท าใหนสตทกคนในกลมชวยกนท างานและวางแผนการทดลองแบบเปน

ระบบและท าใหมปฏสมพนธกบเพอนในกลมมากขนเปนการฝกท างานเปนกลม และยงฝกใหนสตไดคดเอง ท าเอง ซงปกต

แลวนสตจะท าการทดลองตามคมอปฏบตการ ไมไดคดเองเมอเกดความผดพลาดในขนตอนการทดลอง นสตจะไม

สามารถทราบวามสาเหตมาจากปจจยใดในการทดลอง แตการเรยนในลกษณะนนสตตองใชเวลาในการวางแผนการ

ทดลองท าใหใชเวลาในการทดลองทนานมากกวาปกต สวนตวคดวาควรใชวธการเรยนแบบนกบรนนองตอไปครบ”

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 58 ~

นางสาวพชนกา เฮงตระกล (แอน)

“ขอดของการเรยนแบบนคอท าใหเรารจกวางแผนในการปฏบตการเอง ท าใหเขาใจแตละขนตอนของการท า

ปฏบตการมากขน มประสบการณจากการคดและท าปฏบตการมากขน แตขอเสยกคอตองใชเวลาในการวางแผนนาน ผล

การทดลองอาจมความคลาดเคลอนจากทฤษฎไปบางเพราะไมคอยมประสบการณในการวางแผนการทดลองดวยตวเอง

และคดวาควรใชการเรยนแบบนกบรนนองในปตอๆไปคะ”

นายศาสตรน วานชกล (มช)

“เปนการน าประสบการณทเคยเรยนไปแลวมาออกแบบการทดลองเอง ฝกการเรยนรดวยตวเองเมอเกดความ

ผดพลาดในการทดลอง ดงค าทวา“ ผดเปนคร” แตในการปฏบตจรงใชเวลาในการทดลองนาน นสตตองทบทวนความรเกา

มาใหมากกวาน อยากใหอาจารยทคมปฏบตการแนะน านสตในการดฟลมเลอดใหมากๆ เพอเปนเสรมประสบการณ และ

คดวาควรใชวธการเรยนแบบนตอไปครบ”

นางสาวเปมกา คงแสงบตร (แตงโม)

“ควรใชการเรยนแบบนกบรนนองในปตอๆไปคะเพราะนสตไดวางแผนในการทดลองเอง ท าใหจดจ าและน าไปใช

ในการท างานไดด ไดฝกการท างานเปนกลม แตในตอนทดลองจรงจะใชเวลาไปกบการวางแผนการทดลองนานและผลการ

ทดลองอาจคลาดเคลอนจากความเปนจรงไปบาง”

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 59 ~

นายนชวฒน ไปยะพรหม (คม)

“ขอดของการไดวางแผนท าปฏบตการเองคอนสตไดฝกกระบวนการคดและการวางแผนในการท าปฏบตการ

รวมทงไดแสดงความคดเหนภายในกลมเพอหาแนวทางทเหมาะสมทสดและเปนการเพมปฏสมพนธในกลม แตในคาบ

เรยนครงนอาจารยจะใหค าแนะน าระหวางท าปฏบตการนอยกวาทกชวโมงทผานมา ท าใหยงสบสนกบค าถามในชวงแรก

ของการทดลอง”

นายพรลขต คงเสถยร (ตอบ)

“ในการเรยนแบบนเปนการฝกใหนสตไดแสดงความคดเหน เรยนรดวยตวเองและมการลองผดลองถกจาก

แผนการทดลองทวางไว และยงท าใหอาจารยสามารถประเมนทกษะและความเขาใจในเนอหาของนสตได แตนสตจะเกด

ความไมแนใจในขนตอนการทดลองทไดออกแบบมาเพราะไมมการก าหนดขนตอนการทดลองเหมอนทผานมา ท าให

เสยเวลาในการออกแบบการทดลองมาก ผมคดวาหากจะใชการเรยนแบบนกบรนนอง อาจารยนาจะใหโจทยกลบไปคด

หรอเตรยมตววางแผนกอน จะไดไมเสยเวลามากในคาบเรยนครบ”

จากทฤษฎการเรยนรพทธปญญานยม (cognitive/constructivism theory) ของบรเนอรซง

ประกอบดวย 4 แนวความคดพนฐาน คอ

1. ผเรยนสรางความเขาใจในสงทเรยนรดวยตนเอง

2. การเรยนรสงใหมขนกบความรเดมและความเขาใจทมอยในปจจบน

3. การมปฏสมพนธทางสงคมมความส าคญตอการเรยนร

4. การจดสงแวดลอมกจกรรมทคลายคลงกบชวตจรงท าใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมาย2-4

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 60 ~

หลงจากการเรยนการสอนสนสดลง นสตทงหมดในชนใหความเหนวาการฝกการท าการทดลองใน

ชวโมงปฏบตการลกษณะนควรใชกบนสตรนตอไปเพราะเปนการสงเสรมใหนสตไดมโอกาสคดและวาง

แผนการทดลองดวยตนเอง รวมทงมโอกาสฝกท างานเปนกลมรวมกน นสตมการเสนอความคดเหนและ

อภปรายรวมกนในคาบเรยน อยางไรกตาม นสตสวนใหญยอมรบวาจะรสกสบสนในการออกแบบการ

ทดลองเอง รวมทงใชเวลานานในการวางแผนการออกแบบการทดลอง ทงนผสอนคาดวาเกดจากการทนสต

ไมคนเคยกบการเรยนในลกษณะนโดยนสตบางสวนใหความเหนวาผสอนจะใหค าแนะน านอยกวาคาบเรยน

ทผานมา ซงเกดจากอาจารยผสอนตองการใหนสตเผชญปญหาในสภาวะทเกดขนจรงและพยายามแกไข

ปญหาดวยตนเอง อยางไรกตามเมอสนสดการน าเสนอของนสต อาจารยผสอนจะสรปและตอบขอซกถาม

ของนสตเพอเปนการเสรมความรความเขาใจในเนอหาวชาเพมเตมใหกบนสต

โดยสวนตวของผสอนเองคดวาหากมการใชทฤษฎการเรยนรของบรเนอรในการเรยนวชาทาง

วทยาศาสตรการแพทยสาขาอนจะเปนการกระตนใหนสตไดมสวนในการเรยนร ซงการเรยนรดวยตนเอง

โดยผสอนมสวนแนะน าบางสวนจะท าใหความรความเขาใจคงทนนานกวาการเรยนดวยการสอนโดยตว

ผสอนท าการสอนแตเพยงฝายเดยวโดยปราศจากการมสวนรวมของตวผเรยนเอง

จากนโยบายของศาสตราจารย ดร. สจนต จนายน อธการบดมหาวทยาลยนเรศวร ทประสงคให

นสตของมหาวทยาลย เปนนสตทสามารถเรยนรวทยาการทมการปรบเปลยนอยตลอดเวลา5 ซงการเรยนร

ดงกลาวนสตตองเรยนดวยความเขาใจ ไมจดจ าแตเพยงอยางเดยว ดงนน อาจารยในกลมวชาจงใชการเรยน

การสอนดวยวธการเรยนรตามทฤษฎของบรเนอรเพอใหนสตสามารถจดจ าและเขาใจเนอหาของหวขอการ

เรยนในครงน รวมท งสามารถเขาใจถงปญหาและวธการแกไขปญหาทเกดขนในหองปฏบตการใน

สถานการณจรงเมอปฏบตงานในอนาคตการท างาน รวมทงเปนการสนองนโยบายของทานอธการบดในการ

พฒนานสตใหมคณภาพอนจะเปนการรองรบการพฒนาประเทศใหเขมแขงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เพอรองรบกลมประชาคมอาเซยนในป 2015 ตอไป

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณนสตชนปท 3 สาขาเทคนคการแพทยทกทาน ทใหความรวมมอและแสดงความคดเหน

ตอการเรยนการสอนในครงน ขอขอบคณ คณขวญฤด มหงษา นกวทยาศาสตรประจ าหองปฏบตการ

ภาควชาเทคนคการแพทยในการอ านวยความสะดวกดานวสดและอปกรณในชวงทนสตเรยนปฏบตการน

วารสารนตเวชศาสตร ปท 5 ฉบบท 1

มกราคม – เมษายน 2556

~ 61 ~

เอกสำรอำงอง

1. ธรชภทร บวค าศร. ทฤษฎเกยวกบการสอนของบรเนอร (Bruner) สบคนเมอ 30 มถนายน 2555). เขาถงไดจาก http://ec2-50-17-211-118.compute-1.amazonaws.com/blogs/posts/202222

2. ทศนา แขมมณ. ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2545 3. สรางค โควตระกล. จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2544 4. ทฤษฎการเรยนร (สบคนเมอ 9 กรกฎาคม 2555). เขาถงไดจาก http://l-theory-g 6.blogspot.com/2009/11/blog-post_16.html

5. สจนต จนายน. สารจากอธการบด: คมอนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยนเรศวร ประจ าปการศกษา 2553. พษณโลก: งานพฒนาหลกสตร กองบรการการศกษามหาวทยาลยนเรศวร . 2553