ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

จตทพนการปรงแตง  ฝกใจใหนง ฝกจตใหวาง  ตรวจสอบตนเอง

ขาวสาร

1ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ส า ส น จ า กช ม ร ม ก ล ย า ณ ธ ร ร ม

เปนเวลานานพอสมควรทเดยว กวาจะไดพบกนในฉบบน เพอตอนรบ งานแสดงธรรม - ปฏบตธรรม เปนธรรมทาน ครงท ๓๓ ของชมรมกลยาณ- ธรรม ซงม ๓ เจาภาพใหญ คอ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ  เจาของพนทจดงานแสดงธรรม (ทบพตรพมข มหาเมฆ) และ ชมรม กลยาณธรรม กบมลนธสปฏปนโน ซงเปนเจาภาพรวมในครงนดวย ดวย ความตงใจทจะมอบสงดๆ ใหทกทาน จงเหนไดวา ขาวสารกลยาณธรรม ฉบบน มการปรบปรงใหม เพอมอบเปนของขวญทางปญญาอนจะเปน ประโยชนตอจตใจของทกทาน ไดรบเกยรตและเมตตาจากครบาอาจารย และนกเขยนมชอ มารวมสรางคณคาในขาวสารฉบบน  เชน บทความ เรอง “ศล : ประตสนพพาน” ของทานธรปญโญ นาสนใจศกษามาก เรอง “นงมองความเบอ” ของทานปยสโล กนาน�ามาพจารณา รวมทงขอเขยน ของคณหมอนไม กชวนใหกลบมาพจารณาการท�าความดของแตละคน ใหรอบคอบขน และมธรรมบรรยายอกหลายเรองทชวนอาน จากครบา อาจารยซงใหความเมตตาแกพวกเราเสมอมา

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม2

ในฐานะตวแทนของชาวกลยาณธรรมทกคน ดฉนหวงวา ทานผอาน และสมาชกทกทาน จะไดรบประโยชนจากขาวสารฉบบน และมคณคาพอ ททานจะเกบไวเปนทระลก ทงยงมค�าแนะน�าทานทจะมารวมงานแสดงธรรม ครงท ๓๓ ในวนอาทตยท ๙ ตลาคม ศกน วาทานตองเตรยมตวอยางไร ทกๆ ความตงใจของพวกเราดวยม งหวงอยางมนคงทจะมอบธรรม อนประเสรฐ แทนเพอนเดนทางทเปนกลยาณมตรของทกทาน หากทานใด มความประสงคจะรวมเปนสวนหนงของงานเผยแผพระธรรม พวกเรายนด ตอนรบและรอคอยเสมอ เพอมารวมกนหมนกงลอธรรมจกร บ�าเพญ ประโยชนตน ประโยชนทาน เพอเกอกลแกตน คนรอบขาง และสงคม อนสามารถแผขยายความเมตตาเกอการณยไปใหกวางใหญไพศาล ไมม ประมาณ ตามพระพทธปณธานขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาได ทรงด�าเนนเปนแบบอยาง รวมทงนอมบชาพระคณครบาอาจารยทกทาน หวงวาทานจะตดตามอานขาวสารของเราตอไป และรวมเปนก�าลงใจใน งานเผยแผพระธรรมตามก�าลงและโอกาสของทกทานนะคะ

ดวยความปรารถนาดทพญ. อจฉรา กลนสวรรณประธานชมรมกลยาณธรรม

๒๒ สงหาคม ๒๕๕๙

3ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

พทธพจนเสนทางลดสนพพาน มจรงหรอ ? ตอนท ๔ตรวจสอบตนเองบวชอยทบานฝนทเปนจรงคอความผกพนทางใจจตทพนความปรงแตงปฏปทาผถงกระแสรตามเปนจรงฝกใจใหนง ฝกจตใหวางนงมองความเบอจากมมมองของนกวทย สแนวคดแหงธรรมอยาประมาทในความด ขอจงมสตในปจจบนศล : ประตสนพพานการดแลผปวยแบบประคบประคอง (Palliative care)

รวมกบเครอขายในชมชนเดนทางไกล ไปดวยบญความสขทเบงบานจากภายในเปดโปงเบองหลงชมรมกลยาณธรรมความทรงจ�าทงดงามในใจค�าแนะน�าผเขาฟงธรรมแผนท มทร. กรงเทพ บพตรพมข มหาเมฆ

๔๕

๑๖๒๐๒๕๓๐๓๔๓๖๓๘๔๓๔๘๕๐๕๓๕๘

๖๕๖๙๗๒๗๕๘๑๘๖๘๘

ส า ร บ ญ

พ ท ธ พ จ น

สพพทานง ธมมทานง ชนาต  การใหธรรมะเปนทาน ยอมชนะการใหทงปวง

เผยแผพระธรรมค�าสอนขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาเปนสอกลางระหวางสมาชกชมรมกลยาณธรรมเปนสอกลางระหวางกลมผอทศตนเปนแนวหลงทางธรรมเผยแพรประชาสมพนธกจกรรมของชมรมกลยาณธรรม

๑.

๒.

๓.

๔.

ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค

• ส�ำนกงำน คลนกอจฉรำทนตแพทย ๑๐๐ ถนนประโคนชย ต.ปากน�า อ.เมอง จ.สมทรปราการ โทร. ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓  www.kanlayanatam.com  facebook : kanlayanatam

ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ฉบบกนยายน ๒๕๕๙

พมพแจกเปนธรรมทานจ�านวน ๘,๐๐๐ เลม

ขนตโก เมตตวา ลาภ ยสสส สขสลวา

ปโย เทวมนสสาน มนาโป โหต ขนตโก

ผมขนต นบวามเมตตา มลาภ มยศ และมสขเสมอ ผมขนตเปนทรกทชอบใจ

ของเทวดา และมนษยทงหลาย

อ. ทวศกด ครจตธรรม

๔ตอนท

เสนทางลดสนพพานมจรงหรอ?

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม6

ลองมาพจารณากนเพอดวา ทานเขาใจความหมายของ “นพพาน” อยางไร สงทจะกลาวตอไปน ทานเหนดวยหรอไมประการใด

• “นพพาน” ไมใชสถานท หรอเปนเมองแกวเมองวมาน แบบเดยว กบเมองสวรรค โดยเปนสถานทสวยกวา และประณตกวามาก เพราะหาก เขาใจเชนน แสดงวาเมองแกวเมองวมานมการสรางขน สงใดทมการสราง ขนไมวาจะโดย “รปธรรม” (วตถ-สสาร) หรอ โดย “นามธรรม” (คอจต เนรมตหรอสรางจนตนาการขน) ลวนถอวาเปนโลกแหงสงขตธรรมทงสน คอ ลวนตององอาศยเหตปจจยยอยๆ อนๆ ในการท�าให มขน - ตงอย - ดบไป ทงสน แตนพพานเปนอสงขตธรรม คอ มไดองอาศยเหตปจจยอนๆ ในการกอก�าเนดขน “นพพาน” จงไมมเกด - ไมมดบ ไมใชกศล - อกศล ไมใชบญ - บาป ไมใชด - ชว ฯลฯ มนเปน “สภาวะ” ทด�ารงอยในธรรมชาต ของมนเชนนน จดเปน “ธรรมธาต” อยางหนง ฉะนน อยาไดหลงเขาใจผด เปนอนขาด แทจรงแลว “นพพาน” เปนความวาง หรอสญญตา ดงนน มน จงไมเกด - ไมดบ และปราศจาก “ทวภาวะ” หรอ “ทวลกษณ” ใดๆ ทงสน

• หากเรายงหลงตดกบ “ผสสะ” หรอ “สงเรา” ทมากระทบผาน ทางทวาร ๖ อนไดแก ตา - ห - จมก - ลน - กาย - ใจ ตราบนนกยงจด เปน “โลกยธรรม” ไมสามารถหลดพนจากความทกขไดอยางแทจรง เพราะ มนยงมเกด - ดบ มเกด - แก - เจบ - ตาย เปนตน แต “นพพาน” อย เหนอโลกและพนจากสงปรงแตงเหลานทงปวง

• “นพพาน” จงไมใช จต - เจตสก - รป ในการศกษาพระอภธรรม ขนปรมตถ ซงศกษาถง จต - เจตสก - รป - นพพาน ใน ๔ หวขอนเปน หลก จะสงเกตวา ๓ หวขอแรก อนไดแก จต - เจตสก - รป ยงจดอยใน สงขตธรรม คอ ยงมเกด - ดบ มเหตปจจยปรงแตงทงสน เราศกษา ๓ หวขอแรก เพอจะไดเขาถงหวขอท ๔ คอ “นพพาน” นนเอง มนเปน “สภาวะ” หรอ “ธรรมธาต” ซง ๓ หวขอแรกจะไมมอทธพลไปปรงแตง หรอมอ�านาจ เหนอมนได 

7ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

• ผทส�าเรจเปนพระอรหนต โดยยงมชวตเปนๆ อย ซงเราเรยกวา “สอปาทเสสนพพาน” หรอ “กเลสนพพาน” พระอรหนตยงตองใชขนธ ๕ คอ รป - เวทนา - สญญา - สงขาร - วญญาณ ตอไปจนถงวาระสดทาย คอ ตาย แตทกๆ การกระท�าทพระอรหนตกระท�า จดเปน “กรยาจต” คอมได ท�ากรรม เพราะขาด “เจตนา” มาตงแตตน แตท�าไปตามหนาทตามเหตตาม ปจจยของขนธ ๕ ทยงมอย เชน เมอหวกตองกนขาว เมอรางกายเหนอย ลา กตองนอนหลบพกผอนเปนตน การกระท�าทปราศจาก “เจตนา” ยอม ไมสงผลใหเกด “วบากกรรม” ตามมา เพราะพระพทธองคเนนเสมอ วา “เจตนานนแหละ คอกรรม”

พระอรหนตทยงมชวตอย หรอ มขนธ ๕ อย จงยงอยในขายทจะ ไดรบ “วบาก” หรอ “ผลของกรรม” ทตนไดท�าไวในอดต แตจะไมม “วบาก กรรม” ทตองไดรบในอนาคตนบตงแตวนทไดบรรลเปนพระอรหนตเปนตน ไป ดงนน พระโมคคลานะ ซงเปนพระอรหนตแตยงมขนธ ๕ ด�ารงอย จง ไดรบวบากกรรม คอ โดนเขาทบตาย เพราะกรรมของตนเองทไดท�าไว ในอดต แตเมอตนดบขนธปรนพพานแลว ขนธ ๕ ยอมไมเกดอกตอไป จงไมมวบากกรรมทจะตามไปสนองใดๆ ได เพราะไดเขาถงสภาวะ “วาง” หรอ “สญญตา” กลมกลนเปนธรรมธาตเดยวกบธรรมชาต โลกแหง สงขตธรรมจงไมมอ�านาจ หรออทธพลเหนออสงขตธรรมได 

• หลวงปดลย อตโล ไดเคยกลาววา “นพพาน เปนความวางอยางยง ปราศจากรป ปรมาณโดยสนเชง (หมายถงธาตดน - น�า - ไฟ - ลม กไม สามารถหยงลงในนพพานธาตได) ความวางนนจงบรสทธและสวางกลมกลน กบความวางและสวางของจกรวาล มนไมมตว ไมมตน หาทตงทอาศย ไมได เมอปฏบตไปลกๆ ไมยอทอ แลวจะรเอง”

ค�าวา “สวาง” ขางตนมไดหมายถงแสงทเราเหนดวยตาเนอ เพราะ ตาเนอมนษยเหนแสงไดในความถแสงทแคบๆ เทานน แสงของพระอาทตย เมอผานปรซม (Prism) จะแยกแสงออกมาเปน ๗ ส คอ มวง คราม น�าเงน

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม8

เขยว เหลอง แสด แดง หากเปนความถแสงทเหนอมวง (ultra-violet) ตาเนอคนกจะมองไมเหน แตมนมอย หรอหากเปนความถแสงทต�ากวาแดง (infra-red) ตาเนอคนกจะมองไมเหนเชนกน แตมนกมอย

ผ ทปฏบตธรรมโดยนงหลบตาท�าสมาธ เมอถงจดๆ หนง จะเหน แสงสวางโลงภายใน (เกดโอภาส) ทงๆ ทหลบตาอย และหองทนงท�า สมาธกเปนกลางคนปราศจากแสงใดๆ ทงสน ฉะนนในทมดสนทซงตาเนอ มนษยไมอาจเหนได อาจเปนทสวางสดๆ ในสมาธ หรอเปนทสวางทสตว หากนบางจ�าพวกมองเหนทมดในตอนกลางคนได 

สวนค�าวา “บรสทธ” นน คอความใสทเขาถงไดเมอถงจดๆ นน มน ไมใชสขาวหรอสใดๆ ทจะเปรยบไดในโลกแหงโลกยธรรม

• ค�าวา “นพพานง ปรมง สขง” หรอทแปลกนวา “นพพานเปนสข อยางยง” มไดหมายความวาจะไปเสพบรมสขในแดนนพพาน เพราะหาก เปนการเสพสข กเขาขายเปน “เวทนา” (คอ เปนความรสกท “สข - ทกข - หรอ เฉยๆ”) เมอเปนเวทนา มนกจดอยในขนธ ๕ ซงพทธศาสนาสอนวา “ขนธ ๕ เปนทกข” อกทง “เวทนา” กเปน ๑ ใน ๑๒ หวงโซของปฏจจ- สมปบาท ซงเปนหวงโซทท�าใหเกดทกขและท�าใหตองเวยนเกด - เวยนตาย ในวฏฏสงสารอยางไมรจกจบสน กลาวคอ :-

เวทนา  เปนปจจยใหเกด ตณหาตณหา  เปนปจจยใหเกด อปาทานอปาทาน เปนปจจยใหเกด ภพภพ   เปนปจจยใหเกด ชาตชาต   เปนปจจยใหเกด ชรา มรณะ โสกะ ปรเทวะ  ทกข โทมนส อปายาส ฯลฯ กองทกขและการเวยนวายตายเกด กเกดขนดวยประการฉะนแลวจะใหแปลประโยค “นพพานง ปรมง สขง” วาอยางไร?ผทเขาถงสภาวะนพพาน คอ ผทเขาถงสภาวะความเปนกลางตาม

9ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ธรรมชาต เพราะธรรมชาตจะไมเลอกขางปฏบต เชน ถาจะฝนตก จะไมม การเลอกปฏบตวา บานหลงนเปนคนด เปนผปฏบตธรรม ขณะนเขาก�าลง ตากผาทซกเสรจใหมๆ อย สวนคนทอยตดกบบานหลงน เปนคนเลว - คนชว และกก�าลงตากผาทซกเสรจใหมๆ เชนกน ฉะนน ขอเขาขางคนดท จะไมฝนตกถกบานเขา และขอฝนตกเจาะจงเฉพาะบานทมคนชวอยเทานน ซงกฎแหงธรรมชาตจะเปนเชนนไมไดอยางเดดขาด ฉะนน ผทเขาถงสภาวะ นพพานจะไมมการเลอกขางไมวาในดานบวกหรอดานลบอยางเดดขาด จตใจจงเปนอสระและเปนกลางอยางแทจรง เหมอนเชนสภาวะทมอย โดยธรรมชาต การด�ารงชวตโดยทมจตเปนกลาง และเปนอสระจากการ ถกครอบง�าโดยสงทงปวง เชน ความคดนก ระเบยบ แบบแผน ประเพณ หรอสงทถอปฏบตโดยทวไปในสงคม ฯลฯ จงสามารถละสกกายทฏฐ วจกจฉา และสลพพตปรามาส ไดอยางเดดขาดและสนทใจ อนเปนหนทาง เบองตนน�าไปสความเปนพระอรยบคคล เรมตงแตพระโสดาบนเปนตนไป

พระพทธองคกไดตรสไวมใชหรอวา ใหปฏบตตามทางสายกลาง อนไดแกอรยมรรคมองค ๘ เปนตน ซงจะเปนหนทางน�าไปสความหลดพน ในทสด การยดตดกบขวใดขวหนง ไมวาจะเปนขวไหนๆ กตาม จตของ บคคลผนนยอมไมเปนกลาง และไมเปนอสระ แลวจะเขาถงสภาวะนพพาน ไดอยางไร?

ส�าหรบผทปฏบตจนรแจงแทงตลอดใน “ขนธ ๕” (ซงเปนองคประกอบ ส�าคญในการมชวตแบบมนษย) จะเบอหนายในขนธ ๕ คอ เบอหนาย ใน รป เวทนา สญญา สงขาร และวญญาณ วา มนน�ามาซงทกข เพราะ ตองแบกอวยวะสวนตางๆ ในรางกาย (รป) แบกความรสกทเกดขนเมอได รบการกระทบ (เวทนา) แบกความจ�าไดหมายรทงสงดและไมด (สญญา) แบกความคด - นก - ปรง - แตง ทท�าใหจตตกเปนทาสของมนวา มนตอง เปนอยางน มนจะตองไมเปนอยางนน (สงขาร) แบกการรบรทผานมาทาง ตา - ห - จมก - ลน - กาย - ใจ (วญญาณ) เพราะสงเหลานลวนแลวแต

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม10

เกดขน - ตงอย - แลวดบไป จะไปบงคบบญชาใหเปนไปตามทใจปรารถนา เพอจะใหเปนนนเปนนไมได มนลวนแลวแตไมเทยง - น�ามาซงทกข - และ หาสาระแกนสารทจะเปนตวเปนตนดวยตวของมนเองแทๆ ไมได 

เมอจตเบอหนาย   จตยอมคลายก�าหนดเมอจตคลายก�าหนด   จตยอมหลดพนเมอจตหลดพนแลว  กรแจงชดวามนหลดพนแลว (คอไมตกอย

  ใตบงคบของอทธพลใดๆ)เมอไดมาถงจดน  กยอมทราบชดวาชาต (การเกด) สนแลวพรหมจรรย (การด�าเนนชวตทประเสรฐ) อยจบแลวกจทควรท�า (คอการบ�าเพญตนเพอสสภาวะนพพาน) ไดท�าเสรจแลวกจอนเพอความเปนอยางนมไดมอกตอไปเปนการเขาถงความดบทกขอยางแทจรงและตลอดไป เพราะเมอไมม

การเกด แลวจะไปหาทกขจากทไหนไดเลา? นแหละจงจะเรยกวา “บรมสข” อยางแทจรง 

• ตราบใดทผปฏบตขามไมพนวงจรแหงปฏจจสมปบาท และกฎ แหงอทปปจจยตา กลาวคอยงตกเปนทาสของมนอย เมอนนเรากยงอย ในวงวนแหงการเวยนวายตายเกดตลอดไป 

• จงจ�าไววา ประสาทสมผสทง ๕ อนไดแก ตา - ห - จมก - ลน - กาย ลวนตกอยภายใตอทธพลของโลกยธรรมทงสน สวน “จต” หรอ “ใจ” นน หากใชไมถกตอง กตกอยภายใตโลกยธรรมเชนกน นอกจากผปฏบต จะหนมาเอาใจใสปฏบตอยางจรงจง โดยยดโลกตตรธรรม (อนม มรรค ๔ - ผล ๔ - นพพาน ๑) เทานนเปนหลก จงจะสามารถขามพนโลกยธรรม ได และสามารถเขาถงนพพานไดในทสด

• พระพทธองคทรงตรสวา ไมวาจะมพระพทธเจามาบงเกด หรอไม มาบงเกดบนโลกน สงทมอยตามธรรมชาต (ซง “นพพาน” กเปนหนงในนน

11ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ดวย) มนกด�ารงอยของมนเชนนน เปนกฎแหงธรรมชาต - ธรรมดาของมน เชนนนไมเปลยนแปลง เพยงแตตถาคตเจาคนพบจงน�ามาเปดเผยและ จ�าแนกธรรม เพอใหเกดความเขาใจงายเทานน 

• ตามกฎของวทยาศาสตร สงทมมวลจะเคลอนทเรวกวาความเรวแสง ไมได (แสงเคลอนทดวยความเรว ๑๘๖,๐๐๐ ไมลตอวนาท หรอประมาณ ๓๐๐,๐๐๐ กโลเมตรตอวนาท) ฉะนน การจะขามพนโลกแหงสามมต (โลกยธรรม) เพอไปสโลกตตรธรรม (เหนอมตทสามขนไป) คอ เปนสภาวะ ทสามารถเอาชนะ space - time (กาล - อวกาศ หรอระยะทาง - เวลา) ได จะตองใช “จต” เทานน ซงเปนนามธรรมทไมมมวลไมมรปรางใดๆ ทงสน ฉะนนการฝกฝนจต + สรางปญญาใหกบจต จงเปนหนทางเดยวทจะไปส โลกตตรธรรมได

• “นพพาน” เปนสงททกๆ คน ไมวาจะเปนชนชาตใด นบถอศาสนา ใด อยในชนวรรณะใด มฐานะมงมหรอยากจน เปนหญงหรอชาย เปน ฆราวาสหรอนกบวช สามารถจะเขาถงไดทงสน เพราะมนเปนสภาวะอยาง หนงทมอยโดยธรรมชาตนนเอง (สงยตตนกาย สคาถวรรค) 

• “นพพาน” เปนสนทฏฐโก คอ ปฏบตเองกจะรแจงประจกษดวย ตนเอง ผไมฝกฝนปฏบตมาทางโลกตตระ (คอแนวทาง มรรค ๔ - ผล ๔ - นพพาน ๑) จะไมสามารถเขาถงได

“นพพาน” เปนอกาลโก คอ ไมจ�ากดกาล หรอ เกยวของกบเวลา ปฏบตถก ผลยอมตามมาเอง (องคตตรนกาย ตกนบาต)

• ผ ทยงยดมนจะไปสวรรคหรอไปเกดเปนพรหมในพรหมโลก ยอมไมอาจพบนพพานได เพราะ ๓๑ ภพ - ภม ยงจดอยในโลกยธรรม คอตองเวยนเกด - เวยนตายหาทสดไมได เพยงแตบางภพ - ภม มสขมากกวา ทกข และบางภพ - ภม มทกขมากกวาสข มนกสลบไปๆ มาๆ อยางนแหละ แลวจะบรรลธรรมพนทกขไดอยางไร 

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม12

• “นพพาน” เปนกระบวนธรรมฝายดบทกขอยางแทจรง สวนกระบวน ธรรมทเหลออนๆ ลวนแลวแตเปนฝายกอทกข (ไมวาจะกอมากหรอนอย กตาม) ค�าวา “ทกข” ในทน คอ มนไมเทยง ทนอยในสภาพเดมไมได 

ทกอทกขกเพราะไมร เทาทนความเปนจรงทมอยในธรรมชาต (ม “อวชชา”) มนจงน�ามาซงการยดตด เชน ยดตดในตณหา (อนมกามตณหา - ภวตณหา - วภวตณหา) แลวกเลยกลายเปนเหตปจจยเชอมตอกบอปาทาน (ยดมนถอมนอยางเหนยวแนนชนดถอนตวไมออก) จงกลายเปน “ภพ” (คอ อยากมชวตเขาเปนสวนหนงในสงทยดมนถอมนอยางเหนยวแนน) และเพอ ทจะตอบสนองความอยากและความยดมนถอมนเชนนน จงม “ชาต” (คอ การเกด ไมวาจะเปน “สภาวะ” ทเกดใหม ณ ขณะนนๆ หรอ เกดใน ภพชาตใหมหลงตายเพอจะไดเปนไปตามความอยากและความยดมนถอมน นนๆ) ทงหมดนจงเปนฝายกอทกขโดยม “อวชชา” และ “ตณหา” เปนตน เหต และน�ามาซงวฏฏสงสาร คอ เวยนวายตายเกดอยางหาทสดไมได

สวน “นพพาน” ซงเปนฝายดบทกข อยตรงขามกบฝายกอทกข โดย ม “วชชา” เปนตวน�า เพอปราบ “อวชชา”

หากเราม “วชชา” คอ ความรแจงของทกสงทมาสมผสกบเรา หรอ ทเราตองเกยวของดวย “อวชชา” กจะเกดไมได เชน ธรรมชาตทรงไวซง ความจรงทวา ทกอยางลวนไมเทยง (เปน “อนจจง”) มนเปลยนแปลงอย ทกๆ ขณะจต ทกๆ วนาททผานไป แมแตโมเลกลหรออะตอม กม โปรตอน นวตรอน และอเลคตรอน หมนวนรอบนวเคลยสของมน กอใหเกดการ เสยดส และมความรอนเกดขน มนจงแปรเปลยนสถานะของมนทละนอยๆ ไปเรอยๆ โดยทเราไมรสกตว แตเรากลบไปยดวา มนเทยง เมอมความรสก วา มนเทยง เราจงอยากจะใหสงทเรายดตดอยกบเรานานๆ ตลอดกาล ซงมนเปนไปไมไดโดยธรรมชาต พอสกวนหนง มนกตองจากเราไป หรอไม เรากตองจากมนไป เราจงตองประสบกบ “ทกข”

13ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ธรรมชาตบอกวา ไมมสงใดในโลกทจะเกดขนดวยตวของมนเองโดดๆ โดยเปนอสระ ไมตองพงพงอาศยใครหรอสงอนๆ แททจรงแลวทกสรรพสง ลวนตององอาศยเหตปจจยยอยๆ อนๆ เปนจ�านวนมากในการท�าใหมน เกดขน - ตงอย และดบไป ฉะนน มนจงไมมคณสมบตแทๆ ในตวของมน (intrinsic quality หรอ intrinsic characteristic) มนจงไมใชตว ไมใชตน ของมนเองแทๆ ทเราเรยกวา “อนตตา” นนเอง เชน มนษย แตละคน ไมใชจๆ กเกดขนเอง ลองลอยมาจากทองฟา แตมนตองอาศย เหตปจจยยอยๆ อนๆ ในการท�าใหเกดมขน เชน การสมสของพอ - แม ม ปฏสนธวญญาณมารวมเกด ตองอาศย อาหาร - อากาศ - แรธาตทจ�าเปน อนๆ ในการแบงเซลล เจรญเตบโตขนเปนทารกในทองแม แลวกคลอด ออกมาในทสด แลวเรากไปตงชอตามกตกาของสงคมหรอกฎหมายทมอย วา เปน ดช. ก., ดญ. ข., เปนตน แลวกไปเชอเปนตเปนตะวา นคอ ก. จรงๆ ข. จรงๆ เปนเพราะความหลง (ม “อวชชา”) เชนนแหละ จงกอ ใหเกดการยดถอตว - ถอตน ตามมาดวยการท�าทกสงเพอสนองอตตา - ตวตน เมอมการท�ากรรม มนกตามมาดวยวบาก (คอผลของกรรม) แลว กเกดความอยากใหมเพอจะสนองอตตา - ตวตน อกตอไป เรยกวาอยใน วงจร “กเลส - กรรม - วบาก” หมนวนอยเชนนไมรจกจบสน ทกขจงไม สามารถหมดไปได ไมวาจะเกดอกกภพชาตกตาม หากเรายงไมเสาะแสวงหาความจรงแท คอ ม “วชชา” นนเอง

“ พระพทธองคกไดตรสไวมใชหรอวา ใหปฏบตตามทางสายกลาง อนไดแกอรยมรรคมองค ๘ เปนตน ซงจะเปนหนทางน�าไปสความหลดพนในทสด การยดตดกบขวใดขวหนง ไมวาจะเปนขวไหนๆ กตาม จตของบคคลผนน ยอมไมเปนกลาง และไมเปนอสระ แลวจะเขาถงสภาวะนพพานไดอยางไร ? ”

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม14

ในเมอตว “อปาทาน” เปนตวกอทกข และสรางวฏฏสงสารขน แลว เราจะปราบ “อปาทาน” นไดอยางไร กตองใช “นพพทา” เปนตวปราบ “นพพทา” แปลวา ความเบอหนาย ความหายอยาก ความหายยดตด ไดแก การไมยดตดในขนธ ๕ ซงประกอบขนเปนตวตนของเรานนเอง

พอจตเขาใจในการท�างานของขนธ ๕ วามแตการท�างานของรป - เวทนา - สญญา - สงขาร - วญญาณ แลวมนกท�างานประสานกนตามเหต ตามปจจยของมน หาไดม “ตวฉน ของฉน” ท�างานไม อกทงการท�างานของ ขนธ ๕ กอใหเกดสงน - สงนนตามมา ผลเชนนนมนกเกดขนตามเหตตาม ปจจยของมน ไมใชมตวตนของฉนไปรบผลนนๆ แตเปนเพราะเราหลง (ม “อวชชา”) มาตลอด จงยงเขาใจผดวา มตวมตนท�างาน และมตวมตน เปนผรบผลแหงการกระท�า จงท�าใหเราเขาไมถง “อนตตา” คอความไมม ตว - ไมมตน หรอไมใชตว - ไมใชตน แตพอฝกไประยะหนง เกดการรแจง เหนจรงขนมา จตเกดความเบอหนาย (“นพพทา”) จตยอมคลายก�าหนด คอหมดความเพลดเพลนตดใจในสงนนๆ เมอเบอหนายและไมตดใจ จต จงอยากไปใหพนจากสภาวะนนเสย เพราะร ดวาหากยงหลงยดตดอย จะตามมาดวยความทกขอยางแนนอน เมอปฏบตมาถงขนนจตยอมหลดพน จากการยดมนถอมนดวยประการทงปวง จตจงเปนอสระ ไมถกเหตปจจย ปรงแตงอนๆ พนธนาการจนหลงเขาใจผด ดนไมหลด ภาวะเชนนเรยกวา จตถงซงความหลดพน (“วมตต”)

ผทเขาถงความเปนจรงของทกสรรพสง (ม “วชชา” น�า) ตว “นพ- พทา” จะเกดขนเอง และเมอตว “นพพทา” เกดขนแลว ตว “อปาทาน” จะ หายไปเอง กเหมอนกบวา หองทมดสนท ไมตองไปหาวธอะไรไปไล ความมดใหออกไป เพยงแตเราถอตะเกยง หรอจดไฟสวางขนในหอง ความ มดกจะหายไปเอง โดยไมตองไปไลมนใหเหนอยยาก กเชนเดยวกน หาก เราม “วชชา” เกดขนในจต หรอรตามความเปนจรงตามธรรมชาตทมน เกดขนและเปนกฎเกณฑตามธรรมชาตของมนเชนนน ตว “อวชชา” กจะ

15ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ไมมอทธพลเหนอจตใจเราอกตอไป • “นพพาน” ไมใชเปนการไปละ “อตตา - ตวตน” เพราะโดยธรรมชาต

แทๆ ไมม “อตตา - ตวตน” ใหตองละ เพราะสรรพสงลวนเปน “อนตตา” ดงประโยคทวา “สพเพ ธมมา อนตตา” แปลวา สงทงหลายทงปวง (หรอ ธรรมทงหลาย) ลวนเปนอนตตา แตสงทตองท�าลายหรอขจดออกไปจาก จต คอ “ความยดมน - ถอมนในอตตา - ตวตน” ตางหาก ไมใชไปท�าลาย หรอขจดตว “อตตา” ซงไมมอยโดยธรรมชาตแทๆ ของมน

• ในคมภรวสทธมรรค ไดมประโยคกลาวไวอยางนาฟงวา๑๖.๑ “ผท�ากรรมไมม ผเสวยผลแหงกรรมกไมม มแตเพยง “กรรม”

ซงเกดขนตามกระแสแหงการท�างานของรปกบนาม ตามเหตตามปจจย”๑๖.๒ “ผกอทกขไมม ผรบผลแหงทกขกไมม มแต “ความทกข” ท

เกดขนภายใตกระแสการท�างานของรปกบนาม ตามเหตตามปจจย”๑๖.๓ “ผ สรางสงสารวฏไมม ผ ทไปเกดใหม  (มตวมตนทไมม

วนตายไปเกดใหม) กไมม มแตเพยงกระแสหมนวนแหงการท�างานของ รปกบนาม ซงเปนไปตามเหตตามปจจย”

๑๖.๔ “ผเดนตามอรยมรรคมองค ๘ ไมม และผรบผลแหงการเดน ตามอรยมรรคกไมม มแตหนทางใหด�าเนนไปเพอความพนทกขของ “นาม” (คอ “จต”) ซงเกดขนตามเหตตามปจจย”

๑๖.๕ “ผเขาสพระนพพานไมม และผรบผลแหงกระแสพระนพพาน กไมม มแตสภาวะธรรมชาตทเปนความวาง ความเปนสญญตา ความดบ - เยน ซงสมผสไดโดย “ธาตร” ทปราศจากการปรงแตงใดๆ ทงสน”

(โปรดตดตาม “ตอนท ๕” ในฉบบหนา)

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม16

ธรรมะของพระพทธเจา ถาเราท�าถกตอง ขอแรกเลย เราวดผลไดดวยตนเอง ขอท ๒ ไมเนนชา พวกเราทเปนนกปฏบตทงหลาย ไดท�ามาใน ชวงระยะเวลาหนงแลว กลบมาใครครวญนะคะวาสงทเราท�าอยน เราวดผล ไดดวยตวเองจรงๆ ไหม ตามค�าสอนของพระพทธเจา 

ตดตอนจากการสนทนาธรรมเรอง “ปญหาของผปฏบตธรรม” ท รพ.สมทรปราการ

คณมาล ปาละวงศ

ต ร ว จ ส อ บต น เอ ง

17ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

อนดบแรกเลยนะคะ เหนกเลสตวเองไหม ขอสอง มสตไหม ทานทยงไมเคยฟงซดหลวงพอเลย เถยงกนตายเลยนะ วาคนในโลกใบนท หลวงพอบอกวาไมมสต วนหนงถาเราลงมอปฏบตธรรมเพอทจะพนทกข จรงๆ สตทเราจะใช เราจะใชสตปฏฐาน ๔ กคอสตทมารความเปนจรง ของกาย ความเปนจรงของใจ แตสตทกวนนทเราท�ามาหากน เปนสตทเรา สงไปอยกบสงขางนอกทงหมด เชนวนนตนเชา เรารเลย เดยวเราตองรบไป สงลกเขาโรงเรยน หลงจากนนเราตองไปประชม เสรจแลวเราตองไปนด ลกคา เรารเรองราวขางนอกทงวนทจะท�าทงหมดเลย ยกเวนวาในขณะนน กายเราเปนยงไง จตใจเราเปนยงไง เราหลงไปอยในความกงวล เราหลงไป อยในความคด เรากแทบจะไมเหนสงเหลานเลย

อกกลมหนงทภาวนามานานแลว กจะมค�าตอบอยในใจวา เรายงไม เหนจรงๆ เรายงไมเหนความชดเจนจรงๆ วาเราปฏบตแลวเราไดอะไร เรา ไดแตวาเราไดลงมอปฏบต แตสตเปนอยางไร ความทกขกยงจมกองอย มาลบอกเลยวา ถาเราท�าไดถกตอง เราวดผลดวยตนเอง ความทกข กระเดนออกไปตอหนาตอตาเลยนะ ตวอยางของนกปฏบตธรรมทงหลาย ทมาสงการบานหลวงพอ เขาพดดวยตวเองเลยวาความทกขกระเดนออก ไป แตอยกบความทกขนะ ไมใชวาเราท�าเพอใหหายทกขเลย ไมใช เราอย กบความทกขตรงนแหละ แตเราไมทกขได

เปรยบเหมอนดอกบว หากเราคดถงศาสนาพทธ เราใชดอกบวเปน สญลกษณใชไหม บวเกดจากอะไร เกดจากโคลน เกดจากตม แตบวน ไมเคยเปอนโคลน ไมเคยเปอนน�าเลย ฉนใดฉนนน จตใจทพฒนาไดด ถกตองตามค�าสอนของพระพทธเจาแลว เราสามารถทจะวดไดดวยตนเอง วาวนหนงความทกขนน มนหลดกระเดนไป เราอยแบบเดมนแหละ เราวด ดวยตวเองเลย ปญหานกรณแบบนมนเคยเกด ทกครงทเกดเรองแบบน ปะฉะดะตลอดเลย แตวนหนงทเราลงมอปฏบตถกตองตามค�าสอนของ พระพทธเจา เราจะเหนดวยตวเองเลยวาความโกรธทมนเคยเกด มนมไหม

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม18

สภาวะของนกปฏบต ถงแมถกตองตามค�าสอนของพระพทธเจากจรง แตตองพาจตนมนเรยนรไปไดดวย แลวถาเราเปนชาวพทธ เราจะรเลย เมอมเหตกเกด หมดเหตกดบ

มนมนะ มนยงอย มนไมไดหายไป แตมนไมลนกายไมลนใจออกไป มน แคอยภายใน แลววนหนง ถาพาจตดไปเรอยๆ มนจะเขาใจไดมากขนวา เมอไหรเรามสตตวจรงเกด กเลสจะอยดวยไมได มนไมใชเรองอศจรรย ลกลบ วาวนหนงเราลงมอภาวนาแลว ท�าไมความโกรธมนหายไป มนไมใช เรองมหศจรรยนะ เพราะธรรมชาตของจตมนท�างานทละขณะ

ยกตวอยาง คนทวไปมกจะคาดหวงนะ ถาวนหนงเขารวาเราเปน นกปฏบตธรรม เขาจะตองคาดหวงวาเราตองไมโกรธอนดบแรกเลย ไมจรง นะคะ ความโกรธนมเพราะกเลสมนพอก มนพอกมานานนบกภพกชาตนะ วนหนงมาปฏบตลงมอ ๓ ป แลวบอกวาหายไปเลย มนเปนไปไมได ถาเปนไปไดกบงคบอก พวกเพงทงหลายแหล แลวสดทายพวกเพงนนะ พวกคนกลมแรกน มนจะกลบมาเจอสภาพแวดลอมทเปนจรงทเราตองอย กบมน มนหลดออกมา วนไหนสมาธหยอน กระแทกออกมาปบ พวกนบวก ดอกเบยไปเยอะเลย เพราะฉะนนคนทอยรอบขาง ใครเคยลองสงเกตไหมวา รอบๆ ตวเรา บางครงบางทาน เขาบอกเขาเปนนกปฏบต ปฏบตยงไงนะ คนไมเขาใจ มนอารมณรายมากเลย เราตองดใหเปนนะ เพราะวาการท ปฏบตแลว ถามนยงลนกายลนใจ มนมเหมอนกน ถาจดนนมนแรงมากๆ เชน บางครงบางทานยงโมโหลกอย เรองลกมนเปนเรองทพดยากนะ เพราะ

19ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

วามนใกลมาก พอแมอกแบบหนง แตบางทานเปนนกปฏบตเหมอนกน แตร เรองชาวบานหมดเลย ขางบานท�าอะไร แลวกไปโมโหเขา อนนก อกแบบนะ โกรธเหมอนกน แตโกรธคนละแบบ 

โกรธคนละแบบ ในทนคอหมายความวา สภาวะของนกปฏบต ถง แมถกตองตามค�าสอนของพระพทธเจากจรง แตตองพาใหจตนเรยนรไปไดดวย แลวถาเราเปนชาวพทธ เราจะรเลย เมอมเหตกเกด หมดเหตกดบ เชน สมมตแมตาย เหตมนยงเกดอยเลย แลวเพอนบอกวา เธออยาเสยใจ หรอบางคนอกหก คนทมาปลอบเรา พดวา เธออยาไปคดถงเขาซ โอโห มนไดไหมละ ใชไหม จตมนสงไมได ถาสงไดมนกจะด แตคนทวไปเขาใจ อยางนน เพราะฉะนน จตมนท�างานทละขณะ วนหนง เมอเรายอนมาดใจ ไดทน วา ออ เราโกรธ ทนททเรารวาโกรธ ตอนนนท�ายงไง เราไมไดด คนทท�าใหเราโกรธ เราไมไดดสงทท�าใหเราโกรธ เรากลบมาดใจของเรา ความโกรธนนกดบ เพราะเหตมนหมด ไมไดไปดเขา ตอนนนยอนมาด ใจตวเอง 

แตบางคนเปนอยางไร รแลววาโกรธแตท�าไมยงไมหายโกรธ จต ดวงใหมมนเกดแลวคะ มนอยากหายโกรธ ความอยากคอความโลภ มน เกดใหมแลว จตอกศลเกดขนดวงใหม เราดไมทน แลวเรากจะรสกท�าไม ฉนไมหายโกรธ ฉนรวาฉนโกรธ แตท�าไมไมหายโกรธ เพราะเราดไมทน แลว จตดวงใหมจตมนเรวมากนะ ถาในต�าราเขาจะบอกเลยวา นอะไรคะ ขวดน�า ทนททบอกวาขวดน�า จตท�างานไปแลว ๑๗ ขณะ ทกขณะ มชอหมดเลย จตมนไวมาก เพราะฉะนนถาเราไมพาจตใจยอนกลบมาดวา ในแตละวน กายมนเปนอยางไร ใจมนเปนอยางไร สตมนจะไมเกดเลย เพราะธรรมชาตของสตเกดจากถรสญญา สตเกดจากการทเราจ�าไดหมายร สภาวะของการท�างานของกายกบใจ

(โปรดตดตามอานฉบบเตมในหนงสอ ซงจะจดพมพธรรมทานเรวๆ น)

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม20

ทานพทธทาส อนทปญโญ

บวชอย

ทบาน

21ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

หลกปฏบต วธการบวชอยทบาน

ค�าวา “บวช” แปลวา เวนหมดจากทควรเวน กคอเวนจากการปฏบต หรอการเปนอยชนดทเปนทกข, สงใดเปนไปเพอความทกข เราจะเวนเสย โดยเดดขาด โดยทานพทธทาส ไดใหหลกปฏบต (ตามหมวดธรรมทมชอ วา อนทรย ๕) ดงน 

๑. มศรทธา - มความเชอ โดยทานให เชอ ๒ อยาง คอ - เชอวาธรรมเปนเครองดบทกขไดจรง เชอวาธรรมเปนทพงไดจรง - เชอวาตวเองสามารถจะปฏบตธรรมเหลานนได อยทบาน แตใหมศรทธาเตมเปยมทง ๒ ประการ คอมศรทธาใน

ธรรม และศรทธาในตวเองวาจะสามารถปฏบตธรรมได เมอรวมก�าลงกน ทง ๒ อยางนแลว กเปนศรทธาทสมบรณในการทจะบวชอยทบาน 

๒. มวรยะ - มความเพยรและกลาหาญ ใน ๔ อยาง คอ ปองกน, สละ, สรางสรรค และรกษา - ปองกน คอ ปองกนไมให สงทไมควรจะเกดจะมนน (ความชว

อกศล กเลส) เกดมขนมา - สละ คอ สงทไมพงปรารถนา (ความชว อกศล กเลส) ทเกดขน

แลว ใหกลาทจะสละมนออกไปเสย - สรางสรรค คอ สงทยงไมม (ความด ความงาม กศล สจรต) ท

ควรจะมในตนทมนยงไมเคยม กตองสรางใหมขนมา - รกษา คอ ความดงามทสรางสรรคขนมาแลว กตองมการรกษาไว

หรอพฒนาใหเจรญงอกงามยงๆ ขนไป 

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม22

๓. มสต - ตองใชในทกกรณสต นเปนธรรมพเศษ เปนธรรมจ�าเปน ส�าคญทจะตองใชในทก

กรณ โดยมหลกวา ในขณะทสมผสหรอกระทบ สงตางๆ เราตองมสต คอ เมออะไรมากระทบจต ทางตา ทางห ทางจมก ทางลน ทางกาย ใหเปน การรบรสงนนๆ หรอรสกอารมณนนๆ ดวยสต ใหสมผสดวยวชชาหรอ ปญญา อยาไดสมผสดวยอวชชาหรอความโง และใหฝกฝนอยเปนประจ�า ฝกสต ฝกสต ฝกสต 

๔. มสมาธ - มจตมนคง ตงมน มงนพพานเปนอารมณ ท�าสมาธไมใชหมายถงไปนงหลบตาตวแขงทอเปนทอนไม แตใหท�า

ทกอยางทกทาง กลอมเกลาจตใจใหเปนจตทมจดหมายเดยว อารมณเดยว ทเรยกวา เอกคคตา 

ทนเราบวชอยทบาน กหาโอกาสทจะฝกสมาธ เมอก�าลงท�าการงาน อย กท�าสมาธได เชนวา ถาเราจะตองกวาดบาน เมอก�าลงกวาดอยนน ขอใหจตมนก�าหนดอยทปลายไมกวาดอยเรอยไปๆ กวาดเรอยไป จตอย ตรงนนตลอดเวลา หรอ เมอลางหมอ ลางจาน กเหมอนกน เมอเอาอะไร มาถหมอถจาน จตกใหไปอยทตรงนน แคนงายๆ คณกเปนผมสมาธ เหมอนกบนงสมาธอยในปานนแหละ แตวาท�าสมาธทบาน 

ทนกท�าทกอรยาบถ ยน เดน นง นอนเมอยน เทาแตะพนตรงไหน ก�าหนดตรงนน เมอเดน กเหมอนกน เทามนยกขนมา เทามนวางลงไป จตกใหอย

ทนน มนกเปนสมาธ แตกมอยางอนหลายวธ  เช นก�าหนดลมหายใจ ก�าหนดพทโธ

อะไรกได หมนฝกสมาธ 

๕. มปญญา - รความจรงทควรร ปญญา แปลวา ความร คอ รสงทควรร, รความจรงทควรร ความ

23ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

จรงทดบทกขไดนน เปนความจรงทควรร ยกตวอยางงายๆ “แมไกฟกไข กฟกใหดกแลวกน ไมตองคดวาลกไกจงออกมา จะเขย จะกก จะกลบ จะท�าใหอนใหเยนอะไรกแลวแต ใหมนถกตองตามวธของการฟกไข, แลวลกไกกจะออกมาเอง โดยทแมไกไมตองหวงวา ลกไกจงออกมา ลกไก จงออกมา ถาแมไกตวไหนมนหวงวาลกไกจงออกมา บนวา ลกไกจงออก มา มนเปนแมไกบา มนใชไมได” คนนกเหมอนกน จะท�างานหรอกระท�า การตางๆ กท�าใหมนถกตองดวยสตปญญา โดยไมตองมความคดหวง เปนตวกของก วาออกมา จงออกมา จงไดมา จงไดก�าไร จงอยางนน จง อยางน ซงเปนเรองของตวก ของกอยางนน มนท�าใหเปนทกขเปลาๆ แลว มนกไมไดดวย และมนอาจจะท�าใหงานเสยกได พอความคดเกดขนอยาง นน มนจะมด มนจะกลม มนจะรอน มนจะเปนทกข หรอจะเปรยบดวย ตวอยางงายๆ อกอยางหนง คอ ไปซอลอตเตอรมาแลว กอยามาหวงให มนรบกวนจตใจ ซอแลวกแลวไป ถงเวลามนออกกไปตรวจด มนถกหรอ ไมถก แตบางคนเขาไมชอบอยางนน เขาชอบซอเอามาท�าใหมนบา ใหมน หวง นอนหวง นงหวง จนมนจะเปนโรคประสาท 

สรป แนวทางปฏบต “การบวชอยทบาน”- เวนจากสงทควรเวนโดยประการทงปวง อยทบาน - แลวกประพฤตหนาททควรประพฤตปฏบตอยอยางดทสด - อยางเตมก�าลง เตมสตปญญาสามารถอยางดทสดในหนาทของตนๆ- แลวกเปนสขอยกบการท�าหนาทของตน - โดยไมมกเลสตณหา ทจะหวงผลอยางนนอยางนมาสนองกเลส 

“ท�างานทกชนดดวยจตวาง ยกผลงานใหความวางทกอยางสน กนอาหารของความวางอยางพระกน ตายเสรจสนแลวในตวแตหวท”

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม24

ตงแตตนเรองจนจบเรอง ไมมตวก ไมมของก มนไมมความทกข ไมมปญหาอะไร, มจตทบรสทธ อยดวยปญญาและความสขสงบ ... นคอ “บวชอยทบาน”

ในบทความ ทานพทธทาส ยงทงทายตดตลกไววา “ใครเหนดวยกลองด บวชอยทบาน แตไมไดหมายความวา ใหสกไป

อยทบานกนเสยใหหมด แตหมายความวา แมอยทบานกอยานอยใจ อยา เสยใจ, แมอยทบานกสามารถทจะท�าใหไดดทสดได ขอใหผทอยบาน หรอ ยงอยทบานนน จดแจงปรบปรงใหชวต การเปนอยของตนนน อนโลม เขากนกบการบวช โดยสมาทานสกขาบท คอ ศรทธา วรยะ สต สมาธ ปญญาธรรม ๕ ประการน แทรกอยในการปฏบตธรรม ตงแตตนจนถง ขนสดทาย จะไดใชเวลาทบานใหเปนประโยชนมากทสด แมจะตองยง อยทบานกไมเสยหาย พดงายๆ วา “การบวชอยทบาน ถาท�าไดนะ… นาอศจรรยกวาบวชอยทวด”

ค ว า ม เ พ ย ร

ไอนสไตนเคยพดไวทำ�นองว�  คว�มสำ�เรจอนเอกอของ 

มนษยแตละครงนน  อจฉรยภ�พมสวนเพยง  ๑  เปอรเซนต

อก  ๙๙  เปอรเซนตเปนผลของคว�มวรยอตส�หะ  มใกลเคยงกบพทธ- 

ศ�สน�ม�ก  จนบ�งทไดชอว�ศ�สน�แหงวรยะ  (วรยว�ท)  คนทถง 

วมตตธรรมนนไมจำ�เปนตองมปญญ�ลำ�เลศดงพระพทธองคหรอ 

พระส�รบตร  แตห�กมศรทธ�ในคว�มเปนมนษยทส�ม�รถเข�ถงศกยภ�พ 

สงสดของตนได  และห�กมวรยะเพยรพย�ย�มดวยคว�มเชอมนใน 

ก�รทำ�ง�นของตวเองแลวยอมไปสจดหม�ยไดในทสด

จ�กหนงสอ ไมระยอตอความทอแท 

โดย พระอ�จ�รยไพศ�ล  วส�โล

25ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ธรรมชาตของมนษยสวนใหญ มกมความฝนและความหวง บางก ฝนอยากเปนคนรวย ฝนอยากเปนคนสวย ฝนอยากเปนนกรอง ฝนอยาก เปนดารา ฝนอยากเปนหมอ เปนพยาบาล สารพดฝน สารพดหวง นนมน ไมใชเรองแปลก ไมแปลกหรอกทคดฝน แตส�าคญวา ฝนจะเปนจรงได อยางไร พระพทธองคทรงมทางออก ทรงชบอกการสรางฝนใหเปนจรง ถา รจกสรางเหตใหถกตรง ผลกยอมปรากฏขนเอง 

ฝนอาจารยธรยทธ เวชเจรญยงท เ ป น จ ร ง

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม26

ฝนอยากจะเปนคนรวย แตไมขยนท�ากน ไมรจกเกบออม ไมรจก คบมตรทด มแตเทยวเลนดมกนไปวนๆ การพนนไมเคยเวน สรานารไมเคย ขาด ไมฉลาด ประมาทในการใชจาย มกชอบเสยงหวยรวยลอตเตอร หวง รวยทางลดกบการพนน นนลวนเปนทางเสอม ทางแหงความหายนะยากจน

ฝนอยากจะเปนคนสวยรวยเสนห แตมกชอบเปนคนขโกรธ ขเกยจ ขอจฉา จจขบน ชอบนนทาวาราย หนาบดหนาบง เอาแตใจตวเอง เหน แกตว กลวเสยเปรยบ ปากรายใจด�า วาจาเชอดเฉอน ใครจะบอกกไมเชอ ใครจะเตอนกไมฟง ท�าตวอยางน แลวมนจะสวยรวยเสนหไปไดอยางไร

ฝนอยากเปนนกรอง ฝนอยากเปนดารา นกวาตวเองหลอสวยเดน แตชอบมาสาย ไมตรงเวลา ขาดวนย ไมเชอฟงใคร ขาดสมมาคารวะ ไมขยน อดทน ออนซอมออนฝก เพยงแคนกฝนไปวนๆ แลวมนจะเดนจะดงไปได อยางไร

ฝนอยากเปนคณหมอ ฝนอยากเปนพยาบาล แตกขเกยจขคราน ไมขยนท�าการบาน ไมขยนอานหนงสอ เอาแตเทยวเลนลนลาไปวนๆ มว แตโทษคนนนวาคนน โทษฟาโทษดน โทษโชคชะตาฟาลขต แตไมเคย คดโทษตวเอง แลวจะเปนหมอเปนพยาบาลไปไดอยางไร

มนษยตองการความสข แตกชอบเอาชวตไปคลกอยกบอบายมข มนษยตองการความด แตกชอบใหผโลภ ผโกรธ ผหลง มาสงลงในใจตน สดทายกไดแตนงบนวา ท�าดไมไดด ท�าดไมมใครเหน 

มนษยตองการความสงบ แตกชอบเอาเรองรกรงรงมาใสจต ชอบ คดฟงซาน ตกอยในวงวนแหงความคด คดจนกลมใจ คดจนนอนไมหลบ โดยไมรจกสลดความคด แลวจตจะสงบไปไดอยางไร

มนษยตองการอสรภาพ แตกชอบหาเครองรอยรดมาผกมดตวเอง อยากไดอสรภาพ แตกขาดปญญา โดยไมรวาจะตองสรางเหตอยางไร จง จะไดในสงทตนคดฝน พระพทธองคทรงเปนผชบอกทางในการสรางเหตให ตรงกบผล ตองมความแยบยล และแยบคายในการสรางเหต จงจะบงเกด

27ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ผลเปนจรง อาทเชนฝนอยากใหชวตมความสข ตองร จกเอาชวตไปเสพค นกบสงท

เปนบญเปนกศล เชน รจกใหทาน รกษาศล เจรญภาวนา หากเราใชชวต ใกลชดกบกศล ผลยอมท�าใหใจเปนสข เพราะกศลมผลท�าใหเกดความสข นนเอง

ฝนอยากเปนคนสวยรวยเสนห ตองฝกตนใหเปนผรจกให รจก แบงปน มเมตตาธรรม มความอดกลนอดทน มน�าใจไมตร มกรยาวาจา สภาพเรยบรอย ออนนอมถอมตน มความซอสตยสจรต มจตสมมาคารวะ ไปทไหนใครกรก อยทไหนใครกชอบ นแหละ คอเสนหมหานยมทแทจรง

ฝนอยากเปนคนด ตองดดวยศล ดดวยธรรม ความชวนอยนด อยาคดท�า ความดนอยนดใหคดท�า ท�าดอยาหวงผล อยาหวงใหใครตอง มาชนชมวาเราเปนคนด ท�าดเพอความด ท�าดใหพอด ท�าดใหถงด ท�าดให ถกด ท�าดแลวไมยดตดในด ท�าดเพราะเหนวา สงนนเปนสงดมประโยชน จงท�า 

ฝนอยากใหใจสงบไมคดฟงซาน ตองรจกฝกสมาธใหจตไดพกอย ทกายทใจบาง เชน ฝกใหจตไดพกอยทลมหายใจเขา - ออก หายใจเขาให รสกผอนคลาย หายใจออกใหรสกสบาย หรอจะใหจตระลกถงคณของ พระพทธ พระธรรม พระสงฆ ระลกถงศลทเรารกษา ระลกถงความดทเรา เคยท�ามา เมอจตนอมระลกรอยในอารมณทเปนกศล ยอมมผลท�าใหใจได รบความสขสงบเยน 

จะเปนอะไรกเปนเถด  ถาเปนแลวเกดประโยชน แตสดทายตองไมหลงยดความมความเปนใดๆ ใหรจกเปน รจกวาง  ใจจงจะวางจากทกขไดอยางแทจรง

“

”

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม28

ฝนอยากเปนผมปญญา เปนอสระจากความทกข ตองฝกเจรญ วปสสนา ใหเหนความจรงของชวตวา กายใจนมนเปนทกข ไมใชเปนสข กายใจนมนไมเทยง แปรปรวนเปลยนไปไมคงท กายใจนบงคบบญชาใหเปน ไปดงใจปรารถนาไมได กายใจนไมใชตวเราของเรา กายใจนแปรปรวน เปลยนไปตามเหตตามปจจย บอกกไมฟงสงกไมเชอ ถาใครไปยดเอาไว มนจะใหความทกขเปนรางวล ยดมากกทกขมาก ยดนอยกทกขนอย ไม ยดกไมทกข

ถาจะตงค�าถามวา ฝนจะเปนจรงไดนน ตองเรมตนจากอะไร ตอง เรมตนจากการศกษาค�าสอนของพระพทธเจา ใหเกดความรความเขาใจ เมอเขาใจแลวกหมนฝกฝนจนช�านาญ ไมชาไมนานฝนนนกจะกลายเปน จรง จะเปนอะไรกเปนเถด ถาเปนแลวเกดประโยชน แตสดทายตอง ไมหลงยดความมความเปนใดๆ ใหรจกเปน รจกวาง ใจจงจะวางจาก ทกขไดอยางแทจรง

ไมผดทคดฝน แตฝนจะไมสมฤทธ ถาเอาแตคดเอาแตฝนจงหมนสรางเหต แลวฝนนนจะกลายเปนจรง

ธรยทธ เวชเจรญยง๒๘ พฤษภาคม ๒๕๕๙

ชมรมกลยาณธรรมแจกสอธรรมทานทกๆ เดอน ตดตามขอมลไดจากเวบไซต กลยาณธรรม (www.kanlayanatam.com) และ Facebook Page : Kanlayanatam หรอโทรสอบถามขอมลไดทชมรมกลยาณธรรม ส�านกงานปากน�า สมทรปราการ โทร. ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ (คลนกอจฉราทนตแพทย)ขอเชญตดตามชมเทศนาธรรมและธรรมบรรยายของครบาอาจารยผาน กลยาณธรรมทว ทางเวบไซตกลยาณธรรม www.kanlayanatam.comรายการหนงสอธรรมทานทงหมดทจดพมพโดยชมรมกลยาณธรรม ทานสามารถ เขาไปหาขอมลหนงสอไดในเวบไซตชมรมกลยาณธรรม และอานเนอหาใน แตละเลมไดเปนธรรมทาน ในคอลมน “หนงสอแนะน�า”

ขาวประชาสมพนธจากชมรมกลยาณธรรม

29ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

เมอหลงตดสขกคอหลงตดทกขเพราะ สข ทกขมาจาก...ใจดวงเดยวกนหลวงปขาว อนาลโย

ทำ�จตใหอยเหนอสขเหนอทกขคอ เป�หม�ยของพระพทธศ�สน�

ความสงบทเกดจากปญญานน จงมใชความสขแตเปนความรเหนตามความเปนจรงของความสข ความทกข แลวไมมอปาทานมนหมายในสขทกขทมนเกดขนมา ท�าจตให “เหนอสขเหนอทกข” นนทานจงเรยกวาเปนเปาหมายของพระพทธศาสนาอยางแทจรง

หลวงพอชา สภทโท

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม30

ขออนโมทนากบทกๆ ทานทไดตงอกตงใจกบการศกษา ความทพวกเรา ตงใจกบการปฏบตนแหละคอเรองส�าคญทสด พระอาจารยกอยากจะบอก วา ตงแตพระอาจารยไดยนเรองราวของชมรมของเรา เหนการท�างาน ของชมรมพวกเรา ไดเหนการท�างานผานการทพระอาจารยไดตดตาม

คอความผกพนทางใจ

พระอาจารยครรชต อกญจโน ใหพรในวนปดการอบรม“กลบมารสกตว” ณ หองประชมพระเทพโมล

อาคารผปวยนอกชน ๔ รพ. สมทรปราการ ๑๐ ก.ค. ๒๕๕๙

31ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

หลวงพอค�าเขยนมา จนกระทงเรากตดตามเรองราวของชมรมท�านนท�าน เรากเหนความอตสาหะความมงมนในการทจะสรางสมมาทฏฐ และกเผยแผ ความรทจะน�าพาสการพนทกขซงเปนค�าสอนของพระพทธเจา ผานพอแม ครอาจารย ผานครบาอาจารยตางๆ ใหคนไดเหนไดสมผส พระอาจารยวา นคอกจกรรมทนาสนใจมากๆ เพราะวามนท�าใหเกดกระบวนการตนตวใน การปฏบตขนมา ถอวาชมรมของเรามผลงานมากๆ ในเรองเหลาน ในเรอง ทจะผลกดนใหเกดการปฏบต ผลกดนใหเกดการการฟงธรรม เผยแผ ค�าสอนของพระพทธเจา ถอวานเปนกจกรรมทเปนบญเปนกศลอยางยง แลวเรากรวมแรงรวมใจกนอยางเขมแขง ท�างานกน

ถามโยมทรจกกบพระอาจารย โยมเลาวา เขาท�ากนแบบตงใจจรงๆ แลวตางคนตางกมาจากทกทแหละ เขาไมไดตงกองก�าลงชมรมไวทไหน หรอก (หวเราะ) ชมรมทแบบวา...มหมอจมเปนจดศนยกลาง หมอจมบอก วาจะท�าเรองน คนนนกวงมา คนนกวงมา ประกาศตองการอนนปบ คน กวงมา มนเปนอะไรทดมากเลยนะ ...พระอาจารยบอกวา “ออ...เหรอ อย...ดเนอะ” มารวมกนพรบ ท�างานปบๆๆ พอส�าเรจกสลายโต เหมอน พวกนนจารวมท�ากจกรรมแลวกหายวบไป พอจะท�างานกพรบๆๆ แลว กวาบ...หายไป พระอาจารยวานคอการท�างานแบบทมนบงบอกถงการ ละอตตาตวตนลงไปดวยในตวนะ ทกคนมงเรองงานเปนหลก มงเรองงาน ทจะท�างานใหส�าเรจลลวง ท�ากนเสรจแลวกพากนวาบหายไป พอจะท�างาน ใหมกพรบเขามา เปนอะไรทรวดเรวมาก 

พระอาจารยวานเปนรปแบบทดในการท�างานนะ ฟงเขาเลาใหฟงนะ เรากบอกวา ออ จรงเหรอ เปนแบบน เฮย...แตเวลาท�างานท�าไมท�างานใหญ จงเลยละ เขาเอาคนทไหน ชมรมเขาใหญมากเลยใชไหม ถามโยม โยมบอก วา...ชมรมกมหมอจม (หวเราะ) ชมรมมหมอจมกบมใครไมร มไมกคนหรอก ทเปนชมรมอะไรอยางน แตวาทงหมดกคอชมรมนนแหละ คอชมรมนก ตมกนเขามา เปนแบบวาจตอาสา แบบวาสดยอดเลย ฟงเขาเลาแลว อยาง

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม32

ของหนกเหมอนกน ของหนกแบบวาชอวาเปนจตอาสาของชมรมเหมอนกน นะคะพระอาจารย แตวาแบบวาพอมงานกตมเขาไปกบเขา อะไรอยางน

พระอาจารยบอกวา เออ จรงวะ พระอาจารยวานเปน “เรองของความ ผกพนทางใจ” เปนเรองของการผกพนทางใจกนเนาะ ผกพนทางใจทเราจะ ชวยเหลอกน แลวทส�าคญคอเปนการผกพนทางใจทมองเหนจดหมาย เดยวกน คอจดหมายในการทจะรวมกนในการเผยแผค�าสอนทจะน�าพาส ความพนทกข ค�าสอนของพระพทธเจา ค�าสอนครบาอาจารยทจะน�าพาส ความพนทกข พระอาจารยวานคอการมองเหนรวม มสมมาทฏฐเสมอกน มทฏฐสามญญตา มสลสามญญตา เมตตากายกรรม เมตตา วจกรรม เมตตามโนกรรม อะไรนแหละ สาธารณโภค (มคนชวยตอบ) โอย...จ�าเกง มากเลย พระอาจารยจ�าเรองพวกน จ�าหวขอธรรมะนไมคอยไดเลยนะ แต กพดตรงๆ เลยนะวาจ�าไมได เชอไหม จนโยมทนมนตพระอาจารยบอกวา จ�าไมไดกไมตองพด...อายเขา พระอาจารยวา อายท�าไม กเดยวเขาหาวา พระอาจารยไมรจรง กไมร... จ�าไมไดกคอจ�าไมได ถาบอกวาใหอธบาย กอธบายไดวาอะไรคออะไร แตวาจะใหจ�าชอมนจ�าไมได จ�าชอคนยงจ�า ไมไดเลย มนเปนเรองของการใชความจ�ามากเลยเรองพวกน

เพราะฉะนนจะเหนไดวามนเปนเรองทเสมอกน มนท�าบญมาดวยกน เขาใจไหม เปนการท�าบญมาดวยกน ท�าบารมมาดวยกน พอถงจดหนง มนจงมารวมกนท�า เพอท�าบารมของพวกเราใหเตมบรบรณ พระอาจารย

พระอาจารยวานเปน  ‘เรองของความผกพนทางใจ‘ ผกพนทางใจทเราจะชวยเหลอกน แลวทส�าคญคอเปนการผกพนทางใจ ทมองเหนจดหมายเดยวกน คอจดหมายในการทจะรวมกนในการเผยแผค�าสอนทจะน�าพาสความพนทกข ค�าสอนของพระพทธเจา ค�าสอนครบาอาจารย ทจะน�าพาสความพนทกข

“

”

33ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ขาวประชาสมพนธงานแสดงธรรมของชมรมกลยาณธรรม

๑. ขอเชญรวมเปนเจำภำพโรงทำนอำหำรมอเชำและมอกลำงวน เพอให บรการอาหารเพยงพอแกผฟงธรรมประมาณ ๓,๐๐๐ คน ทานผมจต ศรทธาสนใจรวมเปนแนวหลงทางธรรม กรณาตดตอ โทร. ๐๒-๗๐๒- ๗๓๕๓๒. ในงานแสดงธรรมของชมรมฯ ทกครง จะมหนวยพยำบำลจำกโรงพยำ-   บำลสมทรปรำกำร มาออกตรวจสขภาพ และดแลสขภาพในกรณเจบ ปวยฉกเฉนตลอดงาน๓. รบเพอนผมจตอำสำ รวมชวยเปนพลงในกำรเตรยมงำนแสดงธรรม ในวนเสารท ๘ ตลาคม ๒๕๕๙ สนใจสมคร โทร. ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ หรอ ๐๒-๗๐๒-๙๖๒๔๔. รบสมครเพอนรวมอดมกำรณแนวหลงทำงธรรม รวมใจสละแรงกาย แรงใจ เพอรบใชพระศาสนาและพฒนาสงคม สนใจสมคร โปรดตดตอ โทร. ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ หรอ ๐๒-๗๐๒-๙๖๒๔ www.kanlayanatam .com หรอ Facebook : Kanlayanatam

ถอวานคองานใหญ งานทพวกเราท�านเปนงานใหญ แลวเปนอานสงสมากๆ ฉะนนขอใหชมรมของเราตงมน เจรญงอกงามในธรรม 

แลวขอใหสมาชก พวกเราทมาปฏบตธรรมในครงน ขออ�านวย อวยพรใหทกทาน จงมแตความสขความเจรญ ปรารถนาสงทใดถกตองดวย ศลและธรรม อนไมเปนไปดวยการเบยดเบยนตนเอง ไมเปนไปดวยการ เบยดเบยนผอน กขอใหส�าเรจสมดงปรารถนาทกประการ ขอใหทกทาน มชวตทยนนาน เพอมโอกาสใหทาน รกษาศล เจรญสต สมาธ ภาวนา เพอจะมโอกาสเขาถงธรรมเบองสงแหงองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา คอการพนทกขโดยสนเชงในปจจบนชาตนหรอชาตใกลๆ นดวยกนทกทาน ทกคนเทอญ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม34

จตทพนความปรงแตง จะรธรรมชาตทพนความปรงแตง (นพพาน)ทางลดทสดส�าหรบการปฏบตธรรม จงไมใชการกระท�า (ปรงแตง) ใดๆแตเปนการหยดกระท�า โดยไมกระท�า (ปรงแตง) ความหยดใหเกดขน

มเพยงการรอยางเงยบสนทจรงๆ เทานน(โดยไมมมายาของการคดนกปรงแตง และมายาของการหยดคดนกปรงแตง) ทเปนสงสดทาย ซงผปฏบตจะท�าได กอนทจตเขาจะ “กาวกระโดด” ไปเอง

จตทพนความปรงแตง หลวงพอปราโมทย ปาโมชโช

35ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

หากพระพทธเจาจะทรงแสดงธรรมอยางถงทสด ยอมตองปดพระโอษฐเงยบแตนนเปนสงยากเกนกวาเวไนยชนจะเขาใจได และหากจะทรงกลาวธรรมอยางยนยอทสดวาสงทงปวงไมควรยดมน กยงยากทจะมผรตามได เพราะสตวทงหลายถาไมยดรปธรรม กตองยดนามธรรมไวกอน 

พระองคจงทรงบอก “ทาง” ของการปฏบตขนมามากมาย โดยองกบรปธรรมและนามธรรม เชน ทาน ศล ภาวนา กศลกรรมบถ ตลอดจนการท�าสมถะและวปสสนา ทงน กเพอใหพวกเราเดนเขาใกล การหยดพฤตกรรมทางจต จนเหลอเพยงรอยางเงยบสนทจรงๆ นนเอง 

เชนทรงสอนใหท�าทาน เพอลดความกระวนกระวายเพราะความโลภทรงสอนใหรกษาศล เพอเปนพนฐานส�าหรบความสงบระงบ ทรงสอนสมมาสมาธ เพอใหจตตงมนและรตว และทรงสอนวปสสนา เพอท�าลายแรงดงดดของอารมณ ทจะพาจตใหทะยานไปกอภพกอชาตตลอดนรนดร 

ผปฏบตทยงขาดความเขาใจ ยอมปฏบตสงเหลานเพอทจะปฏบตตอไป สวนผทเขาใจแลว กจะ “หยด” การปฏบต ไดดวยปญญาญาณอนแหลมคม

หากตองการทางลด กจ�าเปนตอง “ร” และเลกคดเรอง “ทาง” ไปเลย แตถายงไมรจก ร กยงจ�าเปนตองอาศยทางเหลานนตอไปกอน

(สวนโพธ / ๔ ธนวาคม ๒๕๔๔)

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม36

 : มผปฏบตหลายทานเขาใจวาตนเปนผเขาถงกระแสพระอรยเจา อรยบคคลแลว อยางนทานเหนวา ทานเหลานน เขาถงกระแสอยางนนแลว ใชหรอไมอยางไรเจาคะ เคยไดฟงบางทานเลาสภาวะทตนเองเขาถงใหฟงคะ

?

ปฏปทาผถงกระแส

มายาคต / The Myth

:  เขากระแสทกคนนนละ กระแสธรรมนะ อยาไปบงวดอะไร กบการเขาถงอะไรเลย มนไมเปนกลางในใจ ชางเขาเถอะ ใครใฝธรรม ตงใจ ปฏบต มงตอนพพาน กคอผเขาถงกระแสทงหมดนนละ

มฉะนนจะคดถงนพพานออกกยาก คดแลวจะแสวงหาหนทางไป กยาก คดแลว หาหนทางแลว จะเดนตามกยาก เดนแลวจะตรงตอทาง นพพานกยาก ตรงตอนพพานแลว จะถงปลายทางกยาก อยางนนแลว ผใดทนกออก แสวงหา ก�าลงเดน หรอใกลถงจดหมายแลวกตาม ลวน เปนผเคยสงสมก�าลงใจคอบารมมากอน ยอมมากพอ

เมอปจจบนจงระลกนกถงนพพานในใจออก ไมเชนนนกยากนกท จะสลดความคด ใหพบเจอความคดจะนพพาน ทวาอยางนนผ คนท แหยกระแสกม พบกระแสกม เขากระแสกม ถงกระแสกม หลดกระแส กม หลงกระแสกม นนละ กชางเขา

ใครกคดวาตนเขาถงกระแส แตกลบไมคดวาตน ‘ละ’ อะไรออกจาก กระแสยดแหงตนไดบาง ไมคดวาตน ‘สละ’ อะไรทงไดบาง มกคดแตวา ‘ได’ อะไร คดแตวา เขาถง’ อะไรได นมนสวนทางกบธรรมะ ธรรมะมน คอปลด ปลอย ละ วาง สละทงหมด

แลวการเขาถงมนคออะไร มนคอการได การม การเปนอะไรตอมอะไร อยางนนหรอ แบบนหรอผถงกระแส หลงเรยกตนเองอยางไร แตกระแส อะไรมนไมถง อาจจะถงกระแสยดกได กระแสนมนขวางทางธรรมนะ เขาถงธรรมไมได

37ปท ๑๐ ฉบบท ๓๔ ตลาคม ๒๕๕๘

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม38

รตามเปนจรง(พระภาวนาเขมคณ ว.)พระอาจารยสรศกด เขมรงส

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม38

39ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

มาปฏบตกเพอจะเพกสมมตใหหลดออกไป ใหเขาไปสความเปนจรง ฉะนน ทยงดเปนรปรางสณฐาน เปนแขนขาหนาตาน เปนสมมต สมมตมน มาหอหมไว เปนรปรางสณฐาน ดวยจตทมนนกปรงขนมาเองนนแหละ ของจรงมนไมมรปรางสณฐาน ฉะนนกก�าหนดใหจรดสภาวะ กระเทาะสมมต ใหหลดออกไป ใหจรดสภาวะไปสมผสความเยนรอนออนแขงหยอนตง ความรสกสบาย ไมสบาย เหน ไดยน รกลน รรส ก�าหนดใหจรดสภาวะ ไป ใหตรงลกษณะของรปนามทก�าลงปรากฏ ความหมายกเปนสมมต ชอ ภาษากเปนสมมต มนคอยจะมสมมตมาครอบง�าไว จะก�าหนดอะไรมนก มชอ เรยกชออยเรอย เปนภาษาเรยก ใจมนเรยกชอ มนพากยอยตลอด ใจมนคอยจะมสมมต แลวกมความหมายวาอยางนนวาอยางน เปนสมมต เมอปฏบตเพกสมมต ดรใหตรงๆ ตอสภาวะทปรากฏ ถาสตมนคงตรงตอ สภาวะ เพกละสมมตหลดออกไป กจะรสกวาไมมตวตน มแตรสก มแต แขนขาหนาตา ไมมความหมาย มแตความรสก

ความรสกตางๆ กเปนเพยงสกแตวาธรรมชาต รสกเยนกเปนธรรมชาต รสกรอนกเปนธรรมชาต ไมใชตวตน รสกแขง รสกออน รสกตง หยอน ไหว รสกสบายกไมมตวตน ไมสบายกไมมตวตน มคดนก รความคดนก ความคดนกกเปนเพยงสภาพอยางหนงทปรากฏแลวหมดไป ไมเปนตวตน ความรสกนกคด ความพอใจ ไมพอใจ สงบ ไมสงบ กเปนเพยงสภาพธรรม ทปรากฏแลวกเปลยนแปรไป หมดไป ไมใชตวตน ความเปนจรงกเปน อยางนอย ปฏบตกคอยพจารณาดเขาไป รเขาไปอย

คราวนเนองจากถกกเลสมนคอยครอบง�า กเลสมนมก�าลง มนสะสม ไวนาน เพราะฉะนนเวลาปฏบตเจรญสต จะก�าหนดร มนกคอยท�าใหเผลอ ท�าใหหลงลม ท�าใหเบลอ ท�าใหงวง ท�าใหจตหลดลอย จตฟงซาน จตเลอน ไหลไปหมด กตองเพยร ตองเพยรปฏบตอย ตองคอยเพยร คอยร คอยด พอฝกมากขนๆ สตมก�าลงขน มสต มสมปชญญะ มสมาธ ตอนนมนก จะเรมอย สตอยกบเนอกบตวมากขน จตไมสงออกนอกตว รอยในตว พอ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม40

มนมก�าลงมนจะรอยของมนเอง ไมตองออกแรงพยายามอะไรเลย จะร ของมนเองอยในตว กจะเปนโอกาสใหเกดความรเหน เกดปญญาญาณ เหนสภาวธรรม เรยกวารป เรยกวานาม เรยกวาขนธ ๕ กแลวแต ขนธ ๕ คอธรรมชาตทเปนกลมเปนกอง กองรป กองเวทนา กองสญญา กองสงขาร กองวญญาณ ตา ห จมก ลน กาย หทยวตถนเปนรปธรรม เปนรปขนธ ส เสยง กลน รส โผฏฐพพะ คอเยน รอน  ออน แขง หยอน ตง กเปน รปขนธ คอมความเสอมสลายไป 

กองเวทนาขนธ กเสวยอารมณ เปนสข เปนทกข เปนเฉยๆ ไมสข ไมทกข เรยกวา อทกขมสขเวทนา หรออเบกขาเวทนา นกเปนธรรมชาต อยางหนง ไมใชตวตน เรยกวาเวทนาขนธ กคอตวเจตสกนแหละ เวทนา เปนตวเจตสกอนหนง

แลวกมสญญาขนธ ธรรมชาตทจ�าไดหมายร นกเปนเจตสก ประกอบ อยกบจต ท�าใหจ�าไดหมายร ชวนจตใหคดนกไป ทมนมภาษา มภาพ เปน เรองเปนราว กเพราะมนมสญญาปรงแตงจต ท�าใหจตมนคดไปไดเรอย ถาไมมสญญา มนคดไมเปน คดไมออก มสญญามนกคดไปตามสญญา จ�าสญญาภาษาไทยมนกคดเปนภาษาไทย มสญญาอยในนน เรยกวาจ�า ในภาษา จ�าในสททบญญต จ�าในความหมาย มนกนกเปนความหมาย จ�าในมโนภาพ มนกนกเปนภาพ มโนภาพในใจ นคอสญญา

สงขารขนธ กองสงขารกปรงแตงจต เชนเกดวตก วจาร วจย สงสย พอใจ ไมพอใจ ปรงแตงอยในจตใจอย กไมใชตวเรา ถาไมร ไมพจารณา

ถาสตมนคงตรงตอสภาวะ  เพกละสมมตหลดออกไป กจะรสกวาไมมตวตน มแตรสก มแตแขนขาหนาตา ไมมความหมาย มแตความรสก

41ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

กรสกเปนตวเราอย เกดความยดมนถอมน เอาสงขารเปนตวตน เปนตวเรา ของเรา จรงๆ แลวกสกแตวาเปนสงขาร เปนนามธรรม

วญญาณขนธ กองวญญาณ กคอจตนเปนสภาพรอารมณ จตเหน กไปรสก จตไดยนกไปรเสยง จตรกลน จตไปรรส จตไปรสมผส เยน รอน ออน แขง หยอน ตง จตคดนก จตรบร ตความหมาย จตมสต จต มปญญาจตมสมาธ จตไมมสมาธ กแลวแต ถาไมร มนกยดถอเปนตวตน เรยกวา มสกกายทฏฐ ความเหนผด ยดมนถอมน เอาขนธ ๕ เปนตวเรา เปนตวตนของเรา มาอยในเรา มเรามาอยในขนธ ๕ รสกวากายนคอเรา เราคอกายน กายนอยในเรา เราอยในกาย นเปนสกกายทฏฐ เปนความ เหนผด ทจรงกายนกสกแตวากาย ไมใชตวตนแหงความเปนเราของเรา

เวทนา เวลารสกสบาย ไมสบาย ชอบใจ ไมชอบใจ เฉยๆ กตาม ถา ไมมสตปญญาแลว มนกมายดถอเปนตวเรา ใหรสกวาเราปวด เราเจบ ปวด เจบนนคอเรา ปวดเจบนนเปนตวตนของเรา หรออยในเรา หรอเรามาอยใน เวทนาเหลาน เปนสกกายทฏฐทงหมด จ�าไดหมายรขนมากรสกเปนเรา เปน ของเรา อยในเรา มเรามาอยในสญญา ปรงแตงจตใจขนมากยดถอเปน

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม42

ตวเรา ทก�าลงรก ก�าลงชง ก�าลงสงสย วตก วจาร รสกเปนตวเราอย หรอ เปนตวตนของเรา หรออยในเรา หรอเรามาอยในสงขาร นเปนสกกายทฏฐ

วญญาณเกดขนมา หากไมไดก�าหนดรพจารณา กรสกเปนตวเรา เรา เหน เราไดยน เรารกลน เรารรส เราสมผส เราคดนก เราก�าลงมสต เรา ก�าลงสงบ เราก�าลงไมสงบ เปนตวเราไปหมด แตทจรงมนไมใช เปนสกแต วานามธรรม คดนกกเปนนามธรรม เหนกเปนนามธรรม ไมใชตวเรา ฉะนน การปฏบตจงตองเจรญสต ระลกรรอบ รจนกระทงถงสภาพร จตวญญาณ ทประกอบดวยสตสมปชญญะ ก�าลงท�าหนาทปฏบต ก�าลงท�าหนาทเรยนร ก�าหนดด ก�าหนดร ถาไมถกก�าหนดรผรน ผรไมไดถกรบาง มนกมอปาทาน มายดถอเอาเปนตวเราของเราอก เหมอนเราก�าลงมสต แตจรงๆ สตทก�าลง ระลกรนนไมใชตวเรา สกแตวาเปนนามธรรมทเกดแลวกดบไป ฉะนน ผ ปฏบตนกจะตองตรวจเชคด พจารณาตามดร ซวา ในกาย ในใจ ในสงขารนน มนมรสกเปนตวเราอยตรงไหน เปนเราอยเพยงไหน พสจนความเปนจรงด ความเปนจรงมนคงทนตอการพสจนอย แลว พสจนไปความจรงกจะปรากฏ

พดอยางมสตเราจะไดไม “ท�าราย” จตใจคนอน...

ฟงอย�งมสตเร�จะไดไมรบ “อ�รมณ” คนอนม�ทำ�ร�ยใจเร�

ชยสาโรภกข

43ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ฝกใจใหนงฝกจตใหวาง

พระอาจารยไพศาล วสาโล

(คดจากธรรมเทศนา ฝกใจใหนง ฝกจตใหวาง)

การแบกท�าใหทกข การยดท�าใหทกข หลวงพอชา สภทโท ทานสรปไวดมากวา “ทกขมเพราะยด ทกขยดเพราะอยาก ทกขมากเพราะพลอย ทกขนอยเพราะหยด ทกขหลดเพราะปลอย” ปลอยอะไร ปลอยความคด ปรงแตง หรอสงทยดวาเปนตวกของก ปลอยทไหน ปลอยทใจเรา ค�าถาม

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม44

คอทงๆ ททกขแตท�าไมยงยดอย ไมยอมปลอย นนกเพราะความหลง เพราะ ความไมร คอไมรตว เมอไมรตวกเลยแบกเอาไว ทงทแบกแลวเปนทกข ยดแลวเปนทกข เชน พอนกถงคนทท�ารายเรา กรสกโกรธ รอนผาว เปน ทกข เวลานกถงของทหาย กเสยดายหรอเสยใจ แตกยงนกคดไมหยด ไมยอมวาง นนเปนเพราะไมรตว ไมรตววาโกรธ ไมรตววาเสยใจ ไมรตว วาเศรา 

 แปลกนะ อารมณเหลานเกดขนทใจเรา แตเรากลบไมรตว เพราะ ตอนทเกดอารมณเหลาน ใจมนจมเขาไปอยกบอารมณนน จนหลงตวลมตน ไปเลย จะรตวไดกตองออกมาจากอารมณเหลาน เมอออกมาแลวกจะเหน มน เหนแลวกจะร ถาเขาไปอยในอารมณมนกมด เหมอนกบถกกะลาครอบ จะมดแปดดานเลย คนเราจะรจกอะไร ตองออกมาจากสงนน เหนสงนน เราจะรจกศาลานได เราตองออกมาจากศาลา เดนหางออกมาหนอย จงจะ เหนรปลกษณของศาลาน ถาอยในนจะเหนไมชด

อารมณกเหมอนกน เราจะรจกมนกตอเมอออกจากอารมณนน ไมใช แครจกมนเทานน แตยงรตวดวย เพราะถายงอยในอารมณเหลานน เรา กจะหลง ถกอารมณเลนงานจนไมรเนอรตว

แปลกอกอยางหนงคอ ใจเราเจอความโกรธซ�าแลวซ�าเลา แตไมเคย รทนมนเลย โดนมนหลอกใหหลงอยเรอยไป ไมเหมอนกบรางกายเรา ถา มนเจอไฟทเดยว จะจ�าไดอยางแมนย�า เดกทารกทแรกไมรจกไฟหรอน�ารอน แตพอมอถกไฟ หรอถกน�ารอน เขาจะจ�าไดเลยวานคออะไร และจะระวงตว ตอไปถาเจอน�ารอนเดอดๆ หรอเจอเปลวไฟ เขาจะไมยอมเขาใกลหรอ สมผสถกตอง ถาเราดงนวของเขาไปสมผสกบน�าเดอดหรอเปลวไฟ เขาจะ ไมยอมจะตอตาน ทงนเพราะกายมนจ�าไดวา นคออนตราย ท�าใหเจบปวด ท�าใหทกข

ในท�านองเดยวกน เวลามเชอโรคเขามาในรางกาย ถาเปนการเขามา ครงแรก เราจะปวยเพราะภมคมกนในรางกายเรายงไมรจก เนองจากไมเคย

45ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

แปลกนะ อารมณเหลานเกดขนทใจเรา แตเรากลบไมรตว  เพราะตอนทเกดอารมณเหลาน ใจมนจมเขาไปอยกบอารมณนน จนหลงตวลมตน ไปเลย จะรตวไดกตองออกมาจากอารมณเหลาน เมอออกมาแลวกจะเหนมน  เหนแลวกจะร

เจอมากอน แตถารางกายเราเจอมนครงทสอง จะไมลมปวยอกแลว เพราะ ภมคมกนในรางกายของเราจ�าได จะเขาไปเลนงานเชอโรคเหลานทนท

นนเปนเรองของรางกาย แตใจเรานนเปนอกเรองหนง ความโกรธ เกลยด เศรานน เหมอนเชอโรคของใจ มนเปนอนตรายตอจตใจ แตใจเรา กปลอยใหอารมณเหลานเลนงานซ�าแลวซ�าเลา เปนหมนเปนแสนครง ไมเคย จ�าไดหรอรทนมนเสยท ความโกรธมาทไร ใจเราเสรจมนทกท ความเศรา มาทไร ใจเราเสรจมนทกท มองแงนใจโงกวากายมาก กายเจอเชอโรค ไฟ หนามแหลม ขนบง เจอครงเดยวกจ�าได จะระมดระวงไมไปถกตองสมผส กบมนอก ตรงขามกบใจ เจอความโกรธ เกลยด เศรา กครงๆ กยงจ�า ไมได ปลอยใหมนเลนงานอยนนแหละ

ทจรงใจเรามความสามารถในการจดจ�าอารมณ เชนเดยวกบทภม คมกนในรางกายเรามความสามารถในการจดจ�าเชอโรคทเขามา ตวทชวย ใหใจจดจ�าอารมณไดกคอสต สตท�าหนาทจดจ�าอารมณ แตเราไมคอยใช งานสต และไมคอยสนใจฝกสตใหเขมแขง ถาเราฝกสตบอยๆ เหมอนกบ ทมาฝกทน คอฝกใหรกาย รใจอยเนองๆ กายท�าอะไร ใจกร รดวยสต เวลาเกดอารมณใดๆ ขนมาทใจ ใจกรทน ถาเราฝกสตใหรทนอารมณตางๆ อยางฉบไว หรอจ�ามนไดทนททมนโผลขนมา ใจกจะไมเพลยงพล�าตอ อารมณนน เมอมความหงดหงดเกดขน มความไมพอใจเกดขน สตกบอก ใจวามนก�าลงมาแลว สตเปนสญญาณเตอน เหมอนในตกสงจะมเครอง

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม46

เตอนภย คอยสงสญญาณเวลามไฟเกดขน ทจรงไมตองรอใหมเปลวไฟ เกดขน แคมควนเทานน เครองกจะสงสญญาณเตอนภยทนท

สตท�าหนาทอยางนนแหละ คอยเตอนใจใหร วามสงแปลกปลอม เขามาในจตใจ จงตองระวง อยาปลอยใหมนเขามาเลนงานจตใจ สตท�า อยางนนไดเพราะมนจ�าอารมณตางๆ ได ท�าใหรทนมนไดเรว เมอมอะไร มากระทบ แลวเกดความหงดหงดไมพอใจขนมา เพยงแคไมพอใจไมชอบ เทานนแหละ ถาสตไว ใจกจะรทนท ไมปลอยใหความไมพอใจหรอความ ไมชอบลกลามกลายเปนความหงดหงด กลายเปนความโกรธ กลายเปน ความพยาบาท ทเราโกรธเราเกลยดกนเปนบาเปนหลง เพราะใจปลอยให มนลกลาม และเลนงานจนหมดสภาพ ถาเปนความเศรา กปลอยใหมน เลนงานจตใจจนหมดเนอหมดตว กลายเปนโรคซมเศรา หรอคลมคลงจน อยากฆาตวตาย นนเปนเพราะใจไมมสตมากพอทจะรทนมน

ดงนนถาเรารกตวเอง รกกายรกใจ กตองหมนฝกกายฝกใจ รางกาย ตองฝกดวยการออกก�าลงกายสม�าเสมอ สวนใจกฝกใหรจกนง อยกบเนอ กบตว รวมทงรจกปลอยวาง ใจจะปลอยวางความรสกนกคดตางๆ ไดกตอง รทนเวลามนเกดขนกบใจ ไมวาบวกหรอลบ ไมวากศลหรออกศล ไมวาสข หรอทกข

สขมากตองรทนนะ ไมใชรทนแตทกขเทานน เวลาสขกร รแลวก ไมเผลอดใจลงโลด จนหลงหรอลมตว หรอประมาท ดใจลงโลดกไมถกนะ

ตวทชวยใหใจจดจ�าอารมณไดกคอสต สตท�าหนาทจดจ�าอารมณ แตเราไมคอยใชงานสต และไมคอยสนใจฝกสตใหเขมแขง ถาเราฝกสตบอยๆ  เวลาเกดอารมณใดๆ ขนมาทใจ  ใจกรทน   ถาเราฝกสตใหรทนอารมณตางๆ อยางฉบไว หรอจ�ามนไดทนท ทมนโผลขนมา  ใจกจะไมเพลยงพล�าตออารมณนน

47ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

เสยใจจนกระทงไมรเนอรตวกไมถกนะ สขกร ทกขกร ถาคดแตจะรทกข แตสขไมร กยากทเราจะรทกขไดอยางทนทวงท  เวลามคนชมเรา ถาเรา ดใจยมจนแกมปร พอเจอค�าต�าหนตเตยนหรอตอวาดาทอกยากทจะท�าใจ ใหเปนปกต มแตจะโกรธหรอเสยใจ ถาไมอยากทกขไมอยากเสยใจเพราะ ค�าตอวาดาทอ กอยาหลงดใจเวลาเขาชมเรา ใหรทนแลวกวางมนลง ฝกใจ แบบนไดกจะปลอดภยจากความทกขได

ทำนผมจตศรทธำ ตองกำรรวมสมทบกองทนเผยแผธรรมทำนของชมรมกลยำณธรรม 

กรณำบรจำคได โดยโอนเขำบญช ดงน

(ชอบญช อจฉรำ กลนสวรรณ)

Fax รำยชอผบรจำค และใบโอนเงนมำท ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓ หรอแจงทำง inbox Fcaebook : Kanlayanatamหรอแจงทำง E-mail : webmaster@kanlayanatam.comอนโมทนาสาธทกทาน

ชอธนำคำร สำขำ เลขทบญช

๑. กรงเทพ สาขาสมทรปราการ

๒. กรงไทย สาขาสมทรปราการ

๓. กรงศรอยธยา สาขาสมทรปราการ

๔. ไทยพาณชย สาขาถนนศรสมทร

๕. กสกรไทย สาขาตลาดสมทรปราการ

๑๕๕-๗๐๐-๘๒๒๒

๒๑๕-๑๕๑-๐๔๓๓

๑๐๐-๑๓๙-๑๒๓๕

๓๓๗-๒๒๙-๖๐๙๒

๓๖๐-๒-๓๗๕๐๑-๒

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม48

ถามการจดประกวดวถชวตอนนาเบอ ความเปนอยในวดคงจะจดอยใน ล�าดบตนๆ หากไมเชอกตองลองนกถงการสวดมนตท�าวตรเชาเยน นงสมาธ เดนจงกรมเปนชวโมงๆ ด คนทท�าอยางนทกวนหากไมเบอเลยเหนจะ พนวสยปถชนเปนแน นอกจากกจวตรทจ�าเจแลว ชวตในวดยงแทบไมม สงใดทชวยเบยงเบนความสนใจเลย เพราะไมสามารถไปดหนง ฟงเพลง กนขาว ซอของ หรอไปเทยวพกผอนไดอยางคนนอกวด สงเดยวทท�าได เมอรสกเบอกคอ เรยนรทจะอดทน

 เมอแรกบวชไดรบค�าสอนใหรจกอดทนอดกลนตอความรสกตางๆ โดยเฉพาะอยางยงในขณะฝกสมาธ เคยถามวาถาอดทนไปจนถงทสดแลว จะใหท�าอยางไร ค�าตอบจากพระอาจารยคอใหอดทนตอไปอก ฟงดก�าปน ทบดนชอบกล แตตอมาจงตระหนกวาค�าสอนงายๆ นแหละทเปนหวใจของ การฝกหดขดเกลาตนเอง

นงมองความเบอปยสโลภกข

49ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

แมวถชวตในวดจะดนาเบอแตกเออตอการศกษาจตใจอยางยอดเยยม เพราะในขณะทกจกรรมประจ�าวนด�าเนนไปเชนเดม ความรสกในใจกลบ แตกตางกนไปและไมมซ�า ไมวาจะเดนบณฑบาต ฉนภตตาหาร สวดมนต ท�าวตร นงสมาธ ท�าความสะอาด หรอแมแตเมอนงอยเฉยๆ ในกฏ กอาจ รสกสบายใจ หงดหงด ฟงซาน เบอหนาย ขเกยจ ขยน ไดสารพด ครนถง วนตอมา ความรสกยงอาจแปรผนเปนตรงกนขามไดไมยากเลย

ปกตแลว เวลาหงดหงดขนเคองคนเรามกจะโทษคนอนหรอสงอน แตเมอสภาวะภายนอกคงเดม ความเปลยนแปรของใจบอกใหรชดวา ปญหา แทจรงไมไดอยภายนอก ใจเราตางหากทเปนตวการส�าคญ พดงายๆ กคอ วถชวตในวดชวยใหหนมามองดตนเอง มากกวาจะเทยวมองภายนอกอยาง ทเคยเปน

อยางไรกตาม ในความนาเบอยงมขาวดแฝงมาเชนกน เวลาปฏบต ธรรม หลายคนพบวาสงเลกๆ นอยๆ ในชวตประจ�าวนกลบสรางความสข ใหอยางไมนาเชอ บางคนเปนสขกบการกวาดลานหญา การเดนไปตกอาหาร นงดมน�าตามล�าพง หรอแมกระทงการนงอยเฉยๆ กท�าใหรสกดกบชวต อยางทไมเคยเปนมากอน

พระอาจารยชาวองกฤษรปหนงเลาใหฟงวา กอนบวช ทานฝกเปน ผาขาวในวดทองกฤษหลายเดอน เมอจะออกเดนทางมาเมองไทยทาน ตดสนใจดหนงเรองหนงเปนครงสดทาย ทงๆ ทหนงยาวมาก และนกวจารณ ทงหลายบนกนวาเปนหนงทนาเบอทสดในรอบป แตทานกลบดดวยใจท เปนสขตลอดเวลา

เรองทเลานสรปปดทายวา หลงจากนงดลมหายใจเขาออกมาเปนเวลา นาน ไมวาอะไรกดนาสนใจไปเสยหมด ดงนนหากคดจะมความสขกบ สงธรรมดาสามญรอบขาง อาจตองยอมแลกดวยความเบอจากการปฏบต ธรรม และสดทายเรากลบจะพบวาเปนความนาเบอทคมคาตอการทดลอง กเปนได

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม50

วากนวาในโลกของวทยาศาสตร ทกสงทกอยางตองมเหตและผล เพอ พสจนหาขอเทจจรง แตเมอเปลยนมมมองไปสโลกแหงธรรมะทวทยาศาสตร ยากจะเขาถง ทงธรรมะและวทยาศาสตรมความเหมอน ความตาง หรอจะ สามารถเชอมโยงถงกนไดหรอไมอยางไร?

จากมมมองของนกวทย

ดร. สนอง วรอไร

สแนวคดแหงธรรม

51ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ดร.สนอง วรอไร  เจาของผลงานเขยนดาน ธรรมะทขายดและไดรบความนยมอยางตอเนอง ได บรรยาย ในหวขอ “ธรรมะ VS วทยาศาสตร และ เทคโนโลย” ในงานประชมวชาการวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอเยาวชน ครงท ๕ ซง สถาบนสงเสรม การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) คณะวทยาศาสตร จฬา- ลงกรณมหาวทยาลย และส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง ชาต (สวทช.) จดขนเมอลาสดทผานมา เมอวนท ๒๐ มนาคม ๒๕๕๓ ณ ศนยประชมและนทรรศการไบเทค บางนา กรงเทพมหานคร โดยมนองๆ ตนกลานกวทยาศาสตรรนใหม นนคอนกเรยนทนโครงการพฒนาและ สงเสรมผมความสามารถพเศษทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย (พสวท.) เกาะตดเวทผฟงอยางใกลชด งานนจงเขมขนดวยขอคดทชวยไขความ กระจาง เรองของความตางและการเชอมโยงระหวางโลกของวทยาศาสตร และโลกแหงธรรมะอยางนาสนใจ

ดร.สนอง วรอไร เจาของผลงานเขยนแนวธรรมะกบวทยาศาสตร ทเปนทรจกกนดในยทธจกร นกอานกระแสธรรมะอนเทรนดยคปจจบน อาท ท�าชวตใหดและมสข, ยงกวาสขเมอจตเปนอสระ, ตามรอยพอ ฯลฯ ยอมรบวาตวเองเคยเปนนกวทยาศาสตร ทไมเชอในเรองของการตายแลว เกดใหม หรอสงทไมสามารถพสจนไดดวยตามนษย แตวนหนงชวตกตอง ผนแปรไป เพราะความตองการทจะทดสอบสงทสงสยมาตลอดนนดวย ตวของตวเอง ในทสด ดร.สนองจงอาจหาญพาตวเองไปทวดมหาธาตฯ ทาพระจนทร เพอปฏบตอยางจรงจงและหาทางพสจน หาค�าตอบใหขอสงสย ทฝงอยในใจมานาน

ระยะเวลา ๗ วนเตมๆ กบการพสจนดวยการปฏบตธรรมและฝกจต อยางเขมขน เขาไดเหนในสงตางๆ ทตนเองไมเคยเหน ไมเคยเชอมากอน ซงมความเปนเหต เปนผล เหนอวทยาศาสตรทเคยไดร�าเรยนมา ดร.สนอง สามารถเขาถงสมาธสงสด ทเรยกวาฌานได และท�าใหรซงถงคณคาของ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม52

การพฒนาจตทน�าสการพฒนาปญญาความรทางโลกของมนษย มศกยภาพทจะพฒนาปญญาไดทงหมด

๓ ระดบ นนคอ ๑. สตมยปญญา คอ ปญญาทเกดจากการฟง เพราะการ ฟงเปนบอเกดของการเรยนร ๒. จนตามยปญญา คอ ปญญาทเกดจาก การคด ซงเมอคนเราม ๒ ขอนมากเทาไหร กจะท�าใหมอโกสงมากเทานน และน�ามาซงความเหนแกตวแบบไมร ตว นคอจดออนของวทยาศาสตร ซงสวนใหญจะม ๒ ขอนอยมาก ดงนนมนษย จงควรจะมขอท ๓ คอ ภาวนามยปญญา อนเปนปญญาสงสดคอการพฒนาจตวญญาณของตวเอง ซงวทยาศาสตรยงเขาไมถง 

แตขณะเดยวกน ในทางโลกนน กควรจะมการพฒนาสตมยปญญา และจนตมยปญญาใหสงสด เพอทจะน�าความรทางโลก เชอมโยงไปสการ พฒนาประเทศไดตอไปอยางเปนรปธรรม เพราะฉะนน เยาวชนทกคนจง ตองเรยนรอยตลอดเวลา เรยนรใหสงทสด เพอจะไดไปท�างานใหกบสงคม และกอใหเกดการพฒนาอยเสมอ

นอกจากย�าถงการพฒนาทางปญญาและความคดเพอสรางความเจรญ กาวหนาทางโลกแลว ดร.สนอง ยงไดแนะน�าในการฝกจตใหเปนสมาธ เพอใหเกดปญญา และมความจ�าทดมากยงขน วธนเปนการเปลยนคลน สมองโดยพฒนาจตใหนง ในทางวทยาศาสตรอาจท�าไดดวยการทองชวง ขณะทสดลมหายใจเขากทองวา “ออกซเจนเขา” และเมอหายใจออกกทอง วา “ซโอทออก” แตถาในทางธรรม กจะท�าไดโดยวา “เขาพท ออกโธ” ปฏบต อยางนทกวน วนละ ๑๕ นาท เปนการฝกจต ซงจะชวยใหมความจ�าด และมสมาธมนคง

“เพราะจตเปนรากฐานของสรรพสงทงหลาย จตจงประเสรฐกวาสง ทงหลาย สงทงหลายประเสรฐไดดวยจต” ดร.สนองแนะน�าในชวงทาย

ขอบคณขอมลภายใตความรวมมอนตยสารสสวท. กบวชาการดอทคอมwww.ipst.ac.th

53ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

เชาวนอาทตย ฉนเดนไปรดน�าตนไม แตแลวกลมดวาเทาของฉนไปเหยยบหอยทาก ตวเลกๆ เขา “แปะ” เสยงเปลอกหอยทากสวนหนงแตก ออก แตตวมนยงเคลอนไหวได ฉนหวงวามนคงไมตาย และกลาวขอโทษ มนในใจ มนคงจะเจบมาก ทบานซงตดอยกบตวบาดเจบ หากพาไปหาหมอไดในขณะนน ฉนกจะท�า แตวาใครจะรบรกษาเลา ...

อยาประมาทในความด

ขอจงมสตในปจจบนหมอนไม

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม54

ฉนกลบมาทบทวนการท�าความดทงหลาย บอยครงเรากเผลอลม หรอขาดสตไปใชไหม มวแตคดถงแตสงทจะท�า จนลมดวา สภาพแวดลอม ตอนนนเหมาะทจะท�าหรอไม และเมอท�าแลวจะเกดปญหาอะไรตามมาอก หรอเปลาในระยะสนและระยะยาว หรอบางทการท�าความดของเรากไป กระทบคนอน ผอน โดยไมรตว

อยางไรกตาม กตองดทเจตนาเปนหลกวาเรามไดตองการท�าความด เพอใหใครเกดทกขจากความดทท�านนเลยแมเพยงเลกนอยกตาม

คงเคยไดขาวกนวา เจาหนาทดบเพลงตองสญเสยชวตขณะทเขาไป ชวยผทก�าลงตกอยในกองไฟ จนตวเองตองเสยชวต

ลงกอรลลาชวยชวตเดกอายสามขวบทตกลงไปในทอยของมนใน สวนสตว แตแลวเจาหนาทสวนสตวกลบยงกอรลลาตาย ดวยเหตผลวา เพอพทกษชวตเดก

หลายทานคงรจกวดเสอ ทจงหวดกาญจนบร ซงเปนขาวเมอไมนาน มาน ทเจาหนาทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ไดน�าก�าลงบก เขาจบเสอดวยการฉดยาสลบ แลวจบเสอออกไปจนหมดวดทงหมดรอยกวา ตว โดยมขออางมากมายตามกฎหมายในนามของผพทกษสตวปา

ยอนกลบไปเมอหลายปกอน ฉนเองเคยไดยนกตตศพทของวดเสอ พอสมควร จงอยากไปบาง ในทสดกไดเพอนรวมทางในวนหนง เปนเพอน เกาทเคยเปนนกขาว ซงเดนทางมาแทบจะทวโลก กบภกษณชาวไทยพทธ มหายาน นกายเซน อกรปหนงทเดนทางมาพ�านกในประเทศไทยพอด ในชวงนน แลวเรากนดกนไปดวยรถของเพอนทชราภาพพอๆ กบพวกเรา

เมอไปถงวดเสอเปนเวลาค�า เราแจงทางวดมากอนหนานนแลววา อยากมาปฏบตธรรมสกคนหนงวนหนง แลวอยากจะมากราบพระอาจารย ภสต ขนตธโร หรอหลวงตาจนทร ทานเจาอาวาสดวย

เมอเราไปถงเจาหนาทกใหเราทงสามคนกรอกขอความในแบบฟอรม ส�าหรบผทจะมาปฏบตธรรมทน แลวค�าคนนน เจาหนาทของวดพาเราไปอย

55ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

กฏหนงทอยบนกรงเสอตวใหญ ระหวางทางเดนไปกฏเราไดยนเสยงสตวปา มากมาย ราวกบเราอยในปาใหญทมพระเปนผพทกษปาทท�าใหเรารสก ปลอดภยเมออยทน แมตอนนอนจะไมคอยหลบสกเทาไหร แตกยงอนใจ อยด

พอรงเชา กมเจาหนาทของวดมาบอกวา ใหไปศาลา เพอฟงธรรมและ รบประทานอาหารเชาไดแลว

เราทงสามเดนจากกฏเสอไปกราบหลวงตาจนทรทนงนงๆ อยางสงบ อยใตตนไม ทานถามวาเปนอยางไรบาง เราไดแตตอบวา รสกตนเตนด แลว เชาวนนน ทานกแสดงธรรมใหญาตโยมบนศาลาฟง วาดวยเรองของจตผร ตลอดหนงชวโมง ซงมลกเสออกหลายสบตวทมาพรอมกบอาสาสมคร นานาชาต กมานงฟงธรรมจากหลวงตาดวย

ดานลางศาลาเลา กเตมไปดวยสตวปานานาชนด ไมวาจะเปนหมปา ควายปา เกง กวาง นกยง ฯลฯ ตางกมาฟงธรรมจากหลวงตากน ท�าใหฉน ระลกถงในสมยพทธกาลประมาณนน ทคนและสตวอยรวมกนอยางสนตสข ไดจรง 

หลายทานคงยงไมทราบวา ท�าไมทนจงมเสอมากมาย ทงๆ ทตอน แรกไมไดชอวดเสอ แตชอวดหลวงตาบว ญาณสมปนโน ดวยหลวงตาจนทร กอนบวช ทานเรยนจบปรญญาโทจากประเทศองกฤษ กตงใจกลบมาเรยน ตอปรญญาเอก แตปรากฏวา คณหมอตรวจพบมะเรงในเมดเลอด และจะ มชวตอยอกไมเกน ๖ เดอน ทานจงตดสนใจเขารบการรกษาเพอประคอง ชวต

ในระหวางนน ทานไดรบหนงสอพระวตพระอาจารยมน ภรทตโต เรยบเรยงโดยหลวงตาบว ญาณสมปนโน แหงวดปาบานตาด จ.อดรธาน หลงจากอานจบ ทานจงเดนทางไปกราบหลวงตาบวและขอบวชเปนภกษได ฉายาวา “ขนตธโร” 

ชวงบวชทวดปาบานตาด ทานไดอปฏฐากหลวงตาบวอยประมาณ ๕-๖

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม56

ป ประกอบกบการภาวนา เจรญสต สมาธ และปญญาอยางเตมก�าลง บรกรรมวา “โลหตตง” ไปพรอมๆ กบมรณานสต ยอมรบความตายทก�าลง มาเยอน จนในทสด มะเรงเมดเลอดขาวกหายไปอยางสนเชง

ไมนานนกกมคนถวายทดนเสอมโทรมแหงแลงใหหลวงตาบวท ต.สงห อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร แหงน หลวงตาบวจงมอบใหพระอาจารย ภสตมาชวยฟนฟปา แลววนหนงกมชาวบานน�าลกเสอทถกสตฟฟทงเปน มาขายใหกบพระอาจารยภสต พอดวนนนมหมอทรกษาคนอยดวย ทานจง ใหหมอรกษาเสอตวนน เยบพงของมนทไสทะลกอยจนรอดชวตไดในทสด

และนนคอจดก�าเนดของเสอตวแรกทมาขอพงใบบญพระอาจารยภสต จากการลาของมนษย

ทานเลาใหฉนฟงวา“เพราะคนไปลอมปา เสอจงไมมทอย พระปากไมมทธดงค พระท

คณธรรมกยงเหลอนอยลงทกท ...เสอ เปนสตวทอยในภพทมคณธรรมสง พอสมควร มนไมสะสม หวกออกมาลาเหยอ พออม มนกนอนพกผอน นคอ ‘เสอ’ มนอยกบปจจบนธรรมจรงๆ”

ในทสดดวยความเมตตาของพระอาจารยภสต จงมเสอทหนจากการ ลาของมนษยมาอยทนเปนระยะๆ ประกอบกบเสอทเกดทนอกมากมาย จนทางวดไดขออนญาตจดท�าเปนสวนสตว และเพอใหมรายไดในการเลยง เสอ จงตองมการขายบตรใหกบนกทองเทยวทวโลกมาชมการแสดง และ ถายรปเลนกนเสอ เพราะเสอทนเรยกวาเชองพอสมควร จากการฝกฝนของ พระสปฏปนโนผปฏบตด ปฏบตชอบ

เสอทนจงกนแตไกตมททางวดจดให ไมไดไปลาสตวทไหน ราวกบวา เสอมนกก�าลงมาสรางบารมทจะไดเกดเปนคนตอไปในภพภมขางหนา ซง ความหวงของพระอาจารยภสตกคอ ทานตองการหาทกวางๆ ราว ๘๔,๐๐๐ ไร เพอสรางเปนปา คนเสอใหอยอยางเปนอสระในปาใหญ โดยไมตองกลว วามนษยจะมาลาอกตอไป

57ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

อกปตอมา ฉนกลบไปกราบพระอาจารยภสตอกครงกบเพอนอกคน ไปครงน พบทานทหบเสอ ก�าลงจะมการแสดงใหนกทองเทยวมาถายรปกบ เสอ หลงจากกราบทาน หลวงตากใหวางกระเปาแลวใหอาสาสมคร จบ เสอโครงตวใหญสดมานอนตรงหนาฉน วางศรษะของมนไวบนตกฉน

นนเปนอกครงทฉนสมผสกบความรสกกลวแบบสดๆ ทไมไดคาดคด มากอน เมอความคดมนปรงไปวา ระวงนะ มนจะขยมเอาจนตาย กยงท�าให รสกวาความตายนนอยใกลหวใจนดเดยว แตนนคอความคดกลว หาใช ความจรงไม

หลงจากเจาหนาทน�าเสอออกไป ฉนบอกหลวงตาจนทรวาท�าอยางไร จงจะหายจากความคดกลว ทานตอบวา สมยหนง มเณรนอยทวดปา บานตาดเดนจงกรมอย แลวกมเสอมาเพนพานอยตรงนน เณรนอยกลว มากจนตองอยเฉยๆ นงสมาธบรกรรม “พทโธ” จนจตรวม แลวเสอหายไป ตอนไหนกไมรเมอลมตาขน จากนน เณรนอยกไมกลวอกเลย และขอบคณ เสอ ทท�าใหพบกบสภาวจตสภาวธรรมในขณะนน

“เราทกคนกเชนกน หากเรยกวาผฝกปฏบตธรรม กตองเจอกบประสบ การณจรงๆ จงรวา ความกลวมนมอยหรอไม แลวตอนนความกลวหายไป หรอยง” ทานถาม

ฉนตอบ “หายไปแลว แตมนกอาจมาอกคะ”ทานบอกวา ...นนเปนเรองของอนาคต ขอใหเรามสตรตวอยในปจจบน

กพอ

“ การท�าความดทงหลาย บอยครงเรากเผลอลมหรอขาดสตไป มวแตคดถงแตสงทจะท�า จนลมดวา เมอท�าแลวจะเกดปญหาอะไรตามมาอกหรอเปลา หรอบางทการท�าความดของเรากไปกระทบคนอน ผอน โดยไมรตว ”

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม58

ศล : ประตส นพพานธรปญโญ

โยมถาม : เวลานมความนยมไปปฏบตท�าสมาธกนมาก ไปเปนคอรส ๓ วน บาง ๗ วนบาง แตกลบมาแลวหลายๆ คนกยงคงเหมอนเดม ไมม การเปลยนแปลงพฤตกรรม ทมการพดกนวา ศล พาไปสพระนพพานนน อยากกราบเรยนถามวา มความหมายอยางไรบางคะ

59ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

พระอาจารยตอบ :  ถาจะไปสนพพานนน สงแรกทตองท�า คอตอง สรางประตทจะผานกอน ลกษณะของประตนนกตองอาศยกรอบสเหลยม เปนโครงพนฐาน ซงหมายถงสดานของศล ทเรยกวา จตปารสทธศล 

ศลจะบรสทธได ดงทพระพทธเจาตรสเรยกวา จตปารสทธศล นน ม ๔ ดาน ดวยกน

๑. ปาตโมกขสงวรศล ส�าหรบพระภกษ กคอ ศล ๒๒๗ ขอ ส�าหรบ ฆราวาส คอศล ๕ ศล ๘ กวากนไป ตงใจสมาทานขอไหนกตองใหขอนน บรสทธ เรยกวา ปาตโมกข ปาตโมกขของฆราวาส พนฐานกคอ ศล ๕ ปาตโมกขกคอ รกษาดวยศรทธา ถามวแตหาขอยกเวน ขอแกตวทจะละเมด กแสดงวาไมรกษาศลแลว รกษาไดดวยศรทธา คอพระพทธเจาวาไวอยาง น เราตองเชอพระพทธเจา อนไหนเปนโทษ ขวางทางสวรรค ขดขวางทาง นพพาน อนนนยอมเปนอยางนนจรง ถาเชออยางนนแลว อะไรทพระพทธ เจาบญญตมา เราไมตองไปเถยงทาน ถาเราท�าไมไดกยอมรบวาเราผด ถา ยงไมมศรทธา ศลกยงไมบรสทธ ดงนนปาตโมกขสงวรศลจงรกษาใหส�าเรจ สมบรณไดดวยศรทธา 

พระบวชมาใหมๆ ศลบางขอ เรากยงคดไปไมถงวาท�าไมตองไปท�าให มนยงยากอยางนน มนมวธงายกวานนตงเยอะ แตถาเชอพระพทธเจา เรา กท�าอยางนนไปกอน ตอมาเราจะเรมเหนวาทพระพทธเจาขดเสนไวตรงน มนควรจะเปนอยางนนจรงๆ ปญญาของเราตอนแรกคดไดแคนน แตพอ เราเหนกวางขน เรากเรมเขาใจวา ท�าไมทานจงวางกฏในเรองนนไวอยางนน ดงนน อยาไปเชอปญญาตวเองมาก  เพราะมนพาเราไปไหนมาไหน ไมร กภพกชาตแลว วางปญญาเราไวกอน เชอพระพทธเจาไวกอน ถาวนไหน ท�าผดศล บอกเลยวาเราท�าผด อยาไปเถยงพระพทธเจา 

อาตมาไปสอนขางนอก มปญหาแบบนเยอะ เชน เรองดมเหลาแบบ ไมเมาไดไหม สงสรรคกขอสกแกวหนง อยางนถอวายงไมมศล และยง ไมเขาใจศล ยงจะเถยงกบพระพทธเจาอย เดยวนมเหตผลแบบรบจางกเลส

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม60

เยอะ เชน หมอบอกวาดมไวนแกวหนงท�าใหหวใจท�างานด กวากนไป ไมจบ คดสวาเราจะเอายงไง จะไปนพพานหรอวาเราจะเอาอะไร เราจะอยแบบของเรา ไมเชอพระพทธเจากได แตถาเราเชอพระพทธเจา กตองรกษา ดานหนงของศล คอปาตโมกขสงวรศลใหได ยดศรทธาเปนหลก มหร โอตตปปะก�ากบ ม หร โอตตปปะเปนเหตใกลของศล มความละอายชว เกรงกลวบาป ถาเราจะท�าผด เรากรแลววาเราไมควรท�า

๒. อนทรยสงวรศล ขอนส�าคญมากแตไมคอยพดเรองนกน เราคด วาศล ๕ กพอแลว ความจรงยงไมพอ ตองมอกดานหนงคออนทรยสงวร ซงส�าคญมาก โดยเฉพาะสงคมปจจบนวนวาย มสงลอใจมาก ถาเราไมสงวร ไมส�ารวม ตา ห จมก ลน กาย ใจ สตของเราจะหลดงาย เราตองรวา เราควรเลอกเรองเสพอยางไร ควรจะเหนสงนไหม ขาวนควรจะฟงไหม เกดประโยชนอะไรไหม การไปรบประทานอาหาร ตองไปรานนนเชยวหรอ เสยเวลาและพลงงานมากไหม ตองรวาลนมนพาเราไปถงไหนแลว ตอง ส�ารวม ตา ห จมก ลน กาย ใจ ตองรวาอะไรทเราควรเสพ และอะไร ไมควรจะเสพ เราตองกนไวกอน อนไหนทจะท�าใหกรรมฐานเราแตก แม จะไดประโยชนบางกไมควรไป

ตองรวาตอนนเราก�าลงเจรญธรรมอะไรอย อะไรเปนอปสรรคแกเรา และอะไรเปนสปปายะบาง อนทรยสงวรเปนเรองส�าคญ ซงในชวตประจ�าวน ขอนเราไมคอยไดใชกนเลย โดยเฉพาะยคปจจบนมสอมากมาย เพยงปม เดยว อนทรยสงวรของเรากอาจหลดไปไดทงวนเลย มนอยในมอเราเลย (โทรศพทมอถอ) เปนเครองมอในการท�าลายอนทรยสงวรอยางด บางท หมดเวลาไปครงชวโมง เราไมรวาเราจะท�าไปเพออะไร ไมรวาตอนนเรา ก�าลงท�าอะไรอย ปลอยใหสงทมนเขามากระทบ พาเราไปตามเรองตามราว คนยคใหมไมคอยมอนทรยสงวร จงไหลไปตามกระแสไดงาย แลวจะไป หวงอะไรใหจตใจสงบรวมเปนหนงเดยว 

61ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

๓. อาชวปารสทธ เรองอาชวะส�าคญมาก สวนใหญ เราใหเวลากบ การงานมากในแตละวน วนหนง ๘ ชวโมง ๑๐ ชวโมง ถาการงานของเรา เปนมจฉาอาชวะกจะเปนปญหา มจฉาอาชวะ ไมใชเฉพาะไปเปนโจรหรอ ทผดกฎหมาย แตในแงของพระพทธศาสนาแลว มจฉาอาชวะ คออะไร กตาม ทเพม โลภ โกรธ หลง ในตวเรา และในสงคม จงตองเลอกอาชวะ ของเราใหเปนไปในทางทชวยสงคมดวย บางทมนไมผดกฎหมายกจรง อยางเชนไปปนหนจนรวย แตไดความหลงมา นนไมใชสมมาอาชวะ แลว จะพาไปนพพานไดอยางไร ถาเราใชเวลาในชวต ๗๐-๘๐ เปอรเซนต ไป ท�าใหเกดความหลงอยางนนขน แลวเราจะไปหวงอะไรไดในการปฏบต ดงนนอาชวะตองบรสทธดวย

ชวงหนงอาตมาเคยไปเปนพระธรรมทตอยทเมองนอก พวกฝรงเขา มารกษาศล ๕ แตเขาไมไดรกษาเฉพาะศล ๕ เขารกษา อาชวฏฐมกศล คอศลมอาชวะเปนท ๘ กคลายๆ กบศล ๕ คอ จะเอาศล ๔ ขอแรกมา สวนในขอ สมมาวาจา จาก ๑ เพมมาเปน ๔ ขอ และเพมขอสดทาย ขอท ๘ กคอ สมมาอาชวะ แตเขารกษาตลอดชวต ไมใชรกษาเฉพาะวนพระ เหมอนทพวกเรานยมท�ากน คนตะวนตกน  เขาเปนพวกมเหตผล คด พจาณากอน แลวจงถอปฏบตจรงจง

อาชวฏฐมกศล เปนกรอบทครอบคลมกวาศล ๕ โดยกระจายขอวาจา ออกไปเปน ๔ ขอ ตองระวงอยางด นอกจากเรองพดเทจ ยงคมเรองพด หยาบ พดสอเสยด และพดเพอเจออกดวย พวกเราไมตองรบรกษากได อยากใหพจารณากอน วาแตละขอเราควรจะท�าไปเพออะไร ท�าแลวได ประโยชนอะไร ทงผลทเกดกบตวเราเองและรวมถงสงคม พอเราเขาใจดแลว กจะรกษาอยางมคณคาและเหนประโยชน

ศลแตละขอพระพทธเจาทานเลอกเฟนมาอยางดแลว ไมไดมอะไร ขาด ไมมอะไรเกนเลย อยางศล ๔ ขอแรก เอาแตละขอมาพจารณา กคอ กรอบสเหลยม ๔ ดานแหงสตปฏฐาน สตปฏฐาน ม กาย เวทนา จต ธรรม

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม62

ศลขอแรก คอ การฆาสตวนเปนกาย ลกทรพยคอเวทนา สวนขอกาเม กคอจต เพราะถาเราไปผดขอกาเม จตยอมไมสงบ สวนขอมสากคอ รกษาธรรม กาย เวทนา จต ธรรม คอสดานของสตปฏฐาน ทกสง ทกอยางเปนสดานหมด

ดงนน ศล ๕ นนเอามาใชเพอจะคมความประพฤต ในระดบหยาบๆ ถาศล ๕ ยงไมได กอยาไปพดถงสตปฏฐานเลย สตปฏฐานยงละเอยด มากในแงจตใจ เราตองเรมจากหยาบๆ งายๆ กอน แลวคอยมาระดบ ละเอยด สวนขอสดทายคอสราเมรยกคอสต เพอจะไปคม ๔ ขอแรกอกท 

ถาเราเขาใจหลกการตรงน เราไมตองมาเถยงพระพทธเจาหรอเถยง พระวาเหลาแกวหนง ดมไดไหม ดมเขาไปกขาดสตแลว คนทรกษาสต จะรเลยวากวาเราจะตะลอมสตมาไดมนยากล�าบากแคไหน ไปดมเหลา ใหมนท�าลายสตท�าไม ดงนนไมใชค�าถามทฉลาดเลย การรกษาศลจงเปน เรองทไมงายเลย แตถาหวงความเจรญในธรรม เราจะละเวนการรกษาศล ไมไดเลย

๔. ปจจยสนนสสตศล คอการส�ารวมในการใชสอยปจจย ๔ ไดแก พจารณา อาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรค ศลขอสดทายน ส�าคญมาก เชน เรองอาหาร พระตองพจารณากอน พระพทธเจาสอนให พจารณาทกค�ากลน วาอาหารน ฉนเพออะไร ไมไดเปนไปเพอความเมา ความเพลดเพลน สนกสนาน ไมใชเพอประดบ ตกแตง แตเพอบรรเทา ทกขเวทนาเกา และปองกนทกขเวทนาใหม เพอบ�าเพญพรหมจรรย เครอง นงหม คอจวร เราตองพจารณาวาเราสวมใสเพออะไร เพอปกปดอวยวะ ปองกนความละอาย เพอปองกนอนตรายจากลมแดดและสตวตางๆ ทอยอาศย กตองพจารณาทกครงทเขาไปในชายคา ถามพระพทธรปอย เรากกราบไหวกอน พจารณาวาเสนาสนะนญาตโยมถวายมาเพออะไร ให เราไดปฏบตธรรม จะมาเกยจครานหลบนอนกไมควรประมาทเชนนน ตอง พจารณาทกครงทเขาไปใชเสนาสนะนน แมแตยารกษาโรคกตองพจารณา

63ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

วาเราอาพาธอยางไร ฉนยาเพอบรรเทาโรคทเกดขน และปองกนโรคทยง ไมเกดขน ถาไมพจารณา ดไมดจะกลายเปนตดยา ปจจยสนนสสตศล นน ส�าเรจไดกดวยอาศยปญญา

สรปคอ ปาตโมกขสงวรศลส�าเรจดวยศรทธา อนทรยสงวรศลส�าเรจ ดวยสต อาชวปารสทธศลส�าเรจไดดวยวรยะ และขอสดทาย ปจจยสนนส- สตศลส�าเรจไดดวยปญญา ซงถงแมวาพระสงฆจะมวนยก�ากบมากมายกวา ฆราวาส แตฆราวาสกตองใชหลกการเดยวกนกบพระสงฆ คอตองม ๔ กรอบของศลนเปนประตไวกอน ถาไมมประตกไปนพพานไมได คอ พนฐานตองม ศรทธา สต วรยะ ปญญา นยงไมพดเรองสมาธเลยนะ นนเปนเรองทสงขนไป และกาวไปสปญญาอกขนหนง

นอกจากนแลวศลยงจดเปนสลเลขธรรม (ธรรมเครองขดเกลากเลส) ดวย ใหสงเกตวา สมาธไมไดจดเปนเครองขดเกลากเลส (เพราะเขาไปสงบ นงทบกเลสไวเฉยๆ ยงไมไดลอกกเลสออก) ดงนน พระพทธองคจงตรสไว วา ศลกบปญญาเหมอนมอสองขางทช�าระซงกนและกน ศลชวยช�าระ ปญญาใหบรสทธ ขณะเดยวกนปญญากช�าระศลใหบรสทธขนดวย คนท บอกวาตนมปญญาแตไมรกษาศลนน เปนไปไมไดเลยในพระพทธศาสนา นนเปนปญญาปลอม เปนลกจางกเลส ปญญาทแทจรงจะมาพรอมกบศล เสมอ สวนคนทจะรกษาศลไดบรสทธกตองมปญญา คนโงรกษาศลไมได หรอก ถายงไมรจกวาศลคออะไรเลย แลวจะไปรกษาอะไรกนเลา และ ถาไมรจกอานสงสของการรกษาศล ไมรจกโทษของการผดศลแลว กคง จะรกษาศลไปไมไดตลอดรอดฝงหรอก

มเรองเลามาในวสทธมรรควา พระมหาสงฆรกขตเถระ บวชมาแลว เกน ๖๐ พรรษา มศลาจารวตรงดงาม ก�าลงนอนอยบนเตยงเพอรอกาล มรณภาพ มมหาชนมาประชมกนนอกวดมากมาย เพราะคดวาจะไดมาเฝาพระอรหนตทจะเขาปรนพพาน เมอพระลกศษยเรยนถามคณธรรมของทาน ทานกลบตอบวา “เราไมมโลกตตรธรรมอนใดหรอก เพราะตงใจวาจะรอ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม64

พระมหากรต ธรปญโญ กอนมาบวชไดจบการศกษาแพทยศาสตรบณฑต (เกยรตนยมอนดบหนง) จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย และศกษาแพทยเฉพาะทางพเศษตออก ๖ ป ทสหรฐอเมรกา ระหว างฝ กงาน  ได พบพระอาจารย ชยสาโร (เจาอาวาสวดปานานาชาตในตอนนน) ซงเปนแรง บนดาลใจใหออกบวชในสายวดหนองปาพง  โดย มพระราชภาวนาวกรม (ลพ. เลยม ฐตธมโม) เปน พระอปชฌาย และพระอาจารยชยสาโร  เปน

พบพระศรอรยเมตไตยพทธเจาในกาลขางหนา จงไมไดเจรญวปสสนา” พระ ลกศษยจงเรยนใหทราบวา “มหาชนคงจะรอนใจอยางใหญหลวงเพราะ การตายอยางปถชนของทานอาจารย” ทานมหาสงฆรกขตจงบอกใหพระ ลกศษยประคองทานใหนง แลวออกไปรอขางนอกสกคร เมอพระลกศษย กลบเขามา ทานกไดบรรลพระอรหตตผลแลว พระลกศษยตางพากน สรรเสรญวาทานท�ากจทกระท�าไดโดยยาก แมชราภาพและปวยหนกอยางน กยงสามารถบรรลธรรมขนสงได แตพระเถระกลบบอกลกศษยวา สงน (คอบรรลพระอรหนต) เราท�าไดโดยไมยาก เราจะบอกสงทท�าไดโดยยาก แกพวกเธอ สงทท�าไดยากกคอ ตงแตกาลทไดบวชมา เราระลกกรรมท ท�าเพราะหาสตไมไดไมมเลย มศลทบรสทธอยางยง นนตางหากทยาก ยงกวา ฉะนนจะเหนไดวา ส�าหรบผทมศลบรสทธในพระศาสนานนน อรหตตมรรค อรหตตผล มใชสงทจะไดโดยยากเลย

สเลน นพพต ยนต ตสมา สล� วโสธเยเพราะศล จงไปสพระนพพานได ฉะนนจงช�าระศลของตนใหบรสทธเถด

พระอาจารยผฝกสอน จ�าพรรษา ๕ พรรษาแรกทวดปานานาชาต ท�าหนาทเปน พระธรรมทตทสหรฐอเมรกาและนวซแลนด กอนจะมาเปนรองเจาอาวาสท วดปาบญลอม อ. สวางวระวงศ จ. อบลราชธาน ปจจบนศกษาบาฬทส�านก เรยนวดจากแดง อ. พระประแดง จ. สมทรปราการ เปรยญธรรม ๖ ประโยค

65ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

โรงพยาบาลสมทรปราการ มความมงมนทจะพฒนา และขบเคลอนให โรงพยาบาลสมทรปราการ เปนโรงพยาบาลคณธรรม ควบคกบการเปน โรงพยาบาลคณภาพ บคลากรในโรงพยาบาลสมทรปราการ เนนการให บรการโดยยดหลกผปวยเปนศนยกลาง และใหการดแลแบบองครวม ทง กาย จต สงคม ผปวยมคณภาพชวตทด แมจนถงวาระสดทายของชวต รวมถงการจากไปอยางสงบ (good death)

การดแลผปวยแบบประคบประคอง (Palliative care) 

รวมกบเครอขายในชมชน

โรงพยาบาลสมทรปราการ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม66

ปจจบนจะเหนไดวา ผปวยโรคเรอรง ผปวยระยะสดทาย ผปวยมะเรง มจ�านวนเพมมากขน และยงตองพกรกษาตวในโรงพยาบาลนานเปนเดอน ท�าใหอตราการครองเตยงเพมสงขน สงผลใหจ�านวนเตยงทรองรบผปวย ไมเพยงพอ แมจะเพมเตยงเสรมในพนททจ�ากดแลวกตาม อกทงผปวย เรอรง หรอเรยกวาผปวยตดเตยง มกพบปญหาดานจตใจรวมดวย รวม ทงญาตหรอผดแลกมความเครยดไมนอยไปกวาผปวย

จากสภาพการณดงกลาวน จงเกดโครงการตางๆ ขนเพอชวยเหลอ เยยวยาจตใจผปวยโรคเรอรงและญาต ใหมคณภาพชวตทดขน ไดแก โครงการ การดแลผปวยแบบประคบประคอง (Palliative care)

- เรมตงแตป ๒๕๕๖ มกจกรรมในการเยยมผปวยตามหนวยงาน ตางๆ เพอเพมขวญก�าลงใจ และชวยตดตอประสานสงตอ กรณทกลบบาน รวมทงใหยมอปกรณทางการแพทยทจ�าเปนไปใชทบาน ตามหนวยงานตางๆ มแกนน�า Palliative care ทคอยประสานงานกบทม

จ�านวนผปวยทเขาโครงการ ป ๒๕๕๖ จ�านวน ๘๒๗ ราย เสยชวต ทโรงพยาบาล ๗๓๖ ราย กลบบาน ๑๓ ราย

ป ๒๕๕๗ จ�านวน ๗๙๐ ราย เสยชวตทโรงพยาบาล ๖๙๗ ราย กลบบาน ๔ ราย

ป ๒๕๕๘ จ�านวน ๘๑๙ ราย เสยชวตทโรงพยาบาล ๗๕๒ ราย กลบบาน ๑๑ ราย

- ป ๒๕๕๗ มเครอขายจากภายนอกเขามารวมกจกรรมในโรง พยาบาล ไดแก ชมรมกลยาณธรรม จดด�าเนนการอบรม บรรยายธรรม ทก ๑ เดอน จนถงจนปจจบน รวมทงหมด ๒๕ ครง มผเขารบการอบรม ประมาณ ๑๕๐-๓๐๐ คน กลมเปาหมายคอ บคลากรในโรงพยาบาล ผ สนใจภายนอก ผ ป วยและญาต กจกรรมดงกลาว ไดด�าเนนการ อยางตอเนอง ในป ๒๕๕๘ มการจดอบรม “เผชญความตายอยางสงบ” จ�านวน ๒ ครง เดอนมกราคม ๒๕๕๘ โดยพระอาจารยครรชต อกญจโน

67ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

เดอนมถนายน ๒๕๕๘ โดยพระอาจารยไพศาล วสาโล และในเดอนมกราคม ๒๕๕๙ มการจดอบรม “เผชญความตายอยางสงบ” โดย พระอาจารยครรชต อกญจโน เจาอาวาสวดวรวงศาราม อ�าเภอเมอง จงหวด ชยภม ผมประสบการณในการท�างานชวยเหลอผปวยระยะสดทาย เปน วทยาจารยในการอบรมใหกบบคลากรในโรงพยาบาล และจตอาสาจาก ภายนอก รวมทงมพระภกษสงฆจากวดใกลเคยง เขารวมโครงการซง สอดคลองกบโครงการสงเสรมบทบาทพระสงฆ โรงพยาบาลชมชน ในการเยยวยาจตใจผปวยเรอรงและระยะสดทาย ท�าใหเกดเครอขายระหวาง โรงพยาบาลและชมชน มบทบาทรวมกนในการรวมดแลผ ปวยเรอรง และระยะสดทายใหมคณภาพชวตทด และสามารถจากไปอยางสงบ และ สมศกดศรความเปนมนษย 

ผลจากการอบรมเชงปฏบตในโรงพยาบาล ๓ วน ๒ คน ท�าใหทม ดแลผปวยไดเรยนรทกษะ และเขาใจกระบวนการการสอสารเพอเยยวยา จตใจผปวยมากขน หลงการอบรม ไดเกด “ทมก�าลงใจโรงพยาบาล สมทรปราการ” โดยมพระคณเจา จากวดไตรสามคค ๓ รป จตอาสา ภายนอกเขารวมโครงการเยยมผปวยทกวนอาทตย จนถงปจจบน จ�านวน ผปวยทไดรบการเยยมตงแตมกราคม ๒๕๕๙ ถงปจจบน ๙๑ ราย ได กลบบานและเสยชวตทโรงพยาบาลอยางสงบ ๔๖ ราย

แพทย๑

พยาบาล๒

นกกายภาพบ�าบด

๓นกจตเวช๔

พระภกษ๕

ทมก�าลงใจโรงพยาบาลสมทรปราการประกอบดวย

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม68

เราภมใจตอค�าสอนอนดเยยมของพระพทธศาสนา แตถาไมน�ามาปฏบตใหสมควรแกฐานะของตนแลว

กเหมอนกบแขวนพทธศาสนาไวเฉยๆ โดยมไดท�าใหเกดประโยชน ไมสมกบทตงใจทะนบ�ารง

อยามวยแตคนอนใหปฏบตดปฏบตชอบอยเลย ตนเองตองลงมอเองดวย

ทงฝายบรรพชตและคฤหสถ

จากหนงสอ ชาวพทธกบวกฤตศรทธา

ของ อ.วศน อนทสระ

69ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ตอนแรกทพระอาจารยมาสวดมนตให หนไมรวาพระมาสวดมนตให เฉพาะผปวยทอาการหนก ไมรวาพอปวยหนกจนใกลถงวาระสดทายของ ชวตแลว คดวาพอคงยงรกษาไดอก ๑ - ๒ ป คดวาพระมาสวดมนตใหศล ใหพร เปนก�าลงใจใหคนไขธรรมดา พระอาจารยมาเยยมทงหมด ๕ - ๖ ครง เหนจะได ทกครงทมาเยยม พอจะเปนคนเลาเรองตางๆ ใหพระอาจารย ฟงยกเวนครงสดทายทพอเลาไมไหวแลวจรงๆ กอนจากไป พอใหพระ อาจารยเปนฝายคยใหฟง และสวดมนตใหพอฟง

(ประสบการณลกสาวทเพงสญเสยคณพอ โดยไดรบการดแลเอาใจใสจากทมก�าลงใจ มาเยยมเยยนแนะน�าผปวย ในชวงระยะทายของชวต...ทโรงพยาบาลสมทรปราการ)

โสภา - อรยาภรณ เอกวโรจนสกล

ดวยรกและอาลย คณพอเลยกฮย แซเอง

เดนทางไกลไปดวย

บญ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม70

พอเปนคนมก�าลงใจด มองโลกในแงบวกเสมอ เปนคนสชวต ทง รางกายและจตใจ พอบอกเสมอวา ผมไมกลวตาย เพอนๆ ของผมตายไป เกอบหมดแลว ถาผมตายผมกไมเสยดาย ผมอยมาจนอาย ๘๔ ปแลว คมคากบชวตแลว ไมมอะไรตองเปนหวง ลกๆ ท�างานมหลกมฐาน คาขาย กเจรญกาวหนาด หลานสาวกใกลจะไดเปนฝงเปนฝาแลว ลกๆ หลานๆ ทกๆ คนมบานมชองอยอาศยกนหมดแลว ผมไมหวงอะไรแลว ขออยาง เดยว ถาพอตายไป ขอใหลกๆ ทกๆ คนกตญญตอแม ดแลแมแทนพอ ดวย พอบอกแคนนเอง 

พอกมจะมหวงเรองทท�างานอยบาง เพราะพอท�างานเปนผจดการ มลนธวยวฒนานวาส สถานรบเลยงคนชรา ทปากน�า สมทรปราการ พอ หวงวา ถาพอไมอยแลว เกรงวามลนธจะมคนมาบรจาคนอย คนชราจะ ล�าบาก เพราะสถานทนเปนทรบเลยงคนชราทไมมทอยอาศยหรอลกหลาน ไมสามารถรบเลยงได อาจจะเปนเพราะพอท�าบญมามาก ชวยงานการกศล ของสมาคมตางๆ จงมสขภาพแขงแรงและมอายยน จวบจนปวยเปน มะเรงตบในครงน เพราะมนษยไมสามารถหลกเลยง เกด แก เจบ ตายลง ได พอใชเวลารกษาความเจบปวยครงนได ๑๐ เดอน มนเปนชวงเวลาดๆ ทลกและพอไดอยดแลกน จนวาระสดทาย

พระอาจารยมาเยยมและสวดมนตใหศลใหพร จนในครงนเปน ครงท ๕ เหนจะได พระอาจารยเรยกลกทงสองมาพดคย วาพระอาจารย เหนวาพอคงจะอยไดอกไมนาน ลกทงสองไดเตรยมใจรบไวหรอยง พระ อาจารยคงเหนดวยญาณ เพราะทานนงกมมอพอและหลบตาใชจตอยพกหนง หนยงคานพระอาจารยเลยวา ไมคดวาจะเปนเชนนน เพราะพอยงแขงแรง คงยงอยไดอกหลายเดอน แตในใจจรงแลวกสบสน และมองเหนหนาพสาว ทเศราหมองลงดวย จงพดไปเชนนน แตหลงจากทฟงพระอาจารยพดแลว จงฉกคดขนมาไดวา ถาพอมอนเปนไป ไมอยกบเราแลวจรงๆ ทผานมา ...เรากดแลพออยางดทสดแลว ตองท�าใจยอมรบกบมนใหได แมวาจะ

71ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ไมอยากใหเกดขนเลยกตาม แตกคงหลกเลยงไมไดในสกวนหนง และเรา ยงตองเปนก�าลงใจใหกนและกนกบคนอนๆ ในครอบครวดวย หลงจากนน อกเพยง ๓ - ๔ วน พอกขอรองใหนมนตพระอาจารยมาสวดมนตใหฟง อกครงหนง ซงทผานมา พอไมเคยรองขอใหพระอาจารยมาสวดมนตให ฟงเลย พระอาจารยมาเองดวยเมตตาจต 

ทผานมาพอกมกมอาการบนวาคนหลงและปวดเมอยแขนขาและ หวไหล พออยากใหมคนมาเกาหลงใหและนวดใหเกอบตลอดเวลาทพอตน ซงพระอาจารยบอกวา ทานเหนคนปวยมามาก บางทคนปวยอาจจะไมได ปวดจรง ไมไดคนจรง แตจตคดไปเองวาเปนเชนนน เพราะบางทอาจจะ อยากใหมคนอยใกลชดดวยตลอดเวลา ซงในความเปนจรงแลว เมอถง เวลาทจตจะตองดบลง แลวยงมความกงวลอย จตจะไมสงบ และอาจจะ ไปในภพภมทไมดกได  เมอพอตองจากไปจรงๆ พระอาจารยอยากให จตสงบและไปในภพภมทด จงแนะน�าใหหาบทสวดมนตทพอชอบฟงมา เปดใหฟง และมภาพพระหรอเจาแมกวนอมทพอนบถอมาตดฝาผนง เพอ ใหพอมองเหนตลอดเวลาตน และใหพอหมนนกถงบญกศลตางๆ ทพอ เคยท�ามา เมอจตดบลงจะไดไปในภพภมทด 

เมอถงเวลาทพอจากไปจรงๆ คอพอนอนหลบไป ชพจรเตนชาลง หวใจเตนออนลง พรอมกบฟงเสยงสวดมนตเจาแมกวนอม ซงพอไดจาก พวกเราไปดวยความสงบ พวกเราลกหลานรสกขอบพระคณพระอาจารย ทงสองเปนอยางยง ทไดแนะน�าบอกกลาวใหพวกเราลกหลานไดทราบ ท�าใจ และปฏบตตาม และยงเสยสละเวลามาสวดมนตใหศลใหพร ทงการเดนทาง พระอาจารยกเดนทางมาดวยตนเอง และทายสดพระอาจารยทงสองยงได มารวมสวดพระอภธรรมใหในงานศพคณพออก ๑ คนดวย และยงได มอบปจจยรวมท�าบญใหกบคณพออกดวย พวกเราลกหลานรสกซาบซง ในพระคณของพระอาจารยทงสองมากคะ ขอขอบพระคณพระอาจารย ทงสองมากๆ คะ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม72

กอนทผมจะไดเขามารวมงานเปนธรรมบรกร รวมเปนหนงฟนเฟอง เลกๆ ในการเผยแผธรรมกบชมรมกลยาณธรรม ผมเคยเปนอกคนหนงท ไดรบสงดๆ  จากชมรมฯ น เรมตนจากการขอรบบรจาคธรรมทานรายเดอน กบทางชมรมฯ ซงมทงซดและหนงสอธรรมะดๆ ของครบาอาจารยหลายๆ ทานทผมชอบอานและฟงค�าสอนของทาน

มาวนหนงไดทราบขาวสารทางเวบไซตของชมรมฯ วาจะมการจดงาน แสดงธรรม - ปฏบตธรรม (นาจะเปนครงท ๒๕) ทมหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคลกรงเทพ ซงมหลวงปไม หลวงพอสรศกด และทานอาจารย

พมกต นวปรชากล

ความสขทเบงบานจากภายใน

73ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ดร.สนอง วรอไร เปนองคบรรยาย ผมตดสนใจทจะมาฟงธรรม ในวนนน พสตาฟทานหนงทผมไดพบ แนะน�าผมใหรจกกบคณหมออจฉรา และ ทมงานของชมรมฯ 

การไดเหนบรรยายกาศเพอนๆ พๆ  นองๆ ทมารวมชวยงานกน เปน “จตอาสา” ไดเหนความเสยสละ แบงปน เกอกลกน โดยไมหวงสงตอบแทน เปนภาพทนาประทบใจ นนเปนจดเรมตนทผมท�าใหผมตดสนใจสมครมา เปนสวนหนงของชมรมฯ (กอนหนานน ผมเคยไดอานหนงสอและฟงซด ของทานอาจารย ดร.สนอง วรอไร มบางบทบางตอนทานไดกลาวถงชมรมฯ เกยวกบเรองความเสยสละของจตอาสา ผมเกดความสนใจ แตกยงไมม โอกาสทจะไดเขามาชวยท�า)

เมอเขามาชวยงาน ผมไดรบโอกาสท�าหนาทเปนผชวยงานดานคอน- โทรล รวมถงอกหลายงานทคณหมอเหนสมควร สงทผมสอนใจตวเอง ไวเสมอคอ นคอโอกาสทเราจะไดฝกแบงปนและฝกสละ ทกงานทไดรบ มอบหมายมา ผมจงนอมรบดวยความยนดและเตมใจท�า

...หากเราเปดใจกวางตอทกอยางในชวต เรากจะเหนคณคาของ สงเหลานน เหนคณคาตอทกๆ งานทเราไดรบมอบหมายมา...

การเปน “จตอาสา” นน บางทานคดวางาย หลายทานอาจจะไมเหน คา แทจรงแลว นเปนโอกาสทเราจะไดเรยนรหลายสงหลายอยาง ไดทง ประโยชนตนและประโยชนทาน อยาคดวาไมส�าคญนะ งานเหลาน ท�าใหเรา ไดสราง ไดสะสมบารม ทงขนต เมตตา อเบกขา กระทงงานเลกๆ หรองานหนกๆ ทบางคนมองเลยผานสายตาไป มนกมคณคาในตวมนเองดวยนะครบ ความ ส�าคญมใชอยทขนาดของงาน แตมนอย ทขนาด “ใจ” ของเราตางหาก

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม74

ถาเรามฉนทะ มสตในการท�างาน กจะท�าใหเราไมเหนอยมาก และไมตองเสยเวลากบสงทไมส�าคญ ซ�ายงมาสอนใหเราละแรงยดแรงตด ในความคดความเหน และผลประโยชนของตวเอง งานกจะประสบ ผลส�าเรจ ทงยงเปนการสอนใหเราเปน คนเปดกวาง ทงดานสตปญญาและจตใจ

งานทท�านจงสรางความสขในเราไดอยางไมนาเชอ อกทงไดรบความร ความ รวมมอจากเพอนๆ กลยาณมตรในชมรมฯ ทนารกและใจด รวมกนประสาน งานตางๆ จนส�าเรจลลวงไปดวยด

เพยงแตเราสละเวลาบางสวน มาท�าในสงทสบายใจ ไมสรางความ เดอดรอน และรสกวาใหประโยชนแกสงคม เพราะสงนคอคณสมบตท เหมาะสมกบเรา ทควรจะมไวในชวต และเปนสงทสงคมตองการ ยงเรา เขาใจบทบาทของการเปนจตอาสา จตเรายอมหยงลงสความเสยสละ ใจเรานนยอมไปตดกระแสความแรงของตณหา ความอยาก ความตองการ ตางๆ ใจเรากจะไดสมผสความสขจากภายในเบงบานและงดงาม

ผมขอกราบขอบพระคณในกระแสแหงความเมตตาของคณหมออจฉรา กลนสวรรณ (คณหมอไดเมตตาและใหโอกาสผมท�าด ทงยงคอยแนะน�าผม มากมาย) และทมงานชมรมกลยาณธรรมทกๆ ทานทใหโอกาสผมมาชวย ในงานดานตางๆ อกทงขอกราบขอบพระคณผใหญหลายๆ ทาน ทชวย แนะน�า เตอนสต สงสอนผมในการท�างาน การด�าเนนชวต หรอแมแต หลกธรรมค�าสอนทางพระพทธศาสนา ผมจะน�าองคความรตางๆ มาปฏบต และด�าเนนชวตใหกระจางแจงแหงกองทกขน 

ขอใหทกๆ ทานมความสข ความเจรญในธรรม จงประจกษแจง แกทกๆ ทานดวยนะครบ

75ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

มใครเคยสงสยไหมวา ชมรมกลยาณธรรมจดงานแสดงธรรมใหญๆ ได อยางไร มผ มาฟงธรรมตงหลายพนคน จดปละ ๒-๓ ครง ท�าไมใช สถานทของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ มหาวทยาลย ธรรมศาสตรในการแสดงธรรมได มอาหารเลยงผฟงธรรมทงเชา กลางวน แถมหวกลบบานตอนเยน มธรรมบรรณาการแจกเปนถงใหญๆ หลงจาก จบงานแสดงธรรม ยงในปจจบนยงจดงานแสดงธรรมยอยทกเดอนท

ฟนเฟอง

เปดโปงเบองหลงชมรมกลยาณธรรม

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม76

โรงพยาบาลสมทรปราการ การแสดงธรรมยอยๆ นกผฟงธรรมเปนรอย แถมยงมแจกธรรมทานรายเดอนอก ชมรมเอาเงนมาจากไหนตงมากมาย มอาเสยอยเบองหลงหรอเปลา มคนท�างานกคน เขาถกจางมาหรอเปลา บรา บรา บรา...

??? สงสยใหรวาสงสย ???เรากเคยสงสยในสงเหลานเชนกน มา มา...ตามมา มารวมรบร

เบองหลงชมรมกลยาณธรรมไปดวยกนกบเรากอนอนจะเลาทมาทไปกอนวา เราไปรจกชมรมกลยาณธรรมไดยงไง

แรกเรม เรากเปนพทธศาสนกชนมาแตก�าเนดเชนเดยวกบคนสวนใหญ ในประเทศไทย เรยนรธรรมะจากทคณพอคณแมคณครพาเขาวดตงแต เดก เรยนวชาพทธศาสนาในโรงเรยน (หห ตงใจเรยนวชานดวย สวนหนง กเพอสอบ สมยนคงไมมเรยนวชานแลว) กรธรรมะตามทฤษฎ และชอบ นงสมาธดวยความเขาใจวาจะท�าใหเกดปญญา แตอยางหนงไดทไดจาก การเขาวดคอ ความคนเคยกบธรรมะ ความพยายามทจะรกษาศล ๕ (อาว! กเขาวด กมการรบศล รบศลมาแลว กพยายามรกษาศลใหไดตามทเปลง วาจาออกไป) แตความเขาใจและการปฏบตกงๆ ปลาๆ 

จนเมอเตบโตขน ไดเจอความทกขมากมาย เจอการพลดพรากจาก คนทเรารก เรยนหนกหนาสาหส ท�างานหนก สญเสยทรพยสนเงนทอง และงานในเวลาไลเลยกน เจอปญหาโนนนนน ไมไดในสงทอยากได ไดใน สงทไมอยากได ฯลฯ จงเกดค�าถามขนในใจวา ท�าไมคนเราตองพลดพราก ท�าไมตองตาย ชวตเกดมา เรยนหนงสอ ท�างานหาเงน แตงงาน มลก ม หลาน แลวตาย แลวกมาเกดใหม วนเวยนแบบน ชวตมแคนเหรอ เมอ ตายไปแลวเราจะมาเกดเปนอะไรตอไป จะไปในภพภมทดหรอเปลา ท�าไม ชวตมนชางทกขนกหนา

แลวกเกดการคนหาวา แลวเราจะพนจากการวนเวยนในกองทกขน ไดยงไง ตอนแรกๆ กหาทางพนทกขแบบโลกๆ เหมอนคนทวๆ ไป เชน

77ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

ไปเทยว ดหนง ฟงเพลง สงสรรค ดมเหลา เบยร ... ฯลฯ แตแลวกพบ วามนกกลบมาทกขอกแลว กปญหามนยงอยนะ มนกยงยดกบปญหา อยเลย แลวท�าไงดละ

ปง! ตองคนหาจากธรรมะไง กทเคยเลาเรยนมา พระพทธเจาสอน เรอง ทกข สมทย นโรธ มรรค งน ตองมทางพนทกขส หลงจากนน ก เรมศกษา ปฏบตธรรมอยางจรงจง ไปหลายวด หลายส�านก จนเรมเขาใจ ธรรมะมากขน ออกจากความทกขไดมากขน อยทามกลางปญหาดวยใจ ททกขนอยลง และเหนความส�าคญของธรรมะวาจ�าเปนจรงๆ ทงในระดบ คนทวไป และคนทปรารถนาความพนทกขสนเชง

เมอเรมเขามาอยในแวดวงธรรมะ กไดมโอกาสฟงธรรมทชมรม กลยาณธรรมจดขนตงแตสมยทยงจดทมหาวทยาลยธรรมศาสตร กรสก ทงมาก วาท�าไมคนเยอะจง คนเปนพนๆ คน มอาหารมขนมใหกนฟร ท ทงมากๆ อกอยางคอ ตอนจบไดรบหนงสอและซดธรรมะหลายอยางมาก แถมใสถงผาส�าหรบหวกลบบานไดสะดวก กรสกชนชมในการท�างานของ ชมรมทเขาท�าไดขนาดน

ตอมา เพอนสนทตางวย (คณจตรา ปยะวาทน) ทชอบปฏบตธรรม เหมอนกน ไดชวนกนออกโรงทานในงานแสดงธรรมของชมรม กไดโทร ตดตอกบคณหมออจฉรา กลนสวรรณ ประธานชมรมกลยาณธรรม แต คณหมอแจงวา โรงทานเตมแลว ใหมาชวยเปนธรรมบรกรของชมรมดกวา จงไดมโอกาสมาชวยงานชมรม จากแรกๆ กชวยเปนลกมอท�าโนนท�านให กบทมคณวช (ณฐจกร) ตอมากจบพลดจบผลมทมของตนเอง

จากการรจกชมรมกลยาณธรรม เรมตงแตเปนผฟงธรรม อาสาสมคร จนกลายเปนทมงานชมรม ท�าใหทราบเบองหลงของชมรมกลยาณธรรมใน ระดบหนง วากวาจะจดงานแสดงธรรมในแตละครง ไมใชเรองเลนๆ เลย โดยเฉพาะงานแสดงธรรมครงใหญทจดทมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล กรงเทพ ลองนกภาพตามดส

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม78

• โตะ เกาอ เตนท เอามาจากไหน ? ค�าตอบคอ โตะเปนรอยตว ยม จากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ เกาอเปนพนตว บางสวน เปนของชมรมเอง บางสวนยมจากวด ตองใชรถหกลอของเจาภาพบรษท ใจบญในการขนยาย เตนทหลายสบหลง ไดรบความอนเคราะหและตดตง จากพรไพศาลผาใบ มาเนนนาน

• ใครเปนผขนยายโตะเกาอจ�านวนมหาศาลมาจดเรยง ท�าความ สะอาด ใครจดสถานทใหเปนทฟงธรรม และใครเกบกวาดและจดสถานท ใหกลบมาอยในรปแบบเดมกอนการฟงธรรม ? ค�าตอบคอ ทมงานชมรม และอาสาสมคร

• อาหารทใหทานกนฟรๆ ใครเปนเจาภาพ ? กจะมเจาภาพประจ�า สวนหนง และทขาดไมไดคอ โรงทานของคณพอวชระ - คณแมทองสก โลทารกษพงศ และ ครวคณดาว ทมงานชมรมคนส�าคญทใน ปจจบนน เปนก�าลงส�าคญในการชวยงานพระอาจารยสรศกด เขมรงส วดมเหยงคณ สวนผทประสานงานและจดการเตรยมสถานทกคอ ทมงานชมรม

• ธรรมทานทแจกถงโตๆ รวมๆ กนนาจะหนกเปนตน ใครเปน เจาภาพ ใครจดการผลต ใครจดการเรยงเขาถง ใครจดการขนสงและ แจกจาย ? ค�าตอบคอเงนทนทน�ามาผลตธรรมทานแจก บางสวนไดมาจาก

79ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

เงนทผฟงธรรมรวมท�าบญกบชมรม บางสวนมเจาภาพ บางสวนจากการขาย สนคาของชมรม เชน หนงสอ ผาคลมไหล ซด ฯลฯ ผทด�าเนนการทงหลาย คอ ทมงานชมรมและอาสาสมคร

• ใครจดหาและตดตงทวและเครองเสยง ? ทวและเครองเสยงไดรบ ความรวมมอจาก บ. เอสอารโปรดกชนจ�ากด

• ผทจดการถายทอดสดทางเวปไซต กคอ ทมงานชมรม• ผทถายภาพสวยๆ มาใหด กคอ ทมงานชมรม• สถานทเกบธรรมทานและอปกรณตางๆ อยทไหน เปนของใคร?

ชมรมไดเชาอาคารทถนนศรนครนทรเพอเกบธรรมทานและอปกรณตางๆ รวมถงใชคลนกอจฉราทนตแพทย ทตลาดปากน�า เปนสถานทท�าการและ ตดตอชมรม

• อนๆ อกมากมาย ฯลฯจะเหนไดวา การจดงานแสดงธรรมครงใหญแตละครง ถานบเปน

เงนแลว นาจะเปนลานบาท ซงชมรมฯ ไมไดร�ารวยมเงนทนมากมายขนาดนน แตดวยน�าใจและทานทหลงไหลมาจากทวสารทศ ท�าใหสามารถจดงาน แสดงธรรมขนได ถงแมบางครง เงนทนของชมรมวกฤตถงขนเปนหน โรงพมพกตาม แตกสามารถผานพนวกฤตเหลานนได โดยทชมรมกยงคง

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม80

ยนหยดทจะแจกธรรมทานตอไปในปจจบน ชมรมยงไดจดงานแสดงธรรมยอยทกเดอนทโรงพยาบาล

สมทรปราการ ดวยความอนเคราะหจากโรงพยาบาลสมทรปราการ และ ความรวมมอของทมงานชมรมและอาสาสมคร และยงมแจกธรรมทาน สงทางไปรษณยทกเดอน กดวยเงนทนทหาไดเหลาน และความรวมมอ ของทมงานชมรมเชนกน

จะเหนไดวาแทบทกอยาง อาศยทมงานชมรมและอาสาสมคร ในการ เตรยมงานและด�าเนนการทงสน เรยกไดวามงานใหท�าแทบทกวน ซงถา ในการแสดงธรรมครงใหญ จะมทมงานชมรมและอาสาสมคร รวมๆ แลว ถงหารอยคน ทมงานชมรมและอาสาสมครเหลานไมไดเงนเปนคาตอบ แทน แถมยงเสยเงนดวยซ�าไป แตสงททมงานชมรมและอาสาสมครได นนคอ ความสขอมเอมใจ ทไดใชแรงกาย แรงใจ แรงทรพย หรอมนสมอง ค�าจนพระพทธศาสนา ดวยรแลววาธรรมะนแหละทเปนหนทางชวยเหลอ เพอนรวมเกดแกเจบตายในสงสารวฏ ใหผอนคลายจากความทกข จน พนทกขสนเชง ถงทสดแหงพระนพพาน ทมงานชมรมและอาสาสมคร แตละทานเปรยบเหมอนฟนเฟองเลกๆ ทท�างานประสานกน หรอเปรยบ เหมอนกองทพธรรม ทมคณหมออจฉรา กลนสวรรณ ประธานชมรมเปน แมทพธรรม เพอหมนกงลอแหงพระธรรมไปสหมมวลสรรพสตวทตกทกข ไดยาก ใหหลดออกจากวงวนแหงกองทกข วฏสงสารน

มผกลาวไววา ผทไดรบประโยชนจากงานแสดงธรรมมากทสดนน ไมใชผฟงธรรม แตเปนทมงานจดงาน จะจรงหรอไม ลองมารวมพสจน ค�าพดประโยคนกนนะคะ 

มารวมกนเปนสวนหนงในการค�าจนพระพทธศาสนา ดวยสงทม ไมวาจะเปนแรงกาย แรงใจ แรงทรพย หรอมนสมอง กบพวกเราไดทชมรมกลยาณธรรม ชมรมยนดตอนรบผรวมอดมการณทจะหมนกงลอ แหงธรรมทกทาน

81ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

งานแสดงธรรม-ปฏบตธรรม เปนธรรมทาน ครงท ๓๒ ซงจดขนใน วนอาทตยท ๒๐ มนาคม ทผานมา ผานไปเรยบรอยแลว แตกจกรรมดๆ ทเกดขน ยงประทบใจอยในความทรงจ�าของเราทกคน กวาจะถงวนน เรา ตางรวมมอรวมใจ ชวยกนเตรยมการหลายอยาง ดวยความตงใจทจะ ชวยกนขบเคลอนกงลอธรรมจกร เผยแผพระธรรมทถกตรง ใหเปน ประโยชนแกสงคม ใหธรรมเตมความชมฉ�าดวงใจ ดบความเรารอนดวย

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม82

เพลงทกขเพลงกเลสนานาประการ ใหพลงแหงบญกศลชวยเสรมสรางให สงคมอยรวมกนอยางสงบสข รกใครสามคค ใหอะไรกไมสใหธรรมะ การ ใหธรรมะเปนทาน ยอมชนะการใหทงปวง 

กอนวนงาน คอในวนพธ ทมงานบรษทพรไพศาลผาใบ มากางเตนท ๒๐ กวาหลงใหฟรๆ อยางแขงขน วนเดยวเรยบรอย ตอมาวนศกรทม จตอาสาจากทมดแลหองโถงฟงธรรม น�าโดยคณอจฉรยา แสงงามและ เพอนๆ ชาวเทศบาลดานส�าโรง และมตรสหายใจบญจ�านวนมาก ไดเขา พนทเพอท�าความสะอาดหอพระและศาลพอป อนเปนทเคารพสกการะบชา ของชาวบพตรพมขและชาวชมรมกลยาณธรรม รวมทงเขาไปท�าความสะอาด และท�าเครองหมายจดทตงของโตะในโรงอาหาร กอนเคลอนยายออกมา ใชงาน ตกเยน ดต. อาทตย วฒนปฤดา พระเอกของเพอนๆ และชาว มอเตอรไซตวน มาชวยกนเคลอนยายโตะออกมาตามเตนทตางๆ ตาม โพยทตองใชงาน โดยอ�านวยความสะดวกใหเพอนๆ มาชวยกนในวนเสาร กสามารถจดสถานทไดเลย 

เชาวนเสารทมงานแขงขนมากนแตเชา เขาประจ�าหนาท ทงชาววน มอเตอรไซต ทมหองโถง และทมนกศกษา มศว. องครกษ และเพอนๆ อก หลายทาน เตรยมท�าความสะอาดหองโถง สวนหยอม คณวระ กขนแผง กนและพดลมมาแลว ชวยกนยกอยางแขงขน รอรถบรรทกจากปากน�า มอเชาฝากทองกบพสชาต พอเพลๆ ภตตาคารบญคณดาวกยกขบวนมา

83ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

จากอยธยา พรอมเสรฟขาวปลาอาหารบรการเพอนๆ อมหน�าส�าราญ ท�างาน กนมความสข ทมชางไฟจาก บจก. ชงโควศวกรรมกมาท�าหนาทกนแขงขน ไมขาดตกบกพรอง ท�าดกนเงยบๆ ตองปรบมอใหนองๆ พๆ ทมน�าใจ สละหยาดเหงอเพอบชาธรรม เสมอตนเสมอปลาย วนนทานอาจารย ดร.สนอง วรอไร มาถงบายสาม เพราะตดไปบรรยายอกแหงหนง พอมา ถงงานกรบน�าทมงาน พรอม “แมอน” ผศ. อนใจ ลมตระกล พาพวกเรา ไปไหวพระ และอธษฐานกบศาลพอป จนเปนทสบายใจแลว กมาฟงโอวาท ของทาน แลวมาเกบงานกนอกนดหนอย แมคนมาชวยกนวนนไมมากนก แตละทานกรหนาทและมใจเกนรอยจรงๆ

เชาวนงานอากาศแจมใสด ลมพดชนเยนสบาย ทมงานตางๆ เขา ประจ�าท ทานอาจารย ดร.สนอง วรอไร มาถง ประมาณ ๐๗.๐๐ น. รบ ไปกราบเยยมอามาทองสข นกบญแหงรานโจกเจเจาเกาในต�านานอมตะ งานนอามาทรกของเรา นงเกาอรถเขน เดนสงาหนารานโจก ใครๆ กมา กอด มากราบมาเยยมทาน เปนความอบอนใจเหมอนไดพบญาตผใหญ ทจากกนไปแสนนาน โรงทานภตตาคารบญตางๆ กคกคกหลากหลาย ยมแยมแจมใสใจบญ อยากแจก อยากใหชม ขอขอบคณเจาภาพผมน�าใจ ทกทาน แมงานนผ คนจะไมหนาตา แตทกคนกตงใจท�าหนาทกนอยาง เตมท พระอาจารยชานนท ชยนนโท มาถงงาน ประมาณ ๐๗.๑๐ น. เขา หองพกรบรอง รอเวลา ตามมาดวย พระอาจารยวชย กมมสทโธ ทานก เมตตามาแตเชา พอไดเวลา ๐๘.๐๐ น. คณณรงคฤทธ อปถมภ กน�าส พธการเปดงาน โดยทานอธการบดผเมตตา ทานดร. สาธต พทธชยยงค ผกลาวรายงานคอประธานชมรมกลยาณธรรม ตามดวยการแสดงธรรม ของพระอาจารยชานนท ชยนนโท เรอง “วธละขนธ ๕” แลวน�าเจรญสมาธ ภาวนา ฟงเขาใจงาย ปฏบตตามงาย นาอนโมทนา ตอเนองดวยชวงการ แสดงธรรม ของพระอาจารยวชย กมมสทโธ เรอง “สมมาทฏฐในการปฏบต ธรรม” กอนจะแสดงธรรม พระอาจารยวชยเมตตาพวกเรา ทานเดนเยยม

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม84

ชมบรเวณงานและทกทายทมงานอยางขนแขง ไมเหนแกความเหนด เหนอย ทานเทศนไดจบใจ เหนแนวทางของการภาวนาชดเจน ตามดวย การรวมกนทอดผาปาสรางเจดยพระพทธเจา ๗ พระองค ถวายแดพระ- พทธเจาทกๆ พระองค ปลมบญอมบญดวยพทธบารมทวกน จบพธการ แลว จงพกรบประทานอาหารกลางวนกน

พกกลางวนวนน อากาศโปรงสบาย ฟาดนเปนใจ บงแสงพระอาทตย ไว ใหรมรน ลมพดเยน มรานธรรมทานมากมายมาเปดบรการใหเยยม ชม ทงตนไมสวยๆ ของใชทผใจบญน�ามาบรจาคทรานบญตอบญกราคา ถกมหศจรรย ดวยด�ารรเรมของทานอาจารยอนใจ ลมตระกล นอกจากน ยงมรถสขาเอกชนตดแอร สะอาด หอม สบาย ชวงพกกลางวนน ทราน ธรรมทานชมรมกลยาณธรรม ทานอาจารย ดร.สนอง วรอไร เมตตาแจก ลายเซนตอนพกกลางวนดวย เมอทกทานเดนยดเสนยดสายสบายใจแลว กเขาหองประชมกนในภาคบาย เรมดวยธรรมบรรยายของทานอาจารย ดร. สนอง วรอไร เรอง “ชวตพชตสข” ในระหวางน พระอาจารยประสงค ปรปณโณ ทานมาถงบรเวณงานแลว กเดนชมงานทวบรเวณ ดวยความ เมตตาของครบาอาจารย แลวทานกแสดงธรรมปดทายงาน ใหงานนจบลง อยางมความสข เตมไปดวยรอยยมและเสยงหวเราะ ในหวขอ “หกหอกเปน ดอกไม” วนนเปนวนความสขโลก เราทกคนในทนนตางกมความสขอาบอม หวใจ ทพระอาจารยโปรยปรายให

ปดทายดวยประธานชมรมกลยาณธรรมออกมากลาวอนโมทนา ขอบคณเจาภาพ ผสนบสนน ปดงานโดยอาจารยมนตร จตรภทร เจาเกา ดวยลลาโฆษกใจพระ ระดบครบาอาจารย จบงานแลวลงไปรบของทระลก กนตามระเบยบ ๑ ถงใหญเกอบ ๓๐ รายการ แลวพบกนอกครงในงาน แสดงธรรม ครงท ๓๓ วนอาทตยท ๙ ตลาคม ศกนแนนอน

มารวมกนอนโมทนา ยอดปจจยสรางบญกศลรวมกน ในงานแสดง ธรรม ครงท ๓๒ นดวยกน

85ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖ กนยายน ๒๕๕๙

๑.  พระอาจารยชานนท ชยนนโท  ๕๓,๔๗๖.๕๐  บาท๒.  พระอาจารยวชย กมมสทโธ  ๕๔,๙๐๒.๒๕  บาท๓.  พระอาจารยประสงค ปรปณโณ  ๔๙,๐๖๒.๒๕  บาท๔.  อาจารย ดร.สนอง วรอไร  ๔๓,๕๐๓.๒๕  บาท๕.  สมทบมลนธราชประชานเคราะห  ๓๓,๖๕๑.๕๐  บาท๖.  สมทบมลนธสปฏปนโน วดมเหยงคณ  ๓๗,๑๔๒.๒๕  บาท๗.  สมทบโครงการครขางถนน มลนธสรางสรรคเดก  ๓๓,๓๕๓.๗๕  บาท๘.  สมทบตกสงฆอาพาธ (วชรญาณวงศ) รพ.จฬาฯ  ๔๒,๗๔๙.๐๐  บาท๙.  รวมผาปารวมสรางเจดยพระพทธเจา ๗ พระองค  ๙๑,๓๔๒.๒๕  บาท๑๐. รวมเผยแผธรรมกบชมรมกลยาณธรรม (ตรบบรจาค)  ๕๗,๓๖๘  บาท๑๑. รานตนไมบญ สมทบทนเผยแผธรรมชมรมกลยาณธรรม  ๑๗,๐๐๐  บาท๑๒. รานบญตอบญ สมทบทนเผยแผธรรมชมรมกลยาณธรรม  ๑๕,๕๖๐  บาทรวมยอดรบปจจยรวมสรางกศลในงานน  ๕๒๙,๑๑๑  บาท

สาธ สาธ สาธ อนโมทาม  นพพานง ปจจโย โหต

สรปรวมยอดปจจย ในงานแสดงธรรม ครงท ๓๒จดขนในวนอาทตยท ๒๐ มนาคม ๒๕๕๙ ณ มทร. กรงเทพ บพตรพมข มหาเมฆ

ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม86 ข า ว ส า ร ก ล ย า ณ ธ ร ร ม86

๑. ไมมการลงทะเบยนลวงหนาทางไปรษณย ทานใดมาลงทะเบยนกอนมสทธ   กอน และไมอนญาตใหลงทะเบยนแทนกน โดยงานครงนสามารถรองรบผฟง   ธรรมไดประมาณ ๒,๐๐๐ ทาน โดยมทนงฟงธรรม ๒ จดคอ     บนหอประชม  ๑,๘๐๐  ทนง    โถงใตหอประชมและโดยรอบ    ๕๐๐  ทนง๒.  ทานสามารถมาขอรบเลขทนงไดทเตนทลงทะเบยน ในสนามฟตบอลดานหนา  ทานทประสงคจะนงดานลาง สามารถแจงความประสงคกบเจาหนาทลงทะเบยน   ได ทานทตองการนงตดกน จะตองมาลงทะเบยนรบเลขทนงพรอมกน และ   ทานตองเกบบตรทนงไวจนเลกงาน เพอใชในการรบธรรมบรรณาการกอน   กลบบาน๓. ขอความรวมมอใหทกทานเขาประจ�าทนง กอนทการบรรยายธรรมในแตละ   รอบจะเรม เพอไมเปนการรบกวนการฟงธรรมของทานอน ดงน    • ในรอบเชาขอใหเขาประจ�าทนงกอนเวลา ๐๘.๐๐ น. เพอรบฟงค�า       ชแจงการจดงานกอนพธเปด และ ในรอบบาย ขอใหเขาประจ�าทนง       กอนเวลา ๑๓.๐๐ น.๔. ขอเชญชวนทกทานเตรยมภาชนะและกระบอกน�าสวนตวมาจากบาน เพอ   ชวยกนลดปรมาณขยะ ลดโลกรอน โดยในงานจะมจดเตมน�าสะอาดและ   จดลางภาชนะไวบรการ (แตงดน�าอาหารและน�าดมขนหองประชมชนบน)๕. โรงทานจะเปด-ปดเปนเวลา โดยในรอบเชา เปดตงแต ๐๕.๐๐ - ๐๘.๐๐ น.   และรอบกลางวนจะเปดเวลา ๑๑.๒๐ - ๑๓.๐๐ น. เพอความเปนระเบยบ   และไมรบกวนการฟงธรรม - ปฏบตธรรม๖. ขอความรวมมอทกทานแยกขยะลงถง ซงจะจดแยกเปนถงขยะแหง และ   ถงขยะใสเศษอาหาร๗. ทมพยาบาลจากโรงพยาบาลสมทรปราการ มาเปดใหบรการตรวจสขภาพฟร   ในงานในบรเวณโถงชนลาง๘. งดรบสมาชกชมรมฯชวคราว เพอปรบปรงระบบฐานขอมลสมาชกใหทนสมย   ทงนทานสามารถตดตามขาวสารไดจาก www.kanlayanatam.com และ   Facebook : Kanlayanatam แตทานทเปนสมาชกอยแลวสามารถมาแจงเรอง   รองเรยนหรอแจงเปลยนแปลงทอยได และรบสมครจตอาสาธรรมบรกร   รวมทงเปดจองวดทศนในงานแสดงธรรมทจดนในบรเวณเตนทอ�านวยการ

ค�าแนะน�าผ เขาฟงธรรม

87ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖  กนยายน ๒๕๕๙ 87ปท ๑๑ ฉบบท ๓๖  กนยายน ๒๕๕๙

๙. รณรงคเดนทางโดยขนสงมวลชน รถประจ�าทางและรถแทกซ เพอชวยกน   แกปญหาทจอดรถและชวยกนประหยดพลงงาน๑๐. ทานทขบรถมาเอง ขอความกรณาไปจอดตามสถานททก�าหนดไว ในฝง   เทคนคกรงเทพ๑๑.  งดรบบรจาคหนงสอและซดธรรมะและงดรบสงของชวยวดพระบาทน�าพ  ไมอนญาตใหน�าเอกสารหรอสอธรรมะใดๆมาแจกในบรเวณงาน๑๒. ขอแนะน�าในการท�าบญในงาน ๑๒.๑ ท�าบญดวยการถวายปจจยครบาอาจารยองคบรรยาย และรวมบรจาคให     แกมลนธราชประชานเคราะห ในพระบรมราชปถมภ, มลนธสปฏปนโน,     ตกสงฆอาพาธ รพ.จฬาฯ และมลนธสรางสรรคเดก (ชวยเดกดอย-     โอกาสและเดกเรรอน) โดยมกลองรบบรจาคในจดรบบรจาคในงาน ๑๒.๒ ถวายสงฆทานแกพระสปฏปนโน ทมาเปนองคบรรยายธรรม (ทงนเพอ     อ�านวยความสะดวก ทานสามารถซอของทจะถวายไดจากรานสงฆทาน     ของชมรมในบรเวณงาน) ๑๒.๓ ซอตนไมจากรานตนไมบญทมาขายในงาน รายไดทงหมดไมหกคาใชจาย     น�ามาชวยสนบสนนกจกรรมการเผยแผธรรมของชมรมกลยาณธรรม ๑๒.๔ เลอกซอสนคาหลากหลายในรานสงฆทาน รายไดทงหมดสนบสนน     กจกรรมการเผยแผธรรมของชมรมกลยาณธรรม (งานครงนไมมราน     ขายของเกา - บญตอบญ) ๑๒.๕ ซอหนงสอซดดวดเพอน�าไปบรจาคหรอมอบเปนของฝาก รายได     จะเปนทนสนบสนนการเผยแผธรรมของชมรมตอไป๑๓. กรณททานจะกลบกอนงานเลก โปรดคนบตรทนงทเตนทประชาสมพนธ ๑๔. กรณทตองการความชวยเหลอ หรอ มขอสงสย สามารถตดตอสอบถามได   จากธรรมบรกร๑๕. ขอเชญชวนทกทานรวมฟงธรรมและปฏบตธรรม สรางความด ฝกฝนพฒนา   จตใจ ดวยการเจรญสต และเจรญเมตตาตอผทมารวมฟงธรรม เนองจากม   ผมาฟงธรรมจ�านวนมาก จงถอวาเรามาฝกใจใหลดละ โลภ โกรธ หลง ยม   ใหกน อภยใหกน 

  ขออนโมทนาทกทาน

ใ น ง า น แ ส ด ง ธ ร ร ม ค ร ง ท ๓ ๓

•  รถโดยสารประจ�าทางสาย ๒๒, ๖๒, ๘๙ ลงหนาเทคนคกรงเทพ   แลวเดนไปสามแยกไฟแดง•  รถโดยสารประจ�าทางปรบอากาศ ปอ. ๒๒, ๖๒, ๖๗, ๙๘• หรอโดยสารรถไฟฟาบทเอส (BTS) ลงสถานชองนนทร แลวตอรถโดยสาร,    สามลอ, รถแทกซ หรอโดยสารรถไฟฟาใตดน (MRT) ขนสถานลมพน ประต ๒    แลวตอรถโดยสารสองแถวสแดง สายวทย-สวนพล-เทคนค, สามลอ, รถแทกซ

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพบพตรพมข  มหาเมฆ

แผนท

๓๓ธรรม

งานแสดงธรรม-ปฏบต

ครงท

เ ป น ธ ร ร ม ท า น

ก�ำหนดกำร๐๕.๐๐ น.  เรมเปดใหบรการลงทะเบยนและบรการอาหารเชา๐๘.๐๐  น.  พธเปดงานโดย  อธการบด  มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ   ดร.สาธต  พทธชยยงค๐๘.๒๐ น.  พระภำวนำเขมคณ  ว.  (พระอำจำรยสรศกด  เขมรงส)  วดมเหยงคณ  อ. พระนครศรอยธยา  จ. พระนครศรอยธยา  แสดงธรรมเรอง  “ความชนะทประเสรฐ”๐๙.๓๐ น.  น�าเจรญจตตภาวนา ๒๐ นาท  ถวายสงฆทาน๑๐.๐๐ น.  อำจำรย  ดร.สนอง  วรอไร  บรรยายธรรม  เรอง  “ทางด�าเนนชวตทดทสด”๑๑.๐๐ น.  ทานอาจารยน�าเจรญสต  ๑๐  นาท๑๑.๑๕ น.  พกรบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ น.  คณมำล ปำละวงศ สนทนาธรรม  เรอง  “เรยนรกายใจ พนภยวฏฏะ”๑๔.๒๐ น.  พระอำจำรยไพศำล  วสำโล  วดปาสคะโต  อ. แกงครอ  จ. ชยภม  แสดงธรรม  เรอง  “วางใจใหเปน”๑๕.๒๐ น.  พระอาจารยน�าเจรญสต  ๑๐  นาท๑๕.๓๐ น.  ถวายสงฆทาน  และปดงาน

จดโดย มทร. กรงเทพ รวมกบ มลนธสปฏปนโน และ ชมรมกลยาณธรรม

ถายทอดสดจาก รพ. ผานทาง kanlayanatam TVทางลงค http://www.kanlayanatam.com/ktv1.htm ใน เวบไซตชมรมกลยาณธรรม

เวลา ๐๘.๐๐-๑๕.๒๐ น.วนอาทตยท ๙ ตลาคม ๒๕๕๙