2.- E-r Eskemak Datu Baseak 2012-2013 Anartz Mugika - Ariketak

E-R Eskemak - Ariketak - DAM 2012/2013 Datu Baseak - Anartz Mugika

1 PRAKTIKA 3: LIBURUTEGIAK

Liburutegi batetan liburu batzuk daude (isbn, izenburua, autorea, editoriala, …).

Bezeroak liburu hauek alokatzera etortzen dira (bezero bakoitzak bere kodea du,izena,

abizena, telef, …).

Jakin nahi da urtean zehar bezero bakoitzak zein liburu alokatzen duen. Hau gordeko

duen datu basearen diseinua egin E/R eskema bat erabiliz.

Jakin nahi da baita ere, bezero bakoitzak zein datatan alokatu duen liburu bakoitza.

Zelan jakin daiteke bezeroak liburu bat oraindik itzuli duen ala ez?

E/R diagrama honako hau izango da:

Errore bezala onartuko digu daukagun konfigurazioa kontutan hartuta zer bezero

batek liburu berdina nahi badu alokatu, klabeak bikoiztean ALOKAIRUA taulan akatsa emango

du eta ezingo dugu lanean jarraitu

LIBURUA ( Liburu-kodea, ISBN, Izenburua, Egilea, Argitaletxea, Generoa)

BEZEROA (Bezero-kodea, NAN, Izena, Abizenak, Sexua, Jaiotze-data, e-posta)

ALOKAIRUA (Liburu-kodea, Bezero-kodea, alokatze-data, bueltatua)

Hau ez gertatzeko, ALOKAIRUA erlazioan alokatze-data klabe bezala finkatuko dugu

beste biak kenduz:



ALOKAIRUA (Liburu-kodea, Bezero-kodea, alokatze-data, bueltatua)


2 Zer gertatuko litzake bezero batek liburu konkretu bat egun batetan bi aldiz alokatu nahi

badu (liburua entregatu eta gero)?

Arazoak edukiko ditugu kasu honetan ere zer egun berean bi aldiz alokatu nahi bada,

baloreak bikoiztu egingo direnez, akatsa emango du eta ezingo dugu sartu baliorik.

Hori konpontzeko, "alokairu-zenbaki" eremua gehituko diogu eta klabe nagusi bezala

finkatuko dugu. Horrela alokairu bakoitzetik zenbaki desberdin bat edukiko dugu eta ez dugu

inolako arazorik edukiko ez liburu berdinak berriz alokatzea ezta egun berean egitea.

Honela geratuko da ariketa konpondu ostean:



ALOKAIRUA_2 (alokairu-zbk, Liburu-kodea, Bezero-kodea, alokatze-data, bueltatua)

ACCESS-EN irudikatua taulak:



3 BEZEROA (Bezero-kodea, NAN, Izena, Abizenak, Sexua, Jaiotze-data, e-posta)

ALOKAIRUA_2 (alokairu-zbk, Liburu-kodea, Bezero-kodea, alokatze-data, bueltatua)

Datu basearen emaitza hemen edukiko dugu: LIBURUTEGIA


4 ACCESS-EN irudikatua erlazioak:


5 PRAKTIKA 4: ACB LIGA

Suposatu ACB ligan SASKIBALOI taldeak eta JOKALARIAK parte hartzen dutela. Zuk asmatu

bakoitzaren eremuak.

Kontuan hartu jokalari bakoitzak talde batean baino gehiagotan jokatu ahal duela.

Jakin nahi da JOKALARI bakoitzak TALDE bakoitzean duen fitxa.

Saskibaloi talde baten jokalari asko parte hartu ahal dute.

Jokalari batek saskibaloi talde askotan parte hartu dezake.

N:M erlazioa.

Jakin nahi da JOKALARI bakoitzak TALDE bakoitzean izan duen kontratuaren iraupena

(kontratu hasiera eta kontratu bukaera)

SASKIBALOI TALDEA

PARTE HARTU JOKALARIA

N:M

IZENA HELBIDEA

MAILAAURREKONTUA

BAZKIDE-KOPURUA

SORTZE-DATA

TITULOAK

KANTXA

CIF

HIRIA

SOLDATA

FITXA ZBKIA

POSTUA

ESTATISTIKAK

JAIOTZE-DATA

IZENA ABIZENAK

PASAPORTEA

NAN

TELEFONOA

HELBIDEA

KONTRATU HASIERA

KONTRATU AMAIERA

SASKIBALOI TALDEA

PARTE HARTU JOKALARIA

N:M

IZENA HELBIDEA

MAILAAURREKONTUA

BAZKIDE-KOPURUA

SORTZE-DATA

TITULOAK

KANTXA

CIF

HIRIA

SOLDATA

FITXA ZBKIA

POSTUA

ESTATISTIKAK

JAIOTZE-DATA

IZENA ABIZENAK

PASAPORTEA

NAN

TELEFONOA

HELBIDEA


6 EREDU ERLAZIONALA:

SASKIBALOI TALDEA(Izena,CIF,Helbidea, Kantxa, Hiria, Bazkide-kopurua, Maila, Tituluak,...)

TALDE-JOKALARI (Talde-izena, Jokalari Fitxa zbk, Soldata, Kontratu Hasiera, Kontratu Amaiera)

JOKALARIA (Fitxa-zbk, Izena, Abizenak, Jaiotze-data, Estatistikak, Helbidea, NAN, Pasaportea,...)

PARTE HARTU erlazioari izen berria jarri ahal diogu, erreferentzia zuzenagoa egiteko

erlazionatuta dagoen taulekin bien arteko izen elkartea jartzea da egokiago, hau da, TALDE-

JOKALARI.

Zer gertatuko litzake jokalari batek talde baten jokatu ostean beste batera joaten dela

jokatzera eta denbora tarte jakin batean berriz bueltatzen da lehen izandako taldean?

Jokalari batek, talde baten jokatuta beste batera joaten denean eta gero bueltatu

ezkero, Access programan datuak sartzean gako nagusien bikoizketa emango da eta horren

eraginez akatsak emango ditu datuak sartu ezin izango ditugularik.

Access programan honako arazoa emango digu bikoiztutako datua dela esateko:

Ezingo dugunez datuak sartzen jarraitu erregistro hori ezabatu ahal izateko "ESC"

sakatuko dugu.

Eredu erlazional berria honela geratuko da:


TALDE-JOKALARI (Talde-izena, Jokalari Fitxa zbk, Soldata, Kontratu Hasiera, Kontratu Amaiera)



7 Hau konpondu ahal izateko, TALDE-JOKALARI taulan egin dezakegun aldaketa da gako

nagusi berri bat gehitzea "Talde-izena" eta "Jokalari Fitxa zbk" eremuri laguntza emateko.

Nola normalean jokalari batek ezin du egon talde bitan denbora tarte berdinean, egin ahalko

duguna da "Kontratu Hasiera" eremuari gako nagusitzat baita ere gehitu aipatutako bi eremu

horiekin. Hau konpontzeko aipatutako taulan Vista Diseñon jartzea da aldaketak egiteko.

Horrela, ez dugu bikoizketarik izango zer "Kontratu-Hasiera" desberdina izango beti

nahiz eta talde baten edo beste errepikatu 2, 3 edo gehiagotan.




8 TALDE-JOKALARI (Talde-izena, Jokalari Fitxa zbk, Soldata, Kontratu Hasiera, Kontratu Amaiera)

Gako nagusien aldaketari esker Andres Nocioni Baskonia taldera bueltatu ahal izango

da Datu Basean arazorik suertatu barik, aipatutako aldaketa eginez:




"Exigir Integridad referencial" jarri bi erlazioetan, loturan arratoiko eskumako botoia

sakatuz horren gainean eta "Modificar relacón" aukeratuz:

Honela geratuko da:


10 PRAKTIKA 4B: ENPRESA

Enpresa bateko nagusiak datu base bat diseinatzeko eskatu digu, honako xedapenak

kontutan hartu beharko ditugularik:

• Enpresan LANGILEAK daude (Kodea, Izena, Abizenak, Helbidea, …).

• Enpresa hau DEPARTAMENTUtan banatuta dago.

• Departamentu bakoitzak bere izena eta kokapena ditu.

• Kontutan hartu departamentu bakoitzean langile ASKOK lan egiten dutela eta langile

bakoitzak departamentu BATEN bakarrik egiten du lan.

• Enpresa honek PROIEKTU desberdinak garatzen ditu. Proiektu bakoitzak honako

atributuak dauzka: (Izena, deskribapena, Hasiera data eta Bukaera data).

• Enpresako langileak proiektutan parte hartzen dute. Litekeena da proiektu batetan

langile askok parte hartzea. Normala da baita ere langile batek proiektu askotan parte

hartzea.

E-R ESKEMA:

• Departamentu baten langile askok lan egingo dute

• Langile batek departamentu baten lan egingo du

• Langile bat proiektu askotan parte ahal du.

• Proiektu baten langile askok parte hartzen dute

DEPARTAMENTUA

PROIEKTUA

LANGILEA

PARTE HARTU

LAN EGIN

1:N

N:M

IZENA KOKAPENA KODEA NAN

IZENA

ABIZENAK

HELBIDEA

TELEFONOA

JAIOTEGUNA

KODEA

IZENA

DESKRIBAPENA HASIERAKO DATA

BUKAERAKO DATA


11 EREDU ERLAZIONALA:

1:N motako erlazioa dagoelako DEPARTAMENTUA eta LANGILEA taulen artean EZ DA

ERLAZIO TAULIK SORTUKO.

Kasu honetan, DEPARTAMENTU baten gutxienez LANGILE batek lan egiten duenez edo

gehiago (1,n) izango da eta LANGILE bat DEPARTAMENTU baten egingo du lan (1,1) izanda

(gehiegiko eta gutxieneko agerraldia izanda). Kasu honetan berez minimo baten lan egin

behar duenez ez du (0,1) kardinaltasuna (0 gutxieneko agerraldia eta 1 gehieneko agerraldia)

izango eta 1:N motako erlazioen ohikoena erabiliko dugu ERLAZIO TAULA bat bera ez sortu

barik eta DEPARTAMENTUA taulako gakoa LANGILEA taulako eredu erlazionalean gako

atzerritar moduan agertuko da.

DEPARTAMENTUA (Izena, Kokapena)

LANGILEA (Kodea, NAN, Izena, Abizenak, Helbidea, Telefonoa, Jaioteguna, Dept-izena)

PROIEKTUA -LANGILEA (Kode-proiektua, Kode-langilea)

PROIEKTUA (Kodea, Izena, Deskribapena, Hasiera Data, Bukaera Data)


DEPARTAMENTUA (Izena, Kokapena)


12 LANGILEA (Kodea, NAN, Izena, Abizenak, Helbidea, Telefonoa, Jaioteguna, Dept-izena)

PROIEKTUA -LANGILEA (Kode-proiektua, Kode-langilea)


13 PROIEKTUA (Kodea, Izena, Deskribapena, Hasiera Data, Bukaera Data)

ACCESS-EN irudikatua erlazioak:

"Exigir Integridad referencial" jarri erlazioetan, loturan arratoiko eskumako botoia

sakatuz horren gainean eta "Modificar relación" aukeratuz, honela geratuko zaigu:


14 ARIKETAK:

• Taulak ACCESSEN sortu eta erlazionatu ondoren, bete erregistro batzuekin (EGINDA).

• Txosten batetan atera LANGILE taulako izena, abizena, zein departamentutan lan

egiten duen eta zein departamentuaren kokapena.

Honetarako, LANGILE eta DEPARTAMENTUA taulak beharko ditugu, lehenetik "Izena"

nahiz "Abizena" harturik eta "Departamentu Izena" eta "Kokapena" bigarren taulatik harturik

Txostena egiteko, "Asistente para informes" aukeratzen egin ahalko dugu (Azalduta

ACCESS ariketak egin genitugun dokumentuan). Emango diren pausoak honako hauek dira:

LANGILEA taularik "Izena" eta "Abizenak" hartuko ditugu. DEPARTAMENTUA taularik

"Dpto-Izena" eta "Kokapena". Jarraitzeko "Siguiente" sakatu:

"Siguiente" sakatu berriz ezer aldatu barik...


15 "Siguiente" sakatu berriz ezer aldatu barik...

"Siguiente" sakatu behin eta berriz leiho hontara heldu arte, "T_LANGILE-

DEPARTAMENTU" deituko diogula. Amaitzeko "Finalizar" sakatu. Txostena "Vista Diseño"

ikuspegian txukun ipini ondoren, itxura hau edukiko du:


16 • Kontsulta bat egin “ELEKTRONIKA” departamentuan langilearen izena, abizena, Dpto-

izena, Kokapena.

Honetarako, LANGILE eta DEPARTAMENTUA taulak beharko ditugu, lehenetik "Izena"

nahiz "Abizena" harturik eta "Departamentu Izena" eta "Kokapena" bigarren taulatik harturik

Kontsulta egiteko, "Diseño de Consulta" aukeratzen egin ahalko dugu (Azalduta

ACCESS ariketak egin genitugun dokumentuan). Ondorengo irudian "Vista Diseño" ikuspegian

nola aurkituko zen kontsultaren oinarriak ditugu non "Elektronika" departamentuko langileak

bilatu nahi ditugu eta horretarako "DEPARTAMENTUA" taulan izena aukeratzen dugun

eremuan Como "Elektronika" idazten dugu.

"Vista Diseñon" ikuspegian lortuko duguna:

"Vista de Datos" ikuspegian (3 erregistro lortuko ditugu)


17 PRAKTIKA 5: UNI EIBAR-ERMUA

Uni eibar-ermua institutuan ikasle batzuk daude eta ikasgai batzuetan matrikulatuak

daude. Zuek asmatu eremuak.

Ikasgai bakoitzak ordu kopuru bat du. Jakin nahi da ikasle bakoitzak ikasgai bakoitzean

lortu duen azken nota. Jakin nahi da baita ere ikasgai bakoitza zein gelatan ematen den

(gela_zenbakia).

ER-ESKEMA:

Eredu erlazionala:

IKASLE (Ikasle-kodea, NAN, Izena, Abizenak, Helbidea, Jaioteguna, Telefonoa, Argazkia)

MATRIKULA (Ikasle-kodea, Ikasgai-kodea, Azken Nota)

IKASGAI (Ikasgai-kodea, Izena, Ordu-kopurua, Kurtsoa, Gela-zenbakia, Irakaslea)

Honela uzten badugu, ikasle bat ezin da matrikulatu ikasgai baten behin baino

gehiagotan (errepikatu beharko badu). Horregatik, “Ikasturtea” eremua jarriko dugu

“MATRIKULA” taulan beste bi gako nagusiekin gako nagusi bezala agertuko dela (GEHITU

ENTITATE ERLAZIOAN ERE!!).

IKASLE IKASGAIMATRIKULATUA DAGO

IKASLE-KODEA NAN IZENA ABIZENAK IKASGAI-KODEA IZENA

ORDU-KOPURUA

KURTSOA

IRAKASLEA

GELA-ZENBAKIAAZKEN NOTA

HELBIDEA

JAIOTEGUNA

TELEFONOAARGAZKIA

N:M


18 Emango den ER ESKEMA berria eta EREDU ERLAZIONALA honako hau izango da

aipatutako aldaketa hori egin ostean:

ER-ESKEMA:

Eredu erlazionala:


MATRIKULA (Ikasle-kodea, Ikasgai-kodea, Ikasturtea, Azken Nota)




IKASLE IKASGAIMATRIKULATUA DAGO

IKASLE-KODEA NAN IZENA ABIZENAK IKASGAI-KODEA IZENA

ORDU-KOPURUA

KURTSOA

IRAKASLEA

GELA-ZENBAKIAAZKEN NOTA

HELBIDEA

JAIOTEGUNA

TELEFONOAARGAZKIA

N:M

IKASTURTEA


19 MATRIKULA (Ikasle-kodea, Ikasgai-kodea, Ikasturtea, Azken Nota)




"Exigir Integridad referencial" jarri erlazioetan, loturan arratoiko eskumako botoia

sakatuz horren gainean eta "Modificar relación" aukeratuz, honela geratuko zaigu:

Erlazioak egiteko bi era edukiko ditugu:

1. Eskuz, "Relaciones" leihoan barruan bata besteak elkartuz arratoiarekin mugituz.

2. "Asistente de búsqueda" erabiltzen "Vista Diseño" ikuspegian taulak sortzen gauden

bitartean eta beste taularekiko erlazio zuzena dutenean. Hau egiteko, adibidez, honela

egin ahal izango dugu :

a. MATRIKULA taulan "ikasle-kodea" eremuarekin egingo dut, IKASLE taulako

"Ikasle-kodea" eremuarekin erlazionatuta dagoela erlazio baten bidez .

b. Honetan, "Tipos de datos" sailean "Asistente para búsqueda" erabiliko dut.

c. "Deseo que la columna de búsqueda busque los valores en una tabla o

consulta" aukeratuko dut eta "Siguiente" aukera hartuko dut.

d. Aurkikuntza egiteko erabiliko dudan taula IKASLE da non "ikasgai-kodea"

daukagu. Aukeratu ostean "Siguiente" sakatu (ikusi irudia)


21 e. Erakutsi nahi izango ditugun datuak aukeratuko ditut. Nere aukerak izango dira

"Ikasle-kodea", "NAN", "Izena" eta "Abizenak". Hau egin ostean sakatu

"Siguiente" (Ikusi irudia):

f. "Siguiente" sakatu ezer ukitu barik,.

g. "Ocultar la columna clave (se recomienda)" kakotxa ez aukeratu, zutabe hau

agertu ahal izateko, honela utziko dugularik:

h. Bi aldiz jarraian sakatu "Siguiente" ezer aldatu barik eta amaitzeko "Finalizar"

sakatu.

i. Taula gorde nahi dugun galdetuko digu eta guk baietz esango diogu.


22 j. Erlazioa honela geratuko litzateke:

k. Geratzen zaiguna "Integridad referencial" moduan uztea eta horretarako

erlazio marra horren gainean arratoiaren eskumako botoiaz sakatzen dugu

"Modificar relación" aukera eginez eta honen barruan "Exigir integridad

referencial" kakotxa aukeratuz.

l. Honela geratuko da erlazioa guk nahi dugun bezala:


23 PRAKTIKA 6: HOTELAK

Hotel-kate batek hainbat hotel ditu. Hotel bakoitzeko jakin behar da: izar kopurua, zuzendaria,

izena, helbidea.,...

Datu basean hotel bakoitzean dauden logelak erregistratu behar dira. Logela bakoitzeko gorde

behar da: logela_zenbakia, logela_mota (bakoitia, bikoitza, suitea), zein ikuspegia duen, eta

abar.

Logela bakoitzean zeintzuk bezero egon diren jakin nahi da (suposatu urte osoko datuak

direla).

Bezero bakoitzak harreran nortasun agiria erakutsi behar du.

Derrigorrez jakin behar da bezero bakoitza logela bakoitzean noiz sartu den eta noiz irten den.

Egin dagokion E/R diagrama:

LOGELAKHOTELAK

BEZEROAK

ERREGISTRATU

ALOKATU

HOTEL-

KODEA IZENA IZAR-KOPURUAHELBIDEA

WEBGUNEA LOGELA-KOPURUA

POSTA-KODEA

WEB

LOGELA-ZENBAKIA

SARRERA-DATA

IRTEERA-DATA

LOGELA-MOTA IKUSPEGIA

EDUKIERA

MINIBAR

WIFI?

NAN IZENA ABIZENAK


24 PRAKTIKA 6B: LURRALDEBUS

Autobusen enpresa batetan autobusak daude (Matrikula, marka, modeloa, ez

gaituentzat?,…). Autobus hauek gidatzeko gidari profesionalak daude (NAN, Izenak, Abizena,

Helbidea, Jaiotze-data, Gidabaimen-mota, Noiz aterata gidabaimena). Gidari bakoitzak beti

autobus berdina gidatuko du eta autobus bat gidari askok gidatu ahal dute.

Autobus bakoitzak errebisio batzuk pasatu behar ditu. Errebisio bakoitzak zenbaki bat

du (errebisio-zik, noiz den errebisioa, zer errebisatu da, zer arazo suertatu …)

ER DIAGRAMA

EREDU ERLAZIONALA:

AUTOBUSAK (Matrikula, Marka, Modeloa, Kolorea, ez-gaituentzat?, Matrikulazio-urtea)

GIDARIAK (NAN, Izena, Abizenak, Helbidea, Jaiotze-data, Gidabaimen-mota, Gidabaimen-data, Matrikula)

ERREBISIOAK(Errebisio-zbk, Errebisio-data, Errebisatutakoa, Arazoak, Prezioa, Matrikula)


25 PRAKTIKA 7.- UGAZTUNAK

Zoo batetan bertako ugaztunen datuak dituzte. Ugaztun hauek, bere habitataren arabera hiru

motatakoak izan al dira: uretakoak, hegalariak edo lurrekoak.

Marraztu E/R diagrama:

Eredu erlazionala:

UGAZTUNAK (Animali-kodea, kokapena, Elikadura mota, habitat)

Habitat eremua sortuko da eredu erlazionalean esateko ugaztuna hau uretakoa,

hegalaria edota lurrekoa den.

Uretako, Hegalariak eta Lurrekoak entitateak eremuak edukiko balituzte taula

indibidualak sortu beharko lirateke baina ez dutenez ezer ez dira sortzen aipatutako HABITAT

eremua sorturik.


26


27 PRAKTIKA 8.- UDALETXEAK

Udaletxe batek bertako pertsonen datuak ditu. Pertsona hauek euren lanbide edo

egitekoaren arabera, ikasleak edo langileak izan al dira.

Pertsona bakoitzeko jakin nahi da (NAN, izena, abizena, jaiotze data,...).

Ikaslea bada ikastetxearen izena jakin nahi da, eta langilea bada enpresaren izena eta gizarte

segurantzaren zenbakia.

Jakin nahi da pertsona bakoitza zein autoren jabe den.

Pertsona bat izan ahal da auto bat baino gehiagoren jabe, eta auto batek jabe bat izango du

gehienez edo inor ere ez (auto abandonatua).

Auto bakoitzarentzako gorde: marka, modelo, matrikula, kolorea,erregai mota, ...

E/R diagrama:

Eredu erlazionala:

PERTSONA (NAN, Izena, Abizenak, Jaioteguna, Telefonoa, E-posta, Helbidea, Ogibidea)

IKASLEA (NAN, Ikastetxe-izena)

LANGILEA (NAN, Enpresa-izena)

AUTOA (Matrikula, Marka, Modeloa, Kolorea, Erregai-mota, Potentzia)

PERTSONA-AUTOA (Matrikula, NAN_Pertsona)


28 PRAKTIKA 9.- ZINEAK

DB batetan zine ezberdinei buruzko datuak gorde nahi dira. Zine bakoitzeko gorde:

zine_kodea, izena, helbidea, …

Jakin nahi da zine bakoitzak zeintzuk sala dituen. Sala bakoitzeko gorde: sala_zkia,

aforoa, 3D bai ala ez, …

Gorde behar da sala bakoitzean zeintzuk pelikula bota diren: pelikularen izena, zein

data eta ordutan eman den, kalifikazioa, zuzendaria eta aktore nagusiak.

Egin beharrekoa:

a) E-R diagrama (4 puntu).

SALAKZINEAK

PELIKULAK

DITU

BOTA

ZINE-KODEA IZENA HELBIDEA

E-POSTATELEFONOA

ERAIKITZE-URTEA

SALA-ZBKIA EDUKIERA

3D?

FRESKAGARRIAK?

EMANALDI DATAEMANALDI ORDUA

PELIKULA-KODEA

IZENAKALIFIKAZIOA

AKTORE NAGUSIAK

1:N

N:M

(1,1) (1,N)

(0,N)

(1,N)

b) Eredu erlazionala (3 puntu).

ZINEAK (Zine-kodea, Izena, Helbidea, Telefonoa, E-posta, Eraikitze-urtea)

SALAK (Zine-kodea, Sala-zbkia, Edukiera, 3D?, Freskagarriak?)

SALAK-PELIKULA (Emanaldi-kodea, Zine-kodea, Sala-zbkia, Pelikula-kodea, Emanaldi data, Emanaldi ordua)

PELIKULAK (Pelikula-kodea, Izena, Kalifikazioa, Aktore Nagusiak)

Salak-Pelikula erlazioan emanaldi-kode eremua jarri dut duplikatuak ez sortzeko. Zine-

kodea, Sala-zbkia eta abar jarri ahalko nituen denak gako nagusia bezala baina hainbeste gako

nagusi ez egoteagatik beste eremu bat sortu dut eman ahal zaigun duplikatu arazoak

konponduko duelarik


29 c) Taulak eta erlazioak Acces 2007an inplementatu. (3 puntu).


30 PRAKTIKA 10.- LABORATEGIAK

Laborategi batetan osagai kimikoak erabiltzen dituzte. Osagai bakoitzeko gorde: Izena,

sinboloa eta pisu atomikoa.

Osagai bakoitza hiru egoeratan egon ahal da (Gas, likido edo solido egoeran). Gas

egoeran badago espazio efizientea jakin nahi da, likido eran badago dentsitatea eta lurrintze

tenperatura; eta solidoentzako gogortasuna, kolorea eta usaimena jakin nahi dira.

a) E-R diagrama

b) Eredu erlazionala

OSAGAI KIMIKOAK (Izena, Sinboloa, Pisu atomikoa)

GAS (Izena, Espazio Efizientea)

SOLIDO (Izena, Dentsitatea, Lurrintze tenperatura)

LIKIDO (Izena, Gogortasuna, Kolorea, Usaimena)


31 c) Taulak eta erlazioak Accesen inplementatu.


32 PRAKTIKA 11.- BIDAIAK

Bidaia-agentzia bateko datu-basea diseinatzeko: ( azterketa tipokoa )

- Zerbitzu hobea ematearren, eskaintzen dituen tour guztiei buruzko informazioa edukiko

dute bertan gordeta. Tour bakoitzak bere kodea, hasiera data, amaiera data,... izango ditu.

Gainera izaera ezberdinekoak izan ahal dira (kulturalekoak, historikoak, kirolarekin lotuak,

...).

- Tour bakoitza, bisitagune jakin batzuekin osatuta dago. Bisitagune bakoitza Tour baten

baino gehiagotan bisitatua izan ahal da. Bisitagune bakoitzeko gorde bere kodea, izena,

deskribapena, ...

- Tour bateko bisitaguneak hiru motatakoak izango dira: hiriak, monumentuak edo inguru

geografiko bereziak. Hiria bada biztanle kopurua gorde. Monumentua bada artista eta noiz

egindakoa den gorde. Ingurune- geografikoa bada ez gorde eremurik.

- Bisitagune batzuetan hotelak egongo dira. Euren izenak, izar kopurua, telef., web orria eta

zuzendarien datuak jakin nahi dira.

- Agentzia honetako bezeroa izateko, ezinbestekoa izango da tourren batean erreserba eginda

izatea eta zenbatekoaren zati bat ordainduta uztea (seinalea). Bezero batek tour askotan

parte hartu ahal du (data desberdinetan logikoki). Tour bakoitzean gutxienez 10 bezero

egon behar dira, bestela Tourra anulatu egiten da.

- Azkenik jakin nahi da bezero bakoitza zein hoteletan egon den. Logikoki, bezero bat egon

ahal da hotel baten baino gehiagotan (data ezberdinetan -sarrera data eta irteera data-).

Egin beharrekoa:

a) E/R eskema.


c) Access erabilita sortu eta erlazionatu taulak


33 E/R Eskema:

Eredu Erlazionala:

Sortu dudan E/R Eskema kontutan hartuta, 4 entitate nagusi izango ditut non

BISITAGUNE entitatean egitura hierarkiko inklusibo bat dago 3 entitateez sorturik baina

hauetako bi eremuak dituela.

Hau kontutan hartuta 4 taula entitate nagusiengatik + 2 eremua duten bi entitate

horiengatik BISITAGUNE entitatean aurkitzen direlarik. Oraingoz 6 taula sortu beharko ditut.

Erlazioak kontutan hartuz, 3 N:M erlazio daude (3 taula gehiago) eta 1:N erlazio bat

printzipioz ez duela taularik sortuko (gako atzerritar bat gehituz 1 aldean berez) BAINA kasu

honetan agerraldiak kontutan hartuta beste taula bat sortu beharko da agerraldi gutxienekoa 0

da eta gehiengoa 1. (1,1) izango balitz, esan bezala gako atzerritar bat gehituko nion

BISITAGUNE taulari.

Esandako guztia kontutan 10 taula osaturik egongo da ariketa honetako eredu

erlazionala.


34

TOUR( Tour kodea, Izaerak, Hasiera Data, Amaiera Data, Prezioa)

TOUR-BISITAGUNE (Tour kodea, Bisitagune kodea)

BISITAGUNE (Bisitagune kodea, Izena, Deskribapena, Mota)

BISITAGUNE-HOTELAK (Hotel kodea, Bisitagune kodea)

HIRIAK (Bisitagune kodea, Biztanle-kopurua)

MONUMENTUAK (Bisitagune kodea, Artista, Noiz egina)

HOTELAK (Hotel kodea, Izena, Izar Kopurua, Telefono, Web, Zuzendaria)

BEZEROA-HOTELAK (Bezero Kodea, Hotel kodea, Alokatze-kodea, Sarrera Data, Irteera Data)

BEZEROA (NAN, Izena, Abizenak, Jaioteguna, Telefonoa)

TOUR-BEZEROA (Tour kodea, Bezero kodea, Seinalea


35 ER 12.- AUTOESKOLA: 3N erlazioa

Autoeskola batetan irakasle batzuk (NAN, Izena, Abizenak, Helbidea,...) , praktika

egiteko auto batzuk (Matrikula, Marka, Modeloa, kolorea,...) eta ikasleak (NAN, izena,

Abizenak, ...).

• Ikasle batek beti auto berdina erabiliko du eta irakaslea ere berdina izango da.

• Irakasle batek ikasle batekin auto berdina erabiliko du.

• Irakasle batek auto batekin ikasle askori erakutsiko die.

Egin E/R Eskema.

Egin Eredu Erlazionala.

IKASLEA (NAN, Izena, Abizenak, Helbidea)

IRAKASLEA (NAN, Izena, Abizenak, Helbidea)

AUTOA (Matrikula, Marka, Modeloa, Kolorea)

KLASE EMAN (NAN_Ikaslea, NAN_Irakaslea, Matrikula)


36 3N erlazioetan BETI N dena gako nagusia izango da eta BETI sortuko da erlazio taula

bat, izanda 1:1:1, 1:1:N, 1:N:M edota N:M:P erlazioak. Kasu honetan 1:1:N da non gako nagusia

NAN Ikaslea izango da ikasle asko egongo bait dira.


37 ER 12B.- ENPRESA: 3N erlazioa

Enpresa batetan gorde nahi da departamentu bakoitzean langile bakoitzak egiten dituen lanak.

DEPARTAMENTUA (Dpto-kodea, Izena, Kokapena, Arloa,...)

LANGILEA (Langile-kodea, NAN, Datu Pertsonalak)

LANA (Lan-kodea, Izena, Deskribapena, Denbora lana egiteko)

Kontutan hartu:

• Departamentu baten langile batek lan mota asko egingo ditu.

• Langile bakoitzak departamentu baten lan egiten du.

• Lan bakoitza langile askok egin ahal dute.

DEPARTAMENTUA

LANALANGILEA

LAN EGIN

DPTO-KODEA

IZENA

KOKAPENA

ARLOA

LANGILE-KODEA

NAN

IZEN/ABIZENAK

LAN-KODEA

IZENA

DESKRIBAPENA

DENBORA LANA EGITEKO

(1,N)(1,N)

(1,1)

1:N:M

Eredu erlazionala:

DEPARTAMENTUA (Dpto-kodea, Izena, Kokapena, Arloa)

LANGILEA (Langile-kodea, NAN. Izen/Abizenak)

LANA (Lan-kodea, Izena, Deskribapena, Denbora lana egiteko)

LAN_EGIN (Langile-kodea, Lan-kodea, Dpto-kodea)

Kasu honetan ikusi ahal denez, 1:N:M motako erlazioa daukat eta horregatik entitateak

sortarazten duen tauletaz aparte taula berri bat sortuko da arauak diotenez BETI sortuko


38 delako taula berri bat 1:1:1, 1:1:N, 1:N:M edota N:M:P erlazioa izanda non N direnak gako

nagusi bezala kontsideratuko dira.

Kasu honetan, sortutako taula berri horretan gako nagusi izango dira Langile-kodea eta

Lan-kodea, Dpto-kodea atzerriko gako bezala utziko dudalarik


39 ER 13.- PINAKOTEKA

Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak bildu egin nahi du Espainiako pinakoteka

guztietako koadroei buruzko informazioa:

- Pinakoteka bakoitzari dagokionez, izena jakin nahi dute (bakarra izango da munduan),

zein hiritan dagoen, helbidea, posta kodea, dimentsioak metro koadrotan, …

- Pinakoteka bakoitzean hainbat koadro daude. Koadro bakoitza pinakoteka baten edo

gehiagotan erakutsia izan ahal da, logikoki data ezberdinetan. Honela, Hezkuntza eta

Zientzia Ministerioak jakin dezake koadro bakoitzaren ibilbidea zein izan den.

- Koadro bakoitzaren kodea, izena, neurriak, noiz izan den pintatua eta zein teknika

erabili duen egileak jakin nahi dute.

- Koadro bakoitza pintore bakar batek pintatuta dagoela suposatuko dugu. Pintore

horren izena, herrialdea, jaioterria, jaiotza-data eta heriotza-eguna jakin nahi dituzte.

Pintore batzuek maisutzat izaten dute beste pintoreren bat. Beraz, badira pintore batzuk

beste hainbaten maisu direnak; dena den, pintore guztiak ez dira maisu izaten.

- Pintorea eskola zehatz batekoa izan liteke. Hala balitz, eskola horren izena, jatorrizko

herrialdea, eta eskolaren sorrera-urtea jakin nahi dira.

Egin beharrekoa:

a) E/R eskema.


c) Ziurtatu aurreko eredu erlazionala 3FNean dagoela.

d) Access erabilita sortu eta erlazionatu taulak.


40 E/R Eskema:

Eredu erlazionala:

PINAKOTEKA (Izena, Kokalekua, Dimentsioak m

2, Helbidea, Posta Kodea)

PINAKOTEKA-KOADRO (Pinakoteka_Izena, Koadro kodea, Sarrera Data, Irteera Data)

KOADRO (Koadro kodea, Izena, Neurriak, Noiz Margotua, Erabilitako teknikak, Pintore-kodea)

PINTORE (Pintore-kodea, Izena, Herrialdea, Jaiotza data, Heriotza data, PintoreMaisu)

ESKOLA-PINTORE (Pintore-kodea, Eskola-kodea)

ESKOLA (Eskola-kodea, Izena, Jatorrizko Herrialdea, Sorrera Urtea)


41 Koadro bat toki baten egon daitekeelako (behin baino gehiagotan toki berdinean edo

toki desberdinetan baina data desberdinetan noski), Pinakoteka-Koadro erlazioan eredu

erlazionala jartzean kontutan hartu behar dugu Sarrera eta Irteera Data eremuak gako

nagusitzat hartzea Pinakoteka_izena eta Koadro kodearekin batera.


42 PRAKTIKA 15.- BILBOKO PORTUA

Bilboko Portuaren funtzionamendua deskribatzen duen DB bat diseinatzeko eskatu

digute. Erabilitako hizkuntza gaztelera izan behar da (E/R, eredu erlazionala eta Access), naiz

eta web orrian informazioa euskeraz, frantsesez, ingeleraz eta alemanieraz ere agertu.

• Bilboko Portuak itsasontzien

deskargarako zonalde batzuk ditu. Zonalde

bakoitzeko gorde behar dena: zenbakia, izena,

atrakerako (atraque=aparcamiento de barcos)

duen distantzia, kaladoa (calado=distancia en m.

del fondo marino que se dispone para el atraque),

... Begiratu azpiko irudia:

• Deskargarako zonalde bakoitza,

Operadore askok erabili ahal dute (zama lanak

egiteko). Operadore bakoitzak bakarrik zonalde

baten lan egingo du. Operadore bakoitzeko gorde

behar diren datuak hauek dira: Operadorearen

izena, zuzendariaren datuak, kontaktuko

pertsonaren datuak, telef., web orriaren

helbidea, ...

• Deskargarako zonalde bakoitzean itsasontzi askok

atrakatu ahal dute. Itsasontzi bakoitzak ere deskargako

zonalde askotan atrakatu ahal du. Itsasontzi bakoitzeko

jakin nahi dena begitatu eskuineko irudian:


43 • Itsasontzi batek deskargarako zona baten atrakatzen dueneko datu hauek gorde beharko

dira (begiratu azpiko txostena):

• Itsasontzi handiek erremolkadoreen laguntza izan behar dute deskargako zonaldetan

atrakatzeko. Erremolkadore bakoitzeko gordetzen diren datuak hauek dira:

Erremolkadore_kodea, izena, eta potentzia.

Erremolkadore bakoitzak deskargako zonalde baten lan egiten du bakarrik. Zonalde

bakoitzean erremolkadore asko egon ahal dira lanean.

Egin beharrekoa (dena gazteleraz eta orden honetan):

a) E/R eskema. (4,5 puntu)


44

b) Eredu erlazionala (2,5 puntu)

DESKARGA_ZONALDEAK (Descarga_zbkia, Izena, Atrake distantzia, Kaladoa)

ATRAKATU (Descarga_zbkia, Itsasontzi-kodea, Ordua, Deskargatzeko, Kargatzeko, Jatorria)

ITSASONTZIAK ( Itsasontzi-kodea, Itsasontzi izena, Luzeera, GT 100, Bandera)

LAGUNTZA_IZAN (Itsasontzi-kodea, Erremolkadore-kodea, Laguntza kodea)

ERREMOLKADORE (Erremolkadore-kodea, Izena, Potentzia, Deskarga zbkia)

OPERADOREAK (Operadore-kodea, Izena, Zuzendari datuak, Kontaktua, Webgunea, Descarga zbkia)

LAGUNTZA IZAN erlazioan itsasontzi bat erremolkadore batengatik laguntza asko izan ditzakeenez,

laguntza-kodea, desberdina izan beharko du eta horregatik gako nagusitzat ere hartuko dugu, egun

desberdinetan izan ditzakeen laguntzak kontrolatzeko.

ATRAKATU erlazioan, Ordua gako nagusitzat ere hartuko da duplikatu arazoak ez emateko


45 c) Access erabilita sortu eta erlazionatu taulak (3 puntu)


46 PRAKTIKA 16: SUHILTZAILEAK

ER Eskema:

Eredu Erlazionala:

SOS_DEIA (SOS_Deia_kodea, Mota, Urgentzia Gradua)

JASO (SOS_Deia_kodea, Parke_kod, Data Ordua)

SUHILTZAILE PARKEA (Parke_kod, Izena, Helbidea, Telefonoa, Kategoria)

SUHILTZAILE (Su_kod, Izena, Abizenak, Jaiotze-data, NAN, Helbidea, Telefonoa, Parke_kod)

IBILGAILUA (Parke_kod, zbkia, Marka, Modeloa, Matrikula, Azken Errebisioa, Erosketa, Mota)


47 Access-eko erlazioak eta taulak:


48 PRAKTIKA 17: LIBURUTEGIA

ER Eskema:

Eredu erlazionala:

MULTA (B_Kod, Zbkia, Dirua, Data)

BEZEROA (B_Kod, Izena, Abizenak, Telefonoa)

PRESTAMU (Prestamu-kodea, Data, Mota, Bezero_kodea, Liburu ISBN)

PRESTAMU ETXEA (Prestamu-kodea, Bueltatze data)

LIBURU (ISBN, Izenburua, Idazlea, Libre?)


49 Access-eko erlazioak eta taulak:


50 PRAKTIKA 18: FARMAZIA

Gipuzkoako farmazeutiko elkarteak datu base bat diseinatzeko eskatu digu. Jakin nahi

da bezeroak (NAN, Izena, Abizenak,...) farmazia bakoitzean (Farmazia-kodea, Helbidea,

arduraduna,...) erosi dituen produktuak (Produktu-kodea, Izena, Deskribapena).

• Kontutan hartu bezero batek produktu bat farmazia askotan erosi ahal duela.

• Produktu bakoitza farmazia batean bezero askok erosi ahal dute.

Bestalde, jakin nahi da produktu bakoitzean hornitzailea zein den (Hornitzaile-kodea,

Izena, Helbidea,...). Kontutan hartu produktu bat hornitzaile batek ekarriko duela.

ER Eskema:

Eredu erlazionala:

FARMAZIA (Farmazia-kodea, Helbidea, Arduraduna, Telefonoa)

BEZEROA (NAN, Izena, Abizenak)

PRODUKTUA (Produktu-kodea, Izena, Deskribapena, Hornitzaile-kodea)

HORNITZAILE (Hornitzaile-kodea, Izena, Helbidea, Telefonoa)

EROSI (Farmazia-kodea, Nan_Bezeroa, Produktu-kodea)


51 Accesseko taulak eta erlazioak:

Documents

2.- E-r Eskemak Datu Baseak 2012-2013 Anartz Mugika - Ariketak