Mind Map คออะไร ? ทำไมจงตอง Mind Map

Mind Map คอ เครองมอใน การจดบนทกทใชสมองสองซกอยางเตมท คดโดยชาวองกฤษ ชอ Tony Buzan เมอป 2517 และไดเผยแพรไปทวโลก สามารถใชไดทงกบการเรยนการสอน และการทำางาน

สมองสองซกทำางานตางกนอางไร เราจะมารกนในแบบฝกหดเลมน แตตอนนเรามาคกนวาทำาไม จงตองใชสมองสองซก Tony Buzan มกถามวาการใช สมองซกเดยวกบสมองสองซก ประสทธภาพจางกนแคไหน คำาตอบสวนใหญกมกจะเปนราว ๆ 50 % หรอครง ตอ ครง

Tony Buzan อธบายวาทจรงแลวมนตางกนราว ฟากบ“ดน เลยทเดยว โดยยกตวอยาง การเปรยบเทยบการวดปรมาณ”ประสทธภาพในการวง 100 เมตรของเรา รอบแรกใหวงโดยใชรางกายไดทง 100 % คอแขนขาทงสองขาง แลวจดเวลาไว เราอาจทำาเวลาไดดตามปกต เชน 1- 2 นาท

แตในรอบท 2 ใหเราใชเพยง 50 % ของศกยภาพทางรางกาย โดยมดแขนขวาไวกบเทาขวาไขวไปขางหลง รอบนเราใชเวลาเทาไร ? เราคงกลงลงไปกองกบพนสนามตงแตพยายามจะออกวงแลว ผลผลตหรอผลตภาพ ตำากวาศนยเสยอก คอไปไมถงเสนชยหรอ

เหตทเปนเชนนเพราะสวนตาง ๆ ของรางกายเรานน ธรรมชาตสรางใหทำางานรวมกน และเมอทำางานรวมกนแลวละก ผลจะออกมาอยางเตมรอย

รางกายกเหมอนกบสมองของเรา เมอคณใชทกษะของสมองเพยงแคซกเดยว จงแทบจะไมเกดผลอะไรเลย แตเมอเราใช แตเมอเราใชทกษะของสมองเพยงทงสองซกแลวละก ผลจะออกมาอยางเตมรอย

1

ดงนนเราจงตองเรยนรและฝกฝน การใช Mind Map จนเปนนสย โดยแบบฝกหดเลมนจะชวยทำาใหเขาใจและเขยน Mind Map

ไดอยางถกตอง ตามขนตอนดงตอไปน

1. ทดสอบกรดงขอมลทรอยแลวกลบมใหเราเขยนชอ เพอน พนอง พอแม ลงปา นาอา ทเรารจกท

ยงมชวตอยใหมากทสด ภายใน 5 นาท ไมตองเขยนชอจรงเตมยศ จดแตเพยงชอเลนหรอสมญาทเราเรยกตามปกตกได พยายามเขยนใหมากทสด

ครบ 5 นาท แลวลองนบดวาเราเขยนไดทงหมดกชอ คราวนนำาตวเลขมาหารดวย 5 เรากจะไดคาเฉลยวาในหนงนาท เราดงขอมลทรอยแลวกลบมาไดเทาไร

2. ทดสอบควมคดสรงสรรคใหเราลองคดวา นอกจากเราใชดนสอเขยนหนงสอแลว เรา“

ยงใชดนสอทำาอะไรได อกบาง? ” เขยนเปนหวขอสน ๆ ไมตองอธบาย พยามนกใหไดหลากหลายวธทสด ใน 5 นาทครบ 5 นาท แลวลองนบดวาเราเขยนไดทงหมดกวธ คราวนนำาตวเลขนมาหารดวย 5 เรากจะไดคาเฉลยวาในหนงนาทเราคดสรางสรรคเรองใหม ๆ ไดเทาไร

3. เรองเลของตวเองสมมตวาเราเขารวมเปนสมาชกสโมสร วงดนตร หรอชมรม

ใหมสกแหงหนง ประธานชมรมเชญใหเราแนะนำาตวเราใหเพอนสมาชกเกาฟงในหองประชมใหไดอยางนอย 20 นาท ขอใหเราเตรยม

2

เขยน เรอง ตวเอง 5 นาท ในหนาท เรองทจะเลาอาจเปน ขอมลเฉพาะ เชน ชอจรง / ชอเลน / นามสกล / อาย / วนเกด / ทเกด / ครอบครว (พอ แม พ นอง) / บาน / หมบานหรอชมชน / สถานศกษา / งานอดเรก / อปนสยใจคอ / อาหารทชอบ ฯลฯ

หลงจากหมวดเวลาแลว 5 นาท แลวลองจนตนาการวาหากเราถอหนาท ไปหนาหองประชมจะเกดอะไรขน เราสามารถพดได 20 นาท สบาย ๆ หรอวา เราพดตามโพยทเราเขยนไวพดได 2 – 3 นาทกหมดแลว ทเหลอตองไปขายผาเอาหนารอดตอหนาคนฟงเอาเอง

แกนแกนขนดพอได ใชสมส มอรมณขน

4. ฝกคดภพ ใชสมองซกขว (ภพ ส ชองวง)

เรามคนโปรดในชวตเรา เชน ดารา นกรอง นกกฬา คร อาจารย นกวทยาศาสตร บคคลในประวตศาสตร หรอ แฟนฉน “ ”เวลาเรานกถงคนเหลาน เรานกถงชอหรอนกหนาตา หรอถามใหมวา ถาเราอยากจะเตอนใจใหนกถงคนโปรดของเรา เราเขยนชอเขาปะไวขางฝาหองนอน หรอใสกรอบรปตงไวบนโตะเขยนหนงสอ หรอวาเราไปหา รปภาพ มาตดฝาหรอใสกรอบไวดตางหนา“ ” ? คำาตอบคงชดเจนอยแลว เรานกถงหนาตาและรปภาพ

สด กรมะโรหต (2451 – 2521) นกเขยน นกสหกรณ เจาของโครงการ ไรแผนดน มประวตวาเมออาย “ ” 5 ขวบ แมจบใหถอปากกาเปนครงแรก นงทำาทา เขยนหนงสอ แลวใหชางภพถยไว ภาพนจงเปน ภพประทบใจ“ ” ของเขา สดเสยชวตเมออาย 70 และฝากผลงาน นวนยายไว 19 เลม (รวมปกกง-นครแหงความหลง

3

ขบวนเสรจและระยา) สารคด 13 เลม บทภาพยนตร 4 ชน จงเหนวา ภาพฝงลกลงไปในจตใจเราและมอทธพลตอชวตเรามากทเดยว

เวลาเราคดศนยกลางของความคด ขอเรยกวา แกนแกน คอเปนตวแทนของเรองทนาสนใจ เชน กฬา ภาษาองกฤษ คณตศาสตร ดนตร หนง เพลง ควรเปนภาพหรอสญลกษณใหเราลองเลอกนำาคำาขางลางน 8 คำา ไปวาดเปน สญลกษณ ภาพ หรอ คำผสมภพ ใหใชสอยางนอย 3 ส ใหเวลา ภพละ 1 – 2 นท เวนชองสดทยไวกอน

กญแจ แปรงสฟน วทยศสตร กระเป เพลง ประเทศไทย กระดม แสง วทย รองเท วนเกด ควมสข

เนอทในชองสดทาย ใหออกแบบเครองหมายการคา logo หรอสญลกษณทเปนตวแทนของเรา ใหเวลา 5 นาท ใหดดทสดเทาทเราจะทำาได

4

5. กจกรรม : คย คน คว คด คด คยการบานใหเรากลบไปทำากจกรรม คน คน ควา คด คด คย

ตดตอกนทกสปดาหสกสามเดอน หรอจนกวาจะวาดภาพคลองมอแลวจงคอยหยด

1. คยเราลองคยจากอง

หนงสอพมพ/นตยสร ทกำาลงจะทง เลอกเลมทมโฆษณาสนคามาก ๆ มาเปดหาเครองหมยกรค ภพลยเสน รป ทดงาย จำางาย

2. คนเราลองคน

หนงสอภษจน เกหล หรอญปน ซงเปนภาษาภาพมาด รวมทงสญลกษณ อน ๆ เชน ตราประจำาจงหวด เครองหมาย

ราชการ เครองหมายจราจร มาด 3. ควลองหาควาซองจดหมยเกา ๆ มาดตรไปรษณย เผอวาจะมสญลกษณทนาสนใจ

4. คด

เราลองนกถงคำาทเปน คณศพท คำาวเศษณ หรอกรยา แลวคดถงภาพหรอสญลกษณทใชแทน

คำานนได แลวลองฝกวาดภาพเกบไวด เชน ช“ ” อาจนกเปนภาพ หอย“ทก” หรอ เต“ ”

5

เรวนกถง สยฟ“” เปนตน

5. คดเราลองคดลอก

ภาพสญลกษณทไดจากกจกรรมขางบนน เกบรวมไวในสมด

เพอเปนฐานขอมลของตวเอง

6. คย

ใหนำาความร ความคด และตวอยางทไดจากกจกรรมขางตน มาคยกนในครอบครวหรอกลมเพอน หรอใน เวลาวางเพอแลกเปลยน ควมคดเหน ขยายประสบการณซงกนและกน

คดเปนรศม

6. ฝกคดเปนรศมใหเราใชเวลาสน ๆ มองกวาดดสงตาง ๆ ทง 20 รายการดาน

ซายมอน แลว เลอกไวเพยง 5 รายการ โดยทำาเครองหมายถก () เลก ๆ ไว ใกลรายการทเราเลอก หามลอมวงกลม หรอตเสนลอมกรอบรายการทเราเลอกไวเดดขาด

ลองพลกกลบไปดหนา 1 - 2 จะเหนวาพวกเราสวนใหญ จดขอมลลงไปตามบรรทด หรอไมกเขยนเปนแถว ๆ ใหลอง นกยอน ดวาในชองเวลาสน ๆ ทเราคดชอคนทเรารสก และ คดวธใชดนสอแบบแปลก ๆ นน :

ความคดทหลงไหลออกมาจากหวเรานน ออกมาเปนระเบยบเปนแถวเปนแนวบรรทดอยางทเราบนทกไวในหนา 1 - 2 หรอเปลา

6

มชอคนบางคนทเรานกออก หรอมวธใชดนสอบางอยางทแวบเขามา แตเราไมไดจดไว เพราะไมแนใจ คดวาไมถกตองคดวาไมเขาทา ฯลฯ บางไหม

เราไดจดคำาวา เพอน หรอ ดนสอ ลงไปกอนทจะเขยนชอเพอนหรอเขยนวธใชดนสอหรอไม

เรลองมหดคดแบบเปนรศม แผควมคดไปรอบ ๆ จดทกคำทผดขนม อยเพงไปตดสน คดเลอก กลนกรองในชนนปลอยใหความคดไหลวนรอบ ๆ สงทเราคด จดไวใหใกลทสด และกระจายรอบ ๆ สงทเราคด เพอใหเราเหนความเชอมโยงใหเราขดเสนใตคำทเราเขยนลงไป เชอมใหตดกบสงทเราคด ตงใจระวงใหเสนเชอมกบสงทคดและยวกวคำทเขยนเลกนอย ดงตวอยาง CD และ ขนม

ใหใชเวลากบแตละรายการทเลอกไว รายการละ 2 นาท หมดเวลาแลว จงคอยคดรายการตอไป จนครบทง 5 รายการ

จากนน ลองนบดวา ในรายการทเราเลอกนน เปนคำากคำา และภาพกภาพ

ฉนเลอกภาพ .... ภาพ เลอกคำา .... คำา

จากการวจยคนไทยกวารอยละ 80 เลอกภพมกกวคำ มเพยงไมถงรอยละ 20 เทานน ทเลอกคำามากกวาภาพ เราอยในกลมไหน? เปนการตอกยำาแบบฝกหดท 4 ในหนา 3 หรอไม ลองพลกกลบไปอานดอกครง

ถงหนานเรากไดเรยนรเรองสมองและควมจำ และการใชสมองซกขวา วาดภาพจากประสบการณ และไดฝกคดเปนรศมไปแลว

7

จบประเดนเปนเหนอนคตสดใส

ประเดนโลกในปจจบนและอนาคต ขวสร ขอมลจะเพมทบทวคณมกขน ดงนน เราจงตองหดจบประเดนใหเปน มฉะนน เรากจะเสยเวลาและทรพยากรในการรบรและเรยนร

ในหนงสอคมอ คำาแนะนำาการใชอปกรณ เครองมอใหม ๆ หรอเวลาฟงเจาคร อาจารย หรอวทยากร

บรรยาย ฟงบทความและขาวสารจากวทย โทรทศน เราเหนวา เนอหาทงหมดไมวาจะสนหรอยาวแคไหน ประเดน จรง ๆ จะมอยเพยงรอยละ 5-20 เทานน นอกนนเปน พลควม“ ”

ถาเราแยกประเดนออกจากพลความได กจะเปนประโยชนตอเราเอง ทงในเรองสวนตวและในเรองการเรยน

ดงนน เราจงตองสนใจในการ จบประเดน ใหได เครองมอชวยจบประเดนเวลาอานหนงสอ กคอ ปากกา เนนส ทมสออน เชน เหลอง ฟา เขยว

สำานกพมพและนกเขยนททนสมย กไดพยายามชชองใหผอานไดเหนประเดนอยแลว ดวยการพมพเปนตวหนา ตวเอน ตวหนเอน ขดเสนใต และตวหนเอนขดเสนใต หนงสอบางเลมใจดขนาดพมพตวหนงสอไวใหเลยดวยซำาไป

เวลาอานหนงสอ ถาหนงสอเปนของเราเอง ใหถอปกกเนนส ไวในมอตลอดเวลา ทำาใหเปนนสย ยงด ไมวาจะเปนรายงาน คมอ จดหมายขาว ตำารา หนงสอพมพ หนงสออานเลน กใหใชวธเดยวกนหมด ตงเปาไววา จะปายคำาทเปนประเดนใหไดไมเกนหนงในห ถง หนงในสบ ของเนอหา

8

อานไปกใชปากกาเนนส ปายคำาทเหนเปนประเดนไปดวย ฝกบอย ๆ อกหนอยเรากจะเปนนกจบประเดนทเกงกาจ

การเรยนรจะรอบคอบและลกซงมากยงขน ตองแลกเปลยนกบคนในครอบครวและกลมเพอนฝง เราจงควรนำา Mind Map เรองเดยวกน หรอเอกสารทเราทำาเครองหมาย ขอความทสำาคญไว แลวไปแลกกนดกบเพอน และคยกนวาจบประเดนไดเหมอนกนหรอตางกนอยางไร กจะเปนการเรยนรจากกนและกน และถาเปรยบเทยบกบคนเกง ๆ กจะยงชวยพฒนาการจบประเดนของเราไดดขนอกดวย

จบประเดน

7. ฝกจบประเดนลองอานขอความทคดมาจาก แฮรร พอตเตอรกบศลา

อาถรรพ แตตด คำานาม กรยาและคณศพทออก

นายเดอรสลยเปนผอำานวยการบรษทกรนนงซงผลตสวาน เขาเปนคนตวลำาใหญ คอสนจนเรยก ไดวาไมมคอ แถมยงไวหนวดดกเฟ ม สวนนางเดอรสลยนนผอมแหงผมบลอนด และคอยาวเกอบจะเปนสองเทาของคนทวไป ซงมประโยชนมากสำาหรบเธอ ผชอบใชเวลาสวนใหญยดคอขามรวสวนดอกไมแอบสอดสองดเพอนบาน สามภรรยาคนมลกชายเลก ๆ คนหนงชอดดลย และในความเหนของทงสองคนไมมเดกทไหนนารกนาใครเทาพอหนคนนอกแลว

อนแลวแทบไมรเรองเลยใชไหมครบ ลองอานใหมขอความขางลางน เปนขอความเดยวกน แตตดเพยงคำานามและกรยาเทานน เตมคณศพทกลบคนมา

9

นายเดอรสลยเปนผอำานวยการบรษทกรนนงซงผลตสวาน เขาเปนคนตวลำาใหญ คอสนจนเรยก ไดวาไมมคอ แถมยงไวหนวดดกเฟ ม สวนนางเดอรสลยนนผอมแหงผมบลอนด และคอยาวเกอบจะเปนสองเทาของคนทวไป ซงมประโยชนมากสำาหรบเธอ ผชอบใชเวลาสวนใหญยดคอขามรวสวนดอกไมแอบสอดสองดเพอนบาน สามภรรยาคนมลกชายเลก ๆ คนหนงชอดดลย และในความเหนของทงสองคนไมมเดกทไหนนารกนาใครเทาพอหนคนนอกแลว

กยงไมรสกอะไรมากนก ตอไปลองอานใหมคราวน ตดเพยงคำานามเทานน เตมคณศพทและกรยากลบคนมาแลว

นายเดอรสลยเปนผอำานวยการบรษทกรนนงซงผลตสวาน เขาเปนคนตวลำาใหญ คอสนจนเรยก ไดวาไมมคอ แถมยงไวหนวดดกเฟ ม สวนนางเดอรสลยนนผอมแหงผมบลอนด และคอยาวเกอบจะเปนสองเทาของคนทวไป ซงมประโยชนมากสำาหรบเธอ ผชอบใชเวลาสวนใหญยดคอขามรวสวนดอกไมแอบสอดสองดเพอนบาน สามภรรยาคนมลกชายเลก ๆ คนหนงชอดดลย และในความเหนของทงสองคนไมมเดกทไหนนารกนาใครเทาพอหนคนนอกแลว

เปนไงครบ พอรเรองบง แตกกระทอนกระแทน ครวนลองอนขอควมทงหมดด

นายเดอรสลยเปนผอำานวยการบรษทกรนนงซงผลตสวาน เขาเปนคนตวลำาใหญ คอสนจนเรยกไดวาไมมคอ แถมยงไวหนวดดกเฟ ม สวนนางเดอรสลยนนผอมแหงผมบลอนด และคอยาวเกอบจะเปนสองเทาของคนทวไป ซงมประโยชนมากสำาหรบเธอ ผชอบใชเวลา

10

สวนใหญยดคอขามรวสวนดอกไมแอบสอดสองดเพอนบาน สามภรรยาคนมลกชายเลก ๆ คนหนงชอดดลย และในความเหนของทงสองคนไมมเดกทไหนนารกนาใครเทาพอหนคนนอกแลว

จะเหนวา คำานาม คำกรยแทบทงหมด และ คณศพท บางคำาคอ คำกญแจ (22 คำา) ทไขไปสความเขาใจเรองราวทงหมด (110 คำา) คำกญแจ นภาษาไทยเรามกเรยกวา ใจควม หรอ ประเดน ทเราตองหมนฝกจบไวใหมน ดวยการขดเสนใตหรอทำาเครองหมยไว

พลกไปหน 16 ถอปากกาสออนหรอปากกาเนนส ฝกอานไป จบประเดนไปดวย

คดกวง คดลก กงแกว กงกอย– –เวลาเราคดเรองอะไรสกเรอง หวเรองนน ๆ หรอ แกนแกน จะ

กำาหนดกรอบความกวางของเรองทเราจะคด เชน เราจะคดเรอง ขาวเราแตกกงออกไปไดกวางขวาง 1. ขาวเกรยบ 2. ขาวจ 3. ขาวซอย 4. ขาวแช 5. ขาวตม 6. ขาวตอก 7. ขาวตง 8. ขาวต 9. ขาวนง 10. ขาวพอง 11. ขาวมน 12. ขาวยาค 13. ขาวยำา 14. ขาวสวย 15. ขาวหลาม 16. ขาวเจา 17. ขาวเหนยว

กงแกวกงแกวเปนการนำาเอาประเดนหลก หวขอใหญ ๆ ทเราคดใน

เรองใดเรองหนง มาโยงกบหวเรองทเราตองการศกษา หรออยใน

11

ความคดของเรานนเอง ดงนน จากตวอยางขางบน เมอเรา คดกวาง เรากจะแรกกงแกวไดดงน

(โปรดสงเกตวา เราไมเขยนคำาวา ขาว ซำา ๆ กนในกงแกวอก“ ” )

คดลกเวลาเราเรมคดเรองหนง แลวความคดนนสงตอไปยงความ

คดทสอง จากนนความคดทสองกจดประกายใหเราไดความคดทสาม ความคดทสามกโยงตอไปถงเรองทส ตอไปเรอย ๆ กเทากบวา เราคดลกลงไปในหวขอนน ๆ การคดลกลงไปน อาจจะเปนการลงไปในรายละเอยดปลกยอย หรอเปนเพยงการสบตอทอดกนไปเปนเปลาะ ๆ ความคดทอยตดกนจะตองมสวนสมพนธหรอเกยวโยงกนไมทางใดกทางหนง แตความคดทอยหางกนอาจจะไมเกยวกนโดยตรงได เชน เราคดเรองกลวยแลวเรากนกถงลง พอเหนลง เรากนกตอไปถง ตนไม จากตนไมเราอาจจะโยงไปถงการใช กระดาษ พอไดยนคำาวา กระดาษ เรากโยงไปถง หนงสอ ทนท จากนนเรากนกถงเลมโปรดของเราคอ แฮรร พอตเตอร แลวเรากนกถง พอมด ซงกชวนใหเรานกตอถง หมอผ

กงกอยหากเรานำาตวอยางขางบนนมาบนทกใหโยงใยผกพนกน จะได

ภาพเสมอนกงกอยท แตกแขนงทอดตวออกไปจากแกนกลางหรอแกนแกนของกลวยได ดงน

(โปรดสงเกตวาเสนจะเชอมตอกนอยใตคำา เสนจะยาวกวาคำาเลกนอย และตอเนองกนไมขาดจากกนเลข)

12

8. หด ... คดกวงควมคดของคนเราจะแผออกไปกวางใหญไพศาลเทาใด กขน

กบความสามารถใน การแตกกงแกวออกไปจากแกนแกนไดมากเทาใดนนเอง

เคลดลบในการชวยใหเราไดคดกวางประการแรกคอ การตงคำาถามทเรามกคนหนนเอง ใครทำาอะไร ทำาไม เมอใด เมอเราลองตงคำาถามประเภทนกบหวเรองทเราคด เรากสามารถแตกกงออกมาไดอยางนอยก 4 – 5 กง ในวงการผใชทวโลกจะมศพทเฉพาะวา BOI ซงยอมาจาก Basic Ordering Ideas

นอกจากคำาถามแลวเรากอาจขยายกงออกมาตามคณลกษณะ (วองไว / เชอง) ขนด (ใหญ / กลาง / เลก) สสน (เขยว / แดง / เหลอง) อาย (เดก / ผใหญ) ถดมาเรากอาจจะมามองในแงของ คำจำกดควม (เงนสด / เงนผอน) หรอแตกกงตาม ประวตศาสตร (ยคสโขทย / สมยกรงศรอยธยา / กรงรตนโกสนทร) คณค (ด / ปานกลาง / เลว) กสามารถนำามาใชได บางครงเรากนำาควมรสก มากำาหนด (ชอบ / ไมชอบ) ลำดบ กอนหลง (1 / 2 / 3 / 4) จดชน (ตร / โท / เอก)

เราลองฝกคดกวาง ใชเวลา 3 นาท ตอหนงรายการขางลางน

13

9. หด ... คดลกเรามกจะคนเคยกบการคดลกมากกวาคดกวาง โดยเฉพาะ

เวลาเรา ใจลอย ฝนกลงวน– หรอเวลาเรามปญหาบางอยาง เรากคด ฟงซน ออกไปไกล ๆ ได เราจงอาจจะตองมาหดประคองความคดลกของเราใหเปนเรองเปนราวใหใชประโยชนไดมากขน

การคดลกเปนเรองด ถาลำาดบอยางถกวธ สามารถชวยใหเราลงรายละเอยดของเรองทเราสนใจศกษาอยหรอตองการจำาไดอยางลกซงถงรากเหงาของเรอง

การคดลกแบงคราว ๆ ไดสองลกษณะ คดลกแบบเรอยเปอย คอ คดตอเนองไปเปนเปลาะ ๆ อยางไมสมจดหมายเราใชประโยชนจากการคดแบบน ในการหาความคดใหม การสำารวจชองทาง แนวทางเพอสรางสรรค จงปลอยใหความคดไหลลนตอไปอยางไมมกฎเกณฑ

การคดอกแบบหนงเปนการคดลกลงไปในรยละเอยด ตองพยายามตกรอบ ขดวงใหคดไหลลงไปในทศทางใดทศทางหนงทเราตองการ เราใชประโยชนการคดลกแบบน ในการเจาะลงไปในเนอหาทแยกยอยลงไปในเรองใดเรองหนง ดงนน ทศทางการไหลของความคดจงมสวน โยงเชอมกบความคดแรก ๆ ในกงกานนน ๆ มากกวาการคดแบบฟงซาน

เรลองฝกคดลก ใชเวล 3 นท ตอหนงรยกรขงลงน

14

คำใน Mind Map “รกยวใหบน รกสนใหตอ”

คำาเปนเครองมอในการคดอยางหนง เคยมคนกลาวไววา คำา“เปรยบเสมอนเครองยนตของรถยนต แมวาเราจะพยายามหาภาพ”และสญลกษณมาตอเตมตามกงของ Mind Map แลวกตาม คำากยงคงเปนสวนประกอบทสำาคญของ Mind Map อยเสมอ ดงนน จงใหความสำาคญตอคำาเปนพเศษ คำากลาวไทยทวา รกยาวใหบน รกสนใหตอ นำามาใชกบคำาใน Mind Map ไดอยางเหมาะสม

จงแนะนำาใหใช คำามล ซง ดเรกชย มหทธนะสน อธบายไววา “ ”คำทมแตเดมในภษ จะเปนคำ พยงคเดยวหรอหลยพยงค“

และเปนคำไทยแทหรอคำมจกภษอนกได” หนงกงใน Mind Map ไมวาจะเปนกงแกวหรอกงกอย ควรจะมเพยง หนงคำามล

การเลอกใชคำามลมากกวาหนงคำา บนกงหรอบนเสนเดยวกนนนพอทำาได แตใหนกถงวตถประสงคของการเขยน Mind Map เปนหลก เขยนเพอจำา พอนำาหลายคำา(มล)มาใชได เขยนเพอคด ลดใหเหลอคำ(มล)เดยว

15

จากการวจย คณะผเขยนพบวา คนไทยโดยเฉลยหากใหเวลา 1 นาท คดคำาทโยงกบภาพ หรอคำาเดมจะได 6 – 9 ความคด ดงนน เราจงอาจจะคดคำาใหมออกมาได 6 – 9 คำาในหนงนาท

ตวอยง : ดนสอสหากวาเราตองการจำาขอมล ดนสอส เรา

กเขยนคำานทงคำาลงบนกงของ Mind Map ไดโดยถอเปนคำามล อยบนกงเดยวแตถาเราตองการ คด ตอเรองของการใชดนสอส หรอ“ ”ความคดใหม ๆ แปลก ๆ ในขอมลนทงหมด ยงเราแตกคำานออกมามากเทาใด โอกาสไดคำาใหม ๆ ทโยงกบคำานมมากขน

ตอมาถาเราพงความสนใจมาทคำาวา ดนสอ เรากอาจคดถงคำาอน ๆ ทโยงกบดนสอได เชน พอง / ถาน / เขยนคว / หน / ดำา และถาจะใหยงแตก หรอขยายความคดไดมากขนไดอก เราอาจแยกดนสอสออกเปนสามคำา คอ ดน สอ ส“ ” “ ” “ ” โอกาสจะไดความคดใหม การโยงใยทแปลกใหมกมากขน

เฉพาะคำาวา ดน เรากอาจขยายออกเปน กรด / ขาว / เคม / ดอนสามเสยม / ดำา / แนว / ประสว / ปน / เปรยว / พอกหางหม / รวน / ระเบด / สม / สอ / สอพอง / สำาล / ห / อหรอบ รวมแลวเกอบ 20 ความคด

16

กฎของ Mind Map

อปกรณ กระดษ ขว ไมมเสน ขนาด A4 หรอ A3 วงตมแนวนอน ปกก / ดนสอ 6 – 12 ส ปากกา เนนส 3 – 6 ส

แกนแกน เรม แกนแกน จาก กงกลง หนา แกนแกน ควรเปนภพหรอสญลกษณและมอยางนอย 3 ส แกนแกน ควรมขนดพอเหมะ (กระดาษ A4 ใหเขยนแกนแกนขนาดประมาณเหรยญ 10 บท / A3 ขนาด ธนบตรพบครง) ไมควรลอมกรอบ ปลอยใหแกนแกนลอยอยกลางหนา

กงแกว ประเดนสำคญ คำกญแจหรอใจควม ใหแตกเปนกงแกวออกมารอบและตดกบแกนแกน กระจายออกรอบทศทาง พยายามใชภาพและสญลกษณแทนคำา

เสน ของกงแกววาดใหโคงเรยวลง ดเหมอนสงมชวต เชน กงไม รกไม เสน ของกงแกวตองโยงเชอมตดกบแกนแกน ใหดเหมอนแตกหนออกจากแกนแกน

กงกอย ประเดนรอง รายละเอยด หวขอยอย โยงเชอมตด กบกงแกว

17

ใช ส เดยวกบ กงแกว เขยนให เสน โคง ไหลลน เปน ธรรมชต อยเขยนเปน เสนตรง

คำ ใหใช คำมล สน ๆ เขยนตว บรรจง ขนาดอานไดชดเจน ภาษา องกฤษ ใหใชตวนำา หรอ CAPITAL ภพ / คำ / สญลกษณ ตองมเสนรองรบขงใตเสมอ และ โยงเชอมตด กบเสนกอนหนา คำทอยหง แกนแกนออกไปเขยน เลกลง ลดหลนกนไปได

เสน เสน ให ยวกว ภพ / คำ / สญลกษณ เลกนอย เสนบนกงแกวเดยวกน ตองเชอมตอกนอยใหขด เสนบนกงแกวเดยวกนควรใชสเดยวกน เขยนให เสนโคง ไหลลน เปน ธรรมชต อยเขยนเปนเสนตรง

เนน ขอมลหรอความคดทสำคญและทผดขนหลายแหงอาจลอมกรอบ ใสกลอง ลอมวงกลม หรอ

ปยสใหดเดน เหนงายขนได แตอยาทำาพรำาเพรอไปทวทงแผน

เชอมโยง ขอมลหรอความคดทมความสมพนธกน แตอยหางกนหรออยคนละกงกใหใชลกศรเชอมโยง

18

ไดแตงแตม (หลงจากแทรกอารมณแลวเทานน) ลองใชเวลา แตง แตม ตอ เตม Mind Map ใหสวยงามแทรกอารมณขน ลอม สาขาทแตกออกจาก กงแกว เดยวกน แตละกงใหเปนพรมแดน ตางสกน เพอใหดงายขน

MIND MAP กฎของ MIND MAP

19

10. ฝก Mini Mind Map

ในชวงเรมหด ยงไมควรกาวขาวไปทำาเรองทยาก ๆ ทนท เราควรเรมฝกทำา Mini Mind Map กอน Mini Mind Map กคอ Mind Map ทยงไมสมบรณ อาจจะมเพยงกงแกวเดยวแลวแตก กงกอยออกไป (หนา 10) หรอ มเฉพาะกงแกวหลาย ๆ กง ยงไมไดแตกกงกอยเลย (หนา 11) อาจจะใชสเดยวเขยนไปกอนกได

เราลองหดเขยน Mini Mind Map ไวตามรมขอบของหนาหนงสอเรยน มมใดมมหนงของภาพ แผนภม หรอกราฟ กอนเขยนควร จบประเดน เนอหาตามทไดฝกมาในหนา “ ” 7 – 9

ประโยชนของ Mini Mind Map กคอทำาไดงาย เสยเวลานอย ชวยสะสมกงตาง ๆ ไวทำาใหนำาไปประกอบเปน Mind Map

เตมรปไดเรวขนเรมลองเขยน Mini MIND MAP จก

เนอห พลกควมคดเปนปญญ ตอไปน ในพนท“ ”ตรงมมลงของหนท

พลกควมคดเปนปญญความรกบความคดไมเหมอนกน เราสอนใหเดกรแยะ แตคดไม

เปน คนทเกงมากรมากอาจเปนคนคดไมเปน คนบางคนเรยนไมเกง แตคดเกงมาก ถาเราคดดในชวตของคนเราแลว คดเกงดกวาเรยนเกง เพราะเรยนเกงเปนการแขงขนกบคนอน แตคดเกงเปนการแขงขนกบตวเองตลอด เพราะการแขงขนกบตวเอง คอการทาทาย

ผมคดไมเหมอนคนอน ทำาใหคนทไมคด คดไมทน ไมทนคด ลมคด คดไมเปน สผมไมได ผมไมไดสกบใคร

20

ผมจะเลาใหฟงโดยยอกอนจบ ผมเปนประธานคณะกรรมาธการ ม. 211 ผมจะเรยนทานวา ทกคนเขาไมตองการใหผาน ไมวาใครกตาม ทกคนมาลอมผม กดดนผมทงนน คนนนไมไวใจคนน ทงรฐบาลและฝายคาน แตวาผมทำา Mind Mapping ไวไมมใครร ผมเขยน Mind Mapping เพยงกระดาษแผนเดยว แลววางไวตรงหนาผม แลวผมคด ในขณะทบางคนคดไมทน ไมทนคด คดไมได คดไมเปน ของผมไมคดไมได

ศ.ดร.ชยอนนต สมทวณชผบงคบการวชราวธวทยาลย

จาก รวมบทความจากปาฐกถาวชราวธวทยาลย “พลกความคดเปนปญญา ”

ฉบบพมพครงแรก 2542 หนา 36511.MY FIRST MIND MAP

อยกลวผด ผดเปนคร กลบมด รพลดสงใด ตอไปไมพลดซำ

ลองนำาขอมลทบนทกไวในหนา 2 มาเขยนใหมเปนรปแบบ Mind Map เรมจาก แกนแกน ทเปนภาพหรอสญลกษณทแทนตวเราเอง เชน ชอจรง ทพอจะเขยนเปนภาพได (มาล = ดอกไม) หรอชอเลน/สมญาทพอแม ครอาจารย หรอเพอนตงให (เชน แวน) ถายงนกไมออกจรง ๆ ลองคดถงสงทเราชอบเปนพเศษ เชน กฬา งานอดเรก เพลง ดาราคนโปรด

ใชเวลาในการคดแกนแกน 2 นาท ถาสญลกษณทออกแบบไวในหนา 4 ดแลวกลอกมาจากหนานนไดเลย จากนนใหแตงแตมตอเตม กงแกว และกงกอย อก 10 นาท Mind Map ใบแรกของเรา พยายามใหมสสนและใชภาพใหมากทสด อยาลมกฎของ Mind Map ในหนา 15

21

12. MIND MAP ใบทสอง ลองอกท ตองดกวเดม

ใหเราเขยนเรอง สถบนกรศกษของเร“ ” แกนแกน อาจจะเปนรปอาคารเรยน สญลกษณหรอธงประจำาสถาบน กงแกว กแตกออกมาเปนประวต ทตง อาคาร วชา คณาจารย เกยรตคณ แลวแตเราจะนกถงอะไรบางวาเปนประเดนสำาคญในเรองน

(ทำในกระดษ A4)

13. แปลงตรงเรยนนเปน MIND MAP

ใหเรานำาตารางการเรยนของเรา มาแปลงเปน Mind Map

14. รงจดหมยดวย MIND MAP

เรามกจะดใจเวลาไดรบจดหมาย แตเราไมคอยจะชอบเขยนจดหมายกนนก สวนหนงเพราะเราไมรจะเรมตนอยางไร วนนเรามาลองฝกใช Mind Map ชวยรางจดหมาย หรอ e-mail สกฉบบหนง อาจจะเปนจดหมายถง เพอนเกา แฟนฉน สมยชนประถม “ ”หรอ คณครทเคยสอนเรามา ใหมประมาณ 4 – 5 กงแกว เชน เทาความหลง เลาเรองตวเราจากครงสดทายทพบเขา ถามทกขสข เปนตน และแตกกงกอย ลงรายละเอยดในแตละหวขอ ใชเวลา 5 นาท เขยนเสรจแลว ใหลองด Mind Map ของเราอกทวาลำาดบกงแกวรอยเรยงกนดหรอไม หกยงดสลบกน กใหเขยนตวเลขกำกบกงตง ๆ ว จะเรมเขยนจรงจกกสงไหนกอนกงไหน หลงไลเรยงกนไป 1 – 2 – 3 - 4 – 515. ตรวจสอบ MIND MAP

22

ถงหนานเรากไดเขยน ทง Mini Mind Map และ Mind Map มหลยใบแลว เรลองมเปรยบเทยบดว Mind Map ทยงไมสมบรณขงลงน กบ Mind Map ททำตมกฎเกณฑ ในหน 19 วตงกนอยงไร? หกยงไมแนใจสงเกตตวเลขในวงกลม คอ คำอธบยในหน 20 และ 22 ใหลองศกษประกอบดวยดดวย

ตวอยงทตองปรบปรง

ตวอยงทด

23

ตรวจสอบผลงน MIND MAPของตวเอง

1. แกนแกน (ภพกลง) มขนาดพอเหมาะไมใหญหรอเลกเกนไป ถาใหญไปจะทำาใหเหลอเนอทสำาหรบขยายกงกานสาขาของ Mind Map ออกไปไดนอยลง แตถาเลกไปกจะทำาใหไมนาสนใจ สองไมจำา ขนาดทเหมาะสมสำาหรบกระดาษขนาด A 4 คอเหรยญ 10 บาท

2. หมลอมแกนแกนดวยเสนรอบวงใด ๆ ทงสน ยกเวนวาจะมนยสมพนธกบเรองนน ๆ เชน อาณาเขตเกาะหรอประเทศ ปกหนงสอ

3. เสนของกงแกวตองโยงเชอมตอกบแกนแกนเสมอตองมจดใดจดหนงสมผสกบสวนใดสวนหนงของแกนเสนจะลอยอยโดด ๆ ไมได ในกงแกวดวยกน กงกอยทแตกออกมากตองเชอมตอกนดวย (ดขอ 10)

4. คำยงสนยงดหากเขยนเพอคดตอตองพยายามใช คำาทสนทสด เปนคำามลไดยงด แตหากเขยนเพอจดจำาแลว

24

ใช คำามลหลายคำาได (คำามล คอ คำาทมหนงหรอหลายพยางคและมความหมายอยางนอยหนงความหมาย เชน กน มะมวง มะละกอ)

5. เสนตองมควมยวสมพนธกบคำหรอภพหากเสนยาวมากไปจะทำาใหเสยพนทในการขยายโดยไมจำาเปน นอกจากนน เมอเสนยาวเทา ๆ กบคำาแลวยงชวยในการฟ นความจำาไว เมอนกคำาไมออกวาคำานนควรจะสนหรอยาวอยางไร

6. กงกอยแตกออกมาจากกงแกวกงเดยวกนควรมสเดยวกน ทงแขนง เพอชวยใหจำางาย จำาเปนชด ๆ ไปนอกจากนน หากเขยน Mind Map ชำานาญขนเราอาจใชสประจำากบความคดตาง ๆ เชน สแดงกบเรองดวนเมอใชสทสอไปถงเนอหาดวยแลว กจะยงผกโยงเรองไวกบหลาย ๆ สงททำาใหเราจำางายขน

7. ตองแตกกงทจดสดทยของเสนเสมออยาไปแยกกงออกมาจากกลางเสนยกเวนกรณทมขอยอยมากมายจนแตกจากปลายเสนไมหมด การแตกกงจากกลางเสนทำาใหความคดไมลนไหลเทาทควร

8. เวลเขยน Mind Map บนกระดาษแผนเดยวระวงอยางหมนกระดาษ

25

กลบเปนวงกลมจนทำาใหเขยนคำาบางคำากลบหวกลบหางอานยาก พยายามเอยงกระดาษไปทางซายหรอขวาใหไมเกน 50 องศา

9. ไมควรใชวลหรอประโยคใน Mind Map เลอกแตคำาทเปนประเดนหลกเทานน เลอกคำาทสน กระชบ ตรงประเดน เขยนแตคำามลเทานนจะดทสด

10.เสนทกเสนของทงกงแกวและกงกอยตอง โยงเชอมตอกนอยาใหเขยนเสนใหขาดหรอแหวงเพอใหความคดเชอมโยงกนอยางตอเนองไมขาดสาย

11.หมเขยนภพ หรอคำ แลว ลอมดวยวงกลมหรอรปเหลยม เพราะทำาใหความคดไมลนไหลทง ยงเสยพนทในชวงของเสนทไมมคำาไปโดยเปลาประโยชนหาก ตองการเนนคำาหรอภาพใหเขยนลง “บน เสน แลวคอยลอมวงรอบใหวงอย”สวนบนของเสนเชนเดยวกบคำาหรอภาพทตองการเสนอยาลมเขยนเสนใหยาวเกน

26

วงกลมหรอสเหลยมออกมาเลกนอย เพอเปดโอกาสไวตอความคดในอนาคต

12. หมเขยนคำ / ภพปดทยเสน เพราะเปนการปดกนไมชวนใหเราคดตอ ยกเวนเมอเขยนจบแลว จะวาดภาพประกอบปดหลายบางกง เพอความสวยงามไดแตจะใหดกควรมเสนรองรบไวดวย

13.หมเขยนคำ/ภพทงบนและใตกงเดยวกน เชน ไทยบนกง และ องกฤษใตกงเดยวกน เพราะหากกงนน แตกแขนงออกไป จะสบสนวาขอความทแตกออกมาเชอมกบคำาบนหรอคำาลาง ยกเวนวาจะเปนเรองเดยวกนแตเปน คนละภาษา หรอใชศพททตางกน

กรตรวจทนกงกนของ MIND MAP

เราลองดผาด ๆ กคงบอกเปนเสยงเดยวกนวา กดดแลว ความคดกไหลลนจากผลไม ไปถงทเรยน แลวกตอไปยงผลไมอน ๆ พดอยางนนกมสวนถกอย ถา Mind Map ฉบบยอกงนจะเปน การคดลกแบบไหลลน แตหากเปนการแตกกงตามความเปนจรงแลวอาจจะไมถกตองนก วธการตรวจสอบคอ ใหเราลองถามยอนกลบจากกงกอยนอกสดเขาหาแกนแกน เชนในกรณน ถามวาสมเปนสวนหนงของกลวยหรอไมกลวยเปนสวนหนงของมงคดหรอไม มงคด

27

เปนเรองเดยวกบทเรยนหรอไม คำาตอบคงเปนวาไมใช แตพอมาถงทเรยนเรากตอบไดชดเจนวา ทเรยนเปนผลไม ดงนน เราอาจจะจดกงกานใหมใหถกตองมากขนดวยการยายมงคด กลวย และสมใหแตกออกมาจากผลไมทงหมด

เตรยมกร...ในกรใชหวคด หาซอปากกาทเหมาะมอมาชดหนง เลอกท

เขยนแลวถนดอยางนอย 6 ส ถามทงแบบเสนหนาและเสนบางกจะด หาไมไดจรง ๆ ใหใชปากกาหมกแหงตางส หลาย ๆ ดามกได หรอแบบดามเดยวหลายสกได

เตรยมกระดาษพมพดดหรอกระดาษถายเอกสารทไมมเสนบรรทด ไวใหพรอม ใชกระดาษเอ 4 เปนหลก หากมกระดาษพมพดดหรอกระดาษถายเอกสารทไมมเสนบรรทด ไวใหพรอม ใชกระดาษเอ 4 เปนหลก หากมกระดาษขนาดใหญขนาด เอ 3 และโปสเตอร สำารองไวใกลตวกจะด

หดทำาจากเรองงาย ๆ รอบ ๆ ตว ในชวตประจำาวนกอน เชน ตารางสอนรายการซอของเขาบาน จดกระเปาไปเทยว เรองเกยวกบเพลง ภาพยนตรหรอกฬาทชอบ

หดใช Mind Map ในการระดมความคดในเรองตาง ๆ เขยนทกความคดทหลงไหลออกจากหวเราดวย Mind Map กอน จากนนคอยมาเรยงลำาดบความสำาคญ หรอเลอกเฟนความคดทใชได โดยเตมลำาดบเลขเขาไป หากมเวลาหรอเหนวาจำาเปนกใหเขยน Mind Map ขนอกแผน ไลเรยงตามลำาดบทจดใหมน

ทกครงทเราเผลอตว จดบนทกแบบเกา ทเรมจากมมซายมอเขยนเปนเรยงความ ทนท ทเรมรตวใหหนมาจดตอเปน Mind

28

Map เสรจแลวยอนกลบมาแปลงตอนตน ทเผลอจดแบบเกาไปแลวใหเปน Mind Map ทหลง

ทกครงทมโอกาส นำา Mind Map ทเราเขยนไปเลาสกนฟงกบคนรอบ ๆ ตว

เมอสงสมความชำานาญไดระดบหนงแลว กลองสอนวธอานและเขยน Mind Map ใหคนอนฟง

ยามวาง ลองฝกวาดภาพ สญลกษณ งาย ๆ ลอกเลยนจากสงรอบตวกอน ดหนา 5

ถงจะมปากกาสเดยว กใหเขยน Mind Map สเดยวไปกอน แลวคอยมาเตมแตงสสนภายหลงได

16.MIND MAP สรปจกหนงสอเราสามารถใช Mind Map สรปบทความหลาย ๆ หนาหรอ

หนงสอเปนเลม ๆ ได แต ขอสำาคญคอ เราตองรจกจบประเดนกอน เวลาจบประเดน คอการเกบใจความทงหมดไวเปนคำามล แลวนำามารอยเรยงตามความเขาใจของเราเปน Mind Map เราอาจเรมจากขาวหนงสอพมพ บทความสน ๆ หนงสออานนอกเวลา หรอหนงสอเลมโปรดของเรามาซอมมอ เกบความมาเปนรป Mind Map

17. สนกกบ MIND MAP

29

เราคงชอบภาพยนตร ละคร หรอหนงสอนยาย การตนบางเรองเปนพเศษ หรอบางคนกมงานอดเรกทชอบมาก ๆ เมอเราชอบอะไร เรากมกจะสงสมขอมลเรองนนไวมากมายแบบแฟนพนธแท เราลองเลอกเรองทเราชอบมาเขยน Mind Map

18. เปลยนรยกรเปน MIND MAP

เราคดถงรายชอเพอนคางไวในหนา 11 ลองนำารายการทเราเคยเขยนเปนแถวหรอเปนแนวมาเขยนใหมเปน Mind Map อยาลมแบงเพอนออกเปนกลมใหญ ๆ กอน แตกออกมาเปนกงแกว แลวคอยซอยเปนกลมยอย จากนนกนำาเพอนมาตอทายในกงกอย

19. ฝกจดงนดวย MIND MAP

วทย โทรทศน เปนทงอปกรณใหความรและความบนเทง ใหเราลองฟงรายการสารคด สน ๆ 5 – 10 นาท แลวจบใจความ หรอ สาระสำาคญ ในรปของคำามล (อยาจดเปนวลหรอประโยค) แลวจดเปน Mind Map ใชอกษรยอ เครองหมาย สญลกษณ ชวยใหจดไดเรวขน

20. วงแผนดวย MIND MAP

สถาบนการศกษามกจกรรมนอกหลกสตรมากหมาย ใหเราเขาไปมสวนรวม เพอการเรยนรดานสงคมและการทำางานเปนกลม ลองใชเวลา 10 นาท เขยน Mind Map วางแผนการจดกจกรรมสกกจกรรมหนง เชน งานปใหม วนสนทรภ กฬาส ละคร ฯลฯ คดถงคำาถาม ใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไร อยางไร ทำาไม อยาลมเรองบ

30

ประมาณ พยายามใชภาพแทนคำาในการแตกกงตาง ๆ ทงกงแกว และกงกอย หมดเวลาแลวลองดอกทวา ลำาดบกงแกวรอยเรยงกนดหรอไม หากยงดสลบกนกใหเขยนตวเลขกำากบวาจะเรมตนดวยขอใด ไลเรยงกนไป 1 – 2 – 3 – 4 – 5

21.MIND MAPชวยตดสนใจ

ในชวตจรงเราตองตดสนใจทกเมอเชอวน บางครงกเปนเรองงาย ๆ แตบางครงเปนเรองใหญ ผลทตามมามากมายและยาวนาน เชน เลอกอาชพ เลอกสาขาวชาเอก เราลองมาฝกเขยน Mind Map ตดสนใจเรองทไมคอยซบซอน แตกไมงายนก เชน จะ ซอสนคาราคาสงสกชนหนง จะเรยนภาษาใหมดหรอไม นำาปญหามาเขยนเปนแกนแกน และแตกกงแกวเปนทางเลอก ซอ ไมซอ หรอ – เรยน ไมเรยน จากนนกแตกกงกอยออกมาทงขอดขอเสย หรอมม–มองอน ๆ

เรยนเกงเรองกลวย ๆ ใช MIND MAP ชวยจดและทบทวน

การศกษาของเรา หากจะยอนไปตงแตสมยเรยนกนในวด จนมาถงโรงเรยนสมยใหมเรากเนนใหคนไป ทำามาหากน หากระดบสง “ ”ขนหนอยกสอนไวใหเปนเจาคนนายคน จงเปนการนำาขอมลและความคดกรอกห แลวกใหเราจำา แลวทองออกมาเปนนกแกวนกขนทอง

โลกและความรของมนษยพฒนาไปอยางมากและรวดเรว การศกษาไมใชการเตรยมคนออกไปทำามาหากนอกตอไป และการศกษากไมไดจำากดอยในวงรอบรวโรงเรยนอกดวย มตใหมของการศกษาจง

31

เปนการเรยนรตลอดชพ และในทกสถานทและเวลา เรยนรเพอ ทจะสรางสรรคสงด ๆ ใหกบตวเองและเพอนมนษย

งนในอนคตกจะเปนงนทแบงลำดบขนกนนอยลง เจนยจะคอย ๆ หยไปกลายเปนการผประสานงาน ลกษณะงานจะเปนเครอขายมากกวานายบาว ในเครอขายกจะเปนการนำาความรทกษะและความคดสรางสรรคในทมงาน มาชวยกนผลกดนใหงานบรรลเปาหมายใหดทสด เรวทสด ประหยดทรพยากรทสดและทำาลายสภาพแวดลอมนอยทสด

ในยคของเราทงสามชวงชวตแบบเดมจะคอย ๆ ผสมกลมกลนเปนเนอเดยวกนมากขน การเรยนร การทำางาน และกรพกผอนจะเปนชวงหนงของชวตไปตงแตเรเรมเขเรยน เรจะเหนนกเรยนในระบบทวภคมกขน ในโรงเรยนแมในสายสามญกจะมการฝกวชาชพมากขน ขณะเดยวกนการเรยนรกจะตนตาตนใจสนกสนานรนรมยมากขน การฝกอบรมและการเรยนรในททำางานกจะมมากขน และอกไมนานการเกษยณอายอาจไมมความหมาย เพราะคนเราสามารถทำางานทเขาสนกทจะทำาเพราะมนชวยใหเขาเรยนรไปเรอย ๆ จนกวาชวตจะหาไม

ดงนน พวกเราจงตองเรมเตรยมตวกนตงแตวนน ปรบตวใหการเรยนรเปนเรองสนก มสสน นาสนใจ ดวยการเปลยนรปแบบการจดงาน จดบนทกไมเปน Mind Map

สถาบนการศกษาชนนำาหลายแหงในประเทศไทยนำา Mind Map เขาไปใชชวยเพอใหนกเรยนนกศกษา ครอาจารยพนกงานและเจาหนาททกระดบ ใชหวคด ในการเรยนการสอนและทำางานมากขน เชน

ระดบปรญญาโท : ม.กรงเทพ / ม.เกษตรศาสตร / ม.เซนตจอหน/ ม.ธรรมศาสตร / ม.นเรศวร (วข.พะเยา) /

32

ม.มหาสารคาม (วข.อบลราชธาน) / ม.ศลปากร / ม. หวเฉยวเฉลมพระเกยรต / ส. บณฑตพฒนบรหารศาสตร/

ปรญญาตร : ม.กรงเทพ / ม.เกษตรศาสตร / ม.ธรกจบณฑต / ม.บรพา (วข.บางแสน) / ม.มหดล / ม.ศรปทม / ม. หอการคาไทย / ส. ราชภฏเลย / ส.ราชภฏสวนสนนทา / ส.ราชภฏอดรธาน / ส.ราชภฏ

นครศรธรรมราช / ม. สงขลานครนทร / ม. วลยลกษณ / ม.รงสต / ม.เซาธอสทบางกอก / ว.ราชสดา / โรงเรยน : กรงเทพครสเตยนวทยาลย / ขอนแกนวทยายน / ขอนแกนวเทศศกษา / เซนตคาเบรยล / เซนตฟรงศสซาเวย / เทพลลา / บางประกอกพทยาคม / โพธสารพทยากรณ / วรรณสวางจต / วดเวฬวนาราม (วดไผเขยว) / วดสงเวช / รตนาธเบศร / สตรราชนทศ (อดรธาน) สมทรสาครบรณะ / หอวงนนทบร / อสสมชญสำาโรง

33