12
1 1.บทนํา ปจจุบัน วิทยาการกาวหนา ประชากรเพิ่มอยางรวดเร็ว อัตราการใชที่ดินเพิ่มขึ้นเพื่อผลิต เครื่องอุปโภค บริโภค อาหาร ที่อยูอาศัย เปนเหตุใหเศษสิ่งเหลือใชมีปริมาณมากขึ้น กอใหเกิด ปญหาของขยะมูลฝอย ขยะ หรือ มูลฝอย หรือ ของเสีย เปนเหตุสําคัญประการหนึ่งที่กอใหเกิดปญหาสิ่งแวดลอม และ มีผลตอสุขภาพอนามัย มูลฝอยหรือของเสียกําลังมีปริมาณเพิ่มมากขึ้นทุกป เพราะสาเหตุจาก การเพิ่มของประชากร การขยายตัวทางเศรษฐกิจและทางอุตสาหกรรม นับเปนปญหาที่สําคัญของ ชุมชนซึ่งตองจัดการและแกไข ปริมาณกากของเสียและสารอันตราย ไดแก ขยะมูลฝอย สิ่งปฏิกูล และสารพิษที่ปนเปอนอยูในแหลงน้ํา ดิน และอากาศ ตลอดจนบางสวนตกคางอยูในอาหาร ทําให ประชาชนทั่วไปเสี่ยงตออันตรายจากการเปนโรคตาง เชน โรคมะเร็ง และ โรคผิดปกติทาง พันธุกรรมเปนตน สถานที่บางแหงก็มีคนทิ้งขยะกันตามสะดวก โดยนําไปเทกองรวมกันไวริมทางเดินบาง โคนตนไมบาง ทําใหมีการหมักหมมเนาเปอยสิ่งกลิ่นเหม็นคลุบางครั้งอาจมองเห็นหนอนจํานวน มากมายไตยั้วเยี้ยออกมาจากกองขยะ ดูนาขยะแขยง นอกจากนั้นกองขยะยังเปนแหลงชุมนุมของ สัตวนําโรคสารพัดชนิด เชน ยุง แมลงวัน หนู แมลงสาบ ฯลฯ ยามที่ฝนตกลงมาน้ําฝนก็ชะเอาสิ่ง สกปรกเนาเหม็นในกองขยะไหลไปยังพื้นที่ใกลเคียง และอาจจะไหลลงทอระบายน้ํา และแมน้ําลํา คลองใกล อีกดวย 2.ความหมายของขยะ และการแบงประเภท พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน ไดใหคําจํากัดความของคําวา มูลฝอยหมายถึง เศษ สิ่งของที่ทิ้งแลว หยาก เยื่อ และคําวา ขยะหมายถึง หยาก เยื่อมูลฝอย จะเห็นวาคําทั้งสองคํานี้มี ความหมายเหมือนกัน ใชแทนกันได และบางทีจึงเห็นใชควบกันเปนขยะมูลฝอย พระราชบัญญัติสาธารณสุข ..2484 แกไขเพิ่มเติม ฉบับที 3 ..2497 ไดใหคําจํากัด ความและความหมายของคําวา มูลฝอยหมายถึง เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหารเศษสินคา เถา มูลสัตว และซากสัตว รวมถึงวัตถุอื่นใด ซึ่งเก็บกวาดจากถนน ตลาดที่เลี้ยงสัตว หรือที่อื่นๆ ความหมายของขยะมูลฝอยในเชิงวิชาการ ขยะหรือขยะมูลฝอย ( Refuse or Solid Waste ) หมายถึง ของเสียที่อยูในรูปของแข็ง ซึ่ง อาจจะมีความชื้นปะปนมาดวยจํานวนหนึ่ง ขยะที่เกิดขึ้นจากอาคารที่พักอาศัย สถานที่ทําการ

1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

1

1.บทนํา ปจจุบัน วิทยาการกาวหนา ประชากรเพิม่อยางรวดเรว็ อัตราการใชที่ดินเพิ่มขึ้นเพื่อผลิต

เครื่องอุปโภค บริโภค อาหาร ที่อยูอาศยั เปนเหตใุหเศษสิ่งเหลือใชมีปริมาณมากขึ้น กอใหเกดิปญหาของขยะมูลฝอย ขยะ หรือ มูลฝอย หรือ ของเสีย เปนเหตุสําคัญประการหนึ่งที่กอใหเกิดปญหาสิ่งแวดลอม และ มีผลตอสุขภาพอนามยั มูลฝอยหรือของเสียกําลังมีปริมาณเพิ่มมากขึ้นทุกป เพราะสาเหตุจากการเพิ่มของประชากร การขยายตวัทางเศรษฐกิจและทางอุตสาหกรรม นับเปนปญหาที่สําคัญของชุมชนซึ่งตองจัดการและแกไข ปริมาณกากของเสียและสารอันตราย ไดแก ขยะมูลฝอย ส่ิงปฏิกูล และสารพิษทีป่นเปอนอยูในแหลงน้ํา ดนิ และอากาศ ตลอดจนบางสวนตกคางอยูในอาหาร ทําใหประชาชนทั่วไปเสี่ยงตออันตรายจากการเปนโรคตาง ๆ เชน โรคมะเร็ง และ โรคผิดปกติทางพันธุกรรมเปนตน สถานที่บางแหงกม็ีคนทิ้งขยะกนัตามสะดวก โดยนําไปเทกองรวมกนัไวริมทางเดนิบาง โคนตนไมบาง ทําใหมีการหมักหมมเนาเปอยส่ิงกลิ่นเหม็นคลุง บางครั้งอาจมองเหน็หนอนจํานวนมากมายไตยัว้เยี้ยออกมาจากกองขยะ ดูนาขยะแขยง นอกจากนั้นกองขยะยังเปนแหลงชุมนุมของสัตวนําโรคสารพัดชนิด เชน ยุง แมลงวนั หน ูแมลงสาบ ฯลฯ ยามที่ฝนตกลงมาน้ําฝนก็ชะเอาสิ่งสกปรกเนาเหม็นในกองขยะไหลไปยังพืน้ที่ใกลเคียง และอาจจะไหลลงทอระบายน้ํา และแมน้ําลําคลองใกล ๆ อีกดวย

2.ความหมายของขยะ และการแบงประเภท

พจนานกุรมฉบับราชบัณฑติสถาน ไดใหคําจํากดัความของคําวา “มูลฝอย” หมายถึง เศษส่ิงของที่ทิ้งแลว หยาก เยื่อ และคําวา “ขยะ” หมายถึง หยาก เยื่อมูลฝอย จะเหน็วาคาํทั้งสองคํานี้มีความหมายเหมือนกัน ใชแทนกันได และบางทีจึงเห็นใชควบกันเปนขยะมูลฝอย พระราชบัญญัติสาธารณสุข พ.ศ.2484 แกไขเพิ่มเติม ฉบับที่3 พ.ศ.2497 ไดใหคาํจํากัดความและความหมายของคําวา “มูลฝอย” หมายถึง เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหารเศษสินคา เถา มูลสัตว และซากสัตว รวมถึงวัตถุอ่ืนใด ซ่ึงเก็บกวาดจากถนน ตลาดที่เล้ียงสัตว หรือที่อ่ืนๆ

ความหมายของขยะมูลฝอยในเชิงวชิาการ ขยะหรือขยะมลูฝอย ( Refuse or Solid Waste ) หมายถึง ของเสียที่อยูในรูปของแข็ง ซ่ึง

อาจจะมีความชื้นปะปนมาดวยจาํนวนหนึง่ ขยะที่เกดิขึ้นจากอาคารที่พักอาศัย สถานที่ทําการ

Page 2: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

2

โรงงานอุตสาหกรรม หรือตลาดสดก็ตามจะมีปริมาณและลักษณะแตกตางกันออกไป โดยปกติแลววัตถุตางๆ ที่ถูกทิ้งมาในรูปของขยะนั้น จะมีทั้งอนิทรียสารและอนินทรียสาร สารวัตถุตางๆ เหลานี้บางชนดิก็สามารถยอยสลายไดดวยจุลินทรียในเวลาอันรวดเร็ว โดยเฉพาะพวกเศษอาหาร เศษพืชผัก แตบางชนิดก็ไมอาจจะยอยสลายไดเลย เชน พลาสติก เศษแกว เปน

ประเภทของขยะมูลฝอย

1.จําแนกตามพิษภัยท่ีเกิดขึน้กบัมนุษยและสิ่งแวดลอม มี 2 ประเภท คือ 1.) ขยะทัว่ไป (General waste) หมายถึง ขยะมูลฝอยที่มีอันตรายนอย ไดแก พวกเศษอาหาร เศษกระดาษ เศษผา พลาสติก เศษหญา และใบไม ฯลฯ 2.) ขยะอนัตราย (Hazardous waste) เปนขยะที่มภีัยตอคนและสิ่งแวดลอม อาจมีสารพิษ ติดไฟหรือระเบิดงาย ปนเปอนเชือ้โรค เชน ไฟแช็กแกส กระปองสเปรย ถานไฟฉาย แบตเตอรี่ หรืออาจเปนพวกสาํลีและผาพันแผลจากสถานพยาบาลที่มีเชื้อโรค

2.จําแนกตามลักษณะของขยะ มี 2 ประเภท คือ 1.) ขยะเปยกหรือขยะสด (Garbage) มีความชื้นปนอยูมากกวารอยละ 50 จงึติดไฟไดยาก สวนใหญไดแก เศษอาหาร เศษเนื้อ เศษผัก และผักผลไมจากบานเรือน รานจําหนายอาหารและตลาดสด รวมทั้งซากพืชและสัตวที่ยังไมเนาเปอย ขยะประเภทนี้จะทําใหเกิดกลิ่นเนาเหม็น เนื่องจากแบคทีเรียยอยสลายอินทรียสาร นอกจากนี ้ ยังเปนแหลงเพาะเชื้อโรคโดยติดไปกับแมลง หน ูและสัตวอ่ืนที่มาตอมหรอืกินเปนอาหาร 2.) ขยะแหง (Rubbish) คือ ส่ิงเหลือใชที่มีความชื้นอยูนอยจึงไมกอใหเกดิกลิ่นเหม็น จําแนกได 2 ชนิด คือ - ขยะทีเ่ปนเชื้อเพลิง เปนพวกที่ตดิไฟได เชน เศษผา เศษกระดาษ หญา ใบไม กิ่งไมแหง - ขยะทีไ่มเปนเชื้อเพลิง ไดแก เศษโลหะ เศษแกว และเศษกอนอิฐ

Page 3: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

3

3.แหลงกําเนดิขยะมูลฝอย

แหลงกําเนดิและประเภทขยะมูลฝอยจากกิจกรรมตาง ๆ

ขยะเปนสิ่งที่เหลือใช หรือส่ิงที่ไมตองการอีกตอไป สามารถแบงตามแหลงกําเนิดไดดังนี ้

1. ของเสียจากอตุสาหกรรม ของเสียอันตรายทั่วประเทศไทย 73 % มาจากระบบอุตสาหกรรม สวนใหญยังไมมีการจดัการที่เหมาะสมโดยทิ้งกระจายอยูตามสิ่งแวดลอมและทิ้งรวมกับมูลฝอย รัฐบาลได กอตั้งศูนยกําจดักากอุตสาหกรรมขึ้นแหงแรกที่แขวงแสมดํา เขตบางขุนเทียน เร่ิมเปดบริการตั้งแต 2531 ซ่ึงก็เพียงสามารถกําจัดของเสียไดบางสวน

2. ของเสียจากโรงพยาบาลและสถานที่ศึกษาวิจัย ของเสียจากโรงพยาบาลเปนของเสียอันตรายอยางยิ่ง เชน ขยะติดเชื้อ เศษอวัยวะจากผูปวย และการรักษาพยาบาล รวมทั้งของเสียที่

Page 4: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

4

ปนเปอนสารกัมมันตรังสี สารเคมี ไดทิง้สูส่ิงแวดลอมโดยปะปนกบัมูลฝอย ส่ิงปฏิกูลเปนการเพิ่มความเสี่ยงในการแพรกระจายของเชื้อโรคและสารอันตราย

3. ของเสียจากภาคเกษตรกรรม เชน ยาฆาแมลง ปุย มูลสัตว น้ําทิ้งจากการทําปศุสัตว ฯลฯ

4. ของเสียจากบานเรือนแหลงชุมชน เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย แบตเตอรี่ แกว เศษอาหาร พลาสติก โลหะ หนิไม กระเบื้อง หนัง ยาง ฯลฯ

5. ของเสียจากสถานประกอบการในเมือง เชน ภัตตาคาร ตลาดสด วัด สถานเริงรมย

ปริมาณมูลฝอยท่ีเกิดจากการดํารงชีพหรือมูลฝอยชุมชนนั้น ขึ้นอยูกับปจจัยดังตอไปนี ้ - ที่ตั้งทางภูมิศาสตร - ฤดูกาล - รายได - โครงสรางของครอบครัว - อุปนิสัยในการซื้อสินคา - พฤติกรรมในการบริโภคอาหาร - รูปแบบของการดํารงชีวิต - ทัศนคติในการดํารงชีวิต - กฎหมายขอบังคับ

4.สาเหตุท่ีทําใหเกิดปญหาขยะมูลฝอย

1.ความมักงายและขาดความสํานึกถึงผลเสียที่จะเกิดขึน้ เปนสาเหตุที่พบบอยมาก ซ่ึงจะเห็นไดจากการทิ้งขยะลงตามพื้น หรือแหลงน้ํา โดยไมทิ้งลงในถังรองรับที่จัดไวให และโรงงานอุตสาหกรรมบางแหงลักลอบนําสิ่งปฏิกูลไปทิ้งตามที่วางเปลา 2.การผลิตหรือใชส่ิงของมากเกินความจําเปน เชน การผลิตสินคาที่มีกระดาษหรือพลาสติกหุมหลายชั้น และการซื้อสินคาโดยหอแยกหรอืใสถุงพลาสติกหลายถุง ทําใหมีขยะปรมิาณมาก 3.การเก็บและทําลายหรือนําขยะไปใชประโยชนไมมีประสิทธิภาพ จงึมีขยะตกคาง กองหมักหมม และสงกลิ่นเหม็นไปทั่วบริเวณจนกอปญหามลพิษใหกับสิ่งแวดลอม

Page 5: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

5

ผลเสียท่ีเกิดจากขยะมูลฝอย

ขยะมูลฝอยกอใหเกิดปญหาตอมนุษยและสิ่งแวดลอมหลายประการ คือ 1.ทําใหเกิดทัศนะอุจาด คือ แลดูสกปรก ขาดความเปนระเบยีบเรยีบรอย เปนที่นารังเกียจแกผูอยูอาศัยในบริเวณใกลเคียงรวมทั้งผูพบเหน็ โดยเฉพาะนักทองเที่ยวชาวตางชาต ิ2.เปนแหลงเพาะ และแพรเชือ้โรค โดยเฉพาะขยะติดเชื้อจากสถานพยาบาล และขยะเปยกที่แบคทีเรียทําหนาที่ยอยสลาย เชื้อโรคตามขยะจะแพรไปกบัน้ํา แมลง หนู และสุนัขทีม่าตอมหรือคุยเขี่ย เชน เชื้อที่ทําใหเกิดโรคอหิวาต ไทฟอยดและโรคบิด 3.ทําใหดนิเสือ่ม และเกดิมลพิษ เพราะจะทาํใหพื้นดินสกปรกดนิมีสภาพเปนเกลือ ดาง หรือกรด หรือมีสารพิษที่เปนอันตรายตอส่ิงมีชีวิตในดิน ตลอดจนทําใหสมบัติทางกายภาพของดนิเปลี่ยนแปลงไป เชน โซเดียมทําใหเนื้อดินแตกรวน 4.ทําลายแหลงน้ํา

1) ขยะที่ตกในแหลงน้ําลําคลอง และทอระบายน้ํา จะทาํใหแหลงน้ําตืน้เขิน การไหลของน้ําไมสะดวกจึงเกิดสภาวะน้ําทวมไดงาย 2) ทําใหเกิดมลพิษทางน้ําในลักษณะตางๆ เชน ทําใหน้าํเนา น้ําเปนพษิ น้ําที่มีเชื้อโรคและน้ําที่มีคราบน้ํามัน ซ่ึงไมเหมาะกับการใชอุปโภคบริโภค ส้ินเปลืองคาใชจายในการปรับปรุงคุณภาพ เปนอันตรายตอส่ิงมีชีวิตโดยเฉพาะพืชและสัตวน้ํา 3) ทําใหเกิดมลพิษทางอากาศ เพราะการเผาขยะทําใหเกดิควันและขี้เถา การหมักหมมและเนาสลายของขยะ จะกอใหเกิดกาซพษิและกลิ่นเหม็น 4) กอความรําคาญและบั่นทอนสุขภาพของมนุษย เปนผลจากการเกดิทัศนะอุจาด กาซพิษ กล่ินเหม็น เปนแหลงเพาะเชื้อโรคตลอดจนการเกดิมลพิษทางน้ําและอากาศ 5) ทําใหเกิดอคัคีภัย เนื่องจากขยะหลายชนิดติดไฟไดงาย โดยเฉพาะเมื่อแหง

ปญหาจากสภาพสิ่งแวดลอมขยะมูลฝอย ขยะมูลฝอย เปนตัวการสําคัญประการหนึ่ง ที่กอใหเกิดปญหาสิ่งแวดลอม เมื่อมีขยะมูล

ฝอยจํานวนมาก แตชุมชนไมสามารถเก็บขนและกําจดัขยะมูลฝอยไดอยางหมดจดหรือจัดการขยะมูลฝอยอยางไมถูกสุขลักษณะ ดังนั้นขยะมลูฝอยจึงเปนสาเหตุใหเกดิปญหาสิ่งแวดลอม ดังนี้ คือ

1. อากาศเสีย เกิดจากการเผาขยะมูลฝอยกลางแจง กอใหเกิดควนัและสารพิษทางอากาศทําให คุณภาพอากาศเสื่อมโทรม

2. น้ําเสีย เกิดจากกองขยะมูลฝอยบนพื้น เมื่อฝนตกลงมาบนกองขยะมูลฝอยจะเกิดน้ําเสีย มีความ

Page 6: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

6

สกปรกมาก ซ่ึงจะไหลลงสูแหลงน้ํา ทําใหเกิดภาวะมลพิษของแหลงน้าํ 3. แหลงพาหะนําโรค เกิดจากการกองขยะมูลฝอยบนพื้น เปนแหลงเพาะพนัธุของหนู และแมลงวนั เปนตน ซ่ึงเปนพาหะนําโรคติดตอทําใหมีผลกระทบตอสุขภาพอนามัยของประชาชน 4. เหตุรําคาญและความไมนาดู เกิดจากการเกบ็ขนขยะมูลฝอยไมหมด รวมทั้งการกองขยะมูลฝอยบนพื้น ซ่ึงจะสงกลิ่นเหม็นรบกวนประชาชนและเกิดภาพไมสวยงาม ไมเปนสุนทรียภาพ

5.วิธีการคัดแยกขยะ

วิธีการคัดแยกขยะ 5 ประเภท 1. ขยะประเภทที่ 1ไดแก เศษอาหาร ,เศษผัก สามารถนําไปเลี้ยงสัตวได 2. ขยะประเภทที่ 2 ไดแก เปลือกผลไม ,เศษพืช และ อาหารเนาบูด 3. ขยะประเภทที 3 ไดแก เศษกิ่งไม , เศษใบไม , วัชพืชจากการลอกค-ูคลอง จําเปนตองใชเครื่องยอยกิ่งไม 4. ขยะประเภทที่ 4 ไดแก วสัดุสามารถ Recycle ได 5. ขยะประเภทที่ 5 ไดแก ส่ิงที่เหลือจากทีก่ลาวขางตน เชน ซากสัตวทีต่าย

ตัวอยางวิธีการคัดแยกประเภทขยะ 1.ขยะประเภทกระดาษ (ถังสนี้ําเงิน) - กระดาษถายเอกสาร - กระดาษพิมพ

Page 7: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

7

2.ขวดพลาสตกิใส (ถังสีสม) - ขวดน้ําดื่มตางๆ

3.ขยะประเภท ก่ิง ใบไม (ถังสีเขียว) - ขยะจากสวน ภายในบริเวณบาน - ดอกไม - รากไม - ใบไม - หญา - เศษกิ่งไม ใบไมตางๆ - ตนวัชพืช - เศษไม - เปลือกผลไม - เศษผลไม ผักสด - เศษพืชตางๆ

Page 8: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

8

4.ถวยพลาสตกิ (ถังสีแดง) - ถวยเครื่องดืม่ตางๆ

5.ขยะท่ัวไป (ถังสีเหลือง) - กระดาษชําระ - กระดาษชําระในหองน้ํา - เศษขยะจากพื้น - เถา ฝุนผง - แผนดิสเก็ต

Page 9: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

9

- เศษของเลน - กระดาษอาบมัน - วัสดุผสม เชน กลองนม - วัสดุเครื่องเขยีน - กระปองโลหะ - เศษแกว - หลอดดดู - ภาชนะบรรจตุางๆ - ถุงพลาสติก - กระดาษติดผนัง

และสามารถแยกชนิดของขยะไดเปน 3 ชนิดใหญๆ ดวยกันคือ ขยะสด ขยะแหงและขยะ

อ่ืนๆ เชน เถา ขยะดังกลาวแตละชนิดจะแยกกันเก็บรวบรวมไวในถังขยะแตละถัง วิธีดังกลาวนี้จะทําใหเกิดมีความสะดวกมากยิ่งขึ้น ในการเก็บรวบรวม เพื่อนําไปกําจัดทั้งยังจะเลือกวิธีการกําจัดไดอยางเหมาะสมอีกดวย เชน ขยะสดนําไปกําจัดดวยวิธีหมักทําเปนปุย ขยะแหงนําไปกําจัดโดยวิธีเผาดวยเตาเผาขยะ และพวกเถาก็นําไปใชถมที่ลุมเปนตน โดยในกรุงเทพฯ จะติดตั้งถังขยะไวตามจุดตางๆ เชน ปายรถเมล ตลาดสด สวนสาธารณะ ฯลฯ โดยแยกขยะตามสีของถังขยะ

Page 10: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

10

ภาพที่ 2 ถังขยะชนดิตางๆ - สีเขียว สําหรับขยะแหง

- สีเหลืองสําหรับขยะเปยก - สีแดงสําหรับขยะอันตราย

6.การกําจัดขยะมูลฝอยตามแผนหรือแนวคิด 5 R. และการนํากลับมาใชใหม

การกําจัดขยะมูลฝอย สิ่งสําคัญท่ีควรไดรับการสงเสริมใหมากกวาท่ีเปนอยูในปจจุบัน คือ การลดปริมาณขยะ ซ่ึงมีแผนหรือแนวคดิ 5 R. R. 1 ( Reduce ) เปนการลดปริมาณมูลฝอยที่อาจเกดิขึ้น เชน ใชตะกราใสของแทนถุงพลาสติก การลดปรมิาณวัสดุ ( Reduce material volume ) เปนการพยายามเลือกใชสินคาที่บรรจุในบรรจุภณัฑขนาดใหญแทนบรรจุภัณฑที่มขีนาดเล็ก เพื่อลดปริมาณของบรรจุภัณฑทีจ่ะกลายเปนขยะมูลฝอย การลดความเปนพิษ ( Reduced toxicit ) เปนการเลือกใชผลิตภณัฑที่มีความเปนพิษตอส่ิงแวดลอมนอยทีสุ่ด R. 2 ( Reuse ) นําขยะมูลฝอยเศษวัสดุมาใชใหมอีกหรือเปนการใชซํ้า ใชแลวใชอีก ๆ เชน ขวดน้ําหวาน นํามาบรรจุน้ําดื่ม ขวดกาแฟทีห่มดแลว นาํมาใสน้ําตาล การนําผลิตภัณฑกลับมาใชใหม ( Product reuse ) เปนการพยายามใชส่ิงของตาง ๆ หลาย ๆ คร้ัง กอนที่จะทิ้งหรือเลือกใชของใหม

Page 11: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

11

R. 3 ( Repair ) การนํามาแกไข นําวัสดอุุปกรณที่ชํารุดเสียหาย ซ่ึงจะทิ้งเปนมูลฝอยมาซอมแซมใชใหม เชน เกาอี ้ R. 4 ( Recycle ) การหมุนเวียนกลับมาใช นําขยะมาแปรรูป ตามกระบวนการของแตละประเภท เพื่อนํากลับมาใชประโยชนใหม หรือเปลี่ยนแปลงสภาพจากเดมิแลวนํามาใชใหม เชน พลาสติก กระดาษ ขวด โลหะตาง ๆ ฯลฯ นาํมาหลอมใหม นํายางรถยนตที่ใชไมไดแลวมาทาํรองเทา นําแกวแตกมาหลอมผลิตเปนแกวหรือกระจกใหม การนําวัสดกุลับมาใชใหม ( Material recycling ) เปนการนําวัสดุมาผานกระบวนการเพื่อผลิตเปนสินคาใหม R. 5 ( Reject ) การหลีกเลีย่งการใชวัสดทุี่ทําลายยาก หรือวัสดุที่ใชคร้ังเดียวแลวทิ้ง เชน โฟม ปฏิเสธการใชผลิตภัณฑทีย่อยสลายยาก หลีกเลี่ยงการใชที่ผิดวัตถุประสงค

การนําขยะมูลฝอยกลับมาใชใหม การใช ประโยชนจากขยะ หรือมูลฝอย จะชวยลดปริมาณขยะ หรือมูลฝอย

ที่กอปญหาสิ่งแวดลอม ซ่ึงมวีิธีการตาง ๆ ดังนี ้

1. การคัดแยกของเสียจากแหลงกําเนิดมาหมุนเวียนใชใหม การคัดแยกของเสียจากแหลงกําเนิด คือ ของเสียจากอาคารบานเรือนที่สามารถนําไปใชประโยชนได เชน ขวด กระดาษ พลาสติก ยาง โลหะ ฯลฯ ซ่ึงจะนําของเสียดังกลาวไปขายตอ ๆ ไปจนถึงโรงงานเพื่อผลิตเปนสินคาได

2. การนํามูลฝอยหรือของเสียมาใชประโยชนดานพลังงาน ของเสียมีสารประกอบจาํนวนมาก ที่สามารถเปลี่ยนเปนผลผลิตทางพลังงาน โดยขบวนการเผาไหมจากมูลฝอยสามารถใชประโยชนในดานพาณิชย และอุตสาหกรรม ทั้งสามารถเก็บเปนพลังงานไดอีก 3. การนํากากของเสียไปเปนอาหารสัตว และใชประโยชนทางการเกษตร กากของเสียชนิดมูลฝอยสดมีคุณคาทางอาหารสัตว และพืช จากผลการศึกษาพบวามูลฝอยสดประเภทอาหารจํานวน 2.5 – 3 กิโลกรัม มีคุณคาเทียบเทาขาวบาเลยคณุภาพดี จํานวน 1 กิโลกรัม สามารถนําไปเลี้ยงสัตวได และขยะหรือของเสียยังผลิตเปนโปรตีน โดยเทคโนโลยีใหม เรียกวา ไบโอเวสเทค ( Biowastech ) หมายถึง การแปรรูปขยะโดยชีววิธี สามารถเปลี่ยนขยะหรอืกากของเสียทั้งจากโรงงานอุตสาหกรรม และจากบานเรือนใหเปนผลิตภณัฑที่ใชเปนอาหารสัตว นอกจากนี้สามารถใชมูลฝอยสดเปนประโยชนทาง

Page 12: 1.บทนํา1 1.บทน า ป จจ บ น ว ทยาการก าวหน า ประชากรเพ มอย างรวดเร ว อ ตราการใช

12

การเกษตร คือ ใชเปนอาหารของพืชได เพราะมูลฝอยสดมีคารบอนและไนโตรเจนสูง มูลฝอยสดยังมีคุณสมบัติปรับดินใหรวนซุยดวย ทั้งนี้การนํากากของเสียไปเปนอาหารสัตว และพืชจะตองมีการปรับปรุงคุณภาพของเสยี บดอัด และฆาเชื้อโรคในกากของเสียกอน เพื่อมิใหเปนอนัตรายตอสัตวและพืช และใหไดประโยชนจากอาหารในกากของเสียอยางมีประสิทธิภาพ

4. การนํามูลฝอยมาหมักทําปุย การหมักทําปุยเปนขบวนการทางชีวเคมทีี่เปลี่ยนแปลง หรือยอยสลายสารอินทรีย

ในของเสีย เพื่อไดปุยเปนอาหารของพืช หรือใชดินกลบฝงมูลฝอยในขบวนการฝงกลบมูลฝอย กากของเสียหรือมูลฝอยที่ เหมาะสมสําหรับการหมักปุย ไดแก มูลฝอยสด พืช ผัก ผลไม กระดาษ เปนตน 5. การนําขยะหรือมูลฝอยมาแปรสภาพใหเปนวัตถุกอสราง ในประเทศญี่ปุนมีโรงงานอัดขยะหรอืของเสียใหเปนแทง แทงขยะที่ไดนําไปชุบยางและแอสฟลดหรือเทคอนกรตี จากนั้นนําไปใชในการกอสรางแทนอิฐ หรือคอนกรีตบล็อก 6. การนํากากของเสียมาปรับปรุงพื้นที่ กากของเสียสามารถนําไปใชปรับปรุงพื้นที่ โดยถมพื้นที่ที่เปนหลุมเปนบอพื้นที่ที่ตองการยกระดับความสูง เมื่อถมกากของเสียในพืน้ที่ดังกลาวแลว สามารถนําพื้นที่นั้น ๆ ไปใชประโยชน เชน ปลูกพืช สรางอาคาร สรางสวนสาธารณะ เปนตน

แหลงท่ีมาของขอมูล : - mylesson.swu.ac.th/syllabus/doc_2420040325125858.doc - http://www.tungsong.com/Environment/Garbage_n/garbage_11.html - http://www.act.ac.th/work_project/act_enviroment/w_garbage.html