17042095 Isang Pagsusuring Komparatibo Sa Panonood Sa Mga Soap Opera Ng Mga Piling Magaaral Ng Hayskul Ng Mary Immaculate Parish Special School at Sa Pananaw

1

ISANG PAGSUSURING KOMPARATIBO SA PANONOOD SA MGA SOAP OPERA NG MGA PILING MAG-AARAL NG HAYSKUL NG MARY IMMACULATE PARISH

SPECIAL SCHOOL AT SA PANANAW NILA SA ROMANTIKONG PAG-IBIG

Isang Pag-aaral naIhinarap sa Kaguruan ng

Kagawaran ng Sining Komunikasyon ngPamantasang De La Salle-Dasmariñas

Bilang Bahagi ng mga Pangangailangan saDalubhasa ng Sining saBroadcast Journalism

Gerard Joseph Andrew C. AtienzaAaron A. Legaspi

Marso 2008

2

Abstrak

Pangalan ng Institusyon:Pamantasang De La Salle-Dasmariñas

Lugar: Dasmariñas, Cavite

Pamagat: Isang Pagsusuring Komparatibo sa Panonood sa mga Soap

Opera ng mga Piling Mag-Aaral ng Hayskul ng Mary

Immaculate Parish Special School at sa Pananaw Nila sa

Romantikong Pag-Ibig

Mga Mananaliksik: Gerard Joseph Andrew C. Atienza

Aaron A. Legaspi

Degree: Bachelor of Arts in Broadcast Journalism

Nagastos: PhP 4,500.00

Pinanggalingan: Mga Magulang

Mga Layunin

Pangkalahatang Suliranin. Layunin ng pag-aaral na ito na iugnay ang panonood ng

soap opera ng mga piling mag-aaral ng Mary Immaculate Parish Special School at ang

kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig.

Mga Tiyak na Layunin. Layunin din ng pag-aaral na ito na lutasin ang mga sumusunod:

Paghambingin ang mga kaugalian ng mga lalaki at babaing mag-aaral sa

kanilang panonood ng soap opera, batay sa mga sumusunod na

pamantayan:

o Kadalasan ng panonood

3

o Istasyon ng telebisyon kung saan nanonood ang mga tagatugon

Sukatin ang impluwensya ng panonood ng mga soap opera sa mga

pananaw ng mga tagatugon sa romantikong pag-ibig

Tukuyin kung papaano isinasabuhay ng mga tagatugon ang mga

sitwasyon na nakikita nila sa mga soap opera sa kanilang mga pang-

araw-araw na pamumuhay na may kaugnayan sa romantikong pag-ibig

Hangganan at Limitasyon ng Pag-aaral

Ang pag-aaral na ito ay naglalayong iugnay ang panonood ng mga soap opera

ng mga mag-aaral ng hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at ang

kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Layong sukatin ng pag-aaral ang

dalas at dahilan ng panonood ng nasabing palabas ng mga napiling tagatugon. Ang

“romantikong pag-ibig” na nakasaad dito ay sasaklaw sa mga pangkaraniwang eksena

sa mga soap opera na ipinapalabas sa telebisyon na may kinaugnayan sa nasabing

paksa, tulad ng relasyon ng mga magkasintahan, mga tunggalian sa pag-ibig, mga

intimate o senswal na sitwasyon, at iba pa. Ang mga pinag-aaralang soap opera ay

maaaring mga palabas ng GMA at ABS-CBN na inere sa mga nasabing istasyon, ngunit

dahil sa ang sinusukat ng pag-aaral na ito ay ang dalas at dahilan ng panonood ng

nasabing mga “soap opera,” hindi na gaanong tatalakayin ang mga ito.

Pamamaraan

Ginamit ng pag-aaral na ito ang deskriptiv o palarawan na pamamaraan ng

pananaliksik, particular na ang quantitative type. Gumamit din ang mga mananaliksik ng

4

pa-sarbey na pamamaraan ng pagkalap ng datos, at pumili ng mga mag-aaral sa

hayskul mula sa Mary Immaculate Parish Special School. Ginawa ang sarbey upang

masukat ang mga sumusunod:

Edad at kasarian ng mga tagatugon;

Dalas ng panonood, gayundin ang tsanel na pinanonood at tagal ng

panonood;

Mga pananaw sa mga nakikitang kaugalian sa mga sitwasyon sa mga

soap opera; at

Pagsasabuhay ng mga kaugaliang nakikita sa mga soap opera.

Ang unang pagkalap ng datos ay ginawa sa mga mag-aaral mula una hanggang

ikatlong taon, at inilagay ang hangganan batay sa kasarian. Batay sa payo ng lupong

taga-suri, nagsagawa ng pangalawang pagkakalap ng datos, na kasama ang mga nasa

ika-apat na taon mula sa nasabing paaralan.

Mga Bunga ng Pag-aaral

Nakalap ng mga mananaliksik ang mga sumusunod na resulta ng pag-aaral,

batay sa mga nakalap na datos:

Karamihan ng mga tagatugon ay nasa edad 13 hanggang 15; mayroon

ding mga tagatugon na nasa 11-12 at 16-18 na age bracket. Karamihan

din sa kanila ay pawing kababaihan, na siyang bumubuo ng halos tatlong-

kapat ng kabuuang populasyon.

Mataas ang dalas ng panonood ng mga soap opera sa mga kababaihang

tagatugon (na may tagal na mas mataas sa tatlong oras kada araw),

5

habang katamtaman ang dalas sa mga kalalakihan (na may isa hanggang

tatlong oras kada araw).

Karamihan ng mga tagatugon ay imparsyal sa single parenthood at

pagsasaayos ng mga nasirang samahan, at malakas ang di-pagsang-

ayon sa pakikiapid.

Nahati ang mga tagatugon sa isyu ng banidad bilang mahalagang bahagi

ng pagsasama, na kung saan hindi sumasangayon ang mga babaing

tagatugon sa isyu, at nasa gitna ang mga kalalakihan. Batay sa edad,

nahahati din ang karamihan ng mga tagatugon sa pagiging neutral at

malakas na di-pagsang-ayon sa isyu.

Tungkol sa bahagi ng kontrabida bilang third party sa isang pagsasama,

pinili ng mga mananaliksik na sumang-ayon o maging neutral tungkol sa

isyu.

Karamihan ng mga tagatugon ay patas sa isyu ng pagseselos bilang

bahagi ng pagsasama, gayundin ang malakas na di-pagsang-ayon sa

paggawa ng kasamaan para sa minamahal.

Karamihan ng mga tagatugon ay nakakapansin ng mga kahalintulad na

sitwasyon sa mga soap opera sa pang-araw-araw ba buhay. Pinili ng mga

babaing tagatugon na maging neutral sa paggaya ng mga nakikita nila sa

soap opera, habang hindi isinasagawa ng mga kalalakihan ang mga

obserbasyon nila sa mga soap opera. Gayumpaman, nananatiling patas

ang mga tagatugon sa argumento na nararapat na gayahin ang mga

sitwasyon na nakikita nila sa mga soap opera.

6

Kongklusyon

Ang kongklusyon ng mga mananaliksik, batay sa datos na nakuha, ay ang mga

sumusunod: mas mataas ang panonood ng mga soap opera sa mga kababaihang

tagatugon kaysa mga kalalakihan, sapagkat ang mga programang ito ay inilaan para sa

mga kababaihan. Nakabatay ang mga epekto ng panonood ng soap opera sa mga

sitwasyon at sa mga manonood; gayundin, nagbabago ang mga resulta sa bawat

sitwasyon. Sa kaso ng mga tagatugon, nakaapekto ang mga kaugaliang nakasanayan

nila sa kung paano nila nakikita ang mga sitwasyon sa soap opera at kung papaano nila

isinasabuhay ang mga ito sa pang-araw-araw nilang mga buhay.

Rekomendasyon

Nagbigay ang mga mananaliksik ng mga rekomendasyon sa mga tao o grupo ng

mga taong saklaw ng pag-aaral na ito. Kasama ditto ang mga magulang, mga

produsyer at mga manunulat ng soap opera, at mga guro. Ilan sa mga rekomendasyon

ay ang patnubay ng mga magulang at mga guro sa mga kabataang manonood sa

panonood ng mga soap opera, at paggamit ng mga kabutihang-asal at masusing

pagsusuri sa pagsulat at pag-prodyus ng mga soap opera.

7

Dahon ng Pagsang-ayon

Ang pag-aaral na ito na pinamagatang Isang Pagsusuring Komparatibo sa

Panonood sa mga Soap opera ng mga Piling Mag-Aaral ng Hayskul ng Mary

Immaculate Parish Special School at sa Pananaw Nila sa Romantikong Pag-Ibig

na inihanda at hinarap nina Gerard Joseph Andrew C. Atienza at Aaron A. Legaspi bilang bahagi

ng pagtupad sa mga pangangailangan para sa pagka-Dalubhsa ng Sining sa Broadcast Journalism

ay nasuri na at itinagubiling tanggapin at pagtibayin para sa isang Pagsusulit na Pasalita.

Bb. Jennifer Tario-ArroyoTagapayo

Lupon ng Tagasulit

Pinagtibay ng Lupon sa Pasalitang Pagsusulit na may grading

Bb. Maria Nornelyn L. CachuelaKagawad

G. Juan Luis Z. PerlasKagawad

Tinanggap at pinagtibay bilang bahagi ng mga pangangailangan para sa titulong

Dalubhasa ng Sining sa Broadcast Journalism.

Dr. Emmanuel F. CalairoDekano

8

Pasasalamat

Taos-pusong pasasalamat ang ihinahahandog ng mga mananaliksik sa mga

sumusunod:

Kay Bb. Jennifer Tario-Arroyo, ang tagapayo ng mga mananaliksik, sa kaniyang

walang sawang pagtulong at pag-unawa sa kanila upang gabayan ang mga

mananaliksik at maisakatuparan ang pag-aaral na ito;

Kay G. Johnny Perlas, ang pangalawang guro ng mga mananaliksik sa

Communication Research 2, sa pagabot ng karagdagang tulong at patuloy na pagtutok

sa mga mananaliksik patungkol sa tesis na ito, at tumayo sa amin bilang pangalawang

ama upang malaman naming ang aming mga dapat gawin;

Kay Bb. Nor Cachuela, isa sa mga kagawad ng lupong tagasuri, na nagbigay ng

mahahalagang paalala at karagdagang kaalaman upang itugma at itama ang tesis na

ito;

Kay Bb. Rosanni Sarile, na nagbigay ng pangalawang pagkakataon upang muli

maisagawa ng mga mananaliksik ang tesis, sa pagtulong sa paglalakad ng petition

class para sa kanila;

Kina Jecoup Asombrado at Ruzelle Rodriguez, mga dating kasama ng mga

mananaliksik sa mga unang panahon ng pagsusulat ng tesis, sa patuloy na pagsuporta

sa kanila;

Kay Bb. Soledad Cabinte, punong-guro ng Mary Immaculate Parish Special

School, sa pag-unlak niya sa paanyaya ng mga mananaliksik upang gawing tagatugon

ang mga mag-aaral nito;

9

Sa buong Communication Arts Department at Kagarawan ng Filipino at

Panitikan, sa pagsuporta sa mga mananaliksik, sa pamamagitan ng pagpahintulot sa

amin na gamitin ang kanilang mga kagamitan bilang tulong sa paggawa ng tesis na ito;

Sa buong AB Broadcast Journalism Batch 2008, sa suporta at panalangin;

Sa mga magulang ng mga mananaliksik, sina G. Carlito Legaspi, Bb. Teresita

Legaspi, G. Gerardo Atienza, at Bb. Marieta Atienza, na sumubaybay sa amin para

sustentuhan kami at suportahan kami ng buo upang may lakas kaming harapin ang

mga pagsubok upang matapos ang pag-aaral na ito;

At higit sa lahat, pinasasalamatan ng mga mananaliksik ang Panginoong

Maykapal.

GJACA. / AAL.

10

Talaan ng mga Nilalaman

Pahina

Abstrak 2

Dahon ng Pagsang-ayon 7

Pasasalamat 8

Talaan ng mga Nilalaman 10

Talaan ng mga Talahanayan at Larawan 13

Kabanata 1: Kaligiran ng Pag-aaral 16

Panimula 16

Paglalahad ng Suliranin 18

Pangkalahatang Suliranin 18

Mga Tiyak na Suliranin 18

Hinuha o Hipotesis 19

Hangganan at Limitasyon ng Pag-aaral 19

Kahalagahan ng Pag-aaral 20

Teoretikal na Balangkas 22

Konseptwal na Balangkas 22

Operasyunal na Balangkas 23

Mga Termino sa Pag-aaral 26

Kabanata 2: Pagsusuri ng Kaugnay na Literatura 28

Panimula 28

Literaturang Konseptwal 28

Mga Magkahalintulad na Pag-aaral 31

11

Kabanata 3: Pamamaraan 33

Pamamaraan ng Pananaliksik 33

Ang mga Tagatugon ng Pag-aaral 33

Instrumento sa Pananaliksik 34

Paraan ng Pagkuha ng Datos 35

Kabanata 4: Pagsusuri at Interpretasyon ng mga Datos 36

Panimula 36

Kaligiran ng mga Tagatugon 36

Pagkakahati ayon sa Taon at Seksyon 36

Edad ng mga Tagatugon 37

Kasarian 39

Tsanel na Pinapanood 41

Suliranin #1: Dalas ng Panonood ng Soap 33

Suliranin #2: Epekto dahil sa mga Kaugaliang may Kaugnayan sa soap 36

Tanong #5.1: Ayos lang ang maging “single mother.” 38

Tanong #5.2: Ayos lamang ang pakikiapid. 39

Tanong #5.3: Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang

magkasintahan. 41

Tanong #5.4: Ang pag-ibig ay nadadaan sa “pa-cute.” 43

Tanong #5.5: Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan. 45

Tanong #5.6: Normal lang ang sobrang pagseselos. 47

12

Tanong #5.7: Tama ang paggawa ng masamang bagay, alang-alang sa

iyong minamahal. 49

Suliranin #3: Epekto na Bunga ng Panonood ng “Soap” 51

Tanong #6.1: Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga “soap

opera.” 51

Tanong #6.2: Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera

sa totoong buhay. 53

Tanong #6.2: Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera

sa totoong buhay. 54

Kabanata 5: Buod, Kongklusyon, at Rekomendasyon 56

Buod 56

Kongklusyon 58

Rekomendasyon 60

Bibliograpiya 62

Apendiks 63

Apendiks 1: Ang Survey Form

Apendiks 2: Curriculum Vitae

13

Talaan ng mga Talahanayan at Larawan

Pahina

Larawan 1: “Cultivation Theory” ni George Gerbner 15

Larawan 2: Ang Paradimo ng Pag-aaral 16

Larawan 3: Ang Paradimong Operasyonal 18

Larawan 4: Distribusyon ng mga Tagatugon ayon sa Edad 29

Larawan 5: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Kasarian 30

Larawan 6: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Tsanel na Pinapanood 31

Larawan 7: Distribusyon ng mga Lalaking Tagatugon batay sa Haba ng Panahong

Igunugugol sa Panonood ng Soap 33

Larawan 8: Distribusyon ng mga Babaing Tagatugon batay sa Haba ng Panahong

Igunugugol sa Panonood ng Soap 34

Larawan 9a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.1 ayon

sa Kasarian 37

Larawan 9b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.1 ayon

sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37


sa Kasarian 37

14


sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37

15


sa Kasarian 37


sa Edad 37


sa Kasarian 37


sa Edad 37

Talahanayan 1: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Seksyon at Taon 27

Talahanayan 2: Bilang ng mga Tagatugon batay sa Edad 28

Talahanayan 3: Pagkakahati-hati ng mga Tagatugon ayon sa Kasarian 30

Talahanayan 4: Mga Himpilan na Pinapanood ng mga Tagatugon 31

Talahanayan 5: Haba ng Panonood ng mga Soap opera (Lalaki at Babae) 33

Talahanayan 6: Bilang ng mga Sumagot sa Likert Scale batay sa Kasarian 36

Ekwasyon 1: Pagkuha ng Sample Population 22

16

Kabanata 1

Kaligiran ng Pag-aaral

Panimula

Ang soap opera, isang uri ng programa sa telebisyon na binubuo ng serye ng

mga palabas na sumasalaysay ng kuwento, ay naging bahagi na ng buhay ng bawat

manonood. Ito ay pangkaraniwang tumatalakay sa iba’t ibang situwasyon ng buhay,

katulad ng buhay pampamilya, mga relasyong personal, at mga tunggaliang moral at

emosyonal. Mula sa mga simula nito sa radyo, ito ay naging pangunahing paraan ng

libangan ng bawat manonood, partikular na sa mga Pilipino.

Hinuha ang pangalang soap opera, o soap, sa mga unang serye ng drama sa

radyo, na noon ay iniisponsor ng mga kumpanyang gumagawa ng sabon, tulad ng

Colgate-Palmolive, Procter & Gamble, at Lever Brothers (na ngayon ay Unilever).

Sinasabing ang kauna-unahang drama sa radyo ay nagsimula noong Oktubre 20, 1930,

na sinulat ni Irma Philips, isang guro na naging isang aktres sa radyo; ngunit ang

kauna-unahang soap opera sa telebisyon ay ang Guiding Light, isang drama sa radyo

na inilipat sa telebisyon noong 1937 (Allen, 1985). Mula noon, marami nang mga soap

ang naiprodyus sa Estados Unidos, na karamihan ay isponsorado ng mga nasabing

kumpanya.

Sa ating bansa naman, ang konsepto ng soap ay ipinakilala sa mga Pilipino

noong 1963 sa telebisyon, sa katauhan ng Hiwaga sa Bahay na Bato na ipinalabas sa

ABS-CBN, at in-isponsor din naman ng Procter & Gamble, na siya noong gumagawa ng

sabong Camay. Simula noon, lalong dumami ang mga soap na ipinapalabas sa

17

telebisyon, na noon ay ipinapalabas tuwing hapon, kung saan karamihan ng mga

nanonood ay parating mga nasa bahay, partikular na ang mga maybahay at mga

kasambahay. Sa ngayon, nangunguna ang ABS-CBN at GMA sa paggawa ng mga

nasabing palabas sa telebisyon na karaniwang pinapalabas sa kanilang mga primetime

block, kung kalian naroon ang karamihan sa kanilang mga manonood, na karaniwan ay

mga kabataan, mga galling sa opisina, at iba pang miyembro ng pamilya. Ang mga

block na ito ay ipinangalanang “Primetime Bida” (ABS-CBN) at “Telebabad” (GMA).

Karaniwang ipinapakita ng mga soap ang iba’t ibang reyalidad ng buhay, na

karaniwan ay naka-sentro sa romantikong pag-ibig. Kasama sa bawat serye ang mga

sitwasyong may kaugnayan sa tahanan, romansa, mga lihim na relasyon, pagmamahal,

at iba pang aspeto ng pag-ibig. Sa kasalukuyan ay may mga inilalabas na iba’t ibang

genre ng drama sa telebisyon, tulad na lang ng “fantaserye” (ABS-CBN) at

“telefantasya” (GMA), na tumatalakay sa pantasya at mga kababalaghan; “sineserye” at

“sinenovela,” mga drama na hango sa pelikula; “kwelanovela,” na layuning magbigay ng

katatawanan sa mga manonood; at iba pa. Gayunpaman, ang mga ito ay umiikot pa rin

sa iisang tema: ang pag-ibig, partikular na ang romantikong pag-ibig.

Dahil dito, hindi din maiiwasang magkaroon ng epekto ang panonood sa mga

soap. Ang telebisyon, bilang isang mass medium, ay malaki din ang impluwensya sa

pag-uugali at pag-iisip ng mga manonood nito, dahilan na din upang maisagawa ng

mga mananaliksik ang pag-aaral na ito—ang makita ang epekto ng panonood ng mga

nasabing palabas sa ugali at isipan ng mga manonood nito. Lalo na at ang

pangunahing grupo ng mga manonood ay mga kabataan, na madaling

maimpluwensyahan gawa nga na sila ay dumaraan sa proseso ng paglaki.

18

Samakatuwid, masasabi din na ang ng panonood ng mga palabas sa telebisyon,

partikular na ang mga soap, ay may kinalaman sa opinyon ng mga manonood, at ito ay

sinusubukang maipakita ng mga mananaliksik, sa pamamagitan ng pag-aaral na ito.

Sa pag-aaral na ito, layon ng mga mananaliksik na hanapin ang kaugnayan ng

panonood ng soap opera at ang pananaw ng manonood sa isa sa mga karaniwang

tema ng soap—ang romantikong pag-ibig. Susubukan ng pag-aaral na ito na sukatin

ang dalas ng panonood ng soap sa mga napiling tagatugon ng pag-aaral na ito, na

pawang mga mag-aaral sa hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School, isang

paaralang nakahimpil sa Lungsod sa Las Piñas, gayundin ang mga opinyon ng

manonood na dulot ng panonood ng nasabing programa.

Paglalahad ng Suliranin

Pangkalahatang Suliranin. Ang pag-aaral na ito ay naglalayong iugnay ang panonood

ng mga soap opera ng mga piling mag-aaral ng hayskul ng Mary Immaculate Parish

Special School sa kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig.

Mga Tiyak na Suliranin. Layunin din ng pag-aaral na ito na lutasin ang mga sumusunod

na suliranin:

Anu-ano ang pagkakaiba ng mga lalaki at babaing mag-aaral batay sa:

o Dalas ng pananonood ng soap opera, at kung saang tsanel sila

nanonood ng mga nasabing palabas

Paano nakakaimpluwensiya ang panonood ng mga soap opera sa mga

pananaw ng mga mag-aaral sa romantikong pag-ibig?

19

Paano isinasabuhay ng mga mag-aaral ang mga nakikita nila sa mga

soap opera sa mga sitwasyong may kaugnayan sa romantikong pag-ibig?

Hinuha o Hipotesis

Ipinapalagay ng mga mananaliksik na mayroong kaugnayan ang panonood ng

mga mga tagatugon ng mga soap opera sa kanilang mga opinyon, damdamin, at pag-

aasal hinggil sa romantikong pag-ibig.

Hangganan at Limitasyon ng Pag-aaral

Ang pag-aaral na ito ay naglalayong iugnay ang panonood ng mga soap opera

ng mga mag-aaral ng hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at ang

kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Layong sukatin ng pag-aaral ang

dalas at dahilan ng panonood ng nasabing palabas ng mga napiling tagatugon ang mga

pinag-aaralang soap opera ay maaaring mga palabas ng GMA (“Telebabad”) and ABS-

CBN (“Primetime Bida”) na inere sa mga nasabing istasyon, ngunit dahil sa ang

sinusukat ng pag-aaral na ito ay ang dalas at dahilan ng panonood ng nasabing mga

“soap opera,” hindi na gaanong tatalakayin ang mga ito. Gayumpaman, ang susukatin

ng pag-aaral na ito ay ang mga opinyon at ugali na may kaugnayan sa romantikong

pag-ibig, na kanilang naisasalarawan dahil na rin sa panonood ng mga nasabing “soap

opera.” Ang “romantikong pag-ibig” na nakasaad dito ay sasaklaw sa mga

pangkaraniwang eksena sa mga soap opera na ipinapalabas sa telebisyon na may

kinaugnayan sa nasabing paksa, tulad ng relasyon ng mga magkasintahan, mga

tunggalian sa pag-ibig, mga intimate o senswal na sitwasyon, at iba pa. Ang mga

20

nasabing eksena ay gagamitin bilang panukat sa epekto ng panonood ng mga soap

opera sa mga napiling tagatugon.

Ang mga tagatugon naman ay mga piling mag-aaral mula una hanggang ikatlong

taon ng Mary Immaculate Parish Special School, isang paaralang Katoliko na

nakahimpil sa Lungsod ng Las Piñas City. Tatalakayin sa ikatlong kabanata

(“Pamamaraan ng Pananaliksik”) ang mga pamamaraan sa pagkuha ng mga

tagatugon.

Datapwa’t maraming uri ng soap opera na maaaring maging bahagi ng pag-aaral

na ito, isinama lamang ng mga mananaliksik ang mga palabas na kasama sa

“Primetime Bida” at “Telebabad” na primetime block ng ABS-CBN at GMA, na ang

kuwento ay nakagitna sa pag-ibig at romansa. Ang mga ito ay maaaring prinodyus ng

mga nasabing istasyon, o maaari ring nakuha mula sa ibang bansa. Ito ay maaaring

kabilangan ng mga sumusunod na palabas na ipinapalabas mula taong 2007 hanggang

sa kasalukuyan.

Kahalagahan ng Pag-aaral

Ang mga sumusunod ay sa palagay ng mga mananaliksik ay makikinabang sa

pag-aaral na ito:

Mga manonood ng soap opera. Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito, hangad

ng mga mananaliksik na ipabatid ang epekto ng panonood ng “soap” sa

kanilang mga pag-uugali, hindi lamang tungkol sa romantikong pag-ibig,

kundi gayon din sa ibang aspetong ipinapakita sa mga serye ng drama na

21

katulad ng soap, tulad ng mga madamdaming pangyayari, karahasan,

pakikitungo sa kapwa, at iba pa.

Mga magulang. Dahil ang layon ng pag-aaral na matukoy ang mga

kaugnayan ng panonood ng soap sa mga kabataan at sa kanilang mga

pananaw, ang mga resulta ay maaaring gamitin ng mga magulang bilang

gabay upang magabayan nila ang kanilang mga anak sa panonood ng

mga programa sa telebisyon, partikular na ang mga soap opera.

Mga istasyon ng telebisyon at mga prodyuser ng soap. Layon ding ipakita ng

pag-aaral na ito ang epekto ng mga programang ginagawa ng mga

prodyuser sa kanilang mga tagapagtangkilik, gayundin ang mga paraan

para maisaayos nila ang paggawa ng storyline ng kanilang mga palabas.

Mga nagsasagawa ng midya riserts, o pananaliksik sa midya. Dahil ang mga

manonood na pag-aaralan ay mga kabataan, batid din ng pag-aaral na ito

na maipakita sa mga nasabing organisasyon ang mga epekto ng mga

palabas sa telebisyon sa mga manonood nito, sa paraang makakaya ng

mga mananaliksik.

Mga susunod na mananaliksik. Ito ay maaaring magsilbing gabay sa kanilang

mga pag-aaral na gagawin. Gayundin, maaari din nilang gumawa ng mga

susunod na pag-aaral batay sa mga napag-aralan na ng mga

mananaliksik sa pag-aaral na ito.

22

Teoretikal na Balangkas

Larawan 1: “Cultivation Theory” ni George Gerbner

Gagamitin sa pag-aaral na ito ang “Cultivation Theory” ni George Gerbner.

Ipinapaliwanag ng teoryang ito ang epekto ng media, particular na ang telebisyon, sa

pag-uugali at opinion ng mga manonood nito. Ayon pa kay Gerbner, sampu ng

kaniyang mga kasamahan, ang telebisyon ngayon ang nagsisilbing pinanggagalingan

ng mga kaganapan at mga mensahe sa halip na mga tradisyonal na pamamaraan

(tulad na lang ng edukasyon at relihiyon). Sinasabi din nila na mula sa ating pagsilang,

ang telebisyon na ang naghuhulma ng ating mga predisposisyon at mga gusto na dati

ay nakukuha sa iba (Miller, 2005). Ayon pa kina Gerbner, unti-unting binabago ng

panonood sa telebisyon ang pananaw ng tao sa realidad ng buhay. Ang orihinal na pag-

aaral ni Gerbner ay nakabase sa epekto ng karahasan sa mga programa sa telebisyon,

ngunit maaari ding itong gamitin sa ibang aspeto, tulad ng sa pag-aaral na ito (soap

opera at romantikong pag-ibig).

Konseptwal na Balangkas

Ang paradimo ng pag-aaral na ito ay hango din sa konseptwal na balangkas, o

“conceptual framework,” kung saan ang mga karaniwang bahagi ng modelo ay pinalitan

ng mga angkop na variable. Sinasabi sa paradimong ito ang kaugnayan ng mga soap

Mga palabas sa telebisyon

Mensahe mula sa nasabing palabas

Epekto sa pag-uugali ng manonood

23

opera sa opinyon ng mga “tagatugon” ukol sa romantikong pag-ibig, sa pamamagitan

ng mga mensaheng karaniwang ipinapakita sa mga “soap opera.” Sinasabi din ng

paradimong ito na ang mga mensaheng karaniwang ipinapalabas sa nasabing mga

soap opera ay may kinaugnayan sa pag-aaralan ng mga mananaliksik, tulad na lang sa

mga eksenang may kinalaman sa pag-ibig, seks, at iba pa. Bunga ng panonood ng mga

napiling “tagatugon” sa mga “soap opera,” nakakakuha sila ng mga opinyon at pananaw

ukol sa romantikong pag-ibig, na makikita sa kanilang pag-iisip at pagkilos sa mga

situwasyong may kinalaman sa romantikong pag-ibig.

Larawan 2: Ang Paradimo ng Pag-aaral

Operasyunal na Balangkas

Ang balangkas ng pag-aaral na ito ay nagsasaad ng mga pamamaraan ng

pananaliksik at ang mga varyabol ng pag-aaral. Gagamitin ng mga mananaliksik ang

balangkas na ito sa kabuuan ng pag-aaral, mula sa pagkukonsepto hanggang sa

paggawa ng kongklusyon.

Mga soap opera na karaniwang ipinapalabas

sa telebisyon

Mensahe na may kaukulan sa pag-ibig,

atbp.

Ang mga opinyon at ugali ng mga mag-aaral

na ukol sa pag-ibig

Dalas at dahilan ng panonood ng soap opera

Maaaring impluwensiya ng mga “soap” sa aspeto

ng buhay

24

Ang proseso ng pag-aaral na ito ay gagamit ng sarbey na pamamaraan ng

pananaliksik, at ito ay kanilang isasagawa sa mga “tagatugon,” na binubuo ng mga

mag-aaral sa hayskul ng napiling paaralan ng mga mananaliksik. Ibabatay ng mga

mananaliksik ang paggawa ng pag-aaral sa mga kraytirya o patuntunin na nakasaad sa

paradimong konseptwal. Saka lamang matapos maisagawa ng mga mananaliksik ang

pagkalap ng datos mula sa mga tagapagtugon ay magsasagawa na sila ng

interpretasyon ng mga nakuhang datos. Ang pamamaraan ng pagsusuri ay gagawin

ayon sa kasarian, at hihiwalayin ang datos ng kababaihan at kalalakihan. Batay sa mga

nasabing datos, ay doon makakakuha ng kongklusyon sa pag-aaral na ito.

Batay nga sa nasabing paradimo, ihiniwalay ang datos mula sa kababaihan at

kalalakihan, at doon ay ihahambing ang mga datos mula sa dalawang pangkat na ito,

ayon sa dalas at ugali ng mga tagapagtugon.

25

Larawan 3: Ang Paradimong Operasyonal

Pagkuha ng“related literature”

Mga soap opera na karaniwang ipinapalabas

Mensahe na may kaukulan sa pag-ibig atbp. Epekto sa opinyon at ugali ng

mga mag-aaral sa pag-ibig

Pagsasagawa ng “survey” sa mga mag-aaral

Paghihiwalay ng mga datos ayon sa kasarian

Pag-“interpret” at paggawa ng kongklusyon

Dalas at dahilan ng panonood ng soap opera

Maaaring impluwensiya ng mga “soap” sa aspeto ng buhay

Mga resulta ng datos mula sa kalalakihan

Mga resulta ng datos mula sa kababaihan

Pagkuha ng datos mula sa “survey”

26

Mga Termino sa Pag-aaral

Ang mga sumusunod na termino ay ginamit ng mga mananaliksik sa pag-aaral

na ito:

Soap opera, Soap, Drama. Isang programa sa telebisyon na karaniwang

ipinapalabas sa hapon o gabi, na naglalarawan sa mga buhay ng mga

melodramatikong tauhan, na laging mayroong mga emosyon, mga

sitwasyong dramatiko, at suspense.

Primetime block, Primetime. Isang ganap na iskedyul na karaniwang

sumasaklaw sa oras na kung saan maraming taong nanonood ng

telebisyon, na kadalasan ay mula 6:00 n.g. hanggang 10:00 n.g.

Teledrama, Teleserye, Telenovela. Tawag sa mga soap sa Pilipinas.

Primetime Bida. Ang primetime block ng ABS-CBN.

Telebabad. Ang primetime block ng ABS-CBN.

Epekto, Bunga. Isang bagay o pangyayari na dulot ng isang sanhi; resulta.

Exposure. Isang terminong ginagamit upang maisukat ang dalas at

karanasan sa isang bagay o pangyayari.

Pag-ibig. Sumasaklaw sa iba’t ibang uri ng emosyon o karanasan na may

kinalaman sa isang bagay, tao, o pangyayari; karaniwang binubuo ng iba’t

ibang uri.

Romantikong pag-ibig. Isang uri ng pag-ibig na sumasaklaw sa malapitan

at mataimtim na relasyon sa pagitan ng dalawang indibidwal, at maaaring

mag-sama ng mga maseselang aspeto.

27

Transitional stage. Tinatawag ding puberty, ito ay isang bahagi sa buhay

ng tao kung saan dumaraan mula sa pagkabata hanggang sa adulthood;

maaari ring gawing pantukoy sa pagbibinata o pagdadalaga.

28

Kabanata 2

Pagsusuri sa Kaugnay na Literatura

Panimula

Nakasaad sa bahaging ito ang mga publikasyong may kinalaman sa pag-aaral

na ito. Kasama dito ang mga aklat, mga pahayagan, at mga Web page, gayundin ang

ibang mga magkasingtulad na pag-aaral.

Literaturang Konseptwal

Kasaysayan ng “Soap Opera.” Sinasabi ni Jeff Kisseloff sa kanyang aklat na

pinamagatang The Box: An Oral History of Television na ang mga soap opera ay

nagsimula sa radyo (1995). Datapuwa’t ang mga pinagmulan nito ay mapahanggang sa

ngayon ay pinagtatalunan, sinasabi ang kanuna-unahang soap sa telebisyon ay ang

Painted Dreams ni Irma Philips na isinahimpapawid sa WGN noong 1930. Ngunit may

iba pang katunggali na soap, tulad ng The Smith Family at The Rise of the Goldbergs,

na inere noong 1925 at 1929.

Sa kabilang banda, ang kauna-unahang soap na lumabas sa telebisyon ay ang

Guiding Light na ginawa din ni Philips, nagsimula sa radyo noong ika-25 ng Enero,

1937, at isina-telebisyon noong ika-30 ng Hunyo, 1952 (Bowles, 2000). Simula noon,

marami na ang lumabas na mga soap, na karaniwang ini-isponsor ng mga kumpanyang

gumagawa ng sabon, tulad ng Procter and Gamble, Colgate-Palmolive, at Lever

Brothers (na ngayon ay Unilever). Sa katunayan, ang Procter and Gamble ay may

29

sariling production outfit na nagpo-prodyus ng mga soap, sa pamamagitan ng Procter

and Gamble Productions, Inc., na siya ding katulong sa pag-prodyus ng mga sikat na

palabas tulad ng Dawson’s Creek (kasama ng Sony Pictures Television) at Triumph of

the Heart (kasama ng Landsburg Company).

Kasaysayan ng Soap Opera sa Pilipinas. Sa Pilipinas naman, ang mga simulain ng

soap ay nagsimula din sa radyo, upang ito ay lumawig din sa telebisyon noong 1960, sa

katauhan ng Hiwaga sa Buhay na Bato, na pinorodyus ng ABS-CBN

(http://www.freewebs.com/jaxology2/, 2006). Mula noon ay sumikat na ang mga soap

sa telebisyon ng iba't ibang istasyon. Ilan sa mga sikat na soap sa telebisyon noong

Dekada 70 ay ang Ana Liza ng yumaong si Julie Vega, na kinumpitensiya naman ng

Flor de Luna ni Janice de Belen. Karaniwang ipinapalabas ang mga ito tuwing araw o

sa daytime block, katulad na lang ng Gulong ng Palad, Flor de Luna, Mara Clara,

Annaliza, Aguila, at Valiente. Ngunit sa malaunan, ang mga ito ay naipasok na din sa

primetime. Sinimulan ito ng pagpasok ng Marimar, isang drama na nanggaling sa

Mexico noong 1996 sa RPN 9. Mula noon, nagkaroon din ng mga drama ang ABS-CBN

at GMA na inaangkat mula sa ibang bansa, tulad ng Mexico, Taiwan, at Timog Korea.

Nagkaroon din ng iba’t ibang genre ng drama sa Pilipinas. Lumabas na dito ang

mga tinatawag na “fantaserye” (ABS-CBN) at “telefantasya” (GMA), na sinimulan ng

ABS-CBN sa palabas na Marina. Sinundan naman ito ng Marinara (na isang ispup o

parodiya ng Marina) at ng Mulawin, na sumikat naman sa mga manonood. Simula

noon, gumawa na din ang dalawang istasyon ng mga soap na nakapaloob sa nasabing

genre.

30

Mga Karaniwang Kuwento sa mga Soap. Isinaad ni Kate Bowles (2000) na karaniwang

ipinapakita sa mga soap ang mga sitwasyong may kinalaman sa buhay pampamilya,

maselan o sekswal na eksena, mga tunggaliang emosyonal at moral, at pagsaklaw sa

mga isyung topical (o dili kaya ay base sa lokasyon). Ayon din kay Christine Geharty,

may-akda ng The Aesthetic Experience in Women and Soap Opera (1999), tulad ng

ibang mga dulang ipinapalabas sa pelikula o sa teatro, ay naglalaman ng mga

sumusunod na eksena:

mga pagkikita, na madalas, kung hindi laging, nagkakataon;

mga biglaang pag-uusap o konbersasyon;

mga nagkakataong mga pangyayari;

biglaang pagsagip at pagbubunyag;

at ang biglaang paglabas ng isang tao o bagay upang ayusin ang tunggalian.

Mga Epekto ng Soap sa Manonood. Iba-iba ang maaaring maging epekto ng mga soap

opera sa mga manonood, depende na rin sa kuwento ng mga ito. Ayon kina Canror at

Pingree (1983), ang mga soap ay maaaring makaapekto sa mga relasyong panlipunan

at pantao, ang pag-uugali tungkol sa romansa at seks, at iba pang aspeto ng lipunan

(paggawa, sakit, kaguluhan, atbp.). Sinasabi rin ng mga manunulat na ang mga

nilalaman ng mga soap at ang panonood ng mga ito ay maaaring makaapekto sa ugali

ng mga manonood. Ibinatay nila ang kanilang mga obserbasyon sa Cultivation Theory

ni Gerbner, na nagsasaad na ang telebisyon, datapwa’t hindi gaanong halata, ay

humuhubog sa ugali at persepsyon ng mga manonood nito.

31

Mga Epekto ng Soap sa Ibang Aspeto. Isinaad ni Michael Richards (2000) sa aklat na

TV in Contemporary Asia na maging ang mga malalaking istasyon ay nagkakaroon din

ng mga isyu sa kani-kanilang mga programa dahil sa pag-usbong ng mga inaangkat na

soap opera. Sinasabi ni Richards na noong 1997, nagkaroon ng matinding kompetisyon

sa pagitan ng mga programang pambalita ng ABS-CBN at ng bagong-labas na

Mexicanovela na Marimar. Gayundin, ang nasabing programa ay ang dahilan kung

bakit pansamantalang naging una sa television ratings ang RPN 9, ang istasyong

nagpalabas ng nasabing telenovela. Dahil dito, napilitan ang ibang mga istasyon na

baguhin ang listahan ng kani-kanilang mga programa at bumili ng mga telenovela mula

sa Mexico.

Mga Magkahalintulad na Pag-aaral

May mga mga pag-aaral na isinagawa na kaugnay sa mga soap opera at mga

epekto nito sa mga manonood. Isa na rito ang pag-aaral ni Rodney Andrew Carveth ng

University of Massachussetts – Amherst na pinamagatang Soap Opera Viewing and

Social Reality: Exploring the Effects of “Love in the Afternoon,” na isinagawa noong

1985. Pinag-aralan ng pag-aaral ang possibleng epekto ng telebisyon sa mga

manonood, kung anong uri ng palabas ang binabatay sa genre ng programa,

pagpapakita ng kaugnayan sa realidad, at base sa sa ugali ayon ito sa kanilang

nakikita. Naipakita ng pag-aaral na ito na kahit may kinalaman ang panonood sa mga

kaugaliang liberal at sekswal, iminungkahi ng mga resulta na ang mga karanasan sa

totoong mundo ay mas may kinalaman sa persepsyon ng realidad sa lipunan kaysa sa

panonood ng telebisyon.

32

Isa pang pag-aaral na patungkol din sa pagsusuri ng kaugalian ukol sa drama ay

isang pang-paham na tesis na ginawa ni Jennifer Tario-Arroyo noong taong 2000.

Pinamagatang Isang Feminismong Pagsusuri ng Apat na Piling Dulang Filipino, kasama

sa mga layunin nito ang masuri ang apat na piling dulang Filipino (Pitik Bulag sa Buwan

ng Pebrero, Anatomiya ng Korupsyon, Marissa, at Las Viajeras) batay sa

paghahambing ng pananaw ng mga lalaki at babaing dramatista na nakatuon sa

kalagayan ng mga tauhan sa nasabing mga dula at sa mga pakakaiba at simbolismong

sumasalamin sa kababaihan na nakapaloob sa mga ito, gayundin upang mailahad ang

temang nakapaloob sa mga isinuring dula. Gamit ang

Isa pang pag-aaral na ukol sa soap opera ang ginawa ni Ernie Espeleta, isang

mag-aaral ng AB Communication ng Pamantasang De La Salle-Dasmariñas noong

taong 2000. Pinamagatang Isang Sarbey sa mga Piling Manonood ng Tanzang Luma,

Imus, Cavite na may Kinalaman sa Aspetong Pagiging Matagumpay ng Mexicanong

Telenobela na Pinamagatang “Rosalinda,” isa sa mga layunin nito ang matukoy ang

dahilan ng pagtangkilik sa nabanggit na palabas ng mga tagatugon ng pag-aaral. Gamit

ang sarbey na pamamaraan sa pagkalap ng datos sa mga tagatugon, nalaman na ang

pagiging dahilan ng pagtangkilik ng mga tagatugon ay dahil na din sa kahiligan ng huli

sa mga ganoong panoorin, na sinasabing kasaysayan ng pag-ibig, masalimbuyong

damdamin, kapahamakan, at pagkamuhi—mga pangkaraniwang sitwasyon ng

romansa.

33

Kabanata 3

Pamamaraan

Pamamaraan ng Pananaliksik

Ginamit ng mga mananaliksik ang quantitative type na tutulong sa kanilang

tingnan at isalin ang mga datos mula sa mga tagatugon, gayundin sa paggawa ng

kongklusyon batay sa kung anumang maging resulta ng pagkuha ng datos. Gayundin,

gumamit din ang mga mananaliksik ng deskriptiv o palarawan na pamamaraan ng

pananaliksik. Samakatuwid, gumamit sila ng isang comparative study o isang

pahambing na pag-aaral upang matukoy ang kaugnayan ng mga variable na gagamitin.

Ang mga Tagatugon ng Pag-aaral

Ang mga tagatugon na ginamit ng mga mananaliksik ay ang mga mag-aaral sa

hayskul sa Mary Immaculate Parish Special School, isang Katolikong paaralan sa Agro

Homes II, Moonwalk Village, Las Piñas City. Batay sa pampaaralang taong 2007-2008

na datos mula sa nasabing paaralan, ang bilang ng mga mag-aaral sa hayskul ay

umaabot ng halos tatlong daan at siyamnapu’t walong (398) mag-aaral, mula unang

taon hanggang ikaapat na taon.

Napili ang nasabing populasyon dahil sa mga sumusunod:

Ang bilang ng taon ng mga mag-aaral, na karaniwan ay mula 12-18 taong

gulang, ay sinasabing nasa transition stage ng paglaki;

Posibleng naabutan nila ang primetime block, dahil hapon na din sila

umuwi; at

34

Bilang mga tagapagtangkilik ng makabagong midya, masasabing sila ay

nakatutok din sa telebisyon.

Sa nasabing populasyon, ay isandaa’t dalawampu (120) o tatlumpung porsyento

(30%) ang nakuhang tagatugon. Mula sa 11 seksyon mula sa hayskul (mula una

hanggang ikaapat na taon—apat na seksyon sa unang taon, tatlong seksyon sa

ikalawang taon, at dalawang seksyon sa ikatlo at ikaapat na taon), kumuha ang mga

mananaliksik ng labing-isang mag-aaral bawat seksyon..

Instrumento sa Pananaliksik

Gumamit ang mga mananaliksik ng isang talatanungan upang kumuha ng datos

mula sa mga tagatugon na napili sa nabanggit na mga paraan ng pagpili sa kanila. Ang

mga mananaliksik mismo ang gumawa ng talatanungan at ibinatay ang mga tanong sa

mga suliranin ng pag-aaral na ito. Layon nitong sukatin ang dalas ng panonood ng mga

“soap” ng mga tagatugon, gayundin ang masukat ang pag-uugali ng mga tagatugon

ayon sa mga sitwasyong nakasaad sa nasabing talatanungan.

Pagkuha ng Datos

Pagkatapos gawin at suriin ang instrumento, nagsagawa ng sarbey ang mga

mananaliksik sa nasabing populasyon. Unang nagsagawa ng sarbey sa mga mag-aaral

mula una hanggang ikatlong taon, dahil ayon sa punong-guro, hindi noon maaaring

bigyan ng sarbey ang mga nasa ikaapat na taon sa kadahilanang mayroon silang dapat

tapusin noong araw na iyon. Matapos makakuha ng datos, nilikom ng mga mananaliksik

ang mga datos upang masuri ang mga resulta ng sarbey. Noong ipinakita sa lupong

35

tagasuri, iminungkahi ng lupon na dagdagan ang mga tagatugon, at ilimita ang mga ito

sa mga nasa ikaapat na baitang. Muli ay nagsagawa ng sarbey ang mga mananaliksik

sa nasabing mga mag-aaral, at bunga nito, ay naidagdag ng mga mananaliksik ang

datos ng pag-aaral na ito.

36

Kabanata 4

Pagsusuri at Interpretasyon ng mga Datos

Panimula

Layon ng kabanatang ito na ipakita ang resulta ng mga nakuhang datos ng mga

mananaliksik, at iugnay ang mga ito sa mga teoryang ginamit sa pag-aaral na ito.

Nabanggit sa Kabanata 1 na ginamit ang teorya na “Cultivation Theory” ni

George Gerbner upang iugnay ang panonood ng mga palabas sa telebisyon sa ugali at

kaasalan ng mga manonood nito. Sinuri ng mga mananaliksik ang mga datos na

nakuha nila mula sa mga mag-aaral, batay sa nasabing teorya.

Kaligiran ng mga Tagatugon

Pagkakahati ayon sa Taon at Seksyon. Mula sa tatlong daan at siyamnampu’t walong

(398) mga mag-aaral ng Mary Immaculate Parish Special School, isandaa’t dalawampu

(120) o tatlumpung porsyento (30%) ang nakuha na mga sumali sa pag-aaral. Narito

ang pagkakahati-hati ng mga tagatugon ayon sa seksyon:

Pangkat at Seksyon Bilang ng Tagatugon

I – St. Jude 11

I – St. Anthony 11

I – St. Francis 11

I – St. John 11

II – St. Tarcisius 11

37

II – St. Augustine 11

II – St. Andrew 11

III – St. Thomas 11

III – St. Jerome 11

IV – St. James 10

IV – St. Stephen 11

Kabuuan 120

Talahanayan 1: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Seksyon at Taon

Ipinapakita sa talahanayan na ito ang distribusyon ng mga tagatugon ayon sa

seksyon. Apatnapu’t apat (44) ang mga tagatugon mula sa unang taon, tatlumpu’t tatlo

(33) mula sa ikalawang taon, dalawampu’t dalawa (22) mula sa ikatlong taon at

dalawampu’t isa (21) sa ikaapat na taon. Batay sa nasabing mga datos, pinakamarami

ang mga nasa unang taon, na bumubuo ng tatlumpu’t anim (37%) na porsyento ng

buong populasyon.

Edad ng mga Tagatugon. Ipinapakita sa susunod na talahanayan at larawan ang

distribusyon ng mga tagatugon ayon sa edad.

Edad Bilang ng mga Tagatugon

12 7

13 33

38

14 31

15 40

16 7

17 1

18 1

Talahanayan 2: Bilang ng mga Tagatugon batay sa Edad

Larawan 4: Distribusyon ng mga Tagatugon ayon sa Edad

Pinakamarami ang nasa labinlimang (15) taong gulang, na bumubuo ng

tatlumpu’t tatlong porsyento (33%) ng kabuuang populasyon. Sumunod naman ang

mga nasa labintatlong (13) taong gulang, na bumubuo ng dalawampu’t-pitong (27%)

39

porsyento ng kabuuang populasyon; ang mga nasa labing-apat (14) na taong gulang,

dalawampu’t anim (26%); ang mga nasa labindalawa (12) at labing-anim (16), anim na

porsyento (6%); at ang mga nasa labinpito (17) at labinwalong (18) taong gulang ay

isang porsyento (1%).

Kasarian. Tatalakayin ng susunod na talahanayan at tsart ang pagkakahati-hati ng mga

tagatugon ayon sa kasarian, na siyang gagawing pamantayan ng paghahambing sa

pag-aaral na ito.

Kasarian Babae Lalaki

Bilang ng mga Tagatugon 87 33

Talahanayan 3: Pagkakahati-hati ng mga Tagatugon ayon sa Kasarian

40

K as arian ng mg a T ag atug on

72%

28%

B abae

L alaki

Larawan 5: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Kasarian

Ang nasa itaas na larawan at talahanayan ay naglalarawan sa pagkakahati-hati

ng mga tagatugon ayon sa kasarian. Pinakamarami ang sumagot na babae, na binubuo

ng walumput-pito (87) na tagatugon at bumubuo sa pitumpu’t dalawa (72%) porsyento

ng populasyon, samantala ang mga lalaki ay binubuo ng tatlumput-tatlo (33) mga mag-

aaral, at bumubuo ng dalawamput-walong porsyento (28%) ng populasyon.

Mas malaki ang populasyon ng mga mag-aaral na babae ng Mary Immaculate

Parish Special School na mas interesado sa pagsagot sa mga katanungan kaysa mga

lalaki, o kaya’y nagkataon lamang na mas marami ang mga babaing mag-aaral na

nagsipagsagot sa mga talatanungan na ibinigay ng mga mananaliksik.

41

Tsanel na Pinapanood. Nakasaad sa talahanayan at tsart ang distribusyon ng nga

tagatugon batay sa pinapanood nilang tsanel sa telebisyon kung saan sila nanonood ng

mga “soap opera.”

Himpilan ABS-CBN GMA Pareho Iba Kabuuan

Bilang ng mga Tagatugon 38 29 48 5 120

Talahanayan 4: Mga Himpilan na Pinapanood ng mga Tagatugon

Pinapanood na himpilan

32%

24%

40%

4%

ABS-CBN

GMA

Pareho

Iba

Larawan 6: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Tsanel na Pinapanood

42

Pinakamarami ang mga nanonood ng parehong ABS-CBN at GMA, na umaabot

sa apatnapung porsyento (40%). Sumunod naman dito ang mga nanonood sa ABS-

CBN na tatlumpu’t dalawang porsyento (32%); ang mga nanonood sa GMA ay

dalawampu’t apat porsyento (24%); at sa ibang istasyon, apat na porsyento (4%)

lamang. Ayon sa mga sumagot na tagatugon na nanonood ng ibang istasyon, sila ay

nanonood ng soap opera sa mga cable channel tulad ng HBO, MTV at Disney, maging

sa mga ibang himpilan sa TV tulad ng ABC-5.

Sa mga susunod na talahanayan at tsart, hahatiin ang mga resulta at

obserbasyon sa mga nasabing mag-aaral batay sa kasarian. Magiging hiwalay ang mga

obserbasyon sa mga kalalakihan at kababaihan upang maipaghambing ang mga

resulta ng nasabing sarbey.

Suliranin #1: Dalas ng Panonood ng “Soap”

Hahatiin dito ang haba ng panonood ng telebisyon ng mga mag-aaral na babae

at lalaki. Dahil dito, ay hinati ang mga sagot sa tatlo:

Mataas (HI), na sumagot ng “Mahigit sa tatlong oras kada araw”;

Katamtaman (MO), na sumagot ng “Isa hanggang tatlong oras kada araw”; at

Mababa (LO), na sumagot ng “Mababa sa isang oras kada araw.”

Samakatuwid, sinasabi rito na ang bilang ng haba ng panonood ng soap opera

ng mga estudyante ng Mary Immaculate Parish Special School ay sinusukat base sa

mga sumusunod: ang mataas (HI) ay ang sumagot na “Mahigit sa tatlong oras kada

araw”; katamtaman (MO) ay “Isa hanggang tatlong oras kada araw”; at mababa (LO) ay

43

“Mababa sa isang oras kada araw.” Sa tatlong hanay na ito ay nasusukat ang dalas ng

mga tagatugon sa kanilang panonood ng mga “soap” batay sa kanilang kasarian.

Mahigit sa tatlong

oras Isa hanggang tatlong

orasMababa sa isang

oras

Haba ng panonood kada araw ( HI ) kada araw ( MO ) kada araw ( LO ) Kabuuan

Lalaki 4 17 12 33

Babae 43 32 12 87

Talahanayan 5: Haba ng Panonood ng mga Teledrama (Lalaki at Babae)

Gaano kahaba ang oras na iginugugol mo sa panonood ng soap opera?

Mahigit sa 3 oras/araw1/3 oras/ araw

Mababa sa 1 oras/araw

36% 12%

52%

Larawan 7: Distribusyon ng mga Lalaking Tagatugon batay sa Haba ng Panahong

Iginugugol sa Panonood ng “Soap”

44

Gaano kahaba na iginugugol mo sa panonood ng soap opera?

Mahigit sa 3 oras/ araw

1/3 oras/ araw

Mababa sa 1 oras/ araw

14%49%

37%

Larawan 8: Distribusyon ng mga Babaing Tagatugon batay sa Haba ng Panahong

Iginugugol sa Panonood ng “Soap”

Ipinaliliwanag sa nasabing mga larawan na mas marami ang mga sumagot ng

isa hanggang tatlong oras kada araw sa mga kalalakihang tagatugon sa panonood ng

Soap opera. Tinatayang nasa limampu’t dalawang porsyento (52%) ang sumagot ng

katamtaman o isa hanggang tatlong oras kada araw. Sumunod ang sumagot ng

mababa sa isang oras kada araw na nasa tatlumpu’t anim na porsyento (36%), at

labindalawang porsyento (12%) ang sumagot na mahigit sa tatlong oras kada araw.

Sa mga kababaihan naman, mas mataas naman ang bilang ng mga sumagot ng

mataas o mahigit sa tatlong oras kada araw na tinatayang nasa apatnapu’t siyam na

porsyento (49%), kasunod nito ang katamtaman o isa hanggang tatlong oras kada araw

45

na umabot sa tatlumpu’t pitong porsyento (37%), at ang huli ay ang mababa sa isang

oras kada araw na nasa labing-apat na porsyento (14%) ng mga tagatugon.

Ang mga sagot ng mga tagatugon, partikular na sa mga kalalakihan, ay batay sa

mga pahayag ni Geharty, na ang mga “soap” ay karaniwang nakatuon sa mga babaing

manonood. Dahil nga dito, maaaring hindi tangkilikin ng mga kalalakihan ang “soap” at

sa halip ay tumutok sa ibang gawaing angkop sa kanila. Sa bawat eksena ay

nagpapakita ng emosyonal at sensitibong palabas sa soap opera na kinamumulatan ng

mga kababaihan dahil sa sila ay emosyonal at madaling magpahayag ng damdamin

kaysa sa mga kalalakihan.

Suliranin #2: Epekto dahil sa mga Kaugaliang may Kaugnayan sa “Soap opera.”

Gamit ang iskalang Likert, sinukat ng mga mananaliksik ang tindi ng mga

pangungusap at sitwasyong may kinalaman sa “soap” sa pananaw ng mga tagatugon.

Ang naturang iskala ay hinati sa limang bahagi:

5 = Talagang sumasang-ayon

4 = Sumasang-ayon

3 = Neutral

2 = Hindi sumasang-ayon

1 = Talagang hindi sumasang-ayon

Layon ng iskalang ito na sukatin ang intensidad ng pananaw ng mga tagatugon sa

isang sitwasyon o pangungusap. Sa ikalimang katanungan, pitong mga pangungusap

ang ipinakita sa mga tagatugon batay sa mga pangkaraniwang eksena sa mga palabas

sa “soap opera.”

46

Sa susunod na mga talahanayan, ay makikita ang dami ng mga tagatugon na

sumagot sa mga nasabing mga tanong.

Lalaki Babae5.1 5 4 3 2 1 5.1 5 4 3 2 1

Bilang ng tagatugon 1 0 16 9 7Bilang ng tagatugon 5 11 43 14 14

5.2 5 4 3 2 1 5.2 5 4 3 2 1


5.3 5 4 3 2 1 5.3 5 4 3 2 1


5.4 5 4 3 2 1 5.4 5 4 3 2 1


5.5 5 4 3 2 1 5.5 5 4 3 2 1


5.6 5 4 3 2 1 5.6 5 4 3 2 1


5.7 5 4 3 2 1 5.7 5 4 3 2 1


6.1 5 4 3 2 1 6.1 5 4 3 2 1


6.2 5 4 3 2 1 6.2 5 4 3 2 1


6.3 5 4 3 2 1 6.3 5 4 3 2 1


Talahanayan 6: Bilang ng mga Sumagot sa Likert Scale batay sa Kasarian

Ang mga susunod na mga larawan ay ipapakita ang dami ng mga sumagot,

batay din sa kasarian ng mga tagatugon.

47

Tanong #5.1: Ayos lang ang maging “single mother.” Ang paksang ito ay karaniwang

nakikita sa mga soap opera, kung saan ang bida ay karaniwang nag-iisa na walang

asawa. Naisama ang nasabing katanungan dahil sa ito ay bahagi ng tunggalian sa pag-

ibig.

Ayos lang maging "single mother."

5.75

12.6416.09 16.09

3.030.00

21.21

49.43

27.27

48.48

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

Larawan 9a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.1 ayon sa

Kasarian

Ang bilang ng mga kalalakihan ang siyang may pinakamataas na sagot na

katamtaman na nasa apatnapu’t walong porsyento (48%). Sumunod ang mga sumagot

ng hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu’t pitong porsyento (27%); ang talagang

hindi sumang-ayon na dalawampu’t isang porsyento (21%), ang talagang sumasang-

ayon ay nasa limang porsyento (5%); at ang sumasang-ayon ay wala (0%).

48

Ang bilang ng mga babaing tagatugon na pinakamataas na sumagot ay

katamtaman na nasa apatnapu’t siyam na porsyento (49%); kasunod ang talagang hindi

sumasang-ayon na nasa labing-anim na porsyento (16%), ang hindi sumasang-ayon na

nasa labing-limang porsyento (16%), labing-tatlong porsyento (13%) naman ang

sumasang-ayon; at anim na porsyento (6%) ay talagang sumasang-ayon.

Ayos lang maging "single mother."

28.57 28.57

0.00

6.06

24.24

3.23

16.13

5.00

15.0014.29

0.00

28.57

0.00 0.000.00 0.00

28.57

14.28

12.12 9.09

51.51

12.90

32.26

35.48

2.50

17.50

60.00

0.00

57.14

3.030.000.00

3.030.00 0.00

0

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 9b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Aytem sa Tanong #5.1 ayon

sa Edad

Karamihan sa mga tagatugon ang naging katamtaman ang paninindigan sa

pagiging single mother, kung ang edad ang gagawing batayan, 12 taong gulang ang

may pinakamababang antas na sumagot sa talagang sumasang-ayon na nasa (14%) at

15 taon ang pinakamataas na sumagot na katamtaman na nasa (60%), ang iba ay

49

nahahati ang karamihan sa pagitan ng katamtaman, talagang hindi sumasang-ayon,

hindi sumasang-ayon, at sumasang-ayon. Ang edad 17 taon ay sumagot ng hindi

sumasang-ayon, at 18 taon ay sumagot ng katamtaman sa larawan 9b na umaabot sa

3% .

Ayon sa suliranin bilang 5.1 na nagsasabing ayos lang maging single mother,

pareho ang mga kababaihan at kalalakihang tagatugon na sumagot ng katamtaman

dahil hindi gaanong maayos na maging single mother na kahit wala siyang asawa ay

kaya niyang mabuhay kasama ang kanyang anak. Sa halip, mas maganda kung

kasama rin ang haligi ng tahanan at kumpleto ang samahan ng pamilya.

50

Tanong #5.2: Ayos lamang ang pakikiapid. Ang katanungan na ito ay layong sukatin

ang opinyon ng mga tagatugon sa prinsipyo ng loyalidad sa minamahal.

"Masayang magkaroon ng kalaguyo."

3.456.90

13.79

19.54

56.32

6.06

18.18

27.27

12.12

36.36

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki


Kasarian

Ang bahagdan ng mga kalalakihan na may pinakamaraming sagot na “talagang

hindi sumasang-ayon” ay nasa tatlompu’t anim na porsyento (36%) sumunod dito ang

sumagot na “katamtaman” na nasa dalawampu’t pitong porsyento (27%); ang

sumasang-ayon na nasa labing-walong porsyento (18%), labing dalawang posyento

(12%) sa hindi sang-ayon, at talagang sumasang-ayon ay nasa tatlong porsyento (3%).

51

Sa bilang ng mga kababaihan na sumagot, ang pinakamataas ay ang “talagang

hindi sumasang-ayon” na nasa limampu’t anim na porsyento (56%), sumunod ang hindi

sumasang-ayon na nasa dalawampung na porsyento (20%), labing-apat na porsyento

(14%) sa katamtaman, pitong porsyento (7%) sa sumasang-ayon, at tatlong porsyento

(3%) naman sa talagang sumasang-ayon.

"Masayang magkaroon ng kalaguyo."

0.00

14.29

0.00

14.29

71.43

6.060.00

18.1812.12

63.64

16.1312.90

29.03 29.0325.81

5.00

12.507.50

15.00

60.00

0.00

28.57 28.57

14.29

28.57

0.00 0.003.03

0.00 0.000.00 0.00 0.00 0.003.03

0

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 10b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.2 ayon sa Edad

Karamihan sa mga tagatugon ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon sa

nasabing katanungan (71% ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa 12

taon, 64% ang sumagot sa talagang hindi sumasang-ayon na nasa 13 na taon, at 60%

ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa 15 taon).

52

Lumalabas dito na naging mataas na antas ng pagsagot ng kalalakihan ay

talagang hindi sumasang-ayon sa tanong na “Ayos lamang ang pakikiapid,” subalit mas

mataas pa rin ang porsyento ng mga kababaihan na sumagot na lubos na di-

sumasang-ayon na “Ayos lamang ang pakikiapid” dahil sila ay karaniwang apektado sa

mga eksena na may kinalaman sa mga kalaguyo. Samantala, mapapansin na

karamihan ng mga tagatugon, kung ang edad ang gagawing batayan, nananatiling

katamtaman ang kanilang paninindigan sa katayuan ng pakikiapid o pagkakaroon ng

iba pang kasintahan maliban sa iyong kasalukuyang kasintahan. Lumalabas dito na

hindi pa mulat ang mga mag-aaral sa katotohanan sa mga relasyong may kalaguyo, at

naroon pa rin sa kanila ang imahe ng Pilipino na karaniwan ay mahinhin at marangal, at

ang konsepto ng pakikiapid ay isang gawain na hindi sinasang-ayunan ng lipunan.

53

Tanong #5.3: Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang magkasintahan.

Ang katanungang ito ay tumatalakay sa rekonsiliyasyon, o sa pakikipag-ayos ng mga

nagkakatunggaliang tauhan. Sa mga soap opera, isang klasikong sitwasyon ang

pakikipagbalikan ng magkasintahan matapos ng hiwalayan dala ng isang tunggalian sa

pag-ibig, at ito ay tiningnan ng mga mananaliksik bilang isang salik sa pagsukat sa

opinyon ng mga tagatugon ukol sa romantikong pag-ibig, batay sa panonood nila ng

mga soap.

Madaling magkabalikan ang mga nagkahiwalay ng magkasintahan.

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

5.74 6.06

14.94

27.27

47.13

36.36

20.6918.18

11.49 12.12


Kasarian

54

Ang bilang ng pinakamataas na sumagot sa Tanong 5.3 na “Madaling

magkabalikan ang mga nagkahiwalay ng magkasintahan” sa mga kalalakihan ay

katamtaman ay nasa tatlumpu’t anim na porsyento (36%), kasunod ang sumasang-

ayon ay nasa dalampu’t pitong porsyento (27%), hindi sumasang-ayon ay nasa labing-

walong porsyento (18%), talagang hindi sumasang-ayon ay nasa labing dalawang

porsyento (12%), at talagang sumasang-ayon ay nasa anim na porsyento (6%).

Ang bilang ng pinakamataas na sumagot sa Tanong 5.3 na kababaihan na

sumagot sa tanong na “Madaling magkabalikan ang mga nagkahiwalay na

magkasintahan” na katamtaman ay nasa apatnapu’t pitong porsyento (47%), kasunod

nito ang hindi sumasang-ayon na nasa dalampu’t isang porsyento (21%), sumasang-

ayon na nasa labing limang porsyento (15%), kasunod ang talagang hindi sumasang-

ayon na nasa labing dalawang porsyento (12%), at talagang sumasang-ayon na nasa

anim na porsyento (6%).

Mas mataas ang porsyento ng mga lalakihan at kababaihan na sumagot ng

katamtaman. Bilang isang mag-aaral, maaaring namulat na din sila sa katotohanang

bukas ang lipunan sa hiwalayan at pagkakabalikan, batay sa persepsyon ng bawat

Filipino na ang buhay ay dapat magpatuloy matapos ang kabiguan. Bagama’t nagagalit

ang bida sa tuwing magkakahiwalay sila ng kasintahan, ngunit matapos ang ilang

sandali, ay magkabalikan uli. Ang mga kaugaliang iyon ang karaniwang ipinapalabas sa

mga soap opera, at iyon ang karaniwang nakikita ng mga tagatugon.

55

"Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang magkasintahan."

0.00

14.29

71.43

14.29

0.006.06

15.15

39.39

21.2118.18

0.00

22.58

45.16

16.13 16.13

7.50

20.00

45.00

20.00

7.50

28.57

14.29

28.57 28.57

0.000.00 0.00 0.00 3.03 0.000.00 0.00 3.03 0.00 0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 11b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.3 ayon sa Edad

Karamihan sa mga tagatugon ay nanatiling katamtaman ang paninindigan sa

pakikipagbalikan sa dating minamahal (71% ang sumagot ng katamtaman na nasa 12

taon, 45% ang sumagot ng katamtaman na nasa 14 at 15 taon). Ang mga nasa 16 taon

naman ay nahahati sa talagang sang-ayon, katamtaman, at di-pagsang-ayon, na nasa

29% bawat isang aytem.

56

Tanong #5.4: Ang pag-ibig ay nadadaan sa “pa-cute.” Ang eksenang ito ay karaniwang

inilalarawan sa mga soap opera sa kasalukuyan at dinadaan sa panlabas na

kagandahan mula sa mga gumaganap ng soap opera. Naging salik din ng mga

mananaliksik ang sitwasyong ito sa pagsukat sa opinyon ng mga tagatugon batay sa

panonood nila ng soap opera.

Ang pag-ibig ay nadadaan sa "pa-cute."

6.06

36.78

18.39

25.29

13.79

5.75

18.18

27.27

33.33

15.15

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

Larawan 12a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.4 batay sa

Kasarian

57

Ang pag-ibig ay nadadaan sa “pa-cute.”

0.00

28.57

14.29 14.29

42.86

6.063.03

30.30

21.21

39.39

9.6812.90

32.26

19.3525.81

5.00

25.0020.00 17.50

32.50

0.00 0.00

57.14

28.57

14.29

0.00 0.00 0.003.03

0.000.00 0.00 0.003.03

0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 12a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.4 batay sa Edad

Ang pinakamataas na nakuha sa sagot mula sa mga kalalakihan ay ang

“katamtaman” na nasa tatlumpu’t tatlong porsyento (33%), sumunod naman ang mga

hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu’t pitong porsyento (27%), labinwalong

porsyento (18%) sa talagang hindi sumasang ayon, ang sumasang-ayon na nasa labing

limang porsyento (15%), at huli ay talagang sumasang-ayon na nasa anim na porsyento

(6%).

Sa mga kababaihan, pinakamarami ang sumagot na talagang hindi sumasang-

ayon na nasa tatlumpu’t pitong porsyento (37%), sumunod dito ang mga sumagot na

“katamtaman” na nasa dalawampu’t lamang porsyento (25%), kasunod ang hindi

sumasang-ayon na nasa labinwalong porsyento (18%), labinapat na porsyento (14%)

58

sa sumasang-ayon, at sa mga talagang sumasang-ayon na nasa anim na porsyento

(6%).

Samantala, nahati naman ang opinyon ng mga tagatugon noong nahiwalay sila

batay sa kani-kanilang mga edad. Karamihan ng mga nasa 12 taon (43%), mga nasa

13 taon (40%), at mga nasa 15 taon (35%) ay talagang hindi sumasang-ayon sa

konsepto ng pagpapa-cute, samantala naman ang mga nasa 14 na taon (34%) at 16 na

taon (57%) ang sumagot ng katamtaman.

Ayon sa pananaw ng mga kababaihan na marami ang sumagot ng “Talagang

hindi sumasang-ayon,” walang magiging saysay kung ang pag-ibig ay dinadaan sa pa-

cute lamang at hindi sa gawa. Sa pananaw naman ng mga kalalakihan, nadadaan rin

sa pa-cute ang pag-ibig dahil madalas na tumitingin ang isang lalaki sa kagandahan ng

panlabas na anyo ng babae, subalit gustong ring makita ng mga kalalakihan na

pinahahalagahan ng asawang lalaking karakter ang isang babaing karakter para

maipakita na wagas ang kanyang pagmamahal.

59

Tanong #5.5: Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan. Isa itong karaniwang

eksena sa mga soap, na karaniwan ay nagiging bahagi ng tunggalian sa pagitan ng

magkasintahan. Isang third party, na karaniwan ay ang kontrabida ng kuwento, ay

papasok sa eksena at magpapagulo ng sitwasyon.

Ang kontra-bida ay laging kaagaw ng ka-ibigan.

29.88

6.896.89

27.5928.74

18.18

6.069.09

33.3333.33

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

Larawan 13a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.5 batay sa

Kasarian

60

Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan.

0.00

42.86

28.57 28.57

0.00

33.3327.27

30.30

0.00

9.09

16.13

29.0335.48

9.68 9.68

37.50

30.00

22.50

7.502.500.00

28.57

42.86

14.29 14.29

0.003.03

0.00 0.00 0.003.03

0.00 0.00 0.00 0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 13b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.5 batay sa Edad

Sa mga kalalakihan, pinakamarami ang parehong sumang-ayon at katamtaman

na nasa tatlumpu’t anim na porsyento (33%), sumunod naman ang talagang sumasang-

ayon na nasa labing walong porsyento (18%), kasunod ang hindi sumasang-ayon na

nasa siyam na porsyento (9%), at anim na porsyento (6%) ang nasa talagang hindi

sumasang-ayon.

Sa mga kababaihan, pinakamarami ang sumagot ay talagang sumasang ayon na

nasa tatlumpung porsyento (30%), sumunod ang sumasang-ayon na nasa dalawampu’t

siyam na porsyento (29%), sumunod ang katamtaman na nasa dalawampu’t walong

porsyento (28%), ang hindi sumasang-ayon ay nasa pitong porsyento (7%), at talagang

hindi sumasang-ayon na nasa anim na porsyento (6%).

61

Batay sa edad, ang pinakamataas na sumagot sa Larawan 13b ay parehong 12

taon na sumagot ng sumasang-ayon at 16 na taon na sumagot ng katamtaman na

umaabot sa (43%), sumunod naman ang 15 taon na sumagot ng talagang sumasang-

ayon na nasa (38%), at 14 na taon na sumagot ng katamtaman ay umaabot sa (35%).

Sa tumugon ng mga kalalakihan, bibihira sa mga soap opera na palaging

kaagaw ng kontrabida ang lalaki/babaeng minamahal ng bida. Sa halip, ang kontrabida

ay naghahanap pa ng ibang karakter na maaaring sumira ng pagsasama ng dalawang

nag-iibigan sa “soap opera.” Sa tumugon ng mga kababaihan, karamihan ang sumagot

ng talagang sumasang-ayon at katamtaman dahil ayon sa kanila depende sa sitwasyon

ng “soap” kung kung may idadagdag na karakter o tauhan na maaaring magpabago pa

sa takbo ng istorya.

62

Tanong #5.6: Normal lang ang pagseselos. Ang pagseselos ay karaniwang tumutukoy

sa mga damdamin, pag-iisip, at kaasalang na nagpapamalas ng isang indibidwal na

may relasyon na nakararamdam ng banta mula sa isang karibal. Ang kalidad na ito ay

karaniwang nakikita sa mga soap, at ginamit ito ng mga mananaliksik bilang isang salik

sa pagkuha ng opinyon ng mga tagatugon sa romantikong pag-ibig.

Normal lang ang sobrang pagseselos.

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

16.09 15.15

29.89 30.2930.29

31.03

36.36

11.49 11.4915.15

3.03


Kasarian

63

"Normal lang ang pagseselos."

14.29

28.57

57.14

0.00 0.00

12.12

24.2427.27

15.1521.2119.35

32.26 32.26

12.90

3.23

20.00

35.00 32.50

7.50 5.000.00

14.29

42.86

28.57

14.29

0.00 0.00 0.003.03

0.000.003.03

0.00 0.00 0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 14a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.6 ayon sa Edad

Ang pinakamataas na tugon ng mga kalalakihan ay katamtaman na nasa

tatlumpu’t anim na porsyento (36%), sumunod ang sumasang-ayon na nasa tatlumpung

porsyento (30%), sumunod ang talagang sumasang-ayon na nasa labing limang

porsyento (15%), sumunod and hindi sumasang-ayon na nasa labing anim na

porsyento (16%), at tatlong porsyento (3%) sa talagang hindi sumasang-ayon.

Ang bilang ng mga kababaihang na sumagot ng pinakamaraming tagatugon ay

katamtaman na nasa tatlumpu’t isang porsyento (31%), sumasang-ayon ay nasa

tatlumpung porsyento (30%), talagang sumasang-ayon na nasa labing anim na

porsyento (16%), labing dalawang porsyento (12%) ang talagang hindi sumasang-ayon

at labing isang porsyento (11%) ang hindi sumasang-ayon.

64

Batay sa edad na sumagot sa tanong 5.6, ang may pinakamataas na sumagot ay

12 taon na sumagot ng katamtaman na may (57%), sumunod dito ang 16 taon na may

(43%) na sumagot ng katamtaman, at 15 taon na sumagot ng sumasang-ayon na may

(35%).

Ayon sa nakikita ng mga kalalakihan, hindi masyadong maganda ang sobrang

pagseselos dahil nawawalan ang isang tao ng pagkakataon na makisalamuha sa mga

kakilala o kaibigan niya bunga ng pagseselos. Ayon naman sa mga kababaihan, sang-

ayon sila na normal lang ang magselos subalit hindi labis. Likas sa isang babae na

kapag nakikita na ang kanyang kasintahang lalaki na may kasamang ibang babae,

madali siyang makaramdam ng pagseselos.

65

Tanong #5.7: Tama ang paggawa ng masamang bagay, alang-alang sa iyong

minamahal. Ito ay karaniwang ginagawa sa soap opera na handa ang isang karibal ng

bida ay gagawa ng paraan para masira ang relasyon ng tunay na magkasintahan.

Tama ang paggawa ng masama, alang-alang sa iyong minamahal.

12.12

3.03

36.78

27.59

24.14

4.596.90

42.42

24.24

18.18

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

Larawan 15: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong

#5.7

66

Tama ang paggawa ng masamang bagay, alang-alang sa iyong minamahal.

0.00 0.00

14.29

42.86 42.86

3.036.06 6.06

27.27

57.58

9.683.23

25.81 25.81

35.48

10.00 7.50

35.0030.00

17.50

0.00

14.29 14.29

0.00

71.43

0.00 0.00 0.00 0.003.03

0.00 0.003.03

0.00 0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 15: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.7 ayon sa Edad

Sa mga kalalakihan, pinakamarami ang tumugon sa talagang hindi sumasang-

ayon na nasa apatnapu’t dalawang porsyento (42%), kasunod nito ang hindi sumasang-

ayon na nasa dalawampu’t apat na porsyento (24%), sumunod naman ang katamtaman

na nasa labing-walong porsyento (18%), talagang sumasang-ayon na nasa labing-

dalawang na porsyento (12%), at sumasang-ayon na nasa tatlong porsyento (3%).

Sa mga kababaihang tagatugon, pinakamarami ang sumagot ng talagang hindi

sumasang-ayon na nasa tatlumpu’t pitong porsyento (37%), sumunod ang hindi

sumasang-ayon ay nasa dalawampu’t walong porsyento (28%), ang katamtaman na

nasa dalawampu’t apat na porsyento (24%), sumasang-ayon na nasa pitong porsyento

(7%), at talagang sumasang-ayon na nasa limang porsyento (5%).

67

Batay sa edad, ang pinakamaraming sumagot sa tanong 5.7 ay 16 taon na

sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na may (71%), sumunod ang 13 taon na

sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa (58%), at ang sumagot ng hindi

sumasang-ayon na 12 taon na may (43%).

Pareho ang naging tugon ng kababaihan at kalalakihan dahil masama ang

paggawa ng masasamang bagay alang-alang sa minamahal. Naniniwala ang mga

tagatugon na ang totoong pag-ibig ay laging nasa mabuti, at ang batayan ng totoong

pag-ibig ay ang paggawa ng kabutihan at hindi kasamaan. Nakasalig ito sa Bibliya,

maging sa pangkaraniwang paniningin ng lipunan.

68

Suliranin #3: Bunga ng Panonood ng soap opera

Gamit muli ang iskalang Likert, sinukat ng mga mananaliksik ang tindi ng mga

pangungusap at sitwasyong may kinalaman sa “soap” sa gawain at kaasalan ng mga

tagatugon. Tulad ng nakaraang bahagi, ito ay nahahati sa tatlo.

Tanong #6.1: Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga “soap opera.”

Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga "soap opera."

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

4.603.03

45.98

24.24

O.OO O.OO

26.44

33.33

22.99

39.39


#6.1

Karamihan sa mga kalalakihan ang sumagot ng talagang hindi sumasang-

ayon na nasa tatlumpu’t siyam na porsyento (39%), sumunod ang tatlompu’t tatlong

69

porsyento (33%) sa hindi sumasang-ayon, dalawampu’t apat na porsyento (24%) sa

katamtaman, tatlong porsyento (3%) sa sang-ayon, at wala (0%) sa talagang

sumasang-ayon.

Sa mga kababaihan naman, pinakamarami ang sumagot ng katamtaman na

nasa apatnapu’t anim na porsyento (46%), sumunod ang hindi sumasang-ayon na nasa

dalawampu’t anim na porsyento (26%), dalampu’t tatlong porsyento (23%) sa talagang

hindi sumasang-ayon, limang porsyento (5%) sa sumasang-ayon, at wala (0%) sa

talagang sumasang-ayon.

Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga “soap opera.”

0.00

14.29

28.57

14.29

42.86

0.003.03

45.45

18.18

33.33

0.003.23

42.42

21.21

29.03

0.00 2.50

37.50 37.50

22.50

0.00

14.29

28.57

42.86

14.29

0.00 0.00 0.003.03

0.000.00 0.00 0.003.03

0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon


#6.1

70

Batay sa edad, ang may pinakamaraming sumagot sa tanong 6.1 ay ang 13 taon

na nasa (45%), sumunod ang parehong 14 na taon na sumagot ng katamtaman, 16 na

taon na sumagot ng hindi sumasang-ayon, at 12 taon na sumagot ng talagang hindi

sumasang-ayon na nasa (43%) at parehong katamtaman at hindi sumasang-ayon na

sumagot ang 15 taon na nasa (38%). Halos walang sumagot sa talagang sumasang-

ayon batay sa edad.

Ayon sa mga tumugon na kalalakihan, maraming hindi talaga sumang-ayon dahil

hindi ito nagbibigay ng magandang pakikipag-relasyon sa kapwa. Ayon sa mga

tumugon na kababaihan, ay normal lamang na nagagaya ng ilang babae kung ako ang

nakikita sa mga eksena sa soap opera at hindi napapansin na malayo na ang kanilang

ginagawa sa realidad.

71

Tanong #6.2: Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong

buhay.

Nakakakita ako ng kaparehong mga eksena sa "soap opera" sa totoong buhay.

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki24.14

12.12

41.3842.42

31.03 30.30

2.30

12.12

1.153.03

Larawan 17a: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong

#6.2

Pinakamarami ang sumagot sa mga kalalakihan ng sumasang-ayon na nasa

apatnapu’t dalawang porsyento (42%), tatlumpung porsyento (30%) ang katamtaman,

sumunod naman ang parehong talagang sumasang-ayon na nasa labing-dalawang

porsyento (12%), sumunod ang hindi sumasang-ayon na nasa labing-tatlong porsyento

(13%), at tatlong porsyento (3%) ang talagang hindi sumasang-ayon.

72

Pinakamarami rin sa mga kababaihan ang sumagot ng sumasang-ayon na nasa

apatnapu’t isang porsyento (41%), kasunod nito ang katamtaman na nasa tatlumpu’t

isang porsyento (31%), dalwampu’t apat na porsyento (24%) naman sa talagang

sumasang-ayon, sumunod ang hindi sumasang ayon na nasa dalawang porsyento (2%)

at isang porsyento (1%) sa talagang hindi sumasang-ayon.

"Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa "soap opera" sa totoong buhay."

14.29

42.86 42.86

0.00 0.00

21.21

36.3633.33

6.063.03

12.90

58.06

22.58

6.45

0.00

27.5032.50 32.50

5.002.50

28.57

42.86

28.57

0.00 0.000.003.03

0.00 0.00 0.000.00 0.003.03

0.00 0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 17b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.2 batay sa Edad

73

Batay sa edad, ang may pinakamaraming sumagot sa mga tagatugon ay 14 na

taon na sumagot ng sumasang-ayon na nasa (58%), sumunod ang 12 taon na

parehong sumagot ng katamtaman at sumasang-ayon na nasa (43%) at (36%) na 13

taon na sumagot ng talagang sumasang-ayon.

Pareho ang naging tugon ng mga kababaihan at kalalakihan na nakakakita sila

ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay base sa kanilang

pagkakaunawa, tulad ng: pagkakaroon ng kalaguyo ng isang lalaki o babae; ang

paggawa ng masama para sa pag-ibig; ang pagpapa-cute sa kasintahan; ang imahe ng

wagas na pagmamahal; at iba pang sitwasyong batay sa realidad.

74

Tanong #6.3: Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa "soap

opera."

Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa "soap opera."

0

10

20

30

40

50

60

5 4 3 2 1

Babae

Lalaki

O.OO3.03

6.90

3.03

58.62

48.48

20.6924.24

13.79

21.21


#6.3

Karamihan sa mga kalalakihan ang katamtaman na nasa apatnapu’t walong

porsyento (48%), kasunod naman ang hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu’t apat

na porsyento (24%), dalawampu’t isang porsyento (21%) sa talagang hindi sumasang-

ayon, at parehong tatlong porsyento (3%) sa talagang sumasang-ayon at sumasang-

ayon.

Pinakamarami naman sa mga kababaihan na sumagot ay ang katamtaman na

nasa limampu’t siyam na porsyento (59%), kasabay nito ang hindi sumasang-ayon na

nasa dalampu’t isang porsyento (21%), labing-apat na porsyento (14%) naman sa

75

talagang hindi sumasang-ayon, anim na porsyento (%) sa sumasang-ayon, at wala

(0%) sa talagang sumasang-ayon.

Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa "soap opera."

0.00 0.00

57.14

42.86

0.000.003.03

54.54

15.15

27.27

3.23 3.23

80.65

12.90

0.000.00

10.00

42.50

27.50

20.00

0.00

14.29

28.57

42.86

14.29

0.00 0.00 0.00 0.003.03

0.00 0.003.03

0.00 0.000

20

40

60

80

100

5 4 3 2 1

12 taon

13 taon

14 taon

15 taon

16 taon

17 taon

18 taon

Larawan 18: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.3 batay sa Edad

Batay sa edad na sumagot sa tanong 6.3, ang pinakamataas na sumagot ay 14

na taon na nasa (81%) na sumagot ng katamtaman, sumunod ang 12 taon na nasa

(57%) at 13 taon na nasa (55%) na sumagot ng katamtaman.

Pareho ng pananaw ang mga kababaihan at kalalakihan sa tanong na “Tama

lang na gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa soap opera. May hangganan

ang panggagaya sa mga nakikitang eksena sa “soap” dahil may ilang eksena ang

mayroong di-magandang katangian sa pag-uugali. Ilan dito ang mga mararahas na

76

eksena na may kinalaman sa pag-ibig at ang pakikiapid at kawalan ng loyalidad sa

minamahal. Tulad nga ng nabanggit sa mga nagdaang katanungan, mayroon ding mga

eksena na maaaring gayahin, ngunit mayroon ding mga hindi dapat.

77

Kabanata 5

Buod, Konklusyon, at Rekomendasyon

Buod

Ang pag-aaral na ito ay naglalayong paghambingin ang epekto ng panonood ng

mga soap opera ng mga mag-aaral na babae at lalaki ng hayskul ng Mary Immaculate

Parish Special School at ang kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Mula sa

isangdaa’t dalawampung (120) tagatugon, nakakuha ang mga mananaliksik ng mga

datos tungkol sa kanilang dalas sa panonood ng mga soap opera at mga sukat ng

kanilang mga ugaling may kinalaman sa soap opera.

Mula sa pagpapakita at interpretasyon ng mga datos, nakuha ng mga

mananaliksik ang mga sumusunod na resulta:

Sa mga tagatugon:

Karamihan ng mga tagatugon ay nasa edad na labinlimang (15) taong

gulang.

Karamihan ng mga tagatugon ay pawang kababaihan.

Sa dalas ng panonood:

Mas madalas at mas mahaba ang oras na ginugugol ng mga kababaihan

sa panonood ng mga soap opera kaysa mga kalalakihan.

Karamihan ng mga tagatugon ay nanonood ng soap opera sa parehong

istasyon na nabanggit sa pag-aaral (ABS-CBN at GMA).

Sa persepsyon nila sa mga nakikita nila sa mga “soap”:

78

Karamihan ng mga tagatugon ang nananatiling katamtaman sa isyu ng

“single motherhood” na umaabot sa limampung porsyento (50%)

Hindi sumasang-ayon ang mga tagatugon sa ugali ng pakikiapid o

pagkakaroon ng kalaguyo.

Naniniwala ang mga tagatugon na mayroong posibilidad na magkabalikan

ang mga minsan nang nagkahiwalay na magkasintahan.

Habang nasa katamtaman ang paninindigan ng karamihan ng mga

kalalakihan sa pagpapa-“cute,” malakas namang hindi sumasang-ayon

ang mga kababaihan sa palagay na ito.

Naniniwala ang mga lalaking tagatugon na ang kontrabida ay isang salik

sa pagkakaroon ng matinding tunggalian sa mga magkasintahan; hati

naman ang mga kababaihan sa pagsang-ayon at pagiging patas sa

isyung ito.

Datapwa’t neutral ang karamihan ng mga kalalakihan sa pagseselos, ang

mga kababaihan naman ay nahahati sa pagsang-ayon at pagiging neutral

sa isyu ng labis na pagseselos.

Malakas ang di-pagsang-ayon ng parehong kasarian sa paggawa ng

masama para sa pag-ibig.

Sa kaasalan at damdamin:

Talagang hindi sumasang-ayon ang mga kalalakihang tagatugon sa

paggaya sa mga nakikita sa soap opera, habang katamtaman naman ang

mga kababaihan sa nasabing isyu.

79

Parehong nakakakita ang kalalakihan at kababaihan ng mga sitwasyon sa

tunay na buhay na may kahalintulad ng mga ipinapalabas sa “soap.”

Nanatiling katamtaman ang pananaw ng mga tagatugon sa kung dapat

bang gayahin ang mga napapanood sa mga “soap opera.”

Kongklusyon

Samakatuwid, masasabi ng mga mananaliksik na ang kinalabasan ng pag-aaral

ay ang mga sumusunod:

Mas madalas ang panonood ng soap opera sa mga kababaihan kaysa

mga kalalakihan, na maaaring maging bunga ng pagkaraniwang disenyo

sa kuwento ng mga “soap,” na karaniwan ay nakatuon sa mga

kababaihan.

Mulat ang mga kabataang tagatugon sa konsepto ng ideal na pamilya at

relasyon, batay sa kanilang mga kasagutan. Halimbawa na lamang sa

konsepto ng single motherhood, datapwa’t nanatiling neutral ang

parehong kasarian sa isyung ito, ang kanilang upbringing sa paaralan at

maging sa kani-kanilang mga tahanan, ay nakaimpluwensiya sa kanilang

mga sagot.

Hindi pa mulat ang mga mag-aaral sa katotohanan sa mga relasyong may

kalaguyo, at naroon pa rin sa kanila ang imahe ng “modest” na Filipina, at

ang konsepto ng “adultery” o pakikiapid ay isang gawain na hindi

sinasang-ayunan ng lipunan.

80

Bilang isang estudyante, maaaring namulat na din sila sa katotohanang

bukas ang lipunan sa hiwalayan at pagkakabalikan, batay sa persepsyon

ng bawat Filipino na ang buhay ay dapat magpatuloy matapos ang

kabiguan. Bagama’t nagagalit ang bida sa tuwing magkakahiwalay sila ng

kasintahan, ngunit matapos ang ilang sandali, ay magkabalikan uli.

Ayon sa pananaw ng mga kababaihan, walang magiging saysay kung ang

pag-ibig ay dinadaan sa pa-cute lamang at hindi sa gawa. Sa pananaw

naman ng mga kalalakihan, nadadaan rin sa pa-cute ang pag-ibig dahil

madalas na tumitingin ang isang lalaki sa kagandahan ng panlabas na

anyo ng babae, subalit gustong ring makita ng mga kalalakihan na

pinahahalagahan ng asawang lalaking karakter ang isang babaing

karakter para maipakita na wagas ang kanyang pagmamahal.

Sa tumugon ng mga kalalakihan, bibihira sa mga soap opera na palaging

kaagaw ng kontrabida ang lalaki o babaing minamahal ng bida. Sa

tumugon ng mga kababaihan, karamihan ang sumagot ng talagang

sumasang-ayon at katamtaman dahil ayon sa kanila depende sa

sitwasyon ng “soap” kung kung may idadagdag na karakter o tauhan na

maaaring magpabago pa sa takbo ng istorya.

Hindi masyadong maganda ang sobrang pagseselos sa mga kalalakihan

dahil nawawalan ang isang tao ng pagkakataon na makisalamuha sa mga

kakilala o kaibigan niya bunga ng pagseselos. Ayon naman sa mga

kababaihan, sang-ayon sila na normal lang ang magselos subalit hindi

labis. Kalikasan ng isang babae na kapag nakikita na ang kanyang

81

kasintahan na may kasamang ibang babae, madali siyang makaramdam

ng pagseselos.

Naniniwala ang mga tagatugon na ang totoong pag-ibig ay laging nasa

mabuti, at ang batayan ng totoong pag-ibig ay ang paggawa ng kabutihan

at hindi kasamaan.

Pareho ang naging tugon ng mga kababaihan at kalalakihan na

nakakakita sila ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong

buhay base sa kanilang pagkakaunawa, tulad ng: pagkakaroon ng

kalaguyo ng isang lalaki o babae; ang paggawa ng masama para sa pag-

ibig; ang pagpapa-cute sa kasintahan; ang imahe ng wagas na

pagmamahal; at iba pang sitwasyong batay sa realidad.

Sa mga kalalakihan, maraming hindi talaga sumang-ayon dahil hindi ito

nagbibigay ng magandang pakikipag-relasyon sa kapwa. Sa mga

kababaihan naman, normal lamang na nagagaya ng ilang babae kung ako

ang nakikita sa mga eksena sa soap opera at hindi napapansin na malayo

na ang ginagawa sa realidad.

May hangganan ang panggagaya sa mga nakikitang eksena sa “soap”

dahil may ilang eksena ang mayroong di-magandang katangian sa pag-

uugali. Ilan dito ang mga mararahas na eksena na may kinalaman sa pag-

ibig at ang pakikiapid at kawalan ng loyalidad sa minamahal. Tulad nga ng

nabanggit sa mga nagdaang katanungan, mayroon ding mga eksena na

maaaring gayahin, ngunit mayroon ding mga hindi dapat.

82

Rekomendasyon

Nirerekomenda ng mga mananaliksik, batay sa mga resulta ng pag-aaral na ito

ay naging katamtaman ang naging resulta nila base sa napapanood nila sa soap opera:

Sa mga magulang. Nararapat lamang na gabayan nila ang kanilang mga

anak sa panonood ng mga “soap,” sapagkat may mga eksena na

maaaring hindi angkop sa kanilang edad. Batay sa persepsyon ng mga

kabataang tagatugon ukol sa mga kaugalian sa “soap,” masasabi natin na

dapat lamang gabayan ang mga kabataan sa kanilang panonood.

Sa mga prodyuser at manunulat ng “soap opera.” Mangyaring ang mga

gumagawa ng soap opera ay maihalaw ang kanilang mga kuwento na

angkp para sa kanilang mga manonood, kung saan ay kasama ang mga

kabataan. Batay sa pag-aaral, datapwa’t nasa transitional stage na ang

mga kabataan pagdating sa mga kaugaliang may kaugnayan sa pag-ibig,

nakakapansin din sila ng nilalaman ng mga soap na hindi angkop sa edad

nila, Nawa’y ito ay magsilbing gabay sa mga gumagawa ng soap opera

upang sila ay makagawa ng mga programang angko sa kanilang mga

manonood.

Sa mga guro ng mga paaralan. Dahil nga isa sa mga manonood ng soap

ang mga kabataang pumapasok sa paaralan, tungkulin din ng mga guro

na gabayan ang mga mag-aarall nila sa pagsuri at pagsasabuhay ng kung

ano ang napapanood nila sa telebisyon.

Bibliograpiya

83

Aklat

Allen, Robert Clyde. 1985. Speaking of Soap operas. University of North California, CA.

Bowles, Kate.

Geharty, Christine. 1999. The Aesthetic Experience in Women and Soap opera.

French, David at Richards, Michael. 2005. Television in Contemporary Asia. Sage Publications, New Delhi.

Kisseloff, Jeff. 1995. The Box: An Oral History of Television. Penguin Books, NY.

Tesis

Arroyo, Jennifer. 2006. Isang Feminismong Pagsusuri ng Apat na Piling Dulang Filipino. Pamantasang Normal ng Pilipinas.

Carveth, Rodney Andrew. 1985. Soap opera Viewing and Social Reality: Exploring the Effects of “Love in the Afternoon.” University of Massachussetts – Amherst.

Espeleta, Ernie. 2000. Isang Sarbey sa mga Piling Manonood ng Tanzang Luma, Imus, Cavite na may Kinalaman sa Aspetong Pagiging Matagumpay ng Mexicanong Telenobela na Pinamagatang “Rosalinda.” Pamantasang De La Salle-Dasmariñas.

Internet at Di-limbag na Materyal

http://www.freewebs.com/jaxology2/

http://www.freewebs.com/jaxology2/

84

Apendiks 1: Ang Survey Form

Pangalan (opsyonal):_____________________________________________________Edad: ________ Kasarian: ( ) Lalaki ( ) BabaeBaitang/Seksyon: __________________

( ) = Mamili lamang ng isa sa mga nabanggit.[ ] = Maaaring mamili ng higit sa isa sa mga nabanggit.

1. Alam mo bang may mga soap opera sa telebisyon? ( ) Oo ( ) Hindi

2. Ikaw ba ay nanood ng mga soap opera sa telebisyon? ( ) Oo ( ) Hindi

Kapag “Oo” ang sinagot mo sa mga naunang tanong, maaari ka nang sumagot sa ibang katanungan. Kung “Hindi,” mangyaring ibalik ang papel na ito sa mananaliksik.

3. Gaano kahaba ang oras na iginugugol mo sa panonood ng soap opera??( ) Tatlong oras o mahigit kada araw( ) Isa hanggang tatlong oras kada araw( ) Mababa sa isang oras kada araw

4. Saang tsanel ka nanonood ng soap opera?( ) ABS-CBN (Primetime Bida)( ) GMA (Telebabad)( ) Parehong tsanel( ) Ibang tsanel: _____________

5. Ano ang masasabi mo sa mga sumusunod:5 = Talagang sumasang-ayon4 = Sumasang-ayon3 = Neutral2 = Hindi sumasang-ayon1 = Talagang hindi sumasang-ayon

5 4 3 2 1Ayos lang ang maging “single mother.” () () () () ()Masayang magkaroon ng kalaguyo. () () () () ()Madaling magkakabalikan ang mga

nagkahiwalay nang magkasintahan. () () () () ()Ang pag-ibig ay nadadaan sa “pa-cute.” () () () () ()Ang kontrabida ay laging kaagaw sa

ka-ibigan. () () () () ()Normal lang ang sobrang pagseselos. () () () () ()

85

Tama ang paggawa ng masamang bagay,alang-alang sa iyong minamahal. () () () () ()

6. Ginagawa mo ba ang mga sumusunod:5 = Talagang sumasang-ayon4 = Sumasang-ayon3 = Neutral2 = Hindi sumasang-ayon1 = Talagang hindi sumasang-ayon

5 4 3 2 1Ginagawa ko kung anuman ang nakikita

ko sa mga “soap opera.” () () () () ()Nakakakita ako ng kapareho ng mga

eksena sa soap opera sa totoongbuhay. () () () () ()

Tama lang ang gayahin ang mga bagay nanapapanood ko sa “soap opera.” () () () () ()

86


Pangalan ng mananaliksik: Gerard Joseph Andrew C. Atienza

Tirahan: Block 27 Lot 8 Phase 4 Soldiers Hills 4 Molino

Bacoor, Cavite

Kasarian: Lalaki

Pagkamamamayan: Filipino

Kapanganakan: Pebrero 14, 1986

Mga Magulang: Gerardo T. Atienza

Marieta C. Atienza

Edukasyon: (Elementariya) Mary Immaculate Parish Special School, Las Piñas

(Marso 1999)

(Hayskul) Mary Immaculate Parish Special School, Las Piñas

(Marso 2003)

(Kolehiyo) Pamantasang De La Salle-Dasmariñas. Kabite

Bachelor of Arts in Broadcast Journalism

(Marso 2009)

87


Pangalan ng mananaliksik: Aaron A. Legaspi

Tirahan: 75 Tanzang Luma 1, Imus, Cavite

Kasarian: Lalaki

Pagkamamamayan: Filipino

Kapanganakan: Nobyembre 6, 1987

Mga Magulang: Carlito C. Legaspi

Teresita A. Legaspi

Edukasyon: (Elementariya) Imus Pilot Elementary School, Kabite

(Marso 2000)

(Hayskul) Imus Institute, Kabite

(Marso 2004)

(Kolehiyo) Pamantasang De La Salle-Dasmariñas. Kabite

Bachelor of Arts in Broadcast Journalism

(Marso 2008)

Documents

17042095 Isang Pagsusuring Komparatibo Sa Panonood Sa Mga Soap Opera Ng Mga Piling Magaaral Ng Hayskul Ng Mary Immaculate Parish Special School at Sa Pananaw