10 ชว�ต 10 แรงบนดาลใจ นายแพ

ทย�ว�ชย โชคว�วฒน

นายแพทย�ว�ชย โชคว�วฒน

“การตาบอดเป�นเคราะห�กรรม

ทร�ายแรงทสดทผมเคยประสบ

แต�การตาบอด กได�สร�างโอกาสทด

ทสดให�กบผม”

ศ.ดร.ว�ร�ยะ นามศร�พงศ�พนธ�

170.-

10ชวต 10แรงบนดาลใจ 1

10 ชวต 10 แรงบนดาลใจ

2 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 3

ค�ำน�ำ

หนงสอเลมนเปนเรองราวของบคคล 10 คน ทงเทศและไทย เปนชาวตางประเทศ 7 คน คนไทย 3 คน ทกคนลวนเผชญความยากล�าบาก ดวยขอจ�ากดของความพการทางกายหรอจตใจ แตทกคนสามารถฟนฝาจน “รอดปากเหยยวปากกา” และประสบความส�าเรจ สามารถสรางผลงานอนเปนประโยชนไดมากนอยแตกตางกน หนงสอเลมนจงตงชอวา “สบชวต สบแรงบนดาลใจ” ทงน ดวยความหวงวา ตวอยางชวตของทงสบทานนจะชวยเปนแรงบนดาลใจใหทกทาน โดยเฉพาะผทมขอจ�ากด ไมวาดานรางกายหรอจตใจกตาม

นายแพทยวชย โชคววฒน

ISBN 978-974-299-196-8ทปรกษา แพทยหญงวชรา รวไพบลยบรรณาธการ นายแพทยวชย โชคววฒนผเขยน นายแพทยวชย โชคววฒนออกแบบปกและรปเลม สบเจดธนวาพมพครงท 1 มนาคม 2556 จ�านวน 1,500 เลมพมพท บรษท ตนเงนการพมพ จ�ากดจดพมพและเผยแพร โดย สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.)88/39 อาคารสขภาพแหงชาต ชน 3 ถ.ตวานนท 14 ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร 11000ราคา 170 บาทขอขอบคณภาพจาก http://pongphun.wordpress.com • http://krunongkala.blogspot.com • http://www.modxtoy.com • http://www.facebook.com/happy2read-ing/posts/ • http://www.ch7.com/ • http://movie.sanook.com • http://www.dek-d.com • http://www.matichon.co.th • http://thaigramophone.com • http://forum.02dual.com • http://4825003.multiply.com • http://4825003.multiply.com • http://astrohamburg.wordpress.com

วชย โชคววฒน. 10 ชวต 10 แรงบนดาลใจ.-- นนทบร : สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.), 2556. 280 หนา. 1. การด�าเนนชวต--แงจตวทยา. II. ชอเรอง. 158.1ISBN 978-974-299-196-8

ขอมลทางบรรณานกรมหนงสอ

4 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 5

ค�ำน�ำเสนอ

ชวตทด�าเนนไปของผคน ตองมพลงทจะชวยขบเคลอนใหชวตไดเคลอนไปในทศทางทปรารถนา บางคนสามารถสรางและสงสมพลงใน ตวเองได แตบางคนอาจมบางชวงเวลาทพลงถกลดทอนหรอมอดไปดวยความ เหนอยลา หากในสงคมเราจะมแหลงเตมพลงชวตใหผคนได กคงเปนแหลงท “สรางแรงบนดาลใจ” นนเอง แรงบนดาลใจทมาจากชวตจรงของเพอนมนษย เปนแรงบนดาลใจทมคาและความหมายของความเกยวโยงเกอกลกน สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.) ซงท�างานสรางองคความร ไปสการเปลยนแปลงของระบบสงคมและสขภาพ ทจะเออตอการมคณภาพชวตของคนทมความพการหรอคนทใกลชดกบความพการ ไดเหนวาเรองราวชวตของคนทผานประสบการณความพการมกสรางแรงบนดาลใจใหผคนทวไปไดเปนอยางมาก จงขอใหคณหมอวชย โชคววฒน ซงทานเปนทง นกอานและนกถายทอดชวยเลอกหนงสอประสบการณชวต 10 ชวตทจะชวยสรางแรงบนดาลใจใหผคนได มาแนะน�ากบทานผอาน ดวยลลาการเลาผานตวอกษรทจะท�าใหทานทงหลายไดรบการจดตดพลงแหงชวตขนมาอกครง แลวลกไปหาหนงสอเรองราวชวต ทง 10 ชวตมาอานตอใหพลงแหงชวตทานไดโชตชวงขนมาอกครง

ดวยความหวงวาทกชวตในสงคมเราจะเตมเปยมไปดวยพลงจากแรงบนดาลใจ ทมใชเพยงมงไปสแคสงทเราสนใจ แตเพอเกอกลกนและกน ใหทกคนไดมชวตทเคลอนไปขางหนาอยางเปนสขดวยกน

สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.)

6 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 7

ดวยประการตางๆ แตมความสามารถนอยในการเอาชนะทกข คนพการสามารถเปนทปรกษาในการคลายทกขของคนทงหลายไดเปนอยางด ดงนเปนตน ในหนงสอเลมน “10 ชวต 10 แรงบนดาลใจ ” ทคณหมอวชย โชคววฒน ไดรวบรวมมาจากทตางๆ เปนเรองราวของคนทมความพการหรอทพพลภาพ อยางใดอยางหนง แตภายใตความทพพลภาพนนกลบมอจฉรยภาพอน ยงใหญทสรางผลงานในดานตางๆ ใหเปนประโยชนตอเพอนมนษย คณหมอวชย โชคววฒน เปนนกเลงหนงสอ ทงชอบอานชอบเขยน และชอบถายทอดใหเกดประโยชนกบผอน ควรจะมคนไทยแบบนแยะๆ ระบบการศกษาไทยในรอบรอยปทผานมาลมเหลวในการสรางบคลกคนไทยทพงประสงค เพราะไมไดมวตถประสงคเชนนน บคลกเหยาะๆ แหยะๆ ในปจจบนไมสามารถเผชญสถานการณความเปนจรงในศตวรรษท ๒๑ ทสลบซบซอนฉอฉลและยาก เราตองการบคลกคนไทยทมความเขมแขงในความสจรต ความเหนแกสวนรวม การเหนคณคาในงาน อดทน รบผดชอบ ใฝเรยนร ระบบการศกษาเปนระบบทใหญมาก ถาระบบการศกษามงสรางบคลกคนไทยทพงปรารถนา โดยไมตองไปหวงเนอหา เพราคนทมบคลก ดงกลาวเขาหาเนอหาทจ�าเปนไดมากกวาทครสอน ประเทศไทยกจะเปลยนแปลง

ค�ำนยม

แรงบนดาลใจ คอพลงนวเคลยรในตวมนษย ในอะตอมของสสารมพลงงานมหาศาลซอนเรนอย ฉนใด ในตวมนษยกเชนเดยวกน แรงบนดาลใจท�าใหมนษยธรรมดากลายเปนพระพทธเจากได และกท�าใหท�าอะไรอนๆ ไดทตามธรรมดาท�าไมได ความสามารถพเศษนบางทกเรยกวา อจฉรยภาพ ทพพลภาพ-อจฉรยภาพ เปนคแฝดกน เพราะคนทมความพการหรอทพพลภาพของอวยวะอยางใดอยางหนง เขาไมไดพการทงตว เขาไมใชคนพการ เขามกจะพการเฉพาะอยางใดอยางหนงอยางเดยว แตอยางอนอกหลายอยาง นอกจากจะไมพการแลว ยงอาจจะดกวาคนธรรมดาดวยซ�าไป เพราะธรรมชาตจะเพมศกยภาพในสวนอนๆ เหลานน ไปจนกระทงมความสามารถพเศษบางอยางทคนธรรมดาท�าไมได ทเรยกวาอจฉรยภาพ ตองถอเปนหลกวา ทพพลภาพกบอจฉรยภาพเปน คแฝดกน ถาเขาใจเชนน สงคมควรมองคนพการดวยสายตาใหม แทนทจะมองวาคนพการเปนภาระ (Burden) แตมองวาคนพการเปนประโยชน เชน สามารถใหค�าปรกษาเพอคลายทกข เพราะคนพการไดผานความทกขมาแลว จงมความสามารถทจะเอาชนะทกข คนธรรมดาในสงคมมทกขมาก

8 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 9

สำรบญ

ยอดหญงเฮเลน เคลเลอร............................................ 10 ศาสตราจารยวรยะ นามศรพงศพนธ นกสชวต ผเปลยนเคราะหเปนโอกาส............................... 30

โอโตทาเกะ ฮโรทาดะ ผเกดมา “ไมครบหา”..................... 42

บรษลกลบผอยในฉากซอนเรน ของการจดท�าพจนานกรมออกซฟอรด............................. 66 สตเฟน ฮอวกง : อจฉรยะในรางพการ จากมมมองของ “คชวต”............................................. 94 คตกวลกทง ไพบลย บตรขน........................................ 116 ครสโตเฟอร รฟว : ยอดซเปอรแมน.............................. 152 สตเฟน คง : นกเขยนดง นกสชวต............................... 186

ดานอนของชวต ซดนย เชลดอน................................... 218 ชดประดาน�าและผเสอ................................................. 274

จงขอขอบคณคณหมอวชย โชคววฒน และสถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.) ทจดพมพหนงสอเลมน รวมทงท�าเรองอนอกนานปการดวยหวใจของความเปนมนษยเพอสขภาวะของคนพการและคนทคดวาไมพการ ขอใหหนงสอเรอง “10 ชวต 10 แรงบนดาลใจ” กอใหเกดแรงบนดาลใจอยางใหญหลวงแกมหาชน วาในตวของทานแตละคนมศกยภาพทประดจพลงนวเคลยรในมนษยซอนเรนอย ทสามารถ “ระเบดออกมาจากขางใน” แลวยงประโยชนตอเพอนมนษย และสรรพสงอยางมหาศาล

ประเวศ วะส

10 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 11

“เราไมสามารถเรยนรทจะกลาหาญและอดทน ถาโลกนมแตความรนรมย”

จดหมายลงวนท 1 มนาคม 2433 ของเฮเลน เคลเลอร วย 10 ขวบ ถง “เพอนตางวย” คนหนงของเธอ

นายแพทยโอลเวอร เวนเดลล โฮลมส วย 81 ป กว นกประพนธ และนายแพทยผมชอเสยงของสหรฐ

หลายปมาแลว ผมเดนทางไปญปน ผานรานหนงสอทสนามบนเหนหนงสออตชวประวตของเฮเลน เคลเลอร ชอ “The Story of My Life” ปกเปนรปเฮเลน เคลเลอรในวยสาวกมหนานอยๆ มองไมเหนดวงตาทงสองขางทบอดสนทของเธอ ผมพลกดราคา 840 เยน ลด 5% เหลอ 800 เยน เทยบกบราคาปก 4.95 ดอลลารสหรฐแลวแพงกวาราคาปกราว 70% แตผมตดสนใจซอทนท เพราะเชอวาหนงสอเลมนคงไมมวางจ�าหนายในเมองไทย ซงคงจะราคาถกกวากนมาก

ยอดหญงเฮเลน เคลเลอร

12 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 13

อนทจรง ผมเคยอานอตชวประวตของเฮเลน เคลเลอรเลมนในพากยภาษาไทย ซงเปนหนงสอแปลชด “เสรภาพ” เลมท 29 แปลโดย “อาภรณ ชาตบรษ” ซงปกเปนภาพวาดฝมอจตรกร ปยต เงากระจาง พมพครงแรกตงแต พ.ศ. 2512 แตเพราะหนงสอเลมนซงพมพโดยส�านกพมพซกเนต (Signet) เมอป 2545 เปนฉบบเฉลมฉลองครบรอบรอยปของฉบบพมพครงแรก เนอหานอกจากสวนทเปนอตชวประวตแลว ยงรวบรวมจดหมายจ�านวนมากทเฮเลนเรมหดเขยนสงไปเปนฉบบแรกและฉบบตอๆ มาอกมากมายหลายฉบบ แสดงใหเหนพฒนาการการเขยนหนงสอของเธอ นอกจากนยงมภาพถายโทรสารฉบบหนงจากจดหมายของเฮเลน และฉบบพมพครงนยงมค�าน�าโดยจม คนปเฟล นกเขยนประจ�ากองบรรณาธการหนงสอพมพนวยอรคเพรส ซงเปนคนพการทางสายตาเขยนใหเปนพเศษดวย เฮเลน เคลเลอร เปนบคคลทนาสนใจอยางยง เพราะเธอพการตงแตยงเปนเดกเลกอายแค 19 เดอน โดยเชอวาสาเหตเกดจากการลมปวยดวย โรคอด�าอแดง (Scarlet Fever) ซงท�าใหเธอเกอบเสยชวต แตรอดมาไดโดยเชอไวรสไดท�าลายประสาทตาและหของเธอท�าใหเธอตาบอดและหหนวกสนท แตเธอสามารถเอาชนะความพการรายแรงทงสองนมาได เธอไมเพยงสามารถพฒนาจนอานออกเขยนไดเทานน แตยงพดได โดยเรมหดพดตงแตคนฟงไมรเรองจนกลายเปนนกพดทยงใหญ สามารถสรางผลงานทเปน

คณปการใหแกโลกไดมากมาย จนนบไดวาเธอคอ “ยอดหญง” โดยแท โดยเปนทงนกพดและนกเขยนทมชอเสยง เขยนหนงสอรวม 12 เลม และบทความอกมากมาย เปนนกตอสเพอคนพการ นกตอสเพอสทธสตร นกตอตานสงคราม นกตอสเพอผใชแรงงานและคนยากจน เธอมโอกาสเขาพบปะและสนทนากบประธานาธบดสหรฐทกคนตลอดชวงชวตอนยนยาวของเธอ เธอไดรบปรญญากตตมศกดจากหลายมหาวทยาลย และรางวลเกยรตยศตางๆ มากมาย เชนเมอป 2507 ประธานาธบด ลนดอน บ.จอหนสน มอบรางวลเกยรตยศสงสดของสหรฐทมอบใหพลเรอนแกเธอ ปตอมาเธอไดรบเลอกใหจารกชอในหอเกยรตยศแหงชาตในงานแสดงสนคาโลกทกรงนวยอรค เรองราวของเธอปรากฏในภาพยนตรและละครหลายเรองสรางแรงบนดาลใจใหแกผคนทวโลก เมอเธอลวงลบไปแลวกยงมผร�าลกถงและยกยองใหเกยรตเธอมากมาย เชน เมอพ.ศ. 2542 เธอไดรบการโหวตจากสถาบนหยงเสยงแกลลปวาเปนผไดรบการยกยอง กวางขวางทสดในศตวรรษท 20 ป 2546 มลรฐแอละบามาตงชอจตรสแหงหนงเพอเปนเกยรตยศแกเธอในฐานะทเธอเกดในมลรฐแหงนน และโรงพยาบาลเชฟฟลด ในมลรฐ แอละบามากตงชอเธอเปนชอโรงพยาบาลเพอเปนเกยรตแกเธอ ชอเสยงของเธอยงขจรขจายไปทวโลก หลายเมองตงชอเธอเปนชอถนน เชน ในเมอง จนาเฟในสเปน เมองลอดในอสราเอล เมองลสบอนในโปรตเกส และเมองคานในฝรงเศส โรงเรยนสอนเดกเลกทตาบอดและหหนวกในเมองไมซอร

14 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 15

อนเดยกตงชอเธอเปนชอโรงเรยน โดยผกอตงคอ เค.เค. ศรนวาสน นอกจากนยงมอนสาวรยของเธออกมากมาย เฮเลน เคลเลอร เกดเมอเดนมถนายน พ.ศ. 2423 ทเมองทสคมเบย (Tuscumbia) ซงเปนเมองเลกๆ ทางตอนเหนอของมลรฐแอละบามาในสหรฐอเมรกา พอเปนนายทหารยศรอยเอกแหงกองทพฝายสหพนธรฐ (ฝายเหนอ) แมเปนภรรยาคนทสองของพอ อายออนกวาพอหลายป พอมลกชายกบภรรยาคนแรก 2 คน เฮเลนเปนลกคนโตของภรรยาคนทสอง มนองสาว 1 คน บรรพบรษดงเดมเปนชาวสวส อพยพมาตงหลกแหลงครงแรกท มลรฐแมรแลนด แมเธอจะตาบอดและหหนวกตงแตยงเลก แตเพราะเธอมแมทมความรกและความฉลาดอยางล�าลกท�าใหเธอผานคนวนอนยากล�าบากมาได สวนพอกเปนคนรกครอบครวมาก คอยดแลเอาใจใสทกคนในครอบครว และยงเปนนกเลานทานทเกงมากดวย เฮเลนพยายามสอสารกบคนอนโดยการท�าทาทาง เชน สนศรษะ แปลวา ไม พยกหนา แปลวา ใช ท�าทาดง แปลวา มา ผลก แปลวา ไป ถาตองการขนมปงกจะท�าทาเลยนแบบการตด ขนมปงและทาเนย เวลามแขกมาทบาน เธอมกจะไปรวมอยในการสนทนาดวย

และเมอแขกจะกลบเธอกรจกวธโบกมอลา เมออาย 5 ขวบ เธอรจกการพบเสอผาและน�าไปเกบเขาท และรจกแยกเสอผาของตนออกจากของผอน แตเพราะการสอสารท�าไดจ�ากด ท�าใหอารมณรายถกเพาะบมในตวมาโดยล�าดบ ความซกซนตามประสาเดกท�าใหเธอโดนไฟลวก เคราะหดทพเลยงมาดบไดทน เมอเธอเรมรจกการใชลกกญแจ เชาวนหนงเธอลอคกญแจขงแมไวในหองเกบอาหารทแมชอบเขาไปท�างานในนน บางทขงแมไวนานถง 3 ชวโมง คนใชอยอกสวนหนงของบานจงไมไดยนเสยงแมทบประตเรยกใหเปด สวนเฮเลนนงเลนอยทขนบนไดหนาระเบยง หวเราะชอบใจขณะสมผสกบเหยอกน�าซงสะเทอนจากแรงกระแทกประตของแม หลงจากไดครมาอยทบาน เฮเลนกแกลงครโดยขงเธอไวในหอง ขณะน�าของไปใหครตามทแมมอบหมาย แทนทจะใหของกลบปดประตขงครไวในหองแลวเอาลกกญแจไปซอน จนพอตองเอาบนไดไปพาดหนาตางจงน�าครออกมาได หลงจากนนหลายเดอนเฮเลนจงบอกทซอนลกกญแจใหครทราบ เมอมลเดรดนองสาวเกด ไมนานเฮเลนกรสกวานองสาวแยงความรก

16 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 17

ของแมไปจากเธอ ตกแมทเธอเคยนงกเปนมลเดรดไดไปนงแทน เธอเกลยดนองและอจฉานอง จนคราวหนง นองเขาไปนอนในเปลทเธอหวงไวใส�าหรบตกตาแสนรกของเธอนอน เฮเลนโกรธมาก ตรงเขาไปคว�าเปลทนทท�าใหนองเกอบตายถาแมไมเขาไปชวยไวกอน คราวหนงมแขกมาหาทบาน เฮเลนขนไปแตงตวเพอมารบแขก แตเธอรสกวา แขกกบแมมไดสอสารโดยใชภาษาทาทางของเธอ แตใชปากเทานน เธอรสกไมพอใจมาก และพาลพาโล เตะของ รองกรดดวยความโกรธจนเหนอยและหยดไปเอง ยงเธอมความตองการจะตดตอสอสารกบผคนมากเพยงใด เธอกยงหงดหงดมากขน เพราะภาษาทาทางทเธอคดขนมอยจ�ากด ท�าใหเธอยงวาวนและพยายามดนรนอยางสดแรง แตกไมสามารถตอบสนองความปรารถนาภายในทมอยอยางรนแรงได หลายครงเธอรองไหจนออนใจ ถาแมอยใกลเธอจะเขาไปซบทตกแลวรองไห ความทกขของเธอทวมทนลนใจ เธอสรปไวชดเจนวา “คนเรานน เมอรวาตนเองก�าลงเดนอยในหบเขาแหงความอางวางตามล�าพง ยอมรจกคณคาแหงความรกอนนมนวลจาก ค�าพด การกระท�า และมตรภาพของผอนไดนอยมาก”

ในทสดพอแมกทนเหนลกทกขอยเชนนนไมได จงเรมเสาะหาหมอเพอรกษา เมอเฮเลนอายได 6 ขวบ พอเรมจากเดนทางพาเธอไปหาหมอตาทเมองบลตมอร แตหมอกชวยอะไรไมไดนอกจากแนะน�าใหไปหา ดอกเตอร อเลกซานเดอร เกรแฮม เบลล ทกรงวอชงตน ด.ซ. เมองหลวง ซง ทนนเองประตสชวตใหมของเธอกเปดแงมออก ดอกเตอรเบลลปฏบตตอเธออยางยอดเยยม อมเธอไวบนตก เมอเธอสนใจนาฬกาพกของทาน ทานกเลนกบเธอโดยท�าใหนาฬกาพกมเสยงดงได การพบกนครงนนท�าใหเธอรสกเสมอนพบ “ประตทเปดรบแสงสวางจากความมดมน ความอางวาง ไปสมตรภาพ ความร และความรกในทสด” เมอเธอเขยนอตชวประวตของเธอ เฮเลนไดเขยนค�าอทศ วา

แดอเลกซานเดอร เกรเเฮม เบลล

ผสอนคนหหนวกใหพดและท�าใหหทก�าลงเงยฟง

สามารถไดยนค�าพดจากฝงแอตแลนตกถงเทอกเขารอคก

18 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 19

ขาพเจาอทศเรองราวชวตของขาพเจา เลมนใหแกทาน

ครของเฮเลน คอ แอนน แมนสฟลด ซลลแวน วยยาง 21 ป เกดในครอบครวยากจน เมออายได 10 ขวบ เธอและนองชายกตองถกสงไปอยในโรงเลยงเดกอนาถา ซงมเดกอยกนอยางแออดยดเยยดจนแอนนและนองชายตองไปอยในหอง “เกบศพ” ทรอฝง เมออายได 14 ป ตาเธอเกอบบอดสนทจากโรคทสมยนไมใครพบในบานเราแลว คอ โรครดสดวงตาและไมไดรบการรกษาจนเธอถกสงไปยงสถาบนเพอรคนส ในเมองบอสตน ซงเปนโรงเรยนสอนคนตาบอด แตโชคด เธอกลบมามองเหนไดอก เธอเรยนอยทสถาบนเพอรคนสจนอายครบ 20 ป จงไดงานไปเปนครสอนเฮเลน ครแอนนเขามาสชวตของเฮเลน เมอวนท 3 มนาคม พ.ศ.2430 3 เดอนกอนเฮเลนอายครบ 7 ขวบ การพบปะครงแรก เปนความประทบใจของเฮเลนอยางยง “ขาพเจารสกวามฝเทาใกลเขามา จงไดยนแขนออกไปโดยคดวาเปนแม แตใครกไมทราบไดจบมอไว และดงขาพเจาเขาไปกอด ผนนคอผซงจะเปดเผยความลลบทงมวลแกขาพเจา และเหนออนใดทขาพเจาไดรบจากทานผนคอ ความรก”

แอนน แมนสฟลด ซลลแวน เปนยอดคร เธอมทงความร และทกษะอนยอดเยยมทจะสอและสอนคนททงตาบอดและหหนวก เหนอสงอนใดคอเธอมทง ความรก ความเมตตา กรณา และความมงมนอดทนอยางเปยมลน เชาวนหนงเธอพาเฮเลนไปทหองแลวมอบตกตาใหเฮเลน เปนตกตาทเดกตาบอดทสถาบนเพอรกนส สงมาให ขณะทเฮเลนก�าลงเลนกบตกตา เธอกใชนวมอเขยนตวอกษรค�าวา “ตกตา” บนฝามอของเฮเลนอยางชาๆ ท�าใหเฮเลนสนใจทนท และเรมเลยนแบบ จนเขยนได เฮเลนภมใจมาก วงลงบนไดไปหาแมและเขยนอวดทาน อกวนหนงแอนนสอนเรองตกตาตอ เฮเลนไมพอใจตอการสอนทรสกวาซ�าซาก จงฉวยเอาตกตาตวนนมากระทบจนเปนชนเลกชนนอย โดยเธอไมรสกเสยใจตอการกระท�านนเลย ตรงกนขามกลบพอใจ เพราะแทจรงแลวเธอมไดรกตกตาตวนนเลย “ในโลกแหงความมดมน ความรสกอนนมนวลออนโยนนนเกดขนไดยาก” แทนทจะโกรธ ครแอนนกวาดเศษตกตาไวขางๆ เตาผง เมอเฮเลนมทาทางสบายใจขน ครแอนนกไดหยบหมวกมาสวมใหเฮเลนแลวพาออกไปเดนเลน ตามทางเดนมดอกไมสงกลนหอมหวลทเฮเลนสมผสได มคนก�าลง

20 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 21

สบน�าขนมาจากบอ ครจงฉวยมอเฮเลนไปรองไวใตกอกน�าเมอน�าไหลผานมอ ครกเขยนค�าวา “น�า” บนมออกขางหนงของเฮเลนอยางชาๆ และตอมากเรวขนเฮเลนยนนง สมาธมงไปอยทการเคลอนไหวของนวมอครบนมอของตนเอง “ทนใดนนขาพเจารสกวาตนเองไดหลดออกมาจากเมฆหมอกอนหนาทบ และสงนไดหลงลมมาเปนเวลาชานานไดกลบมาสความคด และสงนนคอความมหศจรรยของภาษา ซงไดเปดเผยใหขาพเจาเขาใจแลว” เมอกลบถงบานเฮเลนคล�าทางไปทเตาผง หยบเศษตกตาขนมาพยายามประกอบมนขนมาใหม เฮเลนรองไห ส�านกผดในสงทไดกระท�าลงไป เธอเขยนไววา “เปนครงแรกทขาพเจารสกเสยใจในการกระท�าของตนเอง” ตอมาครสอนใหเฮเลนเขาใจเรองธรรมชาต เธอเขยนไววา “เมอมความรมากขน ขาพเจารสกวาโลกนนาอย ครสอนใหขาพเจารวา นก ดอกไม และตวขาพเจานนเปนมตรตอกน” ขณะเดยวกนเธอกไดรบประสบการณสอนใหรวา “ธรรมชาตนนไมออนโยนและนารกเสมอไป” เพราะบางครงกมภยธรรมชาต เชน พายฝน จากเรองรอบๆ ตว ครไดน�าพาเฮเลน “กาวจากความรในการเรยกชอสงของตางๆ ไปสความคดอนเปรยบเสมอนหนทางอนกวางใหญ คอ เมอเราเรมทจะเขาใจขอความบางตอนของเชคสเปยร”

คนเรานน เมอรวาตนเองก�าลงเดนอยในหบเขา

แหงความอางวางตามล�าพง ยอมรจกคณคาแหงความรก

อนนมนวลจากค�าพด การกระท�า

และมตรภาพของผอนไดนอยมาก

“

”

22 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 23

ท โอ จากนนครใหบทเรยนเธอ 11 บท และประโยคแรกทเธอเปลงออกมาคอ “อากาศรอน” แนนอนยงเปนประโยคทตะกกตะกก ขาดเปนหวงๆ ฟงแทบไมรเรอง แตท�าใหเธอ “รสกชนชมยนดเมอรวาตนเองสามารถเปลงเสยงพดค�าแรกออกมาได แนนอนเปนความรสกคลายๆ กบวาไดเดนออกจากคกแหงความเงยบทไมเคยไดยนสรรพส�าเนยงใดๆ แมส�าเนยงแหงความรกกไมเคยไดยน.....” จากค�าพดทตะกกตะกก กะทอนกะแทน เธอใชความมานะ บากบน ฝก ฝก และฝกบอยๆ จนสามารถพดใหคนใกลชดฟงรเรองมากขนๆ แนนอนเธอตองตอสกบความเหนอยหนาย ทอถอย จนในทสดกพดได เมอเธอมนใจวาพดไดกแทบคอยวนเวลากลบบานไมไหว จนเมอรถไฟมาถงสถานใกลบาน แมและพอมารอรบอยแลว ดวงตาของเธอเตมไปดวยน�าตาเมอแมดงเธอเขาไปกอดและพดอะไรไมออกเมอไดฟงเธอพดกบแม มลเดรดนองสาวฉวยมออกขางหนงของเธอไปจบและเตนอยขางๆ พอแสดงความภาคภมใจและความรกดวยการยนดอย เงยบๆ ขางๆ เธอนกถงค�าพยากรณใน พระคมภรทวา “ภเขาและทะเลจะแยกออกตอหนาทานเพอรองเพลง และตนไมทกตนในทงนาจะตบมอชนชมยนด” แตชวตยอมไมโรยดวยดอกกหลาบ เมออายไดเพยง 11 ขวบ เฮเลน

สองปตอมาเธอกลบไปกรงวอชงตนอกครง คราวนเธอสงบขนมาก บนรถไฟ เธอนงขางๆ คร สนใจฟงทกสงทกอยางทครพด ครมองออกไปนอกหนาตาง แลวเลาใหเธอฟงถงความสวยงามของแมน�าเทนเนสซ ทงนา ปาเขา ไรฝายอนกวางใหญ และชาวนโกรทหวเราะราเรงอยตามสถานรถไฟ ภาษาเขยนของเธอกาวหนาไปอยางรวดเรว สามเดอนครงหลงจากเรมเรยนรค�าค�าแรก เธอกใชดนสอเขยนจดหมายสามสบรรทดไปถงญาต ยสบหาวนตอมา เธอเขยนจดหมายสามยอหนาสนๆ ถงแม จากภาษาทยงผดบางถกบาง เธอเรมเรยนร “ส�านวน” (idiom) เมอยางเขา 10 ขวบ เธอกกาวกระโดดเขาสอกโลกหนงคอเรยนพด โดยเหตบงเอญจากการรบรเรองราวของ แรคนลด คาทา เดกตาบอดและ หหนวกชาวนอรเวทไดรบการสอนใหพด ท�าใหเธอเกดความปรารถนาอยางแรงกลาทจะเรยนพดและครกพาเธอไปหานางซารา ฟลเลอร ครใหญ โรงเรยนฮอเรสมาน และเรมเรยนพดเมอวนท 26 มนาคม พ.ศ. 2433 ครฟลเลอรใชวธใหเฮเลนเอามอลบไปบนใบหนาของนางเบาๆ เพอคล�าต�าแหนงของรมฝปาก ลน เมอครเปลงเสยงออกมา ภายในชวโมงแรกเธอกเรยนรทมาของการเปลงเสยงพยญชนะและสระ 6 ตว เอม พ เอ เอส

24 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 25

เยอรมน ฝรงเศส ละตน กรก รวมทงวชาทยากทเธอไมชอบ คอ คณตศาสตร เรขาคณตจนในทสดกสามารถสอบเขาเรยนในวทยาลยแรดคลฟฟได แนนอนวาตลอดเสนทางการศกษาในฐานะผพการเชนเธอ ท�าใหเธอตองเผชญอปสรรคขวากหนามมากมาย จนบางครงเธอแทบหมดก�าลงใจ โชคดทครแอนน ซลลแวน เขาใจอยเคยงขาง ใหก�าลงใจ และชวยเธอแกปญหาฝาฟนอปสรรคไปไดจนตลอดรอดฝง ทวทยาลยแรดคลฟฟนเอง ทเธอไดเขยนอตชวประวตของเธอขนจนส�าเรจ และไดตพมพครงแรกเมอ พ.ศ. 2445 ขณะเธออายได 22 ป แมจะเปนหนงสอเลมแรกของเธอซงเขยนขนขณะศกษาอยางหนกในวทยาลย ซงขณะนนมอปกรณชวยเหลอคนพการอยางเธอนอยมาก เธอฟงอาจารยไมไดยน ตองอาศยครแอนน ซลลแวน ชวยถายทอดค�าบรรยายโดยการใชนวเขยนบนมอของเธอ ท�าใหเธอจดเลคเชอร ไมไดเลย แตอตชวประวตเลมนกเขยนขนไดอยางหมดจดงดงามยง เลาเรองราวชวตของเธอไวทกแงทกมม ทงเหตการณในชวตและความยากล�าบากในการเอาชนะความพการ รวมทงวธการแสวงหาความรและความสขในชวตอยางหลากหลาย ตงแตการอานหนงสอทท�าส�าหรบคนตาบอดทมอยแทบทกเลมใน

กประสบกบวกฤตในชวตครงส�าคญเมอเธอเขยนความเรยงขนเรองหนง ซงตอมามผกลาวหาวางานชนนนเธอลอกเลยนมาจากของผอน (Plagiarism) ซงถอเปนความผดรายแรง เธอถกสอบสวนเพอเอาผดทงๆ ทเธอมไดตงใจลอกเลยนหรอหลอกลวงผใด แตคงเปนเพราะเธอไดฟงเรองราวมาแลวประทบอยในความทรงจ�าของเธอ และเธอกลมไปแลววาฟงจากใครทไหน เมอเขยนขนกเขยนออกจากใจ และสมองนอยๆ ของเธอเอง เหตการณทเธอถกสอบสวนโดย “คณะลกขน” ซงมคนตาบอด 4 คน คนตาด 4 คน เปนฝนรายของเฮเลน ท�าใหเธอเกดอาการหวาดระแวงและเกอบจะสญเสย ความมนใจเคราะหยงดทมคนจ�านวนมากเขาใจ และเหนใจเธอ โดยเฉพาะ อเลกซานเดอร เกรแฮม เบลล ซงพยายามสบหาขอเทจจรงดวยความ เปนธรรม และครแอนน ซลลแวน ซงเชอมนและใหก�าลงใจเธออยางมนคง ทส�าคญเพราะ “สจรต คอเกราะบง ศาสตรพรอง” ในทสดเธอกประคองตวฝาวกฤต ศกษาเลาเรยน และกลาทจะเขยนตอมา เธอประสบความสญเสยครงใหญในป พ.ศ. 2439 ขณะอายได 16 ป เธอเสยทงพอ และนายจอน พ. สปอลดง ซงเปนผใหความเมตตากรณาชวยเหลอทงเธอและครแอนน ซลลแวน อยางมาก แตเธอกไมทอถอย การเรยนของเธอกาวหนาขนโดยล�าดบ เธอไดไปเรยนในนวยอรค เรยนทงภาษา

26 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 27

ป 2453 ขณะอายได 30 ป ตลอดชวตเธอเขยนหนงสอรวมทงสน 12 เลม และบทความอกมากมาย เ ฮ เ ลน เป นท ง น กพ ด แล ะ นกเขยนททรงอทธพล ไดออกไปแสดงปาฐกถาทวทกรฐในสหรฐ เธอสรางภาพยนตรและแสดงน�าในภาพยนตรเรองซงคอประวตชวตของเธอเอง เธอมบทบาทมากมายในสงคม นอกจากในสหรฐแลวเธอยงเดนทางทองเทยวไปทวยโรป เปนผกอตงมลนธสาธารณกศลจ�านวนมาก ชอของเธอปรากฏเปนชอของสถาบนและอาคารมากมาย เธอถงแกกรรมทเมองเวสตพอรต ในมลรฐคอนเนตตคต เมอ พ.ศ. 2511 สรรวมอายได 88 ป ครแอนน ซลลแวน จากเธอไปตงแต พ.ศ.2479 ขณะอายได 70 ป หลงจากอยกบเฮเลนยาวนานถง 49 ป เฮเลนจงอยโดยไมมครแอนนซลลแวนเคยงขางยาวนานถง 32 ป เฮเลน เคลเลอร ไดรจก พบปะ และตดตอกบบคคลรวมสมยของเธอมากมาย หนงในนนคอ มารค ทเวน นกประพนธเรองนามของสหรฐ เธอ

หลายภาษา การดละคร การฟงดนตร การออกไปทศนศกษา การออกไปสมผสชนบท การดการแขงขนกฬา เปนตน นอกจากนนเธอยงเลาถงการไปพบบคคลทส�าคญอยาง โอลเวอร เวนเดลล โฮลมส ซงเธอท�าใหทานผนถ งกบหล งน� าตาเม อ เธอได กลนหนงสอ แลวเอามอกวาดไปสมผสหนงสอ เมอครแอนนบอกวาหนงสอเลมนนคอบทกวของเทนนสน เธอก

ทองบทกวของเทนนสนออกมาบทหนงทนท ท�าใหน�าตาของโอลเวอร เวนเดลล โฮลมส หยดลงบนมอเธอ หลงอตชวประวตของเธอตพมพออกมาไดปเดยว เธอกเขยนหนงสอออกมาอกหนงเลม คอ “มองโลกแงด” (Optimism) เฮเลนจบการศกษาจากแรดคลฟฟเมอ ป 2447 ขณะอายได 24 ป หลงจากนนเธอเขยนหนงสออก 2 เลม คอ “โลกทฉนอยอาศย” (The World I Live In) เมอป 2451 ขณะอายได 28 และ “บทเพลงแหงก�าแพงหน” เมอ

28 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 29

เมอมความรมากขน ขาพเจารสกวาโลกนนาอย

ครสอนใหขาพเจารวา นก ดอกไม และตวขาพเจานน

เปนมตรตอกน

กลาวถงมารค ทเวนวา “ขาพเจารกมารค ทเวน ใครบางจะไมรกทานผน แมแตเทพเจากอดรกมารค ทเวนไมได” สวน มารค ทเวน ไดกลาวถง เฮเลนวา บคคลทนาสนใจทสดในรอบศตวรรษเดยวกนกบเขามอยสองคน คนหนงคอพระจกรพรรดนโปเลยน โบนาปารต อกคนหนงคอ เฮเลน เคลเลอร “

”

30 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 31

ศำสตรำจำรยวรยะ นำมศรพงศพนธ

นกสชวต ผเปลยนเครำะหเปนโอกำส

ศาสตราจารยวรยะ นามศรพงศพนธ เปนผพการทางสายตาตวอยาง ของไทย ทสามารถเอาชนะความพการของตนเอง สชวตดวยความมานะ บากบน จนประสบความส�าเรจมาโดยล�าดบ ตงแตเรยนจบเปนนตศาสตรบณฑตโดยสอบไดท 1 ในคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร ชนะคนตาดในรนเดยวกนทงหมด และไดสรางผลงานวชาการจนไดรบต�าแหนงศาสตราจารยทแมคนตาดกท�าผลงานจนถงขนนไดไมมากนก ทงนอาจารยวรยะตองเผชญปญหาอปสรรคในชวตมามากมาย นายนดทอาจารยวรยะได

32 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 33

เขยนอตชวประวตขนไว หลงจากทสอบไดท 1 ทคณะนตศาสตร ธรรมศาสตรจนเปนขาวใหญในหนาหนงสอพมพเวลานน ท�าใหมคนไปสมภาษณทานมากมาย ทานจงไดเขยนประวตของทานขนเปนกจลกษณะ ซงหนงสอ ดงกลาวไดสรางแรงบนดาลใจใหแกคนจ�านวนมากทงคนพการและคนปกตทวไป พนเพครอบครวของอาจารยวรยะเปนคนจนโพนทะเลซงอพยพมา ท�ามาคาขายอยในกรงเทพฯ จนเกอบจะซอหองแถวเปนของตวเองแถวส�าเพงได แตเกดวบตกรรมไฟไหม ท�าใหหมดเนอหมดตว แมอาจารยวรยะจงกลบไปตงหลกทบานพอแมทอ�าเภอคง จงหวดนครราชสมา เรมตงตวใหมไดหนงปพอจงยายตามไป อาจารยวรยะจงเกดทอ�าเภอคง มพนองทองเดยวกนรวม 9 คน อาจารยวรยะเปนคนท 8 อาจารยวรยะกเหมอนเดกผชายในเมองเลกๆ ในชนบท คอเตบโตมากบธรรมชาต ประเพณ และวถชวตชาวบาน และเปนเดกซกซนจนถงขนเคยแขนหกถง 2 ครง การหวงแตเลนสนกไปวนๆ สงผลใหเปนคนเดยวในหมเพอนๆ ทสอบเขาเรยนตอชนมธยมไมได จนตองขอใหพชายไป ขอครใหไดเรยนตอซงพชายรบปากจะชวยแตตองใหสญญาวาจะเอา ใจใสและขยนเรยน อาจารยวรยะจงเปลยนชอเปนวรยะ ซงแปลวาขยนหมน

เพยร จากเดมชอเปนจน คอ เดกชายเตกเชง แซนา (เตกเซง แปลวา สตปญญาเปนเลศ) อาจารยวรยะพยายามตงหนาอตสาหะจนเรยนดขน ตามล�าดบ แตแลวชวตกกลบผกผนเมอไปหยบ “ของ” สงหนงมาเลน บงเอญของชนนนเปนระเบดส�าหรบระเบดหน จนเกดระเบดท�าใหนวมอซายขาดไปสองนว และตาบอดทงสองขาง แมเตยและพๆ จะพาไปรกษาถงศรราชและทอนๆ แตกสนหวง ท�าใหจตใจหดห ทอแทมาก โชคดทมผแนะน�าใหไปเขาเรยนทโรงเรยนสอนคนตาบอดซงเวลานนมเพยงแหงเดยวในประเทศไทย ปกตโรงเรยนสอนคนตาบอดจะรบเดกอายไมเกน 12 ป แตอานสงสจากผลการเรยนทดในระยะหลง แมอายจะถง 15 ปแลว แตทางโรงเรยนกรบ โดยอาจารยวรยะไดมโอกาสพบซสเตอรโรสแมอธการ และ มสเจนนวฟ คอลฟลด หญงอเมรกนตาบอดผกอตงโรงเรยนแหงนนดวย และทงสองทานเปนผตดสนใจรบอาจารยวรยะเขาเปนนกเรยนประจ�า เพยงวนแรก อาจารยก “เหนแสงสวาง” เพราะนอกจากรบเขาเรยนแลว แมอธการยงพด “จบเขาไปในหวใจ” สอนอาจารยวรยะมใหตงค�าถาม “ท�าไม”ทท�ารายตวเอง แตใหคดเสมอวาทกคนลวนอยตรงกลาง มทงคนทดและดอยกวาเรา ใหตงค�าถามวา “ท�าอยางไร” เราจะใชเวลาใหเกดประโยชนสงสด

34 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 35

ค�าพดของแมอธการท�าใหอาจารยวรยะ “ไดดวงตาเหนธรรม” เกอบจะในฉบพลน จน “ไมอยากเชอเลยวาวธคดทถกตองนนสามารถทจะชวยใหความโศกเศรา ความหงดหงด อดอด ความเสยใจของมนษยลดลงไปไดมากทเดยว” ตอจากนน มสเจนนวฟ ยงชวาจะตองเชอมนวาแมตาบอดกสามารถท�าอะไรตออะไรได โดยไดยกตวอยางคนทประสบความส�าเรจมากมาย เชน อาจารยวรช ศรตลานนท คนตาบอดคนแรกของไทยทจบปรญญาตร จากคณะอกษรศาสตรจฬาฯ ขณะนนเปนอาจารยสอนหนงสอทโรงเรยนสอนคนตาบอดทอาจารยวรยะจะไดรบการดแลจากอาจารยวรชดวย ฯลฯ ระหวางแมอธการคยกบอาจารยวรยะ ทานมงานอนแทรกเขามาเปน ระยะๆ เชน มหนงสอมาใหเซน มผศรทธามาบรจาค มแขกมาพบ แตหลงเสรจภารกจเฉพาะหนาทานกจะกลบมาคยกบอาจารยวรยะตอ ท�าใหอาจารยวรยะยอมรบวา “ทานทงสองไดเปลยนชวตของผมจากคนทหมดหวง ทหมดอาลยตายอยากในชวตทโศกเศราหดหทพรอมจะรองไหไดทกเมอ มาเปนคนทมความหวงและมพลงทจะตอสกบชวตตอไป” นอกจากเปลยนทศนะตอชวตและชใหเหนศกยภาพของคนพการ

แมอธการและมสคอลฟลด ยงชหนทางการพฒนาตนเองใหใชชวตแบบพอเพยงรกงาน กนอยอยางเรยบงาย รจกจดการทรพยสน รจกการความสมพนธกบผอนตองไมท�าใหผอนเดอดรอน และสดทายคอการฝกฝนตนเองในสวนความสมพนธกบพระเจา รจกการใชเวลาใหเกดประโยชนสงสด อาจารยวรยะไมเชอวาคนพการสามารถชวยผอนได แมอธการกชแนะวา เรองแรกคอใหยม เพราะ “การยมของคนตาบอดนนไดชวยใหหลายคนไมฆาตวตาย และไดชวยใหหลายคนไมทอแทกบชวต แตมพลงทจะตอสกบชวตตอไป...” การสนทนากบมสคอลฟลดนน ภาษาองกฤษทอาจารยวรยะเรยนมาหลายปจาก “บานนอก” แทบไมชวยอะไรไดเลย ตองมแมอธการชวยแปลตลอดแตตอมาอาจารยวรยะกฟนฝาอปสรรคนจนไดไปศกษาตอในสหรฐและจบมาไดดวยด เรองอกษรเบรลล ประสบการณแรกของอาจารยวรยะคอไมคดวาจะเรยนได แตหลงจากคอยๆ เปลยนทศนะการมองชวตและดวย

36 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 37

การฝกฝนไมนานเรองน กกลายเปนเรองงาย เรองการใชพมพดด นวกลางและนวนางมอซายทขาดไปพรอมสวนทเหลอทถกจ�ากดการเคลอนไหวเพราะการยดของแผลเปน มสคอลฟลดกชวยใหไดรบการผาตดแกไขจากหนวยแพทยในกองทพสหรฐทมาประจ�าการในประเทศไทย ท�าใหสามารถพมพดดไดอยางคลองแคลวในเวลาตอมา อยางไรกด หนทางชวตยอมมไดโรยดวยดอกกหลาบอาจารยวรยะตองประสบปญหาตงแตวนแรกๆ เมอถกเพอนคนตาบอดชนจนลมปากเจอ เพราะไปกดขวางทางเขา ไมเดน “ชดซาย” ตามกตกา เรองนท�าใหอาจารยวรยะถงกบทอไปพกหนงเลย เพยงเดอนเศษทอยในโรงเรยนสอนคนตาบอด แมอธการกเรยกอาจารยวรยะไปพบแจงวาจะสงไปเรยนหนงสอรวมกบคนตาดทโรงเรยน เซนตคาเบรยล โดยใหไปตงตนเรยนซ�าชน มศ.2 แทนทจะเปน มศ.3 ทเคยเรยนมาแลว ทงนเพราะชน มศ. 2 มคนตาบอดเรยนอยดวย 4 คนจะไดชวยกน และจะตองเดนทางไปกลบเอง และตองชวยตวเองแทบทกอยาง การไดรบเลอกใหไปเรยนทเซนตคาเบรยลนถอเปนรางวลอยางด เพราะปกตนกเรยนทจบ ป.7 ทโรงเรยนสอนคนตาบอดจะไดรบการพจารณา

การตาบอด เปนเคราะหกรรม ทรายแรงทสด

ทผมเคยประสบ แตการตาบอด กไดสรางโอกาสทด

ทสดใหกบผม

“

”

38 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 39

แยกเปน 3 กลม ถาเรยนไมเกงกจะใหเรยนทโรงเรยนตอไป ถาเรยนไมดและโตแลวกจะสงไปเรยนฝกอาชพทศนยฝกอาชพคนตาบอดปากเกรด ถาเรยนเกงจงจะสงไปเรยนรวมกบเดกทวไป อาจารยวรยะจงตองออกไปเผชญโลกภายนอก ตองพบเจอปญหามากมาย เชน เดนตกทอจนบาดเจบ ถกเพอนลอ ไมเทาขาวไปท�าใหคนตาดสดดจนลม ไมเทาหก เดนคล�าทางไปจบหนาอกผหญงเขาโดยบงเอญจนถกตอวาอยางแรง ฯลฯ แตอาจารยวรยะกฟนฝามาได เทอมแรกสอบได 59 % แมคะแนนไมดแตกผาน ขณะทเพอนนกเรยนทงตาดตาบอด สอบตกถงครงชน ตอมาสอบไดถง 80 % ไดท 3 ของหอง ตอมาแมอธการและมสคอลฟลดไดเรยกอาจารยวรยะไปพบ สอนใหรจกตงเปาหมายชวตและหนทางสเปาหมายนน พรอมกบใหการบานไปคดวา จะตงเปาหมายในชวตของตนเองอยางไร อาจารยวรยะกลบมาศกษา ใครครวญ พดคย ปรกษาหารอ จนในทสดกไดค�าตอบทแนวแนคอ 1) จะประกอบอาชพทางดานกฎหมาย ไมไปขายลอตเตอรเหมอนคนตาบอดโดยมาก 2) จะอทศชวตตอสใหคนตาบอดมศกดศรและมสทธเทาเทยมกบบคคลอน เพอสบทอดอดมการณของแมอธการและมสคอลฟลด แมอธการและมสคอลฟลดฟงแลวกสอบถามถงเหตผลทตดสนใจเชนนน และไดเตอนใหทราบวาจะตองประสบอปสรรคขวากหนามอกมาก ดงตอมามผใหญมา

เตอนวากฎหมายเมองไทยไมอนญาตใหคนตาบอดมอาชพทางกฎหมาย ทงเปนผพพากษา อยการ ทนายความ หรอแมแตรบราชการเปนอาจารยสอนกฎหมาย จงแนะน�าใหเรยนทางอกษรศาสตรเหมอนอาจารยวรชแทน แตอาจารยวรยะกยนยนหนกแนนทจะเปนผบกเบก สานฝน และตอสตอไป เพอใหบรรลความฝน อาจารยวรยะไดวเคราะหปญหาและวางแผนยทธศาสตรอยางเปนระบบ เรมจากการตงใจศกษาเลาเรยนใหดทสด จนไดไปเรยนตอชน มศ. 4 - 5 ทโรงเรยนอสสมชญ บางรก แมจะตองเจอปญหามากมาย โดยเฉพาะตองเรมเรยนปพนภาษาฝรงเศส เพอใหเขาเรยนไดโดยทางโรงเรยนก�าหนดคะแนนสอบผานไมต�ากวารอยละ 80 ซงนบวาสงมาก แตอาจารยวรยะไมทอและท�าคะแนนไดถงรอยละ 88 เมอเตรยมซกซอมเดนทางไปโรงเรยน กอนโรงเรยนเปดเทอมกเจอครอาวโสทไมเหนดวยกบการรบนกเรยนตาบอดเขาเรยน มาขดขวางและประกาศตอตานแตดวยความชวยเหลอของแมอธการและมสคอลฟลด รวมทงความเมตตาและทศนะอนกาวหนาของผบรหารโรงเรยนอสสมชญเอง ในทสดอาจารยวรยะกสามารถเขาเรยนได และเมอจบ มศ. 5 กท�าคะแนนไดด จน “ตดบอรด” อนดบท 24 ของประเทศ เปนขาวฮอฮาไปทว ในขณะทโรงเรยนดงๆ ของรฐบาลปฏเสธทจะรบคนตาบอดเขาไปเรยน เพราะไมตองการเปนภาระและเปน “ตวถวง” ผลการเรยนโดยรวมของโรงเรยน

40 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 41

นอกจากเลาประสบการณอนทรงคณคา สะทอนถงการเอาชนะความสนหวงและความพการไดดวยความมานะบากบน โดยมผชทางและสนบสนนชวยเหลอทด อาจารยวรยะไดบนทกค�าสอนอนทรงคณคาของแมอธการโรสมวรและมสคอลฟลดไวอยางด และไดสรางชวตของตนขนอยางงดงาม จนพดไดวา “การตาบอดเปนเคราะหกรรมทรายแรงทสดทผมเคยประสบ แตการตาบอดกไดสรางโอกาสทดทสดใหกบผม” ท�าใหผมไดพบคนดๆ อยางซสเตอร โรสมวร และมสเจนนวฟคอลฟลด และไดรหลกธรรมดๆ จากทานทงสอง..... สจธรรมแทคอ เคราะหมกสรางโอกาส แตความประมาทกอใหเกดเคราะห โอกาสหรอเคราะหอยทตวเรานนเอง ดวยเหตนเองพระคณเจา พระธรรมปฏก (ป.อ.ปยตโต) จงกลาวเตอนสตพวกเราอยเสมอ ‘คนฉลาดท�าเคราะหใหเปนโอกาส สวนคนประมาทท�าโอกาสใหเปนเคราะห’ ”

หลงจบชนมธยมศกษาตอนปลาย อาจารยวรยะกสามารถสอบเอนทรานซเขาธรรมศาสตรไดตามเปาหมาย และผลการเรยนกดเยยมไดเปนท 2 ของชน แพเพอนสนทคอ ชยวฒน สถาอนนต ซงไดท 1 เพยงคนเดยวเทานน ปตอมาจงไดเขาเรยนในคณะนตศาสตรสมปรารถนา เมอเรยนจบกสอบไดท 1 ของคณะ ชนะคนตาดทงหมด ไดรบพระราชทานทนภมพล และตอมาไดบรรจเปนอาจารยทคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตรสมความตงใจ นบเปนคนพการทเปนขาราชการพลเรอนคนแรก ตาม พรบ. ขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2518 ทไดแกไขเปดโอกาสใหคนพการรบราชการได โดยก�าหนดวา ผทจะขาดคณสมบตจะตอง “ทพพลภาพจนไมสามารถปฏบตงานได” เทานน ระหวางเปนนกศกษาทธรรมศาสตร อยในชวงตอสเพอประชาธปไตย ตอกบยค “ประชาธปไตยเบงบาน” อาจารยวรยะไดรวมขบวนการนกศกษาอยางเขมแขง เมอเขารบราชการแลวกไดท�างานดวยความตงใจมงมนตามเปาหมายในชวตทไดตงไวจนมผลงานเปนทประจกษในระดบชาตมากมาย โดยไดไปศกษาตอจนจบปรญญาโทสาขากฏหมายภาษอากรจากมหาวทยาลยฮารวารด หนงสออตชวประวตของอาจารยวรยะ นามศรพงษพนธ เลมน

42 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 43

โอโตทำเกะ ฮโรทำดะ ผเกดมำ

“ไมครบหำ”

ค�าวา “ไมครบหา” เปนส�านวนญปน หมายถงภาวะรางกาย “ไมสม ประกอบ” คลาย “อาการไมครบ 32” ของไทย ญปนเรยกคนรางกายไม สมประกอบวา ไมครบหา เพราะคนปกตจะมหาสวนคอ หว 1 แขน 2 ขา 2 รวมเปน 5 หนงสอ “ไมครบหา” เปนอตชวประวตของ “โอโตทาเกะ ฮโรทาดะ” ซงมรางกายไมสมประกอบในลกษณะ “ไมครบหา” อยางชดเจน เพราะแขน

เรองเลำจำกหนงสอ “ ไมครบหำ”

โอโตทำเกะ ฮโรทำดะ เขยน

พรอนงค นยมคำ แปล

44 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 45

ขาทง 4 ขาง “กด” หมด มลกษณะเหมอน “มนฝรง” ยาวราว 10 เซนตเมตรงอกออกมาจากไหลและสะโพก แมจะพการรนแรงขนาดน แตโอโตทาเกะ ฮโรทาดะ ประกาศอยางชดเจนวา “ผมเกดมาพการ...แต...ผมกมความสขสนกทกวน” หนงสอเลมนเขยนขนอยางสนกสนานตลอดเลม และอยาง “มออาชพ” โดยแท เพราะอานสนก เราใจ ชวนตดตามดวยเนอหาทกระชบ ฉบไว เตมเปยมดวยสาระ สงดวยคณคา อยางแทจรง โดยเฉพาะเมอไดฝมอแปลของพรอนงค นยมคา นกแปลวรรณกรรมญปนฝมอเยยม ทงานแปลทกเลมสงดวยคณภาพ ทงความถกตอง สละสลวย ประณต งดงาม เพราะแปลทงดวยใจรกและดวยฝมอท “เขาขน” อยางแทจรง หนงสอเปดฉากชวตตงแตวยเดกโดยพดถงความพการของตนอยางสนกสนาน ไมมกลนอายของความทกขหรอความนอยเนอต�าใจแตอยางใดเลย เมอเขาโรงเรยนอนบาลเพอนๆ พากนแปลกใจ “เมอเหนผมทไร ทกคนจะเขามาตอมเหมอนมด บางคนแตะแขนขาของผมดแลวระดมค�าถามไมหยดวา ‘ท�าไม? ท�าไม?’ ผมกจะอธบายวา ‘ผมไมสบายในทองแมกเลยไมมแขนไมมขา’ เดกๆ กจะพดวา ‘เหรอ’ แลวยอมรบเปนเพอนดวยกน”

เมอยงเปนทารกเขามปญหาไมยอมนอน กลางคนกเอาแตรอง กลางวนกไมคอยนอน ท�าใหแมตองเหนดเหนอยทงกลางวนกลางคน และเขากไดรบฉายาวา “นโปเลยน” เพราะพระจกรพรรดองคนน “นอนเพยงวนละ 3-4 ชวโมงเทานน” ปญหาแรกทเขาตองประสบคอหาโรงเรยนประถมรบเขาเรยนยาก มโรงเรยนหนงยอมรบแต “คณะกรรมการการศกษา” ของจงหวดให “ทบทวน” เพราะมองไมออกวาเดกจะเรยนไดอยางไร จะเขยนหนงสอและรวมกจกรรมตางๆ ไดอยางไร จนแมตองพาเขาไปแสดงตวตอคณะกรรมการ เพอยนยนวา “เดกคนนท�าอยางนไดนะคะ” และเขากไดแสดงใหคณะกรรมการดดวยความภาคภมใจ “เอาดนสอหนบไวระหวางแกมกบแขนสนๆ แลวเขยนอกษรใหด เอาชอนและสอมวางไวรมจาน แลวตกอาหารกนโดยใชกฏของแรงงด ใชปากคาบกรรไกรไวขางหนงแลวใชแขนกดอกขางไว พรอมกบขยบใบหนาเพอตดกระดาษ และแสดงทาเดนดวยขาสนๆ โดยรางของผมยงอยในรปตว L เหมอนเดม” ในทสดคณะกรรมการกอนญาตใหโรงเรยนรบเขาเขาเรยนโดยคร ทาคาง ซงมประสบการณสงจนไดฉายาวาคณครคณปเสนอตว “ขอเปนครประจ�าชนใหเอง” ซงครทาคางตองใชประสบการณและความพยายามอยาง

46 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 47

สงฟนฝาปญหาอปสรรคมากมายทงจากตวของโอโตทาเกะ และปญหาจากเพอนรวมชน สงทนบวากาวหนาทสดคอความพยายามใหลกศษยพฒนาตวเองใหใกลเคยงเดกปกต โดยตงกตกา “หามชวยเหลอ” และตอมาไมอนญาตใหใช “เกาอลอ” ไฟฟา เพอชวยการเคลอนไหวซงหลายคนคดคาน แตคณครปกไมยอมฟงดวยเหตผลหนกแนน “อยากจะเอนดตอนนสกเทาไรกท�าได แตวนหนงเดกคนนจะตองเผชญชวตตามล�าพง หนาทของครคอจะตองคดวาจ�าเปนตองท�าอะไรใหกบเดกในปจจบนเพออนาคตในวนขางหนาของเขา” ตอมาโอโตทาเกะยนยนวาคณครปถกตอง “หากผมใชเกาอลอไฟฟาตลอดมาตงแตเรมเขาโรงเรยนประถม ผมจะตองกลายเปนคนพการทไมสามารถแยกจากเกาอลอไฟฟาไดเลย และถาเปนเชนนน ลองวาดภาพชวตประจ�าวน คงจะแตกตางกบชวตปจจบนมากโข ความรสกสบายใจกคงจะแตกตางกนดวย ดเหมอนคณครตงใจเขมงวดกบผม ยอมใหโอโตทาเกะคดวาเปนครด และอยากเปนครทลกศษยพดในภายหลงวา “ครดแตดใจทไดเปนศษยในชนของคณครทาคาง ความเขมงวดทแทจรงคอความเมตตาทแทจรง พอคดถงคณครทาคาง ความหมายของค�าพดประโยคน เสยดแทงลกเขาไปในใจ”

ทงๆ ทมขอจ�ากดอยางมาก แตวชาทโอโตทาเกะชอบคอพลศกษา เขาพยายามรวมท�ากจกรรมกบเพอนๆ ทกอยาง ตงแต กายบรหาร วง โหนบาร กระโดดเชอก ซงเพอนๆ กชวยกนคดหาวธใหเขารวมกจกรรมโดยสราง “กตกาโอโตจง” ก�าหนด “แตมตอ” ให ซงหลงจากเรยนรวมกนมาหนงป ทกคนกเขาใจเขาและรวา “ถาก�าหนดแตมตอให โอโตจงกจะรวมกจกรรมทกอยางไดเหมอนทกคน” เขาท�าไดแมกระทงรวมปนเขาโอโบอนสงชนในกจกรรมเดนทางไกลรวมกบเพอนๆ ไดขนไปจนถงยอดเขา ไดกนขาวปนบนยอดเขาโคโบซงโอโตทาเกะเหนวาเปนการกนอาหารทอรอยทสด ยงกวาความพการรนแรง ชวงวยแหงการเจรญเตบโต กระดกแขนของโอโตทาเกะเจรญเรวจนท�าทาจะทะลปลายแขนท�าใหเกดอาการปวดทรมานมาก สงทเคยท�าไดหดหายไปทละอยาง จนตองเขารบการผาตดหลายครง แตละครงตองอยโรงพยาบาลนาน การไมมแขนขาท�าใหตวเลกตองปรบขนาดยาสลบใหเหมาะสม และไมมหลอดเลอดตามแขนขาใหแทงน�าเกลอ ตองไปใหบรเวณล�าคอ เพมความหวาดเสยวมากขน แมเมอจะเขาหองผาตดเขาพยายามจะรกษาฟอรมไมรองไห แตพอบานประตหองผาตดปดพนหนาน�าตาพอแมกไหลเปนทาง หลงผาตดตองเขาเฝอกและอยใน โรงพยาบาลนานแรมเดอน ขณะนนเขายงเรยนชนอนบาลและประถม นอกจากความกลวการผาตดและความเจบปวดทรมานแลว ยงตองเผชญกบ

48 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 49

ความเหงารนแรง คณครทาคางทราบเรองจากแมและกงวลใจมาก จงชวนเดกนกเรยนเขยนจดหมายถงโอโตทาเกะ ปรากฏวาเดกทกคนกรสกและลงมอท�าบางอยางไปแลว เชน เวยนสมดโนตใหเพอนๆ เขยนถง พบนกกระเรยนใหครบพนตว เอาขนมปงไปฝากเยยมทบาน ซงโอโตทาเกะยอมประทบใจมาก เพราะ “ความรสกของทกคน คอก�าลงใจชบชวตผมในโรงพยาบาล” คณครทาคางเปนครประจ�าชนของโอโตทาเกะอย 4 ป กเกษยณอาย ไดคณครโอกะ มาเปนครประจ�าชนคนใหม คณครโอกะเปนคนรางใหญ สมยเรยนหนงสอเคยเปนนกกฬาอเมรกนฟตบอลและเคยอาสาเปนครประจ�าชนโอโตทาเกะตงแตแรก แตครใหญเหนวาประสบการณยงนอยส�าหรบ ชนเรยนทมเดกทตองการความชวยเหลอมากอยางโอโตทาเกะ จงเลอกคณครทาคางท�าหนาทอยจนเกษยณอาย เมอคณครโอกะเขามาท�าหนาท ครประจ�าชน โอโตทาเกะเรมม “ปญหา” กบเพอนๆ มากขน เพราะเพอนๆ ทกคนพากนเตบโตจนรปรางแตกตางจากโอโตทาเกะมาก แนวคดของคณครทาคางทจะใหโอโตทาเกะท�าเหมอนเดกคนอนทกอยางจงเรมมปญหามากขน แมจะใชระบบ “แตมตอ” กตาม คณครโอกะสงเกตเหนความล�าบากของโอโตทาเกะทตองชวยท�าความสะอาดหองเรยนเหมอนเพอนๆ แตท�าไดเพยงเอาผาขรวแหงหนบไวทขาแลวถหอง จะใชผาขรวเปยกกไมไดเพราะขาทสนมากจะท�าใหกนเปยกไปดวย คณครโอกะจงเปลยนแนวคดในการสราง

พฒนาการของโอโตทาเกะใหม โดยใหโอโอทาเกะท�าหนาทแตกตางจากเพอนๆ วธการแรก คอ น�าเครองพมพคอมพวเตอร ทเรยกวา เวรดโปรเซสเซอร มาใหโอโตทาเกะหดพมพ แลวท�าหนาทพมพเอกสารของหองเรยน เหมอนเปนเลขานการของชน และเพอเปนการจงใจกตงเปนบรษท “โอโตฮโรการพมพ” โดยน�าตวแรกของชอนามสกลโอโตทาเกะมาตงชอ “บรษท” ใหโอโตทาเกะเปนประธาน ปรากฏวาโอโตทาเกะเรยนรและท�าหนาทไดดจนสามารถชวยพมพเอกสารของหองเรยนรวมทงของหองเรยนอนๆ ไดมาก ตอมาคณครโอกะกชกชวนโอโตทาเกะลงแขงขนวง 100 เมตร แตเพราะระยะทางขนาดนนเขาตองใชเวลาวงถง 2 นาท ขณะทเดกคนอนทวงชาทสด จะใชเวลาแค 20 วนาท จงตกลงใหโอโตทาเกะตงตนวงทจด 50 เมตรแทน โอโตทาเกะตองฝกซอมกบมโนรเพอนสนทอยางหนก ในทสดกวงถงเสนชยจนได ทามกลางเสยงเชยรของเพอนๆ ครและผปกครอง แมจะเขาทโหล แตกไดรบเสยงปรบมอกกกอง

50 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 51

สงทยากทสดส�าหรบโอโตทาเกะทจะตองท�าใหไดคอการวายน�า ซงทางโรงเรยนก�าหนดใหนกเรยนชนประถม 6 จะตองวายน�าใหไดระยะทาง 25 เมตร สภาพรางกายทสงเพยง 70 ซม. ขณะทสระน�าลกกวาหนงเมตรท�าใหเขาหยงไมถงพน จงลงสระน�าคนเดยวไมได เมอน�าสาดใสหนากไมสามารถใชแขนปาดน�าออกได เปนผลใหโอโตทาเกะมอาการ “กลวน�า” ตงแตแรก แตครกไมลดละ ไดใชความพยายามจนเขาคอยๆ เรยนรวธลอยตวจนเรมวายได แตตลอดหาปแรกเขาวายไดระยะทางไกลแค 6 เมตรเทานน เดกคนอนเมอวายไปสกครงทางเกดหมดแรง กสามารถพกโดยยนบนพนสระ กอนจะวายตอไปจนครบ 25 เมตร แตโอโตทาเกะท�าเชนนนไมได ในทสดตองใชแผนโฟมชวยใหลอยตว จงวายจนถงได โดยใชเวลาถง 1 นาท 57 วนาท ซงเปนทโหลในชน แตเพอนๆ ทงในชนและจากโรงเรยนอนพากนปรบมอให คณปาผปกครองคนหนงทไปในงานวนนนถงกบรองไหเลย ทางดานการพฒนาสมอง คณครโอกะใชวธใหเดกนกเรยนสอบแขงขนวดอนดบความเกงอกษร “คนจ” ปรากฏวาโอโตทาเกะไดแชมปเปนประจ�า เพราะขอจ�ากดของรางกายท�าใหไดอยบานมากกวาเพอนๆ หลงเลกเรยน จงมเวลาคนหาค�าศพทจากพจนานกรมไดมากกวาเพอนๆ เหนออนใด ความพการของโอโตทาเกะซงคณครก�าหนดใหเพอนๆ

ทกคนใหความชวยเหลอ ไดปลกฝงใหเดกนกเรยนในชนเปนคนใจดอยางชดเจน คณครโอกะบอกวา “เพราะหองเรามฮโร เวลามใครเดอดรอน เรากจะชวยกนโดยธรรมชาต เปนหองทมความเมตตาดจรงๆ” ประสบการณเชนเดยวกนนเกดกบเพอนของโอโตทาเกะ ซงท�างานเปนครพเลยงเลาใหเขาฟงวา “เมอเรมฤดใบไมผลปน มเดกดาวนซนโดรมมาอยในความดแลของฉน ตอนแรกๆ เดกในหองกตกใจ ไมกลาเขาใกล แตพอเวลาผานไปสกเดอนสองเดอน หองของเรากเกดบรรยากาศของความมเมตตาขนมา โดยมเดกคนนนเปนศนยกลาง” ในทสดโอโตทาเกะกเรยนจนจบชนประถมศกษาไปไดดวยด และเขาสระดบมธยม ซงโรงเรยนมธยมโองะรบโอโตทาเกะเขาเรยนโดยไมมปญหาอะไร คงเพราะตอนประถมปลาย โอโตทาเกะไปโรงเรยนเองโดยไมตองมใครตองดแล และยงสนกสนานกบชวตในโรงเรยนยงกวาคนอน พอเขาเรยนชนมธยม เดกนกเรยนตองเขารวมกจกรรมชมรมตางๆ โอโตทาเกะท�าเซอรไพรสใหแกทกคนโดยเฉพาะพอกบแมโดยการสมครเขาชมรมบาสเกตบอล รางทเตยมากเปนขอจ�ากดอยางยง แตเขากขยนฝกซอมจนวงเลยงลกและสงลกได เรมจากหดเลยงลกอยกบท ตอดวยการวงเลยงลกจากมอซายทถนด เรมหดเลยงลกดวยมอขวา และสลบซายขวาจนครให

52 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 53

ลงแขงขนได แนนอนวา เขาท�าใหทมมสภาพเหมอนลงแขงแค 4 คน สกบอกทมซงมครบ 5 คน แตทงโคชและเพอนรวมทมตางพรอมใจใหเขารวมทมลงแขง นอกจากกจกรรมกฬาแลว โอโตทาเกะยงเขารวมกจกรรมดาน “วฒนธรรม” อยางแขงขน ถงขนลงสมครเปนผ แทนของชนในคณะ “กรรมการบรหารดานวฒนธรรม” โดยแขงขนกบเพอนทอยในแมนชนตรงขามบานของเขา คแขงของเขาเปนนกเรยนเกง และยงเปนหนงใน “สามหวโจกประจ�าหม 1” ในชนดวย คะแนนเสยงของทงคสสกน ซงในทสดโอโตทาเกะสามารถเอาชนะได แตชนะแลวกไมสบายใจ เพราะบานของทงสองอยใกลกน เวลากลบบานกไปทางเดยวกน แตนายนดทเพอนยอมรบ ความพายแพโดยดษฎและแสดงออกโดย การบอกวา “วนนเราจะไปเลนบานนายนะ” เมอไปถงกบอกแมโอโตทาเกะวา “คณปาฮะ ผมแพโอโตซะแลว แพแคนดเดยวเอง นาเจบใจจงฮะ” แมตอบวา “แลวยงอตสาหมาเลนดวยเหรอ? ดจงนะ เดกผชายนไมเรองมากด” โอโตทาเกะเขยนถงเพอนคนนอยางนารกมาก วา “ไมใชหรอกครบ ไมใชเพราะเปนผชายแลวไมเรองมาก อยางทแมผมคด แตเขาค�านงถงความรสกของผม จงสทนอดกลนความรสกเสยใจเอาไว ตอนนเพอนท�าอะไร อยทไหนนะ? ไดเรยนหมอตามทเคยใฝฝนหรอเปลานะ? คนอยางเพอนรบรองวาเปนหมอทดแนนอน”

ความพการของโอโตทาเกะซงคณครก�าหนดใหเพอนๆ ทกคน

ใหความชวยเหลอ ไดปลกฝงใหเดกนกเรยนในชน

เปนคนใจดอยางชดเจน

“

”

54 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 55

ในชวงมธยมตนนนเอง โอโตทาเกะพบ “ฮโร” ของเขาซงมาจากโรงเรยนประถมเดยวกน แตไมเคยเรยนหองเดยวกน เมอขนไปเรยนชนมธยม “ยตจง” เรมเบอเรยน โดดเรยน แอบสบบหรและมพฤตกรรมแบบ “นกเรยนนกเลง” โอโตทาเกะ มองความแปลกแตกตางนนเปนเสนหดงดดอยางมาก จนเรมโดดเรยนไปกบยตจง ซงชวนเขาสบบหร แตเขาปฏเสธ และยตจงกไมคะยนคะยออก โอโตทาเกะ “รสกผดเหมอนกนทโดดเรยน แตความสขทไดอยกบเขา พดเอาความรสกผดของผมหายไปหมด” ครเตอนโอโตทาเกะวา “อยาไปเกยวของกบหมอนนนะ” และเตอนยตจงวา “อยาไปยงกบโอโตทาเกะนกนะ” ในสายตาของครและคนทวไปมองวายตจงเปน “เดกเลว” แตโอโตทาเกะมองวาเขาไมใช “คนเลว” แนนอน สดทายยตจงกเรยนไมจบ ตองออกจากโรงเรยนกลางคนขณะเรยนอยชนมธยมปลาย แตเขากไมไดเสยคน และกลายเปนชางไฟฟาทกลบตดผมเรยบรอยและยอมผมใหกลบเปนสด�าดงเดม แมโอโตทาเกะจะสมเสยงทไปคบและชมชมกบ “นกเรยนนกเลง” อยางยตจง แตดานดกคอ สถานะทเปนคนเรยนเกงจนเปน “คนเดน” และมลกษณะ “อวดด” จนอาจมเดกบางคน “หมนไสไอเดกพการนน” แตเขากไมเคยถกใครรงแกเลย

ในชนมธยมตนนนเอง แมจะพการอยางมาก แตความเดนความดงของโอโตทาเกะกท�าใหนกเรยนหญงรนนองเขยนจดหมายบอกรก เรมจากฉบบแรก และตอมาอกหลายฉบบถงขนโอโตทาเกะมอบ “กระดมเมดทสอง” ให กระดมเมดทสองของเครองแบบนกเรยนชาย “คอเมดทอยใกลหวใจทสด นกเรยนหญงจงมกขอจากคนทเธอชอบในวนจบการศกษา” แมในทสด โอโตทาเกะจะ “ไมสามารถตอบสนองความรสกของเธอได” แตเธอคอผลบปมดอยความพการของเขาในเรองความรก “เธอคอผทท�าใหผมเกดความกลาหาญตอความรกในภายหลง” จากมธยมตน กถงเวลาหาโรงเรยนมธยมปลายทดทสด โอโตทาเกะฝนอยากเขาโรงเรยนมธยมโทยามะ สงกดมหานครโตเกยว ซงเปนโรงเรยนเกาแกมประวตยาวนานกวารอยป แตคนทจะเขาโรงเรยนนไดคะแนนตองสงมากทกวชา คะแนนหลกทง 5 วชา ไดแก ภาษาองกฤษ ภาษาญปน คณตศาสตร สงคมศกษา และวทยาศาสตร โอโตทาเกะท�าไดดมาก แตคะแนนทฉดมากคอพลศกษาเพราะเขาไดเพยง 1 จากเตม 5 ฉะนนเขาตองท�าคะแนนวชาอนๆ ใหสงลว นอกจากนนบานเขายงอยไกลจากโรงเรยนมาก จงแทบเปนไปไมไดทเขาจะเดนทางไปโรงเรยนเปนประจ�าทกวน แตแลว ทกอยางกเปนไปได เมอพอของเขาตดสนใจยายบานไปอยใกลโรงเรยน ซงกวาจะหาบานใหมไดกแสนยาก เพราะทางเขาตองไมเปนขนบนได ถาอยชน

56 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 57

สองตองมลฟท ตรงทางเขาตองมทวางส�าหรบไวเกาอลอ เวลากมจ�ากด แตในทสดพอกหาจนได และรบท�าสญญาเพราะมรายอนมาตดตอไวดวย แรงกดดนจงอยทโอโตทาเกะจะตองสอบเขาใหได ซงในทสดโอโตทาเกะกท�าได พอแมบอกภายหลงวา ทตกลงท�าสญญากเพราะ “มนใจในตวลกชาย” พอเขาโรงเรยนมธยมโทยามะ

ได โอโตทาเกะกท�าตามความฝนอกขนคอ ขอสมครเขาชมรมอเมรกนฟตบอล ซงปกตจะตองเปนคนปกตรางกายใหญโตเทานน แตเพราะความฝงใจกบค�ากลาวของศลยแพทยคนหนงทผาตดใหเขา บอกวา “พวกอเมรกนฟตบอลโทยามะนาทงมาก” ในทสดทกฝายกหาหนาททเหมาะสมใหแกเขาได เพราะแมอเมรกนฟตบอลจะตองตอสกนดวยพลก�าลงมหาศาล แต “พลงปญญา” กมความส�าคญไมแพกน โอโตทาเกะไดรบมอบหนาทดาน “ขอมล” ของคตอส โดยรวบรวมขอมลใหรอบดานปอนเขาคอมพวเตอร น�ามาวเคราะหเพอวางแผนการเลนของทม โอโตทาเกะยงไดรบอนญาตพเศษใหเขารวมประชมเวลาโคชตดสนต�าแหนงของผเลนนองใหม และบางครงกท�า

หนาทดแลการฝกซอมดวย และแลวสงทไมคาดฝนกบงเกดขนเมอทมของ โทยามะสามารถพชตแชมปโตเกยว ซงนบเปนครงทสองในประวตศาสตรของโรงเรยนโทยามะ แตไมสามารถไปถงฝน “แชมปคนโต” คอแชมปภาคตะวนออกของเกาะฮอนชได โรงเรยนมธยมโทยามะไมไดมงการเรยนการสอนในชนเรยนเทานน ทกปในเดอนกนยายนจะม “เทศกาลโทยามะ” ซงนกเรยนปหนงจะเปนผจดแสดงนทรรศการ ปสองจดแสดงละคร และปสามจะตองผลตภาพยนตรหองละ 1 เรอง เพอนๆ เชยรใหโอโตทาเกะสมครเปนผก�ากบ แตโอโตทาเกะรดวา เพอนชอ มชโอะมความรความสามารถดกวาตนมาก จงไมยอมท�าตามแรงเชยรของเพอน หองเรยนจงมมชโอะเปนผก�ากบ โอโตทาเกะเปนผชวยผก�ากบ โอโตทาเกะพงพอใจในหนงและผลงานชนนมาก โอโตทาเกะมไดเรยนเกงไปทกวชา การทเขามงมนทมเทใหแกชมรมอเมรกนฟตบอล ท�าใหคะแนนบางวชาของเขาต�ามาก วชาคณตศาสตร ซงเปนวชาทเขาไมชอบ คะแนนเตม 200 เขาเคยสอบไดแค 7 คะแนน โอโตทาเกะกเหมอนเดกคนอนๆ ทมความฝนอยากเปนโนนเปนนมาตงแตยงเดก เรมจากอยากเปนนกเบสบอลทงๆ ทมแขนขากด ตอมาตอน

58 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 59

เรยน ป.3 ป.4 อยากเปนนกเลนหมากรกอาชพ พออยชน ป. 6 จๆ กอยากเปนประธานาธบดสหรฐอเมรกา ถงชนมธยมตนอยากเปนทนายความ เพราะตอนนนชอบเถยงแมจนแมประชดใหวา “ถาลกชอบตอลอตอเถยง ชอบเอาชนะดวยปากละก เปนทนายความซะเลยส” โอโตทาเกะฟงแมประชดกเกดอยากเปนทนายความจรงๆ เพราะคดวา “เปนทนายความนเทด” และฝนเชนนนอยหลายป แตพอใกลขนชนมธยมปลายความอยากเปนทนายเกดจางหายไป และเรมเควงควางไมรวาตนเองตองการอะไร และพาลคดตอไปวาเมอ “ไมรวาตวเองอยากท�าอะไรแลวจะเรยนมหาวทยาลยไปท�าไม” เพราะปกใจกบคตชวตทวา “ผมไมยอมท�างาน เพราะไมรจะท�าอะไรดเดดขาด” ความคดเชนนนท�าใหหมดไฟทจะทมเทดหนงสอเพอสอบเขามหาวทยาลยไปดอๆ ขณะทเพอนๆ พากนมงเขามหาวทยาลย บางคนวงหาโรงเรยนกวดวชา แตโอโตทาเกะยงไมรจะไปไหนกบเขา เคราะหดมเพอนคนหนงมาพดวา “โอโต นายนะอดมคตเกนไป อาย 18 ป แคน จะมสกกคนทร วาตวเองอยากจะท�าอะไร จรงอย เราเขามหาวทยาลยเพอเรยนในสาขาทเราอยากท�า ถาใครท�าอยางนไดกดทสด แตเรากอาจจะเขามหาวทยาลยเพอแสวงหาสงทเราอยากจะท�ากไดนนา” ประโยคนเองท�าใหโอโตทาเกะตาสวาง ตกลงใจจะเขามหาวทยาลย

ซงเขาเลงมหาวทยาลยวาเซดะไวแลว เพราะมหาวทยาลยแหงนเปนมหาวทยาลยเอกชนเกาแกทมชอเสยงมาก ขอส�าคญอยใกลๆ โรงเรยน โทยามะ และอยฝงตรงขามหรอเยองๆ บานของเขานนเอง แตจะเขามหาวทยาลยวาเซดะไดไมใชงายๆ ตองแขงขนสงมาก เขาจงตองไปหาโรงเรยนกวดวชาซงกตองไปเจอปญหาใหญ เพราะโรงเรยนกวดวชาโดยมากไม “พรอม” ทจะรบคนพการมากๆ อยางโอโตทาเกะ เนองจากสถานทไมเอออ�านวย ตงแตเรยนจนจบชนมธยม โอโตทาเกะไดรบการดแลชวยเหลอจากคร พอแมและเพอนๆ จนไมรสกวาเปนคนพการ แตพอถงคราวตองหาโรงเรยนกวดวชากเจอปญหาจนรสกวา “นคอครงแรกทผมตองชนก�าแพงในฐานะคนพการ” เคราะหดทสขภาพจตเขาดเยยม จง “เพยงแตรสกแปลกใจเทานนวา ....หมม คนนงเกาอลอเนยล�าบากเหมอนกนนะ” โชคด สดทายโรงเรยนกวดวชาแหงหนงกรบเขาเขาเรยน แตชวงแรกเขายงหวงเทยวสนกสนานกบเพอนๆ ขณะทจะตองทมเทดหนงสอสอบ แลว “จะมหวงหรอ” แมจะมาจากโรงเรยนชนด แตพนฐานความรบางวชาของโอโตทาเกะออนมาก ชวโมงแรกในวชาภาษาองกฤษ อาจารยฟนเรองโครงสรางพนฐานของประโยค คอ ประธาน (S-Subject) กรยา (V-Verb) กรรม (O-Object)

60 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 61

โอโตทาเกะยงไมรเลยวามนหมายถงอะไร หองนอนทบานเขากแคบ ตงไดแตเตยง กบตเสอผาเทานน ไมมทพอใหตงโตะหนงสอ ถาจะดหนงสอทบานกตองลงไปดในหองนงเลน ซงอยขางๆ พอแมซงก�าลงดโทรทศน โอโตทาเกะจงตองใชหองหนงทโรงเรยนเปนทดหนงสอ เมอกลบบานกดการถายทอดเบสบอลกบพออยางสบายอารมณ และเขานอนตงแตสทมเศษ เขามสภาพเหมอนเดกประถมคอ ตองนอนใหพอ ไมเชนนนวนรงขนจะไมคอยมแรง ท�าอะไรไมไหว แตการจดระบบเชนนท�าใหเขาไดดหนงสอวนละมากกวา 10 ชวโมงทกวน และนอนพอดวย แตพอถงวนสอบ ซงเขาสมครสอบเขาถง 5 คณะ ขณะสอบวชาทสอง ในวนแรก เกดปวดฉขนมากะทนหน เนองจากอณหภมหองเยนกวาทคาด และเครยดดวย ท�าใหเสยสมาธอยางมาก สอบเสรจกไมมหวงจะเขาไดสกคณะ พอแมกไมคดวาจะสอบได ตอนนนพอแมไมไดหวงวาเขาจะสอบไดหรอไม ไดแตปรกษากนวาจะปลอบใจลกอยางไรดตอนทเหนลกคอตกกลบบาน ซ�ารายรายการท�านายโชคชะตาทางโทรทศนเชาวนฟงผลสอบ ยงท�านายคนราษเมษอยางโอโตทาเกะวา “จะตองอบอายตอหนาคนจ�านวนมาก” แตผลกลบตรงขาม เขาสอบไดทง 5 คณะ และตองใชเวลาถงหนงสปดาหตดสนใจเลอกเขาเรยนในคณะเศรษฐศาสตรการเมอง มหาวทยาลยวาเซดะ มชมรมตางๆ ใหเลอกถง 2-3 พนชมรม โอโตทาเกะ

เลอกเขา “สมาคมฝกพดภาษาองกฤษ” (English Speaking Society : ESS) ซงเขาทมเทฝกซอมอยางหนกในการประกวดสนทรพจนภาษาองกฤษ แขงขนกบสมาชกทเปนนกศกษาใหมถง 200 คน บางคนเคยไปเรยนตางประเทศมาแลวดวย ผลการแขงขน โอโตทาเกะแทบไมเชอตวเอง เพราะเขาไดชนะเลศ! หลงชนะเลศแสดงสนทรพจน โอโตทาเกะกลาออกจากสมาคมฝกพดภาษาองกฤษ เพราะไมชอบกจกรรมอน เชน ละครภาษาองกฤษ และเปลยนไปเขาสมาคมนกศกษาวชาเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจนานาชาตแทน ไดเขารวมกจกรรมฤดรอนซงเปนกจกรรมใหญใชงบประมาณถงหนงลานเยน เนอหาหลกของงานคอ “ไลฟดไซน” หรอการรวมกนคดออกแบบชวตวา “เราจะมชวตอยางไร” โอโตทาเกะสนกกบงานนมาก และจากงานนเขากเรม “คนพบตวเอง” วาชวตนจะมงท�าเพอคนอนและเพอสงคมไดแคไหน “จะมเมตตาตอคนรอบดานไดเพยงใด จะแลกเปลยนความเขาใจกบคนจ�านวนมากขนาดไหน...ขณะเดยวกนผมตองใหความส�าคญทสดกบตวเองดวย” นอกจากนน โอโตทาเกะยงเรมครนคดวา “คนพการอาจจะท�าอะไรบางอยางไมได แตกนาจะมอะไรบางอยางทคนพการเทานนท�าได และเรมตระหนกวาทแลวมา “ผมไมไดใชประโยชนของความพการทไดรบตดตวมา หรอกลาวอกนยหนงคอมนกลายเปนสมบตทสญเปลา” คนนนเขาคดถงเรองเหลาน

62 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 63

จนตสอง ทงๆ ทปกตเขาจะนอนราวสทมเทานน แตความครนคดคนนน “ผมคงไมมวนลมไปชวชวต” รงขน เหมอนเทพเจาบนดาล มเพอนมาชวนท�ากจกรรม “สรางชมชน” ท “ปลอดสงกดขวาง” (Barrier-free) ส�าหรบคนพการและคนชรา เพอนมาปรกษาเพราะตองการความเหนโดยตรงจากคนพการอยางโอโตทาเกะ งานนจงเหมอน “โอกาสอนดทสวรรคประทานให” งานเทศกาลรกสงแวดลอมชวงฤดรอน (Eco-Summer Festival) ครงแรก มง “การทดลองขยะเปนศนยระหวางเวลาเปดเรยน” ตอมาจงตงเปน “คณะกรรมการสรางชมชนเพอชวตวาเซดะ” ขน โอโตทาเกะเขารวมงานเทศกาลตงแตครงทสอง ท�าหนาทผลตใบปลวโฆษณางาน เพอสงไปยงหนงสอพมพและบานหนงหมนหลง และรบผดชอบ “ทวรเกาอลอส�าหรบเดก” ท�าหนาทบรรยายใหเดกทมารวมงานฟง ดวยความหวงวา “อก 30 ป ชมชนนจะไมมสงกดขวาง” เขาตองแสดงสนทรพจนตอนจบ และตองท�าหนาทยนขอเสนอใหมหาวทยาลยเปนเขตปลอดสงกดขวาง กอนจะยนขอเสนอใหรองอธการบด เขาออกลกเลนวา “เพอนผมเตอนวา ถามหาวทยาลยมอปกรณพรอม นายกจ�าเปนตองเขาเรยนนะซ”

เรยกเสยงหวเราะครนจากผทรมลอม ทานรองอธการบดกเลนมขตอบวา “เราจะพจารณาเรองน เพอไมใหโอโตทาเกะคงมขออางในการไมมาเรยน” เรยกเสยงฮาอกครงจากผฟง ตอมามงานใหญ คอการจดประชมเพอการทองเทยวโดยครงแรกจดในหวขอ “ไมวาใคร ไมวาทไหน กเทยวไดสบาย” คราวนกาวหนาไปอกขน ในหวขอ “จาก Barrier - Free ส Universal Design” จากแนวคดทวา เพราะมสงกดขวางจงตองท�าใหปลอด แตถาเราออกแบบสรางพนทใหใชไดทงคนปกตและคนพการตงแตแรก เรากไมจ�าเปนตองตดตงอปกรณพเศษส�าหรบคนชราหรอคนพการ งานนเปนงานใหญใชงบประมาณถงเกอบ 4 ลานเยน เพอนๆ เสนอใหโอโตทาเกะรบเปนประธาน เขาปฏเสธหลายครง เพราะเพงจะไดยนเรอง Universal Design อายกเพงจะ 20 ป แตในทสดเขากรบหนาท และท�าจนลลวงไปดวยด เพยงแตตอนปดงาน โอโตทาเกะจะตองขนเวทกลาวปดงาน แตเขากลบพดไมออกทงๆ ทปกตเปนคนพดเกง อยางไรกด เพอนๆ กเขาใจด ทกคนรวาเขาเหนอยมาก และขอบคณเขา แทนทจะขอบคณตอบ น�าตาเขากลบไหลออกมาแทนค�าตอบ และ รองไหไมหยดเหมอนเดก สดทาย โอโตทาเกะกบเพอนสมยเรยนกวดวชา 5 คน พากนไปเทยว

64 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 65

อเมรกาเปนเวลา 3 สปดาห และพบวาสหรฐอเมรกากาวหนาเรองผพการกวาญปนมาก ขณะทชาวญปนมองคนพการอยางโอโตทาเกะเปนคนแปลกคนพเศษ คนอเมรกนมองเขาอยางคนปกต สงอ�านวยความสะดวกกพรงพรอมกวามาก แมแตในโรงละครกจดทนงอยางเหมาะสมส�าหรบคนพการ สวนสนกอยางโรงถายภาพยนตรยนเวอรแซลมการจดสภาพแวดลอมสมบรณแบบส�าหรบเกาอลอ โชวทกแหงมทนงส�าหรบเกาอลออยแถวหนาสด และเกาอลอสามารถขนไปรวมการละเลนทกอยางได หองน�าส�าหรบเกาอลอกสะดวก โอโตทาเกะพดถงพอแมอยางนารกมาก พอเปนสถาปนก แตงงานเมออาย 33 มลกเมออาย 35 เพราะมลกคนเดยว พอจงท�าหนาทเปนทงพอและพ “เพอฝกไมใหลกเอาแตใจตวเองเกนไป” “พอเปนคนทมความเปนเดกมากกวาผมอยหลายสวนทเดยว พอทมเบสบอลไจแอนทแพ พอกจะหนาบด เวลามขนมหวานหลงอาหารเกนจ�านวน พอกจะแยงกบผม เวลาดทวกพยายามรองเพลงตามนกรอง ทงๆ ทรองไมเปน” สวนแมนนคณครทาคาง บอกวา “ตามปกตพอแมของเดกพการมกจะเรยกรองกบทางโรงเรยนวา ตองอยางนนตองอยางน แตคณแมของโอโตทาเกะไมเปนเชนนนเลย มอบใหครท�าทกอยาง จงจดการไดงาย” ไมเฉพาะกบครเทานน กบตวลกชาย แมกจะไมเขาไปยงโดยไมจ�าเปน ตอนเขาโรงเรยนใหมๆ เดกจะเขาไปรมลอม

โอโตทาเกะ ซกถามบาง ท�าทาเหมอนลอเลยนบาง ท�าใหคร “หายใจไมทวทอง” แตแมกยงใจเยนบอกวา “เปนปญหาทเจาตวตองแกเอง” เมอโอโตทาเกะบอกแมวาจะไปเทยวตางจงหวดกบเพอน แทนทจะแสดงความเปนหวงซกโนนซกนวาจะไปไดหรอ แมกลบถามทนทวาจะไปเมอไรใหบอกแตเนนๆ เพอพอกบแมจะไดวางแผนไปเทยวระหวางนนดวย ทาททคอยหวงใย มกท�าใหเดกพการรสกถงความพการตงแตอาย 4 - 5 ขวบ แตทาทของพอแมโอโตทาเกะท�าใหเขาอยมาจนอาย 20 จงรสกถงความพการ เมอตองตระเวนหาโรงเรยนกวดวชา หนงสอ “ไมครบหา” น โอโตทาเกะเขยนอยางคนมองโลกในแงดโดยแท และเขยนไดอยางสนก สอดแทรกความคดเรองคนพการอยางแหลมคม ผแปลคอ พรอนงค นยมคา ซงเปนนกแปลฝมอเยยม แปลงานนดวยใจรกอยางแทจรง ดงเธอไดเขยนไวในหมายเหตผแปลวา “สงทมคาทสดในการท�างาน(น) คอก�าลงใจ ในการฟนฝาอปสรรคทงหลาย เมอพบผพการทมชวตอยอยาง สงางาม สงทเราจะไดรบอยางอตโนมต คอ ก�าลงใจในการสชวต ดฉนขออทศงานแปลหนงสอเลมนเพอประโยชนส�าหรบผพการทกทาน”

66 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 67

บรษลกลบผอยในฉำกซอนเรน

ของกำรจดท�ำพจนำนกรมออกซฟอรด

เกรนน�ำ พจนานกรมในโลกปจจบน รวมทงในอนาคตอกยาวนาน คงไมมฉบบใดยงใหญเทาพจนานกรมออกซฟอรด ซงปจจบนมชอวา Oxford English Dictionary(OED) ฉบบทตพมพครงแรก มชอวา A New English Diction-ary on Historical Principles (NED) เรมทยอยตพมพเลมแรกตงแตวนท 29 มกราคม พ.ศ. 2427 จนถงวนท 19 เมษายน พ.ศ. 2471 เปนหนงสอรวม 10 เลม ตอมาในป 2476 ไดจดเลมใหม รวมภาคผนวกทจดท�าเพมขน

68 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 69

รวมเปน 12 เลม ในชวงป พ.ศ. 2515-2529 มการตพมพภาคผนวกออกมาอก 4 เลม โดยเรมจดท�ามาตงแตป พ.ศ. 2498 ท�าการรวบรวมค�าใหมๆทเพมขนตงแตพมพเลมแรก ในป พ.ศ. 2532 ไดตพมพใหม ถอเปนฉบบพมพครงท 2 (OED2) รวมเปน 20 เลม หนารวม 22,000 หนา รวบรวมค�าทงสนกวา 500,000 ค�า พรอมค�าอธบายและอางองกวา 2.4 ลานประโยค เทยบกบพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ของเรามเพยงเลมเดยว หนาเพยง 1,488 หนาเทานน พจนานกรมออกซฟอรดฉบบซดรอมออกจ�าหนายเมอป พ.ศ. 2535 ขณะนส�านกพมพก�าลงด�าเนนการแกไขปรบปรงเพอจดท�าเปนฉบบพมพ ครงทสาม พจนานกรมออกซฟอรดไดรบการอางถงอยางกวางขวางโดยผใชภาษาองกฤษ ทงในรฐสภา ในศาล ในโรงเรยน ในหองบรรยายและทอนๆ ดวยการเรมตนประโยควา “พจนานกรมออกซฟอรดกลาววา....” แตเชอหรอไมวา บรรณาธการคนแรกทสามารถจดท�าพจนานกรม ออกซฟอรดเปนผลส�าเรจ เปนคนทมพนเพจากครอบครวทยากจนในเมอง

แตเชอหรอไมวา บรรณาธการคนแรก

ทสามารถจดท�าพจนานกรมออกซฟอรดเปนผลส�าเรจ

เปนคนทมพนเพจากครอบครวทยากจน

“

”

70 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 71

ศพทยากและค�าทใชทวไป จดพมพขนโดย นาธาเนยล เบเลย เจาของโรงเรยนกนนอนสเตพเนย มผรประวตของ นาธาเนยล เบเลย นอยมาก ทนาสนใจคอ ในพจนานกรมฉบบพมพครงแรก มหลกฐานแสดงความรอบรอยางกวางขวางของเขา นนคอระหวางป พ.ศ. 2264-2325 มผลงานของเขาตพมพแลวถง 25 เลม ทกเลมลวนขายด พจนานกรมองกฤษ-องกฤษ ทยงใหญทสดกอนการจดท�าพจนานกรม ออกซฟอรด คอฉบบของ ซามเอล จอหนสน บรษผไดรบฉายาวา “ขานผยงใหญแหงวงวรรณกรรม” (“Literature’s Great Cham”) จอหนสนใชทมงานเจดคน เลอกค�าจากเอกสารจ�านวนมากจนเสรจเมอ พ.ศ. 2293 ตอจากนนใชเวลาอก 4 ป คด และเรยบเรยง ขอความค�าอธบายตางๆ จ�านวน 118,000 ขอความ ในทสดไดค�าทงสน 43,500 ค�า ตพมพออกมาเปนหนงสอสองเลม เมอวนท 15 เมษายน พ.ศ. 2298 ในชอ A Dictionary of English Language พจนานกรมฉบบน ตพมพถงครงทสในขณะทจอหนสน ยงมชวตอย

พจนานกรมของจอหนสนนบเปนพจนานกรมทยงใหญ แตยงมความบกพรองและขาดความสมบรณอยมาก เพราะ • รวบรวมค�าจากเอกสารทเขยนขนในชวงหนงรอยหาสบปทจอหนสนเหนวาเปนชวงส�าคญเทานน

เลกๆ ชายแดน ตองออกจากโรงเรยนเมออายไดเพยง 14 ป เพราะยากจนจนกวาจะเรยนตอได และมบคคลอกคนหนงทมสวนชวยเหลอไมนอยในการจดท�าพจนานกรมฉบบน ซงเมอเปดเผยตวออกมาแลว ยงความตนตะลงใหแกผคนทงหลายเปนอยางมาก

พจนำนกรมทมอยกอนแลวบำงเลม ยอนไปเพยงสรอยปกอน ยงไมมใครจดท�าพจนานกรมออกมาใช สมยทเชคสเปยรแตงบทละคร ถาจะตองใชค�าแปลกๆ หรอค�าทไมไดใชกนบอย จงไมมทางจะพงพจนานกรมฉบบใดได วลทวา “ลองคนหาความหมาย (จากพจนานกรม หรอสารานกรม หรอหนงสออางองอนๆ).....” เพงพบมการใชครงแรกโดย นกประวตศาสตรทออกซฟอรด ชอ แอนโธน วด เมอป พ.ศ. 2235 หรอเมอสามรอยกวาปมานเอง

พจนานกรมองกฤษ-องกฤษ ฉบบแรก ตพมพเมอ ป พ.ศ.2147 แตงโดย โรเบรต คอวเดรย ครใหญโรงเรยนรทแลนด เปนหนงสอเลกๆ หนาเพยง 120 หนา อธบายศพทยากในภาษาองกฤษ ชอหนงสอคอ A table Alphabetical....of hard unusual English Words พจนานกรม องกฤษ-องกฤษ ฉบบแรกทขยายขอบเขตอธบายทง

72 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 73

English Dictionaries”) มผเขาประชม 60 คน ดร.เทรนชไดเสนอหลกเจดประการในการจดท�าพจนานกรม ทนาสนใจส�าหรบคนทวไป คอ • พจนานกรม คอทรวมค�าทมใชอยในภาษา (an inventory of the language)[หลกการขอนคอหลกทผจดท�าพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานยดถอ ดงปรากฏในค�าน�าพจนานกรรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2493 เมอพมพครงทหนง ดงน “ในเรองค�านนถอกนเปนหลกวา พจนานกรมเปนทรวมค�าทมใชอยในภาษา ดจทะเบยนส�ามะโนครว ซงเปนทรวบรวมจ�านวนพลเมองของชาต” แตในการจดท�าจรง ราชบณฑตยสถานดจะไมยดหลกการขอนนก] • พจนานกรมมใชหนงสอแนะน�าการใชค�าทถกตอง ผจดท�าจงไมมหนาทเลอกค�าเพอบรรจในพจนานกรมโดยพจารณาวาเปนค�าทดหรอเลว (เชนทซามเอล จอหนสน ท�าผดพลาดมาแลว) นกจดท�าพจนานกรมเปน “นกประวตศาสตร” มใช “นกวจารณ” การตดสนใจวาจะบรรจค�าใดเขาในพจนานกรมมใชหนาทของเผดจการคนใดคนหนงหรอคณะใดคณะหนง พจนานกรมควรเปน บนทกค�าทกค�า ทใชในชวงใดชวงหนง • หวใจของพจนานกรม คอการบนทกประวตของค�าแตละค�าทกๆ ค�า

• จอหนสนไดใสทศนะสวนตวลงไปในค�าอธบายตางๆ ซงนกวชาการบางคนเหนวาเปนการผดหลกการจดท�าพจนานกรม หนงศตวรรษตอมา ธอมส บาบงตน แมคคอเลย กว นกประวตศาสตร และรฐบรษขององกฤษ (พ.ศ.2343-2402) ถงกบประณามจอหนสนวาเปน “นกนรกตศาสตรชนเลว” (“a wretched etymologist”)

ควำมฝนอนยงใหญ ผจดประกายความฝนอนยงใหญทจะจดท�าพจนานกรมฉบบสมบรณทตอมาคอพจนานกรมออกซฟอรด คอ ดร.รชารด เชเนวค เทรนช เจาคณะแหงมหาวหารเวสตมนสเตอร ผแสดงปาฐกถาเมอหวค�าวนท 5 พฤศจกายน พ.ศ. 2400 ซงเปนวนกยฟอวคส (Guy Fawkes Day)* ในการประชมของสมาคมภาษาและหนงสอ (Philological Society) ทหอสมดลอนดอน หวขอปาฐกถาของ ดร. เทรนช ในวนนนคอ “ความบกพรองบางประการในพจนานกรมภาษาองกฤษของเรา” (“Some Deficiencies in Our

* กยฟอวคส เกดเมอป พ.ศ.2113 เปนผเชยวชาญเรองระเบด ถกจบไดเนองจากวางแผนกบพวกจะระเบดรฐสภา หลงจากถกทรมานไดยอมรบสารภาพ และเปดเผยชอผรวมขบวนการทงหมด ถกประหารชวตโดยการแขวนคอทเวสตมนสเตอร เมอวนท 31 มกราคม พ.ศ.2149 ทกวนท 5 พฤศจกายน องกฤษจะจดงานเฉลมฉลอง มการจดพลไฟในงาน

74 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 75

ขอความทกขอความทแสดงประวตของค�าทกค�าเพออางองถง จงเปนงานทใหญโตมโหฬารและดไมมทางทจะเปนไปไดโดยวธทเคยท�ากนมากอน เพราะจะตองอานวรรณกรรมภาษาองกฤษทงหมด รวมตลอดถงหนงสอพมพทงทออกในลอนดอนและนวยอรค รวมทงนตยสารและวารสารตางๆ สวนใหญ แต ดร.เทรนช ไดเสนอวธการใหม นนคอ แทนทจะท�างานนเฉพาะในวง ผเชยวชาญ กใหคดเลอกทมงานขนาดใหญประกอบดวยคนนบรอยๆ คนเขามาชวยท�า โดยท�างานในรปแบบอาสาสมครทงหมด นนคอตองใหประชาชนไดเขามามสวนรวมอยางกวางขวาง หรอเปนการท�างานแบบ “ประชาธปไตย” โดยแทจรง

ยสบสองปทฝนเกอบสลำย เพยงสองเดอนหลงการประชมทหอสมดลอนดอน สมาคมภาษาและ หนงสอตกลงใจเรมโครงการจดท�าพจนานกรมฉบบใหม โดยมมตเมอวนท 7 มกราคม พ.ศ. 2401 ผไดรบคดเลอกเปนบรรณาธการคนแรกคอ เฮอเบรต โคเลอรดจ บตรชายของ ซามเอล เทเลอร โคเลอรดจ กว นกปรชญา และนกวจารณขององกฤษ (พ.ศ.2315-2377) เฟรเดอรค เฟอรนวอลล เลขาธการสมาคมไดออกหนงสอเชญชวนอาสาสมครใหชวยงานนโดยก�าหนดแบงหนงสอเปนสามชวง ทเชอวามพฒนาการของภาษาแตกตางกน

บางค�าอาจใชมาแตโบราณและยงคงใชอยในปจจบน บางค�าอาจเปนค�าใหมและอายสนอยางแมลงชปะขาว (mayfly) บางค�าอาจใชในชวงเวลาหนงแลวใชตอๆมาจนดทาทางวาจะใชกนไปตลอด บางค�าอาจดทาทางวาจะอายสน ค�าทกประเภทเหลานลวนถอเปนสวนหนงของภาษา ไมวาจะเปนค�าเกา ลาสมย หรอค�าใหมทอาจไมมอนาคต ขอส�าคญ เมอใครกตามตองการจะคนหาค�าใดกตาม จะตองมค�านนอยในพจนานกรม ไมเชนนน พจนานกรมนนกไรความหมาย เพราะเปนเอกสารทคนอางองถงไมได • ในการล�าดบประวตของค�าแตละค�า จ�าเปนตองรวาค�านนเรมใชครงแรกเมอไร แลวบนทกก�าเนดของค�านนไว ซงในยคทยงไมมเครองบนทกเสยง จ�าเปนตองคนหาใหไดวาค�านนมผเขยนไวครงแรกเมอไร แลวคดลอกขอเขยนตอนนนเอาไว ตอจากนนจะตองคนหาประโยคทแสดงใหเหนการบดผนหรอเปลยนแปลงความหมายของค�าแตละค�า เพมความละเอยดออน ของความหมายของค�าหรอบางครงอาจกลายความหมายไปตามทอารมณของสาธารณชนก�าหนด

แนวคดดงกลาวน ซามเอล จอหนสนเคยท�าแลวแตเฉพาะเพออธบายความหมายของค�าเทานน ขอเสนอของ ดร.เทรนชตองการใหหาประวตโดยละเอยดของแตละค�า ซงแปลวาจะตองอานเอกสารทงหมด และคดลอก

76 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 77

แตโคเลอรดจคาดผดไปถนด เพราะแทจรงแลวมเอกสารจากอาสาสมครสงมาถง 6 ลานฉบบ และเวลาทคาดไวกผดไปกวาสบเทา ปญหาใหญเรองแรกทประสบกคอ เฮอเบรต โคเลอรดจ เสยชวตเมออายไดแค 31 ป เพยงสองปหลงจากรบงาน ยงท�าแคอกษร A ไปไดไมถงครง โคเลอรดจเสยชวตเพราะโดนฝนระหวางเดนทางไปสมาคมแลวไปนงหนาวสนอยในหองท�างานชนสองทไมมเครองท�าความอนจนเปนไขหวดใหญ กอนตายเขาเพอวา “ฉนจะเรมเรยนภาษาสนสกฤตพรงน” เฟอรนวอลลรบหนาทแทนโคเลอรดจ เฟอรนวอลลเปนคนมความร แตมปญหาในการท�างานหลายอยาง รวมทงมปญหาความประพฤตสวนตวโดยเฉพาะในเรองผหญง ท�าใหเปนทเสอมศรทธาของผคนในวงวชาการ เสนหดงดดใจใหอาสาสมครชวยท�างานกแทบไมม อาสาสมครจ�านวนมากหยดงานไปเฉยๆ ในป พ.ศ. 2422 ปเดยวอาสาสมครสงเอกสารคนเปน น�าหนกถงสองตน งานตางๆ เรมอยางเชองชาและท�าทาวาจะหยดชงก ในป พ.ศ. 2411 ขาวในวารสารทตดตามงานของสมาคมอยางใกลชดบอกกบ ผอานวาโครงการนคงลมเหลว อยางไรกตาม ความดของเฟอรนวอลลกคอการยอมรบวาตวเองไมม

ชวงแรก ตงแตป พ.ศ. 1793 ถง 2069 ซงเปนปแรกทตพมพ พระคมภรใหม (New Testament) ฉบบภาษาองกฤษ ชวงสอง ตงแตหลง พ.ศ. 2069 ถง 2217 ซงเปนปทกวเอกมลตน ถงแกมรณกรรม ชวงสาม นบจากหลงป 2217 จนถงขณะนน งานของอาสาสมครคอ ใหแจงวาจะชวยอานหนงสอใด อาสาสมครจะไดรบการขอรองใหท�าบญชค�าทงหมดจากหนงสอทอาน นอกจากนนอาจจะไดรบการขอรองใหตรวจสอบค�าเฉพาะททมงานจดท�าพจนานกรมก�าลงใหความสนใจ อาสาสมครแตละคนจะตองเขยนบนทกในแผนกระดาษ โดยเขยนค�าทก�าหนดทมมซายบน บรรทดถดมาใหเขยนวนเดอนปทพมพหนงสอ ถดมาเปนชอหนงสอหรอเอกสาร พรอมหมายเลขฉบบ และเลขหนา บรรทดถดลงไปเปนประโยคเตมทงประโยคทแสดงการใชค�านน วธการดงกลาวนเปนวธการทนกจดท�าพจนานกรมยงใชอยจนปจจบน โคเลอรดจ ไดจดท�า “รงนกกระจอก” ขนาดกวาง 9 ชอง สง 6 ชอง เพอเตรยมรบเอกสารจากอาสาสมครได 60,000-100,000 แผน โดยคาดวาจะสามารถจดท�าพจนานกรมเลมแรกออกมาไดภายในสองป เพอใหสามารถทยอยพมพออกจ�าหนายเปนทนในการด�าเนนการตอไป

78 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 79

ลอนดอน โดยตองทงอาชพและแวดวงวชาการทตนเองรกทงหมดเพอภรรยา ไปเปนเสมยนทธนาคารชารเตอรแหงอนเดย ทกสงทกอยางดทาทางจะจบสน ทวาเหตการณหาไดเปนเชนนนไม แมจะตองท�างานประจ�าทไมตรงจรต แตเพยงชวไมกเดอน เจมสกเรมปรบตวได เขาเรมศกษาภาษาฮนดสถาน และเปอรเซยในระหวางเดนทางไปกลบจากทท�างาน และไดแสดงปาฐกถาเกยวกบเรองนในทประชมทางวชาการดวย ไมนานภรรยาของเจมสกเสยชวต หลงจากนนหนงปเขาแตงงานใหมกบสตรจากครอบครวฐานะดและสนใจวรรณคด แมของภรรยาเคยเรยนหนงสอกบชารลอต บรองเต นกประพนธสตรเรองนามขององกฤษ ภรรยาใหมของเจมสจงเปนผทเหมาะสมกบเขาอยางยง ทงคมลกดวยกนถง 11 คน เมออายได 30 ป เจมสขอสมครเขาท�างานในพพธภณฑองกฤษ โดยไดบรรยายความรอบรไวมากมายในใบสมคร แตกนาประหลาดททางพพธภณฑไมรบเขาเขาท�างาน แมไมจบปรญญา แตผลงานคณภาพสงจ�านวนมากท�าใหเขาไดรบคดเลอกใหเปนสมาชกสมาคมภาษาและหนงสอตงแตป พ.ศ. 2412 เมออาย

คณสมบตทจะท�างานนใหส�าเรจ จงไดพยายามตดตอคนอนๆ ในสมาคมใหมารบงานนตอ หนงในจ�านวนนนคอ เจมส ออกสตส เฮนร เมอรเรย ควำมหวงเรมทอแสง เจมส เมอรเรย เกดเมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2380 ทเมองฮาวค ซงเปนเมองเลกๆใกลชายแดนดานสกอตแลนด ครอบครวมอาชพขายผา และตดเสอผาขาย เจมสเปนคนรกการศกษาเลาเรยนมาก แตตองออกจากโรงเรยนเมออายเพยง 14 ป เหมอนเดกยากจนอนๆในองกฤษเวลานน แตเจมสพยายามศกษาตอดวยตนเองอยางไมหยดยง เมออาย 15 ป เขารทงภาษาฝรงเศส อตาเลยน เยอรมน กรก และละตน เมออาย 17 ป เขาไดงานเปนผชวยครใหญทโรงเรยนในหมบาน พออาย 20 ป กไดเปนครใหญของสถาบนแหงหนงในหมบาน และยงไดเปนสมาชกคนส�าคญของสถาบนวชาการสาขาประจ�าเมอง สามารถแสดงปาฐกถาในทประชมของสถาบน และสงผลงานทางวชาการไปยงสมาคมวรรณกรรมและปรชญาอยางตอเนอง แตแลวความกาวหนาทางวชาการของเขาเรมชงก เมอตดสนใจแตงงานขณะอายได 25 ป กบครสอนดนตร สองปตอมาไดลกสาวแตเสยชวตตงแตแรกเกด ภรรยากลมปวยดวยวณโรค แพทยแนะน�าใหหนอากาศหนาวของแถบนนไปอยทางตอนใตของฝรงเศส แตรายไดอนนอยนดท�าใหเจมสไปไดแค

80 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 81

ตกลงตองใชเวลาอกปเศษ จงเซนสญญากนไดเมอวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2422 รวมเวลาเกอบ 22 ป นบจากวนท ดร. เทรนช เสนอความคดนในการแสดงปาฐกถาทหอสมดลอนดอน ในชนตนคาดวาพจนานกรมจะจดพมพในรปเลมขนาดแปดหนายก หนาประมาณเจดพนหนา แบงเปนสเลม คาดวาจะใชเวลาจดท�าประมาณสบป แตเหนอความคาดคดของทกคน พจนานกรมทท�าออกมามความหนามากกวานนมาก และใชเวลานบจาก เจมส เมอรเรย รบเปนบรรณาธการรวมถง 50 ป รวมเวลานบตงแตตนกวา 70 ป เจมส เมอรเรย ท�างานนอยถง 36 ป จนเสยชวตดวยโรคเยอหมปอดอกเสบ เมอวนท 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2458 ขณะอายได 78 ป 5 เดอน มผรบเปนบรรณาธการตอจากเขา 3 คน คอ เฮนร แบรดเลย วลเลยม อเลกซานเดอร เครก และ ซ.ท.อนยนส

งำนอนยงใหญ หลงเซนสญญาไมกวน เจมส เมอรเรยเรมตนลงมอเตรยมงานสองอยาง คอ ปรบปรงส�านกงานส�าหรบงานจดท�าพจนานกรมทโรงเรยนมลลฮลล เรยกวา หอคมภร (Scriptorium) และเขยนจดหมายสหนากระดาษผานสอและสงตรงไปยงทตางๆ เชญชวนอาสาสมครใหชวยกนท�างานนตอ เพราะ “ตองการความชวยเหลอจากผอานทงในบรเตนใหญ อเมรกา และอาณานคม

ได 32 ป ขณะนนเขาไดลาออกจากธนาคารไปท�างานทเขารกคอเปนครทมลลฮลล ซงเปนโรงเรยนมธยมมชอในกรงลอนดอน ตอนทเฟอรนวอลลทาบทามใหเจมสรบหนาทเปนบรรณาธการพจนานกรมออกซฟอรด เขามอายเพยง 40 ป ซงนบวายงนอยส�าหรบงานเชนนน เขาไดรบการชกชวนใหลองท�าตวอยางค�าทจะปรากฏในพจนานกรมเพอเสนอใหส�านกพมพออกซฟอรดพจารณา เขาเลอกค�าสค�าคอ arrow carouse castle และ persuade สงไปใหออกซฟอรดเมอปลายฤดใบไมรวงของป พ.ศ.2420 แตทางส�านกพมพไมสนใจ เฟอรนวอลลจงลองตดตอส�านกพมพแหงใหม ไดแก ส�านกพมพแมคมลแลน ส�านกพมพมหาวทยาลยเคมบรดจ และทอนๆ แตไมไดรบความสนใจอยางจรงจงจากทใดๆ คณะผแทนของส�านกพมพออกซฟอรดเองวจารณตวอยางค�าในพจนานกรมทเจมสจดท�าเสนอวา เจมสยงตองท�าการบานมากกวานน รวมทงไมชอบรปแบบวธการออกเสยงทเสนอ และเสนอใหพจารณาวาควรตดสวนทเกยวกบเรองทางนรกตศาสตรออกหรอไม เพราะส�านกพมพเองไดพมพพจนานกรมนรกตศาสตรแยกเลมออกจ�าหนายแลว ในทสดเจมส เมอรเรยไดรบเชญใหไปพบคณะผแทนของออกซฟอรด เมอวนท 26 เมษายน 2421 เปนการพบกนครงแรกโดยตางเกรงเขาหากนทงสองฝาย แตเมอพบกนจรงๆ ตางพงพอใจซงกนและกนจนตกลงหลกการกนไดและมการดมฉลองกนอยางงายๆ แตการเจรจาในรายละเอยดของขอ

82 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 83

ขนตอนทสาม ค�าทคดไวแตละค�าจะถกเจาหนาทแยกไปตามประเภท เชน เปนค�านาม คณศพท หรอค�ากรยา เปนตน ขนตอนทส ขอความทรวบรวมไวของแตละค�าจะถกน�ามาเรยงตามล�าดบเวลาทปรากฏในเอกสารตางๆ ขนตอนทหา ผชวยบรรณาธการจะท�าหนาทแยกยอยความหมายทแตกตางของแตละค�า ในขนตอนนอาจจดท�าราง นยามศพท (definition) ขน งานนเปนงานละเอยดออน ตองการความร ความสามารถพเศษ ขนตอนทหก บรรณาธการจะเปนผตรวจสอบและอาจจดหรอแยกยอยเอกสารเหลานใหมตามทเหนวาเหมาะสม แลวเขยนเพมเรองทมาและความหมายของค�า รวมทงการออกเสยง ซงเปนเรองทยากและมความเหนโตแยงไดมาก จากนนจะคดเลอกขอความอางอง (quotation) เปนขนสดทาย ซงโดยหลกการจะเลอกอยางนอยหนงประโยคจากงานวรรณกรรมในแตละชวงศตวรรษ เวนแตบางค�าทมการเปลยนแปลงโดยรวดเรวกอาจเลอกขอความอางองมากกวานน ขนตอนทเจด เปนขนตอนสดทาย บรรณาธการจะเปนผเขยนนยามศพทแตละค�า ทกระชบ (concise) ดคงแกเรยน (scholarly) ถกตอง (accurate) และงดงามนารก (lovingly elegant) สงไปเขาโรงพมพ

พจนานกรมเลมแรกตพมพออกมาภายหลงเมอรเรยเขารบต�าแหนงบรรณาธการเกอบหาป ท�าไดแคอกษร A ถง Ant เปนหนงสอหนา 352 หนา

ขององกฤษทวโลก ใหมาชวยกนท�างานทเรมตนดวยศรทธาอนแรงกลาเมอยสบปกอนใหส�าเรจ โดยขอใหอาสาสมครชวยกนอานและสกดขอความทตองการจากหนงสอทยงไมไดอาน” ส�าหรบเอกสารทอาสาสมครสงมาแลวกอนหนานน และเอกสารอนๆ ท เจมส เมอรเรย รบจากบรรณาธการคนกอนมน�าหนกถงสองตน หาปเศษหลงจากนน หลงจากพจนานกรมเลมแรกไดตพมพออกจ�าหนายไดราวหกเดอน เมอรเรยไดยายส�านกงาน หรอ “หอคมภร” เขาไปอยในออกซฟอรด โดยภรรยาและลกทงสบเอดคน (ชายหกหญงหา) ยายเขาไปอยดวย เพอใหมเวลาทมเทท�างานไดเตมท รงนกกระจอกไดท�าเพมเปน 1,029 ชอง จากเดมสมยโคเลอรดจ ซงมเพยง 54 ชอง แตกยงไมพอ ตองมชนส�าหรบเอกสารเพมขนอกเปนจ�านวนมาก งานจดท�าพจนานกรมจะท�าอยางเปนระบบ ดงน ขนตอนแรก หนงในทมงานจะตรวจสอบเอกสารทสงมาจากอาสาสมครอยางคราวๆ วา ขอความทคดลอกมานนสมบรณและตวสะกดถกตอง ขนตอนทสอง เอกสารแตละแผนจะถกแยกเปนกลมๆตามล�าดบอกษร งานนลกๆของเมอรเรยทเรมร หนงสอและพอแยกค�าไดจะไดรบคาจางสปดาหละหกเพนนใหท�างานนวนละครงชวโมง

84 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 85

จากบนทกค�าปราศรยเรองการจดท�าพจนานกรมของเซอรเมอรเรย ทแสดง ณ สมาคมภาษาและหนงสอเมอป พ.ศ. 2440 เซอรเมอรเรยกลาววา “ปทแลวเราไดรบเอกสารจากอาสาสมครราว 15,000-16,000 ชน ครงหนงมาจากนายแพทยไมเนอร.... ซงชวยอานหนงสอ 50 หรอ 60 เลม สวนใหญเปนหนงสอหายากของศตวรรษท 16-17 ผลงานของเขาดจะล�าหนาไปกวางานจดท�าพจนานกรมทก�าลงท�าอย” เมอผจดท�าพจนานกรมก�าลงจดท�าค�าวา art ผจดท�าไดเขยนจดหมายตดตอไปยงอาสาสมครหลายคนรวมทงนายแพทยไมเนอร ใหชวยตรวจคนความหมายของค�าดงกลาวทอาจมความหมายอยางอน นอกเหนอจากทพบแลว 16 ความหมาย หรอมขอความอางองทเกากวาทมอยแลว ปรากฏวามจดหมายตอบกลบไปยงคณะบรรณาธการรวม 18 ฉบบ ในจ�านวนนน 17 ฉบบ คดลอกประโยคมาไดเพยงฉบบละ 1-2 ประโยค แตนายแพทยไมเนอรสงไปถง 27 ประโยค ยงความประหลาดใจใหแกคณะผชวยบรรณาธการเปนอยางมากวาอาสาสมครผน นอกจากเปนคนพถพถนแลว ยงเปนคนทมความรลกซง นบเปนอาสาสมครทหายากมาก เอกสารทหลงไหลเขามาจ�านวนมาก ท�าใหไมมใครใหความสนใจตอทอยทคอนขางแปลกในจดหมายของนายแพทยไมเนอร เซอรเมอรเรยเลา

จ�าหนายเลมละ 12 ชลลง 6 เพนน ส�าหรบในอเมรกาจดพมพโดยส�านกพมพแมคมลแลนในนวยอรค จ�าหนายเลมละ 3.25 ดอลลาร จากผลงานอนยงใหญชนน ท�าใหเจมส เมอรเรย ไดรบปรญญาดษฎบณฑตกตตมศกดจากมหาวทยาลยออกซฟอรด และตอมาไดรบพระราชทานบรรดาศกดเปนเซอร เมอรเรย คาดวาจะสามารถทยอยพมพงานนออกมาไดปละสองเลม จงตองเขยนนยามศพทใหไดวนละ 33 ค�า แตความจรงแตละค�า เชน ค�าวา approve ค�าเดยว เมอรเรยใชเวลาถงคอนวน จงไมแปลกทเมอรเรยคาดวาพจนานกรมจะเสรจสมบรณในเวลาอกสบเอดป แตความจรงตองใชเวลาอกถงสสบสป

บรษลกลบแหงโครวธอรน หลงจากประกาศเชญชวนอาสาสมครไมนานนก เจมส เมอรเรย ไดรบจดหมายขอเปนอาสาสมครจากนายแพทยวลเลยม เชสเตอร ไมเนอร จดหมายลงทอยวา“บรอดมวร โครวธอรน เบอรคส” ชวง 17-18 ปหลงจากนน คณะผจดท�าพจนานกรมไดรบเอกสารจากนายแพทย ไมเนอรจ�านวนมากมาย นบรอยชนในแตละสปดาห หรอประมาณ 20 ชน ในแตละวน เอกสารทกชนเขยนอยางประณตและชดเจน

86 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 87

ดร.เมอรเรย จงทราบวา บรอดมวร คอสถานพกฟนส�าหรบผวกลจรตทกออาชญากรรม หรอคกส�าหรบนกโทษทวกลจรต ซงตงอยทหมบานโครวธอรน ในอ�าเภอเบอรคไชร และนายแพทยไมเนอรคอผตองขงหมายเลข 742 ซงถกศาลตดสนใหตองคมขงตลอดชวต

ชวตทผกผนของผตองขงจำกแดนไกล นายแพทยไมเนอรเกดทศรลงกา เมอเดอนมถนายน พ.ศ. 2377 อายมากกวา ดร.เมอรเรยสามปเศษ ในครอบครวมชชนนารอเมรกน เมออายไดสบสปพอแมสงกลบไปเรยนหนงสอทอเมรกา จนจบการศกษาแพทยจากมหาวทยาลยเยล เขารบราชการในกองทพบกสหรฐในต�าแหนงผชวยศลยแพทย ขณะนนอเมรกาอยในชวงสงครามกลางเมอง ความโหดรายทารณของสงครามกอความกระทบกระเทอนตอจตใจของศลยแพทยหนมมากมาย เชอวาเหตการณทสรางบาดแผลทางใจให แก นายแพทย ไมเนอรเปนอยางมากคอ การทตองท�าหนาทตตราทหารทหนทพจนในทสดปวยเปนโรคจต อาการทางจตของเขารนแรงขนเรอยๆ จนตองเขาพกรกษา

ในภายหลงวา “ผมคดวาเขาอาจจะเปนแพทยทมรสนยมทางวรรณกรรม และมเวลาวางคอนขางมาก หรออาจเปนแพทยทเกษยณอายแลวและไมไดท�างานอนอก” จนกระทงวนองคารท 12 ตลาคม พ.ศ. 2440 ซงเปนวนจดงานเฉลมฉลองใหญท ควนสคอลเลจของมหาวทยาลยออกซฟอรด เนองจากงานจดท�าพจนานกรมคบหนามาดวยด ทางมหาวทยาลยเหนสมควรจดงานเพอเปนเกยรตแกบรรณาธการ โดยปนนเปนปเฉลมฉลองวชรสมโภช (Diamond Jubilee)หรอฉลองครบรอบ 60 พรรษาแหงการครองราชสมบตของสมเดจพระราชน วคตอเรยดวย ในงานมอาหารและเครองดมชนดเยยมบรการ แขกแตละคนแตงตวประดบประดาเตมยศ ในงานนอาสาสมครคนส�าคญๆ ทชวยงานจดท�าพจนานกรมไดรบเชญเปนแขกดวย หนงในจ�านวนนนคอ นายแพทยไมเนอร แตปรากฏวา นายแพทยไมเนอร ไมไดไปรวมงานดวย ยงความประหลาดใจใหแกหลายๆ คน เพราะโครวธอรน ทเปนทอยของนายแพทยไมเนอรอยหางจาก ออกซฟอรดไมถงสสบไมล ใชเวลาเดนทางโดยรถไฟเพยงหกสบนาท ดงทเซอรฟรานซส เบคอน ไดรวบรวมค�าจากคมภรและเขยนไวเมอป พ.ศ. 2167 วา “ถาภเขาไมไปหาพระมหะหมด พระมหะหมดกตองไปหาภเขา” ดร.เมอรเรย ตดสนใจขอไปพบ นายแพทยไมเนอรทโครวธอรน ดวยตนเอง

88 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 89

ปรบตวระยะหนงเขาไดอยในหองสองหอง พนเพทมการศกษาสงท�าใหเขาสามารถหาความเพลดเพลนไดจากการอานหนงสอ และเขยนรป เขาสะสมหนงสอจ�านวนมากไวในหองหนง ในหงหนงสอทสงจนจรดเพดาน เมอไดทราบขาวการรบอาสาสมครเพอชวยท�าพจนานกรมนน นายแพทยไมเนอรถกคมขงมาแลวแปดป เวลาวางทมากมายประกอบกบความคงแกเรยนท�าใหเขาสามารถท�าประโยชนแกทมงานจดท�าพจนานกรมไดมากมาย เปนเวลายาวนานประมาณ 30 ป บางชวงอาการวกลจรตของเขาก�าเรบขนจนท�างานไมได ทางทมผจดท�าพจนานกรมพากนคดแตเพยงวาเขาคงหมดความสนใจงานนไปแลว ชวงหลงในสถานพกฟน อาการของเขารนแรงมากถงขนตดอวยวะเพศตวเองทง บนปลายชวตเขาไดรบพจารณาวานาจะไมเปนภยตอผอนแลว และดวยการชวยเหลอของนองชาย เขาไดรบการปลดปลอยจากบรอดมวร กลบไปอยภายใตการดแลในสหรฐอเมรกาบานเกด จนเสยชวตเมอวนศกรท 26 มนาคม พ.ศ. 2463 ดวยโรคปอดบวม รวมอายได 85 ป 9 เดอน หนงสอของเขาทสะสมไวไดยกใหแกเลดเมอรเรย ภรยาของเซอรเมอรเรย ซงตอมาตกเปนสมบตของมหาวทยาลยออกซฟอรด โรคของนายแพทยไมเนอรนน นายแพทยแฮมมอนดแหงกองทพบก

ตวในโรงพยาบาลโรคจตและถกปลดประจ�าการ เมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2414 นายแพทยไมเนอรเดนทางจากบอสตนมงหนาสกรงลอนดอน ประเทศองกฤษ เขาตงใจจะไปพกผอนในยโรปสกหนงปและหวงวาจะหายจากโรค เชามดวนท 17 กมภาพนธ พ.ศ. 2415 ในยานแลมเบธ ซงเปนถนคนยากจนในกรงลอนดอน ไมเนอรกออาชญากรรมโดยการยงกรรมกรชอ จอรจ เมอรเรตต ถงแกความตาย เพราะประสาทหลอนวามคนจะเขาไปท�าราย จงตามออกมาแลวยงใสเหยอทไมรอโหนอเหน ทนาเศราอยางมากกคอ จอรจ ผตายมลกถงเจดคนและเมยก�าลงอมทองอยอกหนงคน ศาลตดสนวาจ�าเลยไมผด แตวกลจรตและเปนอนตรายตอสงคม ใหสงเขาสถานพกฟนส�าหรบคนวกลจรตทกออาชญากรรม “จนกวาจะเปนทพอพระทยของสมเดจพระราชน” (“until Her Majesty’s Pleasure be known”) นายแพทยไมเนอรมลกษณะคมดคมราย อาการส�าคญของเขาคอระแวงวาจะมคนเขาไปท�ารายในยามวกาล แตโดยทวไปเขาจะดเหมอนปกต เงนบ�านาญจากกองทพท�าใหเขาอยคอนขางสบายในสถานพกฟน หลงจาก

90 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 91

สองไมยนยาวนกเพราะตอมาเอลซาหนไปพงสราและขาดการตดตอไป ในพจนานกรมออกซฟอรดฉบบพมพครงแรก ในบรรดารายชออาสาสมครทไดรบการขอบคณจากบรรณาธการ มชอทอยของบคคลคนหนงรวมอยดวยเขยนไวสนๆวา “ดร.ดบเบลย.ซ.ไมเนอร แหงโครวธอรน”

เอกสารทใชในการเรยบเรยง 1. Simon Winchester, The Professor and the Madman, Harper Collins Publishers, Inc. New York 1999 2. The New Encyclopedia Britannica, Vol.9 Encyclopedia Britannica, Inc.1997 3. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 พมพครงท 1 บรษทนานมบคสพบลเคชนส กรงเทพฯ 2546 4. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2493 พมพครงท 9 โรงพมพศนยการทหารราบ กรงเทพฯ 2511 5. นพพร สวรรณพานช, พจนานกรมศพทนอกต�ารา พจนานกรม ฉบบสปดน องกฤษ-ไทย ส�านกพมพแสงดาว กรงเทพฯ 2541 6. Encyclopedia Americana, Vol. 7, 11, 18, Grolier Interna tional, Inc. 1980

สหรฐวนจฉยไวครงแรก เมอวนท 3 กนยายน พ.ศ. 2411 วาเปนโรค โมโนแมเนย (Monomania) ซงเปนค�ากวางๆ หมายถงโรคจตทมอาการหมกมนในเรองใดเรองหนง ขณะนนนายแพทยไมเนอรอายได 34 ป ประมาณสบปตอมามบนทกในเวชระเบยนทสถานพกฟนบรอดมวร แหงโครวธอรนวา “เขาสามารถพดคยในเรองตางๆ ไดอยางมเหตมผลเปนสวนมาก เขาสนกกบงานท�าสวนเลกๆ นอยๆ แตบางวนกอารมณไมดและเกบตว” เมอวนท 8 พฤศจกายน พ.ศ. 2461 จตแพทยดาวเดยน ซงดแลเขาทโรงพยาบาลจตเวชเอลซาเบธ ในกรงวอชงตน ด.ซ. สหรฐอเมรกา ไดใหการวนจฉยโรคทจ�าเพาะมากขนวาเปนโรคดเมนเชย ปรคอกซ (Dementia praecox) ซงในปจจบนคอโรคจตเภท (Schizophrenia) โรคทนายแพทยไมเนอรเปนนาจะเปนชนดหวาดระแวง (paranoid type) โรคนเปนแลวระดบเชาวนปญญา (intelligent หรอ intellect) มกไมเสอม แตสตมกเสอมเปนระยะ

ส�าหรบเอลซา เมอรเรตต ภรรยาหมายของจอรจ ทางสถานทตอเมรกนในกรงลอนดอนไดมอบเงนชวยเหลอแกเธอเพอไถบาปใหคนของประเทศตนทกอโศกนาฏกรรมขน และพระในยานแลมเบธกไดจดงานกศลหาเงนชวยเหลอเธอดวย นายแพทยไมเนอรเองไดขอพบเอลซาในภายหลงและมอบเงนชวยอปการะเธอ เอลซาไปเยยมนายแพทยไมเนอรเปนครงคราวโดยรบเปนธระชวยหาซอหนงสอไปใหดวย นาเสยดายทมตรภาพของคนทง

92 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 93

1 มนาคม 2422 ออกซฟอรดเซนสญญาโครงการจด ท�าพจนานกรม

29 มกราคม 2427 พจนานกรมเลมแรก พมพออกจ�าหนาย

12 ตลาคม 2440 งานเลยงฉลองใหญทควนสคอลเลจ มหาวทยาลยออกซฟอรด

26 กรกฎาคม 2458 เซอรเจมส เมอรเรย ถงแกกรรมดวยโรคเยอ หมปอดอกเสบ ขณะ อายได 78 ป 5 เดอน

19 เมษายน 2471 พจนานกรมฉบบพมพครงแรกเสรจสมบรณ

พ.ศ. 2532 พมพครงทสอง

พ.ศ. 2535 ฉบบซดรอมออกจ�าหนาย

ล�าดบเหตการณส�าคญ

กมภาพนธ 2380 เจมส เมอรเรย เกด

5 พฤศจกายน 2400 ดร.รชารด เชเนวค เทรนช แสดงปาฐกถา เรองเกยวกบพจนานกรมทหอสมดลอนดอน

7 มกราคม 2401 สมาคมภาษาและหนงสอ มมตใหจดท�า พจนานกรมตามแนวคดของ ดร.เทรนช เฮอเบรต โคเลอรดจ บรรณาธการคนแรก เสยชวตหลงรบงานไดเพยงสองป

เฟรเดอรค เฟอรนวอลล เลขาธการสมาคม รบหนาทตอ

26 เมษายน 2421 เจมส เมอรเรย ไดรบเชญใหไปพบเจรจา กบคณะผแทนของออกซฟอรด

94 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 95

สตเฟน ฮอวกง : อจฉรยะในรำงพกำร

จำกมมมองของ “คชวต”

คนไทยทผานระบบการศกษามาพอสมควร จะรจก สตเฟน ฮอวกง นกฟสกสทฤษฎผยงใหญของโลกปจจบน ในฐานะ “อจฉรยะในรางพการ” เพราะเปนผพการเกอบทงรางกายจากโรคทเรยกวาโรคของเซลลประสาทสงงานสวนลาง (Low Motor Neurone Disease : LMN) เกดจากเสนประสาทสงงานกลามเนอของรางกายแทบทกสวนเสอมจนสงงานกลามเนอไมได ท�าใหรางกายเปนอมพาตไปแทบทกสวน ในขณะทประสาทรบความรสก (Sensory Nerve) ยงด ซงจะท�าใหยงคงมความรสกของผวหนงเปนปกต

เรองเลำจำกหนงสอ

”สอนนตกำลชวตฉนและสตเฟน ฮอวกง”

96 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 97

ทงเจบ รอน แสบ คน เปนตน โรคนมกเรยกอกชอหนงวา โรค ล เกหรก (Lu Gehrig Disease) ตามชอของนกเบสบอลอเมรกนคนหนงทปวยและเสยชวตจากโรคนตงแตอายยงนอย ท�าใหโรคนซงพบนอยมากแตเปนทรจกอยางกวางขวางโดยเฉพาะในสหรฐอเมรกา เพราะคนอเมรกนสมยนนลวนรจกนกเบสบอลผน เนองจากเบสบอลเปนกฬายอดนยมถงขนเปนกฬาประจ�าชาตของสหรฐ สตเฟน ฮอวกง เรมปวยดวยโรคนตงแตอายแค 20 ตนๆ แพทยวนจฉยแลวท�านายวาเขาคงจะมอายตอไปไดอกไมเกน 2 ป แตเขาอยมาไดจนอายยางเขา 70 ป แลว โดยอาการของโรคเรมจากเสนประสาทสวนลางของล�าตวคอขา ท�าใหเรมมอาการเดนเซ และหกลมงาย ตอจากนนจะลามสงขนไปเรอยๆ อยางชาๆ จนในทสดเมอไปถงบรเวณทรวงอกจะท�าใหหายใจโดยกลามเนอทรวงอกไมไดเพราะกลามเนอจะยกไมขน เมอลามขนไปถงล�าคอ คอกจะพบเพราะสมองไมสามารถสงงานกลามเนอใหล�าคอตงตรงไวได ตามปกตโรคมกหยดแคระดบไขสนหลงไมลามขนสมอง เพราะเซลลสมองมลกษณะแตกตางจากเซลลประสาทสงงาน โรคจงมกไมท�าลายเนอสมอง สตเฟน ฮอวกง โชคดทไดรบการดแลเอาใจใสอยางด จงด�ารงชวตมาไดแมรางกายจะพการแทบทกสวน เสยงพดกแทบจะไมไดยนและมเพยงบางคนเทานนทฟงรเรอง แตสมองยงปกต คงความเปนอจฉรยะไวได

โดยความเปนอจฉรยะของสตเฟนนนเชอกนวาเลอเลศระดบเดยวกบอลเบรต ไอนสไตน การทสตเฟนรกษาชวตและสมองอนเลอคาเอาไวได ผมสวนส�าคญอยางยงคอ เจน ภรรยาคนแรกของเขา ซงใชชวตรวมกนอยถง 25 ป กอนจบลงดวยโศกนาฏกรรมคอตองหยาขาดจากกน สตเฟน ฮอวกง เปนทรจกทวโลก จากหนงสอทโดงดงของเขาคอ “ประวตยอของกาลเวลา” (A Brief History of Time) ซงตดอนดบขายด ยาวนานกวาทศวรรษ ขายไดกวาสบลานเลมทวโลก และมการแปลเปนภาษาตางๆ มากมาย ภาษาไทยมการแปลออกมาหลายส�านวน เรมจากฉบบทนกดาราศาสตรคนส�าคญของไทย คอ ดร.นพนธ ทรายเพชร แปลออกมาเปนคนแรก หนงสอเลมนอธบายเรองจกรวาลซงเปนเรองเขาใจยาก โดยใชภาษางายๆ และเขาใจไดงาย เพราะเขยนโดยอจฉรยะทศกษาเรองนอยางลกซง และเขาใจเรองราวในระดบทะลปรโปรง สามารถเขยนใหคนทวไปเขาใจไดดพอสมควร โดยทงเลมมสมการทน�ามาใชอธบายเพยงสมการเดยวเทานน คอสมการเปลยนโลก ของอลเบรต ไอนสไตน (E = mc2) และมภาพประกอบอกเพยงไมกภาพ ตอมาฮอวกง ไดเขยนอธบายเรองเดยวกนนใหมในรปแบบการเขยนอกอยางหนงในชอ “จกรวาลในเปลอกนท” (Universe in the

98 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 99

Nutshell) ซงแปลเปนภาษาไทยแลวเชนกน หนงสอเลมนเนอหาสาระส�าคญเหมอนกบ “ประวตยอของกาลเวลา” แตใชรปแบบการเขยนแตกตางกน โดยการใชตาราง ภาพ และค�าอธบายแยกหลายเรองออกไปไวใน “กลอง” (Box) ตางหาก คลายใสวงเลบขอความยาวมากๆ แทนทจะเขยนตอเนองกนไป เพอท�าใหเขาใจเรองราวไดงายขน ในหนงสอทงสองเลมของฮอวกง มการสรปประวตยอของฮอวกงเอาไว ชวยใหผอานรจกเขาโดยสงเขป ซงมกท�าใหผอานเกดปญหาตามมามากมายวา อาการปวยของฮอวกงเปนอยางไร มากนอยแคไหน เขาดแลตวเองอยางไร ใครดแลเขาบาง มปญหามากนอยแคไหน ฯลฯ จงนายนด

ทเจน ฮอวกง ภรรยาคนแรกของเขาไดเขยนเลาเรองราวเหลานอยางละเอยดละออ ชวนตดตาม เปนหนงสอเลมโต ในภาษาไทยเปนเลมขนาด 16 หนายกขยาย หนาถง 624 หนา ซงหลายคนเหนแลวกอาจทอ แตผสนใจใฝร ยอมยนดเพราะยอมหวงไดวา จะไดรบรเรองราวโดยไดอานอยางจใจ ซงเมอไดตงตนอานไปจนจบกขอบอกไดเลยวาไมผดหวง

นอกจากเนอเรองอนนาสนใจตดตามอยางมากแลว นาเชอวา ในโลกยคปจจบนซงมหนงสอออกมาวางตลาดแขงขนกนมากมาย หนงสอแตละเลมจงตองมการวางแผนอยางด ตงแตการวางโครงเรอง การล�าดบเรอง การเลาเรอง การขดเกลาภาษาส�านวน และอนๆ หนงสอเลมนคงเชนเดยวกน โดยเฉพาะในฉบบแปลภาษาไทย ซงแมผแปลจะอยในระดบ “มอใหม” และเปนหนงสอแปลเลมแรก แตกตองชมเชยวาแปลไดด มการศกษาคนควาในศาสตรนอกแขนงทเรยนมาพอสมควร นาชมเชย ท�าใหหนงสอท “มใชนยาย” (Non-Fiction) เลมน อานไดลนไหล เขาใจงายตลอดเลม สาระส�าคญของหนงสอเลมโตน สรปไดสนๆ เปน 3 เรอง คอ ท�าไมเจน จงตดสนใจแตงงานกบสตเฟน ทงๆ ทรวาเขาปวยเปนโรคราย และจะอายสนเพยงแค 2 ป แตงงานแลวทงคอยกนอยางไร สดทายท�าไมจงตองแยกทางกน แนนอนวา เนอหาสาระหลกของหนงสอ คอ ชวงชวตททงคอยรวมกน เพราะกนเวลายาวนานทสดถง 25 ป ชวงแรกททงสองรจกและตดสนใจใชชวตครวมกนกนเวลาเพยง 2-3 ป เทานน และเนอททเลาเรองราวชวงนกราว 80 หนา ในขณะทสวนทสามเขยนไวไมยาวนก เจนเปนรนนองนกเรยนมธยมของฮอวกง อายหางกน 2 ป เคยเรยน

100 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 101

โรงเรยนเดยวกนสมยยงเดก แตไมรจกและไมเคยพดจากนเลย จนเมอเจนอาย 18 และสตเฟนอาย 20 ทงคจงเรมรจกและท�าความคนเคยกนชวงไมนาน ตามแบบ “ผด” องกฤษ นนคอมเวลาไปท�าความรจกเพอดใจกนเพยงชวงสนๆ ไมกครง ในระยะเวลาราว 3 ป กอนทจะตกลงใจแตงงานกน เจนตดสนใจแตงงานกบฮอวกง ดวยเหตผลส�าคญ 2 ประการ งายๆ และตรงไปตรงมา ไดแก 1) เพราะเธอรกเขา และเชอวาฮอวกงกรกเธอ 2) แมร วาเขาจะพการและอายสน แตเธอกไมเปลยนใจรกเขา และตอมาแตงงานกบเขา เพราะตองการเปนผดแลเขา นบเปนความรกทบรสทธและสงสงอยางแทจรง ความจรงสตเฟนไมใชชายหนมรปงามและมเสนหดงดดใจใหผหญงหลงรก ชวตวยหนมของฮอวกงคงจะมเจนเพยงคนเดยว และเจนกมผชายทเธอสนใจ และตองการจะรกเพยงคนเดยวเชนกน สตเฟน นอกจากมใชผชายเจาเสนหแลว ยงนาจะดนาเบอส�าหรบผหญงโดยมาก เพราะบคลกคอนขางแขง จรงจง และไมใครเอาใจใคร เมอเรมคดจะรกและในทสดตกลงใจจะแตงงานกน เจนกตองพบเจอปญหามากมาย ทงปญหาระหวางเธอกบฮอวกง ปญหาญาตตระกลของ

ฮอวกง และปญหาความตองการของเธอเอง ไดแก 1) ฮอวกง มาจากครอบครวใหญมาก ขณะทเจนมาจากครอบครวเลก เจนเลาวา สตเฟน “ราวกบมกองรอยของญาตสนท” ในงานคราวหนงกอนแตงงาน เจนพบลกพลกนองของสตเฟนถง 32 คน ขณะทพอแมของเจนตางเปนลกคนเดยว เธอจงไมม “ลกพลกนอง” เลย เธอจงชอคเมอเจอคณาญาตของฮอวกง 2) ครอบครวฮอวกงในสายตาคนรจกเปนพวก “แปลก” “พลก” เพราะลวนเปนหนอนหนงสอและคงแกเรยน 3) ครอบครวของเจนอยในกลมท “กลวพระเจา” ในขณะทสตเฟนแสดงตวชดเจนวาเปน “อเทวนยม” คอไมเชอในพระเจา 4) สตเฟนมนองสาวชอฟลปปา ซง “ตงแง” รงเกยจเจนตงแตตน และแทบไมเคยเปลยนทาทเลย หลงหมนหมายเจนกบสตเฟนไปใชชวตอยดวยกนกอนถงวนแตงงานในชวงครสตมาส ฟลปปากระแทกเอาอยางแรงกบสตเฟนวา “แลวตอนน พรสกวามศลธรรมสงขนมย” ดทสตเฟนหวเราะและแมของ สตเฟนตอบแทนวา “ยงไงซะ พเขากตองมศลธรรมสงกวาเธอแนๆ เพราะวาตอนนเขาตกอยใตอทธพลของผหญงทด” กรณฟลปปาน ตอมาเธอปวยเขาโรงพยาบาล เจนตงใจจะไปขอ “คนด” ดวยการขอไปเยยม แตฟลปปาแจงมาชดเจนวา ไมตองไป เมอญาตๆ เขาไปเยยม เจนจงตองรออยขางนอก 4) สตเฟนไดแสดงทาท “เอาตนเองเปนศนยกลาง” ตงแตกอนหมน เมอเจนไปเยยมพรอมมอขางหนงทเขาเฝอกเพราะลนลมจนกระดกหก สตเฟนตองการใหเจนไปชวยพมพใบสมครงานให เขาจงแสดงทาทไมพอใจ แทนท

102 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 103

จะเหนใจ 5) ทงสตเฟนและเจนตางมไดมาจากครอบครวทร�ารวย และประเพณองกฤษพอแมกไมมหนาทสงเสยเมอทงค บรรลนตภาวะแลว สตเฟนกยงไมมชอเสยง ทงคจงจะตองเรมตนชวตอยางยากล�าบากในทางเศรษฐกจความเปนอย 6) เจนเองกมความฝนทจะตองเรยนใหจบมหาวทยาลย โดยพอก�าหนดวาแมแตงงานแลวกตองเรยนใหจบปรญญาตร ซงเปนการท�าใหชวตแตงงานยากล�าบากมากขน เพราะนอกจากตอง ดแลฮอวกงซงเรมพการแลว ยงตองเรยนใหจบ ในขณะทฐานะกไมด เหนออนใดคอ ความพการของสตเฟน ซงปรากฏเพมขนๆ และรนแรงขนเรอยๆ แตเจนกไมเปลยนใจ คงเปนดงท คาลล ยบราน เขยนไววา “เมอความรกเรยกรองเธอ จงตามมนไป แมวาหนทางจะชนและขรขระเพยงใด เมอความรกโอบปกรอบกายเธอ จงยอมทน แมใตปกนนจะเตมไปดวยหนามแหลมททมแทงเธอ” เมอรวา สตเฟนมใจกบเธอ หวงใยเธอ และในทสดขอเธอแตงงาน เจนจงเดนไปขางหนาดวยความเชอมน ดงทเธอเขยนไววา “ดวยความไรเดยงสาของวย 21 ป ฉนกเชอวาสตเฟนจะทะนถนอมฉน และจะสนบสนนฉนใหเตมเตมความฝนของตวเอง ฉนเองกเชอในค�าสญญาทเขาใหกบพอของฉน ค�ามนทวา เขาจะไมเรยกรองอะไรจากฉนมากเกนกวาท ฉนจะสามารถท�าได และเขาจะไมยอมใหตนเองกลายเปนภาระในชวตของฉน...”

ขณะนน สตเฟนอาย 23 ป เจนคงไดตวอยางจากแม แมตดสนใจแตงงานกบพอเมอรวาจะเกดสงคราม และพออาจจะตองบาดเจบหรอพการ แมแตงงานเพราะ “ถาหากพอบาดเจบ ทานจะคอยเปนผคอยดแล” นอกจากน เมอเจนคยกบเพอนนกเรยนนานาชาตระหวางไปทศนศกษาทสเปน ตอนนนเจนรแลววา สตเฟนจะมชะตากรรมอยางไร “ความปวยไขของเขาท�าใหทกความสมพนธทเกยวของกบเขายอมถกผกตรงเขาไปสความลอแหลม เพราะมนยอมเปนความสมพนธทมอายสน และท�าใหหวใจแตกสลาย ฉนจะสามารถชวยใหเขาเตมเตมตนเอง และพบกบความสขทแมจะแสนสนนนไดบางไหม.....” โชคดของทงสองคน เพราะบรรดาเพอนๆ ตางหนนใหเจนเดนหนา โดยบอกวา “ถาเขาตองการเธอ เธอกตองท�าใหได” ดวยเหตน ต�านานรกอนยงใหญระหวางสตเฟนกบเจนกไดด�าเนนตอเนองไปยาวนาน มปญหามากมายใหตองแก บางครงเกดความทกขทวมทนจนท�าใหเจนแทบจะสนหวงในชวต

104 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 105

นอกจากตองยงยากในเรองการหางาน หาบาน และเรองการเรยน ซงลวนยงยาก ในขณะทสตเฟนมอาการรนแรงเพมขน จนเกอบเปน “ลางมรณะ” เมอเขาเกดอาการไอไมหยด ไออยางรนแรง จากอากาศทหนาวเยนในตอนกลางคน ท�าใหหายใจไมออก “มนเปนปศาจทยองออกมาจากเงามด และตะครบล�าคอของสตเฟนเอาไว โยนเขาไปมา เขยาเขาราวกบตกตา เหยบบขยเขาใหกองอยแทบเทา เหยยบเขาใหไอขลกขลกไปรอบๆ หอง จนกระทงทกอณอากาศเตมไปดวยเสยงดนรนฟดฟาดๆ ทดงกอง” อาการปวยของสตเฟนซงเรมจากเดนเซ ผกเชอกรองเทาไมได แลวลกลามเรอยๆ จนลมงาย ลมจนฟนหก ตอมาตองนงรถเขนและบางครงหายใจไมออก กลายเปนภยคกคาม ซงเจนรสกเสมอนมนเปน “มอทสาม” ท เขามาบอนท�าลายความสงบสขในครอบครว นอกจากนการทสตเฟนอยในวงการนกฟสกสชนสง ซงภรรยาของคนเหลานโดยทวไปมกไมสามารถยกระดบขนสความรระดบเดยวกนจนถงขนสนทนาวสาสะกนทางวชาการไดอยางเตมท วชาฟสกสจงกลายเปน “มอทส” ทเขามาเปนเสมอนก�าแพงขวางกนชวตครอบครวดวย ในขณะทตองแบกภาระหนกอง ทงเรองคาใชจายในครอบครว ความพการของสตเฟน และภาระการเรยนของเธอเอง ตอมาเธอกตองแบกภาระ

อนหนกเพมขน คอ การตงทองและคลอดลกคนแรก ซงสบเดอนของการอมทองและการคลอดท�าใหรางกายของเธอลดความแขงแกรงลงไปมาก การเดนทางตามสตเฟนไปรวมประชมในแดนไกล ท�าใหตองมการปรบตวเรองเวลา ขณะทเจาลกเลกไมตองปรบตว หลบ-ตน ตามสบาย ประกอบกบเปนเดกทมพลงเหนอเดกธรรมดา ท�าใหเจนตอง “รบมอ” กบภาระอนหนกหนาสาหส ตงแตการดแลลกชายในวยแบเบาะ ตองตนมาดแลยามทรางกายตองการการพกผอน เมอเรมเดนได กซนมาก เสยงทจะจมน�าตายและตกจากทสงหลายครง และครงหนงกเกดเหตสะเทอนขวญอยางแรง เมอโรเบรตนอย หาทตอขาขนไปหยบขวดยาทเหลอของตวบนหลงตเยนกนจนหมดทกขวด ผลคอหลบลกและเขาสขนโคมา ตองเขาโรงพยาบาลลางทองแลวรอชะตากรรมวาจะอยหรอตาย ท�าใหหวใจของเจนแทบแตกสลาย ซมเศราอยางหนกคดวาถาลกตายเธอกคงอยไมไดอกตอไป “ถาหากวาเขาตาย ฉนกควรตายดวย” ตลอดชวงชวตทตองแบกภาระอนหนกหนาสาหสแตเธอสามารถอดทนฟนฝามาได เพราะทศนะทมองโลกในแงด การมอารมณขน และการมชวตอยกบปจจบน ซงเธอเขยนวา “หลกการของชวตกคอวา” มชวตแตละวนอยางทมนเปนจรง แทนทจะคาดหวงถงภาพลวงตาในอนาคตอนหางไกล” แตเหตการณทลกชายเกอบเสยชวตครงนน ไดท�าลายบางสวนในชวตของเธอไปเพราะ “แมโรเบรตจะรอดชวตในวนนน แตบางเสยวของชวตฉนกลบ

106 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 107

หลกการของชวตกคอวามชวตแตละวน

อยางทมนเปนจรง แทนทจะคาดหวงถงภาพลวงตา

ในอนาคตอนหางไกล

“

”

ตายจากไป บางเสยวเทานน ไมใชทงหมด บางเสยวของการมองโลกใน แงดเหลอลนตามแบบคนหนมสาว ซงเคยเปนไฟกระตนใหฉนมความกระตอรอรนอยางมากมาย ตอนนมนถกฝงลงไปภายใตภาระหนกหนวงของความกงวล เปนเงอนปมทไมมทางขจดออกไปจากจตใจ” และเธอกอยตอมาได ไมนานลซลกคนทสองกเกด แนนอนลกคอความสขอนเปยมลน แตกคอภาระอนหนกหนวงทกดทบเธอเพมขน การตดสนใจแตงงานกบสตเฟน คอ การตดสนใจทจะดแลเขา แตนานวนภาระทโถมทบเธอท�าใหความสมพนธฉนสามภรรยา กลายสภาพเปนเสมอนความสมพนธแบบ “นายกบทาส” ขณะท “ท�าหนาท” ทเธอเองเปน ผเลอก เจนกตองตอสกบความตองการภายในของเธอ นนคอการทตองรกษา “คณคา” ของตวเอง เมอเรมตนงานรบใชสตเฟนดวยการพมพงานใหแกเขา เจนเลาวา “ในฐานะทเปนลกสาวของขาราชการพลเรอนผมงคง ฉนถกสอนมาตงแตอายยงนอยใหใชภาษาอยางแมนย�า ทงตองตระหนกถงคณคาของความชดเจนและความรมรวย นน และนคอพนทซงฉนผนกก�าลงรวมกบสตเฟน ฉนสามารถชวยเขาดวยการใชสตปญญาแทนทจะใชแคมอพมพ และฉนยงไดชวยสรางสะพานเชอมโยงระหวางศลปะกบวทยาศาสตร”

108 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 109

สมยเรยนหนงสอชนมธยม เจนเคยเปนหวหนานกเรยน เธอจงไมตองการเปนเพยงแมบานในครอบครวเทานน เธอตองใชความมานะบากบนอยางยงในฐานะภรรยาทตองดแลสามทพการ รวมสรางครอบครวในสภาพ “ปากกดตนถบ”กวาจะจบปรญญาตรได และเธอกไมยอมทงความฝนทจะเรยนจนจบปรญญาเอก ดวยการลงทะเบยนเรยนทมหาวทยาลยลอนดอน เพราะทนนไมมก�าหนดเวลาจบ แตกตางจากเคมบรจทใหเวลาแค 3 ป ท�าใหเธอตองเรยนในลกษณะโดดเดยว หาเวลาไปรวมชนเรยนกบเพอนๆ ไดยาก เธอจงตองใชเวลาถง 13 ปกวาจะท�าดษฎนพนธเสรจกอนคลอดลกคนท 3 ไดเพยงไมกวน แตปญหาทรายแรงทสดของเจนกคอ การอยกบสามพการรายแรงขณะทเธอยงสาวในวย 30 ตนๆ ปญหาเชนนลกผหญงดวยกนยอมตระหนกด เฮลมา แทตเชอรหญงชราผการณซงคอยใหความชวยเหลอครอบครวของเธอตงแตยงยากล�าบาก ไดพดกบเธอกอนเสยชวตไมนานวา “ทรก.... จนตนาการไมออกเลยวา เธอมชวตอยางไรโดยปราศจากชวตทางเพศทเหมาะสม” ทงนเพราะสภาพของสตเฟนนน ครงหนง เจนไดยนพนกงานท�าความสะอาดของโรงแรมแหงหนงทเขาไปประชม “เมาธ” กนถงเขาวา “เจาหนมคนนนนะ ดยงกบจะตายมตายแหล วามย” “....ทาทางจะอาการหนกซะดวย ใกลๆ จะหลดเปนชนๆ แลว แคจะประคองหวตวเองกคงไมไหวมง” เรองนแมแตฟลปปา นองสาวของสตเฟน ซง “ชงชง” พสะใภกยง

บอกกบเจนวา ถงเวลาแลวทเธอควรจะแยกจากสตเฟน “จรงๆ นะไมมใครวาอะไรเธอหรอก” ในทสดกมผชายคนหนงเขามาในชวตของเธอ เขาเปนครสอนดนตรทเขาใจและเหนใจเธออยางยง เธอเองกมใจกบเขา เพราะตองการทงคนทจะเขามาชวยแบงเบาภาระ และเพราะไฟปรารถนาท เผาลนอย ในสญชาตญาณของเธอดวย แตเธอตองตอสกบค�ามนสญญาทจะซอสตยตอสตเฟนและยงตองการรกษาครอบครว คอทงสตเฟนและลกๆ ไว ในขณะท “แรงดงดดระหวางเราทงครนแรงนก” แตเพราะความรสกอยางลกซงวา “การลกลอบเปนชกนเปนค�าทสกปรกและขดแยงกบพนฐานทางจรยธรรม ซงชวตของเราทงคถกปลกฝงมา” นบวาเคราะหดททงคสามารถรกษาความสมพนธในแบบความรกในอดมคต หรอ ความรกแบบ “พลาโตนก” (Platonic love) คอรกและปรารถนาดตอกนอยางแทจรง โดยไมมเพศสมพนธตอกนไวไดอยางยาวนาน ทวาดงค�าประพนธใน “นราศเดอน” ของนายมทวา “ถารกกนลนเปรยงดงเสยงฟา หจะชาเสยดวยดงฟงไมไหว แตเงยบเงยบสยงองคะนงไป เหมอนดงไฟไหมฟางสวางโพลง”

110 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 111

ทาทททงคแสดงออกตอกน และการเขามาดแลชวยเหลอสตเฟน อยางสนทสนม ซงทแรกสตเฟนกหงและโกรธอยางรนแรง แตในทสดกยอมรบได ภาพทปรากฏตอคนทวไป จงเชอวาทงค “มอะไรกน” แนนอน และชวงนเอง เจนกตงทองลกคนทสาม เมอลกคลอด แมของสตเฟนถงกบถามเจนตรงๆ วา “เจน ฉนมสทธทจะรวาเดกคนนเปนลกใคร ทโมธ เปนลกของสตเฟน หรอวาเปนลกของโจนาธานกนแน” เปนค�าถามทเสยดแทงเธออยางรนแรงรายกาจ ทงๆ ทเธอรแนวา “ไมมทางททโมธจะเปนลกของคนอนนอกจากสตเฟน” สาเหตส�าคญทเจนตองแบกรบภาระมากมายเชนน เพราะแมสตเฟนจะมชอเสยงกองโลกแลว จนมกฎราชกมารแหงองกฤษเคยเสดจไปทรงเยยมเปนการสวนพระองค แตรายไดของครอบครวกไมมากพอทจะจางคนมาดแลประจ�า ทงๆ ทสภาพความพการของสตเฟนนนมากมายเกนกวาทเจนและผการณทงหลายจะรบไหว โดยเฉพาะเมอสตเฟนลมปวยดวยโรคปอดบวมซงมกเปนโรคทคราชวตของผปวยดวยโรคน และสตเฟนกตอตานการรกษาของแพทยและพยาบาลอยางดอดงเสมอดวย ตราบจนกระทง สตเฟนไดรบต�าแหนงศาสตราจารยลคาเซยนอนทรงเกยรตยง ซงเปนต�าแหนงทเซอรไอแซค นวตน เคยด�ารงมากอน และสตเฟนปวยหนกจน

แทบจะเอาชวตไมรอด จงมผยนมอเขามาใหความชวยเหลออยางเปนระบบ เมอมารตน รส ซงเปน “ศาสตราจารยพลมเมยน” หรอ “เมธดาราศาสตร” ไดจดการหาทนมาเปนคาใชจายจนส�าเรจ และเจนสามารถหาทมพยาบาลทดมาดแลสตเฟนได ท�าใหเธอสามารถปลดเปลองภาระทเกนก�าลงลงได ความสมพนธระหวางสตเฟนกบเธอ จงเปลยนจากลกษณะนายกบทาส ไปส “ความเปนมตรและเทาเทยม” กนอกครง และในทสดเจนกสามารถไปสอบปองกนดษฎนพนธของเธอ และไดรบปรญญาเอกในพธทอลเบรตฮอลล ในไมชาเธอกไดงานเปนครสอนหนงสอทศนยการศกษามธยมปลายแหงเคมบรดจ ท�าหนาทสอนนกเรยนทจะสอบเขา “ออกซบรดซ” และโดยทโรงเรยนมพนทจ�ากด จงอนญาตใหเธอสอนทบาน โดยเลอกเวลาสอนตามสะดวก ชวตชวงนของเจนจงลงตวทสด

แตทองฟากสงบอยไมนาน เมอสตเฟนตดสนใจเขยน “ประวตยอของกาลเวลา” จนเสรจ สงรางแรกเสนอส�านกพมพแลว เขากปวยหนกระหวางไปประชมทเจนวาดวยโรคทอาจคราชวตเขาไดโดยงายคอปอดบวม เขาเกอบไมรอด แพทยเรยกเจนเขาพบเพอใหตดสนใจถอดเครองชวยหายใจออก แตเธอใหค�าตอบฉบพลนทนทวา “สตเฟนจะตองมชวต คณจะตองท�าใหเขาฟน” หลงจากนนกเปนการตอสอนยาวนานถง 3 เดอนกวาจะพาสตเฟนกลบบานไดในอกสภาพหนงคอไมสามารถพดได เพราะตองเจาะคอ

112 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 113

และตองกลบไปเผชญความยงยากแสนสาหสใหมในการดแลเขาทบานโดยตองจางพยาบาลตลอด 24 ชวโมง ซงการหาพยาบาลทมความรความสามารถเพยงพอและอทศตนเตมตามอดมคตเปนเรองยากยง เจนตองชวยจดการใหพยาบาลสามารถดแลสตเฟนจนเปนทวางใจ ตองรอจนต 2 ต 3 จงจะเขานอน และหลงจากนน “พยาบาลเวรดกกยงมาปลกฉนบอยๆ เนองจากเธอไมสามารถรบมอตามล�าพงได” ไมเพยงแตปญหาการดแลสตเฟนเทานน เจนยงตองดนรนหาเงนจ�านวนมากมาเปนคาใชจายในการจางพยาบาล 24 ชวโมงตอเนอง จนไดเงนชวยเหลอจากมลนธจอหน ด. และแคทเธอรน ท. แมคอาเธอร ทชคาโกในสหรฐ รวมทงหาทางใหเขาสามารถสอสารกบโลกภายนอกได โดยการเสาะหา จนพบนกประดษฐทสรางคอมพวเตอรเฉพาะใหเขาจนได และผอานหนงสอประวตยอของกาลเวลา ยอมไมทราบเลยวา ถาไมมเจน หนงสอเลมนกอาจไมออกมาสบรรณพภพ จนเปนหนงสอขายดทวโลกขามทศวรรษ เพราะสตเฟนอาจลาลบจากโลกไปกอนทจะทนไดปรบปรงตนฉบบจนเปนทพอใจของทกฝาย และสตเฟนไดแสดงความขอบคณเจนอยางเปนทางการโดยการเขยนค�าอทศใหแกเธอ ทมพยาบาลทไปดแลสตเฟนทบานตลอด 24 ชวโมง ชวยแบงเบา

ภาระอนหนกหนาสาหสออกจากบาของเจน แตแลวหนงในพยาบาลทไปดแลสตเฟนนนเองทพรากเขาไปจากเจนทงๆ ทพยาบาลคนนนกแตงงานแลว และวนทขนของ ของสตเฟนออกไปจากบานกเปนสามของพยาบาลนนเองทมาชวยขน ชวตครอบครวอนม “ทงรก ทงชง ทงหวานและขมขน” ของเจนกบสตเฟนกถงกาลอบปาง หลงจากประคบคองกนมาไดถง 25 ป หลงจากแยกกนอยนานนบป ทงคกหยาขาดจากกน สตเฟนแตงงานกบพยาบาลคนนน แตอยกนไมนานกหยาขาดจากกน เจนแตงงานกบโจนาทาน และมชวตทเปนสข สามารถยนอยบนขาของตนเองไดอยางภาคภม นายนดทสตเฟนยงไปมาหาสกบเจน เพราะยงมลกชายคนเลกททงคตองชวยกนฟมฟกทะนถนอม และเมอสตเฟนหยาขาดจากภรรยาคนทสองแลว ความสมพนธกบเจนกคอเพอนทดตอกน นายนดทเจนเขยนหนงสอเลมนขน เพราะสตเฟนเองคงไมมโอกาสเขยนอตชวประวตของตนเอง และคนอนเขยนกไมมทางจะเขาถงขอมลและความจรงไดอยางลกซงถงแกนเชนน หนงสอเลมนนอกจากท�าใหทฤษฎเกยวกบจกรวาลของสตเฟน ฮอวกง ชดเจน สมบรณขนยงสะทอนภาพความยากล�าบากของครอบครวทตองดแลคนพการ และยงสะทอนระบบบรการของรฐทนาจะเปนทพงพอใจมากกวาน เพราะองกฤษไดสราง “ระบบบรการสขภาพ

114 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 115

แหงชาต” มายาวนานกวา 6 ทศวรรษ แตการเขยนอยางเปดเผยตรงไปตรงมาของเจน กท�าใหเหนวายงมความพการอยในระบบไมนอย เรองราวทงหมดน ควรเปนกรณศกษาทดยงส�าหรบประเทศไทย ทงในเรองความรความเขาใจตอคนพการ และครอบครวของคนพการ ตลอดจนระบบบรการทประเทศและสงคมไทยควรสรางสรรคและพฒนาขน เรองราวทงหมดน

ควรเปนกรณศกษาทดยงส�าหรบประเทศไทย ทงในเรองความ

รความเขาใจตอคนพการ และครอบครวของคนพการ

“

”

116 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 117

คตกวลกทง ไพบลย บตรขน

เรองเลำ จำกหนงสอของ วฒน วรรลยำงกร

ครไพบลย บตรขน เปนนกประพนธเพลงไทยทมชอเสยงโดงดง ม ผลงานเพลงมากมายทคนไทยตงแตกอนยคเบบบมเมอร คอยคทเดกเกดมากหลงสงครามโลกครงทสองเปนตนมา ตราบจนปจจบนจะตองเคยฟงและชอบเพลงทเปนผลงานของเขามาแลวทงนน เพราะเพลงทเขาแตงทถอวาประสบความส�าเรจมถงกวารอยเพลง เฉพาะทเดนๆ ทวฒน วรรลยางกร ผยกยองครไพบลย บตรขน วาเปน “คตกวลกทง” ตามหนงสอทวฒน พากเพยรศกษาคนควาและเรยบเรยงออกมาอยางด กมถง 69 เพลง เพลง

118 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 119

เหลานไมเพยงสรางชอเสยงใหแกครไพบลย บตรขนเทานน แตยงสรางชอเสยงใหแกนกรองไทยจ�านวนมาก ดงปรากฏชอเพลงและชอนกรองท วฒน วรรลยางกร ประมวลสรปไวเฉพาะทส�าคญๆ ดงน “มนตเมองเหนอ, นองนางบานนา (สมยศ ทศนพนธ), คาน�านม, สามหวใจ, แมศรเรอน, กลนโคลนสาบควาย (ชาญ เยนแข), ชายสามโบสถ, น�าตาเสอตก, ตาสก�าสรวล 1-2, สวรรคชาวนา, หนมสพรรณฝนเพอ (ค�ารณ สมบณณานนท) , โลกนคอละคร, ขวญใจคนจน, ลเกชวต, มอพมพลง

(ปรชา บญยเกยรต), มศยาหลงเหยอ, โอทลกระหมอม (ลดดา ศรวรนนท), กลนเหลา, แมพจะขเมา, เพลงนอทศใหเธอ (นรศ อารย), นราศนช (ชรนทร นนทนาคร), มนตรกอสร (ทศนย ชะอ มงาม, วนย จลละบษปะ), ชวดกลกแม (วนย จลละบษปะ), สาวชาวสวน (ศรจนทร อศรางกรฯ), เสยงดเหวาแวว, เดอนต�าดาวตก, น�าตาเทยน, สาสนรกฉบบลา, แลวจะรวาพรก, อนเปนดวงใจ, รงรกในจนตนาการ, เหนอดวงชวา, คนนนสวรรคลม (ทล ทองใจ), น�าคางเดอนหก,

ดอกกระถนในกระทอม (สรพล สมบตเจรญ) , ฝนตกบานนอง ฟารองบานพ (ชาย เมองสงห), ตามนองตอย (ปอง ปรดา), ขาวแตกรวง ทรวงแตกรก (ยงยทธ เชยวชาญชย), แอบมอง, เพราะขอบรวกน (กาน แกวสพรรณ), แมแตงรมใบ, ดอกดนถวลฟา (ชยชนะ บญนะโชต) , ดอกพะยอมยามยาก (เพลน พรหมแดน) , ยมบาลเจาขา, รกคนแกดกวา (บปผา สายชล), มนตรกลกทง, นราศรกนครปฐม (ไพรวลย ลกเพชร), ฝนเดอนหก, น�าลงเดอนย, ไอดนกลนสาว (รงเพชร แหลมสงห), ฝนซาฟาใส (ยพน แพรทอง), เมาเหลาเมารก (ชาตร ศรชล), เพชรรวงในสลม, บานไรนารก (ชนกร ไกรลาศ), แววเสยงซง, แคนล�าโขง, สวรรคบานนา (เรยม ดารานอย), น�าลงนกรอง (พรไพร เพชรด�าเนน), หนมเรอนแพ (กาเหวา เสยงทอง), น�าทวม, แมคาตาคม, ลานรกลนทม, มนตรกแมกลอง (ศรคร ศรประจวบ), โธ! คนอยางเรา (ระพน ภไท) , หนมตะลงมงเหนอ (ไวพจน เพชรสพรรณ) ฯลฯ” ดจากรายชอ จะเหนไดวาครไพบลย บตรขน มใชเปนเพยง คตกว “ลกทง” เทานน เพราะเขาแตงเพลง “ลกกรง” ดงๆ ไวมากมาย เชน นราศนช ท นรศ อารย ขบรอง มนตรกอสร ท ทศนย ชอมงาม ขบรองคกบ วนย จลละบษปะ และหลายเพลงกเปนเพลงดงตงแตสมยทยงไมมการแบงประเภทเปนเพลงลกกรง-ลกทง ไมวาจะเปน มนตเมองเหนอ คาน�านม แมศรเรอน โลกนคอละคร น�าตาเทยน เปนตน

120 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 121

ตองนบวาครไพบลย บตรขน เปนผมพรสวรรคดานศลปะการแสดงโดยแท เพราะเรยนจบเพยงชนมธยมปลายทโรงเรยนสวสดอ�านวยเวทย ในกรงเทพมหานคร เมอ พ.ศ. 2481 ไมเคยเขาเรยนในโรงเรยนสอนการดนตรทไหน แตเขาสามารถสรางผลงานเปนนกประพนธเพลงและบทละครไดตงแต พ.ศ. 2485 ขณะมอายไดเพยง 24 ป โดยแตงเพลงและบทละครใหแกคณะแมแกวและคณะจนทรโรภาส ในชวง พ.ศ. 2485-2490 ตอมาไดผนตวเองมาเปนนกประพนธเพลง รวมทงบทละครวทย และบทภาพยนตรตงแต พ.ศ. 2490 จนจบชวต เมอ พ.ศ. 2515 ในวยเพยง 54 ป รางวลผลงานทเดนๆ ไดแก 1. รางวลท 1 การประกวดบทประพนธนาฏดนตรของกรมโฆษณาการ (ซงปจจบนคอกรมประชาสมพนธ) ชอเรอง “ตวตายดกวาชาตตาย” ในนามปากกา “ศรบรพ” เมอราว พ.ศ. 2493 2. รางวลท 1 การประกวดบทประพนธนาฏดนตร (ครงท 2) เรอง “น�าพระทยพอขนรามค�าแหง” 3. รางวลแผนเสยงทองค�าพระราชทานประจ�าป 2514 จ�านวน 6 รางวลแนนอนวา ถาครไพบลย บตรขน มอายยนยาวตอมา เขาจะตองไดรบคดเลอกอยในท�าเนยบ “ศลปนแหงชาต” อยางไมตองสงสย

ครไพบลย บตรขน เกดเมอวนท 4 กนยายน พ.ศ. 2461 ทบานทองคง ต�าบลเชยงรากใหญ อ�าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน พอคอ นายพรอม ประณต เปนคน “คลองน�าออม” ซงคลองนแตเดมคอแมน�าเจาพระยาแต แคบลงหลงมการ “ขดคลองลด” ในสมยพระเอกาทศรถ เมอ พ.ศ. 2158 ท�าใหแมน�าเปลยนทางเดนไปตามคลองทขดขนซงเปนเสนทางสายตรง แมน�าเดมจงคอยๆ แคบลง แมคอ นางพรอม แกวชวง เปนคนบานทองคง รมฝงแมน�าเจาพระยาทขดใหม พอเปนชาวสยามดงเดม สวนแมเปนเชอสายมอญ ทวงศตระกลมาตงบานเรอนทบานทองคงในสมยตนกรงรตนโกสนทร ครไพบลย เปนลกชายคนโต มนองชายอก 2 คน คอ ใบ (เทด) และ บว (ฉกาจ) สมยเดกเรยนชนประถมทโรงเรยนปทมวไล (วดส�าแล) อ�าเภอเมอง จงหวดปทมธาน พออายไมทนถง 10 ขวบ กก�าพราพอ อาชอ เจน ประณต จงรบแมและลกทงสามคนรวมทงครไพบลยเขาไปอยในกรงเทพฯ แถวปทมวน บรเวณหางมาบญครองในปจจบน และอาไดขอพระราชทานนามสกลใหม ในฐานะเปนขาราชการกรมการรถไฟ โดยเอาชอพชาย คอ บตร และ ชอบดา คอ ขน มาเปนนามสกล บตรขน และครไพบลยกใชนามสกลใหมนสบมา ครไพบลยจงมาเรยนจบชนประถมทโรงเรยนสตรปทมวนในกรงเทพฯ และเรยนจนจบชนมธยมปลาย (ม.8) ทโรงเรยนสวสดอ�านวยเวทย ครไพบลยเรมท�างานเปนครภาษาไทยทโรงเรยนจนกวองสว ตอมา

122 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 123

เปนเจาหนาทโรงไฟฟาสามเสน กอนจะหนเหไปเปนนกประพนธเพลงเตมตวในเวลาตอมา ครไพบลย ไดแสดงแววอจฉรยะ ตงแตครงเรยนมธยม 7-8 ทโรงเรยนสวสดอ�านวยเวทย ชวง พ.ศ. 2479-80 แตงบทละครวทย จนได คาตอบแทนถง 12 บาท “ซงสมยนนซอขาวได 15 ถง หรอเนอหมอยางดได 40 กโลกรม”

ผลงานของครไพบลยไดรบการยอมรบมาตงแตแรกเรม ท�าใหมเงนรายไดคอนขางด แตครไพบลยกตองประสบชะตากรรมอนเลวรายเพราะปรากฏอาการของโรคทสงคมรงเกยจ คอโรคเรอน มาตงแตวยหนม ดงบนทกของเปลง คทวณช ในหนงสอของ วฒน วรรลยางกร ทวา “เมอป 2483 ตอนนนผมเพงอายจะ 18 ไพบลยกคงราว 22-23 ผมเปนคนหนงทชอบวชาดนตร โดยเฉพาะหบเพลงปาก เขยนโนตได แตงเพลงได แตไมใครจะมหวนก พชายชกชวนใหไปชวยควบคมวงหบเพลงปากวงหนง ซงมผอปการะจดตงขนทโรงไฟฟาสามเสน เคยบรรเลงเพลงตามวทยและตามวดมาบางแลว (สมยนนนยมวงสตรงแบนด และวงหบเพลงปากกนมาก)... “คนแรกทผมไป เขากก�าลงซอมกนอย โดยมพวกเดกๆ ลกหลานเปน ผเลน ประมาณ 6-7 คน และกมชายหนมคนหนงอยดวย มอขางหนงมผา

พนแผลพนนวไวรอบยงกบนกมวยกอนจะสวมนวม แตมกชอบเอามอขางนซก เอาไวในกระเปา ครชตแนะน�าใหผมรจกวาชอไพบลย บตรขน ท�างานทโรงไฟฟาเหมอนกน มหวทางแตงเพลงจงไดใหมาชวยแตงเพลงใหวงหบเพลงปากวงน ซงมชอคณะวา นฤมตรบรรเลง พวกลกวงเรยกเขาวาคร

โรคเรอนเปนโรคเกาแก มมาแตโบราณกาล มคนเปนกนมากเพราะเปนโรคตตตอ ลกษณะของโรคมกปรากฏอาการนารงเกยจ เชน “หหนาตาเลอ” จนท�าใหเรยกโรคนอกชอหนงวา โรคหหนาตาเลอ จมกอาจจะยบแบนลงหรอถงขนโหว แขนขามกจะมแผลเปนน�าเหลองเกรอะกรงหรอไหลซม ท�าใหคนรอบขางใกลชดพากนหนหางเพราะกลวตดโรค โรคนเกดจากเชอโรคตวหนงในกลมเดยวกบเชอวณโรค คอ เชอไมโค แบคทเรยม เลเปร (Mycobacterium leprae) ขณะทเชอวณโรคคอ ไมโค แบคทเรยม ทเบอรคโลซส (Mycobacterium tuberculosis) โรคเรอนแบงเปน 2 กลมใหญๆ คอกลม “เชอมาก” และกลม “เชอนอย” กลมเชอมากจะมอาการรนแรงและก�าเรบขนเปนครงคราว เรยกวาอาการ “เหอ” หรอ “ปฏกรยาของโรคเรอน” (Leprae Reaction) พยาธสภาพของโรคนเกดจากเชอโรคเขาไปท�าลายปลายประสาทและผวหนง ตามปกตปลายประสาททผวหนงจะม 3 สวน คอ 1) สวนรบความรสก (Sensory fibre) 2) สวนควบคมสงงานกลามเนอ (Motor fibre) และ 3) สวนควบคมประสาทอตโนมต

124 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 125

(Autonomic fibre) ท�าหนาทกระตนตอมเหงอและหลอดเลอด เมอปลายประสาทเหลานถกท�าลาย โดยเฉพาะสวนทหนง จะท�าใหสญเสยความรสก ผปวยโรคนเมอถกของรอน หรอของมคมจะไมรสกรอนหรอเจบ จนท�าใหเกดแผลตดเชอมน�าเหลองน�าหนอง ซงมกจะพบตามปลายนวมอนวเทา ขณะทเมอเสนประสาทอตโนมตถกท�าลาย จะท�าใหหลอดเลอดหดแคบลงหรอถงกบตบตน อวยวะจงขาดเลอดไปเลยง ท�าใหนวมอนวเทาหลดออกไปเปนขอๆ เชอโรคตวนมลกษณะเฉพาะคอไมชอบทรอน จงมกไปอยตามทเยนกวาในรางกายมนษยคอทปลายมอปลายเทาและทโพรงจมก การท�าลายอวยวะจงพบทนวมอนวเทาและทจมก โดยนวมอและเทากดทงจากการท�าลายของเชอโดยตรงและจากแผลตดเชอแทรกซอน สวนทจมกเชอสามารถท�าลายกระดกบรเวณสนจมกจนท�าใหสนจมกยบ และถาเปนมากอาจถงขนท�าใหจมกโหวได สมยโบราณ มสมนไพรทรกษาโรคนได คอ น�ามนกะเบา ดงปรากฏในต�าราสมนไพรเกาแกเชนของอนเดย และทผนงก�าแพงนครธม กปรากฏภาพหนสลกการรกษาโรคเรอนดวยน�ามนกะเบา ซงชวยใหอาการทเลาลงได แตมกไมถงขนหายขาด และอาจไดผลนอยในพวกทอยในกลม “เชอมาก”

ยาแผนปจจบนตวแรกและใชกนมานานคอ แดปโซน (Dapsone) ซงตองกนกนนานถง 6 ป และไดผลระดบหนงเทานน ในกลมเชอมากโดยเฉพาะเมอมอาการก�าเรบ คอ “เหอ” จะ “เอาไมอย” มกถงขนตองใชยา สเตยรอยดชวย แตมขอจ�ากดเพราะยาสเตยรอยดจะใชมากและใชนานเกนไปไมได เนองจากจะเกดผลขางเคยงทรายแรงตอรางกาย เชน ท�าใหเปนเบาหวาน ความดนโลหตสง ไตเสอม เปนตน สาเหตหลกทยาแดปโซนไดผลไมดนก เพราะมฤทธเปนเพยงยาชะลอการแบงตวของเชอ (Bacteriostatic) เทานน ไมใชยาฆาเชอ (Bactericide) อยางยารนหลง มยาทไดผลด คอ ไรแฟมปซน (Rifampicin) ซงมฤทธเปน “ยาฆาเชอ” ใชไดผลดทงกบวณโรคและโรคเรอน ออกมาเมอ พ.ศ. 2524 ปจจบน การรกษาใชยาผสม 3 ชนด ซงไดผลดและลดระยะเวลารกษาลงไดมากจาก 6 ป เหลอราว 6 เดอนเทานน ท�าใหเราก�าลงจะเอาชนะโรคนได เพราะแมกบกลมทมเชอมาก หรอ กรณอาการก�าเรบ กมกจะ “เอาอย” แตกตางจากวณโรคทแมมยาดกวาแตกอนมาก แตกท�าทาจะเอาไมอย โดยเฉพาะเมอมการแพรระบาดของโรคเอดสท�าใหคนทวไปโดยเฉพาะผตดเชอเอดส เปนวณโรคกนมากขน และเกดเชอโรคดอยามากขน

126 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 127

ทงวณโรคและโรคเรอนตดตอกนทาง “ฝนละอองฝอย” (Droplet) โดยวณโรคจะออกมาจากปอดโดยการไอหรอจาม สวนโรคเรอนมกออกจากเยอบโพรงจมกซงมเชอไปอออยมาก วณโรคจะตดงายกวา ขณะทโรคเรอนจะตดตอยากกวามาก สาเหตของความแตกตางเกดจากปจจย 2 ประการ คอ 1) เชอวณโรคมการแบงตวเพมจ�านวนเรวกวามาก รอบหนงราว 24 ชวโมงเทานน แตเชอโรคเรอนตองใชเวลาถง 10 วน ปรมาณเชอทจะแพรระบาดไดจงนอยกวากนมาก 2) วณโรคตดไดทกคน ขณะทโรคเรอน โดยเฉพาะกลม “เชอมาก” จะตดไดเฉพาะคนทมความตานทานหรอภมคมกนตอเชอนต�า ซงในประชากรทวไปมเพยงรอยละ 3 เทานน วณโรคจงตดงาย ขณะทโรคเรอนจะตดตอไดมกตองอยคลกคลรวมกนอยางใกลชด (Close intimate contact) เปนเวลาถง 3 เดอน ส�าหรบ ครไพบลย พจารณาจากภาพถายซงปรากฏอาการของโรค ครไพบลยนาจะโชครายทเปนโรคเรอนชนดเชอมาก ในยคทยงไมมยาดออกมารกษา เพราะครไพบลยเสยชวตไปตงแต พ.ศ. 2515 ขณะทยาทไดผลดคอไรแฟมปซนเพงออกมาเมอ ป พ.ศ. 2524 ท�าใหปรากฏอาการทางผวหนงลกษณะ “หหนาตาเลอ” มแผลตดเชอทมอจนสญเสยนวไปบางสวน ขอส�าคญคออาการปวดทอาจรนแรงมาก เพราะเชอทกดกนเขาไปถงปลายประสาทอตโนมตเปนผลใหหลอดเลอดตบตน ปลายมอ-เทา ขาดเลอดไปเลยง ซงนอกจากจะท�าใหบางสวนของนวหลดขาดไป แลวยงท�าใหเกด

อาการปวดไดมาก ตามประวตการปวยของครไพบลยนน “หากโรคก�าเรบในฤดหนาวจะเจบปวดตามขอ ถงกบชกกระตก ครางโอยๆ ตองหามสงหมอ” อาการปวดประกอบกบความทกขจากโรคท “สงคมรงเกยจ” นาจะเปนเหตท�าใหครไพบลยตองหนไปพงยาฝน ซงมฤทธแกปวดทแรงทสดในบรรดายาแกปวดทงหลายทมอยและยงมฤทธท�าให “เคลมฝน” พาใหผเสพพนไปจากความทกขทรมานทงจากความเจบปวดและความทกขใจไดเปนระยะๆ ปญหาของฝนกคอ มนชวยแกปญหาไดเพยงชวคราว ผเสพจงตอง “พงยา” และในทสดกตกเปนทาสของมน เพราะขาดมนไมได ซ�ารายอาจตองเพมขนาดและความถในการเสพดวย ในทสดกอาจตองไปพง “ยา” ทมฤทธแรงยงกวาฝน กคอ เฮโรอน ซงเปน “อนพนธ” ของฝนทมฤทธแรงกวาฝนนบสบนบรอยเทา ท�าให “หลดพน” ไปจากความเจบปวดและทกขทรมานไดชะงดขน แตกตองตกเปนทาสของมนรนแรงขนเปนเงาตามตว การทตองหลกเรนหลบกายไปจากสงคม ท�าใหเกดการเกบกด และครไพบลยกมประวตหนไปหาความสขจากสงเสพตด ทงบหร เหลา และกญชา ดทตอมาเลกบหรและแมแต เฮโรอน กเลกได ตามประวต ครไพบลย เปน “นกส” ดงปรากฏวา เมอสมยเรยนชนมธยมกเปนนกกฬาตอยมวยจนไดเปนแชมปมวยนกเรยน และชวตกประสบความส�าเรจรวดเรวพอสมควร แมจะก�าพราพอตงแตเมออายไดแค 10 ขวบ

128 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 129

ครไพบลย เปน “นกส” ดงปรากฏวา เมอสมยเรยน

ชนมธยม กเปนนกกฬาตอยมวยจนไดเปนแชมปมวยนกเรยน

และชวตกประสบความส�าเรจรวดเรว พอสมควร แมจะก�าพราพอตงแตเมอ

อายไดแค 10 ขวบ

“

”

แตกมญาตอปการะและสามารถแสดงความเปนอจฉรยะโดยหาเงนกอนโตพอสมควรไดตงแตยงหนม แตเพราะโรคราย ทเวลานนไมมทางรกษาหาย ซ�ายงปรากฏอาการจนเปนทรงเกยจแกสงคม ท�าใหครไพบลยตองปกปด “ปมดอย” และในทสดตองเรนกายซอนตวจากสงคม แมตอมาวงการแพทยจะทราบวา โรคนตดตอยาก แตสมยนนผคนกยงเชอวาตดตองาย และ นากลวมาก แนนอนวา ในวยหนมครไพบลยยอมตองตาตองใจกบหญงสาวหลายคน แตใครเลาเขาจะกลามารก มารวมชวตดวย แมจะมความสามารถสง มชอเสยง และหาเงนไดมาก แตดงทหลายคนเลาไววา “เงนหาไดเทาไรกตองหมดไปกบการรกษาตว” จากการสอบถามนายแพทยธระ รามสต ผเชยวชาญเรองโรคเรอนทงของไทยและขององคการอนามยโลก นายแพทยธระ ไมเคยมโอกาสดแลรกษาครไพบลยเลย แสดงวาแมสมยนนประเทศไทยจะมโครงการควบคม ปองกน และรกษาโรคเรอนเปนโครงการใหญและส�าคญโครงการหนงของประเทศ แตครไพบลยกคงไมมโอกาส “เขาถง” บรการเหลาน แตไปพงบรการจากภาคเอกชนแทน แนนอนวาคารกษายอมตองสงตามไปดวย เกยวกบเรองการรกษาตวของครไพบลยน อาจารยลาวณย โชตามระ ไดเขยนเลาเหตการณเมอพบกนคราวหนงไววา “คณบอกดฉนวา ไมไดรกษา เพราะไมมเงน การรกษาทลมๆ ดอนๆ เพราะการเงนทไมตายตว ท�าให

130 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 131

สภาพการเจบปวยเปนไปดงทเหนนน คณคงนกออกวา ดฉนไดถามคณวาจะขดของไหม ถาหากจะสงคณไปยงสถานบ�าบดโรคนโดยเฉพาะ และคณไดตอบวาไมมขอขดของเลย นคอการเรมตนรกษาตว... ดฉนเคยพาคณ อ.ไชยบวรศลป ไปเยยมคณ เพอเปนก�าลงใจวา โรคของคณนนไมใชวาเหลอทแพทยจะเยยวยาได ซงตองการเวลาราว 3-4 ป เทานน......” อ.ไชยวรศลป เปนนกเขยนสตรแนวสะทอนชวตสาวเหนอ มนวนยายทมชอหลายเรอง เชน รมฝงแมระมงค แมสายสะอน อ. หรอ อ�าพน ไชยวรศลป กปวยดวย โรคเรอนและสามารถรบการรกษาจนหายได นอกจากนน ในสมยทระบบลขสทธยงไมใหความเปนธรรมแกนกแตงเพลงอยางครไพบลย รายไดทแมจะนบวามากในแตละครง แตความจรงแลวกไมมากเทาทควร และไมมหลกประกนความมนคงของรายไดดวย ชวตทตองผกพนกบความนยมของประชาชน จงเปนชวตทผกผนไดงาย ชวตของครไพบลยจงตกต�าเปนชวงๆ เชน สมยทแมตาย เมอวนท 30 เมษายน พ.ศ. 2508 ตองเกบศพไวจนถงวนท 5 มถนายน จงไดเผา ครมงคล อมาตยกล เลาไวในหนงสองานศพของครไพบลยวา “ผม (มงคล) และเพอนฝงอก 2-3 คน ไดไปทบานปทมธาน พบไพบลยนงซมท�าอะไรไมถก เขาจะเผาศพมารดาของเขาในวนนน ผมไมยอม ไพบลยบอกวา ‘ผมท�าอะไรไมถก ไมมเงน กอยากจะท�าใหเสรจสนไป’ ผมจงใหเกบศพไวกอน เรองเงนไมตองหวง ผมจะหาใหเอง”

หลงจากนน มงคล อมาตยกล น�าวงดนตรไปแสดงทโรงภาพยนตรศรยาน ไดเงน 8,000 บาท โดยขอมาจากเจาของโรงหนงกอน น�ามาใหครไพบลยไดจดงานศพแม เบญจมนทร หรอ ชอจรงคอ ตมทอง โชคชนะ นกรองและนกแตงเพลงเพอนรกคนหนงของครไพบลยเลาวา ทกครงทไปเยยมครไพบลย จะหาจงหวะลากลบขณะก�าลงคยกนอยางเพลดเพลน เพราะ “แทบทกครงเมอคณก�าลงเพลดเพลน ผมมกจะลาจากคณทนท ท�าไมถงเปนเชนนน เพราะผมตองการไปทงๆ ทคณก�าลงมความสข คณจะไดลมความทกขทเกาะกนคณอยในรางกายและจตใจ คณไมรหรอกวา เมอผมเดนออกจากบานหลงนอยของคณทปทมวน ทกครงผมมกจะมายนนงโดดเดยวและร�าพง.....ท�าไมหนอ คนทมสมองในเชงกลอนอนยอดเยยมอยางคณ พระเจาจงรงแกดวยใหทงความสมหวงและผดหวงรายกาจเชนน? ” ยงโชคด ทครไพบลย ยงมเพอนทรกและคอยชวยเหลอเปนระยะๆ เชน เมอชวยหาเงนเผาศพแมใหแลว ครมงคล ยงชวนใหครไพบลยออกไป “สโลก” โดยใหรวมเดนสายไปกบรถวงดนตรจฬารตน โดยมเบยเลยงใหดวย ท�าใหครไพบลยกลบมาแตงเพลงไดอก และไดสรางเพลงดๆ ออกมาอกมากมาย

132 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 133

เมอตดฝนและเฮโรอน เพอน คอ “บงเละ” (ด�าร ประเสรฐสกล) กพาไปอดทวดถ�ากระบอก เมอป พ.ศ. 2502 จนเลกได ความรงเกยจของผคน เกดขนแมแตกบนกรองทครไพบลยแตงเพลงให คอ นรศ อารย ซงรองเพลงทครไพบลยแตงใหราว 15 เพลง เชน กลนเหลา แมพจะขเมา เพลงนอทศใหเธอ นรศควรจะไดรองเพลงของครไพบลยมากกวานมาก เพราะครไพบลย “กชอบเสยงของผมนะ บอกวาเปนเสยงไทยๆ ด รองไทยเดมได รองไทยสากลกได” แตสาเหตทนรศรองเพลงของครไพบลยเพยงเทานน นรศเองเลาวา “ความเปนเดกของเราเลยกลวตดโรค ไมกลาไปหา เรยกใหไปตอเพลงกไมไป ตอนนนแกเปนหนกมาก ไมไดรองตอเพราะผมปอด กลวเวลาตอเพลงแกเอามอเคาะ มอกอยางน (ท�าทามอหงก) เปนความคดของผมเอง เลยไมไดรองเพลงดๆ อก เสยดายเหมอนกน” ครไพบลย มความรกตงแตวยหนม อไรพรรณ ววธสร ซง “เปนคนสวย” และมความสามารถสง เปนเจาของละครคณะสรวธ ทงคท�างานรวมกน เชน ครไพบลยเขยนบทละครเรอง “พรหมทณฑ” ใชนามปากกาวา “ศรบรพ” ใหคณะละครสรวธเลน และยงมเพลงหลายเพลงทมชอวาอไรพรรณแตง แตเชอวาครไพบลยมสวนในการแตงหรอ แก-เกลา ให ทงครกกนตงแตครไพบลยยงไมปรากฏอาการโรคเรอน และแมปรากฏอาการแลว อไรพรรณกยงไปขลกอยบานครไพบลยสปดาหละ 1-2 วน โดยไมมอาการ

รงเกยจ หรอตตวออกหาง มาท�างานดานบทละครวทยดวยกน พรอมทงน�าอาหารมารบประทานดวยกนทกระทอมหลงนอยของไพบลยทปทมวน แตรกของทงคกเปนเพยงความรกทไมสมหวง เพราะฝายหญงรอใหครไพบลยหายปวย แตยาและการรกษาสมยนนกไมสามารถท�าใหความหวงนเปนจรงได และอไรพรรณกครองโสดไปจนเสยชวตดวยโรคชรา เมออายได 70 ป

ชวงหลงอไรพรรณ ขาดการตดตอกบครไพบลยไปนาน แตความรก และ “ค�าสญญา” คงไมจางหายไป เมอทราบขาวการแตงงานของครไพบลย จงมปฏกรยารนแรง ดง นคร ถนอมทรพย หรอ “กงกาดน” นกรองนกแตงเพลงผเคยด�ารงต�าแหนงนายกสมาคมนกแตงเพลงแหงประเทศไทย เลาวา “ตอมาครไพบลยแตงงานกบดวงเดอน เมอป 2512 คณอไรพรรณโกรธมาก เสยความรสกรนแรง เพราะในชวตของผหญงคนหนง อทศชวตใหกบครไพบลย เปนสาวแก ไมแตงงานจนกระทงเสยชวต” และในงานพระราชทานเพลงศพครไพบลยทวดเทพศรนทราวาท เมอวนท 7 ธนวาคม พ.ศ. 2515 ไมมใครเหนแมแตเงาของอไรพรรณ เรยกวา “โกรธชนดผไมเผา เงาไมเหยยบ” เกอบตลอดชวต แมจะหาเงนไดคอนขางมาก ครไพบลยกตองอาศยอยบานแมทปทมธาน และบานอาทปทมวน ความฝนทจะมบานของตวเองคงเหมอนคนทวไป แตครไพบลยแปลความฝนเปนวรรณกรรมอนงดงามบรรเจด คอ เพลงรงรกในจนตนาการ

134 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 135

พฝนจะสรางรงรกสกหนงหลง ณ รมฝงเจาพระยาอยอาศย แมฝนของพไมเกดมอนเปนไป สองชวเราคงไดรวมเสนหา รงรกในจนตนาการ วมานรกอนบรรเจดจา รมหนาตางปลกซมลดดา หองนอนสฟา ตดมานชมพ ความรกเปนมนตดลใจ ฝนไป พลงใจตอส คอยพหนอยเถดนะโฉมตร ไมนานจะร วารงรกอยแหงใด รงรกรมฝงน�าเจาพระยา สขตา ฝงตรงซงอยในใจ แมความฝนพเปนจรงได พจะใหชอวารงรกอนสรณ ความฝนเปนจรงวนใด หวใจพคงจะบนวอน คอยพอกไมชาบงอร แมใจไมรอน แนนอนเราไดสขสนต

เพลงนแตงตงแต พ.ศ. 2503 ฝนเปนจรงเอาเมอบนปลายสดของชวต ครไพบลยมบานทหมบานจดสรรยานวภาวดรงสต เมอ พ.ศ. 2515 และเขาอยไดไมกเดอนกเสยชวต ชวงปลายชวต อาการของโรคนาจะสงบไปมาก ในทสดครไพบลยกมหญงสาวสวยตกลงปลงใจมาเปนภรรยา คอ คณดวงเดอน ดษณยวงศ ตามประวตทงคพบกนโดยการชกน�าของไสล ไกรเลศ เพอนรนพซงแกกวาครไพบลย 4 ป ไดพาดวงเดอนไปพบ “ปาไพบลย” เปนครงแรก เมอป พ.ศ. 2511 แตทงคกอยกนไมนานนก เพราะครไพบลยจากโลกนไปเมอวนท 29 สงหาคม พ.ศ. 2515 รวมอายได 54 ป ดวงเดอนไมไดจดทะเบยนสมรสกบครไพบลย ทรพยสมบตทงหมดคอลขสทธเพลงจ�านวนมากมายทครไพบลยสรางไว จงแทบไมตกถงดวงเดอนเลย แตไปไดแก ฉกาจ บตรขน นองชายคนเลกของครไพบลย บนปลายชวต ดวงเดอนไดกลบไปอยทอ�าเภอสงเมน จงหวดแพร เมอดวงเดอนพบกบครไพบลยนน เธออายได 34 ปแลว เปนแมรางมานานป มลกตดคนหนง

136 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 137

ชอออย ฝากยายเลยงไวทเมองแพร ดวงเดอนเขากรงเทพฯ มาเปนครโรงเรยนราษฎรเลกๆ แหงหนง แลวไปอบรมวชาดนตรศกษาทครสภา จงไดเปนศษยครไสล ไกรเลศ ไดชวยงานเปนเสมยนใหครไสล และเรมหดแตงเพลง จนไดพบครไพบลย ชวยงานกนจนถกอธยาศยและไดแตงงานกนในทสด หนงสอพมพไทยรฐ ฉบบวนท 30 สงหาคม พ.ศ. 2518 และฉบบวนตอมา ไดลงขาวมรณกรรมของครไพบลยวา เสยชวตเมอ “ เวลา 13.30 น. ระหวางผาตดโรคกระเพาะอาหารเปนแผล ทโรงพยาบาลเปาโล มนาง ดวงเดอน ดษณยวงศ ภรยาทยงไมไดจดทะเบยนคอยเฝาดแล ..... ในชวตแตงเพลงประมาณ 1,000 เพลง ในจ�านวนน 6 เพลง ไดรบพระราชทานแผนเสยงทองค�าจากในหลวง” เพลงสดทายทแตงคอเพลง “วนนวนหนา” “พระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาเฉลมพลฑฆมพร (องคชายกลาง) รบสงใหตงศพทวดเทพศรนทร เพอเปนเกยรตแกวงศตระกล” สาเหตการเสยชวตของครไพบลย นาจะม 2 ประการหลก เรองแรก คอ การกนยาซองแกปวดชนดหนงเปนประจ�า ยาดงกลาวมสวนผสมของ

แอสไพรนซงกดกะเพาะ ท�าใหเลอดออกในกระเพาะ ประกอบกบเรองทสองคอ หลงจากประสบความส�าเรจอยางสงสดในชวตจากเพลงในภาพยนตรมนตรกลกทงซงท�าสถตถลมทลาย ฉายอยทโรงหนงโคลเซยมถง 6 เดอน ท�าใหงานประดงประเดเขามามากมาย จนตองเรงงานอยางหามรงหามค�า ท�าใหกนขาวผดเวลาเปนประจ�า และนาจะมความเครยดอยไมนอยดวย ครไพบลย เลอดออกในกระเพาะจนตองเขานอนในโรงพยาบาลถง 15 วน เมอวนท 27 พฤศจกายน พ.ศ. 2511 และครงสดทายเขาโรงพยาบาลเมอวนเสารท 26 สงหาคม พ.ศ. 2515 เลอดออกมากจนตองใหเลอดมากมาย แตกไมสามารถชวยชวตไวได และจากโลกนไปเมอวนองคารท 29 สงหาคม ดวงเดอน ดษณยวงศ เขยนกลอนอาลยสามไววา

เมยจา เสยงแผวแผวเรยกหาวาเมยจา มองดหนาผวรกชกใจหาย ในแววตานนบงสงประกาย หวงมวายจตจอดยอดชว บนเตยงไขเขารอหมอใหเลอด

138 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 139

หนาขาวเผอดดวยแผลจงแปรส เสนเลอดใหญในกระเพาะเปราะพอด เหตฉะนแหละหนาผาตดพลน เตมเลอดไปเทาไหรไหลออกหมด โอรนทดวโยคใจโศกศลย ไดแตสงตาสองจองมองกน แววตานนหวงเมยเสยเหลอใจ เพยงค�าเดยว “เมยจา...” ผวาอก พาวตกอกสนหววหวนไหว “ปจาป เลอดเหลอเฟอ” เพอปลอบใจ “จนทรเจา” ใหเลอด “ป” ทกผคน คณวเชยร วระโชต ชวยโจษขาน บรวารกองถายหนง ทงลงผล ชวยชวตอทศเลอดหลงกมล ตนตนจนเหลอย�าค�าขอบคณ เสยง “เมยจา...” ยงแววแผวในห ปจาปเคยแนบแอบตกหนน ไดประจกษวนเมตตาเกอการณย มาสนบญเสยแลวโอแกวเอย.

ชวตของครไพบลย บตรขน มเรองนาเรยนรมากมาย ครไพบลย เกดในครอบครวยากจนในชนบท พอตายเมออายไดเพยงสบขวบ แตโชคดทมญาตใหความอปการะพาเขามาอยในกรงเทพฯ และไดเรยนหนงสอจนจบชนมธยมปลาย คอมธยม 8 สมยนน จบแลวกไดเปนครเลย ตอมากไดเปนเจาหนาทโรงไฟฟาสามเสน และเรมหนเหมาเอาดทางดนตร แตแลวโรครายกเรมคกคาม และบอนท�าลายทงรางกายและจตใจ กอใหเกดความทกขทรมานอยางเรอรงและแสนสาหสจนจบชวตดวยวยเพยง 54 ป นาสนใจวา แมจะตองทนทกขทรมานจากโรครายจนรางกายพการบางสวน แตครไพบลยสามารถสรางสรรคงานประพนธเพลงไดถงประมาณพนเพลง โดยเปนเพลงทมชอเสยงโดงดง และมสวนส�าคญในการสรางชอเสยงใหแกนกรองจ�านวนมาก รวมแลวกวารอยเพลง ผลงานเชนนนบเปนเรองนาทง เพราะเพลงแตละเพลงเสมอนบทกวบทสนๆ ทจะตองสรางความประทบใจผฟงไดตงแตวรรคแรก ใหความหมายอนสะเทอนใจ สรางอารมณใหแกผฟงไดตลอดจนจบ และยงตองสรางความดมด�า ประทบใจใหตดตรงและจดจ�าไดอกนานๆ การสรางผลงานเพลงใหไดเชนนแตละเพลงไมใชเรองงาย การทครไพบลยสามารถสรางเพลงทใหความสขและความประทบใจ ใหประชาชนคนไทยไดอยางยาวนานนบไดหลายทศวรรษ จงยอมไมใชเรองบงเอญ หากจะตองเปนทงพรสวรรค และฝไมลายมออนยอดเยยม ประกอบกบมวธการท�างานทเปนระบบ รวมทงจะตองมแรงบนดาลใจและพลงใจท

140 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 141

หนกแนนเพยงพอดวย ตามประวต ครไพบลย มไดเขาเรยนในโรงเรยนดนตรใดๆ ครสอนคนแรก คอ “แมแกว” หรอ ประวต โคจรก และ “พรานบรพ” หรอ จวงจนทน จนทรคณา ซงเปนนกเพลงรนบกเบก ยค พ.ศ. 2475 กอนสงครามโลกครงทสอง นายนดทครไพบลยไดใหสมภาษณ กลชาต เทพหสดน ณ อยธยา นกจดรายการเพลงชอดงในรายการ “เพอนรตตกาล” เมอราว พ.ศ. 2512 เลาถงวธการแตงเพลงไวอยางนาสนใจ เชน “พดถงเพลง งายนะมนไมงายหรอก เพราะวาเราตองใชอารมณ ใชความรสกละเมยดละไม ไมวาสมยกอนหรอสมยน ถาจะใหเปนเพลงทดกยากเทาๆ กน ใชความคดลกซง ละเมยดละไม ตองใชเวลาครบ จงไดผลงานทดออกมา” พดถงแรงจงใจใหแตงเพลง ครไพบลยเลาถงสมยทแตงเพลงในยคแรกๆ วา “สมยนนแตงขนมา เพราะมอารมณรกทจะแตง ไมมใครมาจางหรอเคยวเขญใหแตงเหมอนสมยน ชวงนนมเวลามาก ถามอารมณเพลงดๆ มแรงบนดาลใจถงขดสด เพลงหนงกราวๆ สามวน รวมทงประดดประดอยดวย”

นาสนใจวา แมจะตองทนทกขทรมานจากโรครายจนรางกายพการบางสวน

แตครไพบลยสามารถสรางสรรคงานประพนธเพลง

ไดถงประมาณพนเพลง โดยเปนเพลงทมชอเสยงโดงดงรวมแลวกวารอยเพลง

“

”

142 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 143

ถามถงเพลง “กลนโคลนสาบควาย” ทมชอเสยงมาก ครไพบลยใชเวลานานไหมในการแตงเพลงน ครไพบลยตอบวา “พอสมควรครบ เราตองคดส�านวนเพลงนขนมา มทบทวนแกไข มการเกลาส�านวน เพลงนถาแตงพรวดเอาออกใชจะมขอดอย แตถาเราอานไปอานมาสกสบเทยว เราจะพบวาควรปรบตรงนนนด ตรงนหนอย ท�าใหเพลงมรสดขน” ถามถงถอยค�า ศพทแสง ส�านวนทใช เพอใหไพเราะกนใจ ครไพบลยบอกวา “เกดจากการอานหนงสอมาก คดขนเองนนานๆ จะมแวบขนมาสกท เราอานหนงสอประเภทกว เชน กวของทานสนทรภ เกดอารมณแยกออกไป พวกนราศตางๆ ทานมกแทรกอารมณโรแมนตก ใหความดมด�า ขอเปรยบเทยบในนราศของสนทรภจะองธรรมชาตอยเรอยๆ” หนงสออยางกามนตวาสฏฐ ก “เปน แรงบนดาลใจดานชวต ดานความรก ถอเปนบรรทดฐานทเรากเกบมาเปนต�าราเหมอนกน”

ถามวาบางเพลงเอาวรรณคดมาเกยวบางใชไหม อยางเพลงมนตรกอสร ครไพบลยตอบวา “เกดจากการอานหนงสอ โคลงโลกนต แลวมานกถงความนอยเนอต�าใจเกยวกบรกผหญงแลวเขาไมคอยจะรกอะไรพวกน เลยนกวาตวเรานะต�าตอย เปนประเภทอสร” เพลงนมกกลาวถง แรง ซง “เสพ สตวทมรณง นฤโทษ” ครไพบลยตอบวา “หมายความวา แรง ถอวากนสตวทเนาตายแลว เรยกวาสตวถอศล ผมใจเปนสาธชน เรยกวาใจประเสรฐเหมอนแรง ไมกนของเปน ของมชวต...” พดถงความรก ครไพบลยพดถงสมยยงหนมวา “ตอนนนเปนธรรมดา ยงหนมยงแนน ความรกใหแรงบนดาลใจ ไปรกผหญงทไหน กใหในสงทดงาม ไมไดเปนไปในทางท�าลาย เปนสงบนดาลใจ” ครไพบลยพดถงเพลง “ฝนเดอนหก” เพลงดงท รงเพชร แหลมสงห ขบรอง ไวอยางนาสนใจวา

144 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 145

“.....เพลงนผมคดมาเปนเวลาหกเดอน แนวคดนะครบ โดยเฉพาะเพลงน ผทไมเขาใจกวจารณไปหลายดาน บางทานบอกวาภาษาจะวบตกระมง เดอนฮกแลวฝนกตก ทนเจตนารมณของผมคอไปศกษาทางเพลงเปนเวลาถงหกเดอน คอภาษาและส�าเนยงพดของคนพนเมองทางเหนอ คอ ผมเกบมาจากชาวพจตร สโขทย และพษณโลก เขาพดเหนอ มาเปนทางแบบนครบ ผมกเรยนโนตสากลมา โนตตวสงไปใสอกษรต�าจะเพยนทนท หลกการของการแตงเพลงกมอย ท�าไมผมถงเขยนแบบน เพราะวาเจตนารมณผมอยากจะดงวฒนธรรมภาษาพดเขามามบทบาทในการเผยแพรใหพนองภาคตางๆ ไดเขาใจวาในประเทศไทยมการพดหลายส�าเนยงภาษา เหนอไปหลายแบบ” ครไพบลยแตงทงค�ารองและท�านองเพลง ถามวาแตงท�านองหรอเนอกอน ครไพบลย บอกวา “เนอกบท�านองมนสบๆ กนอย ไมแนครบ บางครงเขยนเนอกอน บางครงเขยนท�านองกอน” ธรรมดาของนกประพนธเพลง บางครงกม “ตด” คดไมออก ครไพบลยกเชนกน “เคยตดอยเปนเวลาอาทตยนง มบอยเสยดวย” ส�าหรบ เพลงมนตเมองเหนอ ซงเปนเพลงแรกของครไพบลยทได

อดแผนเสยง และโดงดงมานานยงมคนชอบรองชอบฟงอยจนทกวนน มประวตนาสนใจ เพราะครไพบลยไมเคยไปถง “เมองเหนอ” จรงๆ อยางเชยงใหม จนกระทง พ.ศ. 2512 กยงไมเคยไป เพลงนแตงตงแต พ.ศ. 2492 ครไพบลยไปกบวงดนตรถงแคล�าปางเทานน ครไพบลยเลาวา “หลงจากแสดงดนตรทจงหวดล�าปาง เสรจแลวกไปเทยวเกาะคา มองเหนทวทศนทางเหนอ ผมเปนคนภาคกลาง การเหนภเขาเมฆหมอกหวยละหานธารน�า ตอนเชาหมอกลงแลดสลวไปหมด มนเรงความรสก เปนความตนตาตนใจ ประทบอยในใจ แตยงไมไดนกจะแตงเพลงทนท เพยงแตเกบภาพไวในอารมณความรสก สามสวนทอยล�าปาง ความประทบใจมากเหลอเกน เพราะผมมความใฝฝนจะไดเหนเมองเหนอ จดส�าคญทสดคออยากจะเหนเชยงใหมแลวไมไดไป ผมยนอยทสถานรถไฟล�าปาง มองไปตามทางรถไฟ คดวาเชยงใหมจะมรปรางเปนอยางไร คดอยตลอดเวลา พอ กลบมาถงกรงเทพฯ ผมลงมอเขยนเลย” แนนอนวา วรรคทวา “รมฝงวงน�าค�าลงคงมแสงจนทร คนหนงคนนนพบกนนองเอย...สองคน” ความจรงแลวเปนเพยงจนตนาการ “เปนภาพความนกคด เพราะไดเหนสภาพของผหญงชาวเมองแตงตวสวยๆ งามๆ นกไปถงวาทางเหนอมแมน�าปง ไดยนเขาเลากน มนเกดเปนภาพฝนขนมาวา ไปทรมฝงน�าเดอนหงาย จะสวยแคไหน อนนเปนอารมณกว ความจรงไมไดไปเวา

146 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 147

วอนสาวอะไรเลย เปนอารมณของความเปนหนม เอาตวเราเขาไปเปนตวละคร” เพลงมนตเมองเหนอน มนกศกษาปรญญาโททางดนตรจากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร ไดศกษาวเคราะหโครงสรางดนตรไวอยางเปนระบบ สรปวาเพลงนแมเปนเพลงแรกๆ ของครไพบลย แตถอวาเปนเพลงท “สมบรณทงโวหารดนตร โวหารกว บวกดวยเนอหาความคด มความหมาย รวมเปนความสมบรณ คลาสสก ทคนรนหลงตองศกษาเรอยไป” อกเพลงทควรจะกลาวถง คอ เพลงคาน�านม ซงคนไทยจ�านวนมากยงชอบรอง ดวยความซาบซงใจในพระคณแมของทกคน ลาวณย โชตามระ นกเขยนสารคดมชอไดเขยนไวในนตยสารภาพยนตรโทรทศน ฉบบประจ�าเดอนกรกฎาคม 2508 วา “ชวตของเขา นอกจากคณอา-นายเจน บตรขน ผอปการะมาเสมอนบดาแลว กมแมเทานนทเขารกมากทสด เพราะแมเปนบคคลเดยวในชวตทเขารกมากเหลอเกน รกอยางสดใจ แมไมเคยรงเกยจเลยแมแตนอย ตอโรครายอนบงเกดขนแกลกชายคนโต แมในขณะทโรครายก�าลงคกคามเขาอยางรนแรง แมกเฝาดแลปรนนบตพยาบาลโดยไมมความรงเกยจกลวเลยแมแตนอย ทงๆ ทโรคทเขาเปนนนเปนโรครายทตดตอกนไดงาย”

วฒน วรรลยางกร เขยนถงเรองนไววา “ภาพชวตทมใชฉากภาพยนตรคอ ภาพแมพรอมคอยดแลลกชายวยหนมซงปวยดวยโรคเรอน ผวกาย มอไมหลายสวนมน�าเหลองเนาเฟอะ ในยคทโรคนยงไมมยารกษาใหหายขาดได ใครๆ ยอมหวาดกลวและรงเกยจทจะเขาใกล ผวหนงทเนาเปอยเกรอะกรง หากนอนบนฟกหรอเสอธรรมดา แผลฉ�าหนองน�าเหลองปนเลอดยอมตดกบทนอนใหตองเจบปวดทรมาน คนปวยดวยโรคเรอนจงตองใชใบตองรองนอน เพอไมใหแผลเกรอะกรงตดทนอน จะมใครเลาทคอยไปตดใบตองมาใหรองนอน และคอยเปลยนใบตองทเขรอะดวยน�าเลอดน�าหนองใหแมเพยงคนเดยวเทานน แมทเคยอมชลกตงแตยงนอนแบเบาะ และแมเมอลกโตเปนหนมแลว มามอนเจบปวยสงคมรงเกยจ เหลอแม....แมเพยงคนเดยวทไมเคยรงเกยจลกไปตามกระแสสงคม ลกจะยงเปนทารก หรอลกโตเปนหนมแลว ความรกของแมไมเคยเปลยนแปลง ชวตจรงอนขนเขญ พลงรกอนงดงามของแม เหลานกระมงเปนทมาของเพลงอยาง ‘คาน�านม’ ”

148 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 149

อาจนต ปญจพรรค นกเขยนรนคร กลาวถงครไพบลยวา “ผมนบถอทสด คนคนนเหมาะสมเรยกวาคร เพราะภาษาไทยทานชนหนง จะเหนไดวานกเรยน ม.แปดแผนกภาษาสมยกอนน ภมรดานภาษาไทยแนน เขาเรยนเวสสนดรชาดกนมค�าเยอะ และเตมไปดวยความเปรยบเทยบพรรณนาโวหาร เพลงของครไพบลยคอกว เนอเพลงคอบทกว สมบรณ พรอมดวยรป รส กลน เสยง สมผส ฟงแลวเหนภาพอยางขลยเปาแผวพลวผานทวแถวตนตาล สามารถบรรยายภาพของเสยงขลยลดเลาะผานตนตาล เรยกวาใชภาษาใหจนตนาการยอดเยยม เรามองเหนเสยงขลยลดเลาะมาเลย อกอยางชอเพลงกเปนแบบกลบท เชน กลนโคลนสาบควาย, นองนางบานนา ผมชอบทกเพลง ชวตเอยไมเคยสบาย ค�าวาชวตเอยนเปนกวเลยนะ อยาดหมนชาวนาเหมอนดงตาส ขนตนมานเปนคอลมนสตเลยนะ คอแสดงความเหน หรอใบขาวคมเรยวเกยวแกมเปนรอย เปนเพลงเพลงเดยวทบรรยายภาพชาวนาโดนใบขาวบาด (นองนางบานนา) เปนทงกวทงคอลมนสต” หนงสอ “คตกวลกทง ไพบลย บตรขน” เปนชวประวตทสมบรณทสดของนกประพนธเพลงคนส�าคญคนหนงของไทย นอกจากประวตของครไพบลยแลว ยงเตมไปดวยประวตของนกรอง นกแตงเพลงอกมากมายหลายคน ลวนนาสนใจทงสน

โดยเฉพาะเกรดประวตเพลงหลายเพลงของครไพบลย เชน เพลง สาสนรกฉบบลาแดน บรรมย หวหนาตลกและนกจดรายการเพลงลกทง เลาวา “.....ครมกจะชอบคนสวย เหนเปนตองตดใจ แตใหเอาจรงกไมเอานะ ครเปนคนทคดอะไรยาวไกล ไมมกงายในเรองพวกน....จนกระทงไปเจอ ผหญงชอฝน ทสระบร เปนเดกสาวเพงจบ ม.หก ชอบการแตงการประพนธแลวกมาตดพนคร....” จนตามครไพบลยเขามาในกรงเทพฯ ครไพบลยพาไปเชาโรงแรมใหอยแถวผานฟา ซอเสอผาให แต “ไมมอะไรกน” เพราะครไปอยในโรงแรมกบเดก โดยแดน บรรมยอยดวยโดยตลอด แมเดกจะแสดงออกวารก แตครไพบลยกหกหามใจ ไมท�าอะไร บอกแดน บรรมย วา “ไอแดนเราจะท�าเขาไดยงไง เรากสงขารอยางน ขนท�าไปเดกเขาเสยอนาคต อยาดกวา....” ถาใครรจกคร จะรวาครพดจรง เพราะปกตกสภาพ เปนผด ใหเกยรตผหญง เพราะครเปนคนรกแมมาก คอเปนคนรจกคด ไมเอาแตสนก........พอผานไปสกเดอน เดกเหนวาครคงไมมอะไรมากไปกวานนอกแลว กเลยขอกลบสระบร กอนกลบใหทอยกนไว เขยนจดหมายตดตอกน เรองของ “ฝน” ทแดน บรรมย ยนยนวา “ไมมอะไรกน” น หลายคนเชอวา ฝน เปนหนงในสามผหญงในชวตของครไพบลย วนหนงครไพบลยคดถงฝนมาก จงเขยนจดหมายถง ปกต “ตองม

150 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 151

ปากกาตดกระเปาตลอดเวลา สน�าเงนกบสแดง คอสแดงเอาไวแก ไวขดเสนใต จะเนนอะไร” วนทเขยนจดหมายถงฝน เขยนไปๆ ปากกาน�าเงนหมกหมด กเอาปากกาหมกแดงมาเขยนตอ “เขยนไปแกกนงบน คนบาอะไรเอาหมกแดงเขยนจดหมาย แลวใครเขาจะอยากอาน เขยนไปเขยนมาครกบอกวา ขเกยจเขยนจดหมายแลว เขยนเพลงเลยดกวา....” จนออกมาเปน “สาสนรกฉบบลา” ซงมจนตนาการและแปลความหมายอนบรรเจดวา ......สน�าหมกทฉนผนกอกษร ถาบางตอนเหนเธอจะตองสงสย เขยนดวยสแดง แมนเธอแคลงวาเขยนท�าไม ฉนขอบอกให สเลอดจากใจฉนจารกมา ชลธ ธารทอง นามจรง สมนก ทองมา นกแตงเพลงผมชอเสยง มผลงานเพลงดงๆ มากมาย เปนศษยคนหนงของครไพบลย พดถงเพลงฝมอครไพบลยทตนชนชอบเปนพเศษ วา “หนงตองโลกนคอละคร..... สองน�าตาเทยน ...สามคอสาสนรกฉบบลา” ขอเขยนตอนตนๆ ของหนงสอเลมน ทนาจะเปนบทสรปชวตของครไพบลย บตรขนกคอ

“โรครายท�าใหเขาทกขทรมานทงทางรางกายและจตใจ แตมนกลบท�าใหเขามมานะสรางสรรคผลงานเพลง มไดอางองความบกพรองของสงขาร รองขอความเหนใจใครอยางคบแคบชวนเวทนาแบบ “พการทศน” หากเชอมนในพลงสรางสรรคของตนแบบ “อครทศน” แสนเขมขนเมอวจารณการเมอง และสงคมทมความเหลอมล�าต�าสง แตเมอเปนเพลงรกกลบหวานเศราสรอย และหลายเพลงบงบอกถงความเกบกด เมอรางกายเปนขอจ�ากดมใหสมปรารถนาในรกใคร กระทงเพลงเพลนชมธรรมชาตกมกจะเปนความงามแฝงความเศรา ดงเพลงแรกทเขาแตงและไดบนทกแผนเสยง มนตเมองเหนอ พ.ศ. 2492 ขบรองโดย สมยศ ทศนพนธ ค�า พการทศน แล อครทศน เปนส�านวนของ อาจนต ปญจาพรรคพญาอนทรยคนหนงในโลกวรรณกรรมไทย แนนอน ประวตชวตของครไพบลย บตรขน คอ แบบอยางส�าหรบทงคนปกตและคนพการ ทแมจะตองประสบชะตากรรมเลวรายมากมาย จน “พการทศน” ครอบง�า แตถงทสดแลวกสมควรเลอกน�าทางชวตดวย “อครทศน”

152 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 153

ครสโตเฟอร รฟว : ยอดซเปอรแมน

ก�ำเนดซเปอรแมน ซเปอรแมน หรอ “ยอดมนษย” เปนความฝนของมนษยทตองการบคคลทมความสามารถเหนอมนษย หรอเกงเกนมนษย แตเปนคนทมจตใจด และพรอมจะปกปองมนษยใหพนจากภยพบตทงปวง แตการทจะสราง ซเปอรแมนใหเปนทรก ศรทธา ชนชม และยอมรบของผคนอยางกวางขวางได ไมใชเรองงาย ซเปอรแมนในโลกแหงความเปนจรง เกดจากการสรางสรรคของคนสองคนคอ เจอรร ซเกล (Jerry Siegel) และ โจ ชสเตอร (Joe Shuster)

154 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 155

ซเกล เปนนกเขยนชาวอเมรกน สวนชสเตอรเปนชาวอเมรกนเกดในแคนาดา ทงคอาศยอยในเมองคลฟแลนด มลรฐโอไฮโอ ความพยายามสรางซเปอรแมน ตงตนตงแต พ.ศ. 2475 เรมแรกทงสองสรางตวละคร “ซเปอรแมน” เปนผรายทมอ�านาจพเศษ มลกษณะเปนชายศรษะลาน มอ�านาจครอบครองโลก โดยท�าเปนเรองสนในรปของนยายวทยาศาสตร ตงชอวา “ยคสมยของซเปอร-แมน” (The Reign of the Super-Man) หนงสอไดพมพจ�าหนายออกมาเมอ พ.ศ. 2476 ปลายปนนทงสองเปลยนบคลกของตวละครนเปนตรงกนขาม คอ เปน “พระเอก” แทน โดยสรางตวละครในอดมคต เปน ซเปอรแมนคนใหม มสองสถานะ สถานะหนงเปน “ยอดมนษย” อกสถานะหนงเปนคนธรรมดามชอวา คลารค เคนท (Clark Kent) โดยผกชอจากพระเอกหนงชอดงในสมยนนสองคน คอ คลารก เกเบล (Clark Gable) กบ เคนท เทเลอร (Kent Taylor) ทงคพยายามขายเรองนใหส�านกพมพตางๆ อยถง 6 ป จงมผรบพมพจ�าหนาย เปนหนงสอการตน ขาว-ด�า หนา 48 หนา ชอ “นกสบแดน : ปฏบตการลบหมายเลข 48” (Detective Dan : Secret Operative No.48) มจดหมายเขยนมาชมเชยอยบาง แตส�านกพมพกไมสนใจรบพมพการตนชดนอก ชสเตอรเสยใจมาก ถงขนเอาหนงสอการตนไปเผา ยงดทซเกลเหนเขา สามารถชวยใหปกไมถกเผาไปดวย ซเกล เหนวาชสเตอรคงไมมใจจะท�างานนตอ จงไปสรางทมกบนกเขยนการตนอกสามคน สรางซเปอรแมนขนมาใหม ตอมาชสเตอรกบซเกล

จงกลบมารวมงานกนอก ในทสดซเปอรแมนตนฉบบดงเดมกถอก�าเนดขนในโลกในชอ “แอคชนโคมก หมายเลข 1” (Action Comics No 1) ตพมพออกจ�าหนายเมอวนท 18 เมษายน 2481 โดยถอเปนฉบบประจ�าเดอนมถนายน 2481 การตนฉบบจรงเลมน มการประมลขายเมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2553 ไดราคาถง 1 ลานดอลลาร ในการสรางตวละครซเปอรแมนใหมความสามารถเหนอมนษย ซเกล และชสเตอร มแนวคดคลายการสรางเรองราวก�าเนดหนมานในเรองรามเกยรต หรอก�าเนดเหงเจย ในเรองไซอว ซเปอรแมนจงมใชมนษยทก�าเนดบนโลกมนษย แตถอก�าเนดบนดาวพระเคราะหชอครปตอน (Krypton) จอร-เอล (Jor-El) พอของซเปอรแมนเปนนกวทยาศาสตร เมอรวาดาวครปตอนก�าลงจะแตกสลายจงน�าลกชายขนจรวดและสงมายงโลกมนษย มาถงโลกอยางปลอดภยในมลรฐแคนซส มชาวนาคอ แซม และ มอลล เคนท มาพบเขา จงน�าไปเลยงดและอบรมสงสอนใหเครงครดในศลธรรม โดยตงชอวา คลารค เคนท ซเปอรแมนไดแสดงพลงความสามารถเหนอมนษยในฐานะเปนมนษยจากตางดาวมาตงแตเลก

ควำมเหนอมนษยของซเปอรแมน แรกๆ ซเปอรแมน ยงไมมความสามารถเหนอมนษยมากมายนก เพยงมพลงมากขนาดยกรถยนตขนเหนอศรษะได โดยชสเตอรเขยนปก

156 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 157

การตนเลมแรกใหซเปอรแมนยกรถโฟลคเตาทองชขนเหนอศรษะ สามารถวงไดเรวมาก กระโดดไดไกลถง 1/8 ไมล และหนงเหนยวจนแทงไมเขา ซเกลและชสเตอรเปรยบเทยบพลงของซเปอรแมนยคแรกเรมวา มพลงและกระโดดไดอยาง “มดและตกแตน” ตอมาซเปอรแมนกเพมความเปนยอดมนษยมากขนๆ จนเคลอนทไดเรวกวาลกปน มแรงยกตกสงๆ ไดอยางสบาย มตาทมองทะลทะลวงไดอยางเอกซเรย เหนในทมดไดอยางมแสงอนฟราเรด มองของเลกๆ ไดอยางกลองจลทรรศน มหทพย มลมหายใจทวเศษทสามารถหายใจในจดเยอกแขงได แรกๆ เหาะไมได ตอมากเหาะไดจนสามารถเหาะขามจกรวาล ขามกาแลกซ และเหาะไปหยดลกอกกาบาตมใหมาชนโลกได ความอยยงคงกะพนเรมจากทนกระสนปน ตอมาพฒนาไปถงขนทนทานตอพลงระเบดนวเคลยร และเกงกวาหนมานทสามารถเหาะเหนไปถงดวงอาทตยไดโดยไมถกเผาท�าลาย ไมมอดไหมเปนจณ จากยกตกกถงขนเคลอนยายภเขาได และสามารถทองอยในอวกาศทไรออกซเจนได พลงความสามารถเหลานพฒนาขนกเพอใหสามารถตอสกบภยรายตางๆ ไดอยางไมมขดจ�ากด

อปนสยใจคอและบคลกภำพ เมอเรมตน ซเกลและชสเตอรสรางซเปอรแมนใหมลกษณะหยาบกระดางและกาวราว ตอสกบอธรรมอยางถงลกถงคน โดยไมตระหนกวาพลงเหนอมนษยของตนอาจท�าอนตรายคตอสถงตาย ตอมาจงมการปรบอปนสย

ใจคอและบคลกภาพซเปอรแมนใหออนโยนลง โดยมอดมคตและอยในกรอบศลธรรมมากขนเรอยๆ เรมจากทศวรรษ 1940 เปนตนมา ปจจบนภาพของซเปอรแมนจะเปนคนกลาหาญ แตใจด มส�านกสงในเรองความยตธรรม ศลธรรมและความชอบธรรม ยดถอเครงครดในหลกศลธรรมตามทไดรบการอบรมสงสอนมาโดยครอบครวชาวนาในชนบทของสหรฐอเมรกา และประพฤตปฏบตอยในกรอบของกฎหมาย ถอเปนตวอยางของ “พลเมองด” จ�านวนมาก แตบรรดา “สายเหยยว” ทงหลายมกวพากษวจารณวาซเปอรแมนมลกษณะเหมอน “ลกเสอในชดสฟาตวโต” (Big Blue Boy Scout) เพราะโลกก�าเนดของตนคอดาวครปตนของเขาถกท�าลายจงเปนแรงบนดาลใจส�าคญ ท�าใหซเปอรแมนท�าหนาทพทกษโลกซงเปน “บานอยอาศย” ของตนอยางแขงขน โดยเฉพาะคอการปกปองครอบครวของคลารก เคนท และบรรดามตรสหาย แตเพราะสญเสย “โลกบานเกด” และการตองใชพลงเหนอมนษยของตนอยางมความรบผดชอบ ท�าใหซเปอรแมนมความอางวางอยลกๆ แมจะมเพอนมากมาย มพอแม และตอมาผสรางซเปอรแมนยงจดการใหเขาแตงงานดวยกตาม

อกดำนหนงของซเปอรแมน สามลกษณะเดนของซเปอรแมนทก�าหนดมาแตตนคอ 1) เปนผมาเยอนจากตางดาว 2) เปนอภมนษย และ 3) มสองอตลกษณคอ ดานหนง

158 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 159

เปนซเปอรแมน อกดานหนงเปนมนษยธรรมดาในชอคลารค เคนท ซงมอาชพเปนนกขาวหนงสอพมพ “เดลแพลเนต” (Daily Planet) หรอ “ดาวพระเคราะหรายวน”

อทธพลตอแนวคดกำรสรำงซเปอรแมน มนกศกษาและนกวเคราะหหลายคน ศกษาถงสงทมอทธพลตอแนวคดในการสรางตวละครซเปอรแมนออกมา ไดขอสรปหลายขอ ดงน 1. สภาพเศรษฐกจตกต�าทวโลก ท�าใหผคนอดอยากและมปญหาสงคมตามมามากมาย รฐไมสามารถแกปญหาอาชญากรรมและความเลวรายตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ ท�าใหเกดความฝนทจะม “วรบรษ” เขามาตอสเหลาราย ชวยเหลอผคนใหพนทกขภยไดอยางทนการณ 2. ภาพ “วรบรษ” ทหลอหลอมเขามาเปนซเปอรแมน มตงแตวรบรษในต�านานอยาง เฮอรควลส และแซมซนผทรงพลง นกบนอยางชารลส ลนดเบรก ผสามารถบนขามมหาสมทรแอตแลนตกไดเปนคนแรก และฮโก แคนเนอร พระเอกในนวนยาย เรองแกลดเอเตอร ผมพลงเชนเดยวกบซเปอรแมนในยคแรก 3. อทธพลของนวนยายวทยาศาสตร ทมชอเสยงในสมยนน เชน เรองราวของอารน มนโร ทายาทของมนษยในโลกแตไปเตบโตในดาวพฤหสบดซงม

แรงโนมถวงสงกวาโลกมาก จงมทงสตปญญา และพลงรางกายเหนอมนษยธรรมดา 4. ทงซเกลและชสเตอรลวนเปนชาวยว จงมอทธพลจากคตของยวแฝงอย กลาวคอชอเดมของซเปอรแมนในดาวพระเคราะหครปตน คอ “คาล-เอล” (Kal-El) ซงคลายคลงกบค�าในภาษาฮบร ซงมความหมายวา “เสยงของพระเจา” [el เปน “ปจจย” (suffix) แปลวา(ของ)พระเจา] บทบาทของซเปอรแมนจงอปมาดงบทบาท “โมเสส” ในฐานะของ “ศาสดาพยากรณ” (Prophet) การสรางเรองราวใหซเปอรแมนถกพอแมสงจากตางดาวมาเปนลกบญธรรมของพอแมคนใหม เพอใหเดกรอดตายจากดวงดาวทก�าลงแตกสลาย กละมายคลายคลงกบทพอแมกระท�ากบโมเสส ค�าบรรยายก�าเนดเรองการเกดการตายบนดาวครปตนใชส�านวนเลยนแบบคมภรไบเบลภาค “ปฐมกาล” (Genesis) นกวทยาศาสตรบางคนเปรยบเทยบบทบาทของซเปอรแมน โดยเทยบกบบทบาทของพระเยซในฐานะ “พระมหาไถ” ส�าหรบมนษย 5. นกวจารณบางคนกลาวถงอทธพลจากหนงสอเรอง “อภมนษย” (Ubermensch) ของฟรดรช นทซเซ นกปรชญาคนส�าคญของเยอรมน ค�าค�าน จอรจ เบอรนารด ชอว นกประพนธคนส�าคญขององกฤษแปลวา “ซเปอรแมน” นกวจารณบางคนตงขอสงเกตวาแนวคดปรชญาของนทซเช

160 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 161

อาจมอทธพลตอผสรางซเปอรแมน แตหลายคนโตแยงเพราะแนวคดของนทซเช เสนอให “มนษยทสมบรณ” จะตองกาวพนไปจากกฎเกณฑศลธรรมทสงคมยอมรบ ขณะทซเกล และชสเตอรสรางซเปอรแมนใหมมาตรฐานทางศลธรรมสง และปฏบตตามหลกเกณฑของสงคมอยางเครงครด 6. ซเกลและชสเตอรเลาวา นวนยายวทยาศาสตรมอทธพลตอพวกเขามาก เชน เรองราวของมนษยทไปอยในดาวองคารซงเลกกวาโลก ท�าใหเขามพลก�าลงมากขน ทงคเปนนกอานและชอบสะสมการตน ศกษาผลงานของนกเขยนการตนคนส�าคญๆ และสรางเอกลกษณของตนเองขน และภาพยนตรกมอทธพลตอผลงานของพวกเขา โดยเฉพาะบทบาทของดกลาส แฟรแบงคในภาพยนตรเรองโรบนฮด 7. นกวชาการบางคนตงขอสงเกตวา การทซเปอรแมนอยยงคงกะพนอาจเปนผลจากกรณทพอของซเกลซงเปนผอพยพเขาไปตงหลกแหลงโดยเปดรานขายเสอผาทเมองคลฟแลนด และเสยชวตจากการถกปลนเมอ พ.ศ. 2475 กอนก�าเนดซเปอรแมนหนงป 8. เครองแตงกายซเปอรแมน ไดรบแรงบนดาลใจจากชดแตงกายของนกแสดงละครสตว น�ามาดดแปลงลงตวเปนชดสฟารดรป นงกางเกงสแดงแบบกางเกงในรดรปทบอยภายนอก หนาอกมกรอบรปโลพรอมตวอกษร

เอส (S) ซงยอมาจากซเปอรแมน ความสามารถทเปนผควบคมสตวนานาชนดไดของนกแสดงละครสตวโดยเฉพาะบรรดาสตวราย เชน เสอ สงโต กเปนความฝนพนฐานของมนษยทตองการคนซงเกงเหนอคนทวไป

จำกกำรตนสสอหลำกหลำย หลงจากซเปอรแมนซงก�าเนดในรปหนงสอการตนประสบความส�าเรจเปนทนยมชมชอบอยางกวางขวาง ซเปอรแมนกไดออกสสอตางๆ หลากหลาย จากหนงสอการตนเลม เรมขยายออกสการท�าเปนการตนเผยแพรเปนตอนๆ ในหนงสอพมพรายวนตงแตวนท 16 มกราคม พ.ศ. 2482 ซงไดรบความนยมตอมาอยางยาวนานจนถงเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2509 เมอวทยเรมมบทบาทอยางกวางขวางในสงคม กมการจดท�ารายการเปนซรสทางวทยในชอ “การผจญภยของซเปอรแมน” (The Adventure of Super-man) เรมออกอากาศเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ. 2483 ซงกไดรบความนยมอยางยาวนาน จนถงเดอนมนาคม พ.ศ. 2494 ระหวางนนมการสรางซเปอรแมนในรปแอนเมชน โดยมการจดท�าถง 17ภาค ในชวง พ.ศ. 2484 - 2486 ซเปอรแมนไดสรางเปนภาพยนตรครงแรกเมอ พ.ศ. 2491 น�าแสดงโดย เครค อลน (Kirk Alyn) ซงไดรบความนยมจนตองท�าภาคสองออกฉายเมอ พ.ศ. 2493 ตอมากไดสรางเปนภาพยนตรชดทางโทรทศน เรมตงแต พ.ศ. 2494 ในชอเดยวกบทเผยแพรทางวทยคอ “การผจญภยของซเปอร

162 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 163

แมน” น�าแสดงโดยจอรจ รฟว (George Reeve) ภาพยนตรโทรทศนชดนมถง 104 ตอน ออกฉายระหวาง พ.ศ. 2495 – 2501 เมอ พ.ศ. 2509 ซเปอรแมนไดขนสเวทละครเพลงบรอดเวย ในชอ “มนคอนก... มนคอเครองบน...มนคอ ซเปอรแมน” (It’s a Bird... It’s a Plane... It’s Superman) ละครไดรบค�าชมจากนกวจารณดวยด แตกตองลาโรงไปหลงแสดงได 129 รอบ ตอมาบทละครเรองนไดน�ามาสรางใหมและออกฉายทางโทรทศน และมการท�าในรปแอนเมชน ออกฉายเปนชดทางโทรทศน 68 ตอน แพรภาพในชวง พ.ศ. 2509 – 2512 และตอมายงมการจดท�าในรปแอนเมชนออกฉายทางสถานโทรทศนเอบซ ในชวง พ.ศ. 2516 – 2527 มการน�าเรองซเปอรแมนมาท�าเปนภาพยนตรอกครง เมอ พ.ศ. 2521 น�าแสดงโดยครสโตเฟอร รฟว ซงประสบความส�าเรจอยางมาก จนตองท�าตอมาอก 3 ภาค คอ ซเปอรแมน ภาค 2 พ.ศ. 2523 ซเปอรแมน ภาค 3 พ.ศ. 2526 และซเปอรแมนภาค 4 พ.ศ. 2531 หลงจากนนซเปอรแมนยงกลบมาอกหลายครง

พ.ศ. 2531 ซเปอรแมนกลบสจอโทรทศนอกครง และฉายไปจนถง

พ.ศ. 2535 พ.ศ. 2536 สถานโทรทศน เอบซ สรางซเปอรแมนออกเผยแพรอกครง และแพรภาพไปจน พ.ศ. 2540 พ.ศ. 2539 เครอขายโทรทศนของวอรเนอรบราเธอรส สรางแอนเมชนซเปอรแมน เผยแพรจนสนศตวรรษ เมอ 2543 เมอเรมครสตศตวรรษใหม มการสรางซเปอรแมนชวงวยรนออกแพรภาพทางโทรทศนถงสบปเตม ตงแต พ.ศ. 2544 – เดอน พฤษภาคม 2554 และอกหลายๆ ครง ซเปอรแมน ไดรบความนยม และยอมรบอยางกวางขวางมาอยางยาวนาน ไดรบการยกยองอยางเปนทางการหลายครง เชน นตยสารเอมไพร ยกยองใหซเปอรแมนเปนการตนทยงใหญทสดตลอดกาล ในป พ.ศ. 2547 สมาคมผชมภาพยนตรองกฤษยกยองใหซเปอรแมนเปนซเปอรฮโรทยงใหญทสดตลอดกาล ส�าหรบผแสดงเปนซเปอรแมน ผทไดรบการยกยองมากทสดคอ ครสโตเฟอร รฟว โดยเขาไดรบยกยองทงในฐานะผแสดงเปนซเปอรแมน และในบทบาททางสงคมอนโดดเดนมากมายของเขา

164 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 165

ครสโตเฟอร รฟว : ยอดซเปอรแมน ครสโตเฟอร รฟว เกดเมอวนท 25 กนยายน พ.ศ. 2495 ทนครนวยอรค สหรฐอเมรกา เขาเปนทงดาราละคร ดาราภาพยนตร ผก�ากบภาพยนตร ผสราง ผเขยนบท นกประพนธ และแอคตวสต ครสโตเฟอร มาจากครอบครวและตระกลทมฐานะและพนฐานด แมเปนนกหนงสอพมพ พอเปนคร นกประพนธ กว และนกปราชญ พอทนหวของเขาเปนซอโอของบรษทประกนพรเดนเชยล ไฟแนนเชยล (Prudential Financial) อยนานกวา 25 ป บรษทดงกลาวเปนบรษทตดอนดบ 500 บรษทของนตยสารฟอรจน ทวดของเขาเปนนกธรกจใหญ เปนทหารผานศกใน

สงครามโลกครงทหนง และเปนประธานองคการทหารผานศกอเมรกนคนแรก พอของเขาสบสายจากผวาการมลรฐแมสซาชเสตส รอง ผวาการมลรฐเพนซลเวเนย ตลาการศาลสงสด แมเปนหลานสาวของตลาการศาลสงสด และสบเชอสายมาจากผอพยพมาอเมรกา รนแรกในเรอเมยฟลาวเวอร พอของเขาจบการศกษาจากมหาวทยาลย ชนน�าของสหรฐทงปรนซตน และโคลมเบย

และยงมชวต “ตดดน” โดยแมจะมาจากครอบครวฐานะด ชวงปดภาคเรยนฤดรอนกยงไปท�างานททาเรอ ครสโตเฟอรมนองชายหนงคนชอเบนจามน เกดเมอวนท 6 ตลาคม พ.ศ. 2496 พอและแมของเขาหยาขาดจากกน เมอ พ.ศ. 2499 พอแตงงานใหมกบบณฑตจากมหาวทยาลยโคลมเบย ในปเดยวกนกบทหยาจากแม สวนแมแตงงานใหมกบนกคาหน เมอสามปตอมา ครสโตเฟอรกบนองชายซงอยกบแมเขาเรยนทโรงเรยนปรนสตน ซงเปนโรงเรยนเอกชนของคนชนสง ครสโตเฟอรทงเรยนเกง และยงเกงหลายอยาง ทงกรฑา การละคร ฟตบอล เบสบอล เทนนส และฮอคก เขาเลนฮอคกเกงจนไดรบรางวลเกยรตยศจากการแขงขนของโรงเรยน ครสโตเฟอร บอกวา เขากดดนตวเองจนเกงหลายอยางเพอใหพอยอมรบ เมออายได 9 ขวบ ครสโตเฟอรไดรบคดเลอกใหแสดงละครสมครเลนเรองหนงของโรงเรยน ซงเขาพบวาเขาชอบการแสดง ตอมาเมออาย 15 ป เขาไดรบคดเลอกเขาเปนนกแสดงฝกหดทโรงละครในเมองวลเลยมสทาวนในมลรฐแมสซาชเซตส นกแสดงฝกหดสวนใหญมาจากระดบมหาวทยาลย ขณะทครสโตเฟอรยงเรยนมธยม แตเขากสามารถเขากบรนพไดด และแสดงไดดจนโอลมเปย ดคากส ซงเปนนกแสดงอาชพบอกเขาวา “ฉนประหลาดใจมาก เธอมความสามารถพเศษมากเลย อยาใหเสยของนะ” ฤดรอนปตอมา

166 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 167

เขาไดรบเลอกไปเปนนกแสดงทโรงละครฤดรอนของฮารวารดทเมองเคมบรดจไดคาจางสปดาหละ 44 ดอลลาร เขาแสดงไดดจนไดรบการวจารณชมเชย ทนนเองเขามรกครงแรกกบนกแสดงรนพวย 23 ป ซงหมนแลว แตการหมนกตองเลกรา เมอเชาวนหนงคหมนของเธอไปหาแลวพบเธออยกบครสโตเฟอร อยางไรกดเพราะวยทตางกน ไมชาทงคกเลกราตอกน หลงเรยนจบมธยมปลาย เมอเดอนมถนายน พ.ศ. 2523 ครสโตเฟอรไดแสดงละครทบธเบยในมลรฐเมน และวางแผนจะเขาส วงการละคร บรอดเวยทนครนวยอรค แตแมแนะน�าใหเขาเรยนตอมหาวทยาลย ซงมหาวทยาลยมชอหลายแหงอาแขนรบเขา ทงมหาวทยาลยบราวน คารเนกเมลลอน โคลมเบย คอรเนล นอรทเวสเทรน และปรนซตน เขาตดสนใจเลอกคอรเนลดวยเหตผลส�าคญเพราะสามารถขบรถไปนครนวยอรคโดยใชเวลาราว 3 ชวโมงครงเทานน เพราะความตงใจจะเอาดทางเปนดาราละครยงไมเปลยนแปลง ทคอรเนล ครสโตเฟอรเขารวมในแผนกการละคร และไดแสดงในละครเรองส�าคญคอ “คอยโกโดต” (Waiting for Godot) และอกหลายๆ เรอง พอถงฤดใบไมรวงขณะเปนนกศกษานองใหม เขากไดรบการตดตอจาก สตารค เฮลเซลไทน ผจดการชอดง ซงเปนผปนดาราดง คอ โรเบรต เรดฟอรด และเปนผแทนใหกบดาราใหญหลายคนเชน รชารด แชมเบอรเลน ไมเคล

ดกลาส และ ซซาน ซารานดอน เฮสเซลไทน ไดดครสโตเฟอรแสดงละครเรอง “เดอนหนงในชนบท” (A Month in the Country) และเหนแวว จงเสนอตวเปนผแทนใหเขา ทงคไดพบกนและเหนตรงกนวา ครสโตเฟอรควรเรยนตอ แตใหเขามานครนวยอรค เดอนละครง เพอพบตวแทนบรษทคดเลอกดาราและผสรางละครเพอท�างานชวงปดภาคเรยนฤดรอน ฤดรอนปนนเองเขาไดมโอกาสไดเขาไปดการผลตละครเรอง “สสบกะรต” (Forty Carats) พอขนเปนนกศกษาปทสอง เขาไดสญญาการแสดงตลอดฤดกาลกบงานเทศกาลละครเชคเสปยรทซานดเอโกดวยการแสดงละครสามเรอง กอนจบปสาม ครสโตเฟอรขอลาพก 3 เดอน บนไปนครกลาสโกว สกอตแลนด ดการสรางละครทงทสกอตแลนดและองกฤษ เขามโอกาสไดพบปะพดคยกบดาราหลายคน ตอจากนนไดบนไปกรงปารสเพอศกษาการละครทนน ครสโตเฟอรพดฝรงเศสไดคลอง เพราะเรยนภาษานตงแตชนประถม 3 และเรยนตอมาจนเขามหาวทยาลย หลงกลบจากยโรป ครสโตเฟอรตดสนใจทจะใหเวลากบการแสดงเปนหลก ตอนนนเขายงตองเรยนอกหลายวชากวาจะจบหลกสตร เขาจงเจรจากบผจดการโรงละครคอรเนลและคณบดคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตรในฐานะทเรยนวชาการละครเปนวชาเอก เขาเสนอวาถาเขาไปเรยนตอทสถาบนดนตรและการละครจลเลยรด (Juilliard) เขาจะ “ได” มากกวาเรยน

168 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 169

ปสทคอรเนล ทางมหาวทยาลยเหนดวยยอมเทยบการเรยนปหนงทจลเลยรดเทากบการเรยนปสดทายทคอรเนล ในป พ.ศ. 2516 มนกศกษาราวสองพนคนสมครเขาจลเลยรดซงรบเพยง 20 คน เขาตองสอบกบอาจารยของสถาบน 10 คน รวมทงจอหน ฮสแมน ซงเพงไดรบรางวลตกตาทองจากเรอง The Paper Chase ครสโตเฟอรสอบผาน จอหน ฮสแมน เสนอใหเขาออกไปเปนนกแสดงเตมตว แตเขาปฏเสธ

ชวงฤดใบไมรวง พ.ศ. 2518 ครสโตเฟอร ไปรบคดเลอกเพอแสดงละครบรอดเวย มดาราใหญรนคณยาคอแคเทอรน เฮปเบรน เหนเขาระหวางการคดเลอกและชอบใจ เลอกเขาเปนผแสดงเปนหลานของเธอ ตอมาทงคสนทสนมกนมากจนเปนขาวซบซบถงสมพนธรกตางวยของคนทงสอง แคเทอรนพดถง ครสโตเฟอรวา “เธอจะเปนดาราใหญ และไดดแลฉนตอนฉนแก” ครสโตเฟอรตอบวา “ผมไมอาจรอไดนานขนาดนน” เมอละครเรองนนยายขามฟากไปแสดงทนครลอสแอนเจลสในปตอมา ครสโตเฟอรไมไดตามไปดวย สรางความผดหวงใหแกแคเทอรนมาก หลงจากนนทงคยงตดตอกนอกหลายป ถงป 2521 ครสโตเฟอร เรมเขาสวงการฮอลลวด โดยแสดงเปนตวประกอบเทานน

ซเปอรแมน แมจะเพงเขาสวงการฮอลลวด แตเพราะความสามารถทางการแสดงทโดดเดน และรปรางหนาตาทหลอเหลามาดแมนพรอมดวงตาสฟา ครสโตเฟอรไดรบคดเลอกใหเปนผ แสดงน�าในภาพยนตรเรองซเปอรแมนซงเปนหนงฟอรมใหญ โดยตองไปแสดงกบดาราผยงใหญคอ มารลอน แบรนโด ซงจะรบบทเปน “จอร-เอล” (Jor-El) พอของซเปอรแมน และ ยน แฮคแมน ซงจะแสดงเปน เลกซ ลเทอร ดาวรายตวฉกาจในเรองซเปอรแมน ครสโตเฟอรสง 190 ซ.ม. แตน�าหนกเพยง 87 กโลกรม ซงนบวาผอมไปส�าหรบบทบาทซเปอรแมน เขามทางเลอกสองทาง คอพอก “กลามเนอปลอม” เขาไปใตชดซเปอรแมนกบเพมน�าหนก เขาเลอกเพมน�าหนก โดยไปเขาคอรสกบเดวด พราวส (David Prowse) ผแสดงเปนดารท เวเดอร ในเรองสตารวอรส คอรสเพมน�าหนกประกอบดวย วงตอนเชา ตอดวยยกน�าหนก 2 ชวโมง ฝกยมนาสตก 90 นาท และกนอาหารโปรตนสงโดยเพมปรมาณอาหารเปนสองเทา ในทสดเขากสามารถเพมน�าหนกโดยการเพมกลามเนอไดถง 16 กโลกรม เปนทพอใจของทกฝาย ครสโตเฟอรไมใชแฟนการตนซเปอรแมนมากอน แตเคยดหนงท จอรจ รฟวน�าแสดง เขาชอบบทในภาพยนตรเรองน ทตองแสดงเปนคนสอง

170 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 171

คน คอซเปอรแมน กบ คลารค เคนท ผลการแสดงออกมานาพอใจ หนงไดทงเงนและกลอง นนคอ ไดเงนกวา 300 ลานดอลลาร ซงนบวาสงมากในเวลานนและเสยงวจารณชนชมกเซงแซโดยเฉพาะการชนชมผแสดงน�า ครสโตเฟอรกลายเปนดาราชอกองโลกแลว ครสโตเฟอร ใชความมชอเสยงของตนท�างานการกศลหลายแหง เขารวมกบมลนธ “สรางความหวง” (Make-a-Wish Foundation) ไปเยยมเดกทปวยระยะสดทาย เขารวมเปนคณะกรรมการบรหารกองทนชวยเหลอเดก (Save the Children Fund) ซงเปนองคกรการกศลทท�างานชวยเหลอเดกทวโลก และไปเปนโคชทงกฬาลและลานในการแขงขนโอลมปกเพอคนพการ

ภำพยนตรเรองอน หลงซเปอรแมนภาคหนงออกฉายเมอ พ.ศ. 2521 และไดถายท�าภาคสองไปดวย ในปตอมาครสโตเฟอรไดแสดงเรอง Somewhere in Time รวมกบ เจน ซมวร (Jane Semour) เปนหนงดแตเพราะความผดพลาดเรองการตลาด หนงจงไมประสบความส�าเรจ แตเกอบสบปตอมาหนงเรองนกลบมาดงอกครง และถอเปน “ภาพยนตรศกดสทธ” ของวงการ เจนกบครสโตเฟอร กลายเปนเพอนรกกนและเมอป 2539 จนคลอดลกแฝด เธอตงชอลกคนหนงวาฆรสโตเฟอร (Kristopher) เพอเปนเกยรตแกเขา

ครสโตเฟอรยงแสดงภาพยนตรดงๆ อกหลายเรอง รวมกบดาราดงๆ อกหลายคน เชน ไมเคล เคน วาเนสซา เรดเกรฟว และภาพยนตรจากนวนยายเรองเยยมของตอลสตอย คอ แอนนา คาเรนนนา ในภาพยนตรเรองหนง แคเทอรน เฮปเบรน โทรศพทชนชมเขาวา “ยอดเยยมทสด” (absolutely marvelous) ครสโตเฟอรฝกบนจนไดรบใบอนญาตเปนนกบน เขาบนเดยวขามมหาสมทรแอตแลนตคถงสองครง ระหวางถายท�าภาพยนตรซเปอรแมน ภาคสาม เวลาวางเขาจะขบเครองบนเลน เขาสมครเปนสมาชกสโมสรเสออากาศ (The Tiger Club) ซงเปนสโมสรของนกบนทเคยเปนนกบนรบสมยสงครามโลกครงทหนง เมอผสรางภาพยนตรเรอง “นกบน” (The Aviator) ตดตอใหเขาแสดงน�าโดยไมรวาเขาเปนนกบน เขาจงรบทนท และแสดงเองทงหมดในฉากผาดโผนบนเครองบนสมยโบราณ โดยไมตองใชสตนทหรอตวแสดงแทนเลย นอกจากแสดงภาพยนตรแลว ครสโตเฟอรยงแสดงละครเวท และภาพยนตรทางโทรทศนดวย ทางดานการกฬา ครสโตเฟอรเรมสนใจกฬาแขงมาอยางมากตอนชวงปลายทศวรรษ 1980 เขาฝกซอมถงสปดาหละ 5-6

172 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 173

วน นอกจากนยงสนใจกฬาเรอใบ เขาสรางเรอ “เทพธดาแหงทองทะเล” (Sea Angel) และแลนเรอจากซซาพคไปถงโนวาสโกเตยของแคนาดา

งำนสงคม นอกจากงานการแสดงแลว ครสโตเฟอรท�างานสงคมมากมาย ไดแก เขาเปนกรรมการบรหารของกองทนชารลส ลนดเบรก ซงมวตถประสงคเพอสงเสรมเทคโนโลยทรกษาสงแวดลอม ท�างานสนบสนนองคกรนรโทษกรรมสากล สภาปองกนทรพยากรธรรมชาต และองคกร “ประชาชนเพอวถอเมรกน” (People for the American Way) เขารวมกบกองบนรกษา สงแวดลอมของกองทพอากาศ ขบเครองบนไชแอนน II ซงเปนเครองบนเทอรโบน�าขาราชการ และผสอขาวบนขนไปดบรเวณทสงแวดลอมถกท�าลาย เมอฤดใบไมรวง ป พ.ศ. 2530 นกแสดง 77 คน ในกรงซานตอาโก ของชล ถกคกคามอยางหนกโดยจอมเผดจการออกสโต ปโนเชต ครสโตเฟอรไดรบการขอรองใหไปชวย เขาบนไปชลและชวยน�าการเดนขบวนตอตานปโนเชต ตอมาเขาไดรบเครองราชอสรยาภรณชนสงสดจากชลทมอบใหแกชาวตางชาต ทางดานการเมองในประเทศเขารณรงคหาเสยงใหแกวฒสมาชกแพตรค เลไฮย ตระเวนปราศรยไปทวมลรฐ เมอรอน ซลเวอร เพอนของเขากอตงองคกร “พนธมตรสรางสรรค” (Creative Coalition) เพอฝก “คนดง” ใหพดเรองการเมองอยางผมความร ครสโตเฟอรสมครเปนสมาชกคนแรก พรอม

กบดาราดงหลายคน เชน ซซาน ซาแรนดอน อเลค บอลดวน ตอมาเขาไดรบเลอกเปนประธานรวมขององคกรแหงน เขาท�างานนจนพรรคเดโมแครตสนใจ ชวนใหเขาลงสมครเปนสมาชกสภาคองเกรส ครสโตเฟอรปฏเสธ เพราะรวาถาเขาไดเปนสมาชกสภาคองเกรส อทธพลตอรฐบาลและรฐสภาในกรงวอชงตนของเขากลบจะลดลง ชวตค ภรรยาคนแรกของครสโตเฟอร คอ จ เอกซตน (Gae Exton) มลกคนแรกเปนหญง คอ แมทธว เอกซตน รฟว เกดเมอวนท 20 ธนวาคม พ.ศ. 2522 หลงซเปอรแมนภาคแรก ออกฉายได 1 ป โดยเกดทโรงพยาบาลในกรงลอนดอน ประเทศองกฤษ ลกคนทสองกเปนหญง ชออเลกซานดรา เอกซตน รฟว เกดทโรงพยาบาลแหงเดยวกนในกรงลอนดอน เมอเดอนธนวาคม พ.ศ. 2525 ความสมพนธกบภรรยาคนแรกแตกสลาย และแยกขาดจากกนเมอ พ.ศ. 2530 หลงซเปอรแมนภาค 4 ออกฉาย ครสโตเฟอรกลบไปอยนวยอรค โดยลกทงสองคนอยกบแมทลอนดอน เขาปวดราวมาก พยายามหาทางคลายทกขดวยการแสดงภาพยนตร

174 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 175

ประเภทชวนหว แตไมเปนผล เพราะระหวางถายท�าภาพยนตรเรองนน ดาราส�าคญคอเบรต เรยโนลด กบ แคทลน เทอรเนอร มเรองทะเลาะววาทกน ท�าใหเขาตองไปท�าหนาทหยาศกระหวางทงสองคน ผลคอไมสามารถแสดงไดด และหนงกออกมาไมด ไมท�าเงน จนเขาคดวา อนาคตการแสดงภาพยนตรของเขาคงจะจบลงแลว หาเดอนหลงแยกทางกบจ เอกซตน ครสโตเฟอรพาลกไปเมอง วลเลยมสทาวน ทงสองอาย 7 และ 3 ขวบ ไปดการแสดงดนตรของวง “คาบาเรตคอรปส” (Cabaret Corps) ครสโตเฟอรตดใจนกรองสาวคนหนง ในวง คอ ดานา มอโรซน (Dana Morosini) ทงคเรมออกเดตกน และในทสดกแตงงานกนเมอเดอนเมษายน พ.ศ. 2535 สองเดอนหลงแตงงาน ลกชายคอวลเลยม แอลลออต รฟว กเกดเมอวนท 7 มถนายน พ.ศ. 2535 ครสโตเฟอรยงพ�านกอยทนวยอรค ซงเขาสามารถนงเครองบนคองคอรดไปเยยมลกทงสองทลอนดอนเปนประจ�า ในป พ.ศ. 2537 เขาไดรบการตดตอใหแสดงน�าในซรสทางสถานโทรทศนซบเอสสองเรอง โดยเขาตองไปถายท�าทลอสแอนเจลส ซงอยคนละฟากของประเทศ ผลคอเขาจะไมสามารถบนไปเยยมลกไดเหมอนอยนวยอรค ครสโตเฟอรจงปฏเสธขอเสนอนน

กอนเกดอบตเหตไมนาน ครสโตเฟอรไดแสดงเปนคนพการ–เปนมนษยลอ เขาตองศกษาชวตของคนพการทโรงพยาบาลแหงหนง และเรยนรวธการใชรถเขน ตอมาเขาไดแสดงน�าในภาพยนตรอกเรองหนงทจะไปถายท�าทไอรแลนด เขาตนเตนทจะไดไปทนน ขณะเดยวกนกเตรยมเปนผก�ากบภาพยนตรโรแมนตกหรรษาอกเรอง แตทกอยางกลมสลายหมด เมอเขาเดนทางไปเมองคลปเปอรมลรฐเวอรจเนย เพอเขาแขงมาทนน

อบตเหตรำยแรง ครสโตเฟอรฝกขมาครงแรกเมอแสดงน�าในภาพยนตรเรองแอนนา คาเรนนนา ทแรกเขามอาการ “แพ” มา ท�าใหตองกนยาแกแพ แตเชนเดยวกบกฬาอนๆ เมอฝกขมา เขากฝกอยางจรงจง ตงแต พ.ศ. 2528 ฝกอยนานหลายป จนชนกบมา และอาการแพกหายไป เขาซอมาพนธด อาย 12 ป และฝกกบมาตวนตงแตป พ.ศ. 2537 และเรมเขาแขง จนไดท 4 จากจ�านวน ผเขาแขง 27 คน ในรอบคดเลอกทสนามแขงมาเมองคลปเปอร มลรฐเวอรจเนย เมอวนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 เขาเขาแขงขมาขามเครองกดขวาง ขณะทมาก�าลงพงทยานเตรยมกระโดดขามรวกนทสาม มาเกดหยดกะทนหน รางของครสโตเฟอรหลดจากตวมา พงทะยานไปขางหนา

176 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 177

เชอกบงเหยนมาพนมอทงสองขางของเขาเขาดวยกน รางของเขากระแทกพนโดยหวโหมงลงดน หมวกนรภยท�าหนาทปกปองสมองของเขาไดอยางด แตน�าหนกตว 98 กโลกรม ท�าใหกระดกตนคอขอท 1 และ 2 แตกจนแหลก เบยดเอาไขสนหลงบรเวณนนแหลกเหลวจนแทบไมมชนด เขาหมดสตทนทและหยดหายใจไปสามนาท เคราะหดทหนวยปฐมพยาบาลเขามาชวยเหลออยางถกตองและทนการณ ท�าใหสมองของเขายงไมขาดออกซเจนนานเกน 4 นาท กระดกสนหลงทบดขยไขสนหลงสวนบนแหลกเหลวแทบไมมชนด ท�าใหเขาเปนอมพาตทงหมดทนทตงแตคอลงมา รวมทงไมสามารถหายใจเองไดดวย เขาถกน�าสงโรงพยาบาลใกลทเกดเหตซงไมมขดความสามารถจะรกษาเขาได จงสงขนเฮลคอปเตอรไปยงโรงพยาบาลมหาวทยาลยของมลรฐเวอรจเนย แมเขาไปเยยม เหนสภาพของเขาแลว ถงกบวงวอนใหเขาตดสนใจตายเสยดกวาอย จะไดไมตองทกขทรมานและเปนภาระแกคนรอบขางตอไป เขาเกอบจะตดสนใจลาโลกไปแลว แตกลบเปลยนใจอยสโลกตอไป เพราะดานาภรรยาของเขาพดกบเขาดวยน�าตานองหนาวา “ฉนขอบอกกบเธอวา ฉนจะขอสนบสนนการตดสนใจของเธอทกอยางไมวาเธอจะตดสนใจอยางไร

เขาเกอบจะตดสนใจลาโลกไปแลว แตกลบเปลยนใจอยสโลกตอไป

เพราะดานาภรรยาของเขาพดกบเขาดวยน�าตานองหนาวา

“ฉนขอบอกกบเธอวา ฉนจะขอสนบสนนการตดสนใจ

ของเธอทกอยางไมวาเธอจะตดสนใจอยางไร เพราะมนเปนชวตของเธอ

แตฉนตองการใหเธอรวาฉนจะอยกบเธอตลอดไป

ไมวาจะเกดอะไรขน เธอยงคงเปนเธอและฉนรกเธอ”

“

”

178 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 179

เพราะมนเปนชวตของเธอ แตฉนตองการใหเธอรวาฉนจะอยกบเธอตลอดไป ไมวาจะเกดอะไรขน เธอยงคงเปนเธอและฉนรกเธอ” เมอตดสนใจทจะอยตอไป ท�าใหเขาตองเผชญกบความยากล�าบากมากมายแสนสาหส ทงระหวางการรกษาตวในโรงพยาบาล ในสถานกายภาพบ�าบด และเมอกลบไปบานกเกอบเอาชวตไมรอดหลายครงจากเครองชวยหายใจหลดในยามวกาล ตองกลบเขาไปโรงพยาบาลอกกวาสบครง จากอาการแทรกซอนตางๆ เชน ปอดบวม อบตเหตแขนหก แผลตดเชอขนรนแรงจนเกอบตองตดขา แตดวยพลงใจทแขงแกรง ดวยความสามารถของทมแพทย พยาบาล นกกายภาพบ�าบด และเหนออนใดคอดวยการสนบสนนอยางอบอนไมเสอมคลายจากดานาภรรยา แพทยไดท�าการผาตดเชอมกระดกคอขอท 3 ของเขากบฐานกะโหลกโดยใชกระดกสะโพกมาแทนกระดกคอขอท 1 และ 2 ทแตกแหลกเหลวไป และยดตดดวยลวดและแกนโลหะไทแทเนยม หลงกระดกยดตดดแลว เขาไดยายไปท�ากายภาพบ�าบดทศนยกายภาพบ�าบดเคสสเลอรในเมองเวสตออเรนจ นวเจอรซ เมอวนท 28 มถนายน 2538 หนงเดอนกบหนงวนหลงเกดอบตเหต นอกจากเพอรกษากลามเนอมใหฝอลบไปจากอมพาต และปองกน

แผลกดทบแลว สงส�าคญคอหาทางใหเขาสามารถหายใจไดเอง แมบางสวนกยงด ไมเชนนนจะตองใชเครองชวยหายใจตลอดเวลา ปกตความจปอด (Lung Capacity) เพอใหรางกายไดรบออกซเจนเพยงพอคอตองสดหายใจเขาไปใหไดถง 750 ซซ เมอเรมตนฝกการหายใจ ความจปอดของเขาคอ 0 เขายงโชคดทไขสนหลงสวนตรงกระดกคอขอท 1 และ 2 มไดถกท�าลายไปโดยสนเชง เหลออยเพยงเลกนอย ซงท�าใหเขายงบงคบกะบงลมไดบาง ตามปกตคนทวไปจะหายใจโดยการยกกระดกรอบๆ ทรวงอก คอซโครงเพอสดหายใจเขาไป แตเมอจะหายใจลกๆ จะใชกะบงลมซงคนระหวางทรวงอกและชองทองชวย เมอหายใจเขาแรงๆ ทองจงปองออก ครสโตเฟอรไดรบการฝกใหใชกลามเนอทกะบงลมและกลามเนอหลงสวนหนง (Trapezius muscle) เขาเรมตนจากศนย จนกระทงปลายเดอนตลาคม เรมได 50 ซซ ซงแมยงนอยนด แตมความหมายมาก เพราะแปลวา เขาสามารถฝกจนสดลมหายใจเขาไดบางแลว วนตอมา ครสโตเฟอร แสดงความเปนซเปอรแมนในชวตจรง ดวยการสดลมหายใจเขาไดถง 450 ซซ วนถดมาเพมเปน 560 ซซ นกกายภาพบ�าบดบล แครรอล บอกเขาวาเขายงไมเคยเหนใครพฒนาไดรวดเรวขนาดนเลย “คณก�าลงจะชนะ คณก�าลงจะหยาจากเครองชวยหายใจได” ถงวนท 13 ธนวาคม เขาสามารถหายใจไดเองถง 30 นาท การตองพงเครองชวยหายใจตลอดเวลา มความเสยงสงมาก ชวตเหมอนแขวนอยบนเสนดาย เพราะแขนขาเขาเปนอมพาตหมด แทบไม

180 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 181

สามารถชวยตนเองไดเลย บางครงเครองชวยหายใจขดของ ขอตอทอหายใจหลด ชวตของเขากตองเฉยดตายถาไมมใครมาเหนและชวยไวทน การหายใจไดเองแมบางสวน นอกจากชวยลดความเสยงโดยตรงแลว ยงชวยปองกนโรคแทรกซอนจากปอดบวม ซงอาจรนแรงถงตายไดดวย การหายใจไดเอง ยงท�าใหเขาสามารถกลบมาฝกพดไดใหม ซงกตองใชความพยายามอยางมาก เพราะหลอดคอเคยถกเจาะไปแลวและเมอพดไดใหม กจะไมเหมอนเดม เพยง “พอฟงรเรอง” เทานน เพอใหเขาสามารถกระท�ากจกรรมไดบาง เขายงตองฝกการใชรถนงซงเปนรถอตโนมต บงคบดวยการเปาหลอดดด ท�าใหเขาไมตองนอนแซวอยบนเตยง หรอนงรถเขนโดยตองใหคนมาชวยเขน

ซเปอรแมนในชวตจรง เมอประสบอบตเหต สมองของครสโตเฟอรไดรบการปกปองอยางดจากหมวกนรภย และเขาหยดหายใจไปเพยง 3 นาท สมองยงไมถกท�าลายจากการขาดออกซเจน ท�าใหเขายงสามารถใชสมองไดอยางคนปกต เมอไดรบการฟนฟสภาพจนสามารถชวยตวเองไดบางแลว เขากเรม “ออกงาน” เมอป 2539 เขาไปปรากฏตวในงานมอบรางวลตกตาทอง เขาไดรบ

เกยรตโดยการทผรวมงานพากนลกขนยนปรบมอ (ovation) ใหแกเขาอยางยาวนาน เขากลาวปราศรยถงภารกจของฮอลลวดทจะตองสรางภาพยนตรเพอชวยแกปญหาส�าคญของโลก ตอมาเขารวมเปนเจาภาพการแขงขน พาราลมปก หรอโอลมปกส�าหรบคนพการทนครแอตแลนตา และไดไปกลาวปราศรยในทประชมใหญของพรรคเดโมแครต เขาเดนทางไปทวประเทศ กลาวปราศรยโดยไมตองเขยนบทหรอใชเครองคอมพวเตอรชวยฉายบทพด (Teleprompter) เมอวนท 26 สงหาคม 2539 นตยสารไทมน�ารปถายของเขาขนปก ปเดยวกน เขาเรมท�างานดานภาพยนตรโดยเปนผบรรยายในภาพยนตรเรองหนงทแพรภาพทางชองเอชบโอ เรอง “ไมตองสงสาร : ภาพยนตรเกยวกบความสามารถ” (Without Pity : A Film About Abilities) ภาพยนตรเรองนไดรางวลเอมมในประเภท : สารคดพเศษยอดเยยม” หลงจากนนไมนาน เขาไดแสดงบทเลกๆ ในภาพยนตรเรอง “อกกาวสวนพรงน” ( A Step Towards Tomorrow) ครสโตเฟอรไดรบเลอกตงเปนประธานสมาคมคนอมพาตอเมรกน และรองประธานองคการคนพการแหงชาต ตอมาเขารวมกอตงศนยวจย “รฟว-เออรวน” ซงปจจบนเปนศนยวจยเรองไขสนหลงชนแนวหนาของโลก เขากอตงมลนธครสโตเฟอร รฟว ซงตอมาไดเพมชอภรรยาของเขาเขาไปดวย เปนมลนธครสโตเฟอร-ดานา เพอหาทนเรงสนบสนนงานวจยและชวยพฒนาคณภาพชวตของคนพการ มลนธแหงนไดใหเงนสนบสนนการวจยไป

182 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 183

แลวกวา 65 ลานเหรยญ และชวยพฒนาคณภาพชวตคนพการไปแลวกวา 8.5 ลานเหรยญ มลนธไดสนบสนนงานวจยเพอชวยใหคนเปนอมพาตกลบมาเดนได ซงสามารถชวยใหหลายคนกลบมาเดนไดแลว ยซ เออรวน ผรวมกอตงมลนธรฟว-เออรวน กลาวถงครสโตเฟอรวา “หลงอบตเหต ครสโตเฟอรไดชวยสนบสนนการวจยเกยวกบการบาดเจบของไขสนหลง และความผดปกตจากระบบประสาทอน มากกวาทใครๆ เคยท�ามาแลว” ป 2540 ครสโตเฟอรกลบมาท�างานเปนผก�ากบภาพยนตรเรอง “ยามโพลเพล” (In the Gloaming) ซงไดรบรางวล “เคเบลเอศ” (Cable Ace) ถง 4 รางวล และไดรบการเสนอชอรบรางวลเอมมถง 5 รางวล ดานาบอกวาเขาดมความสขมากเมอไดท�างานสรางสรรคทเขาชอบ ปตอมา เขาสรางภาพยนตรเรอง “หนาตางหลงบาน” (Rear Window) ซงเปนหนงของอลเฟรด ฮทชคอค ทสรางไวตงแตป พ.ศ. 2494 เขาน�ามาสรางใหม เขาไดรบการเสนอชอเขารบรางวลลกโลกทองค�าและไดรบรางวลจากสมาคมอาชพ นกแสดงภาพยนตร เมอวนท 25 เมษายน พ.ศ. 2541 ส�านกพมพแรนดอมเฮาสไดตพมพอตชวประวตของเขา ชอ “ผมยงเหมอนเดม” (Still Me) ซงตดอนดบหนงสอขายดของนวยอรคไทมตดตอกนถง 11 สปดาห และเขาไดรบรางวลแกรมมในสาขาอลบมค�าพดยอดเยยม (Best Spoken Word Album)

ครสโตเฟอร พยายามดแลรกษาสขภาพดวยการออกก�าลงโดยอปกรณพเศษอยางสม�าเสมอ ในป พ.ศ. 2543 เขาเรมขยบนวไดบางสวน และเรมรสกถงความรอนความเยนตามรางกาย ป 2545 ศนยขอมลอมพาต ครสโตเฟอรและดานา ซงเปนหนวยงานของรฐบาลกลาง กอตงโดยศนยควบคมและปองกนโรคแหงชาตสหรฐ ท�าพธเปดทเมองซอรตฮลส นวเจอรซ มพนธกจส�าคญคอการฝกคนทเปนอมพาตใหชวยเหลอตนเองไดมากขน ครสโตเฟอรบอกวา “เมอเกดอบตเหตจนเปนอมพาต คนมกไมรวาจะหนหนาไปหาใคร ดานาและผมตองการหนวยงานทสามารถใหขอมลและความชวยเหลอแกคนเหลานน ศนยแหงนคอการเรมตนทนาอศจรรย” ครสโตเฟอร พยายามผลกดนใหรฐบาลใหการสนบสนนการวจยสเตมเซลล ซงแมมเรองถกเถยงกนมากในปญหาจรยธรรมเรองน แตรฐบาลกสนบสนนงบประมาณใหราว 100 ลานเหรยญ ซงครสโตเฟอรเหนวา มาถกทางแลว ในป พ.ศ. 2545 ครสโตเฟอรพยายามผลกดน “พระราชบญญตหามการโคลนนง” ซงหามศกษาวจยการโคลนนงโดยใชเซลลสบพนธแตเปดทางใหใชเซลสรางกาย (Somatic cell) ได เขาผลกดนเรองนอยางตอเนอง บนปลายชวตเขาผลกดนใหมลรฐแคลฟอรเนยออกรฐบญญตกอตงสถาบนเวชศาสตรการฟนตวแหงแคลฟอรเนย (California Institute for Regenera-tive Medicine) หลงครสโตเฟอรเสยชวตไมถงเดอนกฎหมายฉบบนกผาน และรฐไดจดงบประมาณกอตงสถาบนเปนเงนถง 3 พนลานเหรยญ

184 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 185

ชวงป พ.ศ. 2545-2547 เขายงไดรวมแสดงภาพยนตรต�านานซเปอรแมน ซงประสบความส�าเรจอยางนาพอใจยง ในเดอนเมษายน พ.ศ. 2547 ส�านกพมพแรนดอมเฮาส พมพหนงสอเลมทสองของเขาคอ “ไมมสงใดเปนไปไมได” (Nothing is Impossible) เปนเรองทศนะของครสโตเฟอรและประสบการณชวตทชวยหลอหลอมความคดของเขา ในปเดยวกนนน เขายงไดก�ากบภาพยนตร “เรองราวของบรค เอลลสน” (The Brooke Ellison) ซงเปนเรองราว ของบรค เอลลสน ทเปนอมพาตหมดทงแขนขา แตสามารถเรยนจบจากมหาวทยาลยฮารวารด ชวงเดยวกนนนเขายงก�ากบหนงแอนเมชนเรอง “วรบรษของทกคน” (Everyone’s Hero) แตยงไมทนสรางเสรจเขากจากไปเสยกอน ครสโตเฟอร รฟว เสยชวตจากภาวะหวใจวาย เมอวนท 10 ตลาคม พ.ศ. 2547 รวมอายได 52 ป 15 วน ดานา ภรรยาของเขา ท�างานสบทอดเจตนารมณของเขาตอมา จนพบวาเปนมะเรงปอด เมอวนท 5 สงหาคม พ.ศ. 2548 และเสยชวตเมอวนท 6 มนาคม พ.ศ. 2549 บทสงทำย ครสโตเฟอร รฟว มชวตเยาววยทราบรนและประสบความส�าเรจในชวตการแสดงอยางรงโรจน แตแลวชวตกผกผน เมอประสบอบตเหตรายแรงจนแทบเอาชวตไมรอด แตกรอดมาได แมจะเปนอมพาตทงแขนขา และตองใชเครองชวยหายใจอยตลอดเวลา แตเขากไมยอมแพ ตอสจนหายใจ

เองได พดได และสามารถท�างานเพอประโยชนตอมวลมนษยชาตในสภาพรางกายทพการรนแรงตอมาไดยาวนานถงเกอบ 9 ป ยงกวานน เขายงมโรคประจ�าตว เปนโรคภมแพและหอบหดมาตงแตเดก เมออาย 16 ยงมโรคผมรวงเปนหยอมๆ (Alopecia areata) บนปลายชวตเมอเปนอมพาตทงตว เขาจงตองโกนหวหมด นอกจากนนเขายงปวยอกหลายโรค ทงมาลาเรย และโรคเลอดดวย เมอเปนอมพาตเขามโรคแทรกซอนรนแรงหลายครง จนเฉยดตายอกหลายครง เคยเปนแผลกดทบและตดเชอรนแรงจนเกอบเอาชวตไมรอด เขาเคยแพยารนแรงจนชอค (Anaphylactic Shock) ยาทแพคอยา “ไซเจน” (Sygen) ซงเปนยารกษาไขสนหลง เมอวนท 9 ตลาคม 2547 เขายงสบายด และไดดลกแขงขนฮอคก คนนนเขารบประทานยาปฏชวนะเพอรกษาอาการตดเชอ แลวหวใจหยดเตน หมดสต เขาถกน�าสงโรงพยาบาล แต 18 ชวโมงตอมา เขากเสยชวต ครสโตเฟอร รฟว มโรคประจ�าตวและพการรนแรง แตเขาสามารถด�ารงตนเปนซเปอรแมนทงในจอและชวตจรงจวบจนวาระสดทาย

186 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 187

บทน�ำ สตเฟน คง เปนนกเขยนชอดงในยคปจจบนทสามารถสรางผลงาน จนไดรบความนยมอยางยนยาวหลายทศวรรษ หนงสอนวนยายของเขาหลายเลมตดอนดบหนงสอ “ขายดทสด” (Best seller) โดยหนงสอของเขาขายไปแลวทวโลกกวา 350 ลานเลม หลายเลมน�าไปสรางเปนภาพยนตร และละครโทรทศน หลายเลมน�าไปท�าเปนหนงสอการตน

สตเฟน คง : นกเขยนดง นกสชวต

188 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 189

สตเฟน คง มความสามารถในการเขยนหลายดาน งานทเดนทสดคอ นวนยายราว 50 เลม ซงสวนใหญแปลเปนภาษาไทยแลว ตงแตนวนยายเลมแรกของเขา คอ แครร (Carrie) ซงพมพออกมาจ�าหนายในป 2517 แปลเปนภาษาไทยในชอ “คนนรก” โดยสวทย ขาวปลอด เมอป 2526 ’Salem’s Lot พมพจ�าหนายเมอป 2518 แปลเปนภาษาไทย เมอป 2524 โดยสวทย ขาวปลอด เชนกน บางเลมแปลออกมาสองส�านวน เชน The Dead Zone เขยนเมอป 2521 แปลออกมาในชอ “แดนมรณะ” โดยเจาของนามปากกา “เกยรต” เมอป 2524 และในชอ “มรณะด�า” แปลโดยเจาของนามปากกา “สทธพร-วราภรณ” (ไมทราบปทพมพ) การทนวนยายของสตเฟน คง ไดรบการแปลออกสภาษาไทยจ�านวนมาก แสดงใหเหนวาเขาเปนทนยมอยางสงในหมนกอานนวนยายชาวไทย เชนกน นอกจากเขยนนวนยาย ในชอจรงแลว สตเฟน คง ยงเขยนนวนยายโดยใชนามปากกาอก 7 เลม โดยมนามปากกา คอ รชารด บาคแมน (Richard Bachman) และ จอหน สวเธน ( John Swithen) หลายเลมแปลเปนภาษาไทยแลวเชนกน นอกจากนวนยาย สตเฟน คง ยงเขยนเรองสนไวราว 200 เรอง รวมพมพเปนหนงสอรวมเรองสน 9 เลม และเขายงเขยนหนงสอประเภทสารคดอก 5 เลม

ไมเพยงเปนนกเขยนนวนยายขายด เทานน สตเฟน คง ยงไดรบรางวลเกยรตยศมากมาย รวมไดถง 49 รางวล เชน • รางวลหนงสอยอดเยยมส�าหรบเยาวชนของ สมาคมหองสมดอเมรกน 2 ครง จากนวนยายเรอ ’Salem’s Lot เมอ พ.ศ. 2521 และเรอง Firestarter เมอ พ.ศ. 2524 หนงสอเลมนแปลเปนภาษาไทย 2 ส�านวน ในชอ “เผามนเลย” โดยสถาพร รายา เมอ พ.ศ. 2524 และชอ “หนนอยพลงเพลง” โดย “อรรถพล” เมอ พ.ศ. 2531 • รางวลสมาคมจนตนยายองกฤษ จากหนงสอ 6 เลม เชน เรอง Cujo เมอป 2525 ซงแปลเปนภาษาไทยแลว ในชอ “คโจ” โดยผใชนามปากกา “ปรดา-ดวงตา” เมอ พ.ศ. 2524 Bag of Bones เมอป 2542 แปลเปนภาษาไทยในชอ “บานวญญาณพะวง” โดยสวทย ขาวปลอด เมอป 2546 เปนตน • รางวลของสมาคมเรองสยองขวญ จากนวนยาย 5 เลม เชน Desparation เมอป 2540 Black House เมอป 2545 เปนตน • รางวล อโก (ชอของนกประพนธเรองนามชาวฝรงเศส) จากนวนยายเรอง Danse Macabre เมอ ป 2525 • รางวล โอ. เฮนร (ชอของนกเขยนเรองสนเรองนามชาวอเมรกน) เมอป 2536 จากเรองสนชอ The Man in the Black Suit • ฯลฯ

190 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 191

ถอวา สตเฟน คง ประสบความส�าเรจในงานประพนธอยางสง ไดทง “เงน” และ “กลอง” มากมาย โดยทเขามไดเรยนมาทางดานการประพนธเลย และชวตในวยเดกของเขากแสนล�าเคญ เมอเรยนจบมหาวทยาลยแลว กยงตองไปท�างานหนกแสนล�าบากตรากตร�า จงนาสนใจวาเขารอดปากเหยยวปากกา และสรางผลงานจนประสบความส�าเรจมชอเสยงโดงดงมาไดอยางไร สตเฟน คง มใชคนพการ แตชวงหนงของชวตเขาตกอยในสภาพเหมอน “พการชวคราว” เพราะประสบอบตเหตถกรถชนจนแทบจะเสยชวต หลงไดรบการผาตดชวยชวตจนรอดมาไดอยางหวดหวด เขาตองใชเวลาในการ “ฟนฟสภาพ” ดวยความทกขทรมาน แตชวงนนเอง ทเขากลบสราง

งานส�าคญขนเป นผลส�าเรจ นนคอ ได เขยนอตชวประวตซงเคยเขยนไวแลวแตไมจบ โอกาสนนเขาสามารถเขยนตอจนจบ โดยม 2 ภาคใหญๆ คอ ภาคเรองราวชวประวต ซงรวมทงประวตการเขยนงานประพนธของเขาดวย อกภาคหนงเปนค�าแนะน�าในการเขยนนวนยาย เรองราวเหลานรวมพมพเปนหนงสอ ชอ “วาดวยการเขยน” (On Writing) ซงแมเปนหนงสออตชวประวตแตเขาเขยนไดสนก ตนเตน เราใจ จนเปนหนงในหนงสอทไดรบรางวล

จาก สมาคมสยองขวญ (Horror Guild) เมอป พ.ศ. 2544 หนงสอเลมนแปลเปนภาษาไทยแลวในชอ “ เขยนนวนยายใหขายด” โดยนกแปลคอ คณนพดล เวชสวสด ซงกเปนคนพการประเภท “มนษยลอ” คนหนง และมผลงานแปลออกมามากมาย หนงสอ “วาดวยการเขยน” เลมน ผเขยนประวตสตเฟน คง ลวนจดอยในประเภทหนงสออตชวประวต แตสตเฟน คง เองเขยนไวชดเจนในหนงสอเลมนวา ยงไมใชอตชวประวต คงเพราะมเนอหาในสวนของชวประวตไมมากนก เนองจากเนอหาสวนใหญเปนค�าแนะน�าในการเขยนนวนยาย และประวตการเขยนหนงสอของเขา ในขณะทเขาตองการเขยนใหกระชบ ไมเยนเยอ เนอหาในสวนของชวประวต จงนบวานอย หนงสอเลมนมชอรองวา “บนทกความทรงจ�าของชาง (วรรณกรรม)” (A Memoir of the Craft) อยางไรกด เนอหาสวนทน�าเสนอกมเรองราวทนาสนใจเกยวกบชวตของสตเฟน คง อยมากพอสมควร ขอส�าคญ มการเปดเผยดวยตวของเขาเองวา เขาเคยตกเปนทาสสราอยนานกวาสบป และถงขนเปนทาสยาเสพตด คอ โคเคน ดวย

192 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 193

แตชวงหนงของชวตเขาตกอยในสภาพเหมอน “พการ

ชวคราว” เพราะประสบอบตเหตถกรถชนจนแทบจะเสยชวต

หลงไดรบการผาตดชวยชวตจนรอดมาไดอยางหวดหวด

“

”

ชวตวยเยำว สตเฟน คง ชอเตมวา สตเฟน เอดเวรด คง เกดเมอวนท 21 กนยายน พ.ศ. 2490 ทเมองปอรตแลนด มลรฐเมน สหรฐอเมรกา พอชอโดแนลด เอดเวรด คง เกดเมอราว พ.ศ. 2456 ทเมองเปร มลรฐอนดอานา เปนพอคาปลา แมชอเนลล รธ เกดเมอวนท 13 มนาคม พ.ศ. 2456 ทเมองสคารบอโรห มลรฐเมน พอกบแมแตงงานกนเมอวนท 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2482 ทอ�าเภอคมเบอรแลนด มลรฐเมน ทงครบเดกผชายมาเปนลกบญธรรมคนหนงคอ เดวด ซงแกกวาสตเฟน 2 ป เมอสตเฟนอายได 2 ขวบ พอกทงแมและลกทงสองหายสาบสญไป หลงจากบอกแมวา “จะออกไปซอบหรซกซอง” แมของสตเฟนจงกลายเปน “แมเลยงเดยว” มาจนตายจากไปดวยโรคมะเรงเมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2517 ในวย 61 ป ทนไดเหนนวนยายเรองแรก ซงตอมาเปน นวนยายขายดของสตเฟน คง ตพมพออกมาครงแรก เมอ พ.ศ. 2516 แมรายไดจากนวนยายเลมนน จะไดมาเปนคายาแมไดบาง แตแมกไมทนเหนความรงโรจนในชวตเขาเลย หลงพอทงแมและลกทงสองคนไป แมตองปากกดตนถบเลยงลกดวยตวคนเดยว โยกยายไปหางานท�าหลายแหงไดแก เดอเปเร มลรฐคอนเนคตกต เมอคงอายได 11 ขวบ แมยายกลบมาอยทเมองเดอรแฮม มลรฐเมน เพอดแลยายกบตาของคง ซงเวลานนอยในวยชรา ทงนตามทนองสาวสคนของแมประชมตกลงกนมอบภาระนใหแมของคง ในฐานะเปนลกสาวคนโต ซง

194 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 195

หนาทดงกลาวท�าใหแมม “ความมนคง” เรองทอยทกนของตวเองกบลกทงสองคน แตกตองอยในฐานะล�าบาก เพราะไมมรายไดของตวเอง ตองอาศยเงนทองทนองสาวรวบรวมสงมาใหแตละเดอน ซงพอจะใชจบจายซออาหารมาเลยงปากทองทกคนในบาน ไมเหลอพอจะเจยดไปซออะไรอนได เสอผากใชจากทนองสาวรวบรวมของใชแลวสงมาให การทนองสาวตกลงกนใหแมมารบหนาทดแลตากบยาย กเพราะเหนวา นอกจากจะไดดแลพอแมในวยชราแลว แมจะได “ปกหลก” เสยท ไมตองอพยพโยกยายไปมา จะไดมเวลาเลยงดลกชายจอมซนทงสองเปนเรองเปนราว และไมตองไปตรากตร�าท�างานหนกดวยการไปเปนคนงานในโรงอบขนมปง ซงตองตนไป อบคกกตงแตตหา หรอเปนคนงานโรงรดผา ปอนผาเขา ไปในลกกลงทรอนจด ในโรงงานทอณหภมสงกวา 150 อาศา ฟาเรนไฮต ใน ฤดรอน เหงอโชกทวมตวจนหวหนาคนงานตองแจกเกลอเมดใหคนงานตอนบายโมง และอกเมดตอนบายสาม เพอชดเชยเกลอทเสยไปกบเหงอทโชกชมตว ตอนนนยายอายเกอบแปดสบแลว อวนฉ ตาเปนตอหนจนเกอบบอดสนท สวนตาอาย 82 ผอม ซมเศรา และมกระเบดอารมณฉนเฉยวบนโวยวาย ค�าพดพรงพรออกมาซงมแตแมทฟงรเรองวาตาพดอะไร

คงเขยนวา แมเกลยดงานในหนาทน แตกไมมทางไปจงอยดแลตากบยายจนทงคตายจากไป หลงจากตายายตายแลว แมกออกไปท�างานนอกบาน และอาศยอยในบานหลงนนจนมะเรงมาเยอน บนปลายชวตแมไปอยกบเดฟลกชายคนโตและลนดาลกสะใภ คงบอกวา “ความเจบปวดทเธอไดรบในตอนทายของชวต กคงพอจะท�าใหเธอโลงใจทจะจากโลกนไปเสยได” เดฟ พชายของคง เปนเดกฉลาด วดไอควไดถง 150 แตซนเหลอราย เคยพานองชาย “ทดลองวทยาศาสตร” เพอใหเกดพลงแมเหลกไฟฟามหาศาล โดยทดลองกบไฟฟาในบาน จนท�าใหไฟฟาทงอพารทเมนตดบวบ หมอแปลงไฟฟาหนาอาคารระเบด เคราะหดททงคไมโดนไฟฟาดดจนตาย และไมโดนจบไดวาเปนตวการเลนพเรนครงนน ตงแตยงจ�าความไมได คงเขยนถงชวตวยนนวา แมตองพาลกทงสองคนไปฝากนองสาวและเพอนพองชวคราวในยามทเศรษฐกจรดตว หรอสภาพอารมณย�าแยจนดแลลกทงสองคนไมไหว “หรออาจเปนในยามทเธอตองการความคลองตว ไลตามตะครบตวพอ ผกอหนทวมหว พอทงพวกเราไปตอนทผมอายสองขวบ เดฟอายสขวบ ถงแมจะท�าเชนนน แมกไมเคยพบหนาพออกเลย”

196 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 197

ความทรงจ�าในวยเยาวของคงมเรองเลวรายหลายเรอง เชน เมออายได 2 ขวบ ฝนวาจะเปนนกกลาม บรษผแขงแรงทสดในโลกละครสตวจงไปยกแทงอฐบลอคมาอวดผคน เคราะหรายมตวตอในรอฐบลอคบนออกมาตอยตงหของเขา ความเจบท�าใหตองปลอยอฐบลอคลง อฐบลอคตกกระแทกกระดกนวเทาแตกไมมชนด สมยเปนเดกเลก คงมพเลยงเปลยนหนามาดแลหลายคน ทมพเลยง หลายคนไมทราบวาเพราะ “เราสองพนองซนจนไมมใครรบงาน หรอวาพเลยงไดงานใหมทมคาแรงมากกวาเดม หรอวาเปนเพราะแมตงมาตรฐานการเลยงดเดกไวสงลบจนไมมผใดทะยานขนไปถง” ในบรรดาพเลยงมคนหนงทคงจ�าไดตดตา “ชออลา หรอ บลาห ผมไมแนใจนก” ตอนนนคงอายได 4 ขวบ อลา-บลาห เปนสาวรน รางยกษเหมอนตกเดนได มอารมณขนเหลอรายทคงเรยกวา “อารมณขนอ�ามหต” และ “มสายฟาซอนอยในองมอตบปลอบ” เธอชอบคยโทรศพท และหวเราะรวนกบคสนทนา “เธอจะกระดกนวเรยกใหผมเดนไปหา เธอจะกอดผมไวแนน มอขางทวางจะจกจใหผมหวเราะรวนกนทงสองคน เธอจะเดนขามหวผม ชนจนผมลมฟาดกบพน จากนนกใชปลายเทาจผมตอ เราสองคนหวเราะกนอกครง” “อลา-บลาห โปรดปรานการตด ประเภทเสยงสะเทอนเลอนลนสงกลน

เหมนเขยว ในบางคราว เธอจะจบผมเหวยงไปนอนหงายบนโซฟา บนทายในกระโปรงขนสตวจะหยอนลงมาจอใบหนา ‘ตม’ ระเบดเตมหนา ตามดวยการแผดเสยงหวเราะของเธอ ผมรสกเหมอนถกฝงทงเปนในบงพรดอกไมไฟเซงแซ ผมยงจ�าไดถงความทกขทรมาน อดอดแทบขาดใจตาย แตกจ�าไดวาผมหวเราะออกมาเตมเสยง...” คงมอารมณขน มองเหตการณสมยนนดวยการชนชมถอวา อลา-บลาห คออาจารยชนเลศ ฝกใหเขามความอดทนสงมาตงแตยงเปนเดกตวเลกๆ เพราะตอมาเมอมชอเสยงเขยนหนงสอออกมาแลวโดน “ย�าเละ” จากบรรดานกวจารณ คงกทนไดเพราะค�าวจารณรอนแรงนนไมไดรนแรงไปกวาตด มหาภยของอลา-บลาห อลา-บลาห ถกแมไลออกเมอทอดไขใหคงกน คงชอบมาก หมดฟองหนงกขออก เธอตามใจทอดใหจนหยดทฟองทเจด สกพกกไดผล เมอคง อวกออกมา อลา-บลาหกจดการเดนขามหวคง ชนจนเขาลมฟาดลงบนพน นอนกลงบนเศษไขทอวกออกมา จากนนกจบเอาคงไปขงในตเสอผา อวกตอจนหมดแรงหลบไป ดทไมตายเพราะขาดอากาศหายใจหรอเสอผารดคอตาย ตอนเยนแมกลบมาถงบาน อลา-บลาห นอนหงายหนาหลบบนโซฟา สวนคงหลบในกองอวกในตเสอผาทลนกญแจขงไว

198 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 199

คงยงเลาถงความทรงจ�าอนเลวราย เมอปวยเปนโรคหดแลวมโรคแทรกซอนหเปนน�าหนวกเฉยบพลน ตองไปใหหมอเจาะแกวหระบายหนองออกหลายครง ซงเจบปวดแสนสาหส ตอนนนเขาอายได 6 ขวบ อกเรองคอ ตอนทยายไปอยเมองสแตรตฟอรด มลรฐคอนเนกตกต คงเขาไปเทยวเลนในปากบพชาย แลวเกดปวดทองอ ขอใหพชายพากลบบาน แตพชายบอกใหเขาไปจดการปลดทกขในปา แมจะไมเหนดวย เพราะ “ไมมอะไรเชดกน” แตในทสดกไมมทางเลอก และเมอพชายแนะใหเอาใบไมเชด เหมอนอยางพวกคาวบอย กบพวกอนเดยนแดง กท�าใหคงฟงฝนจนตนาการวา การถายในปาเชนนนเหมอน “ไดนงขอยางพวกคาวบอย” ซงจะตองระมดระวงตวเตรยมพรอม ชกปนออกมาไวในมอไมใหใครมาลอบท�ารายไดงายๆ แตเรองรายทเกดขนกคอ ใบไมทคงเอามาเชดกนเปนพวกหมามย ท�าใหเกดอาการแพผนคนตงแตกน ลกอณฑะทงสองขางลามลงไปถงขาพบ ลามขนมาถงแผนหลงและตนคอ มอทก�าใบไมมาเชดกนบวมเปง ตลอดหกสปดาหหลงจากนนเขาตองนอนแชน�าอนผสมแปงลงผา รสกทกขทรมาน อบอายขายหนา ขณะทพชายและแมหวเราะกนคกคก ตงแตอาย 11-19 ป ความสขทคงรอคอยกคอการเขาไปดหนงในเมองทอยหางไป 14 ไมล โดยจะโบกรถเขาไปดทกวนหยด เวนแตเมอปวยหรอมเหตขดของอยางอน

นอกจากหนงแลว สงทโปรดปรานอกอยางของคงกคอการอานหนงสอ และไดพากเพยรเขยนหนงสอตงแตยงเปนเดกชนประถม

เรมตนงำนประพนธ แมแมจะเรยนหนงสอมานอย และตองท�างานหนกตรากตร�าเปนกรรมกร รวมทงสามยงทงไปใหตองเลยงลกเลกๆ ถง 2 คน ดวยตวคนเดยว แตแมนแหละคอผชทางและจดประกายการเปนนกประพนธใหแกสตเฟน คง ตอนทคง เพงเขาเรยนชน ป. 1 และปวยดวยโรคหดกบหน�าหนวกตองไปๆ มาๆ ใหหมอรกษา ปนนคงลาหยดเรยนแทบทงป ตองนอนแกรวบนเตยงอยกบบาน ไมมอะไรท�า นอกจากอานหนงสอการตน คงเขยนแบบ “เวอรๆ” วา ตอนนน “ไมมอะไรท�า นอกจากอานหนงสอการตนซกหกตนไดกระมง” อานไปมากๆ เขากจดการคดลอกเรองจากการตนไปอวดแม แมดใจและประหลาดใจ และถามวาเปนเรองแตงเองหรอไม คงตองสารภาพวา คดลอกเนอหาสวนใหญมาจากการตนคอมแบต เคซย (Combat Casey) แมฟงแลวให “บทเรยนการประพนธ” บทแรกแกคงวา “เขยนเรองของหนเอง สตว...... เนอหาจากคอมแบต เคซย สวนใหญเปนเรองขยะทงเพ พระเอกไมท�าอะไรนอกจากจะหาเรองชกปากคนจนฟนกระเดน แมเชอวาหนท�าไดดกวานน... เขยนเรองของหนเอง”

200 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 201

ในทสดคงกเขยนเรองของตวเองไปอวดแม แมอานจบถามและไดค�าตอบวาไมไดลอกใครมา แมกใหบทเรยนทสอง คอใหความเหนวาเนอหาดพอจะตพมพได ซงเปนค�าชมทคงบอกวา “ตลอดชวตของผม ไมมค�าใดจากปากใครจะท�าใหผมสขใจไดมากไปกวาความเหนของแมในวนนน” แมไมเพยงแคชมเทานน ตอมาเมอคงเขยนไปอวดแม แมควกเงนใหเปนคาเรองตอนละ 25 เซนต แลวสงไปใหนองสาวทงสของแมไดอานดวย คงเขยนไป 4 เรอง ไดเรองละ 25 เซนต รวมเปน 1 ดอลลาร เปนคาเขยนเรองครงแรกในชวต ซงเปนเงนกอนโตส�าหรบเดกวยนน และแนนอนคอพลงใจทท�าใหแววอจฉรยะของความเปนนกประพนธ นอกจากไมถกปดกนแลว ยงไดรบการกระตนอยางถกจดอยางยง เมออายได 13 ป ฟอรเรสต แอกเคอรแมน ออกนตยสารชอ “มนษยอวกาศ” (Spaceman) คงน�าเรองสนเรองแรกในชวตไปเสนอนตยสารนน ซงถกโยนทง “ลงตระกรา” ไป แตนาประหลาด เพราะฟอรเรสต เกบตนฉบบเรองสนนนไวไมทง ยสบปตอมาเมอคงมชอเสยงโดงดงมากแลว ขณะเขาไปแจกลายเซนทรานหนงสอในลอสแอนเจลส ฟอรเรสต น�าตนฉบบเรองสนของคงทพมพดวยเครองพมพดดกระเปาหวยหอรอยลไปใหดพรอมขอลายเซน พมพดดเครองนนแมซอใหเปนของขวญวนครสตมาสเมอคงอายได 11 ป

คงยงเขยนเรอง “สงไปลงตระกรา” อยางไมหยด โดยทกเรอง “เงยบหาย” แปดปเตมๆ ทไมมใครมแกใจตอบมา จนมเรองหนงสงไปลงนตยสารเรองลกลบของ อลเฟรต ฮตชคอค (Alfred Hitchcoc’s Mystery Magazine) คง “โชคด” กบเรองสนเรองน เพราะมแบบฟอรมแจงปฏเสธมาพรอมค�าแนะน�าการสงตนฉบบ เขยนดวยลายมอมาดวยวา “หามเยบดวยลวดเยบกระดาษ จดเรยงหนา เสยบดวยลวดเสยบกระดาษ ถอเปนวธทถกตองในการสงตนฉบบ” เรองสนเรองแรกทไดตพมพ คอเรอง “ไอหนมวยรนนกปลนหลมศพ” (I was a Teen-Age Grave-Robber) แตบรรณาธการเปลยนชอใหใหมเปน “สยองขวญครงโลก” (In a Half -World of Terror) ตพมพในนตยสารสยองขวญของไมก แกรเรตต เมองเบอรมงแฮม มลรฐแอละบามา เดฟ พชาย กชอบเขยนและท�าหนงสอขาย โดยใชเครองโรเนยว ใหคงชวยท�าและชวยเขยนดวย โดยขายใหแกญาตพนองในเมองเลกๆ ทอาศยอย ขณะนนประชากรเมองนนราว 900 คน หนงสอของเดฟเรมขายได 5 ฉบบ ตอมาขายไดถง 50-60 ฉบบ คงเอาอยางพชาย เขยนเรองแลวโรเนยวขายในชนเรยน ท�าทาจะได

202 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 203

ก�าไรด แตโดนครเบรกจนหวคะม�า ไมยอมใหคงใชโรงเรยนเปนตลาดสด ซ�าชหนาต�าหนวาเรองทเขยนและพมพขายเพอนนนเปนเรองขยะ คงรสกกบการกระท�าของครวา “เหมอนการมวนหนงสอพมพกลาวโทษลกหมาซงเพงจะขรดพรมปพน” แตคงกไมเขด เมอเรยนมธยม คงเขาไปท�าหนงสอพมพของโรงเรยน จนเมอเรยนชน ม. 4 กถงขนไดเปนบรรณาธการนตยสารของโรงเรยน จนเกดเรองราวใหญโตถงขนเกอบถกไลออกจากโรงเรยน เมอเขยนลอเลยนครอยางแรงๆ ซงครสวนใหญไมถอโทษ แมจะโกรธเคอง แตครผหญงคนหนงซงเปนครทดและเขมงวด “ไมยอม” เธอถกเรยกวา “หนอนเนา” ในขอเขยนลอเลยนของคง เธอยนค�าขาดกบครใหญใหไลคง ออกจากโรงเรยน แตครใหญยงเมตตา สดทายครผหญงคนนนยอมรบค�าขอโทษอยางเปนทางการบวกกบใหกกตวคงอยในโรงเรยนสองสปดาห ครคนนนเกลยดชงและผกพยาบาทคงยาวนาน เมอคงเรยนหนงสอไดดจนมชอตดอยในบญชนกเรยนผมผลการเรยนดเลศในอกสองปตอมา เธอเปนหนงในคณะกรรมการคดเลอกนกเรยนดเดนประจ�าชาตของโรงเรยน และตดชอคงมใหเขาไปอยใน “สมาคมนกเรยนเกยรตยศ”

เหตการณครงนน ท�าใหคง “ไมเฉยดไปใกลงานลอเลยนถากถางอกเลย” แตสงทนาชนชมกคอ ครทปรกษาไดน�าเรองของคงไปถกเถยงกนอยางเครงเครยด ไดขอยตวาควรสงเสรมไฟในตวของคงใหลกลามไปอยางสรางสรรค และถกทศทาง โดยครไดไปตดตอ จอหน โกลด บรรณาธการนตยสารรายสปดาหของเมองลสบอน ตอนนนนตยสารขาดผสอขาวกฬา ครจงเรยกตวไปพบ แนะน�าใหไปรบงานนน คงฟงแลวไมรสกดใจ เพราะก�าลงเบอทงหนงสอพมพของเดฟพชาย และเบอหนงสอพมพของโรงเรยน เรองกฬาตวเองกไมใครรเรองมากนก แตสายตาทครจองมองขณะเรยกไปพบวนนน แมสสบปใหหลงคงกยงเชอวา ครทปรกษาเอาจรง และตองรบท�าตามขอแนะน�านน ชนดทวา “ไมท�า เองตาย” คง “จ�าใจรบ” แตกลบกลายเปนวาการรบงานอยางไมเตมใจครงนนคอโอกาสทองใหเขาไดพบกบ “ครการเขยน” ทเยยมยอดอยางจอหน โกลด เมอเขาบอกวาไมรเรองกฬามากนก จอหน โกลด บอกวา “มกฬาแขงขนถายทอดทางทว แมแตขเมานงเกาะบารเหลายงเรยนรกตกาจนดสนก ท�าไมเธอจะท�าไมได” และสญญาจะใหคาจางเขยนขาว “ค�าละครงเซนต” เมอเขาสงรายงานขาวชนแรกไปให จอหน โกลด ท�าหนาทบรรณาธการ แกภาษาส�านวนใหอยางยอดเยยม บอกเขาวา “ฉนตดออกแตเฉพาะสวนทใชไมได ..... สวนใหญกไมเลวทเดยว”

204 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 205

คงรบวา “ผมทราบครบ... ตอไปผมจะไมท�าอก” จอหน โกลด สอนเขาตอไปโดยหวเราะและพดวา “หากเปนเชนนนจรง เธอคงไมตองเขยนเพอเลยงชพอกแลว เธอจะมานงเกาอตวนแทน จะใหฉนอธบายเหตผลไหมวาท�าไมตองแกไข” คงตอบวา ไม แตจอหน อธบายตอวา “ในยามทเธอเขยนเรอง เธอเลานยายใหตวเองฟง ในยามทเธอตรวจแกไข หนาทหลกของเธอกคอ ตดทอนสงทใชนยายเรองนนทงไป” คงบนทกไวตอมาวา “จอหน โกลดบอกเลาสงทนาสนใจทสดใหผมไดรบทราบในวนทผมสงขาวสองชน ขอแรกทสด เขยนดวยประตปด และขอสอง ขดเกลาดวยประตเปด หรอพดไดอกอยางหนงวา นยายทกเรองเรมในใจของคณ เขยนเสรจกตองผานประตออกไปหลงจากทคณทราบเรองราวเนอหาทงหมดแลว ตรวจแกไขขดเกลาใหดทสดเทาทจะท�าได.... เรองนนกลายเปนสมบตของผอาน ทกคนทประสงคจะอาน (หรอวจารณ)” ขณะนนเขายงเรยนไมจบชนมธยมปลาย หนทางขางหนายงยาวไกล และยากล�าบาก

เรยนไป ท�ำงำนไป นอกจากเรยนหนงสอ ท�ากจกรรมในโรงเรยน และเปน “ผสอขาวกฬา” ของนตยสารรายสปดาหแลว คงยงตองท�างานอนเพอชวยจนเจอครอบครวดวย เพราะรายไดของแมนบวานอยนด จากงานแมบานส�าหรบคนไขผดปกตทางจต รายไดของเขาจากการเปน “ผสอขาวกฬา” ของหนงสอพมพเอนเตอรไพรซในทองถนไดแคเดอนละ 5-6 เหรยญเทานน “ไมพอยาไส” ชวงนน เปนชวงสงครามเวยดนามก�าลง “รอนแรง” คงเคยคดวา เมอเรยนจบชน ม.6 แลว สมครไปเปนทหารจะดไหม เพราะถาไดไปรบ นอกจากจะมเงนเดอนใชแลว อาจไดความรประสบการณนาสนใจมาเขยนนวนยายขายกได แตพอไปปรกษาเรองนกบแม ค�าตอบทไดสามารถเปลยนใจเขาไดชะงด เพราะแมบอกวา “อยาโงไปหนอยเลย สายตาสนเกอบบอดแบบน แกจะเปนคนแรกทโดนยง แกตายไปแลวกเขยนหนงสอไมได จรงไหม?” ในทสด คงกตดสนใจยนขอรบทนการศกษาและสมครเขาไปเปนกรรมกรโรงงานยอมผาตอนทเรยนหนงสออยชน ม.6 เขาไมอยากท�างานทนนเลยเพราะรทงรวาโรงงานแหงนน ท�าผดกฎหมาย ท�าลายสงแวดลอมอยทกวน เพราะ “สรางยนเขาไปในแมน�า ปลอยน�าเสยลงในแมน�า....เหมอนโรงงานนรกในนยายของชารลส ดกเกนส” ขอส�าคญ งานทนนหนกหนา

206 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 207

สาหสมาก เขาจะตองตนนอนตอนเจดโมงเชา ไปเรยนหนงสอตอน 7 โมงครง เลกเรยนบายสอง ตอกบตรเขาท�างานทชนสามของโรงงานเวลา 14.55 น. แบกถงผา 8 ชวโมงเตมๆ เลกงาน 23.02 น. กลบถงบานราวเทยงคน กนอาหารประเภทธญพชส�าเรจรปเทนมใส เขานอน แลวตนเชาไปโรงเรยน วนเวยนอยเชนน บางครงเขาท�างาน 2 กะ ตอเวรดกถงเวรเชา งบหลบในรถเกาของพชายราวหนงชวโมงกอนระฆงเขาเรยน ตอนคาบเรยนท 5 และ 6 หนไปนอนเอาแรงในหองพยาบาล และไปเขากะใหม โชคยงด ทเขาผานชวตในโรงงานนนมาได โดยไมพลาดหลดเขาไปในเครองจกรหรอถกจกรอตสาหกรรมเยบนวใหตดกน หลงจบ ม.6 เขากมาถงทางสองแพรง เขาอยากออกไป “โบยบน” เปนนกเขยน แตแมยนยนหนกแนนใหเขาเขาเรยนตอในมหาวทยาลยใหจบปรญญาเสยกอน “จะไดมตาขายนรภยไวรองรบ” คงเชอแม เขาเรยนในคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยเมน ระหวางเรยนมหาวทยาลย เขาตกหลมรกเพอนนกศกษาสาวชอ ทาบธา สปรซ ดใจกนปครงกแตงงานกน ทาบธา หรอ แทบบ เปนนกตอสเพอสทธสตร มาจากครอบครวกรรมกรเหมอนคง คงบอกวา “ชวตทางเพศ

ของเราเขากนได และมแนวคดผวเดยวเมยเดยวตามธรรมชาต แตสงทรดรงใหเราสนทแนบแนนกนมากทสด จะเปนถอยค�า ภาษาและงานทเราท�า” แทบบเปนนกเขยนเหมอนคง ทงคแตงงานกนสามปกมลก 2 คน ชวงฤดรอนป พ.ศ. 2512 คงอาย 22 ป ยงเรยนหนงสอ เขาไดงานท�าในหอสมดมหาวทยาลยเมน และตอนปลายภาคหลงสอบเสรจ เขาเขยนเรองสน Graveyard Shifl ไดลงตพมพในนตยสาร คาวาเลยร (Cavalier) ไดคาเรองมาถง 200 เหรยญ นบวาสง เพราะสองเรองกอนหนานนไดคาเรองมารวมแลวแค 60 เหรยญ หลงจบมหาวทยาลย เขายงหางานดๆ ท�าไมได จงตองสมครเขาไปท�างานเปนกรรมกรในโรงงานซกเสอผา ซงสภาพแวดลอมหนกหนาสาหสยงกวาในโรงงานยอมผาเสยอก ผาทสงมาซกทโรงงานแหงนน จะเปนผาปเตยงจากโมเตลในเมองชายทะเลมลรฐเมน และผาปโตะจากภตตาคารชายทะเล ผาเหลานนมกสกปรกและมกลนเหมนมาก โดยเฉพาะผาปโตะจากภตตาคารซงกวาจะสงมาถงโรงซกกหลายวน นอกจากเหมนรายกาจจากเศษอาหารแลวมกมหนอนยบยบไปหมด หนอนจะคลานกระดบกระดบมาตามทองแขนของเขาเมอตองหอบผาเหลานนไปเขาเครองซก เขาคดวาท�าๆ ไปกจะชนสภาพเหลานนไปเอง แตกไมเคยท�าใจไดเลย

208 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 209

ทเลวรายกวาผาปโตะอาหาร กคอผาจากโรงพยาบาลซงจะมหนอนทกนเลอดทตดมากบผายบยบเหมอนกน ในชวงฤดรอนอณหภมในโรงงานจะท�าใหเหงอออกมาโชกตว หวหนาคนงานตองเอาเกลอเมดมาแจกทดแทนเกลอทเสยไปกบเหงอ ชวตชวงนนของเขาจงซ�ารอยกบทแมเคยประสบ ทงๆ ทเขาเรยนจบปรญญาแลว สวนภรรยาไปท�างานเปนพนกงานในรานดงกน’สโดนท ขณะนนเขามลกแลว 2 คน รายไดจากงานหนกในสภาพอนเลวราย ตองเหนอยสายตวแทบขาด แตบางชวงเงนกไมพอแมแตจะจายคาเชาบาน คาน�าคาไฟ สวนแมกก�าลงปวยดวยมะเรงปากมดลกระยะสดทาย ไปอาศยอยกบเดฟพชายของเขา

นวนยำยขำยดเรองแรก แมจะตกอบสดๆ เขาไมเคยหยดเขยนหนงสอ โดยมกเขยนตอนหลงเลกงาน แมจะเหนอยหนกหนาสาหสมาแลว บางครงกใชชวงพกงานตอนเทยงเขยนหนงสอ ขายไดบางไมไดบาง ทขายไดกไมไดเงนซกเทาไหร ตอมาเขาไดงานสอนภาษาองกฤษ ไดคาจางดขน คอ 6,400 เหรยญตอป เทยบกบคาจางชวโมงละ 1.6 เหรยญ ในโรงงานซกผานบวาดกวามาก และงานกเบากวา ในชวงนนเอง เขาเรมเขยนนวนยายซงตอมาเปนนวนยายขายดเรองแรกของเขา คอเรอง แครร (Carrie)

ผทเปนก�าลงใจส�าคญทท�าใหเขาไมทงงานเขยน คอ ภรรยาของเขาเอง คงบอกวา ถาเธอหลดปากออกมาวาเขาไมควรเสยเวลาไปกบงานเขยนหนงสอ เขากคงถอดใจเลกเขยนไปแลว นอกจากไมเคยบนทอนก�าลงใจกนแลว คราวหนงเขาเขยนเรองสนไมทนจบ แตไมชอบใจจงขย�าแลวโยนทงถงขยะ ภรรยาไปพบ เข าเอามาคลอานแลวบอกใหเขยนตอใหจบ เพราะ “ฉนอยากอานตอนจบ” ซงมนเปนก�าลงใจใหแกเขาอยางยง เขาสรปชดเจนวา “งานเขยนหนงสอเปนงานเหงาเปลาเปลอง ขอเพยงมใครสกคนทเชอมนเตมเปยมในตวคณ” โชคดทเขาม “ใครคนนน” อยเคยงขางตลอดเวลา ในทสด ส�านกพมพใหญแหงหนง คอ ส�านกพมพดบเบลเดย (Dou-bleday) กตกลงรบซอนวนยายเรองแครรซงเขาสงไปเสนอขายทางไปรษณย เขาไดรบแจงทางโทรเลขแสดงความยนดจากส�านกพมพ พรอมแจงจายเงนลวงหนา 2,500 เหรยญ ทางส�านกพมพพยายามจะแจงขาวดแกเขาทางโทรศพท แตตดตอไมได เพราะทบานเขาเวลานนไมมโทรศพท จงแจงทางโทรเลข ผแจงขาวคอ “บล ทอมปสน” ซงตอมาเปนนกประพนธนามอโฆษ คอ “จอหน กรแชม”

210 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 211

เปนธรรมเนยมของส�านกพมพทจะพมพนวนยายครงแรกเปนหนงสอปกแขง หากขายดจงจะพมพตอมาเปนพอคเกตบคปกออน เขาฝนวาหากแครรขายด เขาคงจะไดเงนคาลขสทธแบงครงกบส�านกพมพเปนเงนสก 3 หมนเหรยญ ซงภรรยาเขาไมคดวาจะได “มากขนาดนน” แตภายหลงบลโทรศพทมาแจงวา แครรขายลขสทธปกออนไดถงสแสนเหรยญ! เมอตอนนวนยายเรองแครรเขาโรงพมพ ตองผานกระบวนการพมพอยางเชองชา เขาไม “หลงระเรง” กบความส�าเรจครงแรก ไฟการเปน นกประพนธในตวเขาลกโชนอยตลอดเวลา เขาเรมนวนยายเลมใหมทนท ชวตอนรงโรจนของเขาเปดฉากแลว ขณะทแมของเขาปวยหนกลงเรอยๆ นวนยายเรองแครรตพมพออกมาเมอ ป พ.ศ. 2516 พอถงเดอนกมภาพนธปตอมา แมกจากไป รายไดจากนวนยายขายดเรองแรกของเขามโอกาสชวยเหลอคายาแมไดบาง สรำ และยำเสพตด คง เรมดมเหลาจนเมามายครงแรก เมออายได 19 ป ตอนไปทศนศกษากบทางโรงเรยน เมอเรยนจบมธยมปสดทาย และเรมตดสราจนเรอรงมาตงแตป พ.ศ. 2518 เมออายได 28 ป ทจรงตอนนนชวตเขาเรมจะรงโรจนแลว เพราะเพงประสบความส�าเรจกบนวนยายขายดเรองแรก ไดราว

“งานเขยนหนงสอเปนงานเหงาเปลาเปลอง

ขอเพยงมใครสกคนทเชอมนเตมเปยมในตวคณ”

โชคดทเขาม “ใครคนนน” อยเคยงขางตลอดเวลา

“

”

212 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 213

2 ป คงตดสราอยนานถง 12 ป สบปหลงตดสรา ถงป พ.ศ. 2528 เขาเรมใชยาเสพตดคอโคเคน ปตอมาขณะเขาก�าลงเขยนนวนยายเรองหนงตอนเลยเทยงคนไปแลว ฤทธโคเคนท�าใหหวใจเขาเตนระรว ถง 130 ครงตอนาท เลอดก�าเดาไหลจากจมก เพราะเสนเลอดฝอยแตกจากการสดโคเคน พษภยจากยาเสพตดนน หนกหนาสาหส คงเลาวา “ผมซอนโคเคนไวมดชด หนงมนเปนเพราะความหวาดหวนเกรงวาหากไมมยาเสพตด ชวตกคงรอดสบไปไมได ผมลมชวตสามญไปโดยสนเชงแลว อกครงหนง ซอนยาเสพตดเพราะอบอายใจ...” คงเปรยบชวตทเปนทาสยาเสพตดวาเหมอนเมอครงเชดกนดวยหมามย ซงครงนนเชดหนเดยวแตตองทนทกขทรมานไปถงหกอาทตย แตชวตชวงตดยาเปรยบเสมอนเชดกนดวยหมามยทกวน และไมอาจเปดปากรองขอความชวยเหลอจากใครได “เพราะนนไมใชวถการด�าเนนชวตในครอบครวของผม” ทตอง “เกบปญหาไวกบตนเอง” ทจรงเมอคงเรมตดเหลาใน ป พ.ศ. 2518 เขาเรมจะประสบความส�าเรจในชวตแลว เพราะนวนยายเลมแรกขายดท�ารายไดใหมากมายแลว ตามมาดวยเรองทสองในเวลาไมชา แตท�าไมเขาจงตองหนเขาหาเหลาและตอมาถงขนเสพยาเสพตด เรองนคงไมไดเขยนออกมาตรงๆ แตมขอความเปนนยวา สรายาเสพตดท�าใหเขามจนตนาการและมพลงในการสรางงาน โดยสามารถสรางงานในสภาพทยงควบคมตวเองได แตสดทายกมาถงจดทเขาไมอาจควบคมตนเองไดอกตอไป

ไมนานหลงจากนน ภรรยาเขากรชดวาเขากลายเปนทาสสราและยาเสพตดจนไมอาจปลอยไวเชนนนไดแลว จงตดสนใจยนค�าขาดกบเขา แทบบภรรยาของเขาเปนยอดหญงทรวาจะพดกบสามในภาวะเชนนนอยางไร เธอยนยนกบเขาวาเธอกบลกๆ รกเขาทสด จงไมอยากเหนเขาฆาตวตายตอหนาตอตา และเสนอทางเลอกใหเขา “หากไมเขาสถานบ�าบด กตองไสหวออกจากบาน” เขาพยายามตอรอง แตในทสดกยอมเมอคดวา “......ถงจะเขยนหนงสอไมไดเลยกตามทขอใหเหลอครอบครวไวเปนพอ” ในทสดเขากยอมเขาสถานบ�าบดและสามารถหลดพนจากขมนรกขนมาได อบตโหด คงถกรถตชนขณะออกไปเดนเลนออกก�าลงกายเปนประจ�า ขณะไปพกในบานพกตากอากาศทางตะวนตกของมลรฐเมน รถชนเขาขณะเดนอยบนไหลทางตามถนนในชนบท สาเหตเพราะสนขพนธรอตตไวเลอรทอยตอนหลงรถตคนนน กระโดดขามมาตะกยกระตกแชเยนทใชเกบเนอสด คนขบรถหนไปผลกหมาไมใหเปดกระตกท�าใหรถเสยหลกออกนอกทางไปชนเขา คนขบรถชอไบรอน สมธ อาย 42 ป เคยกออบตเหตทางรถยนตมาแลว กวาสบครง ตอนทชนเขา สมธเลาใหเพอนฟงภายหลงวานกวาชนกวาง จนกระทงเหนแวนตาเปอนเลอดตกบนเบาะนงขางหนา กรอบแวนบดงอ

214 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 215

ไบรอน สมธ ถกศาลตดสนลงโทษจ�าคกหกเดอนฐานขบรถประมาท ท�าใหผอนบาดเจบ โทษจ�าคกศาลรอลงอาญา และใหถอนใบอนญาตขบรถหนงป ปตอมามผพบเขาตายในบานรถเทรลเลอรของเขา สาเหตการเสยชวตไมทราบแนชด ผลการตรวจรางกายในเวลาตอมา กระดกขาขวาของเขาหก 9 ทอน เบากระดกตนขาทสะโพกขวาแตกท�าใหหวกระดกตนขาหลดออกจากเบา เงยงกระดกสนหลงหกไป 8 แหง ซโครงหก 4 ซ ทมปอดจนฉกขาด หนงศรษะฉกขาดตองเยบ 20-30 เขม เขารอดมาได เพราะระบบการแพทยฉกเฉนทมประสทธภาพมาถงในเวลาไมนานนก ใหการปฐมพยาบาลอยางถกตอง แลวรบสงไปโรงพยาบาล ดวยความเรวถง 110 ไมลตอชวโมงตามถนนลาดยางปปะในชนบท ไปถงโรงพยาบาลทใกลทสด ทางโรงพยาบาลตรวจแลว ไมสามารถรบรกษาได จงตองใชเฮลคอปเตอรพาไปสงทศนยการแพทยของมลรฐเมนในเมองลอสตน เขาเขาโรงพยาบาลเมอวนท 19 มถนายน พ.ศ. 2542 ลกจากเตยงไดครงแรก เมอวนท 25 ไดกลบบานเมอวนท 9 กรกฎาคม น�าหนกตวเคยชงได 216 ปอนด ลดลงเหลอ 165 ปอนด วนท 4 สงหาคม กลบเขา

โรงพยาบาลรบการผาตดอกครง และตองท�ากายภายบ�าบดตอเนองกายภาพ บ�าบดแปลตรงตวจากภาษาองกฤษ Physical Therapy ตวยอคอ PT คงบอกวาคนทเคยผานการท�ากายภาพบ�าบดลงความเหนวา PT มไดยอมาจาก Pyhsical Therapy แตยอมาจาก Pain and Torture คอ “ปวดและทรมาน”

หนงสออตชวประวต “วำดวยกำรเขยน” คงเขยนหนงสออตชวประวต “วาดวยการเขยน” ตงแตปลายป พ.ศ. 2540 ใชเวลา 18 เดอน เขยนไปไดแคครงเลม ผดจากการเขยนนวนยาย ซงเขามกจะเขยนจบส�าเนาแรกภายใน 3 เดอน เพราะส�าหรบคง การเขยนนวนยายเปนเรองสนกสนาน แตการเขยนสารคด กวาจะเขยนไดแตละค�าเปนเรองยาก บางครงถงขน “ทรมานสนด” จนตองพบเกบเขาลนชก ถงเดอนมถนายน พ.ศ. 2542 เขาตงใจจะเขยนตอใหจบ คนกอนเกดอบตเหตเขาเขยนหวขอออกมาได 4 หนากระดาษ จนกระทงกลบออกจากโรงพยาบาลเขาตงใจจะน�ากลบมาเขยนตอใหจบ แตความเจบปวดทรมานในรางกาย ท�าใหเขาไมอยากกลบมาท�างานเขยนอก เขาขวาเขายงงอไมได เวลาเดนตองใชวอลคเกอร เวลานงกทรงตวไดล�าบาก เอวบดแทบจะขาด นงไดนานทสดไมเกนสสบนาท และนงตอไป

216 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 217

ไมไดเลยหลงจากชวโมงสบหานาทผานไป ขอส�าคญจะหาสมาธไดทไหน เพราะพะวงคดแตวาเมอไรจะถงเวลากนยาแกปวด เขาเดนมาถงทางสองแพรง จะเขยนหรอไมเขยน และแลว ภรรยาเขานนเองทเปนผเลอกทางเดนใหเขา ปกตแทบบจะคอยเตอนใหเขาวางมอจากการเขยน เมอเหนเขาหกโหมท�างานหนกเกนไป คราวนเมอตงตนจะกลบมาเขยน เขาคดวาเธอจะเทศนาเสยกณฑใหญวาอยาเพงฝนสงขาร ตรงกนขาม เธอกลบสนบสนนและชวยตงเครองพมพให ชดเจนวา แทบบ รดเสมอวา เมอใดเขาท�างานหนกเกนไป และเธอกทราบดวา ครงน งานเขยนจะชวยชบชวตเขาใหฟนคนดขนมาได ครงนน เขากลบมาเขยนหนงสอได 1 ชวโมง 40 นาท แมอากาศไมรอน แตเหงอเขาชมโชก ปวดราวไปทวทงตว ปวดทบนเอวเหมอนจะขาด หนงสอแตละตวเหมอนชายชราเดนขามล�าธารน�าขน ตองคอยมองหาทหยงเทาบนกอนหนทเปยกลน “ไมมแรงบนดาลใจผดโผลมาในบายวนนน มแตเพยงความตงใจมงมนกดฟนลากเทาเดนตอไป ดวยความหวงวา ถาลองสตอไปไมหยด ผลทตามมา กนาจะมแตดขนกวาเดม”

หลงจากนน เขากลบเขาโรงพยาบาลไปรบการผาตดอก 2 ครง แผลตดเชอรนแรงหลายครง เขาตองกนยามากมาย “วนละนบรอยเมดกระมง” แมจะตองทรมานสงขารเชนนน เขากลบไปเขยนหนงสอไดอก “บางวนพมพไดตะกกตะกกไมกค�า บางวนไหลรออกมาเปนสาย เมอขาเรมหายปวด หวงความคดจบจงหวะเดมไดอกครง”

บทสรป สตเฟน คง มชวตเยาววยททกขยากล�าบาก แตกฟนฝามาได และประสบความส�าเรจในงานอาชพอยางยง นอกจากพนฐานดานพรสวรรค และมใจรกอยางมงมนแลว ยงเพราะเขาเปนนกสชวตโดยแท แนนอนบางครงเขาซวนเซหรอหลงทาง แตเขาโชคดทมทงแมและเมยทรกและดตอเขา อยางแทจรง ขอส�าคญทงแมและเมยรจกเขาอยางลกซง และรดวาจะพดกบเขาอยางไร

218 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 219

ดำนอนของชวต ซดนย เชลดอน

บทน�ำ ซดนย เชลดอน เปนนกประพนธเรองนามอกคนหนงของสหรฐ เปน นกเขยนหนงสอขายดอนดบเจดของโลกในชวงเวลายาวนาน คนไทยสวนใหญรจกเขาในฐานะนกเขยนนวนยายระทกขวญ แตแทจรงแลว เขามผลงานโดงดงทงในฐานะนกเขยนบทโทรทศน นกเขยนบทภาพยนตร และผก�ากบภาพยนตรกอนจะเรมมามชอเสยงในฐานะนกเขยนนวนยาย เมออายยางสวยเกน 50 แลว

220 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 221

เขาเคยเปนนกเขยนบทละครเพลงทประสบความส�าเรจ เชนในชวงหนงมบทละครเพลงจากฝมอการประพนธของเขาแสดงในโรงละครบรอดเวยในนครนวยอรกถง 3 เรอง พรอมกน คอเรอง “แมหมายอารมณด” (The Merry Widow) “แจคพอต” (Jackpot) และ “ฝนไปกบดนตร” (Dream with Music) ความส�าเรจบนเวทละครบรอดเวย ท�าใหเขาไดงานใน “โลกมายา” ของฮอลลวด คอโลกภาพยนตร เขาเขยนบทภาพยนตรใหทงเครอเมโทรโกลดวนเมเยอร (MGM) และพาราเมาทพคเจอรส (Paramouth Pictures) จนประสบความส�าเรจอยางสงในภาพยนตรเรอง The Bachelor and the Bobby-Soxer ซงเขาไดรบรางวลตกตาทอง (Academy Award) ในฐานะ ผเขยนบทภาพยนตรยอดเยยม เมอ พ.ศ. 2490 ขณะนนเขาอายไดเพยง 30 ป

เมอโทรทศนเรมเขามามบทบาทในโลก เขากเขาสวงการโทรทศน และประสบความส�าเรจอยางสงในฐานะผเขยนบทซรสทางโทรทศนทครองใจคนทวโลกยาวนานถง 7 ป คอ “แพตตดคโชว” (The Patty Duke Show) เขากลายเปนนกเขยนบทโทรทศน “มอทอง” ในเวลาอนรวดเรว โดยเปนผสรางซรสชด “ฉนฝนถงจนน” (I Dream of Jeannie) ซงครองใจคนดยาวนานถง 5 ป ขณะทเขยนบทแพตตดคโชวและเรองอนดวย จนท�าใหเขาตองใช “ชอปลอม” (Psuedomyms) คอ มารค โรเวน (Mark Rowane) แอลเลน เดวอน (Allen Devon) และครสโตเฟอร โกแลโต (Christopher Golato) เพราะไมอยากใหผชม เหนชอเขาซ�าๆ บนจอโทรทศน

ซรสชด “ฉนฝนถงจนน” ยตเมอ พ.ศ. 2513 ชวงปลายของซรสชดน ซดนยเรมหนไปเขยนนวนยาย เมอ ป พ.ศ. 2512 นวนยายเรองแรกของเขา คอ The Naked Face ตพมพออกจ�าหนาย และประสบความส�าเรจในทนทดวยการไดรบเสนอเขารบ “รางวลเอดการ แอลแลน โป” ในฐานะ “นกเขยนเรองลกลบของอเมรกา” ในกลมนกเขยน “นวนยายเรองแรก” นวนยายเรองนแปลเปนภาษาไทยแลวในชอ “ไอฆาตกร” โดย สวทย ขาวปลอด นวนยายเรองตอมา คอ “ดานอนของเทยงคน” (The Other Side of Midnight) ทะยานขนตดอนดบหนงสอขายดทสดของหนงสอพมพเดอะนวยอรคไทมตดตอกนนานถง 52 สปดาหตามมาดวยนวนยายเรองอนๆ อกหลายเรองทลวนประสบความส�าเรจ หลายเรองไดน�าไปสรางเปนภาพยนตรหรอซรสทางโทรทศน ซดนย เชลดอน เขยนนวนยายรวม 18 เรอง ซงน�าไปสรางภาพยนตร 3 เรอง เขยนหนงสอส�าหรบเดก 9 เลม เชยนบทละครเวทบรอดเวย 7 เรอง บทภาพยนตร 25 เรอง สรางบทโชวทางโทรทศน 4 ชด งานท ซดนย เชลดอน ชอบมากทสดคอ การเขยนนวนยาย เพราะเปนงานทเขาสามารถท�าไดอยางอสระ ไมเหมอนสออนอยางเชนภาพยนตรทตองรวมมอกนหลายฝาย งานประพนธของซดนย เชลดอน สวนมากเปนเรองของ “ผหญงทแนวแนและมงมนในโลกซงก�าหนดโดยผชายทกาวราว”

222 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 223

แฟนของซดนยสวนใหญเปนผหญง ซดนยเคยบอกวา “ผมชอบเขยนถง ผหญงทฉลาดและเกงแตทส�าคญทสดคอ ยงคงรกษาความเปนผหญงเอาไว ผหญงนนมพลงมหาศาล-ในความเปนผหญงของเธอ ซงผชายไมมทางท�าไดเชนนน” นบวา ซดนยประสบความส�าเรจอยางสงในชวตการงาน นอกจากรางวลตกตาทองในฐานะผเขยนบทภาพยนตรยอดเยยมในวยเพยง 30 ป แลว เขายงไดรางวลโทนอะวอรด (Tony Award) ในบทละครเพลงเรอง Redhead เมอป พ.ศ. 2502 ในวย 42 ป ไดรบการเสนอชอรบรางวล เอมม (Emmy Award) ในงานหสนาฏกรรมทางสถานโทรทศน เอนบซ ในภาพยนตรชด “ฉนฝนถงจนน” เมอ 2537 เขาไดรบการประทบ “ตราดาวทอง” ทThe Palm Springs Walk of Stars และเขามอายยนยาวถงเกอบ 90 ป ความส�าเรจอยางรงโรจนตงแตวยไมถง 30 ป เขาสวงการไหนกประสบความส�าเรจจนโดงดง และมอายยนยาวขนาดน หลายคนคงคดวา ชวตของซดนย เชลดอน คงราบรนมาตงแตวยเดก แตความจรงหาเปนเชนนนไม

เพราะในชวงยางเขาสวยรน เขาปวยเปนโรคจตซงไมมทางรกษาหาย และถงขนเคยลงมอฆาตวตายมาแลว เมออายได 17 ป เขาเขยนเลาเรองนไวเองในหนงสออตชวประวต ชอ “ดานอนของชวตฉน” (The Other Side of Me) ซงตพมพเผยแพรเมอ พ.ศ. 2547 ขณะเมอเขาอายได 87 ป วยเยำว ซดนย เชลดอน เกดเมอวนท 11 กมภาพนธ พ.ศ. 2460 ทเมองชคาโก มลรฐอลลนอยส สหรฐอเมรกา ชอเดมคอ ซดนย เชคเทล (Sidney Schechtel) พอแมเปนชาวยวเชอสายรสเซย แมชอนาตาล มารคส อพยพหนการฆาลางเผาพนธยวของพวกรสเซยมาตงแตอายได 10 ขวบ นาตาลเปนคนสวย เธอไมเคยเขาโรงเรยน แตพยายามเรยนหนงสอดวยตนเอง เธอชอบดนตรและชอบอานหนงสอ ความฝนของเธอคอไดแตงงานกบเจาชายรปงาม และไดทองเทยวไปรอบโลก แต “เจาชาย” ของเธอกลบกลายเปน ออตโต เชคเตล ซงเคยเปนเดกเกเรตามทองถนนในชคาโก และตองออกจากโรงเรยนกลางคน แตออตโตรปหลอและมเสนห ตระกลมารคส และ เชคเตล แตงงานกนหลายค ฝายพอท�างานเปน เซลสแมน ชอบคยโวโออวดวาก�าลงจะขายสนคารายการใหญ และชอบอวดมงอวดมโดยชอบสงอาหารดๆ มาเลยงเพอน โดยไมมเงนพอจะจาย และใชวธยมเพอนในวงจายไปกอน

224 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 225

เมอยายไปอยเมองใหม พอมกจะใชโวหารในฐานะนกขายพดกบครเพอใหซดนยไดเรยนในชนสงๆ ผลกคอซดนย มกจะอายนอยกวาเพอนในชน ประกอบกบตองยายโรงเรยนบอยๆ ท�าใหซดนยไมมโอกาสคบใครเปนเพอนสนทเลย โชคดทแมรกและเขาใจซดนย ส�าหรบซดนยแลวแม คอ “ดาวเหนอ” ทคอยสองทางชวต คอยใหความอบอน และคมภยใหเสมอ อปนสยทแตกตางกนมากระหวางพอกบแม ไมนานหลงแตงงานทงคกทะเลาะกนเปนประจ�า โดยทะเลาะกนอยางรนแรง ตางกกนดาจดออน ของกนและกน เมอซดนยเรมรความ กทนสภาพนนไมได โชคดทเขาหาทางออกโดยการหนไปอานหนงสอในหองสมดสาธารณะ เยนวนหนงหลงกลบจากโรงเรยนเหนพอกบแมทะเลาะกน ซดนยกถงขดทนไมได จงไปหาปาชอพอลนใหชวย ปาแนะวา ทงพอและแมตางกรกเขาดงนนถาเขาเหนพอแมทะเลาะกนตอหนาอก ใหบอกพอกบแมตรงๆ วา เขาไมอยากใหพอแมทะเลาะกนตอหนาเขา ซดนย เชอปา เมอพอแมทะเลาะกนอก เขากบอกพอแมตามทปาสอน

ปรากฏวาไดผล แมบอกวา “ลกพดถก ลกรก มนจะไมเกดขนแบบนอก” สวนพอกบอกวา “พอขอโทษ เราไมมสทธเอาปญหาของเราไปใหลกแบก” หลงจากนน เมอพอกบแมจะทะเลาะกนกจะเขาหองปดประตไปดากนในหองแทน โรงเรยนทชคาโก มสภาพเลวรายมาก เชาวนหนง ในหองเรยนชน ป.3 ครผหญงเกดโมโหเดกคนหนง จงเอาขวดหมกใบเของขวางไปทเดกคนนน เคราะหด ถาโดนหวเดกคงถงตาย ท�าใหบายวนนนซดนยไมกลากลบเขาไปในหองเรยนนนอก สงทพอชอบคยอวดดวยความภาคภมใจคอ ตลอดชวตไมเคยอานหนงสอจบสกเลม ขณะทแมปลกฝงนสยรกการอานใหซดนย เขาชอบยมหนงสอจากหองสมดสาธารณะไปอานทบาน พอมกจะคอยบอกวา จะเสยสายตา และไลใหออกไปเลนฟตบอลเหมอนเซยมวรลกผพ ลงกคอยบอกพอวาซดนยอานหนงสอมากไป อนาคตจะแย เมออายได 10 ขวบ ซดนยรเขยนบทกลอนสงเขาประกวดในนตยสารส�าหรบเดกเลมหนง เขาขอใหพอชวยสงให พอเกดหวงดกลวทางนตยสารปฏเสธจะท�าใหซดนยเสยใจ จงเปลยนชอผเขยนเปนชออา สองสปดาหตอมาอาถามพอวา ท�าไมนตยสาร “ว วสดอม” (Wee Wisdom) สงเชคมลคา 5 ดอลลาร มาให

226 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 227

งานประพนธชนแรกในชวตของซดนย จงไดตพมพในชอ “อล มารคส” อาของเขา โดยไดคาเขยน 5 ดอลลาร เมออายได 12 ขวบ ขณะเรยนอยชนประถม 7 ซดนย เขยนบทละคร ครอานแลวชอบ จงสนบสนนใหน�าไปแสดง ซดนยดใจมาก รบบทเปนทง ผสราง ผก�ากบและผแสดงน�าดวย ระหวางฝกซอมมขาวไปทว ซดนยฝนถงการเปนผเขยนบทละครทบรอดเวย ทงครและนกเรยนรวมทงครใหญตางตนเตนอยากดละครของ “เดกอจฉรยะ” แตพอวนแสดงจรง ซดนยกลบลมเหลวไมเปนทา เพราะในฉากส�าคญทเขาจะออกแสดง ในบทนกสบ เพอนเกดพดผดท�าใหซดนยข�ากลง หวเราะจนหยดไมได ท�าใหละครลมลงกลางคน เมอถงป พ.ศ. 2473 เศรษฐกจตกต�ารนแรงแลว คนตกงานไปทว คนเขาควรบขนมปงไปประทงความหว แถวยาวขนๆ บนทองถนนบางแหงถงขนเกดจลาจล ซดนยเรยนจบชนมธยมตน และไดงานเปนเดกสงของทรานขายยาแหงหนง แมท�างานเปนแคชเชยรทรานรอลเลอรสเกต พอยงคงเดนทางไปทว และกลบมาบานเปนบางครง จๆ พอกบอกใหเตรยมยายไปเมองเครคแลนดในมลรฐอรโซนา เพราะไดไปซอเหมองแรเงนทนน ทกคนฝนเฟอง

แตเอาเขาจรงกลบตองไปอาศยอยหลงปมน�ามนโทรมๆ ถงสามเดอน กอนจะพบวาเหมองแหงนนไมมแรเงนอยเลย โชคยงด ทลงแฮรรโทรศพทมาตามไปชวยงานในบรษทโบรคเกอร ทเดนเวอร เปนครงแรกทซดนยไดอยในบานหรทพอกะจะซอไว ซดนยฝนไกลไปถงวาจะไดแตงงานและมลกทบานหลงนน เพราะธรกจของลงไปไดดมาก ฤดใบไมรวงปนนซดนยกเขาเรยนในโรงเรยนมธยมปลาย เขามความสขมากในชวงนน เปนเวลาถง 3 ป จๆ เชาวนหนงพอกมาบอกวาจะตองยายกลบชคาโก แมอธบายวา เพราะ “พอแกกบลงแฮรมเรองผดใจกน” ทชคาโก ซดนยตองกลบไปอยในหองเชาเลกๆ โทรมๆ พอกลบไปตระเวนหางานใหม แมไปเปนเสมยนในหางสรรพสนคา รายไดไมพอจบจาย ความฝนจะไดเขาเรยนมหาวทยาลยลมสลาย ซดนยซมเศราหนก จนในทสดกตดสนใจฆาตวตาย

ฉำกระทกขวญ ซดนย เชลดอน เปดฉากอตชวประวตของเขาดวยเรองการพยายามฆาตวตาย เมออายได 17 ป ปนนเปน พ.ศ. 2477 เศรษฐกจก�าลงตกต�าทวโลก ตลาดหนวกฤต ธนาคารนบพนแหงลม ผคนตกงานกวา 13 ลานคน

228 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 229

คาแรงตกลงเหลอแคชวโมงละ 5 เซนต เศรษฐเงนลานจ�านวนมากฆาตวตาย ผบรหารธรกจบางคนเปลยนอาชพไปขายแอปเปลรมถนน ชวงนนซดนยเชลดอนอยในภาวะซมเศราสดๆ มองไมเหนประโยชนทจะมชวตตอไป และคดฆาตวตาย ตอนนนเขาท�างานเปนเดกสงของในรานขายยา จงเปนโอกาสดทจะแอบขโมยยานอนหลบครงละ 2-3 เมด เพอไมใหเจาของรานร จนครบ 20 เมด เขาอานหนงสอพบวาถากนยานอนหลบกบเหลาจะชวยใหฤทธแรงขน รานยาปด 6 โมงเยน เขาเลอกจงหวะวนศกร เพราะพอแมก�าลงจะออกไปเทยวกนในชวงวนหยดสดสปดาห รชารดนองชายกไปนอนอยบานเพอน บานเขาอยใกลทะเลสาบมชแกน คนหนงเขาเดนไปรมทะเลสาบเพอสงบอารมณ ขณะนนทองฟามเมฆครม ลมแรง เขาแหงนมองขนไปในทองฟา ร�าพงวา “ถาพระเจามจรงขอใหส�าแดงตนตอขาเถด” ทนใดนน เมฆมวนตวเขาหากนกลายเปนรปใบหนาขนาดมหมา พรอมกบมฟาแลบแปลบปลาบเหมอนใบหนายกษกระพรบตา ท�าใหเขาวงกลบเขาบานดวยอาการ อกสนขวญแขวน วนทเขาตงใจฆาตวตาย เมอกลบถงบาน บานวางเปลา พอกบแมไปเทยวกนแลว นองชายกไปแลว เขาเดนเขาไปในหองนอนทเขากบรชารด

นอนดวยกน จากนนเดนเขาไปในครว หยบขวดเหลาเบอรบอนของพอเอากลบเขาไปในหองนอน มองยานอนหลบกบขวดเหลา แลวคดวามนจะใชเวลาเทาไรหนอกวาจะออกฤทธ จากนนเทวสกลงแกวยกขนดม เพราะไมเคยดมเหลา เขาจงส�าลก จากนนเขาเตรยมเทยานอนหลบเขาปาก ทนใดนนเอง กมเสยงพดจากดานหลงวา “แกก�าลงท�าอะไรนะ” เปนเสยงพอ ยนอยทประตหองนอน พอเดนเขาไปใกลเขา พดวา “พอไมรวาแกดมเหลา” ซดนยมองพอ พดดวยความประหลาดใจวา “ผม-ผมคดวาพอไปแลว” “พอลมของ พอขอถามแกซ�าวา แกก�าลงท�าอะไร” พอพดพรอมดงแกวเหลาไปจากมอของเขา “เปลา เปลา” เขาปฏเสธ พอขมวดคว พดวา “นมนไมใชแก ซดนย เกดอะไรขนร” พอเหนยานอนหลบ “โอ พระเจานมนอะไรกน นคออะไรเนย” “ยานอนหลบ” “ท�าไม” “ผมก�าลงจะ - ฆาตวตาย” พออง กอนจะพดวา “พอไมรเลยวา แกทกขขนาดน” ซดนยตอบวา “พอหยดผมไมไดหรอก ถาพอหามผมวนนได พรงนผมกจะท�าใหม”

230 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 231

พอยนนง ครนคดวาจะพดอะไร จากนนกพดวา “มนชวตของแก แกจะท�าอะไรกได แตถาแกไมรบรอนเกนไปนก ไปเดนเลนกบพอสกครดไหม” เขารวาพอคดอะไร เพราะพอมอาชพเปนเซลสแมน พอตองการเปลยนใจเขา แตไมมทางหรอก เพราะเขาตดสนใจแนวแนแลว อยางไรกดเขาบอกพอวา “ได” “ใสเสอคลมดวยนะ เดยวจะเปนหวด ”พอบอก เขาฟงแลวอดยมไมได เขาจะตายแลว ท�าไมตองกลวจะเปนหวด หานาทหลงจากนน ซดนยกบพอกออกไปเดนบนถนนทวางเปลา ไมมผคน ลมแรง หนาวยะเยอก หลงจากเงยบอยพกใหญ พอเรมถาม “บอกพอซลก ท�าไมลกจะฆาตวตาย” เขาไมรจะเรมตนอยางไร เพอจะบอกพอวา เขาเหงาแคไหน สนหวงกบชวตแคไหน เขาอยากมอนาคตทงดงาม แตไมมความหวงใดๆ เขาอยากเขาเรยนมหาวทยาลย แตพอกไมมเงนสง จงเปนไดแคเดกสงของในรานยา เขาอยากเปนนกเขยน และเขยนเรองสนนบสบเรองสงไปลงพมพ แตกมแตค�าตอบปฏเสธ.....

พอฟงแลวพดวา “........และมสถานทสวยงามมากมายในโลกทแกยงไมเคยเหน.......” เขาไมฟง แตพอกพดตอ “..........แกจะชอบกรงโรม....” เขาฟงแลว ยงแนวแนวา ถาพอออกไป คนนเขากจะฆาตวตาย พอพดตออก “ซดนย แกบอกพอวา แกอยากเปนนกเขยนมากกวาอะไรทงหมด” “นนมนเมอวาน” เขาสวน “แลวพรงนละ” เขามองพอ งง ถามวา “อะไรนะ” “แกไมรหรอกวาอะไรจะเกดขนพรงน ชวตกเหมอนนวนยาย ใชไหมละ มเรองชวนระทกขวญมากมาย แกไมมทางรวาจะเกดอะไรขนจนกวาจะพลกอานหนาตอไป” “ผมรวาจะเกดอะไรขน ไมมอะไรเลย” “แกไมรจรงๆ หรอก ใชไหม ชวตทกวนกเหมอนเรองราวในแตละหนา ซดนย และมนอาจเตมไปดวยเรองนาประหลาดใจ แกไมมทางรจนกวาแกจะพลกไปอานหนาตอไป”

232 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 233

มเรองชวนระทกขวญมากมาย แกไมมทางรวาจะเกดอะไรขน

จนกวาจะพลกอานหนาตอไป”

“

”

ผมเรมคด พอพดมประเดน ทกวนพรงนเหมอนหนาตอไปของนวนยาย เราเลยวทมมตก พอพดตอ “ถาแกตองการฆาตวตายจรงๆ ซดนย พอเขาใจ แตพอไมอยากเหนแกโยนหนงสอทงเรวเกนไปและพลาดโอกาสรบรเรองนาตนเตนทแกอาจไดพบในหนาตอไป–หนากระดาษทแกก�าลงจะเขยน” “อยาโยนหนงสอทงเรวเกนไป.........ผมโยนหนงสอทงเรวเกนไปหรอเปลา พรงนอาจเกดสงมหศจรรยขนกได” ถาไมใชเพราะพอเปนยอดเซลสแมน กเพราะความตงใจฆาตวตายของเขาไมแรงพอ เพราะพอเดนไปอกหนงชวงตก เขากยอมเลอนการตดสนใจฆาตวตายออกไป แตไมถงกบปดประตเสยทเดยว

เสนทำงวบำกยงยำวไกล ค�าพดของพอทใหซดนยพลกหนากระดาษเรองราวในชวตไปอกหนาและอกหนา เปนแรงบนดาลใจส�าคญทท�าใหเขามแรงสชวตอนล�าเคญตอไป ปลายปนน เขาเขาโรงเรยนมธยมปลายทนน พอยงคงฝนทจะ “ขายรายการใหญ” ตอไป แมไดงานใหมในรานตดเสอผา แตคาจางกไมพอใช

234 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 235

จาย ซดนยจงหางานท�าเพม โดยไปของานอาท�าทโรงแรมบสมารค ท�า หนาทรบฝากเสอโคตแลวเอามาคนใหเวลาแขกจะกลบ ไดคาแรงคนละ 3 ดอลลาร ทกเชาเขาตองรบไปโรงเรยนจนบายสาม ไปเขาท�างานทโรงแรมตอน 5 โมงเยน จนกระทงเลกซงบางครงตองอยจนถงสองยามหรอดกกวานน ตองท�างานตลอดเจดวนของสปดาห ชวงครสตมาส เขาตองดครอบครวตางๆ ฉลองครสตมาสกนโดยเขาไมมโอกาสจะท�าเชนนน เพราะแมตองไปท�างาน พอกไมรไปอยไหนเขากบนองชายจงไมมโอกาสอยพรอมหนาพอแมลก คาจางทงหมดเขาใหแม แลววนหนง หวใจเขากสนไหว เมอพบกบพนกงานสาวสวยคนหนงเขามาท�างานใหม ชอ โจน วตซซ เธอเปนคนเชอสายอตาเลยน แกกวาซดนยหนงป เขาฝนจะไดออกเดตกบเธอ แลวฝนของเขากท�าทาจะเปนจรงเมอเธอชวนเขาไปกนขาวกลางวนกบครอบครวของลงกบปาซงพบกนทกวนอาทตย ลงของโจนเปนประธานสหภาพภารโรงของชคาโก วนนนซดนยมความสขมาก แตความสขของเขาแสนสน วนรงขนลงของโจนถกยงตาย หลงจากนนเธอกหายตวไป ซดนย ยงคงท�างานหนกทโรงแรมทกคน วนเสารยงเปนเดกสงของทรานขายยา แลววนหนงพอกเขามาหาซดนย บอกวาจะตองไปท�าฟารม

สกสามป ซดนยฝนถงชวตในฟารมแลวอยากไปดวย แตพอบอกไมได เพราะแทจรงแลว พอถกตดสนจ�าคก 3 ป เนองจากรวมกบเพอนขายเครองจ�าหนายสนคาแบบหยอดเหรยญ เพอนเชดเงนไปหมด แตไมมสนคาสงใหลกคา จงถกจบและถกศาลตดสนจ�าคก 3 ป แตพอตดคกอยปเดยวกไดกลบบานในฐานะฮโร เพราะไดกระโดดลงไปชวยเดกคนหนงทตกลงไปในถงน�าในคก โดยทตวเองวายน�าไมเปน ทงเดกและพอรอดตาย เผอญเดกคนนนเปนลกผคม ทางการพจารณาความดความชอบของเขาในฐานะทความผดของเขากไมรายแรง จงอภยโทษให พอกลายเปนคนดง ทสอพากนสรรเสรญ และมผเสนองานใหท�า โชคดประดงเขามา ซดนยไดทนการศกษาขององคกรการกศลแหงหนงของชาวยว ท�าใหเขาสามารถเขาเรยนมหาวทยาลยได เขาเปนคนแรกของตระกลทไดเขาเรยนมหาวทยาลย แตทนการศกษากไมพอใชจาย เขาจงตองหางานท�าเพม งานแรกคองานผชวยบรกรในรานอาหารของมหาวทยาลย ซงกยงไมพอ เขาจงไปสมครเปนผสอขาวหนงสอพมพ “นอรทเวสเทรนรายวน” (Daily Northwestern) โดยยงคงท�างานทโรงแรมและรานยาดวย ขณะทลงทะเบยนเรยนเตมพกด บวกภาษาละตน

236 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 237

แมจะเรยนหนกและท�างานหนกขนาดนน รายไดกยงไมพอใชจายในครอบครว คาเชาหองคางเขาหลายเดอนแลว ขณะทอาการโรคจตของเขากไมดขน เขาเกอบจะไดไปปรกษานกจตวทยาแลว แตขณะก�าลงจะไปขอค�าปรกษาจๆ อาการซมเศรากกลบหายไป เขาจงไมไดไปปรกษา ท�าใหเขาตองอยกบอาการของโรคนตอมาอกนาน เพอเพมรายได แมตดสนใจจะท�างานอกหนงจอบตอนกลางคน ซดนยรเขากไมยอม เพราะแมท�างานทงวนแลว เมอกลบบานกยงไปท�าอาหารใหทกคนและเกบกวาดหองอกดวย เขายอมใหแมท�างานเพมอกไมได เชาวนรงขนเขาลาออกจากมหาวทยาลย และเขาไปสมครงานในรานขายรองเทาสตร โดยโกหกผจดการวาเคยท�ามาแลว ผจดการจบได แตกตดสนใจจางเขา แตพอประเดมงานได 15 นาท กถกไลออก หลงจากไดลกคารายแรก ขอซอรองเทาเบอร 7B เขาเขาไปหาในสตอคไมเจอเบอรนน จงเอาเบอรใกลเคยงมาใหแลวยนยนวาเปนเบอร 7B ลกคาลองใสกรวาไมใช จงขอพบผจดการ และเขากตองออกจากงานนนทนท เคราะหยงดทเพยงโดนยายไปแผนกอน ค�าวนหนงขณะนงรถกลบบาน เขาเหนโฆษณาวา พอล แอช หวหนา

วงดนตรชอดง ก�าลงจดแขงขนรบโฆษกสมครเลนทชคาโก เขาไปสมครโดยเปลยนชอจาก ซดนย เชคเตล เปน ซดนย เชลดอน เพราะเหนวาชอสกลเชคเตลไมเหมาะกบงานแสดง พอถงเวลาแขงขนจรงเขากลบเผลอประกาศชอตวเองวา เชคเตล แมเขาจะท�าหนาทโฆษกไดด แตสดทายกถกสงวา “ไสหวไปใหพนภายใน 15 วนาท” เขาไมไดงานกบวงดนตรของพอล แอช แตเขาไดชอใหม และครอบครวของเขาแทบทกคน เปลยนไปใชนามสกล เชลดอนกนหมด เวนแตลงแฮรร ซงยงคงใชนามสกล เชคเตล ตามเดม

เกอบไดเปนคตกว ตอนเดกๆ แมไมรเอาเงนจากไหนมาซอเปยโนมอสองเครองเลกๆ ให ซดนย และคะยนคะยอใหเขาหดเลน พอไมเขาใจถามวา “ท�าไม” แมบอกวา “แลวเธอจะเหน ซดนยมมอของนกดนตรนะ” ซดนยหดเลนไดไมกเดอนกตองเลก เพราะตองยายไปดทรอยต แตตอมากไดกลบมาหดเลนอกเมอยายกลบมาชคาโก บายวนอาทตยหนง ทกคนออกไปจากบานหมด ซดนยนงเลนเปยโน แลวลองแตงเพลงแรกในชวต ตงชอวา “โลกเงยบในชวตฉน” (My Silent Self) ตอนนนเขาอายได 19 ป เขาเอาเพลงนไปใหฟล เลแวนท นกดนตรหนมทเลนดนตรอยในโรงแรมบสมารคทเขาท�างานอยด ฟลเลนดนตรในวง

238 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 239

ออเคสตราของโรงแรมซง มการถายทอดทางวทยไปทวประเทศ ฟลรบโนตเพลงจากเขาไปดผานๆ แลวกเดนจากไป ซดนยใจแปว แตอกชวโมงตอมา ฟลกลบมาหาซดนยทหองท�างาน บอกวาชอบเพลงนน เพราะมความ “ใหม” (Original) ฟลคดวาเพลงนจะดง จงถามวา จะขดของไหมถาใหวงออเคสตราของเขาเลน แนนอน ซดนยดใจมาก หลงกลบถงบานคนนน ขณะก�าลงอาบน�า พอบอกมโทรศพทจาก ฟล เลแวนต ซดนย รบนงผาเชดตวออกมารบโทรศพท ฟลแจงวา มผผลตแผนเสยงจากบรษทฮารมมวสคในนวยอรค ฟงเพลงนแลวอยากน�าไปผลตจ�าหนาย ใหไปพบเขาทโรงแรมเลยไดมย ซดนยรบแตงตว ขอยมรถพอกลบไปโรงแรม ขบไปไดพกเดยวกโดนต�ารวจเรยกใหหยด เพราะขบรถเรวเกนก�าหนด เขาขอใหต�ารวจออกใบสงปรบเขาเลย แตต�ารวจบอกวาตามระเบยบใหมตองไปทโรงพก พรอมขอดใบขบขแลวยดไป ซดนยจ�าใจตองขบตามรถมอเตอรไซคต�ารวจไปโรงพก แตขบไปสกพกไมเหนต�ารวจ เขาเลยตรงไปโรงแรมบสมารค ไปถงกเจอต�ารวจดกรออยทนน ถามวาเขาจะหนเหรอ และจะใหเขาไปโรงพกใหได ซดนย ขอโทรศพทถงพอ บอกเลาเหตการณใหฟง พอขอพดกบต�ารวจ พกเดยวต�ารวจคนใบขบขใหเขา เพราะพออางวาจะฝากงานใหลกต�ารวจ ในทสดเขาจงไดพบกบเบรนทซงเปนตวแทนจากบรษททบฮารมสซงเปนบรษท

ผลตแผนเสยงใหญทสดในโลก เบรนทบอกวาจะน�าเพลงเขาไปผลตจ�าหนาย แตเหนวาฟล เลแวนต ยงไม “ดง” พอ เขาอยากใหโฮราซ ไฮดท ซงดงกวาเลน จงใหซดนยไปหาไฮดททโรงแรมเดรคในคนนน ไฮดทดแลวชอบ ยนเงอนไขขอแบงผลประโยชนครงตอครง ซดนยตกลง ตอมาไฮดทยนเงอนไขกบบรษทอกขอเงนลวงหนา 5,000 ดอลลาร บรษทไมตกลง ไฮดทบอกวาไมเปนไร เขาจะผลตจ�าหนายเอง สองสามสปดาหหลงจากนน ไฮดทเลนเพลง My Silent Self ออกอากาศบอยครงในรายการดงๆ ของเขา แตจนแลวจนรอดกไมยอมผลตออกจ�าหนาย แมฟงเพลงเขาแลว ชมวา ดกวาเพลงของเออรวง เบอรลน ยอด นกแตงเพลงยคนนเสยอก เขาใชเวลาวางแตงเพลงอก 12 เพลง จะสงไปรษณยไปใหบรษทแผนเสยงในนวยอรค แตแมบอกวา เขาตองไปท นวยอรคดวยตนเองเขาจะไปไดอยางไรละ เพราะตองท�างานหลายจอบเพอชวยทางบาน แมคะยนคะยอวาตองไป ในทสดเขากตดสนใจไปนวยอรค แมซอตวรถบสเกรยเฮานดให ซงตองใชเวลาเดนทางถง 4 วนครง ดวยความหวงอนเรองรองวาจะร�ารวย เขาจองทพกทหอพกวายเอมซเอ คาเชาอาทตยละ 4 ดอลลาร เขามเงนตดกระเปาแค 30 ดอลลาร ทนททไปถงทพก เขาขอพบผจดการ ของานท�าโชคดอยในนวยอรคไมทนขามวนเขากไดงานท�า เปนพนกงานพา

240 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 241

ผชมเขาไปหาทนงในโรงหนง เพอประหยดเงนเขาตองเดนทางจากหอพกไปท�างานระยะทางถง 39 ชวงตก ไดคาจางอาทตย 14.40 ดอลลาร ท�างานตงแตบาย 4 โมง 40 นาท ถงเทยงคน ชวงเชาเขาจงมเวลาวาง ไปตดตอบรษทแผนเสยง วนแลววนเลา เขาไดรบการตอนรบอยางอบอน พรอมค�าตอบวาเพลงทเขาแตงด แตยงไมใชทบรษทตองการ บางบรษทบอกวาเคยมเพลงทผลตจ�าหนายแลวไหม เพราะ “เรารบแตเพลงของคนทเคยมผลงานมาแลว” เพลง My Silent Self ของเขาด แตกไมมใครสนใจจะผลตจ�าหนาย เพราะโฮราซ ไฮดท เลนจน “จด” แลว กระเปาเขาแฟบลงเรอยๆ แมสงเงนมาใหเขาอก 20 ดอลลาร เขารบสงคนเพราะรวาแมตองการใชมากกวาเขา “คลนซมเศรา” โถมทบเขาเปนระยะๆ สลบกนสองขวระหวางฟงฝนกบความรสกอยากฆาตวตายโดยไมมเหตผล วนหนง พนกงานเชยรลกคาหนาโรงหนง (Barker) ปวย ซดนยถกเรยกไปท�าหนาทแทน ซงเขาท�าหนาทไดอยางด งานเกาเขากด เขาไดคาจางเพมสปดาหละ 1 ดอลลาร บวกกบงานในหนาทใหมท�าใหรายไดเพมขน เขาเจยดเงนสงใหแม และใชจายอยางกระเบยดกระเสยร ตอนใกลสนสปดาห

เขามกเหลอเงนในกระเปาแค 10 เซนต เขาตองเลอกเอา 2 อยางจาก 3 คอ ฮอตดอก 5 เซนต กบโคก 5 เซนต แตตองเดน “ย�าตอก” กลบทพก 35 ชวงตก หรอนงรถใตดนคาโดยสาร 5 เซนต แตตองงดโคก บางครงเขาเลอกโคก บางครงเขาเลอกนงรถใตดน ในทสดเขากเกอบไปถงฝงฝน เมอพบกบแมกซ รช นกแตงเพลงของบรษทแผนเสยงแหงหนง ชวนเขาไปท�างานแตงเพลงดวยกน โดยนดใหเขาไปท�างานวนรงขน คนนนอาการโรคจตของเขาก�าเรบ แทนทจะนอนหลบฝนดเขากลบสบสนมาก และสญเสยความมนใจ ย�าคดวาท�าไมแมกซ รช มาชวนเขารวมแตงเพลง ในเมอแมกซจะไปแตงเพลงกบใครกได เพราะแมกซสงสาร หรอแมกซประเมนคาเขาสงเกนความจรง เขาโดนปฏเสธจากบรษทแผนเสยงชนน�ามาแลวทกแหง พวกนนเปนพวกมออาชพทงนน พวกเขารวาใครเปนอจฉรยะ ซงตวเขาไมใช เมฆหมอกทะมนแหงความเศราซมถาโถมเขาครอบง�าเขา 10 โมงเชาวนรงขน แทนทจะเดนทางไปท�างานกบแมกซ รช เขานงรถเกรยเฮานดกลบบานทชคาโก ดวยอารมณซมเศรา เมอเดอนมนาคม พ.ศ. 2480 ขณะอายได 20 ป

242 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 243

ไปฮอลลวด ไมนานหลงกลบจากนวยอรค ครผปกครองของเขามาเปนแขกทบาน พวกเขาก�าลงจะเดนทางไปแคลฟอรเนย ซดนยอาสาชวยขบรถไปให ทกคนในบานไมเหนดวยเพราะเขาเพง “ลมเหลว” จากนวยอรค จะไปอกแลวเรอะ แตแลวแมกเปนคนบอกพอวา “ออตโต มนเปนความตองการของซดนย เราควรใหโอกาสเขา เอาอยางนแลวกน ถาลกหางานท�าไมไดในสามอาทตย ลกตองกลบบาน” ซดนยตกลง การเดนทางถงซาคราเมนโต ใชเวลา 5 วน ซดนยมเงนตดกระเปา 50 ดอลลาร เขาซอหนงสอพมพลอสแอนเจลสไทม ดโฆษณาหาหองพก ไดหองพกราคา 4 ดอลลารครงตอสปดาหในบานเชาขนาด 20 หองนอน ทนนเขาพบนกแสวงโชคกลมหนง บางเปนนกเขยน นกแสดง ผก�ากบ นกรอง ทกคนลวนตกงาน และฝนถงโลกมหศจรรยทยากจะไขวควาไปถง เขาตระเวนไปยงสตดโอหลายแหง แตทกแหงยามจะถามวา มาพบใคร มนดไวกอนไหม ถาไมมนดกแปลวาจะเขาไปในอาคารไมได ลอสแอนเจลสไมเหมอนนวยอรคทเตมไปดวยอาคารสง ไมมคาโดยสารกพอเดนไปได แตทลอสแอนเจลสมแตตองใชรถโดยสาร ซงตองเสยเงนทงสน สอง

สปดาหผานไป ไมมวแวววาเขาจะไดงาน เงนกหมด จๆ เจาของหองเชากประกาศวา จะไมมอาหารมอเชาบรการแลว เพราะแตละคนคางคาเชาจนเจาของบานไมสามารถจดหาอาหารมาบรการได มจดหมายจากทางบานสอดตวรถเกรยเฮานด ขากลบมาใหแลว วนหนงเขาหวจดจนไมมสมาธจะเขยนหนงสอ จงเขาไปในครวจะหาอะไรกน เจอเจาของบานไลใหกลบหอง เขาหวจนตาลาย สนหวง แตโดยไมนกไมฝนสบหานาทตอมา เจาของบานยกถาดอาหารมาให มน�าสม กาแฟ ไข เบคอน และขนมปง “กนเสยตอนทมนยงรอนๆ” เธอบอก อาหารมอนนอรอยทสด และอยในความทรงจ�าของเขาไมรลม เยนนน เพอนในบานพกบอกวา นองสาวของเขาเพงไดงานเปน “นกยอเรอง” (reader) ทบรษท เอมจเอม เขาอธบายวา ทกสตดโอจะม “นกยอเรอง” ท�าหนาทอานเรองยาว แลวยอใหทางผอ�านวยการสรางด ถาชอบเรองยอจงจะไปอานฉบบเตม ประโยคส�าคญส�าหรบซดนยคอ บางครงบรษทสรางภาพยนตรเหลานตองการ “นกยอเรอง” จากขางนอกบรษท ซดนย ฟงแลว กจดการท�าเรองยอของนวนยายเรองเอกของจอหน สไตนเบค คอ Of Mice and Men (แปลเปนไทยแลวในชอ “เพอนยาก”) ถายส�าเนาสงไปใหหลายสตดโอ เรองเงยบหาย วนก�าหนดกลบชคาโกใกลเขา

244 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 245

มาแลว เขาสนหวง และเตรยมบอกลาเจาของบาน เจาของบานถามวา มอะไรจะใหชวยไดบาง เขาโอบกอดเธอ บอกวาเธอเปนคนทมหศจรรยมาก เธอบอกวา “ตองไมหยดฝน” แตแลวร งขน กมโทรศพทจากเลขานการของ เดวด เซลสนค ผอ�านวยการสรางภาพยนตรผยงใหญ แจงซดนยวามนวนยายทตองการใหท�าเรองยอ แตไมมใครวาง จงเสนอใหเขารบงานน คอตองท�าเรองยอขนาด 30 หนากระดาษพมพ พรอมบทคดยอ 2 หนา และบทวจารณอก 1 ยอหนา ใหเสรจภายใน 6 โมงเยนวนนน นวนยายเรองนนหนา 4 รอยหนา เวลานน 9 โมงครงแลว ไมมทางท�าได แตเขากรบปาก จากหองพก ตองใชเวลาเดนทางชวโมงครงไปรบตนฉบบนวนยาย 400 หนา มาอานแลวยอและพมพใหเหลอ 30 หนา บวกบทคดยออก 2 หนา และบทวจารณอก 1 ยอหนา โดยทเขาพมพดดไดแบบ “จมดด” พมพสมผสไมเปน จะท�าอยางไร เขานกถง ซยดนย ซงเกอร ภรรยาเกาของเซยมวร ลกผพของเขา ซงมาท�างานเปนเลขานการของผบรหารคนหนงในบรษทเอมจเอม เขาลมไปวา ซยดนย อยกบเซยมวรแคหกเดอนและหยาขาดจากกนดวยความเจบ

แคน เขาโชคดทจๆ กไปขอพบและเธอยอมใหพบ แตเขาไดรบการตอนรบอยางเยนชา และท�าทาจะกลบไปมอเปลา แตเพราะเธอเหนวาเรองทเขาไปขอใหชวยนนเปนเรองท “มความหมายตอชวตของเขามาก” และเหนความมงมนของเขา เธอถงขนยอมอดอาหารกลางวน ลงมอชวยเขา วธการคอ เขาอานอยางเรวๆ พอถงตอนส�าคญเขาจะบอกค�าบอกใหเธอชวยพมพ ถงบาย 4 โมง เพงท�าไปไดครงเลม เขาตองเรงท�าจนเสรจครบ 30 หนา พรอมบทคดยอ 2 หนา และบทวจารณอก 1 ยอหนา ขอบคณและร�าลาเธอ แลวรบบงกลบไปทนสงงานหกโมงเยนพอด พรอมกบความหวงวาจะไดท�างานกบเดวด เซลสนค เขาทราบประวตวาเซลสนคเรมงานในโลกบนเทงดวยการเปน “นกยอเรอง” นแหละ ถาไดพบกน คงมเรองคยกน แตเรองกกลบตาลปตร เลขานการของเซลสนครบงานพรอมค�าชม และเผยความจรงวา เขาไดงานนเพราะความเขาใจผด แทจรงแลวเขาไมมรายชออยในบญช “นกยอเรอง” ของบรษทเลย เขาไดคาจางครงนน 10 ดอลลาร และจบลงแคนน เขาควรจะรสกเศรามาก แตเขากลบรสกมความสข เขาไมรวาท�าไมเปนเชนนน

246 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 247

ซดนยโทรศพทบอก “ขาวด” แกแมวาเพงท�าเรองยอใหเดวด เซลสนค เขาใหความหวงแกแมวา นคอจดเรมตน ประตเปดใหเขาแลว แมดใจและไมเรงใหเขากลบบาน เขาเอาตวรถเกรยเฮานดไปคน ขนเงนมาใช จากงานชนแรก ซดนยขยายผล โดยสงเรองยอเรองอนไปยงสตดโออกหลายแหง โดยเขยนจดหมายน�าดวยการเรมตนวา “ตามการรองขอของเดวด โอ. เซลสนค ผมเพงท�าเรองยอนวนยายใหแกเขาเรองหนงเสรจ ตอนนผมวางพรอมท�าเรองยอเรองอน....”

ซดนย เสาะหางาน และไดเขาท�างานอกหลายแหง ไดแกงานดผลการอนรกษฟลมภาพยนตรของสถาบนศลปะและวชาการภาพยนตร งาน โอปะเรเตอรทโรงแรมแหงหนง งานทโรงเรยนสอนขบรถ ส�าหรบงานยอเรองทเขาสงไป หลายสตดโอตอบกลบมา เสนองานใหเขา จนในทสดถงขนไดงาน “นกยอเรอง” ประจ�าท ยนเวอรแซลสตดโอ เขาไดงานประจ�าในโลกบนเทงแลว แตชวเดอนเดยวงานนกหลดมอไปเพราะยนเวอรแซลเปลยนเจาของ เขายงคงหางานท�าไปเรอยๆ จนไดงานยอเรองกบบรษททเวนต

เซนจร-ฟอกซ ผลงานของเขาคง “เขาขน” วนหนงกไดงานยอเรองแบบเปนพนกงานประจ�า ไดคาจางสปดาหละ 23 ดอลลาร งานยอเรองเปนงานเรงรบ เพราะแตละสตดโอจะพยายามเสาะหาเรองดๆ มาสรางเปนภาพยนตร ผสรางตองอาศยคนยอเรองมายอเรองไวใหพจารณา เรองไหนดจะไดชงซอมากอนเจาอน ทบรษททเวนต เซนจร-ฟอกซ เขาโชคด เพราะไดรบมอบหมายใหท�างานใหยกษใหญในวงการภาพยนตร เวลานน คอ ดารรล เอฟ. ซานค ซงเปนผบรหารแบบถงลกถงคน รงานดทกขนตอน ทมงานยอเรองทนนม 12 คน อายตงแต 35 ถง 60 สวนใหญเปนญาตผบรหารฝากฝงเขามา มาท�างานเบาๆ ดวยคาจางของบรษท แตส�าหรบซดนย เขาตองท�างานหนกจนเลยเทยงคนเปนประจ�า

เขาพอใจกบงานน แตเขายงฝนจะเปนนกเขยนเรองมาสรางหนงมากกวา เขาบอกเรองนกบหวหนาเขา เพราะทราบวาทางบรษทมโครงการสงเสรมนกเขยนรนใหม นายเขาเขาใจแตไมตามใจ บอกวา “อยาลมวาคณไดท�างานกบซานคนะ นนนะส�าคญกวา”

248 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 249

ท�างานในหนาทนกยอเรองประจ�าไดไมนาน กมคนมาชวนกอตงสมาคมอาชพนกยอเรอง เพอตอรองคาจางกบนายจาง เขาไมปฏเสธและไปชวนเพอนรวมงานมารวม โดยไมคดวาจะมใครมาเขารวม เพราะสวนใหญเปน “เดกฝาก” แตปรากฏวาทกคนเขารวมหมด ในการเจรจานดแรก เขาถกเลอกเปนตวแทนฝายลกจาง 6 คน ไปเจรจากบนายจาง 4 คน ซดนยเปรยบเทยบวา เหมอนลกแกะ 6 ตว ไปเจรจากบสงโต 4 ตว ฝายนายจางคนหนงจากบรษทเมโทร-โกลวน-เมเยอร เลนบทโหด เรมการเจรจาดวยการสงเสยงค�ารามถามวา “มปญหาอะไรเรอะ” พอฝายลกจางบอกวาไดคาจางแคอาทตยละ 16 ดอลลาร ไมพอยาไส เขาลกขนแลวตะคอกวา “อวไมอยากฟงเรองขๆ พวกน” แลวผลนผลนออกไปจากหองเจรจา ฝายลกจางทง 6 คน ตะลงงน การเจรจาท�าทาจะจบลง ฝายนายจางนายหนงสนศรษะ พดวา จะลองเรยกเขากลบมา เขายอมกลบมาพรอมคกคามตอไป หลงการเจรจาราวสองชวโมง ทางสมาคมยอมรบคาจางขนต�าสปดาหละ 21.50 ดอลลาร ส�าหรบพนกงานประจ�า ถาเปนคนนอกจะไดเพมรอยละ 20 ผลการเจรจาครงนนท�าใหสมาคมเปนทยอมรบของทกสตดโอ ซดนยไดรบเลอกเปนรองประธานสมาคม

เขาโทรศพทไปบอกเรองนใหพอกบแมฟง พอแมตระหนกตกใจมาก แตหลงจากนนพอกออกไปโมใหเพอนๆ ฟงวา ซดนยไดชวยทกสตดโอใหรอดพนจากการสไตรคครงใหญ ทบานเชา เขาไดเพอนใหมชอเบน โรเบรต เปนนกเขยนวยเดยวกน ทงคถกคอกนและตกลงท�างานเขยนดวยกน และลงมอเขยนสงไปสตดโอตางๆ เรองทหนงเงยบหาย เรองทสองกอหรอบเดยวกน เรองทสามกไมมใครสนใจ พวกเขาเรมทอ จนกระทงไดเขยนเรอง “วนหยดอนตราย” (Dan-gerous Holiday) ปรากฏวาบรษทสรางหนงขนาดเลกสนใจ ตกลงจะซอเรองในราคา 500 ดอลลาร รวมคาเขยนบทหนงดวย ซดนยดใจมาก เพราะจะไดม “ผลงานเรองแรก” ซงจะเปนประตทองส�าหรบเรองตอๆ ไป สองสามเดอนกอนหนานน เขารจกกบ เรย ครอสเซต ซงท�างานกบบรษทเอเยนซแหงหนง เรย “เชอมอ” ซดนย และหวงวาสกวนหนง เรย จะเปนตวแทนใหเขา เขาจงโทรศพทไปบอกขาวดเรองทจะขายเรองไดใหเรยทราบ เรยไมรจกบรษททจะซอเรองจากซดนย เพราะเปนบรษทเลกๆ สองชวโมงตอมา เรยโทรศพทมาหาซดนยบอกวาบรษทพาราเมาทจะเปนผซอเรองจากเขาในราคาหนงพนเหรยญ ไมรวมคาเขยนบทอกตางหาก

250 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 251

ซดนยตกใจ กลวจะผดค�าพดกบบรษทแรก จงพยายามตดตอบอกขาวใหทราบแตผจดการบรษทนนไมวาง เพราะก�าลงอยในหองตดตอสงไมใหใครรบกวน เขาพยายามโทรไปหลายครง แตไมไดรบการตดตอกลบ ในทสดเขาตกลงขายเรองส�าหรบท�าหนงเรองแรกใหกบบรษทพาราเมาท ซงเปนบรษทยกษใหญในวงการภาพยนตรฮอลลวด ทางบรษทแรก รเรองท�าทาจะตอวา เขารบบอกไมตองเสยใจ เขามอกเรองทดกวา ชอเรอง “ทางใตของปานามา” (South of Panama) ซงเปนเรองประเภทดรามา เปนเรองรก ตนเตน เราใจ ทางบรษทตอบตกลงใหเอาเรองไปด 8 โมงเชา พรงน แทจรงเรองนนยงไมไดเขยน เขารบโทรศพทไปบอกเบนวาจะตองงดอาหารเยน แลวลงมอเขยนกนคนนน กะจะเขยนใหจบตอน 7 โมงเชา เพอใหทนนด ปรากฏวาใชเวลาทงวางพลอต ก�าหนดฉาก ตวละคร แลวลงมอเขยน แกไขจนพอใจ สามารถพมพเสรจเมอต 5 ทงสองตงนาฬกาปลกตอน 7 โมง แลวเขานอน ซดนย หอบตนฉบบ 2 ชดไปสงใหทางสตดโอ ซงผบรหารระดบสงสดนงรออยแลว ทงครบไปอานรวดเดยวจบในเวลาใกลเคยงกน ปฏกรยาจาก

ผบรหารทงสองคอ “ยอดเยยม” “มหศจรรย” “ดกวา วนหยดอนตราย จรงๆ ดวย” ทงคเสนอซอทนทในราคาเดม คอ 500 ดอลลาร รวมคาเขยนบทภาพยนตรดวย ซดนยกบเบนไดสรางสงมหศจรรยขน ดวยการขายเรองไปสรางภาพยนตรได 2 เรอง ภายในเวลา 24 ชวโมงเทานน ทงสองเรองไดสรางเปนภาพยนตร โดยเรอง “วนหยดอนตราย” ทางบรษทพาราเมาท เปลยนชอใหมเปน “บนเทยวกลางคน” (Fly-By-Night) น�าแสดงโดยรชารด คารลสน กบแนนซ เคลล อนาคตอนเรองรองรอเขาอยขางหนาแลว ตอนนนซดนยเพงอายได 21 ป เทานน ฟำหลงฝน ไมนานหลงจากนนซดนยตดสนใจลาออกจากงานยอเรองทบรษทฟอกซแลวรวมกบเบนเขยนเรองขายไปท�าหนง

252 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 253

ไดอก 3-4 เรอง ในราคาเรองละ 500 เหรยญ พรอมใหเขยนบทหนงดวย ลโอนารด ฟลด แหงคาย รพบลคสตดโอ ซอเรอง “อยการศาลแขวงใน คดคารเตอร” (The District Attorney in the Carter Case) ในราคา 600 เหรยญ ซงหนงท�าเงนไดดพอใช ลโอนารด จงจางทงคเปนนกเขยนประจ�าในอตราคาจางสปดาหละ 500 เหรยญ สญญาหนงป พอครบสญญาลโอนารดจะตอสญญาโดยชมวาผลงานของพวกเขายอดเยยม เขาขอขนคาตวเปนสปดาหละ 600 เหรยญ ผลคอลโอนารดไมตดตอกลบมาอก แตเขาและเบนยงคงเขยนเรองตอไป เขากลบไปเยยมบานทชคาโก ชวงวนขอบคณพระเจา เชนเคยพอตองการอวดเพอนบานใหไดมาพบลกชายซงเปนผ “ควบคมฮอลลวด” จงขอเชญมากนขาวทบานดวย ซดนยพบวา พอกบแมยงเกลยดกนและทะเลาะกนรนแรงขนจนไมมใครยบยงได คนทตองรบหนกคอรชารดนองชายของเขา เขาจงตดสนใจชวนรชารดซงเรยนจบชนมธยมตนแลว ใหไปเรยนตอมธยมปลายทฮอลลวด ซงรชารดดใจมาก ท�าใหพอกบแมหมดภาระและตวเชอมชวตค ไมชาทงคกหยาขาดจากกน และไมนานตางกแตงงานใหม ป พ.ศ. 2482 สงครามโลกครงทสองระเบดขนในยโรป อกสองปตอมาสหรฐกเขาสสงครามหลงเพรลฮารเบอรถกโจมตเมอวนท 7 ธนวาคม พ.ศ. 2484 ซดนยรวาในไมชาเขาจะตองถกเกณฑทหาร จงสมครเขาเปนทหารใน

กองทพอากาศ เมอวนท 26 ตลาคม พ.ศ. 2485 ซงตามระเบยบจะตองมจดหมายแนะน�าตวจากบคคลส�าคญ 3 ฉบบ เขาตองเขยนจดหมายไปขอหนงสอดงกลาวจากสมาชกสภาคองเกรสแจงความจ�านงขอสมครเขา “รบใชชาต” เขาตองใชเวลาถง 2 เดอน กวาจะไดหนงสอแนะน�าตวครบ จากนนเขาตองไปสอบขอเขยน ซงผาน แตเกอบตกทการตรวจรายกายเพราะเขาเคยมปญหาหมอนรองกระดกสนหลงเคลอน เปนแตละทตองนอนคว�านงๆ สามวนใหมนกลบเขาท หมอทราบประวตแลวปม “ขาดคณสมบต” ความทเขาอยากเปนนกบนมากจงเจรจาวามนเปนและหายไปนานแลว จนหมอ ยอมลบผลนนออก แตเขาเกอบตกตรวจสายตา เพราะอานชารตสองแถวลางไมไดเลย ตองหลอกหมอวาเมอคนเฝาแมซงปวยจนแทบไมไดนอนทงคน จงขอตรวจใหมวนรงขน หลงจากนนไปปรกษาหมอสายตา (Optometrist) แนะน�าใหสวมแวนบบสายตากอนวด ปรากฏวา แทนทจะอานไดกลบมองตวหนงสอบนชารตไมเหนเลย ตองขอตรวจใหมอกรอบหลงจากไปปรกษาวธกบหมอสายตาอกครง และฝกซอมจนในทสด กผานแตไมใชชนดปกต 20/20 แตเปนชนด 20/20+2 ทางเจาหนาทยอมใหเขาไปฝกเปนทหารอากาศได แตไมใหเปนนกบนรบ ใหเปนนกบนขนสงแทน ปญหาตอมาคอ ใครจะดแลรชารด ในทสดไดแมกบสามใหมอาสามาดแลแทน จงเปนครงแรกทซดนยเจอ “พอเลยง” ซงใจด การททางกองทพอากาศรบเขาเขาฝกเปนนกบนขนสง เขาจะไดรบคาใชจายเฉพาะเบยเลยง

254 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 255

แตตองหาเครองแบบเอง พอเลยงขอเปนคนซอให ซงซดนยปฏเสธ แตพอเลยงกยนยนและพาไปซอใหจนได ซดนยยงไดแจคเกตหนงและผาพนคอสขาวมาดวยเทไปเลย ซดนยเขาฝกเปนนกบนในหลกสตรเรงรด ปกตใชเวลา 6 เดอน แตเพราะสงครามท�าใหตองเรงฝกในเวลาเพยง 3 เดอน หลงจากนนทางกองทพใหทกคนกลบบานโดยขอหมายเลขโทรศพทไว เพอรอเรยกเขาฝกหลกสตรขนทสองตอไป ซดนยกลบไปนวยอรค ไมชากไดงานใหมเปนผ เขยนบทละคร บรอดเวย ซดนยตกตะลงกบขอเสนอเพราะไมคดวาตวเองจะท�าไดเนองจากไมเคยมความรเรองการเขยนบทละครมากอนเลย เมอถกถามวาจะรบหรอไม เขาพดไมออกใจไมอยากรบ แตกไมกลาปฏเสธ และหลดปากตอบรบไป จากนนเขาตดตอเบน ซงกไปเขาคายฝกทหารอยเชนกน ทงสองกลบมารวมงานกน เมอเขยนเรองทหนงจบ กสงใหทางบรษท คนแรกเหนแลวไมพอใจ แตอกสองคนชอบและทางบรษทตกลงรบซอ เขาจงไดเปนผเขยนบทละครบรอดเวยเรองแรกในชวต ละครยงไมทนลงโรง มอกบรษทมาตดตอขอใหเขยนบทละครอกเรอง ท�าใหมละครสองเรองทเขาและเบนเขยนบทเลนพรอมกนในนวยอรค

ไมใชแคสองเรองเทานน ชอของเขาก�าลงหอม จๆ กมบรษททสามเขามาตดตอขอใหเขาไปท�างานอกดวย บรษทนมนกเขยนมอดอยแลว วยหาสบ แตเปนชาวองกฤษ เขามหนาทไปชวยปรบส�านวนใหเปนอเมรกน ใจเขาไมอยากรบ แตปากกรบเหมอนสองเรองกอน ดวยความไมมนใจในตวเอง เขาหวงวาจะม “ระฆงชวย” คอทางกองทพจะเรยกกลบไปฝกบน “ขนทสอง” เขาจะไดมขออาง ไมตองฝนท�างานทจะแสดงวาเขาไมไดมฝมอเหมอนอยางทผบรหารในบรอดเวยคด แตพอไปพบกบนกเขยนชาวองกฤษซงมอธยาศยดมาก เขากอยากท�างานดวย เขากะวา บทละครทง 3 เรอง คงใชเวลาสก 2-3 เดอน ตอนนนเขาอยากท�างานใหเสรจ แตจๆ กมโทรศพทเรยกตวจากกองทพใหไปรายงานตวใจเขาแปว ตกอยในอาการซมเศราอก แตกตองไปรายงานตว พบวาตอนนนสถานการณเปลยน สหรฐเรมกลบเปนฝายรก เพราะฉะนนทางกองทพจงตองการนกบนรบ ซงเขาขาดคณสมบต เขาไดรบขอเสนอทางเลอก 2 ทาง คอ สมครเขาไปเปนพลทหารในกองทหารราบ หรอกลบเขาไปรอคดเลอกใหม เขาเลอกทางทสองเพราะหวงวาจะมเวลาไดกลบไปท�างานใหเสรจกอน พอกลบไปท�างานเขยนบทละครตอไมทนไร กโดนเรยกตวอก ใจแปวและซมเศราอก แตกได “ระฆงชวย” อก เพราะแพทยพบประวตหมอนรองกระดกเคลอนของเขา จงสงให “ปลดประจ�าการ” และสงไมใหกลบไปแตง

256 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 257

เครองแบบอก เขาจงไดกลบไปท�างานตอ ปรากฏวาละครทเขาเขยนบทรวมกบเบน ประสบความส�าเรจอยางมากไดแสดงอยในบรอดเวยรวมป แลวยงไปตระเวนแสดงทอนๆ ตอจากนนอกสองป ละครเรองทสองของเขา กดง แตสองเรองตอมากลบ “แปก” โดน นกวจารณย�าเละ ซงท�าใหซดนยเศรามาก ถงขน “ถอดใจ” เหนวางานเขยนบทละครใหบรอดเวยไมใช “ทาง” ของเขา และตดสนใจกลบไปฮอลลวด ควรเลาไวดวยวา ทบรอดเวยเขามโอกาสเลอกนกแสดงหนมคนหนง ซงตอมามชอเสยงโดงดงมาก คอ เครค ดกลาส กลบไปฮอลลวด กลบไปฮอลลวดคราวน “ตนทน” ของเขานบวาสงแลว ไมชาเขากไดรวมงานกบเซลสนค ยกษใหญแหงฮอลลวดในเวลานน เปนเซลสนคทเขาท�า “ยอเรอง” ครงแรกสงให และไดคาจางมาจากเลขานการของเขาแค 10 เหรยญเทานน ไมมโอกาสแมแตไดเหนตวเขา แตมาคราวนเซลสนคขอนดพบและเสนอใหมาท�างานดวย โดยจะใหคาจางเขยนเรองและบทภาพยนตรถง 35,000 เหรยญ ซงซดนยรบขอเสนอ และไดมโอกาสท�างานกบดาราใหญอยางแคร แกรนท ทส�าคญหนงเรอง Suddenly It’s Spring ซงจๆ

เซลสนค กเปลยนชอใหมเปน The Bachelor and the the Bobby - Soxer ประสบความส�าเรจอยางสง ใกลเคยงกบเรอง “วมานลอย” (Gone with the Wind) นกวจารณพากนเขยนชนชมเซงแซ และซดนยกไดรบการเสนอชอเขาชงตกตาทอง ชวตของซดนยในฮอลลวดหลงจากนน กดงทเขาเขยนไววา “เหมอนกบลฟตซงขนลงตลอดเวลา เคลดลบกคอ อยาออกจากลฟตตอนทมนลง” อยทฮอลลวดไมนาน และตอมาเขากไดรางวลตกตาทองในฐานะ ผเขยนบทภาพยนตรยอดเยยมจากเรอง The Bachelor and the Bobby - Soxer ทแรกเขาตดสนใจไมไปงานมอบรางวล เพราะไมนกวาจะไดรางวล จนเพอนตองคะยนคะยอ ใหไป เขาจงยอมไป และเมอไดรางวลแทนทจะดใจ เขากลบรสกวาเขาไมสมควรไดรบรางวล และเกดอาการซมเศราจนเขาตดสนใจไปพบจตแพทย จตแพทยวนจฉยวาเขาเปนโรคซมเศรา (Manic Depression) และบอกเขาตรงๆ วา โรค

258 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 259

นรกษาไมหาย “ทดทสดทเราท�าได คอพยายามควบคมอาการดวยการใชยา” และบอกเขาดวยวา “ปญหากคอบางครง มโรคแทรกซอน หนงในหาของคนเปนโรคนฆาตวตาย 20-25 % พยายามฆาตวตายอยางนอยหนงครง โรคนเปนปจจยส�าคญทท�าใหเกดการฆาตวตายปละ 3 หมนราย” หมอบอกดวยวา “จะมบางเวลา โดยไมมการเตอนลวงหนา ทคณจะควบคมตวเองและค�าพดของตวเองไมได” หลงจากนนหมอเขยนใบสงยาให หมอบอกดวยวา ผมชอเสยงหลายคนปวยเปนโรคน เชน วนเซนต แวนโกะห ยอดศลปนอมเพรสชนนสต เอดการ แอลแลน โป ยอดนกเขยนเรองสนชาวอเมรกน เวอรจเนย วลฟ นกประพนธมชอชาวองกฤษ คนอเมรกน อยางนอยสองลานคนปวยดวยโรคน ฉะนนจงมคนเปนโรคนถง 1 ใน 10 ครอบครวในสหรฐ อาการส�าคญของโรคนคออาการซมเศรา แตกอนภาษาองกฤษเรยกโรคนวา Depressive illness ตอมาพบวา นอกจากอาการซมเศรา (depress) แลวมกมอาการเคลบเคลมเปนสข (euphoria) หรอ “คลมคลง” (mania) สลบกน จงเรยกโรคนใหมวา “Manic Depression” และตอมาเปลยนเปน “โรคอารมณสองขว” (Bipolar Disorder) ซงเขาใจยาก ปจจบนในภาษาไทยนยมเรยกวา “โรคอารมณแปรปรวน”

อาการ “ควบคมตวเองไมได” เกดกบซดนยบางครง ซงบางครงเกดในชวงจงหวะส�าคญจนท�าใหชวตผกผน ชวตรก ตลอดชวตอนยนยาวของซดนย เชลดอน มผหญงผานเขามาในชวตหลายคน เรมจากโจน วตซซ ซงเปนเพยง “ฝนขามคน” แลวกไมไดพบกนอกเลย ถดมาคอ มลาดา มลาโดวา ซงเรมคบกนตอนไปเรมเขยนบทละครใหบรอดเวยทนวยอรค เยนวนหนงเขาชวนเธอไปกนขาวทโรงแรมหร ทเลอกโรงแรมหรกเพอใหเธอประทบใจ แตพอพนกงานยนบลให เปนเงนถง 35 เหรยญ เขากเหงอตกเพราะเงนไมพอ ตองขอพบผจดการ สารภาพวาไมมเงนขอเปนหนไวกอน โชคดเจอผจดการใจด นอกจากยอมใหเขาตดหนแลวยงขอจบมอกบเขา โดยใหเงนเขามาใชอก 50 เหรยญดวย เขาไมมเงนไปจายจนเมอละครเรองแรกทเขาเขยนเปดโรง และประสบความส�าเรจอยางนาพอใจ เขาเจอผจดการใจดคนนนซงไปดละครของเขาดวย และชนชมเขามากเขาจงมโอกาสใชหนคนตอนนน คนทสามเปนดาราละครชาวองกฤษ ชอเวนด แบรร เธอมแฟนแลวและถกตบต จงมารองไหกบเขา และเรมคบกน ไมทนไรกมคนโทรศพทมา บอกใหเลกตดตอกบเวนด เพราะเธอเปนเดกของมอปนคนหนง

260 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 261

คนตอมา เรมคบกนไมทนไร เธอกเปดเผยวา เธอคบกบอกคนชอ โฮเซ ซงเปนนกเปยโนชอดง เขารวาเขาไมมทางเทยบไดกบนกเปยโนคนนน ซงบอกเธอวา ซดนย “คอโคคา โคลา” โดยเธออธบายวา โคคา โคลา มเปนลาน แตโฮเซนนเปนหนงเดยว และเธอกเลอกโฮเซ ตอมาเพอนแนะน�าใหรจกกบเจน ฮารดง สาวสวยจากนวยอรค เธอเปนคนอารมณด ฉลาด และมชวตชวา เขาชอบเธอทนท และคบกนเพยงสองเดอนกแตงงานกน แตไมถงเดอนทงคกพบวาทศนะไมตรงกนเลย ทงคพยายามประคองชวตคตอมาอก 9 เดอน กตกลงหยาขาดจากกนดวยความรสกขมขน วนทหยากน ซดนยออกไปกนเหลาจนเมามายเปนครงแรกในชวต ผหญงคนถดมาคอ ซด ชารสส เปนนกบลเลต ซดนยชอบเธอและมนดเดตกบเธอคนวนเสาร แตเธอโทรมาขอเลกนด สาเหตเพราะเธอก�าลงจะแตงงานกบโทน มารตน นกรองมชอ หลงจากนนไมนานระหวางไปเทยวยโรป ซดนยไดรบเชญจากโทนใหไปดการแสดงของเขา ซดนยอยากปฏเสธเพราะไมอยากยงกบคนทแยงแฟนไป โทนคะยนคะยอพรอมใหตวไวดวย ซดนยไปตามค�าชวนและพบวาโทนเปนคนนารกมาก ทงสามทองยโรปดวยกน และเปนเพอนกนตอมา

ตอมา ซดนยพบดาราสาวสวยจากสวเดน ชออนกรด โดยการแนะน�าของเอเยนตรายหนง ทงคเรมคบหากน สองสามสปดาหตอมา มเสยงเคาะประตหองซดนยตอนต 4 ผ “มาเยอน” เปนชายหนมถอปนจะมายงซดนยเพราะไปนอนกบภรรยาเขา ซดนยบอกวาคงมการเขาใจผด เพราะเขาไมเคยม “อะไร” กบผหญงทมสามแลว ปรากฏวาซดนยพลาดเพราะไมรวาอนกรดมสามแลว เพราะ “เธอไมไดสวมแหวนแตงงาน และกไมเคยเอยถงสาม” เคราะหดคยกนจนรเรอง สามอนกรดกลบออกไป พกใหญมเสยงเคาะประตอก คราวนเปนอนกรดโดนซอมมาหนก ซดนยตองเรยกหมอมารกษา หลงจากนนอนกรดกหายไป ซดนยจบผหญงอก 2-3 คน รวมทงมารลน มอนโร กอนมาพบกบ จอรจา เครตไรท (Jorja Curtright) นกแสดงสาวเชอสายฮงการจากอารคนซอส ตอนนนซดนยก�าลงดวงขน ไดเลอนชนเปนผสรางภาพยนตรของเมโทร และทางบรษทโคลมเบยกตดตอใหไปรบต�าแหนงใหญทนน แตเขาปฏเสธ เมอพบจอรจาครงแรกซดนยชวนเธอไปกนขาวเยน แตเธอปฏเสธ เขาเพยรพยายามชวนเธออกหลายครง แตเธอกปฏเสธ จนครงท 5 เธอจงยอมรบ เพราะเปนการไปรวมงานทมแขกหลายคน ไมใชสองตอสอง หลงงานเลก ซดนยขอไปสงเธอทบานแตเธอกปฏเสธบอกวา “ฉนขบรถมาเอง” ยงดทเธอไมปฏเสธ เมอซดนยเอยปากชวนวา ขอเชญไปกนขาวเยนสกวนจะไดไหม

262 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 263

แลวทงคกกนขาวเยนกนสองตอสอง ซดนยจงทราบเหตผลทเธอไมยอมรบนดเขากอนหนานนนนคอ เพราะซดนยออกเดตกบผหญงหลายคน และเธอไมอยากเปนคนหนงในบรรดาผหญงเหลานน ในทสดซดนยกตกหลมรกเธอ และสามเดอนหลงจากเรมคบกน เขากขอเธอแตงงาน ซดนยพาจอรจาไปพบแม แมซกไซดวยค�าถามเปนรอย สรปวาเธอคอคนท “ตนเตนเราใจ” (Thrill) เขา ซดนยซอเรอนหอทเบเวอรลฮลส และขอพกรอนสามเดอน ไปฮนนมนทยโรป เมอแตงงาน ซดนยอายราว 35 ป หลงจากนน 3 ป เขากไดลกสาวคนแรก เมอวนท 14 ตลาคม พ.ศ. 2498 จอรจาบอกเขาวาเธอตงทอง ขณะเธอรวมแสดงในภาพยนตรเรอง “ความรกคอสงงดงามหลากหลาย”(Love is a Many - Splendered Thing) ซงสรางจากนวนยายเรองเยยมของฮนซหยน เมอผ สรางภาพยนตรเรองนร ว าเธอตงครรภ กยงใหเธอแสดงตอจน ถายท�าเสรจ ทงครกและเอาใจใสลกมาก ทกครงทซดนยไดยนเสยงลกรองพอเขาไปในหองลก จะเหนจอรจาอมลกเขยาเบาๆ เพอใหหยดรอง และทกครงทจอรจาไดยนเสยงลกรอง พอเขาไปในหองลก กจะเจอซดนยเขาไปอมปลอบลกอยกอนแลว ซดนยบอกวา “เราเอาใจลกมากเกนไปแลว เราควรลดลงซกครงนง” จอรจาตอบวา “เธอพดถก เธอลดสวนของเธอแลวกน”

ชวตของซดนยควรจะสขสบายมากหลงจากนน แตเพราะเขาไดนสยการใชเงนแบบไมบนยะบนยงมาจากพอ เมอหามาไดมากกใชมาก เขาอยบานหรหรา มสระวายน�า มสวน ขอส�าคญเขาไมเคยเกบออม ขณะทโลกมายาของฮอลลวดไมเคยปรานใคร เมอภาพยนตรเรองหนงของเขาท�าเงนไมได เขากตกงานอยนาน จนเงนเรมขาดมอ ถงขนตองขอใหลอราแมบานออกจากงาน ทงๆ ทลอราเปนแมบานทดเยยม รกลกสาวของเขาและลกสาวกรกเธอมาก เมอซดนยพดวาจะใหเธอออก เธอยนกรานไมออก และท�างานตอไปโดยไมรบคาจาง ทงคตองตดรายจาย ไมออกไปงานนอกบาน เพราะไมมเงน วนหนงลอราเหนทงคตดสนใจไมไปงานเพราะไมมเงนตดบานเลย ลอราเอาเงนมาใหเขา 20 ดอลลาร เขาแทบรองไห ในทสดบานกถกยด ซดนยตกอยในอาการซมเศราอยางหนก ครนคดแตจะฆาตวตาย พยายามคดถงความส�าเรจอนรงโรจน แตสดทายกกลบจมปลกกบความคดอยากฆาตวตาย ถงขนวางแผนไมยอมใหกรมธรรมประกนชวตขาดสง เพอใหจอรจาและลกไดเงนประกนใช แตความคดหนงทฉดรงเขาไวได กคอ เขาไมสามารถจากจอรจาและลกไปได จากจดนนเอง เขาเรมคดไดวา เมอฮอลลวดไมตองการเขา เขากจะไปเผชญชองทางใหมคอโทรทศน

264 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 265

ตอนนน รายการทางโทรทศนยอดนยมคอ “ฉนรกลซ” น�าแสดงโดย ลซลล บอล ผสรางคอ เดซ อารนาซ สามของเธอ ซดนยลงมอเขยนบทชอ “การผจญภยของนางแบบ” (Adventure of a Model) น�าไปเสนอเดซ อารนาซ โชคดอารนาซเคยไดยนชอเสยงของเขา เหนชอเรองกสนใจ ลงมออานจนจบทนทและชอบ หนาหนงสอหนาใหมในชวตของเขา ก�าลงจะพลกเปดขนอกแลว อารนาซไมเพยงชอบเรองของเขาเทานน แตตกลงใจจะเปนผผลตรายการ และไดชองออกรายการทางสถานโทรทศนซบเอสดวย ซดนยและจอรจาดใจจนตองออกไปเลยงฉลอง ซงลอราใหเขายมเงน 20 ดอลลารอกครง แตแลวฝนกสลาย เมอทางซบเอสเกดปญหาไมสามารถจดผงรายการใหได เขาตองอยในสภาพตกงานตอไป แตจๆ ทางโรงละครบรอดเวยทนวยอรคกตดตอใหเขาไปท�าละครเรอง Redhead เขาไดงานแตตองสญเสยลอราไป เพราะเขาตองยายครอบครวไปอยนวยอรค ลอราไมสามารถทงครอบครวของเธอตามไปอยดวยได เขาจายคาจางทคางไวใหเธอ พรอมโบนสอกกอนโต รวมทงเงนทเธอเคยใหยมทงหมด

โชคด ละครเรอง Readhead ประสบความส�าเรจนาพอใจ ชวตของเขาเหมอนอยใน “ลฟตขาขน” อกแลว เขาตดสนใจยายกลบไปฮอลลวด เขยนบทละครเรอง “เทยนโรมน” (Roman Candle) สงไปทงโรงละคร บรอดเวยและฮอลลวด หลายคนอานแลวชอบ อยากเลน อยากสราง อยากก�ากบ แตละคนลวน “ใหญๆ” ทงนน เชน วลเลยม ไวยเลอร ผก�ากบ เบนเฮอร และ โรมน ฮอลเดย นกแสดง อยางออเดรย เฮปเบรน และ เชอรลย แมคเลน อานบทแลวกอยากเลน ในทสด กไดสรางละครททกคนเชอมนวาจะฮต มาก ไดเลนนานถงสองหรอสามป แตเอาเขาจรง ละครเลนไดแค 5 รอบ กตองลาโรง ไมนานวลเลยมไวยเลอร กแจงบอกเลกทจะก�ากบหนงเรองน ซดนยสรปอยางมอารมณขนวา “งายมากทจะสรางละครบรอดเวยท เกอบดง” ชวตของเขาอยใน “ลฟตขาลง” อกแลว อนทจรงละครของซดนยไมไดแยอยางทโดนนกวจารณ “ย�าเละ” จงยงมคนในฮอลลวดเชอมอเขาอย ไมชาเขากไดงานพรอม “ขาวด” เมอจอรจา บอกเขาวา เธอก�าลงตงทองลกคนทสอง แตลกคลอดออกมาพการรนแรง และในทสดเสยชวต ซดนยและภรรยาเศรามาก เพอบรรเทาความเศราและเพอใหลกสาวมพนอง ทงคตดสนใจรบลกบญธรรมมาเลยง โดยตดตอหมอ

266 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 267

ทท�าคลอด จนไดลกทเกดจากนกศกษามหาวทยาลยคนหนงมาเลยง ทงคมความสขมาก ลกสาวกรก “นอง” มาก นองกดชอบพมาก แตจๆ หมอกแจงวาแมเดกขอรบลกคน เพราะพอเดกตกลงแตงงานกบเธอ และตามกฎหมายของรฐแมเดกทยกลกใหเปนลกบญธรรมไปแลว สามารถขอคนไดภายใน 6 เดอน ซดนย จอรจา และลก ตองยอมคนเดกใหพอแมเขาไป ดวยความขมขน เมอลกตาย ซดนยรสกเหมอนตกนรก ครงนกเหมอนตกนรกซ�าสอง

เขำสวงกำรโทรทศน วนหนงซดนยไดรบการตดตอจะใหเขยนบทโทรทศน ใหแกสถาน โทรทศนเอบซ สมยนน คนในวงการฮอลลวดยง “ดแคลน” รายการบนเทงทางโทรทศน ซดนยกเชนกน จงปฏเสธ แตเอเยนตของเขากขอรองวา “เพอมารยาท” ขอใหไปกนขาวเยนกบเขาหนอยแลวกน ซดนยยอม รายการนน คอรายการ “แพตต ดคโชว” (Patty Duke Show) ผทจะน�าแสดงคอ แพตต ดค (Patty Duke) ซงเคยแสดงเปน เฮเลน เคลเลอร ตอนอาย 12 แพตต ดค มประวตชวตทขมขนมาก แตประสบความส�าเรจในการแสดงตงแตอายยงนอย เมอพบกบซดนย เธอจบมอเขา ซงเขารสกไดถงความอางวางวาเหวของเธอ รายการโทรทศนทผสราง “ขาย” ใหเอบซ นน แทจรงแลวยง “วางเปลา” มแตชอรายการ และผแสดง ยงไมมบทเลย

ผสรางตองการใหซดนยไป “สราง” รายการขนมา จากการไปกนขาวดวยอยาง “เสยไมได” ซดนยกลบไมอาจทาน “ความนารก” ของแพตต ดค ได จงออกปากชวนเธอไปกนขาวทบาน เพอใหพบกบจอรจาและลก แพตต ดค ตอบรบทนท ทงจอรจาและลกตางกชอบแพตต ดค ระหวางกนขาวดวยกน จๆ แพตต ดค กหายตวไป ปรากฏวาเธอเขาครวไปท�าอาหารมาใหซดนยเปนการเฉพาะ ซดนยตนตนใจมาก โอบกอดเธอ และบอกวา จะเปนผเขยนบทใหรายการของเธอ จากนน กเกดต�านานรายการ “แพตต ดค โชว” อนโดงดง เปนทรกและนยมของคนอเมรกนทวประเทศ สามารถออกอากาศทกสปดาหยาวนานถง 7 ป และยงเปนทนยมไปทวโลก รวมทงประเทศไทย เมอซดนยตกลงรบเปนผสรางบทโทรทศนใหแกโชวชดน ทางผสรางเตรยมการอยางเปน “ระบบ” เตรยมทมผเขยนบทไวหลายคน จะใหเขาเปนบรรณาธการและ “พเลยง” นกเขยนในทม แตซดนยตองการรกษาชอเสยงโดยตองการ “ควบคมคณภาพ” อยางเตมท จงขอเปนผท�าหนาทสรางและเขยนบทดวยตนเองทงหมด สรางความหนกใจใหแกทางผสราง เพราะจะตอง “พง” คนคนเดยว รายการทออกอากาศทกสปดาหจะสะดดไมได แตขอเสนอของซดนยเปนเสมอน “ค�าขาด” ทางผสรางจงตองยอม

268 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 269

อยางไรกด ซดนยมาทราบภายหลงวา ผผลตรายการไดแอบจาง นกเขยนส�ารองไวอก 4 คน เพอเตรยมไวแกปญหาในกรณทซดนยเกดมปญหาขนมา แตซดนยท�างานอยางรบผดชอบมาก ไมเคยท�าใหเกดปญหาเลย นอกจากครงหนงเขาและครอบครวพากนไป “พกรอน” ทยโรป เขาเตรยมทกอยางลวงหนาไวหมดแลว และรายการกถายท�าลวงหนาไวแลวหลายตอน จงไมไดน�าบทของตอนเกาๆ ตดตวไปดวย จๆ ทมงานกตดตอไป แจงวา รายการทถายท�าไวหลายตอน บางตอนขาดไป 1, 2 หรอ 3 นาท ขอใหเขยนบทเพมใหโดยเรว ซดนยจะท�าไดอยางไร เพราะเมอเขยนบทแตละตอนจบและถายท�าไปแลว เขากมกจะลมเนอหาไปหมด เพอใหสมองโลงส�าหรบเขยนตอนอนตอไป เมอจะตองเขยนบทเพมยอนหลงไปนาน กไมมทางท�าได ถาไมมบทของเดมอยในมอ เขาบอกจอรจาวา อาจจะตองกลบไปแกปญหา แตเรองกคลคลายไปไดอยางด เพราะพอลกสาวไดฟงพอบนเรองนกบแม กบอกวาเธอจ�าบทรายการชดนไดทกตอน ซดนยจงเขยน “เตม” ได จนเปนทเรยบรอย กำวเขำสโลกวรรณกรรม ระหวางท�างานอยในฮอลลวด ซดนยเรมเขยนนวนยายเรองแรก โดยบอกค�าบอกใหเลขานการพมพตอนเชา บายท�างานผลตรายการโทรทศน

นวนยายเขยนเสรจแลว สงไปใหเพอนซงเปนนกเขยนนวนยาย คอ เออรวง วอลเลซ ลองอานด เออรวงอานดแลวชอบจงใหเอเยนตของเขาทนวยอรคจดการสงใหส�านกพมพตางๆ พจารณา ส�านกพมพ 5 แหงปฏเสธ ส�านกพมพฮลเลลแบลครบพมพจ�าหนาย โดยจะจายคาเขยนใหลวงหนาหนงพนดอลลาร หนงสอพมพออกจ�าหนายเมอป พ.ศ. 2513 เมอซดนยอายได 53 ป ซดนยถามส�านกพมพวาจะมรายการประชาสมพนธหนงสอตามรายการโทรทศนตางๆ หรอไม ทางส�านกพมพตอบวาไม เพราะ “นอกโลกฮอลลวด ไมมใครรจก ซดนย เชลดอน” ทางส�านกพมพไมท�า แตซดนยท�า เขาจดการออกรายการแนะน�าหนงสอของเขาหลายรายการ และไปรวมงานเปดตวหนงสอในงานเลยงอาหารกลางวนทโรงแรมฮนตงตนใน พาซาเดนา แคลฟอรเนย รวมกบนกเขยนคนดงอก 5 คน หลงเปดตว มคนซอหนงสอแลวมาเขาควขอลายเซนนกเขยนแตละคน นกเขยนคนอนๆ มคนเขาควยาว แตทโตะซดนยไมมใครเลย พกใหญจงมหญงชราเดนเขามาถามเขาวา หนงสอของเขาชออะไร พอทราบชอกบอกวาจะซอเลมหนง วนนนหนงสอของเขาขายไดเลมเดยว สองสามสปดาหตอมา จงมขาวด ส�านกพมพแจงวานวนยายของเขาขายไปไดแลว 17,000 เลม และก�าลงพมพครงทสอง เขาฟงแลวไมรสก ตนเตน เพราะ 17,000 เลมนน นดเดยว ขณะทรายการโทรทศนของเขาม

270 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 271

คนดสปดาหละ 20 ลาน ทซดนยรสกดกคอ ค�าวจารณตางๆ ออกมาชนชมมาก และปลายปนนเขากไดรบการเสนอชอเขารบรางวลเอดการ แอลแลน โป เหนออนใดคอเขาพบ “อสรภาพ” ในการเปนนกประพนธนวนยาย เพราะสามารถท�างานไดโดยอสระอยางแทจรง ไมเหมอนงานละคร ภาพยนตร หรอโทรทศน ซงตองท�าเปนทมรวมกบหลายฝาย หลายคน ซดนยจงเรมนวนยายเรองทสอง คอ “อกดานของเทยงคน” (The Other Side of Midnight) ซงประสบความส�าเรจอยางมาก ตดอนดบหนงสอขายดทสดของนวยอรคไทมยาวนานถง 52 สปดาห นวนยายเรองตอมากลวนประสบผลส�าเรจ และเปนทนยมทงในสหรฐและทวโลก งานของเขามขายใน 180 ประเทศ แปลเปนภาษาตางๆ 51 ภาษา ขายไปแลวกวา 500 ลานเลม

บนปลำยชวต จอรจาเสยชวตจากหวใจวายเมอ พ.ศ. 2528 เวลานนซดนยอายได 68 ปแลว สามปตอมาเขาพบรกใหมและแตงงานกบอเลกซานดรา คอสตอฟฟ ทเคยเปนดารานกแสดงเดก ลกสาวของเขาเปนนกเขยน เมอเขาอายได 89 ลกสาวมนวนยายพมพจ�าหนายแลว 10 เลม หลานสาวกเขยนนวนยายพมพ

ขายไดเมออายเพยง 16 ป ซดนยกลาวสนๆ ถงพอกบแม ขอบคณพอทโนมนาวเขาใหพลกหนากระดาษชวตของเขาตอไป ขอบคณแมทมศรทธาในตวเขาอยางไมเคยคลอน แคลนเลย ซดนย เคยกลาวถงเรองพอแมทะเลาะกนวา ภาพทเหนจ�าเจและท�าใหรสกขมขนอยางยงนนท�าใหตลอดชวตของเขาไมชอบทะเลาะกบใคร ซดนยจากโลกนไปเมอวนท 30 มกราคม พ.ศ. 2550 สรอายรวมได 89 ป 11 เดอน 18 วน บทสงทำย ซดนย เชลดอน เกดมาในครอบครวยากจน พอแมทะเลาะกนรนแรงเปนประจ�า พอไมสนใจเรองการศกษา และไมตองการใหเขา “หมกมน” กบหนงสอ เขายากจนถงขนตองจ�าใจลาออกจากมหาวทยาลยหลงจากไดทนเขาเรยนไดชวงสนๆ เทานน ในดานสขภาพเขามปญหาทงทางรางกายและจตใจ ทางรางกายมปญหาหมอนรองกระดกสนหลงเคลอน ท�าใหเขาตองมสภาพเหมอนคนพการเปนครงคราว โชคดทเขาพบแพทยทแนะน�าวธการรกษาอยางถกตองใหแกเขา คอใหนอนคว�านงๆ บนเตยง ใหหมอนรองกระดกเคลอนกลบเขาท ซงแตละครงใชเวลาสามวน อาการมกเกดเวลาเขา

272 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 273

กมหยบของผดทา และท�าใหเขาตอง “เวนวรรค” ท�างานชวคราว ในทางจตใจ เขามปญหาทางจตเปนโรค “อารมณแปรปรวน” ถงขนลงมอฆาตวเมออาย 17 ป เขารอดตายมาไดเพราะ “เหตบงเอญ” พอกลบมาพบ และเปลยนใจเขาได หลงจากนน เขาตองประสบอปสรรคขวากหนามมากมาย ลมเหลวครงแลวครงเลา แตเขากรอดปากเหยยวปากกามาได และประสบความส�าเรจในชวตอยางรงโรจน แตชวตกผกผน จนคดฆาตวตายอกครง แตเพราะเขารกภรรยาและลกมากเกนกวาจะทงไปได ท�าใหเขารอดพนวกฤตมาไดอกครงจนมาเปนนกประพนธทประสบความส�าเรจอยางมาก นแหละหนาททานองคาร กลยาณพงศ กวศรอยธยา ไดรจนาบทกวไวบทหนงวา น�าเนาขงทอขาง ถนน มนยอมเปนเมฆฝน แหงฟา ถงต�าแตหมายผล อนเลศ เพยงเปรองปราชญมชา ชวยขนภมสรวง

ซดนยกลาวสนๆ ถงพอกบแม ขอบคณพอ

ทโนมนาวเขา ใหพลกหนากระดาษชวตของเขาตอไป ขอบคณแม

ทมศรทธาในตวเขาอยางไมเคยคลอนแคลนเลย

“

”

274 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 275

ชดประดำน�ำและผเสอ

วลยำ ววฒนศร แปลจำก Le Scaphandre et le Pa

pillon

ของ ฌอง-โดมนก โบบ

(Jean-Dominique Bauby)

หนงสอเลมนเปนงานวรรณกรรมเลมเลกๆ เนอหาจรงๆ มความยาวเพยง 224 หนา แตมความยงใหญหลายประการ ประกำรแรก เปนงานเขยนของอดตบรรณาธการนตยสาร ELLE ซงมชอเสยงของฝรงเศส เขยนขนขณะปวยเปนอมพาตทงตว ทเรยกวา Locked-in syndrome ตวยอคอ LIS ทงรางกายขยบไดเพยงการยกเปลอกตาขางซาย - ดวยความยากล�าบากเทานน แตสมองยงเปนปกตด

276 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 277

โดยล�าพงตวเองแลว ผเขยนยอมไมสามารถเขยนหนงสอเลมนออกมาได เพราะแมแตชวยตวเองเพอใหมชวตรอดกท�าไมไดแลว แตงานนส�าเรจลงไดด วยความรกและความพยายามของทงผ เขยนและผ ช วย คอ โกลด มองตบล (Claude Mendibil) บรรณาธการตนฉบบอสระ จากส�านกพมพโรแบรต ลฟฟงต ซงไดท�างานรวมกบโบบนานสองเดอนเตม ระหวาง กรกฎาคม–สงหาคม พ.ศ. 2539 ณ โรงพยาบาลรมทะเลเมองแบรก - ปลาซ ทางเหนอของฝรงเศสและรวมตรวจ แกไขอกสองสปดาห ในเดอนพฤศจกายนปเดยวกน โกลดใชวธทองตวอกษรซงเรยงล�าดบตามความถในการใชภาษาฝรงเศส E S A R I N T U L O M D P C F B V H G J Q Z Y X K W เมอถงตวอกษรทตองการโบบจะเลกเปลอกตาซายซงเปนอวยวะสวนเดยวทเขา

สามารถขยบเขยอนได โบบจะตองแตงเรองราวไวลวงหนา จดจ�าไว แลวคอยมาเลอกอกษรทละตว เพอประกอบเปนค�า รวมเปนประโยค ยอหนา บท และจนจบเปนเลม งานนจงตองใชความเพยรพยายามอยางยง ทงผเขยนและ

ผชวยทสามารถดงศกยภาพของบคคลทแมเปนอมพาตทงตว สรางงานวรรณกรรมทมคณคาออกมาได แมปวยดวยโรครายถงเพยงน นอกจากงานเขยนชนนแลว โบบยงไดจดตงสมาคมผปวยอมพาตทงตวเพอชวยเหลอ ผปวยใหด�ารงชวตอยไดในฐานะ “คน” คนหนงในสงคม สามารถตดตอสอสารกบผอนผานคอมพวเตอรทสงงานดวยสายตา แลกเปลยนประสบการณในการฟนฟทางกายภาพ และมสวนรวมจดท�าวารสารเชงศลปะและวฒนธรรม สมาคมนยงคงด�าเนนงานตอไป ถงแมโบบจะจากโลกนไปแลวกตาม ตลอดระยะเวลาทปวย อานน มาร (Anne Marie Pérrier) ผอ�านวยการบรหารของนตยสาร ELLE ใหตพมพชอของฌอง-โดมนก โบบ ในฐานะบรรณาธการบรหาร และหวงวาเขาจะสามารถสงบทความลงในนตยสารได โบบ จากโลกนไปหลงปวยเปนอมพาตทงตวได 5 เดอน เขาจากโลกนไปเมอวนท 9 มนาคม พ.ศ. 2540 หลงจากหนงสอ “ชดประดาน�าและผเสอ” ภาคภาษาฝรงเศส วางตลาดได 3 วน ประกำรทสอง เรองราวในงานวรรณกรรมชนน เปนเรองราวของบคคลทเปนอมพาตทงตว แตมนสมองยงด ท�าใหยงมความคดเชนคนปกต คอยงมความคดทเปนอสระ รางกายจงเสมอนถกรดรงดวยชดประดาน�า แตจตใจยงโบยบนไปไดประดจผเสอ และไดเลาเรองทงทเกยวกบความเจบปวย

278 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 10ชวต 10แรงบนดาลใจ 279

ของตนเอง การดแลรกษาพยาบาลของแพทย พยาบาล และนกสทบ�าบด – ทใชความเพยรพยายามฟนฟใหผปวยสามารถกลบมาพดไดอก – คอ ซองดรน ฟชช (Sendrine Fichou) ซงผเขยนถอเปน “แมทนหว” รวมทงเรองราวความสมพนธกบบคคลในครอบครว โดยเฉพาะลกชายลกสาวรวมสองคนของผเขยน ทได “โอบศรษะของผมไวระหวางแขนเปลอยเปลาของแก จบหนาผากผมเสยงดงหลายฟอด และรองซ�าซากดงถกเวทยมนต ‘นพอของหน นพอของหน’ วนน เราฉลองวนพอกน กอนเกด ‘อบตเหต’ เราพอลกไมเหนวาจ�าเปนจะตอง มาพบกน ตามวนในปฏทนสายสมพนธ แตครงนเราใชเวลารวมกนในวนแหงสญลกษณน แนละ เพอยนยนวา โครงรางหรอเพยงเงา หรอแมสวนหนงของพอกยงเปนพออย” นอกจากนยงเลาเรองการเขยนหนงสอเลมนดวย ในฐานะบรรณาธการมออาชพ ของนตยสารชอดงอยางนตยสาร ELLE ผเขยนยอมมความรความ สามารถและประสบการณสง ทงจากการอานและการเขยน งานเขยนชนนจงมคณคาทงสาระและศลปะการประพนธ ผสมผสานการเลาเรองราว ทสอดแทรกทงทศนวจารณ และอารมณขน แมจากสภาพรางกายท พการขนทพพลภาพ งานนจงมความยงใหญอกประการหนงในดานคณคาของวรรณกรรม

ประกำรทสำม ผแปลหนงสอเลมน เปนนกวชาการ ซงเปนนกแปลมอเยยมของโลกวรรณกรรมในประเทศไทย มงานแปลคณภาพสงมาแลวหลายเลม โดยเฉพาะจากงานวรรณกรรมฝรงเศส เชนงานของ ออนอเร บลซค นกประพนธชาวฝรงเศส ผ ไดรบสมญาวา “นโปเลยนแหงอาณาจกรวรรณกรรม” งานหลายเลม ของวอลแตร และองเดร มาลโรซ เปนตน งานชนน ผแปลแปลดวยความรก และศรทธาอยางยงตอผเขยน และประทบใจในเรองราวความเปนมาของงานชนน ตงแตกอนทจะไดเหนงานชนน และปรารถนาจะแปล ดวย “หวงใหงานประพนธของเขาเปนตวอยางแกบคคลทวไป ทงผทรางกายสมบรณ และโดยเฉพาะอยางยงผทพพลภาพ” ผแปลมโอกาสไดไปเยอนสถานททเกยวของกบหนงสอเลมน โดยเฉพาะโรงพยาบาลรมทะเลทผเขยนพ�านกอยตลอดชวงสดทายของชวต ไดพบปะสมภาษณผเกยวของ โดยเฉพาะโกลด มองดบล ซองดรน ฟชช และมาดามโอดล ผอ�านวยการโรงพยาบาล ท�าใหผแปลไดรบรเรองราวเพมเตมเกยวกบงานวรรณกรรมชนนอกเปนอนมาก โดยเฉพาะ ไดตระหนกอยางชดเจนวา หนงสอเลมน “เปนตวอยางและเปนก�าลงใจดยงแกผปวยอมพาต อกทงเปนเครองเตอนใจแกฝายรกษาพยาบาล ซงบางครงหลงลมไปวาคนปวยทขยบเขยอนไมไดพดไมไดนนยงคงเปน “คน” อย”

280 10ชวต 10แรงบนดาลใจ

สดทาย ผแปลยงมโอกาสไปยงหลมศพของโบบในสสาน แปร ลาแชส ในกรงปารส ผแปลไดบนทกไววา “โกลดกลาววา การไดท�างานเขยนกบโบบนนนบเปน ‘ประสบการณวเศษสด’ ส�าหรบเธอ ซองดรน บอกวา การไดท�างานดานออกเสยงกบโบบเปน ‘โอกาสทไมเคยมมากอน’ ส�าหรบผแปล การแปลเรองนเปนประสบการณวเศษสด และโอกาสทไมเคยมมากอน เปนความผาสกและความสขเกนค�าบรรยาย หนงสอเลมน จงเปนหนงสอทนกอานทงหลายไมควรพลาด และส�านกพมพกควรพมพหนงสอเลมนใหผอานหาซอไดโดยตอเนอง หนงสอดๆ เชนน ไมควรใหหมดไปจากทองตลาด