ON

C2H5

C2H5

Cl

ON

C2H5

C2H5

TRANS CIS

ANTAGONISTI ESTROGENA

DERIVATI STILBENA

DERIVATI TRIFENILETILENA

Cl

E – ENKLOMIFEN Z – KLOMIFEN

ZUKLOMIFEN

KLOMIFEN – 2-[4- (2-hloro-1,2-difeniletenil)fenoksi]N,N-dietiletanamin

ON

C2H5

C2H5

Cl

ON

C2H5

C2H5

KLOMIFEN – smeša dva izomera

TRANS CIS

Cl

E – ENKLOMIFEN

ANTIESTROGEN-na uterusAGONIST- na koštano tkivo

Z – ZUKLOMIFEN

ESTROGEN- slab agonist

PARCIJALNI AGONISTA

TAMOKSIFEN

ON

CH3

CH3

1

Z – 2[4-(1,2-difenilbutenil)fenoksi]-N,N-dimetiletanamin

Z – ANTIESTROGEN – na ES-receptore dojke

E – ESTROGEN – agonist – na ES-receptore uterusa

H3C

2

3

4

1'

2'3'

4'

HO

TAMOKSIFEN

PARCIJALNI AGONISTA

ON

CH3

CH3

METABOLIT

H3C

1

2

3

4

1'

2'3'

4'

4-OH

ANTIESTROGEN

• TOREMIFEN

• Parcijalni agonistO

NCH3

CH3CH3Cl

ON

C O

SERMs – selektivni modulatori estrogenih receptora

RALOKSIFEN

C O

S

OH

HO

DERIVAT BENZOTIOFENA

SELEKTIVNI MODULATOR

RALOKSIFEN

• SELEKTIVNI MODULATOR

• Antagonist na ES – receptor endometrijuma I dojke

• Osobine agoniste na koštano tkivo i • Osobine agoniste na koštano tkivo i kardiovaskularni sistem

• Prevencija osteoporoze u menopauzi

Inhibitori aromataza

• Aromataze katalizuju konverziju

• Androstendione u estron i

• Testosterona u estradiol

• Hemijski – podela:• Hemijski – podela:

- steroidni

- nesteroidni

Steroidni

CH3

CH3

O

H

OH

O

HH

Formestan – kompetitivni inhibitor aromataza

Ireverzibilni, parenteralni

Nesteroidni

• Derivati triazola

• Letrozol –

• 4,4`-(1H-1,2,4 –

triazol-1-ilmetilen) N

N

N

triazol-1-ilmetilen)

• dibenzonitrilN

NC CN

CH3

CH3

H

H HAB

C D

5

17

18

19

CH

CH3

OH

H

ANDROGENI HORMONI

ANDROSTAN (C19)

O

CH3 H

H H

ANDROSTAN (C19)

TESTOSTERON

17β-hidroksi-androst-4-en-3-on

3-ON-4-EN17β-ol

O

CH3

CH3

OH

H

H H

O

CH3

CH3

OH

H

H H

H

5αααα-reduktaze

5αααα-DHT5αααα-DHT

III

STANOLON

BIOLOŠKI AKTIVAN

Konformacija

CH3

CH3

OH

O

A C DB

OH

CH3

CH3

O

H H

H

O

CH3

CH3

O

H H

H

[O] 17ββββ-DEHIDROGENAZE

3333αααα,,,, 3333ββββ-ol5555αααα,,,, 5555ββββ

A B

CD

METABOLIZAM

O

CH3

HO

H

H

CH3

HO

H

H

CH3

HO

H

H

4-ANDROSTENDION

3333αααα,,,, 5555αααα 3333αααα,,,, 5555ββββ 3333ββββ,,,, 5555αααα

5αααα-ANDROSTERON(10% AKTIVNOSTI)

(1:2)

5ββββ-ETIOHOLANOLON EPIANDROSTERON

A BA B A B

Preparati

• Testosteron

• - transdermalni flasteri

• - gelovi

• - implanti ( pelete) • - implanti ( pelete)

ESTRI TESTOSTERONA

ESTRI-PROPIONAT

- CIPIONAT

- ENANTAT

H3C COOH7 1

RO

CH3

CH3

OH

H

H H

ESTRI TESTOSTERONA

HO

CH3

CH3

OH

CH3

H

H H

ESTRI-PROPIONAT

- CIPIONAT

- ENANTAT

-BISESTRI

H3C COOH7 1

R

METANDRIOL

POLUSINTETSKI

OH

CH3

CH3

O

CH3

H H

H

OH

CH3

CH3

O

HO CH3

F H

H

O

CH3

CH3

OH

CH3

H

H H

FLUOKSIMESTRON(1:1 – 2:1)

METANDROSTENOLON(1:1)

9

17

CH3

CH3

OH

H

H H

9αF POJAČANA AKTIVNOST

17β-ESTAR(PARENTERALNA PRIMENA)

17α-R (ALKIL)(PER-OS PRIMENA

H H

O

5α-REDUKCIJAPOJAČANA AKTIVNOST

USLOV

ZA DEJSTVO

SAR -ANDROGENI

ANABOLICI

1) DERIVATI 5α-ANDROSTANA

2) DERIVATI 17α-ALKIL-5α-ANDROSTANA2) DERIVATI 17α-ALKIL-5α-ANDROSTANA

3) DERIVATI 17α-METIL-TESTOSTERONA

4) DERIVATI 19-NOR-TESTOSTERONA

DERIVATI 5α-ANDROSTANA

102

13CH3

CH3

O

H

H H

H

O

H3C

C

O

CH2 CH3

H

101

13CH3

CH3

OH

H

H H

HCH3

OH

MESTEROLON (per os)

DROSTANOLON(3:1 – 4:1)

CH3

CH3

OH

H

H H

HCH3

OH

A

CH3

CH3

OH

H

H H

H

OH

METENOLON

alkil (-CH3)

-1,2-

DERIVATI 17α-ALKIL-5α-ANDROSTANA - PER-OS

STANOZOLOL(3:1 – 6:1)

LAKTON

OKSANDROLON(2,5 : 1)

a

b

12

3

4

5

67

AB

C DCH3

CH3

OH

H

H H

CH3

HN

N

H

AO

CH3

CH3

OH

H

H H

CH3

OH

OKSIMETOLON

1

3

2

CH3

CH3

OH

H

H H

CH3

PROMENE

2

CH3

CH3

OH

H

H H

CH3

O

CHHO

H

Nomenklatura

1

C DCH3

CH3

OH

H

CH3

a

b

12

3

4

5

67

AB

H HHN

N

H

17 ββββ–hidroksi 17 α - metil –androstano[3,2-c]-pirazolili17-metil-2`H-androst -2en[3,2,c]-pirazol -17-ol

17α-ALKIL DERIVATI TESTOSTERONA

1. FLUOKSIMESTRON

2. METANDROSTENOLON

CH3

CH3

OH

H

H H

CH3

H H

O

OH

5

67

CH3

CH3

OH

H

H H

CH3

O CH3

OKSIMESTRON

BOLASTERON

17

18

19

H

CH3

OH

H

H H

H

O

19 NOR DERIVATI TESTOSTERONA

NANDROLON – 19-NOR TESTOSTERON

(2:1 – 4:1)

DEKANOAT

FENPROPIONAT

17

18

19

H

CH3

OH

H

H H

R

O

FENPROPIONAT

R = CH3 – NORMETANDRON

CH2CH3 - NORETANDRON

18

19

20 21

H

CH3

OH

H

H H

CH2CH3

OHCH3

ETILESTRENOL

(17α)-19NORPREGNA-4-EN-17-OL

1317

18

19

20 21

H

CH2

OH

H

H H

CH2CH3

O NORBOLETON

13-ETIL-17-HIDROKSI-18,19-DINOR-PREGNA-4-EN-3-ON

(22:1)

CH3

CH3

OH

H

ESTARPARENTERALNA PRIMENA

ELIMINACIJA CH3 (19)↑ AKTIVNOST

CH2 – IZOSTERNA ZAMENA SA O↑ AKTIVNOST

17α-ALKIL

↓PER-OS AKTIVNOST

H H

O

2,3 → HETEROCIKLUS↑ AKTIVNOST

5α-REDUKTAZA↑ AKTIVNOST

O

CH3

CH3

H3CO

OCOCH3

12

34

56

7

89

10

1112

13

1415

16

17

18

19

20

21

ANTIANDROGENI – steroidne strukture

3’

Cl

6α-HLOR-17α-HIDROKSI-1α,2α-METILEN-4,6-PREGNADIEN-3,20-DION-17-ACETAT

ILI

6-HLORO-1,2-DIHIDRO-17-HIDROKSI-3’H-CIKLOPROPA[1.2]PREGNA-

1,4,6-TRIEN-3,20-DION

CIPROTERON ACETAT

N H

C O

C RH3C

CH3

ANILID

1

2

3

N

N

O O

H CH3

CH2R

F C

ANTIANDROGENI - NESTEROIDNI

F3C

NO2

F3C

NO2

R = H FLUTAMID NILUTAMID R = H

R = OH R = OH

HIDANTOIN ANALOG

FLUTAMIDA

Bikalalutamid

HN S

O OOHH3C

F3C

ONC F

INHIBITORI 5α-REDUKTAZA

O

5α-reduktaza

OH

5α-DHT

O CH3

INHIBICIJA

N

CH3

CH3

O

H

H

H H

NH C

3

CH3

CH3H

12

43

FINASTERID (PROSCAR )

NHO

4-AZA STEROID

CH3

CH3

NO

H CF3

CF3

H

2002. Dutasterid

NO

HH

H

R'O

17

LIPOFILAN

SAR – ZA INHIBITORE 5α-REDUKTAZA

NO

R3-KETO-4-AZA ili

3-EN-3-COOH

7ββββ-METIL (toleriše se)

H ili CH3 ("mala")

CH3

CH3

C

CH3

H

H H

20 O

GESTAGENI ≡ PROGESTINI

H H

O

PREGNA-4-EN-3,20-DION

PROGESTERON

CH3

CH3

CH2

CH3

H

H H

OH

8

9

10

1112

13

14 15

1617

18

19

20

21

12

34

56

7A B

CD

C

CH3

1820

21

O

C21-PREGNAN

CH3

CH3

C

H

H H

OH

8

9

10

13

14

18

19

A

O

O

3-on-4-en

4-PREGNEN-3,20-DION

(PROGESTERON)

17α-HIDROKSIPROGESTERON

CH3

CH3

O

C

OH

O

CH3

H H

H

17

6δδδδ−δδδδ+

AKTIVAN METABOLIT

17α-HIDROKSIPROGESTERON

3α, 3β5α, 5β20α, 20β

PREGNANDIOL

glavni ekskretorni

metabolit

CH3

CH3

HO

C OH

CH3

H H

H

17

H

H

3α, 5β

20α 20(S)

CH3

CH3

O

C

4

A

O

CH3

H H

H

5

18

19

20

20αααα (20S)20ββββ

C

CH3

OHH

O4

CH3

O3αααα

3ββββ OHH5αααα

5ββββ H

3-ketoreduktaza

CH3

CH3

O

C

O C

O

(CH2)4

O

CH3

CH3

H H

H

O

CO CH3

KAPROAT = HEKSANOAT

POLUSINTETSKI

CH3

CH3

O

C

O C

4

O

CH3

O

CH3

H H

H

-X (Cl)-R (CH3)

6

POLUSINTETSKI

CH3

CH3

O

C O

CH3

OH

6

18

19

20

21

17

A

*

C

O

CH3estrar

-CH3 -R-Cl -X

CH3

CH3

O

C O

CH3

O C

O

CH3

CH3

Medroksiprogesteronacetat

Hlormadinonacetat

CH3

O CH3

O CH3

CH3

Cl

O

OH

H H

Oralni kontraceptivi

• 1. Derivati 17α-estradiola

• 2. Derivati 17α-hidroksiprogesterona• 2. Derivati 17α-hidroksiprogesterona

• 3.Derivati 19-nortestosterona

18

17

HO

CH3

OH

R

A

R = -CH3

C CH

3

I DERIVATI ESTRADIOLA

CH3

OH

C CH

ETAR CH3 O

OO

C

H3C

CH

MESTRANOL

II DERIVATI 17αααα-OH PROGESTERONA

CH3

CH3

O

C

O C

O

CH3

O

CH3

CH3

25x aktivniji

MEDROGSIPROGESTERON ACETAT

CH3

CH3

O

C

O C

4

O

CH3

O

CH3

CH3

67

MEGESTROL ACETAT

CH3

H

O

OH

C C H

18

19

20 21

19 NOR DERIVATI TESTOSTERONA

20-in

NORETINDRON- 17-α-ETINIL-19-NORTESTOSTERON

CH3

H

OH

C C H

*

OH

CH2 CH CH2

LINESTRENOLALILESTRENOL

CH2

H

O

OH

C CH

CH3

20 21

13

NORGESTREL

17-HIDROKSI- 18,19-DINOR-13-ETILPREGNA-4-EN-20-IN-3-ON

H

O

O

C CH

C

O

CH3

C

O

H3C

17-HIDROKSI- 18,19-DINOR-13-ETILPREGNA-4-EN-20-IN-3-ON

ETINODIOLDIACETAT

Drospirenon

CH3 H

O

O

H3C

CH3

O

H

H

H

3-okso-6β,7β:15β,16β-dimetilen-17α-pregna-4-en-21,17- karbolakton

GESTAGEN

ANTIBEBI PILULA

ESTROGEN (µg)

+

ESTROGEN (µg)

+

PROGESTERON (mg) 19-NORTESTOSTERON (mg)

H

CH3

OH

H

H H

O

R

R = zasiæen -C2H5

-CH -CH3

ANABOLIK

R = nezasiæen

GESTAGEN(oralni kontraceptiv)

C CH