100-lecie odzyskanianiepodległości przez polskę

Język polski liceum i technikum

MATERIAŁ METODYCZNY:

Jeszcze raz w polsce

- fragment komiksu 100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości

- scenariusz lekcji

okiem twórców komiksu

scenARiusz lekcJi z JęzykA polskiego: oBRAz polski, polAkÓW i euRopy nA poDstAWie histoRii JosephA conRADA koRzenioWskiego W komiksie JESZCZE RAZ W POLSCE

scenariusz dwugodzinnej lekcji z języka polskiego dla klas liceum i technikum

treści nauczania – wymagania szczegółowe podstawy programowej, zakres podstawowy:

I.1.1), 1.4); I.2.1); I.3.5); II.1.1), 1.2); II.2.4); II.3.2), 3.4); II.4.1), 4.2), 4.3); III.1.1), 1.2), 1.3), 1.6), 1.7); III.2.1).

cele lekcji:▪ �przypomnienie�i�utrwalenie�historii�komiksu,�wskazanie�jego�cech�w�omawianym�tekście�kultury;

▪ �poznanie�faktów�dotyczących�przyjazdu�Josepha�Conrada�do�Polski�latem�1914�r.;

▪ �omówienie�problematyki�komiksu�Jeszcze raz w Polsce;

▪ �zwrócenie�uwagi�na�rolę�retrospekcji�i�rysunków�w�komiksie;

▪ �doskonalenie�umiejętności�formułowania�wypowiedzi�ustnych�i�pisemnych;

▪ �kształcenie�umiejętności�korzystania�z�informacji�zawartych�w�różnych�źródłach.

Środki dydaktyczne:▪ �komiks�Jeszcze raz w Polsce�autorstwa�Macieja�Parowskiego�i�Tomasza�Niewiadomskiego;

▪ �6�kolorowych�karteczek�(biała,�czerwona,�czarna,�żółta,�zielona,�niebieska).

metody pracy: ▪ �problemowe:�aktywizujące�(burza�mózgów,�metoda�sześciu�myślących�kapeluszy);�praktyczne.

Działania przed rozpoczęciem zajęć▪ �Przypomnijcie�sobie�genezę�i�cechy�gatunkowe�komiksu,�odwołując�się�do�wiadomości�z�klas�wcześniejszych�i/lub�przeczytajcie�artykuł�Łukasza�Chmielewskiego�Krótki przewodnik po polskim komiksie1.�Jakie�odmiany�tematyczne�można�wyróżnić�w�polskim�komiksie?

▪ �Przeczytajcie�komiks�Macieja�Parowskiego�i�Tomasza�Niewiadomskiego�Jeszcze raz w Polsce.

▪ �Na�podstawie�dostępnych�źródeł�zapoznajcie�się�z�informacjami�na�temat�Josepha�Conrada,�zwróćcie�uwagę�na�jego�pochodzenie,�członków�

rodziny,�a�także�okoliczności�i�przebieg�wizyty�Korzeniowskiego�w�ojczyźnie�latem�1914�r.

Uwaga:�spotkanie�pisarza�z�Józefem�Piłsudskim�jest�fikcją�literacką.

przebieg zajęć ▪ �Prosimy�uczniów,�aby�pracując�samodzielnie,�odwołali�się�do�wiadomości�na�temat�komiksu�i�na�tej�podstawie�w�trzech�zdaniach�udowodnili,�że�Jeszcze raz w Polsce�realizuje�założenia�gatunku.

Uwaga:�zwracamy�uwagę�na�rolę�rysunków�Niewiadomskiego�w�kreacji�świata�przedstawionego,�np.:�Jakie�wrażenia�wywołują�w�was�rysunki�zamieszczone�w�komiksie?�Co�was�zaskakuje,�a�co�zadziwia�w�ilustracjach�Niewiadomskiego?�Jaką�rolę�w�odbiorze�komiksu�odgrywają�czarno--biała�kolorystyka�i�cieniowanie?�Do�jakiej�odmiany�tematycznej�można�zaliczyć�komiks�Jeszcze raz w Polsce?�Jaka�symbolika�kryje�się�w�karykaturalnym�wizerunku�małp�na�s.�59?�Jaką�funkcję�pełni�komiks�historyczny�we�współczesnej�kulturze?�Warto�podkreślić,�że�wyróżnikiem�rysunków�Niewiadomskiego�jest�uproszczona,�niemal�karykaturalna�kreska,�ale�też�doskonałe�przedstawienie�realiów�i�kontekstów�historycznych,�np.:�s.�58�–�nawiązanie�do�ilustracji�Achille’a�Beltrame’a2�(warto�zwrócić�uwagę�na�wyróżnione�onomatopeje);�na�s.�67�–�nawiązanie�do�rysunku�Jeana-Michela�Moreau�Kołacz królewski (1773)3.�Ilustracje�zawierają�zarówno�informacje�szczegółowe�(odnoszące�się�do�topografii�ważnych�miejsc�w�Krakowie�czy�Londynie;�tytułów�książek�przywołanych�w�scenie�ukazującej�wizytę�Conrada�w�szpitalu:�Pana Tadeusza�Mickiewicza4, Trzech muszkieterów�Dumasa,�Kordiana�Słowackiego),�jak�i�informacje�ogólne�(dotyczące�elementów�architektury,�przyrody�i�mieszkańców�Podhala�czy�scen�z�angielskiego�domu�pisarza5). ▪ �Prosimy�młodzież,�aby�w�klasowej�dyskusji�scharakteryzowała�i�oceniła�obraz�Polski,�Polaków�i�Europy�ukazany�w�komiksie�z�perspektywy�Josepha�Conrada.�Wykorzystujemy�do�tego�celu�metodę�sześciu�myślących�kapeluszy.�Uczniowie�losują�barwne�karteczki�(kapelusze),�

1�Łukasz�Chmielewski,�Krótki przewodnik po polskim komiksie,�zob.�https://culture.pl/pl/artykul/krotki-przewodnik-po-polskim-komiksie�(dostęp:�20.08.2018).�2 Zamieszczono�je�w�gazecie�„La�Domenica�del�Corriere”�(„Kurier�niedzielny”),�przedstawiały�zamach�na�arcyksięcia�Franciszka�Ferdynanda�i�jego�żonę�Zofię�w�dniu�28.06.1914�r.�w�Sarajewie.�3 Aluzja�do�I�rozbioru�Polski.�4 Rysownik�podaje�nazwisko�ilustratora�Michała�Elwiro�Andriollego,�który�w�1881�r.�zilustrował�epopeję,�ukazuje�też�scenę�spowiedzi�Jacka�Soplicy.�

5 Pisarz�mieszkał�w�wynajętym�domu�pod�Canterbury�w�hrabstwie�Kent�(w�południowo-wschodniej�Anglii).

a�następnie�tworzą�sześć�grup�odpowiadających�wylosowanym�kolorom.�Każdy�zespół�wybiera�lidera,�który�przedstawia�stanowisko�grupy.�Pamiętajmy,�aby�wyjaśnić�zespołom�znaczenie�barw.�

- grupa i. kapelusz biały – fakty�(np.:�Co�wiemy�na�temat�czasów�i�ludzi�opisanych�w�komiksie?�Jakie�informacje�niosą�za�sobą�tekst�i�rysunki?�Do�jakich�wydarzeń�i�postaci�się�odnoszą?�Jakie�elementy�retrospektywne�można�wskazać�w�komiksie?).�

- grupa ii. kapelusz czerwony – emocje�(np.:�Jakie�emocje�wywołuje�w�was�kwestia�polska�opisana�w�tym�tekście�kultury?�Czy�komiks�budzi�niepokój?�A�może�daje�nadzieję?�Które�z�obrazków�ujawniają�emocje�bohaterów?�Który�z�rysunków�waszym�zdaniem�jest�najbardziej�symboliczny?).�

- grupa iii. kapelusz czarny – pesymizm (np.:�Jakie�zagrożenia�czyhały�na�mieszkańców�Europy�w�1914�r.?�Jakie�tragiczne�wydarzenie�zapoczątkowało�wybuch�I�wojny�światowej?�Z�jakimi�trudnościami�zmagali�się�Polacy�żyjący�pod�zaborami,�a�także�ci,�którzy�–�tak�jak�Conrad�–�zdecydowali�się�przyjechać�do�kraju?�Czego�dotyczył�spór�między�klubem�Wisła�a�klubem�Cracovia?�Czy�z�perspektywy�synów�Conrada�wyprawa�do�Polski�nie�miała�sensu?�—�Uzasadnij�swoje�zdanie.�Dlaczego�Conrada�w�Polsce�spotykały�przykrości�i�zarzuty�o�brak�patriotyzmu?).�

- grupa iV. kapelusz żółty – optymizm (np.:�Jakie�inicjatywy�na�rzecz�odzyskania�przez�Polskę�niepodległości�przedstawiono�w�komiksie?�Z�kim�udało�się�spotkać�Conradowi�podczas�wizyty�w�Polsce?�W�jakim�stopniu�wizyta�w�Polsce�latem�1914�r.�była�dla�Korzeniowskiego�formą�politycznego�przebudzenia�i�szansą�na�bezpośrednią�ocenę�sytuacji�w�ojczyźnie?�Jakie�przykłady�potwierdzające�przenikanie�nauki�i�literatury�do�życia�codziennego�odnajdujemy�w�komiksie?�[np.:�przywołanie�ludu�Ajnów�przez�górala�lub�wprowadzenie�do�komiksu�tajemniczego�wojownika�–�aluzja�do�legendy�o�rycerzu�śpiącym�na�Giewoncie�i�strzegącym�Zakopanego�oraz�całej�Polski.�W�momencie�niebezpieczeństwa�rycerz�budzi�się�i�przybywa�miastu�i�narodowi�z�pomocą].�Czy�Conrad�był�patriotą?�Czy�wykazywał�zainteresowanie�sprawami�Polski?�Jakie�działania�podejmował�Korzeniowski�na�rzecz�ojczyzny,�począwszy�od�1916�r.?).�

- grupa V. kapelusz zielony – możliwości (np.:�Jak�wyglądałaby�Europa,�gdyby�nie�doszło�do�zamachu�w�Sarajewie�w�1914�r.?�Jak�potoczyłby�się�losy�Conrada,�gdyby�przyłączył�się�do�obozu�piłsudczyków�i�został�w�Polsce?�Jaka�jest�symbolika�rysunków�zamieszczonych�na�s.�66�komiksu?�W�jakim�stopniu�rezygnacja�z�podróży�do�Polski�wpłynęłaby�na�stosunek�pisarza�do�ojczyzny�i�rodaków?).�

- grupa Vi. kapelusz niebieski – analiza (np.:�obserwowanie�stanowiska�kapeluszy�w�pozostałych�kolorach;�kierowanie�dyskusją,�udzielanie�głosu�reprezentantom�poszczególnych�kolorów;�formułowanie�pytań�pomocniczych;�podsumowywanie�dyskusji�i�zapisywanie�wniosków�na�tablicy).

Po�upływie�określonego�czasu�poszczególne�grupy�przedstawiają�wyniki�swojej�pracy.�▪ �Zalecamy�uczniom,�aby�na�podstawie�zebranych�informacji�o�pochodzeniu�Josepha�Conrada�przygotowali�w�parach�uproszczone�drzewo�genealogiczne�pisarza,�zwracając�uwagę�na�postaci�występujące�lub�przywołane�w�komiksie�Jeszcze raz w Polsce.�Uwrażliwiamy�młodzież,�aby�rozpoczęła�pracę�od�wskazania�dziadków�pisarza�ze�strony�ojca�–�Teodora�i�Julii�Korzeniowskich,�ich�dzieci�(Hilarego,�Emilii,�Roberta,�Apollona),�rodziców�Conrada,�rodzeństwa�matki,�małżeństwa�Conrada�z�Jessie�George,�ich�dzieci�(Borysa�Alfreda�i�Johna).�

Uwaga:�przy�tej�okazji�można�przywołać�pozostałych�członków�rodziny�i�przyjaciół�wskazanych�w�komiksie,�a�także�inne�postaci�historyczne.�▪ �Inicjujemy�burzę�mózgów,�w�celu�znalezienia�odpowiedzi�na�pytanie:�Jakie�elementy�obyczajowości�europejskiej�zostały�scharakteryzowane�w�komiksie�Jeszcze raz w Polsce?�Młodzież�powinna�uwzględnić,�np.:�sposób�podróżowania,�sposób�wychowania�młodych�ludzi,�nastawienie�do�przedstawicieli�innych�narodów,�relacje�między�konkurującymi�ze�sobą�klubami�piłkarskimi,�rolę�kobiet�w�kulturze�i�życiu�społecznym,�stosunek�do�kultury�i�artystów,�wpływ�ośrodków�kulturalnych�na�rozwój�sztuki,�rolę�legendy�w�kreowaniu�wizji�odzyskania�niepodległości�przez�Polskę.�

▪ �Polecamy�uczniom,�aby�samodzielnie�sporządzili�notatkę,�w�której�ustosunkują�się�do�tezy:�Joseph�Conrad�Korzeniowski�„pisarzem�otwartych�granic”.�

praca domowa ▪  Dla wszystkich:�Zredaguj�wypowiedź�argumentacyjną:�„Rola�pamięci�i�wspomnień�w�kreowaniu�tożsamości�narodowej�na�podstawie�komiksu�Jeszcze raz w Polsce”.�

▪  Dla chętnych:�Sejm�RP�ustanowił�rok�2017�Rokiem�Josepha�Conrada.�Zbierz�informacje�na�temat�Festiwalu�Conrada�w�Krakowie�oraz�Warszawskiego�Festiwalu�Conradowskiego.�

▪ �Dla chętnych:�Zrealizujcie�w�klasie�projekt�„Niepodległość�zaczyna�się�w�sercu”.�W�tym�celu�przygotujcie�komiks�historyczny�odnoszący�się�do�wybranego�przez�was�okresu�historycznego.�

Autor�scenariusza:� Renata�Faron-Radzka

Jeszcze raz w Polsce58

58

5959

6767

Komiks znajdziesz w sklepie internetowym WSiP: sklep.wsip.pl

205

KOMIKSKiedy zaczynałem czytać książki, jednym z moich czytelniczych

zwyczajów, a może nawet obsesji, było to, żeby nie pominąć w lek-turze niczego, żadnego zdania czy słowa – niejednokrotnie wraca-łem do przewróconej już kartki z myślą, że coś przeoczyłem. Było w tym coś z zobowiązania wobec tekstu – był on dla mnie, ale i ja dla niego. Kiedy zacząłem czytać (oglądać?) komiksy, moja obawa się zwielokrotniła: nie byłem teraz pewien, czy oglądam (czytam?) we właściwej kolejności. Ich linearna nieoczywistość (a może, cze-go nie byłem pewien, oczywista nielinearność) frustrowała mnie jako odbiorcę. Ale jednocześnie fascynowała. Świadomość lektury tekstu była dla mnie naturalna – tu, przy kontakcie z komiksem, nawet i dziś nie jestem pewien, który prosty czasownik oddaje najlepiej moją aktywność poznawczą, i zastanawiam się, co mam powiedzieć: „czytam” czy „oglądam”...

Ale – czytam. Albo oglądam. I mam do niego stosunek, by tak rzec, nieokreślony. Z różnych przyczyn się to bierze: z tych właśnie wymagań orientacyjnych, które mi stawia; z ambiwalencji kultu-rowej – czy wysoka, czy niska to kultura; z ideologicznego dziedzic-twa; wreszcie z niepewności co do zamierzonego sposobu działa-nia – w słowie coś komicznego, w wyniku działania niezupełnie...

Najczęściej już w dzieciństwie obok zakresu znaczeniowego poznawanych słów dostajemy ich konotacje, często związane z ocenami, często z emocjami. Kiedy poznałem słowo „komiks”, łączyło się ono w mojej świadomości z czymś niby gorszym, ale i atrakcyjnym. Wiadomo było, że coca-cola jest napojem ideolo-gicznie obrzydliwym, ale jej zachodniość kusiła. A guma do żucia... I te nazwy miały budzić w nas niechęć do zachodniej zgnilizny. W podstawowym (właściwie do dziś) słowniku języka polskiego, pod redakcją Witolda Doroszewskiego, z połowy ubiegłego wieku, nie ma hasła „komiks” w liczbie pojedynczej – jest hasło „komiksy”. Już ta liczba mnoga, jak to czasem bywa, daje pewien odcień de-precjonujący, a hasło brzmi tak: „historyjki obrazkowe opatrzone tekstem, zwykle o charakterze sensacyjnym lub humorystycznym i bardzo niskim poziomie artystycznym, zamieszczane w czasopi-smach lub wyświetlane przez telewizję (zwłaszcza amerykańską)”. W słownikach rzadko powinny się pojawiać oceny, tu jednak oce-na jest wyraźna. I cytat ilustrujący znaczenie: „Tandetne melodie amerykańskie wtargnęły wraz ze szmirą hollywoodzką i komik-sami do życia francuskiego”.

Odwracanie znaków i stawianie zachwytu tam, gdzie niegdyś było potępienie, jest zjawiskiem towarzyszącym dezideologiza-cji i zmianom ideologicznych identyfikacji, ale w pokoleniach

Jerzy Bralczyk

Profesor nauk humanistycznych,

językoznawca (język mediów, reklamy

i polityki), wykładowca m.in. w Instytucie

Dziennikarstwa Uniwersytetu

Warszawskiego, członek Rady Języka Polskiego.

Ceniony felietonista oraz autor programów

telewizyjnych i radiowych popularyzujących

wiedzę o współczesnym języku polskim.

Twórca ogólnopolskich dyktand oraz wielu

publikacji naukowych i popularnonaukowych.

Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu

Odrodzenia Polski (1998).

MOJA OSOBISTA HISTORIIA KOMIKSU

Na początku XX w., w wyniku porozumień polityczno-militarnych zawartych pomiędzy mocarstwami Europy, zaborcy Polski po raz pierwszy od ponad 100 lat znaleźli się we wrogich sobie obozach. Ponie-waż działania wojenne miały się toczyć na ziemiach zamieszkanych przez Polaków, chcieli zdobyć przy-chylność społeczeństwa polskiego dla siebie i swoich armii. Żadne z mocarstw nie zamierzało składać wiążących deklaracji o odbudowie państwowości polskiej – nie leżało to w ich interesie – ale w ode-zwach apelowano do Polaków o opowiedzenie się po jednej lub drugiej stronie. Ani Niemcy, ani Rosjanie nie byli jednak zainteresowani powołaniem u swego boku polskich formacji wojskowych.

Inaczej wyglądała sytuacja na ziemiach zaboru austriackiego. W 1908 r. we Lwowie powstał Związek Walki Czynnej (ZWC), patronujący formowaniu dwóch polskich organizacji paramilitarnych: Związku Strzeleckiego we Lwowie i Towarzystwa „Strzelec” w Krakowie. Faktyczne kierownictwo ZWC i formacji strzeleckich znajdowało się w rękach Józefa Piłsudskiego. Zadaniem obu organizacji było przygotowa-nie młodzieży do nadchodzącej walki o wolną Polskę. Oprócz strzelców, w Galicji działały również inne ugrupowania paramilitarne, które z czasem także podporządkowały się Piłsudskiemu. Były to Polskie Drużyny Strzeleckie, Drużyny Podhalańskie, Polowe Drużyny Sokoła oraz Drużyny Bartoszowe.

Działalność Piłsudskiego i jego strzelców spotkała się z przychylnym stanowiskiem Austriaków. Liczyli oni, że w nadchodzącej wojnie Piłsudskiemu uda się wzniecić na ziemiach zaboru rosyjskiego antyrosyjskie powstanie. Dlatego 2 sierpnia 1914 r. pozwolili mu na ogłoszenie mobilizacji oddziałów strzeleckich i wysłanie 6 sierpnia do Królestwa Polskiego 1. Kadrowej Kompanii.

34

Założyciel wydawnictwa Zin Zin Press,

w którym opublikował kilkadziesiąt komiksów

historycznych z najnowszych dziejów Polski. Do kilku z nich

sam napisał scenariusze. Realizuje też komiksy na zamówienie innych wydawców, instytucji

państwowych i samorządowych

oraz firm prywatnych.

Ukończył studia historyczne

w Piotrkowie Trybunalskim.

Z zawodu jest grafikiem – zajmuje się głównie

ilustracją. Zadebiutował serią „Rysiek i Królik”. Jest autorem rysunków do różnych publikacji,

m.in. „Joanna i Spółka”, „Śmiertelna Misja

Rotmistrza Pileckiego”, „Antologia Postapo”,

„Nędzole”.

RYSUNKI

SCENARIUSZ

Krzysztof Budziejewski

Witold Tkaczyk

119

1. Jerzy Kochanowski WYBOISTA DROGA DO NIEPODLEGŁEJ 2. Jerzy Bralczyk KOMIKS 3. Jerzy Szyłak KRÓTKA HISTORIA KOMIKSU HISTORYCZNEGO 4. Adam Rusek GRZEŚ, WALEK I HANYS, CZYLI JAK GALICJANIN, POZNANIAK I ŚLĄZAK DZIELNIE WALCZYLI O POLSKIE GRANICE 5. Witold Tkaczyk BAWI, UCZY, PRZYPOMINA 6. Maciej Parowski KOMIHISTORESEJ. SZTUKA, JĘZYK, NAMIĘTNOŚĆ, EDUKACJA 7. Janusz Morbitzer O INNOWACJI W EDUKACJI W KONTEKŚCIE KULTURY OBRAZU I KOMIKSU 8. Wojciech Birek KOMIKS I EDUKACJA

17 komiksów historycznych

8 artykułów

1. Henryk Jerzy Chmielewski TYTUS, ROMEK I A’TOMEK OBCHODZĄ 100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI Z WYOBRAŹNI PAPCIA CHMIELA NARYSOWANI 2. Marek Szyszko (rys.), Michał Derlacki (scen.) PIERWSZA KREW 3. Janusz Wyrzykowski (rys.), Paweł Chmielewski (scen.) PADEREWSKI W BIAŁYM DOMU 4. Artur Chochowski (rys.), Robert Zaręba (scen.) UPADEK ZABORCÓW 5. Zbigniew Kasprzak (rys.), Tomasz Kołodziejczak (scen.) PIERWSZA LEKCJA 6. Tomasz Niewiadomski (rys.), Maciej Parowski (scen.) JESZCZE RAZ W POLSCE 7. Berenika Kołomycka (rys.), Paweł Niewiadomy (scen.) SZCZYPIORNIAK 8. Przemysław Kłosin (rys.), Grzegorz Niewiadomy, Paweł Niewiadomy (scen.) RZECZPOSPOLITA ZAKOPIAŃSKA 9. Jacek Michalski (rys.), Maciej Jasiński (scen.) LISTOPADOWE DNI 10. Aleksandra Czubek-Spanowicz (rys.), Grzegorz Janusz (scen.) POCIECHA DUCHOWA 11. Krzysztof Budziejewski (rys.), Witold Tkaczyk (scen.) NIESPOKOJNA PODRÓŻ MISTRZA 12. Katarzyna Babis GŁOS KOBIET 13. Andrzej Łaski (rys.), Grzegorz Janusz (scen.) GRA O GRANICE 14. Andrzej O. Nowakowski (rys.), Maciej Jasiński (scen.) W OSTATNIEJ CHWILI 15. Bogusław Polch (rys.), Maciej Parowski (scen.), Wojciech Bem (tusz) POD RADZYMIN I Z POWROTEM 16. Jacek Przybylski (rys.), Daniel Gizicki (scen.) GÓRA ŚWIĘTEJ ANNY 17. Paweł Zych (rys.), Bartosz Sztybor (scen.) OSTATNI SKOK

Dodatkowa publikacja do pracy z uczniami.Pomysł na lekcje okolicznościowe i rocznicowe.Ciekawa lektura w czasie wolnym.

Zamów: sklep.wsip.pl

wstępy historyczne

notki biograficzne artykuły

dowiedz się więcej: komiks100na100.pl

Zamów: sklep.wsip.pl

sklep.wsip.plinfolinia: 801 220 555

wsip.pl

Wybitni rysownicy, scenarzyści, historycy, językoznawcy oraz badacze komiksu stworzyli niepowtarzalne dzieło, aby uczcić stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości.

Na 232 stronach za pomocą siedemnastu komiksów historycznych przedstawiono wydarzenia kluczowe dla odzyskania i utrzymania przez Polskę niepodległości. Publikacja wzbogacona została o osiem wyjątkowych i nigdzie niepublikowanych dotąd artykułów.

Partnerzy

komiksowy hołd na 100-lecie odzyskania niepodległości

Partner edukacyjnyPartner główny wydaniaProjekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości

Publikację 100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości można zamówić, kontaktując się z konsultantem edukacyjnym WSiP, infolinią (tel. 801 220 555) lub w sklepie internetowym WSiP: sklep.wsip.pl