1 Corporate Coaching & Learning - Team Coaching - Executive Coaching - Training Institute - Aligned Leadership - Workshops - Wellness Coaching Opleiding

1

Corporate Coaching & Learning - Team Coaching - Executive Coaching - Training Institute - Aligned Leadership - Workshops - WellnessCorporate Coaching & Learning - Team Coaching - Executive Coaching - Training Institute - Aligned Leadership - Workshops - Wellness

CoachingOpleiding

B@O-Group – Coaching Journal

11

2

Competentie, Creativiteit

Openheid

Autonomie, Auteur, Acteur

Congruentie

Humor, Humanisme (bescheidenheid, vertrouwen, eerlijkheid)


Kader

22

What’s the frame ?

What’s the Goal ?

How can we explore

the Realities ?

What are the Optionsto reframe realities ?

Resources

Willingness Who ? When ? What ? Why ?

Coach Attitude


33

Een geheel van skills die ons toestaan om :

Onze eigen emoties en die van anderen te identificeren

Op een correcte manier onze eigen emoties uit te drukken en de anderen helpen ook hun emoties uit te drukken Eigen emoties en die van anderen te begrijpen

Eigen emoties te beheren en zich aan te passen aan die van anderen

Eigen emoties te gebruiken om goed te communiceren, de goede beslissingen te nemen, de anderen en zichzelf te motiveren, creatief te zijn, keuzes plannen en richting geven en goede intra- en interpersoonlijke relaties te onderhouden

Emotionele Intelligentie


44

Emotionele Intelligentie

Bewust van ander

Emotioneel zelfbewustzijn Goede zelfkennis Zelfvertrouwen

Empathie Bewustzijn van organisaties Service

Self management

Relatie management

Beheren van emoties Transparantie Aanpassingsvermogen Zelfverwezenlijking Zin voor initiatief Optimisme

Inspiratie Beïnvloeding Ontwikkeling van anderen Change agent, catalysator Conflictmanagement Banden smeden Teamwork en samenwerken

Bewust van zelf


55

G R O W

Goals

Reality

Raise Awareness&

Take Responsibility

Will

Options

Coaching in support of maximising potential


66

GOAL (OBJECTIEF)

1. Samen beslissen over het te verdiepen thema2. Het kader van de sessie bepalen3. Het te bereiken doel op lang termijn bepalen (indien

nodig)

REALITY (REALITEIT) = DE ACTUELE SITUATIE

1. Zelf-evaluatie aanmoedigen2. Feedback geven op specifiek gedrag3. Vooroordelen vermijden of er mee rekening houden4. Het behoedt voor het aankaarten van gebeurtenissen uit

het verleden die niet relevant zijn (Oude koeien uit de gracht halen)

OPTIONS (OPTIES)

1. Alle mogelijke opties bespreken2. De andere stimuleren om zelf suggesties te genereren3. Raad geven op een discrete, subtiele manier4. Keuzes genereren

Who, What, (WILLINGNESS /BEREIDHEID) = CONCLUSIE

1. Tot actie overgaan2. De mogelijke obstakels determineren3. De precies te nemen stappen bepalen en de planning opstellen4. De te volgen procedure bepalen indien deze hulp nodig is

G R O W


77

Het Waarom van Coaching

Bedrijven vragen + en +, met - en - hulpbronnen

Motivatie is niet voldoende meer, men vraagt engagement

+ People Management

De klanten zijn veeleisender en kijken uit naar excellentie

Er is een nieuwe generatie medewerkers : generatie Y met andere waarden en verwachtingen

Work SMARTER


88

Iemand coachen is de persoon begeleiden in de ontdekking van zijn potentieel om autonoom te worden. Het is een veld van mogelijkheden openen door zijn persoonlijke en professionele doelstellingen te verduidelijken.

Zichzelf coachen is groeien om bewuster te handelen en meer keuzes te hebben.

Professionele coaching = een begeleide relatie tussen coach en coachee gedurende een afgelijnde periode die de client in staat stelt om concrete en meetbare resultaten te halen zowel op professioneel als persoonlijk vlak.

Door middel van het proces van coaching verdiept de client zijn kennis en optimaliseert hij zijn prestaties.

De definities van Coaching


99

0% oordelend Communicatievaardig Luistervaardig Precies Ondersteunend Rolmodel Responsabiliserend Mild (maar niet laks) Empathisch en emotioneel

intelligent Actie en operationeel gericht

De competenties v/d Coach


1010

Hoe het aanwezig potentieel optimaliseren

De kernkwaliteiten en de valkuilen De eigen stijl van leidinggeven duiden Emotiemanagement Omgaan en helpen omgaan met

veranderingen Durven berekende risico’s nemen om

vooruit te gaan Creatieve probleemoplossingen en

conflicthantering Hoe de medewerkers prikkelen en zelf

een coachende attitude aannemen Persoonlijk meesterschap en

persoonlijk ontwikkelingsplan

Individuele Coaching


1111

Meer zelfbeheersing

Meer bereidheid tot aanpassing

Meer zin voor verantwoordelijkheid

Meer solidariteit

Meer realisme

Meer authenticiteit

Meer zelfvertrouwen

Meer “Win-Win” relaties opbouwen

Mijn standpunt handhaven

Meer creativiteit en durf

Het standpunt van de andere eerbiedigen

=De volwassene bij de

gesprekspartner uitnodigen bij agressie en manipulatie

Coach Attitude


1212

Coach AttitudeProtection, Permission & Power

3. POWER

Zichzelf en de anderen vertrouwen, weten dat ieder het potentieel in zich heeft om te groeien en problemen op te lossen.

Identificeren welke factoren ik nodig heb om energie te hebben, om mezelf de middelen te geven om in actie te schieten, om zichzelf en de anderen te empoweren, om in actie te schieten en te transformeren (voordeel van het veranderen, duidelijk contract met meetbare resultaten, vb voor de anderen, step by step, successen vieren, enz …

Ik motiveer mezelf om in actie te treden door …

1. PROTECTION

Zichzelf en de anderen beschermen door redelijke grenzen te stellen om de voorwaarden te stellen voor materiële en psychologische veiligheid.

Duidelijke richtlijnen overeenkomen om bvb te functioneren in groep, afspraken over de objectieven, termijn, methodes, bewaken van grenzen, enz …

Ik bescherm mezelf door deze regel, deze grens te stellen ….

2. PERMISSION

Zichzelf en de anderen de toelating geven om te ZIJN en te DOEN, ttz het leven te leiden op een AUTONOME manier, bewust van eigen VERANTWOORDELIJKHEID om verandering te brengen in DOEN, DENKEN, VOELEN.

Identificeren van de nieuwe toelatingen die we krijgen en geven om komaf te maken met de oude overtuigingen : het recht te mogen bestaan, zichzelf te zijn, mogen handelen, slagen in het leven, mogen voelen en zichzelf uitdrukken, enz …

Ik sta mezelf toe om ...


1313

Praat in de ik-vorm. Zeg wat je wil zeggen. Wees duidelijk en concreet. Luister naar wat iemand echt zegt (en niet wat je wil horen). Stel vragen als het niet duidelijk is. Gebruik de DESC. Bekijk de situatie concreet : - Wat gebeurt er ? - Wie is erbij betrokken ? - Al eerder meegemaakt ? Wees bewust van je houding : - Wat doe

je ? - Wat zeg je ? - Wat denk je ? - Wat voel je ? Wat verwacht je van de andere ?

Wat zijn de gevolgen : voor jezelf & voor de anderen ?

De Coach Attitude


1414

De Anti-Coach Attitude

Je moet de anderen wantrouwen …

In het leven heb je de dominante en de gedomineerden …

Als je te vriendelijk bent dan wordt er over jou gelopen …

Men is beter voorzichtig en onthult zich niet bij de eerste de beste …

Als je je niet laat respecteren dan word je door de groep uitgesloten !

Waarom is hij zo vriendelijk ? Wees op je hoede …

Bij de minste misstap zullen ze mij nekken !

Ik kan het beter zelf doen, de anderen zijn niet te vertrouwen !

Homo homini lupus !Homo homini lupus !


1515

Investering +

Opvraging -

Beleefdheid

Beloftes naleven

Eerlijkheid

Zijn excuses aanbieden

Strokes

Gebrek aan beleefdheid

Aan beloftes verzaken

Oneerlijkheid

Zich niet verontschuldigen

Negeren, arrogantie ..

Een kleine attentie geven

Nooit iets schenken

Emotionele Bankrekening


1616

Stop Strategy

Step backThinkOptionsProceed

IMPULSIVITY or RIGIDITY

ChoiceSTIMULUS RESPONS

REACTIONREACTION

CREATION

POSSIBILITIES


1717

De realiteit

STIMULUSRESPON

S

Bij reactieve mensen is het de omgeving die bepalend is voor hun humeur, emoties en reactie.

De realiteit

STIMULUSRESPONS

Proactieve mensen gebruiken de vrije ruimte tussen de stimulus en de geconditioneerde reactie om keuzes te maken die kaderen in de zin van hun waarden.

De betekenis die ik geef aan mijn perceptie

STOP !!!!


1818

Noties Psychologie

De projectie :

Is de neiging bij de andere negatieve of positieve aspecten van zichzelf te zien.

Transfert (Client > Coach) :

Het is de reactivatie van affecten (liefde, haat, … )uit het verleden die we in de kindertijd hebben ontwikkeld tegenover bepaalde figuren(ouders of anderen) en die we nu eenzijdig beleven in een bepaalde relatie.

Tegen-transfert (Coach > Client) :

Idem als met transfert maar nu in tegenovergestelde richting, van coach naar gecoachte.


Naar C. G. JungNaar C. G. Jung

1919

Naar Elizabeth Kübler-Ross

Zet zich inEngagement

Aanvaarding van verlies

Aanvaarding

Verdriet overweldigend, weerstand gebroken

Depressie

“Had ik maar …” zoeken naar uitleg en alternatieven

Negociëren

Revolte, vijandigheid tov omgeving, beschuldigen, …

Boosheid

Ontkenning van de pijn en vlucht in zichzelf

Ontkenning

Luistert nietDe schok

ChangeDe Stadia van Rouw (van Verandering)


2020

Attitude van de Coach tijdens

de Verschillende Fasen

Fasen Correcte attitude van de coach

Afwijzing =Schok + negatie

Wees volledig aanwezig Breng feiten en gegevens aan Leg de situatie uit Blijf luisteren en dialogeren Geef directieve raadgevingen

Weerstand =Woede + vlucht

Laat de andere zich uitdrukken, geef plaats aan de gevoelens Herformuleer en toon begrip voor de emotie

Exploratie =Onderhandelen + depressie

Behoud een realistisch kader Laat de andere zijn nieuwe taken en verantwoordelijkheden invullen Negocieer wat negocieerbaar is

Toetreding =Aanvaarding +engagement

Steun de andere Stimuleer de andere tot het ondernemen van concrete acties op korte termijn Feliciteer


2121

Ik weet niet dat ik anders en effectiever de zaak kan aanpakken

Ik ben in mijn comfortzone

Ik kies voor stabiliteit

De wereld draait op volle snelheid maar ik ben zeker van wat ik heb, al deze veranderingen moeten hun waarde nog bewijzen !

ONBEWUST INCOMPETENT :

De 4 Leer-Fasen FASE 1


2222

BEWUST INCOMPETENT :

Ik weet dat ik het anders moet aanpakken maar ik weet nog niet precies hoe

Ik weet dat verandering nodig is maar onzekerheid maakt me bang

Ik zit vast in een vicieuze cirkel maar ik sta open voor nieuwe perspectieven



2323

BEWUST COMPETENT :

Ik leer en oefen

Ik pak de zaken anders aan en merk de resultaten

Ik begin een proces van persoonlijke transformatie



2424

ONBEWUST COMPETENT :

Ik heb een nieuwe strategie volledig geïntegreerd en beheers wat ik geleerd heb

Ik scherp mijn competenties in constructieve veranderings-management aan

Ik daag ten gepaste tijd mijn eigen perceptie v/d wereld uit en ik geef de mensen om me heen de mogelijkheid om de zaken anders te bekijken

Ik heb een visie en ik neem risico’s

Ik bouw de brug terwijl ik hem bewandel



2525

Actieprogramma’s

voor mij voor mijn systeem

Realisatie van middelen mensen financiën tijd uitrustingen

Analyse en Evaluatie

van interne en externe beïnvloedingsfactoren

Verleden Heden KT MT LT

InventarisSterktenZwaktenKansenBedreigingen

Clarificatie v/d

gewenste resultatenen van de

beperkingen

Normen

STRATEGIE &

doelstellingen

C A E S A R


2626

THREATSOPPORTUNITIES

WEAKNESSESSTRENGTHS

S W O T


2727

Enkele ‘do’s’

Wees kritisch en objectief

Evalueer alle middelen

Beoordeel in functie van plaatselijke criteria

Bouw op sterkten Tracht zwaktes te

verbeteren

Enkele ‘do not’s’

Verdoezel geen zwaktes

Wees niet ongeduldig

Overdrijf de sterke punten niet

Neem niet te veel hooi op je vork

S W O T Analyse


2828

De Subjectieve Kaart


2929

Physical Survival NeedsPhysical Survival Needs

Need for Safety & SecurityNeed for Safety & Security

Social Needs - BelongingSocial Needs - Belonging

Need for SelfNeed for Self

NeedNeedfor for

Self-Self-ActualisationActualisation

Fundamentele Behoeften


3030

Omgeving

Gedrag

Capaciteiten - Strategieën

Waarden

Overtuigingen

Identiteit

Missie - Systeem

Logische NiveausLogische Niveaus


3131

Omgeving Waar en wanneer doe je wat je doet ?

Gedrag Wat doe je ?

Capaciteiten -Strategieën

Hoe leg je het aan boord om te doen wat je doet ?

Metaprogramma’s

Welke attitudes wil je manifesteren door te doen wat je doet ?

Overtuigingen - Waarden

Waarom wil je doen wat je doet ?

Emoties Wat voel je als je doet wat je doet ?

Identiteit Wie ben je als je doet wat je doet ?

Missie - Systeem

Voor wie, voor wat ? Wie participeert nog en is geraakt door wat je doet ?

Logische NiveausLogische Niveaus


Geïnspireerd door G. Bateson, R. DiltsGeïnspireerd door G. Bateson, R. Dilts

3232

Action

ReflexionEmotion

Energy

Values

Beliefs

Systemisch Wiel


3333

34

Action

ReflexionEmotion

Energy

Values

Beliefs

Systemisch Wiel


3434

De Cirkels van Invloed

Zone van invloed

Buiten controle

32

A

EVerantwoordelijkheilijkheidd

RR

1


Geïnspireerd door S. CoveyGeïnspireerd door S. Covey

3535

Leadership Style & Coaching

1 Lage competentie en laag engagement voor een taak2 Lage competentie en hoog engagement voor een taak3 Middelmatige competentie en variabel engagement 4 Hoge competentie en hoog engagement


Ondersteunen

Delegeren Leiden - Instrueren

BegeleidenCOACHING

Ik kan nietIk wil

Ik durf

Ik kanIk wil maar niet altijdIk durf niet ofniet meer

Ik kanIk wilIk durf

Ik kan nietIk wil nietIk durf niet

2233

44 11

Geïnspireerd door Blanchard & HerseyGeïnspireerd door Blanchard & Hersey

3636

De capaciteit tot coachen=

gelijke golflengte (volgen) & leiden

Het Evenwicht tussen Taak & Relatie

Taak

RelatieRelatieRelatie

Interactie tussen taak en relatie

Om op gelijke golflengte te komen :– Synchronisatie– Herformulering


3737

WOORDKEUZE

AUDITIEF

StemToonRitmeDebietVolume

ADEMHALING

DiepteRitmeLocalisatie

LICHAAMSHOUDING

Armen gekruist of nietBenenHoek hoofd-rompPositie van handenBeweging van lichaamGestes

GELAATSUITDRUKKING

Mondhoeken, ogenKleurverandering huidStand wenkbrauwenBeweging van hoofd

= De kunst van het herkennen (VAKOG) van emoties bij de gesprekspartner.

Dank zij o.a. kennis en opmerken van micro-bewegingen van het gelaat en veranderingen in de gehele houding (pose).

Deze tool is fundamenteel, zowel om zich aan te passen aan een gesprekspartner (rapport) als om te verifiëren welk impact men op hem heeft.

Calibratie

CALIBRATIE


3838

Herformulering

De reformulering is de essentie herhalen van wat de andere gezegd heeft (kernwoorden, ideeën).

Staat toe de woorden van de andere te benadrukken en te vermijden in een woordenvloed van info te vergaan.

Staat toe te checken of je wel begrepen hebt wat de andere wou zeggen.

Geeft aan de andere het gevoel dat hij gehoord en begrepen werd.

Staat toe dat de andere zou reageren op wat niet klopt en zo preciezer te zijn in de boodschap.

Staat ook toe om de andere in het afgesproken kader te houden door de essentiële punten te resumeren.

Geeft u een meer actieve rol en staat toe uw gesprekspartner te pacen (volgen).


3939

Synchronisatie is een reflectie zijn van het eigenbeeld van de andere, signalen van herkenning te sturen die hij makkelijk kan identificeren op onbewust niveau

Installeert een sfeer van vertrouwen die zin geeft om zich open te stellen, want de andere heeft het gevoel welkom en gerespecteerd te zijn voor wie zij of hij is

Synchronisatie staat toe de andere te horen op een subtieler niveau

Het werkt mee aan het verkrijgen van « rapport » en zo stilaan het gesprek te leiden

De parameters waarop men synchroniseert zijn van twee types : verbaal & non-verbaal

Synchronisatie


4040

Controle Medewerkers

Management & Coaching

OrganisatiePlanning


4141

Het Evenwicht in het Systeem

Persoonlijke waarden

Ideale waarden v/h

systeem

Actuele waarden v/h

systeem


4242

9 Voorwaarden om een ObjectiefGoed te Formuleren

1. Specifiek en uitgedrukt in positieve termen : wat ik wil bereiken?

2. Onder eigen controle

3. Meetbaar en testbaar

4. Binnen een bepaalde context

5. Respectvol naar jezelf en de omgeving, = ecologisch

6. Wat is het objectief v/h objectief ?

7. De kostprijs

8. Zal het objectief het probleem oplossen ?

9. Is er coherentie ten opzichte van de missie (van het bedrijf) ?


4343

OPEN VRAGEN GESLOTEN VRAGEN

NEUTRALE VRAGEN

Geven een maximum aan info

Stimuleren om na te denken

Ze beginnen met :

W W W W WWie ? Wat ? Waar ? Wanneer ? (Waarom ?)

Resulteren in een JA of NEE

Dienen om bijvoorbeeld een herformulering te beklemtonen, een preciese, doelgerichte informatie te vinden

Beginnen meestal met een werkwoord of een veronderstelling

GERICHTE VRAGEN

Oriënteren de reflectie van de andere Deze vragen dienen om de strategie van het onderhoud op een verfijnde manier te sturen

• Dienen om fundamentele punten van de communicatie te vergrendelen

Dienen met voorzichtigheid aangewend te worden

Vragen Stellen

Door gesloten vragen te stellen bent u veel meer aan het woord. Wilt u de ander laten praten stel dan zoveel mogelijk open vragen en zeg zelf zo min mogelijk.

Door gesloten vragen te stellen bent u veel meer aan het woord. Wilt u de ander laten praten stel dan zoveel mogelijk open vragen en zeg zelf zo min mogelijk.


4444

De weglatingen

Structuren Voorbeelden Vragen

Zuivere weglating

Het is dringend

Ik ben kwaad

Nu begrijp ik

Voor wie ?Wanneer is de deadline ?

Wat maakt je kwaadOp wie ben je kwaad ?

Wat begrijp je ?

Gebrek aan vergelijking

Hij wordt meer geappreciëerd

Meer dan wie ?

Niet specifieke werkwoorden en woorden

Ik zal er aan werken

Ik heb moeite om te beslissen

Ik wens meer erkenning

Hoe ?

Hoe neem je beslissingen ?

Hoe zou je specifiek willen erkend worden ?

Gebrek aan referentie

De mensen klagen

Men heeft gezegd dat …

Wie precies ?

Linguïstisch Metamodel


4545

De generalisaties


Modale operatoren

Ik moet dit werk doen Wat zou er gebeuren indien je dit werk niet zou verrichten ?

Universal quantifiers

Hij zal nooit veranderen

Je bent altijd negatief

Nooit ?

Altijd ?



4646

De distorties


Gedachten lezen

De klant heeft ons produkt niet geappreciëerd

Hoe weet je dat ?En stel dat hij het zou appreciëren, hoe zou het produkt dan zijn ?

« Cause - effect »

Hij begroet me niet, dus hij respecteert me niet

We moeten achter ons standpunt blijven, anders zal hij met onze voeten spelen

In welke zin is het feit dat hij jou niet begroet een gebrek aan respect ?

Verloren auteur We krijgen geen loon naar werk

Wie zegt dit ?



4747

Bij alle prikkels die binnenkomen bij een

ervaring sorteren we INHOUDELIJK wathet belangrijkst is voor ons.

Stimuli 7 +/- 2

Dit focussen van onze aandacht beïnvloedt

ook onze keuzes.

People Activities Places Info

Things

Het sorteren van info


De Metaprogramma’s

4848

Op naar

Intern referentiekader

Opties

Proactief

Orientatie

Mensen/Plaatsen

ActiviteitenInfos/Dingen/Tijd/ Vergelijkingen

Op naar

Intern referentiekader

Opties

Proactief

Orientatie

Mensen/Plaatsen

ActiviteitenInfos/Dingen/Tijd/ Vergelijkingen

Weg van

Extern referentiekader

Procedures

Reactief

Perceptie

Visueel (zien)

Auditief (horen)

Kinesthetisch (voelen)

Olfactief (ruiken)

Gustatief (smaak)

Weg van

Extern referentiekader

Procedures

Reactief

Perceptie

Visueel (zien)

Auditief (horen)

Kinesthetisch (voelen)

Olfactief (ruiken)

Gustatief (smaak)



4949

Gelijkenissen (Match) :

Waarin lijkt deze ervaring op iets dat ik al ken?

Waarin zijn mijn criteria al bevredigd? Welke zijn de gelijkenissen ?

Wanneer we een nieuwe ervaring aangaan,geven

we er betekenis aan door een eerste operatie teverrichten, een van de twee onderstaande

manieren :

Match - Mismatch

Verschillen (Mismatch) :

Waarin is deze ervaring verschillend van wat ik al ken? Waarin zijn mijn criteria nog niet bevredigd ? Welke zijn de verschillen ?

Verschillen (Mismatch) :

Waarin is deze ervaring verschillend van wat ik al ken? Waarin zijn mijn criteria nog niet bevredigd ? Welke zijn de verschillen ?



5050

Away from (vermijden) :

Het niet bevredigen van onze waarden Focus op de nadelen Motivatie door dreiging (de stok)

Towards – Away from

Towards (op naar) :

Het bevredigen van onze waarden Focus op de voordelen Motivatie door beloning (de wortel)



5151

Passief/Reactief :

Het is een persoon die in actie komt in reactie op een verplichting of een challenge, ...

Actief - Passief

Actief :

Is een persoon die :

Eigen criteria bevredigt zonder behoefte aan een stimulering van buitenuit

De tegenwoordige tijd gebruikt, de IK, werkwoorden zoals « ik wil », « ik ga »



5252

Intern referentiekader : Evalueert binnen zichzelf of wat ze doen «goed » of « slecht » is De persoon handelt volgens eigen waarden ik, ik denk dat, mij…

Extern referentiekader : Handelt volgens wat de anderen vinden wat goed is Het checken komt van de anderen (ze, men, ..) Citeert dikwijls andere mensen Heeft anderen nodig om te beslissen

Het referentiekader is de plaats waar het geheel van waarden van een persoon zich bevindt (daar waar hij checkt).

Intern - Extern referentiekader



5353

Opties - ProceduresOpties - de belangrijke dingen doen :

Gemotiveerd door mogelijkheden, alternatieven, ideeën Heeft moeilijkheden om procedures te volgen Sterke neiging om het reglement niet te volgen en om nieuwe werkwijzen te vinden Houdt ervan nieuwe projecten te starten maar het zijn dikwijls anderen die ze moeten finaliseren Vermijdt soms om zich te engageren omdat het optiemogelijkheden vermindert Als persoon van nature ook reactief is dan gaat die niet makkelijk beslissingen nemenProcedures - de dingen juist doen :

Houdt ervan de bekende wegen te volgen Er bestaat ‘de goede manier’ om de zaken aan te pakken De procedure volgen is soms belangrijker dan de mensen Beeïndigt altijd een begonnen werk



5454

Associatie – DissociatieAssociatie :

We voelen helemaal het impact van onze emoties

In een geassociëerde representatie van een ervaring, zien, horen, voelen we alsof we in de film spelen

We zijn in contact met onze gedachten « in » de ervaringDissociatie :

We behandelen de info met een zekere « afstand » tov de emotionele impact van de scène We kijken naar wat « daar» gebeurt op het scherm We zijn uit het scherm en kunnen allerlei soorten gedachten hebben « over » de ervaring



5555

In Time – Through Time

In het ogenblik (In Time) :

Gevangen in een tijdsmoment Tijdens Bevredigt zijn waarden in het ogenblik Geassociëerd in de ervaring tov het al of

niet bevredigen van zijn waarden

Door de tijd heen (Through Time) :

Tijdscontinuum Voor – Na Bereidt het bevredigen van zijn behoeften

voor Gedissociëerd tov het al of niet

bevredigen van zijn waarden



5656

Vergelijkingen

Ik/Ik Ik/Ideale Ik Ik/Andere Andere/Andere



5757

Elke persoon heeft een sociale stijl waarbij hij zich het meest comfortabel voelt

Deze sociale stijl bepaalt het gedrag dat we het liefst aanwenden

Deze stijl kan herkend worden dank zij indicatoren

Bij elke stijl heb je karakteristieke behoeften & verwachtingen

De belangrijkste manifestaties van het gedrag zijn de actie en expressiviteit

De Sociale Stijlen


5858

De Sociale Stijlen

De Promotor

EMOTIEF EN ACTIEF : DE PROMOTOR VERKOOPT ZICHZELF

Enthousiast Joviaal Vol ideëen en

ondernemingszin Creatief Communicatief Neemt initiatief Dynamisch Kan anderen motiveren Werkt goed in team Ziet behoeften van

anderen Heeft goede sociale

contacten

Soms te egocentrisch Hecht veel belang aan

uiterlijkheden Veel afspraken Houdt moeilijk zijn

beloftes Luistert slecht Niet of slecht

georganiseerd Zelden op tijd Plant weinig of

overschat zichzelf Houdt niet van routine Ongeduldig

. .*


5959

De Sociale Stijlen

El Sympatico

EMOTIEF EN REACTIEF : EL SYMPATICOSOCIALE CONTACTEN EN MENSELIJKE

RELATIES

Toont zijn emoties Verkiest werken in

team Volgt goed de regels Is flexibel Houdt zijn beloftes Raadpleegt anderen bij

beslissingen Houdt rekening met

gevoelens van anderen Luistert goed –

empathisch Is sociaal geëngageerd Is een trouwe

medewerker Streeft naar harmonie

• Neemt weinig of geen initiatief

• Twijfelt soms• Houdt niet van teveel

verantwoordelijkheid• Vermijdt conflicten• Eerder relatie- dan

taakgericht• Akkoord met iedereen om

niemand te kwetsen• Plaatst behoeften van

anderen soms voor eigen behoeften

. .. .


6060

De Dirigent

NIET EMOTIEF EN ACTIEF : DE DIRIGENT GEEFT DIRECTIEVEN EN AANVAARDT ZE

OOK

Direct Definieert duidelijke

objectieven Goed georganiseerd Overtuigend Zelfzeker Realistisch Verkiest duidelijke

directe communicatie Houdt van planning Taak- en

resultaatgericht

Weinig of niet flexibel Soms dominant en

controlerend Slechte luisteraar Ongeduldig Doel heiligt de

middelen Moeite om

onduidelijkheden te aanvaarden

Koppig

De Sociale Stijlen. .!


6161

De Analyst

NIET EMOTIEF EN REACTIEF : DE ANALYST ANALYSEERT DE DINGEN

RATIONEEL

Rationeel, exact en precies

Georganiseerd Analyseert Kan soms theoretisch zijn Verkiest schriftelijke

communicatie Taakgericht Voorzichtig Neemt doordachte

beslissingen Werkt liefst alleen Streeft naar kwalteit Houdt van cijfers

Verliest zichzelf soms in details

Heeft moeite om zich aan deadlines te houden

Weinig expressief Lijkt afstandelijk Is eerder gesloten Neemt niet het initiatief om

nieuwe sociale contacten aan te knopen

Is of lijkt soms wantrouwig

De Sociale Stijlen

?. .


6262

PROMOTOR

Gebruikt veel gebaren Schenkt aandacht aan het voorkomen Beweegt veel Knikt instemmend Goed oogcontact Maakt zinnen van de ander af Onderbreekt vaak

EL SYMPATICO

Toont dat hij luistert Knikt instemmend Soms onzeker voorkomen Maakt een rustige indruk Heeft een levendige blik Lijkt steeds te glimlachen Heeft een open houding

DE DIRIGENT

Gebruikt zijn vingers om zijn mening bij te zetten (tikt met vingers op tafel, wijst, …) Afgesneden, hoekige gebaren Indringende en directe blik Houdt zich recht Houding drukt zelfzekerheid uit Maakt heftige gebaren

DE ANALYST

Heeft een passieve houding Maakt weinig gebaren Maakt weinig oogcontact Spreekt traag Spreekt eerder stil Beschermt zijn persoonlijke ruimte Lijkt afstandelijk

Sociale Stijlen : het non-verbale

De Sociale Stijlen


6363

Hun Behoeften en uw HoudingPROMOTOR

Zijn behoeften : Exclusiviteit Nieuwigheden Luxe, prestige, aandacht Sociale contacten Zich uniek voelen

Uw houding : Zijn creatieve ideëen delen Hem «het beste, nieuwste» verkopen Zet hem op een voetstuk Toon uw appreciatie Geef gepersonaliseerde service Wees enthousiast

EL SYMPATICO

Zijn behoeften : Solidariteit Gemak Vriendschap, sympathie Harmonie Structuur Veiligheid (via steun van anderen)

Uw houding : Stel u vriendelijk en sympathiek op Wees bezorgd over zijn welzijn en dat van zijn familie en kennissenkring Help hem bij het nemen van een beslissing

DE DIRIGENT

Zijn behoeften : Voordelen Vooruitgang Rendement Tijd- en geldwinst Efficiëntie Duidelijkheid

Uw houding : Verlies geen tijd – ga over tot actie Spreek en handel op efficiënte manier Geef feiten en cijfers Gebruik zakelijke taal Stel u zelfzeker op Geef hem de mogelijkheid iets te doen, betrek hem

DE ANALYST

Zijn behoeften: Veiligheid Bescherming Berekend voordeel Kwaliteit Orde Rustige, vredige omgeving

Uw houding : Geduld hebben Geef alle details die hem interesseren Antwoord nauwgezet op al zijn vragen Bewijs – indien mogelijk – op papier Reken uit, vergelijk, toon Illustreer met voorb./documentatie « intellectualiseer » uw benadering

De Sociale Stijlen


6464

« Johari » - VensterOpen Communicatie & Feedback

1. Open ruimte : is aan beiden bekend, hier kan over gecommuniceerd worden.

Coaching = Het Johari-venster geeft zicht op waarover je communiceert en hoe je je

toont aan anderen. In een vertrouwensrelatie is het goed om de open ruimte zo groot

mogelijk te maken: door je open te stellen en feedback te vragen van anderen.

Zo wordt de open ruimte groter en verkleinen de drie andere gebieden.

2. Blinde vlek : bekend aan anderen, maar niet aan jezelf. Cfr stopwoord ofslechte adem.

Coaching = de dode hoek verminderen door actief feedback, reacties vande omgeving en de coach te vragen.

3. Verborgen ruimte : het verborgen gebied houden mensen bewust verborgen

voor anderen=secret garden

Coaching = een vertrouwensklimaat scheppen waarbij de persoon zich in alleveiligheid kan uiten.

4. Onbekende zelf : is zowel voor jezelf als anderen onbekend.

Coaching = exploratie van dit gebied laat toe om verborgen competenties,talenten, nieuwe leer- en vormingskansen te ontdekken.

Onbekend gebied Verborgen

gebied

Bij anderen niet over mij bekend

Blindevlek

Open ruimteBij anderen over mij bekend

Onbekend aan mezelf

Bekend aan mezelf

FEED

BA

CKEXPLICITEREN


6565

De onvoorwaardelijke tekens van waardering treffen de persoon op het ZIJN (zijn identiteit, zijn gevoelens) :

De positieve signalen : waarderend, stimuleren de ontwikkeling en autonomie

De negatieve signalen : destructief, hinderen de ontwikkeling

De voorwaardelijke tekens van waardering treffen de persoon op zijn DOEN (zijn gedrag) :

Deze signalen van voorwaardelijke erkenning, positief en negatief structureren onze gedragingen en zijn dus vitaal om te groeien, te ontwikkelen, een team te leiden, een discipline te onderwijzen, etc …

Strokes

VOORWAARDELIJKE ONVOORWAARDELIJKE

Positief “Onze klanten hebben ons gefeliciteerd voor de manier waarop u de zaak behandeld hebt”

“Je bent vriendelijk en klantgericht. Het is een plezier om met jou te werken”

Negatief

“Twee klanten hebben geklaagd over de manier van aanpak van uw dienst. Dat verheugt me helemaal niet!”

“Wat een slecht karakter! Een persoon die zo onbeleefd en respectloos is verdient het niet nog voor ons te werken”

Tekens van Waardering en Erkenning :

De Strokes


6666

Zowel in leerprocessen als in

management hebben destrokes een krachtige impactop :

het gedrag de motivaties de performanties


De Strokes


6767

D DESCRIBE : concreet meegeven wat we positief, rijk en aangenaam vinden

E EXPRESS : druk je gevoelens daarbij uit

S SUGGEST : geef aan om verder te gaan in die richting, door wat begonnen is uit te breiden

C CONSEQUENCES : preciseer de aangename gevolgen van deze manier van handelen

+ Feedback

- FeedbackD DESCRIBE : de situatie, het probleem

E EXPRESS : je emoties, gevoelens en impact

S SUGGEST : de verwachtingen

C CONSEQUENCES : win-win-win oplossing

GEVEN AANVAARDEN

VRAGEN WEIGEREN

AAN ZICHZELF GEVEN


Feedback Geven


6868

Kernkwadrant van Ofman

Mijn Kernkwaliteit Mijn Valkuil

Mijn UitdagingMijn Allergie

(+)

(-)

(-)

(+)

Positief Tegenovergestelde

Teveel vanhet Goede

Op zoek gaan naar de (her)ontdekking van onze kernkwaliteiten is nuttig want hoe duidelijker onze kernkwaliteiten, hoe meer we ze bewust kunnen toepassen in ons leven.

Welke zijn onze kernkwaliteiten, hoe ze te herkennen bij ons en bij de anderen, hoe ze te gebruiken en te verbeteren ? Hoe vinden we onze inspiratie en hoe inspireren we anderen ?

Naast het bewustzijn van deze kernkwaliteiten is het bewust worden van de vervormingen die een gevolg zijn van deze positieve kwaliteiten eveneens nuttig :

Waarom doen we wat we doen en niet altijd wat we echt wensen te doen ? In welke mate zijn we bewust van onze schaduwzijden ?

Positief Tegenovergestelde

Teveel vanhet Goede


6969

Herkaderen

Objectief van herkadering :

De betekenis van een ervaring veranderen en jezelf meer keuzes geven

Meer keuzes geven aan de anderen door een beperkende oorzaak-effect binding te vernietigen

Een ander referentiekader aanbieden voor een situatie

Een andere kijk op de zaken bieden en zo aan een rigide, rationele kijk van iemand meer flexibiliteit brengen

Noodzakelijke tools :

Begrip van de noties « behoefte / waarde » en concreet equivalent (specifiek gedrag)

De vooronderstelling dat voor elk gedrag een positieve intentie bestaat

Credibiliteit !

Evenwicht tussen taak en relatie


7070

Herkaderen

Herkaderen is een nieuwe, andere betekenis geven aan een ervaring

Het is een oorzaak-gevolg verbinding maken in het voordeel van de coachee

(een andere waarde vinden, een andere betekenis, een andere context)

Gedrag

Emotie Niet bevredigde waarde

A

BC

D

De vragen die dienen gesteld te worden :

Is er een breder of ander kader waarbinnen dit gedrag een positieve waarde heeft ? Welk ander aspect van deze situatie is onzichtbaar voor de persoon en die een kader aangeeft van andere betekenis ? Welke andere betekenis kan dit gedrag hebben ? Hoe zou ik deze situatie anders kunnen beschrijven ?

Herkadering

« Geen enkele handeling bezit een betekenis buiten de context waarin die gecreëerd werd of buiten de reactie die eruit vloeit,iedere handeling kan dus als hulpbron of als beperking dienen »

« Geen enkele handeling bezit een betekenis buiten de context waarin die gecreëerd werd of buiten de reactie die eruit vloeit,iedere handeling kan dus als hulpbron of als beperking dienen »


7171

De « Drivers »

Definities

Deze ‘interne kleine stemmetjes’ worden drivers genoemd in Transactionele Analyse en kunnen zowel positief als beperkend zijn.

Positief : omdat ze nuttig zijn in stress-situaties

Beperkend : omdat ze de authenticiteit van een persoon kunnen afremmen die niet reageert volgens zijn ware aard

Ieder van ons heeft zich deze stemmetjes eigen gemaakt maar afhankelijk van onze persoonlijke geschiedenis zijn er twee die krachtiger spreken.

Het is goed om er bewust van te zijn en overtuigingen te kiezen die beter passen om tot meer evenwicht en kwaliteit in onze relaties te komen.


7272

De Levensposities

Vele relationele moeilijkheden komen doordat we spontaan een oordeel vellen over de andere.

We verwarren een attitude met een persoon, en we onderscheiden een feit of gedrag niet van de persoon zelf.

Om een persoon te doen groeien is het in coaching fundamenteel te vertrekken van de stelling dat de persoon OK is, dat het individu het potentieel in zich heeft om te worden wat die wil zijn.

Het is ook belangrijk voor de stelling te kiezen dat we niet onze levensgeschiedenis ondergaan maar dat we er zelf over beslissen.

Ieder gedrag, positief of negatief komt uit onze persoonlijke geschiedenis, onze opvoeding, onze familie, ons werk …

De coach is een facilitator om verandering teweeg te brengen, een ‘change agent’.


7373

Voorbeelden van posities :

Ik heb gelijk, ik weet wat ik wil, jij begrijpt mij niet.= Ik ben OK / Jij bent niet OK (arrogantie)

Ik ben een nul, ik geraak er nooit, jij slaagt in alles wat jeonderneemt.= Ik ben niet OK / Jij bent OK (droefheid)

We kunnen het niet, we zullen fouten maken, wij zijn daarvoor

niet opgeleid.= Ik ben niet OK / Jij bent niet OK (onbenulligheid)

We werken in een winning team, we begrijpen elkaaronmiddellijk.= Ik ben OK / Jij bent OK (succes)

Enkel de “Ik ben OK/Jij bent OK” positie kan problemenen conflicten oplossen.

“Ik ben OK” zeggen is stellen dat we zelf een potentiële bron zijn voor goede dingen voor zichzelf en voor de anderen.

Dit wil niet per se zeggen dat we goed gehandeld hebben of dat we gelijk hebben !

De Levensposities


7474

Zet uw « OK » - bril op

4 levensposities

1. Ik ben niet OK – Je bent OK

2. Ik ben niet OK – Je bent niet OK

3. Ik ben OK – Je bent niet OK

4. Ik ben OK – Je bent OK

De Levensposities


7575

De Stemmetjes en SpelletjesWees perfect ! Wees perfect ! (Be perfect)(Be perfect)

Betekenis : als je iets uitvoert, doe je dat best perfect (laat niets aan het toeval over, controleer alle details).

Gedrag : wie beïnvloed wordt door deze instructie:

Te herkaderen overtuiging : «de mens kan een opdracht perfect uitvoeren.»

Positieve trekken : men kan rekenen op kwalitatief hoogstaand werk, is meestal een goede organisator.


vreest steeds iets te vergeten. herbegint steeds opnieuw. is gespannen. tracht alles te controleren. reageert als een "echt werkpaard”. is erg veeleisend tegenover de anderen. heeft moeite om te delegeren want de anderen. gaan het toch slecht doen. is nooit echt tevreden want het kan steeds beter.

vreest steeds iets te vergeten. herbegint steeds opnieuw. is gespannen. tracht alles te controleren. reageert als een "echt werkpaard”. is erg veeleisend tegenover de anderen. heeft moeite om te delegeren want de anderen. gaan het toch slecht doen. is nooit echt tevreden want het kan steeds beter.

7676

C

OA

CH

ING

TIP

S

Wees realistisch, ken je grenzen, leg jezelf en de anderen geen taken op die onmogelijk te verwezenlijken zijn binnen een gegeven tijdspanne.

Aanvaard de verschillen tussen mensen : iedereen heeft een specifieke werkmethode; focus op wat de anderen goed kunnen, misschien leer je er wel iets uit en zal je ze meer appreciëren.

Delegeer meer eenmaal je de werkmethode van de andere kent; hou rekening met de capaciteiten van de ander en maak een mentaal beeld van het werk dat door de andere moet verricht worden.

Wees mild met jezelf en met de anderen, iedereen heeft het recht om fouten te maken, ze te herkennen en eruit te leren om de gewenste resultaten te halen.

Feliciteer jezelf voor hetgeen je al verwezenlijkt hebt.

Stel je open voor opmerkingen en kritiek van anderen : het is nuttige feedback om vorderingen te maken.

De Stemmetjes en SpelletjesWees perfect ! Wees perfect ! (Be perfect)(Be perfect)


7777

Betekenis : het is belangrijk om met iedereen vriendelijk te zijn en de vragen te beantwoorden; conflicten en botsingen moeten vermeden worden.

Gedrag : wie beïnvloed wordt door deze instructie :

Te herkaderen overtuiging : het is mogelijk iedereen tevreden te stellen.

Positieve trekken : is zeer flexibel en past zich gemakkelijk aan bij verandering.

De Stemmetjes en SpelletjesStel tevreden ! Stel tevreden ! (Please)(Please)

handelt om de anderen tevreden te stellen, waarbij hij of zij zelfs zaken doet die hem/haar niet liggen en waarover hij/zij dan achteraf spijt heeft. ontzegt zichzelf vaak iets om niet te ontgoochelen. durft niet te weigeren of "neen" te zeggen, zal de realiteit soms zelfs anders voorstellen om niet onvriendelijk over te komen. springt in voor anderen en moet dan langer blijven om eigen werk klaar te hebben. is soms overdreven vriendelijk in de angst afgewezen te worden en beklemt zo de anderen voelt zichzelf te kort gedaan want durft zelf geen persoonlijke gunsten te vragen en voelt zich niet gehoord.

handelt om de anderen tevreden te stellen, waarbij hij of zij zelfs zaken doet die hem/haar niet liggen en waarover hij/zij dan achteraf spijt heeft. ontzegt zichzelf vaak iets om niet te ontgoochelen. durft niet te weigeren of "neen" te zeggen, zal de realiteit soms zelfs anders voorstellen om niet onvriendelijk over te komen. springt in voor anderen en moet dan langer blijven om eigen werk klaar te hebben. is soms overdreven vriendelijk in de angst afgewezen te worden en beklemt zo de anderen voelt zichzelf te kort gedaan want durft zelf geen persoonlijke gunsten te vragen en voelt zich niet gehoord.


7878

C

OA

CH

ING

TIP

S

Denk ook aan jezelf: ken je noden en geef jezelf de toelating om ze beantwoord te zien.

Laat de anderen hun vragen uitspreken, ze zijn volwassen genoeg om zelf hun noden te uiten, wees ze niet voor.

Denk na vooraleer JA te zeggen; je doet er ook beter aan een taak te weigeren dan ze te aanvaarden als je ze niet aankan.

Leer NEEN zeggen, stel je telkens volgende vragen: Heb ik zin om in te gaan op deze vraag ? Heb ik de nodige competenties om aan deze

vraag te voldoen ? Heb ik de middelen om aan deze vraag te

voldoen ? 3 X JA ? = do it, bij 1 NEEN = wees op je hoede

Blijf lucide, rechtvaardig en eerlijk tegenover jezelf en tegenover anderen.

Alleen als je volmondig NEE kan zeggen kan je ook een echte JA zeggen.

Oefen de volgende zinnen in : Ik vrees dat ik u moet teleurstellen. Ik kan er voor het moment geen

verplichtingen bijnemen. Laat ons daar later meer in detail over praten.

Formuleer duidelijk je vragen en je weigeringen; wees bewust van het effect ervan bij de ander; een weigering kan ontevredenheid teweegbrengen; een vraag kan een weigering kennen; bereid je mentaal voor daarop, dat maakt de reactie van de ander meer aanvaardbaar en veroorzaakt zo minder onaangename emoties.

Maak tijd voor ontspanning en voor jezelf.

De Stemmetjes en SpelletjesStel tevreden ! Stel tevreden ! (Please)(Please)


7979

Betekenis : het is belangrijk te laten zien dat men hardnekkig probeert. De inspanning is belangrijker dan het resultaat.

Gedrag : wie beïnvloed wordt door deze instructie:

Te herkaderen overtuiging : iemand die zich inspant en veel moeite doet komt er uiteindelijk als winnaar uit.

Positieve trekken : doorzetting en volharding.

De Stemmetjes en SpelletjesDoe nog beter je best ! Doe nog beter je best ! (Try harder)(Try harder)


vindt de inspanning om iets te realiseren het belangrijkste. gaat zelfs zover door tot alles werkelijk complex wordt. klaagt steen en been, maar gaan bitter door zonder de taak echt af te werken. wordt snel zenuwachtig en zelfs opgewonden stelt zich vaak op als tegenstander (… is makkelijk "tegen" iets). heeft moeite om prioriteiten te bepalen: prioritair is dat wat de meeste moeite kost. maakt zich kwaad op de anderen want ze zijn een beetje lichtzinnig en tikkeltje lui.

vindt de inspanning om iets te realiseren het belangrijkste. gaat zelfs zover door tot alles werkelijk complex wordt. klaagt steen en been, maar gaan bitter door zonder de taak echt af te werken. wordt snel zenuwachtig en zelfs opgewonden stelt zich vaak op als tegenstander (… is makkelijk "tegen" iets). heeft moeite om prioriteiten te bepalen: prioritair is dat wat de meeste moeite kost. maakt zich kwaad op de anderen want ze zijn een beetje lichtzinnig en tikkeltje lui.

8080

C

OA

CH

ING

TIP

S

Leg jezelf haalbare doelstellingen op naar eigen mogelijkheden.

Stop je energie in de oplossingen, niet in de problemen.

Denk eerst en vooral aan de doelstelling die je wil bereiken en niet aan de inspanningen die het zal kosten.

Formuleer je doelstelling op een positieve manier (i.p.v. over wat je vreest dat er zal uitkomen), haalbaar (deel je doelstellingen op in verschillende kleine etappes zodat je kan zien welke vorderingen je maakt, wees bewust van je successen), met duidelijke tijdslimiet.

Kies de weg van de minste inspanning bij de verschillende manieren om een doelstelling te bereiken.

Beloon jezelf voor je successen.

De Stemmetjes en SpelletjesDoe nog beter je best ! Doe nog beter je best ! (Try harder)(Try harder)


8181

Betekenis: het is belangrijk niets te tonen wat men denkt of voelt, in het bijzonder betreffende zijn zwakheden en twijfels. Wantrouwig zijn tegenover de anderen is wenselijk want in het leven kan men alleen op zichzelf rekenen …

Gedrag: wie beïnvloed wordt door deze instructie, gedraagt zich erg gereserveerd, zelfs in geval van vreugde (laat niet zien wat hij voelt, vaak zelfs niet wat hij denkt), want associeert dit met zwakheid.

Is onwennig als anderen emotioneel worden onder stress, loopt weg als iemand een traantje laat ...

Heeft eigen emoties volledig onder controle wat zich uit in een tendens tot overdreven rigide denken.

Heeft de neiging intolerant te zijn : denkt dat hij/zij altijd gelijk heeft.

Neemt soms overdreven risico's. Is soms geforceerd joviaal en grappig.

Te herkaderen overtuiging: ik moet bewijzen dat ik de sterkste ben, dat ik ten koste van alles stand zal houden, ik ben de rots in de branding.

Positieve trekken: vastberadenheid en uithoudingsvermogen, koelbloedig in stresserende momenten.

De Stemmetjes en SpelletjesWees sterk ! Wees sterk ! (Be strong)(Be strong)


8282

C

OA

CH

ING

TIP

S

Wees open en uit je gevoelens. Toon jezelf zoals je echt bent met je vreugdevolle gevoelens en ook met je zwakheden en twijfels.

Druk je gevoelens uit door in ik-termen te spreken: ‘Ik ben woedend’ ipv ‘Deze situatie maakt mij

woedend’ of ‘Hij maakt mij nijdig’. Laat je bodylanguage overeenkomen met je gevoel

zodat het duidelijk is voor de anderen.

Wees je bewust van je grenzen en je waarde.

Hou rekening met andere standpunten en respecteer ze.

Aanvaard je fouten en die van anderen.

Sta stil bij de signalen van je lichaam om bewust te worden van je gevoelens.

Van zodra je spanning voelt in je lichaam, ga na wat er gaande is : vermoeidheid ? angst ? woede ? …

Durf je kwetsbaar op te stellen: het maakt je menselijker en toegankelijker voor anderen.

Het is veilig om emoties van anderen te onderkennen.

De Stemmetjes en SpelletjesWees sterk ! Wees sterk ! (Be strong)(Be strong)


8383

Betekenis : snel vooruitgaan (of zich gehaast tonen) is beter dan je tijd te nemen.

Gedrag : kort, opgewonden, verplaatst veel lucht (door zijn/haar bewegingen en manier van spreken), wil anderen meetrekken in de draaikolk, “iemand die niet loopt is iemand die niet werkt”, “iedere belangrijke taak is ook dringend”, met veel zaken tegelijk bezig en komt dus vaak te laat, kan zich onmogelijk relaxen en heeft moeite om niets te doen, verdraagt niet te moeten wachten.

Te herkaderen overtuiging : een opdracht kan enkel snel goed uitgevoerd worden.

Positieve trekken : efficiency, is in staat om het hoofd te bieden aan verschillende zaken tegelijkertijd.

De Stemmetjes en SpelletjesHaast je ! Haast je ! (Hurry)(Hurry)


8484

C

OA

CH

ING

TIP

S

Doe aan time management. Stel een planning op: wees precies en realistisch.

Werk stap per stap en werk een taak af om pas dan over te gaan naar de volgende.

Noteer waar je gestopt bent bij het uitvoeren van een taak als je onderbroken wordt en ga van daar verder.

Las ook regelmatige pauzes in je planning (5 à 15 min) ze zijn onontbeerlijk om optimaal te functioneren.

Zorg voor jezelf : massages, lichaamsverwenning, relaxatie en ook wandelingen in een rustige omgeving om te genieten van het leven.

De boog moet niet altijd gespannen blijven, relativeer, gebruik humor, lach !

De Stemmetjes en SpelletjesHaast je ! Haast je ! (Hurry)(Hurry)


8585

Levensposities

NORMATIEF

BESCHERMEND

REBEL

SPONTAAN

CREATIEF

_

OUDER

KIND

VOLWASSENE

ONDERWORPEN 2-3 jaar

0 jaar

18 jaar


8686

AssertiviteitAssertieve mensen laten weten

waar ze staan

Agressieve mensen staan op jou.

Assertief zijn, is staan achter je eigen gedachten, gevoelens en

daden zonder verwijt of verontschuldiging,

enhet accepteren van andermans gedachten, gevoelens en daden

zonder verwijt of oordeel.


8787

Drama Driehoek van Karpman

BEUL

Aspecten van de realiteit: Handelt in eigen voordeel.Karakteristieken : Zijn gedrag doet anderen lijden. Een deel van zijn bedoeling is te verdelen om te heersen.

Miskenning : Het Slachtoffer is onbelangrijk. Straffend : «Ik kan niet OK zijn als jij niet gestraft bent.»

REDDER

Aspecten van de realiteit: Is begaan met het slachtoffer.

Karakteristieken : Neemt oplossing en denken over het probleem op zich Doet meer dan zijn deel Doet dingen tegen zijn zin.

Miskenning : Het Slachtoffer is onbekwaam om zijn probleem zelf op te lossen.

B R

S

SLACHTOFFER

Aspecten van de realiteit : Bewust van zijn lijden (effectief of potentieel).

Karakteristieken : Handelt alsof hij niet de hulpbronnen heeft om het probleem op te lossen, Doet alsof zijn behoeftige staat zo groot is dat hij niet in staat is om het probleem op te lossen. Gebruikt de volwassen positie niet om na te denken en de problemen op te lossen.

Miskenning : Ik kan dit probleem niet oplossen.


8888

= de psychologische spelletjes

Repetitief en gespeeld buiten het bewustzijn van de volwassene positie

Leiden altijd tot parasiterende emoties zoals irritatie, verwarring, …

We kunnen het spel analyseren dmv het model van de dramatische driehoek (Karpman)

BEUL - SLACHTOFFER - REDDER

RedderBeul

Slachtoffer

De Spelletjes


8989

Relatie Redder/Slachtoffer :

De REDDER = moet altijd oplossingen vinden, raad geven, zelfs

als men hem er niet om vraagt, hij denkt dat het zijn plicht is

om zo te handelen.

Het SLACHTOFFER kan twee attitudes aannemen :

S voelt zich getroost S aanvaardt de oplossingen niet en wordt

zenuwachtig

Indien de situatie blijft duren wordt de REDDER de BEUL.

Relatie Beul/Slachtoffer :

Tegenover de BEUL heeft het SLACHTOFFER verschillende

keuzes :

De vlucht Kwelling als antwoord en de rollen keren zich om Stilzwijgen

Indien het stilzwijgen blijft duren, wordt het ook kwelling.

Dramatische Driehoek


9090

Ouder

= De interne staat waarin we alles wat we geleerd hebben van ouderenen opvoeders gestockeerd hebben. Overdracht en uiting van waarden, onze oordelen en vooroordelen, onze opinies en noties van goed of kwaad,

het is onze innerlijke gids.

De normerende, kritische ouder is tweeledig

1. Diegene die een richting, een structuur geeft.2. Diegene die kritiek uitoefent, die een oordelend gedrag vertoont, die vooroordelen heeft over de mensen en de dingen.

Vb: «Dit werk is niets waard, … je bent een nul, … jongens huilen niet»

Een teveel aan kritische ouder zal een BEUL worden als zijn oordeel niet

gewaardeerd wordt.

De voedende ouder

1. Permissief : geeft toelatingen om te groeien, en handelt als steun en

mentor, hij wenst het beste voor de andere.

2. Overbeschermend : verhindert autonomie.

De Levensposities

Positieve punten : legt uit zonder teveel blabla en is duidelijk.

Negatieve punten : doet de anderen lijden en stelt zichzelf niet in vraag (heeft vooroordelen).

Positieve punten : legt uit zonder teveel blabla en is duidelijk.

Negatieve punten : doet de anderen lijden en stelt zichzelf niet in vraag (heeft vooroordelen).


9191

Volwassen

= IK-staat waar men het rationeel denken terugvindt, de objectiviteit, het analytisch en deductievermogen.

Hier is de persoon in contact met de realiteit, die nadenkt en die eigen beslissingen neemt.

Dit is de staat die we terugvinden in coaching.

De mens leeft niet alleen op basis van affectieve reacties of van normen.

De mens heeft ook de capaciteit om te observeren, na te denken, te deduceren.

Het is ook voor de meest ontplooide personen de staat waarin de regulering gebeurt tussen de wensen van het kind en de normen van de ouder.

De Levensposities

Positieve punten: adequaat om info uit te wisselen in alle objectiviteit.

Negatieve punten: soms te rationeel in zekere situaties waar men best alert is voor emotionele realiteiten.

Positieve punten: adequaat om info uit te wisselen in alle objectiviteit.

Negatieve punten: soms te rationeel in zekere situaties waar men best alert is voor emotionele realiteiten.


9292

Kind

= Levenspositie waarin we onze emoties doorvoelen, is het domein van het GEVOEL : onze zintuigen zijn actief, we beleven spontaan onze emoties, we luisteren naar onze intuïtie, we uiten ons gevoel.

= Het is de staat waarin we voelen zoals we als kind voelden.

= Aldus gericht naar de onmiddellijke bevrediging van onze affectieve en psychologische noden en de exteriorisatie van onze energie.

De Levensposities


9393

Het aangepast Kind

= Het deel van het IK dat in de vroege kindertijd gevormd wordt wanneer het kind zich aanpast aan de wensen en behoeften van de andere. In de positie van het aangepaste kind zal de volwassene de regels van de maatschappij aanvaarden.

Het brave kind is het extreem geval van aanpassing, wanneer de volwassene wordt geleid door gehoorzaamheid, door het zoeken naar goedkeuring of door angst voor straf

= Het is de houding van het SLACHTOFFER - Vb: “Het moest weer met mij gebeuren! … het is zoals jij het wil …”

Het rebelse kind is een staat geleid door de omgekeerde reactie dan die verwacht door anderen.

Vb: “loop naar de maan …”

De Levensposities

Positieve punten : nodig om te overleven in de maatschappij.

Negatieve punten : ongevraagde overdreven aanpassing, verlies van initiatief, aangeleerde hulpeloosheid.

Positieve punten : nodig om te overleven in de maatschappij.

Negatieve punten : ongevraagde overdreven aanpassing, verlies van initiatief, aangeleerde hulpeloosheid.

Positieve punten : grote revolutionairen, kunstenaars, …

Negatieve punten : storende attitude voor de anderen.

Positieve punten : grote revolutionairen, kunstenaars, …

Negatieve punten : storende attitude voor de anderen.


9494

Het vrije Kind

= Het deel van het IK die onze eigen wensen, behoeften, impulsen bevat, het is de psychologische kern van onze persoonlijkheid.

Het is de zetel van onze emotionele intelligentie, daar hebben we lief.

Het is de zetel van onze creativiteit en van ons creatief genie.

Positieve punten: we weten wat we hebben aan een persoon die zich zo spontaan uitdrukt. Het is trouwens essentieel voor ons fysiologisch

evenwicht om ons vrije kind tot expressie te laten komen. (cfr emotionele intelligentie)

Negatieve punten : de spontane expressie is dikwijls

afgewezen in onze maatschappij want het vrije kind

heeft lak aan wetten en conventies.

De Levensposities


9595

De Transactionele Analyse is een hulp om menselijk gedrag te begrijpen.

Uitgangsprincipe is dat onze BESLISSINGEN en COMMUNICATIE gebaseerd zijn op onze overtuigingen en emoties.

Parallelle of Complementaire Transacties : = de relaties tussen een ego-state bij ene persoon en een

andere ‘staat van zijn’ bij een andere persoon.

Parallelle transacties = de staat van de ene richt zich tot een staat van de andere en de andere aanvaardt om te antwoorden in dezelfde richting (zin).

In de hiërarchische samenlevingen komt de relatie Kind – Ouder veel voor in de vorm van orders, kritiek maar ook ondersteuning …

Zolang de transacties // blijven zal de communicatie blijven duren.

Ideaal is natuurlijk zo veel mogelijk Volwassen-Volwassen relaties te hebben. Dit is de basis van een goede coaching alhoewel de coach voedend blijft (welwillend) en vrij Kind (vrij van eigen emoties en in volle zelfacceptatie).

De Transacties & Conflicthantering

OOVVKK

OOVVKK

Elke pijl symboliseert een tweezijdige interactie, dus een transactie.

Elke pijl symboliseert een tweezijdige interactie, dus een transactie.

In een parallelle transactie is elke gespreks-partner in de verwachte zelf-staat.

In een parallelle transactie is elke gespreks-partner in de verwachte zelf-staat.


9696

De Transacties & Conflicthantering

De gekruiste transacties:

Tijdens een gekruiste transactie komt er een andere Ego–state (ES) naar boven dan die die verwacht wordt van de eerste. Bovendien wakkert die een andere ES

aan dan die waaruit vertrokken werd.

De gekruiste transacties ontstaan wanneer de gevraagde Ego-state niet verschijnt en een andere state te voorschijn komt.

VB Ouder-Kind Volwassene - Volwassene

Het is een van de meest voorkomende conflictbronnen op het werk en privé.

De Ouder-staat interfereert en gaat de Kind-staat oproepen.

V-V : “Hoe laat is het ?”

O-K : “Ben je weer je uurwerk vergeten?!”

K-O : _________________________

K-V : _________________________

O-O : _________________________

K-K : _________________________

Voorbeeld van een gekruiste transactie :

OOVVKK

OOVVKK

1

2

N°2N°1


9797

• Een transactie is dubbel wanneer er boven de verbale boodschap (op sociaal niveau), een andere boodschap is, non-verbaal (op psychologisch niveau).

• De non-verbale boodschap komt tot uiting in de toon, de houdingen, de mimiek, de handelingen … Het is het psychologisch niveau dat het belangrijkste is en dat het vervolg van de transacties zal bepalen.

• Dit type transacties is dikwijls onbewust maar is de trigger voor de spelletjes.

• De coach moet zelf goed opletten voor de non-verbale uitingen !

• We hebben altijd de mogelijkheid om te kiezen hoe we zullen antwoorden in een transactie !

• Diegene die bewust kiest heeft de power om de communicatie te richten :

Is het OK … dan ga ik verder in de complementaire transacties.

Is het niet ok…. dan kruis ik.

Transacties &het Non-Verbale


Met dank aan E. Berne & T. HarrisMet dank aan E. Berne & T. Harris

9898

99

1 « De Tao van het coachen » van Max Landberg

2 « Succesvol coachen » van John Whitmore

3 « Co-actief coachen » van L. Whitworth, H. Kimsey & P. Sandahl

4 « Coachen met NLP » van P. Kerr

5 « Meesterlijk coachen » van Robert Hargrove

6 « Praktijkboek Meesterlijk coachen » van Robert Hargrove

7 « Handboek ontwikkelingsgericht coachen »

van Rudy Vandamme

8 « Effective coaching » van Marshall Cook


Bibliografie

9999

100

Internet Sites:

www.baogroup.be

www.bao.be


Meer Info

100100

Documents

1 Corporate Coaching & Learning - Team Coaching - Executive Coaching - Training Institute - Aligned Leadership - Workshops - Wellness Coaching Opleiding