ˆˇ˘ ˜ ˝ ˆ ˘ ˆ ˜ • •˘ Cyber คู มือ Cyber คู มือ Security RTA 2017/PDF/PDF Icon/แนวทาง... · เศรษฐพงค์ มะลิสุวรรณ

คมอแนวทางปฏบตการรกษาความปลอดภยบนโลกไซเบอรภาคประชาชน


Cyber

ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว ซอนขอมลในเครอง ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด ปดการแจงเตอนจากเกมใน LINE แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ทาไงด? ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย? เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป แจงตาแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ ระวงหนาเวบหลอกลวง ใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง

ปลอมขอมลสวนตวหรอขอมลการเงน

เจาะระบบโดย Hacker

Chat, Comment, Share กผดกฎหมายได

หลอกลวงเรองชอปปงออนไลน

บลชอค! พลาดซอไอเทมแอพโดยไมรตว

ขอมลลบอย ในเครองทหายหรอเปลยนมอทหายหรอเปลยนมอ

ขโมยใชอเมลหรอ Facebook ของเรา

สาหรบประชาชน


Security

Security

Cyber คมอ

Security

Cyber คมอ


ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรกจกำรกระจำยเสยง

กจกำรโทรทศน และกจกำรโทรคมนำคมแหงชำต

87 ถนนพหลโยธน ซอย 8

แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2271 0151, 0 2670 8888

และ Call Center 1200 (โทรฟร)

เวบไซต : http://www.nbtc.go.th

คมอแนวทำงปฏบตกำรรกษำควำมปลอดภยบนโลกไซเบอรภำคประชำชน

เลขมาตรฐานสากลประจ�าหนงสอ : 978-616-204-530-1

ผจดท�า : บรษท โปรวชน จ�ากด

พมพท : บรษท วพรนท (1991) จ�ากด

สงวนลขสทธ : ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต

พมพครงท 1 : พฤศจกายน 2557

จ�านวนพมพ : 3,000 เลม

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต หามน�าสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมนไปท�าซ�า ดดแปลง

หรอเผยแพรตอสาธารณชนไมวารปแบบใดๆ นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรลวงหนาจากเจาของลขสทธ ชอผลตภณฑและเครองหมายการคาตางๆทอางถงเปนสทธโดยชอบดวยกฎหมายของบรษทนนๆ

ส�ำหรบประชำชน

Cyber Security

คมอ

หำม จ�ำหนำย

รำยชอคณะอนกรรมกำร ควำมมนคงเครอขำยภำยในกจกำรโทรคมนำคม

และกจกำรวทยโทรคมนำคม

รำยชอ ต�ำแหนง

พนเอก ดร. เศรษฐพงค มะลสวรรณ ทปรกษาอนกรรมการ

ดร. สทธพล ทวชยการ ทปรกษาอนกรรมการ

รองศาสตราจารย ประเสรฐ ศลพพฒน ทปรกษาอนกรรมการ

นายประวทย ลสถาพรวงศา ทปรกษาอนกรรมการ

พลเอก สกจ ขมะสนทร ทปรกษาอนกรรมการ

พลเอก ภดท วระศกด ประธานอนกรรมการ

พลอากาศตร ดร. ธนพนธ หรายเจรญ อนกรรมการ

รองศาสตราจารย ดร. ธนศ ภศร อนกรรมการ

นายนทธ พคยาภรณ อนกรรมการ

นายฉตรพงศ ฉตราคม อนกรรมการ

นางอรนตย บนนาค อนกรรมการ

นายปรญญา หอมอเนก อนกรรมการ

นางสรางคณา วายภาพ อนกรรมการ

ดร. ฐตพงศ นนทาภวฒน อนกรรมการและเลขานการ

ผแทนส�านกบรหารความถวทย ผชวยเลขานการ

ผแทนส�านกขบเคลอนภารกจพเศษ ผชวยเลขานการ

2

ค�ำน�ำ

ดวยในปจจบนเทคโนโลยการสอสารมความกาวหนาอยางมาก และได

เขามาเปนสวนหนงของชวตประจ�าวนของประชาชนทกเพศทกวยอยางไมอาจ

หลกเลยงได โดยการสอสารไมวาจะเปนภาพ วดโอ เสยง และสอมลตมเดยตางๆ

สามารถรบสงผานเครอขายโทรคมนาคมไดอยางรวดเรวภายในเสยววนาท สง

ผลใหการตดตอสอสารเรองงานหรอธรกรรมตางๆ ด�าเนนไปไดอยางรวดเรว

กวาในอดตอยางเหนไดชด แตถงกระนนกตาม แมเทคโนโลยจะมคณอนนต

แตกมโทษมหนตเชนเดยวกน หากผใชรไมเทาถงอนตรายทอาจเกดจากการ

ใชอปกรณมอถอหรอพกพานนๆ

ดวยเหตน ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน

และกจการโทรคมนาคมแหงชาต โดย คณะอนกรรมการความมนคงเครอขาย

และขอมลในกจการโทรคมนาคมและกจการวทยคมนาคม จงเลงเหนความ

ส�าคญในเรองดงกลาว และไดจดท�าหนงสอเลมนขน เพอใหประชาชนได

ตระหนกถงการใชเทคโนโลยการสอสารอยางชาญฉลาด รทนกลโกงตางๆ

เพอใหเกดความปลอดภยในชวต และทรพยสน โดยการใชค�าอธบายและภาพ

ประกอบทผอานไมจ�าเปนตองมพนฐาานทางเทคนค กสามารถอานและเขาใจ

ไดโดยงาย หวงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชนแกเยาวชนและประชาชนทวไป

พนเอก

(เศรษฐพงศ มะลสวรรณ)

รองประธานกรรมการ

กจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต

ประธานกรรมการกจโทรคมนาคม

3

หนงสอเลมนจะชวยคณไดอยำงไร?

ปจจบนเรามโทรศพทสมารทโฟนหรอแทบเลตทเชอมตอ

อนเทอรเนตไดกนแทบทกคนแลว แถมในอนาคตอนใกลยงอาจจะ

มอปกรณอนๆ ทตออนเทอรเนตไดเพมอกคนละหลายๆ ชน ไมวา

จะเปนของตดตวเชน นาฬกา ก�าไลขอมอ แวนตา ฯลฯ ไปจนถง

ของใชใหญๆ เชนรถยนต เครองใชไฟฟา หรอระบบควบคมอปกรณ

ตางๆ ในบาน จนเรยกกนวาเปน "อนเทอรเนตของสรรพสง"

(Internet of Things) ไปแลว

การเชอมตออนเทอรเนต หรอทเรยกวาการ "ออนไลน"

(Online) หรอการเขาสโลก "ไซเบอร" (Cyber) นนมประโยชน

และสรางความสะดวกอยางมหาศาลทงในชวตประจ�าวน การ

ท�างาน การสนทนาการหรอบนเทงตางๆ เพราะท�าใหเราสามารถ

ตดตอกบผคนหรอใชบรการสารพดอยางไดโดยไมตองเดนทางไป

พบกนจรงๆ และท�าไดตลอด 24 ชวโมงดวย แตในทางกลบกนก

เปนชองทางใหอนตรายตางๆ ทเรานกไมถง เขามาถงตวเราหรอ

อปกรณตางๆ รอบตวเราไดตลอดเวลา โดยทเราไมรเหนหรอ

ไมทนระวงตวเลยเชนกน

4

ทางแกปญหานคงไมใชการเลกออนไลนไปเลย แตตองรจกและเขาใจ

วธใชอปกรณตางๆ ทตออนเทอรเนตอยางถกตอง ปลอดภย รหลกการและ

เทคนค รวมถงขอควรระวงหรอวธแกไขเมอเกดปญหาขน ซงไมใชเรองท

ไกลตวหรอ "มปญหาแลวคอยหาคนถาม" อกตอไป แตตองเตรยมพรอม

รบมอตงแตเรมเขาใชงานเลย ไมเชนนนกวาจะรตวกอาจสายไป จนตกเปน

เหยอของการโจมตหรอภยอนตรายตางๆ ได เพราะภยออนไลนในปจจบน

เพมความซบซอนขนมาก ขนตอนหรอมาตรการในการปองกนตวกเลยตอง

มมากขนตามไปดวย ซงในหนงสอ Cyber Security เลมนกมทงหลกการ

หรอขอแนะน�า และขนตอนทท�าตามไดจรงบนอปกรณตางๆ ไวใหแลว

อยางไรกตาม อปกรณแตละรนหรอยหอตางๆ จะแตกตางกนและ

เปลยนแปลงตลอดเวลา ท�าใหในหนงสอไมสามารถเขยนอธบายให

ครอบคลมทกอปกรณ ทงในปจจบนและทจะมมาใหมๆ ตอไปในอนาคตได

แตกไดเลอกยกตวอยางเอาระบบทมผใชจ�านวนมาก เชนระบบ iOS ของ

Apple และ Android ของ Google ซงนาจะใชไดกบผอานสวนใหญ โดย

ไดอธบายทง "หลกการ" ทนาจะเหมอนเดม และ "ขนตอน" ทอาจเปลยน

ไดในอนาคต ดงนนหากพบปญหาในลกษณะคลายกน กขอใหพยายามจบ

ประเดนของหลกการใหไดกอน แลวดวาขนตอนทอธบายนนท�าตามไดเลย

หรอจะตองปรบใชอยางไรบาง ซงถงแมจะไมเหมอน 100% แตกนาจะได

แนวทางทจะน�าไปปรบใชกบกรณของคณไดในระดบหนง

หวงวาหนงสอนคงมสวนชวยใหทกคนตระหนกถงความเสยงของ

ภยคกคามตางๆ ในปจจบน และปรบตวเขาสโลกออนไลนอยางอยรอด

ปลอดภยไดตามสมควร

คณะอนกรรมการความมนคงเครอขายและขอมล

ในกจการโทรคมนาคมและกจการวทยคมนาคม

5

สำรบญ

บทท

01 เทคโนโลยกบปญหำควำมปลอดภยเทคโนโลยในอนาคต 15

อปกรณออนไลนกบความปลอดภย 17

เมอเรองสวนตวไมเปนความลบ 19

ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว 20

การเกบขอมลบน Cloud ปลอดภย หรอเชอถอไดแคไหน? 22

บทท

02 กำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟน หรอแทบเลตใหปลอดภยใชอนเทอรเนตผาน “เนตซม” ตางกบ Wi-Fi อยางไร 25

ความเรวเนตซมกบขอมลแบบตางๆ 26

ใชเนตซมอยางไรไมใหหมดโควตา 29

ตอเนตแบบไหน เมอไหรด 31

เปด-ปดเนตบนอปกรณไดอยางไร 32

ใชเนตตลอดเวลาแมไมไดใชงานเครอง 34

เชคไดวาใชเนตไปมากแคไหนแลว 36

ปดสญญาณวทยเวลาขนเครองบน 39

น�ามอถอไปใชในตางประเทศไดอยางไร? 41

ระวงการเลอกผใหบรการในตางประเทศ 43

ปดเนตกอนไปตางประเทศแบบใชไดทกเครอง 45

6

บทท

03 ระวงอนตรำยเรองขอมลสวนตวขอมลสวนตวควรเปนความลบ 47

ซอนขอมลในเครอง 48

ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว 49

เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด 51

ยกเลกการใชงานแอคเคาทตางๆ ทไมใช 52

ตงคาความปลอดภยและ ความเปนสวนตวใน Social Network 56

ตงคาคกก และความเปนสวนตว ในบราวเซอร 62

ไมใหจ�ารหสผานในเครองสาธารณะ 64

ลบขอมลการทองเวบ 64

ทองเวบแบบไรประวต 68

ตงคาการแจงเตอนและความเปนสวนตวใน LINE 71

ยกเลกการเพมรายชออตโนมต 71

ปองกนไมใหคนอนเพมชอเราอตโนมต 72

บลอคหรอซอนรายชอ 73

บลอคหรอซอนรายชอทละคน 74

ยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ 74

บลอคขอความจากบคคลอน 76

ปดเสยงเตอนเฉพาะบางคน 77

ปดเสยงหรอการแจงเตอนทงหมด 78

ปดการแจงเตอนจากเกม 78

7

สำรบญ

ผกแอคเคาทกบอเมลหรอเบอรโทรไว กคนรหสผานและแอคเคาท 79

แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ท�าไงด? 81

เรยกดเวบอยางปลอดภยดวย https 85

ดอยางไรวาเวบไหนมการเขารหสแบบ https 85

รจก “บก” อนตรายทเรยกวา Heartbleed 88

อยาใชรหสผานเดยวกนกบทกบรการ 91

รหสผานตงมากมายจะจดจ�ายงไงไหว? 91

ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย? 92

ลอกอนแบบไมตองสรางแอคเคาทใหม 93

ผกแอพหรอบรการกบ Facebook 93

ผกแอพหรอบรการกบอเมล 96

ระบบลอคสองขนตอน (2-Step Verification) 97

ตงรหสผานเฉพาะแอพ 98

8

สำรบญ

ลอคเครองไวปลอดภยกวา 100

สงเสยงเรยกหาอปกรณทหายไป 108

ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน 110

เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร 113

แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย 117

ตดลอค Find My iPhone ท�าไงด? 118

แบคอพ/รสโตรขอมลบนอปกรณ 119

ช�าระเงนออนไลนไดทางไหนบาง? 123

จายเงนออนไลนตองระวงอะไรบาง? 126

ระวง! อยาใหเดกรรหสผานของคณ 127

ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม 128

9

สำรบญ

บทท

04 ระวงอนตรำยเรองขอมลต�ำแหนงทอยเปด-ปดการท�างานของ GPS 133

เปดระบบคนหาเครอง 135

ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป 137

การแชรต�าแหนงทอยออนไลนจะมอนตรายมย? 141

ระวง! การเกบขอมลต�าแหนงทอยของแอพตางๆ 141

แจงต�าแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ 142

รองขอความชวยเหลอผานแอพ 144

บทท

05 ระวงอนตรำยจำกกำรหลอกลวง รปแบบตำงๆการหลอกลวงโดยอาศยชองโหวดานพฤตกรรม 149

ระวงหนาเวบหลอกลวง (Phishing) 150

ปองกนตวจาก Phishing 151

การหลอกลวงแบบ Pharming 152

หลอกใหดาวนโหลดโปรแกรม/แอพ 154

จรงหรอหลอก? ตอบแบบสอบถามแลวไดเงน 155

ยนยนความเปนตวจรงใน Social Media 156

การบอกตอเรองไมจรง 158

ซอสนคาหรอท�าธรกรรมออนไลนใหปลอดภย 160

10

สำรบญ

บทท

06 ระวง! แอพพลเคชนอนตรำยไวรสและอนตรายตางๆ 163

ปรบแตงเครองดวยการเจลเบรค หรอ ROOT คออะไร? 165

ตดตงแอพเองใน Android 166

ปองกนตวจากไวรส 168

แอพขยะและแอพหลอกลวง 170

ปองกนตวจากแอพขยะหรอแอพปลอม 171

มอถอหรอแทบเลตจะตดไวรสจาก คอมพวเตอรไดหรอไม? 172

มภยรายเกดใหมทกวน 173

11

สำรบญ

บทท

07 Chat, Comment, Like และ Share อยำงไรใหปลอดภยออนไลนอยางไรไมใหผด พ.ร.บ. คอมพวเตอร 177

ปญหาการละเมดลขสทธ และทรพยสนทางปญญาอนๆ บนอนเทอรเนต 179

น�าภาพหรอขอความของผอนไปใชอยาลมใหเครดต 181

ขอควรระวงในการใช LINE หรอแอพแชทอนๆ 182

แชทและแชรอยางไรด 183

ระวง! แอพทตดตงใน Social media 184

บทท

08 ระวงอนตรำยอนๆจำกกำรออนไลน หรอใชอปกรณไมเหมำะสมใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง 187

ปองกนตวไมใหโดนแฮก 187

เชค Wi-Fi ทปลอดภยกอนเขาใช 188

แนะน�าใหอพเดท OS เปนรนลาสด 189

อพเดท OS ใหเปนเวอรชนลาสด 190

ระวง! แอพแอบบนทกการพมพ 192

วธปองกนตวเองจาก Key logger 193

สรปขอควรระวงในการใชอนเทอรเนต 194

ขอควรระวงในการใชงานอปกรณมอถอ แทบเลต และอนๆ 197

12

สำรบญ

บทท

09 ระวงผลกระทบทำงสงคมและวฒนธรรม มารยาทในการใชเนตซม 199

ใชมอถอหรอแทบเลตใหถกกาละเทศะ 200

ปญหาเกยวกบเกมออนไลน 202

ตงใหดไดเฉพาะเนอหาทเรทเหมาะสมกบอาย 203

ผปกครองกบการดแลผเยาว ในเรองการใชอนเทอรเนต 204

ปญหาจากการใชอปกรณสอสารในสงคม 205

โรคไซเบอรกบวฒนธรรมไทย 205

อธบำยค�ำศพท 206

ใชอปกรณสอสารอยาง

ระมดระวงและมสตกนนะครบ

:)

13

1CHAPTER

ดวยเทคโนโลยของอปกรณพกพาในปจจบนทรองรบการใชงานไดสารพดรปแบบ ทงสงอเมล ถายภาพ ดหนง ฟงเพลง อานอบค เลนเกม แชท เลน Facebook ทองเวบ เชค-โอนเงน ฯลฯ นอกจากนยงเชอมตออนเทอรเนตไดทกททกเวลาจนแทบจะเรยกไดวาเปนปจจยท 5 ไปแลว แถมยงเกบขอมลสวนตวไวมากมาย รวมทงสงขอมลในเครองขนไปเกบส�ารองบนเนตใหอตโนมตดวย จงตองระวงอยางยงทจะไมใหเครองหาย ควรตงรหสผาน ในการปลดลอคกอนเขาใชเครอง และระวงตวจากภยออนไลนทงหลาย เชน การขโมยขอมลทฝากไวบนเนตดวย ในบทนเราจะมาดกนวามปญหาดานไหนทตองระมดระวงกนบาง :)

เทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย

เทคโนโลยในอนาคต

เทคโนโลยของเครอขายและการรบสงขอมลดจตอลในปจจบนพฒนาไปอยางรวดเรวมาก เชน จาก 3G ไปเปน 4G และ 5G ในอนาคตพรอมความเรวทเพมขนจากเดมอก 10 และ 100 เทา ตามล�าดบ รวมถงอปกรณฮารดแวรและซอฟตแวรเกยวของ ทงความสามารถของตวตรวจวดหรอ sensor ทงหลาย ทงทใสตดตว (wearable) ตดบาน ตดรถยนต ทท�าใหเกดขอมลดบในเรองตางๆ ทงภาพ เสยง วดโอ หรอคาทวดไดแบบอนๆ เชน ต�าแหนงทอย การเคลอนท อณหภม ฯลฯ นอกจากนดวยความเรวในการประมวลผลขอมล ความซบซอนของซอฟตแวร และการท�างานผานเครอขายรวมกบระบบ cloud ทท�าใหงานยากๆ สามารถท�าไดบนอปกรณพกพาตางๆ ไมวาจะถายภาพ ตดตอวดโอ คนหาขอมล ระบต�าแหนงบนแผนทจาก GPS คนหาเพลงจากเสยงทไดยน น�าทางระหวางการขบรถ แปลขอความในภาพเปนตวอกษร (OCR) คนหาหรอจ�าแนกหนาตาของคนในรปถาย แปลภาษาเขยนหรอภาษาพดอตโนมต ฯลฯ

Wearable : Google Glass ของ Google

GPS ในรถยนต เชน Sygic

ตวอยางแอพ Savant ควบคมอปกรณเครองใชในบาน

1 CHAPTERเทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย

15

ทงหมดนท�าใหเกดความสะดวกในการใชชวตและการท�างานมากขนกวาแตกอน ขณะเดยวกนกสรางปญหาใหมทไมเคยมใครคาดคดไวตามมาอกหลายอยาง เชน

� ขอมลดบปรมาณมากขน เชนระดบหลายกกะไบตตอวน โอกาสทขอมลจะผดพลาด รวไหล หรอถกบดเบอนรบกวน กมมากขนดวย

� เครอขายเรวขน ขอมลทตกอยในความเสยงกมปรมาณมากขน กวาจะ รวาถกขโมยขอมลกรวไปหมดแลว เปนตน

� ขอมลสวนตวมากขน กตองใชความพยายามควบคมปดกนขอมลมากขน เพอรกษาความเปนสวนตวเอาไว

� เกดคาใชจายตอเดอนคอนขางมากในการเชอมตออนเทอรเนตความเรวสง ผานชองทางตางๆ ทง mobile, Wi-Fi และ ADSL เพราะมหลายอปกรณ

� อนๆอกมากมาย

ขอเสนอแนะในการปองกนและแกไขปญหาเหลาน เรมตรงทเราตองเขาใจวาการพฒนาเหลานเปนเรองธรรมดาทหลกเลยงไมได และคนทจะอยรอดไดในสงคมยคนจ�าตองมทกษะทางเทคโนโลยใหมๆ อกหลายอยาง ซงท�าใหชวตไมเหมอนแบบเดมๆ ทคนรนกอนเคยใชมา ขณะเดยวกนงานและชวตในรปแบบเดมๆ จะคอยหายไป แทนทดวยสงคมทโลกออนไลนและออฟไลนทบซอนกนอย การใชชวตในโลกแบบนตองมสตอยตลอดเวลาวาอะไรควรหรอไมควรท�า และอะไรทควรลงมอท�าทนทโดยไมผลดวนประกนพรงตอไปอก

16

อปกรณออนไลนกบความปลอดภย

อปกรณพกพานนมความเสยงดานความปลอดภยมากมาย อยางแรกคอ หายไดงายเนองจากพกพาไปไหนมาไหนดวยตลอด จงตองระวงใหด เพราะภายในอปกรณกจะเตมไปดวยขอมลสวนตวมากมาย นอกจากนยงควรตงรหสผานใหกรอกกอนเขาเครองไวดวย

กลองในอปกรณพกพากมกนแทบทกรน ท�าใหถายงาย พบเหนอะไรกถายไวไมวาจะเปนภาพนงหรอวดโอ จากนนกน�ามาแชรบนโลกออนไลนไดงายดาย บางภาพหรอบางคลปอาจไปละเมดสทธของผอน ซงอาจถกฟองไดงายๆ เชนกน

ถาอปกรณนนตอเนตไดกจะตองระวงภยออนไลน ทงไวรส สแปม แฮกเกอร การหลอกลวง ขอมลเทจตางๆ ทปะปนอย ฯลฯ อกทงการระบต�าแหนงทอยทท�าใหสามารถตดตามตวไดงายขน

... พกพาสะดวกกตองระวงเครองหาย

ถายภาพกระวงไมใหไปละเมดสทธผอน

ออนไลนกใหระวงการดกจบขอมล


17

เดยวนใครๆ กใชเนตไดจากทกททกเวลา บางแอพหรอบางบรการกจะรบสงขอมลอยเปนระยะท�าใหขอมลตางๆ ไหลเขาและออกจากอปกรณของเราตลอดเวลา ถงแมขณะทเราเสยบชารจไวเฉยๆ (เชน การแบคอพรปและขอมลจากในเครอง การอพเดทซอฟตแวรออนไลนอตโนมต) อนตรายจงมาถงเราไดตลอด 24 ชม. ทเชอมตออนเทอรเนต

ชวงเวลากลางคน เปนเวลาทแฮกเกอรมกใชในการน�าขอมลทดกจบไดมาลองของ เพราะเปนเวลาทเจาของหลบใหล แฮกเกอรสามารถลองลอกอนเวบหรอบรการตางๆ ดวยขอมลทดกจบมาไดเพอกระท�าการบางอยาง กวาเจาของจะรตวกอาจถกแฮกหรอขโมยอะไรไปแลวกได

ผใชควรปองกนตวเองดวยระบบรกษาความปลอดภยทบรการตางๆมใหใช ควรจะตงคาใหครบเพอใหระบบคอยแจงเราในกรณตางๆ เชน ใหสงขอความเตอนเมอมการลอกอนแอคเคาทดวยอปกรณเครองใหม, ใหสงรหส OTP มาทโทรศพทเพอน�าไปกรอกยนยนกอนใชบรการตางๆ เปนตน ซงเราจะรไดทนทวามใครมาท�าอะไรกบแอคเคาท ท�าใหปองกนตวไดทนทวงทไมตกเปนเหยอของเหลาแฮกเกอร

Internet

Share

Restore

Backup

Download

Etc.

UploadE-banking E-commerce

Game

Etc.

E-mail

Chat

24h

18

เมอเรองสวนตวไมเปนความลบ

ทศนคตของคนยคนเปลยนไปจากเรองสวนตวตองเกบ กลายเปนมดตองแชรผานชองทางออนไลนตางๆ เพอใหเพอนและคนใกลชดไดรบร ซงอาจรวมถง คนทงโลกทจะเหนเรองสวนตวทคณแชรออกไป อกทงการคลก LIKE กเปนขอมลใหผอนรวาคณชอบหรอสนใจอะไร ท�าใหขอมลเฉพาะตวถกเอาไปใชไดงายขน ทงจากนกการตลาด หนวยงานราชการ และผไมหวงด

การเปดเผยเรองสวนตวตางๆ กควรท�าดวยความรอบคอบ บางเรองทด เลกนอยไมนามปญหากอาจสงผลเสยได เชน การเชคอนต�าแหนงทอย บอกขอมลสวนตว ชอ นามสกล บานอยไหน ท�างานอะไร วนเกดวนทเทาไหร มพนอง กคน เพอนสนทเปนใคร เบอรโทรศพทอะไร ก�าลงจะไปไหน ไปกบใคร มใครอยบาน มย ระบบกนขโมยหรอกลองวงจรปดเสย รถจอดหนาบานในซอยเปลยว กลบดกเปนประจ�า ใชของมคา ฯลฯ เหลานเปนขอมลเลกๆ นอยๆ บางคนกโพสตบอกสถานะสวนตวเสยอยางกบเปนเซเลป อาจคดวาอยากแชรเปดเผยแลวไมนาจะมอนตราย แตพอขอมลหลายๆ อยางมารวมกน ปะตดปะตอจนอาจกลายเปนโอกาสทผไมหวงดจะน�าขอมลเหลานไปใชประโยชนได อยางเชน เอาไปแอบอางเปนตวเราหลอกผอนใหโอนเงนให, รวามของมคาอาจแอบมาดกจในซอยเปลยว, บอกหมดเลยรถจอดหนาบานไมมยามกเสรจโจร, รวาไมมใครอยบานหลายวนกยองมาขโมยของ, ระบบกนขโมย เสยใชมย ยองมายกเคาซะเลย เปนตน

รปภาพทโพสตขนไปบนอนเทอรเนตกมการแอบเอาไปใชกนบอยครง บางรายถกน�าภาพทอพโหลดไวบนอลบมออนไลนไปใชแอบอางเปนคนอน แอบอางวาคนนนเปนเจาของภาพ น�าไปตดตอเปนภาพลามกอนาจาร บางกถกน�าไปเปนภาพประกอบโฆษณาบนเวบลามกหรอขายบรการกม

... เปดเผยเรองสวนตวใหนอย กจะปลอดภยมากขน


19

ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว

ขณะทองเวบหรอใช Social Network ตางๆ มกจะแสดงโฆษณาสนคาของเวบหรอเพจ Facebook ทเคยเปดเขาไปด นนเปนผลมาจากการตลาดแบบ “retargeting marketing” ซงเปนการเนนย�าสนคาทแตละคนสนใจอกครง เพอชกชวนใหเกดการซอหรอเนนย�าไมใหลม เชน ระหวางเลน Facebook ไดคลกเขาไปดเพจขายสนคาเกยวกบอปกรณตกแตงบาน หลงจากปดหนาเพจนนไปแลวมาเลน Facebook ตามปกต คณจะเหนโฆษณาอปกรณตกแตงบานจากเพจนนขนมาแสดงใหเหนซ�าอก

นนเปนเพราะ Facebook ไดเกบขอมลการเขาชมเพจและเวบของคณไว จากนนกจะน�าขอมลมาประมวลผลแลวน�าเสนอโฆษณาทตรงกบความสนใจของคณทสดขนมา เพอเตอนและกระตนใหเกดการกลบไปทเพจนนซ�าอก ท�าใหเกดการซอสนคาในทสด

... หลายเวบจะเกบขอมลการเขาชมเวบของคณวาสนใจเกยวกบอะไร แลวน�าเสนอเนอหาหรอโฆษณาใหโดนใจตามมาในภายหลง

20

เมอเหนโฆษณาขณะใช Facebook คณสามารถปดการแสดงโฆษณาทไมตองการได โดยแตะกรอบโฆษณา แตะท แลวเลอก ฉนไมตองการเหนเรองราวน เพอปดโฆษณาน หรอเลอก ซอนโฆษณาทงหมดจาก... จะยกเลกการแสดงโฆษณาของแอพหรอหนานนไปเลย

ในทนเลอก ฉนไมตองการเหนเรองราวน Facebook จะซอนโฆษณาและถามเหตผล ใหแตะท ท�าไมคณจงไมตองการเหนเรองราวน แลวเลอกเหตผลของคณ

Twitter กมการเกบขอมลเพอแสดงโฆษณาทตรงกบความสนใจแบบนเชนกน โดยไปปดได (ดหนา 61)

วธปดโฆษณาทไมตองการบน Facebook


21

การเกบขอมลบน Cloud ปลอดภยหรอเชอถอไดแคไหน?

จากแนวโนมทอนเทอรเนตสามารถรบสงขอมลไดดวยความเรวทสงขน ท�าใหเกดความนยมจดเกบขอมลไวบนบรการออนไลนใน รปแบบของ cloud มากขน ซงกจะรวมไปถงบรการทคลายกนแตมมากอน เชน บรการอเมลฟรทงหลาย ดงจะเหนไดจากบรการของเวบตางๆ เชน Dropbox, GMail/Google Drive, Hotmail/OneDrive (Microsoft) และอนๆ ซงลวนอ�านวยความสะดวกกบผใชทสามารถเรยกขอมลจากดสกหรออเมลไดจากทกทในโลก ทกเวลาทตองการ เพยงแตตองสามารถตอเนตไดดวยความเรวสงพอเทานน โดยสามารถเรยกดขอมลไดจากทกอปกรณทรองรบ (ตางกบการบนทกไฟลไวในเครองทจะเรยกดไดเฉพาะเครองนน)

...การเกบขอมลไว

บนบรการ Cloud นน ถาจะอธบายใหเหนภาพ กเปรยบไดกบการน�าขอมลไปใสไวใน

กอนเมฆ

ซงกอนเมฆแตละกอนกเปรยบไดกบกลองเกบขอมลของ

แตละคน ไมวาอยทไหนหรอใชอปกรณใดกจะมองเหน

กอนเมฆตดตามไปดวยตลอด ท�าใหสามารถดงขอมลของ

ตวเองทเกบไวบนกอนเมฆลงมาใชงานไดทกททกเวลา

22

ค�าถามทตามมาคอการเกบขอมลในลกษณะดงกลาว ทงทเปนอเมลและไฟล มความปลอดภยแคไหน ในประเดนตางๆ เชน

� ความเชอถอไดของขอมล วาจะไมมการเสยหาย สญหาย ซงนาจะอยในระดบด เพราะระบบของผใหบรการแตละรายมกมการ กระจายขอมลไปเกบซ�าซอนกนหลายท มการท�าส�าเนาส�ารองอยางรดกม หากระบบมปญหากอาจเพยงเขาถงไมไดชวคราว แตสามารถแกไขใหกลบมาเปนปกตไดในเวลาไมนาน

� ความเปนสวนตว ขอนตองอาศยความเชอใจวาผใหบรการจะไมถอโอกาสเขามาดขอมลในอเมลหรอไฟลของผใช (บางราย เชน Google บอกไวกอนวาจะใชโปรแกรมอตโนมตอานอเมลของลกคาเพอไปดงโฆษณาทเกยวของกบเนอหาในอเมลมาแสดง แตรบรองวาจะไมมการใหคนจรงเปดอาน เพอคมครองความเปนสวนตวของผใช)

� ความปลอดภย หากเปนขอมลทมความส�าคญ หรอเปนความลบ ของหนวยงานหรอองคกร บรษท หรอหนวยงานราชการเหลานน อาจวางนโยบายใหใชอเมลขององคกรเองแทนทจะยอมเสยงกบบรการฟร (แตกมกมปญหาในการบรหารจดการในเชงเทคนค ทไมสามารถท�าไดดหรอคมคาการลงทนเทากบมออาชพทใหบรการคนทงโลกได) หรอหากเปนขอมลสวนตว ความลบ ภาพหลด ฯลฯ กตองระวงวาอาจถกขโมยขอมลออกไปจากบรการ Cloud ได ดงเชนทเคยเกดกรณภาพเปลอยของดาราดงถกขโมยจากทเกบบน Cloud มาแลว


23

2CHAPTER

ดวยความสามารถของสมารทโฟนและแทบเลต ทสามารถรองรบการใชงานของผใชไดหลากหลาย ไมวาจะดหนง, ฟงเพลง, เลนเกม, ถายหรอแตงภาพ, จดบนทก, คดเลข, แชท LINE, เขา Facebook, อานเวบ, คนหาขอมลใน Google, รบสงอเมล หรอจะลงแอพตางๆ เพมเพอใชงานไดสารพดรปแบบ ท�าใหเกดสงคมกมหนาไปทวโลก ดวยลกษณะการใชงานทแตละคนตางกมหนากมตา “จม” หนาจอมอถอหรอแทบเลตกนอยางเอาเปนเอาตาย และถาใครใช “เนตซม” ดวยละก ไมวาจะอยทไหน กเขาใชอนเทอรเนตไดตลอดเวลา ในบทนเราจะมาเขาใจกลไกการใชอนเทอรเนตผานอปกรณเหลาน และขอควรระวงตางๆ

การใชอนเทอรเนต ผานสมารทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย

Internet

Wi-Fi ใชฟรหรอเหมาจายรายเดอน ไมจ�ำกดปรมำณขอมล

4G/3G มคำใชจำย จ�ำกดปรมำณขอมล

ใชอนเทอรเนตผาน “เนตซม” ตางกบ Wi-Fi อยางไร

การใชงานบางอยางในสมารทโฟนและแทบเลตจะตองเชอมตออนเทอรเนตขณะใชงานดวย ไมวาจะเปนการด YouTube, เลนเกมออนไลน, ทองเวบ, คนหาขอมล, เลน LINE, เขาใช Facebook, รบสงอเมล หรออนๆ ซงการเชอมตออนเทอรเนตจากมอถอหรอแทบเลตกจะท�าได 2 วธคอ

� ตอผานผใหบรการบนมอถอ หรอเรยกวา “เนตซม” ใชไดทกทเหมอนโทรศพทมอถอ โดยเสยคาบรการตามแพกเกจ ซงความเรวในการใชงานจะมหลายระดบ ตงแต GPRS/EDGE/3G/4G (LTE) ตามล�าดบ จากความเรวต�าสด (GPRS : 40 kbps) ไปยงสงสด (4G : 100 Mbps-1024 Mbps) ซง 4G น ปจจบน (2014) จะใชไดเฉพาะในบางพนทเทานน

� ตอผาน Wi-Fi เชน ตามบาน สถานศกษา แหลงชมชน ทท�างาน บางทกใหเขาใชงานไดฟร (อาจตองใสรหสผานหรอลงทะเบยนกอนเขาใชงาน) หรออาจเปน Wi-Fi จากการแชรจากอปกรณหนงทใชเนตซมไปยงอปกรณอนๆ อกทกได ซงความเรวของ Wi-Fi จะแตกตางกนไป

2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย

25

ความเรวเนตซมกบขอมลแบบตางๆ

สมยกอนเนตซมมแตระบบ 2G/Edge เรวแคประมาณ 0.3 เมกะบต ตอวนาท (Mbps) จะเปดเวบ เชคเมลทกรอกนนาน โหลดรป อพไฟล ยงไมตองพดถงตอนนเรามเนตซมแบบ 3G เรวขนเปนประมาณ 3 เมกะบตตอวนาท (Mbps) เรวกวาเดม 10 เทาเขาเวบ สงอเมล แชรรป เชคสเตตส Facebook ไดเหมอนเนตบาน ดหนงกพอได ถายวดโอแลวแชรกพอไหว ตอไปเราเรมจะมเนตซมแบบ 4G เรวขนอกเปน 10 เมกะบตตอวนาท (Mbps) หรอกวานน เรวกวา 3G อกอยางนอย 3 เทา ถายวดโอแลวอพโหลดไดสบาย ดหนงยงลนไหล

แตเราอาจจะลมไปวา ขอมลแตละแบบนนมนมขนาดผดกนมากมายนบรอยเทา เชนตวอยางตอไปน

ฉนรกเธอ

¢ŒÍ¤ÇÒÁ

เครอขายเนตซม

¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º


ขอมลจบๆ

ชกจะเยอะ

ตรมเลยทงภาพทงเสยง

มาตอเนองตองสงใหทนดวย

ÀÒ¾

àÊÕÂ§

ÇÔ´ÕâÍ

p หนงภำพแทนไดพนค�ำ แตกตองสงขอมลเพมพนเทำ ยงถำเปนเสยงหรอวดโอยงตองสงใหทนตำมเวลำดวย

26


¢ŒÍ¤ÇÒÁ


¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º






ÀÒ¾

àÊÕÂ§

ÇÔ´ÕâÍ

� ขอมลทเปนภาพ โดยเฉพาะภาพถาย (Photo) นนมขนาดใหญมาก ภาษตโบราณบอกวา “หนงภาพแทนไดพนค�า” แตขอมลของภาพถายโดยทวไปนน ถงแมจะมการบบขอมลใหเลกลงแลวกตาม ขอมลภาพกยงอาจใหญกวาขอความเปนพนเทา (หรอบางทกเปนหมนหรอแสนเทา) ดวยเชนกน ดงนนการสงภาพผานระบบ 3G กเลยไมไดรสกวาเรวมากนก

� ขอมลทเปนขอความ หรอตวหนงสอลวนๆ (Text) เปนอะไรทเบาสบาย รบสงงายทสด การสงขอความผานอเมล LINE หรอแอพอนๆ บนมอถอถงใชเวลานอยมาก สงปบถงปบทนใจ

� ขอมลทเปนเสยง เสยงมขนาดพอๆ กบขอมลภาพ แตถาเปนการสงเสยงคยโตตอบกน เชน แอพทโทรฟรผานเนต ไมวาจะเปน LINE, Skype, FaceTime หรออนๆ จะมเงอนไขเพมตรงทตองสงขอมลใหทนเวลา ไมงนเสยงจะเพยนหรอขาดๆ หายๆ


¢ŒÍ¤ÇÒÁ


¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º






ÀÒ¾

àÊÕÂ§

ÇÔ´ÕâÍ


¢ŒÍ¤ÇÒÁ


¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º






ÀÒ¾

àÊÕÂ§

ÇÔ´ÕâÍภาษาเทคนค ขนำดประมำณ 100 หรอ 1,000 กโลไบต คอ 1 เมกะไบต

...

ภาษาเทคนค ขนำดไมถง 1 กโลไบต...

ภาษาเทคนค เสยงในคณภำพระดบท “พอฟงได” จะมขนำดขอมลทสงประมำณ 50 กโลไบตตอวนำท ทตองม “ตอวนำท” ดวยแปลวำตองสงใหทนใน 1 วนำทดวย ไมงนเสยงพดจะยดยำนและเพยน ยงถำเปนเสยงเพลงทจะฟงใหเพรำะหรอเปนเสยงระบบสเตอรโอ แยกซำย-ขวำ อำจตองเพมขอมลทรบสงขนไปถง 100 -200 กโลไบตตอวนำท

...


27

ถงกชาง..·‹Íá»ˆ» 2G/Edge

0.3 Mbps

3 Mbps

3G

10 Mbps

4G

ชลๆ·‹ÍàÁ¹

ÍØâÁ§¤ŠÊ‹§¹Óชวยดวย

ดงนนกอนจะบนวา “เนตชา” ใหดวาเราก�าลงรบหรอสงขอมลอะไรอยเสยกอน ถาใชงานแคจบๆ ไมไดดหนงฟงเพลงหรอสงรปใหญๆ ใหใครเลย คอยบนดงๆ ออกมา ;-)

� ขอมลทเปนภาพเคลอนไหว (วดโอ) วดโอทเราดทวไปนนถาจะไมใหกระตกจะตองประกอบดวยภาพยอยๆ ประมาณ 20-30 ภาพตอวนาท ซงเวลาสงจะตองบบขอมลอยางมากและยอมใหภาพไมคมชดเทาภาพนง (จะเหนไดวาภาพทถายดวยการจบหนาจอวดโอจะเบลอกวาภาพถายจรงๆ) แถมยงตองมเสยงดวย ดงนนวดโอจงกนก�าลงของเครองและเครอขายมากกวาภาพนงไปอก 20-30 เทา

ภาษาเทคนค วดโอในคณภำพระดบท “ดด” ทงภำพและเสยงรวมกนจะมขนำดประมำณ 1,000 กโลไบต หรอ 1 เมกะไบตตอวนำทขนไป

...


¢ŒÍ¤ÇÒÁ


¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º






ÀÒ¾

àÊÕÂ§

ÇÔ´ÕâÍ

p เครอขำยเนตซมควำมเรวสง กเหมอนทอน�ำทมขนำดใหญ น�ำ (ขอมล) กไหลผำนไดเรวกวำทอเลก)

28

ใชเนตซมอยางไรไมใหหมดโควตา

จากหวขอกอน เราไดเหนปรมาณขอมลทตองรบสงส�าหรบขอมลแตละประเภทแลว ซงจะท�าใหเราเขาใจไดวาท�าไมถงตองมโควตาทจ�ากดการใชงานในแตละเดอนขนมา เพราะ

� บางคนใชเนตนอย รบสงขอความเปนหลก มรปภาพบาง เชนอเมล แอพพวก Social เชน Facebook, LINE

� บางคนใชเนตเยอะ ดหนงฟงเพลงบอยๆ ด YouTube ฟงวทยออนไลน ฯลฯ ซงรบสงขอมลมากกวาพวกแรกเปนสบเทารอยเทา

เพราะคนทใชเยอะจะเปนภาระหรอโหลดระบบเครอขายมาก ท�าใหคนทใชนอยพลอยใชไมออกไปดวย

ระบบโควตาหรอ FAIR USE POLICY (FUP) จงเกดขน เพอ “จ�ากดคนทใชเนตมาก ไมใหมากเกนไปจนไปรบกวนผใชอนๆ” เพราะอยาลมวานอกจากเนตผานซมแลว อปกรณทกเครองไมวาจะเปนสมารทโฟนหรอแทบเลตยงสามารถเลยงไปใชเนตบาน ทท�างาน ทโรงเรยน หรอ Wi-Fi ตามทตางๆ ได ไมจ�าเปนตองเอางานหนกๆ มาโหลดเครอขายของเนตซมถาขณะนนอยประจ�าท ไมไดอยระหวางเดนทางไปมา และ Wi-Fi นกมกจะเรวกวาเนตซมหลายเทา นอกจากน ทง Wi-Fi และเนตบานยงไมมโควตาจ�ากดวารบสงขอมลได แคไหนอกดวย

... แตสองคนนจำยคำบรกำรรำยเดอนเทำกน ซงไมแฟร !?!


29

วธการของระบบโควตานกคอ จ�ากดปรมาณขอมลทรบสงวา เดอนหนงๆ จะใชไดตามความเรวเตมทของแพกเกจทซอนนไมเกนเทาไหร เชน ก�าหนดโควตาไว 2 กกะไบต (ประมาณ 2,000 เมกะไบต คดงายๆ วาเทยบเทาการถายรปจากกลองมอถอแลวสงตอประมาณสองพนรป หรอดหนงทความละเอยดระดบ DVD ไดประมาณสามสชวโมง) กแปลวา ถายงรบสงขอมลไมเกนทก�าหนดจะไดความเรวเตมท แตถารบสงเกนนนไมใชวาเนตตดเลย แตจะถกจ�ากดสทธการใชทเกนโควตา โดยลดความเรวลงเหลอเทาระบบ 2G หรอ Edge ทชากวากนเปนสบเทาแทน ทนเดอนถดๆ ไปกจะตองวางแผนการใชเนตอยางเหมาะสมกวาน รวมทงท�าใหเหลอทหรอเวลาวางของเครอขายใหคนอนใชบางดวย

เสรจตละ

ยงไมถง

ปรด! หมดโควตาแลวไปทอเลกโนนเลย!

โควตา

ฟว...

หะ!

นาย ก.

¹ÒÂ ¡. ãªŒÁÒ¡

¹ÒÂ ¡. ãªŒÁÒ¡

¹ÒÂ ¢. ãªŒ¹ŒÍÂ

¹ÒÂ ¢. ãªŒ¹ŒÍÂ

2 GB

โควตา

นาย ก.2 GB

ภาษาเทคนค เชน ปกตใช 3G กอำจไดควำมเรว 2-3 หรอ 4 เมกะบตตอวนำท พอตดโควตำกจะลดลงสบเทำคอเหลอ 0.3 เมกะบตตอวนำทเทำนน

...

p ระบบโควตำหรอ Fair Use Policy (FUP) เพอใหคนทใชมำกและใชนอยสำมำรถใชงำนรวมกนไดอยำงเปนธรรมเทำเทยมกน เพรำะจำยเทำกน

30

ตอเนตแบบไหน เมอไหรด

ถาไมไดใชเนตซมกจะใชอนเทอรเนตไดเมอบรเวณนนม Wi-Fi ใหเขาใชงานเทานน ซงสวนใหญกมกจะลอคไวจะตองใสรหสผานกอนเขาใช เมอเปดใช Wi-Fi สมารทโฟนหรอแทบเลตกจะตรวจหาสญญาณในบรเวณนนแลวเชอมตอใหเขาไปใชไดทนท (ครงแรกอาจตองใสรหสผานกอน ซงเจาของระบบ Wi-Fi มกมปายบอกไว เชน ในรานกาแฟ) ถาเปน Wi-Fi ทไมตองใสรหสผานใหระวงอาจเปน Wi-Fi ทมจฉาชพเปดไวลอเหยอเพอการดกจบขอมล (ดหนา 187)

หลงจากทเขาใชในครงแรกไดแลว ครงตอไปถาเปดใช Wi-Fi ในอปกรณไวกจะเขาใช Wi-Fi ทเคยใชงานนนใหอตโนมต แมวาคณจะใช “เนตซม” อยแลวกตาม เพอลดปรมาณการใชอนเทอรเนตจาก “เนตซม” ทจ�ากดปรมาณขอมลทใชไดในแตละเดอน นอกจากนการใช Wi-Fi แทนยงประหยดแบตกวาอกดวย

เมออยในทๆไมม Wi-Fi ใหใชงาน อปกรณจะสลบไปใชเนตซมโดยอตโนมต (ตองเปดใชงานค�าสง Cellular Data ของอปกรณนนๆ เอาไวดวย) หรอถาคณไมตองการใชบรการเนตผานผใหบรการมอถอกควรไปปดการใชงาน Cellular Data เพอปองกนการใชเนตอตโนมตโดยทเราไมรตว (บางแอพหรอ service ในโทรศพทจะใชงานอนเทอรเนตอยเบองหลง -ดหนา 34) ซงถาเปนกรณทไมไดสมคร แพกเกจเนตของผใหบรการไวกจะเสยคาบรการในอตราทแพงกวาปกต

... ม Wi-Fi กใชกอน ประหยดเนตซมไว ออกนอกสถำนทคอยใช


31

4G/3G

เปด-ปดเนตบนอปกรณไดอยางไร

ถาใชเนตซมแพกเกจแบบจ�ากดชวโมงหรอปรมาณขอมล กจ�าเปนจะตองคอยเปด-ปดการท�างานของอนเทอรเนตเองเพอปองกนไมใหอปกรณเรยกใชอนเทอรเนตโดยทคณไมรตว โดยวธเปด-ปดเนตในอปกรณจะท�าไดดงน

iOS ไปท การตงคา4เซลลลาร (Settings4Cellular) ใหแตะปมเปดใชงานท ขอมลเซลลลาร (Cellular Data) เพอเชอมตอเนตผานเครอขาย จะแสดงสญลกษณ เชน E, 3G หรอ 4G บนแถบสถานะดวย จากนนใหแตะปมเปดใชงานท เปดใช 4G (Enable 4G) หรอ เปดใช 3G (Enable 3G) (แลวแตเครองทใชงานวารองรบ 4G หรอไม) เพอเชอมตอเนตผาน 4G/3G จะแสดงสญลกษณ 4G/3G บนแถบสถานะ

� เมอตองการปดการเชอมตอเนตซม ใหแตะปมปดใชงาน ขอมลเซลลลาร (Cellular Data) ตามรปขวา สญลกษณ E หรอ 4G/3G กจะหายไป

สญลกษณเชอมตอเครอขำย 4G/3G

เมอปดกำรเชอมตอ สญลกษณก จะหำยไป และไมสำมำรถใชเนตได

iOS

32

Android แตะไอคอน การตงคา4เครอขาย เพมเตม4เครอขายมอถอ (Settings4More networks4Mobile networks) แลว เลอก ขอมลมอถอ (Mobile data)

หรออกวธหนงใหแตะทแถบสถานะดานบนแลวลากลงลาง จากนนแตะปม ขอมลมอถอ (Mobile data) ใหเปนสเขยวเพอเปดการตออนเทอรเนตผาน 4G/3G/EDGE/GPRS

ทแถบสถานะจะเหนสญลกษณ เชอมตออนเทอรเนตความเรวสงดวย 3G หรอ เชอมตอแบบ HSPDA (3.5 Mbps) และ H+ คอ HSPDA+ (7 Mbps) หรอ เชอมตอดวย EDGE และลกศร จะเปลยนสตามการท�างานขณะทรบสงขอมล

Android


33

เมอตองการปดการเชอมตอ ใหยกเลกท ขอมลมอถอ (Mobile data)

หรอแตะทแถบสถานะดานบนแลวลากลงลาง จากนนแตะปม ขอมลมอถอ (Mobile data) ใหเปนสเทา

iOS

ใชเนตตลอดเวลาแมไมไดใชงานเครอง

อปกรณทใชระบบปฏบตการ iOS และ Android นนจะมแอพและบรการของระบบทท�างานอยตลอดเวลาแมวาคณจะปดหนาจอไว ซงบางเวลากอาจตองการเชอมตอกบอนเทอรเนตเพอท�างานบางอยาง โดยจะท�างานอยเบองหลง ตลอดเวลาถงแมวาจะไมไดเปดใชแอพ เชน การอพเดทแอพอตโนมต, การแจงเตอน ตางๆ (notification), ดงอเมลใหม เปนตน ถาอปกรณนนตออนเทอรเนต แอพและบรการตางๆ กจะรบสงขอมลจากอนเทอรเนตอยตลอด เพอใหคณไมพลาดขอมลส�าคญ ซงการท�างานตลอดเวลานอาจท�าใหเปลองแบตเตอรและเปลองเนต ซงคณสามารถปดการท�างานนไดทงใน iOS และ Android ดงน

iOS เปนการอนญาตใหแอพตางๆ ทท�างานอยเบองหลงสามารถดงขอมลมาอพเดทไดตลอดเวลาทเชอมตอ Wi-Fi หรอ 4G/3G รวมถงการดงขอมลแสดงพกดต�าแหนงทอย โดยเลอกปดบางแอพทไมจ�าเปนได ซงจะชวยประหยดแบตเตอรและท�าใหเครองหนวงนอยลงไดดวย โดยไปท การตงคา4ทวไป4ดงขอมลใหมอยเบองหลง (Settings4General4Background App Refresh)

เปดใหแอพทเลอกดงขอมลผำนอนเทอรเนตได หรอปดไมใหแอพทท�ำงำนเบองหลงใดๆ ดงขอมลผำนอนเทอรเนตได

เปด/ปดกำรดงขอมลผำนอนเทอรเนตในขณะทท�ำงำนอยเบองหลงของแตละแอพ

34

Android

Android สามารถตงคาการใชอนเทอรเนตอยเบองหลงได โดยใหท�างานเฉพาะตอนทเชอมตอแบบ Wi-Fi เทานน เพอประหยดปรมาณการใชแพกเกจ อนเทอรเนตในมอถอ

แตะไอคอน การตงคา4การใชขอมล (Settings4Data usage) เลอนหนาจอลงไปดานลางแลวแตะเลอกแอพทตองการปดการใชอนเทอรเนต Mobile ขณะท�างานอยเบองหลง แตะ เลอก จ�ากดขอมล พนหลง (Restrict background data) แลวแตะ ตกลง (OK)


35

iOS

เชคไดวาใชเนตไปมากแคไหนแลว

เมอเปดอนเทอรเนตบนมอถอ คณสามารถตงคาการเชอมตออนเทอรเนตผานเครอขายผใหบรการเพมเตมไดอก รวมทงเชคไดวาใชเนตไปมากแคไหนแลว ดงน

ดเวลำทงหมดทใชสนทนำไป

ดปรมำณกำรรบสงขอมล ส�ำหรบใชตรวจสอบปรมำณกำรใชเนต กรณทไมไดใชแพกเกจ Unlimited

เปด/ปดแอพทจะยอมใหใชอนเทอรเนตจำกเครอขำยมอถอได ถำปดไวแอพนนจะใชอนเทอรเนตจำก Wi-Fi อยำงเดยว

แสดงปรมำณกำรใชอนเทอรเนตของแอพและบรกำรตำงๆ แตะปมเปดปดกำรใชอนเทอรเนตของแตละแอพและบรกำรได

ดปรมำณขอมลทใชโดยบรกำรของระบบ

รเซตกำรนบปรมำณขอมลใหม

36

Android

Android แตะไอคอน การตงคา4การใชขอมล (Settings4

Data usage) แลวแตะ ขอมลมอถอ (Mobile data) และแตะ ตงคาขดจ�ากดขอมลมอถอ (Set mobile data limit) จะแสดงกราฟปรมาณการใชขอมล 4G/3G/EDGE/GPRS ดงรป

เลอกเพอเปดใชอนเทอรเนตในเนตซม

จ�ำกดปรมำณกำรใชอนเทอรเนตในเนตซม

ก�ำหนดระดบกำรใชงำนสงสด

ก�ำหนดระดบกำรแจงเตอน

แตะแลวลำกเพอดชวงเวลำอน

แสดงวนทของแถบสฟำ

ปรมำณทใชระหวำงวนทตงไว

แถบสฟำคอปรมำณกำรใช อนเทอรเนตผำนเนตซม


37

Android

จ�ากดปรมาณการใชอนเทอรเนตในเนตซม

ใน Android จะสามารถจ�ากดปรมาณการใชอนเทอรเนตในเนตซมได โดยจะแจงเตอนเมอใชอนเทอรเนตจนใกลถงปรมาณทตงไว โดยจะมวธจ�ากดปรมาณการใชอนเทอรเนตในเนตซมดงน

1 แตะ เลอก ตงคาขดจ�ากดขอมลมอถอ (Set mobile data limit) แสดงขอความการก�าหนดขอบเขตการใชขอมล แลวแตะ ตกลง (OK)

2 ตงวนทระหวางรอบบลใหแตะท รอบการใชขอมล (Data usage cycle) เลอกวนทเรมรอบบลของแตละเดอน

3 แตะ แลวลากก�าหนดระดบการใชงานสงสด เชน 2 GB

4 แตะ แลวลากก�าหนดระดบการแจงเตอนลวงหนากอนถงก�าหนด เชน 1.5 GB เปนตน

1

2

3

4

38

iOS

ปดสญญาณวทยเวลาขนเครองบน

iOS แตะ การตงคา (Settings) แตะปมเปดใชงานท โหมดเครองบน (Airplane Mode) หรอแตะขอบจอดานลางแลวแตะลากขนเพอเปด Control Center ขนมา แลวแตะ เปดใชโหมดเครองบน หรอแตะซ�าเพอปดโหมดเครองบนเมอลงจากเครองแลว

iOS และ Android มโหมดการใชงานทเรยกวา Airplane Mode (โหมดเครองบนใน iOS หรอโหมดการบนใน Android) ซงจะปดระบบสงสญญาณวทยทงหมด ไมวาจะเปนสญญาณโทรศพท, Wi-Fi และ Bluetooth เพอหลกเลยง การไปรบกวนระบบสอสารของเครองบน รวมทงเครองมอทางการแพทยใน โรงพยาบาลดวย แตเรายงสามารถใชงานเพอดหนง ฟงเพลง หรอการใชงานอนๆ ทไมเกยวของกบการสงสญญาณวทยไดบนเครองบนและในโรงพยาบาลโดยทไมตองปดเครอง


39

Android

วธท 1 กดปม Power คางไว จนปรากฏค�าสง ขนมา แตะ โหมดการบน (Airplane mode) แลวแตะ ตกลง (OK) กจะเขาสโหมดการบน โดยจะแสดงสญลกษณ บนแถบสถานะ

Android จะเปด-ปดโหมดการบนไดหลายวธดงน

วธท 2 แตะลากแถบสถานะทขอบจอดานบนลงมา แตะ แลวแตะท โหมดการบน (Airplane mode)จะมสถานะเปนสเขยว (เปด) หากตองการยกเลกโหมดนใหแตะซ�าอกครงเปนสเทา (ปด)

วธท 3 ไปท การตงคา (Settings) แตะ โหมดการบน (Airplane mode) จากนนแตะเปดใชงาน ท โหมดการบน (Airplane mode) แลวแตะ ตกลง (OK)

กลบไปใชโหมดปกต ใหปดการท�างานท การตงคา (Settings) หรอกดปม Power คางไว แตะ โหมดการบน (Airplane mode) แลวแตะ ปด (OFF) หรอปดในหนา Lock screen โดยแตะปม ปด (OFF) แลวแตะ ตกลง (OK)

40

iOS

น�ามอถอไปใชในตางประเทศไดอยางไร?

เวลาน�ามอถอตดตวเดนทางไปตางประเทศจะมการเชอมตอเนตผานผใหบรการของประเทศนนๆ ทเรยกวา Data Roaming ซงปกตคดคาบรการแพงมหาโหด ดงนนจงควรปดการใชงาน Data Roaming นเอาไว (ถาเผลอเปดทงไวแลวเกดกรณทเขาใชอนเทอรเนตโดยไมไดตงใจอาจท�าใหเสยคาบรการหลกหมน แสน หรอลานบาทได!) แตถาคณตองการใชเนตทตางประเทศดวยกสามารถแจงเปดใชบรการ Data Roaming ผานคายมอถอของไทยไวกอนได ซงจะมราคาถกกวามาก แนะน�าใหสมครแพกเกจ Data Roaming แบบไมจ�ากดหรอ Unlimit ของผใหบรการเดมทใชอย ซงจะเสยแตคาบรการรายวนตามราคาแพกเกจทใชประมาณวนละ 3-4 รอยบาทเทานน

ใชอนเทอรเนตในตางประเทศดวยอปกรณ iOS

เปดใช Data Roaming

เมอสมครแพกเกจกบผใหบรการไวแลว ตอนเปดใชใหไปท การตงคา4เซลลลาร (Settings4

Cellular) เปดใชงานท ขอมลเซลลลาร (Cellular Data) และ ดาตาโรมมง (Data Roaming)

หลงจากเปดใช Data Roaming แลว ใหเขาไปเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนๆ (ระวง!! ตองเลอกใหตรงกบทผใหบรการแจงไวดวย ถาเลอกผดอาจเสยคาบรการมหาศาลได) ใหไปท การตงคา 4ผใหบรการ (Settings4Carrier) ปดใชงานท อตโนมต (Automatic) จากนนเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนดวยตวเอง อยาลมปลอยเปนอตโนมตเดดขาด! (ดวธในหวขอถดไป)

ปด Data Roaming เมอไมใชงานแลวให

แตะปมปดท ดาตาโรมมง (Data Roaming)


41

Android

ใชอนเทอรเนตในตางประเทศดวยอปกรณ Android

เปดใช Data Roaming

1 ไปท การตงคา4เครอขาย เพมเตม4เครอขายมอถอ (Settings4More networks 4Mobile networks)

2 แตะ เลอกทง ขอมลมอถอ (Mobile data) และ โรมมงขอมล (Data roaming) (ถาไมไดซอแพกเกจ Data roaming ใหยกเลกทงสองขอ!)

3 แจงเตอนวาการโรมมงจะเสย คาใชจายเพมจากปกต ใหแตะปม ตกลง (OK)

4 แตะ ผใหบรการเครอขาย (Network operators) จะคนหารายชอสกครใหญๆ แลวเลอกชอ Operator ใหตรงกบแพกเกจทซอไว (หามเลอกผด) และหามเลอก เลอกโดยอตโนมต (Select automatically) เดดขาด (ดหนาถดไป)ปด Data Roaming

เมอไมใชงานแลวใหยกเลกการท�างานท โรมมงขอมล (Data roaming)

2

4 3

42

iOS

ระวงการเลอกผใหบรการในตางประเทศ

เมอเดนทางตางประเทศและเปดเครองไว ถาเปดการเลอกเครอขายอตโนมตเอาไว อปกรณจะคนหาแลวเลอกเครอขายทดทสดในขณะนนใหทนท และเมอคณอยในบรเวณทมสญญาณออน โทรศพทมอถอกจะเลอกเครอขายใหมทสญญาณแรงกวาใหโดยอตโนมต ซงอาจไมตรงกบเครอขายทอยในแพกเกจใชงาน ท�าใหเสยคาบรการแพงกวาปกต คณจงตองปดการคนหาและเลอกเครอขายอตโนมต แลวเลอกเครอขายตามเงอนไขของแพกเกจดวยตนเอง ซงในเครอง iOS กบ Android จะมขนตอนการเลอกผใหบรการดงน

iOS การเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนๆ ตองเลอกใหตรงกบท ผใหบรการแจงไวดวย ใหไปท การตงคา4ผใหบรการ (Settings4Carrier) ปดใชงานท อตโนมต (Automatic) จากนนเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนดวยตวเอง อยาลมปดเดดขาด!

ปดตวเลอก อตโนมต

เลอกเครอขำยใหตรงกบทผใหบรกำรแจง

Softbank

Docomo


43

Android

หลงจากเปด Data Roaming โดยไปท การตงคา4เครอขายเพมเตม4

เครอขายมอถอ (Settings4More networks4Mobile networks) แลว ใหเแตะ ผใหบรการเครอขาย (Network operators) จะคนหารายชอสกครใหญๆ แลวเลอกชอผใหบรการใหตรงกบแพกเกจทซอไว หามเลอกผดและหามเลอก เลอกโดยอตโนมต (Select automatically) เดดขาด

ปดตวเลอก เลอกโดยอตโนมต

เลอกเครอขำยใหตรงกบทผใหบรกำรแจง

� หากไมไดเปดใชแพกเกจ Data Roaming ไปจากเมองไทย คณอาจซอซมการดทตางประเทศใชชวคราว ซงอาจจ�ากดจ�านวนนาทในการโทรตางประเทศ โทรในประเทศนนๆ และอาจรวมหรอไมรวมบรการรบสงขอมลกได (บางประเทศตองสมครเพมและเตมเงนเขาไปเอง ขนกบ ซมนนๆ วามเงอนไขอยางไร) ตองตรวจสอบจากผใหบรการของซม นนๆ อกท

� ในกรณทตองการความเรวระดบ 4G การเปด Data Roaming บางประเทศมกไมรองรบ อาจตองไปซอซมของประเทศนนๆ หรอเชาอปกรณ Wi-Fi Router รนทรองรบ 4G ในประเทศนนๆ แทน

Softbank

Docomo

44

ปดเนตกอนไปตางประเทศแบบใชไดทกเครอง

หลายคนทน�าโทรศพทไป ใชงานในตางประเทศแมไมไดใชเนตแตไมไดไปปด กลบมากมการเรยกเกบคาบรการ (เนองจากมแอพทท�างานอยเบองหลงอาจใชเนตโดยทคณไมรตว) บางคนเปดแพกเกจใชเนตในตางประเทศแลวแตเลอกผใหบรการผดราย กอาจโดนเรยกเกบคาบรการมหาศาลได ถาไมมนใจหรอไมตองใชกแนะน�าใหสงปดเองเสมอ

นอกจากนแมวาไปแคบรเวณเขตชายแดนของไทยกอาจมการสลบไปใชเครอขายของประเทศเพอนบานโดยอตโนมตได ดวยเหตนท�าใหมการรองเรยนจากผใชบรการหลายราย ทาง กสทช. จงไดก�าหนดหมายเลข *106# แลวกดโทรออก ใหผใชสามารถปดการใชเนตบนมอถอผานผใหบรการในตางประเทศไดทง AIS, DTAC และ TRUE ไดโดยไมเสยคาใชจาย ซงจะสงขอความยนยนการปดบรการและวธเปดใชเมอกลบมาถงไทยใหทราบดวย

หรออกวธหนง ใหปดเนต Data Roaming ทผใหบรการโดยตรง ปองกนการใชเนตในตางประเทศโดยไมตงใจ โดยโทรแจง call center ของแตละคาย หรอกดรหสดงน

DTAC : ปด *124*3# เปด *124*4#

AIS : ปด *129*1# เปด *129*2# ตรวจสอบ *129#

TRUE : ปด/เปด *9399 หรอ 1331

... กด *106# แลวกดโทรออก


45

3CHAPTER

ปจจบนเปนเรองสะดวกสบายทจะช�าระเงน โอน ซอของ ผานอนเทอรเนต สามารถท�าไดโดยไมตองออกจากบานไปทธนาคารหรอต ATM เพยงแคตองกรอกขอมลทางการเงนตางๆ หรอลอกอนดวยชอและรหสผานทสมครใชงาน Internet Banking กบแตละธนาคารเอาไวเพอเขาไปท�าธรกรรม ซงกเคยมกรณหนาเวบปลอม หลอกใหกรอกชอและรหสผานแลวขโมยไป ใชงาน จงควรใชความระมดระวงและตองสงเกตความผดปกตบนหนาเวบอยเสมอกอนทจะกรอกขอมลสวนตวใดๆ

การโพสตขอมลสวนตววาตอนนอยทไหน ก�าลงท�าอะไร อยกบใคร ฯลฯ บน Social Network ตางๆ นน อยาลมวาถงอยางไรเวบออนไลนเหลานกไมใชพนทสวนตว อาจเปนการเปดชองใหมจฉาชพหรอผประสงครายเขามาหาประโยชนจากขอมลทคณเปนผ ปาวประกาศบอกผคนทงโลกไดเปนอยางด กอนโพสตอะไรกควรคดใหมากๆ เพอปองกนอนตรายทอาจเกดขนได

ระวงอนตราย เรองขอมลสวนตว

ขอมลสวนตวควรเปนความลบ

การกรอกขอมลสวนตว ไมวาจะเปน รปภาพ ภาพถายบตรประชาชน เลขประจ�าตวประชาชน วนเดอนปเกด หมายเลขโทรศพท ทอย เลขทบญช เลขบตรเครดต หรออนๆ ในเวบใหบรการดานตางๆ และสอสงคมออนไลน เชน Facebook, Twitter จะตองใชความระมดระวงเปนอยางมาก เวบนนจะตองมความนาเชอถอวาจะไมน�าขอมลของคณไปเปดเผย หรอน�าไปใชในทางทไมเหมาะสม ถาไมแนใจอาจลองคนหาขอมลของเวบนนจาก Google วามความเสยงหรอมชอเสยงเสยๆ หายๆ เกยวกบการน�าขอมลผใชไปเปดเผยหรอไม เพอปองกนไมใหมปญหาในภายหลง

นอกจากนการถายภาพเอกสารส�าคญตางๆ อยางเชน บตรประชาชน บตรเครดต หรอภาพสวนตวลบเฉพาะอนๆ รวมถงการจดชอผใชและรหสผานส�าหรบเขาใชบรการตางๆ ไวในเครองกอาจเปนอนตราย ถาเครองหายหรอวางทงไวไมไดใสรหสลอค ใครๆ กสามารถเปดดแลวขโมยรปนนไปไดเลย นอกจากน ถามการเปดใหอพโหลดรปภาพไปเกบไวบนบรการ Cloud ทงระบบ iOS ของ Apple และระบบ Android ของ Google หรอแมแต Facebook ถาเปดใหอพโหลดรปอตโนมตไวกจะแชรไปยงอปกรณตางๆ ทลอกอนดวย

แอคเคาทเดยวกนนนไวไดดวยโดยอตโนมต ซงบางทเราอาจจ�าไมไดวาเคยไปใชเครองไหนคางไวบาง ลอกอนแลวไดลอกเอาท

ออกมาหรอยง จงควรระวงไวใหมาก

3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว

47

ซอนขอมลในเครอง

ใน iOS และ Android จะมแอพทชวยซอนขอมลลบของคณไมใหใครเหนไดถาไมรรหสผาน เชน ใน iOS จะมแอพ Fake Calculator หรอ Private Calculator เมอเปดเขาใชแอพกจะมหนาตาและท�างานเหมอนกบเครองคดเลขทวไป แตเมอใสตวเลขตรงกบรหสผานกจะเขาใชแอพในโหมดลบได โดยจะซอนไดทงรปภาพ, คลปวดโอ, รายชอ Contact, ขอความ, รหสผาน, ไฟลตางๆ บางแอพยงสามารถใชเปดเวบดวยบคมารคลบทไมอยากใหใครเหนไดดวย

ส�าหรบ Android ของเครอง Samsung จะม โหมดส วนตว (Private mode) ส�าหรบเกบขอมลลบอยแลว โดยใหมาพรอมกบระบบปฏบตการเวอรชน 4.4.2 แตถาใช Android รนอนกสามารถหาแอพชวยซอนขอมลอนๆ มาใชงานได เชน แอพ Hide It Pro ซงจะท�าตวเปนแอพ Audio Manager ใชดหนงฟงเพลงบงหนา เบองหลงจะชวยซอนไฟลลบ ทงรปภาพ วดโอ ขอความ ไอคอนแอพ และอนๆ โดยจะตองแตะคางทชอ Audio Manager เพอเขาใชโหมดลบ

48

Android

iOS

ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว

ใน iOS จะม iCloud ซงเปนบรการซงคขอมลตางๆ ไปเกบไวบน Cloud ใหสามารถดงมาใชในเครองอนหรอเครองทซอใหมไดสะดวก ไมวาจะเปนรายชอในเครอง, ปฏทนนดหมาย, รายการแจงเตอน, บคมารคในแอพ Safari, ขอความใน Notes, รปภาพทถายดวย iPhone หรอ iPad ซงเครองจะคอยซงคขอมลทแกไขในเครองขนไปอพเดทขอมลบน Cloud ใหตรงกนอยเสมอ โดยสามารถไปเปด-ปดแตละรายการไดดงน

1 แตะไอคอน การตงคา (Settings)4iCloud

2 พมพแอคเคาทและรหสผานทสมครไวลงไป เสรจแลวแตะปม ลงชอเขา (Sign In) ถาลอกอนไวแลวใหขามไป

3 แตะปมเปด-ปดตวเลอกตางๆ เพอซงคหรอยกเลกการซงคขอมลนนกบ iCloud ไดตามตองการ ไมวาจะเปนรายชอ Contact ในเครอง, รายการนดหมาย, โนตทจดบนทก, บคมารคในแอพ Safari, รปภาพหรอวดโอทถายดวยกลองหรอจบภาพหนาจอ เปนตน

ส�าหรบ Android ขอมลจะซงคกบแอคเคาท Google โดยใหเขาไปท การตงคา 4

แอคเคาท (Settings4

Accounts) แตะ Google account เขาไปเปด-ปดการซงคขอมลตางๆ เชน ปฏทน, สมดโทรศพท, Gmail ฯลฯ

3


49

ความลบไมมในโลก (อนเทอรเนต)เมอป 2012 มขาวในระดบโลกเกยวกบการทนาย Edward Snowden

เจาหนาทหนวยงาน NSA ของสหรฐฯ ออกมาเปดโปงถงโครงการ PRISM ของ NSA ทมการดกฟงขอมลบนอนเทอรเนตจากทวโลก ดวยเหตผลดานความมนคงของชาต แตโดยไมชอบดวยกฏหมาย จนท�าใหเจาตวถกคาดโทษวาเปนผทรยศและถงกบตองขอ ลภยไปอยรสเซย และยงท�าใหมคนอนๆ พากนเปดโปงโครงการตางๆ ทท�าโดยหนวยงาน ของรฐในลกษณะทกวางขวางและคลายคลงกนอยางทไมเคยมใครกลาพดมากอน ตามกนมาเปนแถว

ในป 2014 มขาวใหญเรองภาพลบเฉพาะของดาราดงจ�านวนมากถกขโมยไปจากทอพโหลดไปเกบไวบนบรการ Cloud ของสมารทโฟนยหอหนง เหตการณทงหมดนเปนเครองพสจนและเตอนใจผใชเนตทวโลกเปนอยางดวา

� ขอมลทงหลายทกรปแบบทรบสงกนผานอนเทอรเนตนน อาจถกดกจบ ระหวางทางหรอขโมยจากทเกบบน Cloud ไดเสมอ ไมวาจะโดยมจฉาชพ หนวยงานของรฐ ทงในหรอตางประเทศ คแขงทางการคา ฝายตรงขามหรอคแขง ทงทางการเมองหรอธรกจ ฯลฯ เพยงแตขอมลเหลานนจะมสาระควรแกการสนใจ หรอใหประโยชนคมกบความพยายามทขโมยเอาไปหรอไม หากจะใหขอมลนนๆ ปลอดภยอยางแทจรงกตองปองกนไมใหไปอยบนอนเทอรเนตเลยตงแตตน

� การรบสงขอมลทเปนความลบหรอมผลกระทบกบ ผมสวนไดเสยอยางมาก และเสยงตอการรวไหล เชน ทเกยวกบการเงน สขภาพ เรองสวนตวหรอ นาเสอมเสยชอเสยง สตรลบทางการคา ฯลฯ ควร มการเขารหสเพอปกปองความปลอดภยของขอมล เสมอ อยางนอยกใชบราวเซอรทท�างานดวย โปรโตคอล https: กยงด (ดหนา 85) อยาหลง

วางใจวาไมมใครรใครเหนเปนอนขาด

50

ถงแมวาวนนคณจะยงไมมชอเสยง ท�าใหโพสตสง

ตางๆ ลงในเวบสาธารณะหรอ Social Network ตางๆ ไปอยางไมแครสอ แตขอใหนกอยเสมอวาขอมลเหลานน

จะไมหายไปตามกาลเวลา (ถาไมมใครไปลบทง) วนใดวนหนง สงเหลานนอาจถกขดคยขนมาท�ารายคณไดทกเมอโดยไมตองรอถงวนทคณจะมชอเสยงเปนทรจก แคคณไปสมครงาน ฝายบคคลของบางบรษทอาจน�า ชอ นามสกล อเมล หรออนๆ ไปคนหาเพอเชคประวตของคณกเปนได ฉะนนไมวา จะโพสตสงใดลงในสอออนไลนคณกควรทจะท�า

อยางมสตอยเสมอ

เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด

ส�าหรบนกการเมอง ศลปน/ดารา นกขาวสอสารมวลชน คนดง ผมชอเสยงดานตางๆ อาจตองเปดเผยตวตนผานทาง Social Media เชน Facebook, Instagram (IG) หรออนๆ มากหนอย เนองจากมคนคอยตดตามดความเคลอนไหว ท�าใหมความจ�าเปนทจะตองโพสตเรองสวนตวในบางครงคราวไปจนถงบอยๆ เพอประชาสมพนธไปในตว แตส�าหรบบคคลทวไปอยางเราๆ นนไมมความจ�าเปนใดๆ ทจะตองน�าเรองสวนตวมาเผยแพรนอกจากตองการใหเพอนทราบ แตนอกจากเพอนแลวคนทงโลกยงสามารถเหนสงทคณน�าเสนอนนเชนกน ถาไมตองการใหคนนอกเหนตอนโพสตนนคณตองไมเลอกเปน สาธารณะหรอ Public ใหเลอกแสดงเฉพาะเพอนกพอ (ดตวอยางหนา 58)

ระวง!


51

ยกเลกการใชงานแอคเคาทตางๆ ทไมใช

แอคเคาทบรการตางๆ ไมวาจะเปน Facebook, Twitter หรออเมลตางๆ เมอไมใชแลวกควรจะลบทงเพอรกษาความเปนสวนตว ซงลบแลวจะเอาคนไมได ในทน จะยกตวอยางการยกเลกใชงานแอคเคาท Hotmail, Gmail และ Facebook ดงน (ระวง! กอนยกเลกตองแนใจวาไมใชจรงๆ และไมมบรการออนไลนใดๆ ผกหรออางองกบอเมลเหลานแลว ไมเชนนนภายหลงอาจมคนไปใชสมครชอแอคเคาท นแทน และสวมรอยเปนคณ เชน ไปรเซตรหสผานตางๆ โดยอางวาจ�าไมได ใหสงลงคมาทอเมลเหลานได)

ยกเลกแอคเคาท Hotmailเนองจากแอคเคาท Hotmail (รวมถงแอคเคาทอนๆ ของไมโครซอฟท) นนม

การผกกบบรการตางๆ ไวดวย เมอยกเลกแอคเคาทแลวอาจสงผลกระทบตอแอพและบรการอนๆ ทใชงานอย หลงจากยกเลกจะใหเวลา 60 วนเผอคณเปลยนใจจะกลบไปใชบรการอกครงได โดยวธยกเลกแอคเคาทจะท�าไดดงน

1 เปดบราวเซอรทใชเขาเวบเขาไปท account.live.com แลว Sign in แอคเคาททจะยกเลก

2 แตะ ความปลอดภยและความเปนสวนตว (Security & privacy)

3 ถาเปดเวบดวยมอถอจะใหกรอกอเมลส�ารองทตรงกบขอมลเดมเพอสงรหสใหทางอเมลส�ารอง ถาเปดเวบดวยคอมพวเตอรจะใหเลอกสงรหสทางเบอรโทรศพทหรออเมลส�ารอง(แลวแตขอมลทเคยใหไว) แลวแตะปม สงรหส (Send code)

4 ไปตรวจสอบอเมลส�ารองหรอเบอรโทรศพทเพอดรหสทไมโครซอฟทสงมาให แลวน�ามากรอก จากนนแตะปม สง (Submit)

2

3

4

52

5 อาจใหตงคาการใสรหสรกษาความปลอดภย ใหแตะ ตงคาในภายหลง (Set it up later) ขามไป (ถาไมขนใหขามไปขอ 6 เลย

6 ทหวขอ เลอกบญชของคณ (Close your account) ใหแตะ เลอกบญชของฉน (Close my account)

7 ตรวจสอบใหแนใจวาเปน แอคเคาททตองการยกเลก แลวคลก Next (ถดไป)

8 แตะยอมรบผลการยกเลกแตละขอและเลอกเหตผลทตองการยกเลกแอคเคาท

9 แตะ ท�าเครองหมายบญชเพอใหปด (Mark account for closure)

6

7

9

8


53

ยกเลกแอคเคาท Gmail

1 เปดบราวเซอรทใชเขาเวบเขาไปท accounts.google.com

2 Sign in แอคเคาททจะยกเลก (ถา Sign in แลวใหเลอกแอคเคาทไดเลย)

3 ถาขนใหกรอกหมายเลขโทรศพทเพอสงรหสยนยนใหแตะ ขาม (Skip) ขามไป (ถาไมขนใหขามไปขอ 4 เลย)

4 แตะ More4Data tools

2 4

1

5 เลอนหนาจอลงไปทหวขอ Data tools แลวแตะ Delete account and data

6 เลอกขอมลทจะลบ

7 ใสรหสผาน และแตะเลอก Yes, I want to delete my account

8 แตะปม DELETE GOOGLE ACCOUNT

5

6

7

8

54

ยกเลกแอคเคาท FacebookMobile เปดแอพ Facebook แตะ เพมเตม4การตงคา4ทวไป แตะ ระงบ

การใชงาน แลวแตะเลอกเหตผลทตองการยกเลก จากนนแตะปม ระงบการใชงาน

Computer ขณะเปดใช Facebook ใหคลก ทมมขวาบนของหนาเวบ เลอก การตงคา (หรอเขาไปท www.facebook.com/settings) คลกหวขอ ความปลอดภย แลวคลกท ยกเลกการใชงานบญชผใชของคณ จะใหระบเหตผล แลวคลกปม ยนยน


55

ตงคาความปลอดภยและ ความเปนสวนตวใน Social Network

ใน Social Network จะสามารถตงคาความเปนสวนตวได เชน ตงคาวาใครจะเหนโพสตของคณไดบาง, ใครทจะตดตอกบคณได, คนอนสามารถคนหาคณเจอจากอเมลไดหรอไม เปนตน ซงวธการตงคาจะตางกนไปตามแตละท ในทนจะยกตวอยาง 2 Social Network ทนยมใชกนคอ Facebook และ Twitter ดงน

ตงคาใน FacebookMobile ขณะเปดใช Facebook ใหแตะ

เพมเตม4การตงคา แลวแตะ ความปลอดภย หรอ ความเปนสวนตว แลวตงคาหรอแกไขคาดานตางๆ ตามตองการ เชน ก�าหนดวาใครจะเหนโพสตของคณไดบาง, ก�าหนดใครทสามารถคนหาคณดวยอเมลหรอเบอรโทรได เปนตน

ความปลอดภย

� ขอความการแจงเตอนการเขาสระบบ เลอกใหแจงเตอนทาง SMS เมอมการลอกอนเขาระบบ

� การแจงเตอนการเขาสระบบทางอเมล เลอกใหแจงเตอนทางอเมลเมอมการลอกอน

� การอนมตการเขาสระบบเปดอย เลอกเปดใหใสรหสทไดรบทาง SMS เมอเขาระบบจากบราวเซอรทไมเคยเขาใชมากอน

� ตวตรวจสอบความถกตองของบคคลทสาม ตงคาแอพบนอปกรณนหรออปกรณอนใหสรางรหสรกษาความปลอดภย

56

� ผตดตอทไวใจ ก�าหนดบคคลทจะ ชวยเหลอคณเมอมปญหาในการเขาใชงาน

� รหสผานแอพ ก�าหนดรหสผานใหกรอกเมอเขาใชแอพ Facebook

� อปกรณทรจก แสดงรายการอปกรณ ทเคยเขาใช Facebook ของเรา ซงเมอลอกอนจากอปกรณในรายการนจะไมมการแจงเตอนหรอใหยนยนตวตนอก ถาเหนวามอปกรณไหนทไมไดใชกแตะ ทางขวาเพอลบออกได (ถาไมแนใจจะลบทกอนเลยกไมเปนไร แคตองลอกอนและใสรหสผานใหมเมอจะใชอปกรณนนอก และสงให Facebook จ�าอปกรณนนใหม)

� เซสชนทใชงานอย แสดงรายการอปกรณทก�าลงเขาใช Facebook ในชอของเราอยในพนทตางๆ ทวโลก ถามอนไหนนาสงสยวาจะไมใชเรากแตะ ทางขวาเพอลบออกเพอตดการใชงานบนอปกรณนน (ซงจะบงคบเครองนนๆ ใหลอกอนใหม ดงนนถาเจอแบบนควรรบเปลยนรหสผานดวย)


57

ความเปนสวนตว

� ใครทสามารถเหนโพสตในอนาคตของคณไดบาง ตงคาหลกวาจะใหใครเหนโพสตใหมของคณบาง เชน เฉพาะเพอน เพอนสนท กลมบางกลม สาธารณะ เปนตน โดยจะขนคาทเลอกไวนเสมอไมตองมาคอยเปลยนเอง (สวนทโพสตไปแลวกไปแกไขทละโพสตเองได -ดกรอบดานลาง หรอแกไขทงหมดใหดหวขอถดไป)

� ตองการจ�ากดผเขาชมส�าหรบโพสตทคณแชรกบเพอนของเพอนหรอสาธารณะใชหรอไม ตงคาจ�ากดผชม ของโพสตกอนหนานทงหมดใหเหนไดเฉพาะเพอน

� ใครทสามารถสงค�ารองขอเปนเพอนกบคณไดบาง ตงวาใหใครสงค�ารองขอเปนเพอนมาถงคณไดบาง

� ใครทสามารถคนหาคณโดยใชทอยอเมลทคณระบไดบาง ใหใครคนหาคณดวยอเมลแอดเดรสของคณไดบาง

� ใครทสามารถคนหาคณโดยใชหมายเลขโทรศพททคณระบไดบาง ใหใครคนหาคณดวยเบอรโทรศพทของคณไดบาง

� คณตองการใหโปรแกรมการคนหาอนลงกไปยงไทมไลนของคณหรอไม ก�าหนดใหโปรแกรมอนสามารถคนหาโดยลงคมายงหนาของคณไดหรอไม

หลงจากโพสตไปแลวกสามารถเปลยนความเปนสวนตววาจะใหใครเหนบางได โดยแตะ ทโพสต แตะ แกไขความเปนสวนตว แลวเลอกกลมทจะใหเหนโพสตนน

58

Computer ขณะเปดใช Facebook ใหคลก ทมมขวาบนของหนาเวบ เลอก การตงคา (หรอเขาไปท www.facebook.com/settings) คลกหวขอ ความปลอดภย หรอ ความเปนสวนตว แลวตงคาหรอแกไขคาความเปนสวนตวและความปลอดภยในดานตางๆ ไดเลย (แตละขอจะเหมอนกบในสวน Mobile)


59

ตงคาความเปนสวนตวใน Twitter Mobile เปดใชงาน Twitter แตะ ฉน4

4ตงคา4แตะชอแอคเคาทดานบน เลอนหนาจอลงไปดานลางแลวตงคาดานตางๆ

ความเปนสวนตว

� การแทกรป เปด-ปดการแทกรปภาพ และก�าหนดใหใครสามารถแทกคณไดบาง

� ใหคนอนสามารถคนหาฉนเจอไดจาก

ทอยอเมล เปด-ปดการใหคนอนคนหาคณจากอเมลแอดเดรส

ความปลอดภย

การตงคาความปลอดภยนจะใหผกแอคเคาทกบเบอรโทรศพทเพอใชยนยนการเขาระบบดวย ใหแตะ เพมโทรศพท แลวลอกอนเขาระบบ แตะลงคยนยนการตงคา จากนนใหแตะท ความปลอดภย แลวเปด-ปดตวเลอก ยนยนการเขาระบบ ถาเปดขอนเอาไว เมอลอกอนเขาใชงานครงใดกจะตองรอรบรหสยนยนทาง SMS มากรอกใหถกตองทกครง

ใสชอผใช รหสผาน แลวแตะปม เขาสระบบ

แตะลงคเพอยนยน หรอน�ารหสไปใสบนบราวเซอร

ใสเบอรโทรศพทแลวแตะปม บนทก

60

Computer เปดเวบ Twitter.com คลก เลอก การตงคา (หรอเขาไปท twitter.com/settings/account) คลกหวขอ ความปลอดภยและความเปนสวนตว ตงคาตางๆ ดงรป เสรจแลวคลกปม บนทกการเปลยนแปลง

ตงคาการยนยนเมอลอกอน

เลอกใหยนยนดวยขอมลสวนตวเมอรเซตรหสผาน

ตงคาการแทกรปภาพ

เลอก ปองกนทวตของฉน เพอปดกนใหเหนทวต (ตอจากน)

ไดเฉพาะบคคลทก�าหนด

เลอก เพมต�าแหนงไปยงทวตของฉน เพอเกบขอมลต�าแหนง

ททวต คลกปม ลบขอมลต�าแหนงทงหมด เพอลบทงได

ตงคาใหสามารถคนหาคณจากอเมลแอดเดรสหรอเบอรโทรศพทได

คลกเลอกใหปรบทวตเตอรตามความสนใจของคณ (จะเชคจากเวบ

ทคณเขาและมปม Twitter อย)

คลกเลอกใหแสดงโฆษณาทตรงกบความสนใจของคณ


61

iOS

ตงคาคกก และความเปนสวนตว ในบราวเซอร

การทองเวบบนมอถอหรอแทบเลตดวยบราวเซอรตางๆ จะมการบนทกคกก (cookies) คอไฟลเลกๆ ทเหมอนกบการท�าเครองหมายไวทบราวเซอรและเครองของเรา เพอใหเครองทเปนเซรฟเวอรนนจ�าเราได รวมทงท�าใหโปรแกรมบนเซรฟเวอรอนๆ สามารถดไดวาเราเคยเขาไปดเวบประเภทไหน สนใจอะไร ไดดวย ซงถาไมตองการกสามารถปดไมรบคกก รวมถงตงคาอนๆ ไดดงน

iOS (แอพ Safari) ไปท การตงคา (Settings)4Safari แลวตงคาคกก (Cookies) และความเปนสวนตว (Privacy)

� การตดตาม (Do not Track) เปด-ปดการสะกดรอยจากเวบ เชน การตดตามสอดสองพฤตกรรมการเขาชมเวบตางๆ ของคณ

� กนคกก (Block Cookies) ตงคาการปดกนคกกจากการโฆษณา หรอเลอกปดกนคกกทงหมด หรอไมปดกนเลยกได

� ชองคนหาอจฉรยะ (Smart Search Field) เปด-ปดการจดจ�าและแสดงรายชอค�าทเราเคยคนหามาใหเลอกลวงหนา

� ค�าเตอนเวบไซตหลอกลวง (Fraudulent Website Warning) เปด-ปดการเตอนเวบไซตเขาขายหลอกลวง (ซงจะเอาเวบทเราจะ เปดไปเชคกบรายชอเวบอนตราย ถาไมอยากใหท�าขอนกปดได)

62

Android

Android (แอพ Internet) เปดแอพ อนเทอรเนต (Internet) แตะ 4การตงคา (Settings) จากนนแตะ สวนตว (Privacy) ตงคาระบบรกษา

ความปลอดภยตางๆ ดงน

� แนะน�าเงอนไขการคนหาและ URL (Suggest search terms and Web addresses) เปด/ปดการแสดงชอเวบหรอค�าคนหาทใกลเคยง กบทกรอกในชอง Address

� โหลดลงคลวงหนา (Preload available links) เปด-ปดการโหลดเวบตางๆ ทมลงคไปถงจากหนาทดอยลวงหนา ชวยใหเปดเวบไดเรวขน

� จ�าขอมลฟอรม (Remember form data) จดจ�าขอมลทเรา กรอกลงในชองตางๆ เพอน�ามาใช ในการกรอกขอมลครงถดไป (ซงจะมการเกบขอมลบางอยาง เชน เลขบตรเครดต ไวในเครองดวย)

� จ�ารหสผาน (Remember passwords) บนทกชอผใชและรหสผาน ในการเขาใชงานเวบตางๆ (ท�าใหมการเกบขอมลเหลานในเครองดวย ซงสะดวกแตอาจถกขโมยขอมล หรอถามอถอหายคนอนกเขาได)

� ลบขอมลสวนบคคล (Delete personal data) เลอกลบขอมลทงหมดทบนทกไวระหวางใชงานบราวเซอร


63

ไมใหจ�ารหสผานในเครองสาธารณะ

ถายมเครองคนอนใช หรอใชเครองคอมพวเตอรสาธารณะ เชน ในรานเนต เมอลอกอนเขาใชงานบรการตางๆ ไมควรเลอกใหจดจ�ารหสผานเอาไว ไมเชนนนคนทใชเครองตอจากคณกจะเขาใชหนาทคณลอกอนไวไดตลอดเลย (ถงคณจะลอกเอาทออกมาเพอเลกใชแลวกตาม) จนกวาจะมใครไปสงลบขอมลการทองเวบจากบราวเซอรนนๆ ลางเครอง หรอคณไปเปลยนรหสผานใหม

ลบขอมลการทองเวบถาคณไปลอกอนไวทเครองสาธารณะแลวไมแนใจวาไปตงใหจ�ารหสผานไว

หรอเปลา หรอใชงานเครองสวนรวมในออฟฟศ หรอลาออกจากงาน แลวตองการลบขอมลสวนตวทเคยใหเครองจดจ�าไว กใหไปลบขอมลการทองเวบดงน

IE คลก 4Internet options คลกปม Delete แลวเลอกลบขอมลตางๆ จากนนคลกปม Delete เลอกลบขอมลทตองการ แลวคลกปม Delete

ใหลบอตโนมตเมอปดโปรแกรม

Windows

64

ลบไฟลชวคราวทมาจากเวบ

เกบไฟลของเวบทเลอกเปน Favorite ไว

ลบขอมลและคกก

ลบประวตการดาวนโหลด

ลบรหสผานทใหจ�าไว

ลบขอมลทรนอตโนมตตอนเขาเวบ

ลบประวตการเขาเวบ

ลบขอมลทกรอกในฟอรม

Chrome คลก เลอก ประวตการเขาชม คลกปม ลางขอมลการทองเวบ จากนนใหเลอกขอมลทตองการลบ (เลอกไดวาจะลบยอนหลงไปนานแคไหน ดงรปหนาถดไป) แลวคลกปม ลางขอมลการทองเวบ


65

iOS

เลอกลบขอมลตงแตเรมใชโปรแกรม, 1 วนท ผานมา, 7 วนทผานมา, ชวโมงทผานมา เปนตน

เลอกขอมลทตองการลบ

iOS (แอพ Safari) แตะไอคอน การตงคา (Settings)4Safari จากนนแตะ ลางประวตและขอมลเวบไซต (Clear History and Website Data) แลวแตะ ลางประวตและขอมล (Clear History and Data) ยนยนการลบรายชอเวบไซตทเคยเขาไปเยยมชม รวมถงไฟลคกก และขอมลทงหมด

นอกจากในคอมพวเตอรแลว บราวเซอรบนมอถอกจ�ารหสผานเชนกน ซงสงลบไดดงน

66

Android

Android (แอพ Internet) ถาตองการลางขอมลทเกบไวระหวางทองเวบ ไมวาจะลบคกก รหสผานทเคยบนทก ฯลฯ ใหแตะ 4การตงคา4

สวนตว4ลบขอมลสวนบคคล ( 4Settings4Privacy4Delete personal data) เลอกรายการขอมลทตองการลบ แลวแตะปม เรยบรอย (Done)

� ประวตการเรยกด (Browsing history) ลบรายการเวบเพจทเคยเขาชม

� แคช (Cache) ลบหนวยความจ�าแคช

� คกกและขอมลไซต (Cookies and site data) ลบไฟลคกกทงหมด

� รหสผาน (Passwords) ลบรหสผานทงหมดทเคยบนทกไว

� เตมขอมลอตโนมต (Auto-fill data) ลบคาการปอนขอมลอตโนมต

� การเขาถงต�าแหนง (Location access) ลบขอมลพกดทเคยเขาถง


67

iOS

ทองเวบแบบไรประวต

เมอตองการทองเวบแบบสวนตวสดๆ หรอไปใชเครองสาธารณะหรอเครองคนอนทไมไดใชประจ�า แลวไมอยากใหมการบนทกชอเวบทเขาไปด หรอมการเกบประวตของการคนหาอะไรกตามทคนจาก Search Engine หรอขอมลทกรอกลงในแบบฟอรมตางๆ รวมทงไฟลคกก เพอจะไดไมตองไปคอยลบเองแบบหวขอกอน มวธดงน

1 แตะ แลวแตะ สวนตว (Private)

2 แตะ + สงเกตวาหนาตางจะเปลยนเปนสเทาเขม ใหเขาเวบทตองการไดเลย ซงจะไมเกบประวตระหวางใชงานเอาไว

การออกจากโหมด Private ใหแตะ แลวแตะปม สวนตว (Private)

แมวาจะไมเกบประวต คกก หรอขอมลอนๆ ไวในเครองทใชงาน แตยงมการเกบขอมลทผใหบรการหรอ ISP ตามปกต ซงสามารถตามตรวจสอบไดอยด ถาเปนเรองผดกฎหมายรายแรงขนมา

1 2

68

Android

แตะ 4โหมด Incognito (Incognito mode) แลวแตะ ตกลง (OK) จะเปดหนาเวบทเปดอยขนมาใหมแบบไมเกบประวต หวหนาตางกจะเปลยนเปนสด�า

การออกจาก incognito mode ใหปดเฉพาะหนาตางทอยในโหมด Incognito ไปไดเลย


69

Chrome คลก เลอก หนาตางใหมและไมระบตวตน (New Incognito Window) หรอกดคย c+s+N

ถาใชเครองคอมพวเตอรกเปดใชงานแบบไมเกบประวตและขอมลสวนตวอนๆ ได โดยใน IE และ Chrome จะมวธเปดใชโหมดไมเกบประวตดงน

IE คลก เลอก Safety4InPrivate Browsing หรอกดคย c+s+P

70

Android

iOS

ตงคาการแจงเตอน และความเปนสวนตวใน LINE

ในการใชงานแอพแชทอยาง LINE กสามารถตงคาการแจงเตอนตางๆ รวมถง ความเปนสวนตว เชน ไมใหแจงเตอนจากเกม บลอคบางรายชอทไมรจก บลอคโฆษณา เปนตน ซงการตงคาตางๆ จะท�าไดดงน

ยกเลกการเพมรายชออตโนมต

หากไมตองการให LINE เพมรายชอเพอนเขามาในรายการ Friends อตโนมต ใหแตะแทบ More4Settings4Friends4Contacts แตะปมปดใชงานทค�าสง Auto Add Friends

หากไมตองการให LINE เพมรายชอเพอนเขามาในรายการเพอนอตโนมต ใหแตะแทบ อนๆ4ตงคา4บรหารรายการเพอน แตะยกเลกค�าสง เพมเพอนโดยอตโนมต


71

Android

iOS

แตะแทบ More4Settings4

Friends4Contacts แตะปมปดใชงานทค�าสง Allow Others to Add

ปองกนไมใหคนอนเพมชอเราอตโนมต

ใครกตามทมเบอรโทรศพทของคณอยในเครอง เชน อาจจะเปนเพอนของเพอน ระบบ LINE จะเพมชอของคณเขาไปใหอตโนมต คณสามารถปองกนไมใหถกเพมชอลงไปในเครองของเพอนคนอนไดดงน

แตะแทบ อนๆ4ตงคา4บรหารรายการเพอน แตะยกเลกค�าสง อนญาตใหผอนเพมเปนเพอนได

72

ปองกนไมใหคนอนเพมชอเราอตโนมต บลอคหรอซอนรายชอ

บลอครายชอ ตดความสมพนธของคณกบเพอนไมใหตดตอถงกนได โดยรายชอทบลอคไวจะไมสามารถสงขอความและโทรหาคณได และในเวลาเดยวกนคณกไมสามารถสงขอความไปยงชอทบลอคไวไดเชนกน

เมอเปลยนรปโปรไฟล, เปลยนชอ Display, ขอความท What’s Up? และขอความบน Timeline เพอนในรายชอทถกบลอคไวจะไมสามารถมองเหนขอความตางๆ ของคณได

1 เปดไปทหนา เพอนๆ (Friends) แตะ แกไข (Edit)

2 แตะ เลอกรายชอ แลวแตะ บลอค (Block) บลอครายชอ หรอแตะ ซอน (Hide) ซอนรายชอ

3 แตะ ตกลง (OK) ยนยนการบลอคหรอซอนรายชอ

ซอนรายชอผใชอน ไมใหแสดงบนหนา Friends แตชอทซอนไวจะสงขอความ และโทรถงคณไดตามปกต

1

2

3

iOS & Android


73

iOS

iOS

ขณะทอย หนา เพอน ใหแตะบนชอทตองการบลอคคางไว จนปรากฏค�าสง ใหแตะ กดกน หรอแตะ ซอน ชอนกจะถกบลอคหรอซอนทนท

ในหนา Friends แตะบนชอทตองการบลอคแลวสไลดไปทางซาย จากนนแตะ Block บลอคชอน หรอ Hide ซอน

บลอคหรอซอนรายชอทละคน หากเหนวารายชอทเพมเขามานนเปนชอทคณไมรจก กสามารถบลอคได

ทนทดวยวธงายๆ ดงน

ยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ เพอให

กลบมาแชทกนใหมไดอกครง มวธดงน

Android

1 แตะแทบ More4Settings4Friends แตะค�าสง Hidden Users ยกเลกการซอนรายชอ หรอแตะค�าสง Blocked Users ยกเลกการบลอครายชอ

1

74

Android

1 แตะแทบ อนๆ4ตงคา4บรหารรายการเพอน แตะค�าสง ผใชทซอนไว ยกเลกการซอนรายชอ หรอแตะค�าสง รายชอคนถกกดกน ยกเลกการบลอครายชอ

2 แตะ แกไข ตรงรายชอทจะยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ

3 แตะ ไมกดกน ยกเลกการบลอค (หรอแตะ แสดง ยกเลกการซอนรายชอ) หากแตะ ลบ จะเปนการลบชอนน

2 แตะ Edit ตรงรายชอทจะยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ

3 แตะ Unblock ยกเลกการบลอค (หรอแตะ Display ยกเลกการซอนรายชอ) หรอแตะ Remove เพอลบชอนน

2

3

1

23


75

บลอคขอความจากบคคลอน

หากคณไดรบขอความจากบคคลอนทไมไดเปนเพอนในลสต คณสามารถบลอคขอความจากบคคลอนทไมไดเปนเพอนไวกได มวธดงน

1 แตะ More4

Settings แตะท ค�าสง Privacy

2 แตะเปดใชงานทค�าสง Filter Messages ใหบลอคขอความจากบคคลอนทไมใชเพอน

1 แตะ อนๆ4

ตงคา แตะทค�าสง ตงคาความเปนสวนตว

2 แตะ ค�าสง ไมยอมรบขอความ ใหบลอคขอความจากบคคลอนทไมใชเพอน

Android

iOS

1

1

2

2

76

Android

แตะปดเสยงแจงเตอน

ปดเสยงแจงเตอน

แตะเปดเสยงแจงเตอน

เปดเสยงแจงเตอน

iOS

ปดเสยงเตอนเฉพาะบางคนปดเสยงไมใหแจงเตอนเมอไดรบขอความ โดยจะเปนการปดเสยงเฉพาะ

การแชทกบเพอนคนนเทานน

ขณะแชทกบเพอนคนนใหแตะ แตะ Notifications เมอเพอนคนนสงขอความถงคณกจะไมมเสยงแจงเตอน หากตองการใหมเสยงเตอนเหมอนเดม ใหแตะ แตะ Notifications กจะเตอนตามปกต

ขณะแชทกบเพอนคนนใหแตะ แตะ ปดการแจงเตอน เมอเพอนคนนสงขอความถงคณกจะไมมเสยงแจงเตอน หากตองการใหมเสยงเตอนเหมอนเดม ใหแตะ แตะ เปดการแจงเตอน กจะเตอนตามปกต


77

iOS & Android

iOS & Android

1 แตะแทบ อนๆ4ตงคา4การแจงเตอน (More4Settings4Notifications)

2 ปดใชงานท การแจงเตอน (Notifications)

3 แตะ ปดเสยง (Mute) แลวเลอกปดเสยงเตอนจาก LINE ตลอดไป, ปดแค 1 ชวโมง หรอปดตงแตตอนนไปจนถง 8 โมงเชาของวนรงขนกได

1 แตะแทบ อนๆ4ตงคา4การแจงเตอน (More4Settings 4Notifications)

2 แตะท บรการเสรม (Additional Services) แตะชอ เกมทตองการปด

ปดเสยงหรอการแจงเตอนทงหมดถาไมตองการใหแจงเตอนใดๆ เลย หรอยงตองการใหเตอน แตร�าคาญเสยง

ซงถาปดเสยงทเครองเลยกจะปดเสยงเรยกเขาไปดวย คณสามารถเลอกปดเฉพาะเสยงเตอนจาก LINE ไดดงน

ปดการแจงเตอนจากเกม ถาเพอนสงค�ารองขอจากเกมมามากมายจนเกนจะทน คณสามารถปดการรบ

ขอความและการแจงเตอนจากเกมตางๆ ไดเองโดยไมตองไปบอกเพอนแตละคนวาไมตองสงมาอก โดยจะตองปดไปทละเกมดงน

2

3

2

3

3 ปดท รบขอความ (Receive Messages) ไมรบขอความ และปดท รบการแจงเตอน (Receive Notifications) ไมรบการแจงเตอนจากเกมน

78

ผกแอคเคาทกบอเมลหรอเบอรโทรไว กคนรหสผานและแอคเคาท

ถาตงรหสผานในแตละเวบไวแตกตางกน อาจมสกครงทสบสนหรอลมรหสผาน ลองใสกแบบกไมผานสกท ซงแตละเวบกจะมวธกคนแอคเคาทโดยการรเซตรหสผานตางกน สวนใหญจะสงลงครเซตใหทางอเมลส�ารอง หรอใหตอบค�าถามทเคยใสไวใหถกตอง (เรยกวา Security Question) บางเวบกจะใหยนยนการเปนเจาของแอคเคาททางเบอรโทรศพทดวย

การจะกคนนนจะตองเคยตงคาไวกอนดวย แนะน�าวาควรจะตงคาไวหลายๆ แบบ ยกตวอยางเชน Gmail กจะมทงกคนทางเบอรโทรศพท, อเมลส�ารอง, ผกกบ อเมลแอดเดรสอน (ทไมใช Gmail), ตงค�าถาม/ค�าตอบ ตงใหหมดทกแบบทมใหบรการเลยยงด ซงการตงคานจะใชยนยนตวตนเมอถกคนอนขโมยแอคเคาทไปไดดวย


79

การระบขอมลยนยนตวตนนนบางเวบมใหใสแคเบอรโทรศพทเพอเปนหลกฐานแสดงความเปนเจาของ (บางเวบเชน Facebook สง SMS เตอนได สวนของ Twitter กมใหใชเชนกน -ดหนา 61)

80

ธนาคารและผใหบรการบตรเครดตสวนมากกมการผกกบเบอรโทรศพทเพอสง SMS ยนยนเชนกน แตอาจใชเฉพาะกรณ เชน เปดใชการจายบตรเครดตออนไลนครงแรกกบเวบใดเวบหนง, ยนยนการโอนเงน หรอเพมผรบโอนเงนรายใหมทจะโอนเงนออกไปจากบญชของคณได ซงถาเปนแบบนถงแฮกเกอรไดรหสผานเขาบรการธนาคารไปกท�าอะไรไมไดงายๆ เพราะการแกไขเบอรโทรมกตองเอาตวเปนๆ ไปแจงทสาขา (แตเปลยนรหสผานไวกอนกดนะ เผอเคาปลอมหลกฐานเปนคณไปทสาขาขนมาจรงๆ)

แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ท�าไงด?

กคนแอคเคาท Facebook กลบมาถาโดนขโมยหรอแฮกแอคเคาท Facebook ไปใหรบเขาไปเปลยนรหสผาน

ถาไมทนแลว คณสามารถรายงานไปยง Facebook โดยยนยนวาแอคเคาทนนเปนของคณได โดยควรจะตองไปแจงความทสถานต�ารวจเอาไวดวย เพอเปนหลกฐานหากมใครใชแอคเคาทของคณไปท�าเรองเสยหายขนมา

กคนโดยแจงลมรหสผาน

ถาลอกอนดวยรหสผานเดมไมไดแลว ใหแจงลมรหสผาน เพอรเซตรหสผานใหมได ซงจะใหสงลงครเซตรหสผานใหทางอเมลส�ารองทเคยใหขอมลไวได (ควรรบท�าอยางเรงดวน เพราะหลงจากแฮกเกอรเปลยนรหสผานแลวมกจะมาเปลยนอเมลส�ารองดวย เพอปองกนไมใหเจาของมาเปลยนรหสผานได)


81

1 ไปท Facebook.com คลก ลมรหสผาน? ในสวนลอกอน

2 กรอกอเมลส�ารอง เบอรโทรศพท ชอผใช หรอชอจรงทเคยใสไว แลวคลกปม คนหา

3 คลกเลอกหนารายการ สงลงกมาใหฉนทางอเมลเพอก�าหนด รหสผานของฉนใหม อเมลส�ารอง

4 คลกปม ด�าเนนการตอ

1

2

3

4

5 ไปตรวจสอบอเมลส�ารอง คลกอเมลของ Facebook คลกลงกรเซตรหสผาน แลวใสรหสผานใหม ท�าตามขนตอนจนเสรจ กจะเขาใช Facebook ไดดวยรหสผานใหม

3

5

7

6

82

ถาท�าตามหวขอนแลวยงไมสามารถแกไขไดใหไปกรอกแบบฟอรมแจงปญหาท https://contact.line.me ซงเปนหนารบแจงปญหาของ LINE แลวรอการตอบกลบ

กคนโดยรายงานให Facebook ทราบกรณทโดนเปลยนรหสผานและอเมล

ส�ารองไปแลวจะไมสามารถกคนแบบลมรหสผานได ใหใชวธแจงใหทาง Facebook ทราบวาโดนแฮกแอคเคาทไปดงน

1 ลอกอน Facebook ดวยแอคเคาทอน หรอใหเพอนชวยกได แลวเปดหนา แอคเคาททเคยเปนของคณ

2 คลกปม เพอน เลอก เลกเปนเพอน

3 คลก เลอก รายงาน/บลอก

4 คลกเลอก สงรายงาน แลวเลอก รายงานบญชผใชของ ชอแอคเคาท

5 คลกเลอก นคอขอมลสวนตวเกาของฉน

6 เลอก กบญชผใชคน เพราะถกแฮค เพอกขอแอคเคาทคนมา หรอเลอก ปดบญชผใชน ถาตองการยกเลกการใชแอคเคาทนไปเลย

7 คลกปม ยนยน แลวท�าตามขนตอนตรวจสอบขอเทจจรงของ Facebook จนเสรจ

กคนแอคเคาท LINEถาถกแฮก LINE ใหเปลยนรหสผาน

ทนท ถาลอกอนเขาใชไมไดใหแตะ ลอกอน 4คณลมรหสผานใชไหม กรอกอเมลทลงทะเบยนไว จากนนไปเชคอเมลเพอรเซตรหสผาน (ถายงลอกอนเขาไดใหไปท อนๆ4ตงคา4บญช4เปลยนอเมลของคณ4กรณาเปลยนรหสผาน)

แนะน�าใหเปลยนรหสผานทอเมลแอคเคาททผกกนอยดวยเพอปองกนไมใหแฮกเกอรรเซตรหสผานของ LINE ได และถาใชอเมลนกบบรการของทอนดวย กควรไปเปลยนรหสผานทบรการเหลานนปองกนการถกแฮกทอนเพมอก

นอกจากนยงควรไปปด ไมใชการ ลอกอนบนคอมพวเตอร (ดงรป) เพราะแฮกเกอรมกลอกอนแอคเคาททแฮกไดทางคอมพวเตอร

ปดไมใหลอกอนในคอม

เขาไปเปลยนรหสผาน

เขาไปดวาลอกอนบนคอมไวหรอไม โดยลอกเอาทออกจากเครองนนผานโทรศพทไดเลย

กคนแอคเคาท Hotmail กลบมาถาโดนขโมยแอคเคาท Hotmail หรอแอคเคาทอนๆ ของไมโครซอฟท เมอ

รตวใหรบไปเปลยนรหสผาน (ถาไมรวาโดนแฮกไดยงไง อาจถกดกจบรหสผานดวยโปรแกรมแปลกๆ ในเครอง ใหตดตงโปรแกรมปองกนไวรสกอน ถามอยแลวใหอพเดทขอมลไวรสในโปรแกรม ปองกนการแอบสองรหสผานซ�าอก) แตถาไมสามารถเขาไปเปลยนรหสผานไดใหท�าดงน

1 ไปทเวบ outlook.com คลกท เขาถงบญชของคณไมไดใชหรอไม ในหนาลอกอน

2 ใหลองเลอก ฉนลมรหสผานของฉน หรอฉนทราบรหสผานของฉนแตไมสามารถลงชอเขาใชได เพอรเซต รหสผานดกอน โดยจะสงลงครเซตรหสผานไปใหทางอเมลส�ารอง ถาโดนเปลยนอเมลส�ารองไปแลวกจะกคน

1

3

ดวยวธนไมได ใหเลอก ฉนคดวาผอนก�าลงใชบญช Microsoft ของฉน แลวใสเหตผลวาท�าไมถงรวาถกแฮก (ไมตอบกได)

3 คลกปม ถดไป

4 ท�าตามขนตอนการกคน แอคเคาทของไมโครซอฟทจนเสรจสน

2


83

อกวธหนงคอ เขาไปท https://account.live.com/acsr แลวกรอกขอมลในหนานน เพอสงใหเจาหนาทของไมโครซอฟท ซงสวนใหญจะตอบกลบภายใน 3 วน

กคนแอคเคาท Gmail กลบมา1 ไปทเวบ mail.google.com

คลกท ความชวยเหลอ ในหนาลอกอน

2 คลกเลอก ฉนประสบปญหาอนในการลงชอเขาใช และกรอกอเมลแอดเดรส Gmail ทถกแฮก

3 คลกปม ด�าเนนการตอ

4 คลกเลอก ฉนทราบชอผใชและรหสผานของฉนเอง แตไมสามารถลงชอเขาใชได

5 ระบบจะแนะน�าวธแกไข ใหคลก หากคณไมสามารถเขาถงบญช

6 คลกลงค หนาความชวยเหลอเกยวกบรหสผาน เพอไปรเซตรหสผาน โดยจะใหกรอกฟอรมกคนแอคเคาท ใหท�าตาม ขนตอนของ Google จนเสรจ

1

5

6

4

2

3

84

เรยกดเวบอยางปลอดภยดวย https

ปกตเวลาเขาเวบเราจะใชการรบสงขอมลแบบธรรมดาทเรยกวา http (ดงทเหนในชองแอดเดรสของบราวเซอรทวไป) แตถาเปนเวบทตองการรกษาความปลอดภยของขอมลทสงกวาปกต จะใชวธการทเรยกยอๆ วา https (Secured http) ซงเปนการ แลกเปลยนขอมลในเครอขายดวยการเขารหสในตอนทสงขอมลออกไป และ ฝายทรบขอมลกจะตองถอดรหสกอนจงจะน�าขอมลไปใชได ถาระหวางทางมใครมาดกจบขอมลของเรา กจะไมสามารถถอดรหสเพออานขอมลนนได มกใชกบเวบทจ�าเปนจะตองเขมงวดดานความปลอดภย เชน เวบไซตของสถาบนการเงนหรอธนาคารตางๆ ทใหบรการท�าธรกรรมออนไลน รวมถงเวบทตองเขาใชงาน โดยการลอกอนดวยชอและรหสผาน เชน เวบใหบรการรบสงอเมล, Social Network ตางๆ ซงเวบเหลานนจะมการไปลงทะเบยนเพอขอรหสพเศษทเรยกวา ใบรบรองดจตอล (Digital Certificate) เพอยนยนตวตนทเชอถอได ซงใบรบรอง นเองจะถกน�ามาใชเขารหสและถอดรหส เมอท�างานแบบ https อกทหนง

ดอยางไรวาเวบไหนมการเขารหสแบบ httpsการตรวจสอบวาเวบใดทมระบบรกษาความปลอดภยโดยเขารหสแบบ

https กดไดงายนดเดยว ใหสงเกตทแถบ Address หรอชองใสทอยเวบไซต ถาเปนเวบทไมมการเขารหสจะแสดงเปนชองสขาว แตถามการเขารหสแบบ https จะแสดงสเขยว โดยแตละบราวเซอรอาจแสดงแตกตางกน แตสวนใหญกจะใชสเขยว ในทนจะยกตวอยางบราวเซอร IE และ Chrome ซงจะแสดงสญลกษณการเขารหสแตกตางกนดงน


85

Chrome : เมอเปดหนาเวบทมการเขารหสขอมลจะแสดงไอคอนชอเวบสเขยว และจะแสดงทอยเวบเปน https ดวย คลกทไอคอน จะแสดง รายละเอยดการยนยนตวตนของเวบไซตนน

IE : เมอเปดหนาเวบทมการเขารหสขอมลจะแสดงแถบ Address เปน สเขยว และจะแสดงทอยเวบเปน https ดวย คลกท เพอดรายละเอยดการยนยนตวตนของเวบไซตนน

86

การใชงานบราวเซอรในมอถอหรอแทบเลตจะมสญลกษณแมกญแจแสดงการเขารหส https เชนเดยวกบบราวเซอรในคอมพวเตอร ดงรป

การเขาใชงาน เวบไซตทจ�าเปนจะตองกรอกขอมล

สวนตวหรอลอกอนเขาใชงานเปนเรองทตองระมดระวง หลายครงทแฮกเกอรมาสรางหนาเวบ

ปลอมหลอกใหกรอกขอมลสวนตวตางๆ แลวดกจบขอมลเหลานนไปใชในทางทไมเหมาะสม (ด Phishing หนา 150) โดยเฉพาะเวบไซตของธนาคารตางๆ ทมบรการท�าธรกรรมออนไลน ดงนนกอนทจะกรอกขอมลใดๆ ในหนาเวบคณควรตรวจสอบวาเวบไซตนนเขาใชระบบเขารหสความปลอดภย https อยหรอเปลา ซงเวบปลอมจะไมมใบรบรองจะใช รปแบบ http (ไมม s และไมขนรปกญแจ) สวนเวบจรงท

มใบรบรองยนยนตวตนจะใชรปแบบ https เพอเขารหสขอมลกอนสงออกไป


87

อนตรายอนๆทตามออกมาอกเรอยๆ

การท�างานของระบบในอปกรณตางๆกมโอกาสทจะเกดขอผดพลาดหรอพบชองโหวกนได ซงศพทเทคนคดานไอทจะเรยกวา “บก” โดยในป 2013 กเพงจะพบบก Heartbleed (ทกลาวถงในหวขอน) ไมทนไร ในป 2014 กถงควบกใหมทมชอวา Shellshock (เชลลชอค) ทเปนชองโหวทเกดกบระบบปฏบตการ Unix, Linux และ Mac OS ซงเชลลชอคนวากนวาอนตรายยงกวา Heartbleed เสยอก เนองจากเปนการเปดชองใหแฮกเกอรเขามาควบคมเครองคอมพวเตอร แลวขโมยเอาไฟลหรอขอมลส�าคญตางๆไปไดหมดเลย โดยผทเกยวของกก�าลงพยายามหาทางอดชองโหวทเกดขนน เพอปองกนอนตรายกอนทจะโดนโจมตจากแฮกเกอร

ในอนาคตกมโอกาสทจะพบบกหรอชองโหวใหมๆไดอก ดงนนผใชควรตดตามขาวใหทนเหตการณ เพอใหสามารถหาวธปองกนหรอแกไขไดอยางทนทวงท

รจก “บก” อนตราย ทเรยกวา Heartbleed

บกเปนส�านวนของโปรแกรมเมอรทแปลวา “ขอผดพลาดในโปรแกรม” ซงกรณนเปนโปรแกรมของระบบทเรยกวา SSL (Secure Socket Layer) ซงอยบนฝงเซรฟเวอร ทใชในการเขาเวบแบบ https (ทกลาวไปแลวในหวขอกอนหนา) เปนการเขารหสเพอรกษาความลบระหวางสงขอมลผานอนเทอรเนต

บก Heartbleed ท�าใหการเขารหสนมชองโหว ท�าใหแฮกเกอรสามารถเขามาลวงเอารหสลบทเปน “กญแจ” หรอ key ทใชถอดรหสไปจากฝงเซรฟเวอรได ถาถอดรหสนได ยอมสามารถเขามาอานขอมลอนๆ ทงชอและรหสผานของ ผใช ฯลฯ เรยกวาท�าอะไรกได ซงเปนเรองทนากลวมาก รวมถงอานขอมลตางๆ เชน ใบรบรองดจตอล (digital certificate) เพอเอาไปใชปลอมท�าเครองอนขนมาหลอกผใชวาเปนเซรฟเวอรนนกได คอท�าใหเวบปลอมของแฮกเกอรขน https: และรปกญแจไดทงๆ ทไมใชเวบนนจรงๆ

88

จะรไดไงวาเวบไหนแกขอผดพลาดนหรอยง?ทเวบใหญๆ จะรวบรวมรายชอและสถานะไวหลายท เชน mashable.com/

2014/04/09/heartbleed-bug-websites-affected, www.cnet.com/ how-to/which-sites-have-patched-the-heartbleed-bug นอกจากนนหลายทกมบรการใหทดสอบ เชนท Lastpass.com, filippo.io โดยใสชอเวบของคณไดเลย เคาจะสงสญญาณไปทดสอบกนเองแลวแจงผลทนท

แลวเราตองท�ายงไง?เวบใหญๆ หลายแหงไดแกไขปญหา Heartbleed นไปแลว แตเราไมมทางร

วากอนจะรตวนนเซรฟเวอรของแตละเวบโดนเจาะเอาขอมลไปหรอยง ดงนนทกแหงทประกาศวาไดแกไขขอผดพลาดนจนปลอดภยแลว แปลวา “เรารปญหาและเปลยนกญแจบานแลวนะ” แตไมมใครกลารบรองวา “กอนหนานไมมใครแอบเขามาขโมยเอาขอมลของเราหรอของคณไปนะ” จง “แนะน�าใหผใชเปลยนรหสผาน เพอความมนใจวาหากแฮกเกอรไดชอและรหสผานเกาไปกจะใชไมไดอก”

สวนเวบทยงไมไดแกปญหาน ถาไมใชเวบทเคยสมครสมาชกหรอกรอกขอมลส�าคญเอาไวกไมเปนไร แตถาเคยกรอกขอมลส�าคญหรอใชบรการจรงจงกแนะน�าใหหลกเลยงโดยยกเลกการใชบรการแบบออนไลนไปเสยกอนเพอความปลอดภย

ส�าหรบของไทยกไปทดสอบไดทหนาเพจของ สมาคมความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ (Thailand Information Security Association – TISA) www.aciscyberlab.com/hearbleed.php


89

ถาเวบไซตทใชบรการอยถกเจาะระบบไดจะเสยหายอยางไร?

สารพดเรองรายๆ อาจเกดได แลวแตวาแฮกเกอรทเจาะเขามาจะท�าอะไร มตงแต

� ขโมยขอมลสวนตวของเรา เชน เรองสวนตว รปภาพ เลขท บตรเครดต รวมถงรหสผานอนๆ ถาเราเกบไวบนเนต แลวขโมยเงนจากบญชธนาคารของเราไปซอขาวของแพงๆ ดวยหมายเลขบตรเครดตของเรา หรอขกรรโชกวาจะเปดเผยความลบ เปนตน

� ขโมยอเมลของเรา หรอชอและรหสผานของเราไปหลอกลวง คนอนตอ เชน เอาอเมลของเราไปสงขอยมเงนจากคนอนทเรารจกหรอมรายชออย หรอเอาชออเมลของเราไปสมครบรการอนๆ ปลอมวาเปนเรา แลวไปท�าเรองผดกฏหมายบนอนเทอรเนต เปนตน

� ขโมยตวตนของเซรฟเวอรนน คอไดรหสทสามารถปลอมเปนเซรฟเวอรหรอบรการนนๆ ไปหลอกคนอนตอ เชน สามารถปลอมเครองตวเองเปนเครองของแบงก หรอของผใหบรการอเมล ใหคนหลงเชอเขามากรอกชอและรหสผานทถกตอง จากนนเอาไปขโมยเงนหรอปลอมตวตนไปท�าอยางอนตออกกได

� แฮกเกอรบางรายขเกยจไปท�าอะไรตอเอง (หรอท�าไปแลวยงไมหน�าใจ) กเอาขอมลชอและรหสผานของผใชทเจาะระบบไดไปแจกจายหรอขายตอทละมากๆ นบรอยนบพนชอ ในตลาดมดออนไลน ใหผ (ราย) อนซอไปท�าเรองรายๆ ตอในราคางามๆ

� อนๆ อกสารพด ฯลฯ

90

อยาใชรหสผานเดยวกนกบทกบรการ

ปกตเราตองมรหสผานส�าหรบเขาใชสารพดบรการออนไลน ไมวาจะเปนชอลอกอนส�าหรบเขาใชอเมลท Hotmail, Google, Yahoo ฯลฯ, เขาใช Facebook, Twitter, Instagram, Google+, ท�าธรกรรมผานเนตอกตงหลายแบงก ไหนจะ Dropbox, 4Shared, Apple ID, Samsung account เยอะแยะมากมายขนาดนจะจ�ายงไงไหว หลายคนคงใชเปนรหสผานเดยวกนไปเลยจ�างายด แตตองระวง! ถาถกแฮกไปสกอนกอาจถกแฮกทอนไปดวยไดงายๆ เลย ยงถาใชอเมลทผกกบบรการตางๆ มากมายอยางเชน Google ทระบบชอผใชและรหสผานเดยวใชไดกบทกบรการ ถาถกแฮกไปคงเปนเรองใหญเลยทเดยว (แต Google นนมระบบลอค 2 ขนตอนซงท�าใหมความปลอดภยในการใชงานมากยงขน –ดเพมหนา 97) ดงนนเพอความปลอดภยแนะน�าใหตงรหสผานส�าหรบแตละบรการแยกจากกน อยาใหซ�ากนเปนอนขาด

รหสผานตงมากมายจะจดจ�ายงไงไหว?ส�าหรบคนทมรหสผานเยอะทจนจ�าไมไหว หากจะตงไมซ�ากนกตองจดลงสมด

หรอหาโปรแกรมประเภท password manager มาชวย ซงบางตวกชวยเกบชอผใชและรหสผานเฉยๆ บางตวกชวยทงจ�าแลวกรอกใหเลยเวลาเขาเวบ เชน

การใชแอพเหลานกตองระวงอาจมพวกทปลอมตวเปนบรการชวยจ�า แตทจรงขโมยรหสผานไปกได แตรายชอทรวบรวมมานเชอถอได ซงบรการเหลานจะใหผใชจ�ารหสผานหลก หรอ Master password ตวเดยวพอ (แตถาลมกจบกน หลายทเตอนไวเลยวาเคาเขารหสแบบทเราเปดไดคนเดยว เจาของบรการเองกเปดดรหสของเราไมได ดงนนถาลม Master password กจบ เอาคนไมได) แตขอเสยอกอยางคอโปรแกรมหรอบรการเหลานมกจะไมฟร

� Keeper (ฟรบน Windows/Mac, ปละประมาณ 10 USD บน smartphone/tablet)

� 1Password (Windows/mac/iOS/Android – จายครงเดยว ประมาณ 40 USD)

� Lastpass (ฟรบน Windows/Mac, ปละ 12 USD บน smartphone/tablet)

� KeePass (ฟร! Windows) หรอ KeePassX (ฟร! Mac/Linux/Unix)

� RoboForm (Windows/iOS/Android/Blackberry/Symbian – จายครงเดยว ประมาณ 30 USD)


91

ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย?

การตงรหสผานกตองคดใหรอบคอบ โดยจะตองไมงายจนเกนไป หลงจากตงไปแลวกใหเปลยนเปนครงคราวดวยเพอความปลอดภย แตถากลววาตงยากหรอเปลยนบอยๆ แลวจะจ�าไมไดกสามารถบนทกไวในแอพชวยเกบรหสผานโดยเฉพาะ (ดรายชอแอพแนะน�าหนา 91) เพอชวยจ�าอกทางหนง

� ตงรหสใหปนกน ทงตวอกษรใหญ-เลก ตวเลข และสญลกษณพเศษ และยาวอยางนอย 8 ตวอกษร อนนหลายเวบเรมมการแนะน�ากงเตอน หรอบางทบงคบแลวกม เชน K_s1#pr3 หรอ 01aAS25

� ตงรหสอยาใหซ� ากนส�าหรบแตละเวบ สาเหตคอถาโดนแฮกเกอรเจาะเอารหสผานไปไดสกท ปกตจะเอาไปไลหาทอนทเรานาจะสมครไวดวยชอหรออเมลเดยวกน เชน ถาขโมยจากอเมลไดกจะเอาไปลองลอกอนท Facebook กอน ถาเราตงรหสผานซ�ากน แฮกเกอรกเขาไดสบายเลยโดยไมตองเจาะระบบของ Facebook หรอบางทแฮกเกอรกเอาชอผใชและรหสผานของเราทเจาะมาไดทละมากๆ จากทใดทหนงไปไลแจกฟรบนอนเทอรเนตซะงน

� เปลยนรหสบอยๆ อนนถามเปนรอยท ไลเปลยนบอยๆ ชวตคงยากไป แนะน�าวาถาตงรหสผานแตละทใหไมซ�ากนแลว นานๆ ครงกเปลยนรหสผานเสยบางเฉพาะททส�าคญหรอเอาไปผกกบบรการตางๆ ไวเยอะ เชน อเมลหลกๆ ทเราใชสกสองสามทกนาจะพอ

การตงรหสผานนนตองระวงใหมากๆ เพอความปลอดภย

ของขอมลสวนตว

92

บางแอพหรอบางบรการจะสามารถใชแอคเคาท Facebook ทมอยมาใชผกกนไดเลย เชน เกมตางๆ รวมถง แอพ LINE ซงมขอดตรงทไมตองสรางและจดจ�าแอคเคาท ใหมเพม อาศยระบบความปลอดภยของ Facebook จดการแทน แตกมขอเสยคอถาแอคเคาททไปผกนน ถกแฮกไปกอาจเขาใชแอพหรอบรการทผกไวไมไดตามไปดวย ท�าใหความเสยหายสงผลตอเนองเปนลกโซ

ลอกอนแบบไมตองสรางแอคเคาทใหม

เมอตองเขาใชบรการใหมๆ บางทจะสามารถใหลอกอนดวยแอคเคาท Facebook หรออเมลทมอยแลวไดเลย สะดวก รวดเรว ไมตองกรอกขอมลใหมและไมตองจดจ�า แอคเคาทเพม ในทนจะยกตวอยางการลอกอนดวย Facebook และ Gmail ดงน

ผกแอพหรอบรการกบ Facebook

หลายแอพในโทรศพทมอถอและแทบเลตทง iOS และ Android มกจะใหผกกบ Facebook เพอดงรายชอเพอน เขาถงขอมลสวนตว สทธการโพสต หรออนๆ ซงบางสทธอาจดกาวกายเรองสวนตวเกนไป หรออาจโพสตเรองราวเกยวกบแอพ นนใหเพอนของคณเหน ถากลววาเพอนจะร�าคาญกไปตงคาใหโพสตแบบทคณเหนคนเดยวไดเพอไมใหโพสตไปรบกวนเพอนของคณ หรอไปยกเลกบางสทธทแอพขอไวไดดวย ดงตวอยางในรป

แตะปม CONNECT WITH facebook ผกเกมเขากบแอคเคาท Facebook

จะใหแตะปม ตกลง ยนยอมใหเขาถงขอมลสวนตว


93

เลอกวาใหเกมโพสตในชอของคณโดยจะใหใครเหนบาง แลวแตะปม ตกลง

เมอผกกบแอคเคาท Facebook แลวจะแสดงชอและคะแนนของเพอนทเลนเกมเดยวกน

การขอสทธจาก Facebook น หลงจาก ผกแอคเคาทและใหสทธไปแลว คณสามารถไปเลอกเปด-ปดสทธตางๆ ทหลงได โดยเปดเวบ Facebook คลก ทมมขวาบนของหนาเวบ (หรอเปดแอพ Facebook แตะ เพมเตม) เลอก การตงคา (หรอไปท www.facebook.com/settings) แลวคลกหวขอ แอพ จากนนคลกท แกไข บนรายการเพอเขาไปปรบตงคาการอนญาตสทธของแตละแอพตามตองการ (ดหนาถดไป)

94

คลกแกไขการตงคาแตละแอพ

เลอกใหใครเหนบางเมอคณมกจกรรมรวมกบแอพ

สทธการเขาถงขอมลตางๆของคณ

สทธทแอพขอเพมเตม เชน เขาถงกลองขอความ รายชอเพอน ฯลฯ

คลก ยกเลกได

แสดงการเขาถงลาสดของแอพ

เปด-ปดการแจงเตอนของแอพ

p ตวอยางแอพทขอสทธการโพสตในนามของคณ คลก ยกเลกได


95

ผกแอพหรอบรการกบอเมลบางแอพหรอบางเวบใหบรการอาจสมครโดยลอกอนดวยแอคเคาทอเมล

เชน Gmail ไดโดยไมตองสมครแอคเคาทใหม ชวยใหไมตองจ�าชอผใชและรหสผาน ใหมเพม แตมขอเสยคอ ถาอเมลถกแฮกไปไดแลวเปลยนรหสผาน คณกจะไมสามารถน�าแอคเคาทอเมลนนมาลอกอนทเวบบรการตางๆ ทสมครไวไดอก

ในทนจะยกตวอยางเวบหนงทสามารถลอกอนดวยแอคเคาท Google หรอ Gmail ได ในครงแรกทลอกอนจะใหยนยนการเขาใชดวยแอคเคาท Google โดยจะขออนญาตขอดขอมลสวนตวของคณดวย การลอกอนจะเปนการลอกอนผาน Google โดยตรง ทางเวบใหบรการจะไมมขอมลรหสผานของคณเลย ดงนนการตงรหสผานของอเมลทใชลอกอนทอนๆ ดวยน จะตองรดกมกวาปกต แนะน�าใหใชบรการลอคสองชน (ดหวขอถดไป)

96

ระบบลอคสองขนตอน (2-Step Verification) บางเวบไซตทส�าคญๆ เชน ผใหบรการอเมลอยาง Gmail ของ Google หรอ

Apple ID ของ Apple ทใชกบโทรศพทระบบ iOS มใหบรการ “ลอคสองขนตอน” หรอ 2-Step Verification โดยจะผกเบอรโทรศพทกบอเมลอยางแนนหนา ชนดทวาถาไปลอกอนเขาระบบจากเครองอนทเราไมเคยใช เชน แฮกเกอรแอบเอารหสผาน ไปลอกอนจากทอน กจะสงรหสพเศษเปน SMS มาทมอถอของคณ (ดวยความเชอทวาแฮกเกอรคงไมสามารถขโมยมอถอของคณไปดวยได และเพราะเคาก�าลงจะเขาครงแรก จงยงไปแกเบอรมอถอทคณผกไวเดมไมได) ซงจะตองน�ารหสนนๆ ไปกรอกใหถกตองภายในเวลาทก�าหนดจงจะเขาใชบรการได แฮกเกอรจงเขาแอคเคาทของคณไมได

Apple ID

Apple ไดเปดใชงานระบบลอค 2 ขนตอนอยางเปนทางการในไทยไปเมอ ไมนานมาน (แตคนยงไมรหรอไมนยมใชกนมากนก จนมขาวภาพลบเฉพาะของดาราดงหลดออกมาจาก iCloud นนแหละ ถงเรมตนตวกน) โดยผใชสามารถเขาไปเปดใชงานไดท https://appleid.apple.com คลกปม Manage your Apple ID จากนน Sign in แอคเคาท Apple ID ทคณใชอย คลก Password & Security ใหตอบค�าถามของ Apple แลวคลกปม Continue จากนนใหคลก Get Started เพอเปดใชงานระบบลอค 2 ขนตอน โดยผใชจะตองตงวาจะใหระบบสงรหสผานไปทหมายเลขโทรศพทใดดวย


97

หลงจากตงคาการลอค 2 ขนตอนแลว เมอลอกอนทเครองหรอผานโปรแกรม/เวบ/แอพใหมทไมเคยใชมากอนกตองรอรหสจาก SMS กอนเสมอ (หรออกวธหนง ใหตดตงแอพ Google Authenticator (รปซาย) – มใหใชทงใน iOS และ Android) ไวเปดดรหสทตองใชไดเลยโดยไมตองรอ SMS เพยงแตตงใหโปรแกรมผกกบแอคเคาทของคณใหถกกอนเทานน

ตงรหสผานเฉพาะแอพการเปดใชระบบลอค 2 ขนตอนของ Google จะท�าใหไมสามารถเขาถง

อเมลดวยแอพตางๆ บน iPhone, iPad, Android (ยกเวนแอพ Gmail) รวมถงโปรแกรม Outlook ทใชบนคอมพวเตอรได เนองจากยงไมรองรบการลอคแบบ 2 ขนตอน คณจะตองไปตงคา Application Specific password ซงจะเปนการตงรหสผานพเศษส�าหรบยนยนการเขาใชแตละแอพทตดปญหาใหเขาใชงานไดปกต

Gmail

เขาไปเปดใชงานระบบลอคสองขนตอนท https://accounts.google.com/SMSAuthConfig คลกปม เรมการตงคา เพอตงคาการลอคแบบ 2 ขนตอน

98

การตงคา Application Specific password นนจะตองท�ากบแตละแอพทตองการใชงานกบแอคเคาท Google (หรอ Gmail) โดยจะท�าแคครงแรก (ของแตละแอพ) หลงจากนนกจะเขาใชแอพไดตามปกต โดยใหท�าดงน

2 กรอกชอแอพทตองการ แลวคลกปม สรางรหสผาน

3 จะไดรหสผานไปใชลอกอนกบแอพทระบ (กรอกครงเดยวใน แอพนนๆ)

4 คลกปม เสรจสน จะปดหนานไปและไมแสดงรหสขนมาอก

2

1 เปดบราวเซอรแลวเขาไปท https://security.google.com/settings/security/apppasswords

3

4


99

iOS

ในโทรศพทมอถอหรอแทบเลตทใชงานกมกจะเกบขอมลสวนตวไวมากมาย ไมวาจะเปนอเมล รปถายสวนตว จดบนทกส�าคญ นดหมายตางๆ แชท LINE บางคนอาจใชแอพท�าธรกรรมตางๆ ซงจะตองระมดระวงไมวางเครองทงขวางใหใครหยบไปใชไดโดยงาย นอกจากนยงควรทจะตงรหสลอคหนาจอเอาไวดวย โดยเครองรนใหมๆ กจะมการสแกนลายนวมอชวยเพมความปลอดภยในการใชงาน ไดมากยงขน

ลอคเครองไวปลอดภยกวา

ลอคหนาจอใน iPhone/iPad เมอกดปมเปดใชงานเครอง ใหสไลดหนาจอไปทางขวา จากนนใสรหสท

เคยตงไวใหถกตอง ซงเลอกตงได 2 แบบคอ ใชตวเลข 4 หลก (PIN) และแบบ ตวอกษรกบตวเลขรวมกน (Passcode) และถาเปน iPhone 5s ขนไปจะสามารถตงใหปลดลอคดวยการสแกนลายนวมอไดดวย

ตงรหสผานตวเลข 4 หลก (PIN)

3 ตงรหสเปนตวเลข 4 ตว แลวยนยนรหสอกครง

4 แตะ Done

1 เขาไปท Settings4

Passcode & Fingerprint (ถาไมใช 5s ขนไปจะเปนค�าสง Passcode)

2 แตะ Turn Passcode On

� หากจะตงรหสผานไดไมจ�ากด (เปนตวอกษร ตวเลข หรออกขระกได เรยกวา Passcode) ใหแตะปมปดท Simple Passcode

2

3

100

Fingerprint ฟเจอรใหมทเพมความปลอดภยใหกบ iPhone 5s ขนไปดวยการสแกนลายนวมอเพอปลดลอคเขาใชงานเครอง ดวยเซนเซอรตรวจสอบลายนวมอ ของผเขาใชงานทอยบนปม Home โดยจะตองตงรหสผานไวเผอใชกรณสแกนลายนวมอไมไดดวย

ตงคาสแกนลายนวมอปลดลอคหนาจอ (เฉพาะ iPhone 5s ขนไป)

1 ไปท Settings4 Touch & Fingerprint

2 แตะ Add a fingerprint...

3 ใหวางนวทจะใชปลดลอคลงบนปม Home จนเครองสน ใหยกนวออก

4 วางนวลงใหมอกครงจนเครองสน ท�าซ�าจนกวาเสนลายนวมอในหนาจอเปนสแดงทงหมด

5 จะเขาสหนา Adjust Your Grip เกบลายนวมอตรงขอบดานขางเพม ใหแตะ Continue

2

4

5

3


101

6 วางนวเดมลงบนปม Home เอยงนวไปมาใหเสนลายนวมอตรงขอบในหนาจอเปนสแดงทงหมด เมอเกบลายนวมอเสรจสมบรณแลว ใหแตะ Continue

7 จะใหตงรหสผานเพอใชกรณทสแกนนวไมผาน และกรอกรหสอกครงเพอยนยน

8 ทหนาจอ Fingerprints จะเหนชอ Finger 1 แสดงขนมา หากตองการเพมลายนวมอนวอนอก ใหแตะ Add a fingerprint... แลวท�าตามขนตอน 3-7 อกครง6

7

8

9

9 ตรง iPhone Unlock จะเหนวาถกเปดใชงานอย แสดงวาตงใหปลดลอคดวยลายนวมอแลว

ยกเลกการปลดลอคดวย รหสผานหรอสแกนลายนวมอ

ไปท Settings4Passcode ใสรหสใหถกตอง แตะเลอก Turn Passcode Off ใสรหสปองกนใหถกตอง (ถาเปนแบบตวอกษรผสมตวเลข ใหใสรหส แลวแตะ Done)

จะกลบไปทคาตงตนของระบบปองกน ท�าใหครงตอไปกไมตองใสรหสผานหรอสแกนลายนวมอกอนเปดใชงานเครองอก

เปด/ปดการสแกนลายนวมอแทนการใสรหสผานเมอซอแอพหรอเพลง

102

ปลดลอคเขาใชงานเครองปลดลอคดวยการสแกนนว

หลงจากตงคาสแกนนว เมอกดปมเปดใชงานเครอง ในครงแรกระบบจะใหปอนรหสผานเขาไปกอน เพอรเซตใหเขาสการสแกนลายนวมอในครงถดไป

เมอจะปลดลอคครงตอไป ใหวางนว (ทเคยตงคาลายนวมอไว) บนปม Home เมอตรวจสอบวาถกตองกจะปลดลอคเขาสหนา Home ใหทนท

แตะตวเลข 4 หลกตามทตงไว พมพรหสตามทตงไว แลวแตะ Done

ปลดลอคดวยรหสผาน

เมอกดปมเปดใชงานเครอง ใหสไลดหนาจอไปทางขวา จากนนใสรหสทเคยตงไวใหถกตอง (ถาใสรหสผด ใหแตะ Delete ลบรหส แลวใสใหม)

ถาสรางลายนวมอแลวยกเลกการปลดลอคดวยรหสผานไป เมอเปดใชใหมโดยแตะท Turn Passcode On จะถามวาตองการเกบลายนวมอเดมไวหรอไม (Keep) หรอลบทงไปเลย (Delete)


103

Android

ลอคหนาจอใน Androidในมอถอและแทบเลต Andorid จะมวธลอคหนาจอหลากหลายรปแบบ ซง

แตละรปแบบจะมวธการใชงาน และมระดบความปลอดภยทแตกตางกนไป วธตงคารปแบบการลอคหนาจอแบบตางๆ มใหเลอก 5 รปแบบดวยกน คอ ปด (Swipe), รปแบบ (Pattern), ลายนวมอ (Fingerprint), PIN และรหสผาน (Password) กรณทไมตองการลอคหนาจอ ใหเลอก ไมม (None) โดยไปตงคาไดท การตงคา4ลอกหนาจอ4ลอกหนาจอ (Settings4Lock screen4

Screen lock)

ลอคหนาจอแบบ รปแบบ (Pattern)

การปลดลอคหนาจอแบบ รปแบบ จะใชการลากเสนเพอปลดลอคหนาจอตามรปแบบทตงไว ซงจะมระดบความปลอดภยอยในระดบกลาง

1 แตะท รปแบบ (Pattern)

2 วาดผานจดอยางนอย 4 จด (แตะ ลองใหม (Retry) ลองใหมได) เมอไดเสนทตองการแลวใหแตะ ด�าเนนการ (Continue)

3 วาดซ�าอกครงเพอยนยน เสรจแลวแตะ ยนยน (Confirm)

4 เพอเปนการปองกนในกรณทลมรหสวาดเสนผานจด จะใหใสรหส PIN ส�าหรบปลดลอค แตะ ด�าเนนการ (Continue) ยนยนรหสอกครง แลวแตะ ตกลง (OK)

1

2

5 เมอปลดลอคเครองตองลากเสนผานจดใหถกตอง ถาลมกตองใสรหส PIN แทน

104

ลอคหนาจอแบบ รหสผาน (Password)

จะคลายกบการตงคาการลอคแบบ PIN แตจะใชตวอกษรเขามาผสมดวย ซงจะชวยใหมความปลอดภยในระดบทสงขน

1 แตะท รหสผาน (Password)

2 ปอนรหสซงประกอบดวยคยอกษรและตวเลขอยางนอย 4 ตวขนไป เสรจแลวแตะ ด�าเนนการ (Continue)

3 ปอนรหสตวอกษรและตวเลขทตงไวกอนนอกครงเพอยนยน เสรจแลวแตะ ตกลง (OK)

ลอคหนาจอแบบ PIN

การปลดลอคหนาจอแบบ PIN จะใหรหสตวเลขในการปลดลอคหนาจอ ซงมความปลอดภยระดบกลางถงสง ขนอยกบความยากงายของรหสทคณก�าหนด

1 แตะท PIN

2 ปอนรหสผานตวเลขทตองการแลวแตะ ด�าเนนการ (Continue)

3 ปอนรหสผานซ�าอกครงแลวแตะ ตกลง (OK)

4 เมอปลดลอคเครองจะตองใส PIN ใหถกตอง แลวแตะ ตกลง (OK) จงจะปลดลอคได

4 เมอตองการจะปลดลอคเครองจะตองใสรหสใหถกตอง แลวแตะปม เรยบรอย (Done) บนคยบอรด

2 3

2 3


105

ลอคหนาจอแบบ Fingerprint

Fingerprint เปนการปลดลอคดวยลายนวมอ มความปลอดภยระดบกลางถงระดบสง และเปน 1 ใน 4 ตวเลอกส�าหรบใชปกปองขอมลในโหมดสวนตว (Private Mode) อกดวย (ใชไดเฉพาะเครองทมอปกรณอานลายนวมอเทานน)

1 ไปท การตงคา (Settings) แตะ ตวสแกนลายนวมอ (Finger Scanner)

2 แตะ ตวจดการลายนวมอ (Fingerprint manager)

3 แตะ ตกลง (OK) ยอมรบการใชงาน

4 เพมลายนวมอลงไปทงหมด 8 ครง จะใชนวเดมหรอหลายนวกได โดยวางนวไวบนกราฟกตามรปตวอยาง แลวลากผานปม Home จนสด ระบบจะจ�ารปแบบและต�าแหนงการวางนวของเรา ใหท�าจนไฟสเขยวขนครบทกอน

5 ใหตงรหสผานส�ารองกรณสแกนลายนวมอไมผานทง 5 ครง จะตองใสรหสผานนใหถกตอง ถงจะปลดลอคหนาจอได โดยใสรหสผาน (ตองมตวอกษรอยางนอย 1 ตว) แลวแตะ ด�าเนนการ (Continue) ยนยนรหสผาน อกครง แลวแตะ ตกลง (OK)

6 แตะ ตกลง (OK) เปดใชการปลดลอคดวยลายนวมอเลย หรอถายงไมใช แตะ ยกเลก (Cancel)

1

4

5

106

ปลดลอคเขาใชงานเครอง

ปลดลอคดวยลายนวมอ

ปลดลอคดวยตวเลขปลดลอคแบบสไลดนว ปลดลอคดวยรหสผาน

ปลดลอคแบบลากเสน

ยกเลกการปลดลอคดวยรหสผานหรอสแกนลายนวมอกรณทไมตองการลอคหนาจอ ใหเขาไปตงคาไดท การตงคา4ลอกหนาจอ4

ลอกหนาจอ (Settings4Lock screen4Screen lock) แลวเลอก ไมม (None)

เมอเปดเครองจะแสดงหนา Lock Screen ใหปลดลอคตามรปแบบทตงไวไดเลย ไมวาจะเปนการสไลดนวบนหนาจอ, ใสรหสผาน, ใสรหส PIN, ลากนวไปตามจด หรอสแกนลายนวมอ


107

iOS

สงเสยงเรยกหาอปกรณทหายไป

ถาหาเครองไมเจอหรอเครองหาย คณสามารถสงใหอปกรณสงเสยงออกมาเพอใหตามหาได หรอถาเครองตกหายในทลบหลบตาเมอสงเสยงจะไดมคนพบแลวตดตอกลบมาหาคณได

เรยกหาอปกรณ iOS

1 เปดเวบ www.icloud.com ให sign in แอคเคาท Apple ID ทใสไวในเครองทจะตามหา แลวคลกท Find My iPhone

2 คลกหมดต�าแหนงอปกรณบนแผนท

3 คลก Play Sound

4 ทเครอง iPhone จะมเสยงแจงเตอน พรอมขอความ Find My iPhone Alert

1

2

3

4

108

คลกในชองนแลวลบขอความเดมออก จากนนพมพขอความใหมทตองการใหแสดงพรอมกบสญญาณเรยกเขาลงไป (ไมเกน 40 ตวอกษร)

Android

เรยกหาอปกรณ Android (Samsung)เปดเวบ findmymobile.samsung.com แลว Sign in แอคเคาท Samsung

เดยวกบทใสไวในอปกรณ คลก เรยกอปกรณมอถอของฉน แลวคลกปม เรยก ทมอถอหรอแทบเลตจะสงเสยงระดบสงสด ใหแตะ แลวสไลดไปทางซายหรอขวาเพอปดการเรยกหา

Android

เรยกหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)ส�าหรบอปกรณ Android ทไมใช Samsung ไมวาจะเปน HTC, LG หรอ

อนๆ คณกสามารถเรยกหาอปกรณไดเชนกน ซงเครองนนจะตองเปดอย, ลอกอน แอคเคาท Google, เชอมตออนเทอรเนตได และเปดใชงาน GPS เอาไว โดยคนหาอปกรณ (ตามขนตอนในหวขอ “คนหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)” หนา 140) แลวคลก ท�าใหสงเสยง คลก ท�าใหสงเสยง ยนยน อปกรณนนกจะสงเสยงรองดวยระดบเสยงสงสดเปนเวลา 5 นาท หรอจนกวาจะกดปมเปด/ปดเครอง


109

iOS

ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน

เมอเครองหาย ถาไมไดตงรหสลอคเครองเอาไวเราสามารถปองกนผอนเขาใชงานอปกรณของเราไดโดยรโมทเขาไปลอคเครองดวยรหสผาน พรอมทงสงขอความแจงใหโทรกลบไดดวย ดงวธการดงน

ตงรหสลอคในอปกรณ iOS1 เปดเวบ www.icloud.com ให sign in

แอคเคาท Apple ID ทใสไวในเครองทจะตามหา แลวคลกท Find My iPhone

2 คลกหมดต�าแหนงอปกรณบนแผนท

3 คลก Lost Mode3

4 พมพรหสผานทตองการตงลอคเครองทหายไป แลวพมพรหสผานซ�าอกครงเพอยนยน

5 กรอกเบอรโทรศพททจะใหตดตอกลบ เสรจแลวคลก Next

6 จะมกรอบถามยนยนวาเบอรโทร ทกรอกถกตองแลวใชหรอไม ใหคลกปม Use Anyway

45

6

110

Android

7

7 กรอกขอความทตองการใหแสดงบนหนาจอ iPhone หรอใชขอความตามทตงมาให จากนนแตะ Done

เมอเครองทคนหาไดรบขอความแลว

จะแจงเตอนยนยนการไดรบขอความ

ของเรา และสงอเมลยนยนกลบมาให

เมอสไลดปลดลอคหนาจอในเครองนน

กจะใหใสรหสผานทเราตงดวย

23

4

5

ตงรหสลอคในอปกรณ Android (Samsung)

1 เปดเวบ findmymobile.samsung.com แลว Sign in แอคเคาท Samsung เดยวกบทใสไวในอปกรณ

2 คลกท ลอคอปกรณมอถอของฉน


111

จะแสดงเบอรโทรตดตอ ใหผทเกบไดแตะปม เพอโทรกลบมายงเบอรทเราก�าหนด

3 ใสเบอรโทรศพททตองการใหผทเกบเครองไดตดตอกลบ โดยจะม SMS แจงไปยงเบอรดงกลาวใหโดยอตโนมตเมอลอคโทรศพทเครองนนเรยบรอยแลว (แกไขขอความไดตามตองการและไมเกน 100 ตวอกษร)

4 ใสรหสผาน เฉพาะตวเลข 4 หลกลงไป

5 คลกปม ลอค

ตงรหสลอคในอปกรณ Android (ยหออนๆ)การตงรหสผานลอคอปกรณ Android ทไมใช Samsung คณสามารถตง

รหสผานลอคเครองแบบออนไลนไดเชนกน ซงเครองนนจะตองเปดอย, ลอกอนแอคเคาท Google, เชอมตออนเทอรเนตได, เปดใชงาน GPS และเปดใช Android Device Manager ในอปกรณดวย (ดหนา 116) โดยคนหาอปกรณ (ตามขนตอน ในหวขอ “คนหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)” หนา 140) แลวคลก ลอก

112

ใหตงรหสผานและยนยนรหสทกรอกลงไป ใสขอความทจะแสดงในหนา Lock screen หลงจากลอคเครองแลว (ไมใสกได) กรอกหมายเลขโทรศพทเพอโทรกลบหาเจาของเครอง (ไมใสกได) แลวคลกปม ลอก กจะลอคอปกรณดวยรหสผานทก�าหนดทนท

ตงรหสผานทจะลอคเครอง

ใสรหสผานซ�าเพอยนยน

ใสขอความทจะใหแสดงในหนา Lock screen

ใสเบอรโทรศพททจะใหแสดงในหนา Lock screen

เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร

อปกรณ iOS อยาง iPhone/iPad จะมฟงกชน Find My iPhone และ Find My iPad ส�าหรบตดตามหาอปกรณ สวนมอถอหรอแทบเลตทใชระบบปฏบตการ Android ยหอ Samsung จะม Find My Mobile สวน Android รนอนๆ สามารถใช Android Device Manager ของ Google ไดเชนกน ซงผใชสามารถตามหา สงลอคเครอง หรอลบขอมลในเครองแบบออนไลนได โดยจะตองเปดเครองเอาไว รวมทงเชอมตอเนตและเปด GPS (Location Services) ดวยจงจะคนหากนเจอ


113

iOS

คลกหมดต�าแหนงอปกรณ คลก Erase iPhone แลวคลก Erase ลบขอมลในเครองนน

ลบขอมลในอปกรณ Android ของ Samsung

ส�าหรบมอถอและแทบเลต Samsung ทใช Android จะม Find My Mobile ทใชตดตามคนหาอปกรณ จะตอง Sign in แอคเคาท Samsung เปดการท�างานของ GPS หรอLocation Services (ดหนา 134) และเชอมตอเนตเอาไวในเครองนนดวย (ดหนา 33) จงจะตามหากนเจอ

หากเครองหายแลวตองการลบขอมลในอปกรณกใหตามหาเครองโดยเปดเวบ findmymobile.samsung.com แลว Sign in แอคเคาท Samsung เดยวกบทใสไวในอปกรณ จากนนใหลบขอมลในการดหนวยความจ�าทใสเพมกอน แลวคอยรเซตลางขอมลในเครอง (ถารเซตกอนจะเปนการยกเลกการ Sign in แอคเคาท Samsung ท�าใหตามหาเครองไมไดอก กจะลบขอมลในการดไมได)

Android

ลบขอมลใน iPhone/iPadเมอเครอง iPhone/iPad สญหาย โดนขโมย หรอวางลมไวทไหนสกแหง

กสามารถคนหาได โดยเครองทจะคนหานนจะตองเปดใชงานฟงกชน Find My iPhone หรอ Find My iPad ใน iCloud เอาไวดวย (ดหวขอ “เปดระบบคนหาเครอง” หนา 135) นอกจากนยงจะตองเชอมตอเนต (ดหนา 32) และเปดการท�างานของ GPS หรอ Location Services ไวดวย (ดหนา 133)

เปดเวบ www.icloud.com ให sign in แอคเคาท Apple ID ทใสไวในเครองทจะตามหา แลวคลกท Find My iPhone

114

1 คลก ลางขอมลอปกรณมอถอ

2 คลกเลอก ลางขอมลจากพนทจดเกบขอมลทถอดเขาออกได โดยมตวเลอก 2 อยางคอ หนวยความจ�าภายนอก (MicroSD) และ SIM การด (สามารถเลอกทง 2 ตวเลอกได)

1

4

2

7

3

5

3 คลก ฉนยอมรบขอก�าหนดและเงอนไข

4 พมพรหสผานของแอคเคาท Samsung อนเดยวกนกบทใชลอกอน

5 คลกปม ลางขอมล

6 คลกปม ตกลง เพอยนยนการลบขอมล

7 คลกเลอก รเซตขอมลจากโรงงาน แลวท�าซ�าขนตอนท 3-6 6


115

ลบขอมลในอปกรณ Android (ยหออนๆ)ส�าหรบอปกรณ Android ทไมใช Samsung ไมวาจะเปน HTC, LG หรอ

อนๆ คณกสามารถตามไปลบขอมลในอปกรณแบบออนไลนได โดยมเงอนไขวาเครองนนจะตองเปดอย, ลอกอนแอคเคาท Google, เชอมตออนเทอรเนตได, เปดใชงาน GPS และจะตองตงคาในอปกรณกอนดงน

2

เปดใช Android Device Manager

แตะไอคอน การตงคา Google4โปรแกรม จดการอปกรณแอนดรอยด ใหแตะ เลอก อนญาตการลอกและลบจากระยะไกล แลวแตะ ท�างาน

ลบขอมลในอปกรณ1 คนหาอปกรณกอน โดยท�าตามขนตอนในหวขอ “คนหาอปกรณ Android

(ยหออนๆ)” (ดหนา 140)

2 คลก ลบ เพอลบขอมลในอปกรณ

3 คลกปม ลบ ยนยนการลบขอมลทงหมดในเครอง โดยจะรเซตขอมล ใหวางเปลาเหมอนเปนเครองใหม โดยจะไมสามารถลบขอมลใน การดหนวยความจ�าภายนอกได

3

116

แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย

ส�าหรบเครองทใช iOS 7 ขนไป เมอเปด ใชงาน Find My iPhone หรอ Find My iPad ใน iCloud กจะเปนการเปดใชงาน Activation Lock ดวย ถาคณท�าเครองหาย ผทเกบเครองไปจะตองใสรหสผานใหถกตองจงจะปดการท�างานของ Find My iPhone ได ท�าใหคณสามารถตดตามหาเครองตอไปได (ถายงตอเนตและเปด Location Services เอาไว) ตางกบใน iOS รนกอนๆ ทผอนสามารถปดการท�างาน Find My iPhone ไดเอง

การเปดหรอปด Activation Lock ใหไปท การตงคา (Settings)4iCloud แตะ Find My iPhone (หรอ Find My iPad) แตะเปดใชงานท

iOS

นอกจากนเมอมผใดมาสงลางขอมลในเครองกจะตองกรอกรหสผานแอคเคาท Apple ID ของเจาของเครองใหถกตองกอน รวมถงการน�าเครองไปรสโตร, ดาวนเกรด หรออพเดทเฟรมแวร กจะตดรหสผาน Apple ID นนเชนเดยวกน

อยางไรกตาม Activation Lock กอาจท�าใหเกดปญหาในกรณทเจาของเครองลมรหสผานเสยเอง หรอกรณซอเครองมอสอง กอนออกจากรานผซอควรตรวจสอบใหเรยบรอยวาตด Activation Lock หรอไม เพราะไมเชนนนอาจท�าใหไมสามารถใชงานเครอง iPhone/iPad มอสองทซอมานนได

Find My iPhone แลวแตะปม อนญาต (Allow) ทส�าคญคอคณหามลมรหสผาน Apple ID ของคณอยางเดดขาด!! ไมเชนนนจะลบขอมล หรอรสโตรเครองไมไดเลย


117

ตดลอค Find My iPhone ท�าไงด?

ถาคณขาย iPad, iPhone ทตดตง iOS 7 ขนไป โดยทยงเปดการท�างานของ Find My iPhone หรอ iPad เอาไว กจะท�าใหผทซอเครองตอไมสามารถรเซตเครอง รสโตร หรอลบแอคเคาท iCloud ในเครองได เจาของเครองเดมจะตองไปใสรหสผานทเครองหรอบอกรหสผานกบผอน (ไมแนะน�า) จงจะปลดลอคได แตถาไมสะดวกทจะไปท�าทเครองกสามารถลบขอมลในเครองผานเวบ iCloud ได โดยเขาไปคนหาเครองทจะปลดลอค แลวคลก Erase iPhone หรอ Erase iPad กรอกรหสผาน Apple ID แลวคลกปม Erase (ดขนตอนหนา 114) กจะลางขอมลทงหมดและปลดลอคแอคเคาทของเจาของเครองไปดวย แตอยาลมวาเครองนนจะตองเชอมตออนเทอรเนตและเปดใช GPS หรอ Location Services (บรการหาทตง) ไวดวยจงจะลบได

การแกไขกรณตดรหสผาน iCloud แลวจ�าไมได กตองให Apple รเซตให โดยโทรไปทเบอร 001-800-65-6957 ซงจะสอบถามขอมลหรอขอเอกสารยนยนการเปนเจาของเครองดวย

iOS

118

iOS

แบคอพ/รสโตรขอมลบนอปกรณ

ระหวางใชงานมอถอหรอแทบเลต หลงจากใชงานไปสกพกกเรมโหลดแอพมาเยอะขน อาจเกบขอมลสารพดไวในเครอง คณควรแบคอพขอมลในเครองเกบไวบอยๆ เพอรสโตรมาใชในกรณทเครองมปญหาจนตองรเซตเครองใหม โดยจะท�าไดทงใน iPhone/iPad และมอถอ/แทบเลต ทใชระบบปฏบตการ Android

แบคอพขอมลใน iPhone/iPadการแบคอพใน iPhone/iPad อาจสงท�าผานโปรแกรม iTunes ทตดตงใน

เครองคอมพวเตอร ซงเลอกวาจะแบคอพเกบไวในเครองหรอเกบไวบน iCloud กได อกวธหนงคอแบคอพไวบน iCloud โดยสงจากใน iPhone/iPad เลย ซงจะสามารถแบคอพขอมลไดเฉพาะบางอยางเทานน ดงน

การแบคอพขอมลในการใชงานอปกรณ iOS จะท�าไดหลาย 2 แบบคอ แบคอพขอมลไวในเครองคอมพวเตอร และแบคอพเกบไวบน Cloud ซงการแบคอพกจะตองท�าผานโปรแกรม iTunes บนคอมพวเตอร หรอจะท�าบนอปกรณเองกได แตแบบหลงจะแบคอพไดเฉพาะขน Cloud เทานน ซงการแบคอพขอมลจะท�าไดดงน

� รายชอ Contact, หมายเลขโปรด, รายการโทรออก/รบสาย/ไมรบ รวมถง SMS และ MMS

� อเมลแอคเคาท รวมถงแอคเคาท Game Center

� แอคเคาทและนดหมายใน Calendar

� Bookmark และ History ใน Safari, YouTube

� Bookmark และการคนหาใน Maps

� รปภาพใน Photos, บนทก (Notes), Voice Memos

� ขอมลในแอพตางๆ เชน ขอความแชทใน LINE รวมทงการซอของผาน In-App Purchase

� การตงคาทวไป เชน วนท เวลา รปแบบวน/เวลา และรปแบบชอ/นามสกล การตงเวลาลอคเครอง, ตงหนา Home, Lock screen, Wallpaper, Ringtone ฯลฯ


119

1 ไปท Settings4

iCloud (การตงคา4

iCloud)

2 แตะ Backup/ขอมลส�ารอง

3 เปดใชงานท iCloud Backup/ขอมลส�ารอง iCloud

4 แจงวาเมอซงค iPhone กบ iTunes จะไมแบคอพขอมลลงคอมอตโนมตอก ใหแตะปม OK/ตกลง

แบคอพขอมลไวบน iCloud ผาน iPhone/iPadเราสามารถแบคอพขอมลตางๆ ไปไวบน iCloud ไดโดยไมตองเชอมตอ

กบคอมพวเตอรเพอแบคอพขอมลผาน iTunes ซงในขณะทชารจแบตระบบกจะแบคอพผาน Wi-Fi ใหโดยอตโนมต โดยจะตองเปดใชงาน iCloud Backup เอาไวดวย (ขนตอนท 1-3 ในหวขอน) หรอถาตองการแบคอพเดยวนนกไปสง แบคอพเองได ดงน

2

4

5 ใสรหสผาน Apple ID แตะ OK/ตกลง

� กรณทแบคอพครงแรก หรอเพม/ยกเลก การซงคขอมลตางๆ ใหแตะปม Back Up Now /ส�ารองขอมลเดยวน แทน

� การแบคอพอาจใชเวลานานขนอยกบปรมาณขอมล

3

5

แบคอพขอมลดวยโปรแกรม iTunesการแบคอพขอมลผาน iTunes เปนเรองพนฐานทผใชอปกรณ iOS ควรร

ไว และควรจะท�าบอยๆ เพอส�ารองขอมลไวกรณเครองเสย, หาย, ซอเครองใหม เปนตน เมอจ�าเปนกจะสามารถน�าขอมลเหลานนมาลงใหมเพอใชงานไดอกครง ซงการแบคอพดวยโปรแกรม iTunes นนจะเลอกไดวาตองการแบคอพขอมลเกบไวบนเครองคอมพวเตอรหรอจะเกบไวบน iCloud กได แนะน�าใหแบคอพไวบนคอมพวเตอร แลวเปดใชงาน iCloud Backup ทอปกรณ iOS เอาไวเพอใหระบบแบคอพขน iCloud อตโนมต (ขนตอนท 1-3 ในหวขอกอนหนา) การแบคอพบน iTunes จะท�าไดดงน

120

รสโตรขอมลทแบคอพไวใน iTunesหลงจากแบคอพขอมลใน iPhone/iPad เกบไวแลว ถาตองการเรยกขอมล

เกาคนมาจะท�าไดดงน

คลกปม Restore Backup แลวเลอกขอมลทจะดงกลบมาไวในเครอง

คลกเลอกแบคอพไวบน iCloud หรอคอมเครองน (This computer) แลวคลกปม Back Up Now


121

แบคอพขอมลในมอถอ/แทบเลต Androidส�าหรบมอถอหรอแทบเลต Android สามารถแบคอพขอมลไดเชนกน ทง

แบคอพไปเกบไวท Cloud ของ Google (ท�าไดบน Android เกอบทกรน) หรอถาใช Samsung จะเกบบน Cloud ของแอคเคาท Samsung หรอเกบไวในคอมพวเตอรผานโปรแกรม Samsung Kies กได

การแบคอพนนถาใชเครอง Samsung จะเลอกแบคอพขอมลแตละชนดไดคอนขางครบ โดยจะเกบไวท Cloud ของ Samsung (รปซาย) แตถาใช Android รนอนๆ จะตองแบคอพไวทแอคเคาท Google (รปขวา) ซงจะแบคอพ ไดเฉพาะขอมลสวนตว พวกขอความ SMS หรอประวตการ

รสโตรขอมลทแบคอพไวหลงจากแบคอพขอมลไวแลว เมอลางเครองก

สามารถรสโตรกลบมาอตโนมต หรอจะรสโตรเองทหลง หรอท�าผานโปรแกรม Samsung Kies กไดเชนกน

Android

โทร จะไมแบคอพใหตองหาโปรแกรมเสรมมาท�าตางหากเอง)

122

ช�าระเงนออนไลนไดทางไหนบาง?

การช�าระเงนแบบออนไลนจะท�าไดหลายวธ ซงกจะมความปลอดภยในระดบทแตกตางกน โดยพอจะสรปไดดงน

� โอนเงนออนไลน ดวยบรการ Internet Banking ของแตละธนาคาร ท�าไดทงโอนเงน เชคยอด ดรายการเคลอนไหวทางบญช ฯลฯ ซงจะตองไปสมครใชบรการกบทางธนาคารทใชบรการกอนจงจะท�าได

� ช� าระผานตวกลาง อยาง PayPal, PaySbuy, THAIEPAY โดยเปนการเตมเงนเขาไปในระบบไวใชซอของออนไลนแลวหกจากบญช ขอดคอถาไมไดรบของทซอหรอของทไดมปญหากสามารถขอเงนคนได

� ช� าระดวยบตรเครดต โดยกรอกขอมลบตรใหครบถวน กสามารถใชช�าระคาสนคาและบรการตางๆ ไดสะดวก มความปลอดภยกวาการโอนเงนโดยตรง โดยสามารถยกเลกการช�าระไดถารานคามปญหา


123

� บตรเตมเงน TrueMoney ซอเปนบตรเตมเงนตามมลคาทตองการ ใชเพอช�าระคาสนคาและบรการตางๆ ไมวาจะเตมเงนโทรศพทของ True, เตมเงนเกมออนไลน, ซอสตกเกอร LINE, ซอสนคาออนไลน ฯลฯ

� ช� าระรวมกบคาโทรศพท ส�าหรบผบรการโทรศพทเคลอนทแบบรายเดอนของ AIS สามารถซอแอพ สตกเกอร LINE หรอไอเทมในเกม โดยช�าระรวมบลมากบคาโทรศพทไดเลย (ลาสดไดยกเลกระบบนไปแลวแตอาจเปดใชอกในอนาคต)

� บตคอยน (Bitcoin) เงนบนเนตทไมองกบใคร เงนทใชแลกเปลยนหรอช�าระคาสนคากนบน อนเทอรเนตนน สวนมากจะอางองกบ สกลเงนจรง เชน ในไทยใชทรมนน (True Money) หรอตดบตรเครดต ทงแบบบตรจรง และบตรเสมอนทตองเตมเงนตางหาก เชน mPay ของ AIS หรอทมบญชเทยบเทา เชน Paysbuy, Paypal แตยงมเงนแบบหนงทใชไดเฉพาะบนอนเทอรเนต และไมผกกบสกลเงนใดๆ หรอตองใหสถาบนการเงนหรอผใหบรการอนเทอรเนตรายใดรองรบเลย เงนนเรยกวา บตคอยน (Bitcoin)

� ช� าระดวยบตรเครดตเสมอน (Virtual Credit card) ตวอยางเชน mPAY ของ AIS หรอ WeCard ของ True ทเชอมตอกบ TrueMoney หรอ e-Wallet ไดในบตรเดยวกน และทออกใหโดยธนาคารตางๆ อยาง กสกรไทยและกรงเทพ โดยผใชจะมตวเลขบตรและรหส CVV ไวใชกรอกเพอช�าระดวยบตรเครดตไดเหมอนเปนบตรเครดตจรงๆ

124

การทไมมสถาบนการเงนหรอองคกรใดๆ รองรบ แปลวา บตคอยนตองมระบบควบคมในตวเองวาใครถอเงนสกลนในกระเปาอยเทาไหร ไมใชใครจะบอกวาฉนมเงนอยเทานนเทาน กอางลอยๆ ได วธการกคอ ทกครงทมการรบหรอจายเงน จะตองมการเชอมตอเนต และสงขอมลไปบอกซอฟตแวรบตคอยน ในเครองอนๆ วาเงนมการเปลยนมอมลคาเทาไหร (โดยไมเปดเผยวาใครโอนใหใคร แตเปนการจ�ากดจ�านวนเงนทมไมใหพมพหรอสรางเงนขนมาเองลอยๆ จนเกดภาวะเงนเฟอ) ซงจะมการเขารหสขอมลอยางแนนหนาไมใหแกไขตามชอบใจได

นอกจากนเพอรองรบการใชงานทเพมมากขนเรอยๆ บตคอยน กมระบบทยอมใหสรางหรอพมพเงนเพมไดในปรมาณจ�ากดทละนอย โดยผทจะท�าเพมจะตองเอาเครองคอมพวเตอรมาค�านวณตามสตรเพอใหไดรหสทใชแทนเงนเพมขน และเปนการชวยตรวจสอบ transaction การโอนเงนบตคอยนตางๆ ทเกดขนไปดวย สตรค�านวณนจะมการปรบตวเองใหซบซอนขนเรอยๆ ตามการขยายตวในการใชงาน บตคอยน และยงเผอชดเชยความเรวเครองคอมพวเตอรรนใหมๆ ทสงขนเรอยๆ ดวย แปลวาไมใชจะสรางเพมกนไดงายๆ หรอมากๆ จงเรยกกนวาเปนการ "ขด" หรอท�าเหมอง (mining) บตคอยน นนเอง

อตราแลกเปลยนของบตคอยนนนไมคงท อาจจะขนลงทละมากๆ หรอแกวงแบบ หวอหวามากกวาเงนสกลอนๆ อยสกหนอย ใครทจะใชหรอรบช�าระในสกลเงนบตคอยนอาจตองคอยปรบราคาเพอชดเชยอตราแลกเปลยนใหเหมาะสม ซงปจจบนบางพนท เชน รฐแคลฟอรเนยของสหรฐ กใหการรบรองบตคอยนแลว หรอรานออนไลน เชน Dell ทขายคอมพวเตอร กเรมรบช�าระเงนดวยบตคอยนแลวเชนกน

ขอดของบตคอยนคอ ใครๆ กใชได ไมจ�าเปนตองมบญชธนาคาร และไมมการคด คาธรรมเนยม (processing fees) แบบสถาบนการเงน เพราะเจาของเครองทชวยควบคมหรอตรวจสอบการรบ-จาย จะไดรางวลหรอรายไดจ�านวนหนงจากการท�า mining อยแลว

ขอเสยของระบบช�าระเงนทไมมคนกลางแบบนกคอ ไมสามารถสรางทดแทนได ดงนนถาเครองหรอฮารดดสกทเกบเงนบตคอยนไวเสยหรอสญหาย และไมไดแบคอพขอมลทจะน�ามา restore ในเครองใหมไดเอาไว เงนบตคอยนดงกลาวกจะหายไปดวย

อกปญหาของบตคอยนคอ การทมนไมมขอมลการช�าระเงนวาใครจายใครใหตามรอยไดอยางการท�าธรกรรมอนๆ ทผานธนาคาร ท�าใหถกน�าไปใชในการโอนเงนทผดกฎหมายไดมาก เชนเดยวกบการจายดวยเงนสดทเปนธนบตรหรอเหรยญนนเอง


125

จายเงนออนไลนตองระวงอะไรบาง?

ยงสะดวกในการจายมากเทาไหร กตองระวงอนตรายมากเทานน ซงการช�าระเงนแตละวธกจะมขอดและขอดอยแตกตางกนไป โดยจะมขอควรระวงทนกชอปปงออนไลนควรรดงน

� การโอนเงนใหรานคา เปนชองทางการช�าระเงนทมความเสยงสง ซงถารานนนโกงไมยอมสงของใหโอกาสทจะไดเงนคนนนยากมาก

� การช�าระผานบตรเครดต ทดจะปลอดภยหนอยกอาจมปญหา ถาตอนกรอกขอมลบตรมแฮกเกอรมาดกจบเอาขอมลไป ซงอาจจะน�าไปซอสนคามลคาสงๆใหเราตองจายโดยไมรตวได ซงขนตอนการแสดงหลกฐานกบทางธนาคารวาเจาของบตรไมไดเปนคนซอจรงนนอาจจะท�าไดแตคอนขางยงยาก

� การใชบตรเครดตเสมอน จะปลอดภยกวาบตรเครดตจรง เนองจากวงเงนในบตรจะไมเยอะเทา โอกาสทจะเสยเงนจ�านวนมากกนอยลง

� ระวงการเปดเผยขอมลสวนตว เชน เลขทบตรเครดต และขอมลอนๆ ทเกยวของ เชน วงเงน บตรเสรม ทอยทสงใบแจงหน รหส ATM หรอขอมลอนทอาจใชยนยนตวตนของคณไดในกรณ (อางวา) ลมรหสผาน เชน เลขประจ�าตวประชาชน วนเดอนปเกด และขอมลประเภทค�าถามสวนตว (Security Question) เชน รถคนแรก สทชอบ นามสกลเดม ใครไดไปอาจแอบอางเปนตวคณได

126

ระวง! อยาใหเดกรรหสผานของคณ

ถาลกของคณใชสมารทโฟนไมวาจะเปน Android หรอ iPhone/iPad คณอาจจะระแวงวาเดกนอยจะแอบซอแอพตางๆ ไมวาจะตงใจหรอรเทาไมถงการณ ซงใน iOS 8 ขนไปจะมฟงกชนการแชรแอพทซอใหกบคนในครอบครวไดสงสด 6 คนดวยบตรเครดตเดยว เมอเดกอายต�ากวา 13 ปจะโหลดแอพทเสยเงนกจะสงขอความมาขออนญาตผปกครองกอน หลงจากผปกครองอนญาตจงจะซอแอพนนได

แตชองโหวของการทเดกจะซอแอพดวยแอคเคาทในเครองของผปกครองยงท�าไดอยเหมอนเดม ถาเดกรรหสผานแอคเคาทของคณ กสามารถทจะมากดซอในเครองของผปกครอง ซงจะแชรแอพนนใหเครองตวเองเลนแอพนนไดดวย ผปกครองจงควรเกบรหสผานไวเปนความลบไมใหเดกๆ รโดยเดดขาด ซงรวมถงผใช Android กตองระวงเชนเดยวกน


127

iOS

ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม

ผปกครองหลายคนเหนขาวเดกกดซอไอเทมในเกมเปนเงนหลกแสนบาทแลวคงหนาวๆ รอนๆ กลววาจะเกดเหตกบตวเอง กสามารถไปตงคาปองกนไมใหเดกหรอใครๆ สามารถซอไอเทมในเกมได โดยท�าไดทงใน iOS (iPhone/iPad) และ Android ดงน

iOS การซอแอพหรอไอเทมใน iOS ปกตจะใหใสรหสผาน Apple ID ใหถกตองกอนแลวจะตดคาใชจายผานบตรเครดต (แอคเคาทไทย) หรอตดจาก iTunes Gift card (แอคเคาท US) เพอใหแนใจวาจะไมมปญหา คณสามารถไปปดบรการซอไอเทมในเกมไวเลยกไดดงน

1 ไปท การตงคา4ทวไป4

การจ�ากด (Settings4

General4Restrictions) ใหแตะท เปดใชการจ�ากด (Enable Restrictions)

1

2

2 ตงรหสผานเปนตวเลข 4 ตว (ไมจ�าเปนตองใชรหสเดยวกบทใชปลดลอคเครอง แตจะตงซ�ากนกได)

128

3 ยนยนรหสผานอกครง

4 แตะปมปดการใชงานท การซอภายใน App (In-App Purchases)

4

3

� ถาจะยกเลกการจ�ากดน ใหมาท หวขอนอกครง (การตงคา4ทวไป4

การจ�ากด (Settings4General4

Restrictions)) แลวกรอกรหสผานทตงไวใหถกตอง เสรจแลวแตะ ปดใชการจ�ากด (Disable Restrictions)

Android

Android ส�าหรบเครองทใช Android ถาใช AIS จะมบรการ AIS Google Play ซงอ�านวยความสะดวกโดยสามารถซอแอพ สตกเกอร LINE หรอซอไอเทมในเกมผานมอถอโดยจะหกเงนจากเบอรโทรศพทหรอคดรวมกบคาบรการรายเดอน ไดเลย โดยไมตองตงคาหรอกรอกรหสผานใดๆ ดวย ซงเปนชองโหวท�าใหหลายคนคดวาซอไดฟรกซอไมยง กวาจะรตวอกทกเมอมบลยอดคาใชบรการแจงมาเปนหลกแสนตามทเปนขาวกน (ปดใหบรการไปแลว แตอาจเปดใหมในอนาคต)

ถากลววาจะมใครเอาโทรศพทไปซออะไรใน Google Play หรอซอไอเทมโดยไมรตวกไปตงรหสผานปองกนไวกอนไดดงน


129

1 เปดแอพ Play Store แตะทเมนมมบนซาย จากนนแตะ การตงคา

2 แตะท ตองปอนรหสผานเพอสงซอ

3 เลอกท ส�าหรบการสงซอทงหมดผานทาง Google Play บนอปกรณน หรอจะเลอกท ทก 30 นาท ใหการใสรหสผานมอาย 30 นาท เมอมการโหลดอะไรหลงหมดเวลากจะตองใสรหสผานใหม

1

2

3

130

4 ใสรหสผานของแอคเคาท Google Play ทใชงานอย แลวแตะ ตกลง

5 ทหวขอ ตองปอนรหสผานเพอสงซอ จะเปลยนจากคาดฟอลตทตงเปน “ไมใช” ซงจะไมตองใสรหสผานกอนโหลดอะไรใน Play Store เปนแบบ ทตงใหม หลงจากนเมอจะดาวนโหลดอะไรกตองใสรหสผานตลอด (เพอความปลอดภยกไมควรใหใครรรหสผานของคณดวย)

6 เมอไปซอแอพหรอไอเทมในเกมกจะขนใหใสรหสผานกอน

4

5

6


131

4CHAPTER

การแชรต�าแหนงทอยไวบนอนเทอรเนต เชน Social Network ตางๆ นนอาจน�าภยมาถงตวได เพราะเปนการปาวประกาศใหคนทงโลกรวาคณอยทไหน บางทยงบอกวาอยกบใคร อยคนเดยว ท�าอะไรอย เปนตน ถาผใดมาพบเหนต�าแหนงทอยของคณแลวเหนวาเปนโอกาสในการท�าผดคดรายขนมากอาจเกดเหตการณไมคาดคดขนไดเชนกน

ระวงอนตรายเรอง ขอมลต�าแหนงทอย

iOS

เปด-ปดการท�างานของ GPS

หลายแอพมกขออนญาตเปดใช GPS บนมอถอหรอแทบเลตเพอระบต�าแหนงทอย ไมวาจะเปนแอพแผนทน�าทางตางๆ, แอพ Social Network อยาง Facebook, Foursquare หรอแมแตแอพถายภาพตางๆอยาง Camera ใน iOS และ Android กยงมการขอใชขอมล GPS โดยระบบอาจเกบขอมลต�าแหนงทอยไปตลอด ไมวาเราจะเรยกใชโปรแกรมทเกยวของหรอไมกตาม ถาเปด GPS ไวตลอดกอาจเปลองแบตเตอรและใชงานอนเทอรเนตโดยไมจ�าเปน ถาไมไดใชงานกควรทจะปดการท�างานของระบบ GPS ไปเสย

เปด-ปด GPS ใน iPhone/iPadระบบ GPS ในเครองจะท�างานกตอเมอ

เปดใชงาน บรการหาทตง (Location Services) เอาไว เขาไปท การตงคา4ความเปนสวนตว4

บรการหาต�าแหนงทตง (Settings4Privacy4

Location Services) แตะปมเปดใชงานตรง บรการหาต�าแหนงทตง (Location Services) แลวเลอกเปดหรอปดการใช GPS เพอชวยระบต�าแหนงทอย ของแตละแอพไดตามตองการ ปองกนการเขาถงขอมลต�าแหนงทอยจากแอพทไมจ�าเปน (สวนถาจะปดทกแอพ ใหแตะปดท บรการหาต�าแหนงทตง ทเดยวได)

บางแอพจะเกบขอมลวาเดนทางไปไหนมาบางตลอดทงวน เชน Moves ซงควรตงคาการเขาถงแอพเหลานนดวย เชน มรหสผานเพอความเปนสวนตว

4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย

133

Android

เปด-ปด GPS ใน Androidใน Android จะสามารถเปด-ปดการใชงาน GPS ไดโดยไป

ท การตงคา แตะเปด ท ต�าแหนง แตะ ยอมรบ อนญาตใหแสดงขอมลต�าแหนง

หรออกวธหนง ใหแตะทแถบสถานะดานบนแลวลากลงมา แตะ ต�าแหนง ใหเปนสเขยวเพอเปดใชงานได เมอเลกใชงานแลวควรปดแอพและปดการใชงาน GPS ดวย เพอประหยดแบตเตอร

134

iOS

เปดระบบคนหาเครอง

ถากลววาวนนงมอถอหรอแทบเลตอาจจะหาย หรอชอบวางลมไวแลวหาไมเจอบอยๆ คณควรทจะไปตงคาส�าหรบคนหาเครอง ซงทงมอถอ/แทบเลตทใช iOS อยาง iPhone/iPad และ Android ของ Samsung จะมวธตงคาเตรยมไวกอนทอปกรณจะหายไปไดดงน

iOS การคนหา iPhone/iPad ผาน iCloud จะตองตงคา iCloud กอน หรอจะท�าผานแอพ Find My iPhone กไดเชนกน การท�าผาน iCloud ใหไปท การตงคา 4iCloud (Settings4iCloud) Sign in แอคเคาท Apple ID แตะท คนหา iPhone ของฉน (Find My iPhone) หรอ คนหา iPad ของฉน (Find My iPad) แลวแตะเปดใชงาน คนหา iPhone ของฉน (Find My iPhone) หรอ คนหา iPad ของฉน (Find My iPad) จากนนแตะปม อนญาต (Allow)


135

Android

1 แตะไอคอน การตงคา เลอนหนาจอ ลงมาทหวขอ ระบบ แตะ ระบบปองกน

2 แตะ รโมทคอลโทรล แตะ ตกลง

3 แตะ เพมแอคเคาท

4 แตะ สรางแอคเคาท สมครใหม หรอแตะ ลงชอเขาใช ลอกอนดวยแอคเคาท Samsung ทมไดเลย

3

2

4

Android กอนทคณจะเรมใชงาน Find My Mobile เพอตามหามอถอและแทบเลต Samsung ของคณ จะตองม Samsung account แลว Sign in แอคเคาท ไวในเครองเพอใหคนหาอปกรณนนไดดงน

136

iOS

ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป

หลงจากตงคาตามขนตอนในหวขอกอนหนาแลว ถามอถอหรอแทบเลตหายไปกสามารถตามหาไดดงน

คนหาอปกรณ iOS

หลงจากเปดใช Find My iPhone หรอ Find My iPad ถาเครองหายหรอหาไมเจอกสามารถคนหาผานเวบได โดยเครองนนจะตองเชอมตออนเทอรเนต และเปดใช GPS เอาไวดวยจงจะหากนเจอ

1 เขาไปท www.icloud.com ลอกอนดวยแอคเคาท iCloud บนอปกรณ คลกท Find My iPhone และพมพรหสผาน แลวคลกปม Sign In

2 คลก All Devices จะเปดกรอบ My Devices แสดงรายการอปกรณ iOS ทลอกอนแอคเคาทเดยวกน และจะแสดงแผนทพรอมพกดปจจบนของอปกรณใหทราบ

2


137

Android

3

2

3 แตะเลอกอปกรณทตองการดต�าแหนงทอย จะแสดงต�าแหนงของอปกรณนนบนแผนท

คนหาอปกรณ Android (Samsung)หลงจากลงทะเบยนเปดใชงาน Find My Mobile และ Sign in แอคเคาท

Samsung เรยบรอยแลว คณสามารถตดตามหาเครองไดวาอยทไหนบนโลกใบน ซงเครองนนจะตองเชอมตออนเทอรเนตอยและเปด GPS ไวดวย ใหเขาเวบไซต findmymobile.samsung.com ทเครองคอม แลวท�าดงน

138

1 Sign in แอคเคาท Samsung ทลอกอนไวบนแทบเลต จากนนคลกปม ลงชอเขาใช

2 คลก เลอกเครองทตองการคนหา (กรณมหลายเครองจะแสดงเฉพาะอปกรณทลงทะเบยนเอาไวดวยแอคเคาทน ใหแตะเลอกอปกรณทตองการ)

3

4

3 จะแสดงต�าแหนงอปกรณบนแผนท

4 ถาตองการใหสงเสยงเรยกหาทอปกรณ ใหคลก เรยกอปกรณมอถอของฉน แลวคลกปม เรยก


139

คนหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)ส�าหรบอปกรณ Android ทไมใช Samsung ไมวาจะเปน HTC, LG หรอ

อนๆ คณกสามารถคนหาต�าแหนงทอยของอปกรณได โดยมเงอนไขวาเครองนนจะตองเปดอย, เชอมตออนเทอรเนต และเปดใชงาน GPS

1 เชอมตอเนต (ดหนา 32) และเปด GPS (ดหนา 134) แลวเปดบราวเซอรเขาไปท www.google.com/android/devicemanager

2 ลอกอนดวยแอคเคาท Google อนเดยวกบทลอกอนไวในอปกรณทจะคนหา

3 ไปท www.google.com/android/devicemanager อกครง โดยครงแรกทเขาใชจะขนขอความตอนรบ ใหคลกปม ยอมรบ

4 จะเรมคนหาและแสดงต�าแหนงทอยของอปกรณบนแผนท

23

4

140

ระวง! การเกบขอมลต�าแหนงทอยของแอพตางๆอปกรณบางอยางสามารถวดขอมล

ดานสขภาพได เชน อตราการเตนของหวใจ วดชพจร วดระยะทางการเดน วง ในแตละวนทจบจาก GPS สถานท ออกก�าลงกาย วเคราะหแคลอรทไดรบในแตละวน เปนตน ซงจะบนทกขอมลไวเปนประวตสวนตวในเครอง อาจมใครบางคนตองการน�าไปใชหาประโยชนไดเชนกน ไมวาจะแอบดวาคณมปญหาดานสขภาพหรอไม มปญหาดานไหน แลวอาจจะน�าเสนอขายผลตภณฑเพอสขภาพตางๆนานา ดเสนทางการวงหรอออกก�าลงกายในแตละวน เปนตน

การแชรต�าแหนงทอยออนไลน จะมอนตรายมย?

การโพสตหรอเชคอนบน Social Network ตางๆ รวมถงขณะแชทดวยแอพตางๆ เชน Messenger ของ Facebook ถาเปดอนญาตใหเขาถงต�าแหนงทอยกจะฝงพกดแจงต�าแหนงไปกบขอความใหอตโนมตเลย ซงการแสดงต�าแหนงทอยใหผอนรอาจสงผลเสยมากกวาผลด เนองจากอาจเปนการเปดชองใหมจฉาชพมาท�ารายคณได เชน โพสตวาไปเทยวตางจงหวดกนหมดทงบาน แถมคยกนตออกวาไปวนไหนกลบเมอไหร บางทกเชคอนวาอยบานโดยบอกต�าแหนง แจงวาอยกบใครยงไงเสรจสรรพ อาจมใครแกะรอยตามมาถงบานไดเลย

วธปองกนตวเบองตน ถาเปนการโพสตต�าแหนงทอยบน Facebook กตงใหเหนสงทโพสตเฉพาะเพอนได (ดหนา 58) เพอปองกนบคคลทไมรจกมาเหน แตตองแนใจวาในรายชอเพอนนนมแตคนทไวใจได แตถาเลยงไดกไมเสยงจะดกวา


141

iOS

แจงต�าแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ

การแชรต�าแหนงทอยนจะเหมาะกบกรณแจงต�าแหนงแลวรอใหคนอนมาชวยเหลอ เชน รถเสย เกดอบตเหต เปนตน แตอาจจะยงไมคอยสะดวกนกในกรณฉกเฉนมากๆ ควรใชแอพเฉพาะ (ดหวขอถดไป) ในหวขอนจะแนะน�าการแจงต�าแหนงทอยผานแอพแผนททใหมาแลวในเครอง สามารถใชไดโดยไมตองดาวนโหลดเพม

iOS (แอพ Maps) ถาอยในกรณฉกเฉนจ�าเปนจะตองแจงต�าแหนงปจจบนใหใครสกคนร กสามารถแชรออกไปได โดยเปดแอพ แผนท หรอ Maps แตะ ใหแสดงต�าแหนงปจจบนบนแผนท แตะปาย ต�าแหนงทตงปจจบน แลวแตะ เลอกแชรไปยงชองทางทสะดวกไดเลย ไมวาจะสงเปนขอความ SMS, สงอเมล หรออนๆ

หมายเหต การแชรต�าแหนงทอยทงใน iOS และ Android นคณจะตองตอเนตและเปดใชงาน GPS เอาไวดวย

142

Android

Android (แอพ Maps) การแจงพกดต�าแหนงทอยในมอถอและแทบเลต Android จะใช Google Maps โดยแชรออกไปไดโดยเปดแอพ Maps แตะ แสดงต�าแหนงทอยปจจบน แตะคางบนจดสฟา แลวแตะบนหมด แลวเแตะ แชร จากนนเลอกแอพทจะแชร เชน สงเปนขอความ SMS, โพสตลง Facebook, LINE หรออนๆ (รายการแชรจะขนอยกบแอพทตดตงในเครอง) แลวท�าตาม ขนตอนการแชรในแตละแอพ ซงแตกตางกนไป

แตะคางบนจดสฟา แลวแตะบนหมด

แตะใหแสดงต�าแหนงทอย


143

รองขอความชวยเหลอผานแอพ

ส�าหรบคนทมความเสยง เชน ตองเดนทางคนเดยว กลบบานดกดน บานอยลกและเปลยว ฯลฯ โดยเฉพาะผหญง ควรจะปองกนตนเองโดยดาวนโหลดแอพขอความชวยเหลอตดตวไวใชในกรณฉกเฉนตางๆ โดยโทรศพทจะตองตอเนตและเปด GPS ไวดวย

แชรพกดดวนดวยแอพ Watch Over Meแอพ Watch Over Me จะสามารถสง SMS ขอความขอความชวยเหลอ

รวมถงแนบพกด GPS ในต�าแหนงทเราอยไปยงเบอรทเราตงคาเอาไว เชน เบอรของคณพอ หรอเบอรแฟน และหากเกดเหตฉกเฉนเพยงเปดแอพขนมาแลวเขยาตวเครอง ระบบกจะสง SMS แจงเตอนพรอมพกดไปยงหมายเลขทบนทกไวใหทนทโดยอตโนมต พรอมกบภาพวดโอคลปบนทกเหตการณดงกลาวสงไปพรอมกนดวย (แตถาใชฟงกชนน จะเปดแฟลชขนมาดวย ดงนนจงอาจไมเหมาะหากคนรายอยกบเรา และควรทจะปดเสยง Alert เอาไวดวย)

144

นอกจากนยงตงคาใหแชรขอความทขอความชวยเหลอไปยง Facebook ไดดวย เมอถงทหมายกสามารถแจงไดวาตอนนเราถงทหมายอยางปลอดภยแลว พรอมแนบรปหรอโพสตสถานะเขาไปดวยได

หากคณอยในพนทเสยงในการเกดอาชญากรรมบอยๆกจะมการแจงเตอนขนมาดวย นอกจากนเรายงสามารถปกหมดบนแผนทไดวาจดไหนเคยเกดอาชญากรรมใดขนไดอกดวย

นอกจากนยงสามารถแชรหรอสง SMS ฉกเฉนโดยอตโนมต หากเราถงทหมายแลวไมไดเชคอนหรอสงขอความแจงวาเราปลอดภยภายในเวลาทก�าหนด ซงฟเจอรนเปนทมาของชอแอพ Watch Over Me นนเอง

แอพนสามารถดาวนโหลดไดทงผทใช iOS และ Android ส�าหรบเวอรชนฟรจะเพมเบอรโทรชวยเหลอไดแค 1 คน และแชรไปยง Facebook หรอ Email ทตงไวได แตไมสามารถสง SMS กบบนทกวดโอโดยอตโนมตได อาจจะตองเสยคาบรการถงจะใชความสามารถตางๆของแอพไดครบ โดยคดคาบรการราย 3 เดอน 9.99 เหรยญสหรฐ และราย 1 ป 23.99 เหรยญสหรฐ


145

สงพกดและโทรออกฉกเฉนอตโนมตดวยแอพ Help Me On Mobile

แอพนรองรบทง iOS และ Android สามารถดาวนโหลดมาใชงานไดฟร ซงแอพนจะเนนการใชงานทงาย ไมซบซอน เหมาะกบการสงขอความแจงเตอนในทนททนใด สามารถสง SMS ฉกเฉนไปยงหมายเลขทก�าหนดได

กอนอนใหเซตเบอรโทรศพทของผปกครองหรอผทจะชวยเหลอเราไดเอาไว ซงตงไดหลายคน แตจะตงเบอรโทรหาอตโนมตไดเพยงคนเดยว เมอเกดเหตกใหแตะทปม I need Help ระบบกจะสง SMS ขอความไปยงบคคลทก�าหนดไวพรอมพกดปจจบนและโทรออกไปยงเบอรหลกใหอตโนมต นอกจากนหากไมไดปดเสยง Alarm เอาไวเวลาแตะปมขอความชวยเหลอกจะสงเสยงขนมาเพอใหคนทอยใกลเคยงเขามาชวยเหลอ ขอเสยคอผรายจะรแลวปดเครองกจะท�าใหคนไกลมาชวยเหลอยากขน จงควรชงใจดๆวาจะเปดหรอปดเสยง Alarm เอาไวด

146

หากตองการแคสง SMS ขอความและพกดไปขอความชวยเหลอ โดยไมตองโทรออก กใหแตะทปม I am here

ขอดของแอพนคอ เราสามารถแกไขขอความทจะสงออกไปได ดงนนจงสามารถสงขอความขอชวยเหลอเปนความภาษาไทยไดนนเอง และยงคงแนบทอยและพกด GPS ใหอตโนมตเขาไปอกดวย

ส�าหรบการเพมชอผปกครองหรอคนทเราจะขอความชวยเหลอนน สามารถเพมไดหลายคน และเลอกใหสง SMS ไปแจงเตอนทงหมดหรอเฉพาะบางคนกได

สวนของการโทรออกอตโนมตกสามารถตงหนวงเวลาไดตงแต 5 วนาทจนถง 60 วนาท เมอผปกครองไดรบขอความกแตะตรงพกดเพอเปดดต�าแหนงแผนทบน Google Map ไดทนท


147

5CHAPTER

บนอนเทอรเนตนนมการหลอกลวงสารพดรปแบบทรอใหผโชครายมาตดกบ ไมวาจะสรางหนาเวบหลอกลวงทหลอกใหเหยอกรอกขอมลส�าคญบางอยางแลวดกจบเอาไป จะซอขายสนคาบนเนตกตองระแวดระวง คนซอกกลวคนขายจะเบยวไมสงของ คนขายกกลววาคนซอจะโกง นอกจากนยงมเรองราวหลอกลวงทเชอวาเปนเรองจรงแลวแชรตอๆ กนมา ผใชจงควรใชวจารณญาณเปนอยางสงในการเสพขอมลตางๆ ทางอนเทอรเนต

ระวงอนตรายจากการหลอกลวง รปแบบตางๆ

การหลอกลวงโดยอาศยชองโหว ดานพฤตกรรม

การเจาะระบบเพอเขามาลวงความลบในเครองเหยอดวยวธเดมๆ นน แมวาผใชจะเผลอตดกบแตกอาจจะโดนบลอคโดยระบบปองกนของแตละเครองทตดตงไวเพอปองกนการโจมตจากภายนอกได ซงแฮกเกอรกหาวธใหมดวยการหลอกใหเหยอเปดประตใหเขาไปดวยตวเอง โดยอาศยชองโหวดานพฤตกรรมของผคนบนอนเทอรเนตทเรยกวา Social engineering เปนการใชสารพดวธการเพอหลอกลวงเหยอ ซงยงไมมระบบใดๆ มาปองกนไดยกเวนสตของผใชเอง โดยจะยกตวอยางวธหลอกลวงไดดงน

� อาศยความอยากรอยากเหนของแตละคน โดยหลอกดวยหวขอขาวหรอ เรองราวทนาสนใจ เมอคลกเขาไปกจะใหกรอกชอและรหสผานของแอคเคาท อะไรสกอยางเพอเขาไปอานเนอหาขางใน ถงตรงนถาใครไมเอะใจกรอกลงไปเพอสนองความอยากรอยากเหนสวนตวกอาจพบกบอนตรายทไมนาใหอภย ตวเองเลยกได

� อาศยความกลว เชน หลอกใหใสชอและรหสผานเพอยนยนตวตนไมเชนนนจะปดหนา Facebook หรออาจหลอกวาระบบ Internet Banking ของทางธนาคารมปญหาใหคลกลงคเขาไปใสชอและรหสผานเพอยนยนการใชงาน เปนตน หลอกตนๆ แบบนอาจไมใชทกคนทหลงเชอ แตกมเหยอหลงตดกบ ไดเรอยๆ

� ชอบของฟร หลอกใหโหลดโปรแกรมฟรตางๆ แลวแฝงไวรส สปายแวร หรอโปรแกรมเจาะระบบอนๆ เขามาโดยผใชไมรตว หลงตดตงระเบดเวลาลงไปดวยตวเองเลย

� อาศยความใจด ใชความเปน “ดรามา” หลอกใหบรจาค เชน เพอผพการ ผปวยระยะสดทาย ชวยเหลอแมว-หมาไรบาน ฯลฯ ดวยรปและเรองราวทท�าใหคนทพบเหนอดสงสารไมได

� อาศยชองทางออนไลน เขามาตสนท เขากลม หรอแมแตเขาถงตวจรง เพอหลอกลวงในเรองอนๆ เชน ลงทนรวมกน เลนแชร หลอกขายบรการอนๆ ลวงละเมดทางเพศ ประทษรายตอรางกายหรอทรพยสน เปนตน

5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ

149

ระวงหนาเวบหลอกลวง (Phishing)

Phishing (ฟชชง พองเสยงมาจากค�าวา Fishing หมายถงการตกปลาดวยเหยอลอ) เปนการสรางหนาเวบไซตปลอมมาหลอกลวงเพอเอาขอมลสวนตวของผใช ไมวาจะเปน ชอผใช รหสผาน หมายเลขบตรเครดต หรออนๆ โดยจะสรางหนาเวบเลยนแบบของจรงจนแทบแยกไมออก แลวดกจบการกรอกขอมลในหนาปลอมนน ซงมกปลอมไดแนบเนยนจนผใชทไมไดสงเกตจะไมรเลยวาเปนหนาเวบปลอม

นอกจากการปลอมหนาเวบแลวยงมการปลอมอเมลแอดเดรส สงอเมลแอบอางเปนผหนงผใดโดยสรางเรองมาหลอกใหตดกบ เชน หลอกใหไปยนยนตวตนโดยคลกลงคไปยงหนาเวบทดกจบการกรอกขอมล, หลอกใหไปเปลยนชอผใชหรอรหสผานโดยตองยนยนชอและรหสผานเดมกอน เปนตน

p ตวอยางหนาเวบปลอมทแอบอางตวเปน Facebook สงเกตทอยของหนาเวบของปลอม (ของจรงจะตองขนดวย www.facebook.com...)

... Phishing คอการหลอกลวงใหไปยงหนาเวบปลอมแลวใหกรอกขอมลเพอดกจบเอาขอมลส�าคญของคณไป

150

ปองกนตวจาก Phishing � เมอจ�าเปนตองกรอกขอมลสวนตว ชอผใช หรอรหสผาน ในหนาเวบใด ใหตรวจสอบทกครงวาหนานนมการรบรองและเขารหสแบบ SSL (https) อยหรอเปลา (ดหนา 85)

� อเมลหรอหนาเวบทแอบอางเปนธนาคารหรอสถาบนการเงน โดยใหไปกรอกขอมลยนยนตางๆ จะเปนของปลอมทงหมด เนองจากทกธนาคารไมมนโยบายขอขอมลสวนตวของลกคาผานอเมลหรอหนาเวบตางๆ

� ถาโดนหลอกใหกรอกชอผใชและรหสผานเขาใชงานบรการบางอยาง เชน Facebook ผไมหวงดอาจน�าลอกอนแลวเปลยนรหสผาน ซงจะมอเมล แจงเตอนมาทคณใหยนยน ถาไดอเมลประเภทนใหรบไปเปลยนรหสผานท Facebook หรอบรการนนๆ ทนท (ดใหแนใจกอนนะวาอเมลทใหยนยนนนเปนของจรง และหนาเวบทเขาไปกรอกกเปนของจรง เชน ม https ตาม ขอแรก) โดยจะตองท�าใหทนกอนทจะโดนแฮกอเมลเขามายนยนการเปลยนรหสผานไปดวย และถาอเมลของคณใชรหสผานเดยวกบ Facebook กใหรบเปลยนรหสผานของอเมลนนดวย (ดเพมหนา 81)

Facebook นนถกน�าไปแอบอางอยบอยครง หลายคนทใช Facebook อาจเคยพบกบขอความแจงเตอนใหคลกลงคเขาไปยนยนตวตนโดยกรอกชอผใชและรหสผาน ซงเปนหนาหลอกลวงไมไดมาจาก Facebook จรงๆ ถาหลงเชอแลวกรอกไปกอาจถกเอาไปเปลยนรหสผานจนท�าใหเขาใช Facebook ของตวเองไมได

บางกรณกเปนการแชรลงคจากเพอนโดยโดนหลอกใหแชรตอๆกนมา เมอคลกลงคเขาไปกแสดงหนาลอกอนปลอมของ Facebook ขนมา หลอกใหกรอกชอและรหสผาน เพอเอาขอมลลอกอนของเราไป


151

การหลอกลวงแบบ Pharming

นอกจาก Phishing แลวยงม Pharming ซงเปนการทแฮกเกอรโจมตเซรฟเวอรของเวบตางๆ หรอผใหบรการอนเทอรเนต โดยเปลยนคาทเซรฟเวอรใหสงผทเขาเวบนนดวย URL ปกตไปยงหนาเวบปลอมแทน (ตางจาก Phishing ทจะหลอกใหคลกลงคเพอไปยงหนาเวบปลอม) ซงจดมงหมาย ของ Pharming จะเหมอนกบ Phishing คอหลอกใหไปยงหนาเวบทปลอมใหเหมอนกบหนาเวบจรง แลวใหใสชอผใชและรหสผาน หรอกรอกขอมลสวนตว อนๆ เชน วนเดอนปเกด หมายเลขบตรเครดต หรออนๆ แลวดกจบขอมลทกรอกเอาไปกระท�าการตางๆ ทอาจเปนอนตรายตอผใชงานทตกเปนเหยอ

p ตวอยางหนาเวบหลอกลวงททางธนาคารกสกรไทยแจงเตอนไว

... Pharming คอการแฮกเขาไปทเซรฟเวอรของเวบหรอผใหบรการอนเทอรเนต แลวเปลยนคาทเซรฟเวอรใหสงผทเขาเวบนนดวย URL ปกตไปยงหนาเวบปลอมทท�าขนเพอดกจบขอมล

152

p หนาเวบจรงของธนาคารกสกรไทย สงเกตวาไมมปมใหดาวนโหลดอะไร

Pharming นน

อนตรายกวา Phishing มาก เพราะเราเขาเวบ

ตามปกตกอาจถกสงไปยงหนาเวบปลอมไดโดยไมรตว ซง

หนาเวบปลอมนนกมกจะใชชอ URL ทสอดคลองกบเวบจรง

ใหสงเกตไดยากยงขน ตางกบ Phishing ทยงจะพอดไดงาย

กวาวาอาจเปนการหลอกลวงใหคลกลงคไปยงหนาทสรางไว

ดกจบขอมล ฉะนนกอนทจะกรอกขอมลสวนตวใดๆ ลงในหนาเวบ

ควรตรวจดวาเปนหนาเวบทเขารหสแบบ https หรอยง (ดหนา

85) และชอเวบทแสดงในชองแอดเดรสของบราวเซอรมอะไร

นาสงสยหรอไม ถาไมแนใจกไมควรเสยงทจะกรอก

ขอมลใดๆ ลงไปในหนาเวบนน

สงเกตรปกญแจ (https) และชอเวบจรง


153

p ตวอยางหนาเวบหลอกลวงใหดาวนโหลดโปรแกรมและแอพททางธนาคารกสกรไทยแจงเตอนไว

หลอกใหดาวนโหลดโปรแกรม/แอพ

นอกจากการหลอกใหใสขอมลสวนตวตางๆ ในหนาเวบปลอมเพอขโมยขอมลไปแลว ยงมการหลอกอกรปแบบหนงคอ การหลอกใหดาวนโหลดโปรแกรมหรอแอพลงในเครองคอมพวเตอร แทบเลต หรอมอถอ โดยสงอเมลหรอ SMS มาแจงใหโหลด โดยเฉพาะแอพทเกยวกบการท�าธรกรรมการเงนตางๆ โดยอาจหลอกวาเปนแอพของทางธนาคารเลย เมอเหยอหลงเชอกจะโหลดมาตดตงในเครอง ซงอาจจะดกจบขอมลสวนตว ชอผใชและรหสผานทกรอกขณะใชงานแอพ หลงจากตดตงโปรแกรมหรอแอพเหลานนกจะคอย ดกจบขอมลตางๆ ทงประวตการเขาเวบ การคยขอมล การกรอกชอ รหสผาน และอนๆ แลวแอบสงขอมลทไดออกไปยงภายนอกโดยทเราไมรตว ซงขอมลนอาจถกน�าไปแอบอางท�าการโอนเงน ถอนเงน จากบญชของเราได

154

จรงหรอหลอก? ตอบแบบสอบถามแลวไดเงน

งานตอบแบบสอบถามผานเนตจากทพบเหนมากมทงทวาหลอกลวงและไดเงนจรง บางทกวาจะไดเงนอาจใชเวลานาน ขนอยกบนโยบายของแตละเวบ โดยจะมอยหลายเวบดวยกนซงกมทงแบบสอบถามภาษาไทยและภาษาองกฤษ บางรายอาจใหคาตอบแทนเปนเงน (อาจใหเปนเชคหรอรบเงนผาน Paypal) บางรายกใหเปนบตรก�านลตางๆ โดยจะใหสมครสมาชก (บางเวบฟร) เพอเกบขอมลเบองตน จากนนระบบจะสงแบบสอบถามทขอมลของคณตรงกบกลมเปาหมายของแบบสอบถาม ซงแตละแบบสอบถามจะมกลมเปาหมาย แตกตางกนไป เชน อายไมเกน 30, มรถยนตยหอทระบ, ใชสมารทโฟนรนทก�าหนด เปนตน เมอตอบเสรจกจะไดรบเปนคะแนน เมอท�าหลายๆ ครงจนไดคะแนนครบตามทก�าหนดกสามารถน�าไปแลกเปนเงนได

นอกจากการตอบแบบสอบถามแลวยงมการแนะน�าใหคนอนมาสมคร สมาชกทจะท�าใหไดคะแนนเพมขนอยางรวดเรว แตกตองตรวจสอบโดยหาขอมลในเนตดกอนวาเวบไหนหลอกลวง เวบไหนใหเงนจรงๆ


155

ยนยนความเปนตวจรงใน Social Media

แอคเคาทหรอหนาเพจใน Facebook หรอ Social Media ตางๆ ทงของคนดง รานคา หรอองคกรนน จะมทงแอคเคาทหรอหนาเพจจรงของบคคลหรอองคกรนนซงจะเรยกวา Official และมทแฟนคลบท�าขนมาเอง (มกลงทายดวยค�าใหสงเกตได เชน Fan, Fan Page, FC หรออนๆ) แมแตรายการโทรทศน ภาพยนตร หรออนๆ กมการท�า Social Network เปนของตวเองดวย ซงกจะปะปนกนเยอะแยะมากมายจนยากจะแยกออกวาอนไหนเปนหนาเพจทางการ หนาไหนแฟนคลบท�าขน

ส�าหรบ Facebook ถาเปนบคคลมชอเสยงหรอเปนองคกรใหญๆ กจะมการยนยนวาเปนเจาของตวจรงเสยงจรง หรอเปนเจาขององคกรหรอธรกจนนจรงๆ จะสงเกตไดจากสญลกษณ (Verified คอทาง Facebook ไดตรวจสอบ แลววาเปนตวจรง) ททายชอในหนาเพจ

เมอเขาไปทหนาเพจ จะแสดงสญลกษณ ทายชอยนยนวาเปนเพจทางการของ

เรองนนจรงๆ

156

ส�าหรบหนาทเปนของบคคล ธรกจ หรอองคกรทยงไมมการยนยนจาก Facebook กมกจะตอทายชอดวยค�าวา “Official” เอาไวกอนเพอแสดงใหทราบวาเปนหนาของเจาของอยางเปนทางการ (แตการเขยนค�าวา Official นกอาจปลอมกนไดเชนกน โปรดระวง!)

การยนยนหนาเพจของบคคลทมชอเสยงน Facebook จะเปน

ผยนยนใหอตโนมต ซงคณไมสามารถรองขอใหมการยนยนเองได แตสามารถแจงเพจทปลอมเปนตวคณ แบรนด หรอธรกจของคณได โดยเปดหนาเพจนน

คลก เลอก รายงาน/บลอก


157

การบอกตอเรองไมจรง

อยากจะบอกวาเดยวนไดเหนหรอไดยนอะไรกควรจะฟงหไวหกนเสย ทกอยางเลยทเดยว โดยเฉพาะเรองราว ขาวสาร หรอขอมล ทไดรบมาทางอนเทอรเนต แตกอนนม Forward Mail ทสงตอๆ กนเปนทอดๆ ทางอเมล เดยวนเปลยนมาแชรผานเครอขาย Social Network กนเปนวาเลน ซงกมทงเรองจรงและไมจรงปะปนกน (สวนใหญจะไมจรง) บางเรองกเขยนหรอท�าภาพกราฟกเปนเรองเปนราว อางแหลงทมาซะนาเชอถอ

บางเรองกมผรทเชอถอไดออกมาพสจนแลววาเปนเรองไมจรง แตเรองดๆ ทเปนเรองจรงมกไมถกสงตอ หรออาจเปนเพราะวาเรองหลอกลวงเหลาน ไดแพรกระจายอยในเนตมานานมากแลว (บางเรองกนานถง 10 กวาปแลวกม) กวาเรองจรงจะกระจายไปทวถงเทากคงจะตองใชเวลาอกพอสมควร ท�าใหยงมการสงตอหรอแชรเรองราวหลอกลวงตอๆ กนไปอยางไมมทสนสด

p ตวอยางขอมลทแชรกนไปทวเนต

158

การใชอนเทอรเนตในปจจบนโดยเฉพาะ Social Network ตางๆ นน เราคงจะตองใชวจารณญาณใหมากยงขนกวาแตกอน เพราะเดยวนขาวสารกระจายไดไวมาก บางทกขาดการกลนกรอง เมอคนนงแชรมาอกคนกแชรตามเปนทอดๆ ตอเนองไปเรอยๆ แถมไปไวยงกวาไฟลามทง ใชเวลาไมนานกรเรองกนหมด เปนการสรางกระแสไดอยางรวดเรว ท�าใหมผไมประสงคดมาใชชองทางนในการเผยแพรขาวสารเพอประโยชนสวนตวไดงายๆ เชน แชรเรองราวดรามาตางๆ เพอเรยกไลค (Like) หรอแชรหนาเพจ สรางขาวลอ หรอสรางกระแสใหเพจตวเองเพอหวงผลประโยชนตางๆ นานา ฉะนนคณจงควรใชความระมดระวงอยาตกเปนเครองมอของคนเหลาน ขอใหคดทบทวนดๆ กอนทจะแชรอะไรออกไป นอกจากนหากเรองทแชรนนท�าใหเกดความเสยหายกบบคคลอน ยงมความผดตาม พ.ร.บ. คอมพวเตอร (ดหนา 177) ฐานน�าเขาหรอเผยแพรขอมลอนเปนเทจเขาสระบบ รวมทงอาจถกผทเสยหายนนฟองคดหมนประมาทอกดวย

p ขาวทออกมาแกไขวาเนอหาทแชรกนนนไมเปนความจรง


159

ซอสนคาหรอท�าธรกรรมออนไลน ใหปลอดภย

ปจจบนการซอสนคาหรอท�าธรกรรมผานอนเทอรเนตเปนทนยมมากขน เพราะใชงานงาย สะดวกสบาย แตกตองใชความระมดระวงเชนกน ส�าหรบการซอสนคาออนไลนถาซอผานบตรเครดตทตองกรอกขอมลบตรเครดตกควรเปนเวบทเชอถอได ถาไมมนใจกควรหาขอมลจากในอนเทอรเนตกอนวามใครมาโพสตเตอนภยเกยวกบรานนนหรอไม หรอเชคกบทางธนาคาร ผใหบรการกอน รวมถงการซอสนคาทขายในหนาเพจ Facebook หรอหนาเวบ ตางๆ ทใหโอนเงนกอนสงของ ซงกมขาวทใหโอนเงนแลวปดรานหนไปเลยอยบอยๆ แลวจะรไดยงไงวาจะโดนหลอกหรอไม ค�าตอบคอไมมทางรไดเลย แตกพอจะมวธปองกนตวไมใหโดนหลอกไดอยดงน

� ถาจะกรอกขอมลบตรเครดตตางๆ กอยาลมเชควาหนาเวบนนเปนระบบ https หรอเปลาดวย (ดหนา 85) เพอปองกนการดกจบขอมลจากแฮกเกอร ซงหลายๆ เวบนยมสงภาระนไปทหนาเวบของธนาคารเจาของบตรไปเลย ไมรบขอมลเอง อนนนจะนาเชอถอกวา

และอยากบอกวาบตรเครดตเปนชองทางทถกโกงไดยากกวา (ไมนบเวบปลอม) เพราะเวบทรบบตรเครดตไดจะตองถกสถาบนการเงนตรวจสอบในระดบหนง

160

� หลกเลยงการซอสนคาทราคาถกเวอร อาจเปนของขโมยมา ของปลอม ของดอยคณภาพ ของมต�าหน ของใชแลว หรอไมมสนคาจรง หลอกใหโอนเงนแลวชง

� ตรวจสอบประวตของรานหรอผขาย โดยคนหาขอมลรานนนจากผทเคยซอหรอใชบรการจาก Google ซงมกจะมผทถกหลอกมาโพสตเตอนไวไมใหใครตกเปนเหยอเพม โดยเฉพาะผทโพสตขายตามเวบบอรดซงไมมหลกแหลงทนาเชอถอยงตองระวงใหมาก หรอบางท เชน ebay จะมประวต ผขายใหตรวจสอบไดดวย

� การโอนเงนเปนชองทางทยงนยมกนมาก แตความจรงชองทางนอนตรายทสด เพราะถาถกหลอกกจะตามตวผรบโอนและขอคนเงนไดยากหากมปญหา

� แมวาจะเคยซอกบทางรานนนๆ มากอนแลวกอยาเพงไวใจ มขาวทผขายหลอกใหตายใจ ครงแรกๆ กซอขายกนตามปกต พอซอยอดสงๆ แลวชงไปเลยกม

� แมวาจะบอกวาเปนรานของดาราหรอ ผมชอเสยงกอยาเพงหลงเชอ เพราะเคยมกรณทแอบอางวาเปนคนดงเพอเรยกลกคาเชนกน


161

6CHAPTER

อปกรณสมารทโฟนหรอแทบเลตในปจจบนนนมความสามารถมากมาย ท�างานตางๆ ไดสารพดรปแบบ โดยใชทงโปรแกรมหรอแอพพลเคชนทมใหมากบเครองและดาวนโหลดเพมจาก App Store (iOS) หรอ Play Store (Android) ซงแอพพลเคชนทดาวนโหลดมาตดตงเองนกตองเลอกดดๆ ดวย โดยเฉพาะใน Play Store ทมกมแอพไมดปะปนอย ซงถาแคหลอกให ตดตงเฉยๆ คงไมเทาไหร แตถาเจอแอพประเภททดกจบการพมพหรอขอมลส�าคญกคงจะงานเขาแนๆ

ระวง! แอพพลเคชน อนตราย

ไวรสและอนตรายตางๆ

ปจจบนมไวรส (Virus), สปายแวร (Spyware), โทรจน (Trojan) และโปรแกรมรายกาจ (malware) อยมากมาย (ในทนจะขอเรยกรวมๆ ถงภยคกคามทไมพงประสงคเหลานวาไวรส) ซงพรอมทจะแทรกซมเขามาในเครองของ ผเคราะหรายไดตลอดเวลาทสบโอกาส จดประสงคในการท�าลายกแตกตางกนไป เชน ท�าลายหรอกอกวนระบบใหเขาใชงานไมได, แอบรนโปรแกรมบางอยางโดยไมใหเจาของรตว, ดกจบขอมลตางๆ แลวสงออกไปภายนอก, แอบดาวนโหลดแอพโฆษณามาตดตงอตโนมต เปนตน

โดยสวนมากมกจะตดไวรสมาจากโปรแกรมทดาวนโหลดจากอนเทอรเนต, อเมลทแนบไฟลมาดวย หรอถาเปนคอมพวเตอรกตดจากอปกรณทเชอมตอกบเครองอยางแฟลชไดรวหรอ External Harddisk ซงแตเดมไวรสจะถกสรางมาเพอโจมตระบบของเครองคอมพวเตอร (สวนมากเปน Windows) แตกเรมพฒนามาทสมารทโฟนและแทบเลตกนแลว

“ โ ท รจ น ” นนมาจาก Trojan horse หรอมา

โทรจน หรอเรยกอกอยางวา มาไมเมองทรอย เปนมาไมขนาดใหญททหารกรกออกอบายท�าขน

แลวสงไปเปนบรรณาการใหกบเมองทรอย โดยภายในตวมามทหารแอบซอนอย เมอชาวเมองหลงเชอแลว ลากมาเขาไปในเมอง พอตกกลางคนทหารกออกมาจากมาไมแลวเผาเมองทรอยเสยวอดวาย โปรแกรมทไดชอวาเปนโทรจนกจะหลอกลวงผใชในลกษณะ

คลายๆ กน คอใหผใชโหลดไปตดตงในเครองเองกอนคอยแผลงฤทธทหลง

6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย

163

ส�าหรบอปกรณ iOS ทงมอถอ iPhone และแทบเลต iPad นนปกตจะไมอนญาตใหผใชตดตงแอพนอกเหนอจากใน App Store ลงในเครองไดเลย ท�าใหปลอดภยจากสงแปลกปลอมตางๆ แตถาคณเจลเบรค (Jailbreak) ซงเปนการเปดชองท Apple ปดเอาไว (ดหนาถดไป) กเปนการเปดโอกาสใหไวรสเขามาในเครองไดงายขน

สวนอปกรณทใช Android นนปกตจะไมอนญาตใหตดตงแอพทอยนอกเหนอ จากใน Play Store เชนเดยวกน แตกสามารถทจะเปดฟงกชน Unknown sources เพอตดตงแอพไดเอง (ดหนา 166) หลงจากตดตงแอพเสรจแลวกควรปดฟงกชนนไว ถาไฟลนนมของแถม หรอมไวรสเขามาในชวงเวลานนพอด กมโอกาสทจะเกดความเสยหายได นอกจากนการ ROOT เครอง Android (ดหนาถดไป) ซงเปนการดดแปลง OS คลายกบการเจลเบรค กมความเสยงเชนกน

ส�าหรบ Android กมเรองทต องระมดระวงอกอยางหนงคอการดาวนโหลดแอพใน Play Store ซงคณอาจไปเจอแอพ หลอกลวงทโหลดมาแลวกลายเปนไวรสหรอโปรแกรมรายกาจได เนองจากแอพใน Play Store มจ�านวนมากและยงไมมการคดเลอกแอพทดพอ ท�าใหมแอพขยะหรอแอพหลอกลวงปะปนอยเปนจ�านวนไมนอยเลยทเดยว

ส�าหรบ Windows Phone ทางไมโครซอฟทแจงวาเปนระบบปดซงไมอนญาตใหตดตง แอพเองเชนเดยวกบใน iOS ท�าใหไวรสไมสามารถเขามายงกบระบบได

164

การเจลเบรค (Jailbreak) ใน iOS และการ ROOT ใน Android คอการดดแปลงระบบปฏบตการ ใหสามารถตดตงแอพพลเคชนเสรมอนๆ ทไมมใน Store ของระบบนนๆ รวมถงการเจาะระบบ system ในเครองและการตดตงแอพทไมมใน App Store นอกจากน ยงสามารถดดแปลงหรอเปลยน Theme ใหมลกเลนตามสไตลทคณชอบไดอกดวย

วธเจลเบรคนนจะตองรอใหนกแฮกเกอรท�าการเจาะระบบ และพฒนาโปรแกรมมาแจกจายใหใชกน ซงวธการเจลเบรคในแตละเวอรชนของเฟรมแวรจะมวธเฉพาะส�าหรบเวอรชนนน ไมสามารถท�าวธเดยวกนได เนองจากทางแอปเปลเองเมอออก iOS รนใหมกมกจะแกไขขอผดพลาดโดยปดชองโหวทใชในการเจลเบรคในรนกอนๆ ไป ท�าใหการท�าเจลเบรคตองหาวธใหมไปเรอยๆ ตามเฟรมแวรใหม

ปรบแตงเครองดวยการ เจลเบรคหรอ ROOT คออะไร?

การดดแปลงเฟรมแวรโดยการเจลเบรคหรอ ROOT นนอาจท�าใหเครองท�างานไมสมบรณเหมอนเครองปกต เชน เครองอาจคาง เปดไมตด แบตหมดเรว หรออนๆ และทส�าคญคอเปนการเปดโอกาสใหตดตงโปรแกรมทมความเสยงสงกวาปกตได ผใชจงควรหาขอมลใหถถวนกอนทจะเจลเบรคหรอ ROOT เครอง


165

ตดตงแอพเองใน Android

นอกจากแอพบน Google Play Store แลว คณยงสามารถคนหาไฟลแอพทลงทายดวย .apk (ซงอาจจะเปนแอพแจกฟรทพฒนาโดยนกพฒนาแอพและไมได ลงทะเบยนกบ Google เอาไว หรอเปนไฟลแอพทเพอนแชรมาให) ไดจากเวบแชรไฟลอยาง 4shared.com, droidshare.com หรอ mediafire.com ฯลฯ มาตดตง เองได โดยสามารถดาวนโหลดไฟลดงกลาวจากบราวเซอรในอปกรณมาเกบไวกอน หรอกอปปจากคอมพวเตอรมากได แลวไปตงคาใหระบบยอมรบการตดตง ไฟลจากแหลงภายนอกเสยกอน

ปกตระบบ Android จะปองกนไมใหตดตงแอพ .apk เอง เพอปองกนไวรสไมใหเขามาในเครองไดโดยงาย แตถาจ�าเปนตองตดตงแอพ .apk ดวยตวเอง กตองเปดใหเครองยอมตดตงไฟลจากแหลงภายนอกกอน โดยไปท การตงคา (Settings) เลอนไปท ระบบ (System) แตะ ระบบปองกน (Security) แลวแตะเลอก แหลงทไมรจก (Unknown sources) ใหแตะ ตกลง (OK) เพออนญาตใหสามารถดาวนโหลดและตดตงไฟลตางๆ โดยไมตองผาน Play Store

เมอตดตงแอพเสรจแลวใหมายกเลกการตดตงไฟลจากภายนอกเพอปองกนไวรสดวย โดยแตะยกเลกการเลอก แหลงทไมรจก (Unknown sources) ถาจะตดตงไฟล .apk อกคอยมาเลอกใหม ไมควรเลอกคางไว

166

1 เปดแอพจดการไฟล เชน ไฟลสวนตว (My Files) เปดไปยงโฟลเดอรทเกบไฟล .apk แลวแตะเลอกไฟลทตองการตดตง

2 แตะ การตงคา (Settings) ไปตงคาใหตดตงไฟล .apk เองได ถาไมขนค�าเตอนนใหขามไปขอ 3 เลย

3 แสดงขอมลการตดตงแอพ ใหแตะปม ตดตง (Install) เพอเรมตดตงแอพ ใหรอสกคร

4 แจงใหทราบเมอตดตงเสรจ แตะ เปด (Open) เพอเปดใชงานแอพทนท หรอแตะ เรยบรอย (Done) ปดหนาน

1

2

3 4


167

ปองกนตวจากไวรส

การปองกนตวเองจากสงแปลกปลอมไมพงประสงคเหลานท�าไดหลายวธ โดยควรจะท�าทงในคอมพวเตอร มอถอ และแทบเลต โดยเฉพาะ Android

� ตดตงโปรแกรมหรอแอพปองกน และก�าจดไวรส สปายแวร รวมถง สงแปลกปลอมอนๆ เชน Line Antivirus, Avira Antivirus Security, McAfee Antivirus & Security เปนตน

� หลงจากตดตงโปรแกรมปองกนแลว จะตองอพเดทขอมลโปรแกรมเปนประจ�าเพอใหรจกไวรสใหมๆ ซงมเพมขนทกวน (มกท�าใหอตโนมตอยแลว)

� หลกเลยงการเขาเวบใตดนอนดทงหลาย เวบแจกโปรแกรมแครก โปรแกรมเถอน เพราะมความเสยงวาจะไดของแถมตดมาดวย

� ไมดาวนโหลดไฟล .apk (ไฟลตดตงของ Android) จากแหลงไมนาเชอถอเพราะอาจแถมไวรสหรอมลแวรมาดวย

168

� ไมตดตงแอพแปลกๆ ทไมรทมาทไป เชน ม กรณทขนมาแจงเตอนระหวางทองเวบ วาพบไวรส ใหตดตงแอพ xxx เพอ ก�าจด เปนการหลอกใหดาวนโหลด แอพนนมาตดตง แลวกระท�าการตางๆ เพอขโมยขอมลส�าคญในเครองของคณไป (www.thaicert.or.th/alerts/user/ 2013/al2013us007.html)

� ส�าหรบ Android ใหยกเลกการอนญาตใหตดตงแอพจากภายนอก (Unknown sources) หลงตดตงโปรแกรมจากไฟล .apk เสรจแตละครง อยาเปดคางไว (ดหนา 166)

� ไมใชเซยนอยาเจลเบรค iPhone/iPad หรอ Root เครอง Android เพราะมขนตอนคอนขางยงยาก และตองท�าอยางระมดระวง แถมท�าแลวเครองยงจะมความเสยงตอแอพอนตรายตางๆเพมขนดวย ถาไมแนใจควรใหรานทรบท�าหรอปรกษาผเชยวชาญกอน

� ในขนตอนการตดตงโปรแกรมอยาเพงรบแตะ Next ไปเรอยๆ ใหดรายละเอยดขนตอนและอานเงอนไขอยางถถวนกอน เพราะบางทอาจแถมสปายแวรมาใหดวย โดยเฉพาะโปรแกรมฟรทงหลาย

� หมนสแกนไวรส (ส�าหรบคอมพวเตอร) และตงใหสแกนอตโนมตเมอเชอมตออปกรณ โดยเฉพาะแฟลชไดรว (Flash Drive) ทเปนตวแพรกระจายไวรสไดงายมาก


169

แอพขยะและแอพหลอกลวง

App Store ของ Apple (iOS) นนจะมระบบตรวจสอบแอพในระดบสง จะไมคอยมพวกแอพขยะหรอแอพหลอกลวงมาใหเหนเทาใดนก ตางกบ Play Store ใน Android ทมกจะมแอพไมพงประสงคปะปนอย บางแอพกเขยนคณสมบตแอพใหดดแตพอโหลดมากลบไมใหประโยชนอะไรรกเครองเปลาๆ เชน แอพ Virus Shield ซงขายในราคา 3.99 ดอลลาร หลอกลวงวาชวยสแกนไวรสไดโดยไมเปลองแบตเตอรและไมมโฆษณา ท�าใหขายดจนขนอนดบหนงใน Play Store อยชวงหนง แต หลงจากนนมการตรวจสอบพบวาเปนแอพขยะ โดยเมอเปดแอพเขาไปกแจงวาสแกนไวรสแลวแตความจรงไมไดท�าอะไรเลย ท�าให Google ตองคนเงนใหกบผทซอแอพนนไป (ตวแอพไมไดเปนภย แตหลอกเงนไปฟรๆ )

FAKE

ขาวจาก http://nakedsecurity.sophos.com/2014/04/22/google-refunds-android-users-

who-bought-fake-virus-shield-app/

170

นอกจากนยงมแบบทบอกคณสมบตไวอยางหนงแตท�างานอกอยางหนง เชน แอพ AVG ปลอม (ตงชอใหสบสนกบแอพ AVG ทเปนแอนตไวรสของจรง) โดยหลอกใหเชอวาเปนแอพแอนตไวรส แตความจรงท�างานโดยขโมยขอมลส�าคญและตงใหสงตอ SMS จากเครองทตดตงแอพนน กลบไปทเจาของแอพหรอแฮกเกอร โดยจะน�าขอมลทขโมยไดไปใชในการท�าธรกรรมออนไลน เมอธนาคารสงหมายเลขยนยน OTP มาใหทาง SMS ทโทรศพทเหยอ แอพ กจะสงตอ SMS นนไปยงแฮกเกอร จากนน แฮกเกอรกจะน�าหมายเลข OTP นนไปกรอกยนยนการท�าธรกรรมไดโดยไมตองมเบอรโทรศพทของเหยอในมอเลย (ดเพมท www.thaicert.or.th/alerts/user/2013/al2013us007.html#1)

ปองกนตวจากแอพขยะหรอแอพปลอม � ดจ�านวนผใช/ผเขยนคอมเมนต อานขอความรววจากผทโหลดไปใชแลว จากนนคอยตดสนใจวาจะโหลดแอพนนหรอไม

� ถาเปนแอพทชอเหมอนกบโปรแกรมทมชอเสยง ใหสงเกตทชอ ผพฒนาตองตรงกบเจาของโปรแกรม เชคกบเวบเจาของโปรแกรมดวยวามบน App Store หรอ Play Store จรงหรอไม บางทมแตชอไมตรงแสดงวาไมใชแอพทเจาของท�าเอง อาจมการแอบอางได ใหตรวจสอบจากขอความรววหรอ Google Search

� ไมตดตงแอพทไมรทมา หรอโหลดจากเวบทไมนาเชอถอโดยเดดขาด

p ตวอยางแอพ AVG ของจรงตรวจพบวาในอปกรณไดตดตงแอพ AVG ปลอม

ชอแอพ AVG ของจรง

ชอแอพ AVG ของปลอม


171

มอถอหรอแทบเลตจะตดไวรสจากคอมพวเตอรไดหรอไม?

ถาในคอมพวเตอรมไวรส เมอเชอมตอมอถอหรอแทบเลตจะตดไวรส ดวยมย? ขอบอกวาไวรสในคอมพวเตอรกบมอถอหรอแทบเลตนนสรางมาดวยโครงสรางการเขยนโปรแกรมคนละแบบกน ซงจะท�างานไดเฉพาะบนระบบใดระบบหนงเทานน แมแตบน iOS กบ Android กยงใชวธเขยนโปรแกรมทแตกตางกนเลย

แตถงแมวาไวรสจะท�างานบนระบบอนไมไดกใชวาจะตดไวรสไมได ถาเชอมตอ อปกรณกบคอมพวเตอร เครองจะมองอปกรณเปนเสมอนแฟลชไดรว ถาฝายใดฝายหนงมไวรสกอาจจะกอปปตวเองไปไวในเครองของอกฝาย (ถาไวรสนนมความสามารถทจะท�าได) สแตนบายดไวพรอมทจะตดไปยงอปกรณอนๆ ทจะเชอมตอกนหลงจากนกเปนได ถาตดไปยงระบบทไวรสนนท�างานไดกจะเรมกระบวนการทนท

อยางไรกตาม คณควรทจะตดตงโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรสไวในคอมพวเตอร และอพเดทขอมลไวรสเปนประจ�าดวย เพอปองกนไมใหมไวรสในเครอง และเมอเชอมตออปกรณภายนอกกสามารถสแกนอปกรณนน

ปองกนไมใหตดไปยงอปกรณและปองกนไวรสจากอปกรณไมใหมาตดยงเครองคอมพวเตอรไดดวย เพอยบยงการแพร

กระจายของไวรสตางๆ

172

มภยรายเกดใหมทกวน

เนองจาก Android เปนระบบปฏบตการทใชกนแพรหลายมากทสดใน สมารทโฟนและแทบเลต ทงรนถกสดๆ ไปจนถงรนทอปและยงมสารพดยหอ ถอวาเปนเปาใหญส�าหรบผทตองการเจาะระบบเขาไปโจมตหรอขโมยขอมลส�าคญตางๆ (เจาะระบบอนไมคมเหนอย วางน) ดจากรปดานลางซงเปนขอมลจาก F-Secure ผผลตซอฟตแวรรกษาความปลอดภยและแอนตไวรสรายหนง จะพบวามผพฒนาวธการโจมตอปกรณในระบบ Android ขนมาใหมเรอยๆ เปนจ�านวนมาก

p เปรยบเทยบภยคกคาม (Threat) ใหมๆ ทพบในระบบปฏบตการ Android, Symbian, Blackberrry, iOS และ Windows Phone ในชวง Q1-Q3 ของป 2013

อางองจาก www.f-secure.com/static/doc/labs_global/

Research/Mobile_Threat_Report_Q3_2013.pdf


173

ซงภยคกคามทมการตรวจพบในอปกรณสมารทโฟนและแทบเลตใน Q3 ของป 2013 พบวาเปนโทรจนทชอบแอบเขามาลวงความลบเสยมากถง 88% เลยทเดยว

เปรยบเทยบกบเปอรเซนตของภยคกคามทมการตรวจพบในสมารทโฟนและแทบเลตใน Q1 ของป 2013 เปนโทรจนเพยง 61.1% แสดงวามการเตบโตของโทรจนอยในระดบสงขนเปนอยางมาก

อางองจาก www.f-secure.com/static/doc/labs_global/Research/Mobile_Threat_Report_Q3_2013.pdf

174

อางองจาก www.mcafee.com/sg/resources/reports/rp-quarterly-threat-q4-2013.pdf

ขอมลจาก McAfee ผพฒนาโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรสชอดงอกรายหนงกแจงวาตงแตชวงปลายป 2012 เปนตนมา มโปรแกรมทเปนภยคกคามหรอทเรยกวามลแวร (Malware) เกดใหมเพมขนอยางรวดเรว (ขอมลแจงวาในป 2013 มมลแวรเกดใหมถง 2.4 ลานตว เพมขนจากป 2012 ถง 197% ทงนนาจะนบในทกระบบรวมกน ทง Windows, สมารทโฟน และแทบเลต)


175

7CHAPTER

การเขยน Blog หรอสรางเวบไซต ทใหมการโพสตเพอ แสดงความคดเหนในหนาเวบไดนนตองระวงผ อนมาโพสตภาพหรอขอความทผด พ.ร.บ. คอมพวเตอร เนองจากเจาของเวบหรอ Blog นนจะมความผดไปดวย แมแตการแชทดวยแอพตางๆ กน 2 คนกตองระวงเรองการใชค�าพดดวย เพราะอาจถกจบภาพหนาจอ มาเปดเผยไดเชนกน นอกจากนการใชรปภาพหรอขอความตางๆ บนเวบ ตองระวงเรองลขสทธและการใหเครดตหรออางองทมาดวย

Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย

ออนไลนอยางไร ไมใหผด พ.ร.บ. คอมพวเตอร

ในการใชงานอนเทอรเนต ในแตละประเทศจะมกฏหมายควบคม โดยมขอบญญตทมรายละเอยดแตกตางกนไป ส�าหรบประเทศไทยจะใช พ.ร.บ. คอมพวเตอร (ฉบบลาสดคอ พ.ศ. 2550) ซงมขอทผใหและผใชบรการตองเกยวของและควรทราบ เพอจะไดใชความระมดระวงไมใหกระท�าผด อาทเชน

� การน�าเขาขอมลอนเปนเทจ หรอกอใหเกดความเสยหายหรอเสอมเสย ชอเสยงตอผหนงผใด ซงรวมถงการสงตอหรอแชรเรองเหลานนตอๆ กนใน สอสงคมออนไลนหรอ Social media เชน เวบบอรด Facebook และอนๆ จดเปนการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. น ซงไมใชแตเฉพาะผทเปนตนทางเทานน หากยงรวมถงแตละคนทสงตอๆ กนดวย

� แมแตการเขาไปโจมต โตแยง การกระท�าดงกลาว เชน เขาไปตอวาผทแชรขอมลอนเปนการละเมดเหลานนบน Facebook กอาจมผลในทางตรงขามได เชน กลบท�าใหมการแสดงขอมลดงกลาวใหเหนกนมากขนไปอก ทง friend ของฝายผเสนอขอมลและผโตแยง ดงนนในกรณทสงสยวาอาจเปนขอมลท ไมควรเผยแพรตอ แทนทจะโตเถยงในหนานนๆ โดยตรง อาจใชวธแจงไปยง ผใหบรการ (เชน การ report ไปยง Facebook) เพอใหระงบการเผยแพร ขอมลนนๆ แทน แตจะไดผลแคไหนกขนกบวาผใหบรการนนๆ ยนดใหความรวมมอหรอไม เพราะบางรายเชน Facebook อาจไมไดเขามาตงส�านกงานในประเทศไทยหรออยภายใตกฏหมายไทย

� การเผยแพรขอมลอนเปนการละเมดลขสทธ เชน อพโหลดหนงหรอเพลงทละเมดลขสทธขนไปบนเวบตางๆ ผใหบรการจะใชหลกทวาดวย user-generated content คอเนอหาทสรางโดยผใช ซงไมสามารถตรวจสอบไดครบถวน แตจะใชวธทเรยกวา take-down notice คอหากพบมการละเมดลขสทธ หรอรวมถงการละเมดในทางอนใด เชน ใหขอมลเทจ ท�าใหเสอมเสย หรอหมนประมาท ผเสยหายหรอเจาของลขสทธสามารถท�าเรองแจงผใชบรการใหลบเนอหานนๆ ออกได ซงผใหบรการจะตองตรวจสอบและถาพบวาจรงกตองด�าเนนการตามทถกรองขอโดยเรว (ดเพมเตมเรองลขสทธและการอนญาตใหใชงานหรอ license ในแบบตางๆ ในหวขอถดไป)

พระราชบญญตวาดวยการกระท�าผดเกยวกบคอมพวเตอร

พ.ศ. ๒๕๕๐


177

7 CHAPTER

ตวอยางการกระท�าทมความผดตาม พ.ร.บ. วาดวยการกระท�าความผด เกยวกบคอมพวเตอร เชน

� เขาถงระบบคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนเอาไวโดยไมไดรบอนญาต (แฮกระบบ) มโทษจ�าคกสงสด 6 เดอน หรอปรบไมเกน 1 หมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ

� เขาถงขอมลคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนเอาไวโดยไมไดรบอนญาต (ขโมยขอมล) มโทษจ�าคกสงสด 2 ป หรอปรบไมเกน 4 หมนบาท หรอ ทงจ�าทงปรบ

� ดกจบขอมลคอมพวเตอรของผอนดวยวธการทางเทคนคตางๆ เพอดกฟง ตรวจสอบ ตดตามเนอหาของขาวสารทสงถงกนระหวางบคคล หรอแอบบนทกขอมลทอยระหวางการสงในระบบคอมพวเตอร ซงเปนขอมล สวนบคคล ไมใชขอมลสาธารณะ มโทษจ�าคกสงสด 3 ป หรอปรบไมเกน 6 หมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ

� โพสตขอความเทจเพอหลอกลวงผอานบนเวบบอรดหรอสอสงคมออนไลนตางๆ รวมทงการเผยแพรหรอสงตอขอมลลามกอนาจาร/ขอความเทจทสงผลกระทบตอประเทศ หรอท�าใหผอนเสยหาย (เชน สงตอภาพโปหรอคลปแอบถายผานอเมล) มโทษจ�าคกสงสด 5 ป หรอปรบไมเกน 1 แสนบาท หรอทงจ�าทงปรบ

� ตดตอภาพของผอน ท�าใหผอนเสยหาย มโทษจ�าคกสงสด 3 ป ปรบไมเกน 6 หมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ

จากตวอยางขางตนอาจมสงทกระท�าผดไปโดยไมทนไดระวงตว

เชน สงตออเมลทมขอมลไมเหมาะสม แชรภาพ/คลปหลดทท�าใหผอนเสอมเสย สงขอมลรบกวนการใชระบบ

คอมพวเตอรของคนอน (เชน สแปมเมล, ไวรสคอมพวเตอร) น�ารหสผานของผอนไปใชแลวเกดความเสยหาย หรอโพสต

ขอความแสดงความคดเหนโดยทไมไตรตรองใหด สงเหลานเมอเกดขนแลวกถอเปนความผดตาม พ.ร.บ. จงควรใชงานอยาง

ระมดระวง (ศกษาขอมลเพมเตมไดท www.mict.go.th ของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

หรอ ICT)178

ปญหาการละเมดลขสทธและทรพยสนทางปญญาอนๆ บนอนเทอรเนต

ปญหาอยางหนงทผใชอาจพบไดบอยในการสรางงานหรอเผยแพรเนอหาบนอนเทอรเนต คอเรองของการละเมด ลขสทธ (Copyright) และ ทรพยสนทางปญญา (Intellectual Property) อนๆ ทงโดยจงใจและรเทาไมถงการณ ซงมผลกระทบทงแกผสรางสรรคผลงาน ทจะไมไดรบผลตอบแทนอยางคมคา หมดก�าลงใจหรอทนทจะสรางผลงานใหมๆ ตอไป หรอในทางกลบกนผใชทขาดความเขาใจไปกอปปงานของคนอนมาเผยแพร กอาจกอใหเกดปญหาแกทงตนเอง หนวยงานทท�างานให หรอผใหบรการออนไลนทเกยวของ เกดความเสยหาย กลายเปนคดความฟองรองกนยดยาว ฯลฯ ดงนนความรพนฐานทถกตองในเรองนจงเปนสงจ�าเปนในการใชอนเทอรเนตใหปลอดภย

ตวอยางของงานลขสทธ กเชน ขอความ ภาพถาย ภาพวาด วดโอ หนง เพลง โปรแกรมคอมพวเตอร งานวรรณกรรมเชนนยาย ฟอนต (font) หรอโปรแกรมสรางรปแบบอกษร ฯลฯ

ปกตใหคดงายๆ วาผลงานสรางสรรคทกอยางทเราเหนบนเวบ ถาไมไดมการบอกไวอยางชดเจนวา “ไมสงวนลขสทธ” หรอประกาศใหเปน ของสาธารณะ (public domain) แลว ใหถอวามลขสทธหมด จะเอามาใชเลยไมได ตองตรวจสอบ จนแนใจกอนวามการอนญาตใหน�าไปใชแบบใดบาง ไมเชนนนอาจถกฟองเรยกคาเสยหายแพงๆ หรออยางเบาะๆ กโดนบงคบใหลบงานนนออก หรออาจโดนทงสองอยางกได

รปแบบการอนญาต หรอ license กมหลายแบบ ซงพอจะอธบายคราวๆ ไดดงน

COPYRIGHTED (C) สงวนลขสทธ

... อนนหามเอาไปใชอยางเดดขาด นอกจากจะตดตอขออนญาตเปนลายลกษณอกษร เชนทางจดหมายหรออเมล จากเจาของกอน ซงจะอนญาตโดยคดคาตอบแทนในเงอนไขอยางไรกแลวแตเจาของ


179

7 CHAPTER

ตรงนมขอยกเวนบางกรณ เชน

� หากเปนการเอาไปใชเพอการอธบาย แนะน�าถงงานนนๆ วาคออะไร เปนอยางไร เชน เอารปตวการตนมาลงในเวบ เพอบอกวา ตวการตนชอน หนาตาแบบน ใครเปนคนวาด ใครเปนเจาของลขสทธ อยางนท�าได แตถาจะน�าไปใชในกรณอนๆ ตองอยภายใตเงอนไขการใชงานอยางเหมาะสมหรอ Fair Use ดวย เชน จะเอาไปสกรนลงเสอยดแจกหรอขายไมได

� ใชเพอการศกษา การเรยนการสอน เปนการใชตามหลกการน�าไปใชอยางเหมาะสม (Fair Use) เชน เปดหนงหรอเพลงใหนกเรยนดในหองเรยนเฉพาะบางสวน บางทอน บางฉาก เพอใชในการสอน วพากษวจารณ ไมใชเปดใหดทงเรองหรอเอาไปลงในเวบแลวใหเปดดเอง โดยอางวาเพอการสอน อยางนไมได

CREATIVE COMMONS (CC)

หรอบางทเรยกวา Copyleft (ลอค�าวา Copyright) เปนการอนญาตใหเอาไปใชหรอไปท�าตอยอดไดเปนบางกรณ ซงมเงอนไขปลกยอยอกเยอะ เชน

� ใชในทางการคาไดหรอไม หรอไดเฉพาะแจกฟร เชนไปลงเวบใหอานฟรได แตหามไปขายเปนคลปอารตเพอท�าอยางอนตอ

� ดดแปลงไปใชในรปแบบอนๆ ได หรอตองใชตามตนแบบเทานน เชน หามเอาภาพไปรทชหรอตกแตงเปนรปใหมหรอรวมกบรปอน

� งานทเอาไปใชจะตองอนญาตตอในแบบเดยวกบทอนญาตไวเดม คอใหคนอนเอางานนนๆ ไปท�าตอยอดไดอกใชหรอไม (หามเอาไปใชแลวตงวาเปน Copyright ของตวเองใหม)

กรณนตองระบชอเจาของงาน แหลงทมา พรอมรปแบบการอนญาตหรอ license นนๆ วาเจาของเดมอนญาตไวแบบไหนดวย เชน CC BY-SA 3.0 (ดรายละเอยดเพมท https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/th)

PUBLIC DOMAIN ไมสงวนลขสทธ

เปนผลงานทเจาของประกาศใหเปนสาธารณะ จะเอาไปใชงานอะไรกได แตโดยมารยาทแลวกยงควรใหเครดตหรอลงชอเจาของผสรางผลงานก�ากบไวเสมอ และหามน�าไปแอบอางวาเปนงานของตนเองแลวสงวนลขสทธใหม (นอกจากจะมการไปดดแปลง ประกอบ หรอท�าเพมเตมใหแตกตางออกไปแลวมากพอสมควร)

180

งานประเภทนรวมถงขอเทจจรง (fact) เชนขาวหรอเหตการณ (แปลวาเอาเรองทเปนขาวไปบอกเลาตอดวยการเรยบเรยงใหมเองได เพราะเปนของสาธารณะ แตจะเอาขอความทเวบหนงสอพมพหรอสอรายหนงเขยนขาวลงเนตไปเผยแพรตามตนฉบบเดมทกค�าไมไดเพราะอนนนกลายเปนงานทมลขสทธไปแลว)

สวนกฏหมาย ประกาศ หรอขอมลของทางราชการทเผยแพรตอสาธารณะ ถอเปนขอมลทไมมการสงวนลขสทธ สามารถน�าไปเผยแพรตอได

น�าภาพหรอขอความของผอนไปใช อยาลมใหเครดต

จากทกลาวมาในหวขอกอนหนา สรปไดวา ภาพหรอขอความทเผยแพรอยบนอนเทอรเนตนน ไมวาจะใสชอหรอไม กลวนแลวแตมลขสทธทงสน ถาจ�าเปนตองน�ามาใชหรอแชรหรอสงตอกควรใหเครดตเจาของไวดวย และถาเปนทมาจากแหลงออนไลน ควรท�าเปนลงคใหคลกกลบไปยงทมาตนทางไดดวย (link back) แตกมกรณทแชรตอๆ กนมาจนไมรวาใครเปนเจาของกม

มอกกรณหนงคอการเอาขอความหรอรปภาพของคนอนมาแอบวาเปนของตวเอง ไมวาจะบอกวาถายเอง วาดเอง สรางสรรคภาพขนมาดวยตวเอง แถมใสลายน�าแสดงความเปนเจาของเสยเสรจสรรพ โลกอนเทอรเนตเรมแคบลง อาจมคนมาพบเหนรจกกบเจาของตวจรง หรอเจาของมาเหนเองไดงายๆ อยางงผดเตมๆ เปนเรองเปนราวกนมาหลายรายแลว

ระ วง ! ยงถาน�าไปใชในทางการคา

เชน เวบของบรษทหรอรานคา อาจถกเรยกคาเสยหายหลกหมน แสน หรอลาน

บาทได (มคนโดนกนมาแลว)

$


181

7 CHAPTER

ขอควรระวงในการใช LINE หรอแอพแชทอนๆ

� การแชทใน LINE และแอพแชทตางๆ นนแมวาจะแชทกน 2 คนกไมใชพนทสวนตวแตอยางใด อกฝายสามารถจบภาพหนาจอออกมาแชรจนเปนขาวอยเปนประจ�า ซงเปนหลกฐานทปฏเสธไดยาก แมวาจะมบางกรณทเปนภาพตดตอแตกคอนขางจะพสจนไดล�าบาก ผใชจงควรระวงเรองการใชค�าพดทจะสงผลเสยกบตนเองและการพาดพงถงผอน รวมถงการแชรภาพและขอความตางๆ ดวย

� เมอสงขอความไปแลวจะตามไปลบทผรบไมได จงตองระมดระวงเรองการใชค�าพดใหมาก ควรคดดๆ กอนสง

� คณสมบตใหมของ LINE เรยกวา Hidden Chat สามารถซอนขอความแชทได โดยจะลบขอความอตโนมตภายในเวลาทตงไว โดยจะลบทงของเราและคสนทนาดวย แตกยงเสยงตอการจบภาพหนาจอไวกอนอยด

� แนะน�าใหลงทะเบยนผก LINE กบอเมลเพอยนยนตวตนไวเสมอ เมอยายหรอเปลยนเครองใหมจะดงขอมลเดม (บางอยาง) กลบมาได

� ระวงเรองการ Auto Add Friends ใน LINE ถาเปดใชงานเอาไวกจะคอยดงชอเพอนจากเบอรโทร, อเมล หรอ Social Network ตางๆ มาแสดงใน LINE ซงบางทกเยอะแยะจนไมรวาใครเปนใคร (ดหนา 71)

182

แชทและแชรอยางไรด

� แมจะแชทกนสองคนกตองระวงเรองการพดจา เพราะอกฝายสามารถจบภาพหนาจอไปแชรได (เปนขาวบอยๆ)

� อยาแชทหรอแชรเรองไมจรงหรอเรองไมดของคนอน ทอาจกลายเปนการหมนประมาทบคคลอนได ซงจะมขอมลทแชทเปนหลกฐานยนยนการกระท�าไดอยางด

� ไมแชทหรอแชรขอความเสยดส ประชดประชน หมนพระบรม-เดชานภาพ ละเมดสทธสวนบคคล ซงจะมโทษตามกฏหมายดวย

� ระวงการแชรขอมลทสรางความเกลยดชง (hate speech) ตอๆ กนไป ซงจะสรางความแตกแยกของคนในชาต

� ไมแชรความเชอทผดตามๆ กน งมงาย ขดกบหลกวชาการ ท�าตามแลวเกดอนตราย บอกตอๆ กนโดยไมตรวจสอบขอเทจจรงกอน หรออยางนอยถาจะแชรกควรบอกทมา คนอานจะไดใชวจารณญาณดเองวาควรเชอถอและแชรตอหรอไม

� ระวงการเปดใช Allow Others to Add ใน LINE ถาเปดไวเมอมคนมาเพมคณกจะท�าไดทนทโดยไมตองขออนญาตกอน อาจมคนแปลกหนาทไมรจกเพมชอเขามาได (ดหนา 72)

� ปกต LINE จะไมบนทกประวต การสนทนาเอาไว ถาเปลยน เครองหรอลบแอพไปกจะ หายหมด ถาตองการเกบไว ใหแบคอพหรอ Export ไป เกบไวเอง


183

7 CHAPTER

ระวง! แอพทตดตงใน Social media

การตดตงแอพเพมใน Social media อยาง Facebook อกทหนงกตองระมดระวง มบางแอพซงท�างานไมตรงกบทบอกไว เชน เคยมแอพกลม Inwapp (ไมเกยวกบ lnwshop.com) ทตอนตดตงจะใหคณยอมเปดเผยขอมลสวนตว ทอยใน Facebook และใหสทธแอพในการโพสตในนามของคณดวย ซงเมอคณเปดเขาไปดเพจใดใน Facebook แอพจะกด Like และแชรหนานนๆ ออกไปในชอของคณ พรอมใส comment (ทตดมาจากเนอหานนๆ โดยอตโนมต) ใหโดยไมบอกไมกลาว ถาตดตงไปแลวกไปลบออกไดเชนเดยวกบแอพอนๆ ของ Facebook ดงน

Mobile เปดแอพ Facebook แตะเมน เพมเตม4การตงคา แตะหวขอ แอพ แลวแตะชอแอพทจะลบ จากนนแตะปม ลบ ชอแอพ แตะปม ลบออก เพอลบแอพนนออกจาก Facebook

เคสนเจาของแอพอธบายวาไมมเจตนาราย แคท�าเพอเปนเครองมอใหผอนมาสรางแอพไดเทานน แตผทเขามาใชเครองมอนอาจจะน�าไปใชสรางแอพทกอใหเกดความเสยหายกบผอนได

184

ลบแอพทไมตองการใชงาน รวมกบ Facebook อกตอไป

อนตรายมาก! ถาการแชรจากแอพน (โดยทเราไมรตว) เรองทไมดซงอาจสรางความเสยหายกบผอนหรอผดกฎหมาย เราอาจตองรบโทษไปดวยโดยไมรตว

Computer ขณะเปดใช Facebook ใหคลก ทมมขวาบนของหนาเวบ เลอก การตงคา (หรอเขาไปท www.facebook.com/settings) แลวคลกหวขอ แอพ จากนนคลกท แกไข ตรงแอพทจะลบ จากนนคลกท ลบแอพ คลกปม ลบออก ลบแอพนนออกจาก Facebook


185

7 CHAPTER

8CHAPTER

การออนไลนผานอปกรณตางๆ กมขอควรระวงหลายอยาง ทงการแฮกหรอดกจบขอมลทรบเขาสงออก ดกจบการพมพเพอขโมยชอผใชและรหสผาน การเขาใชงานอนเทอรเนตผาน Wi-Fi ในทสาธารณะกอาจเปนอนตราย โดยเฉพาะ Wi-Fi ทใหใชไดฟร อาจมคนปลอยสญญาณใหเหยอเขาไปใชงานแลวดกจบขอมลเอาไปท�าเรองไมดกเปนได

ระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม

ใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง

การใชอนเทอรเนตโดยการเชอมตอ Wi-Fi ในสถานทสาธารณะนนตองระวงการดกจบขอมลจากบคคลไมหวงด โดยเฉพาะ Wi-Fi ทใหใชไดฟรโดยไมตองใสรหสผานกอนเขาใชงาน โชคไมดคณอาจไปเจอ Wi-Fi ปลอมทมจฉาชพท�าไวหลอกโดยตงชอใหเหมอนกบของจรง เชน ตงชอ .@TREUWIFI (ของจรงตองเปน .@TRUEWIFI), Dtac Wi-Fi เปนตน เมอเหยอหลงเขาไปเกาะ Wi-Fi ปลอมกจะดกจบขอมลทรบสงระหวางใชงาน Wi-Fi ปลอมไปได

ปองกนตวไมใหโดนแฮก � หลกเลยงการใช Wi-Fi สาธารณะทไมนาไวใจ เชน Wi-Fi ชอแปลกๆ หรอเขาใชไดฟรๆ โดยไมตองกรอกชอและรหสผานกอนเขาใช

� ถาเลยงไมไดกอยาท�าธรกรรมหรอใชบรการทตองกรอกชอ, รหสผาน รวมถงขอมลสวนตวเพราะอาจมคนก�าลงคอยดกจบขอมลทคณกรอกลงไปอยกได

� ตรวจสอบวาก�าลงใชงานแบบ https อยหรอไม (ดหนา 85)

� ถาจ�าเปนจรงๆ กควรเชอมตออนเทอรเนตผาน 3G/4G แทน (อาจ ไมปลอดภย 100% แตปลอดภยกวา Wi-Fi ฟร)

� ใชแอพตรวจสอบกอนวาเปน Wi-Fi ทปลอดภยหรอไม (ดหวขอถดไป)

8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม

187

เชค Wi-Fi ทปลอดภยกอนเขาใช

p PASS คอยนยนวาปลอดภย p Warning คอเตอนวาไมปลอดภย

Warning : You are in SSLStrip environment, please close all

connections from network immediately

ถาจ�าเปนตองเขาใช Wi-Fi ในทสาธารณะแตกงวลใจวาจะไมปลอดภย กตรวจสอบไดวาเครอขาย Wi-Fi ทเขาใชนนเชอถอไดหรอไม โดยตดตงแอพ SSLSTRIPGuard (ใน Android ใชชอ StripGuard) แอพฟรของคนไทย ดาวนโหลดไดทงจาก App Store (iOS) และ Play Store (Android)

วธใชงานใหเชอมตอ Wi-Fi ทจะเขาใช แลวเปดแอพ SSLSTRIPGuard จากนนแตะปม CHECK NOW รอสกครกจะแจงผลการตรวจสอบใหทราบ

188

แนะน�าใหอพเดท OS เปนรนลาสด

ถาตองใช Wi-Fi ในทสาธารณะบอยๆ เชน สนามบน รานกาแฟ หางสรรพสนคา หรออนๆ ควรทจะอพเดท OS หรอระบบปฏบตการของอปกรณทใชเชอมตอเนตใหเปนรนลาสดอยเสมอ เนองจากเวอรชนลาสดจะมการแกไขบก (ขอผดพลาด) และชองโหวทไมปลอดภยตางๆ ใหดขนกวารนกอน เชน ถาใชโนตบคไปใชนอกสถานท บอยๆ กควรอพเดทเปน Windows เวอรชนลาสดเสมอ และเปดการท�างานของ Windows Update เอาไวใหอพเดทอตโนมตเมอมเวอรชนใหมหรอม patch แกไข

p ตวอยางคณสมบตทเพมมาใน iOS 8 (ลาสด ณ ขณะน) จะใหเดกขออนญาตผปกครองเพอซอแอพใน App Store ได (ดเพมหนา 127)

p OS ลาสดใน Android ทใชงานกนอยคอเวอรชน 4.4 (หรออกชอหนงเรยกวา Kitkat) และก�าลงจะมเวอรชนใหม 5.0 หรออกชอหนงคอ Lollipop

ส�าหรบมอถอและแทบเลตกควรจะอพเดท OS ใหใหมอยเสมอเชนเดยวกน แตถาคณไมไดใชอนเทอรเนตโดยเฉพาะ Wi-Fi ในทสาธารณะบอยๆ และไมแนใจวาอพเดทแลว OS ใหมจะใชงานไดดหรอคนเคยเหมอน OS เดมหรอไม (เนองจากการอพเดทบางรนอาจเปลยนหนาตาใหมหมดกม) อาจรอใหมนใจกอนคอยอพเดทกได


189

iOS

อพเดท OS ใหเปนเวอรชนลาสด

iOS เมอระบบปฏบตการมเวอรชนอพเดทจะแสดงหนาจอแจงเตอนดงรป ใหแตะปม Details เพอเปดเขาไปดรายละเอยดและตดตง (แลวท�าตามขนตอนในหวขอน) หรอแตะปม Close หากยงไมตองการดและตดตงในตอนน

1 แตะ Details (รายละเอยด) เมอแจงเตอน ใหอพเดท หรอสงอพเดทเองโดยเขาไปท Settings4General4Software Update (การตงคา4ทวไป4รายการอพเดทซอฟตแวร)

2 จะแสดงเวอรชนใหมทอพเดทได (ถาม) พรอมรายละเอยดหรอขอมลทแกไขเพมเตม ใหแตะท Install Now (ตดตงเดยวน)

1

2

3 จะมขอก�าหนดและเงอนไขตางๆ แสดงขนมา ใหแตะท Agree (ยนยอม) แลวแตะ Agree (เหนดวย) เพอยอมรบขอตกลง แนะน�าใหเสยบชารจไฟไวดวยในขณะทดาวนโหลด เพอไมใหแบตหมดขณะตดตง และควรตอผาน Wi-Fi เพราะไฟลอพเดทมกมขนาดใหญ (ถาไฟลใหญมากระบบอาจบงคบใหอพเดทผาน Wi-Fi เทานน)

4 เมออพเดทเสรจแลว เครองจะบตใหม (หากหนาจอดบไปใหเปดเครองเอง) รอบตจนเขาหนา Lock Screen และใชงานไดปกต

� เชคเวอรชนเฟรมแวรไดท Settings4General4About4Version (การตงคา4ทวไป4เกยวกบ4เวอรชน)

190

Android

นอกจากนหากมการแจงเตอนการอพเดทซอฟทแวร ใหแตะลากแถบสถานะจากขอบบนของจอลงมา แลวแตะท อพเดทซอฟทแวร (Software update) สงเกตวาจะมรายละเอยด เชน ขนาดไฟล เพอใหการอพเดทไมสะดดแนะน�าใหเลอกใช Wi-Fi เปนหลก จากนนแตะ ดาวนโหลด (Download) รอดาวนโหลดและอพเดทซอฟตแวรสกครจนเครองรสตารท หรอแตะ ตกลง (OK) เพอรสตารททนท

Android แตะไอคอน การตงคา4

เกยวกบอปกรณ4อพเดทซอฟทแวร4

อพเดทตอนน (Settings4About device4Software Update4Update now) แลวแตะ ตกลง (OK)


191

ระวง! แอพแอบบนทกการพมพ

แอพประเภท Key logger เปนแอพทจะคอยแอบเกบบนทกการคยขอความตางๆ บนแปนคยบอรด ไมวาจะเปนชอผใช รหสผาน เลขบญช เบอรโทรศพท หรออนๆ ทเรากรอกขณะใชงานเครองจะถกบนทกไวทงหมด ถงแมวาเราจะไมใหจ�ารหสผานหรอไปลบขอมลการใชอนเทอรเนตในเครองนนแลวกตาม เราไมสามารถไปตามขอมลท Key logger เกบไปแลวได ซงขอมลทเกบไดกจะสงกลบไปยงผทสราง Key logger นนขนมา ท�าใหความลบ รวไหลไปโดยไมรตว

Key logger นมกจะแอบเขามาในเครองแบบเนยนๆ เชน หลอกวาเปนแอพแปนคยบอรดทใหตดตงเพม, ตดมากบโปรแกรมหรอแอพทไปโหลดมา โดยเฉพาะแอพแปนพมพ หรอถาเปนคอมพวเตอรกอาจตดมาตอนทเสยบแฟลชไดรวหรออปกรณเกบขอมลตางๆ โดยโปรแกรมอาจจะตดตงตวเองลงไปอตโนมตทนททเชอมตออปกรณไดเชนกน ซงคณไมรเลยวาโดนแอบตดตงลงไปตอนไหน แมวาจะใชเครองคอมพวเตอรสวนตวกไมสามารถมนใจไดวาไมม Key logger ตดตงอย

ส�าหรบเครองสาธารณะไมวาจะเปนเครองในรานเนตหรอเครองสวนรวมทใชรวมกนในออฟฟศ ยงตองใชงานอยางระมดระวงเปนอยางมาก

192

วธปองกนตวเองจาก Key logger

� ตดตงโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรส บางตวจะสามารถตรวจพบโปรแกรม Key logger ได โดยจะตองอพเดทขอมลโปรแกรมปองกนไวรสนบอยๆ ดวย

� ถาไมมนใจวาม Key logger ในเครองหรอไม ควร หลกเลยงการพมพขอมลสวนตว ลอกอนบรการตางๆ หรอท�าธรกรรมผานเนต อยางเดดขาด

� เครองสาธารณะในรานเนตบางรานจะมโปรแกรมรเซตเครองใหเหมอนเครองใหมทกครงทรสตารทเครองจะคอนขางปลอดภยกวา

� ระวงแอพแปนคยบอรดทใหตดตงเพมทงใน iOS (iOS 8 ขนไป) และ Android ใหเลอกตดตงเฉพาะตวดงๆ ทคนสวนใหญใชกนและมชอเสยงวาไมมปญหา อยาไปลองตวแปลกๆ นอกจากคณจะมนใจจรงๆ


193

สรปขอควรระวงในการใชอนเทอรเนต

เมอยคสมยเปลยนไป เดกๆ ในยคทการสอสารออนไลนมอทธพลในการใชชวตประจ�าวน ไมวาจะคนขอมล ท�าการบาน งานกลม สงงาน ปรกษางานกลม กตองมการใชอนเทอรเนตแทบทงนน นอกจากนหลายคนยงมเนตซมใชออนไลนไดตลอดเวลาอกดวย แตดวยวฒภาวะ ทยงไมมากพออาจท�าใหหลงผดไปกบสงยวยหรอการหลวกลวงในอนเทอรเนตได รวมถงผใหญบางคน แมวาจะระวงตวอยางดกอาจมบางครงทพลงเผลอไปได ซงพอจะสรปขอควรระวงในการใชอนเทอรเนตใหปลอดภยได 10 ขอดงน

ออนไลนแตพอดไมมโทษ

การออนไลนใช Social Network มากไปหรอ ไมดเวล�าเวลากอาจท�าใหเกดอนตรายและเสยสมาธ เชน เสยเวลางาน ขาดปฏสมพนธกบคนตอบขาง ถาควบคมเครองจกร ขบรถ หรอขามถนน ไปดวยเลนไปดวย กอาจเสยสมาธเกดอบตเหตไดงาย นอกจากนยงเสยสขภาพ ใชสายตามาก อาจปวดหว ปวดคอ

เกบเรองสวนตวไวไมตองบอกใคร

ไมเปดเผยเรองสวนตวจนเกนไปนก โดยเฉพาะ ชอ ทอย เบอรโทรศพท ต�าแหนงทอย รวมถงชอและ เบอรโทรของผปกครองหรอบคคลอนๆ ในบาน การใหขอมลกบเวบตางๆ กควรตรวจสอบวาเปนเวบทเชอถอได เชน มประกาศชดวาไมมนโยบายน�าขอมลสวนตวของเราไปขายหรอใหคนอนหาประโยชนอกตอหนง

01

02

194

03

05

04

06

รหสผานควรเปนความลบ

ไมบอกรหสผานตางๆ กบใคร ตงรหสผานให คาดเดาไดยาก และหามใชรหสเดยวกนกบทกททกเวบ

ไมนดพบกบคนแปลกหนา

ไมนดพบกบใครทไดพดคยกนในโลกออนไลน คนทรหนายงไมอาจรใจ แลวนหนากยงไมเคยเหน ดวยซ�า รปทใชเปนรปโปรไฟลกอาจเปนรปปลอมกได

โพสตสงใดใหท�าดวยความระมดระวง

ไมโพสตขอความหรอรปภาพทไมเหมาะสม หรอ กลาวหาผอนโดยทไมรจรง หรอไมไดอยในเหตการณดวย ระวงค�าพดค�าจา ไมของแวะกบคนทพดจาหยาบคายหรอหาเรองชวนทะเลาะ

แชรตออยางมสต

ไมกขาว เมาทเรองทไมไดรจรง สรางเรองเทจ เผยแพรหรอสงตอคลปหลด ขาวลอ เรองเสยๆ หายๆ ทท�าใหเกดความเขาใจผด ท�าใหผอนเสยชอเสยง และสงผลเสยตอประเทศชาต


195

07

09

08

10

ไมหลงผดไปกบสงผดกฎหมาย

ไมของแวะกบการพนน ยาเสพตด สงลามก อนาจาร เรองทผดศลธรรม หรอผดกฎหมายตางๆ

เสพสออยางมวจารณญาณ

อยาไปหลงเชอขอความหรอรปภาพใดๆ ใน อนเทอรเนตโดยไมวเคราะหเหตและผลกอน เพราะ บางอยางในเนตอาจไมใชเรองจรงเสมอไป ควรใชวจารณญาณเปนอยางมากในการเสพสอ ไมวาจะไดพบเหนอะไรใหฟงหไวห บางทน�าเสนอขาวเสยนาเชอถอพอความจรงเปดเผยกหงายหลงมา นกตอนกแลว

ระวงรานออนไลนไมซอสตย

ชอปปงออนไลนกบรานทเชอถอได หาขอมล รานกอนซอ อานเงอนไขของรานใหเขาใจกอนสงซอ ถาโอนเงนแลวใหเกบหลกฐานการโอนไวเปนอยางดจนกวาจะไดของครบเรยบรอย

ระวงการละเมดลขสทธ

ภาพและขอความตางๆ ในอนเทอรเนตลวนม เจาของ ถาน�าไปใชหรอแชรตอกควรใหเครดตเจาของ ไวดวย (บางกรณอาจตองขออนญาตกอนดวยซ�า -ดหนา 179)

196

ขอควรระวงในการใชงาน อปกรณมอถอ แทบเลต และอนๆ

ทงโทรศพทมอถอและแทบเลตกลายเปนสงจ�าเปนในชวตประจ�าวนของคนรนใหม บางคนกจะมอปกรณเหลานตดตวอยเกอบจะตลอดเวลา ซงการใชงานอปกรณกมเรองทควรระวงทผใชควรทราบอยดวย ดงน

แชรเนตใหคนอนตองระวงถาแชรเนตจากมอถอ แทบเลต หรอแมแตเนตบาน ใหคนอนใชดวย (ทเรยกวา

Hotspot, Tethering) ตาม พ.ร.บ. คอมพวเตอรแลวถาผทใชเนตของเราทแชรไปนนเกดไปโพสตขอความ รปภาพ หรอกระท�าการทผดกฎหมายใดๆ ขนมา เราอาจจะตองรบผดชอบสงทคนนนท�าดวยเสมอนวาเราเปนผกระท�าการนนเองดวย ฉะนนจงควรแชรใหเฉพาะคนทรจกด เพอนสนท หรอคนในครอบครว โดยท�าเมอจ�าเปนเทานน

ระวงคลนแมเหลกไฟฟาการใชโทรศพทนานๆ หรอวางเครองไวใกลตวเวลานอนหลบ คลนแมเหลกไฟฟา

อาจรบกวนการนอนหรอเปนอนตรายตอสขภาพ (จากขาว เตอน! “คลนแมเหลกในมอถอ” เสยงเนองอกในสมอง 24 ชม. อานเพมท www.thairath.co.th/content/ 191229) แมวาจะยงไมมขอพสจนแนชด แตถาเลยงการวางไวใกลตวตอนนอนไดกด (ยกเวนอปกรณพวก Wearable เชน Smart watch และอนๆ ทออกแบบใหตดตวตลอดเวลาได)

เปดดไฟลในแฟลชไดรวทเกบไดอาจตดไวรสถาเกบแฟลชไดรวได จะน�าไปเสยบกบคอมพวเตอรหรอโนตบคเพอเปดด (รวมถง

แฟลชไดรวของคนอนๆ ทมาขอเสยบเขากบคอมของคณ) ควรตรวจดวาคอมของคณตดตงโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรสไวหรอไม เพราะแฟลชไดรวเปนอปกรณแพรกระจายไวรสเปนอนดบตนๆ เลยทเดยว (ถงแมวาจะมโปรแกรมปองกนไวรสกยงปองกนไดไมถง 100% ถาไมมนใจกไมควรเสยง) นอกจากนยงมไฟลอนๆ ทแชรกนมาทางเวบหรอ Cloud กตดไวรสไดเชนกน


197

9CHAPTER

ปจจบนไดเกดภาวะสงคมกมหนา ทแตละคนเอาแตกมหนากมตา กดๆ จมๆ หนาจอมอถอหรอแทบเลต ไมวาจะเปนตอนอยบาน, ทท�างาน, รานอาหาร, รถเมล, รถไฟฟา, เดนขางทางหรอสถานทตางๆ ไมเวนแมกระทง ตอนขบรถ เรยกวาหยบขนมาใชงานทกททมโอกาส ซงหลายคนอาจมความเขาใจไมถกตองท�าใหใชอปกรณไมถกกาละเทศะ ไมรเวล�าเวลา ไมรจกยบยงชงใจ นอกจากน ยงมบางคนทใชงานโดยไมรวามคาใชจายแอบแฝง โดยเฉพาะผเยาวทยงมวฒภาวะไมเพยงพอ

ระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม

9 CHAPTERระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม

มารยาทในการใชเนตซม

ไมมกฎขอใดทหามไมใหผใชโหลดขอมลหนกๆ จากเนตผานเนตซม แตเนองจากการโหลดไฟลขนาดใหญ (เชน โหลดบต (Bittorrent), วดโอ Full HD เปนตน) ดวยเนตซมจะใชความสามารถของระบบเครอขาย อยางมาก ภาษาเทคนคเรยกวากนแบนดวธ (Bandwidth) มาก สงผลท�าให ผใชทวไปทใชแครบสงไฟลเลกๆ รบสงอเมล ซงอาจจะเปนงานส�าคญมากๆ ตองมาใชเนตทชากวาปกต เพราะแบนดวธถกดงไปใชกบผทรบสงไฟลหนกๆ จนเกอบหมด ซงเปนมารยาททางสงคมในการใชงานเนตซมซงผใชทดจะไมท�ากน

นอกจากนแพกเกจอนเทอรเนตบนมอถอมกเปนแบบความเรว 3G/4G ทมจ�านวนจ�ากดกกกกะไบตกแลวแตแพกเกจ ถาใชครบจ�านวนตามแพกเกจแลวกตองลดลงมาใชความเรวแบบ EDGE แทนซงชากวามาก การใชเนตซม จงมกสงวนไวใชกบเรองส�าคญๆ ซงถาจะสงไฟลหนกๆ ใหกบคนอนกควรพจารณาวาตองเปนเรองส�าคญส�าหรบผรบ ไมใชไฟลไรสาระทโหลดมาแลวกตองลบทง เพราะถาผรบใชเนตความเรวแบบ EDGE กจะตองดาวนโหลดกนนาน ถาใชแบบ 3G/4G กจะเปลองแบนดวธท�าใหใชหมดเรว ดงนน

ถาไมใชเรองส�าคญผรบกจะเสยทงเวลาดาวนโหลดไฟล เสยเวลาเปดไฟล เสยปรมาณอนเทอรเนตในแพกเกจทมจ�ากด

และยงเสยความรสกอกดวย

199

ใชมอถอหรอแทบเลตใหถกกาละเทศะ

เมอมอถอหรอแทบเลตกลายเปนอปกรณส�าคญในชวตประจ�าวน หลายคนกหยบใชกนทกททกเวลา ตงแตตนนอน เขาหองน�า ทานขาว ดโทรทศน นงรถเมลรถไฟฟากแชทหรอเลน Facebook ไดตลอดเวลา ถายรปทกททมโอกาส บางทขบรถกยงจะเลนไดอก ซงบางอยางกไมเหมาะสม เราควรเรยนรทจะใชอปกรณเหลานแตพอดเพอไมใหมปญหาในชวตประจ�าวน โดยพอจะแนะน�าไดดงน

� ปดโทรศพทขณะอยในโรงภาพยนตร แมวาจะปดเสยงกไมควรใชงานใดๆ ในขณะอยในโรงดวย เนองจากแสงไฟจากโทรศพทจะรบกวนผอนทก�าลงชมภาพยนตร

� แชทกบคนไกลใหนอยลง พดคยกบคนใกลใหมากขนไมใชกลบกน เชน นดเพอนมาทานอาหารดวยกนแตไมคยกบคนรอบขาง กมหนากมตาคยกบคนไกลเสยอยางนน

� หลายคนคงแชะกอนทานอาหาร แครปสองรปคงไมมใครวา (ถาไมไดเครงเรองมารยาทมากมาย) แตถาถายแลวถายอก ถายมมนนมมน ถายเดยว ถายค ถายรปหม ถายไมรจกเสรจ กอาจโดนต�าหนจาก ผรวมโตะอาหารได

200


� ขณะใชงานในสถานทสาธารณะไมควรเปดเสยงดง ถาจ�าเปนควรใชหฟงเพอไมใหรบกวนผอน

� คอยสงเกตสงรอบขางตว บางคนพอคยโทรศพทหรอแชท กจะไมสนใจสภาพแวดลอมเลย บางทมมจฉาชพเขามาฉกชงกระเปาหรอโทรศพทกเปนขาวบอยครง บางครงกอาจท�าใหเกดอบตเหตเนองจากมวแตจม หนาจอไปเดนไปไมดทาง บางทกเดนชาเพราะมวแตแชท สรางความร�าคาญใหคนรอบขางได

� ระหวางยนบนรถเมลไมควรหยบโทรศพทออกมาเลน เพราะอาจเบรคกะทนหนท�าใหเซลมจนเกดอบตเหตได ยงผหญงใสสนสงพอเซกอาจไปเหยยบเทาคนขางๆ ใหบาดหมางใจกนได บางรายถอของมอนง อกมอนงกถอโทรศพท พอมอไมวางกยนพงเสาบาง ขอบเกาอบาง ลกษณะนอาจไปรบกวนผรวมทางทตองการจบเสาหรอไปพงเบยดกบคนทนงอยกได

� ขบรถอยกไมควรจะใชงานโทรศพทเลยไมวาจะท�าอะไร ยกเวนจ�าเปนตองโทรออกกใหใชหฟงสมอลทอลก จะใหดจอดรถโทรเลยดกวา ไหนจะตองสไลดหนาจอ ใสรหสผาน กดแอพโทรศพท กดหาเบอรโทร กดโทรออก กมๆ เงยๆ ไมมสมาธกเกดอบตเหตไดงายๆ

201

ปญหาเกยวกบเกมออนไลน

หลายคนแบงเวลาไมได พอตดเกมออนไลนกเลนทงวนไมท�าอยางอน ปญหานมกเกดกบเดกๆ ทยงไมมวฒภาวะ ซงนอกจากจะเสยเวลา เสยการเรยน แลวบางคนอาจเสยเงนคาเลนหรอซอไอเทมในเกมอกดวย แตกอนจะมขาวเดกตดเกมออนไลนในคอมพวเตอร แตปจจบนเรมมาถงมอถอและแทบเลตแลว ทเปนขาวโดงดงกไดแก คกกรน ทผปกครองหลายคนตองลมจบมาแลวเมอเหนบลคาโทรศพท โดนเกบคาบรการซอไอเทมจากเกมตงแตหลกพนไปจนถงหลกแสน

หลายคนคงจะผกเบอรโทรศพทกบบตรเครดตเพอซอแอพ สตกเกอร หรอไอเทมในเกม บางบรการสามารถซอโดยช�าระพรอมคาใชจายรายเดอนไดเลย เมอบตรหลานน�าโทรศพทไปเลน ดวยความเปนเดกกมกกดไปเรอย อานออกบาง ไมออกบาง ไมไดอานบาง พอเลนเกมออนไลนดวยความทอยากเลนตอ หรอซอไอเทมอพเกรดอวดกน ท�าใหมขาวเดกเลนโทรศพทหรอแทบเลตจนเสยเงนมากมายอยเปนประจ�า (ดเพมเกยวกบวธปองกนไดในหนา 128)

202


iOS

ตงใหดไดเฉพาะเนอหาทเรทเหมาะสมกบอาย

ระบบปองกนใน iOS ไดเพมระบบปองกนการเขาชมวดโอใน YouTube หรอการดาวนโหลดวดโอผาน iTunes Store, บลอคเวบไซตอนาจาร รวมถงเกมหรอแอพตางๆ ส�าหรบบตรหลานของคณ ดวยการก�าหนดเรทอายของผใชงานส�าหรบบตรหลานของคณเอง โดยผปกครองควรดแลอยางใกลชด โดยท�าดงน

1 ไปท Settings4General4Restrictions (การตงคา4ทวไป4

การจ�ากด) แลวแตะ Enable Restrictions (เปดใชงานการจ�ากด)

2 ตงรหสผานเปนตวเลข 4 ตว (ไมจ�าเปนตองใชรหสเดยวกบทใชปลดลอคเครองแตจะตงซ�ากนกได) แลวยนยนรหสผานอกครง

3 จะเหนวาแอพหลกถกเปดใชงานไวทกตว แตะปมปดการใชงานแตละแอพไดตามตองการ

เมอเลอนลงไปดานลางทหวขอ ALLOWED CONTENT จะสามารถก�าหนดเรทอายทใหเปดดเนอหาในรปแบบตางๆได เชน เรทอายของแอพทใหดาวนโหลด, เรทอายทเขาดเวบไซตตางๆ เปนตน

ตงใหตองใสรหสผาน Apple ID ขณะซอไอเทมบนแอพ โดยเลอกใหถามรหสผานใหมหากหยดใชนานเกนทก�าหนด

ตวอยางเชน อนญาตใหดหนงไดเฉพาะทเหมาะสมกบผทอายต�ากวา 13 ป เปนตนตงเรทใหเปดดไดเฉพาะ

เวบไซตทเหมาะกบอาย

ยกเลกการบลอคเนอหา

เมอจะยกเลกการก�าหนดเรทอายในการเข าดเนอหาตางๆ ใหแตะ Disable Restrictions (ปดใชการจ�ากด) จากนนกกรอกรหสผานทตงไวอกท

203

ผปกครองกบการดแลผเยาว ในเรองการใชอนเทอรเนต

� การท�าความเขาใจและขอตกลงรวมกน วาใหใชงานไดระดบไหน เวลาใด หลงเลกเรยน งดเวนชวงสอบ เปนตน

� ผปกครองกตองเลนเนตเปนดวยในระดบหนง จงจะคยกบลกหลานได ไมตกยค รเทาทนกน เกดปญหาจะไดแกไขทน

� เปดใจใหกวาง เขาใจโลกยคใหมทเปลยนแปลง มทศนคตทดกบโลก สมยใหม อยาใชประสบการณของตวเองมาตดสน แตใหใชเพอประสานความคดและแนะน�าผเยาว

� รบฟงและแลกเปลยนความรและมมมองกบผเยาว หดใชเหตผลอธบายวาท�าไมควรหรอไมควรท�าอะไร เพราะอะไร แทนการบงคบ ซงขอสรปทไดอาจตางกน และอาจเปลยนแปลงไดตามเทคโนโลยและสถานการณทเปลยนไป

� บางเรองยงคงตองกวดขนใหผเยาวมวนยในระดบหนง เชน การใชเวลาออนไลน แบงอยางไรไมเสยการเรยนหรอเสยความสมพนธในครอบครวหรอในสงคมจรงไป

� คอยตรวจสอบการใชงาน เรยนรเกยวกบการจ�ากดการใชงานบางอยางเพอปองกนบตรหลานจากเนอหาทไมเหมาะสม เชน ตงใหโหลดไดเฉพาะแอพทเรทอายไมเกน 18 ป, ปองกนการซอสตกเกอร หรอไอเทมในเกม จนเกดคาใชจายทไมจ�าเปน เปนตน

� ส�าหรบการใชงานบนคอมพวเตอรหรอโนตบค ไมควรวางเครองในทมดชดหรออยในหองลก ใหวางในพนทสวนรวมทสามารถดแลไดทวถง

� แนะน�าเรองการนดพบและเชอถอตวตนของบคคลในอนเทอรเนต ใหใชความระมดระวงใหมาก อาจเจอมจฉาชพหลอกได

204


โรคไซเบอรกบวฒนธรรมไทยโรคไซเบอรเปนการหลงใหลไปกบเทคโนโลยจนเกนขอบเขต ไมใชเฉพาะเดก

วยตางๆ ยงมผใหญไปจนถงผสงอายหลายทานทเปนโรคนเชนกน ซงถาอาการหนกมากอาจท�าลายวฒนธรรมทดงามของไทยได ในการใชงานเทคโนโลยโดยเฉพาะบนโทรศพทมอถอและแทบเลตกจะมขอควรระวงเพอรกษาวฒนธรรมไทยดงน

� กาละเทศะ-กาลเวลา-สถานท ใชงานใหถกท ถกเวลา ถกสถานการณ ไมใชทกท ทกเวลา ทกสถานการณ

� กรยาทาทาง ขณะใชงานอาจลมตว แสดงกรยาอาการทไมเหมาะสมในทสาธารณะ

� ภาษาพด ใชค�าแสลง ผดเพยน พดไทยค�าองกฤษค�า ค�าหยาบ ดาทอ ในทชมชน

� ภาษาเขยนหรอแชท โดยพมพค�าผด ทงทตงใจและไมตงใจ อาจตดเปนนสย หรออาจท�าใหคนอานเขาใจไปวาเขยนถกได

� ภาพ เดยวนถายภาพแลวแชรไดงาย ใหระวงการละเมดสทธผอน หรอถายแลวสงตอภาพไมเหมาะสม หรอภาพทสงผลกระทบตอคนในภาพและผทเกยวของ

ปญหาจากการใชอปกรณสอสารในสงคม

� ปญหาขาดปฏสมพนธกบคนรอบขางทใกลชด แตคนเคยกบคนบนโลกออนไลนมากกวา บางทถงขนแยกไมออกวาอะไรจรงหรอควรเชอกวากน

� ความเคยชนและทศนคตแบบ “คยไดทกทและทนทในทกสถานการณ” โดยไมค�านงถงกาละเทศะ เชน คยโทรศพทหรอแชทในโรงหนง หองเรยน แชรขอมลกจกรรมสวนตวทกอยางโดยไมเกรงใจวาคนอนทเกยวของจะไดรบผลกระทบอยางไร

� การใชภาษา กรยา ทาทาง การรจกกาละเทศะ และวฒนธรรมอนดงาม อนๆ ของไทย ทถกละเลยไปพรอมๆ กบการออนไลนตลอดเวลา และการสอสารผาน Social media เกดภาษาวบต ส�านวนแปลกๆ การเขยนยอ เชน “สวสดครบ” เหลอ “ดคบ” หรอ “ดครช” เปนตน

205

อธบายค�าศพทเนองจากในหนงสอเลมนจะมการใชทงค�าศพทเฉพาะ ค�ายอ และค�าทใชกนใน

ภาษาพด ซงจะรวบรวมมาแสดงความหมายไวดงน

� เนต มาจากค�าวา อนเทอรเนต (Internet) หมายถง ระบบเครอขาย ขนาดใหญทเชอมโยงกนทวโลก เมออปกรณตางๆ เชอมตอเขามาใน ระบบเครอขายอนเทอรเนตกจะสามารถสอสารกนไดจากทกมมโลก ผานโปรแกรมหรอแอพตางๆ

� เนตซม หมายถง ซม (SIM Card ของระบบโทรศพทมอถอ) ทสมครแพกเกจอนเทอรเนตจากผใหบรการ เมอน�ามาใสในอปกรณกจะเชอมตออนเทอรเนตไดแบบ 4G/3G/EDGE

� เนตมอถอ (Mobile Internet) หมายถง การเชอมตออนเทอรเนตบนอปกรณพกพาตางๆ ไมวาจะตอผานเนตซมหรอผาน Wi-Fi

� Data Roaming คอ การใชบรการอนเทอรเนตขามเครอขาย ซงจะใชเมอไปตางประเทศ โดยมคาบรการแตกตางกนไปในแตละประเทศและแตละผใหบรการ ถาไปตางประเทศแลวไมตองการใชกควรปด Data Roaming ปองกนการเสยเงนมหาศาลโดยไมตงใจ

� Mobile Internet Device (MID) หมายถง อปกรณพกพาทเชอมตออนเทอรเนตได เชน สมารทโฟน และแทบเลตตางๆ

� อปกรณพกพา หมายถงอปกรณทพกพาไป ไหนมาไหนดวยไดอยางสะดวก เชน โทรศพทมอถอ, แทบเลต, นาฬกาอจฉรยะ เปนตน

� สมารทโฟน (Smart phone) หมายถง โทรศพทมอถอทท�าไดมากกวาโทรออกและรบสาย สามารถเชอมตออนเทอรเนต และตดตงแอพเพมเพอท�างานสารพดรปแบบได

� แทบเลต (Tablet) หมายถง อปกรณทคลายกบสมารทโฟน แตมขนาดใหญกวา บางรนสามารถใสซมเพอใชงานโทรศพท บางรนใสซมไดแต ใชงานโทรศพทไมไดกม บางรนกไมสามารถใสซมไดเลย ตองตอเนตโดยผาน Wi-Fi เทานน

206


� เวบ เปนค�าเรยกยอๆ มาจากค�าวา เวบไซต (Web site) ภายในเวบไซตจะประกอบดวยหนาเวบเพจหลายๆ หนาทมขอมลตางๆ การเขาไปทเวบไซตจะตองระบทอยเวบหรอ URL ใหถกตองกอน

� ระบบปฏบตการ (Operating Systems หรอ OS) หรอเรยก อกอยางหนงวา เฟรมแวร ในโทรศพทมอถอและแทบเลตจะมระบบปฏบตการท�าหนาทบรหาร จดการ และควบคมการท�างานของชนสวนฮารดแวรในเครอง โดยจะตดตอกบผใชผานทางอนเทอรเฟส (User Interface (UI) หนาจอการท�างานทใหผใชสามารถสงงานเครองดวย ค�าสงตางๆ) ทแตกตางกนไปในเครองแตละรน ทนยมใชกนในอปกรณ พกพากไดแก iOS ทใชใน iPhone/iPad, Android ทใชในอปกรณทวไป เชน Samsung/HTC/LG เปนตน, Windows Phone ทใชใน NOKIA

� แอพ เปนเรยกยอๆ ของค�าวา แอพพลเคชน (Application) ท�าหนาทแบบเดยวกบโปรแกรมบนเครองคอมพวเตอร แตแอพพลเคชนนจะใชเรยกโปรแกรมทท�างานบนอปกรณพกพาตางๆ ในระบบปฏบตการ iOS, Android, Windows Phone, Symbian รวมถงโปรแกรมบางประเภทของเครองทใช Windows 8 หรอเครองแมคของ Apple ดวย

� โพสต เปนการเขยนขอความ ใสรปภาพ คลปวดโอ หรออนๆ ไวบนอนเทอรเนต ใหผอนไดรบร

� แชท (Chat) เปนการพดคยสนทนากนบนอนเทอรเนตผานโปรแกรมหรอแอพพลเคชนตางๆ

� ออนไลน การกระท�าตางๆ ทท�าผานอนเทอรเนต เชน เกมออนไลน กจะหมายถงเกมทเลนผานอนเทอรเนต

� เมล ค�าเรยกยอๆ มาจากค�าวา อเมล เปนการสงจดหมายถงกนบนอนเทอรเนต โดยผสงและผรบจะตองมอเมลแอดเดรสส�าหรบตดตอกน

� โซเชยลเนตเวรก (Social Network) สงคมออนไลนทผคนมารวมตวกนบนอนเทอรเนตผานโปรแกรมหรอแอพตางๆ เชน Facebook, Twitter, Instragram

207

� คลาวด (Cloud) เซรฟเวอรของผใหบรการบนอนเทอรเนต ซงกระจายอยตามทตางๆ ทวโลก จะใหพนทกบผใชเพอเกบขอมลตางๆไวบนเนต แลวดงมาใชงานไดในทกอปกรณและทกเวลา

� แบคอพ (Backup) บนทกขอมลตางๆ โดยการเกบส�ารองไวในเครองคอมพวเตอรหรอบนอนเทอรเนต (Cloud)

� รสโตร (Restore) น�าขอมลทแบคอพไวมาใสในอปกรณใหใชงานตอไดอยางรวดเรว

� แฮก (Hack) หมายถง การเจาะระบบ หรอหลอกลวงดวยวธการตางๆ เพอใหไดมาซงขอมลสวนตวของเหยอ แลวน�าไปใชกระท�าการตางๆ เพอผลประโยชนของแฮกเกอร (Hacker ผเจาะระบบ)

� ไวรส (Virus) โปรแกรมทเขามาท�างานเพอสรางความเสยหายใหกบอปกรณ และมกแพรกระจายตอเพอสงผลกระทบในวงกวาง

� โทรจน (Trojan) โปรแกรมหรอแอพมงรายโดยหลอกใหเจาของตดตง แลวลบหลงคอยดกจบขอมลหรอท�าลายขอมลเครอง

� มลแวร (Malware) โปรแกรมทมจดประสงครายตอเครอง ไมวาจะแอบแฝงเขามาดวยวธไหนหรอมการท�างานอยางไร

� ฟชชง (Phishing) การหลอกโดยใชเหยอลอ (เปรยบกบการตกปลา (Fishing)) ใหไปทหนาเวบปลอมแลวกรอกชอและรหสผานของบรการตางๆ แลวดกจบเอาไป

� ฟารมมง (Pharming) เปนการทแฮกเกอรโจมตเซรฟเวอรของเวบหรอผใหบรการอนเทอรเนต โดยเปลยนคาทเซรฟเวอรใหสงผทเขาเวบนนดวย URL ปกตไปยงหนาเวบปลอม

� iTunes เปนโปรแกรมทตดตงในคอมพวเตอรเพอเชอมตอกบอปกรณ iOS เพอซงคขอมลตางๆ รวมถงแบคอพและรสโตรขอมลดวย

� เจลเบรค (Jailbreak) การดดแปลงระบบปฏบตการ iOS เพอตดตง แอพทไมมใน App Store หรอแอพเสยเงนแบบฟรๆ เปลยนธม (หนาตาการใชงาน) หรอท�าเพอเกบคาเฉพาะส�าหรบดาวนเกรดเวอรชนของ ระบบปฏบตการ

� รท (Root) เปนการดดแปลงระบบปฏบตการ Android เชน เพอตดตงแอพทไมมใน Play Store, เปลยนธม เปนตน

208



Cyber

ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว ซอนขอมลในเครอง ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด ปดการแจงเตอนจากเกมใน LINE แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ทาไงด? ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย? เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป แจงตาแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ ระวงหนาเวบหลอกลวง ใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง

ปลอมขอมลสวนตวหรอขอมลการเงน

เจาะระบบโดย Hacker

Chat, Comment, Share กผดกฎหมายได

หลอกลวงเรองชอปปงออนไลน

บลชอค! พลาดซอไอเทมแอพโดยไมรตว

ขอมลลบอย ในเครองทหายหรอเปลยนมอทหายหรอเปลยนมอ

ขโมยใชอเมลหรอ Facebook ของเรา



Security

Security

Cyber คมอ

Security

Cyber คมอ


Documents

ˆˇ˘ ˜ ˝ ˆ ˘ ˆ ˜ • •˘ Cyber คู มือ Cyber คู มือ Security RTA 2017/PDF/PDF Icon/แนวทาง... · เศรษฐพงค์ มะลิสุวรรณ