тер кийн I хууль

LOGO

Ëåêö ¹ 3

Company Logowww.themegallery.com

Contents

Àæèë áà äóëààí

Òåðìîäèíàìèêèéí I õóóëü

Ýíòàëüïè

Ãåññèéí õóóëèéí ìºðäëºãºº


Õèìèéí òåðìîäèíàìèêò àæèë áà äóëààíû òóõàé îéëãîëò ºðãºí õýðýãëýãääýã. Íýã áèåòýýñ íºãºº áèåòýä ýñâýë íýã ñèñòåìýýñ íºãºº ñèñòåìä ýíåðãè øèëæ¿¿ëýõ àðãà íü äóëààí áà àæèë áàéäàã. Áèåò (ñèñòåì) ãàäíû õ¿÷íèé ¿éë÷ëýëýýð îðîí çàéä øèëæèõ õºäºëãººíèé (ýíåðãèéí) õýìæýýã àæèë ãýíý. Õî¸ð ººð òåìïåðàòóðòàé áèåò áóþó ñèñòåìèéã õîîðîíä íü èõ Ò-òàé áèåòýýñ áàãà Ò-òàé áèåòýä ìîëåêóëûí ìºðãºëäºõ õºäºëãººíººð ýíåðãè øèëæèíý. Èéì çàìààð øèëæèõ ýíåðãèéã äóëààí ãýíý.

Оросын алдарт эрдэмтэн М.В.Ломоносов 1758 онд материйн энерги хадгалагдах нийтлэг хуулийг нээсэн юм. Энэ хууль ёсоор "энерги нь нэг хэлбэрээс нөгөөд ишлжихээс биш оргүй замхрах ёсгүй. Энергийн хэлбэрууд бие биедээ тодорхой бөгөөд тогтмол тоогоор шилжиж мөнхийн эргэлтэнд оршино "гэж томъёологдоно.

Тусгаарлагдсан системд энергийн янз бүрийн хэлбэрүүд нь бие биедээ шилжих бөгөөд ийм систем дэх энергийн хэмжээ нь тогтмол хэмжигдэхүүн байна.


constE

Механик хөдөлгөөний энерги нь дулааны, цахилгааны энергид ба соронзон энергид шилжиж болно. Цахилгааны энерги нь бодисын химийн задралыг явуулах ба химийн урвал өөрийп ээлжинд цахилгааныг үүсгэн энэ цахилгаан нь шууд соронзон чанарыг бий болгоно. Эцэст нь дулаан, цахилгааны тусламжаар ажил хийгдэнэ. Тухайлбал: Ажил дулаанд эквивалент харьцаагаар ишлжинэ.



Õèìèéí òåðìîäèíàìèêò ãàäíààñ øèëæ¿¿ëýí àâ÷ áóé äóëààíûã ýåðýã äóëààí, õàðèí ñèñòåì ãàäàãø àëäàæ áóé äóëààíûã ñºðºã äóëààí ãýíý. Òåðìîäèíàìèêèéí I õóóëü íü ýíåðãè õàäãàëàãäàõ ò¿ãýýìýë õóóëèàñ ýõ ¿¿ñâýð àâ÷ýý. Òåðìîäèíàìèêèéí I õóóëü íü õýä õýäýí òîìü¸îëîëòîé áàéäàã.

- ßíç á¿ðèéí õýëáýðèéí ýíåðãè íü áèå áèåäýý òîäîðõîé ýêâèâàëåíò, ÿìàãò òîãòìîë õàðüöààòàéãààð øèëæèí õóâèðíà.

- Íýãä¿ãýýð çýðãèéí ìºíõèéí õºäºëã¿¿ð áàéæ áîëîõã¿é.


ªÕ: ýíåðãè çàðöóóëàõã¿éãýýð àæèë ¿éëäýæ ÷àääàã õºäºëã¿¿ð ãýæ áàéõã¿é.

- ßìàð ÷ òóñãààð ñèñòåìèéí ýíåðãèéí íèéò íººöèéí õýìæýý òîãòìîë áàéíà.

Òåð-ê I õóóëèéí ìàòåìàòèê òîìü¸îëîë: Òóñãààð ñèñòåìèéí äîòîîä ýíåðãè òîãòìîë

áàéíà. dU=0 Òåð-êèéí I õóóëü ¸ñîîð èçîõîð ïðîöåññûí

¿åä ãàäíààñ ºã÷ áóé äóëààí íü çºâõºí ñèñòåìèéí äîòîîä ýíåðãèéã íýìýãä¿¿ëýõýä çàðöóóëàãäàíà. Äóëààí áàãòààìæ íü ∆U-ººð


èëýðõèéëýãäýíý.Èçîòåðì ïðîöåññûí (T=const) õóâüä 1

ìîëü èäåàë õèéí õóâüä áîëîõ áà ýíäýýñ:

áîëîõ áà èíòåãðàë àâáàë:

Èçîáàð ïðîöåññûí (Ð=const) õóâüä


Адиабат процесс. (Q=0) Энэ процесст хийгдэх ажил нь áà

Эдгээр процессуудын дулааны эффектийн тэгшитгэл нь янз бүрийн процессуудад хийгдэх ажилаар илэрхийлэгдэнэ.

Энтальпи нь дотоод энергийн өөрчлөлт ба даралт эзэлхүүний үржвэрийн нийлбэртэй тэнцүү.

Химийн процессийн үед системийн U өөрчлөгдөнө. Энэ өөрчлөлт нь (Q ба А-ын хэлбэрээр илэрдэг. ӨХ: химийн урвалын явцад Q ялгарах буюу шингээх үзэгдэл ажиглагдана. Урвалын дүнд үүссэн бодисын 1 моль массад оногдох ялгарсан ба шингээсэн Q-ны хэмжээг урвалын дулааны эффект гэнэ. Жишээ нь:



Энэ бичлэгийг термохимийн тэгшитгэл гэнэ. (-) байвал экзотерì урвал, (+) байвал эндотерì урвал гэнэ.

Оросын эрдэмтэн академич Г.И.Гесс 1836-1840 онд термохимийн гол хуулийг анх нээжээ.


Хиìийн урвалын дулааны эффåкт нъ урвалыг явуулж буй замаас хатаардагг¿й харин урвалд орж байгаа бодисын эхниé төлөв ба урвалын б¿òýýãдэх¿¿ний эцсийн òөлөв байдлаас хамаарна гэж томъёолжээ.


Гессийн хуулиар дээрх схемийн дагуу явагдаж байгаа урвалын дулааны эффект нь:

Систåмийн температурыг 10С-аар ахиулахад үүссэí дулааны эффектийн өөрчлөлт нь урвалд орсон анхны бодиñ ба урвалын бүтээгдэхүүний дулаан багтаамжийн ялгавартаé тэнцүү. Үүнийг Р.Крихгофийн хууль гэдэг. Температурьí өөрчлөлт нь хязгааргүй бага утгад тэмүүлж байгаа тохиолдолд

654321 HHHHHH

21 CCdT

dH

dT

dQ


Ýнэ бол Крихгофийн хуулийн тоон илэрхийлэл юм. ªºðººð õýëáýë: Урвалын дулааны эффектийн òåìïåðàòóðûí коэффициеíт нь урвалын эхний бодис ба эцсийн á¿òýýãäýõ¿¿íèé дулаан багтаамжийн ялгавартай тэнц¿¿.

Ýнэ хуулиас анхны ба эцсийн бодисын дулаан багтаамж èæèë үед урвалын дулааны эффект температураас õàìààðàõã¿é гэсэн мөрдлөгөө гардаг.

¿åä 21 CC 0

dT

dQ


Изобар процåññûí ¿åä òåð-ê I õóóëèéí õóâüä:

áóþó

¯¿íýýñ ¿çýõýä ýíòàëüïè ãýäýã íü: изобар процессын үе дýх шингээсэн буюу ялгаруулсан дулаантай тэнцүү юм. Энтальпи бол зөвхөн нэг биетээс нөгөө рүү энергийн нэвтрэх хэлбэр бөгөөд бодис буюу системийн шинж чанар юм. Энтальпи нь дотоод энергийн нэг адил системийн эхний ба эцсийн орших байдлаас хамаарахаас биш процессын явцаас хамаарахгүй.

VPQU P 1212 VVPQUU P

PQVPUVPU 1122

HPVU


Diagram

Text

Text

Text

Add YourTitle Text

•Text 1•Text 2•Text 3•Text 4•Text 5

Add YourTitle Text

•Text 1•Text 2•Text 3•Text 4•Text 5

Text

Text


Diagram

Concept

Add Your Text

Text

Text

Text

Text

Text

Text


Diagram

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text


DD

BB

CC

AAAdd Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add YourText here

Diagram


ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc.



Diagram

Text Text Text


Diagram

Add Your TitleAdd Your Title

Text

Text

Text

Text


Cycle Diagram

ConceptConcept

BB

EE

CC

DD

AAAdd Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text

Add Your Text


Diagram

1


2


3



Diagram

Your Text

Your Text

Your Text

Your Text

Your Text

Your Text

Your Text

Your Text

2001 2002 2003 2004


Progress Diagram

Phase 1Phase 1 Phase 2Phase 2 Phase 3Phase 3


Block Diagram

TEXT TEXT TEXT TEXT

TEXT TEXT TEXT TEXT


Table

Title Title Title Title Title

Title O O O O O

Title O O O O O

Title O O O O O

Title O O O O O

Title O O O O O

Title O X O X O


Diagram

Text

Text

Text

Title

Text

Text

Text

Add Your Text


Block Diagram

Add Your TextAdd Your TextAdd Your TextAdd Your Text

Add Your Text

conceptconcept ConceptConcept ConceptConcept ConceptConcept

LOGO

www.themegallery.com

Documents

тер кийн I хууль