43
รรรรรรรรรรรรรร Endocrine System

ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System. ระบบประสาทกับต่อมไร้ท่อ. ระบบต่อมไร้ท่อ ( Endocrine System). - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ระบบต่�อมไรท่�อEndocrine System

Page 2: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ระบบประสาท่กั�บต่�อมไรท่�อ

Page 3: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ระบบต่�อมไรท่�อ (Endocrine System) ต่�อมไรท่�อ(Endocrine

Gland) หมายถึ�งต่อมไมม�ท่อ สิ่��งท่��หลั่��งจากต่อมเหลั่านี้��เข้�าสิ่�กระแสิ่เลั่�อดไหลั่เวี�ยนี้โดยต่รง ไมต่�องผ่านี้ท่อ ด�งนี้��นี้เซลั่ลั่%ข้องต่อมไร�ท่อจะสิ่�มผ่�สิ่ก�บหลั่อดเลั่�อดฝอยภายในี้ต่อมอยางใกลั่�ชิ�ด ต่อมเหลั่านี้��จ�งม�เลั่�อดมาเลั่��ยงอยางมากมาย

Page 4: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมไรท่�อและอวั�ยวัะท่��ส�าคั�ญ

ต่�อมไพเน�ยล ( Pineal )

ต่�อมใต่สมอง ( pituitary gland )ต่�อมไท่รอยด์� ( Thyroid )ต่�อมพาราไท่รอยด์�(parathyroid hormone)ต่�บอ�อน (Pancreas)ต่�อมหมวักัไต่ (adrenal gland)อวั�ยวัะเพศ รกัต่�อมไท่ม�ส( Thymus )กัระเพาะอาหารและล�าใสเล'กั

Page 5: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�อมไพเน�ยล ( Pineal )ฮอร%โมนี้จากต่อมไพเนี้�ยลั่

(pineal gland) อย� บร�เวีณก��งกลั่างข้องสิ่มองสิ่วีนี้ซ�ร�บร�มซ�ายแลั่ะข้วีา ฮอร%โมนี้ท่��สิ่ร�างจาากต่อมนี้�� คื�อ เมลั่าโท่นี้�นี้ ย�บย��งการเจร�ญเต่�บโต่ข้องอวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์1% ท่2าให�เป็4นี้หนี้1มเป็4นี้สิ่าวีชิ�าลั่ง ระง�บการหลั่��ง โกนี้าโคืโพรฟิ6นี้ ให�นี้�อยลั่ง ถึ�าต่อมไพนี้�ลั่ไมสิ่ามารถึสิ่ร�างเมลั่าโท่นี้�นี้ได� จะท่2าให�เป็4นี้หนี้1มเร7วีกวีาป็กต่� แต่ถึ�าสิ่ร�างมากเก�นี้ไป็จะท่2าให�เป็4นี้หนี้1มเป็4นี้สิ่าวีชิ�ากวีาป็กต่�

Page 6: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�อมใต่สมอง ( pituitary gland )ต่อมใต่�สิ่มอง (Pituitary Gland) เป็4นี้ต่อม

ท่��อย�ต่�ดก�บสิ่วีนี้ลั่างข้องสิ่มองสิ่วีนี้ไฮโป็ท่าลั่าม�สิ่แบงได� 3 สิ่วีนี้คื�อ ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�า สิ่วีนี้กลั่าง แลั่ะสิ่วีนี้หลั่�ง

ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�าแลั่ะสิ่วีนี้กลั่าง ม�ต่�นี้ก2าเนี้�ดมาจากเนี้��อเย��อชินี้�ดเด�ยวีก�นี้ ด�งนี้��นี้จ�งกลั่าวีได�วีาเป็4นี้หนี้วียเด�ยวีก�นี้ ซ��งถึ�อได�วีาเป็4นี้ต่อมไร�ท่อแท่�จร�ง ข้ณะท่��ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หลั่�ง เป็4นี้สิ่วีนี้หนี้��งข้องเนี้��อเย��อป็ระสิ่าท่ ท่��ไมได�สิ่ร�างฮอร%โมนี้ได�เอง แต่ม�ป็ลั่ายแอกซอนี้ข้องนี้�วีโรซ�คืร�ท่อร�เซลั่ลั่%(Neurosecretory cell) จากไฮโป็ท่าลั่าม�สิ่มาสิ่��นี้สิ่1ด แลั่ะหลั่��งฮอร%โมนี้ป็ระสิ่าท่ออกมาสิ่�กระแสิ่เลั่�อด

Page 7: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมใต่สมอง (Pituitary gland Hormone)

ต่อมใต่�สิ่มอง( Pituitary gland) อย�ต่รงสิ่วีนี้ลั่างข้องสิ่มองแบงออกเป็4นี้ 3 สิ่วีนี้ คื�อ

1. ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�า2. ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้กลั่าง3. ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หลั่�ง

Page 8: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมใต่สมองส�วันหนา ( Anterior lobe of pituitary

gland ) เป็4นี้สิ่วีนี้ท่��ไมได�เก�ดจากเนี้��อเย��อป็ระสิ่าท่

การท่2างานี้อย�ภายใต่�การคืวีบคื1มข้อง hypothalamus สิ่ร�างฮอร%โมนี้ป็ระเภท่สิ่ารโป็รต่�นี้หร�อพอลั่�เพป็ไท่ด% ได�แก

1) Growth Hormone เป็4นี้ฮอร%โมนี้คืวีบคื1มการเจร�ญเต่�บโต่ข้องรางกาย โดยเฉพาะ กระด�กแลั่ะกลั่�ามเนี้��อ 2) Thyroid Stimulating Hormone เป็4นี้ฮอร%โมนี้กระต่1�นี้ต่อมไท่รอยด%ให�สิ่ร�าง ไท่ร7อกซ�นี้เพ��มข้��นี้ 3) Gonadotrophic Hormone เป็4นี้ฮอร%โมนี้กระต่1�นี้การสิ่ร�างเซลั่ลั่%สิ่�บพ�นี้ธุ์1% 4) Antidiuretic Hormone เป็4นี้ฮอร%โมนี้ชิวียในี้การด�ดนี้2�ากลั่�บข้องท่อไต่ เพ��อร�กษา ระด�บนี้2�าข้องรางกาย 5) Melatonin เป็4นี้ฮอร%โมนี้กระต่1�นี้ให�เซลั่ลั่%เม7ดสิ่�สิ่ร�างเม7ดสิ่�เพ��มมากข้��นี้

Page 9: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

คัวัามผิ)ด์ปกัต่)เกั��ยวักั�บฮอร�โมนจากัต่�อมใต่สมองส�วันหนา

1. ฮอร�โมนมากัเกั)นไป - เด7ก ท่2าให�การเจร�ญเต่�บโต่

ข้องรางกายสิ่�งผ่�ดป็กต่�เร�ยกวีา ไจแอนท่)ซึ+ม(gigantism) พบในี้วี�ยร1 นี้ไมคือยพบในี้วี�ยเด7ก อาจเก�ดจากการท่��ม�เนี้��องอกข้องเซลั่ลั่%ท่��สิ่ร�างฮอร%โมนี้ หร�อข้องไฮโพท่าลั่าม�สิ่ ท่2าให�ม�การสิ่ร�าง ฮอร%โมนี้มากกวีาป็กต่�

Page 10: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

- ผ่��ใหญ รางกายจะไมสิ่�งใหญกวีาป็กต่�มากนี้�กแต่สิ่วีนี้ท่��เป็4นี้กระด�กต่าม แข้นี้ ข้า คืาง กระด�กข้ากรรไกรแลั่ะกระด�กแก�มย�งต่อบสิ่นี้องต่อฮอร%โมนี้นี้��อย�ท่2าให�เก�ดคืวีามผ่�ดป็กต่�ข้องกระด�กต่ามบร�เวีณใบหนี้�านี้��วีม�อ นี้��วีเท่�า เร�ยกอาการด�งกลั่าวีนี้��วีา "อะโคัรเมกัาล�"( acromegaly )

Page 11: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

2.ฮอร�โมนนอยเกั)น - เด7ก ท่2าให�การเจร�ญเต่�บโต่

ข้องรางกายนี้�อยผ่�ดป็กต่�เก�ดลั่�กษณะเต่��ยแคืระเร�ยกวีา Dwarfism

- ผ่��ใหญ จะไมม�อาการป็รากฏเดนี้ชิ�ดแต่พบวีาระด�บนี้2�าต่าลั่กลั่�โคืสิ่ในี้เลั่�อดจะต่2�ากวีาคืนี้ป็กต่�ท่2าให�รางกายไมสิ่ามารถึท่นี้ต่อคืวีามเคืร�ยดต่างๆท่างอารมณ%ได�แลั่ะสิ่มองอาจได�ร�บอ�นี้ต่รายจากการข้าดนี้2�าต่าลั่กลั่�โคืสิ่ไป็เลั่��ยงหากเป็4นี้มากอาจถึ�งแกชิ�วี�ต่ได�

Page 12: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมใต่สมองส�วันกัลาง(Intermediate lobe)

จะม�คืวีามสิ่2าคื�ญแลั่ะหนี้�าท่��เดนี้ชิ�ดเฉพาะในี้สิ่�ต่วี%ท่��ม�กระด�กสิ่�นี้หลั่�งบางชินี้�ดเท่านี้��นี้ โดยท่2าหนี้�าท่��ผ่ลั่�ต่แลั่ะหลั่��งเมลั่าโนี้ไซต่%สิ่ต่�ม�วีเลั่ต่�งฮอร%โมนี้(melanocyte-stimulating hormone = MSH ) จะท่2าหนี้�าท่��กระต่1�นี้เซลั่ลั่%เมลั่าโนี้ไซต่% (melanocyte) ซ��งเป็4นี้เซลั่ลั่%ท่��แท่รกอย�ระหวีางหนี้�งก2าพร�า (epidermis) แลั่ะหนี้�งแท่� (dermis) ให�สิ่�งเคืราะห%รงคืวี�ต่ถึ1สิ่�นี้2�าต่าลั่-ด2าท่��เร�ยกวีา เมลั่านี้�นี้ (melanin) นี้อกจากนี้��นี้ MSH ย�งท่2าหนี้�าท่��กระต่1�นี้ให�เมลั่านี้�นี้ภายในี้เมลั่าโนี้ไซต่%กระจายต่�วีออกไป็ท่��วีเซลั่ลั่% เป็4นี้ให�สิ่�ผ่�วีเข้�มข้��นี้ในี้สิ่�ต่วี%จ2าพวีกป็ลั่า สิ่�ต่วี%คืร��งบกคืร��งนี้2�าแลั่ะสิ่�ต่วี%เลั่��อยคืลั่านี้บางชินี้�ดสิ่ามารถึเป็ลั่��ยนี้สิ่�ผ่�วีให�เข้�าก�บสิ่ภาพแวีดลั่�อมเพ��อการพรางต่�วีได�อยางรวีดเร7วีการเป็ลั่��ยนี้สิ่�ผ่�วีด�งกลั่าวีเก�ดจากการกระจายต่�วีข้องเมลั่านี้�นี้ภายในี้เมลั่าโนี้ไซต่%ซ��งได�ร�บการกระต่1�นี้จาก MSH นี้��นี้เองในี้คืนี้ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้กลั่างจะม�ข้นี้าดเลั่7กมาก แลั่ะจ�ดเป็4นี้สิ่วีนี้หนี้��งข้องต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�า ท่2าหนี้�าท่��ผ่ลั่�ต่แลั่ะหลั่��ง MSH ซ��งม�สิ่�ต่รโคืรงสิ่ร�างคืลั่�ายก�บ ACTH มาก แต่ไมม�บท่บาท่หนี้�าท่��ท่��ชิ�ดเจนี้

Page 13: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมใต่สมองส�วันหล�ง (Posterior lobe)

ฮอร�โมนจากัต่�อมใต่สมองส�วันหล�ง (Posterior lobe) เป็4นี้กลั่1มเซลั่ลั่%ข้องเนี้��อเย��อป็ระสิ่าท่จาก hypothalamus ท่2าหนี้�าท่��ผ่ลั่�ต่ฮอร%โมนี้ภายนี้อก แลั่�วีลั่2าเลั่�ยงมาไวี�ท่��ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หลั่�ง ได�แก

3.1 Oxytocin ท่2าให�กลั่�ามเนี้��อมดลั่�ก เต่�านี้ม กระเพาะป็=สิ่สิ่าวีะม�การหดต่�วี ฮอร%โมนี้นี้��จะม�การหลั่��งออกมาต่อนี้คืลั่อดลั่�กแลั่ะในี้ข้ณะรวีมเพศ แต่ถึ�าหลั่��งออกมามากกอนี้อาจแท่�งลั่�กได� 3.2 Vasopressin หร,อ Antidiuretic hormone ( ADH ) ท่2าให�เสิ่�นี้เลั่�อดม�การ หดต่�วีชิวียให�ท่อหนี้วียไต่ด�ดนี้2�ากลั่�บคื�นี้ ท่2าให�ลั่ดการสิ่�ญเสิ่�ยนี้2�าแลั่ะเกลั่�อแรท่��จ2าเป็4นี้ ถึ�ารางกายข้าด จะป็=สิ่สิ่าวีะมากท่2าให�เก�ดโรคืเบาจ�ด( diabetes inspidus)

Page 14: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�อมไท่รอยด์� ( Thyroid )ต่อมไท่รอยด%เป็4นี้ต่อมไร�ท่อซ��งอย�บร�เวีณลั่2าคือ

อย�ด�านี้หนี้�าข้องกลั่องเสิ่�ยง ต่�ดก�บฐานี้ข้องคือหอยเป็4นี้ต่�อมไรท่�อท่��ม�ขนาด์ใหญ�ท่��ส.ด์ ในี้คืนี้ป็กต่�ม�นี้2�าหนี้�กป็ระมาณ 25 กร�ม แบงออกเป็4นี้ 2 พ�แลั่ะเชิ��อมก�นี้ต่รงกลั่าง ด�วียสิ่วีนี้ท่��เร�ยกวีาคือคือดหร�ออ�สิ่ม�สิ่ (isthmus)  ต่อมไท่รอยด% สิ่ร�างฮอร%โมนี้ ท่��สิ่ามารถึด�งไอโอด�นี้จากกระแสิ่เลั่�อดเข้�าสิ่�เซลั่ลั่%ได� ต่อมไท่รอยด% ป็ระกอบด�วียถึ1งห1�มท่��เป็4นี้เนี้��อเย��อเก��ยวีพ�นี้ เร�ยกวีา ไท่รอยด์�ฟอลล)เคั)ล (thyroid follicle) ซ��งเป็4นี้ท่��สิ่ร�างแลั่ะหลั่��ง ฮอร�โมนไท่รอกัซึ)น ( thyroxine ) ซ��งม�ไอโอด์�นเป0นส�วันประกัอบแลั่�วีเก7บไวี�ในี้ข้องเหลั่วี ท่��อย�ต่รงกลั่างเร�ยกวีา คัอลลอยด์� (colloid cell)นี้อกจากนี้��นี้ในี้ต่อมไท่รอยด% ย�งพบกลั่1มเซลั่ลั่%ท่��เร�ยกวีา เซึลล�ซึ� (C-cell) หร�อ เซึลล�พาราฟอลล)คั1ลาร� ( parafollicular cell )เป็4นี้เซลั่ลั่%ท่��แท่รกอย� ในี้ระหวีางไท่รอยด%ฟิอลั่ลั่�เคื�ลั่ข้องต่อมไท่รอยด%ซ��งสิ่ร�าง ฮอร�โมนแคัลซึ)โท่น)น 

( calcitonin )

Page 15: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนท่��สรางจากัต่�อมไท่รอยด์� (thyroid gland)

ต่�อมไท่รอยด์�แต่�ละพ1สรางฮอร�โมน 2 ประเภท่ คั,อ - ฮอร%โมนี้ท่��ม�สิ่ารป็ระกอบไท่โรนี้�นี้ท่��ม�ไอโอด�นี้ ได�แก ไท่รอกซ�นี้

(Thyroxine / Tetraiodothyronin; T4) ก�บ ไต่รไอโอโดไท่โรนี้�นี้ (Triiodthyronine; T3) ท่2าหนี้�าท่��คืวีบคื1มเมแท่บอลั่�ซ�มข้องรางกายโดยเพ��มอ�ต่ราเมต่าโบลั่�ซ�มแลั่ะการใชิ�ออกซ�เจนี้ข้องเซลั่ลั่% เพ��มการสิ่�งเคืราะห%โป็รต่�นี้ แลั่ะท่2าหนี้�าท่��ร วีมก�บ GH ในี้การคืวีบคื1มการเจร�ญเต่�บโต่ข้องรางกาย คืวีบคื1มการเจร�ญแลั่ะพ�ฒนี้าข้องอวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์1% คืวีบคื1มเมต่ามอร%โฟิซ�สิ่ข้องสิ่�ต่วี%คืร��งบกคืร��งนี้2�า ถึ�ารางกายคืนี้ข้าดหร�อม�ไท่รอกซ�นี้นี้�อยเก�นี้ไป็ จะท่2าให�ม�เมต่าโบลั่�ซ�มต่2�ากวีาป็กต่�การเจร�ญเต่�บโต่ข้องรางกายแลั่ะจ�ต่ใจด�อยลั่ง

- ฮอร%โมนี้แคืลั่ซ�โต่นี้�นี้ (Calcitonin) ซ��งเป็4นี้สิ่ารป็ระกอบพวีกโพลั่�เป็ป็ไท่ด% ท่2าหนี้�าท่�� ลั่ดระด�บแคืลั่เซ�ยมในี้เลั่�อดท่��สิ่�งเก�นี้ไป็ให�เข้�าสิ่�ระด�บป็กต่�แลั่ะฮอร%โมนี้นี้��ย�งม�ผ่ลั่ในี้การเรงข้�บฟิอสิ่เฟิต่ท่��ไต่ด�วีย

Page 16: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

คัวัามผิ)ด์ปกัต่)เกั��ยวักั�บฮอร�โมนไท่รอกัซึ)นถ้าขาด์ฮอร�โมนไท่รอกัซึ)น

เด์'กั : การข้าดไท่รอกซ�นี้ในี้ท่ารกแรกเก�ดม�คืวีามสิ่2าคื�ญต่อการเจร�ญเต่�บโต่มากโดยเฉพาะการเจร�ญเต่�บโต่ข้องสิ่มองพ�ฒนี้าการท่าง ด�านี้สิ่ต่�ป็=ญญาด�อยมาก ป็=ญญาออนี้ แข้นี้ ข้าสิ่��นี้ หนี้�าแลั่ะม�อบวีม ผ่�วีหยาบแห�ง ผ่มบาง ไมเจร�ญเต่�บโต่ ร�ป็รางเต่��ยแคืระซ��งแต่กต่างจากเด7กท่��ข้าดโกรท่ฮอร%โมนี้ เร�ยกกลั่1มอาการนี้��วีา โรคัเอ4อหร,อเคัรท่)น)ซึ+ม (cretinism)

ผิ1ใหญ : จะสิ่งผ่ลั่ให�อ�ต่ราเมแท่บอลั่�ซ�มลั่ดนี้�อยลั่ง -ท่2าให�ออนี้เพลั่�ย เหนี้��อยงาย เซ��องซ�ม -เคืลั่��อนี้ไหวีชิ�า กลั่�ามเนี้��อออนี้แรง เร�ยกกลั่1มอาการด�งกลั่าวีนี้��วีา ม)กัซึ�ด์�มา( myxedema ) ถึ�า

รางกายได์ร�บไอโอด์�นไม�เพ�ยงพอจะสิ่งผ่ลั่ให�ม�การผิล)ต่ไท่รอกัซึ)นได์นอย (hypothyroidism) ท่2าให�ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�าหลั่��งไท่รอยด์�สต่)ม)วัเลต่)งฮอร�โมน ( TSH ) เพ��มมากข้��นี้เพ��อไป็กระต่1�นี้ต่อมไท่รอยด%ให�สิ่ร�างฮอร%โมนี้ไท่รอกซ�นี้เพ��มมากข้��นี้ จนี้ต่อมไท่รอยด%ท่2างานี้มากเก�นี้ไป็ ต่อมจะข้ยายข้นี้าดโต่ข้��นี้ท่2าให�เก�ดเป็4นี้ โรคัคัอพอกั (simple goiter)

Page 17: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ถ้าม�ฮอร�โมนไท่รอกัซึ)นมากัเกั)นไป  ผิ1ใหญ� : ถึ�าฮอร%โมนี้ไท่รอกซ�นี้ผ่ลั่�ต่ออกมามากเก�นี้

ไป็(hyperthyroidism) จะท่2าให�เก�ดอาการท่��เร�ยกวีาไท่รอยด์�เป0นพ)ษหร,อโรคัคัอพอกัเป0นพ)ษ (toxic goiter) จะท่2าให�รางกายม�อ�ต่ราการเก�ดเมแท่บอลั่�ซ�มสิ่�งกวีาป็กต่� อาการเหม�อนี้ม�การสิ่ร�างพลั่�งงานี้หร�อกระต่1�นี้ป็ระสิ่าท่ซ�มพาเท่ต่�กท่2างานี้มากเก�นี้ไป็ได�แก  -หง1ดหง�ด

-นี้อนี้ไมหลั่�บ -ต่��นี้เต่�นี้งาย อาจม�อากัารคัอพอกัแต่�ไม�มากัแลั่ะต่าโปน เนี้��องจากเนี้��อเย��อเก��ยวีพ�นี้หลั่�งลั่�กต่า

ออนี้ก2าลั่�งลั่ง

Page 18: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ผิลของฮอร�โมนไท่รอกัซึ)นในส�ต่วั�ท่2าให�ม�การเจร�ญเต่�บโต่ข้องสิ่�ต่วี% เชินี้ กบ จะเจร�ญจากลั่�กอ7อดเจร�ญไป็เป็4นี้กบโต่เต่7มวี�ยได�ต่ามป็กต่�

-ถึ�าข้าดฮอร%โมนี้ไท่รอกซ�นี้จะท่2าให�ลั่�กอ7อดไมเป็ลั่��ยนี้แป็ลั่งร�ป็รางกลั่ายเป็4นี้กบโต่เต่7มวี�ย

-ถึ�าม�มากเก�นี้ไป็ก7จะเจร�ญไป็เป็4นี้กบอยางรวีดเร7วี

Page 19: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�อมพาราไท่รอยด์�(parathyroid hormone)ผ่ลั่�ต่ฮอร%โมนี้ท่��สิ่2าคื�ญชิ��อ พาราธุ์อร%

โมนี้ ซ��งท่2าหนี้�าท่��เก��ยวีก�บการ คืวีบคื1มเมต่าบอลั่�ซ�มข้องแคืลั่เซ�ยมแลั่ะฟิอสิ่ฟิอร�สิ่ในี้รางกาย การสิ่ร�างกระด�กแลั่ะคืวีบคื1มบท่บาท่ ข้องวี�ต่าม�นี้ด�ในี้รางกาย โดยวี�ต่าม�นี้ด�จะรวีมก�บฮอร%โมนี้พาราธุ์อร%โมนี้ในี้การสิ่ลั่ายแคืลั่เซ�ยมออก จากกระด�กเพ��อร�กษาระด�บป็กต่�ข้องแคืลั่เซ�ยมในี้พลั่าสิ่มา

Page 20: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

คัวัามผิ)ด์ปกัต่)ของปร)มาณ Parathormone

คัวัามผิ)ด์ปกัต่)ของปร)มาณ Parathormone1. Hypoparathyroidism เป็4นี้คืวีามผ่�ดป็กต่�เนี้��องจากพาราธุ์อร%โมนี้ต่2�าเก�นี้ไป็อาการ - Ca2+ แลั่ะ PO3- ในี้เลั่�อดต่2�า- กลั่�ามเนี้��อชิ�กกระต่1ก- ป็อดไมท่2างานี้- เลั่�อดแข้7งต่�วีชิ�าเม��อเก�ดบาดแผ่ลั่การแก�ไข้ ฉ�ด Parathormone รวีมก�บวี�ต่าม�นี้ D

2. Hyperparathyroidism เป็4นี้คืวีามผ่�ดป็กต่�เนี้��องจากพาราธุ์อร%โมนี้มากเก�นี้ไป็อาการ - Ca2+ แลั่ะ PO3- ในี้เลั่�อดสิ่�ง- Ca2+ สิ่ะสิ่มมากท่��ห�วีใจ ป็อด ท่2าให�แข้7ง- เลั่�อดแข้7งต่�วีเนี้��องจากเก�ดบาดแผ่ลั่- กระด�กบาง ฟิ=นี้ห�ก แลั่ะผ่1งายการแก�ไข้ ฉ�ด Calcitonin เพ��อต่�านี้การท่2างานี้ข้อง Parathormone

Page 21: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�บอ�อน (Pancreas)

ลั่�กษณะเป็4นี้ต่อมข้นี้าดใหญ ต่��งอย�ท่างด�านี้หลั่�งข้องกระเพาะอาหาร ใกลั่�ก�บลั่2าไสิ่�เลั่7กสิ่วีนี้ด�โอด�นี้�ม ซ��งเป็4นี้ลั่2าไสิ่�เลั่7กสิ่วีนี้ต่�นี้ สิ่วีนี้ท่��เป็4นี้ต่อมไร�ท่อ จะผ่ลั่�ต่ฮอร%โมนี้ท่��สิ่2าคื�ญ ด�งนี้�� 1) อ)นซึ1ล)น เป็4นี้ฮอร%โมนี้ท่��ท่2าให�ระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้เลั่�อดต่2�าลั่ง โดยชิวียให�กลั่�โคืสิ่ผ่านี้ เข้�าเซลั่ลั่%แลั่ะเป็ลั่��ยนี้สิ่วีนี้หนี้��งเป็4นี้ไกลั่โคืเจนี้เก7บไวี�ท่��ต่�บ ท่2าให�ระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้เลั่�อดอย�ในี้ระด�บ ป็กต่�2) กัล1คัากัอน เป็4นี้ฮอร%โมนี้ท่��ท่2างานี้ต่รงข้�ามก�บอ�นี้ซ�ลั่�นี้ คื�อ ท่2าให�ระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้ เลั่�อดสิ่�งข้��นี้

Page 22: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนท่��สรางจากัต่�บอ�อน (Pancreas hormone )

 อ)นซึ1ล)น (insulin) อ�นี้ซ�ลั่�นี้ม�ผ่ลั่ต่อเซลั่ลั่%เก�อบท่1กชินี้�ดในี้รางกาย โดยม�อวี�ยวีะเป็Aาหมายท่��สิ่2าคื�ญคื�อ ต่�บ กลั่�ามเนี้��อลั่าย แลั่ะเซลั่ลั่%ไข้ม�นี้ อ�นี้ซ�ลั่�นี้ได�ชิ��อวีาเป็4นี้ฮอร%โมนี้แหงคืวีามอ1ดมสิ่มบ�รณ% (hormone of abundance) เป็4นี้ฮอร%โมนี้ท่��สิ่งเสิ่ร�มให�ม�การสิ่ะสิ่มกลั่�โคืสิ่ กรดไข้ม�นี้แลั่ะกรดอะม�โนี้ไวี�ภายในี้เซลั่ลั่%ต่างๆ แลั่ะสิ่2ารองไวี�ใชิ�ระหวีางชิวีงม��ออาหารแลั่ะเม��อรางกายข้าดแคืลั่นี้ ท่2าให� ระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้กระแสิ่เลั่�อด ม�คืาป็กต่�

กัล1คัากัอน ( Glucagon) คื�อฮอร%โมนี้สิ่2าคื�ญท่��เก��ยวีข้�องก�บการเผ่าผ่ลั่าญคืาร%โบไฮเดรต่ กลั่�คืากอนี้ผ่ลั่�ต่โดยต่�บออนี้แลั่ะจะถึ�กป็ลั่อยเม��อระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้เสิ่�นี้เลั่�อดลั่ดระด�บต่2�ากวีาป็กต่� ท่��เป็4นี้ผ่ลั่ห�ต่�บเป็ลั่��ยนี้ไกลั่โคืเจนี้ท่��สิ่ะสิ่มไวี�เป็4นี้กลั่�โคืสิ่แลั่ะป็ลั่อยเข้�าไป็ในี้กระแสิ่เลั่�อด เพ��อเป็4นี้การเพ��มระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้เสิ่�นี้เลั่�อดท่��เป็4นี้การป็Aองก�นี้รางกายจากการเก�ดภาวีะนี้2�าต่าลั่ในี้เสิ่�นี้เลั่�อดต่2�า (hypoglycemia) ฉะนี้��นี้การป็ลั่อยกลั่�คืากอนี้จ�งต่รงก�นี้ข้�ามก�บอ�นี้ซ�ลั่�นี้ท่��บอกให�เซลั่ลั่%ในี้รางกายด�งกลั่�โคืสิ่จากเลั่�อด แต่กลั่�คืากอนี้สิ่ามารถึกระต่1�นี้การป็ลั่อยอ�นี้ซ�ลั่�นี้ได�ด�วีย ฉะนี้��นี้กลั่�โคืสิ่ท่��ป็ลั่อยออกมาต่ามสิ่ายเลั่�อดสิ่ามารถึด�งไป็ใชิ�โดยเนี้��อเย��อท่��ต่�องพ��งอ�นี้ซ�ลั่�นี้

Page 23: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

คัวัามผิ)ด์ปกัต่)เกั��ยวักั�บฮอร�โมนจากัต่�บอ�อนกัารม�ฮอร�โมนน�7มากัเกั)นไป(insulinexcess) 

การม�ฮอร%โมนี้นี้��มากเก�นี้ไป็จะท่2าให�เก�ดภาวีะนี้2�าต่าลั่ในี้เลั่�อดต่2�า (hypoglycemia) ซ��งจะม�ผ่ลั่ต่อเซลั่ลั่%ข้องสิ่มอง อยางรวีดเร7วี ท่2าให�ม�อาการสิ่�บสิ่นี้ ม�นี้งง ออนี้เพลั่�ย นี้อกจากนี้��ย�งไป็กระต่1�นี้กาท่2างานี้ข้องป็ระสิ่าท่ซ�มพาเท่ต่�ก ท่2าให�ม�อาการห�วี ใจสิ่��นี้ เหง��อออกมาก แลั่ะเพ��มการหลั่��งแคืท่ท่�โคืลั่าม�นี้จากต่อมหมวีกไต่ ให�ต่�บม�การสิ่ลั่ายไกลั่โคืเจนี้ เป็4นี้กลั่�โคืสิ่มากข้��นี้ ถึ�าไมได�ร�บการแก�ไข้โดยการให�กลั่�โคืสิ่ท่ดแท่นี้อาการจะร1นี้แรงคื�อชิ�ก หมดสิ่ต่� แลั่ะเสิ่�ยชิ�วี�ต่ 

กัารขาด์ฮอร�โมนอ)นซึ1ล)น (insulin insufficiency)  การข้าดฮอร%โมนี้อ�นี้ซ�ลั่�นี้ท่2าให�กลั่�โคืสิ่เข้�าเซลั่ลั่%เนี้��อเย��อไมได� ท่2าให�รางกายเสิ่ม�อนี้ข้าด อาหาร (starvation) ต่�บจ�งสิ่ลั่ายไกลั่โคืเจนี้มาย�งหลั่อดเลั่�อดท่2าให�ระด�บนี้2�าต่าลั่ย��งสิ่�งมากข้��นี้ (hyperglycemia)

Page 24: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�อมหมวักัไต่ (adrenal gland)ต่อมหมวีกไต่ม�ลั่�กษณะเป็4นี้ต่อมข้นี้าดเลั่7กร�ป็

สิ่ามเหลั่��ยมคืรอบอย�ท่างสิ่วีนี้บนี้ข้องไต่ท่��ง 2 ข้�างป็ระกอบด�วีย เนี้��อเย��อ 2 ชิ��นี้ท่��แต่กต่างก�นี้แลั่ะแยกออกจากก�นี้อยางชิ�ดเจนี้ คื�อ- เนี้��อเย��อชิ��นี้นี้อก เร�ยกวีา อะดร�นี้�ลั่คือร%เท่กซ% (adrenal cortex) เจร�ญมาจากเนี้��อชิ��นี้กลั่าง (mesoderm) สิ่ร�างฮอร%โมนี้ป็ระเภท่สิ่ารสิ่เต่�ยรอยด%ได�มากชินี้�ดท่��สิ่1ด- เนี้��อเย��อชิ��นี้ในี้ เร�ยกวีา อะดร�นี้�ลั่เมด1ลั่ลั่า (adrenal medulla) เจร�ญมาจากเนี้��อชิ��นี้นี้อก (ectoderm) สิ่ร�างฮอร%โมนี้จ2าพวีก Amine , Polypeptide

Page 25: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมหมวักัไต่ส�วันนอกัอะดร�นี้�ลั่ คือร%เท่กซ% สิ่ร�างฮอร%โมนี้ 3 กลั่1ม คื�อ

2.1 กลั่�โคืคือร%ต่�คือยด% (Glucocorticoids) เชินี้ คือร%ต่�ซอลั่ Cortisol hormone ท่2าหนี้�าท่�� ด�งนี้��1. กระต่1�นี้การสิ่ลั่าย glycogen ไป็เป็4นี้ glucose2. กระต่1�นี้การสิ่ลั่ายไข้ม�นี้ไป็เป็4นี้กรดไข้ม�นี้3. เพ��มการด�ด Na+ กลั่�บท่��ท่อข้องหนี้วียไต่ ถึ�า cortisol มากเก�นี้ไป็จะเป็4นี้ Cushing's syndrome ซ��งม�อาการสิ่2าคื�ญ คื�อ- ไข้ม�นี้สิ่ะสิ่มมากต่ามใบหนี้�า หนี้�าท่�อง ต่�นี้ข้า- ใบหนี้�ากลั่มนี้�นี้คืลั่�ายพระจ�นี้ท่ร%เต่7มดวีง (Moon face)- ข้าดป็ระจ2าเด�อนี้ในี้หญ�ง

ผ่��เป็4นี้โรคืคื�ชิ�ง (อ�วีนี้ ไข้ม�นี้สิ่ะสิ่ม)

Page 26: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมหมวักัไต่ชั้�7นนอกั(ต่�อ)

ผ่��ป็Bวียโรคืแอดด�สิ่�นี้

2.2 ม)เนอราโลคัอร�ต่)คัอยด์� (Mineralocorticoids) เชินี้ Aldosterone hormone ท่2าหนี้�าท่�� ด�งนี้��1. คืวีบคื1มเมต่าโบลั่�ซ�มข้องเกลั่�อแร เป็4นี้สิ่2าคื�ญ2. เพ��มการด�ด Na+ กลั่�บ แลั่ะเพ��มการข้�บ K+ แลั่ะ Cl- ท่��งไป็ก�บป็=สิ่สิ่าวีะ2.3 อะด์ร�น�ล เซึกัส� ฮอร�โมน (Adrenal sex hormone)ได�แก ฮอร%โมนี้เพศต่างๆ คื�อ Estrogen , Progesterone แลั่ะ Testosteroneถึ�าต่อมหมวีกไต่สิ่วีนี้นี้อกถึ�กท่2าลั่าย จนี้ไมสิ่ามารถึสิ่ร�างฮอร%โมนี้ได� จะท่2าให�เป็4นี้ Addoson's disease ซ��งม�อาการ คื�อ- คืนี้ไข้�จะซ�บผ่อม- ผ่�วีหนี้�งต่กกระ- รางกายไมสิ่ามารถึร�กษาสิ่มด1ลั่ข้องแรธุ์าต่1-อาจถึ�งแกคืวีามต่าย

 

Page 27: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฮอร�โมนจากัต่�อมหมวักัไต่ส�วันใน ต่�อมหมวักัไต่ส�วันใน (Adrenal medullaเป็4นี้เนี้��อเย��อท่��เป็ลั่�ยนี้

แป็ลั่งมาจากเนี้��อเย��อป็ระสิ่าท่ในี้ระหวีางการเจร�ญ เต่�บโต่ในี้ระยะเอ7มบร�โอ ท่2าหนี้�าท่��สิ่�งเคืราะห% แลั่ะหลั่��งฮอร%โมนี้ 2 ชินี้�ดคื�อ

1.อะด์ร�นาล�น หร,อ เอพ)เนฟร�น (epinepinephirne) ม�ผ่ลั่ต่อการท่2างานี้ข้องอวี�ยวีะแลั่ะระบบต่าง ๆ ข้องรางกายมากมายได�แก ท่2าให�รางกายต่��นี้ต่�วี ห�วีใจเต่�นี้แรง แลั่ะเร7วีข้��นี้ คืวีามด�นี้เลั่�อดสิ่�ง หลั่อดลั่มข้ยาย มานี้ต่าข้ยาย ระด�บนี้2�าต่าลั่ในี้เลั่�อดเพ��มมากข้��นี้ เสิ่�นี้เลั่�อดอาร%เท่อร��ท่��ไป็หลั่อเลั่��ยงท่��สิ่มอง ห�วีใจ ป็อด แลั่ะกลั่�ามเนี้��อข้ยาย เป็4นี้ต่�นี้

2.นอร�อะด์ร�นาล�นหร,อ นอร�เอพ)เนฟร�น (norepinefphirne) เป็4นี้สิ่ารเด�ยวีก�บสิ่ารสิ่��อป็ระสิ่าท่ท่��หลั่��งจากป็ลั่ายป็ระสิ่าท่ท่��ซ�มพาเท่ต่�ก ผ่ลั่ข้องฮอร%โมนี้ชินี้�ดนี้��คืลั่�ายก�บอะดร�นี้าลั่�นี้ ยกเวี�นี้ผ่ลั่ท่��ม�ต่อเสิ่�นี้เลั่�อด เม��อรางกายเผ่ชิ�ญก�บภาวีะต่าง ๆ เชินี้ เม��อเผ่ชิยหนี้�าก�บสิ่�ต่วี%ร�าย หร�อศ�ต่ร� ต่��นี้เต่�นี้ ต่กใจ ฯลั่ฯ ไฮโพท่าลั่าม�สิ่จะสิ่งกระแสิ่ป็ระสิ่าท่ซ�มพาเท่ต่�กมากระต่1�นี้อะดร�นี้�ลั่เมด�ลั่ลั่า ให�หลั่��งฮอร%โมนี้อะดร�นี้าลั่�นี้ แลั่ะนี้อร%อะดร�นี้าลั่�นี้ 

Page 28: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

อวั�ยวัะเพศ  อวี�ยวีะเพศในี้ชิายได�แกอ�ณฑะแลั่ะในี้หญ�งได�แก

ร�งไข้ซ��งม�หนี้�าท่��สิ่2าคื�ญ 2 อยางคื�อ สิ่ร�างเซลั่สิ่�บพ�นี้ธุ์%แลั่ะสิ่ร�างฮอร%โมนี้ 1ฮอร%โมนี้เพศชิาย ท่��สิ่2าคื�ญคื�อ เท่สิ่ท่อสิ่เต่อโรนี้ (Testosterone) ซ��งจะท่2าหนี้�าท่��หลั่ายอยางคื�อ1) คืวีบคื1มการเจร�ญเต่�บโต่ข้องอวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์%2) ท่2าให�อ�ต่ราการเจร�ญเต่�บโต่ข้องกระด�กเพ��มข้��นี้3) กระต่1�นี้การสิ่ร�างโป็รต่�นี้เพ��มข้��นี้โดยเฉพาะเอ7นี้ไซม%4) คืวีบคื1มการหลั่��งข้องฮอร%โมนี้เพศชิาย

Page 29: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

อวั�ยวัะเพศ(ต่�อ) ถึ�าต่�ดอ�ณฑะออกจะท่2าให�เก�ดผ่ลั่ด�งต่อไป็นี้�� 1) ในี้เด7ก – ท่2าให�อวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์%ไมเจร�ญ

 ไมม� – Secondary sexual characteristic – ม�ไข้ม�นี้สิ่ะสิ่มมากข้��นี้ แข้นี้ข้ายาวีผ่�ดป็กต่�  เป็4นี้หม�นี้– 2) ในี้ผ่��ใหญ  เป็4นี้หม�นี้–  ไมม�คืวีามร� �สิ่�กท่างเพศ ม�ลั่�กษณะไป็ท่างเพศหญ�ง–

Page 30: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

อวั�ยวัะเพศ(ต่�อ)ฮอร%โมนี้เพศหญ�ง ท่��สิ่2าคื�ญคื�อ เอสิ่โต่รเจนี้

(Estrogen) แลั่ะ โป็รเจสิ่เต่อโรนี้ (Progesterone)ฮอร%โมนี้เอสิ่โต่รเจนี้ จะเก��ยวีข้�องก�บการเจร�ญเต่�บโต่ข้องอวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์%แลั่ะลั่�กษณะต่างๆข้องคืวีามเป็4นี้เพศหญ�ง สิ่วีนี้ฮอร%โมนี้โป็รเจสิ่เต่อโรนี้ จะเก��ยวีข้�องก�บการต่��งคืรรภ%คื�อ ระง�บไมให�ไข้สิ่1กระหวีางต่��งคืรรภ%ป็Aองก�นี้ไมให�ม�ป็ระจ2าเด�อนี้ระหวีางต่��งคืรรภ%คืวีบคื1มการเป็ลั่��ยนี้แป็ลั่งข้องเย��อบ1มดลั่�กชิ��นี้ในี้เพ��อรองร�บการฝ=งต่�วีข้องไข้ท่��ถึ�กผ่สิ่ม แลั่ะกระต่1�นี้ต่อมนี้2�านี้มให�เจร�ญเต่�บโต่

Page 31: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

อวั�ยวัะเพศ(ต่�อ)ถึ�าต่�ดร�งไข้ออกจะท่2าให�เก�ดผ่ลั่ด�งต่อไป็นี้��1)ในี้เด7ก – อวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์%ไมเจร�ญ – ไมม�เลั่�อดป็ระจ2าเด�อนี้ – ม�ลั่�กษณะคืลั่�ายชิาย

2) ในี้ผ่��ใหญ – ป็ระจ2าเด�อนี้หย1ด – ไมม�คืวีามร� �สิ่�กท่างเพศ – ม�ลั่�กษณะคืลั่�ายชิาย – ไมม� Secondary sexual characteristic

Page 32: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

รกั

ฮอร�โมนจากัรกั โกันาโด์โท่รฟ9นจากรก สิ่ามารถึวี�ด HCG ในี้ป็=สิ่สิ่าวีะข้องมารดาได�ต่��งแต่

วี�นี้ท่�� 9 ข้องการต่��งคืรรภ%แลั่ะระด�บจะสิ่�งข้��นี้ระหวีางสิ่�ป็ดาห%ท่�� 9-12 หลั่�งจากนี้��นี้จะลั่ดลั่ง การต่รวีจพบ HCG ในี้ป็=สิ่สิ่าวีะหร�อเลั่�อดใชิ�เป็4นี้ด�ชินี้�บงชิ��ถึ�งการต่��งคืรรภ% HCG ท่2าหนี้�าท่��ย�ดอาย1การท่2างานี้ข้องคือร%ป็=สิ่ลั่�เท่�ยม กระต่1�นี้การสิ่ร�างแลั่ะหลั่��งฮอร%โมนี้ณ�แลั่กซ�นี้เพ��อย�บย��งการหดต่�วีข้องมดลั่�ก

Page 33: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

รกั(ต่�อ) Human chorionic

somatomammotropin (HCS) เป็4นี้ฮอร%โมนี้ชินี้�ดเป็ป็ไท่ด%ป็ระกอบด�วียกรดอะม�โนี้191 หนี้วีย ม�โคืรงร�างเหม�อนี้ฮอร%โมนี้ โซมาโท่โท่รฟิ6นี้หร�อโกรท่ฮอร%โมนี้ แลั่ะโพรแลั่กท่�นี้ แต่ม�ผ่ลั่แบบโพรแลั่กท่�นี้สิ่�งกวีาโกรท่ฮอร%โมนี้ ข้ณะท่��ระด�บ HCG ลั่ดต่2�าลั่งหลั่�งจาก 3 เด�อนี้ข้องการต่��งคืรรภ% รกจะสิ่ร�าง HCS ในี้สิ่�ป็ดาห%ท่�� 4 แลั่ะจะเพ��มระด�บข้��นี้ เร��อยๆ จนี้ถึ�งระด�บสิ่�งสิ่1ดเม��อใกลั่�คืลั่อด

Page 34: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

รกั(ต่�อ) โพรเจสเท่อโรน รกจะเร��มสิ่ร�างโพรเจสิ่เท่อโรนี้ในี้สิ่�ป็ดาห%ท่�� 6 ข้อง

การต่��งคืรรภ%ถึ�งระด�บสิ่�งสิ่1ดเม��อใกลั่�คืลั่อด โพรเจสิ่เท่อโรนี้ถึ�กข้�บท่��งท่างป็=สิ่สิ่าวีะ โพรเจสิ่เท่อโรนี้เป็4นี้ฮอร%โมนี้ท่��สิ่2าคื�ญสิ่2าหร�บการต่��งคืรรภ%โดยเต่ร�ยมเย��อบ1มดลั่�กเพ��อร�บต่�วีออนี้ ท่2างานี้รวีมก�บฮอร%โมนี้ร�แลั่กซ�นี้ ลั่ดการต่อบสิ่นี้องข้องระบบภ�ม�คื1�มก�นี้ข้องแมไมให�ต่อต่�านี้การม�ท่ารกซ��งเป็ร�ยบเสิ่ม�อนี้เซลั่ลั่%แป็ลั่กป็ลั่อมในี้รางกายข้องแม

เอสโท่รเจน รกสิ่ร�างเอสิ่โท่รเจนี้ได�ท่��งเอสิ่ท่ราไดออลั่ เอสิ่โท่รนี้แลั่ะเอสิ่ไท่รออลั่ แต่สิ่ร�างเอสิ่ไท่รออลั่ได�มากกวีาฮอร%โมนี้อ�ก 2 ชินี้�ดแลั่ะม�ระด�บเพ��มข้��นี้ในี้ระหวีางการต่��งคืรรภ%คื�อชิวียในี้การพ�ฒนี้เต่�านี้มแลั่ะท่2าให�กลั่�ามเนี้��อมดลั่�กม�ข้นี้าดโต่ข้��นี้ ท่2าให�เอ7นี้ย�ดต่างๆในี้อ1�งเชิ�งกรานี้ แลั่ะ ห�งหนี้าวี ชิวียให�บร�เวีณชิองคืลั่อดข้ยายออกได�กวี�างข้��นี้

Page 35: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ต่�อมไท่ม�ส( Thymus )ต่อมไท่ม�สิ่เป็4นี้ต่อมข้นี้าดเลั่7ก เป็4นี้พ�ข้องเนี้��อเย��อท่��คืลั่�ายก�บต่อมนี้2�าเหลั่�อง ม� 2 พ� อย�ท่��ข้� �วีห�วีใจ ม�คืวีามสิ่2าคื�ญในี้ชิวีงอาย1นี้�อย ในี้ผ่��ใหญต่อมาจะฝBอสิ่ลั่ายไป็ จ�งเป็4นี้ต่อมไร�ท่อท่��ม�เฉพาะในี้เด7กเท่านี้��นี้ สิ่ร�างฮอร%โมนี้ไท่โมซ�นี้ ( thymosin ) เพ��อกระต่1�นี้การสิ่ร�างแอนี้ต่�บอด�จากพลั่าสิ่มาเซลั่ลั่%ในี้ม�าม แลั่ะต่อมนี้2�าเหลั่�อง แลั่ะย�งสิ่ร�างฮอร%โมนี้ไท่โมวี�ด�นี้ ( thymovidin ) ย�บย��งการเจร�ญข้องอวี�ยวีะสิ่�บพ�นี้ธุ์1% ( คืลั่�ายฮอร%โมนี้เมลั่าโต่นี้�นี้จาก ต่อมไพเนี้�ยลั่ )

Page 36: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

กัระเพาะอาหารและล�าใสเล'กั กระเพาะอาหารแลั่ะลั่2าไสิ่�

(Gastrointestinal tract )จ�ดเป็4นี้อวี�ยวีะท่��ท่2าหนี้�าท่��เป็4นี้ท่��งต่อมม�ท่อคื�อสิ่ร�างเอนี้ไซม%ท่��ใชิ�ยอยอาหารแลั่ะเป็4นี้ต่อมไร�ท่อคื�อสิ่ร�างฮอร%โมนี้ เย��อชิ��นี้ในี้ข้องกระเพาะอาหารแลั่ะลั่2าไสิ่�ม�เซลั่ลั่%สิ่2าหร�บสิ่ร�างฮอร%โมนี้หลั่ายชินี้�ดแต่ฮอร%โมนี้ท่��สิ่2าคื�ญได�แก Gastrin, Secretin เป็4นี้ต่�นี้ ซ��งม�ผ่ลั่ต่อการท่2างานี้ข้องอวี�ยวีะเก��ยวีก�บการยอยอาหาร แลั่ะท่2างานี้รวีมก�บระบบป็ระสิ่าท่อ�ต่โนี้ม�ต่�

Page 37: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

กัารร�กัษาด์.ลยภาพของร�างกัายด์วัยฮอร�โมนกัารร�กัษาด์.ลยภาพของร�างกัายด์วัยฮอร�โมน การหลั่��งฮอร%โมนี้จากต่อมไร�ท่อชินี้�ดต่างๆข้องรางกายจะอย�ในี้สิ่ภาวีะท่��ร างกาย

สิ่ามารถึคืวีบคื1มให�ฮอร%โมนี้เหลั่านี้��นี้ท่2างานี้มากหร�อนี้�อยได�ต่ามคืวีามต่�องการ ซ��งข้��นี้อย�ก�บสิ่ภาพแวีดลั่�อมท่��เป็4นี้สิ่��งเร�าท่��งภายในี้แลั่ะสิ่��งเร�าภายนี้อก

หากต่อมไร�ท่อร�บสิ่�ญญาณจากสิ่��งเร�าให�หลั่��งฮอร%โมนี้โดยไมจ2าก�ด อวี�ยวีะเป็Aาหมายจะถึ�กกระต่1�นี้ให�ท่2างานี้ต่ลั่อดเวีลั่า ท่2าให�เก�ดผ่ลั่เสิ่�ยจนี้เป็4นี้อ�นี้ต่รายต่อชิ�วี�ต่ รางกายจ�งจ2าเป็4นี้ต่�องม�ระบบคืวีบคื1มการหลั่��งฮอร%โมนี้ข้องต่อมไร�ท่อโดยระบบ คืวีบคื1มด�งกลั่าวี อาจเป็4นี้ป็ร�มาณข้องฮอร%โมนี้เอง หร�อ ระด�บสิ่ารเคืม�อ��นี้ ๆ ในี้เลั่�อด เพ��อให�ระบบต่างๆท่2างานี้สิ่�มพ�นี้ธุ์%ก�นี้แลั่ะสิ่อดป็ระสิ่านี้ก�นี้ได�อยางสิ่มด1ลั่ เพ��อเป็4นี้การร�กษาด1ลั่ยภาพข้องรางกายท่��เร�ยกวีา Homeostasis ด�งนี้��นี้รางกายจ�งต่�องม�การคืวีบคื1มการท่2างานี้ข้องฮอร%โมนี้ให�พอเหมาะพอด� เพ��อไมให�เก�ดคืวีามผ่�ดป็กต่� ซ��งท่2าได� 2 ลั่�กษณะ

การคืวีบคื1มแบบย�บย��งย�อนี้กลั่�บ ( negative feedback )การคืวีบคื1มแบบกระต่1�นี้ย�อนี้กลั่�บ ( positive feedback )

Page 38: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

กัารร�กัษาด์.ลยภาพของร�างกัายด์วัยฮอร�โมน(ต่�อ)

กัารคัวับคั.มแบบย�บย�7งยอนกัล�บ ( negative feedback ) -การคืวีบคื1มแบบย�บย��งย�อนี้กลั่�บ : เก�ดจากเม��อม�การหลั่��งฮอร%โมนี้ออกมา

แลั่�วีจะม�การสิ่งสิ่�ญญาณบางอยางกลั่�บไป็ย�งแหลั่งท่��หลั่��งฮอร%โมนี้ออกมาให�ลั่ดหร�อห�ามการหลั่��ง ฮอร%โมนี้จากแหลั่งนี้��นี้อ�กต่�วัอย�างเชั้�น

-การคืวีบคื1มการหลั่��งฮอร%โมนี้จากต่อมพาราไท่รอยด% : เม��อระด�บCa++ ในี้เลั่�อดลั่ดลั่งกวีาป็กต่�ข้องรางกาย ต่อมพาราไท่รอยด%จะหลั่��งพาราท่อร%โมนี้เข้�าสิ่�กระแสิ่เลั่�อดเพ��อออกฤท่ธุ์�Fท่��เซลั่ลั่%เป็Aาหมาย เชินี้ กระด�กจะป็ลั่อยCa++ เข้�าสิ่�กระแสิ่เลั่�อดเพ��มข้��นี้จนี้ถึ�งระด�บป็กต่� เม��อระด�บCa++ อย�ในี้ระด�บป็กต่�แลั่�วี ก7จะย�อนี้กลั่�บไป็ย�บย��งต่อมพาราไท่รอยด%ไมให�ม�การหลั่��งพาราท่อร%โมนี้ออกมาอ�ก

-การคืวีบคื1มการหลั่��งฮอร%โมนี้จากต่อมไท่รอยด% : เม��อระด�บฮอร%โมนี้ไท่รอกซ�นี้ในี้เลั่�อดสิ่�งข้��นี้จะไป็ย�บย��งไฮโพท่าลั่าม�สิ่ไมให�หลั่��งฮอร%โมนี้กระต่1�นี้ต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�าให�หลั่��งฮอร%โมนี้ TSH ไป็กระต่1�นี้การหลั่��งฮอร%โมนี้จากต่อมไท่รอยด%ท่2าให�ต่อมไท่รอยด%หย1ดหลั่��งฮอร%โมนี้ไท่รอกซ�นี้

Page 39: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

กัารร�กัษาด์.ลยภาพของร�างกัายด์วัยฮอร�โมน(ต่�อ)

กัารคัวับคั.มแบบกัระต่.นยอนกัล�บ ( positive feedback ) -การคืวีบคื1มแบบกระต่1�นี้ย�อนี้กลั่�บ : เก�ดจากเม��อม�การหลั่��งฮอร%โมนี้ออกมาแลั่�วี

จะม�การสิ่งสิ่�ญญาณบางอยางกลั่�บไป็ย�งแหลั่งท่��หลั่��งฮอร%โมนี้นี้��นี้ออกมาให�เพ)�มกัารหล��ง ฮอร�โมนจากัแหล�งน�7นอ�กั เชินี้

-การคืวีบคื1มการหลั่��งฮอร%โมนี้ออกซ�โท่ซ�นี้ :ข้ณะคืลั่อดศ�รษะข้องท่ารกจะข้ยายป็ากมดลั่�กให�กวี�างออก หนี้วียร�บคืวีามร� �สิ่�ก

บร�เวีณป็ากมดลั่�กจะสิ่งกระแสิ่ป็ระสิ่าท่ไป็ย�งต่อมใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หลั่�งให�หลั่��งฮอร%โมนี้ออกซ�โท่ซ�นี้เพ��มข้��นี้กระต่1�นี้การบ�บต่�วีข้องกลั่�ามเนี้��อมดลั่�กให�ด�นี้ท่ารกออกมาเพ��อข้ยายป็ากมดลั่�กให�กวี�างข้��นี้ย��งป็ากมดลั่�กกวี�างข้��นี้ก7ย��งม�ผ่ลั่ กระต่1�นี้การหลั่��งฮอร%โมนี้ออกซ�โท่ซ�นี้มากข้��นี้จนี้กระท่��งท่ารกคืลั่อดออกมา การหลั่��งฮอร%โมนี้ออกซ�โท่ซ�นี้จ�งจะหย1ดลั่ง

ข้ณะท่ารกด�ดนี้มแมจะเก�ดกระแสิ่ป็ระสิ่าท่ไป็กระต่1�นี้ไฮโพท่าลั่าม�สิ่ให�สิ่งสิ่�ญญาณไป็กระต่1�นี้ให�ต่อใต่�สิ่มองสิ่วีนี้หนี้�าหลั่��งฮอร%โมนี้ออกซ�โท่ซ�นี้เพ��อกระต่1�นี้ให�เต่�านี้มบ�บต่�วีหลั่��งนี้2�านี้มออกมาเม��อท่ารกย��งด�ดนี้มมากข้��นี้ย��งม�การหลั่��งออกซ�โท่ซ�นี้มากข้��นี้

Page 40: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฟ:โรโมน (Phreomone) ฟิGโรโมนี้ (Phreomone) : ฟิGโรโมนี้

ต่างจากฮอร%โมนี้ต่รงท่�� ฮอร%โมนี้ม�ผ่ลั่ท่างสิ่ร�รวี�ท่ยาเฉพาะแต่ภายในี้รางกายข้องสิ่�ต่วี%เท่านี้��นี้ สิ่วีนี้ฟิGโรโมนี้จะไป็ม�ผ่ลั่ต่อสิ่�ต่วี%อ��นี้ท่��เป็4นี้ชินี้�ดเด�ยวีก�นี้ บางคืร��งจ�งเร�ยกวีา External hormone (Ectohormone) นี้อกจากนี้��ย�งต่างต่รงท่��ไป็ม�ผ่ลั่ต่อสิ่�ต่วี%ต่างชินี้�ดก�นี้

Page 41: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฟ:โรโมน (Phreomone) (ต่�อ)เม��อสิ่�ต่วี%ต่�วีหนี้��งป็ลั่อยฟิGโรโมนี้ออกมานี้อกรางกาย

แลั่�วี สิ่�ต่วี%ต่�วีอ��นี้จะได�ร�บฟิGโรโมนี้ 3 ท่างด�วียก�นี้ คื�อ 1. ท่างกัล)�น (Olfaction) : พบในี้แมลั่งหลั่าย

ชินี้�ด สิ่วีนี้มากก7เพ��อการด�งด�ดเพศต่รงข้�ามให�มาหาหร�อไมก7เป็4นี้การบอกให�ร� �วีาอย�ท่��ไหนี้ หร�อเป็4นี้สิ่�ญญาณอ�นี้ต่รายเต่�อนี้ให�ร� � เชินี้ ฟิGโรโมนี้ข้องต่�วีชิะมดม�กลั่��นี้แรงมากเราสิ่ก�ดเอามาท่2าเป็4นี้ห�วีนี้2�าหอม

2. กัารกั)น (Ingestion) : เชินี้ ผ่��งนี้างพญาจะสิ่ร�างสิ่ารจากต่อมบร�เวีณระยางคื%ป็าก เร�ยกวีา Queen substance สิ่2าหร�บเอาไวี�ลั่อผ่��งงานี้ เม��อผ่��งงานี้ก�นี้เข้�าไป็จะไป็ย�บย��งร�งไข้ข้องผ่��งงานี้ไมให�ม�การเจร�ญเต่�บโต่แลั่ะสิ่ร�างร�งไข้จ�งไมม�โอกาสิ่สิ่�บพ�นี้ธุ์1%เหม�อนี้นี้างพญา

Page 42: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ฟ:โรโมน (Phreomone) (ต่�อ)

3. กัารด์1ด์ซึ+ม (Absorption) : พบเฉพาะในี้สิ่�ต่วี%ไมม�กระด�กสิ่�นี้หลั่�งเท่านี้��นี้ เชินี้ แมงม1มบางชินี้�ดแลั่ะแมลั่งสิ่าบ ต่�วีเม�ยจะป็ลั่อยฟิGโรโมนี้ท่��งเอาไวี�จนี้กระท่��งต่�วีผ่��มาสิ่�มผ่�สิ่ ก7จะซ�มเข้�าไป็กระต่1�นี้ให�เก�ดคืวีามต่�องการท่างเพศต่�ดต่ามหาต่�วีเม�ยจนี้พบแลั่ะท่2าการผ่สิ่มพ�นี้ธุ์1% แต่ในี้ต่�Hกแต่นี้ต่�วีผ่��จะป็ลั่อยฟิGโรโมนี้ท่��งเอาไวี�หลั่�งจากผ่สิ่มพ�นี้ธุ์1% เม��อต่�วีออนี้มาสิ่�มผ่�สิ่ฟิGโรโมนี้นี้��นี้ก7จะด�ดซ�มเข้�าไป็กระต่1�นี้ให�เต่�บโต่เป็4นี้ต่�วีเต่7มวี�ยแลั่ะสิ่�บพ�นี้ธุ์1%ได�

ฟ:โรโมน (Pheromone)สิ่ารเคืม�ท่��ผ่ลั่�ต่จากต่อมม�ท่อข้องสิ่�ต่วี%ท่��สิ่ร�างออกมาแลั่�วีไมม�ผ่ลั่ต่อรางกายข้องสิ่�ต่วี%เอง แต่สิ่ามารถึไป็ม�ผ่ลั่ต่อสิ่�ต่วี%อ��นี้ท่��เป็4นี้ชินี้�ดเด�ยวีก�นี้ ท่2าให�เก�ดการเป็ลั่��ยนี้แป็ลั่งท่างสิ่ร�ระรางกายแลั่ะพฤต่�กรรมได�

ผิลของฟ:โรโมน : บอกอาณาเข้ต่ ให�รวีมกลั่1ม : การหาอาหารหร�อข้�บไลั่ศ�ต่ร� ผ่สิ่มพ�นี้ธุ์1%

Page 43: ระบบต่อมไร้ท่อ Endocrine System

ผิ1จ�ด์ท่�า

นางสาวัป9ยะมาศ คั�าเหมาเลขท่�� 25 ชั้�7น ม.4/15

เสนอ

คั.ณคัร1 ส.รชั้�ย ด์อกัแกัวั

โรงเร�ยนสต่ร�ส)ร)เกัศ