25
โโโโโโโโ (Diphtheria) โ. โโโโโโ (โโโโโ) โโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโ โโโโโ โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโ โโโโโโโโโ dT โโโโโโโโโโโโโโโโโโโ 20 – 50 โโ โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโ 8 โโโโโโโ 2557 โ โโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโ โโโโโโโ โโโโโ

โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Embed Size (px)

DESCRIPTION

โรคคอตีบ ( Diphtheria ). การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อถ่ายทอดการรณรงค์ ให้วัคซีน dT แก่ประชาชนกลุ่มอายุ 20 – 50 ปี ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ วันที่ 8 สิงหาคม 2557 ณ โรงแรม กรีน โฮ เทล แอนด์ รี สอร์ท โฮเทล. ศ. คลินิก (พิเศษ) แพทย์หญิงสุจิตรา นิมมานนิตย์ ที่ปรึกษากรมควบคุมโรค. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

โรคคอตี�บ (Diphtheria)

ศ. คลิ�นิ�ก (พิ�เศษ) แพิทย์�หญิ�งสุ�จิ�ตีรา นิ�มมานินิ�ตีย์�ท��ปร�กษากรมควบค�มโรค

การประชุ�มเชุ�งปฏิ�บ$ตี�การเพิ%�อถ่'าย์ทอดการรณรงค�ให+ว$คซี�นิ dT แก'ประชุาชุนิกลิ�'มอาย์� 20 – 50 ป-

ในิพิ%.นิท��ภาคตีะว$นิออกเฉี�ย์งเหนิ%อว$นิท�� 8 สุ�งหาคม 2557

ณ โรงแรมกร�นิโฮเทลิ แอนิด� ร�สุอร�ท โฮเทลิ

Page 2: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

โรคคอตี�บ (Diphtheria)โรคคอตี�บเกิดจากิเชื้��อ

Corynebacterium diphtheria (Greek club shaped bacteria that produce membrane) เป็�นโรคที่��พบกิ�อนครสตีกิาล โดย Hippocrates และเพาะเชื้��อได�คร �งแรกิโดย Loffer ในป็# คศ. 1884 C. diphtheria : aerobic gram-positive bacillus สร�าง exotoxin เมื่��อมื่�กิารตีดเชื้��อไวร ส (phage) carrying tox gene กิารเพาะเชื้��อตี�องใชื้� media พเศษที่��มื่� tellurite เมื่��อเพาะเชื้��อได�ตี�องพส(จน)แยกิจากิ normal diphtheroid

Photomicrograph depicting a number of Gram-positive Corynebacterium diphtheriae bacteria, which have been stained using the methylene blue technique. The specimen was taken from a Pai’s slant culturehttp://www.cdc.gov/

Page 3: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

พบได�ที่ �วโลกิ พบบ�อยในกิล*�มื่ Low Socioeconomic ชื้*มื่ชื้นแออ ด กิ�อนมื่�ว คซี�นป็,องกิ น ส�วนใหญ่�พบในเด/กิ หล งกิารให�ว คซี�นป็,องกิ น พบในกิล*�มื่ผู้(�ใหญ่�มื่ากิขึ้2�น Reservoir : คนที่��เป็�น Carriers ส�วนใหญ่�ไมื่�มื่�อากิาร การตี�ดตี'อ : - ส มื่ผู้ สใกิล�ชื้ดกิ บผู้(�ป็3วย หร�อ Carrier

- ตีดตี�อที่างผู้วหน ง ที่างกิารหายใจ - ที่าง fomites ส มื่ผู้ สกิ บส�งขึ้องที่��เป็4� อน

เชื้��อจากิน5�าลาย น5�ามื่(กิขึ้องผู้(�ป็3วย หร�อ Carrier

ระย์ะท��ตี�ดตี'อ : ระยะ 2-3 ว นกิ�อนมื่�อากิาร มื่�แผู้�นเย��อเกิดขึ้2�น จนถึ2งหลายส ป็ดาห) ถึ�าไมื่�ได�ร บกิารร กิษาด�วยยาป็ฏิชื้�วนะ การป2องก$นิ : แยกิผู้(�ป็3วยจนกิว�าตีรวจไมื่�พบเชื้��อจากิตี5าแหน�งที่��มื่�แผู้�นเย��อ (ล5าคอ จมื่(กิ) 2 คร �ง (เกิ/บ specimen ห�างกิ นอย�างน�อย 24 ชื้ �วโมื่ง)

ระบาดว�ทย์าของโรคคอตี�บ

Page 4: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

ระย์ะฟั5กตี$ว : 2-5 ว น (range 1-10 ว น) อาการเร��มแรก : - ไขึ้�ตี5�าๆ เบ��ออาหาร คล�ายหว ด ระยะแรกิ

- อาจมื่�ไอ เส�ยงกิ�อง เจ/บคอ- ผู้(�ป็3วยจะด(อ�อนเพล�ย และด(ไมื่�สบายมื่ากิ

Pathogenesis : เชื้��อเขึ้�าไป็เพ�มื่จ5านวนในระยะฟั:กิตี ว และป็ล�อย exotoxin ออกิมื่าที่5าลายเน��อเย��อในบรเวณ ที่��เชื้��อเขึ้�าไป็ เกิดไฟับรน น5�าเหล�องและเชื้ลตี�างๆ เขึ้�ามื่าในบรเวณที่��อ กิเสบ เกิดเป็�นแผู้�นเย��อ ซี2�งจะรวมื่ตี วกิ นเป็�น membrane ที่��ตีดแน�นเกิดขึ้2�นในบรเวณ pharynx และ tonsils บ�อยที่��ส*ดและมื่�ความื่ร* �นแรงมื่ากิเพราะอาจลามื่ลงไป็ที่�� larynx ที่5าให�ที่างเดนหายใจตี�บตี น และที่อกิซีนที่��ออกิมื่าบรเวณน��จะถึ(กิด(ดซี2มื่ กิระจายไป็ที่5าให�มื่�อากิารอ กิเสบที่��ห วใจและระบบป็ระสาที่

อาการทางคลิ�นิ�กของโรคคอตี�บ (1)

Page 5: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Anterior nasal : อากิารคล�ายที่��พบเป็�นหว ด แตี�น5�ามื่(กิจะมื่�ส�ขึ้�นเขึ้�ยวคล�ายหนองและบางคร �งมื่�เล�อดออกิ จะตีรวจพบแผู้<นเย��อได�ที่�� nasal septum อากิารส�วนใหญ่�ไมื่�ร*นแรง หล งได� antitoxin และ Antibiotics จะด�ขึ้2�นเร/ว

อาการทางคลิ�นิ�กของโรคคอตี�บ (2)

 Pharyngeal and Tonsillar diphtheria : • พบได�บ�อยและอากิารร*นแรงกิว�าที่��พบที่��อ��นๆ • ระยะแรกิอากิารคล�าย pharyngitis มื่�ไขึ้� เจ/บคอ เบ��ออาหารและอ�อนเพล�ย• 2-3 ว นตี�อมื่าจะตีรวจพบแผู้�นเย��อที่��ที่อนชื้ล อาจเป็�นจ*ดเล/กิๆ ตี�อมื่าขึ้ยายเป็�นแผู้�นตีดแน�นกิ บเน��อเย��อด�านล�าง ขึ้ยายขึ้�ามื่ไป็ที่��ล�นไกิ�และด�านหล งขึ้อง pharynx อาจมื่�ส�เที่า สกิป็รกิ ถึ�ามื่�เล�อดออกิ แผู้�นเย��ออาจลงไป็ที่�� larynx ที่5าให�มื่�กิารตี�บตี นขึ้องที่างเดนหายใจ ถึ�าได�ร บกิารร กิษาด�วย antitoxin และป็ฏิชื้�วนะอย�างถึ(กิตี�อง ผู้(�ป็3วยจะด�ขึ้2�นได�ในระยะน��

Page 6: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

บางรายที่��ได�ร บกิารร กิษาชื้�า อากิารจะเลวลง จากิกิารมื่�ที่อกิซีนออกิมื่าเพ�มื่ขึ้2�น ผู้(�ป็3วยจะมื่�อากิารอ�อนเพล�ย toxic ชื้�พจรเบาเร/ว ซี2มื่ ไมื่�ร( �ส2กิตี วและถึ2งเส�ยชื้�วตีได�ภายในเวลา 6 - 10 ว น โดยบางรายพบมื่�คอบวมื่รอบๆ บรเวณคอและใตี�คาง มื่�อากิารคอบวมื่มื่ากิเร�ยกิว�า Bullneck diphtheria

อาการทางคลิ�นิ�กของโรคคอตี�บ (3)

Diphtheria (Nasopharyngeal With Bull Neck)

ผู้7+ป8วย์ม�ลิ$กษณะ bull neck ม�ลิ$กษณะของ toxemia

Page 7: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Laryngeal diphtheria : เกิดจากิกิารอ กิเสบที่��ตีค�อมื่ tonsils และ pharynx มื่�แผู้�นเย��อลามื่ลงมื่า หร�อ เกิดที่��บรเวณ larynx จะมื่�อากิารไขึ้� เส�ยงแหบ ไอเส�ยงกิ�อง (barking) มื่ กิที่5าให�เกิด airway obstruction และ เส�ยชื้�วตีได� ถึ�าไมื่�ได�ร บกิารร กิษาด�วยกิารเจาะคอที่ นเวลา

Cutaneous (skin) diphtheria : ส�วนใหญ่�พบในกิล*�มื่ยากิจน ชื้*มื่ชื้นแออ ด ที่5าให�มื่�แผู้ลที่��ผู้วหน งแบบเร��อร ง แผู้ลมื่�ขึ้อบเขึ้ตีชื้ ด บางคร �งพบรวมื่กิ บเชื้��ออ��นๆ ได� Mucous membrane : ตี5าแหน�งที่��พบได� ค�อ เย��อบ*ตีา ห(ส�วนนอกิ vulvovaginal area

laryngeal diphtheria with obstruction

อาการทางคลิ�นิ�กของโรคคอตี�บ (4)

Page 8: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

ภาวะแที่รกิซี�อน รวมื่ถึ2งกิารตีายเกิดจากิฤที่ธิ์@ขึ้องที่อกิซีนเป็�นส�วนใหญ่� ความื่ร*นแรงขึ้องโรคและภาวะแที่รกิซี�อน โดยที่ �วไป็แล�วส มื่พ นธิ์)กิ บตี5าแหน�งและขึ้อบเขึ้ตีขึ้องกิารอ กิเสบ ขึ้นาดขึ้องแผู้�นเย��อที่��เกิดขึ้2�น ภาวะกิารตีดเชื้��อที่��กิว�างขึ้วางในตี5าแหน�งที่��มื่�กิารด(ดซี2มื่ exotoxin ไป็ย งอว ยวะอ��นๆ ได�บ�อยและร*นแรงที่��ส*ดค�ดที่�� pharyngeal และ tonsillar จะไป็ที่5าให�เกิด myocaditis และ neuritis กิล�ามื่เน��อห วใจอ กิเสบอาจจะเกิดได�ในระยะตี�นๆ ขึ้องโรค หร�อ หล งกิารเกิดโรคหลายอาที่ตีย)กิ/ได� โดยจะพบห วใจเตี�นผู้ดป็กิตีกิ�อน ถึ�าไมื่�ได�ร บกิารร กิษาจะเกิดอากิารห วใจวาย ที่5าให�ถึ2งตีายได� ถึ�าอากิารที่างห วใจเกิดขึ้2�นเร/วจะมื่�อ ตีราตีายส(ง อากิารที่างระบบป็ระสาที่เป็�นแบบ neuritis ที่�� motor nerve ส�วนใหญ่�จะหายเป็�นป็กิตีได� อากิารจะเร�มื่ที่��ป็ระสาที่ที่��เป็�นกิล�ามื่เน��อในกิารกิล�นในส ป็ดาห)ที่�� 3 หล งเร�มื่มื่�อากิาร ที่5าให�ส5าล กิ ตีอมื่าในส ป็ดาห)ที่�� 5 อาจมื่�อ มื่พาตีขึ้องกิล�ามื่เน��อตีา แขึ้น ขึ้าและกิล�ามื่เน��อกิะบ งลมื่ ที่5าให�มื่�ป็:ญ่หาในกิารหายใจ Laryngeal diphtheria ที่5าให�เกิด airway obstruction ภาวะแที่รกิซี�อนอ��นๆ ที่��อาจพบได� ค�อ เกิ/ดเล�อดตี5�า thrombocytopenia และมื่�รายงานว�าอาจที่5าให�เกิด proteinuria ได� กิารเส�ยชื้�วตี: จากิ airway obstruction ในเด/กิเล/กิ และ จากิ toxemia อ ตีราตีาย 5-10% อาจถึ2ง 20% ในเด/กิเล/กิอาย* <5 ป็# และผู้(�ใหญ่�อาย* >40 ป็#

ภาวะแทรกซี+อนิ

Page 9: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

presuptive diagnosis ตีามื่อากิารและกิารแสดง ตีรวจพบแผู้�นเย��อ มื่�ความื่ส5าค ญ่ในกิารร กิษาที่��ตี�องร�บให� antitoxin เพ��อหย*ดย �งโรคโดยที่5าลาย toxin ที่��ย งอย(�ในกิระแสเล�อด

กิารตีรวจหาเชื้��อ C. diphtheria จากิตี5าแหน�งที่��ตีดเชื้��อเป็นกิารย�นย นกิารวนจฉั ยโรค โดยที่5า swab จากิ pharyngeal area tonsilllar cryps: culture medium containing tellulite และส�งใน blood agar plate เพ��อตีรวจหา hemolytic strep ถึ�าแยกิเชื้��อได� ตี�องตีรวจเพ��อแยกิจากิ diphtheriod

gram stain: จะพบ gram +ve clubed shape bacilli

ในกิรณ�ย)ผู้(�ป็3วยได�ร บยาป็ฏิชื้�วนะมื่ากิ�อน อาจแยกิเชื้��อไมื่�ได� (1) ควรตีรวจผู้(�ส มื่ผู้ สใกิล�ชื้ด ที่5า throat swab culture และ (2) เจาะเล�อดผู้(�ป็3วยหาระด บ antibody ซี2�งอาจจะเร�มื่ขึ้2�นในระด บตี5�า (<0.1 IU) กิ�อนให� antitoxin เพ��อชื้�วยวนจฉั ยโรคในผู้(�ป็3วย

การตีรวจิทางห+องปฏิ�บ$ตี�การ

Page 10: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

การว�เคราะห�เชุ%.อก'อโรคคอตี�บทางห+องปฏิ�บ$ตี�การ

ว$นิท�� 1 เพิาะเชุ%.อจิากตี$วอย์'างลิง Sheep Blood agar แลิะ Tellurite blood agar

ว$นิท�� 2 Subculture โคโลินิ�ท��สุงสุ$ย์ลิงบนิ Blood agar

ว$นิท�� 3 ย์+อม gram stain (gram positive bacilli; Chinese letter) , ทดสุอบ Catalase (positive)

ทดสุอบทางชุ�วเคม�

ว$นิท�� 4 อ'านิผู้ลิการทดสุอบทางชุ�วเคม�

ทดสุอบหา Toxin ด+วย์ว�ธี� Elek’s test (อ'านิผู้ลิ 24-48 ชุ$�วโมง)

(ถ่+าตีรวจิพิบเชุ%.อ Corynebacterium diphtheriae )

บ'ม 35±2 ๐C 18-24 ชุ$�วโมง

บ'ม 35±2 ๐C 18-24 ชุ$�วโมง

บ'ม 35±2 ๐C 18-24 ชุ$�วโมง

บ'ม 35±2 ๐C 18-24 ชุ$�วโมง

Page 11: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Photomicrograph depicting a number of Gram-positive Corynebacterium diphtheriae bacteria, which have been stained using the methylene blue technique. The specimen was taken from a Pai’s slant culturehttp://www.cdc.gov/

Photomicrograph of Corynebacterium diphtheriae taken from an 18 hour culture, and using Albert's stainhttp://www.cdc.gov/

Page 12: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Diphtheria antitoxin (ผู้ลตีมื่าจากิมื่�า )ใชื้�เฉัพาะกิารร กิษา จะตี�องที่5ากิารที่ดสอบ sensitivity กิ�อนให�ที่*กิคร �ง antitoxin จะมื่�ผู้ลตี�อ toxin ที่��ย งอย(�ในกิระแสเล�อดเที่�าน �น (unbound toxin) Diphtheria antitoxin ป็รมื่าณที่��ให�พจารณาตีามื่ตี5าแหน�งและขึ้นาดขึ้องแผู้�นเย��อและระยะเวลาที่��เป็�นมื่าในระยะ 48 ชื้ �วโมื่ง หร�อ >72 ชื้ �วโมื่ง ควรให�คร �งเด�ยว IV โดยผู้สมื่ในน5�าเกิล�อ 1:20 dilution ถึ�าเป็�นมื่า <48 ชื้ �วโมื่งที่��ตี5าแหน�ง

pharynx หร�อ larynx ให� 20,000 - 40,000 IU

nasopharyngeal ให� 40,000 - 60,000 IUถึ�าเป็�นมื่า >72 ชื้ �วโมื่ง หร�อเป็�น bull neck ให� 80,000 - 120,000 IU ย์าปฏิ�ชุ�วนิะ

erythromycin กิน หร�อ ฉั�ด 14 ว น (40 mg/k/d, max 2 gm/d)

Penicillin G ฉั�ด IM หร�อ IV 14 ว น Penicillin G procain ฉั�ด IM 14 ว น (300,000

U <10 kg x 2 for >10 kg) หล งครบ 14 ว นตี�องตีรวจเพาะเชื้��อ เพ��อแสดงว�าไมื่�พบเชื้��อ 2 คร �ง (เกิ/บตี วอย�างห�างกิ นอย�างน�อย 24 ชื้ �วโมื่ง) ให�กิารร กิษาป็:ญ่หาที่างเดนหายใจตี�บตี น โดยกิารเจาะคอ tracheostomy tracheos ให�กิาราร กิษาภาวะแที่รกิซี�อนที่างห วใจและระบบป็ระสาที่

การร$กษา แลิะ ด7แลิผู้7+ป8วย์

Page 13: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

แยกิผู้(�ป็3วยจนกิว�าจะตีรวจไมื่�พบเชื้��อ ตีดตีามื่ด(กิารเป็ล��ยนแป็ลงที่างห วใจ ซี2�งมื่ กิจะเกิดในส ป็ดาห)ที่�� 2 เป็�นตี�นไป็ ตี�องให�ผู้(�ป็3วย bed rest ผู้(�ป็3วยที่��มื่�ภาวะแที่รกิซี�อนที่างระบบป็ระสาที่ อาจมื่�อากิารเร�มื่แรกิด�วยอากิารส5าล กิ มื่�หน งตีาตีกิ ในรายที่��ร*นแรงอาจมื่�อ มื่พาตีขึ้องกิล�ามื่เน��อกิะบ งลมื่ ตี�องใชื้�เคร�องชื้�วยหายใจ ถึ�าให�กิารด(แลร กิษาพยาบาลด�ๆ ภาวะที่างระบบป็ระสาที่จะกิล บเป็�นป็กิตีที่*กิราย ผู้(�ป็3วยที่��หายจากิโรคคอตี�บ จะตี�องให� active immunization ที่*กิราย เพราะอาจจะสร�าง antibody ตี�อ diphtheriaไมื่�ส(งพอ เน��องจากิใชื้� antitoxin ในกิารร กิษา

การด7แลิผู้7+ป8วย์ท$�วไป

Page 14: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

ผู้(�ส มื่ผู้ สโรค booster dose of diphtheria vaccine และให�ยาป็ฏิชื้�วนะ Benzatime Pen G 600,000 U for < 6 yrs, 1,200,000 U for > 6 yrs ส5าหร บเด/กิ และ 1 g/d ส5าหร บผู้(�ใหญ่� ค�นหา Carriers และให�กิารร กิษา update vaccine coverage in community and school

การป2องก$นิ

Page 15: โรคคอตีบ ( Diphtheria )
Page 16: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Diphtheria (Nasopharyngeal With Bull Neck)

ผู้7+ป8วย์ท�� bull neck ม�ลิ$กษณะของ toxemia

Page 17: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Severe pharyngeal diphtheria with bleeding

laryngeal diphtheria with obstruction

Page 18: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

Diphtheria (โรคคอตี�บ)

Page 19: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

• บร�เวณท��พิบการตี�ดเชุ%.อ (เย์%�อบ�...) – จิม7ก– คอ แลิะทอนิซี�ลิ – กลิ'องเสุ�ย์ง– ผู้�วหนิ$ง – เย์%�อบ�ตีา – อว$ย์วะเพิศ

• การแพิร'เชุ%.อ 2-3 ว$นิ ก'อนิม�แผู้'นิเนิ%.อเย์%�อ(adherent membrane)

• แผู้'นิเนิ%.อเย์%�อ อาจิท<าให+เก�ดการป=ดก$.นิ อ�ดตี$นิทางเด�นิหาย์ใจิ

• อาการไข+ไม'สุ7ง แตี'ผู้7+ป8วย์จิะด7อ'อนิเพิลิ�ย์ ไม'สุบาย์มาก

Diphtheria (โรคคอตี�บ)

Page 20: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

โรคคอตี�บ: เป>นิโรคตี�ดเชุ%.อเฉี�ย์บพิลิ$นิของระบบทางเด�นิหาย์ใจิ จิากเชุ%.อแบคท�เร�ย์Corynebacterium diphtheriae ท<าให+เก�ด... ม�แผู้'นิเย์%�อเก�ดข�.นิในิลิ<าคอ ในิราย์ท��ร�นิแรงจิะม�การตี�บตี$นิของทางเด�นิหาย์ใจิ

จิ�งได+ชุ%�อว'าโรคคอตี�บ แลิะ จิากพิ�ษ (exotoxin) ของเชุ%.อจิะท<าให+อ$นิตีราย์ตี'อกลิ+ามเนิ%.อห$วใจิ แลิะเสุ+นิ

ประสุาทสุ'วนิปลิาย์เก�ดอ$กเสุบ ซี��งท<าให+พิ�การหร%อเสุ�ย์ชุ�ว�ตีได+ อาการ:

– เร��มด+วย์ม�ไข+ตี<�าๆ ม�อาการคลิ+าย์หว$ดในิระย์ะแรก – ม�อาการไอเสุ�ย์งก+อง เจิ@บคอ เบ%�ออาหาร – ม�แผู้'นิเย์%�อเก�ดข�.นิในิลิ<าคอ ในิราย์ท��ร�นิแรงจิะม�การตี�บตี$นิของทางเด�นิหาย์ใจิ

หาย์ใจิไม'ออก ม�อ$นิตีราย์ถ่�งตีาย์ได+แหลิ'งโรค: เชุ%.อจิะพิบในิจิม7กหร%อลิ<าคอของผู้7+ป8วย์ หร%อผู้7+ตี�ดเชุ%.อโดย์ไม'ม�อาการ ระย์ะฟั5กตี$ว: ประมาณ 2-5 ว$นิ หลิ$งจิากได+ร$บเชุ%.อ

Page 21: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

การตี�ดตี'อ: ทางการหาย์ใจิ (Droplet spread) เชุ%.อจิะเข+าสุ7'ผู้7+สุ$มผู้$สุทางปากหร%อทางการหาย์ใจิ– การไอ จิามรดก$นิ หร%อพิ7ดค�ย์ก$นิในิระย์ะใกลิ+ชุ�ด – บางคร$.งตี�ดตี'อโดย์การใชุ+ภาชุนิะร'วมก$นิ เชุ'นิ แก+วนิ<.า ชุ+อนิ หร%อ การด7ดอม

ของเลิ'นิร'วมก$นิในิเด@กเลิ@ก การร$กษา:

1. แย์กผู้7+ป8วย์ (Isolation)2. ให+ย์า : ย์าปฏิ�ชุ�วนิะ Penicillin/Erythromycin 14 ว$นิ

: ย์าตี'อตี+านิพิ�ษ DAT (Diphtheria Antitoxin)3. เจิาะคอในิราย์ท��ม�การอ�ดกลิ$.นิของทางเด�นิหาย์ใจิ

4. การร$กษาตีามอาการ5. หลิ$งจิากเป>นิปกตี�

ตี+องได+ร$บว$คซี�นิให+ครบตีามเกณฑ์�ท��ก<าหนิด 3 คร$.ง

Page 22: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

โรคแทรกซี+อนิ: 1. ทางเด�นิหาย์ใจิตี�บตี$นิ2. กลิ+ามเนิ%.อห$วใจิอ$กเสุบ3. ปลิาย์ประสุาทอ$กเสุบ ท<าให+ม�อ$มพิาตีของกลิ+ามเนิ%.อ

การป2องก$นิ: - หลิ�กเลิ��ย์งการสุ$มผู้$สุก$บผู้7+ป8วย์ - ให+ว$คซี�นิป2องก$นิโรค ในิป5จิจิ�บ$นิกระทรวงสุาธีารณสุ�ขแนิะนิ<า ให+ผู้7+ปกครองพิาบ�ตีรหลิานิไปร$บว$คซี�นิป2องก$นิคอตี�บ 5 คร$.ง

เม%�ออาย์� 2, 4, 6 แลิะ 18 เด%อนิ แลิะกระตี�+นิอ�กคร$.งหนิ��งเม%�ออาย์� 4-5 ป-

Page 23: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

2520

2524

2528

2532

2536

2540

2544

2548

2552

2556

0

1

2

3

4

5

6

7

8

0

20

40

60

80

100

อ$ตีราป8วย์โรคคอตี�บแลิะความครอบคลิ�มของการได+ร$บว$คซี�นิคอตี�บครบ 3 คร$.ง

ในิเด@กอาย์�ครบ 1 ป- : ประเทศไทย์ พิ.ศ. 2520-2556

2551 2552 2553 2554 2555 25560

20

40

60

80

100

8 12

77

28

63

28

จ5านวนป็3วย

อ$ตีราป8วย์ตี'อประชุากรแสุนิคนิ ร+อย์ลิะ

แหลิ'งท��มา : สุ<านิ$กระบาดว�ทย์าแลิะสุ<านิ$กโรคตี�ดตี'อท$�วไป กรมควบค�มโรค

อ$ตีราป8วย์

ความครอบคลิ�ม

Page 24: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

ผู้7+ป8วย์ย์%นิย์$นิโรคคอตี�บป- 2556จิ$งหว$ด ป8วย์ เสุ�ย์ชุ�ว�ตี อาย์� เด%อนิท��ป8วย์ป5ตีตีานิ� 3 2 < 15 ป- ม.ค.-สุ.ค.

สุงขลิา 4 0 < 15 ป- ม.ค.-ก.ค.

นิราธี�วาสุ 3 1 < 15 ป- ก.พิ.-พิ.ค.

ตีาก 1 0 < 15 ป- ม�.ย์.

ย์โสุธีร 1 0 > 15 ป- ม�.ย์.-ก.ย์.

อ�ดรธีานิ� 2 0 > 15 ป- ก.ค.-สุ.ค.

กทม. 2 1< 15 ป-> 15 ป-

สุ.ค. , ธี.ค.

สุตี7ลิ 2 1 < 15 ป- ก.ย์.

เชุ�ย์งใหม' 1 1 < 15 ป- ก.ย์.

ย์ะลิา 2 1 < 15 ป- ตี.ค.

รวม 21 7ข+อม7ลิ ณ ว$นิท�� 21 ม.ค.

57

Page 25: โรคคอตีบ ( Diphtheria )

ชุ'องว'างแห'งภ7ม�ตี+านิทานิโรค กลิ�'มผู้7+ใหญิ'ท��เก�ดก'อนิหร%อ เก�ดในิชุ'วงตี+นิของ EPI เด@กท��ไม'ได+ร$บว$คซี�นิหร%อ ได+ร$บไม'ครบ พิ%.นิท��ตี'างๆท��เสุ��ย์ง

Herd immunity ของ Diphtheria = 85 %

ความเสุ��ย์งในิการระบาดของโรคคอตี�บในิประเทศไทย์