The Official Organ Democratic Party of Kurdistan - I ran

No: 493 5 Sep 2008

KURDISTAN NO: 643 21 june 2014

The Organ of Kurdistan Democratic Party-Iran

به ر له مااڵوایی

ماڵپه ڕی ناوه ندیی حیزبی دێموکراتی کوردستان، رۆژنامه ی »کوردستان« له تۆڕی جیهانیی ئینتێرنێت دا:

ئیمەیل و ته له فوونی ته شکیالتی نهێنی:+9647508578190

Tashkilat.kdp92@gmail.com

www.kurdistanukurd.cominfo@kurdistanukurd.org info@kurdistanukurd.com

www.kurdch.tv Hotbird:6 13 MHz 11137polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4

ئیسالمی کۆماری ئه منییه تییه کانی هێزه و پۆلیس رۆژی هه ینی 30ی جۆزه ردان، نه یانهێشت ژنانی ئێرانی بۆ سه یرکردنی کێبه رکێی والیباڵی نێوان تیپی میللی ئێران و ژنان پێوه ندییه دا له هه ر ئــازادی و یاریگه ی بچنه ئیتالیا بە مەبەستی ناڕەزایەتی لەم هەاڵواردنە لە دەورووبەری

یاریگە کۆ بوونەوە.ژیال به نی ئه عقوب رۆژنامه نووس، له الپه ڕه ی فه یس هێزی له بوو پڕ »یاریگه ده نــووســێ: دا خۆی بووکی دژه شۆڕش و ئۆتۆمۆبیلی پۆلیس و هه روه ها ماتۆرسوار، که به رده وام له ده وروبه ری یاریگه له هاتوچۆ دابوون و نه یانده هێشت ژنان لێک کۆببنه وه و ژمارەیەکیش لە ژنان

دەست بەسەر کران.ژنان الیه نگری که الو کوڕانی لە هێندێک هه روه ها تووشی له م رووداوه دا بوون، یاریگە نێو بۆ بۆ چوون لێدان و سووکایه تی بوون و چه ند که سێکیش ده سبه سه ر

کراون. جۆزه ردانیش، سه ره ڕای 23ی پێشوو هه ینی رۆژی هــه زار 12 سالۆنی له برازیلییه کان ژنــه ئاماده بوونی که سی ئازادی، جارێکی دیکە ئیزن به ژنانی ئێران نه درا

بینه ری یارییەکان بن.

دیکه ( مانگێکی له دا)که متر داهاتوو پووشپه ڕی 22ی له ده ستی به هاوڕێیانی د.قاسملوو و تیرۆری سه ر به 25سال پووشپه ڕ، 22ی راده برێ. ئێراندا، ئیسالمیی کۆماری رێژیمی ساڵ چه ند که بوودوه ند سه دیق د.محه ممه د که ڕۆژه یه ئه و به ئێوینه وه ، به ندیخانه ی له دا تایبه ت په یامێکی له له مه وبه ر

ڕۆژی دژایه تی له گه ڵ تیرۆری ده وڵه تی ناودێری کرد.خه ڵکی هه تاوییه وه ، ده یه ی90ی دووهه می نیوه ی له کوردستان به تایبه تی له هیندێک شار و ناوچه کان، به مانگرتنی ده وڵه تی و تیرۆری له خۆیان بێزاریی ڕۆژه دا له م بازاڕ، دوکانو داخستنی گشتی و وه فای خۆیان بۆ ئه م ڕێبه ره شه هیده پێشان ده دا. به اڵم دام و ده زگای سه رکوتی ڕیژیم، به ره وڕووی توندتر ساڵ به سال جۆراوجۆر، سزای هه ڕه شه و له که ڵکوه رگرتن به ئه و خه ڵکه ده بوونه وه که به شداری ئه و مانگرتنه گشتیه ده بوون و تێچووی ئه م جۆره له و ڕێزگرتن دواتریش سااڵنی سه ر. ده برده پتر جاربه جار ده ربڕینه یان ناره زایه تی ڕێبه ره شه هیده و بیزاری ده ربڕین له کۆماری ئیسالمی له رۆژی تێرۆری ئه و ڕیبه ره زاڵبوونی شوێنه واری ئاشکرایه به اڵم هه بووه . دریژه ی دیکه شیوه ی به دا، کورده

سه رکوت وکه شوهه وای ئه منییه تیی ئێرانی پێوه دیار بووه .ئه م یاده )تیرۆری د.قاسملوو( هه ر ته نیا هی دیموکراته کان نییه و خه ڵکێکی زۆر له ده ره وه ی ئه ندامان و الیه نگران و تیکۆشه رانی حیزبی دیموکرات هۆگر و الیه نگری ڕێگا و ئامانجه کان وکه سایه تیی ئه و ڕێبه ره گه وره یه ن و هه ر له و کاته دا،ده یانه وێ له ده رفه تی گونجاودا کارنامه ی تیرۆریستی و سه رکوتکه رانه ی کۆماری ئیسالمی مه حکووم بکه ن. هه روه ها ئه م ڕۆژه و ئه م یاده له مێژ ساڵه تیکه ڵ به جۆرێک له ناره زایه تیده ربڕینی بازنه یه کی له خۆیه تی جێی بۆیه بووه . کوردستان ڕۆژهه اڵتی خه ڵکی هێمنانه ی گه وره تردا قسه له چۆنیه تی به ڕێوه بردنی سااڵنه ی ئه م یاده بکرێ وله به ر ڕووناکایی

چۆنیه تیی بۆ پێشنیاره کان گونجاوترین کرده ییترین و ئیده ی جۆراوجۆر، و ئه زموون به ڕیوه بردنی یادی 25ساله ی تیرۆری د.قاسملوو ئاماده بکرێ.

شاراوه نییه که باسکردن له چۆنیه تی به ڕێوه بردنی ئه م یاده ، باری ئه منیه تیشی هه یه ئه زموونه کانی کاته دا ،هه ڵسه نگاندنی له و هه ر پێویسته .به الم بێگومان،ره چاوکردنی که ڕابردوو، لێکدانه وه ی دروستی بارودۆخی نیوخۆی ڕۆژهه التی کوردستان،کۆکردنه وه ی باره ی له بیروڕا ڕێژیم،ئالوگۆڕی سه رکوتی ده زگای تاکتیکه کانی سه ر له زانیاری که موکوڕییه کانی رابردوو وخستنه رووی ئیده ی داهینه رانه ش به شێکن له پێویستییه کانی

به ڕێوه بردنی سه رکه وتوانه ی ئه م یاده .له م ڕوانگه یه وه ،هاوفکری له نێوان هه موو ئه و که سانه ی گرنگی به م یاده ده ده ن، به پێویست ده زانم. ورووژاندنی ئه م باسه و هینانه گۆڕی ئه م پرسیاره ی سه ره وه له تۆڕه کۆمه اڵیه تییه کاندا، یارمه تیمان ده دا کارێک که پێوه ندیی به ژماره یه کی زۆری خه ڵکه وه

هه یه ، نه ک له بازنه یه کی بچووک،به لکووله به ر رووناکایی باس وبیروراگۆڕینه وه یه کی خه سارناسانه وداهێنه رانه دا، بڕیاری له سه ر بدرێ. به و الی یاده ئه م که سانه ی ئه و هه موو دلسۆزانه ی هاوبه شیی و هاوفکری به هیوایه ی ئه وان،گرنگی و جێگایه کی تایبه تی هه یه، ئه مساڵ به شێوه یه کی دیارتر،بیره وه ریی 22ی

پووشپه ڕ له نێوخۆی والت دا به ڕێوه ببه ین.جێگای وه بیرهێناه وه یه که سانێک که پێشنیار و ئیده یه کی تایبه تیان هه یه و به هۆی ئه منیه تی نایانهه وێ له شوێنی گشتی دا باسی بکه ن، ده توانن بۆ ڕێبه ری و ڕێکخستنه کان و راگه یه نه کانی حیزبی دیموکراتی بنێرن تا به تێبینییه وه باسیان لێ بکرێ و بڕیاریان

له سه ر بدرێ.

٢6ی جۆزه ردانی 139316ی ژوئه نی ٢01٤

qaderwirya@yahoo.com

له نێوخۆی ڕۆژهه اڵتی کوردستان، چۆن به ره و یادی 25ساڵه ی شه هیدبوونی د.قاسملوو بچین؟

ســـه ره ڕای بــرازیــل 2014ی مۆندیالی یارییه کانی برازیلی خۆپێشانده رانی ناڕه زایه تیی ئاڵۆزی و هه موو رووداوه هه موو هــه روه ک پێواو، خۆی ئاسایی ره وتــی ئاکامی مرۆیی، کۆمه ڵگه ی دیکه ی چاوه ڕواننه کراوه کانی

چاوه ڕواننه کراو و سه رسووڕهێنه ریشی لێ که وته وه .پاڵه وانی ئیسپانیا، یارییه کان دا یه که می قۆناخی له پێشووی مۆندیال، له وپه ڕی ناباوه ڕی دا هه ر زوو دۆڕاو و به بێ هیچ بردنه وه یه ک مااڵوایی له مۆندیال کرد به دوو یاریی و دۆڕاندنی هه ردووکیان گه ڕایه وه ماڵ. ئینگلیزیش هه ر به ده ردی وی چوو، به دوو یاری و دۆڕاندنیان له زۆر ئاکامی ماڵ. گه ڕایه وه ده رچــوو و یارییه کان خوڵی گشتی به کاستاریکاو، به ئیتالیا دۆڕانی دیکه نائاسایی به رچاو هێند پێشتر تیپانه ی ئه و یاریی به رزبوونه وه ی بردنه وه یان ئۆمێدی که تیپگه لێک، ــی دۆڕان و، نه بوون ــه ی ســه رســووڕمــانــی ــه مــای ــوون ــوون، کــه ب ــ لـــێ ده کـــرا بالیه نگران و شرۆڤه کارانی بواری وه رزشی فووتباڵ. به اڵم

ئێستا تا .... هوله ند ئارژانتین، برازیل، ئاڵمان، فه ڕانسه ، تایبه تی به بسه لمێنن و خۆیان توانیویانه که متاکورت به و ده رکه وتوون و به رز ئاستێکی به ئاڵمان فه ڕانسه و چــاوه ڕوان بده ن، پێشانی خۆیان له توانیویانه یارییه ی ده کرێ له قۆناخه کانی دیكه ش دا ئاستێکی به رز له خۆیان

نیشان بده ن.که واته هه تا ئێستا، تیپه کانی ئاسیا باش ده رکه ووتوون، نازناوه کان که متاکورت تیپه خاوه ن تایبه ت به ئورووپا، لێکه وتوون و مااڵواییان له قۆناخه کانی دواتری یارییه کان

کردووه ، هه رچی تیپه ئه مریکاییه کان باش ده رکه وتوون و ئاکامێکی باشیان وه رگرتووه ، تیپه ئه فریقاییه کانیش وه ک و ده رکه وتوون ناوه ند مام ئاستێکی به پێشوو، جارانی

چاوه ڕوان ناکرێ بگه نه قۆناخه به رزه کانی دواتری

یارییه کان. به هه ر حاڵ ئه گه رچی به ربێژیی فووتباڵ، زۆر دژواره و ئه م بواره پێویستی به لێکدانه وه ی کارناس و هه تا دووره دیــمــه نــی ئه مه بــه اڵم هه یه ، وه رزش لێزانی

ئێستای یارییه کان بوو.هه تا مۆندیاڵه ئه م گه یشتوه ته که ئێرانیشه هه رچی ئێستا به یارییه ک له به رانبه ر نیجێریه دا یارییه کی نه زۆر تیپی ده گه ڵ دواتریشی دا یارییه کانی له هه بووه و باشی خاوه ن نازناو و ئاستی به رزی وه ک ئارژانتین دا یاریی ده کاو هه ر زۆر پێش ده سپێکی یارییه کان ده مه قاڵه یه ک له »مێسی« به تایبه ت و ئارژانتینی یــاریــزانــانــی نــێــوان له ئێران ورزشی کاربه ده ستانی و به ناوبانگ یاریزانی

راگه یاندنه کاندا هاته گۆڕێ.فیلی »نێلی« مۆندیاڵه ، ئه م سه رنجڕاکێشی خاڵێکی ئۆختاپسه که ی جێگه ی که »نێلی« ئاڵمانییه . به ربێژی 2010ی گرتۆته و زیاتر ئاکامی یارییه کانی ئاڵمان به ربێژی مۆندیالی یارییه کانی ته واوی به ربێژی پێشتریش ده کا، ژنانی به سه رکه وتووی به ربێژی کردبوو، که ژاپۆن بوو به ده رخست. »نێلی« پێشبینی دروستی پــاڵــه وان و به گوێره ی به ربێژییه کانی »نێلی« ئاڵمان له گرووپی خۆی دا وه ک تیپی یه که می ئه م قۆناخه ده بڕێ و ده گاته قۆناخی

دواتر.

قادر وریا

سووکه ئاوڕێک له یارییه کانی مۆندیالی 2014ی برازیل

ژنانی ئێران رێگەیان پێ نادرێ بچنە یاریگەی »ئازادی«

شه ونم هه مزه یی

ــورد وه ک ــ ــن کـ ــ ــی ــ ــو ده زان ــ ــه ر وه کـ ــ هقه واره یه کی نایه کگرتوو، نه بوونی ناسنامه ی پارچه پارچه کراو جوگرافیایه کی ــه واو، تـبه سه ر چه ند واڵتی داگیرکه ردا به چه نده ها ــاوزه وه ، جــی سیاسه تی و نــه ریــت و داب کاریگه ریی خراپی له سه ر تاکه کانی کۆمه ڵگا

داناوه .که م تاکه کانی هه موو که کۆمه ڵگایه ک مافه سه ره تاییه کانی له به شێک له تا زۆر و چین هه ر له ئه مانه جا بێبه شن، ژیان توێژ و ڕه گه زو نه ته وه یه ک بن، کۆمه ڵگایه ک که هه ریه ک له پیاو ژن منداڵ هه ریه ک به کێشه و له زۆر له گه ڵ جیاواز شێوازگه لی نێوه نده دا له م که ڕوون، به ره و گرفته کان له کۆمه ڵگا تاکێکی هــه ر لــه زیــاتــر ژنــان شێریان پشکی مافه کانیان کردنی پێشێل

به رکه وتووه .

ــه یــه چــه نــدیــن هــۆکــاری ــه وان ــه مــه ش ل ئکۆمه اڵیه تی و ئابووری و کلتوری و یاسایی له پشته وه بێت، به اڵم که م ته رخه می ژنان سه باره ت به مافه کانیان بۆ ئه وه ده گه ڕێته وه مافه کانی ــاگــاداری ئ بنه ڕه تدا له هــه ر که خۆی ئه رکه کانی کــورد ژنــی نین. خۆیان دایکێکی ده بێ که ده زانێت ده ناسێت، باش باش بێت بۆ منداڵه کانی، هاوسه رێکی باش ژنێک که متر به اڵم ... مێرده که ی و بۆ بێت بن. خۆیان مافه کانی ــاگــاداری ئ که هــه ن نه بێت خۆی مافه کانی له ئاگای که ژنێک به رهه م هۆی ده بێته دیسان بنه ماڵه دا له بۆیه پــیــاوســاالری، کلتووری هێنانه وه ی هه وڵی هه موو ژنان بزووتنه وه ی پێویسته مافه کانی له ژنــان وشیارکردنی پێناو له ئاستی بردنه سه ری به بخه نه گه ڕ و خۆیان بزووتنه وه ی ژنان، کۆمه اڵیه تی هۆشیاری جــاران لــه گشتگیرتر کــوردســتــان ژنــانــی

به ره وه پێش ببه ن.

دوابه دوای خوێندنه وه ی کورته چیرۆکی )نیوه چڵ( ، تێکه ڵ به زۆر لێکدانه وه ی جیاواز چیرۆکێک دا کورته له نووسه ر که بــووم، نه هامه تییانه ی لـــه و زۆر داوه ــی هــه وڵبه گرتووه کۆمه ڵگایان تاکه کانی به رۆکی

بێ جیاوازی بخاته ڕوو.یه که م شتێک که زیاتر له هه ر یه کێک له شته کانی تر سه رنجی ڕاکێشام، کێشه ی ژن به ژن کوشتنی ژن، مافی پێشیلکردنی و

جێگای ئه مه به ڕاستی که نامووس، ناوی تێڕامان و لێ وردبوونه وه یه و به داخه وه ڕۆژ کۆمه ڵگادا له قێزه ونه ــارده دی ئه م بــه ڕۆژ له به رپرسیاره کێ بــه اڵم ده سێنێ، پــه ره زیادبوونی ڕێژه ی کوژرانی ژنان به ده ست

باوک و براو هاوسه ره کانیان.له ــاوازی جــی هــۆکــاری چه ندین ئــه مــه به نێوه نده دا له م یاسا زۆرجــار که پشته ، ئه رکی ئه مه ڕاسته ــن، ده زانـ به رپرسیار یاسایا که به دواداچوون به دوای تاوانباران کاره ساته که ڕوودانـــی پێش بــه اڵم بکات، کێ به رپرسیاره ، ئه مانه به شی هه ره زۆری بــه ســه ر زاڵ کـــلـــتـــوری دابــــونــــه ریــــت و ئه م ــردووه کـ وای کــه کۆمه ڵگاکه ماندایه

کاره ساتانه ی لێ بکه وێته وه .ــه مــه دا له ــه ر لــه پــه یــوه نــدی لــه گــه ڵ ئ هچیرۆکه که دا باسێک له خیانه تی دوو الیه نه ی خیانه تی گــۆڕێ، دێته هاوسه رێتیی ژیانی پیاوه که له ژنه که ی و به پێچه وانه وه خیانه تی

ژنه که له مێرده که ی .شتێکی هاوسه رێتی خیانه تی هه رچه ند قێزه ونه به هه ر هۆکارێک و له هه ر الیه نێک سه رنجه ، جێگای ــه وه ی ئـ بـــه اڵم بکرێت، به اڵم بۆ خیانه تی هاوسه رێتی دوو الیه نه ،

پیاو ره واو بۆ ژن ناڕه وا.ــبــاری ســه ره کــی لــه کــاتــێــک دا کــه تــاوانله کاته کانی ــه ی زۆرب پیاوێک پیاوه که یه ، کــات دا هه مان له ماڵه که یه تی و ده ره وه ی تێکه ڵبوونی له گه ڵ ژنێکی تردا، ئه ویش ژنێک

که هاوکاریه تی، دیسانه وه جارێکی تر ژنێک به رژه وه ندی بۆ کارکردنیش دا شوێنی له

تایبه تی به کارهێنراوه .بۆ ژیــانــی خۆشییه کانی کــه پــیــاوێــک ژنـــه کـــه ی لــه هــه نــدێ پــێــداویــســتــی زێــڕو مـــاڵـــدا کــــورت کــــردۆتــــه وه و لـــه هــه مــوو بێبه شی ژیان هاوسۆزیی خۆشه ویستی و کردووه ، هه ر ئه م نه بوونی خۆشه ویستی و هاوبه شییه بۆشاییه کی عاتفی له ژیانی ئه م که سێکی تر له بیر ده کــات و دروســت ژنــه ده کاته وه که بتوانێ هاوکاریی خه مۆکی و

ته نیایه کانی بێت.ــا، ژنێک بـــه اڵم چــۆن ژنــێــک ئـــه وه ده کـخیانه تی له هاوسه ره که ی کردووه ، به ڵێ ئه م ژنه ده بێ بکوژرێ تاوه کو شکۆو که رامه تی ده بێ بوه ستن بــه اڵم بگه ڕێته وه ، پیاوه تی دیاری تاوانبار ناوی و بێت ئه مه شاراوه پیتی ته نیا کــرا ئــامــاژه ش ئه گه ر نه کرێت،

یه که می ناوه که ی بێت.

به رچاو له م چیرۆکه دا دووه م شت که ــی نـــووســـه ران و ــان ــه ژی ــه وێ، بـــاس ل ــ ده کـکه نووسه رانه ی ئــه و ڕۆژنامه نووسانه ، ده ڵێی چاره نووس وای له چاره یان نووسیوه نوسه رانێک بن، ده ستکورت هــه ژار و هه ر سه ر بیخه نه ده یانه وێ ئه وه ی ناتوانن که به رۆژنامه نوسانێک رۆژنامه کان، په ڕه ی که سانی بگاته ده نگیان که ئــه وه ی ئاواتی ئــه وان بڵێی تۆ بــه اڵم بــڕیــارده رانــی واڵت، بێت نه هامه تیه کان له گوێیان بن و خوێنه ر

که تۆی نووسه ر ده ته وێ بیگه یه نی .ئه ی ئه وانه ی که تاوه کوو ئێستا به شێک

له حه زو خولیاکانیان به شاراوه یی و له ژێر له هه مان کاتدا نــاوی شــاراوه مــاوه تــه وه ، هــه ژارو ده ســت کــورت، چــاوه ڕێــی بژێوی بابه تێک چه ند به رامبه ر له کــه م ژیانێکی که له وانه یه چه نده هایان نوسینێک نه بن که

حه ز و ئاره زوه کانی ئه وان ده رده خا.نه هامه تیه کی هــه ژاری و هه موو له گه ڵ نووسه ری چیرۆکه که که خوازیاری جه مه به اڵم موبایله ، کارتێکی باش و خواردنێکی

ده ستپاک و ڕاستگۆ.یه کێکی تر له و شتانه ی که پێم خۆشه ــه که سانی ــدێ ل ــێ بــکــه م هــه ن ئـــامـــاژه ی پده سه اڵتدار و گه نده ڵ و خۆفرۆش، له کاتێکدا که سیه کانی بــه رژه وه نــدیــه پێناو ــه ل کــه کوشتن و نه شیاو کاری چه ندین خۆیاندا و بڕینیان کردووه تا گه یشتن به پۆست و ده سه اڵتیان و ئێستاش خۆیان به نوێنه ری

خه ڵك ده زانن.ئه مانه و چه ندین لێکدانه وه ی جیاوازی به رچاو چیرۆکه دا کورته له م ده کــرێ تر

بکه وێ.به اڵم تۆ بڵێی خستنه رووی ئه م نووسین له که م بابه تانه هیچ کاریگه ریان هه بێت و کردنه وه ی ئه وه نه هامه تیانه ی که تاکه کانی

کۆمه لگا له گه ڵی به ره و ڕوون.

ئــه ده ب و له ژمــاره 633ی الپــه ڕی )1(هونه ری رۆژنامه ی کوردستان دا چێرۆکێک له ژێر ناوی »نیوه چل« له نووسینی ره سووڵی

سوڵتانی باڵو بۆوه .

له نووسینی: سه یران رۆژهه الت

ــان ــ ــه اڵی داره ک ــاژه ی دێـــت و گـ ــ ›بـــا هده وه رێن،مانگ له بازنه ی هه وره کاندا

له دارســــتــــان و داو ــه ــووه تـ ــه وتـ کـشه وه زه نگدایه .

کــرد:ئــه ی پرسیاری ده ســـه اڵت ــه الی مجــــــاش! ئــــــه وه چـــــۆن کـــوردســـتـــانـــمـــان

خنکاندوه ؟چۆنئیدی که س فزه ناکات، ئه وه چۆنه ؟

وچیتری دا پێکه نی قــاقــای لــه جــاش

نه گوت.

مــه لــێــک ده چــریــکــێــنــێــت،مــارێــک خــۆی ده کــاتــه ســـه ری دارداو بـــاالی ده ئالێنێته

هێالنه یمه لدا،با هاژه ی دێت ولق و پۆپی دار

ده شه کێنه وه .

جاشی گوتیه وه :ئه ی ده ســه الت مــه الی لێیان، کوشت گه نجه مان هه مو مــن!ئــه و شــاران وێڵی و نه دا.بێکار کۆڵیان ــه اڵم ب

بوون،سووڕانه وه أوده ره وه أو دنـــیـــای هــێــنــایــه روویـــــان وه اڵتــانــدا دووره له واڵت. له ــوون ده رچـ

سه ریانــه تــی ــه م وخــه ف ــاو خــ ــ نـــایـــه وه و لـــه تبــه اڵم ــردن، مـ کـــردو دیــقــیــان نیشتمانیان

دیسان کۆڵیاننه دا.ئه ی ئه مه چیه ، چۆن بێده نگ بووه ئه م کورده ؟کوردت چۆن به زاند له نیشتمانی

خۆی ئه ی جاش؟!

جــاش گــوتــی:گــه وره م،لــه رێــی تلیاک و کرد. وام خۆته وه مێژوویییه که ی بافووره له رێی پایپ وشیشه وه کوڕ وکچیانم فێره

خۆم کرد و به به سیجی وبه جاشیانمکردوه ....

با هاژه ی دێت و مه ڵ هه ڵده فڕێت و له

سه ر لقێکیتر ده نیشێته وه ...که سێکبوو...له و ده دات...کێ پێکه نین قاقای له

دارستانه ... له و شه وه زه نگه ...هۆ ی...ئه وه کێیه وا له قاقای پێکه نین ی ی

ده دات؟

جاش گوتیه وه :گه وره م!کچیان بۆ گرامێک شیشه له ئامێزمدایه و ده یخڵۆپێنمه وه. به اڵم

که سیان نیه بێته جواب له سه ری...پیاویانسیخۆڕی خۆیانم بۆ ده کات بۆ لوولێک هین !کوردستان گه وره م تڵیاک...!مه ترسه

خۆمانه .

پێکه نی ــای ــاق ق ــه ل ــه اڵت ــ ده سـ مـــه الی نیشتمانه که یان؟هه مو وگــوتــی:ئــه ی دا

کوردستانمئه ی ماوه هێشتا ده وێت...کۆڵنه ده ریان جــاش... ئه ی مه ترسین جێی جاش!هێشتا

کارێکنایه م.. ..ده ره قه تیان ده ی...زۆرن بکه هه وڵ ده ...هه موو خاکی کوردستانم ده وێت

نیشته جێ تێدا خۆمانی که سی تاکو بکه ین..ده ی

هه وڵ ده ئه ی جاش.

کرده سه ری شاماره که و گیڤاندی با

بێچوه هــه ڵــفــڕیــو و چــی مــه لــی هــێــالنــه ی وهێلکه ی

تێدا بوو هه ڵی لووشی.

چۆن زه نگه شــه وه له و نازانێت که س ده کرێت کوڕێک قه ڵماسک له ده س ، خڕکه

ــه ره و ســه ری شــامــاره کــه و بـــه رد بـکچیک به تیر وکه وان ،تیر به ره و هه وره کان

بوه شێنن....

و دا پـــێـــکـــه نـــی قــــاقــــای لــــه جـــــاش ،ته نیا شیشه مه خۆ خه م گوتیه وه :گه وره م!

وتلیاکگولله ده کــــات. چــاریــان ــه ــه ی ــه وان ئ و

ده ره قه تیاننایه ت، ،دیسان له رێی پایپ و بافووره وه

ئه وه شیان پێده که ین ،راویان ده نێین،ــر، شتێکی هــێــدی هــێــدی، ســه بــر ســه ب

نه ماوه گه وره م.

قاقای لــه کێیه ده گــیــڤــێــنــیــت...ئــه وه بــا پێکه نین ده دات.... له و شه وه زه نگه

چ ده که ن له وێ مناڵه کان.....مار بێچو وه مه له کانی خواردوه ....ئه ی له به ر

رزگــار هــه وره کــان داو لــه مانگ چیه نابێت؟

ــر.... ســه ب پێده که نێت..سه بر که سێک دارستان تژیه له گه اڵی زه رد..وه ره

ده ی... بکه رزگــارم و بگره ئامێزم له وه ره ......

جۆزه ر دانی 2714

کچیان بۆ گرامێک شیشه ....

ژماره : ٦٣٤

٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٣

٢١ی ژوئەنی ٢٠١٤

)1(

کورته چیرۆکی »نیوه چڵ« و چه ند سه رنجێک

رۆژنامەیژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژوئه نی ٢٠١٤ ١0

بە و ئەمە پێش كە وابــێ پێتان رەنگە نیشان دانــی ئــەوە كــە بــۆ دەســەاڵتــدارێــتــی ســیــاســیــمــان پــێــویــســتــە، وەاڵمـــــــی ئـــەم راستیدا لە بەاڵم داوەتــەوە. پرسیارەشمان مافی بەریتانیا دەوڵەتی كە ئەوەدا نێوان لە باجی وەرگرتنی و یاسا كردنی جێبەجێ هەیە و ئەوە كە من وەك خۆم پێم وابێ لە بم رێساگەلە و یاسا ئەو ملكەچی سەرمە هەیە. مەودایەك هێشتا بدەم، باجەكەشم و مل نەدانی من لە بەرابەر یاسادا نابێتە هۆی كۆسپێكی نابێتە یان و حكوومەت روخانی جیددی لە بەردەم دابین كردنی سەقامگیری تا ــان ــەتـ دەوڵـ دا. ســـەرجـــەم كــۆمــەاڵیــەتــی رێگا هەیە ئــەوەیــان توانای دیــار ئاستێكی بگرن. نــەدان باج و یاسا كردنی پێشێل لە ئەگەر من تەنیا دەركەوتەكانی كردەوەكەم لە كە بگەم ئەنجام بەو رەنگە بگرم، بەرچاوە پێشێل كردنی یاسا قازانجی زیاتری تێدایە ـ بۆ وێنە خۆم بە دەروازەی بینایەكی كۆنەوە كە بەرپرسانی ناوچەكە دەیانەوێ تێكی بدەن ـ بگرم بۆڵدێزرەكان لە رێگا و ببەستمەوە یان ئەو باجەی كە دەبێ بیدەم بە دەوڵەت، »ئاكسفام«)Oxfam(ـەوە. حیسابی بیخەمە )ئاكسفام ناوی یەكێك لە گەروەترین گرووپە گرووپە ئەم یارمەتیدانە. نێودەوڵەتییەكانی كردنی بنەبڕ بۆ و دامــەزراوە 1٩42 ساڵی هەژاری، برسێتیی و نادادوەری كار دەكا و لە 15 رێكخراو و ٩8 دەوڵەت پێك هاتووە. زانستگای لە 1٩42 ساڵی دامەزراوەیە ئەم كومیتەیەكی چوارچێوەی لە دا ئۆكسفۆرد فریاكەوتن دا بۆ رووبەڕوو بوونەوە لەگەڵ قات و قڕی لە الیەن چاالكوانانی كۆمەاڵیەتی و خوێندكاران و مامۆستایانی ئۆكسفۆردەوە لقەكانی یەكەم لە ساڵی 1٩٦٣دا دامــەزرا و لە كەنەدا كرایەوە.ـ و( باشە، كەواتە بۆ دەبێ

ملكەچی یاسا بم؟بێگومان یەكێك لە هۆكارەكانی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە پێمان وایە ئەگەر وا نەكەین، دەبینەوە. ئەوا رووبــەڕووی غەرامە و سزا لە كردن پەێڕەوی لەمەڕ لێرەدا ئێمە بەاڵم یاسا، بە دوای هۆیەكی بنەڕەتیتردا دەگەڕێن. پێیان سیاسی فەیلەسووفانی لە ژمارەیەك ئەوان ناكرێ. چارەسەر كێشەیە ئەم وایــە یاسا ملكەچی كاتێك ئێمە كــە ــە وای پێیان ئەو بۆ تایبەتمان هۆكاری چەند كە دەبین كارە هەبێ. واتە كۆمەڵێك هۆكار كە جیا بێ دەسەاڵتێكی الیــەن لە یاسایە ئەو كە لــەوە دیكە ژمارەیەكی بەاڵم كــراوە. دەر رەواوە هەوڵیان داوە كۆمەڵێك رێگا چارەی ئەرێنی پێشكەش بكەن ـ لە راستیدا ئەو رێگا چارانە ــاكــرێ لــێــرەدا باسی ــرەن كــە ن ئـــەوەنـــدە فـهەموویان بكەین. من تەنیا باسی دوو دانەیان دەكەم، یەكەمیان بەوە بۆنەوە كە بە درێژایی مێژوو زۆرترین الیەنگری هەبووە و دووەم خۆم بۆ كە ئەوە بۆ دەگەڕێتەوە دانەشیان

پێم وایە رێگا چارەیەكی دروستە.رێگا چارەی یەكەم باسی ئەوە دەكا كە بین، چونكە لە سەرمانە ملكەچی یاسا ئێمە بێ. وا كە بووین رازی و كردوە قبووڵمان روونە كە بۆ ئەم بۆچوونە سەرنج راكێشە. فووتباڵی یاریگای دابنێن من سەردانی وای ئەندامێتیی داوای و دەكەم گەڕەكی خۆمان دەكەم. رۆژی شەممە، من لە زەوی یارییدا پەێڕەوی ئەوەی بە جێ بەاڵم ــەوم، دەردەكبەردەوام بكەم، فووتباڵ یاری یاساكانی لە هەڵدێم. و هــەڵــدەگــرم دەســـت بــە تــۆپــەكــە گومان لەوەدا نییە كە ئەندامانی یاریگاكە بە دەستمەوە شێت دەبم. ئەوان پێیان وایە كە من بەوەی بووم بە ئەندامی یاریگاكەیان ملكەچی ئەوەم كە یاسا باوەكانی فوتباڵ رچاو بكەم، ئەمەش لە كاتێكدایە من بۆ راچاوكرتنی ئەو واژۆ لەگەڵیان رێككەوتنێكم هیچ یاساگەلە بابەتەی ئەم باسی ڕوونــی بە كە نەكردوە كە من بۆچوونەی ئەم سەرجەمی كردبێ. ئەگەر هەموو یاریزانەكان رێگەیان پێ بدرێ زیاتر هەڵبێن، و بگرن دەســت بە تۆپەكە ئەوان گاڵتەجاڕیی. دەبێتە بەڕاستی خۆشە، كەس هــەر فووتباڵە: یاریگای ئێرە دەڵێن باوەكان یاسا ناڕاشكاوانە ئەندامی دەبێتە

بەڕێوە دەبا.كە ــا دەكـ پــێ دەســـت ــوە ــەوێ ل كێشەكە ئەگەر بمانەوێ ئەم بۆچوونە لە یاریگایەكی فووتباڵەوە بگوازینەوە بۆ ناو دەوڵەت. چونكە

تاكەكان بێژین چــی هــەر بمانەوێ ئــەگــەر پەیوەستی خۆیان خۆیان، ویستی پێی بە بیانەوێ و چ نــابــن: چ )واڵتـــان( ــان ــەت دەوڵبن. دەوڵــەتــان ملكەچی ناچارن نەیانەوێ، كەواتە لێرەدا رەزامەندی چ واتایەكی هەیە؟ دەبینە ئـــەوە بــەر لــە ئێمە ــوت: ــ دەی هــۆبــز چاو لە دۆخــە ئەم كە دەوڵەتێك هاوواڵتی تێدا بینیمان، وەك )هــەر سروشتی دۆخــی ــە(، كــورت«ـ و بێبەزەییانە »نــاحــەز، ــان ژیسەروەری هەیە و هیچ جیاوازی نییە كە ئەو ئەگەر تەنانەت هاتووە. كوێوە لە دەوڵەتە ئێمە بە زەبری شمشێر بچینە ژێر دەسەاڵتی بە رازیــن دیسانیش سەركەوتوو، رێبەریی لە دەمــانــەوێ چونكە ئــەو، دەسەاڵتدارێتیی دەستی چارەنووسی خراپتر قوتار بین. بەاڵم لێكدانەوەیەكی ئاوا پان و بەرین بە نیسبەت لێ مانایەكی هەموو ــدی، ــەن رەزام چەمكی كە ئەوە هۆی بووە ئەوەی وەردەگرێتەوە. نموونەیەكی فووتباڵ، یاریگای نموونەی پەسەند بێ، ئەو راستییە بوو كە من ئازادانە

بووم بە ئەندامی ئەو یاریگایە.بۆچوونەكەی هۆبز، دوای بیرمەندانی ــان لــەمــەڕ ئـــەرك و رەزامـــەنـــدی رەد ــەوی ئــەوەدا بـــوون كە ــ ــی ئـ ــەوڵ ــە ه ــردەوە و ل ــ كـ

كۆمەڵێك شت بدۆزنەوە كە بیسەلمێنی ئێمە یاسا بە بەرامبەر رەزامەندیمان ڕاستی بە شتێك راستییە، لەم بێجگە واتە دەربڕیوە، دەوڵەتانین. هاوواڵتی ئێمە بیسەلمێنی كە نامیلكەی دووەمی لە بۆ وێنە »جۆن الك« ــكـــوومـــەت«)1٦8٩( ئەو ــەمــەڕ حـ خــۆیــدا »لئەو هەموومان كە دێنێتەوە وەبیر خاڵمان خزمەتگوزارییانەی كە دەوڵەت پێكی هێناوە، ــن و ئــەو وەرگــرتــنــەش دەتــوانــێ ــری وەردەگتایبەت، بــە بــێ. ــدی ــەن رەزام لــە شێوەیەك دەوڵــەت سەرەكییەكانی ــردارە ك لە یەكێك ئێمە، سامانی و ماڵ لە كردنە پارێزگاری هێناوە بەدەستمان سامانەی و ماڵ ئەو چ بۆمان میرات بە و سامانەی ماڵ ئەو چ و رەزامەندی ناڕاشكاوانە ئێمەیش ماوەتەوە. دادوەریـــی دەســەاڵتــی بە بەرامبەر خۆمان و سامانەكەمان و مــاڵ ســەر لــە دەوڵـــەت دەوڵــەت یاساكانی بە بەرامبەر ئاكامدا لە ــاوەڕی الك ئەم ــوە. هــەروەهــا بــە بـ ــڕی دەرببۆچوونە لەمەڕ كەسێك كە بۆ تەنیا ماوەی بەكرێ ژوورێــك جێگایەك لە حەوتوویەك ــەكــدا ــە جــادەی ــەر ب ــۆ ســەف ــان ب ــرێ، یـ ــ دەگـتێدەپەڕێ، راستە. بەاڵم ئەم بۆچوونەش ئەو رێژەیی( ئێمە)بەشێوەی كە هەیە كێشەی لە وەرگرتنی ئەو حزمەتگوزاییانە هیچ جگە لە نەبووە: بەردەمدا لە دیكەمان رێگایەكی ماڵ دەبێ بژین، ئەوەی بۆ ئێمە دا كۆتایی ئەو ئەگەر تەنانەت هەبێ، سامانێكمان و جلوبەرگ و خــواردن تەنیا سامانە و مــاڵ بێ، تەنانەت ئەگەر گەرەكمان بێ لە دەستی دەوڵەت ڕا بكەین دیسان بۆ ئەوەی خۆمان جادەكاندا بە دەبــێ سنوور ســەر بگەێنینە بۆچوونەشدا لەم دیارە وا كەواتە تێپەڕین. بەرینە و پان ئەوەندە رەزامــەنــدی چەمكی لە خزمەتگوزارییەكانی كە هەر كەس كەڵك دەوڵەت وەربگرێ، واتا رەزامەندی دەربڕیوە

ــڕەوی كــردنــی یاسای ــەێ و خــۆی ئــەركــی پوەئەستۆ گرتووە.

ــارەیـــەك لە لـــەم ســااڵنــەی دوایـــیـــدا ژمـفەیلەسووفان ئەو بۆچوونەیان هێنا ئاراوە كە مادام ئێمە لە هەڵبژاردندا بەشداری دەكەین، واتە قبووڵیشی دەكەین لەو حكوومەتی كە لە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنەدا هاتووەتە سەركار و لەو یاساگەلەی ئەو حكوومەت دەری دەكا پەێڕەوی بكەین. ئەم بۆچوونە چارەسازترە: دەنگ یان بدەین، دەنگ كە ئازادین النیكەم ئەنجامی لە كە حكوومەتێك ئەگەر نەدەین. ــار، الی خەڵك ــبــژاردنــدا دێــتــە ســەر كـ هــەڵرەوایی نەبێ، ئیدی بەڕێوەبردنی هەڵبژاردن هێشتا ــەداخــەوە ب ــەاڵم ب نامێنێ. واتــایــەكــی رەزامەندیدا و دان دەنگ نێوان لە وادیــارە بە توندی ئێوە زۆر مەودایەك هەیە. رەنگە دژی هەر دوو حیزبەكە بن، بەاڵم دەنگی ئێوە تەنیا بۆ هەڵبژاردن لە نێوان خراپ و خراپتر دا بێ. ئەو كاتە چی؟ یان ئەوە كە رەنگە ئێوە كۆمەڵێك لە سیاسیەتە راگەێندراوەكانی ئەو حیزبەی كە سەركەوتنی بە دەست هێناوە ال پەسەند بێ، بەاڵم چەند خاڵ لە سیاسەتەكانی ئەم حیزبەتان پێ خراپ بێ ـ لە هەمانكاتیشدا ئەو دەرەتانە نەبێ كە بە جیا دەنگ بە چەند

بەشێكی ئەو سیاسەتانە بدەی، ئەو كاتە چی؟ رەنگە رەزامەندی دەنگدەران بتوانێ ئەوەمان بۆ روون بكاتەوە كە بۆ ئەو حكوومەتانەی لە ئەنجامی هەڵبژاردنەكاندا هاتوونەتە سەر كار رەواییان هەیە، بەاڵم ناتوانێ ئەوە روون بكاتەوە كە بۆچی تاك تاكی هاوواڵتییان لە

سەریانە ملكەچی یاسا بن. قازانجەكانی لــە واز ئــەگــەر بەگشتی بیسەلمێنین ــەوەی ئ بۆ بێنین، رەزامــەنــدی وەها ئەركێك لە راستیدا هەیە، رێگا چارەی ویـــژدان چەمكی بــە پشت ــە ــەوەی ئ باشتر دیسان ببەستین. جوامێرانە« »گەمەی و باشترە رێگایەكی نموونەیەك كردنی باس وای سەرەكییەكە. بۆچوونە گەیاندنی بۆ ماڵێكدا لــە ئێمە لــە گــرووپــێــك كــە دابنێین دەژیین كە چێشتخانەكەی هاوبەشە. هەفتەی خاوێن چێشتخانەكە ئێمە لە یەكێك جارێ، چێشتخانە نـــاو و تـــاواكـــان و ــەوە ــاتـ دەكـهەموویان ئێستا دەكـــات. لێ ئاوێنە وەك خاوێن چێشتخانەكەیان جــار یــەك ســەرو كردووەتەوە و نۆرەی منە كە نێو كاتژمێری و بسووم قابلەمەكان و بكەم تەرخان بۆ دەبێ بۆ بكەمەوە. بەر چێشتخانەكە خاوێن ئەم كارە بكەم؟ من كەڵكم لە بەرهەمی كاری چێشت لێنانی بۆ ـ وەرگرتووە دی ئەوانی كەڵكم لە چێشتخانەیەكی خاوێن وەرگرتووە كاری منیش نــۆرەی خۆمدا لە دەبێ بۆیە ـ كاری حاڵەتانەشدا لەم بــدەم، ئەنجام خۆم دەدرێ. ئەنجام دەســت بە تــاڕادەیــەك من نەكەم، كــارەكــەم خۆمدا نــۆرەی لە ئەگەر ئەمەش لە هاوماڵەكانی خۆم كردوە و فێڵم بۆچوونەدا لەم بدەن سەرنج نادادوەرانەیە. پێویست ناكا وای دابنێن كە من قبووڵم كردوە، یان رەزامەندیم دەربڕیوە لە ئەنجامدانی پاك و خاوێنیدا بەشداری بكەم: دەروەست بوونی من راستەوخۆ ئەو ئەنجامەی لێ دەكەوێتەوە

كە كـــردوە قازانجم الیەنێكەوە لــە مــن كــە نۆرەی خۆیاندا لە تاكەكان پێویستە هەموو

بەشدار تێدا بكەن.ناو بــۆ بــۆچــوونــە ــەم ئ ئەتوانین چــۆن لە رێزگرتن بگوازینەوە؟ سیاسی ئەركی بەرابەر لە بــوون ملكەچ بەگشتیی و یاسا دەسەاڵتی سیاسییەوە، واتە گوێ نەدان بەو دەرفەتانەی كە بەدەر لەمە بۆ ئێمە دەخۆڵێقن. بۆ دانــان رێز بەندەكانی و كۆت لە بــەدەر گرتنی لەبەرچاو و باج دانــی خەڵك، مافی پێمان ئێمە لە یاساكانی هاتوچوو، هەر كام بەدڵمانە. كە بدەین ئەنجام كارێك خۆشە یاسادا بەرابەر لە ئێمە ملكەچی لەمە جگە قازانجی بۆ خەڵكی دیكەیش هەیە. كاتێك ئێو باج دەدەن، خەڵكی دیكە لەو جادە و خوێندگا باجەكانی پــارەی بە كە نەخۆشخانانەی و ــرن. ــ ــراوە، كــەڵــك وەردەگ ــ ــت ك ئــێــوە دروسـرادەوەســتــن، الیــت ترافیك لە ئێوە كاتێك گواستنەوەی ئامێری رۆیشتنی مەترسی كەمتر ســـەوزە الیــتــەكــە كاتێكدا ــە ل دیــكــە كە كەسەی ئەو ــارە وادی كەواتە دەبێتەوە. یاسا پێشێل دەكا و كەڵك لە پەێڕەوی كردنی ــرێ، وەردەگ دیكەوە خەڵكی الیــەن لە یاسا بێ ویژدانانە مامەڵە دەكات. رێك وەك ئەو

كەسەی كە كەڵك لە چێشتخانە وەردەگرێ، لە خاوێن نــۆرەكــەی خۆیدا خــۆی لە بــەاڵم

كردنەوەی دەشارێتەوە.ــێ ــوان ــی بــابــەتــەكــە دەت ــەتـ دیــــارە رەواڵـبۆچوونی ئەوەی بۆ بشێوێنێ. لێ سەرمان مــامــەڵــەی دادپـــەروەرانـــە بــتــوانــێ پــاســاوی ئەركی سیاسی بدا، النیكەم دەبێ دوو كێشە چارەسەر بكەین. یەكەم دەبێ بیسەلمێنین كە پێشكەشیان دەوڵەت خزمەتگوزاریانەی ئەو دەكا، لە راستیدا بۆ هەمووانە. بۆ وێنە ئەگەر یاسای پارێزگاری كردن لە خاوەندارێتی بێ، خاوەندار خەڵك لە ژمــارەیــەك تەنیا بــەاڵم یارمەتی باج پارەی لە ئەگەر یان بن، چی؟ ژمارەیەكی و بدرێ نیگاركێشی پێشانگای زۆر لە خەڵك هونەر بەالیانەوە گرنگ نەبێ، بە مامەڵەی چی؟ بۆچوونی پشت ئەستوور كە ئەكا بــڕ كاتە ئــەو تەنیا دادپـــەروەرانـــە دەوڵــەت كە خزمەتگوزارییانەی ئــەو كــۆی بێ هەمووان قازانجی بە دەكا، پێشكەشیان بە شێوەی گونجاو ئەم خزمەتگوزارییانە و و دادپەروەرانە بەسەر هەموو هاوواڵتییاندا دابەش بكرێ، واتە دابەش بكرێ بە سەر ئەو هاوواڵتییانەدا كە ملكەچ بوونیان بووەتە هۆی دروست بوونی دەسەاڵتی سیاسی. رەنگە من قەت سەردانی پێشانگای نیگاركێشی نەكەم، بەاڵم لە بەرامبەردا كەڵك لەو یاریگا فووتباڵە وەردەگەرم كە لە پاركی گەڕەكەكماندا ساز

كراوە.هاتنە ئارای ویژدان لەم باسەدا، كێشەی دووەمـــان بــۆ دروســـت دەكـــا. لــە نموونەی چێشتخانەكەدا من وام وێنا كرد كە هەموو یەك بــە رێــژەیــی شــێــوەی بــە هاوماڵەكانم ــرن وەردەگ چێشتخانەكە لە كەڵك ئــەنــدازە ــەك ئـــەنـــدازەش لە ــەم پێیە دەبـــێ بــە ی و بئەگەر بەاڵم بن. خاوێن كردنەوەیدا بەشدار یەك تەنیا هەفتەدا دوو ــاوەی م لە یەكێك

چی؟ لێبنێ، چێشتخانەكە لە چێشتێك جار دەبێ دیكە ئەوانی قــەدەر بە ئەویش گەلۆ لە خاوێن كردنەوەدا بەشدار بێ؟ گەلۆ ئێمە دەبێ بێژین »بەڵێ« ئەویش دەبێ بە قەدەر بەشدار كــردنــەوەدا خاوێن لە دیكە ئەوانی بێ، چونكە ئەگەر ویستبای، دەیتوانی زیاتر هەر و ــگــرێ وەرب چێشتخانەكە لــە كــەڵــك ئامادەیە؟ چێشتخانەكە بێ پێویستی كــات بەشداری ئاستی بكەین وا ئێمە دەبــێ یان كردنەوەكەدا جۆرێك خاوێن لە ئەو كردنی لە وەرگرتنی كەڵك ئەندازەی لەگەڵ كە بێ چێشتخانەكە بێتەوە؟ دەتوانین ئەم پرسیارانە ناو بنێن كۆمەڵە پرسیارێك لەمەڕ سروشتی ئەستوور بۆچوونی پشت وادیــارە ویــژدان. تــەواوەتــی بە كاتێكدا لە تەنیا ــژدان، ویـ بە واڵمدەرە كە لەو شوێنانە بەكار ببرێ كە بە دەتوانرێ واتە شێوەی سروشتی ویژدانین، شێوەیەكی بە قازانجەكانی و تێچووەكان بووەكاندا بەشدار نێوان لە ــە ــەروەران دادپدابەش بكرێ. بەاڵم ئەگەر بمانەوێ نموونەی ئاستی بۆ بگوازینەوە چێشتخانەكە سادەی كێشە كۆمەڵێك تووشی كۆمەڵگا، گشتیی دەبین. بە ئاماژە بەوەی خەڵك كەمایەسی و توانایی و سەروەریی زۆر جیاوازیان هەیە، تێچووەكان دادپــەروەرانــەی كردنی دابــەش دابــەش چــۆن كۆمەاڵیەتییەكان، قازانجە و كردنێكە؟ ئەگەر شێوەی ئێستای دابەشكردنی كۆمەڵگاكاندا لە قازانجەكان و تێچووەكان مەودای زۆر بێ لەگەڵ ئەم ئاستە تەواوە و ئایا جێ پەسەندە)كە ئەگەری زۆرە وا بێ(، ویژدان راگرتنی بۆ بێژین دەتوانین دیسان

ئەركی هەمووانە ملكەچی یاسا بن؟كەواتە وادیار ئەو رێگا چارەی كە من بۆ كێشەی ئەركی سیاسی دامناوە، پێویستی بە لێكدانەوەی كێشەی دادپەروەری كۆمەاڵیەتی هەیە. بەاڵم ئێستا با وای دابنێین ئێمە دەتوانین ــدە ــەوەن ئ ئێمە كــۆمــەڵــگــای كــە بیسەلمێن خەڵكەكەی كە دەچێ بەڕێوە دادپــەروەرانــە دەروەستن بەرامبەر بە جێبەجێ كردنی یاسا. كات هیچ ئــەوان كە مانایەیە بەو ئەمە ئایا پاساوێكی جێ پەسەندیان بۆ پێشێل كردنی بنەمای كۆمەڵێك كە ئــەوە یان نییە؟ یاسا لە چاو ئەركی سیاسی ئــارادان كە لە دیكە فەیلەسووفانی زۆربە زیاترە؟ گرنگایەتییان سەر لە پێداگری هۆبز( )بەتایبەت سیاسی، ئــەوە دەكــەن كە دەســەاڵتــی سیاسی بە بێ دەبێتە هاوواڵتییان قایمی كردنی پەێڕەوی دووكەڵ و دەچێتە ئاسمان. بەاڵم لە پراكتیكدا دیكەی شێوازەكانی و ــەتــان دەوڵ ــارە وادیـبــەو مــەرجــەی كە دەســەاڵتــداریــی سیاسی، بیانەوێ هــەمــوویــان( )نــە گشتی بە خەڵك ملكەچی یاسا بن، دەتوان بەردەوام و كارمە بــۆ هەندێ ئــەم رێگەیە دەگــەڕێــتــەوە بــن. تایبەتی ــە ب نــافــەرمــانــی، شــێــوازەكــانــی ــە لشێوازگەلێك واتــە ـ مەدەنی« »نافەرمانی بەاڵم نایاسایین، كە ناڕەزایەتیی سیاسی لە ئــەوەیــە مەبەستیان و نین تــونــدوتــیــژاوی ئەوەی بۆ حكوومەت سەر بخەنە پەستان بێنێ. پێك سیاسیەتەكانیدا ــە ل ئــاڵــوگــۆڕ بــۆچــوونــی الیــەنــگــری نــافــەرمــانــی مــەدەنــی ــی یــاســایــەكــی ــەڕاســت ــەر ب ــەگ ــە ئ ئـــەوەیـــە كیان بــێ، ستمكارانە و ــە ــادادوەران ن تایبەت نیگەرانییەكانی بڕیارداندا لە دەوڵەت ئەگەر پێشێل ئەوجا نــەكــات، ڕچــاو كەمایەتییەك پێشێل دیــارە هەڵگرە. پاساو یاسا، كردنی كە هەڵگرە پاساو ئــەوە دوای یاسا كردنی واڵمدەر ناڕەزایەتیی یاساییەكانی شێوازە شتێكدا هەموو لە دیكە واتایەكی بە نەبێ. پابەند بوون بە ئەركی سیاسییەوە پێویست بێ سەرمان لە گشتی بە ئێمە رەنگە نییە. كە ملكەچی یاسا بین، بەاڵم دیسان هۆكاری پاساو هەڵگرمان بۆ ئەوە هەبێ كە لە دۆخی ــاری نایاسایی بــۆ ك مــەتــرســیــداردا، دەســت

بەرین.لەم نێوانە جێگە و پێگەی دێموكراسی لە كوێدایە؟ بۆچوونی باوە ئەوەیە كە پێ وایە نافەرمانیی مەندنی بۆ دەربڕینی ناڕەزایەتیی دژی حكوومەتێكی سەرەڕۆ، شێوازێكی جێ پەسەندە، بەاڵم لە دەسەاڵتێكی دێموكراتیكدا ناڕەزایەتیی و رادەربڕین ئازادیی مافی كە نافەرمانیی ــاســراوە، ن فــەرمــی بــە هێمنانە ئەركیی ـ هەڵناگرێ پاساوێك هیچ مەندەنی ئەم بەاڵم پتەوترە. كۆمەڵگەدا لەم سیاسی بــۆچــوونــە نــاڕاشــكــاوانــە بــاســی ئـــەوە دەكــا دێموكراتیك ی سیاسی فەرمانڕەوایی كە كۆمەڵێك تایبەتمەندی هەیە كە لە شێوازەكانی

دیكەی حكوومەت جیای دەكاتەوە.سەرچاوە:

مترجم: سیاسی، فلسفەی دیوید، میلر، بهمن دارلشفایی، نشر ماهی،چاپ دوم، سال

.1٣٩0

هزر

فەلسەفەی دەسەاڵتدارێتیی سیاسینووسەر: دەیڤید میلر بەشی سێیەم و کۆتایی و: مادح ئەحمەدی

رۆژنامەی9 ژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژۆئه نی ٢٠١٤

چه کداربێ ، گرووپێکی کــاری ده توانێ ئایا ــاره ، ــی ئـــه و پــرســیــاره دیـ ــ بـــه ڕوونـــی وه اڵمبه هێزی پشتیوانێکی ئه گه ر ئاوا هێرشێکی ــه وره ی لــه پشت ــ ئـــابـــووری و ســه ربــازی گپێشڕه وه ی خێرایی به ئــاوا حه تمه ن نه بێ خوێندنه وه یه کی به کورتی ده توانین ناکاو نا سه قامگیری هــۆی بــه بکه ین ، بــۆ ئـــاوای چه ند ــاوه ی مـ لــه عــێــراق ــی سیاسی وه زعـساڵی ڕابردوودا ده وڵه تانی ناوچه که هه رکام عێڕاق دا له خۆیان ــه رژه وه نــدی ب دوای به تورکیه ئــێــران نێوبه نده دا لــه و ــن و ده گــه ڕێپتر دیکه ده وڵه تانی له جۆرێک به هه رکام چونکه هه یه عــێــراق دا لــه بــه رژه وه نــدیــیــان هاوبه شیان ــووری ســن ــه ت ــ ده وڵ ــه ردوو ــ هله ئالوگۆڕێک هه ر هه یه و عێراق دا له گه ڵ کاریگه ری ڕاســتــه وخــۆ ــێ ــوان ده ت ــراق دا عــێــه و دوو ئ نێوخۆی ــی لــه ســه ر وه زعـ هــه بــێ

واڵته چ له بواری ئابوورییه وه و چ له بواری رۆژی له که ئێران تایبه تی به سیاسیه وه بناخه ی ئیسالمی کۆماری هاتنه سه رکاری هــه نــارده لــه ســه ر ــی خــۆی ــ سیاسی ده ره کله ــدو ــه زران دام ئیسالمی شۆڕشی کردنی به خــۆی دا ده سه اڵتداره تی ته مه نی مــاوه ی هه وڵی درووست ئیمکاناتی خۆیه وه هه موو هاوبیری تاقمی گــروپ و پشتیوانی کــردن و ئێران و له بێجگه داوه . ناوچه که له خــۆی تورکیه واڵتانی دیکه ی ناوچه که ش و هیندێک واڵتانی زڵهێزی دنیا له عێراق دا به رژه وه ندی نه ته وه یی و ئایینی و ئابووریان هه یه وله تێک عێراق و ڕه نگه به ژه وه ندیانه ئــه و چڕژانی بن و ترسناک شه رێکی تووشی ناوچه که هه رێمی گشتی و به کــورد نێوبه نده دا لــه و کوردستان به تایبه تی ده که وێته خانه ی ئه و ده کا پێویست بۆیه کێ به رکێیه ، ملمالنێ و سه رکردایه تی کورد به گشتی ئه و بارودۆخه نوێ یه به باشی هه ڵسنگاندنی بۆ بکا و خۆی بۆ هه موو ئه گه ره کان ئاماده بکا .

خــاڵــه نــاکــۆکــه کــانــی بـــه رژه وه نـــدی ئــه و ئێران و تورکیه ده ست تایبه تی به ده وڵه تانه خۆی قازانجی بــه بــدا ــه وڵ ه بکاو نیشان ــات دا ک هــه مــان لــه ــگــرێ و ــێ وه رب ل که ڵکیان چونکه بن ده وڵتانه ئه و پیالنگیری وریــای ــه و ده وڵــه تــانــه ی مــێــژوو وامـــان پــێ ده ڵــێــت ئــه ش کـــراوه ــ ــه ردا داب ــه ســ کــوردســتــانــیــان بله سه ر سه رکوتی کورد یه ک هه موو کاتێک ــه ک ســتــراتــژی بـــوون. ئــه وه هــه ڵــوێــســت و یراسته سه رده م گۆڕاوه و کورد زۆر قۆناغی هه ستیارو مه ترسی داری تێپه ڕ کردوه به اڵم به رژه وه ندییه ئاوبوورییه کان له سه ر میزی دوڵه تان له سه رده می ئێستاش دا هه ر قسه ی

ئاخر ده کا.

درێژەی:

روداوه کانی عێراق و

به رژه وه ندی ده وڵه تانی ناوچه که

سیاسی

حەسەن حاتەمی

) 1 (پێشەکی

لەوکاتی ڕا کۆماری ئیسالمی لە ئێران رابردوو ساڵی 35 ماوەی لە دامــەزرا و دوو بەهۆی رێژیمە ئەو کات هیچ دا، »جمهووریەت« دژبەیەکی نێوەڕۆکی یەک نەیتوانی »ئیسالمییەت«، و بەشی ــەردوو ه هەرچەند بــێ. دەســت تایبەتمەندیی پێکهاتەیە، ئەو بەرایی سێ پێوەدیارە و ئێرانیان کۆمەلگای بازار، زۆربــەی یانی سەرەکیی هێزی ــەوزە و ح حوسێنییەکان و مــزگــەوت و لە بەتایبەتی عیلمیە مەکتەبەکانی نیزامن و ئیسالمییەت پارێزەرانی قوم، سوننەتی«یەوە »فقهی روانــگــەی لە ــەردەم. س مودێڕنی ژیانی دەڕوانــنــە زۆربەی فەرماندەکانی سپای پاسداران و بەسیج و هیزە ئەمنییەتییەکان بە پووڵی نەوت و گاز و داهاتەکانی دیکەی گەالنی دەسه اڵتی ژێــر لە ئێران لە بــەرایــی سەرەڕۆیانەی ئەوان دان. بۆیە زۆربەی پێوەندی دامـــودەزگـــا ــەدەســت و ــارب کیاسای ــوەی چــوارچــێ ــان، ــی ــان دارەکلەبەرچاو خۆیان دەستکردی بنەڕەتی »جمهوورییەت« بەشی بەاڵم ناگرن. جگە لە دەنگەکانی خەڵکانی بەرایی لە مافی یاساییەکانی ماددە و دا، ئێران میللەت و تا رادەیەک مەجلیسی شووڕا، مافانە، بڕە ئەو کردنی جێبەجێ بۆ ئەو نییە. بەدەستەوە دیکەیان شتێکی

بەشەش بەربەستی زۆری بۆ دانراوە.

خۆی دا، کولییەتی لە بنەڕەتی یاسای ــگــابــان وەک: ــی ن بـــوونـــی شــــــووڕای بـــە سەری لەسەر دامۆکلێس« »شمشیری یاسا پەسندکراوەکانی مەجلیسی شووڕای ئــیــســالمــی بـــوونـــی هـــەیـــە. چـــاوەدێـــری هێلەگی شووڕایەش، ئەو »استصوابی« ــی ســەرکــۆمــاری ــژارانـ ــەربـ ــی بـ ــن ــژت ــێ دابمــەجــلــیــســەکــانــی شـــــووڕا و خــیــبــرەگــانــی ڕێبەرییە. هەم دەوڵەت و هەم نوێنەران لە لەبەرچاو خۆسانسۆڕی و بێ مەجلیس دا، ناتوانن، نیزام بوونی مەشرووعە گرتنی یاسایەک بە قازانجی خەڵکان لە ئێران دا،

بە پەسند بگەیەنن. زۆرتـــریـــن 110 و 57 ــانـــی ــادەکـ مـئیسالمییەت بەشی بە داوە دەسەاڵتیان وەلی یانی هەمیشەییەکەی بەرپرسە و هەر قەزاییش بەشی فەقیه. موتڵەقەی بەو دایـــە. بەیتەکەی رێــبــەر و پــاوانــی لــە حاڵەش هیچکام لەو دوو بەشە ناتوانن بێ رەزایەتی یا تەئیدی یەکتر کاری بنەڕەتی ــەر یەکەی بــە قــازانــجــی خــەڵــک بــکــەن. هدەسەاڵتی خۆشی هەیە کە دەتوانێ الیەکی هەربەشەی بۆیە بکێشێ. بەچالیش دیکە چەند قوڵە و بەجۆری رووداوەکانی رۆژ

ئاخاوتن و هەڵوێستی خۆیان هەیە. بیرورای گشتی و لەنێو ئەو کێشانە دا، ئیسالمیی کۆماری نێوەرۆکی باشتر دنیا ئێران دەناسن و ئەو هەڵسوکەوتانە ناتوانن هەتاهەتایی بن. رێگا یا بۆچوون و تێکۆشانی خەڵکانی زۆربـــــەی کــە ــە هــەی دیــکــەش نەتەوەکانی نافارس و - تەنانەت بەشێک نەویستانی ســەرەڕۆ و ئازادیخوازان لە فەرمی و ڕێکخراوە و حیزب بە فــارس-، دەرەوە، نێوخۆ و لە نافەرمییەکانیانەوە، دەسەاڵتی وەک ناحکوومی- میدیاکانی کۆمەڵگای رێــکــخــراوەکــانــی ، ــوارەم- ــ چپێنجەم-، تێی دا مەدەنی- وەک دەسەاڵتی بۆچوونی لێکدانەوە و و قسە بەشدارن و

خۆیان هەیە. ــای ســێــیــەم، بــاســی لــەنــێــوخــۆ و ــگ رێلە تێپەڕین ــاری خــوازی هــەیــە و دەرەوە خۆییەتی ــوەی ــەشــێ ب ئـــاڵـــوگـــۆڕخـــوازی ــوەی نــیــزامــی کــۆمــاری کــە لــە چــووارچــێکێشە و هەم بەاڵم ناگونجێ. ئیسالمی دا، ئــاخــاوتــن و کــردەوەکــانــی دەســەاڵتــدرانــی کارتێکەری نێوخۆیی بــەرەی دوو هــەر

لەسەریان دەبێ و هەم ئەوانیش بەشێوەی نێوخۆیی و لە رووداوەکــانــی جــۆراوجــۆر بە ناچار ئێران، بە سەبارەت دەرەوەیــی دەبن نابەدل زۆرجــار پەسندێکی شێوە دەدەن. نیشان پێچەوانە دژکـــردەوەی یا دیارە ئەم رێگای سێیەمە زۆر بەرین و نا هاومێلۆدین. نە بەریەکی ئەوتۆیان هەیە و ئــەحــزاب و لەنێو بــەریــن ئێئتیالفێکی نــە رێکخراو و کەسایەتییه کانی شێلگیری ئەو خوێندنەوەی هەربەشی بــەاڵم رێگایەدا.

تایبەتی خۆی لە رووداوەکان هەیە. بەشێک لە ناکۆکییەکانی ئێستا

بکەین قــبــووڵ بۆچوونە ئــەو ئــەگــەر ئاغای ئومید«ی و »ئێعتدال دەوڵەتی کە گرینگەکانی ئاڵوگۆڕی درێژی رووحانی، نێو کۆمەڵگای ئێران یانی 2 ی جۆزەردانی ئەو 1٣7٦ و 22ی جۆزرەدانی 1٣88ە و دا، هەڵبژاردنەکان هەناوی لەنێو گۆڕانە لە بەڕایی خەڵکانی دەنگەکانی هــۆی بە پێویستە سەرنج داوە. روویــان دا، ئێران جێی هیچکامیان کە بۆچوونە ئەو بدینە نەبوون. مەزهەبی ڕێــبــەری رەزامــەنــدی بەاڵم ئەو ناچار بوە دەورەیەکی 8 ساڵەی محەممەدی خاتەمی و نزیک یەک ساڵەی تا ئێستای رووحانی قبووڵ بکا. میرحوسێن دەیەمی دەورەی ــراوەی بـ مــووســەوی- ســەرکــۆمــاری- و هــاوســەرەکــەی خانمی هێڵی ئازا و رووحانی و رەهنەوەرد زارا ماڵە لە کــەرروبــی، ئاغای بەزێن ســوور )ساس( پاسداران سپای سازمانی ئەمنی و بکا دەستبەسەر خــۆیــان ماڵەکانی و زیندانی پێشوو زۆری کاربەدەستانێکی

بکا و... ئەو کردەوانە بۆ پێش گرتن لە شەپوول

)جــوواڵنــەوەی ســـەوز( کــە بــۆ مــاوەیــەک کایە، هێنایە سیاسی بــوومــەلــەرزیــەکــی تێچووەیەکی زۆر سەرووی بۆ دووبارە نیژاد ئەحمەدی بەسەرکۆمار کردنەوەی و دەسەاڵتی سپا و ئەمنییەتییەکان هەبوو

کە خێریشی بۆ نەداوە. ــە شــوێــنــەواریــان لە ــ ــەو رووداوانـ ئو هــەبــووە دا رێژیم دەرەوەی نێوخۆ و هەیەتی. درێژەی رەوتی ئێستا، کاریگەری نێوخۆیی و ئاڵوگۆڕەکانی لەسەر پتریان ناوچەیی بەشێوەی ئەرێنی و نەرێنی دەبێ. لــەو بــەســتــێــنــە دا، مــاوەیــەکــە هــەم لە بەشێک نێو لە هەم و شــووڕا مەجلیسی لە هێزە نیزامییەکان دا، روانین سەبارەت بە دەوڵەتی ڕووحانی و وتوێژەکانی 1+5 ئارامی پشتیوانی و بەرەو پێشوو، لەچاو لــێــدوانــەکــان دەبــیــنــرێ. هــەرچــەنــد قسە و لێدوانەکان هەڵکشان و داکشانیان زۆرە.

ــەیــی لـــە نـــامـــەیـــەک لـــە 22 ی خــامــنسەرۆکایەتی بۆ کە دا، 1٣٩٣ بانه مه ڕی مــەجــلــیــســی نـــووســـیـــوە، پــەســنــدکــرانــی یاسایەکان، لەوەبەدواوە لە کۆمیسیۆنەکانە بۆ ــووڕا شــ مەجلیسی پــســپــۆڕیــیــەکــانــی وەرگرتنی بیروڕای کۆمەڵی هەڵسەنگاندنی بەرژەوەندی نیزام دەبێ بەهۆی سەرۆکی انقالب سایت – بکرێ. ئاگادار مەجلیس

اسالمی در هجرت-،. شارەزایانی بواری یاسایی و سیاسی ــە بــەرتــەنــگ ــردەوەیـ ــە، ئـــەو کـ ــ پــێــیــان وایکـــردنـــەوەی پــتــری مــەیــدانــی نــوێــنــەرانــی زۆربــەی ئەگەر ئــەوەی لەبەر مەجلیسە. پێکهاتەی مەجلیسی دەیەم وەک مەجلیسی )توندئاژو( رادیــکــاڵ هێندێک و شەشەم وەک کۆمەڵیش مەجلیس، نێو هاتنە تر شـــووڕای دوای ــکــەی دی بــەربــەســتــێــکــی

چاوەدێری)نیگابان(، بەکار بهێنرێ. ئــەوە لە حاڵێک دایــە کە کۆمەڵی نێوان کێشەکانی نــیــزام، ــی ــدی ــەرژەوەن بمەجلیسی شووڕا و شووڕای چاوەدیری چاره سه ر دەکا- ئەسڵی 112- و بە پێی لەگەڵ ڕاوێژکاری بە رێبەر ئەسلی 110، ئەو کۆمەڵە، سیاسەتە گشتییەکانی واڵت بەندە ئەو چەندە بەاڵم بکا. دیاری دەبێ ئیرادەی بە بەستراوەتەوە دەکرێ، ئیجرا

وەلی فەقیه.

ئــاغــای دوڕی لــەوەپــێــش چــەنــد رۆژ ــادی- وەزیـــــری پــێــشــووی ــابـ نــەجــەف ئـکرد. ڕێبەری جێگری باسی ئیتالعات-، لە بەشێک قاودانی لە دوای کە ناوبراو اطــالعــات )وزارت ــا واجـ جینایەتەکانی جمهوری اسالمی(، کە سەعید ئیمامی تێیدا لەنێو برا و چەند کەس زیندانی کران، بوو ئایەتوڵاڵ لەگەڵ سەرەتا ئــەو ــر. وەزی بە لەگەڵ پاشان ــوو، ب هاوبیر مونتەزیری خامنەیی و بناژۆخوازەکان )اصولگرایان(، هاوڕا بوو. لەدەورانی بەسەرکۆمارکردنی نزیک رەفسەنجانی لــە نــیــژاد ئەحمەدی

بۆتەوە. دوو کــردوونــی، دوڕی قسانەی ئــەو نەخۆشی یەکەم: لێ دەکرێ. خوێندنەوەی ساڵە- 25 فەقیهی ولی خامنەیی- عەلیی کە جێگرێکی پێش مردنی بۆ دیاری بکەن. ئایەتوڵاڵ زەمانی لە چونکە کــارەش ئەو بۆ دا-، یەکەم فەقیهی وەلــی خومەینی- نـــەداوەتـــەوە، خــێــری ئیسالمی کــۆمــاری هــاوکــات ــەم: ــ لــێ دەتــرســێــن. دووی زۆری ئیسالمی ــووڕای ــ شـ مەجلیسی ــەڵ ــەگ لدەورەی دەیەم – کە ساڵی 1٣٩4 بەڕێوە ــاری ــەی دیـ ــەک ــەوت ــک ــارێ رێ ــ دەچــــێ و جمەجلیسی دەورەی پێنجەمین نەکراوە-، ــەریــش بــەڕێــوەدەچــێ؛ ــب خــیــبــرەگــانــی رێئەوەیە گــەراکــان سوننەت بــۆ مەترسی کە هاشمی رەفسەنجانی زۆربەی کسانی نزیک لە بیری خۆی بە یارمەتی حەسەن رووحانی- سەرکۆمار-، محەممەد خاتمی- ســەرکــۆمــاری دەورانــــی ئــیــســالحــات- و – توێژە سێ بــەو ســەر رێکخراوەکانی دێفاکتۆ)ناڕەسمی( بەشێوەکی ئێستا کە ئەو ئەندامی زۆربــەی ببنە هاوپەیمانن-،

مەجلیسە. هەروەها خامنەای هەتا ئەو هەڵبژاردنە مــەجــلــیــســی هـــەتـــا ــاڵ و ــ دەبـــێـــتـــە 7٦ سـتەمەنی دەبێ، تەواو شەشەم خیبرەگانی دەبێتە 84 ساڵ. ناوبراو ئەگەر بمێنێ، زۆر زەحمەتە بتوانێ وەک رووحوڵاڵ خومەینی بکا. نیزام پڕکێشەی رێبەریی ساڵە، 8٦یا بە جێگری یا پێویستە، جێنشینی بۆیە

بە ڕێبەری. زۆر جــێــی ســەرنــجــە کــە حــەتــوو بە لە نــیــزام ئیسالمییەتی بــەشــی ــوو، حــەتسیاسه ت هەینی نــوێــژی تریبوونەکانی ــەوە ــەن ــاڵودەک ــان ب و ڕێــکــارەکــانــی خــۆی»ئیمام چــەنــد بــەقــســەی گــەرەکــیــانــە و لە خــاتــەمــی- ئەحمەد وەک جــومــعــە«ی لە مــەشــەد-، لــە عەلەمەلهودا- تـــاران-، ئیسفەهان و رۆژنامەی کەیهانی قەزوین، شەریعتمداری و جەوانی سپای پاسداران هاوبیرەکانی و رووحــانــی و ــەدژی ب ... و بەشی ئیجرایی بەربەست دروست کەن.

ــن دژواریـــیـــان بۆ ــری ــەوان کــە زۆرت ئـسەرپۆش بۆ هێناوە، پێک ئێران گەالنی لەسەردانانی زۆر خراپی وەزعی ژیان و بیزاربوونی خەڵک، رۆژانــەی گــوزەرانــی دەسەاڵتە لە کــراو پێشێل ماف خەڵکانی ــان، پـــرســـی ژنـــــان و ــ ــەی ــ ــەک ــ ــەرەڕۆی ســلــەبــەرچــاونــەگــرتــنــی مــافــی یــەکــســان یان لــەگــەڵ پــیــاوان و دژایــەتــیــی لــەگــەڵ ژنــان )حیجاب(، پۆشین مەلەسەلەی بەبیانووی باوەڕنەبوون بە مافی مندااڵن و زۆربەی ماددە بوونی زیــاد و ئینسانییەکان مافە هۆشبەرەکان لە گۆمەڵگا دا، لە هەڕەشە و شەڕ لەدەرەوە و دەدوێن. ئێعدامی شەقام پــێــداوە. پـــەرە زیندانییەکانیان لەنێو و قەرەیەخەکان هێزە و ئەنساری حیزبوڵاڵ بوونەوە. پەیدا شەخسییەکان(- )لیباس ــش بــــەدەردی ــی ــان ــدەی رووح ــێ ــوم ــەو ئ بـ

خاتەمی بەرن. رووحانی بە ئاخاوتنی ئارام و شێوەی ــەوڵ دەدا، وەعــدەکــانــی پێش نـــەرم، هـــی ســەرکــۆمــاری بــەشــێــوەی ــژاردن ــب هــەڵعەیار رەنــگ و کەم بەشێوەیەکی خۆیان ــۆ کـــەم کـــردنـــەوەی نـــزم ئــەنــجــام بـــدا. بئابووری ئەتۆمی و سەرەکییەکانی کێشە جۆرێک بە کە ــی دەرەوەیـ سیاسیەتی و

نیزامی کوللیەتی و دراون گــرێ لێک تووشی تەنگەژه یه کی دژاور کردوە، رێگا چارەیەکی گونجاو ببینێتەوە. بەاڵم به ئاکام نەگەیشتنی کێشەی ئەتۆمی و تونتربوونی گەمارۆکان و سێبەری شەڕی ماڵوێرانکەر واڵتی و ئەمریکا وەک زلهێزێکی لەگەڵ بەهێزی البــیــگــەری و نیزامی ــارامــەی کشەڕی نەبوونی ال یەک ئیسراییل، وەک نێوخۆیی سووریە – کە ئێران چارەنووسی کرانەوەی داوە-، زەق لەگەل گرێ خۆی دا و ئێران لە مــرۆڤ مافی کــاری پێشێل ــی مـــاف لــەبــەرچــاو ــان ــەوەک ــەی ن مــەســەلمەزهەبییەکان، کەمایەتییە و نــەگــیــراو بەشێکی دیکەی گرینگی گرفتەکانی بەشی

»جمهووریەت«ی نیزامە. گۆڕانێکی دا، سووریەش کیشەی لە ئێرانە. زەرەری بە کە داوە رووی نوێ چاوپێکەوتنی ئەحمەد »جربا«- سەرۆکی ئۆپۆزیسیۆنی و میللی ئیئتالفی ئێستای سووریە-، لەگەل خانمی مریەم رەجەوی- بەرپرسی ئێستای رێکخراوی موجاهدینی رووخانی لە قسەکردن ئــێــران-، خەلقی ــێــران، ــەردوو رێــژیــمــی ســـووریـــە و ئ ــ هـدەکا پتر ئاڵۆزییەکان و دیکە کێشەیەکی و هاوپەیمانییەکی دیکە لە ناچەی ئاڵۆزی

رۆژهەاڵتی نێوڕاست دا، زیاتر دەکا.ئاغای نێوخۆ بــە ســەبــارەت دیــســان ژیانی لە نابێ ــە« وای پێی کە رووحــانــی تــایــبــەتــی خــەڵــک دا، دەخـــاڵـــەت بــکــەن و ــک بۆ ــگ و شــەڵــاڵغ خــەڵ ــ ــروزەن ــ بــە زەبهەینی نوێژی لە نــانــێــردرێ«، بەهەشت بە پێچەوانه ی ئەو قسە دەکرێ و سەدار لە جەزایری- سەرداریکی سپا- هەڕەشە ئەمریکا لە خاکی خۆی دا، دەکا، کە دەکرێ

خۆێندنەوەی تێڕۆڕیزیمی لێ بکرێ. و جەزایری هەڕەشەی ئەو لەوانەیە سەالمی،لەگەڵ ســەردار توندەکانی قسە فیروزئابادی- حەسەن قسەکانی سەردار ــادی هـــاوبـــەشـــی هــێــزه ــتـ ــــی سـ ــەرۆک ســپشتیوانی کــە بــێ، ناتەبا نیزامییەکان- ــرد دوای ــ ک ــی ــ ــان ــ ــی ڕووح ــ ــەت ــ ــە دەوڵ لـــی ســـەرۆکـــی دووبــــارە ــان ــج ــی الری عــەل

هەڵبژێردراوی مەجلیسی شووڕا. خامنەیی ناچارە هەتا زیندوویە هێندێک لە کێشە گرینگه کانی کە بەرووکی کۆماری ئیسالمییان گرتوە بەوشێوەیە حەڵ کا کە »نە شیش بسووتێ و نە کەباب«، وەک ئایەتوڵاڵ خومەینی بۆ وێنە: ئاگربەستەکەی شەڕی 2+٦ ی ئێران و عێراق. هەم جامی ژار بخواتەوە و هەم سەرکەتوو بێ. بەاڵم نە و خومەینی ئایەتووڵاڵ خامنەیی نــە پرسەکانیش نە و پێشوویە وەک کاتیش

وەک یەکن. بۆیە بەگشتی بەشی ئیسالمییەتی لـــەســـەرووی هــەمــوویــان عەلی نــیــزام و ــەران )دلـــواپـــس( ی ــگ ــی خــامــنــەیــی پــتــر نــن. ئـــەوان ــان ــەی ــەک ــزام ــی ــی ن ــووسـ ــارەنـ چـیەکی ــەمــە« »گ نێو چــوونــە بــەنــاچــاری سەبکی بـــە ــی ــۆم ــەت ئ داری ــرســی ــەت مپاشەکشەیان و پێش چوونە کە خۆیان ئێستایان ــوو وەکـ ــەوەی ــان م بــەقــازانــجــی ماوەیان درێــژ مانەوەیەکی ئەگەر نابێ. نێو قۆڵەکانی کێشەکانی پێویستە هەبێ. ــان بەهێند پــەراوێــز خــراوەک ــەاڵت و دەســبگرین و الیەنی زۆربەی خەڵک بگرین کە ئارام گۆڕانی رەخساوەکان هەلە پێی بە یان دەوێ. بەحەساسییەتەوەش بڕوانیینە ئێران، نێوخۆی گۆڕانکارییەکانی هەموو

رۆژهەاڵتی نێوەڕاست و جیهان.

سەرچاوەکان: پرس ایــران فــردا، سایتەکانی«رادیو سازمان هجرت، در اسالمی انقالب نیوز،

مجاهدین خلق ایران.«

کێشەی نێوخۆیی قۆڵەکانی کۆماری ئیسالمی

پێوه ندی ئێران و تورکیه به تایبه تی کۆماری ده سه اڵتی سه ر هاتنه دوای به خۆیه وه نشێوی هـــه وراز و ئیسالمی هه ر که هاوبه شی بــه اڵم خاڵی دیــوه کۆیان یه کتر لــه گــه ڵ ده وڵـــه ت دوو ده کـــاتـــه وه ، بــوونــی جــوواڵنــه وه یــه کــی نێوخۆو له ویسته مــاف ئــازادیــخــوازو بــه هێزی کــه ــان ــی ــان ــووره ک ــن ــه رس سمه یدانه کانی له و ته یاره پێشمه رگه شه ڕدا ده ستی بااڵ به پێشمه رگه بووه هه ر بۆیه هه ردوو ال هه وڵیان داوه له کاتی ئاوادا ناکۆکیه کانیان وه ال بنێن و سه رکوتی بۆ بکه ن یه کتری هاوکاری

جوواڵنه وه کان

خامنەیی ناچارە هەتا زیندوویە هێندێک لە کێشە گرینگه کانی کە بەرووکی کۆماری ئیسالمییان گرتوە بەوشێوەیە حەڵ کا کە »نە شیش بسووتێ و نە کەباب«، وەک ئایەتوڵاڵ خومەینی بۆ وێنە: ئاگربەستەکەی شەڕی 2+٦ ی ئێران و عێراق. هەم جامی ژار بخواتەوە و هەم سەرکەتوو بێ. بەاڵم

نە خامنەیی ئایەتووڵاڵ خومەینی و نە کاتیش وەک پێشوویە و نە پرسەکانیش وەک یەکن.

رۆژنامەیژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژوئه نی ٢٠١٤ سیاسی8

عه لی بداغی

دوژمنانی نه یاران و که ئه وه ی حاشای ناتوانن ئێرانیش له کورد لێ بکه ن ئه وه یه که نه ته وه ی کورد ــن و بــه ڕابــردووتــریــن ــری ــت ڕه ســه ننه ته وه له ئێرانی که وناره که 700 ــیــن ئــیــمــپــڕاتــۆری و ســـاڵ پــێــش زایده سه اڵتی خۆی بووه . ئه وه ئیدیعای کورد له ئێران نییه ، به ڵکوو هه موو ــاســه ــن مــێــژوونــاســان و رۆژهــه اڵتسه ر ــه ل ســـوورن بیانییه کانیش ــه وه ی کــورد به درێــژایــی مێژوو ئله نیشتمانی خۆی و له سه ر خاکی باب و باپیرانی خۆی ژیاوه ، خاک و هه رێمی که سی داگیر نه کردوه و له جیهانه ش ڕا ئه و دیکه ی شوێنیکی لێره تا هه ڵنه گرتوه بنه ی بارگه و خۆی خاکی له سه ر به ڵکوو دایخا،

پشکوتووه و تا ئێره ی هێناوه .ــژووی هــاوچــه رخــیــش دا ــێ لــه مــیــی ــان ئـــه گـــه رچـــی بـــووه تـــه قــوربسیاسه تی ئیستعماری و داگیرکاریی ــهــێــزه جــیــهــانــیــیــه کــان و لــه ســه ر زلــه ت و کوت بــه رژه وه نــدیــی ئــه وان لــه ش قه ت ــه اڵم بــه و حــاڵ ــراوه ، بـ ــ کته ماحی له خا ک و نیشتمانی نه ته وه ــاوه ڕی ب ــه کــردوه و ن دراوسێکانی هه ڵکردنی پێکه وه ژیان و به قووڵی به ئارامیی نه ته وه کانی ئه و ناوچه یه له دراوسێیه تی یه کتر بووه و هه یه ، که ده بینین بــه رامــبــه ردا لــه ــه اڵم بپێچه وانه که ی له دژی کورد کراوه .

ــیــه کــان ده ڵــێــن فــاکــتــه مــێــژوویلـــه ســــه رده مــــی دروســـتـــبـــوونـــی ــه وه کــان لــه نــاوچــه و ــه ت ــه ت ن ــ ده وڵ

لــه و واڵتــانــه ی کــوردیــان به سه ردا ده وڵه تی سیاسه تی کراوه ، دابه ش له حاشاکردن ــه رده وام ب ناوه ندی هه وڵدان کــوردو نه ته وه یی پرسی ویست و سه رکوتی تواندنه وه و بۆ نامۆکردنیان ئه وان و داخوازه کانی ــووه ، ب نیشتمانه که یان خــاک و لــه ــده لــێــی ــ ــه ن ــ ــه چ ــ ســیــاســه تــێــک کــا نــه بــوون ســه رکــه وتــوو بـــوون یــی ئــه و ــ ــی ــ ــه رده وام ــ بـــاســـێـــکـــه و، بتایبه ت به له و سیاسه ته ده وڵه تانه باسێکه ئێران ئیسالمیی کۆماری

که لێره دا ده پڕژێینه سه ری.پتر ئێران ئیسالمیی کۆماری ــه وی ده ســه اڵتــی ــه ٣5 ســاڵــه جــڵ لئـــه و ڕێژیمه ــه . ــه ده ســت ب ئــێــرانــی ئــه گــه ر لـــه الیـــه ک درێـــژه پـــێـــده ری نه ته وه ی تــوانــدنــه وه ی سیاسه تی ــاشــی کـــــــوردو مـــیـــراتـــگـــرێـــکـــی بله الیه کی بــوو، پاشایه تی رێژیمی ــه ڕی کـــوردســـتـــان و ــ دیـــکـــه وه شـسه ردانه نواندنی نه بوون و کــه وی ــۆ ده ســـه اڵتـــی دژه گــه لــیــی کـــورد بئــه و ڕێــژیــمــه بـــووه هــۆی ئــه وه ی کۆماری ئیسالمی به پالنی وردتر و له لــێــدان بــۆ ــه م هـ سیستماتیک خه باتی نه ته وه یی، هه م بۆ گۆڕینی بۆ هه م کوردستان و دێموگڕافیی نــانــه وه ی ئـــاژاوه و دووبــه ره کــی له نێوان دوو نه ته وه ی کوردو ئازه ری ــامــه ی تـــوانـــدنـــه وه ی کـــوردو ــه رن بخاکه که ی و داگیرکردنی سیاسه تی بێگانه کردنی کورد له نیشتمانه که ی

بباته پێشێ.کوردستان لــه ئــه مــڕۆ ئـــه وه ی ده یــبــیــنــیــن، لــه گــه شــه و هــه ڵــدانــی ــه و نــاوچــه یــه لــه چاو ئــابــووریــی ئــران، له ــێـ ــی دیـــکـــه ی ئـ ــان ــاوچــه ک نکورد نوخبه کانی ــژارده و ب پشکی ــه پــێ ســپــاردنــی بــه رپــرســایــه تــی و لته قینه وه ی له به ڕێوه به رییه کان،

کپ له کۆمه اڵیه تییه کان، دیـــارده ــی هــه رچــه شــنــه ده نــگــێــکــی ــردنـ کـسه رکوتی ده ربــڕیــن و ناڕه زایه تی ــک هـــه ر بـــۆ ئـــه و ســیــاســه تــه خــه ڵــه وه ، بـــه اڵم لــه هــه مــووی ــت ــه رێ ده گــر ــ ــه رت ــ ــن ــ ــێ ــ ڕووخ و گـــریـــنـــگـــتـــر نــه رم و سیاسه تی جێبه جێ کردنی قه یرانی دروســتــکــردنــی خشۆکی

ــێــو نـــــه وه ی نــوێــی شـــونـــاس لـــه نژێرپرسیاری خه باتی بردنه کورد، ــنــی حـــه قـــخـــوازیـــی کــــــورد، گــۆڕیجوغرافیای ژیانی کوردو ناشیرین سه مبوله کانی ڕوخــســارو کردنی

پێناسه ی نه ته وه یی کورده .بزانین هه ڵکه وت به ئه وه نابێ ــه و کــه ســانــه ی به کــه بــۆ هــه مــوو ئــدرێــژی تـــاوانـــی جــیــنــایــه ت، ده ســتقاچاغچیی ــان و ــ ژن ســـه ر ــه ــردن کدارده درێن له هۆشبه ره کان مادده یان دایه ؟ له به ر کوردییان پاتۆڵی

گۆڤارێکی کۆمه ڵه بــاڵوکــردنــه وه ــه وه ی ئ بــێ وه ک » چــشــم انــداز« کـــورد وه ک ــبـــه ر بـــه رامـ الیـــه نـــی راستییه کانی گــوتــنــی ــانـــی ده ره تـکۆمه ڵه دروستکردنی هه بێ، تێدا فیلمێکی وه ک »کانی مانگا«، » گلها و گلوله ها«، » چ، وه کوو چه مران« و زۆر فیلم و باڵوکراوه ی دیکه که

سه ر خستنه خــه وش مه به ستیان ــدا بردنی ــه الڕێ ب ــوردو خــه بــاتــی کـخه ڵک و سه ره کیی داوای ویست و بیرکردنه وه ی زه یـــن و شێواندنی

نه وه ی نوێ یه .ــرازێ جــیــاکــردنــه وه ی ــت لـــه وه بــه ــیـ ــونــــده کــــان و زه ویـ خــــــاک و گــکــشــتــوکــاڵــی یــه کــانــی نــاوچــه کــانــی کوردستان و، دانی ئه و ناوچانه به و رێگه ی له ئازه ری نشینانه ی ناوچه ئازه رییان خه ڵکی جــۆراوجــۆره وه حه شیمه ته کانیان تــێ خــزانــدوون و

له ئــه وه ی وه ک بردوونه ســه رێ، سه ڵماس، مــه هــابــاد، نــاوچــه کــانــی خــۆی، ســایــن قــه اڵ، ورمـــێ و تیکاب ــی ــامــه کــردن ــه خــشــن ده یــبــیــنــیــن. بــک و مـــاش به ــڵ پــێــنــه فــرۆشــتــنــی مکــورده کــان لــه شــاره کــانــی ورمــێ، ته ورێز، سه ڵماس، خۆی و ماکۆ بۆ فرۆشتن و کڕین و نووسینگه کانی

هه ڕه شه ی لێ سه ندنه وه ی »په روانه الدان ئه گه ری له که سبه کانیان« دیکه نمووونه یه کی بڕیاره ش له و

له و سیاسه ت و پالنه یه .ئه و کاتێک دا له ئه وه یه سه یر بڕیاره دراوه که سه دی ٦0 ی ئاوی ته ورێز پــارێــزگــای خـــواردنـــه وه ی ــرێ و ــ لــه کــوردســتــان دابــیــن ده کگه وره ترین کانگای زێڕی واڵت له کوردستان هه ڵکه وتووه و ئه وه هه ر کوردستانه سروشتیه کانی سامانه که به پانه وه له کوردستان ده برێنه

هه موو بۆ بێره که ی ده رێ و خێرو که س له ئێران جیا له کورده کانه .

ئـــه و بــابــه تــانــه ی ئــامــاژه یــان نه رمی به رهه می سیاسه تی پێدراو ــتـــان بۆ حــاکــمــیــیــه ت لـــه کـــوردسـئێران له کورد سپیی ژێنۆسایدی لـــێ ده کـــرێ و حــاشــای شتێکه ــه نبووبێ، وه ستانی که ڕه وتێکه نه ــۆیــه ش وشــیــاریــی خــه ڵــک و هـــه ر ببـــژاردنـــه کـــانـــی کـــــوردو بــێــده نــگ نه بوونیان بۆ مایه پووچ کردنه وه ی ڕاسته گرینگه . زۆر هه واڵنه ئــه و چاره سه ری هه وڵی هه موو کــورد هه ڵکردن و پرسه که ی و ئاشتییانه ی نه رمی نواندن له به رامبه ر ده سه اڵتی ــدی بـــووه ، بـــه اڵم چــیــدی به ــاوه ن نبابه ته ئــه و ته نیشت به بێ خه می نوێنه رانی تێناپه ڕێ. هه ستیاره دا ــورد لـــه مــه جــلــیــس و چــاالکــانــی ــ کسیاسیش پێویسته بکه ونه خۆو، به هێنانه به ر باسی ئه و بابه ته له کۆڕو کۆمه ڵه سیاسی و ناوه نده کانی بڕیار تیشک بکه نه وه و یه کال بابه ته ئه و ــه وه ی ئـــه و پــالن و ــ بــخــه نــه ســـه ر ئله هـــه ر حاکمییه ت ســیــاســه تــه ی بۆته وه . به ره وڕووی شکست جێدا له ڕووداوه کــــان بــه چاوخشاندن پێمان تورکیه ســووریــه و عــیــڕاق، له که سه رده می حاشاکردن ده ڵێ هه وڵدان تێپه ڕیوه و کــورد پرسی بۆ تواندنه وه ی ئه و نه ته وه یه چ به ژێنۆسایدی به چ زه نــگ و زه بــرو ــه هیچ ــۆت ــشــت ــه گــه ی ــه ک ن ــ ن ــی ســپته نیا ده رفه ته کان به ڵکوو ئاکامێک، ــی ئــــارام و پــێــکــه وه ژیــانــی ــان ــۆ ژی بکه واته بــردوه ، له بار ئاشتییانه ی کورد دوورخستنه وه ی به جێی با سیاسی، به شداریی ده ســه اڵت و له ئه گه ر له خه می واڵت و یه کپارچه یی ئێران دان، با باوه ش بۆ به شداریی کــــورد لـــه بـــه ڕێـــوه بـــردنـــی واڵت ــه مـــاف و داوا ــه وه و ئـــاوڕ ل ــه ن ــک بڕه واکانیان بده نه وه ، سبه ی ڕۆژ بۆ

ئه و باسانه زۆر دره نگه .

ده نگی پێی بێگانه له سه ر خاکی کورد

نووسینی: داشامه جید وه رگێڕان بۆ کوردی: سیروان مووساپوور

شۆڕش مەكەن! »ما ز یاران چشم یاری داشتیم خود غلط بود آ نچە می پنداشتیم«. خەڵكی ئێران و لەپێشەوەشیان خەڵكی كورد بۆ چەكدارانە سیاسیی و خەباتی )چونكە لە ئێران شۆڕشی لەپێش زۆر ماوەیەكی پێكهێنانی بــۆ بـــوو(، ــارادا ــەئ ل كــوردســتــان ســەرەڕۆیــی و لە بــەدوور ئــازاد، ئێرانێكی نایەكسانی گەندەڵی و لە دوور سەركوت، ــجــام ڕێژیمی ــا ســەرەن ت كـــرد خــەبــاتــیــان دیکه سیستەمێكی ــا و ــ ڕووخـ ــەوی ــەهــل پدەسەاڵتی بەدەستەوە گرت. خەڵك هیوادار بــوون ســەرەڕۆیــی، ســەركــوت، گەندەڵی و چەند دەستەیی و بەفیڕۆدان و بە تااڵنبردنی بژاردەكانی پێ بێ . كۆتایی واڵت سامانی دەســەاڵت ــەوەر ت خەڵك خەڵك و بە ســەر بەدەستەوە بگرن. دادپەروەریی كۆمەاڵیەتی جێگیر بێ و كۆمەڵگە ڕووخسارێكی گەشتر لە پێشوو بەخۆیەوە ببینێ و ئێران بە كەڵك وەرگرتن لە وزە و پێتانسییەلە هەبووەكانی، لە بەهێزتر جــوانــتــر و سیمایەكی بتوانێ

ئاستی نێونەتەوەیی دا لە خۆی نیشان بدا. لە ٣5 ساڵی كــورت ئــاوڕدانــەوەیــەكــی ڕابــردوو دەری دەخا كە نزیك بە تەواوی ئاواتەكانی خەڵك بۆ شۆڕش بوونە هیوا و بڵقی سەرئاو و واڵت نەتەنیا بەرەو پێشەوە هەنگاوی نەناوە، بەڵكو دەیان هەنگاو زیاتر بۆچی؟ كــردووە. پاشەكشەی ــردوو ڕاب لە ــەی شـــۆڕش دا ــر ســای ــەژێ لـــەبـــەرئـــەوەی للەجێگەی كەسانی هەڵكەوتوو و ڕۆڵە بژاردە و دڵسۆز و بەتواناكانی خەڵكی ئێران، كەسانی هەلپەرست دەسەاڵتیان بەدەستەوە گرتووە ئازارەكانی دەرد و كەڵكەڵەی تەنیا نە كە خەڵكیان نیە و هەموو شتێكیان بۆ گیرفانی

دەستوپێوەندەكانیان و خــزم و خــۆیــان چەشنە هــەر لە ئاشكرا بە بەڵكو دەوێ ، بەڕێوەبەرێتی شــارەزایــیــەكــی تــوانــایــی و كە ئێستایە ئێرانی ئاكامەكەی بێ بەشن. هەڵە و بەڕێوەبردنە باجی ناچارە ڕۆژانــە هەلپەرست و كەسە ئــەم نائەقاڵنییەكانی نە ئێمە واڵتی لەم سااڵنەدا، بدات. سپاڵنە پیشەسازیی و جەمسەرێكی نەبۆتە تەنیا بەرهەمهێنان و واڵتێكی شاد و بەرهەمهێنەر، گیرۆدەبوون بێ هیوایی، خەمۆكی، بەڵكو بێكاری و فەساد، هۆشبه ره کان، مــادده به دەمارگیریی كولتووریی و دواكــەوتــوویــی ــە ــەت ــوون ــی و كـــۆمـــەاڵیـــەتـــی ب ــەســی ــەك ــاك ت

تایبەتمەندییە زەق و بەرچاوەكانی واڵت. ــەم شــۆڕشــە زیــاتــر لە كـــوردەكـــان لئازاریان پێ گەیشتووە و زیانیان هەمووان لە زیــاتــر كوردنشینەكان نــاوچــە بینیوە. پێشوو تووشی بێ بەشی بوونەتەوە. ئەگەر كوردنشینەكان ناوچە شــۆڕش دا پێش لە لەباری دووربوون لە ئیعتیاد و گیرۆدەیی و خۆسوتاندن و خۆكوشتن و تــاوانــكــاری و بێكاری، لە پاكترین ناوچەكانی ئێران دەهاتنە ئەژمار، ئەمڕۆ بە شایەتی ئاماری دەوڵەتی بوونە جەمسەرێكی گیرۆدەیی و خۆكوشتن و خەمۆكی و گرژیی كۆمەاڵیەتی. لە هەمووان كوردنشینەكان نــاوچــە ئــەوەكــە بــەژانــتــر ڕێكخراون ژینۆسایدێكی خزۆك و ئامانجی كە بۆ ئەوەی وتارەكە زۆر درێژ نەبێتەوە، بەڵگەدار بابەتێكی چەند بە ئاماژە تەنیا دەكرێ . 1ـ یەكێك لە هێماكانی سووكایەتی خەڵكی نەتەوەیی شوناسی كولتوور و بە بۆ كـــوردی پانتۆڵی دەبــەركــردنــی كـــورد، لە ناواقعییەكان واقعی و تاوانبارە هەموو

كاتی گرتن و لەسێدارەدانە. 2ـ دروستكردنی فیلمە سینەمایی و تەلەویزیۆنیە پڕ لە درۆ و فیلمی »چ« پێكردنەكان. وەك سووكایەتی دژە كــورد و دژە ناوەندە پشتیوانی بە كە دژی كەسانێكی دەستی بە ئێرانییەكان و ئیبراهیمی وەك نــەتــەوەیــی یەكگرتوویی جیاكردنەوەی ٣ـ دەرهێنراوە. كیا حاتەمی خاك، گوند و بەخش و زەوییە بەرباڵوەكانی و مەهاباد وەك كوردنشینەكانی ناوچە

بە كە تورك نشینەكان ناوچە خستنەپاڵ 4ـ پــێ دەدرێ . پەرەیان حەشیمەت هێنانی هاوواڵتیان هاتنی لە پێشگرتن پێشنیاری كورد بە ورمێ لەڕێگەی پێ نەدانی مۆڵه تی بڕیار دەركردنی 5ـ ناوچانە. ئەو بۆ هاتن نووسینگەكانی بە نووسراو ڕاگەیاندنی و خانووبەرە لە شاری تەورێز بۆ خۆپاراستن لە فرۆشتنی خانوو و زەوی بە كوردەكان و مۆڵەتی لێستاندنەوەی بە هەڕەشەكردن لەو كردنیان سەرپێچی ئــەگــەری لە كــار بڕیارە. ئەم ڕاگەیەنراوە بە كەڵك وەرگرتن

خراپ كەڵكی فریودەرانە و وشەگەلێكی لە »ئاگاداریی وەك ناونیشانی لە وەرگرتن ــی تـــیـــرۆریـــزمـــی كـــــورد«!؟ ــرســی ــەت ــە م لـ»پــەرەســتــانــدنــی مــەتــرســیــی تــیــرۆریــزمــی كورد«، »پشتوانیی سەهیۆنیزمی جیهانی«، ــدانــی كـــوردەكـــان بــۆ گــۆڕانــكــاریــی »هــەوڵ « و « ئاینی و كولتووریی پێكهاتەی لە »نیزامی لــەگــەڵ كـــوردەكـــان دژمــنــایــەتــی ــادە ــام ــاری ئــیــســالمــی« ئ ــۆمـ ــرۆزی كـ ــیـ پـ

زیاتر كە دایە بارودۆخێك لە ئەمە كراوە. ــەوەی ئــاوی خــواردن لــەســەدا شەستی لــە پـــارێـــزگـــای ئــازەربــایــجــانــی شـــەرقـــی لە ــیــن دەبــێ ــاوچــە كــوردنــشــیــنــەكــانــەوە داب نژیان ئیزنی تەنانەت ناوچانەدا لەو بــەاڵم ٦ـ نـــادرێ . كــوردەكــان بە بەسەربردنیش بۆ توركەكان لێكراوی پشتیوانی هێنانی ئــیــالم و كــوردنــشــیــنــەكــانــی وەك پــارێــزگــا و نیشتەجێ بوون بــۆ ماڵیی پشتیوانیی سەرەكییەكانی ناوەندە بەدەستەوەگرتنی و ــان ــدارەكـ ــیـ ئـ بـــەڕێـــوەبـــەرایـــەتـــی وەك

ئـــەوەی دەسەاڵتیان بــۆ نــانــەواخــانــەكــان. بەسەر نان و بژێویی خەڵكی ئەو ناوچانەشدا مام ناوندی گــەشــەی دابــەزیــنــی 7ـ هــەبــێ . حەشیمەت لە ناوچە كوردشینەكان بۆ ژێر حەوت دەیه م بە بەراورد لەگەڵ 1/٣ لە سەد لەسەر ئاستی واڵت. لە وەها بارودۆخێك دا یاساناسانان مەجلیس، لە كورد نوێنەرانی و مەدەنییەكان چاالكە و ئابووریزانان و لــە دەوڵــەتــی »تدبیر ــێ دەب خــودی خەڵك هەڵیان دەنگ زۆرینەی بە كە امید«ێك و بژاردووە، بپرسن كە ناوەرۆك و ماهییەتی بــكــەنــەوە. ــۆ ڕوون ب كـــردەوانـــەیـــان ئـــەو ناڕوونییەكان بسڕنەوە و ئەگەر ئەم دەوڵەتە خەڵكی كورد بە بەشێك لە ئێران و شایانی واڵمدانەوە دەزانن، دەبێ لە بەرامبەریشیان دا واڵمدەر بن. خەڵكی كورد و نوێنەرەكانیان و هــەروەهــا هــەمــوو مــرۆڤــە دادپـــــەروەر و بپرسن ــێ دەب ئــێــران یەكسانیخوازەكانی تەرخانكردنی هەلومەرجێك دا، وەها لە كە واڵت بودجەی لە تمەن ملیارد 12هـــەزار زۆربوونی زاوزێ و هاندانی مەبەستی بۆ لە گرووپگەلێك چ ئیختیار لە حەشیمەت، كۆمەڵگەی ئێران دادەنرێ ؟ ئایا خوێندكاران كوردنشینەكانیش ناوچە الوی بــەرەی و ئەم یــان ــن دەب بەهرەمەند بودجەیە لــەم بودجەیە بۆ گۆڕینی هاوتایی و هاوسەنگیی حەشیمەتی لە ناوچە كوردنشینەكان خەرج دەكرێ ؟ ئەم بابەتانە كە بەڵگەی هەندێكشیان نموونەیەك چەند تەنیا دەكرێ ، زیاد پێوە لەم سیاسەتە ژینۆسایدە ڕێكخراوەن. هەر بۆیە داوا لە خەڵكی ئێران و بە تایبەت خەڵكی دەرەنجامی و ئاكام ئەگەر دەكەین كورد بــە خــاتــری خوا تكایە و ئــەوەیــە، شــۆڕش

شۆڕش مەكەن.

ژینۆسایدی بێ دەنگ لە ئێران؟

ئەگەر لە پێش شۆڕش دا ناوچە كوردنشینەكان لەباری دووربوون لە ئیعتیاد و گیرۆدەیی و تاوانكاری و خۆكوشتن و خۆسوتاندن و بێكاری، لە پاكترین ناوچەكانی ئێران دەهاتنە ئەژمار، ئەمڕۆ بە شایەتی ئاماری گرژیی خەمۆكی و خۆكوشتن و گیرۆدەیی و جەمسەرێكی بوونە دەوڵەتی

كۆمەاڵیەتی

رۆژنامەی7 ژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژۆئه نی ٢٠١٤

رێبوار مەعروف زادە

که مپه ینی »ژن بوون ئامرازی سووکایه تی که مپه ینی )یــه کــه م( و نییه « کــه س هیچ بــه )دووهه م( ایران« زنان یواشکی های »ازادی دوو که مپین بوون که هه ر دووک له سه ر ماف توانیان و کـــرده وه جه ختیان ــان ژن دۆخــی و فێمێنیستی مــه ده نــی و چــاالکــی ــاده وه ری ــ ی لــه جێگه یه ک ــران دا ــێ ئ و کــوردســتــان ئاستی لــه ئه و بــه راوردکــردنــی بکه ن. تۆمار خۆیان بۆ الواز خاله ده دا ئه وه یارمه تی که مپه ینه دوو ڕوانینی ده ربکه وێ و کام هه ر به هێزه کانی و که ڵک له هه مبه ر سیاسی مــه ده نــی و چاالکانی له راستی دا ئه و له فه زای سایبری و وه رگرتن بۆ ڕوانین ئه وه ی هۆی ده بێته به راوردکردنه له وه رگرتن که ڵک مه ترسییه کانی ده رفــه ت و له سه ر دانــان کاریگه ری بۆ سایبێری فــه زای به رفراوانتر ره هه ندێکی لــه واقیعی، فـــه زای

به هره مه ند بێ.

شێوازی له دایکبوونی یه ک که مپه ینحوکمی به کاردانه وه له یه که م که مپه ینی 15ئاپریلی رێکه وتی له که مــه ریــوان، دادگــای ژنانه جلی ده به رکردنی به تاوانبارێکی 201٣سزا دابوو، له دایک بوو. بیرۆکه ی چه ند چاالکێکی مه ده نی و مه سعود فه تحی وه ک یه که مین که س که به ده به رکردنی جلی ژنانه و باڵوکردنه وه ی وێنه که ی له فه یسبووکی خۆی، حوکمی دادگای مه ریوانی مه حکووم کرد، له الیه ن ژماره یه کی زۆر پیاو پێشوازی له م بیرۆکه یه کرا و په یجی ژماره یه کی که م دا ماوه یه کی له که مپه ینه ئه و زۆر الیک و به رده نگی ده سته به ر کرد. که مپه ینی عه لی مه سیح بیرۆکه ی به رهه می دووهـــه م، نـــژاد رۆژنــامــه نــووســی ئــێــرانــی بـــوو. مه سیح

رێکه وتی له خــۆی وێنه یه کی ــه وه ی ئ ــه دوای لله حیجاب پۆشینی بێ به که ،2014 مه ی ٣کرده وه ، باڵو فه یسبووک له گرتبووی، ئێران ژماره یه کی زۆر کامێنتیان بۆ وێنه که ی نووسی. که کــرد هاورێیانی لــه داوای مه سیح دواتـــر ئه وانیش ئه و وێنانه ی بۆ بنێرن که له نێوخۆی شێوه یه به و گرتوویانه . بێ حیجاب به ئێران که مپه ینی دووهه م نه ک به رهه می کاردانه وه به ڕووداوێکی تایبه ت له ئاستی ئێران بێ، به ڵکوو له سه ر جه خت ئــه وه ی بۆ ــوه دۆزی رێگه یه کی حیجابی نه پۆشینی یان پۆشین بۆ ژنان مافی بکا . که مپه ینی یه که م به هۆی ئه وه ی به رهه می کاردانه وه به حوکمی دادگای مه ریوان بوو، هه ر له دوای ئه وه ی فه رمانده ی هێزی پۆلیسی ئێران ژنانی له لێ بوردنی داوای 201٣ مه ی 1٣ له به رده وامبوون بۆ خۆی پێوێستی کرد، کورد

له چاالکی تایبه تمه ندی ئــه وه ش دا. ده ست له جۆری کاردانه وه یه که ئه و الیه نه ی کرده وه که ی کۆنترۆلی ئاسانتر ده توانێ کردوه پێ ده ست

کاردانه وه کانی تایبه ت به و کرده وه ش بکا.رۆلگێرانی یه ک که مپه ین

وه ک ــاوه کــان ــی پ یـــه کـــه م دا که مپه ینی ــه لده رکــه وتــن و ئه کتیو ســه ره کــی و کاراکتێرێکی ئه وه ش ده توانرێ هه م به باش له قه ڵه م بدرێ و پیاوان که ئــه وه ی بگیرێ. لێ ڕه خــنــه ی هــه م ژنان مافی به پێوه ندیدار بابه تگه لی تێکه الوی بن، بابه تێکی ئه رێنییه چۆنکه هه رچه ند فه زای فه زایه کی ... ئابووری و کۆمه اڵیه تی، سیاسی، فره چه شنتر بێ له بواری ره گه زییه وه ، ئه گه ری

یه که م که مپه ینی ده بــێ. زیاتر نواندن چاالکی تاڕاده یه کی زۆر له ده ره وه ی واڵت و له الیه ن پیاوی دیـــاره ــێ کــرا. ل پشتگیری کـــورده کـــان دیکه ش پشتگیریان کرد به اڵم پیاوه کانی کورد هێنا. پێک که مپه ینه یان ئه و فــه زای زۆرینه ی دووهــه م دا که مپه ینی له که حالێکدایه له ئه وه ژنان کاراکتێری سه ره کی و رۆلگێرن و چاالکان زۆرتر به راده یه کی ئێران نێوخۆی ژنانی یان که دیکه ش ڕه هه ندێکی کـــردوه . به شدارییان جیاوازی ئه و دوو که مپه ینه نیشان ده دا ئه وه یه تاکه که سی ره هه ندێکی له یه که م که مپه ینی که ــده و کــه مــپــه یــنــی دووهـــه م ــه ن ــره م ــه ه ــر ب ــ زۆرتره هه ندێکی کۆمه اڵیه تی به رفراوانتری هه یه . به واتایه کی دیکه ئه و وێنانه نی له که مپه ینی »ژن به هیچ که س ئامرازی سزادان و سووکایه تی فه زای و تاکه که سین وێنه کان زۆربــه ی نییه »

حالێک دایه له ئــه وه نییه . بوونی کۆمه اڵیه تی وێنه زۆرتر ڕاده یه کی دووهه م دا که مپه ینی له و و خوشک هــاورێ مێرد، که له گه ڵ ده بینرێ ده رخستنی به یه که م که مپه ینی گرتوویانه . ...ــه زای فــه زایــه کــی کــۆمــه اڵیــه تــی بــێ حــیــجــاب، فکۆماری نێو لــه حیجاب پۆشینی ــی زۆره مــلیه که م که مپه ینی و ده کا مه حکووم ئیسالمی دا کردنی مه حکووم بۆ تاکه که سی فه زایه کی له ــدڕه وه ی ــون ت ــان ی ــوان ــه ری حوکمی دادگـــای مسیستمی کۆماری ئیسالمی که ڵک وه رده گرێ. به سیاسی کردن و به حیزبی کردنی یه ک

که مپه ینکه مپه ینی یه که م واته که مپه ینی کورده کان

گرت. حیزبی سیاسی و ره نگوبۆنی زوو هه ر له ناسیۆنالیستی لێکدانه وه یه کی که درا هه وڵ که بگۆترێ بکرێ و مه ریوان دادگــای حوکمی پێگه ی به سووکایه تی هه ر نه ک حوکمه ئه و جلوبه رگی به سووکایه تی به لکوو بوو، ژنان نه ته وه ی به ژنی کورد و دواجار سووکایه تی کوردیش بووه . هه رچه ند ره نگه ئه و لێکدانه وه ش ئه وه یه گرینگ به اڵم بێ، دروســت تاڕاده یه ک ئه وه مه به ست چییه . لێکدانه وه له و مه به ست سیاسی-میدیایی گه وره ی بۆشاییه کی له بوو گرفتار تێی دا ناسیۆنالیستی بزووتنه وه ی که که مپه ینه و ئــه و نێو بخزێنه ئه ندامانی ــووه ، بپشتیوانی و رۆلی حیزبه که یان له وێ دا مسۆگه ر که مپه ینی له گه شه ی مه یدانی ئــه وه ش بکه ن. هه ستیان حیزبانه ی ئه و چونکه ستاند یه که م یان حیزبێک الیــه ن له که مپه ینه ئــه و که کــرد ئاراسته یه کی سیاسی دیاریکراو به رێوه ده چێ پشتیوانی میدیایی-سیاسی خۆیان لێ ستانده وه . که مپه ینه که ــی ــردن ک ســیــاســی ــه ب هـــه روه هـــا وای کرد که به شداری ژنان و پیاوانی ئێرانیش حیزبی به که دیکه ش گرفتێکی بێ. که مره نگ حیزبی چاالکی ئه وه یه ده کــا، دروستی کــردن ژنان مه ده نی و چاالکانی وه پێش ئوتۆماتیکی ده دا. حیزبه کانی رۆژهه اڵتی کوردستان پرن له و خه ڵکانه ی له ژێر ناوی چاالکی ژنان و مه ده نی نێو حیزبه که ی خۆیان دا له به اڵم قسه ده که ن، پێگه و شۆناسه یان به و دان له شوێنێکی نه بێ رێگه خۆشکه ر ئـــه وه ش ــه داخــه وه ب ــرێ. ــان دانبووه بۆ ئه وه ی که مپه ینی کوردی، هاوشێوه ی به ئامرازی سووکایه تی که مپه ینی »ژن بوون له جێگه دیکه واتایه کی به نییه »، که س هیچ

ده ق، نه توانن وێنه یه ک، چه ند کردنی پۆست و که مپه ین رێگه ی له نوێ روانینی و چه مک فه زای سایبێری بێننه ئاراوه . ئه وه ش کاریگه ری راسته وخۆی هه بووه له وه ی که مپه ینی کوردی گه وره جیهانی و ناوچه یی پانتایه کی نه توانێ

ده سته به ر بکا. »ئازادی دووهه م که مپه ینی به پێچه وانه وه ئاراسته ی و حیزب بــه ســه ر یواشکی« هــای سیاسی جیاوازدا دابه ش نه بووه و هه ر ئه وه ش 500،000 لــه زیــاتــر ئێستا تــاکــوو ــردوه ــک وایحــالــێــک دا که مپه ینی ــه ل ــکــه ن، ب کـــه س الیــکــی ده سته به ر الیــک 21،000 توانی ته نیا یه که م بکا. هه ر که مپه ینێک که ده ست پێ ده کا ده بێ له چونکه هه بێ راسته قینه ی شوێنگه یه کی چ که سانێک چ گرینگه سایبێریش دا فـــه زای چ خاوه نی و ده بــه ن به ره وپێش ئاراسته یه ک

پێشینه یه ک و تواناییه کن. سه رچاوه کان:

که مپه ینی »زن بودن ابزار تحقیر و تنبیه هیچ کس نیست.«

h t t p s : / / w w w . f a c e b o o k . c o m /KurdMenForEquality

که مپه ینی »ازادی های یواشکی زنان در ایران«h t t p s : / / w w w . f a c e b o o k . c o m /

StealthyFreedomزنان از انتضامی نیروی فرمانده عذرخواهی

کردستانیh t t p : / / m e h r n e w s . c o m / d e t a i l /

2054326/News

رەحمان پیرۆتی

ــبــازی گــرووپــی ــدەری رێ ــێ ــژەپ ــش، درێ داعـبەرەنگاری ــەرەی ب کە جیهاد«ە و »تۆوحید بەرپەرچدانەوەی بۆ لە ساڵی 200٣ لە عێراق، پێکی هێنا. عێراق سەر بۆ ئەمریکا هێرشەکانی ئەو گرووپە چاالکییەکانی تەنیا بە هێرش کردنە ــی ئــەمــریــکــایــی بــەرتــەســک ــازانـ ــەربـ ســـەر سـو شیعە ئینتحاری، هێرشی بــە و ــەکــرده وه نیەکەمین ئــامــانــج. کـــردە مەسیحی یەکانیشی ئەبومسعەب جــیــهــاد« و »تــۆوحــیــد ــەری ــب رێئۆردۆن خەڵکی ناسراوی جیهادیی زەرقــاوی، بــــوو. لـــە ســـەردەمـــی زەرقــــــــاوی دا، گــروپــی »تۆوحید و جیهاد« رێکخستنەکانی خۆی تێکەڵ »ئەلقاعیدەی بە کرد و ئەلقاعیدە رێکخراوی بە لە ساڵی زەرقــاوی دەرکــرد. ناوبانگی عێراق« 200٦ لە هێرشێکی هێزە تایبەتەکانی ئەمریکادا کوژرا و لەشوێن ئەو »ئەبوحەمزە ئەلموهاجر« بوو بە سەرۆکی »تۆوحید و جیهاد«. هەر ئەو ساڵە »دەوڵەتی ئیسالمی لە عێراق« بە رێبەری رێکخراوی چەندین و بەغدادی« »ئەبوعومەر چەکداری شیعەی وەکوو »جەیشی ئەلمەهدی«

بەدژی داگیرکاری ئەمریکا، دروست بوون. چەندین عــێــراق« لە ئیسالمی ــەتــی »دەوڵــی زیــنــدانــیــانــی ــردنـ ــازادکـ چـــاالکـــی وەکـــــوو ئـ»ئەبوغرێب«، هێرش کردنە سەر بانکی ناوەندی عێراق و وەزارەتی دادی ئەو واڵتەی لە کارنامەی لە خۆی دا تۆمار کرد. ئەلموهاجر و ئەبوعومەر هێرشی هێزە هاوبەشەکانی ئێراق و ئەمریکا لە بەغدادی« »ئەبوبەکر ــوژران و ک 2010 ساڵی

سەرۆکایەتی هەر دوو گروپی گرتە دەست. »دەوڵەتی ئیسالمی لە عێراق« لە سەردەمی چاالکییەکانی بەغدادی ئەبوبەکر سەرۆکایەتی بــەدواوە وەکوو پەرە پێدا و لە بەهاری 201٣ کاتەڕا، لەو دەرکەوت. دیار هێزێکی سەربازی ئەو رێکخراوە چووە ناو بەرەی شەڕی ناوخۆیی چەکدارانەی رێکخراوە لــەو یەکێک ســووریــە.

»جیبهەی ــە، ســووری ئۆپۆزیسیۆنی بـــەرەی کۆتایییەکانی ساڵی 2011 لە کە بوو نوسرە« وەکوو گروپێکی سەلەفی ئیسالمگەرای سەر بە ئەلقاعیدە خۆی رێک خستبوو. دەوڵەتی ئیسالمی لە ئیسالمی دەوڵەتی بنیاتنانی لەشوێن عێراق عێراق و »جیبهەی نوسرە« بەدوای دامەزراندنی ــەو دوو ئ بـــوو. لــە شــام خــەالفــەتــی ئیسالمی خاڵێکی لە جــیــاوازی، هەندێ ســەرەڕای هێزە بناژۆخوازی دەگەیشتن: یــەک بە بــنــەڕەتــی دا ئیسالمی جۆری سەلەفی. ریشەی سەلەفی ئەو یارمەتیدانی پێویستی الیەک و لە جەریانە دوو ئەوە هۆی بــووە تر، الیەکی لە یەکتر نیزامی لە ٩ی مارسی 201٣ ریزەکانی کە سەرەنجام خۆیان یەکبخەن و »دەوڵەتی ئیسالمی عێراق و پاش ئەو رووداوە دابمەزرێنن. )داعش( شام« پێرەوی رێکخراو، دوو هەر کە رووی دا ئەوە رێبەری ئەلزەواهێری« ›ئەیمەن لە کردنیان

ئەلقاعیدە راگەیاند.هاوبەشی ستادی نــاوەنــدی تەقاندنەوەی ــی وەزیـــری ــوژران ــە کــە بـــووە هــۆی ک ســووریبەرگری رێژیمی ئەسەد و هەروەها تەقینەوە لە باشگای ئەفسەرانی ئەو واڵتە، کاری هاوبەشی لە ئەو دوو رێکخراوە بوون. پاش چەند مانگ »ئەیمەن هێزە، دوو ئەو یەکگرتنی راگەیاندنی لە هەڵسوکەوتی بە رەخنەگرتن ئەلزەواهیری« داعش لەگەڵ پێوەندی یەکی شێوە هەر داعش، وەدوای لێبڕاوانە داعش لەمەودوا رەتکردەوە. ئامانجی دوایی خۆی واتا دامەزراندنی حکومەتی لە شــەرع یاساکانی بەڕێوەبردنی و ئیسالمی

عێراق و سووریە، کەوتووە. خەباتی چەکداری جیهادی، رێبازی سەرەکی ئیسالمی« ــی ــەت دەوڵ « و رێــکــخــراوەیــە ــەو ئیۆتۆپیاو ئاڕمان شاری ئەو رێکخراوە بۆ عێراق و سوریەیە. بۆ ئەم مەبەستەش، بەدژی هەردوو عێراق و لە مالیکی نــووری شیعی حکوومەتی دەوڵەتی عەلەوی بەشار ئەسەد لە سووریە شه ڕ دەکا. بەکار هێنانی ناوی »شام« کە ناوچەیەک بە پانتایی سووریە، ئۆردۆن، لوبنان، ئیسرائیل، فەلەستین و بەشێک لە عێراق و سەحرای سینا لەخۆ دەگرێ، نیشاندەری شێوەی بیرکردنەوە و

ئاواتی ئەو رێکخراوە بۆ گەڕانەوەی ناوچە بۆ سەردەمی دەسەاڵتدارێتی خەالفەتی ئیسالمی یە. هەڵسوکەوت ــەت دەوڵ وەکــوو گروپە ئــەو داعش لەگەڵ دەبێ یا دیکە گروپەکانی دەکــا و سەر. هێرشیاندەکاتە ئەوەیکە یا و بن تێکەڵ نەیاری دیکەی گرووپەکانی کە حاڵێک دا لە داعــش دان، فــەرســایــشــی لـــەشـــەڕی ــەســەد ئژێرکۆنترۆڵی ناوچەکانی داگیرکردنی خەریکی سووریە، رۆژهەاڵتی لە دایــە. شۆڕشگێڕەکان ــە نـــەوتـــی یـــەکـــان، ــاوچـ ــش کــۆنــتــرۆڵــی نـ ــ داعـدامەزراوە پیشەیی یەکان و بەشێک لە سەرچاوە عێراق، لە گرتووە. بەدەستەوە پڕداهاتەکانی ماوە بە ماوە پارێزگایەک داگیر دەکا و یاسا و پرەنسیپەکانی خۆی دەچەسپێنێت و دەوڵەتداری ــاوەی م لــە مــوســڵ و ئــەنــبــار فەللوجە، ــا. دەکـدەسەاڵتدارێتی تاقیکردنەوەی شوێنی رابردوو

داعش بوونە. چەکدار هــەزار چەند بە داعــش هێزەکانی ــان پاشماوەی ــەی مــەزەنــدە دەکــرێــن کــە زۆربحیزبی بەعسی عێراقن و هەروەها لە ریزەکانی خۆی دا ژمارەیەک چەکداری پسپۆڕی لە واڵتانی پاکستان، ئەفغانستان، تونس، لیبی، چێچێن، ــی دا ــاوای لــە واڵتــانــی رۆژئ ــۆردۆن و بەشێک ئـبەستێنی تایبەتە و تەرکیبە ئەو کۆکردۆتەوە. ئەوە هــۆی بووەتە سووریە عێراق و ئاڵۆزی بەرچاو نیزامی پۆتانسییەلی گرووپە ئەو کە هێزەکانی هــەبــێ. زۆڕی مــانــۆڕی تــوانــای و الواز و خاڵە دەکەن، جموجۆڵ بەباشی داعش، بەهێزەکانی ئەرتەشی عێراق بە باشی دەناسن، عێراق نیزامی یەکانی نــاوچــە دابــەشــکــاری لــە ئاگادارن، بۆ بەکارهێنانی چەکە پێشکەوتووەکانی رابــردوودا ساڵی لە سێ پێ کراوە و راهێنانیان شەڕی لە پێویستیان ئەزموونی سووریە لە

مەیدانی و رووبەڕوو وەدەست هێناوە. شەڕ بـــەرەدا سێ لە هەنووکە »داعـــش« دەکا: دژی گرووپە شۆرشگێڕەکانی رکەبەریی خۆی لە سووریە، دژی رێژیمی بەشار ئەسەد و

دژی ئەرتەشی عێراق. دژی هێزە رکەبەرەکانی لە سوریە:

سەرەڕای ئامانجی هاوبەشی داعش وەکوو

هێزێکی ئیسالم گەرا و ئەرتەشی ئازادی سووریە لەدەسەاڵت خستنی بۆ سکوالر هێزێکی وەکوو ــاوازی هــەر ــیـ ــەی جـ ــام ــەرن ــەشــار ئـــەســـەد، ب بئەسەد، پاش سووریەی داهاتووی بۆ یەکیان وێڕای الیەنە، دوو ئەو کە ئەوە هۆی بووەتە سووریە، ئەرتەشی هێزەکانی بــەدژی خەبات ئازاد، ئەرتەشی بن. دەرگیر یەکتریش لەگەڵ ــش و هــەروەهــا ــردەوە ســەرەڕۆیــەکــانــی داعـ ــ کنییە. قبووڵ شەریعەتی تەحمیلی داسەپاندن و هەر بەو هۆکارەشە کە نەتەنیا لە وتووێژەکانی بەڵکوو نییە، بەشدار دۆستی سووریە واڵتانی تێرۆریستی یەکانی رێکخراوە لیستی خراوەتە ئازاد ئەرتەش و داعش شەڕی جیهانی شەوە. رێژیمی دژی خــەبــات نەتەنیا یەکتر، لــەگــەڵ بۆتە بەڵکوو کردووە بەعسی سووریەی الواز لەمەڕ نێونەتەوەیی کۆمەڵگای نیگەرانی هۆی ــی داعــش، ــردەســەاڵت ــەوە کــە ســووریــەی ژێ ئـتالیبان ژێردەسەاڵتی ئەفغانستانی هاوشێوەی

دەبێ.ــەرەی ب داعـــش و هێزەکانی الیــەکــی تــر، لــە یەکیه تیی »پارتی تۆمەتبارکردنی بە نوسرە بەشار رێژیمی لەگەڵ ســازان بە دێموکرات« ئەسەد ، زۆر بە خەستی پەالماری ناوچەکانی ــەدە« لـــە رۆژئـــــاوای ــ ــەی ــ ــی »پ ــرۆڵ ــت ژێـــر کــۆنقامیشلۆ، حــەســەکــە، لــە دەدەن. کــوردســتــان شار و ژمارەیەک سەرێکانی و کۆبانی، عامودا، ترس و بە داعش هێزەکانی دیکە، شارۆچکەی جێ-بەجێ کردنی ئــەشــکــەنــجــە و تــۆقــانــدن و خستنەژێر حــەولــی ــەت ــع شــەری یــاســاکــانــی الیەن لە بەاڵم داوە، ناوچانەی ئەو کۆنترۆڵی بەرپەرچیان گــەل« پاراستنی »یەکینەکانی هێزە رکەبەری داعش لــەوە، دراوەتـــەوە. جگە گۆڕەپانی ناو دیکەی جیهادییەکانی سەلەفی یە شەڕی نێوخۆیی سووریە دەکا و لەگەڵ »بەرەی نوسرە« لەسەر ناوچە ئازادکراوەکانی حەلەب، تووشی سووریە باکووری لە رقە و ئەدلیب

پێکدادان هاتووە. دژی رێژیمی بەشار ئەسەد

بەشێکی لـــەگـــەڵ ــە، ــ ــووری ســ لـــە داعــــش هەروەها ئۆپۆزیسیۆن و هێزەکانی هەرەزۆری

ئەگەرچی دەرگیرە. ئەسەد رێژیمی هێزەکانی ــەک شــار و شاروچکەی ــارەی گــرووپــە ژم ــەو ئکۆنترۆڵ کردووە و شاری »رەقەی« لە باکووری سورویە وەکوو ناوەندی کاتی حکوومەتی خۆی راگەیاندووە بەاڵم لەراستی دا نەیتوانیوە چەندان سەرکەوتوو بێ. ره نگه هەر ئەوەش وای کردبێ سەرهەڵدانی سروشتی یەکانی بنکە لە روو کە خۆی لە ناوچە سوننی نشینەکانی عێراق بکاتەوە ریزەکانی الی بۆ جــەمــاوەر راکێشانی بە تا ــەوەی رێـــگـــای تـــەدارۆکـــاتـــی و ــ ــردن ــ ــۆی و ک ــ خدابین کردنی چەکوچۆڵ، حەولی یەک خستنەوەی

شەڕگەکانی لە سووریە و عێراق بدا.

دژی حکومەتی عێراق ســەدام حوسێن، رێژیمی رووخــانــی پــاش چاالکانەی بەشداری هەڵبژاردن و بەڕێوەبردنی هیوای سوننی مەزهەبەکان و ســکــوالر و هێزە دەسەاڵتی هاوسەنگی دابەش کرانی بۆ ئــەوان سیاسی و پێکهێنانی دەوڵەتی هاوپەیمانی، چاالکی تێرۆریستی و گروپە بــنــاژۆخــوازەکــان و هێزە پاشماوەکانی حیزبی بەعسی تا رادەیەک کەمتر کردەوە. بەاڵم داگیرکردنی جومگەکانی دەسەاڵت پیالنگێڕی شیعەمەزهەبەکان، هێزە لــەالیــەن بەدژی سەرکردە سیاسی یەکان، هەڕەشەکردن و حــکــوومــەت یەکدەست کردنی ــۆ ب ــەول دان ــ حـوای کرد مالیکی نوری سەردەمی لە بەتایبەتی خــاوەن سیاسی یەکانی هــێــزە لــە زۆرێـــک کــە سوننی مەزهەبەکان کورد و بەتایبەت قورسایی هاوئاهەنگ و عێراقی داهــاتــووی بە بەرامبەر

رەش بین بن. ساڵی سەرەتای 201٣ و ساڵی کۆتایی لە رومـــادی و ســەر کــردە هێرشی داعــش 2014ــەگــەڵ دژکــــردەوەی ــەاڵم دواتـــر ل فــەلــلــوجــە، بـو بوو ــەڕوو رووب عێراق ئەرتەشی هێزەکانی کۆنترۆڵی لەسەر بەشێکی بەرچاوی ئەو ناوچانە بۆ دواییانەی ئەو هێرشی بــەاڵم دا. لەدەست ســەر مــوســل و داگــیــرکــردنــی نــاوچــە سوننی-نیشاندەری بەغدا بەرەو جوڵەیان نشینەکان و زۆریــنــەی نــێــوان تاکتیکی هاوپەیمانێتییەکی گرووپە بەعس و حیزبی سوننی یەکان، هێزە بەشێک لەوە جگە بناژۆخوازەکانە. ئیسالمییە شیعەکان لە سەرکەوتنی ناوچە، دەوڵەتانی لە ناڕازین و عێراق پارڵەمانی هەڵبژاردنەکانی لە بــەکــارهــێــنــانــی داعـــش و ــە ب ــا ت حـــەول دەدەن کەشی لەسەر کاریگەری توندوتیژ، کــردەوەی

سیاسی عێراق دانێن و مالیکی الواز بکەن.

سیاسی

دیاردەی داعش و گوتاری دەوڵەتی ئیسالمی2_١

به راوردی دوو که مپه ین

رۆژنامەیژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژوئه نی ٢٠١٤ 6

مسته فا شه ڵماشی

ئاڵو گۆڕەکانی ئەم دواییانەی جیهان بە گشتی و ڕۆژهەاڵتی نێوەڕاست بە تایبەتی، لە کورد بوژانەوەی بۆ تازەی ئاسۆیەکی هێناوە. خۆی گەڵ لە نەتەوەیی دا ئاستی هەمو ئەو ئاڵوگۆڕانەی کە لە چەند مانگی ڕابردوو دا لە پەیوەندییەکانی نێوان گەالنی جۆر بەجۆری دنیا دا هاتونە ئاراوە، وێنای گەالنی بۆ دەکێشن تــازە هەلی ــەت و دەرفوەک کـــورد گــەلــی بەگشتی و ــردەســت ژێگەورەترین نەتەوەی ژێردەست بەتایبەتی.

لە کریمە دوورگــەی خەڵکی ڕاپەڕینی ئۆکراین و سەپاندنی ئەنجامەکانی ڕیفڕاندۆم بۆ چوونەوە سەر خاکی ڕووسیا، سەرەڕای ناڕەزایەت واڵتانی ئەمریکا و ئورووپا و بە خشکە قەبووڵ کردنی ئەو مەسەلەیە وەک کۆمەڵە کە سەلماند ئەوەی واقیع، ئەمری نیشتمانێکی ســەر دانیشتووی خەڵکێکی دیــاریــکــراو، هــەر ئــارەزوویــەکــیــان هەبێ، زۆربەی مەرجەی بەو بیسەپێنن دەتوانن لە خەبات و نیشتمانە هەم ئەو دانیشتوانی هەم لە ویستەکانیان دا هاوبەشی بکەن. هەر گەلێک بە ڕاددەی ئەو بەشدارییە جەماوەریە دەتوانێ ویستەکانی خۆی بە دەست بێنێ کە تێی دا بەشداری دەکەن. قەرارو مەدارە نێو هەروەاڵتەی ڕاستی دا لە کە دەوڵەتییەکان بۆیان خۆیەوە قازانجەکانی چاویلکەی لە ناتوانن ڕێگر بە هیچ شێوەیەک دەڕوانــێ، گەلێکی ویستی ئــیــرادە و دەم بــەر لە بن کریمە ڕیفڕاندومی ڕاستی لە دیاریکراو. لە نیشانەی کاریگەریی ویستی جەماوەرە

سەپاندنی ویستەکانی خۆی دا.

مەسەلەیەکی دیکە کە لە ماوەی ساڵی نیشاندا، خــۆی تـــەواوی بــە دا ــردوو ــ ڕابئەوەیە کە هیچ گەلێک بە ئامانجەکانی خۆی ناگا ئەگەر چاوەڕوان بێ هێزی دەرەکی بە ئەوە دیارە کەن. ڕزگــاری بێن و هانایەوە مەسەلەیەک نییە کە تەنیا لە ماوەی ساڵی درێژایی بە بگرە دەرکــەوتــبــێ، ـــردو دا ڕابــوە. نــەتــەوەیــەک بۆخۆی مــێــژوو هــەر وابـئەگەر لە مەیدان نەبێ، هیچ هێزێک حیسابی بۆ ناکا. لە مەیدان بوونیش واتە نیشاندانی ئەو پتانسێل و هێزەی کە ئەو نەتەوە لە خۆی پێویستە بالقوە، هێزی کردوەتەوە. کۆ دا و دۆســت تا بالفعل، هێزی بە بــگــۆڕدرێ دوژمن حیسابیان بێتە دەست. هیچ هێزێک لەسەر ــوزاری ــ گ ســەرمــایــە نییە ــادە ــام ئتوانایەکی نادیار بکا. چ سەرمایە گوزاریی سیاسی بێ و چ سەرمایەگوزاریی ئابووری، لەباری دیــار و زەمینەی دا پێش لە دەبــێ لە هەمووشتێک لە بەر بڕەخسێنرێ و بۆ دابنرێ. بۆ دامەزراوەی الیەن خانە خوێوە ئــەمــڕۆ بــۆ بــاشــووری ئــەو حیسابەی کــە هەمووشتێک لە بەر دەکــرێ، کوردستان هێزەیە ئەمنییەت و ئەو سەبات و بەرهەمی بوونی هێناوە. پێکی خــۆی بۆ کــورد کە و خەباتگێڕەکان حیزبە پێشمەرگە، هێزی ئیعتیبار واڵتــەکــەدا، لە نەتەوەیی هەستی کوردستان لە بەشە بــەو داوە توانای و تا واڵتانی دنیا هان بدا، سەرەڕای وەزعی ئاڵۆزی عێڕاق بە گشتی، حیسابێکی تایبەتی

بۆ کوردستان بکەن.ئەو نرخی گشتی بە پێویستە کــورد دەسکەوتانە بزانێ کە تا ئێستا بە خەباتێکی دژوار و قوربانیەکی بێ ئەژمار بە دەستی ڕاددەی بــە پێویستە هــەروەهــا هــێــنــاون. توانای خۆی، باوەڕبە خۆبوونیشی زیاد بێ و چیدیکە وەک قوربانی و لێقەوماو لە گەڵ

دەور و بەری خۆی مامەڵە نەکا.ــنــەوانــەی ئــەنــجــامــەکــانــی ئـــەو بــزووتناوبانگیان عەڕەبیەوە بەهاری نــاوی بە

نێوان کێشەی بە کۆتایی دا لە دەرکـــرد و پارێزی و کۆنە جــیــاوازی کلتووری دوو دێموکڕاسیخواز کۆتاییان هات و لە زوربەی توند بەربەرەکانیەکی عەڕەبیەکان دا واڵتە بەینی ئەو دوو کلتورە هاتە ئاراوە، نیشانی دا کە دەکری خەباتی کورد و میژووی خەباتی کورد ببێتە یەکەمین تاقیکردنەوەی سیستمی دێموکڕاسی لە هەمو ڕۆژهەاڵتی نێوەڕاست دا و لە کۆتایی دا کورد بەرێتە ئاستی نەتەوە هەرچەند پێشکەوتووەکان. دێــمــوکــڕات و

دوو ئەو هەر دا کوردستانیش ئاستی لە لە بەربەرەکانی هەیەو بوونی کلتووریە دێموکڕاسیخوازی دا پارێزی و کۆنە نێوان هەیە، درێـــژەی ئاستەکان دا زۆربـــەی لــە ویستی زاڵــبــوونــی نــیــشــانــەکــانــی ــەاڵم ــ بکۆنە ویستی بەسەر دێموکڕاسیخوازی ئەوە کارێکی دیارن. تەواوی بە پارێزی دا خۆبەڕێوەبەریی ئــەزمــوونــی کــە ــردوە کـبۆ نــرخ بــە تاقیکارییەکی ببێتە کـــورد، ناوچەی لە دێموکڕاسی سەقامگیربوونی لێدراوی دیکتاتۆری چەڵەمە و تەنگ و پڕ کورد نەتەوەی دا. نێوەڕاست ڕۆژهەاڵتی بەگشتی پێویستە شانازی بەو ڕۆڵەوە بکا و بە هەموو تواناوە هەوڵ بدا تا بیسەلمێنێ ئاشتیخواز و دێموکڕاسیخواز، گەلێکی کە

ببێتە دەکــــــرێ و پـــێـــشـــکـــەوتـــن خـــوازە ناوچەکەدا لە باوەڕپێکراو هاوپەیمانێکی بۆ هەموو هێزە دیموکڕاسیخواز و ئازادی

خوازەکان لە ناوچەدا.ــگــە وەک پــێــویــســتــە کــــورد ئـــەم گــرنــێ و لە ــن ــی ــب ــی نـــەتـــەوەیـــی ب ــ ــەک ــ ــڕۆژەی ــ پئەمنییەتی و ئــابــووری، سیاسی، هەنگاوە بکا. بۆ حیسابی خۆی دا کۆمەاڵیەتیەکانی دوژمنی دۆســـت و ــێ دەب پێیەش هــەربــەو هەڵس وکەوت و بناسێ و باشی بە خــۆی

ئەو بناغەی لەسەر خۆی پەیوەندییەکانی خۆی نەتەوەییەکانی قازانجە مەسەلەیە و پێشتر تایبەت کە هەروەک بە بکا. تەنزیم چەندین نــاوچــەکــەدا، لە کــرد ئیشارەمان چاالکن و کــورد دژی پارێز و کۆنە هێزی هێندێکیشیان دوژمنێکن کە کەوڵی دۆستیان کورد ڕاستی دا لە داوە. خۆیان دا بەسەر زۆر قینەی ڕاستە دۆستی ناوچەکەدا لە و پێشکەوتن بە چاویان ئەوانەی کەمن و

بوژانەوەی کورد هەڵدێ زۆر دەگمەنن. هەر بۆیە نەتەوەی کورد دەبێ وشیار هێزەکانی گــەڵ لــە هەڵسوکەوتی لــە بــێ ڕێژیمی داعــش، ئیسالمی، کۆماری وەک ئەسەد، تورکیە، حکوومەتی مالکی، واڵتانی عەڕەبی و تەنانەت باسکە درێژەکانی هێزە

الیەنێک هیچ ناوچەکەدا. لە دەرەکیەکان خۆی قازانجەکانی لە بــەدەر الیەنانە لەو هەڵسەنگاندن و بێ ناکرێ ناجووڵێتەوەو لەهەر بکرێ. لەگەڵ مامەڵەی لێکدانەوە پێویستە هیزانەدا ئەو لەگەڵ پەیوەندییەک کــورد و نــەتــەوەی هەموو گشتی قازانجی بگیڕێ. لــەبــەرچــاو نــەتــەوەیــی ئەمنییەتی ــەت دۆســتــایــەتــیــیــەکــانــی ڕابــــردو و ــان ــەن تهاوسەنگەر بوون لە ڕابردوو دا نابێ لەم سەردەمەدا دیاریکەر بن. قۆناغێکی تازە لە مێژووی کورد دا هاتوەتە ئاراوە کە تێی دا مــۆدێــرن، نیزامیی هێزی خــاوەنــی ــورد کدەزگــای و دام نێونەتەوەیی، پەیوەندیی ئابووری و دامــەزراوەی بەڕێوەبەری، خۆ دەرهێنان و بەتایبەت خۆماڵی بەرهەمی لێقەوماو و چیدیکە کورد نەوتە. پااڵوتنی دەربەدەرو پەنابەری واڵتانی دەور و بەر و دەرەوە نییە. ڕەوا نییە ئێستاش خۆی هەر لەو چوارچێوەیە دا ببینێ و بۆ چارەسەری ئــەو بــکــاتــە ڕوو مــەزلــومــانــە کێشەکانی داڕشتنی خەریکی دایــم کــە نــاوەنــدانــەی گەاڵڵە و پالنی لە نێو بردنی دەسکەوتەکانی

ئەون.بچێتە نییە حــەق دا ــات ک هــەمــان لــە ــانــدنــی ســیــاســەتــی هێچ ژێـــربـــاری داســەپــان و ــ ــۆ مــەســڵــەحــەتــی واڵت ــکــەوە. ب واڵتــێبەهانەی بــە و واڵتـــان ئــامــۆژگــاریــی بــە یا ناوچەکە، سەقامگیری بە یارمەتیکردن سیاسیی و جوغڕافی نەخشەی پاراستنی خۆی قازانجەکانی لــە دەســت نــاوچــەکــە، ــەکــی نــادیــاریــان ــووی ــە داهــات هــەڵــگــرێ و ببەڵێنی قــەوڵ و بناغەی لەسەر بسپێڕێ، ــاڵن و فیسار ــ ــەر کــاغــەز یــا بــەڵــێــنــی ف سـواڵتی بە زاهیر دۆست. لەو پەیوەندییە دا گرنگترین مەسەلەی ڕۆژ هێنانەوەی ناوچە کوردستانە ــاشــووری ب دابــڕێــنــراوەکــانــی کوردستان و باشووری هەرێمی سەر بۆ کــۆنــگــرەی پێکهێنانی گــرنــگــتــر لــەویــش هەموو پاراستنی بــۆ ــوردە کـ نــەتــەوەیــی بەدەستهێنانی نەتەوەیی، دەسکەوتەکانی کوردستان و هەموو بۆ نەتەوەیی مافی

دابین کردنی ئەمنییەتی نەتەوەیی.

عومەر باڵەکی

له ماوه ی سه د ساڵی رابردوودا ــه ی که ــ ــوار واڵت هـــه ر کـــام لـــه و چـــه ســـه ر دابـــه ش کــوردســتــانــیــان بتورکیه و عــیــراق، ــران، ــی )ئ ــراوه کـســووریــه ( لــه هــه مــوو ده رفــه تــێــک که ڵکیان وه رگرتوه که شه ڕ و نێوان کوردو ماڵی نێو بخه نه ناخۆشی له هه مان حاڵ دا له هه موو ئیمکاناتی ــوه که ــرتـ ــان کــه ڵــکــیــان وه رگـ خــۆیبونی دروســت له بکه ن پێشگیری ده وڵــه تــی کـــوردی تــه نــانــه ت زۆر ئاکام بۆبه داوه هه وڵیان جاریش گه یاندنی به رژه وه ندییه کانی خۆیان کوردستان له پارچه یه ک هــه ر له که ڵکی کورد داواکانی ویست و له خراپیان وه رگرتوه و کوردیان وه ک فاکته ری فشار بۆ سه ر یه کتر به کار هێناوه ، دیاره وایان خۆنیشان داوه که پشتگیری له دۆزی کورد ده که ن له وه دا به رژه وه ندیان کاتێک به اڵم بــێ پشتی کــورد چــۆڵ بــکــه ن، بێ چۆڵ پشتیان لێکردن دوو ســێ و کروه و له گه ڵ ده وڵه ته نه یاره که له

سه ر که وڵی کورد پێک هاتوون.ــه دا ــه رجـ ــومـ ــه لـ هــــه ر لــــه و هـــه وه ــیــشــانــی ئـ ــت ن ــ ــژوو ده سـ ــێـ مـــورد هــه مــوو کاتیک له ــا کــه ک ده کستراتیژیک هاوپه یمانێکی نه بوونی ــی ئـــه و ــووشــ ــ ــه دا ت ــ ــه ک ــ ــاوچ ــ ــه ن ــ لنه هامه تییانه هاتووه که له ڕابردوو ئــه گــه ر بـــه اڵم داوه ، ــان ــ روویـ دا بۆ ویستویانه ناوچه که ده وڵه تانی وه ک کــورد خۆیان ــدی ــه رژه وه ن ب

فاکته رێکی فشار بۆ سه ر یه کتر به کار بێنن کوردیش هه وڵی داوه ئه وه له بشکێنێته وه و خۆی قازانجی به ده وڵه تانه ئیمکاناتی ئه و که ره سه و به دژی خۆیان و به قازانجی خۆی هه ر بـــه اڵم ــرێ. ــگ ــێ وه رب ل که ڵکی رۆژهه التی شاهیدین ئێستا وه ک ئــاڵ و توشی جیهان ــاوه ڕاســت و نــی کــورد ــووه کــه ڕۆڵ گۆڕێکی وابـزه قتر بــه رچــاوتــر و نــاوچــه کــه دا له

کردۆته وه .ده وڵه ته ئه و سووریه عیراق و ــاران نــیــن و ئێران بــه هــێــزانــه ی جـله تونده کێ به رکێیه کی سه رقاڵی ناوچه که داو له هه مان کات دا گەمارۆ ئابوورییه کان و کێشه کۆمه اڵیه تی و حاکمه ــای ده زگ نێو سیاسیه کانی بوونه و ــاد زی له روو رۆژبـــه رۆژ ــواوی لـــه ئـــیـــران دا ــێـ ــه ری شـ ــه گـ ئـده یهه وێ تورکیه ده کــاو دروســت ــه هــێــزی نــاوچــه کــه ده وڵــه تــێــکــی بئه وه ی ئـــاره زووی ته نانه ت بێت و ئیمپراتوریه تی شــکــۆی کــه هــه یــه بۆ بگرێنێته وه و بۆخۆی عوسمانی بواری له که هه یه پێویستی ئه وه ئه منییه تی بێ و به هێز ئابوورییه وه بتوانێ بــێ و سه قامگیر نێوخۆی ــازاری هــاوبــه شــی ــ ــ ــێــو ب بــچــێــتــه نئــورووپــا. هــه ر بۆیه مــاوه ی چه ند خــۆی دا نێو سیاسه تی له ساڵیکه ــوه ده بــیــنــدڕێ به ــێ ئــاڵــوگــۆڕی پمه سه له ی بــه ســه بــاره ت تایبه تی دوای ده بینین مافه کانی. کــوردو تێپه ڕبونی نزیک به سه د ساڵ له ژێر به ربه ره کانی خه بات و کارێگه ری جیهان و ئــاڵــوگــۆڕه کــانــی ــوردو ــ کدان تورکیه ده وڵــه تــی نــاوچــه کــه دا ده رگای داده نــێ و کورد بوونی به ــه ر لــه ژێر ــژ ده کـــاتـــه وه . ه ــووێ وتــه دا لــه بــاشــووری ــاڵ وگــۆڕان ئــه و ئ

کوردستان کورد خاوه نی ده سه اڵتی سیاسی خۆیه تی و زیاتر له 20 ساڵه حوکمڕانی خۆی ده کاو له پێوه ندییه له دنیای ده ره وه دیپلۆماسیه کان دا واڵتــێــکــی وه ک جـــــــاران زۆر به رێوه به رانی گــه ڵ له سه ربه خۆ هــه ڵــس و کـــه وت ده کـــرێ. لــه خۆر ئاوای کوردستان کورد توانیویه تی ــه اڵتـــی سیاسی ده سـ ــه ل ــک جــۆرێ

بۆخۆی دروست بکاو ئه گه ر بتوانێ ره نگه بخاته وه رێــک خــۆی ماڵی دیکه ی فاکته رێکی دوارۆژ دا لــه هه رێمی هاوچه شنی بێت به هێز دۆزی بۆ باشوور له کوردستان کورد به گشتی له ناوچه و جیهان دا.

به چاوخشاندن به و راستییانه ی پێویسته کردن باسمان له سه ره وه کـــــورد لـــه هــــه ر چـــوارپـــارچـــه ی زیاتره وه وریایی به کوردستان دا هه ڵس و گۆرانه ئــاڵ و ئــه وه له گه ڵ

بۆداهاتوویه ک خــۆی بکاو کــه وت ــاده بــکــا کـــه ســه رده مــانــێــکــی ــامـ ئـده بینێ. ره وتی پێوه زۆره خه ونی رووداوه کان خێران و سه ر کردایه تی کــوردیــش لــه هــه ر چــوار پارچه ی ــتـــان ده بــــێ بـــه خــێــرایــی کـــوردسـرووداوه کــــان لــه ســه ر خــه ت بێ و خــوێــنــه نــه وه و بــڕیــاری هــه بــێ و له سڵ بێ دا پێویست هه ل ومه رجی

پشتیوانی یارمه تیده رو کــردنــه وه یه کتر بن و ئه گه ر وا نه کرێ ره نگه

هه له کان له ده ست بچن.به وته ی هێندێک له لێکۆڵه رانی ئێستای هــه ل ومــه رجــی ســیــاســی کوردستان وه ک سه رده می شه ڕی چاڵده رانی لێ هاتووه به و مانایه که وایه فاکته رێک وه ک کوردستان یه کالکردنه وه ی بۆ ناوچه که دا له ــوازی و ــ ــدخ ــ ــه رژه وه ن ــ مــلــمــالنــێــی بســتــراتــژی تــورکــیــه و ئـــیـــران بۆ

ــان و ــشــه ک ــێ ــه وه ی ک ــ ــردن ــ ــالک ــ ــه ک ــ یله سه رده می دیکه شه وه له الیه کی ئێستادا کوردستان وه ک فاکته رێک ــاوی زلــهــێــزه کــان و ــه بــه ر چـ ــه ل وایـپاراستنی بــۆ نــاوچــه یــه کــان هــێــزه خۆیان و ستراتژی بـــه رژه وه نـــدی

لێدانی به رژه وه ندی نه یاره کانیان. ــه و ــ ــی ــ ــورک ــ ــا ت ــتـ ــسـ ــیـ هـــــــه ر ئـــه ســه ر ــاوچــه کــه دا ل ــه ن ــران ل ــی ئ

ملمالنی له حاڵی به رژه وه ندییه کان له کــوردیــش ــان و کــوردســت دان و به دان ئیمتیاز معامه له و خانه ی یه کتری دایه له سه ر میزی هه ردوو

واڵت. ئه وه تا رووحانی سه رکۆماری که له و سه روبه نده دا ڕاست ئێران ئالوگۆری کۆمه ڵێک به ناوچه که ده بێ تێپه ر نــه کــراوا ــاوه رووان چــپێی بــه ده کـــا و تورکیه ســه ردانــی

دوای هه واڵه کان سه رچاوه ی

20 ساڵ ئه وه یه که م سه رکۆماری ئــێــرانــه کــه بــه ره ســمــی ســه ردانــی ــردوه و کــــورد بــه و ــ ــ تــورکــیــه ی کڕابردووییه که هه یه تی و پێشتریش ــان کـــرد جێی ــاســم بـــه کـــورتـــی بسه ردانانه پێوه ندی و له و خۆیه تی نیگه ران بێ و ئه پرسیاره له خۆی بکا که ئایا ئه و سه فه ره پێالنێکی به

دژی کوردی له پشت نییه .ــد لـــه ڕابـــــــردووش دا ــه ن ــه رچ هپێوه ندی ئێران و تورکیه به تایبه تی ــی ــه اڵتـ ده سـ ــه ر ســ ــه ــن ــات ه دوای ــســالمــی هــــــه وراز و ــی ــاری ئ ــ ــۆم ــ کــه اڵم ــه وه دیـــوه ب ــه خــۆی نــشــێــوی بــه ر دوو ــه شــی کـــه هـ ــاوب ــی ه خــاڵــه ت لـــه گـــه ڵ یــه کــتــر کــۆیــان ــ ــ ده وڵجوواڵنه وه یه کی بوونی ده کاته وه ، ئازادیخوازو ماف ویسته له نێوخۆو هێزی به که سه رسنووره کانیان پێشمه رگه ته یاره و له مه یدانه کانی پێشمه رگه به بااڵ ده ستی شــه ڕدا بووه هه ر بۆیه هه ردوو ال هه وڵیان ناکۆکیه کانیان ئاوادا کاتی له داوه وه ال بنێن و هاوکاری یه کتری بکه ن ئه و جوواڵنه وه کان . سه رکوتی بۆ ــه پــێــوه نــدی فــاکــتــه ره هــاوبــه شــه لله بووه به شێک تورکیه دا ئێران و به سه ردا ئاڵوگۆری ئوسوولێک که نه هاتووه و جارێش نایه . هه رچه ند ــه ک ڕه وتـــــی ڕووداوه کـــــــــان لـــه یتورکیه ی ــردوودا ، ــ ڕاب ساڵی دوو ڕێگای که قه ناعه ته ئه و گه یاندۆته

وتووێژ هه ڵبژێرێ. ــا نـــاوچـــه کـــه بــه ــســت ــێ ــه ر ئ ــ هـده بێ و تێپه ڕ هه ستیاردا قۆناغێکی لــه مـــاوه ی حــه وتــووی ڕابـــردوودا ــراق کــه به ــه خــاکــی عــێ بــه شــێــک لبه ناو بانگه سوونه نشین ناوچه ی ــه ن چــه کــداره کــانــی ده وڵــه تــی لــه الیده ســتــی شـــام عــێــراق و ئیسالمی به سه ر داگیراوه و ئه رته شی عێراق بوو شکان تووشی شێوه یه ک به که نه یتوانی خۆی بگرێته وه . ئه وه ی جێی پرسیاره هێرشێکی له و بابه ته

ئاسۆیەکی تازە بۆ داهاتوی کورد

رووداوه کانی عێراق و به رژه وه ندی ده وڵه تانی ناوچه که

ل 9

سیاسی

رۆژنامەی5 ژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژۆئه نی ٢٠١٤

برایم چوکەڵی

جــــۆزەردانــــی 27ی رۆژی ــن ــی ســی وچــوارەم ،1٣٩٣ ــی ســاڵدەنگی رادیۆ دامەزرانی ساڵرۆژی ئەمڕۆ ئــەوەی ئێرانە. کوردستانی لەو کورتە باسە دا یادی هەڵکردنی دەنگی ــۆ رادیـ ســاڵــەی مــۆمــی ٣5 کوردستان دەکەینەوە زۆرتر دەبێ ــی و ــەزران ئـــاوڕ لــە ســەرەتــایــی دامکە بدەینەوە سەرەتایی ساڵەکانی ئەو کات وەک دەنگی بزووتنەوەی کــوردســتــان دیموکراتیکی میللی لەمانگی جۆزەردانی ساڵی 1٣5٩ بە سەرەتایی ترین ئیمکانات دەستی بە کار کردو لە ماوەی ٣4ساڵ کاری ــەگــەڵ ئــەو ــۆی دا ل ــی خــ ــەردەوامـ بـجۆراوجۆرەی گیروگرفتە هەمووە لەگەڵ رۆژ بــووە رێگای ســەر لە بە ــژەی تینەوە درێ گــوڕو بە رۆژ ئەرکی شۆڕشگێڕانەی خۆی داوە.

کاتێک دا لە کوردستان ــۆ رادیدامــــەزرا کــە هــێــزەکــانــی کــۆمــاری ئــیــســالمــی هــێــرشــی بــەربــاڵویــان لە ــان و ــتـ ــوردسـ کـ ــەر ــردە ســ ــ کـفڕوفیشاڵی راگــەیــەنــەکــانــیــشــیــان درۆ و رییاکارانەیان بۆ خەلك باڵو دەکردەوەو تا تۆوی دووبەرەکی و ناهۆمێدی لەنێو خەلکی دا بچێنێن، پێشمەرگە ــات ــەوک ئ تــایــبــەتــی ــە بدەهاتەدەر ، لەشارەکان بەرەبەرە کوردستان دەنگی دامەزرانی بۆیە ــێـــکـــی ئـــەوتـــۆ دا لـــە هـــەڵ ومـــەرجـ

پێویستییەکی مێژوویی بوو.ــاوەی کــــاری رادیـــــۆ کە ــ ــەم ــ لــبــووە خــۆشــەویــســتــی کــۆمــەاڵنــی بــەری بە ــان و سـ ــوردســت خــەڵــکــی کدا قوژبنێک کەلێن و مــاڵ و هەموو لە یەکێک کاتە دا لەو هەر دەکــرد، هەدەفەکانی کۆماری ئیسالمی بوو ئەوەندەی لە توانایان دابوو شوێنی بکەن بۆمبارانی بدۆزنەوە و رادیۆ ــان کــرابــوایــە ــۆی ــەگــەر ب بــەڵــکــوو ئــگــی ــیــش دەن ــات ــەکـــی ک ــاوەیـ ــۆ مـ بـحەقخوازانەی کورد بێ دەنگ بکەن تۆپ و گرمەی زۆرجــار ئەگەرچی ئیسالمی، کۆماری مووشەکەکانی ــۆی راچــڵــەکــانــدوە ــ بــێــژەرانــی رادیلەگەڵ نــەوەســتــاون و لەکار بــەاڵم لەسەر گیروگرفتانەی هەموو ئەو

رێگای بوون ئەو رادیۆ خنجیالنەی کە لەسەردەمانێك چرای رووناکی نەتەوەی کوردبوو هەر درێژەی بە

کاری خۆی دا.ــۆ دەنــگــی ــ خــۆشــەویــســتــی رادی

کۆمەالنی الی ئێران کوردستانی خــەڵــك لـــەوەدابـــوو کــە لــە هەموو بە راستییەکانی هەل ومەرجیک دا ئەگەر ــوت، دەگـ خەلک کۆمەاڵنی

پێشمەرگە زۆریـــش ژمــارەیــەکــی شەهید بوایە رادیۆ راستییەکانی باڵو دەکردەوەو و تەنانەت زۆرجاریش ئیسالمی کۆماری دام ودەزگاکانی ــامــاری ــۆ راســـتـــی ودرووســـتـــی ئ ب

هەواڵەکانی بە پشتیان شەڕەکان دەبەست. کوردستان دەنگی رادیۆ دوژمن چقڵی چاوی لەالیەک بۆیە جیگایەکی دیــکــە الیــەکــی لــە ــوو ب

ــە نــێــو ــ ــراوی ل ــ ــەکـ ــ ــێ نـ ــ حـــاشـــا لکوردستان دا کورد و جوواڵنەوەی بۆ خۆی کردبۆوەو خۆشەویست و جیگای باوەڕو متمانەی نێو خەڵكی هێنابوو، ــەدەســت ب کــوردســتــانــی

حیزبی گەورەی شانازییەکی ئەوە بەتایبەت کوردستان و دیموکراتی ــۆ رادی هەڵسورینەرانی ــەی ــەوان ئبــوون بە حــەق دەبــێ پێی بنازن و

سەربەرز بن. ئالوگۆڕێکی ئەمڕۆدا لەدنیای ــۆژی دا هــاتــوەو ــەل ــەکــن ــە ت ــووڵ ب قـرۆژ ــردوەو ــ ک زۆری پێشرەفتی لەگەڵ رۆژ زیاتر بەرەو پێش هەنگاو لە ئەوچرا گەشاوە با بەاڵم دەنێ، لەسەردەمانێك دا کە نەکەین بیر خەڵکی ــوا وهــۆمــێــدی هــی جــێــگــای راستییەکانی ئاوێنەی کوردستان و

کۆمەڵگای کوردەواری بوو.کورتە دا باسە لــەو مــاوەتــەوە ــەوە بــکــەیــن ــ بــڵــێــیــن و ئـــامـــاژە بـــەت و مـــانـــدووبـــوونـــی ــ ــم ــ ــە زەح کـبەڕێوەبەران و لە زۆر ژمارەیەکی پێشمەرگەی کادرو هەلسوڕاوان و لــە رێـــبـــەرایـــەتـــی ڕا بگرە ــۆ، ــ رادیـــادە، کە ــ تـــا پــێــشــمــەرگــەیــەکــی سـزەحمەتیان ــەردەوام ــ ب سااڵنێکی دەڕشت ئارەقەیان تک تک کێشاو ــومــەرجــێــك دا بێ ــوو هــەل ــەم ــە ه لوچــان و راوەســتــان بۆ ساتێکێش نرخە بە رادیــۆ ئەو نــەدا ریگایان جاریش زۆر بــوەســتــێ و کــار ــە لئامادە تەنانەت گــواســتــنــەوە دا لــە پێشکەش خــۆیــان گــیــانــی ــوون ــ بزەحمەتەکانیان، بۆ سپاس بکەن، ماندووبوونی بۆ فیداکارییان، بۆ ئەوانەی لەراستی رۆژیــان، شەو و بــوونــە هــۆکــاری بــەردەوامــبــوونــی شـــانـــازی حیزبی جــێــگــای ــۆ ــ رادیدیموکرات و خەلکی کوردستانن.

گوشار هێنانی هێندێک جاش بۆ الوەکان بۆ چەکهەڵگرتنبە جاشەکان لە کەس چەند ناوەکانی محەممەد پیری، لوقمان زەرزا، مامەند بەخشندە و یوسف بە خەڵک بۆ گوشاریان کاکۆڵی، ببن کە هێناوە الوەکــان تایبەتی بە جاش و بەسیجی. دیارە خەڵک قسەکانیان بۆ حیسێبێکیان هیچ نەکردوە و هیچ کەس تەسلیمی ــەالم ئەو ــان نــەبــووە. بـ ــەیـ داواکـ

جاشانە دەستهەڵگر نین و دەیانهەوێ بە تەماع وەبەرنان و گوشاربۆ هێنان، هێندێک ڕێژیم و خراپە بەدناوەکانی دامودەزگا هاوکاریی بۆ چەکهەڵگرتن و دیکە کەسی بەرامبەر خەڵک لە پێناوی پووڵ و پارە دا پەیدا بکەن بۆ ئەوەی هەر خۆیان ڕسوا و

روورەشی نێو خەڵک نەبن و هاوچارەنووسی دیکەشیان هەبێ!کاوە لە شنۆوە

**

چاوەروانیی خەڵک لە ڕاگەیەنەکان و حیزب و ڕێکخراو و چاالکانی کورد

لە پێوەندی گەڵ پەرەگرتنی دیاردەی بەکارهێنانی مادە سڕکەرەکان دا ئێران و لە بەکارهێنانیان بە مادە سڕکەرەکان و کێشان و بازرگانی دیاردەی بە تایبەتی لە شارە سنوورییەکان، بۆ وێنە پیرانشار بەردەوام لە زیادبوون دایە

بە شیوەیەک کە مێشک و بیری بەشێکی زۆری خەڵکی بە خۆوە خەریک کردوە.دروستکرانی ماددەی سڕکەر لە کارگە و ئاشپەزخانە خۆجێیەکان وای کردوە ئەم ماددە ماڵوێرانکەرانە بە هاسانی دەستی خەڵک بکەون و ژمارەیەکی زیاتری خەڵک گیرۆدەیان بن. ئەوەی راستی بێ خەڵک داوایان ئەوەیە کەسانی سەرشناس تەنانەت بدرێن و لەقاو داهەیە سڕکەر مــاددە باڵوکردنەوەی لە دەستیان کە

چاوەروانن حیزب و ڕێکخراوە خەباتکارەکان سزایان بدەن.و کۆمەاڵیەتی و کولتووری سیاسی و چاالکانی ئەوەیە ــان داوای هەروەها مەدەنی، راگەیەنە کوردییەکان، حیزب و ڕێکخراوە سیاسییەکان بەردەوام لە بارەی ڕێنوێنی و وریاکردنەوە ڕوونکردنەوە، زیانبارەکانی ئاسەوارە دیاردەیە و ئەو

بدەن.لە پیوەندی لە گەڵ پەیجی هەڵمەتی بەربەرەکانی لە گەڵ ماددە سڕکەرەکانیش دا، ئەوکەسانەی لێرە من دەیانناسم و سەردانی ئەم الپەرەیە دەکەن، ڕۆژبەڕۆژ زیاتر دەبن. بەاڵم چاوەڕوانن قسەی تازە و جیددیی تێدا بکرێ. هەروەها داوایان ئەوەیە سەربردەی ئەو کەسانەی تێدا باڵو بکرێتەوە کە بوون بە قوربانیی ئەو بەاڵ مالویرانکەرە و بنەمالە و ژیان و کار و هەموو شتێکی خۆیان لەم ڕێگایەوە لە

دەست داوە. لە پیرانشارەوە: کەماڵ

»بەسیجیی چاالک« کەمتر بوونەوە!دیاردەی بە بەسیجی کردنی خەڵک، چەند ساڵێکە لەالیەن کۆماری ئیسالمییەوە، زۆر گرنگیی پێ دەدرێ. هەوڵ و گوشارەکان بۆ بە بەسیجی کردنی خەڵک هەر ئێستاش درێژەی هەیە. لە راستی دا کارێکی وایان کردوە ڕاپەراندنی زۆربەی کارە ئیدارییەکانی خەڵک لە دام و دەزگا و ئیداراتی دەوڵەتی و حکوومەتی، بە جۆرێک بۆ بەدواداچوونم من ئەوەندەی بەالم ئەوان. بوونی بەسیجی بە بەسترابێتەوە کردوە و هەستم پێ کردوە، ئەوانەی بەسیجی چاالکن، ژمارەیان کەمتر بۆتەوە. قبووڵی هتد، و ئیدارات لە گیرپیدان ترسی لە کەسانێک لەوانەیە راستییەکەی بەسیجی دەزانــن بەاڵم کردبێت، بەسیجیان دا ستادەکانی بنکە و لە ناونووسی بوون، جیاوازییەکی لە گەڵ جاشەتی و هاودەستی لە گەڵ دامودەزگای ئیتالعات و ئەو بەشی زۆری بۆیە هەر نێوخەڵک. لە یانی ڕسوابوون ئەمەش نییە و سوپا کەسانە، کارێکی وایان کردوە بەسیجی بوونەکەیان هەر بە ناو بێت و بە کردەوە

خۆلەجیبەجیکردنی چاوەروانییەکانی دامودەزگاکانی ڕێژیم دەبوێرن.لە شنۆوە : احمد. ص

**

لە ڕێگای بۆکان- سەقز، رووداوی ماشێن 3 کوژراوی لێ کەوتەوە

ئـــــەمـــــڕۆ21یـــــجـــــۆزەردان، کــاتــژمــێــر5ی ســەرلــەبــەیــانــی لە لە سەقز، بۆکان- ڕێگای ســەر نزیک لە بۆکان کیلۆمیتریی 10جیب ــواروو، خـ کوچکی ئــاوایــی ماشێنێکی ــەڵ گـ لــە گــااڵنــتــێــک گەورە له جۆری تریلی، لێکیان دا. ئەم رووداوە کوژرانی ٣ کەسی لێکەوتەوە کە دوانیان برا بوون.

هیوا چیا لە بۆکانەوە**

کوژرانی دوو کەس لە ناوچەی بانە بە تەقەی چەکدارەکانی ڕێژیم

پۆلێک لە تەقە کەوپێچ نێو لە ئینتیزامییەکان هیزە جــۆزەردان 5ی ڕۆژی ساڵە، ساڵحی،22 کاک ئەحمەدی ناوی بە کەسیک ئاکامدا لە دەکــەن. کاسبکار

خەڵکی ئاوایی میراوێی خواروو، دەکوژرێ.ڕۆژی 10ی جۆزەردانیش کاسبکارێکی کورد بە ناوی عەلی مستەفایی کوڕی حەسەن، لە سنووری شەهابەددین لە الیەن هێزە ئینتیزامییەکانەوە تەقەی لێ کرا و

گیانی لە دەست دا. ناوبراو تەمەنی ٣8 ساڵ بوو و خاوەن ژن و منداڵ بوو.بااڵ لە بانەوە

**

بڕیارەکانی ئیدارەی ئیتالعات بۆ کۆنتڕۆڵی کافی نێتەکان

ــەک لـــەمـــەوبـــەر ــ ــاوەی ــ مئوستان ئیتالعاتی ئیدارەی چەندین ورمــێ( )پارێزگای پێوەندی لــە کــۆبــوونــەوەی لە گەڵ چۆنیەتیی کۆنتڕۆڵی هێنا. پــیــک نــیــتــەکــان کــافــی ئاکامی ئەو کۆبوونەوانە ئەم

چەند بڕیارە بووە:دانـــانـــی کــامــێــرای -1چــاوەدێــری )مــدار بستە( لە

هەموو کافی نێتەکانــی ــەرجــ ــ م بـــــە -2

پێشاندانی کارتی میللی، ڕێگە بە مشتەرییەکانەوە دەدرێ لە کافی نێتەکان کاری ئەنترنێتی خۆیان بکەن.

کاتی تۆمارکردنی بۆ دادەنــرێ دەفتەرێک نێتێک، کافی هەر لە -٣هاتن و ڕۆیشتنی هەر مشتەرییەک. ژمارەی کارتی میللی و ئادرەسی ماڵ

و ژمارەی موبایلەکەشی تۆمار دەکرێ.هەموو دەچنو بەڕێوە ڕێوشوێنانە ئەم مانگێکە نزیکەی مەهاباد )لە گومان،، جێگای جموجۆڵێکی جۆرە هەر کراوە پێ ئەمریان کافینێتەکان دەسبەجێ بە ئیدارەی ئیتالعات ڕابگەیەنن و دەفتەری تۆمارکردنی زانیاریی مشتەرییەکانیش هەموو ڕۆژێ بە وردی پڕ بکەنەوە(. ئیدارەی ئەماکینی

مەهاباد بەرپرسە لە جێبەجێکردنی ئەو بڕیارانە.ئیدارەی الیەن لە جاسووسی بۆ چاالکەکان بەسیجییە دامەزراندنی

ئیتالعاتەوەبە مەهاباد گوندەکانی لە دایە هەوڵ لە مەهاباد ئیتالعاتی ئیدارەی گوێرەی حەشیمەتی هەر گوندێک کەسانێک وەک مووچەخۆروبەکرێگیراو بکەن. بۆ هەواڵگرییان جاسووسی و کــاری ــەوەی ئ بۆ بکا ئیستیخدام بۆ راپۆرتیان خۆیان ئیختیاری حــەز و پێی بە بەسیجییەکان جــاران لە نێو ئیدارەی ئیتالحات دەیەوێ ئیدارەی ئیتالعات دەنارد. بەاڵم ئێستا و لە خەیانەت زیاتریان رابــردووی کە بەسیجییە چاالکەکاندا، کەسانێک سیخوڕی مەبەستی بۆ بەسیجین، ساڵە مێژ لە هەیە و خۆشخزمەتی دا

وراپۆرتدانەوە، دابمەزرێنێ و بەشێوەی مانگانە مووچەیان پێ بدا.خۆشخزمەتەکان، کۆنەکار و بەسیجییە ئیستیخدامی گەاڵڵەی دیــارە ئیدارەی پاڕێزگاکان و نــاوەنــدی بــە مانگێکە نزیکەی سەرانسەرییە و ئیتالعاتی مەهابادیش خەریکە لەم ئیدارەی شارستانەکان راگەیەندراوە و

ناوچەیە جێبەجێی دەکا.لە مەهابادەوە: س.ب.ک

لە خوێنەرانەوە

سه رنج بده ن!

» کوردستان« هه موو ژماره یه ک هه ڵبژارده یه ک له و راپۆرت و هه وااڵنه ی له الیه ن ئه ندامان و الیه نگرانی حیزب، یان خوێنه رانی ئه م رۆژنامه یه به راگه یه نه کانی حیزب ده که ن له م الپه ڕه یه دا باڵو ده کاته وه . داوا له

خوێنه ران ده که ین له گه ڵ راپۆرت و هه واڵه کانیان دا وێنه ی پێوه ندیدار به بابه ته که ش بنێرن.

یادی 34 ساڵەی رادیۆ دەنگی کوردستان

رۆژنامەیژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژوئه نی ٢٠١٤ 4

کۆمیته ی پلینۆمی پێوه ندییه دا لــه م هــه ر ناوه ندی له و باوه ڕه دا بوو که سه ره ڕای ئه وه که کۆماری ئیسالمی به دنه دانی کۆمه ڵێک کێشه و قه یران بۆ دراوسێکانی و واڵتانی نزیک هه وڵ ده دا رۆڵی هێزێکی ده ستڕۆیشتوو له ناوچه که دا بگێڕێ، به اڵم هاوکات بۆخۆی به ده ست کۆمه ڵێک کێشه ی جیددی له بواری ملمالنه ی نێوان باڵ و ژێرباڵه کانی خودی حاکمییه ت، قه یرانی دارایی و ئابووری به تایبه تی له ژێر کاریگه ریی گه مارۆ گیروگرفته قووڵبوونه وه ی نێوده وڵه تییه کاندا، کۆمه ڵگای نێو کۆمه اڵیه تییه کانی و مــرۆیــی سووربوونی گرینگتر هه مووشی له و ئێران چین و توێژه جۆراوجۆره کانی ئه و کۆمه ڵگایه و مرۆیی مافه وه دیهێنانی بۆ خه بات له سه ر رێژیمه یان ئــه و به رۆکی دێموکراتییه کانیاندا گرتووه و رێژیم تا ئێستاش که سێ ده یه و نیو له حاکمییه تی راده برێ هه روا له چاره سه ی ئه م کێشانه و له کپ کردنی ده نگی خه ڵکدا داماو و

ده سته وه ستان ماوه ته وه. له گۆشه نیگای تایبه ت به کوردستانیشه وه، ــوو کــه ســــه ره ڕای ــه و بــــــاو ه ڕه دا بـ پــلــیــنــۆم لـو ــی ــرۆیـ مـ دژه ــی ــاســه ت ســی ــــی ــی ــ ــه رده وام ــ بــم و فــشــار و زه بـــر و ــژی ــه ی رێ ــان ــی ــی دژه گــه لده رهــه ق سه رکوت ده زگاکانی و دام زه نگی – کوردستان رۆژهــه اڵتــی له کــورد گه لی به نوێش- ســه رکــۆمــاری هاتنه سه رکاری پــاش خه باتگێڕانه ی ئــیــراده ی و ــازادی ئـ ویستی ،خۆیه تی. جێی لــه هــه ر کــوردســتــان خه ڵکی له نێوخۆ کورد رۆڵه کانی تێکۆشانی و چاالکی به رامبه ر لــه بــه ربــه ره کــانــی و خــۆڕاگــری بــۆ هێنانه گۆڕێی بــۆ و رێــژیــمــدا سیاسه ته کانی هه روا دێموکراتیکه کانیان و نه ته وایه تی مافه به رده وام و به شێوه گه لی نوێ له په ره ئه ستاندن و کــار نــاوه نــدی کۆمیته ی هه ربۆیه شه دایــه. مه ده نیی کورد تێكۆشانی چاالکانی سیاسی و نرخاند بــه رز جۆربه جۆره کانیدا به ستێنه له بابه تی بێ له بــه ده ر بوو که بـــاوه ڕه دا له و و باوه ڕی و بێ ئیراده یی کۆماری ئیسالمییش بۆ له سه ر خه ڵك و رێگه دان که مکردنه وه ی فشار به دروستبوونی بواری جموجۆڵ و تێکۆشانی بژارده کانی خۆیه تی جێی مه ده نی، و سیاسی واڵت نێوخۆی له کــورد مه ده نیی کۆمه ڵگای هێشتنه وه ی مه سه له به بۆ ده رفه تێک هه ر له حیزبی ــرن. ــگ وه رب که ڵک کــوردســتــان پرسی ــان و ســه رجــه م هێزه دێــمــوکــراتــی کــوردســترۆژهه اڵتی له کورد تێکۆشه ره کانی سیاسییه ــه و ــش پــێــویــســتــه بــــــــه رده وام ئ ــی ــان ــوردســت کمه یدان ده بێ که بمێنێ له به رچاو راستییه یان ئێمه خه باتی و کــار سه ره کیی مه به ستی و بێ واڵت نێوخۆی به روو و واڵت نێوخۆی

گونجاو رێکاری به له مه وبه دواش پێویسته و بایه خ و گرینگیی زۆرتری پێ بدرێ.

هه ر له و چوارچێوه یه دا، پلینۆمی کۆمیته ی ناوه ندی له و باوه ڕه دا بوو که فره چه شنییه کانی نێو کۆمه ڵگای رۆژهه اڵتی کوردستان به تایبه تی وه ک پێویسته ئایینزاکاندا و ئایین لــه بــواری ده وڵه مه ندییه ک و به چاوی رێز و حورمه ته وه پێویسته بــه اڵم کاته دا له و هه ر بکرێن. سه یر هه موو چین و توێژه کانی کۆمه ڵگای رۆژهه اڵتی و یارسان و شیعه و سوننی به کوردستان بۆ خۆیان تێکۆشانی و خه بات له تــره وه هی یه كگرتوویی ره واکانیاندا مافه وه ده ستهێنانی کۆماری به رێگه و بپارێزن کــورد نه ته وه یی

فێڵکارییه کانی مانۆڕه به که نــه ده ن ئیسالمی ــۆره فــره چــه شــنــیــیــانــه بــۆ درز ــه و جــ ــۆی لـ خـکوردستان خه ڵکی له نێوریزه کانی خستنه وه ــردن و گــۆڕیــنــی ســروشــت و ــدا بـ ــ ــه الڕێ و بکه ڵكی ئێران له کــورد مه سه له ی جــه وهــه ری

خراپ وه ربگرێ.له سه ر ئاستی کوردستاندا به گشتی، پلینۆمی کۆمیته ی ناوه ندی وێڕای سه رنجدان به دوایین دیکه ی پارچه کانی سیاسییه کانی ئــاڵــوگــۆڕه هه مان له که بــوو ــاوه ڕه دا بـ لــه و کوردستان، پێشووتر له گه ڵ سااڵنی بــه راورد به که کاتدا پرسی پێشی بردنه بۆ له بار ده رفه تی و هه ل له گۆڕێدایه، کوردستاندا پارچانه ی له و کورد به اڵم نیگه رانیی خۆیشی له دابه شبوونی هێز و الیه نه کوردییه کان له په راوێزی ملمالنه ی نێوان زێهنیه تی به رده وامیی و ناوچه ییه کاندا هێزه ــڕی و ده فــتــه ری نــه کــردن ده ربـ قــبــووڵ یه كتر حیزبی په یامی که راسپارد حیزبی سیاسیی

و بــه رده وامــی له پێشگیری له مه ڕ دێموکڕات به چه شنێک دابه شبوونانه ئه و قووڵبوونه وه ی به کورد نه ته وه ی یه كڕیزیی بخاته که لێن که سیاسه تی گــۆڕه پــانــی گرینگه کانی ئــه کــتــه ره

کوردی بگه یه نێ.کوردستاندا باشووری له گه ڵ له پێوه ندی وێــڕای نــاوه نــدی کۆمیته ی ده هــه مــی پلینۆمی یه کگرتوویی گرینگیی لــه ســه ر پێداگرتنه وه مامه ڵه ــه ل ــورد کـ سیاسیی ســه رکــردایــه تــیــی بــه غــدا و و هــه رێــم نــێــوان کێشه کانی لــه گــه ڵ ئه گه ره کانی و سیناریۆ رووبه ڕووبوونه وه ی سه ر ڕێ، ناڕه زایه تیی خۆی له پێوه ندی له گه ڵ ئه و به شه له وته کانی نوێنه ری حکومه تی هه رێمی

مایه ی بۆته که ده ربــڕی تــاران له کوردستان دڵگرانی و بریندار بوونی هه ستی تێکۆشه رانی ــی کــوردســتــان. کۆمیته ی ــه اڵت لــه رۆژه کــورد ــردووی راب وه بیرهێنانه وه ی وێــڕای نــاوه نــدی برایه تی و هاوپێوه ندی و هه ستی به رپرسایه تیی باشووری به ده رهــه ق کورده کانی رۆژهــه اڵت کـــوردســـتـــان و کـــارنـــامـــه ی ســـه ربـــه رزانـــه ی له گه ڵ پێوه ندی لــه بــواری دێموکڕات حیزبی وێڕای کوردستاندا، به سه ر حاکم ده وڵه تانی پێوه ندی ئه مڕۆی هه لومه رجی کردنی ده رک الیه نه کانی و حکومه ت به رژه وه ندیییه کانی و هه رێمی کوردستان، له و باوه ڕ ه دا بوو که هه م رووحــی و یه کێتی ریساڵه تی و زه رووره ت به رژه وه ندیی ته نانه ت هه م و کورد نه ته وه یی باشووری له کورد هێزه کانی پێگه ی و جێگه رۆژهه اڵتدا کورده کانی زه ینی له کوردستان پارچه یه ی ئه م به رپرسانی که ده خوازێ ئه وه کــوردســتــان بــه چــاوی حــورمــه تــه وه بڕواننه

رۆژهه اڵت کورده کانی پڕشنگداری رابردووی ــواری خــه بــات و فــیــداکــاری بــۆ مافه ــه ب هــه م لهاوپێوه ندی له بواری هه م و ره واکانی خۆیان له و کوردستاندا دیکه ی پارچه کانی له گه ڵ هه ستی خــۆیــانــدا لــێــدوانــه کــانــی و هه ڵوێست رۆڵه کانی کورد له رۆژهه اڵت و له پارچه کانی

دیکه ی کوردستاندا به گشتی خه وشدار نه که ن.ــتــه وه ســه ر بــاکــووری ــده ی ده گــه ڕێ ــه وه ن ئــاوه ڕه دا ب له و ناوه ندی کۆمیته ی کوردستان، ــه بـــه رژه وه نـــدی ــا ئـــه و جــێــگــایــه ی ل بـــوو کــه تنه ته وایه تییه کانی مافه دابینکردنی درێژخایه نی هه وڵێک هه موو پێویسته تورکیه دایه، له کورد بدرێ که به ستێنێک که بۆ بردنه پێشی پرسی

له و ــۆگــه وه ــال دی و سیاسی لــه رێــگــای ــورد کـسه باره ت نه چێ. له بار پێش هاتۆته واڵتــه دا ــه رۆژئــــــــاوای کـــوردســـتـــانـــیـــش، پــلــیــنــۆمــی بـدووپاتکردنه وه ی ــڕای وێ نــاوه نــدی کۆمیته ی ئامانجییه کڕیزیی هێزه کانی کورد له و پارچه یه ی به ستێنێکی پێکهێنانی پێویستیی و کوردستاندا بڕیاردانی و به شداری بۆ هه مه الگیر و ئاوه اڵ چاره نووسی له هێزه کان هه موو هاوبه شی ئه م پارچه یه ی کوردستاندا، به شداری نه کردنی له له رۆژئاوای کوردستان کانتۆنه کانی کورد که کۆماریدا ســه رۆک شانۆسازییهه ڵبژاردنی قه یرانی جه رگه ی له ئه سه د به شار رێژیمی خوێناوی و ماڵوێرانکه ری ئه و واڵته دا به ڕێوه ی خۆیدا له جێی و دروست هه ڵوێستێکی به برد

زانی.ئێرانیدا، ئۆپۆزیسیۆنی ئاستی لــه ســه ر پلینۆمی کۆمیته ی ناوه ندی له گه ڵ وه بیرهێنانه وه و به داخبوونی له هه موو ئه و په رش و باڵوی و

که موکوڕییانه ی ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی به رده وام درێژه دانی پێویستیی ده ناڵێنێ، به ده ستیه وه ــه ڵ هــێــز و الیــه نــه ــه گ ــدی و دیـــالـــۆگ ل ــوه ن ــێ پدروستکردنی به مه به ستی ئێران سیاسییه کانی دواڕۆژی به ســه بــاره ت هاوبه ش تێگه یشتنی ره واکانی مافه دابینبوونی و ئێران سیاسیی

نه ته وە کانی ئه و واڵته ی دووپات کرده وه . ــگــایــه ی ده گـــه ڕێـــتـــه وه ســه ر ــه و جــێ ــ تـــا ئــه رۆژهــــه اڵتــــی ــ ئـــۆپـــۆزیـــســـیـــۆنـــی کــــــورد لنــاوه نــدی کۆمیته ی پلینۆمی کوردستانیش، له و بــاوه ڕه دا بوو که له گه ڵ ئه وه دا که که شی ئێستای نێوان هێز و الیه نه کان به به راورد له گه ڵ رابردوودا مایه ی خۆشحاڵی و دڵگه رمییه ، به اڵم گونجاوه که شه ئه و پێویسته کاته دا له و هه ر رۆژهه اڵتی الیه نه کانی نێوان پێوه ندییه کانی له به کرده وه ی رێکاری و چوارچێوه کوردستان و ــه ش ــاوب ه تێکۆشانی و خــه بــات لــه بــواری و نه ته وه یی تۆکمه تری ئیراده ی دروستکردنی گڕوتین به خشین به خۆڕاگری و خۆڕێکخستنی

کۆمه اڵنی خه ڵکی کوردستاندا لێ بکه وێته وه. ــاره ت ــه دا و ســه ب ــوه ی ــێ هـــه ر لـــه و چــوارچوه ستانی و دێموکراته كان نــێــوان پرسی بــه چی ئه گه ر الیــه ن، دوو نێوان دانیشتنه کانی و لێکدانه وه کوردستان، دیموکراتی حیزبی وه ستانی هۆکاره کانی بۆ خوێندنه وه ی خۆی حاله ش،کۆمیته ی بــه و هه یه ، دانیشتنانه ئــه م ناوه ندی، ده فته ری سیاسیی حیزبیراسپارد که تا ئه و جێگایه ی بۆ حیزبی دێموکڕاتی کوردستان ده گه ڕێته وه، بۆ ده سپێکردنه وه ی ئه و وتووێژانه رێگاچاره سه ره یه کی دۆزینه وه ی له پێناوی و

هاوبه ش بۆ ئه م کێشه یه یارمه تیده ر بێ.پلینۆمی کاره کانی دیکه ی بڕگه یه کی له له ــام ک ــه ر ه ــاوه نـــدی دا، نـ کۆمیته ی ده یــه مــی کۆمیسیۆن و ئۆرگانه سه ره کییه کانی کاروباری حیزب له کوردستان و ده ره وه ی واڵت راپۆرتی خۆیان رابــردووی یه کساڵی تێکۆشانی و کار حیزبه وه رێبه ریی له الیه ن که کرد پێشکه ش ــانــه هــه ڵــســه نــگــێــنــدران و وێـــڕای ئـــه و راپــۆرتده ستنیشانکردنی خاڵه به هێز و الوازه کانی کار جۆراوجۆره کانی کارییه به شه تێکۆشانی و ــزب رێــنــوێــنــی و بـــڕیـــاری پــێــویــســت لــه و حــی

پێوه ندییه دا به په سند گه یشت.پلینۆمدا، کــاره کــانــی دیــکــه ی به شێکی لــه ئایین نامه یه ک که ده فته ری سیاسی سه باره ت به بنه ما و چوارچێوه ی ئه رک و رۆڵی راوێژکارانی له الیه ن کــردبــوو، ئــامــاده ی ده فــتــه ری سیاسی باس به ر که وته حیزبه وه ناوه ندیی کۆمیته ی

و په سند کرا.به شی ــیــن دوای لــه کــه بگوترێ پێویسته له کـــه س ــدا،دوو ــ ــه م ــ ده ی پلینۆمی کــاره کــانــی وه ک نــاوه نــدی کۆمیته ی جێگری ئه ندامانی ئه ندامی ئه سڵیی کۆمیته ی ناوه ندی هه ڵبژێردران و سه ره نجام پاش چوار رۆژ کار و گفتوگۆی به رده وام پلینۆم کۆتایی به کاره کانی خۆی هێنا.

حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

ده فته ری سیاسی21 ی جۆزه ردانی 1393 )11 ی ژووئه نی 2014(

راگەیەندراو

درێژەی:

ڕاگه یاندراو سه باره ت به به ڕێوه چوونی پلینۆمی دەیەمی کۆمیته ی ناوه ندیی حیزبی دێـموكڕاتی کوردستان

هێرش و په الماری ئه م دوایانه ی چه کداره کانی گرووپی بۆ سه ر ئیسالمیی عێراق و شام)داعش( توندڕه وی ده وڵه تی سوپا و دام و ده زگاکانی حکوومه تی له پاریزگای نه ینه وا، ده ست به سه رداگیرانی شاری مووسڵ وناوچه یه کی به رین له ڕۆژاوای ئه م ڕووداوانــه لێ که وته وه . ئه م گرووپه وه له الیه ن عێراقی حکوومه تییه کانی سوپا وهێزه پاشه کشه ی خۆبه ده سته وه دان و ــه زار له ــه ک و ئــاواره بــوونــی ســه دان ه ده ولــه تــی عیراق له الی

خه لکی شار و ناوچه شه ڕلێدراوه کانی به دواوه بوو.پــه المــار و هــێــرش و ــه رچــاوی ب به شێکی ــن ــی ده زان وه ک هه رێمی خاکی دراوسێیه تیی له دواییانه ئه م ئاڵۆزییه کانی کوردستان و به تایبه تی له نزیک ئه و ناوچه کوردیانه ڕوویان کوردستان له داگــیــرکــردن، زۆر و به مێژساله له که داوه هه ریمی حکوومه تی خه ڵک و باوه شکردنه وه ی دابڕێندراون. رۆژی چه ند ئالۆزییه کانی شه ڕ و ئاواره کانی بۆ کوردستان رابردوو له الیه ک و چوونی هێزه کانی ئاسایش و پێشمه رگه به له گیان و ماڵی هانای دانیشتوانی ئه م ناوچانه و پارێزگارییان و به رپرسانه ئه وێ،هه ڵوێستێکی جۆراوجۆره کانی پێکهاته

نه ته وه یییه که حکوومه تی هه ریم گرتوویه ته به ر.ــمــوکــراتــی کـــوردســـتـــان، ڕووبــــه ڕوونــــه وه ی حــیــزبــی دیهیزه هــه رێــم، حکوومه تی نــه تــه وه یــی ژیــرانــه ،بــه رپــرســانــه و ڕووداوه کــان و گه ڵ له کوردستان دانیشتوانی سیاسییه کان و بارودۆخی هه ستیاری ئێستای ناوچه که ، بە درووست دەزانێ. ئێمه وێڕای ده ربڕینی پشتیوانیی خۆمان له م هه ڵوێسته ، له سه ر یه کگرتوویی هه ر چی زیاتری خه ڵکی کوردستان و پێویستیی هه لومه رجه له م هێزه سیاسییه کان سه رجه م یه کهه ڵوێستیی

دووپاتی دیکه ش بۆجارێکی کاته دا له م هه ر داده گرین. دا،پێ خه باتکارانی کوردستان و دیموکراتی حیزبی که ده که ینه وه گه لی کورد له رۆژهه التی کوردستان،پشتیوانی و پارێزگاری له ده سکه وته نه ته وه ییه کانی گه لی کورد له م به شه ی کوردستان

به ئه رکی خۆیان ده زانن.

حیزبی دیموکراتی کوردستانده فته ری سیاسی

1393 /3/242014/6/14

هه ڵوێستی حیزبی دیموکراتی کوردستان له پێوه ندی له گه ڵ ڕووداوه کانی ئه م دوایانه ی عێراق دا

به کۆتایی هاتنی ده وره ی 207ی سه ره تایی پێشمه رگه، پۆلێکی دیکه له ڕیزه کانی به په یوه ست کورد الوانی

حیزبی دێموکراتی کوردستان بوون.جــــــۆزه ردان ی 27 ڕێـــکـــه وتـــی فێرگه ی کۆتایی جێژنی رێوڕه سمی 207ی ده وره ی نیزامیی _ سیاسی بنکه ی لــه پــێــشــمــه رگــه ســه ره تــایــی ده فته ری سیاسی حیزب به ڕێوه چوو.ــه م ڕێــوڕه ســمــه بــه ســـروودی ئنه ته وایه تیی » ئه ی ره قیب« و ڕاگرتنی گیانی له ڕیزدانان بۆ بێده نگی ساتێ ــاری ــگــه ی ڕزگـ پــاکــی شــه هــیــدانــی ڕێ

کوردستان ده ستی پێکرد.لــه و رێــوره ســمــه دا کــاک حه سه ن ــدامــی ڕاوێـــژکـــاری ــه ن ــه الم، ئ خــوشــککۆتایی به بۆنه ی ناوه ندی کومیته ی هاتنی ئه و ده وره یه ی فێرگه ی سیاسی

نیزامی وتارێکی پێشکێش کرد.به ڕێزیان له په یامه که یان دا وێڕای ئاڵۆگۆڕه کانی دوایــیــن لــێــکــدانــه وه ی پڕژایه به شه کانی کوردستان ناوچه و ڕۆژهه اڵتی ڕۆژه ڤه کانی پرسه سه ر ــووری و ــاب کــوردســتــان و، قــه یــرانــی ئ

کێشه ی دوو بــه مــاده ســڕکــه ره کــانــی هه ره گرینگی ئه و به شه ی کوردستان و ئێران ناوبرد. له به شێکی دیکه ی ئه م ڕێوره سمه دا ڕاپۆرتی فێرگه له الیه ن خــوێــنــدرایــه وه . باتیگوڵ تــه هــا کــاک ناوبراو راپۆرتی کار و چاالکیه کانیانی ــدی لــه گــه ڵ کــاری ــوه ن ــێ فــیــرگــه لــه پپه روه رده یی فێرگه له ماوه ی ئه م دوو

مانگه دا خسته ڕوو. سروودی » مێژووی دێمۆکرات

له الیه ن چه ند به خوێن نووسراوه » وترایه وه و ده وره وه به شداربوویه کی کاک الیــه ن له فێرگه په یامی پاشان بـــه روه نـــدی و، پارچه ــه نــوه ر ئ ســه یــد پێشمه رگه په سنی لــه هــونــڕاوه یــه ک پێشکه ش عومه ری ئیبراهیم الیه ن له کران. له دوایین به شی ڕێوره سمه که دا ــی ــووان ــه وت ــه ر ســه رک ــه اڵت بــه سـ خــ

ده وره که دا دابه ش کرا.

به ڕێوچوونی ڕێوره سمی کۆتایی ده وره ی 2٠٧ی فێرگه ی سیاسی نیزامیی حێزبی دێمۆکراتی کوردستان

رۆژنامەی3 ژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژۆئه نی ٢٠١٤

بە جـــۆزەردان 17ی ڕێکه وتی کەسایەتیی کۆمەڵێک بــه شــداریــی سیاسی و ئەدەبی و نوێنەری حیزب و ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان 70 لە ڕێزگرتن بۆ ڕێورەسـمێک تێکۆشانی دکتۆر ــات و خــەب ســاڵ ــان ســــادق وەزیــــــری لە ــارم خــ ســئاڵمان ــی واڵت فڕانکفۆرتی شــاری

بەڕێوەچوو.دوای ــەدا ــ ــمـ ــ ــوڕەسـ ــ ڕێـ لـــــه و ــه وه ی پــەیــامــی دەســتــەی ــدن ــن خــوێــوره ســمــه بـــه رێـــوه بـــه ریـــی ئـــه و ڕێژیان و سەر لە دێکۆمێنتی فیلمێکی خەباتی سادق وه زیری پیشان درا.

کەسایەتیی کۆمەڵێک پــاشــان بــزووتــنــه وه ی ــاســراوی ن سیاسیی سیاسیی کوردستان و ئێران پەیامی که خوێنده وه بۆنه یه بــه و خۆیان عەبدووڵاڵ مامۆستا په یامه کانی گادانی و جەلیل کاک حەسەنزادەو کەبودوەند، سدیق محەمەد په یامی ڕێکخراوی بــەنــدکــراوی ســەرۆکــی ــان چه ند ــوردســت ــی ک ــرۆڤ مــافــی م

ڕێــوڕه ســمــه دا لــه و ــوون ب په یامێک خــوێــنــدرانــه وه و لــه ســەرجــەم ئه و پەیام و بروسکانه دا باس لە خەبات و پێناو لە وەزیــری تێکۆشانی سادق

ئازادی و گەلی کورد کرابوو.لـــــــە بــــەشــــێــــکــــی دیـــــکـــــەی ــادق ــارم سـ ــ ــمـــەکـــه دا سـ ڕێـــوڕەسـکردو پێشکەش وتەیەکی وەزیــری خەبات و ساڵ دەیــان بە ئاماژە بە ئــازادی و پێناو لە خۆی تێکۆشانی ســەربــەســتــی گــەلــەکــەیــدا، هــاوکــات

کە کرد کۆسپانە کەندو لەو باسی بــە درێــژایــی دەیـــان ســاڵ خەبات و

تێکۆشانی هاتوونەتە سەر ڕێی.له درێژه ی قسه کانیدا به ڕێزیان له ڕاسپارده ی پێشنیارو کۆمه ڵێک هێزه کانی سیاسیی یه کڕیزیی پێناو کورد هێنایه به رباس و تیشکی خسته سه ر ئه وه ی حیزبەکان بە هاوفکریی لەگەڵ یەکتر لە کاتە پێویستەکان دا

هاوهەڵوێست بن.

دیموکراتی دانمارکی حیزبی کومیتەی هەیئەتێکی کوردستان پێکهاتوو لە »ئامانج پیرمەو ڕەشید قازی« ــری وەزی مولیر«، پێرستی « تایبەتی دەفــتــەری لــە پێشووی دەرەوەی دانمارک چاویان به ناوبراو که وت.

پێرستی مولیر کە ئیستا ئەندامی پارلمانی دانمارکه ، لەو دیدارەدا لە سەر دەورو کاریگەی ئورووپاو جێگەو سیاسەتەکانی داڕشتنی لــە دانــمــارک ــی واڵت پێگەی حیزبی هەیئەتی کــردو قسه ی دا ئــورووپــا پارلمانی لــە سیاسەتی کــوردســتــانــیــش ڕخــنــەیــان دێــمــوکــڕاتــی کۆماری هەمبەر لە ئورووپایی واڵتانی دووفاقیه تی ئیسالمیی ئێران گرت، بە تایبەت له وه ی کە حکوومەتی

ڕژیمی دەمڕاستەکانی لە هێندێک بە ڕێگەی دانمارک سمینارو والتــە ئەو زانکۆکانی لە بێن و دابــوو ئێران بۆ پــڕۆپــاگــانــدە مەبەستی بــە گشتی، کــۆبــوونــەوەی بــارودۆخــی نالەباری لــه ســه ر بــگــرن. ئــیــران ڕژیــمــی ئێران و پێشێلکارییەکانی مافی مرۆڤ، بە تایبەت گەلی هەروەها ئێرانه وه و ئیسالمیی ڕێژیمی الیەن لە کورد دەستێوەردانی ئەو ڕژیمە لە کاروباری واڵتانی جیهان و ته وه رێکی ســووریــە ڕێژیمی پشتگیری هــاریــکــاری و له گه ڵ بوون بوول حیزب هه یئه تی باسه کانی دیکه ی

ئه و ئه ندام پارلمانه ی دانمارک.

ناوه ندی منداڵپارێزی رۆژهه اڵتی کوردستان سمینارێکی له ژێر ناوی« و جنسییه کان الدانـــه لێکدانه وه ی بۆ ی مــنــدااڵن« لــه خووگرتوویی دوو پێشمه رگه ی حیزبی دێموکڕات، ــژه ری ــوێ ــوور، ت ــدپ ــزی ــای شــه هــیــن بــه تــی و فــه ردیــن کــه ریــمــی، کــۆمــه اڵیکارناسی ده روونناسی به ڕێوه برد.

ــاره دا کـــه 27 ی ــن ــی لـــه و ســمــادرو جــــۆزه ردان بــه بــه شــداریــی کپــێــشــمــه رگــه کــانــی پــێــرســونــێــلــی ــی حــیــزبــی دێــمــوکــڕاتــی ــدن ــان راگــه یکوردستان به ڕێوه چوو، سه ره تا له به که ریمی فه ردین یه که م دا په نێلی »خووگرتنی بابه تی شیکردنه وه ی هۆشبه ره کان« مــادده به مــنــدااڵن به کوردستان گشتی و به ئێران له هۆکاره کانی الیه نه کانی و تایبه تی، ــادده ــه مـ تــووشــبــوونــی مـــنـــدااڵن ب

سڕکه ره کانی شی کرده وه .تــیــشــک خستنه بـــه ــراو ــ ــاوب ــ نــه ، ســـــــه ره ڕای ــ ــه ر ئـــــــه وه ی کـ ــ سـئیسالمی ــاری ــۆم ک رێگرییه کانی ــه وه ی ئــامــاره ــوون ــاڵوب لــه بــه رده م بپێوه ندییه دا، له و ڕاسته کان وردو گوتی: »به داخه وه به پێی ئاکامی ده رکه وتوه زانستییه کان توێژینه وه به مندااڵن ڕێــژه ی خووگرتنی که مادده هۆشبه ره کان رۆژ له گه ڵ رۆژ

زیاتر ده بێ.دیکه ی تــه وه رێــکــی لــه که ریمی بابه تی پڕژانه سه ر به باسه که ی دا ــاژه ی به ــامـ ــه جــنــســیــیــه کــان ئـ ــ الدنجنسی ده ســتــدرێــژی په ره سه ندنی بۆ سه ر منداالن کردو گوتی به پێ ئاخرین چاپی ده فته رچه ی »ڕێنوینی نه خۆشینه ئـــامـــاری تــه شــخــیــس و («، ســه دی DSM(ده روونـــیـــه کـــانژێر مندااڵنی ی 20 ســه دی تا 10

18 سااڵن به جۆرێک بــه ره وڕووی مه ترسیی یان ده ستدرێژی سکسی

توشبوون به و حاڵه ته بوونه ته وه . له پانێلی دووهه می سمیناره که دا شه هین بایزید پوور به پڕژانه سه ر کێشه کۆمه اڵیه تیه کان و به ستێنه کانی به ئاماژه ی کێشانه ئه و خولقاندنی ئاماری مه یدانی و نموونه ی چه ند

کرد.سه ر خسته تیشکی ــراو ــاوب ن خۆی کــه فاکتانه ی نموونه و ئــه و مه ده نویه کا ن و چاالکییه کاتی له چ ــه زیــنــدانــه کــانــی چ کــاتــێ گــیــرانــی لورمـــێ و مــه هــابــاد بــه چـــاوی خۆی

کردبوون. له سه ر کاری بینیبووی و ــه ســه ر ــه پـــێـــداگـــری لـ ــراو بـ ــ ــاوب ــ نپه ره سه ندنی کێشه کۆمه اڵیه تییه کان حکوومه ت خه مساردی ئێران و له دیــارده و ئــه و له سه ر چــاره ســه ری چاالکانی میدیاکان و گوتی کێشانه سیاسی و حیزبه سیاسییه کان ده بێ به زیـــاتـــرو شــیــاریــی وردی و ــه بشێوازی زانستیانه له م جۆر باسانه ڕێکاره کان دۆزینه وه ی بکۆڵنه وه و ئێران له کوردی کۆمه ڵگای نێو بۆ

فرمووڵه بکڕێ.

جــۆزەردانــی ڕێــکــه وتــی 24ی بە ــۆ ــۆســڵ ئ ــۆی ــ ــک ــ زان لـــه 1٣٩٣لە ئاهەنگەری کــاوە « بەشداریی کــوردســتــان و دێــمــوکــراتــی حیزبی وتەبێژی حەیدەری، محەممەدرەزا شوکری عەبباسی سەوز، کەمپینی رۆژنـــــامـــــەنـــــووس و لــێــکــۆڵــەری نێعمەتپوور ــەروخ ــ ف فــەرهــەنــگــی، ــخــراوی فــیــدایــیــانــی ئــێــران ــک ــە رێ لحیجاب عەبدوڵاڵ )ئەکسەرییەت(، الشــاری پەرویز سیاسی، چاالکی لە حیزبی خەڵکی بەلووچستان پێک

هات.سمینارەکە یــەکــەمــی پانێلی رەزا مــحــەمــمــەد ــی ــان ــاســه ک ب بـــۆ شەکووری و محەممەد حــەیــدەری، ــوور تـــەرخـــان ــپ ــەت ــم ــع ــێ فــــــەروخ نلەژێرسەردێری حەیدەری کرابوو، رێبەری« ئۆپۆزیسیۆن و »یەکێتی، ــی دوای ــان به ڕووداوه ک ئــامــاژه به ــه کــانــی ســەرکــۆمــاریــی ــژاردن ــب هــه ڵفروفێڵی هــەتــاوی و 1٣88ی ساڵی دزینی ئیسالمی و دەســەاڵتــدارانــی دەنگەکان، باسی له ئیڕاده ی خەڵکی پالنێکی ــی ــن دارشــت ــێ ــەب ب ئـــێـــران ده ربڕین ناڕه زایه تی بۆ پێشوەخت ــه اڵت بــۆ گۆڕینی بــه بــڕیــاری ده سـ

ئاکامه کانی هه ڵبژاردن کرد. له که شوکری عەبباس پاشان شرۆڤه ی فه رهه نگییه وه روانــگــه ی کاتێک وابــوو پێی کــرد، سیاسه تی ناتوانین دەکــەیــن فەرهەنگ باسی ــەوە، ــن ــشــاری ــۆ ب ــە ســیــاســەت خـ لـــان بۆ ــم ــســۆزی ئـــەگـــەر تـــۆزێـــک دڵلە تەنیا ناتوانین هەبێ واڵتــە ئــەم

گۆشەنیگایەکەوە بروانینە سەرجەم لە بەاڵم ئێران. سیاسی کۆمەڵگای الیەکی دیکەوە دەڕوانینە ئەو شادی و خۆشییە کاتییانەی کە بەداخەوە لە به اڵم پێش، دێتە گەنجان بۆ ئێران ماتەمین، خـــوازیـــاری حــکــوومــەت الوان ئــه وه ی به اڵم خەمە، گریان و دایه و کۆیلەیی لە شادیی ده ینوێنن شادیی لە کۆیلەیەتی دا بایەخی زۆر ئومێدەکان و لــە تــۆزێــک بریا نیە، کۆمەڵێک ببێتە کاتییەکان شادییە

لە هەڵبژاردنی تاکە کەسی و ویستی گشتیی بەردەوام.

لە نێعمەتپوور ــەروخ فـ ــر دواتـئێرانیش فــیــدایــیــانــی رێــکــخــراوی ــه گــه ڵ بـــاســـه کـــه ی لـــه پـــێـــوه نـــدی لــدا بــه ســه ر ــران ــێ ــی ســیــاســی ئ ــ رەوتــرد، خــاڵــی ــ ک ــەش ــ دابـ دوو خـــاڵـــدا سیاسیی ــەرجــی ــوم ــەل ه ــەم: ــەکـ یـ

ــران دا چـــۆنـــەو بــەتــایــبــەتــی ــ ــێ ــ لـــە ئدەوڵــەتــی حاکمییەت و مــەســەلــەی دووهــەم: خاڵی ئیسالمی. کۆماری ــی ئــۆپــۆزیــســیــۆن و ــەرجـ ــومـ ــەلـ هـ

کۆمەڵگای مەدەنی لە ئێران دا. ســه ر خسته تیشکی نـــاوبـــراو ــی ئــێــمــە بــەهــۆی ــ ــه وه ی لـــە واڵت ــ ئـهەیە کــە تایبەتی هەلومەرجێکی ــان رووداوێــــــــک ــ ــک یـ ــێـ ــانـ ــەرەیـ جـــاری ــۆم کـــە لـــەنـــاو حــاکــمــیــیــەتــی ککاردانەوەی دێتەگۆرێ ئیسالمی دا

راستەوخۆی لەسەر کۆمەڵگای ئێمە راستەوخۆی ــەوەی ــاردان ک هەیەو ــدیــی ــێــوەن ــەر دەســـــــەاڵت و پ ــەسـ لـهەیە. کۆمەڵگا لــەگــەڵ ــەاڵت دەســــەم گــۆشــەنــیــگــایــەوە ئــێــمــە وەک لـئۆپۆزیسیۆن یان هێزەکانی جیابیر، مەدەنی کۆمەڵگای هێزەکانی یــان جۆرێک بە بووین ناچار هەمیشە

ســەرەوە دەســەاڵتــی بۆ روانینمان ئاڵوگۆرەکانی بۆ لێکدانەوە هەبێ. بــکــەیــن، کـــاردانـــەوەکـــانـــی بــۆســەر چۆن کۆمەڵگا کە ئــەوە کۆمەڵگاو ــەگــەڵ ــی ل ــە پــێــوەنــدی ــێ لـ ــ ــوان ــ دەتگرفتەکانی کــێــشــەو دەســــــەاڵت دا

بەرەوپێش بەرێ.حیزبی لـــە ــاری ــ الشـ پـــەرویـــز بیروبۆچوونی بەلووچستان خەڵکی کێشەی بــە ســەبــارەت حیزبەکەی ئێرانی پێکهێنەری ــەتــەوەکــانــی ن

بەشدارانی بۆ ئیسالمی حاکمییەتی دوای به شیکردەوە. سێمینارەکە چاالکی حیجاب عــەبــدوڵــاڵ ئـــه ودا کێشە لــە یەکێک گــوتــی: سیاسی سەرجەم لە ئێمە سەرەکییەکانی ئاشکرا زۆر ئێران دا ئۆپۆزیسیۆنی ــە ــەوەی ــە بـــەرچـــاو، ئـــەویـــش ئ ــت دێگفتوگۆی دەستپێکردنی لەجیاتی

ــوان هـــێـــزەکـــان، ــێـ ــەنـ ــی لـ ــاســی ســیلــەجــیــاتــی دەســتــپــێــکــردنــی دیــاڵــۆگ لە زۆرتر ئێمە هێزەکان دا، لەنێوان خۆمان دا تایبەتییەکانی کۆبوونەوە بـــەشـــداریـــی دەکـــەیـــن و زۆربــــەی یان کۆبوونەوەکانیش بەشدارانی کەسانێکی یان حیزبێک ئەندامانی کــۆبــوونــەوانــەدا ــەو ل کــە تایبەتین بەشدار دەبن، بۆیە یەکێک لە گرفتە ئێران دوارۆژی لە سەرەکییەکان گفتوگۆی یــان ــۆگ ــاڵ دی نــەبــوونــی

نێوان هێزە سیاسییەکانە. ــداری ــەشــ ــ ــی ب ــەسـ ــن کـ ــ ــی ــ دوایئاهەنگەری، کــاوە ــەم، دووه پانێلی حیزب ناوه ندیی کومیته ی ئه ندامی باس بە تایبه ت باسەکەی کە بوو ئــێــران ئێستای ــی ــ وەزع ســـه ر ــه لخسته تیشکی نــاوبــراو کــردبــوو. رەوشێکی لە خەڵک ئــه وه ی ســه ر لەوە بێجگە دەژیــن، نالەباردا زۆر

کە دەسەاڵتدارانی ئێران بە شێوەی ماوەی لە پرۆژەگەلێکیان رێکوپێک جێبەجێ بــۆ ــردوو ــ رابـ ســاڵــی ٣5تەمەنی درێـــژکـــردنـــەوەی کـــردن و لــەنــاو خەڵک دا دەســەاڵتــی خــۆیــان توانایی خەڵکیش ــردوە، بـ بــەرێــوە ئەوەیان هەیە کە ببنە هۆی پێکهاتنی پــچــرانــی جـــۆراوجـــۆر لــەنــاو خۆی

ئێران و لەنێوان گەالنی ئێران دا. به ئاماژه به ئاهه نگه ری کــاوه کێشەی کۆمەاڵیەتی و بــارودۆخــی ــدا ــران ــێ ــێــســتــای ئ ــه ئ ــووری لـ ــ ــاب ــ ئزۆر یــەکــجــار کێشانه ئــه و گــوتــی ــوان تــوێــژەکــانــی کــۆمــەڵــگــادا ــێ ــە ن لساڵی بیست لە بەتایبەتی هەیەو زیاتر جیاوازییە ئەو ــردووەوە رابـهەیە سیاسی جــیــاوازیــی بـــووەو بەهۆی نەبوونی دیاڵۆگی بەردەوام و ئەرێنی لەنێوان هێزە سیاسییەکان دا.

هه واڵ و راپۆرت

به ڕێوه چوونی سمیناری »ئەمڕۆو داهاتووی سیاسیی ئێران و ڕۆڵی ئۆپۆزیسیۆن«

به ڕێوه چوونی سمیناری زانستیی »لێکدانه وه ی الدانه جنسییه کا ن و خووگرتوویی له مندااڵن دا«

دیداری کومیتەی دانمارکی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان له گه ڵ وەزیری پێشووی ده ره وه ی ئەو واڵتە

به ڕێوه چوونی ڕێوڕەسمی ڕێزگرتن لە ٧٠ ساڵ خەباتی »سارم خان سادق وەزیری«

رۆژنامەیژماره : ٦٣٤ ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژوئه نی ٢٠١٤ هه واڵ و راپۆرت2

خالید عه زیزی، سکرتێری گشتیی له کوردستان دێموکڕاتی حیزبی کۆری کادرو پێشمه رگه کانی حیزبی که ــرده وه کـ جه ختی دێــمــوکــڕات دا مه یدانی سه ره کیی کارو تێکۆشان و دێموکڕاتی حیزبی هــه ڵــســووڕانــی ڕۆژهــه اڵتــی نێوخۆی کــوردســتــان ــه و ئــــه وه ی لــه ئــێــران ــان ــوردســت کسه ره کیی فاکته ری ببێته ده توانێ گۆڕان یان نه مانی ئه وه حاکمییه ته ، زۆربــه ی گوفتومانێکه دیــتــنــه وه ی زۆری کۆمه اڵنی خه ڵکی ئێران خۆی دژبه ری ئه وانه ی چ ببینێته وه ، تیدا ــه ی ــه وان ئ چ ئیسالمین، ــاری کــۆمئیسالمیدا ــاری ــۆم ک نــێــوخــۆی ــه للیبڕاڵ و ئۆپۆزیسیۆنێکی به خۆیان

گۆرانخواز پێناسه ده که ن. ڕۆژی که کۆبوونه وه یه دا له و له جــــۆزه ردان ی 25 یه کشه ممه حیزب و سیاسیی ده فته ری بنکه ی به به شداریی سه دان که س له کادرو به ڕێوه چوو، حیزب پێشمه رگه کانی ــڕای وێ حــیــزب گشتیی سکرتێری ڕاسپارده کانی باس و شیکردنه وه ی ده هه مین پلینۆمی کۆمیته ی ناوه ندیی حیزب، سیاسه ت و روانگه ی حیزبی ئاڵوگۆره نسیبه ت به دێموکڕاتی سیاسییه نوێ یه کان له ناوچه خسته

ڕوو.ســه ره تــا عــه زیــزی خالید ــاک کباسی کاریگه ریی جه مسه ره به هێزه ڕووداوه ســه ر لــه جیهانییه کانی تایبه ت بــه نــاوچــه سیاسییه کانی شیکردنه وه نێو له کردو سووریه سیاسییه که ی دا باسی له و گڕووپ و ــه و تــاقــمــانــه کـــرد کــه به پێی ده ســتناوچه ییه کان زلهێزه به رژه وه ندیی دروســت کــران و ڕه وتــی شــۆڕش و گۆڕی. واڵته یان ئه و سه رهه ڵدانی سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکرات له و به شه ی باسه که یدا باسی ڕۆڵی ــی لــه هــه مــوو ــردو گــوت ــ ــرانــی ک ــێ ئ

نێوه ڕاست دا رۆژهه اڵتی کێشه کانی سه رێکی ئه و کێشه یه جا چ له نێوان نێوان له چ ئیسرائیل، فه له ستین و له چ لوبنان، ده وڵــه تــی حیزبوڵالو سووریه و قه یرانی له گه ڵ پێوه ندی ناوچه ش دیکه ی واڵتــانــی عــێــڕاق و ده گـــاتـــه وه تــــاران و، تـــاران هــه روا ئه کته ری کــاریــگــه ر و فاکتۆرێکی ناوچه که له نائه منی دروستکردنی

دایه .کـــــــــــاک خــــــالــــــیــــــد بــــاســــی

حاکمییه ت، نێو جۆراوجۆرییه کانی ــاســیــی خــۆیــانــی ــه ی ســی ــه مـ ــۆ گـ بـحه سه ن له الیه ک ئه گه ر کــه کــرد، ڕوحانی به گوتاری هه ڵکردن له گه ڵ که مکردنه وی جیهانی و کۆمه ڵگای بارگرژییه کان له گه ڵ دنیای ده ره وه ده یه وێ وا نیشان بدا ئێران نه خشی هه یه ، ــدا ــان ڕووداوه ک له بنیاتنه ری به اڵم خامنه یی و حاکمییه ت و سوپای ئه و دیکه ی ئه کته ره کانی پاسداران خۆیان یارییه کانی کــه مــه یــدانــه ن ده که ن و، ئه وه ش جاری وایه سه ری شێواندوه ، جیهانیش کۆمه ڵگای له ــودس و ــ ــای ق ــوپـ ــســه ئـــه وه یـــه سـ قــاری ــۆم ســیــاســه تــی ســه ره کــیــی کــه ی رێــژیــم بۆ ــگـ ئــیــســالمــی و روانـ

هاوکێشه کان هه ر له جێی خۆیه تی؛ ئێران گوفتومانی ڕوخساری به اڵم به نیسبه ت دنیای ده ره وه و قسه کانی ئه حمه دی نژاد نیسبه ت به ڕوحانی گـــۆڕاوه و ئــه رکــی ئێمه ئــه وه یــه که له پێوه ندییه کانمان و، له تێبکۆشین نێو بیروڕای گشتی دا ئه و بۆچوونه کۆماری نیزامی که بکه ین به هێز ئیسالمی بۆ متمانه ناشێ، له هه مان هانی واڵتیشدا نێوخۆی لــه کــاتــدا هاوپشت و بده ین گۆڕانخوازه کان

هاریکاریان بین.له حــیــزب گشتیی ســکــرتــێــری باسه که یدا به شه ی ئــه و کۆبه ندی ئێران ئیسالمیی ــاری ــۆم ک گــوتــی قه یران بۆ زۆر پاره یه کی ئیستاش له ده ره وه ی سنووره کانی خوڵقێنی خۆی ده کا له حاڵێکدا خه ڵک له ئێران له بواری ئابووری له بارودۆخێکی

زۆر ناله باردا ده ژین.ــزی بــه ــ ــه زیـ ــ ــد عـ ــیـ ــالـ کـــــاک خـکێشانه ی ئــه و بۆ خوێندنه وه یه ک به نێوه راست ڕۆژهه اڵتی له ئێستا تایبه ت له واڵتانی سووریه و عێڕاق ــه وه کــرد؛ ــاژه بـ ــام ــارا دایـــه ، ئ ــه ئـ لئایینزایی کێشه ی جۆرێک ده بینین که دایــه سووننه شێعه و نێوان له

هۆکارو به ستێنه کانی بۆ ده یان ساڵی ئه گه ری ــه وه و، ــت ــه ڕێ ده گ ــردوو ــ ڕابئه وه هه یه له سنووره کانی ئێرانیش بێته ژوورێ، به اڵم له و پێوه ندییه دا ســیــاســه تــی حــیــزبــی دێــمــوکــڕاتــی کورد کێشه ی ئه وه یه ؛ کوردستان به کێشه ی سووننی و شیعه پێناسه نه کا. له گه ڵ ئه وه شدا به سه رنجدان دژایه تیی له گڕووپانه ئه و بــه وه ی کورددا دروست نه بوون و بۆ لێدان ــاس و هــۆویــیــه تــی کــوردی ــه شــون ل

له به ڵکوو گــۆڕه پــان، نه هاتوونه ته سه ر ئه و پێناسه مه زهه بییه دروست بوون که بۆ خۆیان لێکدانه وه ی بۆ ده که ن، ئێمه له گه ڵ ئه وه ی خۆشحاڵ نین به گرتنه به ری ئه و جۆره ڕه فتاو توندوتیژ خوێندنه وه ی ڕێوشوێن و ــه مـــه زهـــه ب جــا چ ســونــنــی بیکا لله ــه وه ئ ده ڵێین ــه اڵم ب شیعه ، یــان ته واوه تیی خۆیدا به زیانی کورده و نێو بێنێته کێشه یه ئه و نابێ کورد به ئی خۆی و به بیکا ماڵی خۆی و

الیه کدا بکه وێ.ــزی لــه ــ ــه زیـ ــ ــد عـ ــیـ ــالـ کـــــاک خـــدا به ــاســه کــه ی ــه ی ب ــک بــه شــێــکــی دیــه وه ی ئــه گــه رچــی ئــێــران ــ ــاژه ب ــام ئــه ده ســـتـــێـــوه ردان و ــاوچـــه دا ب ــه نـ ل

زۆر ئیمکاناتی پاره و خه رجکردنی ڕه وتی له حاشاهه ڵنه گری ده وری ڕووداوکاندا هه یه ، به اڵم له نێوخۆی واڵتدا به ده ست کۆمه ڵه کێشه یه کیش ئه و کێشانه ن حاسێ بووه که هه ر له درێژخایه ندا له نێوی ده به ن یان

ناچار به گۆڕینی ده که ن.ــری گــشــتــیــی حــیــزبــی ــێ ــرت ســکله جه ختی کوردستان دێموکڕاتی ئێران له ئه وه ی کردوه ئه وه سه ر سه ره کیی فاکته ری ببێته ده توانێ گۆڕان یان نه مانی ئه وه حاکمییه ته ، دیتنه وه ی گوفتومانێکه ؛ که زۆربه ی زۆری کۆمه اڵنی خه ڵکی ئێران خۆی دژبه ری ئه وانه ی چ ببینێته وه ، تیدا ــه ی ــه وان ئ چ ئیسالمین، ــاری کــۆمئیسالمیدا ــاری ــۆم ک نــێــوخــۆی ــه للیبڕاڵ و ئۆپۆزیسیۆنێکی به خۆیان له و ده کـــه ن و پێناسه گــۆرانــخــواز دێموکرات حیزبی که مه یدانه یه دا ــدا قــســه ی هــه یــه ، لــه نــێــوخــۆی واڵتــگــای ـــه کــۆمــه ڵ ـــه و ل ـــه ی ــی ه ــک خــه ڵ

نێونه ته وه ییش دا گوێی لی ده گیرێ.به شێکی عــه زیــزی خالید کــاک ــی ــوێ ــه ی بـــۆ تــاوت ــه کـ ــاسـ دیـــکـــه بـــه بــه شــه کــانــی ــ پـــرســـی کــــــورد لکرد و ته رخان کوردستان دیکه ی ــدی لــه گــه ڵ ســـووریـــه دا ــوه ن ــێ لــه پبــایــکــۆت کــردنــی هــه ڵــبــژاردنــه کــانــی له الیه ن واڵتــه ی ئه و سه رکۆماریی کانتۆنه کانی خۆراوای کوردستانه وه به رزنرخاند و به سه ره تایه کی باشی به کــوردی شوناسی به خشینی به کوردستان به شه ی له و پرسه کان

دانا.

ــری گــشــتــیــی حــیــزبــی ــێ ــرت ســکــدان ــجــ ــ ــه رن ــه ســ ــ ــرات بـ ــ ــوکـ ــ ــمـ ــ دێـبـــه ڕووداوه کــــــانــــــی بـــاشـــووری پلینۆمی ڕاسپارده ی کوردستانیش ــه ئــاراســتــه ی ــه ب بــیــر هــێــنــایــه وه کده رفــه تــه کــان و هــه ل و قۆستنه وه ی یــه کــڕیــزی و پــاراســتــنــی پێویستیی الیه نه هێزو نــێــوان هاوپێوه ندیی ســیــاســیــیــه کــانــی ئـــــه و بـــه شـــه ی ــی کــــــراوه . ــاسـ کــــوردســــتــــان دا بـــاکـــووری ــه گـــه ڵ بـ ــه پـــێـــوه نـــدی لـ لـسه ر خسته تیشکی کوردستانیش له و ئاشتی پــڕۆســه ی کــه ــه وه ی ئـبه شه ی کوردستان ڕێگه یه کی زۆرو به رێــگــه نــابــێ بــڕیــوه و به بایه خی بدرێ دووال هه ر له توندره وه کان به رده وامیی بــه رده م بخه نه کۆسپ

ئه و پڕۆسه یه . ته پیوی ــی دۆخـ ــه ل بــاســکــردن ئێران سه رانسه ریی ئۆپۆزیسیۆنی له ده ره وه ی واڵت ، تیشک خستنه وه تێکۆشانی کــاری قورسایی ســه ر ــان لــه ــه ک ــن ــخــســت ــک ــی و ری ــاسـ ــیـ سـسیاسه تی کوردستان و ڕۆژهه اڵتی کــوردســتــان و دێــمــوکــڕاتــی حیزبی به نیسبه ت حیزب پێناخۆشبوونی حیزبی وتووێژه کانی ڕاوه ســتــانــی هاوڕێیانی کوردستان و دێموکڕاتی ــت ــا و ده سـ ــدکـ ــه حـ پــێــشــوومــان لـپێکردنه وه به و وتووێژانه و، باسێک تێکۆشانی کارو چۆنیه تیی له سه ر دێــمــوکــڕات حیزبی ئــۆڕگــانــه کــانــی باسه کانی دیکه ی ته وه رێکی چه ند ــه و ــێــری گــشــتــیــی حــیــزب ل ســکــرت

کۆبوونه وه یه بوون .

شاندێکی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان ڕووســیــه دا کۆنسوولخانه ی لــه هه ولێر لــه ــه تــه وه یــی ن ڕۆژی جــێــژنــی لــه ــداری ــه شـ بـ

ڕووسیه دا کرد.شاندێکی ــۆزه ردان ــ ج ی 22 ڕێکه وتی رێبه ریی حیزبی دێموکڕات به سه رپه رستیی گشتیی سکرتێری عــه زیــزی، خالید کــاک بانگهێشتی ســـه ر ــه ل ــڕات ــوک ــم دێ حــیــزبــی به شداری رووسیه کۆنسولخانه ی ڕه سمیی له جێژنی ڕووسیه ی فیدراڵ دا کرد و له الیه ن ڤالێری به سه رپه رستیی هه یئه تی خانه خوێ

پۆسپێلۆڤ پێشوازییان لێ کرا.دیــدار ــڕای وێ حیزب گشتیی سکرتێری تــوانــی چــاوی به لــه گــه ڵ هه یئه تی رووســـی

سیاسییه کانی که سایه تییه ــه ل کــۆمــه ڵــێــک حیزبه نوێنه رانی کــوردســتــان و بــاشــووری ــان و ــووری کــوردســت ــاشـ ســیــاســیــیــه کــانــی بـ

بیانی واڵتانی کۆنسولخانه کانی نوێنه رانی بکه وێ و دیداریان له گه ڵ نوێ بکاته وه .

بەڕێزەکان وەزیــرە هەموو لە پیرۆزبایی ئێوەشەوە ڕێگای لە دەکەین و بۆ ئێوە و یەک بە یەکی ئەندامانی کابینە و حکوومەتی نوێی ئەرکە لە سەربەرزی سەرکەوتن و گشتی بە کوردستان هەرێمی

پێسپێردراوەکانتان دا بە ئاوات دەخوازین.ــە ــان،ل کــابــیــنــەی هــەشــتــەمــی حــکــوومــەتــی هــەرێــمــی کــوردســتهەلومەرجێکی هەستیار دا، شانازیی بەڕێوەبردنی کاروباری هەرێمی کوردستانی کەوتووەتە ئەستۆ. ئەوەی جێگای خۆشحاڵی و هیوادارییە، جۆراوجۆرەکانی الیەنە هێز و هاوبەشیی کابینەکە و بنکەفراوانیی دا و کوردستان پارلمانی حکوومەت و لە کوردستان بــاشــووری بە دیکەوە الیەکی لە نوێیه . کابینه ی لە خەڵک بەرینی پشتیوانیی خۆشییەوە شانس و ئاسۆی نوێ لە بەر دەم پرسی کورد بە گشتی و بە تایبەتی لە هەرێمی کوردستان دا هەن. هیوای ئێمە ئەوەیە کابینەی

سەرجەم خەڵک و یەکگرتووانەی پشتیوانیی بە دڵگەرم هەشتەم الیەنە سیاسییەکان و پشت ئەستوور بە گیانی تەبایی و هەستکردن بە بەرپرسیارەتیی ئەندامانی، لە جێبەجیکردنی ئەرکە پێسپێردراوەکان و دا کــوردســتــان خەڵکی پــارلــمــان و چاوەڕوانییەکانی وەدیهێنانی

سەرکەوتوو بێ.

خالید عەزیزیسکرتێری گشتیی

حیزبی دیموکراتی کوردستان21ی ژوئەنی 2014

خالید عه زیزی: گوتارێک ده توانێ کۆماری ئیسالمی بگۆرێ؛ که زۆربه ی زۆری کۆمه اڵنی خه ڵکی ئێران خۆیانی تێدا ببیننه وه

به شداریی شاندێکی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان له رێوڕه سمی ڕۆژی نه ته وه یی رووسیه دا

،2014 ــی ــه نـ ژووئـ 7ی ــی ــه وت ــک ڕێ هــه یــئــه تــێــکــی رێـــکـــخـــراوی بــانــگــه وازی ژنــێــڤ )جــنــێــڤــاکــاڵ( کــه بــۆ پــه ره پــێــدانــی مرۆڤدۆستی قــانــوونــی جێبه جێکردنی چه کدارییه کاندا بزوتنه وه به ستێنی له حیزبی سکرتاریای سه ردانی ده کا، کار

دێموکڕاتی کوردستانی کرد. »ئه نکی له رێکخراوه ئــه و هه یئه تی ــم«، ــێ ــورک ــری و بــه یــتــوول گ ــێ ــۆرب ســیرێکخراوه ئه و پرۆگرامی به ڕێوه به رانی ــن و کـــوردســـتـــان ــیـ ــۆ ئـــه مـــریـــکـــای التـ بـسەرپەرستی بــە هەیئەتێکەوە لــه الیــه ن حـــەســـەن زادە وهـــاوڕێـــیـــەتـــی ئــاســۆ د. ناوه ندی به رپرسی قوربانی فەر شیالن ــژ ــه الوێ ــان و گ ــتـ ــپــارێــزیــی کـــوردسـ ــاڵ مــنپه یره وان، ئه ندامی ده سته ی به ڕێوه به ریی کوردستان و دێموکڕاتی ژنانی یه کیەتیی نوێنه رایه تیی ــه ب حــه ســه نــخــاڵــی خــالــیــد پێشوازییان سیاسی-نیزامی کۆمیسیۆنی

لێ کرا. رێکخراوی هه یئه تی دانیشتنه دا له و پرۆگرامانه ی بــه و ســه بــاره ت جنیڤاکاڵ که سی و دژه مینی نه هێشتنی لــه بــواری پاراستنی و مندااڵن نه کردنی به چه کدار ــه پـــــه راوێـــــزی بـــزووتـــنـــه وه ــ ژنــــــان لجۆربه جۆری واڵتانی له چه کدارییه کاندا چۆنیه تیی و ده بــا بــه ڕێــوه یــان جیهاندا ناساندنی رێکخراوه که و شۆڕکردنه وه ی رێکخراوه ئه و مرۆیی یه کانی پره نسیپه به تایبه تی کوردییه کان رێکخراوه نێو بۆ

نیزامییاندا، راهێنانی پرۆگرامه کانی له به دواداچوونه کانیان و زانیاری دوایین

خسته ڕوو. مناڵپارێزی ــدی ــاوه ن ن هه یئه ته که ی سیاسی کۆمیسیۆنی و ژنــان یه کێتی و ده ربــڕیــن خۆشحاڵی وێـــڕای نیزامییش ــی ــه رده وام لــه پــێــوه نــدی و هــاوکــاریــی بگۆشه نیگای له له گه ڵیان، رێکخراوه ئه و ــان ــوردســت ــی ک ــ ــه اڵت ــ ــه ت بـــه رۆژه ــب ــای تکــوردســتــانــه وه دێـــــمــوکــڕاتــی حیزبی و دوایـــیـــن زانــیــاریــیــه کــانــیــان لــه پــێــوه نــدی رێکخراوه ئه و کــاری بواره کانی له گه ڵ بۆ خۆیاندا پێویستییه کانی و روانگه و کۆتاییدا له ڕوو. خسته میوان هه یئه تی هه ردووال سه باره ت به ئاجێندای به رنامه داهــاتــوو مانگه کانی هاوکارییه کانی و لـــه بـــواری بــه ڕێــوه بــردنــی کــۆنــفــرانــس و گفتگۆیان هاوبه شدا کاری و وۆرکشاپ

کرد.

سه ردانی هه یئه تێکی جنیڤا کاڵ بۆ سکرتاریای حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

درێژەی:

پیرۆزبایی بۆ سەرۆکایەتیی کابینەی هەشتەمی حکوومەتی هەرێمی کوردستان

دا فیدراڵ دێموکراتیکی ئێرانێکی چوارچێوه ی له کوردستان کۆماری www.kurdistanukurd.comژماره ٦٣٤ شەممە ٣١ی جۆزه ردانی ١٣٩٣ ٢١ی ژوئه نی ٢٠١٤دامه زرانی

‌حدک،‌به‌‌دوای‌‌رووداوه‌کانی‌ئه‌م‌دوایانه‌ی‌ناوچه‌که‌:

پشتیوانی‌له‌‌هه‌ڵوێستی‌حکوومه‌تی‌هه‌رێم‌و‌خه‌ڵکی‌باشووری‌کوردستان‌ده‌که‌ین‌

دێموکڕاتی حیزبی نــاوه نــدیــی کۆمیته ی پازده هه م، کۆنگره ی هه ڵبژێراوی کوردستان، له رۆژه کانی 17 تا 20ی جۆزه ردانی 1393ی ژووئه نی ی 10 تا 7 به )به رامبه ر هــه تــاوی به خــۆی پلینۆمی ده هه مین زایینی( 2014ی ئه سڵی و جــێــگــران و ئــه نــدامــانــی بــه شــداریــی

راوێژکارانی کۆمیته ی ناوه ندی به ڕێوه برد.بۆ بێده نگی ساتێک به که پلینۆمه دا له و رێگای شه هیدانی پاکی گیانی لــه رێزگرتن پاش کــرد، پێ ده ستی کوردستان رزگــاریــی په سند کرانی ده ستووری کاری پلینۆم، سه ره تا هاوڕێ خالید عه زیزی سکرتێری گشتیی حیزبی ئاوڕدانه وه که سیاسیی راپۆرتێکی دێموکڕات له رووداو و ئاڵوگۆڕه سیاسییه کانی نێوان دوو پلینۆمی له ئاستی جیهان و ناوچه و ئێران و کوردستان و سیاسه ت و هه ڵوێسته کانی حیزب له و پێوه ندییه یدا له خۆ گرتبوو، پێشکه ش کرد. تاوتوێ و هه ڵسه نگاندن پــاش راپــۆرتــه ئــه م به مه به ستی پلینۆم ئه ندامانی له الیه ن کــردن سیاسه ته کانی بــه به خشین ــی ــه رچــاوڕوون بله مه ودوای حیزب به په سندی کۆمیته ی ناوه ندی

گه یشت.باسی بــۆ کــه راپــۆرتــه کــه دا ده سپێکی لــه ئاڵوگۆڕه کانی سه ر ئاستی نێونه ته وه یی ته رخان زلهێزه کان نێوان ملمالنه ی به ئاماژه کرابوو، به تایبه تی رۆژئاوا و رووسیه له پێوه ندی له گه ڵ کرابوو کریمه دا پرسی و ئۆکراین قه یرانی گرژیی له نوێیه پله ئــه و کاریگه رییه کانی و ناوچه دیکه ی دۆسیه کانی له سه ر نێوده وڵه تی به تایبه تی قه یرانی سوریه و مامه ڵه له گه ڵ ئێراندا خرابوونه به ر باس. سه باره ت به کێشه ی ئێران و کۆمه ڵگای نێوده وڵه تی له سه ر پرسی ناوکی، ئــه وه دا که له گه ڵ بووکه ــاوه ڕه دا ب له و پلینۆم قازانجی به مه سه له یه ئــه و چاره سه رکردنی له بااڵده ست تاقمی ئێرانه، خه ڵکی کۆمه اڵنی کۆماری ئیسالمیدا هێشتا وه ک کارتێکی گه مه ده ڕوانێته ئه و پرسه و به ئه نقه ست گرێوگۆڵ هه تا کردنی چاره سه ر پرۆسه ی نێو ده خاته وێڕای به رده وامی له سه ر گوتاری به ناو ئینقالبی و ئاڕمانگه رایانه ی خۆی، هه م له خاڵی گه یشتن له بواری شاراوه کانی و ستراتیژی مه رامه به له هه م و بێته وه نزیکتر ناوکیدا پیشه سازیی بواره کانی تری ملمالنه و گرژی دروست کردن فشار ئامرازێکی وه ک پرسه ئه م ناوچه دا له ده بێته ئه مه دیکه شه وه له الیه کی بێنێ. به كار هۆی ئه وه که کۆمه ڵگای نێوده وڵه تی هه روا به و کێشه یه وه سه رقاڵ بێ و پرسی هه ره سه ره کی له کۆمه ڵگای ئێراندا که بریتیه له دێموکڕاسی و مافی مرۆڤ و ئازادییه کانی خه ڵک له په راوێزدا له سه ر بتوانێ رێژیم به مجۆره و بمێنێته وه بــه رده وام بــواره دا له و پێشێلکارییه کانی خۆی

بێ. ل ٤

پێنجه مین ڕابردوو ڕۆژی ناوكییه كانی دانووستانه خولی له 5+1 گرووپی و ئێران نێوان نێوان چاوپێكه وتنی به وییه ن كاترین و زه ریف محه ممه دجه واد

ئێشتۆن كۆتایی پێ هات. هه واڵده ریی ڕاپۆرتی به پێی ئه م كۆتایی له زه ریف ئیرنا، دیداره دا باسی له بوونی بیروڕای 5+1 و خۆیان له نێوان جیاواز بنه ڕه تییه كان مه سه له له سه ر كردوه و گوتوویه تی لێره دا پێویسته ئامریكا دژوارترین بڕیاره كان بدا.

له فه رانسه ش هه واڵدره یی له زمان ویه ن له ڕاپۆرتێكدا ڕێژیمی نووسیویه تی : زه ریفه وه مه سه له له سه ر ڕۆژئاوا و ئێران

بنه ڕه تییه كان ڕێك نه كه وتن.

له م خوله ی وتووێژه كاندا كه له 26جۆزه ردان دووشه ممه ڕۆژی وییه ن له ژوئه ن« »16ی ڕۆژی تا و كردبوو پێ ده ستی »20ی جۆزه ردان 30 هه ینی بڕیار بوو، به رده وام ژوئه ن« بنه مای له سه ر وتووێژه كان درا دوایین ده قی نووسینی ده سپێكی

ڕێككه وتنی ناوكی به ڕێوه بچێ .مان مایكێل دیكه وه له الیه كی وته بێژی كاترین ئێشتۆن به رپرسی یه كیه تیی ده ره وه ی سیاسه تی خۆیدا تویتێری له ئورووپاش شه ممه ی ڕۆژی نووسیویه تی سیاسی به ڕێوه به رانی داهاتوو واڵتانی 1+5 له بروكسێل چاویان

به یه كتر ده كه وێ .

به دوای په الماری گرووپی توندڕه وی ده وڵه تی ئیسالمیی عێراق و شام )داعش( بۆ سه ر موسڵ وتکریت و ده ستبه سه رداگرتنی چه ندین ناوچه و شار و شارۆچکه ی سوننی نشینی عێراق و خۆبه ده سته وه دان و هه ریمی ناوچانه ، له م حکوومه تییه کان سوپا وهیزه تێکشکانی ده ره وه ی کوردییه کانی ناوچه دانیشتوانی تایبه تی به کوردستان و هه رێمی به ڕه ورووی ئه گه ری هێڕش و نائه منی له الیه ن چه کداره کانی کوردستان هه رێمی خه لکی حکوومه ت و بوونه وه . گرووپه ئه و بۆ کراوه کان کرده وه ، هه ر ناوچه هێرش ئاواره کانی بۆ باوه شیان گیان و له پارێزگاری بۆ پێشمه رگه هێزی ناردنی به دا کاته له و ماڵی دانیشتوانی ناوچه دابڕێندراوه کان کۆنتڕۆڵی شاری ستراتیژیکی ده فته ری ده ست. گرته به زۆردابڕێندراوه کانیان ناوچه که رکووک و

رووداوه کانی دوای به کوردستان دیموکراتی حیزبی سیاسیی هه ڵوێیستی سیاسه ت و دا به یاننامه یه ک له ناوچه که ، دوایانه ی ئه م نه ته وه یی و به کوردستانی باشووری خه ڵکی و هه رێم حکوومه تی ژیرانه و به رپرسانه هه ڵسه نگاندوه . حیزبی دیموکرات وێرای پێداگرتن له سه ر پێویستیی یه کگرتوویی هه ر چی زیاتری خه لکی کوردستان و یه کهه ڵویستیی سه رجه م هیزه سیاسییه کان له هه لومه رجی ئاسته می هه رێم حکوومه تی هه ڵوێستی له خۆی پشتیوانیی دا، ئیستا له پاریزگاری بۆ حیزبه ی ئه م تێکۆشه رانی ئاماده یی راگه یاندوه و ده سکه وته نه ته وه ییه کان له م به شه ی کوردستان دووپات کردوه ته وه .

ده قی به ییاننامه که هه ر له م ژماره یه ی »کوردستان« دایه .

پەیامێکی کوردستان دێموکراتی حیزبی گشتیی سکرتێری حکوومەتی هەشتەمی کابینەی سەرۆکایەتیی بۆ پیرۆزبایی

هەرێمی کوردستان نارد.

بۆ سەرۆکایەتیی کابینەی هەشتەمی حکوومەتی هەرێمی کوردستان!

هەشتەمی کابینەی سەرۆکی بارزانی نێچیرڤان کاک بەڕێز حکوومەتی هەرێمی کوردستان!لە گەڵ ڕێز و ساڵوی گەرم!

هەرێمی حکوومەتی هەشتەمی کابێنەی پێکهاتنی بۆنەی بە کوردستان و دەستبەکاربوونه وه ی ئێوەی بەڕێز له پۆستی سه رۆک

حیزبی ڕێبەریی هەموو ناوی بە خۆمەوە و الیەن لە وه زیریدا، دیموکراتی کوردستانەوە، پربە دڵ پیرۆزباییتان لێ دەکەم.

ل ٢

ئاسۆیەکی تازە بۆ داهاتوی کورد

رووداوه کانی عێراق و به رژه وه ندی ده وڵه تانی ناوچه که

ده نگی پێی بێگانه له سه ر خاکی کورد

دیاردەی داعش و گوتاری دەوڵەتی ئیسالمی١_٢

کێشەی نێوخۆیی قۆڵەکانی کۆماری ئیسالمی

٦

٦

٧

٨

٩

باراك ئۆباما، سه رۆك کۆماری ئه مریكا عێراقی مالكی، سه رۆك وه زیرانی نوری بۆ روون كردۆته وه که »كاتی پشتیوانی به سه ر الدانی له کردن باس هه روه ها و چووه » نوری مالكی ته وری وتووێژی نێوان ئۆباماو

گه وره به رپرسانی كۆنگره ئه مریکا بووه . پێشنیاری كۆبوونه وه یه دا له و ئۆباما سه رۆك مالكی، نوری بدرێ هه وڵ كردوه بگا قه ناعه ته به و عێراق وه زیرانی له چونکه بێ، ده سه اڵت ده ستبه رداری ئیداره كردن واڵته كه ی به ره وڕووی شكستی قورس بۆته وه و مه ترسیی زۆری بۆ خه ڵکی

واڵته که ی دروست کردوه .کۆنگره ش ئه ندامانی كۆبوونه وه یه دا له و سیاسه ت و شێوازی له توندیان ڕه خنه ی وه زیرانی سه رۆك مالكی نوری ده سه اڵتی

عێراقی گرتووه .به ره ی سیناتۆری مه كین، جۆن پشتیوانیی هێزی باره ی له كۆماریییه كانیش

ئۆباما ده ڵێ عێراق بۆ ئه مریكا ئاسمانی په یامی بۆ مالكی ناردوه و روونی كردۆته وه

كه كاتی ئه وه به سه ر چووه .هیگل چاك به رگری وه زیری هه روه ها گوتویه تی: كۆنگره دا كۆبوونه وه كه ی له به هیچ شێوه یه ك عێراق ئێستای حكوومه تی حكوومه تێكی پێكهێنانی پابه ندی نه یتوانییوه و كورد بێ و سوننه ، نیشتمانی یه كگرتووی

شیعه دا له ده سه اڵتدا به شدار بکا.

باراک ئۆباما: كاتی پشتیوانی له نوری مالکی به سه ر چووه

ڕاگه یاندراو سه باره ت به به ڕێوه چوونی پلینۆمی دەیەمی

کۆمیته ی ناوه ندیی حیزبی دێـموكڕاتی کوردستان

بێ ئاكام مانه وه ی پێنجه مین خولی دانووستانه ناوكییه كانی ئێران

له سه ر پێویستیی یه کگرتوویی هه ر چی زیاتری خه ڵکی کوردستان و یه کهه ڵوێستیی سه رجه م هێزه سیاسییه کان له م هه لومه رجه دا،پێ داده گرین.