شیوه ارائه مطالب )علمی- فنی ..(

دانشگاه آزاد اسالمی واحد پرند

93-92نیمسال دوم

فهرست مطالب

ارائه شفاهی

نوشتار علمی - فنی

ارائه کتبی

مفهوم ارائه

2

ارائه کتبی

فصل دوم

ارائه کتبی

تعریفخصوصیاتانواعسازی مراحل آماده

تعریف ارائه کتبی .1

آن اصلی رسانه که است ارائه نوشتارنوعیاست

- از معموال فنی علمی مقوالت در شکلهرچندبرای هم

می استفاده ایده شود انتقال .

بر و خط دارای زبان یک کمک به کننده ارائهمورد اطالعات مشخص سیاق و سبک اساس

می منتقل را خود کند نظر .

خصوصیات ارائه کتبی .2

دارد خصوصیاتی اطالعات انتقال نوعی مثابه به کتبی :ارائه

) ندارد ) حضور کننده ارائه است غیابی

است استناد قابل است فرصت با است و) مشروح کمی کنترل باید البته دارد وجود بسط و شرح عرصه

) شود کیفی

است زیاد معموال مخاطبین تعداد دارد واحد معموال و مشخص سیاق و مقوالت) سبک در ویژه به

) فنی - علمی

) است ) غیابی طبعا و تدریجی گذاریش تاثیر

) است ) کمتر شفاهی ارائه به نسبت حداقل اشتباه بروز احتمال انتقال نوعی اساسا و ندارد وجود رویارویی و نظر تبادل امکان

است یکسویه اطالعات

نوشتار شكل جدول

فرم ارائه

پيام انديشي

پيام سازي

پيام پيرائي

پيام فرستي

ارائه كننده

مخاطب

امكانات ارائه كتبي

پيام گیری

پيام کاوي

درک یا حس پیام

پرسشابهامتردید

انواع ارائه کتبی .3

کتبی رده ارائه های :

مورد هدف، سبک، محتوا، ماهیت صورت، فرم،

هدف ... اما و محتوا سطح مخاطبین، استفاده،

کلی رده دو ما :اصلی

) آکادمیک ) دانشگاهی

دانشگاهی غیر

تر ارائه کتبی دانشگاهی و های رایج گونه غیر دانشگاهی

گزارش دانشگاهی: انواع مقاله، جزوه، کتاب،

) ( ، تز دانشنامه تحقیق، یادداشت، رساله، ها،

... این از بعضی که و کامپیوتری برنامه مجله،

پایین گونه سطوح در وجود ها نیز آموزش تر

دارند

: دانشگاهی جنگ، غیر روزنامه، مجله، کتاب،

گزارش انواع کاتالوگ، بولتن، بروشور،

فصل ها،کتاب آلبوم، اطلس، راهنما، های

و اداری مکاتبات سالنامه، ... نامه،

ساختار اکثر گونه های علمی- فنی )غیر از های خاص( گونه

آغازین -1 بخشمیانی -2 بخشپایانی -3 بخش

می آورده بخش سه این در که شود آنچهمی تشکیل را کتبی ارائه هر محتوای که دهد

مهمترین که دارد اجزایی بخش سه این از یکهمان میانی بخش است بخش اصلی متن یا

کرد تولید را آن مرحله چند طی باید .که

سازی ارائه کتبی مراحل آماده .4

موضوع 4-1 تعیینمنابع 4-2 تهیهاصلی 4-3 متن اولیه طرح تهیهاطالعات 4-4 سازماندهی و کسباصلی 4-5 متن تولیدبخشی 4-6 سه ساختار تنظیم

تعیین موضوع 4-1

از عبارتند مرحله این در الزم : کارهای

موضوع- زمینه کردن مشخص الفموضوع- تحدید بمناسب- عنوان تعیین ج

تحدید موضوع و عوامل مربوط به آن

باشد؛ شده تعریف کامال و محدود باید ارائه موضوعموضوع تحدید :عوامل

کننده ارائه سطح ارائه هدف مخاطبین وضع فنی مالحظات موضوع زمینه گستردگی میزان مخاطبین خواسته های ارائه مدت آماده ارائه امکانات محتوای سازی مدیریتی مالحظات ارائه سطح

ضوابط موجود برای تحدید موضوع

تاریخی مقطع جغرافیایی محدوده مخاطب از خصوصیاتی جنبه یا موضوع جنبه خود از هایی

می تحدید ضوابط انتخاب اعمال اساس بر تواندیا دیگری فرد درخواست یا ارائه کننده خود

پذیرد صورت ارائه خواستار .سازمان

تعیین عنوان مناسب

حتي عبارتی یا جمله با باید را موضوع عنوان . یا جمله این کرد بیان گویا و کوتاه االمکان

می باشد عبارت زیر بصورت تواند :

گزاره ای جمله پرسشی جمله مصدری عبارت

خصوصیات عنوان موضوع

صریح و گویا کوتاه زائد ت کلما فاقد آمیز مبالغه نه و صادقانه، واقعی، کوته عالئم فاقد االمکان حتی

و/ فرمول ... نویسی حدود میان این از و کلمه پانزده حدود دارای

اصلی 4 کلمه

تهیه منابع 4-2

شود انجام باید زیر کارهای منابع تهیه :برای منبع شناسایی منبع به دستیابی و جستجو منبع مشخصات ضبط منبع ارزیابی

شناسایی منبع

می زیر امکانات از منبع شناسایی توان برایکرد :استفاده

) شخصی ) یا عمومی کتابخانه دوره فهرست ناشران های ای ) کتابشناسی ) کتابنامه موضوع در متخصص فرد کتابدار کتابشناس عمومی رسانه های موزه ملی، اسناد غیره مراکز و ها رسانی سیستم اطالع های

جستجوی منبع و دستیابی به آن

شاخص از توان می کار این زیر برای هایکرد :استفاده

کتابخانه در منبع شماره مترجم یا مولف مشخصات منبع عنوان) موضوعی ) جستجوی طریق از موضوع

ضبط مشخصات منبع

منبع مشخصات ضبط برای رایج :روش

استفاده از کارت یا فیش منبع

کoارت درج می این در کoه در اطالعoاتی شoود

:اساس عبارتست از

مشخصoات و منبoع عنoوان مولoف، نoام

ناشر و نشر

چهار حرف اول نام مولف

شماره سريال

كارت: عنوان مولف

: نام مولف

: نام مترجم

مشخصات ناشر و نشر

:شابك :شماره منبع

:نوع منبع :محل دستيابي

سانتيمتر 5/12

5/7 سانتيمتر

ارزیابی منبع

به باید اطالع کسب منظور به استفاده از قبل را منبع

. این برای کرد ارزیابی سرعت با حال عین ودر دقت

جنبه باید گرفت کار نظر در را زیر های :

:) جزوه، ) کتاب، مقاله، فرم صورت نظر از منبع نوعغیره و خطی سند

) ( - مترجم و مولف فنی علمی اعتبار ویراست آخرین و اولین سال ناشر اعتبار ) شهر ) و کشور ناشر مکان ارائه موضوع با منبع ارتباط میزان

تهيه طرح اوليه متن اصلی 4-3

به رسيدن تا مختلف سطوح در داخلی عناوين تعيينساده ايده

سطح هر در داخلی عناوين منطقی توالی تعيينداخلی شماره عناوين گذاری

سيستم پنائوسطح اول سطح دوم

سطح سومk-j-i j-i

i

کسب و سازماندهی 4-4اطالعات

منبع دوباره ارزيابیهايي از منبع چه قسمت•به چه ميزان•در مورد کدام عنوان داخلی•تعيين منابع اصلی و فرعی•

برداری يادداشتسازماندهی اطالعات

مرتب کردن اطالعات بر حسب توالی منطقی بین عناوین داخلی• تر باشد استفاده از تر و سامان یافته هر چه این کار مرتب

آن در تولید متن اصلی سریعتر خواهد بود

يادداشت برداری

شماره کامل عنوان مطلب

عنوان مطلب شماره سريال کارت يادداشت

مطلب

نام مولف )ومترجم( عنوان منبع

روش يادداشت برداری تاريخ يادداشت برداری

های يادداشت برداری روش

) تلخيص ) کردن خالصه

قول نقل

روش کلی خالصه کردن )مقاله هشت تا ده صفحه (

مرجع مطلب وچندباره دقيق مطالعه مهم موضوعات و مفاهيم کردن يادداشت مهمتر مفهوم شش تا چهار انتخاب مفهوم هر شرح در جمله دو يا يک نوشتن مهمتر جدولهای و شکلها اصلی ايده و نوع تعداد، بيان

جمله دو يا يک در در مطلب، اصلی نتيجه حاوی جمله سه يا دو نوشتن

خالصه انتهای مقدمه عنوان به آغازين جمله در يا يک افزودن شده نوشته جمالت دقيق ويرايش

مواردی که در تلخيص بايد رعايت کرد

امکان حد در ايجاز رعايت مطلب اعتبار و دقت حفظ مطلب اصلی معنای (حفظ معنايي ) امانت رعايت زبانی انسجام حفظ روانی و سادگی رعايت

نقل قول

: مستقيم توليد غير زبان سبک با مطلب معنای بيانمعنايي رعايت حفظ با متن کننده

مستقيم غير قول نقل برای الزم عمليات مرجع مطلب دقيق مطالعه مطلب معنای درک از اطمينان حصول مرجع گذاشتن کنارانديشيدن مطلب معنای بيان نوشته ويرايش

متن مستقيم: از جمالتی يا جمله عبارت، کلمه، انتقالمورد محل در آن ودرج توليد دست در متن به مرجع

نظر

: کرد استفاده مستقيم قول نقل از بايد که مواردی معارف اصلی منابع و مقدس متون از مطلب بيان

دينی فرمانهای و رسمی دستورهای و قوائد قوانين، بيان در

تاريخی علمی تعريفهای و فرمولها بيان در انتقال در اساسی ،نقش اصلی متن در کلمات وقتی

. کنند می ايفا نويسنده منظور که باشد شده hيان ب گويا و واضح آنچنان ای ايده وقتی

. کند عوض را معنا اصلی، متن جمالت در تغيير گونه هر

نقل قول

رعايت نقل قول مستقيم نکاتی که بايد در شود:

نشانه و تاکيدات تمام مرجع حفظ متن در موجود سجاوندی های

تاکيد« کنيم قيد پانوشت در بايد منقول مطلب از جزئی روی تاکيد صورت درماست« از

)...( می آن جای به ، منقول مطلب از جزئی حذف صورت گذاريم. در

می قيد تغيير بی را جزء آن است، اشتباه مطلب از جزئی نظر اگر به و کنيمدر را صحيح گذاريم. می][ ما

دست در متن پاراگراف همان در باشد، سطر چهار منقول مطلب اندازه اگر . يک صورت به صورت اين غير در نوhhيسيم می » « عالمت در محصور توليد،

سطر ) اولين شروع طوريکه نويسيم می جديد به cm)2/1پاراگراف نسبتمی فاصله سطر يک نيز آن بعد و قبل و دارد فاصله منقول پاراگراف شروع

گذاريم.

فاصله سطر يک دو آن بين باشيم، داشته متوالی منقول پاراگراف دو اگرمی کنيم. ايجاد

بخش در است بهتر باشد، صفحه نيم از بيش منقول مطلب اندازه اگر. کنيم درج پيوستها

نمی پيشنهاد صفحه در منقول پاراگراف يک از بيش شود. درج

تولید متن اصلی 4-5

ترین بخش کار اصلیيادداشت هاطرح اولیه

پيش نويس متن اصلي

كنترل كمي -كيفي

كنترل كمي – كيفي تمام

شده؟

تنظيم ساختار سه بخشي

ارائه كتبي

:كانال ارائه كنندهتوليد پيش نويس

نوعی خالقیت و

پدید آوردن اثر

اصلی متن نویس پیش تهیه اصالحات انجام و بازخوانی

و تهیه نسخه اول ) کنترل کمی و کیفی ( ها درج پانوشت ها ها و جدول درج شکل نوشتن نتیجه و خالصه نهایی دیگرخوانی و اعمال نظرات منطقی و

سازنده دیگران بازخوانی و کنترل کمی – کیفی نهایی ویرایش نهایی و تهیه نسخه نهایی

روش کار در تولید متن اصلی

مکانی بسط شرح یک ماشین

بسط زمانی شرح یک آزمایش

بسط از مطلب آشنا به ناآشنا )معلوم به مجهول( بسط از طریق تشابه بسط از ساده به پیچیده بسط از طریق تضاد بسط از علت به معلول )اثر به نتیجه( بسط از معلول به علت )نتیجه به اثر( بسط از جزء به کل

های بسط مطلب روش

متن دهنده تشکیل اجزا روی

:واحد کنترل روی کوچکترین جز

نوشتپار )پاراگراف(

کنترل کمی و کیفی

می بیان را ساده ایده یک فقط که است متن از کند مقداری اندازه است بین بهتر باشد 150تا 100اش کلمه مطرح اصلی ایده آنها در که می شود شروع اصلی جمله دو یا یک با

می شود گزاره درست: بقیه جمالت شرح این گزاره

دارای تعدادی جمله توضیحی است که به کمک آنها ایده طرح شود شده در جمله آغازین شرح داده می

واحد کنترل کمی - کیفی و نیز واحد انتقال اطالعات است بین هر دو نوشتپار پی در پی باید ارتباط معنایی و انسجام

مفهومی و ساختاری برقرار شود شود ای ارتباط دهنده آغاز می هر نوشتپار با عبارت و جمله

هر نوشتپار مستقل و کامل است اما در عین حال حول یک ایده مشخص و واحد تولید شده و

وحدت موضوع دارد جمالت نوشتپار توالی منطقی دارند: ویژگی توالی تر، و با تاکید بیشتر نوشته تر، صریح نکات مهم با جمالت با معنی

می شوند: ویژگی تاکیدمندی

نوشتپار

نوشتپار نه باید خالصه باشد که مانع انتقال ایده

شود نه باید چنان مفصل باشد که خسته کننده

شود

توصیه برای کنترل کمی شمارش کلمات هر جمله از نوشتپار ایجاد تعادل نسبی در اندازه جمالت و در صورت

لزوم تقسیم جمله طوالنی به دو جمله و بر عکس حذف کلمات و عبارات غیر الزم از هر جمله های نوشتپارهای پی در ایجاد تعادل نسبی در اندازه

پی

کنترل کمی

نوشتپار نه باید خالصه باشد که مانع انتقال ایده

شود نه باید چنان مفصل باشد که خسته کننده

شود

توصیه برای کنترل کمی !اعتبار علمی و فنی را خدشه دار نکند !ارتباط و انسجام را سست نکند !روانی و سادگی متن را کاهش ندهد

!هرچه تعداد صفحه بیشتر: خواننده کمتر

کنترل کمی

: نوشتپار بر کمی کنترل همانند

هم محتوایی هم صوری

کنترل کیفی

کیفی کنترل برای توصیه اعتبار و دقت علمی – فنی وجود ارتباط معنایی و انسجام آنها بین نوشتپارهای پی در

پی ها منطق مندی و صحت استدالل انتخاب مناسب عنوان اصلی و عناوین داخلی رعایت ویژگیهای سبک و زبان متن علمی – فنی انتخاب درست و بجای کلمات وجود مقدمه مناسب رعایت آیین نگارش استفاده درست و به جا از عالئم سجاوندی نوشتن درست ارقام و اعداد درج درست پانوشتها انتخاب معادل اصطالحات بیگانه و نوشتن صحیح امالی آنها وضوح شکلها و جدولها انتخاب محل مناسب برای درج شکل ها و جدول ها نوشتن درست فرمولها ، واحدها ، مقیاس ها و کوته نوشت

ها گذاری مناسب رعایت حاشیه

کنترل کیفی

ساختار متن اصلی

پار بند یا متنترین عنوان در یک شاخه از تعدادی نوشتپار زیرداخلی

طرح اولیهمقدمه ... رابط ... اصلی ... فرعی .... نتیجه•

پار مرکب بخش یا متن متنپار چند متن

قسمت یا فصلبخش چند متن

شالوده ارسطویی

مقدمهشرحنتیجه

اجزا متن اصلی باید شالوده ارسطویی داشته باشد

بخشی تنظیم ساختار سه 4-6

بخش آغازین

بخش میانی

بخش پایانی

بخشی تنظیم ساختار سه 4-6

بخش آغازینجلدصفحه سفید ابتداییصفحه عنوانچکیدهفهرست

مطالب•جدول •شکل•

بخشی تنظیم ساختار سه 4-6

بخش میانیمتن اصلی

پانوشت•کلمه، عبارت، جمله یا جمالتی که در پایین متن اصلی در صفحه نوشته –

شده و با موضوع مطرح شده در متن رابطه معنایی و موضوعی دارد استنادی، ارجاعی، توضیحی، اطالع دهنده–

شکل•امکانی برای کمک به افزایش وضوح و سرعت بخشیدن و آسان کردن –

دریافت و درکسادگی و وضوح، وحدت ایده، استقالل از متن، مقیاس، توضیح مناسب، –

شماره، عنوانجدول•

ها، خالصه مطالبی که به هم ساختاری منظم حاوی مجموعه داده–مربوطند

ساده، فشرده، وحدت ایده، استقالل از متن، اندازه متناسب، توضیح –مناسب، شماره، عنوان

نتیجهمنظور اصلی و نهایی آن•

خالصهپاسخ این پرسشها: موضوع چه بوده؟ حدود؟ چه کاری انجام شده؟ •

راه حل؟ نتیجه اصلی؟

بخشی تنظیم ساختار سه 4-6

بخش پایانیپیشنهادات و نظراتفهرست منابعپیوستچکیده انگلیسیصفحه عنوانصفحه سفید انتهاییجلد