های روش و اصولتيمي كار

مریم خواجه پور کارشناس مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

تیم چیست و چه تفاوتی با گروه کاری دارد؟مفهوم کار تیمی در حقیقت آن قدر ساده است که اغلب مردم فهم آن را بسیار عادی می پندارند و همین مسئله که آنها با این فرض ، کار تیمی انجام میدهند

مشکل ساز است چراکه آنها در اصل کار گروهی انجام می دهند . به طور معمول هرکس تجربه حضور در یک جلسه و ایفای نقش در آن و یا مواجهه با یک گروه

جدید از همکاران و انجام کار جمعی را داشته است اما اینها صرفا مثال هایی از گروه های کاری اند.

یک تیم به تعداد کمی از افراد گفته می شود که دارای مهارت های تکمیل کننده یکدیگر بوده و دارای مقاصد ، اهداف و رویکردی مشترکند که بر مبنای آن ها بهم پیوند میخورند و به یکدیگر تکیه میکنند یا به بیانی دیگر تیم به یک گروه کاری گفته

میشود که تمامی شرایط یک تیم واقعی را داراست و اعضای آن کامال به شکوفایی و موفقیت یکدیگر متعهد هستند.اعضای تیم بهم وابسته اند و این بدین

معنی است که عدم فعالیت یک عضو از تیم باعث عدم انجام کار تیمی میشود.در واقع کار انها اثر متقابل بر یکدیگر دارد اما به عکس ، گروه های کاری ، گروهی از

افراد هستند که با یکدیگر کار میکنند و از راهنمایی یک نفر بهره می برند کار شخصی در انها بیشتر نمود دارد.

علل احساس نياز به كار تيمي

پيچيدگي وظايف و كارها •

نياز به خالقيت•

مشخص نبودن مسير آينده: نياز به انعطافپذيري•

استفاده بهينه از منابع•

افزايش بهرهوري, اثربخشي و هماهنگي•

نيازبه يادگيري•

نياز به تعهد و پشتكار قوي•

پيادهسازي برنامه و طرحهايي كه به همكاري ديگران •

نياز دارد.

چند وظيفهاي و ميان رشتهاي بودن كارها و •

فرآيندها

تفاوت و تمايز

كارتيمي/ گروهي/

جمعي

گروه

تيم

انگيزه های پيوند دهنده افراد درگروه / تيم

نيازهای مادی / فيزيکی

بقا/ رقابت/ترس از قدرت بيرونی /

فشارهای محيطی

نيازهای عاطفی اجتماعی

امنيت/ وابستگی/ حس تعلق

دورنما و اهداف مشترک

پيشرفت/توسعه/ آرمان گرايي

اصول و ارزش های مشترک

يگانگی/ ابتکار و ابداع/ سودمندی اجتماعی

تيم گروه

نيروي پيوند

دهنده بيروني:

مانند نيازهاي

مشترك بقا و

امنيت، ترس از

دشمن بيروني يا

قدرت مافوق

تركيبي از نيروهاي

پيوند دهنده بيروني

و دروني،

مانند احساس تعلق،

اهداف مشترك و

ارتباط كاري در

چارچوب وظايف و

فرآيندهاي مرتبط.

عمدتا[ نيروهاي

پيوند دهنده

دروني

مانند اصول,

ارزشها، باورها و

آرمان مشترك

براي تعريف

چارچوبها در

جريان حركت.

افزايش انگيزههاي پرسنل

همافزايي و افزايش بهرهوري

ارضاءشغلي

تعهد مشترك اهداف

بهبود ارتباطات

افزايش مهارتهاي شغلي

افزايش انعطافپذيري

افزايش خالقيت

محاسن كار تيمي

معايب كار تيمي اصطكاك در تقسيم كار و تصميمگيري

كاهش بازدهي، بخصوص در ابتداي شكلگيري تيمها

مشكل همسو كردن اهداف فردي، گروهي و سازماني

به تعويق افتادن اجراي كار به بهانه نظرخواهي و مشاركت

سازش و گروه ساالري تحت عنوان اجماع

توجيه سوء مديريت و نبود رهبري

عدم استفاده بهينه از تخصصها و درگير شدن همه در كاري كه

تخصص آنرا ندارند

از اين شاخه به آن شاخه پريدن، اتالف وقت در جلسات بينتيجه

آفات كار تيمي

تيم هر ضعف اعالي حد

و تعهد نبود سبب بهواقعي مشاركت

سازنده برخوردهاي نبوداست تعهد عدم ساز زمينه

زمينه اعتماد ايجاد در قصوراست دوم آفت ساز

اعتمادي بي نخست آفتاست ديگر يك به تيم اعضاي

  

بي اعتمادي

. نيست بيش شعاري اعتماد بدون تيمي کار که زيرا است، يکپارچه و کارا تيم هاي تمام ثقل نقطه اعتماداين به اعتقاد و همتايان نيت حسن از تيم اعضاي گرمي پشت و خاطر اطمينان معناي به تيمي کار در اعتمادمي کنند، راحتي و امنيت احساس حيث اين از اعضا و نيست ديگري به زدن ضربه درصدد کسي گروه در کهتدافع به نياز که نيست کار در حمله اي که زيرا نمي گيرند خود به دفاعي حالت خود مواجهه هاي در نتيجه در

. کند پيدا معنانهادينه است، تيمي کار اساس و پايه چون اما است مشکل و زمان بر کاري تيم، اعضاي ميان آفريني اعتماد . به وفاي از مکرر شواهد زمان، گذر در مشترک تجربه کسب آن ساختن فراهم الزمه است الجرم آن کردن . هاي گام کوتاه زماني در بتوان شايد است تيم اعضاي فرد به منحصر ويژگي هاي عميق درک و قرارها و عهدکوتاه پرسش چند به جلسه اي در تيم اعضاي است، ساده بسيار روش اين برداشت، را آفريني اعتماد نخستو محرمانه حد از بيش ماهيت، نظر از نبايد ها پرسش اين البته مي دهند پاسخ خود شخصي زندگي از . شخصي پيوند يکديگر با رفته رفته بي خطر، تجربه هاي يا صفات اين توصيف با تيم اعضاي باشند خصوصي . و نادرست رفتارهاي و مي بخشد قوت را متقابل درک و يگانگي احساس کار اين مي کنند برقرار . بکارگيري يابد افزايش گروه در آفريني اعتماد مي شود باعث که ديگري روش مي کند تضعيف را غرض ورزانه

. 360بازخور براي سودمندي بسيار نتايج و است شده متداول گذشته سال بيست در ابزار اين است درجه . و داوري به وادار را همتايان زيرا مي کند ايجاد خطر احساس اعضا در کمي ابزار اين داشته اند تيم هابايد روش اين از استفاده براي لذا مي آورد، فراهم را سازنده انتقاد فرصت و مي کند يکديگر درباره قضاوت . استفاده افراد بالندگي براي بايد ابزار اين اصل در باشد يافته دست اعتماد از باورهايي حداقل به گروه . اين در مي کند فراهم را ناتواني ها و توانايي ها شناخت فرصت ايشان، به کردن وارد آسيب بدون زيرا شوددهد قرار ديگران انتقاد معرض در را خود و کند خطر بايد او است، مهم تر اعضا همه از تيم رهبر نقش ميان . رهبر فعاليت هاي مي گردد يادآور البته نمايند تقويت را اعتمادآفريني شرايط و کنند جرأت هم ديگران تارياکارانه و سياسي گونه رفتارهاي تقويت باعث واال باشد صادقانه و واقعي بايد راستا اين در گروه

). مي دهد. ) عکس نتيجه يعني مي گردد

تعهد- 2 عدم

فرايند در ايشان دخالت و تصميمات وضوح از تابعي اعضا تعهد تيمي، درکارهايتيم، هر فرايند سرنوشت سازترين تقريبا[ که زيرا است، تصميم سازي يا تصميم گيري . در تيم اعضاي حقيقي دخالت و وضوح است اقدامات و مسايل درباره تصميم گيري . تيم اعضاي ميان در اعتماد روحيه که هنگامي است اعتماد اصل بر استوار تصميم گيري، ) ( به اعضا همه و مي گردد بيان سياسي گونه نه واضح صورت به تصمميات باشد، حاکمو تصميم سازي در نمي گيرند قرار ديگري آسيب مورد اينکه از اطمينان با و راحتي . اعضا همه که باشد نحوي به بايد تيم در تصميم گيري فضاي مي کنند مشارکت تصميم گيريجلسات صورت اين غير در دارند، بيان خود استداللهاي با را خود مخالف نظر راحتي به . مي گردد اثرگذار افراد ابالغيه هاي اعالم جهت فرمايشي برنامه هاي به تبديل تصميم گيريسردرگمي و ابهام باعث اولويت ها تعيين و حرکت جهت تشخيص در مديران وضعيت اين دراعضاي ميان در پرده پشت و سياسي گونه زني هاي گمانه و توهم و خيال و فکر مي شوند،

. مي شود زده دامن تيمدر اعضا مشارکت و تصميم ها وضوح کردن بيشينه سوي به گامهايي برداشتن با تيم اعضاي

تقويت را اعضا تعهد سياسي گونه، برخورد از پرهيز و نظرشان و رأي بيان و تصميم گيريدر. که است اين است اعضا ميان کامل اعتماد وجود آن زمينه ساز که ديگر روش مي کنند

طور به گروه، تصميم کردن عملي راستاي در اعضا از يک هر اصلي وظايف جلسات پاياناين نباشد گروه اعضاي ميان در کافي اعتماد اگر مي شود يادآور البته شود، ذکر صريح

. تيم هويت و اعتبار به تيم افراد اعتبار زدن گره گردد اعضا رنجش موجب است ممکن روشتيمي تعهد حقيقي معناي گفت بتوان شايد و شود تبديل تيمي باور به بايد که است حرکتي

صداقت. با بايد وي است، کننده تعيين نقشي تصميمات هدايت در تيم رهبر نقش باشدواضح راستاي در را خود تالش تمام و نمايد ترغيب بحث ها در مشارکت به را اعضا کامل

. گيرد بکار وظايف يادآوري و تصميم ها نمودن

3: مسووليت پذيري- عدمکه است اصلي مي شود گذاشته دوششان بر که مسووليت هايي قبال در افراد بودن پاسخگو

. خود در تعهدي که اعضايي کاري تيم هاي در است مسووليت پذيري عدم آن از فرار راهبرعهده نيز را فعاليت ها مسووليت نمي کنند، احساس آن فعاليت هاي و تيم به نسبت

« : تصميم که هر مي گويند عموما[ و مي دارند بيان اين از فراتر کمي ايشان البته نمي گيرند، ». در مشارکت افراد تعهد گاه گراني که شد بحث تعهد مقوله در کند عمل خود گرفته

تعهد از برخاسته صددرصد نيز تيم افراد پذيري مسووليت آنکه حال است، تصميم گيري. است ايشان تيمي وظايف و تيم به نسبت ايشان

تيم، هدفهاي واضح بيان پاسخگويي، و خواهي مسووليت بر تمرکز براي ساده روش يکزيرا است، تيمي موفقيت جهت در تيم اعضاي از يک هر رفتار نحوه حتي و هرکس وظايفابهام و عملکرد در ابهام خواهي مسووليت و پذيري مسووليت بازدارنده عامل مهمترين که

. اعضاي از يک هر به تيم رهبر که است اين ديگر روش است وظايف درايشان فعاليت هاي نتايج به نسبت يعني دهد فردي بازخور تيم

نمود فراموش نبايد البته باشد، داشته متناسب رفتاري و گيري موضعنگردد فردگرايي و تفرق موجب که است کارساز حدي تا روش اين که

. راستا اين در تيم رهبر نقش نمايد تعارض ايجاد تيمي کار اصل با نبايد زيرا . بردارد بايد تيم رهبر خود را اول گام ديگر سوي از است سنگين بسيار نيز

مقابل در وي از اعضا ساير اوال[ که آورد فراهم را شرايطي يعنيبرابر در نيز خود اينکه دوم و کنند مسووليت خواهي فعاليت هايش،

باشد . پاسخ گو همتايان، خواهي توضيح

  4: تيمي- اهداف به بي توجهي

و هدف ها به اعضا از يک هر توجه مي شوند، دچار آن به تيم يک اعضاي که آفتي بدترين گفت بتوان شايد . را جايگاه آن مي گيرند، قرار تيمي حلقه هاي در که کساني از بسياري است گروه هدفهاي از غير نصاب هايي

تيم اهداف و نتايج و منافع بر را خود منافع و جايگاه مقام، حفظ لذا مي بينند خود پيشرفت و ترقي براي پله اي . در است، مؤثر بسيار ورطه اين به افراد گرايش در تيم کاري فضاي که شد يادآور بايد البته مي دهند ترجيح

. البته مي شود ديده بيشتر شخصي اهداف به توجه است، کمرنگ تر متقابل اعتماد و شغلي امنيت که تيم هاييتبديل اعضا باور به اصل اين بايد تنها انسانهاست، تمام در دروني اصلي فردي منزلت کسب به افراد گرايش

است، تيم اعضاي يکايک براي فردي منزلت کسب معناي به تيمي منزلت و مقام کسب که يعني شوداست تيم اعضاي شکست يا موفقيت حقيقت در تيم شکست يا رو موفقيت اين از

. تقسيم در تيم رهبر نقش شود پرداخت صداقت و شفافيت با تيمي دستاوردهاي در اعضا از يک هر سهم بايدتعيين و حساس همچنان آورده اند، فراهم را تيم موفقيت و بالندگي موجب که کساني به پاداش و قدرشناسي

. است کننده

. سازمان هاي در مي شود تشکيل بيشتري کاري هاي تيم و کند مي پيدا بيشتري اهميت روز به روز تيمي کاربهتر کيفي لحاظ به هم و کمي لحاظ به هم دستاوردها کنند مي کار بهتر يکديگر با افراد که هنگامي مختلف

که. دانست بايد نهايت در اما ارکان مي شود از پايه اي هريک که است افراد از مجموعه اي تيم، . سهم که است اين دهد انجام بايد تيم از عضو هر آنچه مي کشند دوش به را تيمي فعاليتاهداف به رسيدن براي را تيم و دهد انجام اکمل و احسن نحو به را تيم در خود وظيفه ايتيمي، موفقيت موانع و آفات به نسبت هوشمندي با سويي از و براند جلو به اش نهايي

و مسووليت پذيري تعهد، اعتماد، تيم اعضاي ديگر کمک با يکپارچه و بگيرد مناسب موضعي . نمايد تقويت را تيمي اهداف سوي به حرکت

تعهد به آرمان و مأموريت مشترك.- 1

- تعهد به اصول و ارزشهاي مشترك.2

- تعهد به يادگيري و نوآوري مستمر.3

- وضوح در تعريف نقش ها4

- ارتباطات موثر و ديالوگ.5

- فضاي شفاف و اعتماد.6

- راهكارهاي تصميم گيري تعريف شده.7

- مشاركت موزون و متعادل.8

- آگاهي از فرآيند كار گروهي9

- مهارتهاي فردي مناسب.10

ده فرمان براي كار تيمي موفق

ویژگی برای کار تیمی وجود دارد:6طبق گفته کارشناسان نفر(12-تعداد کم افراد )کمتر از

-مهارتهای تکمیل کننده-نیت مشترک

-پذیرش رویکرد کاری توسط اعضای تیم-مسئولیت و پاسخگویی همگانی

تيمی کار اصول . یک که کاری است این واقعیت است شده تاکید گروهی کار و جماعت بر باز دیر از

در که چرا آید، نمی بر تنهایی به شخص عهده از دهد، انجام تواند می تیمتوان برآیند از کار حاصل و شود می ضرب هم در آنها نیروهای افراد همکاری

. و سازی تیم امروزه اساس همین بر است بیشتر تک به تک صورت به افراد . است سیستمی هر های اولویت از کارتیمی

شاهد روزه هر گروهی، کار و تیم برای شده ذکر انکار قابل غیر مزایایی تمامی با. هستیم مختلف های تیم های شکست

و رنج به تبدیل نشود، استفاده درست آن از اگر فرصتی و نعمت هر مانند به نیز تیم . بخشد می لقایش به را همکاری عطای شخص که طوری به شود می مشکل

را اصولی بایستی تیم اعضای تیمی کار در بهروزی و پیروزی و موفقیت برای . کنند رعایت

کار این قسمت مهمترین و ترین اساسی دادن وآموزش دیدن آموزشاو . بواسطه یا او از بعد که افرادی برای که است کسی موفق پس استیک . رهبر یا رئیس لیدر از امامنظور باشد لیدر یک میشوند سیستم وارد

. به اینکه از قبل لیدر یک دارد راهبررا و راهنما مفهوم بلکه نیست مجموعهزیر میان در را واحترام اعتماد حس است الزم شود متمرکز آموزشمجموعه در دوستانه جو یک کندتا حفظ یا برانگیزد خود های مجموعهواحترام واعتماد باشند متعهد هم به نسبت آن اعضای که شود برقراربه . اینکه از قبل عضو هر که است این بهتر شود حفظ آنها در متقابل

  خودش آموزش کردن کامل به شود متمرکز اش مجموعه زیر آموزشبه ذهنش در بیاندیشد سودخودش به اینکه از قبل و دهد بیشتری اولویت

!!! دهد اولویت را اش مجموعه زیر رسیدن سود

دارد گروهی و تیمی کار به نیاز فزاینده و سریع پیشرفت جهت سازمان یک

این کا   باید سازمانی واالی اهداف به رسیدن جهت که است اصولی دارای تیمی ر: گردد اجرا اصول

- سازگاری و پذیری انعطاف اول اصل

- مشارکت و همکاری دوم اصل 

                                  . است جمعی دسته ،کار جمعی دسته پیروزی تمام مقدمه و اتحاد در سازمان یک قدرت تمام

. . شود می نیروها تقویت باعث همکاری است اختالف در آن بازیکن خطر یک به شدن تبدیل برای: باشد می ذیل زمینه چهار در تمرکز در تغییر به نیاز پذیر مشارکت

          ·. رقیب: نه ببینید شریک عنوان به را ها تیمی هم بینش

. : ها         آن به بدگمان نه باشید ها تیمی هم حامی رویکرد ·.   : خودتان         روی نه کنید تمرکز تیم روی تمرکز ·

. بیاورید         : وجود به را ها پیروزی خود توان تقویت با نتایج ·

اصل سوم- تعهد: 

تعهد یک احساس نیست بلکه بایستی به صالبت سنگ باشید. اگر می خواهیم یک تیم منسجم را داشته هیچ قهرمانی بدون تعهد به کار قهرمان نمی شود.[ به تیم متعهد باشند. باشیم باید افرادی را داشته باشیم که شدیدا

 اصل چهارم - ارتباط: 

                                                     مثل یک انسان حکیم بیاندیشید اما به زبان مردم صحبت کنید. یک تیم صدای تعداد

زیادی انسان است که تنها با یک قلب زندگی می کنند.بی پرده باید گفت ما نمی توانیم کار تیمی انجام دهیم مگر اینکه افرادی با قدرت ارتباط خوب داشته باشیم. بدون ارتباط تیمی در اختیار نداریم بلکه تجمعی از افراد را

داریم.

ویژگی های شخصیتی مشترک اعضای یک تیم خوب:·         خودشان را از دیگران جدا نمی کنند.

·         ارتباط برقرار کردن با خودشان را برای هم تیمی ها آسان می کنند. ساعت شود.24·         اجازه نمی دهد اختالفشان با هم تیمی ها بیش از

·         به روابط بالقوه مشکل توجه دارند.·         ارتباطات مهم را به صورت مکتوب دنبال می کنند و نوع روابط را مشخص

می کنند. 

 : شایستگی - پنجم اصل                   

. توانست نخواهد هم شما ،تیم نتوانید شما اگربه تفکر طرز این و بیاورند زبان به کنند می فکر � واقعا که را چه آن افراد که کنیم تقویت طوری را محیط باید

. است داده یافتن تحقق و باال طرف به رشد اجازه ها ایده بهترین 

: جمله از اند مشترکی نقاط دارای باال شایستگی با افراد . می·         آن به کمی اماتعداد است دسترس در ای زنده موجود هر برای تالش باشند ممتاز که متعهدند

رسند.. کنند·         نمی قبول را متوسط حد وقت هیچ

. کنند·         می توجه جزئیات به آنها. کنند·         می کار انسجام با

: - بودن اتکا قابل ششم اصل 

». بترسید» روند می در مسئولیت بار زیر از که هایی آن به بلکه نترسید کنند می بحث که هایی آن از

: - بودن منضبط هفتم اصل 

. درست دلیلی به و درست زمان در درست کار انجام یعنی انضباط

       اصل هشتم- ارتقاء دادن دیگران:افزودن ارزش به هم تیمی ها قیمت ندارد.هدف زندگی برنده شدن نیست بلکه رشد یافتن و

مشارکت کردن است.اعضای تیم همیشه عضوی را که آن ها را تقویت کرده و برای موفق شدن قدرتمند می کند، دوست

داشته و تحسین   می کنند.

اصل نهم- اشتیاق:قلب شما منبع انرژی برای تیم شماست. وقتی اعضای یک تیم مشتاق هستند همه تیم به شدت  

انرژی می گیرد و این انرژی، به تیم نیرو می بخشد. هر عملی را با حساب انجام دهید. در حین انجام دادن کارهای کوچک باید به کارهای بزرگ فکر کنید تا بدین ترتیب تمام کارهای کوچک در جهت درست پیش بروند . هدفمند بودن یعنی تمرکز روی

انجام کارهای درست به صورت لحظه به لحظه و روز به روز و سپس پیگیری آنها به صورتی مستمر.

اصل یازدهم= آگاهی از وظیفه: اعضای خوب تیم تنها پیشرفت خود و حال را نمی بینند بلکه آنها همیشه از ماموریت تیم آگاه بوده  

و عملشان به انجام ماموریت تیم کمک می کند.

اصل دوازدهم آمادگی:    آمادگی بزرگترین دوست شجاعت و بزرگترین دشمن ترس است. کسی که آماده است نیمی از  

کار را انجام داده است.

  : = مندی رابطه سیزدهم اصل  . که میخواهند را افرادی ها تیم کرد خواهند کمک شما به هم دیگران بیائید، کنار دیگران با شما اگر

. . این هرچه چسبانند می هم به را تیم اعضای که هستند هایی چسب ها رابطه باشند مند رابطه. میکند پیدا بیشتری انسجام تیم باشد محکمتر ها رابطه

 : از  عبارتند مهمند ارتباطات در که هایی مشخصه1 . . 2احترام= مشترک- . 3تجربیات . 4اعتماد- متقابل- .5رابطه متقابل- لذت  : - خود  بهبود و اصالح چهاردهم اصل  . باشید آموزش و یادگیری بدنبال آنگونه باید کنید اصالح را خود باید کنید اصالح را تیم اینکه برای

. یک اصالح برای میرید می فردا همین گویی که کنید زندگی آنگونه و اید زنده ابد تا گویی که . عملکرد بهبود و اصالح حال در دائما که تیمی افراد کرد اصالح باید را تیم آن افراد تک تک تیم،

. جدیدند های زمینه فتح حال در همواره و آورده بازار به را جدید های ایده خودند،

: - گذشتگی خود از پانزدهم اصل  . . " موفقیت " به تیمی هیچ است الزم اما نیست آسان بودن گذشته خود از ندارد وجود من تیم در

. بدارند مقدم خودشان بر هستند تیم در که را آن،دیگران اعضای اینکه مگر نمیرسد

: - بودن گرا حل راه شانزدهم اصل  . . که کس هر کنید جویی چاره بلکه نکنید جویی عیب کارها انجام در کنید پیدا حل راه تا کنید قصد

. با افرادی از که تیمی کند ایجاد فرق میتواند کند فکر حلها راه به مشکالت، به کردن فکر بجای . دهد انجام را کاری همه میتواند واقعا باشد، پر ذهنی برنامه چنین

 : - سرسختی و پیگیری هفدهم اصل

  : یعنی بودن پیگیر و . 1سرسخت کنید- ارائه دارید که را آنچه اینکه- 2همه نه کنید کار راسخ عزم با . باشید تقدیر نه - 3منتظر بکشید کار از دست میشود تمام کار که وقتی

. میشوید خسته که زمانی 

با تشکر از توجه شما