58
การจัดการฐานข้อมูล

งานนำเสนอ การจัดการฐานข้อมุล

Embed Size (px)

Citation preview

การจดการฐานขอมล

ในปจจบนการจดโครงสรางขอมลใหเปนแบบฐานขอมลก าลงเปนทนยม เกอบทกหนวยงานทมการใชระบบสารสนเทศจะจดท าขอมลใหเปนแบบฐานขอมล เนองจากปรมาณขอมลมมากถาจดขอมลเปนแบบแฟมขอมลจะท าใหมแฟมขอมลเปนจ านวนมาก ซงจะท าใหเกดขอมลทซ าซอนกนได ขอมลทซ าซอนนจะกอใหเกดปญหามากมาย

ฐานขอมลและระบบจดการฐานขอมล

ฐานขอมล (database) หมายถง กลมของขอมลทถกเกบรวบรวมไว โดยมความสมพนธซงกนและกน โดยไมไดบงคบวาขอมลทงหมดนจะตองเกบไวในแฟมขอมลเดยวกนหรอแยกเกบหลาย ๆ แฟมขอมล นนกคอการเกบขอมลในฐานขอมลนนเราอาจจะเกบทงฐานขอมล โดยใชแฟมขอมลเพยงแฟมขอมลเดยวกนได หรอจะเกบไวในหลาย ๆ แฟมขอมล ทส าคญคอจะตองสรางความสมพนธระหวางระเบยนและเรยกใชความสมพนธนนได มการก าจดความซ าซอนของขอมลออกและเกบแฟมขอมลเหลานไวทศนยกลาง เพอทจะน าขอมลเหลานมาใชรวมกน

1. ความหมายของระบบฐานขอมล

การจดขอมลใหเปนระบบฐานขอมลท าใหขอมลมสวนดกวาการเกบขอมลในรปของแฟมขอมล เพราะการจดเกบขอมลในระบบฐานขอมล จะมสวนทส าคญกวาการจดเกบขอมลในรปของแฟมขอมลดงน

2. ความส าคญของระบบฐานขอมล

1. ลดการเกบขอมลทซ าซอน ขอมลบางชดทอยในรปของแฟมขอมลอาจมปรากฏอยหลาย ๆ แหง เพราะมผใชขอมลชดนหลายคน เมอใชระบบฐานขอมลแลวจะชวยใหความซ าซอนของขอมลลดนอยลง เชน ขอมลอยในแฟมขอมลของผใชหลายคน ผใชแตละคนจะมแฟมขอมลเปนของตนเอง ระบบฐานขอมลจะลดการซ าซอนของขอมลเหลานใหมากทสด โดยจดเกบในฐานขอมลไวทเดยวกน ผใชทกคนทตองการใชขอมลชดนจะใชโดยผานระบบฐานขอมล ท าใหไมเปลองเนอทในการเกบขอมลและลดความซ าซอนลงได

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

2.รกษาความถกตองของขอมล เนองจากฐานขอมลมเพยงฐานขอมลเดยว ในกรณทมขอมลชดเดยวกนปรากฏอยหลายแหงในฐานขอมล ขอมลเหลานจะตองตรงกน ถามการแกไขขอมลนทก ๆ แหงทขอมลปรากฏอยจะแกไขใหถกตองตามกนหมดโดยอตโนมตดวยระบบจดการฐานขอมล

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

3.การปองกนและรกษาความปลอดภยใหกบขอมลท าไดอยางสะดวก การปองกนและรกษาความปลอดภยกบขอมลระบบฐานขอมลจะใหเฉพาะผทเกยวของเทานนจงจะมสทธเขาไปใชฐานขอมลไดเรยกวามสทธสวนบคคล (privacy) ซงกอใหเกดความปลอดภย (security) ของขอมลดวย ฉะนนผใดจะมสทธทจะเขาถงขอมลไดจะตองมการก าหนดสทธกนไวกอนและเมอเขาไปใชขอมลนน ๆ ผใชจะเหนขอมลทถกเกบไวในฐานขอมลในรปแบบทผใชออกแบบไว

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

4.สามารถใชขอมลรวมกนได เนองจากในระบบฐานขอมลจะเปนทเกบรวบรวมขอมลทกอยางไว ผใชแตละคนจงสามารถทจะใชขอมลในระบบไดทกขอมล ซงถาขอมลไมไดถกจดใหเปนระบบฐานขอมลแลว ผใชกจะใชไดเพยงขอมลของตนเองเทานน เชน ดงภาพท 4.9 ขอมลของระบบเงนเดอน ขอมลของระบบงานบคคลถกจดไวในระบบแฟมขอมลผใชทใชขอมลระบบเงนเดอน จะใชขอมลไดระบบเดยว แตถาขอมลทง 2 ถกเกบไวเปนฐานขอมลซงถกเกบไวในททเดยวกน ผใชทง 2 ระบบกจะสามารถเรยกใชฐานขอมลเดยวกนได ไมเพยงแตขอมลเทานนส าหรบโปรแกรมตาง ๆ ถาเกบไวในฐานขอมลกจะสามารถใชรวมกนได

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

5.มความเปนอสระของขอมล เมอผใชตองการเปลยนแปลงขอมลหรอ น าขอมลมาประยกตใชใหเหมาะสมกบโปรแกรมทเขยนขนมา จะสามารถสรางขอมลนนขนมาใชใหมได โดยไมมผลกระทบตอระบบฐานขอมล เพราะขอมลทผใชน ามาประยกตใชใหมนนจะไมกระทบตอโครงสรางทแทจรงของการจดเกบขอมล นนคอ การใชระบบฐานขอมลจะท าใหเกดความเปนอสระระหวางการจดเกบขอมลและการประยกตใช

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

6.สามารถขยายงานไดงาย เมอตองการจดเพมเตมขอมลทเกยวของจะสามารถเพมไดอยางงายไมซบซอน เนองจากมความเปนอสระของขอมล จงไมม ผลกระทบตอขอมลเดมทมอย

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

7.ท าใหขอมลบรณะกลบสสภาพปกตไดเรวและมมาตรฐาน เนองจากการจดพมพขอมลในระบบทไมไดใชฐานขอมล ผเขยนโปรแกรมแตละคนมแฟมขอมลของตนเองเฉพาะ ฉะนนแตละคนจงตางกสรางระบบการบรณะขอมลใหกลบสสภาพปกตในกรณทขอมลเสยหายดวยตนเองและดวยวธการของตนเอง จงขาดประสทธภาพและมาตรฐาน แตเมอมาเปนระบบฐานขอมลแลว การบรณะขอมลใหกลบคนสสภาพปกตจะมโปรแกรมชดเดยวและมผดแลเพยงคนเดยวทดแลทงระบบ ซงยอมตองมประสทธภาพและเปนมาตรฐานเดยวกนแนนอน

ความส าคญของระบบฐานขอมล(ตอ)

ในระบบฐานขอมลนอกจากจะมระบบการจดการฐานขอมล ซงเปนซอฟตแวรทสรางขนเพอจดการกบขอมลใหเปนระบบ จะไดน าไปเกบรกษา เรยกใช หรอน ามาปรบปรงใหทนสมยไดงายแลว ในระบบฐานขอมลยงตองประกอบดวยบคคลทมหนาทควบคมดแลระบบฐานขอมล คอ ผบรหารฐานขอมล เหตผลส าหรบประการหนงของการจดท าระบบจดการฐานขอมล คอ การมศนยกลางควบคมทงขอมลและโปรแกรมทเขาถงขอมลเหลานน บคคลทมอ านาจหนาทดแลการควบคมน เรยกวา ผบรหารฐานขอมล หรอ DBA (database

administrator) คอ ผมหนาทควบคมการบรหารงานของฐานขอมลทงหมด

3.การบรหารฐานขอมล

1. ก าหนดโครงสรางหรอรปแบบของฐานขอมล โดยท าการวเคราะหและตดสนใจวาจะรวมขอมลใดเขาไวในระบบใดบาง ควรจะจดเกบขอมลดวยวธใด และใชเทคนคใดในการเรยกใชขอมลอยางไร

4. หนาทของผบรหารฐานขอมล

2. ก าหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลและวธการเขาถงขอมล โดยก าหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลและวธการเขาถงขอมล พรอมทงก าหนดแผนการในการสรางระบบขอมลส ารองและการฟนสภาพ โดยการจดเกบขอมลส ารองไวทกระยะ และจะตองเตรยมการไววาถาเกดความผดพลาดขนแลวจะท าการฟนสภาพไดอยางไร

หนาทของผบรหารฐานขอมล(ตอ)

3. มอบหมายขอบเขตอ านาจหนาทของการเขาถงขอมลของผใช โดยการประสานงานกบผใช ใหค าปรกษา ใหความชวยเหลอแกผใช และตรวจตราความตองการของผใช

หนาทของผบรหารฐานขอมล(ตอ)

5. ระบบการจดการฐานขอมล(DATABASE MANAGEMENT SYSTEM, DBMS)

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล

1.ระบบจดการฐานขอมลเปนซอฟตแวรทท าหนาทดงตอไปน ดแลการใชงานใหกบผใช ในการตดตอกบตวจดการระบบแฟมขอมลได ในระบบฐานขอมลนขอมลจะมขนาดใหญ ซงจะถกจดเกบไวในหนวยความจ าส ารองเมอผใชตองการจะใชฐานขอมล ระบบการจดการฐานขอมลจะท าหนาทตดตอกบระบบแฟมขอมลซงเสมอนเปนผจดการแฟมขอมล (file manager) น าขอมลจากหนวยความจ าส ารองเขาสหนวยความจ าหลกเฉพาะสวนทตองการใชงาน และท าหนาทประสานกบตวจดการระบบแฟมขอมลในการจดเกบ เรยกใช และแกไขขอมล

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล

2.ควบคมระบบความปลอดภยของขอมลโดยปองกนไมใหผทไมไดรบอนญาตเขามาเรยกใชหรอแกไขขอมลในสวนปองกนเอาไว พรอมทงสรางฟงกชนในการจดท าขอมลส ารอง โดยเมอเกดมความขดของของระบบแฟมขอมลหรอของเครองคอมพวเตอรเกดการเสยหายนน ฟงกชนนจะสามารถท าการฟนสภาพของระบบขอมลกลบเขาสสภาพทถกตองสมบรณได

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล(ตอ)

3.ควบคมการใชขอมลในสภาพทมผใชพรอมๆ กนหลายคน โดยจดการเมอมขอผดพลาดของขอมลเกดขน

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล(ตอ)

ระบบฐานขอมลสวนใหญ เปนระบบทมการน าคอมพวเตอรเขามาชวยในการจดเกบขอมล แบงออกเปน 5 ประเภท คอ

6. องคประกอบของระบบฐานขอมล

1.ฮารดแวร (Hardware)

ในระบบฐานขอมลทมประสทธภาพควรมฮารดแวรตาง ๆ ทพรอมจะอ านวยความสะดวกในการบรหารฐานขอมลไดอยางมประสทธภาพ

องคประกอบของระบบฐานขอมล

2.โปรแกรม (Program)

ในการประมวลผลฐานขอมลนน ตองใชงานหลายรปแบบ จงจ าเปนจะตองมโปรแกรมทท าหนาทตาง ๆ ได เชน ควบคมดแลฐานขอมล สรางฐานขอมล สรางรายงาน จดการรายงาน เปนตน เรยกวา ระบบจดการฐานขอมล (Database

Management System : DBMS) โดยโปรแกรมเหลานท าหนาทจดการฐานขอมลและเปนสอกลางระหวางผใชและโปรแกรมประยกตตาง ๆ

องคประกอบของระบบฐานขอมล(ตอ)

3.ขอมล (Data)

ฐานขอมลเปนการเกบรวบรวมขอมลใหเปนศนยกลางขอมลอยางมระบบ ซงขอมลเหลานสามารถเรยกใชรวมกนได

องคประกอบของระบบฐานขอมล(ตอ)

4.บคลากร (People)

มดงน• ผใชทวไป (User)

• พนกงานปฏบตการ (Operator)

• นกวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analyst)

• ผเขยนโปรแกรมประยกตใชงาน (Programmer)

• ผบรหารฐานขอมล (Database Administrator : DBA)

องคประกอบของระบบฐานขอมล(ตอ)

5.ขนตอนการปฏบตงาน (Procedures)

ควรมการจดท าเอกสารทระบขนตอนการท างานของหนาทงานตาง ๆ ไว ซงจะชวยในการท างานและแกปญหา

องคประกอบของระบบฐานขอมล(ตอ)

ขอดของการประมวลผลแบบฐานขอมล

• หลกเลยงความขดแยงของขอมลได การจดการฐานขอมลชวยลดขนตอนและความซบซอนของขอมลได• สามารถใชขอมลรวมกนได การจดการฐานขอมลเปนการเกบขอมลรวมไวดวยกน เพอผใชจะสามารถใชขอมลท ตองการได• สามารถลดความซ าซอนของขอมล ขอมลประเภทเดยวกนจะถกเกบไวในแฟมเดยวกน ลดปญหาความซ าซอนของขอมล อกยงลดปญหาการประมวลผลทชาได

7. ขอด-ขอเสยของการประมวลผลแบบฐานขอมล

ขอเสยของการประมวลผลแบบฐานขอมล

• มตนทนสง ตองใชทนดานตาง ๆ เชน ซอฟตแวร บคลากร เปนตน• มความซบซอน การเรมใชระบบฐานขอมลอาจท าใหเกดความสลบซบซอนได เชน การจดเกบ การออกแบบ• การเสยงตอการหยดชะงกของระบบ เนองจากการเกบขอมลเปนศนยกลาง เมอเกดปญหาขนท าใหสวนอกกระทบไปดวย

ขอด-ขอเสยของการประมวลผลแบบฐานขอมล(ตอ)

ฐานขอมลจะประกอบดวยแฟมขอมลหลาย ๆ แฟมขอมล ซงมการเกบขอมล ทตางกน จงตองมการก าหนดความสมพนธระหวางขอมลตาง ๆ

8. ความสมพนธ (RELATIONSHIP)

1.ความสมพนธแบบหนงตอหนง (One-to-One Relationship)

เปนความสมพนธทมระเบยนเพยง 1 ระเบยนในเอนทต A และ B ทมความสมพนธเพยง 1 ระเบยน

2.ความสมพนธแบบหนงตอกลม (One-to-Many Relationship)

เปนความสมพนธทมระเบยนหนงระเบยนในเอนทต A ทมความสมพนธหลายระเบยนในเอนทต B

ความสมพนธ (RELATIONSHIP)(ตอ)

3.ความสมพนธแบบกลมตอกลม (Many-to-Many Relationship)

เปนความสมพนธทมระเบยนในเอนทต A และ B ทมความสมพนธหลายระเบยน

4.ความสมพนธแบบกลมตอหนง (Many-to-One Relationship)

เปนความสมพนธทมระเบยนหนงระเบยนในเอนทต B ทมความสมพนธหลายระเบยนในเอนทต A

ความสมพนธ (RELATIONSHIP)(ตอ)

การออกแบบฐานขอมล วตถประสงคของขนตอนการออกแบบฐานขอมล เพอใหไดขอมลและความสมพนธ (Relationships) ของขอมลทจะตองมในระบบงาน หรอตามทผใชกลมตาง ๆ ตองการ การออกแบบขอมล (Data

Modeling) เพอใหทราบถงความหมายของขอมล สามารถแบงออกไดเปน 3 ระดบคอ

9. การออกแบบระบบฐานขอมล (DATABASE DESIGN)

1.การออกแบบขอมลในระดบแนวคด (Conceptual Database Design)

เปน 2.การออกแบบโดยไมค านงปจจยดานกายภาพ (Physical) และ 3.ระบบจดการฐานขอมล (DBMS) ทเลอกใช ขนตอนนเปนเพยงออกแบบถงขอมลทตองการ และความสมพนธระหวางขอมลในฐานขอมลเทานน กลาวคอ ขนตอนนยงไมค านงถงระบบจดการฐานขอมล

การออกแบบระบบฐานขอมล (DATABASE

DESIGN) (ตอ)

การออกแบบในระดบน บางครงเรยกวาการออกแบบในระดบสง (High-

Level Database Design) การออกแบบฐานขอมลในระดบนสามารถใชแนวทางแบบ Data Oriented ซงสามารถออกแบบขอมลได 2 ลกษณะ คอ

ปจจยดานกายภาพอน ๆ (PHYSICAL)

1.แบบลางไปบน (Bottom-Up)

วธการนเรมตนการพจารณาจากรายละเอยดของขอมล หรอแอททรบวต (Attribute) แลวน ามาจดกลมเปนเอนทต (Entity) และความสมพนธ (Relationship) วธนเหมาะส าหรบฐานขอมลทมรายละเอยดไมมากและไมซ าซอน

ปจจยดานกายภาพอน ๆ (PHYSICAL)(ตอ)

2.แบบบนมาลาง (Top-Down)

วธการน เรมตนจากการก าหนดเอนทตวามเอนทตอะไรบาง (Hint-level

Entity) แลวท าการพจารณารายละเอยดของขอมลทแตละเอนทตควรจะม รวมถงความสมพนธตางๆ วธการนเหมาะส าหรบองคกรทมฐานขอมลซบซอน และมรายละเอยดของขอมลมาก

ปจจยดานกายภาพอน ๆ (PHYSICAL)(ตอ)

การออกแบบขอมลในระดบตรรกะ (Logical Database Design)

เปนการน าผลจากการออกแบบในระดบแนวคดมาวเคราะหและออกแบบ โดยในขนตอนนเปนการแปลงผลจากการออกแบบในระดบแนวคด (Mapping) ใหอยในรปแบบของระบบจดการฐานขอมลทเลอกใช เชน รปแบบเชงสมพนธ (Relational Model)

ปจจยดานกายภาพอน ๆ (PHYSICAL)(ตอ)

การออกแบบฐานขอมลในระดบกายภาพ (Physical Database Design)

ขนตอนนเปนการน าขอมลทออกแบบในระดบตรรกะ มาก าหนดโครงสรางขอมลและการจดเกบวธการเขาถงขอมล รวมถงการจดการดานระบบความปลอดภยเพอในฐานขอมลท างานไดอยางมประสทธผลมาก

ปจจยดานกายภาพอน ๆ (PHYSICAL)(ตอ)

ฐานขอมลคออะไร

ขอ 1

กลมของขอมลทถกเกบรวบรวมไว โดยมความสมพนธซงกนและกน โดยไมไดบงคบวาขอมลทงหมดนจะตองเกบไวในแฟมขอมลเดยวกน

เฉลย

ความส าคญของระบบฐานขอมล มอะไรบาง

ขอ 2

1.ลดการเกบขอมลทซ าซอน 2.รกษาความถกตองของขอมล 3.การปองกนและรกษาความปลอดภยใหกบขอมลท าไดอยางสะดวก 4.สามารถใชขอมลรวมกนได 5.มความเปนอสระของขอมล 6.สามารถขยายงานไดงาย 7.ท าใหขอมลบรณะกลบสสภาพปกตไดเรวและมมาตรฐาน

เฉลย

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล

ขอ 3

1.ระบบจดการฐานขอมลเปนซอฟตแวร 2.ควบคมระบบความปลอดภยของขอมล3.ควบคมการใชขอมลในสภาพทมผใชพรอม ๆ กนหลายคน

เฉลย

จงบอกขอดของการประมวลผลแบบฐานขอมล มา 3 ขอ

ขอ 4

1. หลกเลยงความขดแยงของขอมลได การจดการฐานขอมลชวยลด ขนตอนและความซบซอนของขอมลได2. สามารถใชขอมลรวมกนได การจดการฐานขอมลเปนการเกบขอมลรวมไวดวยกน เพอผใชจะสามารถใชขอมลท ตองการได3. สามารถลดความซ าซอนของขอมล ขอมลประเภทเดยวกนจะถกเกบไวในแฟมเดยวกน ลดปญหาความซ าซอนของขอมล อกยงลดปญหาการประมวลผลทชาได

เฉลย

องศประกอบของฐานขอมล แบงออกเปน 5 ประเภท คอ

ขอ 5

1.ฮารดแวร (Hardware)

2. โปรแกรม (Program)

3. ขอมล (Data)

4. บคลากร (People)

5. ขนตอนการปฏบตงาน (Procedures)

เฉลย

บคลากร มอะไรบาง

ขอ 6

1.ผใชทวไป (User)

2.พนกงานปฏบตการ (Operator)

3.นกวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analyst)

4.ผเขยนโปรแกรมประยกตใชงาน (Programmer)

5.ผบรหารฐานขอมล (Database Administrator : DBA)

เฉลย

DBA ยอมาอะไร

ขอ 7

Data Base Administrator

เฉลย

DBMS ยอมาจากอะไรขอ 8

Data Base Management System

เฉลย

จงบอกขอเสยของการประมวลผลแบบฐานขอมล มา 3 ขอ

ขอ 9

1.มตนทนสง ตองใชทนดานตางๆ เชน ซอฟตแวร บคลากร 2. มความซบซอน การเรมใชระบบฐานขอมลอาจท าใหเกดความสลบซบซอนได เชน การจดเกบ การออกแบบ3.การเสยงตอการหยดชะงกของระบบ เนองจากการเกบขอมลเปนศนยกลาง เมอเกดปญหาขนท าใหสวนอกกระทบไปดวย

เฉลย

ปจจยดานกายภาพอน ๆ แบงออกเปนขอมลได 2 ลกษณะ คอ

ขอ 10

1. แบบลางไปบน (Bottom-Up)

2. แบบบนมาลาง (Top-Down)

เฉลย