Вулкани

• Вулкани • Специфични места• Внатрешни сили• Делови на еден вулкан

– Купа– Кратер– Канал

Основни типови на вулкани

• Во светот диференцирани се пет основни типови вулкани, според материјалите што се излеваат и според нивните претставници:

• Стромболиски – чести експлозии, пепел, карпи (Стромболи на Липарските острови)

• Волканолошки- бавно излевање на густа лава, создавање на чеп, силна експлозија поради силен притисок (Волкано на Липарски о.)

• Хавајски- тивки ерупции, излевање на течна лава, долги лавични потоци

• Везувски- разурнувачки експлозии ( Везув на Апенински Полуостров)

• Пелешки- ерупција на големо количество од гасови, водена пара и пепел (Мон Пеле)

Везувски тип на вулкани

• Стрмен изглед

• Периодични и експлозивни ерупции

• Густа лава

• Препокривање на тектонски плочи – карактеристичен е во такви предели

• Магмата се крева кога ќе навлезе водата во карпите над тонечката океанска плоча

• Со доближување до површината се создава магматска комора под вулканот во кој критичниот волумен доведува до експлозија

Кракатау

• Вулкански остров – Сундски проток во Индонезија • Најпозната ерупција во Август 1883 со индекс на

вулкански експлозивитет 6=200 мегатони тнт,13 000 пати повеќе од количината на атомската бомба која ја погоди Хирошима

• се наоѓа над Евроазиската и Индо Австралијанската тектонска плоча

• Пред 1883, сеизмичката активност околу вулканот била интензивна. Ерупциите на пепел достигнале висина до 6 км и експлозиите можеле да се слушнат се до Џакарта.

• Вулканот почна повторно да еруптира околу 20 Јули. Ова предизвика плимата во околината да биде необично висока. Ерупциите биле постојани и експлозиите се слушале на секои 10 минути.

• ЕФЕКТИПирокластичните материјали, пепелта и

цунамите беа уништувачки за регионот. 165 села и градови биле уништени во близина на Кракатау и 132 сериозно оштетени, најмалку 36 417 луѓе умреа и неколку илјадници беа повредени главно од цунамите што следеа по ерупцијата.

• Глобална клима

Во наредната година просечните глобални температури паднаа за 1.2 °C. Времето продолжи да биде хаотично со години и температурата се врати во нормала дури во 1888.

-големо количество на сулфур во стратосферата

Анак Кракатау

• На 29 Декември, 1927 била забележана подводна ерупција на местото каде што беа Пербуатан и Данан. Нов вулкански остров- Анак Кракатау излезе на површината.

*островот станал стабилен во 1930 година. Овај остров има радиус од околу 2 км и највисока точка на 200 м над морското ниво додека првичниот остров имал радиус од 9км и 1800м надморска височина.

Островот е сеуште активен, а последна серија на ерупции започна во 1994.

- 1990 година национален парк

Везув• Везув е активен вулкан што се наоѓа источно од

градот Неапол во Италија.

• Помпеја – 79 година

• Најопасен вулкан заради 3 000 000 луѓе

• Најгусто населениот вулкански регион во светот.

• Висината на главната купа е постојано сменувана од ерупциите но моментално изнесува 1 281м. Втората купа Сома е 1 149м висока и е оддалечена на 5км од главната купа.

• На границата меѓу Африканската и Евроазиската тектонска плоча

• Создадена е магма од топењето на плочите која е погуста од карпата

• Последна ерупција – 1944 година

Хавајски тип на вулкани

• Магмата бавно се искачува до површината• базалтната магма што има многу мала вискозност, • Минимална количина на гасови која што се исфрла

(во споредба со другите типови вулкани)• неверојатно високи температури во каналот и

кратерот. • минимално количество на пепел и карпи

• СУБДУКЦИСКИ ЗОНИ (настанува навлегување на една под друга плоча – езерото Medicine Lake во Калифорнија)

• Може да се појават долж некои пукнатини (Мауна Лоа – 1950)

• или пак од централни отвори на каналите ( Килавеа Ики – 1959) создадена е фонтата од лава висока 580 метри, и вулканска купа висока 38 метри

• ПОЧЕТОК НА ЕРУПЦИЈА

• формирање на удар на самата Земјина површина и се појавува еден вид на завеса од вжештени нитки од магма или пак се создаваат повеќе фонтани од магма кои што се наоѓаат на многу мало растојание меѓу себе.

• Лавата избива преку таа пукнатина, или кратерот и создава лавични потоци со најразлични должини и исто така најразлични форми.

• Ерупции од централниот кратер најчесто има кај оние вулкани чија што вулканска купа е мала и лесно закосена (случајот со Мауна Лоа – најкарактеристичен)

Пелешки тип на вулкани

• Ерупции на вжарени облаци• Мајон – Филипини 1968• Гас, чад, прашина, пепел, ситни карпи и се

формира лавина со брзина од 160км.• Густа магма• Вжештена лавина – најважна карактеристика• Начин на ерупција

– Избивање на лавина од пепел прашина и друг вулкански материјал

– Вискозната магма создава в. Купа со стрмни страни– Овој процес трае повеќе години а еруптивните

процеси може да траат повеќе децении– Мон Пеле – 1902– Последици

• Вулканите претставуваат едни од најраспространетите и најуништувачките кои предизвикувале огромни штети низ историјата и сеуште преставуваат едни од најопасните природни појави. Иако луѓето се свесни за опасностите од живеење во близина на вулкани, денес ерупциите можат да се предвидат доволно рано за луѓето да се тргнат од опасната зона.

• Изработил: Мегленовски Сашо

• Ментор: Благојче Кривевски