164
รายงานการวิจัย เรื ่อง การเรียนรู ้รูปแบบใหม่ : ยุทธศาสตร์ด้านนโยบายและการใช้ทรัพยากร โดย รศ.พญ.ศันสนีย์ ฉัตรคุปต์ อุษา ชูชาติ รวบรวมองค์ความรู ้จากการศึกษาเอกสารและข้อมูล ทางด้านการแพทย์และการศึกษา ได้รับเงินทุนสนับสนุนของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ .. 2544

การเรยนรรปแบบใหม่ : ี ู้ ู

  • Upload
    patuma

  • View
    307

  • Download
    12

Embed Size (px)

Citation preview

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร i

รายงานการวจยเรอง

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร

โดยรศ.พญ.ศนสนย ฉตรคปต

อษา ชชาต

รวบรวมองคความรจากการศกษาเอกสารและขอมลทางดานการแพทยและการศกษา

ไดรบเงนทนสนบสนนของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2544

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรii

สงพมพ สกศ. อนดบท 104/2545พมพครงท 1 พฤษภาคม 2545จำนวน 1,000 เลมจดพมพเผยแพร สำนกพฒนาการเรยนรและเครอขายการศกษา

ศาสนาและวฒนธรรมสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (สกศ.)โทรศพท 0-2668-7123 ตอ 2514โทรสาร 0-2243-1129เวบไซด http://www.onec.go.th

สำนกพมพ หางหนสวนจำกด ภาพพมพ296 ซอยจรญสนทวงศ 40 ถนนจรญสนทวงศแขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพฯ 10700โทรศพท 0-2433-0026-7, 0-2433-8586โทรสาร 0-2433-8587

370.1523 สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตส 691 ก การเรยนรรปแบบใหม : ยทธศาสตรดานนโยบาย

และการใชทรพยากร / ศนสนย ฉตรคปตและอษา ชชาต. กรงเทพฯ : สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2545135 หนาISBN : 974-241-400-91. นโยบายการเรยนร 2. ทรพยากรการเรยนร3. ศนสนย ฉตรคปต 4. อษา ชชาต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร iii

การเรยนรเปนกระบวนการสำคญยงของการพฒนามนษยใหเจรญเตบโตงอกงามไปสความสมบรณพรอมของชวต คอ เปนคนดคนเกง ทมความสข และมความใฝร การจดรปแบบการเรยนรในปจจบนสามารถพฒนามนษยใหประสบความสำเรจในชวตและดำรงอยในโลกไดอยางสวยงามกจรง แตโลกปจจบนกำลงอยในภาวะของการเปลยนแปลงอยางรวดเรวไปสเศรษฐกจใหม คอ เศรษฐกจฐานความร

โลกยคใหมในศตวรรษท 21 เปนโลกยคสงคมแหงความรผทจะประสบความสำเรจและดำรงชวตอยในสงคมของโลกยคใหมไดอยางสงางาม จะตองเปนคนเขมแขงและแขงแกรง มความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง มไหวพรบ มความรอบรทไมใชแคความฉลาดตองคดเปน ทำเปน แกปญหาเปน ทสำคญตองสามารถสรางกระบวนการเรยนรดวยตวเองได และใชเปนเครองมอแสวงหาความหมายของการเรยนรชวต เรยนรโลกอนาคต และเรยนรตลอดชวต ซงการจดการเรยนรในปจจบนของประเทศไทยยงไมเพยงพอทจะพฒนาใหไดคนไทยยคใหมทพรอมดวยคณสมบตทเหมาะกบโลกยคใหม

การจดการเรยนรรปแบบเดมโดยเฉพาะรปแบบ “โรงเรยน”สรางเดกใหเตบโตเสมอน “ไกท ถกไขลาน” ทมความเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ไมเหมาะสำหรบโลกยคใหมทตองการเดกทเตบโต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรiv

เปนเสมอน “ไกปา” ทมอสระ เปนตวของตวเอง มความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตจงไดศกษาวจยเรอง “การเรยนรรปแบบใหม : ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร” เพอชใหเหนถงผลกระทบของการจดการเรยนรรปแบบเดมทมตอการเรยนรของมนษย โดยวเคราะหตามความรใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย พรอมทงไดเสนอแนะวธการปรบเปลยนนโยบายการเรยนรใหมเพอพฒนาสมองเดกใหเหมาะสมกบโลกยคใหม

สำนกงานฯ หวงเปนอยางยงวาองคความรจากงานวจยจะเปนทางเลอกใหมสำหรบการจดรปแบบการเรยนรเพอพฒนาเดกไทยใหพรอมดวยคณลกษณะทสามารถเผชญปญหาและดำรงชวตอยไดในโลกยคใหมในศตวรรษท 21

(นายรง แกวแดง)เลขาธการคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร v

หนาคำนำบทสรปสำหรบผบรหาร iบทนำ ทมาของขอเสนอนโยบายการจดการเรยนร

รปแบบใหม 1บทท 1 เรารอะไรใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนร

ของมนษย 15! ประเดนท 1 ธรรมชาตของการเรยนร

ตามหลกชววทยาของสมอง 16" ภมหลงเกยวกบววฒนาการของสมอง 16" พฒนาการของภาษา : ความสามารถในการเรยนรภาษาของสมอง 19

" ศกยภาพดานทกษะทางสงคม 22" ศกยภาพการเรยนรดานอนๆ ของสมอง 26" พนฐานพฒนาการของวยรน 28

! ประเดนท 2 วทยาการของการเรยนร :การเรยนรอยางมความหมาย 31

! ประเดนท 3 วฒนธรรม สงคม สงแวดลอมสรางกระบวนการคดในสมอง 36

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรvi

หนา" ผลกระทบของระบบการทำงาน สงคมวฒนธรรมทมตอบทบาทของบคคล 43

! ประเดนท 4 เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนร 45

! ประเดนท 5 การเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต :ความสำคญของบานและชมชน 51

บทท 2 สภาพการจดการเรยนรรปแบบเดม : วเคราะหตามความรใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย 58

! ผลกระทบของการจดการเรยนรรปแบบเดมทมตอการเรยนรของมนษย 591. ผลกระทบตอธรรมชาตการเรยนรของสมอง :ขอมลใหม 59

2. การเปลยนนโยบายจากการพฒนาเดกใหเปนผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆไปเปนผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง 68

3. โรงเรยนในยคปจจบน ระบบการเรยนรรปแบบเดม มาจากทฤษฎ สมมตฐานแนวคด และวทยาการในอดตทอาจไมเหมาะสมในโลกยคปจจบนและอนาคต 77

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร vii

หนาบทท 3 ขอเสนอแนะในการจดการเรยนรรปแบบใหม 88

! ประเดนแรก ธรรมชาตการเรยนรของสมอง 89! ประเดนทสอง ธรรมชาตการเรยนรในชวงวยรน

และความสำคญของชมชน สงแวดลอมทเปนแหลงของการเรยนร 102

! ประเดนทสาม การพฒนาคร 105! ประเดนทส เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 106! ประเดนทหา ระบบการประเมนผลทเหมาะสม

มประสทธภาพ และการสรางใหสงคมเขาใจถงการรวมกนทจะพฒนาชมชน 108

! ประเดนทหก การเรยนรสำหรบเดกปฐมวยอายตำกวา 5 ป และการศกษาระดบอดมศกษา 109

" การพฒนาเดกปฐมวยอายตำกวา 5 ป 111" การศกษาระดบอดมศกษา 116

! ขอสรปของนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหม 117บทสรปสงทาย แนวคดทจะนำมาใชในการพฒนา

นโยบายการเรยนรของไทย 123

บรรณานกรม 136

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร i

ขอสงเกตทางการเมอง : ในประเดนของการศกษานกการเมองของหลายประเทศตางแขงกนออกมาประกาศวา

“การศกษาเปนวาระทสำคญอนดบหนงของชาต” ซงนกธรกจ ผนำชมชน รวมถงประชาชนตางเหนพองตองกนและมความคดเหนวาจะตองพยายามปรบมาตรฐานการศกษาใหสงขน

คำวา “มาตรฐานการศกษา” คออะไร จะทำใหเกดขนไดอยางไร และสงคมแบบใดทตองการในอนาคต หากคำตอบคอ จะเกดมาตรฐานการศกษาขนไดตองใชงบประมาณจำนวนมากแนนอนทสดเมอไรกตามถาพดถงงบประมาณเพยงอยางเดยวการพฒนาดานการศกษาคงไมมโอกาสไดเรมตน เพราะเมอเทยบกบความสำคญของการพฒนาประเทศในดานอนๆ การพฒนาดานการศกษายงถกมองวามความสำคญนอยกวา เนองจากไมสามารถเหนผลลพธในระยะสน ทงๆ ทกำหนดวาการศกษาเปนวาระสำคญอนดบหนงของชาต นเปนปญหาสำคญอยางยง

ทกคนทราบดวาการศกษาเปนสงสำคญ แตกไมมใครอยากพดถง ไมมใครอยากลงมอกระทำเอง รอใหคนอนเปนผกระทำ เพราะ

สำหรบผบรหาร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรii

เมอพดถงการศกษา ดเหมอนวาจะเปนเรองทนาเบอ เหนไดจากเวลาทเดนเขาไปในรานขายหนงสอ จะเหนวามมหนงสอดานการศกษาจะถกจดไวในมมมดๆ หางไกลจากจดสนใจ หรอแมกระทงหนงสอดๆทางการศกษากมนอยเลมทจะเปนหนงสอทขายดทสด

จงเปนเรองแปลกประหลาดมาก ทงททกวนนมขอมลมากมายมหาศาลเกนกวาจะตดตามไดทนท กลาวถงธรรมชาตการเรยนร ของมนษย ความสำคญของการเรยนรของมนษยตอสงคมเศรษฐกจทงในอดต ปจจบนและอนาคต ตลอดจนธรรมชาตการเรยนรของมนษยทจะเปนตวกระตนและเปนแรงขบเคลอนสงคมเศรษฐกจ รวมถงเปนตวกำหนดอนาคตของมนษยวาจะเปนอยางไร ขอมลเหลานชใหเหนถงความสำคญของการเรยนรและการศกษา แตทำไมจงมความยากลำบากในการทจะใหมการเปลยนแปลงอยางจรงจง ทงๆ ทการศกษาจดเปนวาระสำคญอนดบหนงของชาต นคอความสบสน

นอกจากนเกดวกฤตอะไรขนกบการศกษา ทำไมครทวโลกจงเกดความรสกเศรา กงวล ไมแนใจในตวเอง ทงนอาจเปนเพราะการศกษาทแตเดมเขาใจวาคอ “โรงเรยน” คอ “การใหความรดานเดยว”ไดหมดสภาพ หมดชวต ไมสามารถทจะตดตามขอมลใหมๆ ไดทน และ“การศกษารปแบบเดมไมใชการเรยนร” อกตอไปแลว ใชหรอไม?ทงนเพราะการเรยนรไมใชมความหมายเฉพาะแคเรองการสอนในโรงเรยนเพยงอยางเดยวเทานน สงทเรยนรในโรงเรยนยงไมสำคญเทากบความสามารถทจะเรยนรตอไปดวยตวเอง เรยนรโลกโดยการใชชวตและทำงานอยในโลกนไดดวยตวเอง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร iii

ประการสำคญอกประการหนงคอ การเรยนรรปแบบเดมไมสามารถสรางเดกใหมความพรอมทจะเผชญกบปญหาทจะเกดขนในสงคมยคใหมในโลกอนาคตได

เพราะถงแมระบบการเรยนร ร ปแบบเดมจะทำใหมนษยประสบความสำเรจ ทำใหรสกวามความพรอมทจะอยในโลกไดอยางสวยสดงดงามกตาม แตทวาโลกทกลาวถงนนไมมอกแลว ปจจบนโลกไดเปลยนแปลงไปเปนโลกยคใหมเปนโลกยคสงคมแหงความร ฉะนนมนษยยคใหมจะตองมความสามารถทจะเรยนรถงความหมายของสงตางๆ ทเปลยนแปลงไปรอบๆ ตวเอง มความสามารถทจะแกปญหาทเกดขนไดดวยตวเอง

โลกยคใหมจงตองการเดกทมความเขมแขงอยางมากเพอทจะตอสกบปญหาทจะเกดขน ฉะนนเดกรนใหมจะตองมไหวพรบมากทสดเทาทจะมากได ตองมความรอบรทไมใชแคความรความฉลาดอยางเดยว ตองมจนตนาการ มความมงมน รจกมองการณไกล ตองมความสามารถทจะคดไดเอง คดรเรมสรางสรรคในวงกวาง รวมทงตองกลาไดกลาเสย รวมไปกบความรสกเหนอกเหนใจผอนดวย สามารถทำงานเปนทมได มความรบผดชอบและแกปญหาไดดวยตวเอง

ดงนนผนำประเทศควรหนมาใหความสำคญกบการศกษาอยางจรงจงเพอแกปญหาวกฤตการศกษาทเกดขนในปจจบนนและสรางมนษยยคใหมสำหรบสงคมโลกไรพรมแดน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรiv

ขอเสนอแนะการปรบเปลยนการเรยนรรปแบบใหมถาวเคราะหรปแบบการเรยนร เดมจะเหนวา มพนฐาน

ความเชอทวาสมองเปนทวางๆ การเรยนรมาจากการสอนใสจากโลกภายนอกอยางเดยวและเกดขนในระบบการเรยนการสอนในโรงเรยนเทานนสวนสตปญญา ความฉลาดและการสรางสรรคมาจากพนธกรรม ไมสามารถทจะเปลยนแปลง ปรบปรง หรอพฒนาได จงเกดแนวคด“การเรยนรทด คอ การจดใหมระบบโรงเรยน และการสอนการเกบขอมล การทองจำเปนหวใจของการเรยนร” เนนเฉพาะความสำเรจทางดานการศกษาหรอวชาการเพยงอยางเดยว ไมไดเนนใหเรยนรทกษะชวตและทกษะทใชในการทำงานใหประสบความสำเรจซงการเรยนรรปแบบเดมจะพฒนาผเรยนใหมความเชยวชาญรอบรในหวขอวชาการเฉพาะทางนนๆอยางละเอยดถถวน แตไมสามารถชวยในเรองการตดสนใจสงทยาก การสรางสรรคสงใหมๆ และไมสามารถอยในโลกยคใหมทเตมไปดวยการเปลยนแปลงได เดกในโลกยคใหมจะตองมความสามารถทงดานการศกษาและการทำงาน ตองรวาควรใชทกษะอยางไร เมอไร ถงจะทำใหมประสทธภาพ

จากแนวคดของการเรยนร ร ปแบบเดมไดถกนำไปกำหนดนโยบายและรปแบบการเรยนรในปจจบน คอ เดกอายตำกวา 5 ป เปนหนาทความรบผดชอบของครอบครว พอแม ผปกครอง นกการศกษาจะใหความสนใจเดกวยนนอยมาก แตจะเนนทเดกโต ซงปแรกๆของการศกษาคอระดบชนประถมศกษา จะจดจำแนกวาเดกคนไหนฉลาด มความสามารถในการเรยนสง กจะใหความสนใจเดกคนนนและผลกดนใหประสบความสำเรจเมอโตขน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร v

สวนการจดชนเรยนและงบประมาณทางการศกษา คอชนเรยนเดกเลกอายประมาณ 5-6 ป จะมจำนวนนกเรยนมากทสด และลดขนาดลงในระดบชนเรยนทสงขน รวมทงใหครทมความรความสามารถสงไปสอนนกเรยนในระดบชนทสงขนไป ยงเมอถงขนระดบมหาวทยาลยทเกาแกมากๆ จะมนกเรยนในชนเรยนนอยมาก สวนนโยบายงบประมาณทางการศกษากจะเพมขนตามอายตงแต 5 ปขนไปจนถงระดบมหาวทยาลย และทสำคญทสดคอการเรยนร รปแบบเดมจะกระตนใหเดกไดเรยนร สรางความสนใจและทกษะตางๆ ทสำคญในโรงเรยน แตไมไดสรางทกษะใหเดกเปนผ ท คดรเรมสรางสรรคในชวตจรงนอกโรงเรยน

ดงน นถาจะวเคราะหสภาพการจดการเรยนร ร ปแบบเดมโดยใชความรหรอขอมลใหมๆ เกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษยกมเหตผลหลายประการทกลาวไดวาการเรยนร รปแบบเดมไมสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย และมผลกระทบตอการพฒนาสมอง บางครงยงทำลายความอยากรอยากเหนและความคดสรางสรรคของเดกอกดวย

เหตผลประการแรก ธรรมชาตของสมองสามารถเรยนรไดกวางกวาการเรยนรโดยการอาน การฟงบรรยาย การทองจำ การศกษาจากโลกจำลอง หรอเรยนรเฉพาะในโรงเรยนเทานน เพราะสมองมความสามารถหลากหลาย สามารถจะทำอะไรกไดดวยวธการของสมอง สามารถทจะเรยนร สรางความคด และเกบเกยวขอมลโดยการใชชวตและทำงานอยในโลกน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรvi

เหตผลประการทสอง มขอมลยนยนวาทกคนเกดมามความพรอมทจะเรยนร มความสามารถมศกยภาพทจะเรยนรโดยเฉพาะเรองของภาษาและทกษะทางสงคมตงแตในชวงวยแรกเรมของชวต เพยงแตวาตองอยในสงแวดลอมทดทเหมาะสมทจะกระตนใหเดกไดเรยนร ซงเดกเลกสามารถทำไดดในกลมเลกๆ รวมทงเดกเลกยงมความสามารถทจะสรางทศนคตและทกษะตางๆทจำเปนตอการดำเนนชวต เชน การเขาสงคม การทำงานรวมกน การสรางอารมณทเปนสข การเหนอกเหนใจกน โดยเฉพาะการพฒนาจากการตองพงพาผอนในเดกเลกไปสความเปนตวของตวเอง มความรบผดชอบในวยรนวยผใหญ ทกษะเหลานจำเปนตองพฒนามาตงแตในชวงวยแรกเรมของชวต แตนโยบายการศกษาในอดตและปจจบนใหความสำคญนอยกบเดกในชวงวยแรกเรมของชวต และจะเนนการเรยนรเฉพาะดานวชาการมากกวาทกษะในการดำเนนชวต

เหตผลประการทสาม การเรยนรมความหมายมากกวาการไดรบการสอนอยางเดยว การถายทอดความรดวยการสงตอจากครไปถงผเรยนเปนเพยงแคสวนเลกๆ สวนเดยวของการเรยนรเทานน การเรยนรเปนผลตอเนองมาจากกระบวนการคดทจะทำงานแกไขสงตางๆ ดวยตวเอง เปนการเรยนรแบบรกหรอแบบมสวนรวมคอตองมกจกรรมการทำงานรวมกน เปนกจกรรมของการแกปญหา

เหตผลประการทส การจดการเรยนรรปแบบเดมใชหลกการจดการแบบวทยาศาสตรคอการทำงานของมนษยเปรยบเสมอนเครองจกรกลทใชเหตและผล ทำใหเกดหลกการของการสอน การใสขอมลจากคร การควบคมดแลใกลชด การใหคะแนน การจดแบงเปน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร vii

หลกสตร การแบงความรเปนสวนยอยและพยายามเขาใจใหลกซงถองแทในแตละสวนยอยๆ ใหร แจงเหนจรงในแงวทยาศาสตร การใหงานแกเดก โปรแกรมตางๆ ความเปนผเชยวชาญเฉพาะทาง และมแนวคดวาผเรยนทดคอผทสามารถทำการสอบไดด ซงครจะมผลหรอมอำนาจตอผเรยนมากจนเกนไป ผลทตามมาคอเดกเกดความเบอหนาย ไมสนใจกบการศกษาและไมมการสรางแรงจงใจหรอความสนใจภายในตวเขาขนมา

เหตผลประการทหา การเรยนรรปแบบเดมขนอยกบครผสอนทใชวธสอนโดยการอธบายและเขยนดวยชอลกลงบนกระดานดำ

เพอสงผานขาวสารขอมลไปทผเรยนแตป จจบ นท วโลกมเทคโนโลยสารสนเทศและการส อสารใหมๆทสามารถจะกระตนและสนบสนนใหเกดกระบวนการคนหาความร

ชวยใหเดกไดสรางความรความเขาใจใหมๆ ขน ซงไมใชเปนการสงตอหรอถายโอนความรเทานน

เหตผลประการท หก การเรยนร เกดข นไดแทบทกแหงทกสถานท ทเกดขนมากทสดไมไดเกดขนจากการสอนในหองเรยน แตเกดขนจากคนทเราไดพดคยดวย อาจเปนผใหญคนอน หรอพอแมผปกครอง ทไมใชคร เปนการเรยนรทไมใชการเรยนในหองเรยนแตเปนการเรยนรโดยอาศยครอบครว ชมชน และสงคม ทเรยกไดวาเปนแหลงเรยนรทกอยางของเดก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรviii

ดงน นการจดรปแบบการเรยนร ในปจจบนหรอการจดการเรยนรรปแบบเดมจงเปนการจดการเรยนรทสวนทางกบทศทางทควรจะเปน และมความเหนวาควรปรบเปลยนรปแบบการเรยนร ใหมในทศทางทตรงกนขามกบรปแบบการเรยนรเดมซงเปนสงททำไดไมยากสามารถทำไดในงบประมาณทไมตองเพมมากขนกวาเดมเลย และเปนไปตามครรลองของการพฒนาสมอง

กลาวคอกอนทเดกจะเขาโรงเรยน กอนอาย 5 ป ควรจะตองมนโยบายและแผนการดำเนนงานทจะพฒนาเดกวยนใหถกตอง ใหความรแกพอแม ผปกครอง คนเลยงดเดก และสถานรบเลยงเดก เมอเดกถงเวลาเขาโรงเรยนอายประมาณ 5 ป เปนเวลาทมความพรอมในการเรยนรสงสดโดยเฉพาะการพฒนาเรองภาษาและทกษะทางสงคมรวมทงการพฒนาทกษะตางๆ ทจำเปนในอนาคต การพฒนาความสามารถจากการตองพงพาอาศยผอนไปสความเปนตวของตวเอง มความรบผดชอบ สามารถสรางกระบวนการเรยนรดวยตวเองได เรยนรตอไปในอนาคตและตลอดชวต ซงจะตองเร มต งแตในชวงวยเรมแรกของชวต

ฉะนนเพอใหโอกาสเดกเลกไดรบการเรยนร ไดรบการพฒนาจงจำเปนตองลดจำนวนนกเรยนในชนเรยนในชวงตนของการศกษาคอชวงระดบอนบาลหรอประถมศกษาตอนตนซงควรมจำนวนนกเรยนตอหองประมาณ 10-12 คน และเมอเดกคอยๆ โตขน ความตองการทจะเรยนรจากครจะคอยๆ ลดลง และมโอกาสทจะไปหาขอมลและเรยนรจากสงแวดลอมจากชมชน สวนงบประมาณคาใชจายทางการศกษาทปจจบนจะนอยในชวงระดบประถมศกษาแตจะสงขนในชวงระดบ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร ix

อดมศกษา จำเปนตองจดใหเหมาะสม ใหเนนการพฒนาพนฐานวยแรกเรมของชวตเปนอยางมาก และตองกำหนดงบประมาณเพอใชในเรองสงกอสราง การอบรมเพอพฒนาคร การมสวนรวมของชมชนและการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

การกำหนดนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม ควรพจารณาในเรองตอไปน

1. การเปนอสระ เปนตวของตวเอง เมอเดกเตบโตขน เดกจะมความกาวหนา มการเปลยนแปลงจากการตองมปฏสมพนธอยางใกลชดกบครในชวงเดกเลกไปสการเปนคนตองมความรบผดชอบตอตนเองท จะใชเวลาตางๆ ใหเปนประโยชน เปนคนท ต องสนใจในความสำเรจของตน นนคอ ยายจากการเปนผรบการถายทอดความร ไปเปนผเสาะแสวงหาเปาหมาย จดมงหมายในชวตจรงเสาะแสวงหาความรนอกหองเรยน

2. บทบาทของคร บทบาทของครจะตองคอยๆเปลยนแปลงไปเมอผเรยนคอยๆเตบโตเปนผใหญมากขน มความรบผดชอบมากขนพยายามใหผเรยนทำเองเพอจะไดพฒนาทกษะเพมขน

3. การพฒนาคร การพฒนาครเพอใหเกดความคดใหมๆในเรองการเรยนรตองทำเปนกระบวนการอยางตอเนองและประสานเขาไปในระบบโรงเรยนทกโรงเรยนตลอดชวต

4. การนำชมชนเขามาเปนแหลงพฒนาการเรยนร5. การนำเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใช

ในการเรยนร6. ระบบการประเมนผลทเหมาะสมมประสทธภาพ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากรx

7. ใหความสำคญกบการพฒนากลมเดกอายตำกวา 5 ปและกลมระดบอดมศกษาหรออาย18 ปขนไป เพราะถาไมคำนงถงการพฒนาเดกและครอบครวในชวงระยะ 0-5 ป สงคมกจะพลาดโอกาสทดทสดในการเตรยมความ

พรอมใหเดกไดเรยนรอยางตอเนองและพฒนาไปสการเปนผใหญทมคณภาพ สวนระดบอดมศกษากเปนชวงสำคญทแสดงใหเหนถงกระบวนการเปนตวของตวเอง มความคด มความรบผดชอบ เปนผทแสวงหาและเรยนรไดตลอดชวตในชวงของการเรยนในระบบ จะอยในกลมการเรยนรตลอดชวต

ทกลาวมาทงหมดเปนขอเสนอแนะการปรบเปลยนนโยบายการเรยนรรปแบบใหม เพอสรางเดกยคใหมใหมความเปนตวของตวเองสามารถเปนอสระทจะเขาไปคนควาเจรญเตบโตเปนไปตามธรรมชาตเตบโตอยางแขงแรงและแขงแกรง พฒนาไปเปนบคคลทเรยกวาผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง สามารถทจะกาวออกมาจากปญหาและมองปญหาจากภายนอกเขาไปสวงในของปญหา และสามารถมชวตอยไดในสงคมสงแวดลอมสมยใหม

ขอเสนอแนะดงกลาวคงจะทำใหสงคมใหความสนใจกบการสรางสรรคแนวคดใหม รวมทงพฒนาหลกสตรทชวยพฒนาเดกใหเตบโตขนในทกๆ ดาน ถาหากมการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหมกจะกอใหเกดการเปลยนแปลงของระบบการศกษาไปสระบบทมประสทธภาพสงสดโดยไมตองมงบประมาณหรอคาใชจายทเพมมากขนกวาปจจบน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 1

วารสารไฟแนนเชยล ไทมส (Financial Times) ของประเทศองกฤษ ไดวเคราะหวา ทรพยสนของบรรดาเศรษฐพนลานในโลกจำนวน 358 คน มมลคามากกวารายไดทงปของประชากรครงโลกรวมกนเสยอก จงเปนเรองทนาตกใจอยางยงเมอคดวาชองวางระหวางคนจนกบคนรวยกำลงขยายวงกวางมากยงขนทกท รวมทงยงมเรองทนาคดตออกวา “สงทจะเกดขนตอไปคออะไร”

ด ฮอค (Dee Hock) ผคดคนการใชบตรเครดตวซา (VISA) ไดทาทายใหชวยกนคดวาจะเกดอะไรขนในอก 20 ปขางหนา เชน

จะเปนไปไดหรอไมวาวธหาเงนทงายทสดของผหญงทอายนอยคอการขายไขของตวเองเพอนำไปใชในการผสมเทยม ในราคาใบละประมาณ 20,000 ปอนด

จะเกดอะไรขนตอไปกบปญหาความรอนของโลกทเพมขนเรอยๆ ระดบนำทะเลทสงขนทกท ผปวยโรคเอดส และสงครามลางเผาพนธ

ทมาของขอเสนอนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร2

การตลาด การคา และระบบเศรษฐกจจะเปนอยางไร ถาทกคนในโลกถงจดอมตวจนไมตองการจะซอสนคาอะไรอกตอไปแลว

เร องตางๆ เหลาน อาจเกดข นได เพราะปจจบนเปนโลกยคเศรษฐกจใหม เปนโลกทหมนไปเรวมากและแตกตางจากโลกเมอ50 - 100 ปทผานมา ประมาณการไววาขอมลขาวสารและสงใหมๆ ทจะเกดขนในอก 10 ป ขางหนาจะมปรมาณมากเทากบขอมลทไดสะสมมาในอดตเปนเวลา 1,000 ถง 2,000 ปทเดยว เนองจากความกาวหนาทางวทยาการ เทคโนโลยใหมๆ เชน การโทรคมนาคมสอสาร การใชE-mail การใชอนเทอรเนต ฯลฯ ทำใหมการสรางและเผยแพรขอมลไดอยางรวดเรว

จากสถานการณของโลกทเปล ยนแปลงไปเรวมาก เราจงตองเตรยมการสรางมนษยยคใหมใหมความสามารถ มความพรอมสำหรบโลกปจจบนและอนาคต มนษยยคใหมคอเดกนกเรยนท

กำลงน งเรยนอยในหองเรยนของเขาซงจะตองเตบโตขนและเผชญกบโลกในอนาคต เดกเหลานตองมไหวพรบมากทสดเทาทจะ

มากได ตองมความรอบรทไมใชแคความฉลาดอยางเดยว ตองมจนตนาการ มความมงมน และรจกมองการณไกล รวมทงตองเปนผทมความคดรเรม กลาไดกลาเสย รวมไปกบความรสกเหนอกเหนใจผอน ถาทรพยากรบคคลของประเทศมความสามารถและพรอมทจะเผชญกบโลกยคใหม ประเทศชาตกสามารถยนหยดไดอยางมนคงมความเจรญเตบโตและพฒนาอยางตอเนอง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 3

ประกอบกบชวงเวลา 3 - 4 ปทผานมา มขอมลใหมๆ ทไมเคยทราบมากอนเก ยวกบการพฒนาสมองและการเรยนร ของมนษยปจจบนมวทยาการและเทคโนโลยใหมๆ ทชวยใหเขาใจถงโครงสรางและการทำงานของสมองในระบบสารเคมตางๆ ในสมอง รวมทงชวยใหเขาใจถงธรรมชาตการเรยนรของสมอง ซงในบทตอไปจะชใหเหนวาจรงๆ แลวระบบการเรยนรรปแบบเดมไมไดสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรของสมอง ทำใหสมองมนษยไมไดรบการพฒนาทเหมาะสมโดยเฉพาะสำหรบโลกยคใหม ทงนเพราะสมองไมใชมความสามารถเพยงแคเรยนร และเกบเก ยวขอมลโดยการอาน การฟงบรรยายการเรยนในหองเรยน หรอการศกษาจากโลกจำลองเทาน น แตธรรมชาตของสมองเรยนรไดกวางกวานน เรยนรและเกบเกยวขอมลโดยการใชชวตและทำงานอยในโลกน

องคความร ใหมเก ยวกบธรรมชาตการเรยนร ของสมองมความสำคญอยางยง เพราะทำใหเขาใจการพฒนาสมองของทารกตงแตในครรภ ความสามารถในการเรยนรของสมองทารกตงแตในครรภชวงวยเดกเลก ชวงวยรน และความยดหยนของสมองในการเรยนรนอกจากนนวทยาการของการเรยนร การสรางความรใหเกดขน การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมๆ เพอสงเสรมการเรยนร และทสำคญคอการเรยนร ตามธรรมชาตโดยครอบครว ชมชน สงคมขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมของสงคมทบคคลอาศยอย ลวนมผลตอการเรยนรของสมองและการพฒนาทรพยากรบคคลของประเทศทงสน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร4

จากการเปลยนแปลงของโลกไปสโลกยคเศรษฐกจใหม และองคความรใหมทกเรองทมผลตอการเรยนรของสมองดงกลาวขางตนทำให ดร.จอหน แอบบอต (John Abbott) ไดคดรเรมกอตงองคกรทเรยกวา องคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21 (The 21stCentury Learning Initiative) โดยมวตถประสงคเพอนำผเชยวชาญทกสาขาทเกยวของกบการพฒนามนษย มาประชมปรกษาหารอแลกเปลยนความร ความคดเหน ประสบการณ และวเคราะหขอมลใหมๆ วเคราะหรปแบบการเรยนรทเกดขนทงในอดตและปจจบน และสรปความคดเหนวาควรตองมขอเสนอแนะแนวคดนโยบายสำหรบการปรบเปลยนการเรยนรใหมเพอสรางมนษยยคใหมใหเหมาะสมกบโลกยคใหม

จอหน แอบบอต เร มตนการทำงานดวยการเปนครสอนภมศาสตร ทโรงเรยนประถมศกษาแมนเชสเตอร (ManchesterGramma School) ประเทศองกฤษ และมความสนใจในเรองหลก

จตวทยา ววฒนาการของศาสตรแหงสตปญญา รวมทงเรองการคดและระบบการสอสารสมยใหม เขาเคยเปนครใหญของโรงเรยนแอเลน(The Alleyne’s at Stevenage)

และดำรงตำแหนงสำคญๆ อกหลายตำแหนงของสมาคมทางการศกษา ในประเทศองกฤษ นอกจากนนในชวงระยะเวลา 6 ปทผานมาเขาไดรบเชญไปบรรยายทวโลก และไดรบเกยรตจาก มเกล กอรบาชอฟ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 5

(Mikhail Gorbachev) อดตประธานาธบดของประเทศรสเซย เชญเปนวทยากรพเศษในการประชมวชาการโลก (World Forum)

นอกจากน จอหน แอบบอต ยงไดเขยนหนงสอทมชอเสยงอกหลายเลม เชน “The Child is Father of the Man” , “The Iranians :How they live and work?” , “The Earth Changing Surface” และ“Learning make sense”

องคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21 เปนองคกรอสระทไมไดแสวงหากำไรและกอต งข นดวยการสนบสนนจากภาคเอกชนและกลมนกธรกจทมความเชอวา “ชมชนจะตองมสวนรวมอยางมหาศาลในการปฏรปการเรยนรในระบบใหม” โดยมวตถประสงคเพอใหผเชยวชาญหลายสาขาวชาชพมาประชมระดมสมองเพอใหเกดขอเสนอแนะ แนวคดนโยบายสำหรบการเรยนรรปแบบใหมทจะพฒนาคนพฒนาเดก มผเขารวมกอตงทงหมดประมาณ 60 ทานจาก 13 ประเทศ และไดประชมรวมกนประมาณ 6 ครงในชวงระยะเวลา 2 - 3 ปทผานมา

กลมผเชยวชาญ 60 ทาน ประกอบดวยแพทยผเชยวชาญทางดานสมอง ประสาทวทยา ผเช ยวชาญดานศาสตรของสตปญญาการเรยนร ผรเรมสรางสรรคเรองการศกษาและโรงเรยน ผวางนโยบายดานการศกษาทงในอดตและปจจบน ผบรหารการศกษา นกการเมองนกธรกจ ผบรหารระดบสงขององคกรทเกยวของกบเทคโนโลยการสอสารสมยใหม ผเชยวชาญดานอนๆ หลายสาขาวชาชพทประสบความสำเรจสงสด และยงมอดตรฐมนตรกระทรวงศกษาธการอกหลายทาน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร6

อาท หลยส อลเบอรโต มาชาโด (Luis Alberto Machado)ผเคยเปนรฐมนตรดานสตปญญาแหงชาต (National Intelligence)คนแรกของโลก ในประเทศเวเนซเอลา เมอประมาณกลาง ค.ศ.1980

อคลล แฮบเต (Aklilu Habtate) ทปรกษาอาวโสของยเนสโก(UNESCO) ซงเปนผทเคยเรมเรยนหนงสอใตตนไมในหมบานในประเทศอาฟรกา

ชาล เบรย (Charlie Bray) เอกอครราชทตประเทศสหรฐอเมรกาวคเตอร คเลอรสก (Wiktor Kulerski) จากประเทศโปแลนด อะฮารอนอะวแรม (Aharon Aviram) จากประเทศอสราเอล เอดดวอาโดบารรกา (Eduardo Barriga) จากประเทศโคลมเบย แฟรงค เมททอด(Frank Method) ทปรกษาอาวโสดานการศกษาแก USAID และวาดแฮดดด (Wadi Haddad) ซงเปนลกของครจากหมบานและไดเปนรองประธานาธบดของประเทศเลบานอนเมอตอนอายประมาณ 30กวาปเทานน

นอกจากน ม ปเตอร เฮนเฮล (Peter Henhhel) และเอทแอน เวนเกอร (Atieene Wenger) จากสถาบนวจยเรองการเรยนรทพาโล อลโต (Palo Alto) คารลไฮนซ ดเออร (Karlheinz Duerr)ผเชยวชาญดานหลกสตรจากประเทศเยอรมน พอล แวงแมนน (PaulWangemann) ผจดการดานการศกษาของมหาวทยาลยโมโตโรลา(Motorola)

บอบ ซลเวสเตอร (Bob Sylwester) จากมหาวทยาลยออรกอน(Oregon University) ปเตอร มอรตเมอร (Peter Mortimore)จากสถาบนการศกษาลอนดอน จดธ โรบนสน (Judith Robinson)

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 7

จากโครงการการศกษา 2000 ทเมองลดส (Leeds) เอยน สมธ (IanSmith) จากคณะกรรมการหลกสตรของประเทศสกอตแลนด แจคกเทยเยอร สกอต (Jackie Thayer Scott) อธการบดมหาวทยาลยเคป บรตน (Cape Breton) ประเทศแคนาดา

เคน โตโล (Ken Tolo) ทปรกษาอาวโสของรฐมนตรกระทรวงศกษาธการของประเทศสหรฐอเมรกา รอด คอคกง (Rod Cocking)ผอำนวยการบณฑตวทยาลยวทยาศาสตรแหงชาต (Program Directorof National Acadamy of Science) ทวอชงตน ดซ ประเทศสหรฐอเมรกา ด ฮอค (Dee Hock) ผรเรมกอตงระบบวซา (VISA) เบตตซ ฟลาวเวอร (Betty Sue Flower) ศาสตราจารยดานภาษาองกฤษจากมหาวทยาลยเทกซส ปารคเกอร พลเมอร (Parker Palmer)นกปรชญาของบรษทเควกเกอร (Quaker)

ทอม กรฟฟรน (Tom Griffin) ผบรหารเกยวกบการธนาคาร รอนแบรนท (Ron Brandt) บรรณาธการของวารสารการศกษา และ เทดมารเชส (Ted Marchese) รองประธานสมาคมอดมศกษา ของประเทศสหรฐอเมรกา

เปนทนาสนใจวาผเช ยวชาญแตละทานจะวพากษวจารณวเคราะห แสดงความคดเหนในการประชมขององคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21 ซงเปนการระดมสมองอยางมหาศาลทจะปรกษาหารอกนเพ อใหไดขอสรปของการเสนอแนะนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหม

ตวอยางการปรกษาหารอขอมลตางๆ ในการประชม เชน บอบซลเวสเตอร กลาววา เราตองเขาใจวาทางการแพทยไดมการศกษาวจย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร8

ในทฤษฎเกยวกบสมองเปนเวลาอยางนอย 50 ปมาแลว ในขณะทเราเพงจะเรมเขาใจการทำงานของสมองชวง 2-3 ปทผานมา เนองจากมเทคโนโลยใหมๆ ดการทำงานของสมอง จงทำใหไดรบขอมลตางๆมากมายเกนกวาทเราจะสามารถทำอะไรได ขณะนมขอมลตางๆเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของสมองททำใหเราตองกลบมาคดทบทวนกนใหมเกยวกบระบบการเรยนร ซงเราคงไมตองไปขอโทษกบอดตทผานมา 50 ป แตสงทสำคญคอ ดวยขอมลเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของสมองในขณะน ถาเราไมทำอะไรเลย ไมทำใหเกดการเปลยนแปลงระบบการเรยนรเพอพฒนาลกหลานของเรา ตรงนทเราจะตองไปขอโทษลกหลานของเราในอนาคต

ประเดนสำคญอกประการหนงคอนกการศกษาจะตองเขาใจวาทฤษฎเหลานมรากฐานมาจากพนฐานทางดานชววทยา และทฤษฎตางๆ ทไดรบความเชอถอในอดต เชน ทฤษฎการคดเลอกโดยธรรมชาตของ ชารลส ดารวน ปจจบนเราสามารถอธบายพฤตกรรมตางๆ ของมนษยไดดวยระบบสารเคมในสมอง กระแสไฟฟาของเสนใยสมองเครอขายเสนใยสมอง แตทสำคญทยงไมมคำตอบคอทำไมมนษยจงยงแสวงหา คนควา คนหาความหมายของการเปนมนษยและมความพยายามทจะพฒนาไปใหมประสทธภาพสงสด

นอกจากน ศาสตราจารย ดร.เดวด เพอรกนส (David Perkins)จากมหาวทยาลยฮารวารด ไดแสดงความคดเหนไวในการประชมครงหนงวา คนหนมสาวในปจจบนแสดงความสามารถตำกวาระดบสตปญญาทแทจรง ถาหากเราสามารถเพมระดบความสามารถของคนหนมสาวไดรอยละ 20 โลกคงจะแตกตางไปจากเดมอยางมาก เขา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 9

กลาวถงงานวจยของเขาเรอง ความฉลาดสามารถสอนได (Intelligencecan be taught) ทกลาวถง ปจจย 3 ประการของความฉลาด คอ

1. สตปญญาทางดานสมองทสมพนธกบการทดสอบระดบไอคว (IQ)

2. ความรความเชยวชาญเฉพาะทางทบคคลมประสบการณในระยะเวลาทผานมา

3. ความสามารถทจะรจตใจตวเอง สามารถทจะจดการวธคดของตวเองได (Reflexive Intelligence)

โดยความฉลาดทง 3 ประการจะเกดขนไดอยแลว แตเขาคดวาความสามารถท จะร ต ว ร ว าตวเองกำลงคดอะไรอย รจตใจตวเอง สามารถควบคมการคดและจตใจของตวเองไดถอวาเปนสงทสำคญทสด เพราะเปนสงทจะชวยใหคนเราตดสนใจไดด แกไขปญหาททาทายได ชวยใหมความคดสรางสรรคใหมๆ เกดขน และยงชวยใหสามารถเรยนรสงตางๆทสลบซบซอนได ดงนนความสามารถในสวนนจงเปนความฉลาดทจำเปนตองมในโลกยคปจจบนซงเปนโลกของการแขงขน เปนโลกทสลบซบซอน

ถาจะเปรยบเทยบระดบสตปญญาหรอความฉลาด 3 ประการดงกลาวอยางงายๆ เปรยบไดดงน สตปญญาประการแรกเปรยบเหมอนมนษยแตละคนเกดมามสมองไมเหมอนกน เชน สมองของคนบางคนเปรยบเหมอนรถโรลสรอยดรนใหม แตบางคนอาจเหมอนกบรถฟอรดเกาๆ สวนสตปญญาประการทสองเปรยบเหมอนความสามารถในการทจะอานแผนทไดด และสตปญญาประการทสามทมความสำคญทสด

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร10

กคอ วธการทจะไปใหถงจดหมายปลายทางไมวาจะขบรถโรลสรอยดหรอขบรถฟอรดเกาๆนนคอจะใชวธการหรอทศทางใดในแผนทใหไปถงจดหมายปลายทางไดดทสด

ท ประชมเหนดวยและคดวาเปนการเปรยบเทยบท เขาใจไดงาย แต ด ฮอค ผรเรมการใชบตรเครดตวซาไมเหนดวยกบการเปรยบเทยบแบบน เขากลาววา “ถาหากหลานผมถามถงขอแนะนำในเรองของการศกษา ผมจะบอกเขาวา ถาหากเขาฉลาดจรง ถาเขามแรงจงใจทดและมความขยนมาก โรงเรยนกไมสามารถทจะหยดยงเขาจากการประสบความสำเรจได” จากคำกลาวของ ด ฮอค ทำให เดลชทเทลเวรท (Dale Shuttleworth) ซงเปนผทใชเวลานานในการปฏรปการศกษาในประเทศแคนาดา ไมเหนดวยกบคำกลาวของ ด ฮอค

อยางไรกด สเตฟาน (Stefani) ไดกลาวในทประชมอกครงวา“ดฉนอยากจะรวาทำอยางไรเราถงจะสรางสภาวะใหการเรยนรเปนเรองของสงคม และความสลบซบซอนทงของสมองและโลกทเรามชวตอยตางกตองทำงานรวมกน”

เธอไดกลาวถงการเรยนรระบบใหมทงหมด จากการทเธอไดอานคำเขยนของนกเรยนอาย 11 ป ทชมรมวทยาศาสตรและคณตศาสตรทอลลนอยส (Illinois Mathematics and Science Acadamy) ซงเขยนไววา“ฉนอยากจะยงวาดรปอย เมอตอนฉนอยทโรงเรยนในชนประถมศกษาฉนวาดรปอยเสมอ ฉนชอบทจะวาดดวยดนสอ ดวยชอลก ศลปะตางๆเปนทนาอศจรรยมาก ฉนชอบดนตร ฉนชอบวาดรป ฉนชอบชางไมฉนชอบทำงานเหลก ฉนชอบเตนรำ ฉนชอบเยบผา ฉนชอบเยบปกฉนอยากไปเตนรำทโรงเรยนสอนบลเลย ฉนอยากวาดรปสวยๆ เปน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 11

พนๆ รป ฉนอยากจะเขยนบทกลอนทไพเราะเพราะพรง ฉนอยากทำกบขาว ฉนตองการจะเยบเสอผาใหกบเดกๆ ตองการทจะตกแตงบานตองการมชวตครอบครว ชวตแตงงานทมความสข ขณะเดยวกนฉนกอยากเปนนกอาสาสมครททำงานมากมาย อยากจะไปโบสถเปนประจำ อยากจะเปนนกโหราศาสตร อยากจะไปโลกดาวองคาร อยากจะเขาใจคำถามตางๆ ในชวตของฉนอกมากมาย ฉนหวงวาคงเปนสงทไมมากเกนไปทจะขอได”

สเตฟาน กลาววา “เปนเรองนาเสยดายถาในชวงชวตของเราไดยนคำพดเหลานและคดวาเปนการคดและขอทมากจนเกนไป”

อยางไรกตามปจจบนจะเหนวาสงตางๆ เหลานไมใชเปนสงทคดและขอมากจนเกนไป แตกไมใชเปนเรองทงายนก เราเชอวาเราสามารถจะเรยนรไดในพลงสมองทเราม เรามพลงมากพอทจะทำใหเกดความสรางสรรค เพราะเราไมไดถกจำกดใหอยในระบบเศรษฐกจทจะควบคมการคดของเราวาชวตเหมอนกบการแขงขนทางเศรษฐกจทผชนะกจะไดประโยชนไป

นอกจากนยงม จอหน แอบบอต ทเลาใหฟงถงประสบการณการเรยนรของเดกๆ ซงเปนลกชายทง 3 คนของเขาวา ขณะทลกชาย3 คนของเขายงเลกอย เมอถงฤดรอนครอบครวของเขาจะยายถนฐานไปพำนกชวคราวอยในประเทศสหรฐอเมรกา โดยเขาจะแลกบานของเขาในเมองเคมบรดจประเทศองกฤษกบบานของเพอนในรฐเวอรจเนยประเทศสหรฐอเมรกา ซงสำหรบเดกๆแลวการไดใชวนหยดพกผอนในประเทศสหรฐอเมรกาเปนเรองวเศษทสด เนองจากทนนมฤดรอนท

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร12

ยาวนานกวาประเทศองกฤษ มไอศครมอรอยๆ และยงมวนอทยานหรอสถานททางประวตศาสตรใหเทยวชมอกมากมาย

เยนวนหนงหลงจากทเขากลบมาประเทศองกฤษแลว ขณะทเขากำลงนงฟงเพลงๆ หนงซงบรรยายถงหองเรยนเลกๆ ทมรปของจอรจวอชงตน กบ อบราฮม ลนคอลน ตดไวทฝาดานตรงขามกน ในเพลงบรรยายวาทงสองตางยมใหกนเหมอนเพอนสนททไมไดพบกนมานาน

“เพลงนตลกมาก” ทอมลกชายวย 11 ขวบของเขากลาวขน“สองคนนไมไดมชวตอยในยคเดยวกนซกหนอย แลวจะเปนเพอนกนไดอยางไร”

เขาถามลกชายวารไดอยางไรวาคนทงสองเกดคนละยคกน“งายมาก” ลกชายของเขาบอก “ตอนทไปเทยวเมาท เวอรนอน

มคนบอกวานาเสยดายทจอรจ วอชงตน ไมไดมชวตอยถงศตวรรษท 19และครงหนงพอเปนคนบอกวาลนคอลนเกดหลงจากทนายพลเนลสนเสยชวตในสงครามททราฟลการ” สงทลกชายของเขาสรปใหฟงในวนนทำใหเขาทงเปนอยางมาก

หลายปตอมาขณะทกำลงทานเลยงกนทซแอตเตล เขาไดเลาเรองนใหเพอนทเปนศาสตราจารยทางดานการศกษาฟง

“ผมอยากใหทอเมรกาสอนวชาประวตศาสตรไดดอยางนบางจง” ศาสตราจารยถงกบอทานดวยความทงเชนเดยวกบเขา

“เหลวไหลนะครบ” ทอมลกชายของเขาซงตอนนนเปนวยรนแลวกลาวตอบ “ทองกฤษเองกสอนวชาประวตศาสตรไดนาเบอ แตผมชอบทกสงทกอยางทเกยวกบอเมรกากเลยเผอญจำได”

ภรรยาของเขาถามขนวา “แลวลกชอบวชาอะไรมากทสด”

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 13

“คำนวณสครบ” ลกชายของเขาบอก “เพราะครของผมชอบสอนใหคดเชอมโยงเรองตางๆ เขาดวยกน เรองนนาสนใจมากเพราะทำใหผมพบวาทกสงทกอยางมความเกยวของกนทงนน”

ตวอยางการเรยนรจากประสบการณของ จอหน แอบบอตทกลาวมาชใหเหนวา การจดแบบแผน การเชอมโยงสงตางๆ อารมณความสนใจทเกดข นในตวเรา การเรยนแบบเปนทางการและไมเปนทางการ รายละเอยดในประวตศาสตร ตลอดจนสตรตางๆ ทางคณตศาสตร ทงหมดนเปนองคประกอบในการเรยนรของทอมลกชายของเขา ซงเหนไดวาเปนเรองทไมอาจจดเขากบระบบการเรยนรในโรงเรยนไดทงหมด

บอยคร งท ความอยากร อยากเหนและคำถามตางๆของเดกถกยบยงดวยระบบการศกษาทตองมระเบยบแบบแผนทงๆทสงคมกยกยองคนทรจกคดหาคำตอบไดเอง โดยถอวาเปนคนทมไหวพรบเชาวนปญญาด เพราะการทคนๆหนงมสามญสำนกทถกตองโดยไมตองจดจำมาจากตำราใดๆ จดวาเปนคนทใชสมองเปน

เชนกน เซอร เจฟฟรย เฮนร (Sir Jeffrey Henry) นายกรฐมนตรของเกาะคก (Cook Islands) ขณะเดยวกนกเปนครใหญของโรงเรยนประถมศกษาควบคไปดวย ไดยกตวอยางการคนหาระบบการศกษาทสมบรณวาเหมอนกบคนทเดนถอตะเกยงออกไปในความมด เขากลาววา “เราไมมทางจะคนพบอะไรเลย เนองจากการศกษาไมไดแยกอยหางออกไปจากชวตของคนเรา เราจะไปหาการศกษาทสมบรณนอก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร14

ตวเรากไมมทางหาได เพราะการศกษาจะเชอมโยงสมพนธและปลกฝงอยในชวตของคนเรานนเอง”

สรปไดวาจากการประชมระดมสมองหลายคร งของกล มผรเร มกอตงองคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21และกลมผเชยวชาญจากหลายๆ ประเทศซงถอวาเปนสมองของโลกจงไดมขอสรปและนำมาเปนขอเสนอแนะในการปรบรางนโยบายการเรยนรรปแบบใหม เพอทจะสรางอนาคตใหมใหกบเดกยคใหมทมความพรอมจะเผชญกบโลกในอนาคตได ซงจะกลาวถงรายละเอยดของขอสรปในบทตอๆ ไป

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 15

กอนทจะวเคราะหวาระบบการเรยนรในปจจบนเหมาะสมหรอไมอยางไร มผลด ผลเสยอยางไร และจะตองปรบเปลยนนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหมเปนอยางไร จำเปนทเราจะตองเขาใจถงขอมลวทยาการใหมๆ เกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย เขาใจถงธรรมชาตการเรยนรของสมอง วทยาการของการเรยนร การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมๆ เพอสงเสรมการเรยนร ตลอดจนการเรยนรตามธรรมชาตโดยครอบครว ชมชนและสงคม ขอมลวทยาการใหมๆเหลานจะนำไปสการเสนอขอคดเหนแนวนโยบายในการปรบเปลยนการจดการเรยนรรปแบบใหมใหเขากบธรรมชาตการเรยนรของสมองเพอพฒนามนษยใหเปนไปตามธรรมชาต พฒนาใหมความสมบรณยงขน

ขอมลวทยาการใหมๆเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษยทนำไปสการจดการเรยนรรปแบบใหม สรปเปนประเดนสำคญได 5 ประเดน คอ

1เรารอะไรใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร16

1. ธรรมชาตของการเรยนรตามหลกชววทยาของสมอง2. วทยาการของการเรยนร3. ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม สงคม และสงแวดลอม

มอทธพลตอการเรยนร ความรสกนกคดของคนเรา4. การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรม

การเรยนร5. การเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต เปนการเรยนรทเกดขน

เองตามธรรมชาต ไมใชการเรยนรในหองเรยน เปนการเรยนรโดยครอบครว ชมชน และสงคม

ประเดนสำคญทง 5 ประเดน มาจากขอสรปของการประชมระดมสมองของผเชยวชาญระดบโลกจากองคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21 ผกำหนดนโยบายทางการศกษาควรทำความเขาใจเพอใชเปนแนวทางในการกำหนดนโยบายการเรยนรรปแบบใหมตอไป

ประเดนท 1 ธรรมชาตของการเรยนรตามหลกชววทยาของสมอง

ภมหลงเกยวกบววฒนาการของสมองชวงเวลา 10 ปทผานมา ขอมลทางวทยาศาสตร ประสาทวทยา

และจตวทยา ชวยใหเราเขาใจวาสมองพฒนามาอยางไร และจะพฒนาตอไปอยางไร ซงถาเราไมสนใจขอมลเกยวกบววฒนาการของสมองเลย กจะทำใหเราจดรปแบบการเรยนรทไมเหมาะสมกบธรรมชาตของ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 17

สมองเดก ทำใหสมองไมสามารถพฒนาไปไดเตมตามศกยภาพ ไมสามารถพฒนาใหมประสทธภาพสงสดได

ววฒนาการของสมองมมานานแลวตงแตสมยทยงเรยกมนษยวาเปน โฮโม ซาเปยน (Homo sapiens) สมยทมนษยยงมชวตอยเปนเผาตางๆ เปนบรรพบรษของเรามาหลายแสนปแลว มการเปลยนแปลงววฒนาการไปตามธรรมชาตและทำใหเปนมนษยอยเชนทกวนน ซงการเปลยนแปลงตางๆ กไดถกปลกฝงอยในสมองมนษยทกคนทกยคทกรนทมววฒนาการและมชวตอยรอดมาจนกระทงปจจบนมวว ฒนาการความแตกตางหลากหลายท งเร องของภาษาวฒนธรรม ประเพณ และสงคม

ววฒนาการของมนษยเปนปฏสมพนธระหวางธรรมชาตและสงแวดลอมซงไมไดแขงขนกนวาใครจะเปนผชนะ ธรรมชาตและสงแวดลอมของการเลยงดตางๆ ไมไดถกกะเกณฑวาอยางใดอยางหนงเปนปจจยทพฒนาสมองมนษย แต

จะเปนการทำงานรวมกน เปนการเออซงกนและกน การเรยนรกเชนเดยวกน การเรยนรเปนการทำงานรวมกนระหวางธรรมชาตซงกลาวงายๆ กคอพนธกรรมหรอสงทตดตวมาแตกำเนด กบสงแวดลอม สงคม การสอสารตางๆซงจะตองทำงานรวมกนและเกดการเรยนร

ฉะนนกลาวไดวาประสบการณทเรามมาในยคอดตกาลตงแตสมยยคหนจนกระทงยคปจจบน จะมปฏสมพนธกบประสบการณทเรา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร18

กำลงมอยในปจจบนในชวงชวตเรา และทสำคญคอเราจะตองคนหาปฏสมพนธทถกตองเหมาะสมระหวางธรรมชาตและสงแวดลอมสำหรบโลกยคใหมในอนาคต

สรปวาสมองมนษยมววฒนาการเจรญเตบโตเปลยนแปลงในชวงหนงแสนปทผานมา นกวทยาศาสตร นกชววทยาววฒนาการนกภาษาศาสตร ไดตงทฤษฎขนวา อาจเปนเพราะในชวงเวลานนมววฒนาการอยางมากมายในเรองของการใชภาษา ทำใหมนษยแตกตางจากสตวทงหลายเพราะมนษยสอสารดวยภาษาซงมมากกวา 6,000 ภาษาในโลกน ทำใหเกดการเจรญเตบโตของสมองสวนหนา ทเรยกวา พรฟรอนทอล คอรเทกซ (prefrontal cortex)คอสมองสวนททำหนาทเกยวกบภาษาและความคดอยางเปนนามธรรม และเมอสมองเจรญเตบโตขน กระโหลกศรษะหรอศรษะมนษยกจะโตขนดวย

จะเหนวาสมองเดกแรกคลอดมรอบศรษะประมาณ 35เซนตเมตร มนำหนกโดยเฉลยประมาณ 350 - 500 กรม แตเมอเตบโตขนเปนผใหญ สมองโตขน กระโหลกศรษะซงเปนกระดกหลายๆ ชนกจะขยายตาม นเปนธรรมชาตสวนหนงททำใหสมองมการขยายตวไดเพราะสมองไมไดอยในกลองทมขดจำกด สมองผใหญจะมนำหนกโดยเฉลยประมาณ 1,300 กรม และมรอบศรษะประมาณ 55 - 56เซนตเมตร อยางไรกตามสมองเจรญเตบโตอยางรวดเรวมากในชวง3 ปแรกหลงคลอด จากนนมการเปลยนแปลงแตจะนอยลงจนกระทงอายประมาณ 10 ปขนไปการเปลยนแปลงของรอบศรษะหรอขนาดของสมองกจะมนอยมาก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 19

ทนาสนใจคอสมองเดกแรกคลอดมขนาดไมใหญเทาสมองผใหญ ทำใหคลอดไดงาย สามารถผานชองคลอดของมารดาได สมอง

เดกแรกคลอดยงมพฒนาการทไมเตมท จะตองมการเปลยนแปลงอกมากมายและรวดเรวหลงจากคลอดออกมาแลว ซงจะแตกตางจากสตวอ นๆ ทหลงจากคลอด

สมองจะมพฒนาการทคอนขางจะเตมทแลว ตรงนเปนทนาสนใจและเปนสงสำคญทธรรมชาตสรางใหมนษยแตกตางจากสตวทงหลายเพราะสมองสามารถพฒนาเปลยนแปลงไดขนอยกบสงแวดลอมภายนอกครรภมารดา สงแวดลอมโดยเฉพาะสงคม คนใกลชดระบบการศกษา การสอสาร เทคโนโลย วทยาการใหมๆ จะมผลตอการเปลยนแปลงการสรางเครอขายเสนใยสมอง ดงนนตองถอวาธรรมชาตสรางสงทประเสรฐสดให คอใหสมองของเดกทกคนเกดมาพรอมทจะเรยนรสงตางๆ

พฒนาการของภาษา : ความสามารถในการเรยนรภาษาของสมอง

จากการศกษาพฒนาการทางภาษาของชอมสก (Chomsky)แสดงใหเหนวาสมองเดกทกคนทเกดมามความสามารถมศกยภาพทจะเรยนภาษาโดยธรรมชาตอยแลว สมองของเดกทกคนทเกดมามความสามารถทจะรบรเสยงไดถง 100 เสยง ซงกเพยงพอทจะทำใหเรยนรตวอกษรและภาษาตางๆ ในโลกนทมอยมากกวา 6,000 ภาษา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร20

ถาจะเปรยบเทยบงายๆ กคอ ในการเรยนเลขคณต มตวเลขงายๆ อยแค 10 ตว คอ 0 ถง 9 แตการผสมผสานเลขตางๆ เหลานเขาดวยกน ทำใหเกดเปนจำนวนของตวเลขอยางมากมาย ภาษากเชนเดยวกน จากการนำเสยงตางๆ ถง 100 เสยงมาผสมผสานกนจะทำใหเกดเปน คำ ประโยค และภาษามากมาย

ทนาสนใจคอ เดกทกคนจะมโครงสรางของสมองทสามารถแยกแยะเสยงตางๆ และทำใหเกดการเรยนร เร องภาษาเหมอนกนหมด ไมวาจะเกดมาเชอชาตใดหรออยทสวนใดของ

โลกกตาม ดงเชนจะเหนวาหากเดกไทยซงมพนธกรรมหรอธรรมชาตเปนคนไทยแตถาไปเกดและเตบโตในตางประเทศ เชน เกดทประเทศญปน อยในสงแวดลอมและไดยน

แตภาษาญปน สมองของเดกไทยคนนนกจะพดสอสารเรยนรและอานเขยนเปนภาษาญปนได

น เปนอกตวอยางหน งท แสดงใหเหนวาธรรมชาตเปนส งประเสรฐสด สรางสมองเดกใหพรอมทจะเรยนรอยางเหมาะสมหลงจากคลอดออกมาแลว เชน หากเดกคนนนจะตองอยทประเทศญปน ถาสมองรแตภาษาไทยกจะทำใหมปญหาในการมชวตอย เปนตน

ภาษาตางๆ เสยงตางๆ ทเขามาในสมอง สมองจะเกบขอมลไวเปนคลนกระแสไฟฟาและจะสรางแผนทโครงสรางของสมองทจะตอบรบกบการเรยนรเรองภาษาทนท เชน เดกเลกแรกคลอดสามารถจะบอกความแตกตางระหวางเสยงได และเมอเดกอาย 4 เดอนครงกจะ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 21

เขาใจความหมายของคำบางคำ เชน คำวา “พอ” “แม” และอายประมาณ 18 เดอนหรอบางรายอาจจะกอนอาย 18 เดอนกสามารถทจะรความหมายของคำใหมๆ ไดมากขนถงประมาณ 10 คำตอวน ฉะนนเมอเดกไดยนเสยงภาษาพดรอบขาง เดกจะเรมเรยนรกฎเกณฑของการใชภาษาและเขาใจภาษามากขน

ดงนนการจะใหสมองเดกพฒนาทางภาษาไปอยางเตมทจำเปนตองใหเดกไดมโอกาสฟงคนพดเพอเดกจะไดเรยนร และตองใหเดกอยในสงแวดลอมทมความทาทายสงแตมความเครยดหรอความกงวลตำ ศกยภาพหรอความสามารถในการเรยนรภาษาของสมองจะเกดขนอยางรวดเรวในชวงประมาณ 7 ปแรกหลงคลอด หลงจากเดกอาย 7 ปไปแลว ความสามารถในการเรยนรภาษาจะคอยๆ ลดลง แตเดกกยงสามารถเรยนรไดเพยงแตเรยนรไดชากวา เนองจากสมองตองมการเปลยนแปลงไปและสมองมชวงเวลาแหงการพฒนาหรอมกรอบเวลาสำหรบพฒนาการของการเรยนร

สรปวาในชวงเดกเลกจะไมมความเฉพาะเจาะจงของสมองสมองสามารถรบรไดทกอยาง ทกภาษา ทกเสยง แตพอหลงจากอายประมาณ 4-5 ปไปแลว ความไมเฉพาะเจาะจงของสมองจะคอยๆ ลดลงไปและจะถกแทนทดวยการทำงานทเหมาะสมสำหรบภาษาของประเทศนนๆ เนองจากสงแวดลอมรอบตวเขาไปมสวนทำใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางและการทำงานของสมอง เชน เดกญปนจะไมสามารถแยกความแตกตางระหวางเสยง “อาร (R)” และ “แอล (L)”ในภาษาของเขาได เนองจากไมมเสยงเหลานในภาษาญปน เพราะ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร22

ฉะนนหากเดกญปนจะพยายามเรยนภาษาองกฤษตอนอาย 15 ป หรอ20 ปไปแลว กจะไมสามารถออกเสยง “อาร (R)” และ “แอล (L)” ไดอยางถกตอง เพราะความสามารถในการเรยนรภาษาเกดขนในชวงวยเดกเลก แตถาเขาพยายามเรยนตงแตอาย 4-5 ป กจะสามารถแยกเสยง“อาร (R)” และ “แอล (L)” และสามารถออกเสยงไดเปนอยางด

ศกยภาพดานทกษะทางสงคมมนษยมศกยภาพมความสามารถทจะมทกษะทางสงคมเปน

เพอนกบคนในกลมเดยวกนมาตงแตสมยยคหนแลว จะเหนวาคนสมยยคหนสามารถอยรวมกนไดอยางมความสขแตจะอยในกลมเลกๆ ซงพบวาตวเลขจำนวนคนอยรวมกนประมาณ 12-14 คน เชนชาวเขาทอยในปาดงดบของประเทศบราซลจะอยรวมกนประมาณ12-14 ครอบครว ถารวมภรรยาและลกกจะประมาณ 50-60 คน ถาหากเกนกวาจำนวนนกจะแยกออกไปเปนอกกลม แตละกลมกประมาณ50-60 คน ในยคนนการแยกออกไปจากกลมอาจจะดวยความสมครใจหรอเกดการสรบแขงขนกนขนและแยกเปนกลมเลกๆ

นอกจากน ม ข อมลจากประเทศองกฤษเม อหลายพนปมาแลวในชวงทมการปฏวตดานอตสาหกรรม พบวาคนสวนใหญจะอยเปนกลมเลกๆ ประมาณ 12-13 คน ซงในความเหนของนกจตวทยากลาววา ถาเรามเพอนสนทประมาณ 12-13 คน เราจะมความรสกผกพนใกลชดอยางลกซง แตถาเกนกวานน ความรสกผกพนใกลชดกจะนอยลง ยงในเดกเลกเทาไรจะยงมความสขและมความใกลชดถาหากวาเปนกลมเลกๆ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 23

ขอมลสวนนจะสมพนธกบการวเคราะหในบทตอๆไป ทจะกลาววาเราจดชนเรยนของเดกเลกมขนาดใหญเกนไป มจำนวนเดกในชนเรยนประมาณ 30-35 คนขนไป ซงเปนการจดสงแวดลอมทไมเหมาะสมกบธรรมชาตการเรยนรของสมองทจะเรยนรไดดในกลมเลกๆทจะไดขอมลอยางเตมทจากสงคมสงแวดลอม

ในแงจตวทยาสรปวาสมองกเหมอนกบอวยวะอ นๆ ของรางกายทไดรบอทธพลมาจากววฒนาการในอดต ธรรมชาตของสมองมนษยในเรองศกยภาพดานทกษะทางสงคมทสามารถทำไดดในกลมเลกๆ กไดรบอทธพลมาจากววฒนาการในอดตเชนกน

หากมองยอนไปในสมยยคหนโบราณกจะเหนววฒนาการของศกยภาพดานทกษะทางสงคมของเดก เพราะถาเดกไมสามารถทจะเขากลมเขาสงคมได เมอยายทอยไปเรอยๆ เดกกคงไมไดอยในกลมไมไดอยในสงคม คงจะถกทงและในทสดกจะตายไป เพราะฉะนนการทเดกอยในสงคมทมผใหญอยรวมกนจะทำใหเขามชวตอยรอดได

แตทวาจากงานเขยนของ โรเบรท ไรท (Robert Wright) เขามความรสกวา สงคมสมยใหมไมไดออกแบบมาสำหรบมนษยเราเขาอธบายตอในทฤษฎของฟรอยด (Freud) วา ความศวไลซเปนแรงกดดนตอสขภาพจตของมนษย เขาบอกวา “ความรก ความออนโยน ความสงสาร ความเหนอกเหนใจ ความโอบออมอาร มนำใจ มเมตตา ความเปนเพอน ความรสกทเขาใจไวใจคนอนเปนสวนหนงของธรรมชาตหรอพนธกรรมทมอยในมนษยทกคนแตถกเกบกดดวยสงคมสมยใหมหรอความศวไลซ โลกหรอ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร24

สงคมสมยใหมทำใหเราสงคมมากจนเกนไป แตไมไดหมายความวาจะทำใหเกดทกษะทดทางสงคม”

อกประการหนง เดกเลกมแรงจงใจหรอแรงกระตนภายในทอยากจะเลน อยากจะสงคมกบเพอนๆ อยางเปนทม ใหการชวยเหลอซงกนและกนและแกไขปญหา เมอเดกเลกๆ เลนกนจะ

ทำใหเขาเขาใจคำวา“ทำงาน”เมอเขาโตข น การเลนคองานของเดกนนเอง ซงเปนท นาสนใจวาเราใชคำวา“ทอย (toy)หรอของเลน” และถาจะเปรยบของผใหญคอคำวา

“ทล (tool) หรอเครองมอในการทำงาน” นนเอง อยางไรกตามถาเดกอยในสงแวดลอมทไมมการกระตนทดทเหมาะสมเลย ทกษะในเรองของสงคมกจะไมเกดขนเชนกน

มขอมลมากมายทชวาเดกมศกยภาพหรอความสามารถทจะอยในสงคมและมความรสกเหนอกเหนใจผอนมากในชวงอายกอน 6 ป ถาเดกไมไดถกสอนหรอถกกระตนหรออยในสงแวดลอมทเหมาะสมทจะพฒนาทกษะทางสงคมและการร จกเหนอกเหนใจผอนในชวงวยดงกลาว ทกษะเหลานก จะถกทดแทนดวยทกษะอ นหรอพฤตกรรมอนทเปนปญหาไดเชน มพฤตกรรมแยกตวเองออกจากสงคม หรอเปนคนทตองพงคนอน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 25

อยตลอดเวลา หรอเปนคนทเกบกด หรอกลายเปนเรองของความกาวราวรนแรงในทสด

โรนลด โคทลค (Ronald Kotuluk) ผไดรางวลพลทเซอร (Pulitzerprize) เขยนลงในหนงสอชอ “Chicago Tribune” วา“การทเดกถกเลยงดในสงแวดลอมทขาดความรกความอบอนและสงแวดลอมทไมด จะทำใหเดกมความเสยงทจะเตบโตขนมพฤตกรรมทเปนอาชญากร เนองจากมสารเคมทผดปกตเกดขนในสมอง เหมอนกบมอาวธปนอยในสมอง อาวธปนเหลานคอสารเคมทไมสมดลนนเอง”

เกดอะไรข นกบสมองของเดกเหลาน ทผานมาเราใชหลกจตวทยาและสงคมวทยามาอธบายสงทเกดขนกบสมองของเดกเหลาน แตปจจบนดวยขอมลพนฐานทางวทยาศาสตรเกยวกบสมองนกวจยทางดานสมองและประสาทวทยาใหคำตอบวา การไมไดใหส งแวดลอมทเหมาะสมกบเดก ไมไดใหเดกมโอกาสพฒนาศกยภาพทจะอยรวมกนในสงคม ทจะทำงานรวมกนและทำงานเปนทม จะทำใหสมองของเดกพฒนาไปในดานอน เพราะแทนทสมองของเดกจะสรางเสนใยสมองทเปนทกษะทางสงคมแบบรวมมอกน เหนอกเหนใจกน กจะกลายเปนสรางเสนใยสมองททำใหเขาเปนคนกาวราวรนแรง ทำใหเกดสารเคมตางๆ ทไมดทไมสมดลในสมอง ตรงนเปนขอมลทสำคญมาก

สรปวา ขอมลใหมเกยวกบพฒนาการและธรรมชาตการเรยนรของสมองทชวาเดกมศกยภาพหรอความสามารถดานทกษะทางสงคมและมความรสกเหนอกเหนใจผอ นมากในชวงอายกอน 6 ป

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร26

รวมถงขอมลทชถงความสำคญของการจดสงแวดลอมทเหมาะสมในเดกเลกทสามารถเรยนรไดดในกลมเลกๆ จะเปนประเดนสำคญสำหรบนำไปวเคราะหระบบการเรยนร

รปแบบเดม ระบบสงคมปจจบนและนำไปเปนขอมลพนฐานในการทจะนำเสนอการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหมเพอใหเหมาะสมกบธรรมชาตการเรยนรของสมอง เพอสมองจะไดพฒนาไดสงสด

ศกยภาพการเรยนรดานอนๆ ของสมองปจจบนมขอมลงานวจยเกยวกบศกยภาพการเรยนรดานอนๆ

ทเดกเกดมามพรอมและเปนทนาสนใจ เชน งานวจยทแสดงใหรวาเปนชวงเวลาของการพฒนาทกษะในเรองเลขคณตหรอทกษะทางดานดนตร สงทเรารคอการดเนอรไดพดถงทฤษฎพหปญญาหรอความสามารถในดานตางๆ ของมนษย แตทเรายงไมรคอ ความสามารถในแตละดานจะพฒนาเตมทเมออายเทาไร ชวงเวลาทจะเออใหพฒนาการดานนนๆ เปนไปอยางเตมทอยในชวงวยใด

เราร วาแตละคนมเทคนคในการเรยนร หรอความถนดหรอวธการเรยนรทแตกตางกน เดกแตละคน วยรน หรอผใหญแตละคนจะมความแตกตางกนในกจกรรมตางๆ แมกระทงในวนหนงๆ หรอในชวงเวลาเชาเยนกมความแตกตางกนในบคคลนน ซงถาเราเขาใจเรองของศกยภาพเหลานดวยขอมลพนฐานทางวทยาศาสตรมากขน จะชวยให

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 27

เราเขาใจววฒนาการของสมองทมมาตงแตยคหนในอดตกาล และชวยใหเขาใจวธการและกจกรรมตางๆ ของมนษย

นอกจากนมศกยภาพดานอนของสมองทสำคญมาก คอ ความสำคญของอารมณ พบวาอารมณมผลกบการทำงานของสมอง ทำใหเกดวงจรลด ทำใหสมองสนใจในสงทมอารมณเขามาเกยวของมากกวาสงทเปนเหตเปนผลหรอเปนนามธรรม เหนไดวาอารมณสามารถทจะลบลางความเปนเหตเปนผลได เปรยบดงคำโบราณทวา“ความรกทำใหคนตาบอด”

หนาทของสมองสวนหนงทเกยวของกบอารมณ คอ สมองสวนอะมกดาลา (amygdala) กำลงเปนทไดรบความสนใจอยางมากโดยเฉพาะในเรองของวฒภาวะทางอารมณ หรอความสามารถในการพฒนาอารมณ หรออคว (Emotional Intelligence)

อยางไรกดเปนทรกนอยแลววาอารมณและแรงจงใจภายในตวเรามความสมพนธกนโดยตรง อารมณและแรงจงใจภายในตวเราจะมผลโดยตรงตอการเรยนร ถาเดกมอารมณทเปนความสขมแรงจงใจทตองการเรยนร การเรยนรจะไดผลด แตถาเปนไปในทางตรงขามกจะสกดกนการเรยนร ดงนนสงสำคญทสด คอ การสรางการเรยนรทมความสขและเปนไปตามศกยภาพของแตละคน

นอกจากนประเดนสำคญอกประเดนหนงทจะตองคำนงถงคอ ความยดหยนของสมอง (brain plasticity) หลกการงายๆ คอ “เราสรางสมองตามทเราใชสมอง โครงสรางของสมอง ประสทธภาพของสมอง กระบวนการตางๆ ของสมองจะเกดขนตามทเราใชยงเราใชสมองมาก สมองกจะพฒนาไปตามนน” เพราะฉะนนถา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร28

หากเราใชสมองมากๆ ใชอยางเหมาะสม สมองกจะเพมขนาดและนำหนก

แมกระทงสมองของผสงอายมากๆ กยงสามารถทจะเรยนรสงใหมๆได ซงเมอกอนเราคดวาเปนไปไมได แตปจจบนพบวาสมองผใหญกยงเรยนรได เพยงแตวากระบวนการเรยนรเชนนนจะเกดขนไดกตองใชเวลามากกวาชวงวยของสมองทเปนชวงเวลาแหงการเรยนร หรอบางกรณทสมองถกกระทบกระเทอนกสามารถทจะปรบปรงพฒนาและทำหนาทไดดเทยบเทาสมองกอนทจะถกกระทบกระเทอน

พนฐานพฒนาการของวยรนนาสนใจทคำวา “วยรน (teenage)” ไมไดมอยในภาษาองกฤษ

จนกระทงค.ศ.1954 สงคมตะวนตกจะมองวาวยรนเปนชวงวยทเปนปญหาเพราะมการเปลยนแปลงของฮอรโมนตางๆ อยางรวดเรว ทำใหมการเปลยนแปลงทางรางกาย เชน เดกผชายจะมกลามเนอทใหญขนแตวยรนจะไมรตวในเรองการเปลยนแปลงของระดบฮอรโมน บางครงกเกดอาการสบสน บางครงยงมพฤตกรรมแบบเดกๆ

นกวทยาศาสตรและนกประสาทวทยายงมความรนอยมากถงการเปลยนแปลงทเกดขนในสมองของชวงวยรน เมอเทยบกบการเปลยนแปลงทเกดขนในสมองเดกอายตำกวา 7 ป อยางไรกตามการเปลยนแปลงของชวงวยรนเปนทสงเกตไดตงแตยคกอนอตสาหกรรมทเหนวามการเปลยนแปลงจากการตองพงพาพอแมหรอผใหญ กลายมาเปนคนทตองสามารถทำอะไรไดเอง โดยวยรนอาย 16-17 ปจะเรมมความเปนอสระ เรมเตบโตไปเปนผใหญ เปนตวของตวเอง เรมแยกตว

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 29

ออกจากพอแมหรอผใหญ เปรยบงายๆ เหมอนกบชวงหยานมในเดกเลกๆ นนเอง ทเดกเลกๆ จะตองดดนมซงเปนอาหารสำคญสำหรบอวยวะทกสวนของรางกาย และจำเปนตองพงพาผใหญเพราะไมสามารถจะเคลอนไหวเองได แตเมอเตบโตขนจะคอยๆ หยานม คอยๆลดการพงพาผใหญ ซงกคอในชวงวยรน ชวงทเตรยมพรอมสำหรบไปเปนผใหญทมความสามารถ

นกวจยทโรงพยาบาลแมคลน (McLean hospital) รฐแมสซาซเซทท (Massachusetts) ไดทำการศกษาสมองของวยรนโดยใชเทคนค fMRI เปนเทคนคใชดการทำงานของสมองแบบหนง พบวามการเปลยนแปลงในการทำงานของสมองเกดขนในชวงวยรน ไมไดเกดขนในชวงอนๆ ของชวต และอธบายวาทำไมชวงวยรนถงมการเปลยนแปลงของอารมณอยางรวดเรวรนแรง

จากการศกษาสรปวาในชวงวยร นจะมปฏกรยาตอบสนองตออารมณอยางมาก และเมอวยรนคอยๆ เตบโตขนเปนผใหญ การตอบสนองตออารมณจะคอยๆ ลดลง และจะถกแทนทดวยการใชเหตผล ผใหญจะใชสมองสวนหนา เรยกวา ฟรอนทอลโลบ ทำหนาทคดดวยการใชเหตใชผล ซงเปนการชวยระงบปฏกรยาทเกดจากอารมณฉะนนในชวงวยรนจงเปนชวงเรมตนทสมองจะใชเหตผลในการพจารณาหรอตอบสนองสงตางๆ แทนการใชอารมณ

ดงนนจะเหนวาในชวงวยรนมการเปลยนแปลงของฮอรโมนตางๆ อยางรวดเรว และมปฏกรยาตอบสนองตออารมณอยางมาก ซงในสงคมสมยใหม ผปกครองและครจะมองวาวยรนเปนเดกทมปญหาเปนตวกอกวน เปนมนษยเจาปญหา แตในสงคมสมยกอนกลบรดวา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร30

จะใชการเปลยนแปลงของอารมณในชวงวยรนไปพฒนาสงคมและชมชนไดอยางไร ในสงคมสมยกอนมวธทจะเพมคณคาของชวงชวตวยรนใหกบสงคม โดยพยายามทจะสงเสรมทกษะทจำเปนในชวงวยน

เชน การนำวยรนมาฝกใหเปนนกรบใชพละกำลงความสามารถในชวงวยน ทำใหเกดความอย รอดของชมชนนน ผใหญในสงคมสมยกอนพยายามใหเดกวยรนในวยหนมได

เรยนรฝกฝนทกษะตางๆ ทจำเปน ทเหมาะสมทจะทำใหสงคมอยรอดไดดงนนจงถอไดวาเปนการสญเสยอยางมหาศาลถาผใหญ

มองวาวยรนเปนคนมปญหา ขณะทวยรนกมองตวเองวานาเบอหนายทำใหอาจแยกตวหรอเกดความหลงผดตางๆ ขนได ทงๆทความจรงแลวชวงวยรนจะเปนชวงทมพลงมหาศาล มศกยภาพทจะใชความสามารถอยางเตมท ถาหากเขาเปนวยรนทมวสยทศนวาตองใชทงกำลงกายและกำลงใจในการทจะบนดาลใหเกดสงตางๆ ขนเพราะชวงวยนจะเปนชวงทเขาตองแยกออกจากความไมเปนตวของตวเอง ความทตองพงพาอาศยคนอน ไปเปนชวงทตองเปนผใหญทมความรบผดชอบในตวเอง

มตวอยางของประเทศเอสโทเนย (Estonia) ในชวงเวลา3 ปทผานมา มนโยบายทเนนใหเดกอาย 12 ป 13 ป หรอ 14 ป ใชเวลาอยางนอย 5 ชวโมงตออาทตย เปนระยะเวลา 4 ป ทำหนาทเปนผชวยครสอนเดกอาย 6-8 ปในระดบชนประถมศกษาทมอายนอยกวา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 31

ตวเขา โดยวธนเดกวยรนจะรสกวาเขาเปนคนทมคณคา ขณะเดยวกนกทำใหเกดความรสกรบผดชอบ รวมทงการทมาเปนครสอนเดกอายนอยกวา จะทำใหเขาเปนผทเรยนรหรอเปนนกเรยนทดเชนกน

สรปวา ขอมลดานพฒนาการของสมองในชวงวยรนกเปนประเดนสำคญ จะเหนวาเดกวยรนในประเทศทรำรวยและประเทศทยากจนมความแตกตางกน ในประเทศทรำรวยเดกวยรนนอยรายทจะมความรบผดชอบจนกระทงอาย 18 ป และสงคมในบางประเทศกไมไดเออตอการเรยนรของสมองเดกวยรน เกดความไมเชอมโยงกนระหวางสงคม การเรยนร และการพฒนาสมองเดกวยรน ดงนนตวอยางของประเทศเอสโทเนยทยกมากลาวนเปนประเดนสำคญทนำไปใชในการวเคราะหและนำเสนอขอมลนโยบายการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรซงไดประยกตขอมลเรองวทยาการ ววฒนาการและพฒนาการของสมองใหเขากบระบบการศกษา

ประเดนท 2 วทยาการของการเรยนร : การเรยนรอยางมความหมาย

จากความรเร องวทยาการของการเรยนร สตปญญา และจตวทยาพฒนาการ ทำใหเขาใจวาการเรยนรมความหมายมากกวาการไดรบการสอนอยางมคณภาพการเรยนรเปนการสรางความรขนจากภายในสมองของผเรยนเอง ไมใชเพยงแคการเรยนรทเกดจากการสอนอยางมคณภาพ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร32

หรอเกดจากการสงตอความรจากครไปถงผเรยน ซงการสงตอความรเปนเพยงแคสวนเลกๆ ของการเรยนรเทานน การเรยนรจะเกดขนตองเปนกจกรรมททำรวมกน มการแกปญหารวมกน และเกดขนภายในสมองของเขาเอง

มผเชยวชาญหลายทานไดกลาวถงการเรยนรไวหลากหลายอาท ดร.การดเนอร และทานอนๆ กลาววา การเรยนรของเดกเลกสามารถจะเรยนรไดจากทกสงทกอยาง เรยกวา ทฤษฎของความไรเดยงสาหรอสามญสำนก (naive theories of everything) นนคอสามารถเรยนรจากความไรเดยงสาหรอจากสามญสำนก

ดร.การดเนอร ไดใหทฤษฎและขอมลไวในการสมมนาเรอง“สวนของจตใจทไมไดรบการเรยนการสอน (The Unschooled Mind)”วา ผใหญไมวาจะจบมหาวทยาลยหรอไมกตาม จะมสวนหนงในจตใจเหมอนกบเดกอาย 5 ป ทยงไมไดรบการเรยนการสอน ทพยายามจะตอสฝาฟนแสดงออกในสวนนน พดงายๆ คอวา “การเรยนการสอนทเกดขนในโรงเรยนจะเปนการรบรแบบตนๆ และไมสามารถเขาไปแทนทสามญสำนกทถกปลกฝงมาตงแตในชวงวยเดกเลกได”เหมอนกบทถามเดกๆ และไดความคดของเดกวา ตะกวหนงตนหนกมากกวาขนนกหนงตน จงเปนการยากทระบบการเรยนการสอนจะเปลยนการเรยนรจากความไรเดยงสาหรอจากสามญสำนกตามทฤษฎของความไรเดยงสาหรอสามญสำนก ซงเปนทฤษฎหนงทกลาววาความไรเดยงสาหรอสามญสำนกทเกดขนในเดกเลกเปนสวนหนงททำใหเกดเปนสญชาตญาณ และสญชาตญาณทำใหคนเรามโอกาสอยรอดมากยงขน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 33

นอกจากนมทฤษฎ Constructivism หรอทฤษฎการสรางองคความรดวยตวเอง ทโตแยงถงความสำคญของพนธกรรมทมผลตอสตปญญาและการเรยนร แนนอนทสดพนธกรรมมอทธพลตอสตปญญาและการเรยนรของบคคลนน แตทวาถาสงแวดลอม การเลยงด วฒนธรรม คณธรรมไมเหมาะสม สตปญญาของบคคลนนกไมสามารถทำใหเกดการเรยนรทสมบรณขนได

ทฤษฎ Constructivism หมายถง การสรางความรและการเรยนรอยางมความหมาย ซงเนนเรองของความเขาใจทมความลกซงมากกวาการสงตอ การถายทอดขอมล หรอแมกระทงความร(knowledge) ดงนนตามทฤษฎ Constructivism จงมองวาการเรยนรเปนการใชพลงอยางมหาศาล เปนแรงจงใจภายในของบคคลและเปนกจกรรมทจะแกปญหา ซงการเรยนรดงกลาวคอการฝกงานฝมอในยคสมยกอนนนเอง

มการศกษาอยางกวางขวางในหมนกวทยาศาสตรททำงานเกยวของกบเรองสมองและสตปญญา เพอจะดวาวธการฝกงานฝกอาชพ ฝกงานฝมอ ความจรงกคอ ธรรมชาตการเรยนรของสมอง เปน “การฝกฝนสตปญญา (Cognitive Apprenticeship)”เปนกระบวนการทมนษยในยคสมยกอนไดนำมาใชฝกสอนทกษะและคณคาตางๆใหกบลกหลานในรนตอๆไป

นกจตวทยาชาวรสเซย ชอ วกอทสก (Vygotsky) ไดเขยนเรองการฝกฝนสตปญญาไวตงแต ค.ศ. 1920 แตผลงานของเขาเพงเปนทรจกในซกโลกตะวนตกเมอ ค.ศ. 1960 เขาอธบายเรอง “การฝกฝนสตปญญา” ออกเปน 4 ระดบ ซงอยบนพนฐานความคดทวา เดกๆ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร34

อยากร อยากเหน ชอบถามคำถาม รสกตนเตนกบงานใหมๆและคดวาเปนสงไมยากเลยทจะฝกฝนกจกรรมพ นฐานน นๆถาหากวาจำเปน

ขนแรกของการฝกฝนสตปญญา คอ ผใหญหรอครจะตองทำตวเปนตวอยางหรอสรางรปแบบกจกรรมใหเปนตวอยาง และผเรยนไดเหนถงความสำคญของผลงานชนนนเมอสำเรจแลว การฝกฝนนจะคอยๆ สรางทกษะใหมบนทกษะพนฐานเดม และหวงวาผเรยนสามารถทจะเรยนรและมทกษะเดมทเคยเรยนรไวแลว ขนท 2 ผใหญหรอครซงมภารกจมากมายจะทำหนาทเปนผชวยในการสรางกจกรรมการเรยนรแกผเรยน เพราะผเรยนยงไมคอยมความแนใจมากนกสำหรบกจกรรมการเรยนร ขนท 3 เมอผเรยนมความเชอมนมากขนและคอยๆลดความตองการการชวยเหลอจากผใหญหรอครลง โครงสรางกจกรรมทผใหญทำใหกจะคอยๆ ถกนำออกไป และถาผเรยนมความสามารถมากขน เขากจะเปนอสระจากผใหญหรอคร ไมตองการความชวยเหลออกตอไป และขนสดทาย เปนขนทสำคญ คอ เผาพนธมนษยจะมความสามารถทำสงตางๆ ได ดงนนการเรยนรจงเปนกจกรรมททำจนเกงจนชำนาญ ผเรยนแตละคนจะเปรยบเสมอนเปนครโดยทางออมใหกบเพอนในกลมนนเอง

นอกจากนเมอค.ศ.1970 หวหนาเผาชาวเขาเรรอน โนมาดค(Nomadic) ของประเทศอหราน กลาววา “หากเดกๆ ไมเคยทำงานกบพอแม ไมเคยเคยงขางกบพอแมเลย เดกจะเรยนรถงความ

บ"

พคร (กรค.)แหงชาต (สกศ.)

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 35

รสกนกคดของพอแมไดอยางไร” ดงนนในหนาทหลายๆ อยางของพอแม สงหนงคอ การฝกฝนสตปญญา คอ การชวยใหเดกเปลยนสภาพไปเปนผใหญในหลายๆ ดานทงดานจตวทยา สงคมเศรษฐกจ การฝกฝนสตปญญาสรางขนบนพนฐานธรรมชาตของสมองทแตละคนมศกยภาพอยแลว ซงเปนไปตามหลกการของวทยาการทางสมอง ในภาษาองกฤษจะมคำเปรยบเปรยหลายๆ คำ เชน “Jack ofall trades and master of none หมายความวาเขามความเขาใจทกสงทกอยางแตไมมทกษะในการทำงานสกอยาง” ในทสดมคำเปรยบเปรยทวา “Jack is as good as his master หมายความวา เปนการชนชมทคนนนมทกษะทำงานไดทกอยางและทำไดเทากบหรอดกวาครของเขาดวยซำ”

สรปวา การเรยนรดวยการสรางองคความรดวยตวเองหรอ Constructivism เปนการสรางความรและเรยนรอยางมความหมาย ซงอาจเรยกไดอกนยหนงวา การฝกฝนสตปญญาเปนการอธบายกระบวนการเรยนรทเกดขนในสมองทเรยกงายๆวา กระบวนการเรยนรทคอยๆ เปนอสระ เปนตวของตวเอง เดกแตละคนจะถอวาไดรบการฝกฝนดานสตปญญาอยางสมบรณไดกตอเมอสามารถทจะคดและรตววาคดอะไรอย คดอยางไร รตววาสามารถทจะแกปญหาได นนคอ รตวและสามารถทจะควบคมกระบวนการคดในสมองของเขาได ทเรยกวา เมทตา คอคนชน (Meta-cognition)หมายความวาเขาสามารถมองเหนกระบวนการคด สามารถทจะเปลยนบทบาทในการวเคราะห วจารณตวเองได นนคอไมเพยงแตครทจะเปน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร36

คนวเคราะหวจารณความคดของเดกเทานน แตตวเดกจะตองมความสามารถทจะวเคราะหวจารณตวเองและสามารถสะทอนความคดความรสกของตวเองไดเชนกน

ผลงานวจยลาสดเรองโครงสรางพนฐานของสมองทพฒนาสตปญญา : ทฤษฎ Constructivism ของสถาบนซอลค ในแคลฟอรเนย(Salk Institute in California) ประเทศสหรฐอเมรกา ไดเสนอแนะวาวธการทเราใชสมองในชวงตอนเดกเลกๆ จะมผลตอโครงสรางและพฒนาการของสตปญญาในเวลาตอมา ขณะเดยวกนกเปนการเปดโอกาสใหสมองไดแสดงศกยภาพตางๆ ออกมาดวย

ประเดนท 3 วฒนธรรม สงคม สงแวดลอม สรางกระบวนการคดในสมอง

เมอเขาใจเรองกระบวนการเรยนรแลว ลองมาพจารณาเรองของทฤษฎหรอหลกการทเคยมมาในประวตศาสตรในวฒนธรรมตางๆของเรา มสภาษตจนเคยเปรยบเปรยไววา “We make our houses, andthen we have to live in them” หมายความวาเมอเราสรางบานขนแลวในทสดเรากตองอยในบานหลงนน นนคอเมอเราสรางอะไรขนมาอยางหนง เรากตองอยกบสงนนตลอดไป

ดงเชนความคดและหลกการตางๆ ทมอทธพลมากในชวง 300ปทผานมาโดยเฉพาะในซกโลกตะวนตก คอทฤษฎหรอหลกการทใชเรองของธรรมชาตมาอธบายเรองโครงสรางของสงคม เรยกวาหลกการจดการแบบวทยาศาสตร (Scientific management) ซงเฟรดเดอรค วนสโลว เทยเลอร (Frederick Winslow Taylor) วศวกร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 37

ชาวอเมรกน เกดทรฐเพนนซลวาเนย ผอทศตนทำงานเกยวกบอตสาหกรรมการผลต ไดนำไปประยกตใชในโรงงานอตสาหกรรมจนกระทงถงปลายศตวรรษท 19

หลกการจดการแบบวทยาศาสตร คอ การทำงานของมนษยเปรยบเสมอนเครองจกรกลทใชเหตและผล ซงในเรองการเรยนรและระบบการศกษากไดรบเอาหลกการนเขาไปใชดวย ตรงนทำใหไมคอยสบายใจนก เนองจากการกระทำตามหลกการดงกลาวอาจทำใหเกดผลเปนทไมนาพอใจ แตขณะเดยวกนกอาจทำใหเกดผลดเกดผลประโยชนอยางมหาศาลไดเชนกน

หลกการจดการแบบวทยาศาสตรทนำไปใชในเรองการเรยนรและระบบการศกษา ประกอบดวย 3 หลกการ คอ

หลกการแรก คอ หลกการของฟสกสตามหลกของนวตน(Newtonian Physics) หลกการคอ การแบงความรเปนสวนยอยและพยายามเขาใจใหลกซงถองแทในแตละสวนยอยๆนน ใหรแจงเหนจรงในแงวทยาศาสตร ซงเปนทนาตนเตนสำหรบนกวทยาศาสตรทงหลาย ทำใหเกดความเปนผเชยวชาญเฉพาะทางขน แตขณะเดยวกนกเปนการจำกดวงแคบใหกบนกวทยาศาสตรทสามารถมองเหนเฉพาะในสวนยอยๆ เทานน ไมสามารถทจะมองในภาพรวมได

จนกระทงในศตวรรษท 18 ลดไดทส (Luddites) ในประเทศองกฤษ ไดมองเหนถงปญหานเชนกน พอในชวงตนศตวรรษท 20 ไดมการศกษาเรองกลศาสตรวาดวยพลงงานและการเคลอนไหว ทำใหนกฟสกสไดศกษาวจยลกลงไปในดานวทยาศาสตร ลกลงไปจนไมสามารถทจะมองเหนภาพรวมได

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร38

อยางไรกตามในบางกรณการศกษาวจยลกลงไปในดานวทยาศาสตรกอาจเปนสงจำเปนเพอจะไดคนพบสงใหมๆ เฉพาะบางกลมไมใชภาพรวมของการศกษาทงหมด หมายความวาอาจจะตองมนกวทยาศาสตรบางกลมทศกษาลก ไมสามารถมองภาพรวมได แตสามารถคดคนสงใหมๆ ไดจากการศกษาลงลกเฉพาะทางแคบๆขณะเดยวกนสวนรวมของประชากรหรอเดกสวนใหญกควรจะไดรบการเรยนรทเปนภาพรวมในวงกวางมากกวาทจะลงลกเฉพาะทาง

หลกการท 2 คอ ทฤษฎววฒนาการของดารวน (Darwin’stheory of Evolution) ไดกลาววา “คนทแขงแรงทสดเทานนทจะเปนผอยรอดได” ถาทำตามหลกการของทฤษฎน จะทำใหเกดการขาดความรวมมอกน เกดการแขงขนอยางสงสดเพอทผชนะจะไดเปนผอยรอด

หลกการท 3 คอ หลกการทางจตวทยาทวาพฤตกรรมของมนษยมาจากการใหรางวล หลกการคอ สมองเหมอนกบแผนผาเรยบๆ หรอหองวางๆ ทรอใหสงแวดลอมภายนอกใสขอมลลงไป โดยไมไดคำนงถงศกยภาพหรอพนธกรรมของสมองเลยนกพฤตกรรมศาสตรมความคดเหนวา แรงจงใจภายนอก รางวล ความพอใจ จะเปนแรงผลกดนใหเกดพฤตกรรมนนๆ โดยเฉพาะในเรองการเรยนร ดงนนสงทเดกตองการ คอ การสอน การใสขอมลจากคร ซงกเปนระบบของโรงเรยนนนเอง

หลกการคดตามความเขาใจแบบวทยาศาสตรท กลาวมามผลตอพฤตกรรมของมนษย บางครงทำใหเกดผลกระทบตามมา เชนเมอ ค.ศ.1856 - 1915 เทยเลอร ไดนำหลกการจดการแบบวทยาศาสตร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 39

ดงกลาวไปประยกตใชในโรงงานอตสาหกรรม เขาเปนผทรเรมนำการจดการแบบวทยาศาสตรเขาไปอยในวงการธรกจ โดยเขาเรมคำนวณวาคนงานของเขาจะทำงานไดอยางมคณคา ถาหากคนงานเหลานเหมอนกบเครองจกรตวหนงแทนทจะเปนมนษยทสามารถคดอานได ในความเหนของเขาคดวาสงคมจะดทสดถาหากคนงานเหลานไดทำงานโดยใชเทคนค เทคโนโลย ซงเปรยบเสมอนกบกลไกหรอเฟองจกรตวหนง พดงายๆ กคอ “มนษยมคานอยกวาเครองจกร”

หลกการของเทยเลอรเปนสงทงายมาก คอ “ถาเธอทำตามทฉนบอกดวยมาตรฐานของฉน ตามความเรวทฉนสง และไดผลมากทสดเทาทฉนตองการ ฉนกจะจายเธอ จะจายคาตอบแทนใหเธอมากมายมหาศาล” จากหลกการงายๆ ของเทยเลอร ทำใหเกดกระบวนการถดถอยทางสตปญญา คอคนงานแตละคนจะพยายามทำงานเฉพาะอยางเหมอนเฟองจกรตวหนงในกระบวนการผลต และกระบวนการนกรวมกบกระบวนการอน เชน วศวกรกจะพยายามหาวธทดทสดทจะใหแตละกระบวนการแตละขนตอนทำงานใหดทสด และบอกคนงานใหทำตามทกอยาง เพราะความเชอทวาเปนวธเดยวทจะทำงานทกๆ ชนได

ในรปแบบนหากใชหลกการความอยรอดของดารวน คนงานททำงานดทสดกจะประสบความสำเรจ โดยคอยๆ เลอนระดบจากงานทใชความเชยวชาญนอยขนไปสงานทมความเชยวชาญมากขนอกเลกนอยและไดคาตอบแทนเพมขนอกเลกนอย สวนคนทไมสามารถทำงานไดด ไมสามารถทจะผลตผลผลตใหไดมากกจะถกใหออกจากงานไป

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร40

แรงจงใจภายนอก คอคาตอบแทนทสง เปนกญแจสำคญในกระบวนการทงหมดของการทำงานใหสำเรจ ตรงนกเปนไปตามหลกการทฤษฎพฤตกรรม วาดวยพฤตกรรมของมนษยมาจากการใหรางวล หมายความวาเปนการเพมระดบเพมประสทธภาพ ซงไดนำไปประยกตใชในสวนอนของสงคมโดยเฉพาะในดานการศกษาและรฐบาล

อยางไรกตามมสงทนาสนใจคอ เมอ ค.ศ.1914 คนงานททำงานกบเครองจกรไดเรมตอรองกบเทยเลอรวา “เขาไมตองการทำงานใหเรวทสดเทาทจะสามารถทำได แตเขาตองการทจะทำงานใหเรวเทาทเขาคดวาทำไดอยางสบายและมความสข เขาไมไดเกดมาเพอทจะทำงานหรอดผลงานของเขาในชวชวต ตลอดชวต แตเขาตองการทจะทำงานและใหงานเปนสวนหนงของชวต”

หลกการคดของเทยเลอรเปนทยอมรบในตลาดนดแรงงานโลกทชคาโก (Chicago World ”s Fair) เมอ ค.ศ.1933 คนงานไดแสดงปรชญาของการทำงานโดยใชหลกของเทยเลอรวา “วทยาศาสตรเปนผคนพบ อตสาหกรรมเปนผนำไปประยกตใช และมนษยเปนผปฏบตตาม ซงวนนนนาจะถกจารกไววาเปรยบเสมอนเปนวนทโลกลมสลายไปเพราะเปนวนทคนงานไมมโอกาสไดคด ไมมโอกาสไดสะทอนความคดไมมโอกาสจะมจนตนาการ เนองจากใชหลกการทำงานของเทยเลอรซงจะทำใหในอนาคตคนเกดมาเพอทจะทำงานเทานน ไมใชวางานเปนสวนหนงของชวต ไมไดเกดมาเพอจะมชวตทมความสข”

ปจจบนเปนท ทราบกนดวายงใชระบบการทำงานโดยถอหลกการทำงานแบบน แตจะเพมการตอรองขน ซงการตอรองการทำงานแบบนจะทำใหเกดผลผลตอยางมหาศาล แตขณะเดยวกน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 41

กเปนการทำลายการเรยนรของมนษยท เกดมาพรอมทจะมกระบวนการเรยนรทางธรรมชาต ถอวาเปนการทำงานการดำเนนชวตทสวนทางกบธรรมชาตของการเรยนร ธรรมชาตของการทำงานของมนษย อยางไรกตามผลตอบแทนกคอทำใหเขาไดเปนผเชยวชาญ เกดการสรางสงคมใหเปนสงคมของผเชยวชาญ และทำใหเกดระบบเศรษฐกจทมบคคลรำรวยมหาศาล แตขณะเดยวกนคนทมความคดสรางสรรคกจะเกดความเครยด

อดม สมท (Adam Smith) เขาใจอยางแจมชดตงแตปลายศตวรรษท 18 เมอเขาสงเกตวาคนทำงานในโรงงานเหมอนกบคนไมมสตปญญา ซงในประเทศองกฤษคนงานหลายคนกจะกลบบานไปทำสวนอยกบตนไม เพราะเปนชวงเวลาเดยวและสถานทเดยวทเขารสกมความสข เพราะมอสระในการคด ไดคดสรางสรรคและไดใชความคดสรางสรรค ซงไมมโอกาสไดใชในระหวางทำงาน

สรปวา ถาระบบการทำงานและสงคมเปนดงเชนทกลาวมาขางตนกจะไมไดชวยในการพฒนาสมอง ไมไดชวยในการพฒนากระบวนการคดเลย สมองมนษยและมนษยกเปรยบเสมอนแคเฟองจกรตวเดยวของเครองยนตเทานน

จะเหนวาในระบบการศกษาและการเรยนรกเชนเดยวกน ไดนำหลกการจดการแบบวทยาศาสตรหลกการของการใชพฤตกรรม และหลกการของความอยรอดของผทเหมาะสมทสดไปใช จงมการใหคะแนน การใหรางวล เปนการใช

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร42

หลกการของแรงจงใจภายนอก ขณะเดยวกนกนำหลกการลดสตปญญาใหถดถอยไปใชเชนกน มหลกการของการสอน การควบคมดแลใกลชดจดแบงหลกสตร จดสรรงานใหเดก โปรแกรมตางๆ แบบทดสอบตางๆแบบวดไอคว และความเปนผเชยวชาญเฉพาะทาง ซงการเชอมโยงตรงนกอใหเกดการเรยนรทไมเหมาะสม เพราะระบบการศกษาและการเรยนรทใชหลกการนไมไดพฒนากระบวนการคดของเดกเลย

หลกการคดเชอมโยงระหวางการเรยนรและคำจำกดความของการทำงานทวาจะตองใชทกษะพนฐานในการทำทกอยางใหเปนรปแบบเดยวกนและมนษยจะตองปฏบตตาม แทนทจะใชหลกการทำงานทวางานเปนสวนหนงของชวตและการเรยนรกเปนสวนของชวตและการทำงาน จะทำใหเกดระบบทตองสรางความรหรอใหความรทเปนประโยชนสงสดในทางเศรษฐกจ และจะแบงประสทธภาพของคนเปนประเภทตางๆ เพอจะนำไปใชในการทำงานใหถกกบตำแหนงของงานตามโครงสรางนน ซงคนหนมสาวจะรสกทนทวาระบบแบบนเปนระบบทไมไดคำนงถงความสนใจและประสบการณทแตกตางกนของแตละคน

ผกำหนดนโยบายหลกสตรระดบชาตกไมไดคดถงประเดนเหลาน จงเปนทนาเสยดายมากเมอเราไมไดคดถงธรรมชาตของการเรยนรวาจะตองเปนการเรยนรทรความหมายของการเรยนรนนๆ จงทำใหเดกเกดความเบอหนายและไมสนใจกบการศกษาและการทจะชดเชยหรอผลกดนแรงจงใจหรอความสนใจภายในตวเขาขนมา สวนระบบการศกษากไดพยายามใหรางวลจาก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 43

ภายนอก เชน ใหคะแนน ใหเกรด ใหรางวล ใหทน เพอทจะทำใหเดกเรยนตอไปทงๆ ทเดกไมไดสนใจกบสงทเรยนเลยสวนใหญสงททำใหเดกยงไปโรงเรยนและเรยนหนงสอไมใชมาจากแรงจงใจภายในตวเขา แตเปนรางวลทมาจากภายนอกทเปนตวกำหนดวาเขาจะประสบความสำเรจหรอลมเหลวในการศกษา นอกจากนหลกสตรของโรงเรยนในปจจบนกเปนผลรวมของความคดเหนตางๆ เหลาน ซงยงลาหลงจากผลงานวจยเปนหลายสบป

ผลกระทบของระบบการทำงาน สงคม วฒนธรรมทมตอบทบาทของบคคล

คำกลาวทวา “ถางานนมคากนาจะตองทำใหดท สด”ทำใหสงคมทผานมาเปนสงคมของวฒนธรรมทเนนในประสทธภาพทางเชงเศรษฐกจ ซงมงานหลายประเภทแบงแยกอยางชดเจนกบความสรางสรรคของแตละบคคล

ดร.จอหนสน (Dr.Johnson) ไดใหคำนยามของ “งาน” ไวในพจนานกรม เมอค.ศ. 1755 วา “งาน” เปนสงเลกๆนอยๆในชวตเปนจงหวะหนงของชวต ซงแตกตางจากเมอยคกอนสงคมอตสาหกรรมทหลายคนจะรสกวา “งาน” คอสงหนงทเราตองทำในชวต เปนบทบาทของเรา เปนสวนสำคญมากสวนหนงของชวต เมอถกถามวา “คณทำงานอะไร” เรามกจะอธบายบทบาทของเราทแสดงใหเหนวาเราคอใคร การใชคำวาบทบาทกเปนสงสำคญ คำวา “บทบาท (role)”เปนคำทมาจากภาษาฝรงเศส “rolle” แปลวาบทละคร บทบาทของตวละครทนกแสดงจะตองอาน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร44

สงคมสมยใหมจงตองพยายามทจะหาบทบาทใหม ซงจะตองแยกกนใหชดเจนกบความสรางสรรคของงาน แตกเปนสงทยากลำบากเนองจากมความแตกตางตามววฒนาการของมนษยทวา คนเราทกคนแตละคนจะมบทบาททจะทำใหสงคมหรอกลมมความเจรญมนคง มประสทธภาพ สงทนาสนใจมากกคอ แมทธว ฟอกซ (Matthew Fox)ไดกลาวไววา ผชายทไมมงานทำ ถอวาเปนสงทแปลกประหลาดมากในบรรดาสงมชวตทงหลายในโลกน เพราะถาเขาไมมงานทำ เขากจะไมมบทบาทเลย โลกปจจบนจะมผชายประมาณ 1,000 ลานคนทไมมงานทำหรอมงานทำแตกมรายไดนอยมากจนไมสามารถจะมชวตอยได โดยเฉลยแลวประมาณ 1 ใน 3 ของผชายทถกกลาววาเปนคนทไมมบทบาทในสงคมเลยเนองจากไมมงานทำ

ในชวงปลายศตวรรษท 20 นกวทยาศาสตรมความเหนโดยสรปวา ควรจะตองมการจำกดของทฤษฎการถดถอยทางสตปญญาหรอรปแบบทมความเฉพาะเจาะจงสำหรบการเรยนรของสมอง และทฤษฎของดารวนทเปนเรองววฒนาการและการเปลยนแปลงททำใหเกดพนธใหมขน พนธทเหมาะสมทสดเทานนทจะอยรอด สวนพนธทออนแอกจะตองถกทำลายไป แตอยางไรกตามนกสงคมศาสตรกยงกาวตามไมทนในการทจะเรยนรและยอมรบถงความเชอมโยงสมพนธกนของสงตางๆ ในสงคมทงๆ ทโลกไดเปลยนแปลงไป

ดงน นวทยาการของการเรยนร จะตองอธบายใหชดเจนถงขอสรปเกยวกบกระบวนการเรยนรอยางมประสทธภาพ เพราะอาจจะไมใชเรองงายทจะชนำใหประชาชนคดตามไดเหมอนกบมงานวจยเรองดงๆ ทจะทำใหคนเราเกดความเขาใจ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 45

ถาคนเรามความเขาใจในเรองกระบวนการเรยนรของมนษยมากขน รวมทงองคกรตางๆกเรมเขาใจถงความแตกตางของประสทธภาพในระยะสนและประสทธภาพในระยะยาวกยอมมผลกระทบอยางมหาศาลตอหลกสตรของโรงเรยน ทจะตองเตรยมเดกใหโตขนเปนผใหญทสามารถตดสนใจได สามารถสรางสรรคงานหรอบทบาทใหมขนไดในชวงชวตของเขาและอยในสงคมได รวมทงจะตองมจรยธรรมคณธรรมและทำใหเกดความสมดลในสงคม

ประเดนท 4 เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนร

เมอ 100 ปทผานมา การเรยนรขนอยกบครผสอนทใชวธสอนโดยการอธบายและเขยนดวยชอลกลงบนกระดานดำเพอสงผานขาวสารขอมลไปทผเรยน การเปลยนแปลงของหลกสตรกไปไดชามากเทากบความเรวของการเขยนลายมอ การเรยนรขนอยกบการทองจำและตรวจสอบดวยแบบทดสอบซงจะตองทำเฉพาะบางเวลา บางสถานท

เชนกนถาหากจะเปนครทด กตองมบคลกลกษณะทพยายามกระตนใหเดกสรางแรงจงใจจากภายในตวเองและเหนความสำคญของแรงจงใจภายในมากกวารางวล ซงไดแก คะแนนสอบ การไดรบความชนชม หรอการไดรบรางวลตางๆ ขณะเดยวกนครกตองปรบเปลยนวธการของครททำใหเกดปญหาโดยไมไดตงใจ เชน วธการสอนททำใหผเรยนรสกเบอหนาย ดงนนครตองสามารถทำใหวชาทนาเบอหนาย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร46

สำหรบผเรยนกลายเปนสงทนาสนใจขนมาใหได โดยอาจตองเลาเรองตลก สรางอารมณขนใหกบผเรยน อยางไรกตามครตองสรางความสมดลกนระหวางเรองตลกทสรางอารมณขนใหกบผเรยนซงถอเปนแรงจงใจภายนอกกบการพฒนาผเรยนใหเกดความสนใจและความรบผดชอบในสงทจะตองเรยนรซงถอเปนแรงจงใจภายในตวผเรยน

บางครงบคลกลกษณะของครอาจทำใหเกดปญหาขนในเดกโดยไมไดตงใจ เชน บคลกลกษณะของครทกอใหเกดความคดทวาผเรยนทดคอผทสามารถทำการสอบไดด จงทำใหเกดคำศพททวา“Teaching for the test syndrome คอสอนเพอใหเดกไปสอบไดเทานน” ตรงนเปนอนตรายทสดสำหรบสมองเดก เพราะเดกกจะเรยนเพอไปสอบเทานน จะรเฉพาะในตำรา ไมเกดกระบวนการเรยนรขนในสมอง และเมอเรยนจบแลวไดรบปรญญาหนงใบ กไมสามารถทจะเกดการเรยนรในชวตจรงขนได ดงนนการสอนเพอใหสอบไดเทานนจงเปนอนตรายอยางมหาศาลตอการพฒนากระบวนการเรยนร โดยเฉพาะในโลกยคใหมทจะตองศกษาเรยนรเองได จงจะสามารถยนหยดอยในโลกยคใหมได

การเกดปญหาการเรยนรในเดก สวนหนงขนอยกบคร อกสวนหนงกขนอยกบผเรยนทขาดความรบผดชอบ และอกสวนหนงอาจจะขนอยกบผปกครองทเนนในเรองการเรยน การสอบ คะแนนสอบและการสอบเขาเรยนตอมหาวทยาลย ตรงนเปนความกงวลของผนำทางภาคธรกจอตสาหกรรม ดงเชน คำพดของประธานบรษทโบองทตำหนระบบการศกษาวาครมผลหรอมอำนาจ มบทบาท มอทธพลตอผเรยนมากจนเกนไป

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 47

อยางไรกดขณะทเรากำลงเรยนรเขาใจสงใหมๆ เกยวกบเรองสมองและการเรยนร เรากเหนการเปลยนแปลงอยางมากมายในดานเทคโนโลยทจะเพมการเรยนรในเดก เพมวธทเดกจะไดรบความรไดรบร ขอมลใหมๆ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมๆ จะเปดโอกาสใหแตละบคคลไดเรยนรและสามารถเรยนรอยางเปนกลมไดอยางมหาศาล

เทคโนโลยเหลานจะชวยใหเรยนรโดยใชระบบประสาทสมผสหลายอยางในการสะทอนความคดเหนตางๆ รวมทงการรวมมอกนในการเรยนรสงแวดลอมกไมถกจำกดดวยเวลา สถานท หรอโครงสรางของรปแบบการเรยนรในอดต นอกจากนเทคโนโลยเหลานยงสามารถทจะกระตนและสนบสนนใหเกดกระบวนการคนหาความร ชวยใหเดกไดสรางความร ความเขาใจใหมๆ ขน ซงไมใชเปนการ

สงตอหรอถายโอนความรหรอขอมลเทานน แตทสำคญคอเทคโนโลยเหลานเปนเทคโนโลยทมปฏสมพนธ มปฏกรยาโตตอบและมกจกรรมทไมสามารถทำให

เกดขนไดในชนเรยนในเวลาปกตเลยจอหน ซล บราวน (John Seely Brown) ผอำนวยการศนยวจย

ซรอก พาโล อลโต (Xerox Palo Alto Research Centre) และเปนผเขยนหนงสอเรองการฝกฝนสตปญญา ไดกลาววาเทคโนโลยของ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร48

ขอมลขาวสารและการสอสารจะทำใหเกดการเปลยนแปลงศลปะของการเรยนการสอนและวธการของการเรยนการสอนอยางมากมายมหาศาล

กอนจะมเทคโนโลยทมปฏสมพนธ วธการสอนคอการทจะพยายามสงตอขอมลใหกบเดก ปจจบนพบวาเดกไมตองการขอมลทยอยมาแลวและมาสงตอให แตเดกตองการทจะเรยนรโดยการกระทำ (learning by doing) โดยเขาสามารถจะสรางความเขาใจขนมาไดเองโดยใชพนฐานของการทดลอง การลองผดลองถก

การเรยนร เปนการทดลองแบบหน ง ซมวร พาเพรท(Seymour Papert) ไดตงขอสงเกตในเรองรปแบบของการศกษาวา“สงทนาละอายและถอเปนการสญเสยของการศกษาคอ ทกครงทเราสอนเดกอยางใดอยางหนง จะเปนการทำใหเดกขาดความสขและเสยประโยชนทจะไดจากการคนพบหรอคนหาความจรง”

เทคโนโลยทชวยในการเรยนรทงายและเกาแกทสดคอโปรแกรมคอมพวเตอรการประมวล(ผล)คำ (word processing) โดยเฉลยเดกจะพมพไดเรวกวาเขยนดวยลายมอประมาณ 3 เทา และเทคโนโลยคอมพวเตอรไดทำใหเกดการเปลยนแปลงอยางมากมายในการทำงานผใหญสามารถจะเปลยนความคดไปมาหรอขยบขยายเปลยนเนอหาขอมลโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรการประมวล(ผล)คำ ครผสอนกจะมความสขตอการใชเทคโนโลยใหมๆ มาชวยในการเรยนการสอน แตผกำหนดนโยบายกยงไมยอมใหใชเทคโนโลยเปนวธทเดกจะทำกจกรรมตางๆ หรอเรยนร ดงนนเทคโนโลยสวนใหญกจะอยในมอของคร ไมไดอยในมอของเดก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 49

ตวอยางงายๆ สำหรบประเดนน คอ ผเรยนทมความสามารถในการใชคยบอรดพมพงานทำการบานทกวน แตพอถงเวลาสอบแมวาจะเปนการสอบไลทสำคญกตาม กตองถกบงคบใหเขยนดวยลายมอแทนทจะใหใชเทคโนโลยในการสอบดวย

สรปวา ประเดนสำคญคอระบบการศกษาในโรงเรยนกำลงไดรบผลกระทบจากอทธพลของเทคโนโลยสมยใหม เนองจากระบบการเรยนในโรงเรยนคอนขางจะเครงครด มแบบฉบบทเปนแบบเดยว ไมยดหยนตอการปรบใชเทคโนโลยใหมๆ จงทำใหคนตองหาทางเลอก และทางเลอกอกทางหนงในโลกยคตอไป คอการเรยนการสอนทบาน ทเรยกวา home school เนองจากในอดตเทคโนโลยทใชจะเปนแคโทรทศนและวดทศน แตปจจบนจะมเทคโนโลยใหมๆในเชงรก ทเรยกวา เทคโนโลยปฏสมพนธ (active technology) ทแตกตางจากเทคโนโลยในสมยกอน เทคโนโลยในปจจบน เชน คอมพวเตอรซดรอม อนเทอรเนต จะเปนเครองมอสำหรบการเรยนรอยางมหาศาลเราสามารถจะเรยนรโลกทงโลก หนงสอตำราเปนพนๆ เลมจากซด1 แผน หรอจากอนเทอรเนตทมขอมลใหมๆ เขามาอยางมหาศาลการเรยนรเชนนเปนการเรยนรดวยการสรางองคความรดวยตวเอง(Constructivist learning)

การเรยนรดวยเทคโนโลยใหมๆ มความจำเปนอยางยงทตองเนนใหเดกมความรบผดชอบ มทกษะในการเลอกเทคโนโลยตางๆ วาจะตองเลอกใชเทคโนโลยประเภทใด และตองมความสามารถมทกษะในการแยกขอมลทมประโยชนและไมมประโยชนหรอไมมคณคาได

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร50

อยางไรกตามเปนเรองเศราทวาโรงเรยนกยงไมใหมการใชเทคโนโลยอยางกวางขวาง เนองจากไมสามารถจดใหเขากบการเรยนการสอนในปจจบน หรอไมสามารถจดใหกบหองเรยนได ซงเปนขดจำกดของการเรยนร ดวยเทคโนโลยใหมๆ เพราะถาหากไมสามารถจดเทคโนโลยเขาไปรวมอยในการเรยนการสอนในตารางเวลาของครและผเรยนได เดกๆ ทเปนคนชอบเรยนรสงใหมๆเปนคนทมความพรอมและสงแวดลอมทบานมคอมพวเตอรใหใช กจะมโอกาสมากทจะไดพฒนาไดขอมลใหมๆ ไดเรยนรสงใหมๆ ซงจะแตกตางจากเดกดอยโอกาสทไมมโอกาสไดสมผสคอมพวเตอร ไมมคอมพวเตอรทบาน ไมมเทคโนโลยใหมๆ ทบาน และมโอกาสเพยงแคไมกนาททโรงเรยน ทำใหเกดความเหลอมลำตำสงในการเรยนรของเดก

ปจจบนหลกสตรในโรงเรยนกยงเนนในเรองของเนอหาและกระบวนการจดจำมากกวาทจะเนนในเรองของกระบวนการคด กระบวนการประเมน กระบวนการเรยนรอนๆ นอกจากนนการใชเทคโนโลยในระบบการศกษาปจจบนกมขดจำกด เพราะการเรยนการสอนปจจบนจะเนนเฉพาะการทองจำ การใชดนสอ ปากกา และกระดาษ มากกวาทจะใชเทคโนโลยใหมๆ และครสวนใหญกยงคดวาคอมพวเตอรหรอเทคโนโลยเปนวชาชพอยางหนงมากกวาทจะคดวาเปนเครองมอทใชในการเรยนการสอน เปนเครองมอทจะใหเดกใชเรยนรดงนนเทคโนโลยจงถกปฏเสธและไมไดรบความสนใจเทาทควร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 51

ประเดนท 5 การเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต :ความสำคญของบานและชมชน

ในการปฏรประบบการเรยนรทกลาวมา ไมวาจะเปนการยกเรองหลกสตร เรองแนวทางใหมๆ ในการสอน เรองการเปลยนโครงสรางของโรงเรยนหรอเพมมาตรฐานของโรงเรยน เรองการอบรมคร บคลากรหรอแมกระทงเรองการเพมคาตอบแทน สงเหลานจะไมชวยใหการปฏรประบบการเรยนรประสบความสำเรจเลยถาผเรยนไมสามารถทจะมาโรงเรยนดวยความรสกสนใจในสงทจะเรยนรหรอตงใจทจะเรยนร ดงนนเราควรตองมองออกไปนอกหองเรยนเกนขอบเขตของผนงหองเรยนเขาไปอยในชวตของผเรยนเหลาน

ปจจบนเปนททราบกนดในผเรยนอายประมาณ 5-18 ป จะใชเวลาประมาณรอยละ 20 อยทโรงเรยน สวนเวลาทเหลอกจะอยทบานอยทชมชนอนนอกเหนอจากโรงเรยน โรงเรยนจงเหมอนกจกรรมอนดบ 2 และการเรยนรเกดขนไดแทบทกแหงทกสถานท ฉะนนการศกษาในระบบจงขดกบบทบาทของชมชนและการศกษานอกระบบทเรยนรไดจากประสบการณโดยตรง ซงกเรมจะมการเคลอนไหวอยางเลกนอยในกลมครและนกศกษา ทจะพดถงสงทเรยกวา “AOTs” เปนคำยอมาจาก “adults other than teacher” หมายถงผใหญคนอนซงอาจจะเปนผปกครองเปนคนอนทไมใชครและมอทธพลมบทบาทตอประสบการณของผเรยนทงโดยตงใจและไมตงใจ

จะเหนวาผ เร ยนในประเทศทางตะวนตกจะใชเวลาเพยงบางสวนอยทโรงเรยนเทานน แตเปนทนาเสยดายวาในสงคมไทยผเรยนหรอเดกๆจะใชเวลามากมายกบระบบการศกษาในหลกสตร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร52

คอใชเวลาประมาณ 6-8 ชวโมงตอวนในหองเรยน เลกจากหองเรยนกยงใชเวลาอกหลายชวโมงกบการศกษาวชาการ การเรยนพเศษ หรอการเรยนกวดวชา ดงนนเดกๆ จงไมมโอกาสไดใชเวลาอยางเปนอสระในการทจะเรยนรจากครอบครว ชมชน และสงคม ซงเปนแหลงเรยนรทมบทบาทสำคญตอทกษะการดำเนนชวตและกระบวนการเรยนรอยางตอเนองทจะตองมขน

สงคมในยคปจจบนจะเปนสงคมชมชนทคอนขางออนแอเมอเทยบกบสงคมในอดตในยคบรรพบรษซงมสงแวดลอมทพฒนาสมองของเรา จะเหนวาสงคมในอดตจะมกจกรรมรปแบบตางๆ มากมายทถายทอดกนมาหลายชวงอายคน มารกาเรท มด (Margaret Mead)ไดตงขอสงเกตวาในสงคมทเจรญแลว ในวฒนธรรมใดวฒนธรรมหนงจะตองอาศย 3 ชวงอายคนทจะสามารถถายทอดวฒนธรรมนนไดพดงายๆ คอวา ถาพอแมยงกบการทำงานมาก กตองมปยาหรอตายายทจะชวยถายทอดวฒนธรรมการเรยนรตางๆ ใหกบลกหลาน สงเหลานจะเปนตวกระตนใหเกดแรงจงใจภายในตวเดกและเปนสวนหนงของการฝกฝนสตปญญา การเรยนรลกษณะเชนนเปนเหตผลททำใหเราตองมชมชน

แตทวาปจจบนเรากำลงจะนำเอาความรบผดชอบในเรองของการเรยนรออกจากบาน ออกจากชมชนและนำไปใสไวในสถานทแหงหนงคอโรงเรยน เปนการดงเอาความรบผดชอบออกมาจากทงบานทงชมชนอยางมประสทธภาพมาก แตทำใหเกดผลกระทบตามมาถงแมจะไมไดตงใจกตาม เพราะบาน ครอบครว ชมชนกำลงจะสญเสยบทบาทของผทำหนาทสรางกระบวนการเรยนรใหเกด

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 53

กบเดก ตรงนเปรยบไดกบงานบานถาถกแทนทดวยงานโรงเรยนกจะทำใหเกดผลกระทบไดเชนกน

การเรยนรไมใชเปนแคการเรยนทเขามามสวนรวมหรอมารวมกนทำกจกรรมเทานน แตจะเปนชมชนทเขามามสวนรวม

ในกจกรรมนนดวย ซง เซนตออกสตน (St.Augustine) ไดใหขอคดเหนไวเมอ 1,500 ปมาแลววา“การเรยนรท เกดขนมากทสดไมไดเกดข นจากคนสอน แต

เกดขนจากคนททานไดพดคยดวย” และงานวจยใหมๆ กไดสรปเชนกนวาคำกลาวนนเปนจรงทกประการ

ปจจบนจะเหนไดถงความสมพนธระหวางผใหญและเดกทลดนอยถอยลงไปเรอยๆ ขณะเดยวกนความกดดนจากสภาพชวตสมยใหมกมผลตอเดกอยางมาก เนองจากทำใหผใหญไมมเวลาทจะไดเลนหรออยกบเดก ผใหญมกจะบอกวาตองทำงานหนกเพอใหไดตามความคาดหวงของผรวมงาน สงนเปนผลกระทบทางลบทมผลอยางมหนตตอเดกเลก

จะเหนวาพอของเดกอาย 14 ป จะใชเวลาไมเกน 5 นาทตอวนในการพดคยตวตอตวกบลก หลายคนบอกวามครงหนงของนกเรยนในโรงเรยนทพอจะไมมเวลาอยบานเลย ดงนนหนาทการเลยงดจงตกเปนความรบผดชอบของแมเกอบรอยเปอรเซนต ผลกระทบทตามมากคอคนทมความรความสามารถกจะไมไดเขาไปชวยเหลอหรอมสวนรวมในชมชนเลย และเดกๆ กไมมโอกาสไดเรยนรจาก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร54

ประสบการณตางๆ ของผมความรความสามารถเหลาน ทจะไปชวยกระตนใหเดกเกดความอยากคนควาหาขอมล อยากคนพบสงใหมๆ หรอคนหาความจรงในเรองตางๆ ทจะเรยนร

จากหนงสอเรอง This is Biology : The science of the livingworld โดย เอรนสท มายร (Ernst Mayr) บอกไววาในสงคมผหญงและผชายจะมการแบงงานแบงหนาทกนอยางชดเจน ถาจะเปรยบเทยบกคอผชายจะเหมอนกบคนลาสตวหาอาหารเขามาในบาน และผหญงจะมหนาทอยบาน รวบรวมอาหารตางๆ และดแลเดก ซงเปนการรวมมอกน

ดวยด และทสำคญอกอยางหนงคอ ครอบครวขยาย มปยาตายายลงปานาอา ญาตพนอง ซงเปนญาตผใหญทมความสำคญมากในการอบรมเลยงดและสอนเดกใหร จก

วฒนธรรมและสามารถสงตอความรและสงตางๆ ผานในแตละชวงวยแตทวาปจจบนโดยเฉพาะในชมชนเมองทแออดจะมครอบครวขยายนอยลง มการแยกกนอยระหวางญาตผใหญ ครอบครวมขนาดเลกลงอยกนแคพอแมลกซงพอกไมมเวลาใหกบลกๆ จงเปนการทำลายวฒนธรรมแบบหนง

ฉะนนการเปลยนแปลงทสำคญทสดในวยรนยคปจจบนคอ ความเหงา ความโดดเดยว นนคอวยรนในยคค.ศ.1990 จะแยกตวอยคนเดยวและขาดการควบคมดแลอยางใกลชดมากกวาวยอนๆ ทงนไมใชเพราะวามาจากครอบครวทแตกราว หรอครอบครวทพอแมผปกครองไมสนใจ หรอจากโรงเรยนทไมสนใจ หรอจากชมชนทไมเหน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 55

คณคาของเขา แตปญหามาจากผใหญไมมเวลาทจะชนำในสงทถกตองใหกบวยรน ซงเปนชวงรอยตอทสำคญทเขาจะเปลยนจากวยเดกไปสวยผใหญ ดงนนเวลาของผใหญหรอพอแมผปกครองทเปนตวอยางทดสำหรบวยรนจงเปนสงทสำคญมาก

เจน กดดอลล (Jane Goodall) ไดตงขอสงเกตวา เมอ 2,000 ปทผานมา แมไดใชเวลา 24 ชวโมงตอวนในการโอบอมเลยงดและอยกบทารกตงแตแรกเกด แตพอมาถงโลกปจจบนแมจะมเวลาเหลอเพยงแค2-3 ชวโมงตอวนเทานนทเปนเวลาคณภาพกบลก ซงกดดอลล ไดกลาวตออกวาในชวงเวลา 37 ปทไดทำงานเกยวกบเรองแบบแผนพฤตกรรมในสตวทใกลชดมนษยมากทสด คอลงซมแพนซ ไดเกบรวบรวมขอมลและแสดงผลใหเหนอยางชดเจนวา ความสำคญในชวงแรกเรมของชวตโดยเฉพาะวธการเลยงด โครงสรางของครอบครว และบคลกลกษณะของแม มผลอยางยงตอพฤตกรรมของเดกทจะเตบโตเปนผใหญในอนาคต แมทมลกษณะเปนคนอารมณด มเมตตา มความรกใหกบลก เปนผทชวยเหลอสนบสนนเกอกล กจะเลยงลกใหเตบโตขนเปนผใหญทมลกษณะเชนเดยวกน นนคอเปนคนทผอนคลายสามารถมมนษยสมพนธทดกบคนอนๆ ไปไดจนตลอดชวต

การเปนผปกครองทดและการใหการเลยงดทดเปนสงจำเปนทสดในชวตมนษย เพราะวาเดกเลกๆจะสะสมความเขาใจในวฒนธรรมสะสมสญชาตญาณ และเรยนรการมวฒภาวะทางอารมณไดจากสงแวดลอมรอบตว กคอจากครอบครว จากคนเลยงหรอพเลยงและจากชมชนนนเอง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร56

การทเดกไดรบการเลยงดตงแตแรกเกดดวยความอดทนความปรารถนาด และความตงใจจรงจากผปกครองหรอคนเลยง

รวมท งได ร บการสน บสน นความเขาใจจากญาตผใหญในครอบครวทเปนครอบครวขยายและในทสดไดรบการสนบสนนจากชมชน จากผ ใหญข นไป

จะทำใหเดกเหลานเตบโตขนเปนผใหญทมคณภาพความจรงแลว การเลยงดเดก การเปนผปกครองเดก กเปน

ธรรมชาตของมนษยซงคงมอยหลายระดบ แตทสำคญทสดคอการเปนผปกครองทมคณภาพ การเลยงดทถกตองจะตองมาจากการเรยนร จะตองมทกษะทดและถกตอง สงเหลานไมไดเกดขนแบบอตโนมต แตจะตองมาจากการไดรบความรและการฝกฝน และทนาเปนหวงในขณะนกคอปญหาการเลยงดอยางมคณภาพกำลงเปนปญหาคกคามในหลายๆ ประเทศ

สรปวา สงคมในอดต บาน ครอบครว และชมชน เปนสถานทเรยกไดวาเปนบานในประวตศาสตร เปนแหลงเรยนรทกอยางของเดก เปนสถานทททำใหผใหญเขาใจถงวธการเลยงลกใหประสบความสำเรจเมอเตบโตขน แตนาเสยดายทวาบาน ครอบครวและชมชนไดสญเสยหนาทนไปในชวง 150 ปทผานมา เพราะวามการกอตงโรงเรยนมากขนและมากขน การสอนจงเปรยบเสมอนเปนอาชพหลก อยางไรกตามเปนทนาดใจทขณะนทงบานและชมชนกำลง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 57

เกดการเปลยนแปลง กำลงตอสเพอหาบทบาทใหมทจะตอบสนองตอความตองการของมนษย

คำนยามใหมของการเรยนรอาจเปนกญแจสำคญททำใหเกดความเปลยนแปลงในบานโดยเฉพาะบทบาทสำคญของคนเปนพอมเทคโนโลยใหมๆ ทเปดรปแบบใหมใหบานเปนการเรยนร เชนอาจมการเรยนรอตสาหกรรมตางๆ โดยเทคโนโลยทางอเลคทรอนกสหรออนเทอรเนต ซงเดกและผปกครองอาจจะเรยนรไปดวยกนทางอนเทอรเนต แตปญหาคอวาเขาจะทำอยางนนไดหรอไม ดงนนจงจำเปนตองมทางเลอกใหเลอกไดหลายๆ ทาง

ทกลาวมาทงหมดในบทน เปนการเรยนรถงขอมลใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย ธรรมชาตการเรยนรตามหลกชววทยาของสมอง วทยาการของการเรยนร ทฤษฎการเรยนรทใชมาในอดตและทนำมาใชในปจจบน ตลอดจนความเขาใจถงผลกระทบของวทยาการใหมๆ เทคโนโลยใหมๆ ทมตอกระบวนการเรยนรและระบบการศกษา ขอมลใหมเหลานแสดงใหเหนถงความจำเปนทจะตองปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหมใหสอดคลองกบธรรมชาตของการเรยนร และใหสอดคลองกบการสรางมนษยยคใหมสำหรบสงคมยคใหม เมอเราเขาใจถงขอมลใหมและผลกระทบทมตอธรรมชาตการเรยนรของสมองแลว ในบทตอไปคงตองมาวเคราะหถงรปแบบการเรยนรในปจจบนและในอดตทผานมา ทสะทอนใหเหนถงกระบวนการสรางมนษยทไมสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรของสมอง ซงถาไมมการเปลยนแปลงรปแบบการเรยนรใหม มนษยทจะเตบโตเปนผใหญตอไปในอนาคตกไมสามารถยนหยดอยในโลกยคใหมได

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร58

ดงท กลาวในบทนำวาในการประชมระดมสมองเสนอขอคดเหนขององคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21 ไดมการวเคราะหความรใหม วทยาการใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย ซงไดกลาวไปแลวในบทท 1 รวมทงไดมการวเคราะหสภาพการจดการเรยนรรปแบบเดมวามผลกระทบตอการเรยนรของสมอง และไดเสนอแนะวธปรบเปลยนนโยบายการเรยนรรปแบบใหมเพอพฒนาสมอง หลงจากไดทราบถงธรรมชาตการเรยนรและวทยาการใหมๆทเขามาอยในโลกยคใหม

ในบทน จะนำเสนอการวเคราะหสภาพการจดการเรยนร รปแบบเดมวามผลกระทบตอการเรยนรของสมองเดกอยางไร โดยวเคราะหตามความร ใหม วทยาการใหมเก ยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย ซงจะชใหเหนถงแนวคดสำคญทจะตองปรบเปลยน

2สภาพการจดการเรยนรรปแบบเดม:วเคราะหตามความรใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 59

รปแบบการเรยนรใหม และยงใชเปนแนวทางประกอบในการกำหนดนโยบายสำหรบปรบเปลยนการเรยนรใหม ซงจะกลาวในบทตอไป

ผลกระทบของการจดการเรยนรรปแบบเดมทมตอการเรยนรของมนษย

จากการวเคราะหสภาพการจดการเรยนรรปแบบเดมตามความรใหม วทยาการใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย พบวามผลกระทบตอการเรยนรของสมองเดก ซงสรปการวเคราะหเปนประเดนสำคญได 3 ประเดน ดงน

1. ผลกระทบตอธรรมชาตการเรยนร ของสมอง :ขอมลใหม

เดกทกคนเกดมาเปนบคคลทพรอมจะเรยนรไดเสมอจะเหนวาเดกเลกๆ มคำถามอยตลอดเวลาเหมอนกบวาเขาอยาก

เรยนรโลกรอบๆ ตวดวยตวเขาเองวนหน งๆ เดกจะแปลขอมลจากสงตางๆรอบตวหรอจากสงทเราสอนเก บสะสมไว ในต ว เองโดยใช ประสบการณและความสนใจของ

ตวเดกเอง ขณะเดยวกนปจจยทางพนธกรรมหรอยนกมสวนดวยเชนกนตอการแปลขอมลตางๆ ของเดก

ดงนนประสบการณ ความสนใจของเดก และปจจยทางพนธกรรมหรอยนจงมผลอยางมากททำใหเดกแตละคนคดไม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร60

เหมอนกน เชน ถาหากเดกไดรบขอมลแบบเดยวกน เดกคนหนงอาจจะคดแบบกว บทกลอน ขณะทเดกอกคนหนงอาจจะคดเปนเรองของกลไก และเดกอกคนหนงอาจจะไมคดอะไรเลย ขอมลเหลานอาจไมทราบมากอนแตครทใสใจเดกอาจพอทราบไดบางจากการสงเกตความสามารถของเดกแตละคน

ขณะเดยวกนจากการคนพบของนกวทยาศาสตรทำใหเราเรยนรและเขาใจขอมลตางๆ ไดอยางชดเจนวาการเรยนรหรอการเรยนไมใชเรองของการสอน ขอมลเหลานทำใหเกดขอสงสยตามมาวา“การเรยนการสอนในอดตและปจจบนจะมผลชวยพฒนาสมองไดจรงหรอไม”

จากขอสงสยน ดร.เจอรลด เอม อเดลแมน (Dr.Gerald M.Edelman) ผไดรบรางวลโนเบล ไดตงขอสงเกตวา การทำงานของสมองเปรยบเสมอนการมชวตอยรวมกนของสงมชวตทงหลายในปาใหญซงจะแตกตางจากการทำงานของระบบคอมพวเตอร ดงนนคำถามทเกดขนตามมาคอ การเรยนการสอนในระบบโรงเรยนทเปนโครงสรางแนนอนจะมผลกระทบตอการเสรมสรางสมองหรอไมสมองสามารถเกบขอมลจากกระบวนการทครสอนไดอยางไร

หลายทานคงเหนดวยวาการเรยนการสอนในระบบโรงเรยนทเปนโครงสรางแนนอนยอมมผลกระทบตอการเสรมสรางสมองเพราะประการแรกมขอมลใหมทชใหเหนวาสมองมนษยเปนอวยวะทสลบซบซอนทสดในจกรวาลและถกขบเคลอนดวยแรงขบภายในตวเราทจะตองเขาใจและรความหมายของสงทเรยนร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 61

ทกวนาททผานไปสมองจะไดรบขอมลตางๆ มากมาย แตสมองจะมปฏกรยาตอบสนองเฉพาะขอมลทเปนประโยชนและขอมลทจำเปนเทานน สวนขอมลทสมองเหนวาไมสำคญ สมองกจะเพกเฉยไมสนใจขอมลนน สมองทำงานอยางไมหยดยงไมมความเหนดเหนอย สามารถทจะเปลยนความสำคญของขอมลไดตลอดเวลาและสามารถเหนความแตกตางของขอมลทเขามาในสมองได อาจเรยกไดวาสมองมนษยเปนคอมพวเตอรทมการปรบเปลยนตลอดเวลา แตทสำคญกวานนคอ สมองมพลงอยางมหาศาล มความสามารถอยางยดหยนมากกวาคอมพวเตอรมากมาย ทงนเพยงแตตองการผบงการหรอผจดการทสามารถจะรวาสมองกำลงคดอะไร กำลงคนหาความหมายของอะไร สมองจะรบรการเปลยนแปลงของสงแวดลอม แปลความหมายและตอบสนองตอสงตางๆเหลานน พรอมทงเกบขอมลไวเปนประสบการณสวนตวเพอทจะตอบสนองตอเหตการณตางๆไดอยางมประสทธภาพในอนาคต

อกประการหนง ทผานมานกการศกษาและผกำหนดนโยบายสวนใหญจะมความรนอยมากในเรองการทำงานของสมองและกระบวนการเรยนรของสมอง เนองจากขอมลงานวจยททำใหเขาใจถงกระบวนการเรยนรของสมองเปนขอมลคอนขางใหมทคนพบเมอไมนานมานจงเปนไปไดทระบบการเรยนการสอนในปจจบนไมไดคำนงถงกระบวนการเรยนรของสมอง การวางนโยบายทางการศกษาจงไมเปนไปตามกระบวนการเรยนรของสมอง

ศาสตราจารยโรเบรท ซลเวสเตอร (Professor RobertSylwester) เปนทานหนงท เหนวาการเรยนการสอนในระบบโรงเรยนทเปนโครงสรางแนนอนมผลกระทบตอการเสรมสรางสมอง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร62

เขาไดใหแนวคดสำคญทชถงความจำเปนทจะตองปฏรประบบการเรยนร ไวในการประชมวชาการขององคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21 ทมลนธจอหนสนจดขนเพอประชมปรกษาหารอถงแนวทางทจะทำใหการเรยนรเกดประสทธภาพสงสด ในชวงระหวางเดอนพฤศจกายน 1995 ถง พฤศจกายน 1997 วา

“ใหเปลยนความคดทวาสมองเปนเคร องจกรออกไปเพราะสมองไมใชเคร องจกร แตสมองเปนการทำงานของ

สงมชวตในระบบชววทยาทเกดการเปลยนแปลงไดตลอดเวลาระบบการเรยนรในปจจบนกำลงสรางสมองเดกใหออกมาเปนเครองจกร เพราะพยายามนำ

สมองเดกใหเขาไปในระบบโรงเรยนซงเปรยบเสมอนกบโรงงานเครองจกร หลกสตรตางๆ ทจดขนในโรงเรยนอาจจะไมเขากบกระบวนการเรยนรของสมองตามความรใหมทไดมา”

ดงนนการจดการเรยนการสอน จำนวนเดกในชนเรยน หลกสตรกระบวนการเรยนร จะตองคำนงถงธรรมชาตการเรยนรของสมองทวา“สมองเรยนรได สมองสรางความรเองได” ซงจะไดนำเสนอเปนนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหมในบทตอไป

ทกลาวมาเปนเหตผลหนงทแสดงใหเหนวาระบบการเรยนรรปแบบเดมไมสอดคลองกบกระบวนการเรยนรของสมองและจำเปนทจะตองปฏรประบบการเรยนรใหม อกเหตผลหนงทแสดงใหเหนวาระบบการเรยนรรปแบบเดมเปนความลมเหลว อาจจะดไดจากคณลกษณะของบคคลทประสบความสำเรจในระบบการศกษาและบคคลทประสบความสำเรจในชวตการทำงาน คณลกษณะตางๆ นนม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 63

ความแตกตางกน หมายความวาระบบการเรยนรไมไดเปนไปตามธรรมชาตของการเรยนร ไมไดสรางใหบคคลมความสามารถในการดำเนนชวตไดอยางแทจรงหลงจากจบการศกษาแลว ซงจะเหนไดชดใน ตารางท 1

ความสำเรจในชวตการทำงาน1. มความสามารถ ทกษะความรพนฐาน เชนทกษะการอาน การเขยน

2. เปนการศกษาเฉพาะตว

3. เปนการทำงานอยางตอเนอง ไมมขาดตอน

4. เปนการเนนเฉพาะวชาใดวชาหนง

5. งานสวนใหญจะเปนงานเขยน

6. เปนความสามารถในการวเคราะหสง

ตารางท 1 เปรยบเทยบคณลกษณะของผประสบความสำเรจในการศกษาและการทำงาน

ความสำเรจในระบบการศกษา1. มความสามารถ ทกษะความรพนฐาน เชน ทกษะการอาน การเขยน

2. สามารถทจะทำงานรวมกบผอนได สามารถทำงานเปนทม

3. มสงทจะทำใหวอกแวกตลอดเวลา

4. สามารถทจะทำงานไดหลายระดบ ในหลายๆ ระบบหลายๆ เรอง หลายๆ วชาการ

5. สวนใหญจะใชทกษะการพดในการตดตอสอสาร

6. เปนการตดสนใจ การแกปญหามากกวาเปนการวเคราะหอยางเดยว

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร64

ครผสอนทมประสบการณการสอนระดบชนประถมศกษาในประเทศองกฤษจำนวนมาก ไดใหความเหนวาขณะนเขากำลงพยายามทจะเปลยนหลกสตรทเนนเฉพาะความสำเรจทางดานการศกษาอยางเดยว มาเปนหลกสตรทใหมทกษะและประสบความสำเรจทงทางดานการศกษาและการทำงาน นนคอเตรยมเดกใหเปนคนทพรอมจะเขาไปอยในโลกของการทำงานและเขาไปอยในสงคมททาทายไดการฝกฝนทกษะทง 2 ดานจะชวยใหเดกมความพรอมและเผชญกบสงคมไดด

อยางไรกตามรฐบาลมกไมคอยเหนดวย เพราะการประเมนความสามารถในดานการทำงานเปนสงททำไดยาก มคาใชจายสง เปนการประเมนทกษะเปนกลมไมใชแตละบคคล หากรฐบาลยงไมเหนความสำคญของการเตรยมความพรอมถงความสามารถในดานการทำงานแลว ระบบการศกษากจะถกกดดนใหไปสระบบเดมทเนนเฉพาะความสำเรจดานการศกษาเพยงอยางเดยว เพราะวาการประเมนความสามารถดานการศกษาเปนการประเมนทกษะสวนบคคล ทำไดงายกวา เหนไดชดเจนกวาการประเมนทกษะการทำงาน

เชนเดยวกนครผสอนระดบชนประถมศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา กมความเหนพองดวยวาวธการทผานมาเปนสงทผด เพราะวาความสำเรจดานการศกษาอยางเดยวไมใชสงทประเทศชาตตองการ รวมทงมขอมลทชใหเหนวาสมองของเดก ธรรมชาตการเรยนรของสมองเดกมความสลบซบซอนมากกวาทเราจะใชวธการหรอหลกสตรแบบเดมๆ อกตอไปแลว

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 65

นอกจากนในสวนของนกธรกจกเหนดวยอยางมาก เพราะการสอนใหเดกมความสามารถในดานการศกษาหรอวชาการเพยงอยางเดยวเปนสงทเปนอนตรายอยางมหาศาล เดกควรจะตองไดรบการเตรยมความพรอมทจะเขาไปอยในโลกยคใหมโลกของธรกจ ซงจะตองมความสามารถทง 2 ดานทงดานการศกษาและการทำงาน ตองรวาควรใชทกษะอยางไร เมอไร ถงจะทำใหมประสทธภาพ ทงนเพราะทกษะดานการทำงานไมใชจะตองมาจากทกษะดานการศกษาเสมอไป เนองจากทกษะทง 2 ดานมความแตกตางกน คนทประสบความสำเรจสงทางดานการศกษาอาจจะไมประสบความสำเรจในชวตการทำงานกได

เหนไดวานกวชาการสวนใหญไมมความสามารถทจะอยในสงคมโลกในเชงธรกจ การศกษาวชาการเพยงอยางเดยวไมสามารถชวยในเรองการตดสนใจสงทยากๆ การสงเคราะหสรางสงใหมๆและไมสามารถอยในโลกทเตมไปดวยการเปลยนแปลงได ฉะนนนกธรกจจงกงวลอยางมาก เพราะถาหากมความร มทกษะเฉพาะดานวชาการดานการศกษาเพยงอยางเดยว จะไมดพอสำหรบโลกยคใหมทเปนโลกเศรษฐกจยคใหมทกำลงคบคลานเขามาอยางรวดเรว

มขอมลในอนเทอรเนตจาก 49 ประเทศทวโลกทพดถงนโยบายการศกษาและวธการเรยนรเฉพาะในโรงเรยนวาเปนสงทผดเพราะไมไดเปนการเตรยมเดกใหพรอมสำหรบโลกยคใหมการเรยนรของเดกไมใชเฉพาะแคสงทเรยนรจากในโรงเรยนเทานน แตเดกตองเรยนรทกษะชวต ทกษะทใชในการทำงานใหประสบความสำเรจ ซงตรงนเปนทนาวตกวาครสวนใหญอาจจะไมมความเขาใจในทกษะชวตอยางดพอ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร66

โลกปจจบนกำลงขบเคลอนเปลยนจากโลกอตสาหกรรมไปเปนโลกยคสงคมแหงความร (Knowledge Society) ซงมความแตกตางจากเดมอยางมาก และในชวตจรงของมนษยกกำลงตอสกบการเปลยนแปลงอยางมากมายมหาศาล ระบบการทำงานในโลกอตสาหกรรมหรอยคเศรษฐกจเกาจะเปนการทำงานจากระดบบนลงลาง คอ จากยอดหรอผบรหารระดบสงลงไปถงคนงานทงหมดโดยจดใหเปนระบบอยางถกตอง มผบรหารองคกรจำนวนไมมากทตองมความสามารถในการสรางสรรค มจนตนาการและความสามารถในการสรางอาณาจกร ขณะทคนทำงานทวไปมเพยงแคทกษะทจะทำงานใหถกตองแมนยำ ทำงานซำๆ โดยไมจำเปนตองมความสามารถสวนตวทจะคดสรางสรรค คดแกปญหาเอง ทสำคญคอระบบการทำงานแบบเดมไมตองการใหคนงานเหลานนมความคดเปนตวของตวเอง

ระบบเชนนใชไมไดอกตอไปแลวกบโลกปจจบนโลกยคสงคมแหงความรหรอโลกธรกจ ระบบการทำงานในปจจบนตองการการสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ จงจำเปนตองทำอะไรแบบใหมๆมวถทางใหมๆ ทจะกระทำสงตางๆ ซงเปลยนแปลงไปจากเดมเมอ 50 ปกอนทจะเนนเฉพาะการเสรมสรางประสทธภาพของสงเดมๆ แบบเดมๆ

ดงนนถาจะประสบความสำเรจในโลกยคธรกจ ตองมการกระจายอำนาจและตองขนอยกบคนงานทกคนทจะตองมความเปนตวของตวเอง มความคดสรางสรรค คดสงใหมๆ ไดในทกระดบ คนงานตองมความสามารถทจะคดได แกปญหาได มความรบผดชอบเฉพาะตวและสามารถทจะเหนโอกาสดๆ ใหมๆ ได สามารถ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 67

ทจะเลอกวาอะไรบางทมความจำเปน ตองเขาใจถงความรบผดชอบของเขาวามความสมพนธกบสวนอนๆ ของคนอน ของหนวยงาน และสมพนธระหวางหนวยงานเขาและหนวยงานอน และสมพนธระหวางประเทศเขาและโลก คนงานเหลานตองมความสามารถทจะปรบตวเองไดโดยทไมตองรอคำสงจากผบรหารระดบสง

สำหรบประเทศไทยอาจจะมปญหาอย 2 ข นตอน คอขนตอนแรกเปนขนตอนการทำงานในยคอตสาหกรรมเหมอนของประเทศอนๆ ยงขาดระบบบรหารจดการทมประสทธภาพ ยงไมมระบบทผบรหารระดบบนสามารถสงการลงมาและทำใหทำงานไดอยางเปนระบบมประสทธภาพ ขนตอนทสองคอความสามารถของแตละบคคลกยงไมสามารถทจะทำงานใหมประสทธภาพสงสดในระดบนนๆ ไดตามทมการสำรวจจากหนวยงานนานาชาต

การทประเทศไทยจะกาวไปใหทนโลกคงจะไมใชกลบไปพฒนาสระบบของอตสาหกรรมแบบเดมอก ซงจะเปนการลาหลงและตามไมทนนานาชาต แตควรจะตองกาวกระโดดไปสการพฒนาคนแตละคนใหเปนบคลากรของชาตทมความสามารถทจะยนหยดอยในโลกยคใหมยคเศรษฐกจใหมได นนคอตองจดการเรยนรรปแบบใหม ใหระบบการเรยนรใหมชวยพฒนาสมอง ทำใหเขามความสามารถทจะคดไดเอง คดสรางสรรคได เรยนรความสมพนธระหวางตนเองและผอนทำงานเปนทม มความรบผดชอบและแกปญหาไดเอง

ดงนนนกธรกจจงมความเหนวา“หากโรงเรยนยงใชกฎเกณฑเกาๆ ใชการเรยนการสอนแบบเกาๆ จะไมไดชวยพฒนาเดกใหปรบตวพรอมทจะอยในโลกยคใหมได”

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร68

สรปวา จากเหตผลทกลาวมาทงหมดชใหเหนวาการจดการเรยนรรปแบบเดมไมไดสอดคลองกบกระบวนการเรยนรของสมอง และไมไดสรางใหบคคลมความสามารถในการดำเนนชวตไดอยางแทจรงหลงจากจบการศกษาแลว เพราะระบบการเรยนรรปแบบเดมสรางสมองเดกใหออกมาเปนเครองจกร ทงๆ ทสมองเรยนรได สรางความรเองได โดยพยายามนำสมองเดกใหเขาไปในระบบโรงเรยนทเปนโครงสรางแนนอน มหลกสตร และเปนวธการเรยนรเฉพาะแคในโรงเรยนทเนนเฉพาะความสำเรจดานการศกษาเพยงอยางเดยว ซงไมไดเตรยมเดกใหมความพรอมทจะเขาไปอยในโลกยคใหม โลกธรกจ บคคลทจะประสบความสำเรจในโลกธรกจจำเปนจะตองมทกษะและประสบความสำเรจทงดานการศกษาและการทำงาน ตองเรยนรทกษะชวตทกษะทใชในการทำงานใหประสบความสำเรจ ตองมความสามารถทจะคดได แกปญหาได มความคดสรางสรรค คดสงใหมๆ ได และตองมความรบผดชอบ อนจะชวยใหเดกมความพรอมและเผชญกบสงคมไดด

2. การเปลยนนโยบายจากการพฒนาเดกใหเปนผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ไปเปนผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง

ความคดสรางสรรค ความรบผดชอบ ความสามารถสวนบคคลทจะวางแผน สามารถทจะหาหนทางเรยนรดวยตนเองโดยไมตองมใครมาส ง มาชแนะ และความสามารถทจะสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ เปนสงทมความสำคญอยางมากสำหรบโลกปจจบนทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา เพราะคณลกษณะดงกลาวคอกญแจสำคญทจะนำพาไปสความสำเรจได

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 69

อรค ฮอฟเฟอร (Eric Hoffer) กลาวไวอยางถกตองวา ถงแมระบบการศกษาหรอระบบการเรยนรรปแบบเดม จะทำใหมนษยประสบความสำเรจ ทำใหรสกวามความพรอมทจะอยในโลกไดอยางสวยสดงดงามกตาม แตทวาโลกทกลาวถงไมมอกแลวปจจบนโลกไดเปลยนแปลงไปเปนโลกยคใหมเปนโลกยคสงคมแหงความร ฉะนนมนษยยคใหมจะตองมความสามารถทจะเรยนรดวยตวเองได สามารถเรยนรถงความหมายของสงตางๆทเปลยนแปลงไปรอบๆ ตวเอง สามารถทจะแกปญหาทเกดขนไดดวยตวเอง รวมถงสามารถทจะสรางสรรคสงใหมๆ ได

ดงนนจงจำเปนตองปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหมสำหรบมนษยในโลกยคใหม โดยยดหลกการทวาการเรยนรเปนผลตอเนองมาจากกระบวนการคดทจะทำงานแกไขสงตางๆ ดวยตวเอง เปน

การเรยนร แบบรกหรอแบบมสวนรวม คอ ตองมการทำงาน มการปฏบตเขามามสวนรวมดวยทศนคตและความกระตอร อร นแบบนเปนสงจำเปนอยางมากทจะตอง

นำมาใชในโลกปจจบนทมความไมแนนอน มการเปลยนแปลงเกดขนตลอดเวลา การเรยนรลกษณะเชนนจะทำใหบคคลมความสามารถหรอมทกษะทจะนำความรอยางหนงไปประยกตใชกบอกอยางหนงไดเรยกวา Transferable skill คอ มทกษะทเรยนรสงหนงในสถานการณหนงและสามารถนำไปประยกตใชในสถานการณอนๆ ได เชนความสามารถทจะนำความรเรองเลขคณตทเรยนในโรงเรยนไปประยกต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร70

ใชเมอทำงานกบฟสกสหรอไปประยกตใชในรานคา หรออกตวอยางหนงคนหนงบอกวาฉนไมรอะไรเลยในหวขอใหมน แตแนนอนฉนรวาจะไปคนหาขอมลตางๆ เกยวกบหวขอนไดอยางไร

การเรยนรททำใหเกดความสามารถในการถายโอนทกษะในสถานการณหนงไปประยกตใชในอกสถานการณหนง ไดเปนทกลาวขานกนมากในกลมนกจตวทยาและกลมทฤษฎการเรยนรวา“ทำไมบางคนถงมความสามารถทจะประยกตใชความรความสามารถหรอทกษะในสถานการณหนงไปใชในอกสถานการณหนงไดอยางมประสทธภาพ ในขณะทบางคนไมมความสามารถเชนนน”

เจอโรม บรเนอร (Jerome Bruner) ใหความเหนวา ทกษะหรอความสามารถในการนำความรอยางหนงไปประยกตใชกบอกอยางหนงจะเกยวของอยางมากกบความสามารถทรตววาเราคดอะไรอย และคดอยางไร ทเรยกวา เมทตา คอคนชน (Meta-cognition) ความสามารถในสวนนเปนพนฐานสำคญของการพฒนาทกษะหรอความสามารถในการนำความรจากสถานการณหนงไปประยกตใชในอกสถานการณหนง ฉะนนในการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหมควรฝกใหเดกไดพฒนาทกษะการคด ใหสามารถประเมนและตรวจสอบความคดตนเองขณะกำลงเรยนร กำลงแกปญหาและตดสนปญหา ตรวจสอบวาคดอะไรอย คดอยางไรและควรทำอยางไร

นอกจากนสงสำคญทผกำหนดนโยบายดานการศกษาและผทเกยวของกบเรองพฒนาการความสามารถของมนษยจะตองทราบเพอการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหม คอ ความแตกตางระหวางคำ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 71

สำคญ 2 คำ ทกอใหเกดความสบสน คอ “ผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ (narrow specialists)” และ “ผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง (creative experts)”

เบเรตเตอร (Bereiter) และ สคารดามาเลย (Scardamalia)นกวทยาศาสตรทางดานสตปญญา ประเทศแคนาดา ไดศกษาขอมลดานประสาทวทยาความรของสมอง และระบบการคด ใหคำจำกดความของ “ผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ” คอ ผมความสามารถรอบรในหวขอเฉพาะทางนนๆ อยางละเอยดถถวน รทกอยาง รกฎเกณฑรเรองของการทดสอบ รเรองสตร ถาคยกบคนลกษณะนในหวขอนนๆจะรสกลำบากใจ เพราะรไปหมดแตรเฉพาะกลองนนกลองเดยว คอกลองทเขามความร ถาหากพดออกนอกกรอบเขาจะไมสนใจ

ดงนนผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ จะเปนผมความรความเชยวชาญเฉพาะในวงแคบเทานน ไมไดมองถงวงกวาง ไมไดคดถงความสำคญของอยางอน บางครงทำใหนากลวมากเพราะดเหมอนกบวาไมใชโลกแหงความเปนจรง เราไมสามารถทจะแยกตวเราใหรอยอยางเดยว ใหอยในวงแคบๆ ได เหมอนกบวาแบงโลกออกเปนเสยงๆเปนจดเลกจดนอย เชน ตวอยางคำพดของนกศกษาป 1 จากโรงเรยนทางเศรษฐศาสตรทมชอเสยงมากอนดบหนงของโลก ในกรงลอนดอนประเทศองกฤษ กลาววา เศรษฐศาสตรคอศาสตรอยางหนง รปแบบของเศรษฐศาสตรจะตองพฒนาขนมาโดยเฉพาะของตวเอง ไมมความสมพนธกบสงคม ไมสมพนธกบศาสนา ไมสมพนธกบจรยธรรมคณธรรมซงจะเหนวาเปนคำกลาวทนากลวมาก เปนตวอยางทเหนไดชดของการคดแบบผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ เมอมองเรองเศรษฐศาสตร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร72

กจะมองเพยงจดเดยว ไมสามารถมองเปนภาพรวมใหไปสมพนธกบจดอนได

ในทางตรงขาม “ผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง” คอ ผมความสามารถทจะแกปญหาในวงกวางและเพมความสามารถของตนเองได ซงจะแตกตางจากผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ทจะแกปญหาเฉพาะในกรอบทมความรความสามารถเทานน แตจะไมสามารถออกไปนอกกรอบหรอเพมความสามารถของตนเองได

ผเช ยวชาญทสรางสรรคในวงกวางจะเปนผมความสามารถทจะพยายามแกปญหาทสลบซบซอนมากขน มากกวาความสามารถของตวเอง เปนการพฒนาทกษะในการแกปญหาของตวเองใหมความสามารถและมประสทธภาพในการแกปญหาทซบซอนมากยงขน ซงดเหมอนเขาจะยงจมลกลงไปในงานมากขนและลกขน เพมความสลบซบซอนของกจกรรมตางๆ ทำใหสามารถพฒนาทกษะใหมๆ และตอสกบความทาทายใหมๆ ได

ดงน นผ เช ยวชาญท สรางสรรคในวงกวางจะรอบร ในสถานการณรอบตวเขา จะสงเคราะหภาพรวมมากกวาทจะเนนเฉพาะจดใดจดหนงหรอสวนใดสวนหนง และประเดนใหญๆ จะกระตนความสนใจของเขาไดมากกวาประเดนเลกๆ

เชนเดยวกนโฮเวรด การดเนอร (Howard Gardner) จากมหาวทยาลยฮารวารด ไดใหคำนยามของผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง คอผมความสามารถทจะคดรวบยอดหรอสรางหลกการ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 73

ขนไดโดยการนำทกษะหรอความสามารถทหลากหลาย (MultipleIntelligences) มาประกอบกน นนคอสามารถมองเหนประเดนหรอมองเหนปญหาเปนภาพรวมมากกวาทจะมองแยกยอยเปนจดเลกจดนอย ซงจะตางจากผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ทมความเชอมนเฉพาะสงทตวเองรเทานน ถาออกนอกกรอบความร เขากจะไมมความเชอมน

ผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวางสามารถเปดรบความเหนคำถาม ปญหาแปลกใหมไดตลอดเวลา เขารวายงมสงทไมรอกมากเมอเทยบกบผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ เขาสามารถเขาใจกฎเกณฑตางๆ และสามารถนำกฎเกณฑนนไปขยายใชในสถานการณใหมๆ ไดในขณะทผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ไมสามารถทำได

สงคมในโลกอนาคตเปนสงคมของผเชยวชาญหรอผมความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง แตไมไดหมายความวาปญหาตางๆ จะหมดไป เพยงแตผมความสามารถทสรางสรรคในวงกวางจะสามารถแกปญหาทเกดขนไดตลอดเวลา เปนการหาความหมาย เปนการเพมคณคาของชวต ผมความสามารถทสรางสรรคในวงกวางจะพฒนาตวเองดวยการสรางกระบวนการเรยนรในโลกใหมๆ ใหมากขน มากกวาทจะอยอยางมสขภาพทดมอายยนและคดถงแตสงเกาๆหรอพฒนาแตสงเดมๆ ใหมประสทธภาพมากขน พวกเขาจะกาวไปขางหนาในโลกทสลบซบซอนและทาทายมากขน จะไปแกปญหาทเคยคดวาแกไมไดและทำใหเกดประโยชนแกทกคน และในทสด คอมทกษะของการถายโอนความสามารถในสถานการณหนงไปประยกตใชในอกสถานการณหนงนนเอง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร74

จะเหนวาประเดนนเปนประเดนสำคญ ปจจบนระบบการศกษาระบบโรงเรยนในหลายๆประเทศจะเนนในการสรางคนใหเปนผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ และจะลงโทษผมความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง แทนทจะชวยกนสรางบคคลเหลานขนมาดงนนการปรบระบบการเรยนรใหมตองคำนงถงประเดนนดวย เราจะตองสรางมนษยยคใหมทเปนผสรางสรรคในวงกวาง ไมใชเปนผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ทไมสามารถจะคดออกนอกกรอบไมสามารถจะมองภาพรวมได ความสรางสรรคเปนสงสำคญสวนหนงของการมความสามารถและทสำคญความสามารถทสรางสรรคเปนสงทสรางขนไดตงแตเดกอยในสถานรบเลยงเดกหรอตงแตเดกอยในชวงวย 3 ปแรกความสรางสรรคเกดขนจากประสบการณในการแกปญหาทเกดขนอยตลอดเวลา สามารถทจะกาวมาจากปญหา มองปญหาจากภายนอก ซงเปนความแตกตางจากผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ทจะตาบอด เพราะจะอยเฉพาะขางในปญหาไมไดมองปญหาจากภายนอกดงนนหากผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆเรมพฒนาความสามารถทจะกาวออกมาจากปญหาและมองปญหาจากภายนอก นนคอการทเขาไดกาวออกจากความเปนผเชยวชาญเฉพาะทางไปสความเปนผมความสามารถทสรางสรรคมากขน

อยางไรกตามขอมลเหลานอาจทำใหเขาใจวาความรความเชยวชาญเฉพาะทางเปนสวนหนงของโลกยคใหม แตความจรงแลวไมเขากบธรรมชาตของการพฒนาสมองเลย สมองมนษยมววฒนาการมาเปนลานป มความสามารถทหลากหลาย สามารถทจะ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 75

คด สรางความคดและเกบขอมลใหมๆ จากหลายแงหลายมม สมองทำงานเปนสวนๆ และเปนภาพรวมไปพรอมๆ กน ทำใหการเรยนรของมนษยเปนการเรยนรท สลบซบซอนไมใชเสนตรง และทสำคญคอสมองสามารถจะทำอะไรกได ทำไดทกอยางดวยวธการของสมอง ความสามารถของสมองหรอสตปญญาความฉลาดเปนความมหศจรรยทกอใหเกดความสนใจในกลมนกวจย นกวทยาศาสตรและนกสงคมศาสตรอยางมาก ผลงานมากกวา 15 ปท ผานมาของการดเนอร และ เพอรกนส จากมหาวทยาลยฮารวารด ทศกษาทำความเขาใจถงธรรมชาตของสตปญญาและความฉลาด ชวยใหเขาใจถงความสามารถทสรางสรรคอยางมาก

เมอ ค.ศ.1984 การดเนอร ไดตงทฤษฎพหปญญาวา คนเรามความสามารถแตกตางกนหลายๆ ดาน โดยเรมแรกมความสามารถ7 ดาน ไดแก ความสามารถดานภาษา ความสามารถดานเลขคณตความสามารถในเชงความคดมตสมพนธ ความสามารถในการเคลอนไหวรางกาย ความสามารถในเชงดนตร ความสามารถทจะเรยนรและเขาใจผอน และความสามารถทจะเรยนรและเขาใจตนเองการดเนอร สรปวาการทจะยนยอสตปญญาความสามารถในดานตางๆ มาเหลอเพยงแบบฉบบเดยวคอการวดระดบสตปญญาหรอไอควอาจจะไมถกตอง

จากทฤษฎของการดเนอร ทำใหเขาใจวา“ทำไมแตละคนถงมความสามารถแตกตางกน” ทำไมเดกบางคนถงมความสามารถเชงกวบทกลอน ในขณะทอกคนมความสามารถในเชงเครองยนตกลไก หรออกคนไมมความสามารถเลย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร76

นอกจากนมการศกษาของเพอรกนส เกยวกบความสามารถทจะเรยนรของสมอง (learnability of intelligence) ชใหเหนถงความแตกตางระหวางความฉลาดหรอความสามารถท มปจจยมาจากพนธกรรม กบความสามารถทมาจากทกษะเฉพาะทาง เชนทกษะทเปนแพทยผาตดหวใจทมฝมอด หรอเปนชางเครองยนตทมฝมอด รวมทงความฉลาดหรอความสามารถทจะสะทอนถงความคดและความเขาใจปญหา นคอคณสมบตของความเปนผมความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง

สรปวา ผกำหนดนโยบายการศกษาพงตระหนกวาในโลกยคใหมเปนโลกยคสงคมแหงความรททกคนตองมความสามารถทจะมความคดในระดบสงได มความคดทสลบซบซอนได แตไมไดหมายความวาตองแบงแยกระหวางผ เช ยวชาญเฉพาะทางกบคนทวไป เพยงแตจะตองดงคนทเปนผเชยวชาญเฉพาะทางใหออกมาจากกรอบความคดแคบๆ มามองโลกใหกวางขน เขาใจปญหาทอยนอกกรอบและพฒนาทกษะความสามารถในการแกปญหาของตวเองได ตรงนเปนไปตามธรรมชาตของสมองทอยากจะเรยนรสงใหมๆ อยากจะพฒนาทกษะการแกปญหาในสงใหมๆ ความจรงแลววธการดงกลาวเปนวธททำใหบรรพบรษของเราสามารถยนหยดอยไดในโลกน เพราะถาคนทมองโลกดานเดยว มองโลกในวงแคบไมยอมทจะกาวเดนออกมาสวงกวาง กจะไมสามารถมชวตอยไดในโลกอนาคต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 77

3. โรงเรยนในยคปจจบน ระบบการเรยนรรปแบบเดมมาจากทฤษฎ สมมตฐาน แนวคด และวทยาการในอดตทอาจจะไมเหมาะสมในโลกยคปจจบนและอนาคต

การคนพบภาพเขยนของโชเวท (Chauvet) เมอค.ศ.1994 ทำใหโลกเกดความฉงนสนเทหเปนอยางมากในสตปญญาความสามารถของบรรพบรษทไดวาดรปพระจนทรลงบนหนเมอสามหมนปมาแลวตรงนชใหเหนวามนษยยคหนมความคดใหมๆ เกดขนแลว มความคดทจะสรางปฏทนขนโดยอาศยการดพระจนทรแลวเขยนลงบนหน แตสงทนาสนใจกวานนคอ เขาคดขนไดอยางไรและเขามความสามารถในการเรยนรมาตงแตยคสมยนนใชหรอไม

นกปรชญาไดพยายามตงสมมตฐานเกยวกบธรรมชาตของสมองมาเปนเวลาหลายพนป แตเพงจะมในชวงระยะเวลา 10-15 ปทผานมานเองทนกวทยาศาสตรสามารถพฒนาเทคโนโลยใหมๆ ไดเชน fMRI PET Scans เพอดการทำงานของสมองมนษยในขณะทยงมชวตอย ปจจบนเราสามารถเขาใจถงความสลบซบซอน การทำงานของสมอง และววฒนาการของสมอง รวมทงเขาใจถงวธการทบรรพบรษของเราไดนำไปใชในวถชวตและทำใหเกดการเปลยนแปลงมววฒนาการและอยรอดมาไดจนถงรนเราในเวลาเปนพนเปนลานปสรปงายๆ คอวาเราสามารถทจะนำมนษยออกมาจากยคหนได แตเราไมสามารถทจะนำยคหนออกมาจากมนษยได ทกๆชวตของเราคอการเรยนรและสรางสมประสบการณมาตงแตในยคหนนนเอง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร78

“มนษยเกดมาเพอทจะเรยนร” เปนคำพดกวางกจรงแตมความหมายลกซงมาก เพราะหมายความวา มนษยเกดมามความสามารถมความพรอมทจะเรยนรถาหากไดอยในสงแวดลอมทเหมาะสม สามารถทจะเรยนรไดอยางรวดเรว รถงโอกาสทเกดขนในชวต การเรยนรของเราไดรบอทธพลอยางมหาศาลจากสงแวดลอม จากประสบการณตางๆ ของบรรพบรษทสรางสมมา

มคำถามลอเลนวา “อะไรมผลตอการเรยนรมากกวากนระหวางธรรมชาตหรอพนธกรรม กบสงแวดลอม การเลยงด ประสบการณตางๆ (nature or nurture)” เปนคำถามพนฐานทถามทงนกศกษาป 1คณะจตวทยา และศาตราจารยผมชอเสยงโดงดง ในอดตมการถกเถยงกนมากเกยวกบคำถามน แตปจจบนดวยความรและวทยาการใหมๆทำใหสามารถเขาใจปจจยตางๆ ทเขามาเกยวของสมพนธกน ความรใหมแตกตางอยางสนเชงจากความเชอในอดตทเปนความเชอทผด ทเชอวาสมองเปนทวางๆ และการเรยนรมาจากการสอนใสอยางเดยว จงเกดระบบโรงเรยนขน สวนสตปญญามาจากพนธกรรมอยางเดยว ไมสามารถทจะเปลยนแปลง ปรบปรงหรอพฒนาได

ชวงตนศตวรรษท 19 ทมการเปลยนแปลงไปสยคอตสาหกรรมผกำหนดนโยบายการศกษากยงคงเนนความสำคญของโรงเรยนโดยเฉพาะชวงกลางศตวรรษท 20 ทมความเชอวาการเรยนรจะเกดขนในระบบการเรยนการสอนในโรงเรยนเทานน ซงเปนความเชอทเปนอนตราย เพราะทำใหเกดความเขาใจวาการ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 79

เรยนรและโรงเรยนคอสงเดยวกน ตรงนเปนความเขาใจทไมถกตอง

ฉะนนเมอนกการศกษาไดศกษาเรองการเรยนร กมกจะเนนถงกจกรรมในหองเรยน เนนกจกรรมทจะสงเสรมสตปญญาในเรองของการเรยนรอยางเปนนามธรรม เนนการสรางรปแบบตางๆ โดยไมไดคำนงถงการเรยนรในชวตประจำวนและเรยนรในสงทจะทำใหมชวตอยไดในสงคม

มสภาษตจนทกลาววา “ถาบอกฉน ฉนกลม ถาใหฉนด ฉนกจะจำได แตถาใหฉนทำ ฉนกจะเขาใจ” เปนสภาษตทมมาตงแตอดตกาลกอนทจะมการศกษาทเปนระบบโรงเรยนเกดขนดวยซำไปซ งถาหากเขาใจในหลกการและเน อหาของสภาษตอยางถองแทนกวทยาศาสตรกคงจะเขาใจเรองการทำงานของสมองมาตงนานแลว

ปจจบนดวยขอมลทางวทยาศาสตร เรารแลววากระบวนการเรยนรทเกดขนตามธรรมชาตมโครงสรางอยในสมอง การเรยนร เชนการฝกงานฝมอ ดเหมอนเปนการเรยนรทคอนขางจะโบราณ ลาสมยและไมคอยมใครสนใจ แตในยคโบราณเมอทกคนอยในบาน การเรยนการสอนการหดงานฝมอกเปนสงททำกนมาจนกระทงถงยคศตวรรษท 19 เมอเกดการเปลยนแปลงจากสงคมของการทำหตถกรรมงานฝมอมาเปนยคสมยของโรงงาน เปนระบบการทำงานในโรงงานมากกวาอยทบาน และในทสดกทำใหเกดความเชอในทฤษฏทวา “การเรยนรทด คอ การจดใหมระบบโรงเรยน” เกดขนนนเอง

ดงน นเหนไดวาแนวคดทฤษฎและสมมตฐานท ใชในการจดการเรยนร รปแบบเดมในโรงเรยนทกลาวขางตน เกดขน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร80

ในชวงตนศตวรรษท 19 และกลางศตวรรษท 20 ซงจะเปนทฤษฎจากซกโลกตะวนตกทนกการศกษาใชภาษาองกฤษเปนสวนใหญ และยงคงใชระบบการจดการเรยนรเชนนในปจจบน โดยไมเขาใจเรองเกยวกบธรรมชาต พฒนาการ และกระบวนการเรยนรของสมอง ซงสามารถสรปได ดงตารางท 2ความเชอททำใหเกดการจดการเรยนรรปแบบเดมในโรงเรยน

ตารางท 2 ขอสรปแนวคดทฤษฎและสมมตฐานทใชในการจดการเรยนรรปแบบเดมในโรงเรยน

* ความฉลาด สตปญญาและการสรางสรรค เชอวาเปนมาแตกำเนด* เดกยงโตขน การเรยนรยงมความสำคญมากขน เนนทเดกโต* การเรยนรข นอยกบการสอนใสจากโลกภายนอก และการใหรางวล ใหผลตอบแทน

* การเรยนรเปนเสนตรง ไมสลบซบซอน มเหตมผล มวตถประสงคทชดเจน

* การเรยนร หมายถง ความสามารถทจะอานหนงสอไดในโลกของสงคมยคอตสาหกรรม

* การเรยนรจะเกดขนไดตองเปนทางการและสามารถทจะวดได* ทกษะพนฐาน คอ ความสามารถในการอาน การเขยน การคำนวณและความสามารถทจะยอมรบกฎระเบยบและการควบคม

* คนสวนใหญไมจำเปนตองมทกษะระดบสง เพราะวาไมไดคาดหวงใหมความสามารถทจะแสดงออกถงความสรางสรรคในแตละบคคล

* ในชวตหนงความรความสามารถจะแบงออกเปนหลายดาน หลายสวนแตเฉพาะสวนใดสวนหนงเดกจะไดรบการสอนใสใหตามแนวโนมทคดวาเขาควรจะเปนในอนาคต

* การเรยนรขนอยกบเทคโนโลยในสมยนน คอ การพด กระดาษดนสอ และตำราเทานน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 81

จากความเชอในตารางท 2 เปนความเชอทมมาในอดต ยงไมไดมความรความเขาใจในวทยาการใหมๆเกยวกบชววทยาการเรยนรของสมอง ทำใหเกดการวางนโยบายโครงสรางระบบการศกษาในโรงเรยน ในมหาวทยาลยทเปนรปแบบทใชกนอยในปจจบน

จะเหนวาการเรยนรรปแบบเดมหรอรปแบบในปจจบนคอเดกอายตำกวา 5 ป ไมไดรบความสนใจจากนกการศกษาเทาทควร เพราะถอวาการศกษาของเดกอายตำกวา 5 ป เปนหนาทความรบผดชอบของครอบครวของผปกครอง นกการศกษาจะเรมสนใจเดกในชนประถมศกษาขนไป

โดยในชวงชนประถมศกษาตอนตนกจะพยายามจดจำแนกวาเดกคนไหนเปนคนทมความสามารถในการเรยนสง จดวาเปนคนฉลาด มความสามารถ เปนเดก “หวกะท” กจะใหความสนใจเดกคนนนและผลกดนใหเขาประสบความสำเรจเมอโตขน การสอนการเกบขอมล การจำ ถอเปนหวใจของการเรยนร ซงจะเหนวาขดกบธรรมชาตของการเรยนร เดกในชนประถมศกษาตอนตนทไมไดแสดงความสามารถทางดานการศกษาหรอวชาการ แตอาจจะเปนผทมความคดสรางสรรค มความสามารถสงในดานอน กจะถกมองขามไปในระบบการศกษาปจจบน นอกจากนนการสอนโดยใชวธทองจำกขดกบธรรมชาตการเรยนรของสมองทอยากจะเรยนร อยากจะคด อยากจะแกปญหา อยากจะลงมอกระทำ ดงนนจงเหนวานโยบายการศกษาจะเรมตงแตอาย 5 ปขนไปจนถงระดบมหาวทยาลย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร82

เชนเดยวกนความเชอทเนนในเดกโต เดกยงโตขน การเรยนรยงมความสำคญมากขน กขดกบธรรมชาตการเรยนรของสมองตามขอมลใหมทกลาวไปแลวในบทท 1 ความเชอนทำใหมการจดสรรงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาและจำนวนนกเรยนตอหองสวนทางกบธรรมชาตทควรจะเปนและทเหมาะสม

กลาวคอการจดการเรยนร รปแบบเดมจะเนนงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาในชนเดกโตและระดบอดมศกษา ขณะทในช นเรยนเดกเลกอายประมาณ 5-6 ป จะไดร บการจดสรรงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษานอยกวา แตจะเปนชนเรยนทมจำนวนนกเรยนมากทสด และเมอถงขนอดมศกษากจะมชนเรยนทมนกศกษานอย

นอกจากนจะใหครเกงทมความสามารถสงไปสอนนกเรยนในระดบชนทสงขนไป ทงๆ ทในชนเดกเลกมความจำเปนมากกวาทจะตองอาศยครเกง เนองจากเปนชวงทสมองตองการพงพาผใหญพงพาสงแวดลอม เปรยบเสมอนทารกทยงตองดมนมแม ยงตองอาศยอยกบผใหญ ไมสามารถจะเคลอนไหวไดเอง ดงทแสดงในกราฟท 1

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 83

กราฟท1 แสดงความสมพนธของจำนวนนกเรยนตอหองและงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาในปจจบนของประเทศองกฤษและเวลส สำหรบนกเรยนอายประมาณ 5-18 ป ทเปนไปตามนโยบายและทฤษฎการจดการเรยนรรปแบบเดม (from Educationat a Glance OECD Indicators 1997)

จากกราฟท 1 จะเหนวางบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาจะนอยในเดกเลก แตจะเพมมากขนในเดกโต สวนจำนวนนกเรยนตอหองจะมจำนวนมากในเดกเลก และจะลดนอยลงในเดกโตระดบชนมธยมศกษาและอดมศกษา สรปวาเดกนกเรยนยงโตขนจำนวนนกเรยนในชนเรยนยงเลกลงแตจำนวนงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาสำหรบเดกโตกลบเพมมากขนดวย ซงไดกลาวไปแลววาเปนการสวนทางกบธรรมชาตการเรยนรของสมอง

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา ระดบอดมศกษา

3,500 ปอนด

โดยเฉลย 21.9 คน

โดยเฉลย 13.1 คน

จำนวนนกเรยนตอหอง

งบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษา

8-12 คน อาย0 5 10 15

โดยเฉลย 2,769 ปอนด

โดยเฉลย 2,100 ปอนด

2,100 ปอนด

30-35 คน

1,700 ปอนด

โดยเฉลย 4,783 ปอนด+

-

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร84

นอกจากนระบบการเรยนรรปแบบเดมยงสรางใหเดกมความสนใจและมทกษะเฉพาะทางดานวชาการทสำคญในโรงเรยนเทานน ไมไดสรางใหเกดทกษะทจะเปนผรเรมกอสรางธรกจเอง รเรมสรางสรรคเอง

งบประมาณคาใชจายทางการศกษาของประเทศองกฤษและเวลส สำหรบเดกนกเรยนอายประมาณ 5-18 ป แบงเปน

ประมาณรอยละ 80 - 85 เปนงบประมาณสำหรบเงนเดอนครประมาณรอยละ 3 เปนงบประมาณสำหรบหนงสอประมาณรอยละ 2 เปนงบประมาณสำหรบสออปกรณการเรยน

การสอนอนๆสวนทเหลอเปนงบประมาณทจะดแลรกษาสงกอสราง การ

บรหาร และอนๆ ขณะทงบประมาณคาใชจายทางการศกษามการเปลยนแปลงและจำนวนเดกนกเรยนตอหองกลดลงบาง แตรปรางของกราฟกยงเปนเชนเดม คอ ในเดกเลกจำนวนนกเรยนตอหองมากแตงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษานอย ขณะทเดกโตจำนวนนกเรยนตอหองนอย แตงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาเพมมากขน

แมแตในประเทศทกำลงพฒนา เชน มหาวทยาลยเคปทาวนประเทศอาฟรกาใต ทไดรบการยอมรบวาเปนมหาวทยาลยระดบนานาชาตท มช อเสยง และโรงเรยนในประเทศอาฟรกาใตซ งมมาตรฐานตำสดเมอเทยบกบระดบนานาชาต กมการจดรปแบบ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 85

การเรยนร จำนวนนกเรยนตอหอง และงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษา เปนกราฟลกษณะนเชนกน

สรปวาผกำหนดนโยบายทางการศกษาควรตระหนกวาระบบการศกษาหรอการจดรปแบบการเรยนรตามนโยบายทกลาวขางตนกำลงถกทาทายอยางมาก เนองจากปจจบนมขอมลงานวจยทบงบอกถงการเรยนรทมประสทธภาพสงสด ซงถงแมวาจะยงไมสามารถสรปไดอยางแนนอนชดเจนจากขอมลทมอยในขณะนกตามแตถาหากมองในภาพรวมของขอมลงานวจยตางๆ กพอสรปไดวาการจดรปแบบการเรยนรในปจจบนเปนการจดรปแบบการเรยนรทสวนทางกบทศทางทควรจะเปน (upside down and inside out)

หมายความวาถานำขอมลงานวจยทฤษฎการเรยนร และธรรมชาตพฒนาการของสมองมาพจารณารวมดวย สงทควรจะเปนคอ ในเดกเลกควรจะมจำนวนนกเรยนตอหองนอยมาก และงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาในเดกเลกควรจะสงโดยเฉพาะในชวง 5 ปแรกทนกการศกษาตองใหความสำคญกบชวงวยนอยางยง เพราะตามทไดกลาวมาแลววาธรรมชาตการเรยนรของสมองในชวง 5 ปแรก จะเปนชวงทสำคญทสดชวงหนงของชวตสมองตองการทจะไดรบขาวสารขอมลจากสงคม จากชมชนจากสงแวดลอม เปนพนฐานสำหรบการเรยนรในชวงตอๆไป ซงจะนำเสนอขอเสนอแนะการปรบเปลยนนโยบายเพอพฒนาเดกกลมนในบทตอไป

ในบทตอไปจะนำเสนอแนวคดการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหม ซงจะใชความรใหมๆ ในเรองของชววทยา ธรรมชาต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร86

การเรยนรของสมอง วทยาการการเรยนรใหมๆ ใชหลกการของขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม สงคมและสงแวดลอมทมอทธพลตอการเรยนร และความคด ใชขอมลเก ยวกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนร รวมทงการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต การเรยนรนอกระบบทเกดขนเองตามธรรมชาต ทอาศยแหลงเรยนรจากครอบครว ชมชนและสงคมมาพจารณาในการนำเสนอนโยบายใหมทจะสรางระบบการเรยนรรปแบบใหม

อยางไรกดในการสรางรปแบบการเรยนรใหม กมความจำเปนทจะตองนำขอมลในสาขาวชาตางๆ เขามาประกอบกนเพอทำใหเกดเปนภาพรวมขน อาท สาขาววฒนาการของชววทยา จตวทยาพฒนาการชวประสาทวทยา การศกษาดานสตปญญา วทยาการดานสตปญญาทฤษฎการเรยนร ศลปวฒนธรรม สงคมศกษา ธรกจ การบรหารจดการปรชญา ศาสนา เศรษฐศาสตร อกษรศาสตร ทฤษฎทเกยวกบระบบวทยาการของขอมลขาวสารใหมๆ รฐศาสตร วศวกรรมศาสตร สภาวะสงแวดลอม และอนๆ อกมาก ซงการทนำขอมลสาขาวชาตางๆ มารวบรวมเพอใหเหนเปนภาพรวมนนเปนสงทนากลว แตขณะเดยวกนกเปนสงททาทาย

นกทฤษฎชอเออรวน โชรทดนเจอร (Erwin Schroedinger)เขยนไวในรายงานเรอง “ชวตคออะไร” เมอ ค.ศ. 1943 วา“นกวทยาศาสตรควรเปนผรอบรทกอยาง ควรมความรในเนอหานนๆอยางจรงจง และไมควรทจะไปเขยนหรอบรรยายในเนอหาทเขาไมไดมความชำนาญ” ปรากฎวาหลงจากคำกลาวของเออรวน สงทไดรบตกทอดมา คอ การเรยนรวชาการทางดานเดยว แตในวงกวาง วงลก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 87

หลายแงหลายมม ทำใหคนมมมมองดานเดยว มวสยทศนทแคบทำใหเกดปญหาไมสามารถจะมองภาพรวมได มองแคเพยงจดเดยวการเรยนร เปนไปแบบความเช ยวชาญเฉพาะทางในวงแคบเพมเรองของความคดวเคราะหมากยงขน ซงถาหากไมปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหม สงคมสมยใหมจะเหมอนเรอนจำของประวตศาสตรททกคนจะเตบโตขนมาเปนนกการศกษา นกวชาการทมความรความเชยวชาญเฉพาะทางในวงแคบ เปนนกวเคราะห แตไมใชเปนผมความสามารถทจะมองภาพรวม มองปญหาจากขางนอก และไมใชเปนผทสรางสรรคในวงกวาง

ทางเลอกทจะทำได คอจะตองเอาความรของคนอนๆ เขามารวมกนและสรางเปนความรใหมขนมา ตองเชอมโยงประสานสมพนธกนระหวางความรในเชงวทยาศาสตรและสงคมศาสตร จะทำใหเกดววฒนาการของจตวทยาซงเปนสงททาทายตอสตปญญาเปนอยางมากเพราะการปฏบตเชนนทำใหเกดความคดใหมๆ ขน ทำใหเกดความเปลยนแปลงโดยสนเชง และทำใหคนพบแนวทางใหม ซงถาคดใหดจะพบวาการศกษาทางดานโบราณคดอาจจะทำใหเราเขาใจถงววฒนาการของสตปญญาของมนษยไดด นอกเหนอจากนทฤษฎทเกยวกบระบบกเปนเรองทาทายทนาจะนำไปใชในการจดหลกสตรการจดกจกรรมการเรยนการสอนของการเรยนรรปแบบใหมตอไป

ดงนนการจะสรางมนษยใหเปนผเรยนรตลอดชวต เปนผมความสามารถทสรางสรรคและเปนผมความยดหยน จะตองนำโดยผวางนโยบาย นกการเมอง และประชาชน ซงเปนสงททาทายอยางมาก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร88

บทนจะไดนำเสนอรปแบบการเรยนรใหม โดยใชความรใหมๆเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของสมอง วทยาการใหมๆของการเรยนรการเรยนรในอดต และผลจากการวเคราะหสภาพการจดการเรยนรรปแบบเดมทมตอการเรยนรของมนษย ตามทกลาวในบทท 1 และบทท 2 เพอทจะใหบรรลวตถประสงคสงสดในการพฒนาสมองมนษยตวนอยๆ ใหเปนมนษยยคใหมทมประสทธภาพสงสด เปนการสรางมนษยใหมสมองทสามารถจะเกดกระบวนการคดกระบวนการเรยนรไดตลอดชวต สรางมนษยใหเปลยนจากผเชยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ไปเปนผสรางสรรคในวงกวาง สามารถทจะมองภาพรวมของปญหาสามารถสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ สามารถใชวทยาการเทคโนโลยใหมๆ ไมวาจะในหรอนอกหองเรยน ตลอดจนสามารถทจะมทกษะทใชในชวตจรง ชวตการทำงาน และชวตครอบครวไดอยางมความสข

3ขอเสนอแนะในการจดการเรยนรรปแบบใหม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 89

ประเดนแรก ธรรมชาตการเรยนรของสมองถาพจารณาประเดนสำคญของความร ใหมดานธรรมชาต

การเรยนรของสมองทเกยวกบพฒนาการของมนษย จะทำใหเราเขาใจถงการเจรญเตบโตของสตปญญา ความสรางสรรค และบทบาทของเดกเลกและเดกวยรน ดงทแสดงในกราฟ 2

จากกราฟจะเหนวาในชวงวยเดกเลกเปนชวงท เดกตองพงพาอาศยคนอน พงพาพอแม พงพาคร พงพาผใหญ แตเมอเดกคอยๆโตขน เดกจะมความเปนตวของตวเองมากขน มความสามารถทจะทำกจกรรมตางๆได และจะมการเปลยนแปลงไปจนกระทงในชวงวยรนและวยผใหญทตองมความรบผดชอบมากขน

กราฟท 2 แสดงใหเหนถงพฒนาการของมนษย ธรรมชาตการเจรญเตบโตทเปลยนแปลงพฤตกรรมตงแตเดกเลกไปจนถงวยรนวยผใหญ

-

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา ระดบอดมศกษาความเปนตวของตวเอง

+

การพงพาคนอน

กระบวนการหยานม

วยรน อาย

0 5 10 15 20ศกยภาพของสมอง

พฒนาการตงแตในครรภ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร90

กราฟนใชความรพนฐานเรองพฒนาการของมนษยทวา เดกเกดมามความสามารถพรอมทจะเรยนร และแสดงใหเหนถงกระบวนการทเรยกงายๆ วา กระบวนการหยานมหรอกระบวนการลดการพงพา คอ เดกจะคอยๆ เปลยนจากความตองการพงพาผอ นเตมทรอยเปอรเซนตในชวงทารกไปจนกระทงเปนตวของตวเองในชวงวยรนและชวงวยผใหญตอไป ซงสงคมในยคกอนอตสาหกรรมจะเขาใจถงหลกการของ“กระบวนการลดการพงพา” เปนอยางด

เปนการยากมากสำหรบมนษยตวนอยๆ ทจะเตบโตขนเปนผใหญทมความสามารถทำสงตางๆ ไดเองและมชวตอยไดในโลก

ยคใหม เพราะเปนไปไมไดเลยท มนษยจะเตบโตเปนผ ใหญท สามารถทำสงตางๆไดเองโดยไมไดรบการกระตนหรอการใหขอมลทเหมาะสมมาตงแตในชวงวยแรกเรม

ของชวต ทกษะความเปนตวของตวเองจะไมสามารถพฒนาขนไดเลยถาไมไดรบการพฒนามาตงแตในชวงวยแรกเรมของชวตทกษะเหลานไมใชเพยงแคทกษะพนฐานงายๆในเรองการอานการเขยนเทานน แตมทกษะอนทมความสำคญเทาเทยมกนหรอสำคญมากกวา

ในทางกลบกนถงแมเดกจะตองการสงแวดลอมทเหมาะสมทจะกระตนหรอชวยใหเขาไดพฒนาอยางมากมายมหาศาลกตาม แตถาหากอยภายใตความกดดนจากผใหญทอยรอบขาง ไมวาจะเปน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 91

พอแม คร หรอคนอนๆ ซงมอายทมากขนและมพลงงานทลดนอยถอยลง กไมสามารถทจะใชพลงงานอยางเตมทในการพฒนาเดกได

ดงนนถาเรามาดความสมพนธของจำนวนนกเรยนตอหองงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาของนกเรยนชนเดกเลกไปจนถงชนเดกโต ตามกราฟท 1 พฒนาการของมนษย ธรรมชาตการเจรญเตบโตทเปลยนแปลงพฤตกรรมจากการตองพงพาอาศยคนอนไปเปนตวของตวเองจากเดกเลกไปจนถงวยรนวยผใหญ ตามกราฟท 2จะแสดงผลไดดงกราฟท 3

กราฟท 3 แสดงความสมพนธของจำนวนนกเรยนตอหอง งบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษา และธรรมชาตการเจรญเตบโตทเปลยนแปลงตงแตเดกเลกไปจนกระทงวยรนวยผใหญ

-

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา ระดบอดมศกษาความเปนตวของตวเอง

+

การพงพาคนอน

กระบวนการหยานม

วยรน อาย

0 5 10 15 20ศกยภาพของสมองพฒนาการตงแตในครรภ

จำนวนนกเรยนตอหอง

งบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษา

โดยเฉลย 13.1 คน

8-12 คน

โดยเฉลย 21.9 คน30-35 คน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร92

จากกราฟท 3 แสดงใหเหนถงปญหาของการเรยนร รปแบบปจจบนหรอรปแบบเดมทระบบการเรยนรสวนทางกบขอมลใหมๆ นนคอ จำนวนนกเรยนตอหองและงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาทใชอย กำหนดขนตามความเชอในอดตทยงไมมขอมลทางวทยาศาสตรยนยน เนนการศกษาและงบประมาณในเดกโตสำหรบเดกเลกใหอยในชนเรยนทมเดกจำนวนมาก มครทมคณภาพดอยกวาเดกโต และมงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษานอยกวาเดกโต ซงเปนการสวนทางกบธรรมชาตการเรยนรตามขอมลใหมทกลาวไปแลว

จากความรใหมดานการพฒนาสมองและการเรยนรชใหเหนวาเม อเดกถงเวลาเขาโรงเรยนอายประมาณ 5 ป เปนเวลาท มความพรอมในการเรยนรสงสด หรอในกรณของพฒนาการเรองภาษา โครงสรางของสมองในการเรยนรเรองภาษาจะเรมมความเฉพาะเจาะจงมากขนหลงจากเดกอาย 5 ป ซงถาเรยนรหลงจากชวงเวลานนไปแลว ความพรอมทจะเรยนรอาจจะคอยๆลดลงได ฉะนนจะเหนวาการเปลยนแปลงตามธรรมชาตจากการพงพาอาศยคนอนในเดกเลกไปเปนคนทมการเรยนรอยางเปนอสระ เปนตวของตวเองเมอเขาสวยรนจะเปนไปในทศทางตรงกนขามกบระบบการเรยนรในปจจบน ทงจำนวนนกเรยนตอหอง และงบประมาณคาใชจายตอหวสำหรบการศกษาของนกเรยน

ตรงน ทำใหเข าใจวาทำไมเดกจำนวนมากถงไม ได ร บประโยชนของการศกษาในชวงตนของชวต และเม อเขาเตบโตเปนวยรนพรอมจะเปนผใหญทเร มมความรบผดชอบ เขากจะไม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 93

สามารถทำไดเตมประสทธภาพ เนองจากระบบการศกษาในปจจบนละเลยไมใหโอกาสเดกเรยนรอยางเตมทในชวงตนของชวตทงๆทเขามความพรอมทจะเรยนร รวมทงระบบการศกษายงไมมพลงและประสทธภาพเพยงพอทจะใหโอกาสเดกไดพฒนาทกษะตางๆ ในชวงวยรนและวยผใหญทจะทำใหเขาพรอมทจะเตบโตเปนผใหญทมความรบผดชอบตอไป

ฉะนนการแกไขทำไดไมยาก คอ การลดจำนวนเดกนกเรยนในชนเรยนลงในชวงตนของการศกษา คอ ในชวงระดบอนบาลหรอประถมศกษา นกการศกษาและนกการเมองรบทราบถงปญหาการมเดกนกเรยนจำนวนมากในชนเดกเลกในชนประถมศกษาแตกไมมการปฏบตอยางจรงจงทจะลดปญหาน ปเตอร มอรตมอร (PeterMortimore) ผอำนวยการสถาบนศกษาทลอนดอน (London Instituteof Education) ไดตงขอสงเกตวา งานวจยในประเทศสหรฐอเมรกาไดแสดงใหเหนวาในชนเรยนระดบประถมศกษาตอนตนทมเดกนกเรยนจำนวนนอยๆ จะเปนประโยชนกบนกเรยนอยางมหาศาล

ทวาเมอ ค.ศ.1994 อรค โฟรท (Eric Forth) นกการเมองของประเทศองกฤษไดวจารณงานวจยของประเทศสหรฐอเมรกาไวในสภาของประเทศองกฤษวา เปนงานวจยทมจำนวนตวอยางไมมากนกไมไดมการวเคราะหถงจำนวนเดกนกเรยนตอหองรวมกบแบบฉบบการเรยนร และไมไดวจยอยางตอเนองในระยะเวลาอนยาวนาน ดงนนเขาจงยงไมเชอวามการพสจนอยางชดเจนวาจำนวนเดกนกเรยนตอหองมความสมพนธเชอมโยงกบคณภาพของการศกษา

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร94

เคนเนท คลารก (Kenneth Clarke) ไดวจารณวา จรงๆ แลวเปนประเดนเลกนอย สวนทม เอกการ (Tim Eggar) รฐมนตรกระทรวงศกษาฯ เมอถกถามวาจะทำใหเกดการเปลยนแปลงจำนวนนกเรยนตอหองใน ค.ศ.1991 หรอไม เขาตอบวา “ไม” ซงเอกการพบวาเขาตอบไดอยางงายดายมาก เพราะเมอปกอนหนาน ศาสตราจารยจอหน ทอมลนสน (Professor John Tomlinson) ประธานสภาโรงเรยนไดกลาวไววา การลดจำนวนนกเรยนในชนเรยนลงจนถงจดทนกเรยนจะไดประสทธภาพสงสดนนเปนสงทแพงอยางมหาศาลซงสมมตฐานนอาจจะเปนสงทถกตองถาหมายถงการเปลยนแปลงทไมไดไปเปลยนระบบการศกษาอยางครบถวน

อยางไรกดมงานวจยของนกวจยอก 2 กลมจากหองทดลองฟาร เวสท (Far West) ของการวจยทางการศกษาทประเทศสหรฐอเมรกา ทกลาววาการลดจำนวนนกเรยนตอหองมากๆ จะมผลตอประสทธภาพของการศกษาอยางมหาศาลจนเหลอเชอวาไมนาจะทำไดจากระบบการศกษาในปจจบน

สภาองคกรครไดออกมาเนนถงผลรายทเกดกบเดกเมอมจำนวนนกเรยนตอหองมากเกนไปและยงทำใหเกดความกดดนตอครอกดวย แนนอนทสดถงแมวาโดยสญชาตญาณของคนทวไปกยอมรสกวาจำนวนนกเรยนตอหองนอยจะตองมผลดตอโอกาสการเรยนรของเดก แตงานวจยไดแสดงใหเหนวาถาหากจะลดจำนวนนกเรยนตอหองใหไดผลจรงๆ แลว จะตองลดลงอยางมากๆ ซงถาหากลดจำนวนนกเรยนตอหองตามทรฐบาลไดเสนอแนะไว คอลดจำนวนจาก35 คนตอหอง มาเปน 30 คนตอหอง กจะมผลกระทบในแงงบประมาณ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 95

ทจะแพง และผลตอครมไมมากนก อยางไรกตามการลดจำนวนนกเรยนตอหองจาก 35 คน เหลอ 30 คน กไมไดเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรตามความถนดตามแบบฉบบการเรยนรอยางจรงจงและกไมไดเปนไปตามธรรมชาตของการเรยนรหรอความพรอมทจะเรยนรตามพนฐานธรรมชาตการเรยนรของสมอง

สำหรบประเทศไทยการพจารณาลดจำนวนเดกนกเรยนตอหองในชนเรยนอนบาลชนเรยนประถมศกษาตอนตนๆ สามารถทำไดไมยาก ไมจำเปนตองใชงบประมาณสง แตทงนจะตองมแนวคดทจะพฒนา ตองมกระบวนการทเปนระบบในการศกษาวเคราะหถงความเปนไปได และผลกระทบทจะเกดขน เมอไดวเคราะหถงความเปนไปไดกสามารถนำเสนอขอสรปในการปฏบต

ยกตวอยาง ถาหากมปญหาเนองจากจำนวนหองเรยนไมพอกบจำนวนเดกนกเรยนในโรงเรยน ในบางประเทศไดจดการศกษาออกเปน 2 ชวงเวลา คอชวงเชาและชวงบาย ในชวงเชา เดกทสามารถจะมาเชาได ผปกครองกสามารถมาสงชวงเชาได และเลกเรยนในชวงบายสวนเดกทมาเรยนในชวงบาย กอาจเปนผทไมสามารถมาเรยนเชาไดเนองจากจราจรตดขดหรอเหตผลใดกตาม กจะมาชวงบายและจะกลบจากโรงเรยนในชวงเยน

เปนตวอยางงายๆ ทแสดงถงวธการแกไขเพอใหไดประโยชนสงสดแกตวผเรยน คำตอบอาจจะไมเปนเหมอนตวอยางทกลาวกได แตควรจะตองมการพจารณาอยางแทจรง ตองมการวเคราะหสถานการณและนำเสนอแนวทางวธปฏบตทจะแกไขปญหาน เนองจากประเทศไทยกำลงประสบปญหาการศกษาอยางรนแรง จากปญหาจำนวนเดก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร96

นกเรยนทบางแหงอาจจะมถง 50-60 คนตอหองเรยน เปนปญหาสำคญอยางยงปญหาหนง ดงทไดเหนในขอเสนอแนะขององคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21

นอกจากนงบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษากอาจมการปรบเปลยนเชนกน เนองจากในชวงเดกเลกๆ จะตองมครทมความสามารถ มประสบการณสง สามารถทจะสรางโครงสรางพนฐานของสมองในชวงวยนใหมความสามารถทจะเรยนรเมอโตขน พรอมทจะพฒนาไปสวยผใหญทมความเปนตวของตวเอง มความรบผดชอบและมความคดสรางสรรค ซงจะเหนวาระบบการศกษาปจจบนในบางประเทศทางตะวนตก ครทสอนชนประถมศกษาในโรงเรยนหลายๆ แหงกจะมการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอก เปนครทมคณภาพสง มประสทธภาพสงทจะสรางโครงสรางพนฐานของสมองใหแขงแกรงตงแตชวงวยน ขอเสนอทจะกลาวตอไปมพนฐานมาจากสมมตฐานทวาการสรางสงคมใหเปนสงคมทมการเรยนรตลอดชวตโดยไมไดใชงบประมาณหรอคาใชจายมากกวาทเปนอย ณ ปจจบน และเปนขอเสนอทอยบนพนฐานของความเขาใจทวาการเรยนรตลอดชวตมาจากแรงจงใจภายในตวเองทจะทำใหเกดการเรยนร ซงสวนนเปนผลมาจากประสบการณในวยเรมแรกของชวต ดงนนจงตองเสรมสรางใหเดกไดพฒนาความสามารถทจะเรยนรดวยตวเอง สามารถสรางกระบวนการเรยนรดวยตวเองได ในทสดกจะมความรบผดชอบทจะเรยนรตอไปในอนาคตและตลอดชวต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 97

ดงนนถาจะดถงความสมพนธของหลายๆ ประเดน ตงแตเรองจำนวนนกเรยนตอหอง งบประมาณคาใชจายตอหวทางการศกษาสำหรบเดกอาย 5-18 ป งบประมาณในเรองสงกอสราง การอบรมเพอพฒนาคร และการมสวนรวมของชมชน จะแสดงถงความสมพนธดงกราฟท 4

กราฟท 4 แสดงถงความสมพนธของจำนวนนกเรยนตอหอง งบประมาณคาใชจายตางๆ ทางการศกษา

จากกราฟแสดงใหเหนในเร องของจำนวนนกเรยนตอหองงบประมาณคาใชจายรวมคงททางการศกษาสำหรบเดกอาย 5-18 ปเพยงแตวาประเภทของคาใชจายจะตางกนในแตละวย โดยในชวงระดบประถมศกษาตงแตอาย 5 ป งบประมาณคาใชจายกจะนอยแตจะสงขนในชวงระดบอดมศกษา สวนงบประมาณในเรองสงกอสรางประมาณรอยละ 15 ของงบประมาณทงหมด และงบประมาณสำหรบ

-

+

สงกอสราง 15%

การมสวนรวมของชมชน

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา ระดบอดมศกษา

งบประมาณคาใชจายรวมคงททางการศกษาสำหรบเดก 5-18 ป

ขอเสนอจำนวนนกเรยนตอหอง

0 5 10 15 20

บทบาทคร

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

พฒนาการตงแตในครรภ

การอบรมเพอพฒนาคร 10%อาย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร98

การอบรมเพอพฒนาคร ประมาณรอยละ 10 ของงบประมาณทงหมดและยงมงบประมาณของการมสวนรวมของชมชน และงบประมาณของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงอาจจะนอยในชวงระดบประถมศกษาแตจะสงขนในชวงระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบอดมศกษา

กราฟนถาใชหลกการของธรรมชาตการเรยนรและหลกการของความเปนอสระ เปนตวของตวเอง มความรบผดชอบ มาพจารณารวมดวย จะเหนวาเราตองใหโอกาสเดกเลกไดรบการเรยนร ไดรบการสนบสนน ไดรบการเออตอการเรยนรจากครในชวงระดบประถมศกษา ซงไดเสนอแนะวาควรมจำนวนนกเรยนตอหองประมาณ10-12 คน ในชวงเดกอายประมาณ 5 ปในระดบอนบาล และเมอเดกคอยๆ โตขน ความตองการทจะเรยนรจากครจะคอยๆ ลดลง และมโอกาสทจะไปหาขอมลและเรยนรจากสงแวดลอม เขาหองสมด ไปพพธภณฑ หาขอมลจากอนเทอรเนต หรออาจไปหาขอมลจากชมชนซงอาจจะสรางโครงการททำงานรวมกบชมชนไดอยางจรงจง

ดงนนในแงนโยบายตองทำอยางไร

ขอควรนำไปพจารณาสำหรบกำหนดนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหม

นโยบายทควรพจารณา1. การเปนอสระ เปนตวของตวเอง เมอเดกเตบโตขน เดก

จะมความกาวหนา มการเปลยนแปลงจากการทจะตองมปฏสมพนธอยางใกลชดกบครในชวงเดกเลกไปส การเปนคนท ตองมความ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 99

รบผดชอบตอตนเองทจะใชเวลาตางๆ ใหเปนประโยชน เปนคนทตองสนใจในความสำเรจของเขา คอยายจากการเปนผรบการถายทอดความร ไปเปนผเสาะแสวงหาเปาหมาย จดมงหมายในชวตจรงเสาะแสวงหาความรนอกหองเรยน ในขณะทโรงเรยนยงมความสำคญอยตลอด กตองเปลยนผเรยนใหมความคดวาเขาเปนสวนหนงของชมชนและพรอมทจะเสยสละทำงานเพอชมชน ขณะเดยวกนเขากไดรบบางสงบางอยางมาจากชมชนดวย

2. บทบาทของคร บทบาทของครจะตองคอยๆ เปลยนแปลงไปเมอผเรยนคอยๆ เตบโตเปนผใหญมากขน มความรบผดชอบมากขนโดยในชวงแรกเรมความสมพนธระหวางครและผเรยนจะเปนไปอยางใกลชด ในรปแบบทวาในชวงแรกเรมของชวตจะตองมการกระตนมการสงเสรมใหเดกไดพฒนาทกษะตางๆ ทจำเปนในอนาคตและผเรยนจะตองมความรบผดชอบทจะพฒนาทกษะเหลานความชวยเหลอจากครจะตองคอยๆลดลงเมอผเรยนสามารถแสดงออกถงความเชอมนในตวเองทจะนำทกษะเหลานไปประยกตใช นนคอหลกการของการฝกฝนสตปญญา คอ พยายามใหผเรยนทำเองเพอจะไดพฒนาทกษะมากขน

ในทกๆ ขนตอน ครจะตองกระตนใหมการอภปรายปรกษาหารอกน กระต นใหผเรยนไดเขามาทำงานรวมกนแบบมสวนรวม ใหผเรยนไดมโอกาสเขามาสมพนธเกยวของกน และเมอผเรยนเตบโตขน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร100

สามารถสรางกระบวนการเรยนรของเขาเองได ครกจะคอยๆถอยหางขนและทำหนาทใหคำปรกษามากขน คอ การเรยนรในรปแบบการใหคำแนะนำมากกวาทจะไปสรางกระบวนการเรยนรใหผเรยน นอกจากนถาขยายการเรยนรโดยใหผเรยนไดใชแหลงเรยนรจากทตางๆ นอกเหนอไปจากทเรยนโดยตรงจากครในชนเรยนแลวกจะทำใหระบบการเรยนการสอนทครยนสอนเหมอนแตกอนจะลดลงไปเรอยๆ ตรงนจะเปนการเปลยนแนวความคดเกยวกบจำนวนนกเรยนในชนเรยนไดอยางมหาศาล

ตวอยาง ถานกเรยนอาย 17 ป จำนวน 36 คน ตองไดรบการเรยนการสอนวนละ 8 ชวโมง และมคร 1 คนเทานนในแตละชวโมงดงนนแนนอนทสดในชนเรยนจะตองมจำนวนนกเรยน 36 คนอยางหลกเลยงไมได แตถาเดกนกเรยนจำนวน 36 คนเหลาน สามารถเรยนรและทำงานดวยตวเองไดครงหนงของเวลา โดยในชวง 12 ปทผานมาเขาไดรบการเตรยมความพรอมทจะทำงานและเรยนรดวยตวเอง ซงถาคำนวณแลวจะพบวาเราสามารถสอนเดกนกเรยนไดในจำนวน18 คนตอหอง สำหรบ 4 ชวโมง หรอเราสามารถสอนเดกนกเรยนจำนวน 12 คนตอหอง สำหรบ 3 ชวโมง ในขณะทเวลาทเหลออยเปนการเรยนรดวยตวเอง

นอกจากนยงมสงอนทตองเปลยนแปลงดวยเชนกน นนคอรปแบบการเรยนร แบบเดมจะคดในรปแบบของครและผเรยน เปน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 101

รปแบบความคดทวานกเรยนทโตแลวกยงไมมทกษะเพยงพอหรอไมเปนผใหญพอทจะไปสอนนกเรยนรนนองทอายนอยกวาได แตในรปแบบการเรยนรแบบใหม เสนอวาตองพยายามใหนกเรยนวยรนทโตแลวไดมประสบการณทจะตองรบผดชอบสอนนกเรยนท เลกกวาหรอร นนอง ในกรณเชนน ไมใชวาเปนการประหยดงบประมาณ แตถอวาเปนการเตรยมตวเดกใหเปนผใหญทมความสามารถและในทสดกเปนผปกครองทดทสามารถสอนลกและอยกบลกได

สรปวาเปนส งท นาต นเตนมากสำหรบเดกท จะกาวเขาส วยรนและมโอกาสไดแสดงความเปนตวของตวเอง ไดแสดงความเปนผใหญ ดงนนในโลกยคปจจบนจะตองมระบบทสามารถชวยใหเดกเรมแยกจากการตองพงพาผใหญหรอแยกจากการเรยนรวชาการในหองเรยนโดยครผสอน มาเปนการใหเขามโอกาสทจะใชเทคโนโลยในการเรยนร ดงตวอยางในประเทศเอสโทเนย เดกวยรนอาย 12–14 ป ไมใชแตเฉพาะมความสามารถทจะใชเทคโนโลยใหมๆในการตดตอสอสารเทานน แตยงสามารถสอนเดกทเลกกวาใหใชเทคโนโลยเหลานเปนอกดวย ตรงนเปนโอกาสททำใหเดกทเรมเปนวยรนมความเปนอสระ มความพรอม เตรยมพรอมทจะเปนผใหญ ลดการพงพาผอน ตามทกลาวไปแลวในทฤษฎขางตน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร102

ประเดนทสอง ธรรมชาตการเรยนรในชวงวยรน และความสำคญของชมชน สงแวดลอมทเปนแหลงของการเรยนร

ชวงหลายปทผานมา ครหลายคนมความวตกกงวลในปญหาของเดกวยรนทไรจดมงหมายและขาดความรบผดชอบ ความรสกเชนนเปนความเขาใจทผด สวนวยรนกวเคราะหวพากษวจารณระบบการศกษาเชนกน ระบบการศกษาจะโทษวาวยรนไมใหความรวมมอแตความจรงอาจเปนเพราะในชวงแรกเรมของชวตทเปนชวงทสมองพรอมจะเรยนรในเรองของความรบผดชอบและทกษะอนๆ แตเดกถกปดกนโอกาสทจะไดพฒนาทกษะทควรจะเกดในชวงแรกเรมของชวต ดงนนเดกจะเรมเกดความเครยด ความวตกกงวลและเปนผลทำใหผใหญกงวลใจวาเดกจะเตบโตขนมาอยางมปญหา

เราควรใหวยร นใชพลงงานดวยการเขาไปเรยนร ในชมชนเรยนรในสงทเขาควรจะไดพฒนาและเพมพนทกษะ ขณะเดยวกนผใหญกตองชวยสนบสนนใหเขาเรยนรได เพราะตราบใดทเราไมใหเดกเหลานไดมโอกาสพฒนาทกษะทจะเปนตวของตวเองอยางเพยงพอแลว ตราบนนถงแมเราจะเพมคณภาพมาตรฐานของการศกษากตาม กจะเปนสงทแพงหรอมคาใชจายมากมาย และอาจจะไมประสบผลสำเรจเทาทควร มตวอยางของการเรยนรในโลกแหงความเปนจรงจากประเทศสหรฐอเมรกา เมอเดกผหญงคนหนงอาย 17 ป กำลงศกษาสาขาวทยาศาสตรทมหาวทยาลยระดบชนนำ เพอหวงจะไดเขาไปเรยนแพทยในมหาวทยาลยทมชอเสยงตด 1 ใน 10 ของประเทศ ขณะเดยวกน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 103

เธอกไดทำงานเปนผชวยอยทแผนกสตศาสตรทโรงพยาบาลใกลๆ บานเธอใชเวลา 2 วนตอสปดาหทำงานชวยแมตงครรภเจบทองคลอดทมาโรงพยาบาล สวนอก 3 วนตอสปดาหกจะอยในหองเรยน เธอมโทรศพทตามตวพรอมทจะไดรบการเรยกจากโรงพยาบาลใหเขาไปชวยถาหากหองคลอดขาดเจาหนาท จะเหนวาเธอทำหนาทรบผดชอบในฐานะผใหญและไดเรยนรในชวตจรง

สถานศกษาทเธอเรยนอย มกฎ 2 ขอ ขอ 1 คอ เวลาของชนเรยนทขาดไป เธอจะตองไปเรยนชดเชยในเวลาสวนตวของเธอเอง และกฎขอ 2 คอ หากเธอไปปฏบตตวไมเหมาะสมในโรงพยาบาลหรอในสงแวดลอมทใดกตามทจะนำมาใหสถานศกษาเสอมเสยชอเสยงหรออบอาย เธอกจะถกทำโทษและใหออกจากโปรแกรมน

ตวอยางน แทบเปนส งท ไมนาเช อสำหรบครหลายทานในปจจบน แตลองวเคราะหด ถาหากเปนไปได หากเราสามารถจดโครงสรางใหถกตองเหมาะสมได เดกกจะไดมโอกาสเรยนรจากชวตจรงและมความสข สนกกบการเรยน สงคมทมระบบการเรยนรเชนนจะเปนสงคมทมความกาวหนาอยางมหาศาล เดกไดใชแหลงความร ของชมชน เปนแหลงท จะเกดกระบวนการเรยนรขน

ระบบโรงเรยนในสมยกอนไมไดมองถงความสำคญในขอนทำใหไมเกดการเปลยนแปลงระบบการเรยนรใหม รวมทงยงทำใหสญเสยแนวโนมของการพฒนาเดกใหเตบโตเปนตวของตวเองอกดวยเพราะถาหากมการเปลยนวธคดในเรองสตปญญา การเรยนรและการสอนแลว กจะทำใหสามารถเปลยนปฏกรยาระหวางเดกและครใน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร104

ชนเรยนได ฉะนนโรงเรยนทดอาจจะเปนโรงเรยนชนดใหมทไมใชโรงเรยนชนดเดยวกบทเคยเรยนมาในสมยกอน

นอกจากนเพอรกนสไดเขยนไวเมอค.ศ.1992 วา ระบบการศกษาในอดตไมมยทธศาสตรหรอวธการใดเลยไมวาจะเปนทางตรงหรอทางออมทจะทำใหเดกคดเปน เดกทมความสามารถมความฉลาดกจะสรางสตปญญาดวยตวเอง เขาอาจไดรบอทธพลมาจากสงแวดลอมทบาน เมอผปกครองของเขาเปนแบบอยางทดหรอระหวางนงรบประทานอาหารเยนกบผปกครองทบานและผปกครองอาจพยายามใหเดกไดคดไดออกความเหนโดยเฉพาะอยางยงเกยวกบความสำคญของการเรยนหรอการทำงานอยางเปนระบบ สรปวาการจะนำชมชนเขามาเปนแหลงพฒนาการเรยนรกไมใชสงทงายนก เนองจากการศกษาในระบบโรงเรยนลมไปวาโครงสรางของการนำชมชนเขามาเปนแหลงเรยนรเปนโครงสรางทมมานานแลวเปนโครงสรางททำใหเกดชมชนแหงการเรยนร และคงจะเปนไปไมไดท ชมชนแหงการเรยนร จะเกดข นโดยไมมงบประมาณทจะนำมาพฒนา ขอเสนอนแนะวาประมาณรอยละ 10 ของงบประมาณทางการศกษาทงหมดจะตองนำมาใชในการวางแผนและประสานเขาไปใหเกดชมชนแหงการเรยนร เปนการใชทรพยากรบคคลของชมชนใหเปนประโยชน

ตวอยาง บคคลทเกษยณอายกอนวยหรอบคลากรวชาชพอนหรอผปกครองของนกเรยนทมวชาชพอน ทอาจจะมเวลา 2-3ชวโมงตออาทตย หรอผสงอาย หรอแมบาน หรออกหลายอาชพทเปนทรพยากรบคคลทมคา กนาจะเขามามสวนรวมในชมชน เปนแหลงเรยนรใหกบ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 105

เดกได โครงการตางๆทเกยวของกบชมชนควรจะไดรบการสนบสนนในแงงบประมาณ เพราะวาจะเปนแหลงทรพยากรแหงการเรยนร เปนโอกาสสำหรบการเรยนรของเดกๆ ไดมหาศาล และเมอคดดแลวจะพบวาเปนการประหยดงบประมาณไดอยางมากเพราะใชทรพยากรบคคลทชมชนมอย

ประเดนทสาม การพฒนาครครทสดชน มชวตชวา และสอนผเรยนใหมการเรยนรทดขน คร

คนนนกจะเปนผเรยนทดดวย การพฒนาเพอใหเกดความคดใหมๆเชนน ขนอยกบการทเราจะตองพฒนาหรอฝกฝนครและผรวมงานอนๆการพฒนาครผสอนไมใชเปนการพฒนาเพยงแคครงเดยวไปจนตลอดชวต แตการพฒนาครจะตองทำเปนกระบวนการอยางตอเนองและตองประสานเขาไปในระบบโรงเรยนทกโรงเรยนตลอดชวต และดวยวธนครกสามารถทจะเปนผเรยนไดเชนเดยวกน

ขอเสนอนแนะวางบประมาณรอยละ 10 ของงบประมาณทางการศกษาทงหมด จะตองนำไปใชในการอบรมพฒนาคร ซงเปนสวนสำคญทสดในการทำใหเกดการเปลยนแปลงและทำใหการปฏรปการเรยนรเปนไปไดอยางมนคงถาวร งบประมาณนไมจำเปนตองมาจากภาครฐทงหมด ขนอยกบการบรหารจดการทครและโรงเรยนกสามารถมสวนรบผดชอบได ดงเชนวธปฏบตในประเทศทางตะวนตก

ทกลาวมาขางตนของขอเสนอตางๆ รวมทงบทวเคราะหจะเหนวา ไมวาจะมการเปลยนแปลงในระบบ ไมวาจะนำชมชนเขามาเปน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร106

แหลงการเรยนร หรอไมวาจะจดจำนวนนกเรยนใหนอยลง ทสำคญทสดทจะมผลกระทบอยางมากตอระบบการศกษาใหม การเรยนรรปแบบใหม กคอ คร เพราะกระบวนการเรยนการสอน วธการสอนของคร หรอวธทจะทำใหเกดการเรยนรใหม เกดกระบวนการเรยนรในสมองเดกทจะอยอยางมนคง เปนการเรยนรตลอดชวต กขนอยกบคร

ดงน นการอบรมพฒนาครใหตระหนกถงวธการท ถกตองเหมาะสมจงเปนสงสำคญมาก อบรมพฒนาครใหมววฒนาการ มความร มเทคนคใหมๆในการสอนใหมประสทธภาพ รวธทจะใหเดกไดมสวนรวมในกจกรรม มสวนรวมในการแสดงออก มสวนรวมในการสรางสรรค ตลอดจนใหเดกมอารมณทมความสข เรยนรอยางมความสข เพอเพมประสทธภาพการเรยนร สรางสมดลของสารเคมในสมอง

สรปวาขอเสนอแนะและงบประมาณในสวนของการพฒนาครเปนสงสำคญทอาจจะกลาวไดวาสำคญทสดกไดทจะทำใหการเรยนรรปแบบใหมประสบผลสำเรจ ทำใหมมนษยยคใหมทจะอยในโลกยคใหมไดอยางมนคงสมบรณ

ประเดนทส เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารปจจบนโรงเรยนหลายแหงถกปดกนใหขาดโอกาสทจะนำ

เทคโนโลยใหมๆ มาใช เนองจากตดขดในเรองงบประมาณ ขณะนกยงเปนปญหาอยมากเพราะไมมการเปลยนแปลงอะไรมากนก นอกจากเดกคนนนจะโชคดทมผปกครองมเทคโนโลยใหมๆ ทบาน กจะมโอกาสไดเรยนรเทคโนโลยอยางมากมายมากกวาเพอนๆ ทกคนในชนเรยน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 107

เดกกลมนกมกจะมความรสกเครยด หงดหงดกบการเรยนในหองเรยนวาเปนสงทไมสนกและนาเบอหนาย เพราะไมมเทคโนโลยใหมๆเหมอนทบาน ขอเสนอนแนะวา รอยละ 20 ของงบประมาณทางการศกษาทงหมดควรจะนำไปใชในเรองของเทคโนโลยและตำราสำหรบเดกอายประมาณ 18 ป นอกจากนการอบรมพฒนาครใหใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมๆ เปนเครองมออปกรณการเรยนรในหองเรยนมากกวาทจะใหเปนแนวคดวาเปนวชาชพหนง กเปนสงทสำคญเชนกน

ปจจบนมความกาวหนามาก มหลกสตรสำเรจรปจากอนเทอรเนต คอ ครสามารถจะปรบเปล ยนหลกสตรใหเขากบสถานการณโลกไดในหลกสตรบางอยางทไมใชหลกสตรแกนกลางหรอบงคบ ครอาจจะตองใชเทคโนโลยเพอทจะสรางความรแกตนเองวาสถานการณโลกกาวหนาไปถงไหนแลว ตวอยางเชน ในการสอนเศรษฐศาสตร ครอาจจะตองมความรวาเศรษฐกจของโลกเปนอยางไรประเทศใดพฒนาไปอยางไร จากความรโดยการใชเทคโนโลยของครกสามารถทจะนำมากอใหเกดการเรยนรของเดกในชนเรยนได

เชนเดยวกนเดกกตองมทกษะ มความรพนฐานและสามารถใชเทคโนโลยตางๆได รวมทงอาจจะมความสามารถทจะพฒนาหรอสรางนวตกรรมใหมๆ สรางเทคโนโลยใหมๆ ทจะเปนประโยชนแกประเทศชาตไดเชนกน

ดงนนประเดนของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกเปนประเดนสำคญทการเรยนรรปแบบใหมตองนำมาคำนงถงในการจดการศกษาดวยเชนกน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร108

ประเดนทหา ระบบการประเมนผลทเหมาะสมมประสทธภาพ และการสรางใหสงคมเขาใจถงการรวมกนทจะพฒนาชมชน

การประชมปรกษาหารอเร องการประเมนผลท เหมาะสมมประสทธภาพไดมการทำมานานแลว ภายใตสมมตฐาน ณ ปจจบนทวารปแบบการเรยนรแบบใหมจะไมสามารถพฒนาขนไดเลยถาเราไมมระบบการประเมนหรอการสอบแบบใหมทไดรบการพฒนาเชนเดยวกน เพราะเราตองการทจะวดกระบวนการเรยนรททำใหเกดทกษะทจำเปนสำหรบการดำเนนชวต ขณะเดยวกนกตองการประเมนเรองของเนอหาดวยเชนกน

จากทกลาวถงทกษะทง 2 กลม ในตอนตน คอ ทกษะดานวชาการและทกษะทจะตองนำไปใชในชวตการทำงาน ซงจะตองไดรบการพฒนาและไดรบการประเมนและทดสอบไมใชเฉพาะแคดานวชาการการอานการเขยนเทานน แตจะตองเขาใจถงทกษะทง 2 กลมเปนอยางดทงในแงของเหตผลและความเชอมนวาจะทำไดอยางไรผลทเกดขนจะเปนอยางไร และเปอรเซนตของการประสบความสำเรจเปนเทาไร อยางไรกดปญหาสำคญในขณะนคอประชาชนกำลงเกดความกงวลใจอยางมากเรองทศทางของการศกษาในอนาคต เขาทราบดวาการศกษาจะตองมการเปลยนแปลง แตนาแปลกทวาเขากไมตองการใหลกของเขาเปนผรเรมหรอเปนแนวหนาของการเปลยนแปลง รปแบบการเรยนรแบบใหมจะเกดขนไดจำเปนอยางยงทจะตองไดรบการสนบสนนจากสงคมโดยรวม ไมใชเปนเพยงแคการชกจงจาก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 109

รฐบาล แตจะตองเปนการยอมรบวาการเปลยนแปลงทางดานการศกษาจะตองเกดขนและใชเวลาหลายปเพอความมนคงยงยนเจรญเตบโตของประเทศชาต และถาหากทำได ประเทศชาตกจะมพลงมหาศาล จะมความรความเชยวชาญอยางมากทจะนำพาใหสงคมและเศรษฐกจยนหยดอยไดในระดบสากลโลก

ประเดนทหก การเรยนรสำหรบเดกปฐมวยอายตำกวา5 ปและการศกษาระดบอดมศกษา

นอกจากทกลาวไปทงหมด ยงมประเดนสำคญอก 2 ประเดนทยงไมไดกลาวถงในขอเสนอสำหรบนโยบาย คอ กลมเดกอายตำกวา5 ป และกลมระดบอดมศกษาหรออาย 18 ปขนไป

ถาจะพจารณาถงความสมพนธของจำนวนนกเรยนตอหองงบประมาณคาใชจายทงหมดของการศกษา โดยแยกงบประมาณคาใชจายของการศกษาเปนประเภทตางๆ อาท งบประมาณเร องสงกอสราง การอบรมพฒนาคร การมสวนรวมของชมชน และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เชอมโยงกบเรองธรรมชาตของการเรยนร การพฒนาสตปญญาของมนษย การพฒนาจากการพงพาอาศยผอนไปสการเปนอสระ เปนตวของตวเอง มความรบผดชอบจะแสดงผลใหเหนได ดงกราฟท 5

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร110

กราฟท 5 แสดงความสมพนธของจำนวนนกเรยนตอหอง งบประมาณคาใชจายประเภทตางๆ ของการศกษาและหลกการธรรมชาตของการเรยนร การพฒนาสตปญญา การเจรญเตบโตทมการเปลยนแปลงจากการพงพาผอ นตงแตในเดกเลกไปสการเปนอสระ เปนตวของตวเอง มความรบผดชอบในวยรนวยผใหญ

จากกราฟท 5 แสดงใหเหนถงการกระจายงบประมาณคาใชจายทางการศกษาของระดบประถมศกษาตอนตนไปถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย คอเดกอาย 5-18 ป ซงถาหากเราไมไดคำนงถงการพฒนาเดกและครอบครวในชวงระยะ 0-5 ปแลว สงคมกจะพลาดโอกาสทดทสดในการทจะเตรยมความพรอมใหเดกไดเรยนรสวนในกลมระดบอดมศกษาจะเปนชวงสำคญทแสดงใหเหนถงกระบวนการเปนตวของตวเอง การมความคด มความรบผดชอบ

-

+

สงกอสราง 15%

การมสวนรวมของชมชน

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา ระดบอดมศกษา

งบประมาณคาใชจายรวมคงททางการศกษาสำหรบเดก 5-18 ป

ขอเสนอจำนวนนกเรยนตอหอง

0 5 10 15 20

บทบาทคร

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

พฒนาการตงแตในครรภ

กระบวนการอยานม

การอบรมเพอพฒนาคร 10%อาย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 111

จะอยในกลมการเรยนรตลอดชวต ซงตองมการเปลยนแปลงระบบการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาทจะกอใหเกดการเรยนรตลอดชวตเชนกน ในทนหมายความวาจะตองใชทรพยากรทงในเดกอายตำกวา5 ปและครอบครว รวมทงในระดบอดมศกษาใหเปนไปอยางเหมาะสม

การพฒนาเดกปฐมวยอายตำกวา 5 ปความสำคญของชว ตในชวงแรกเร มหรอชวงปฐมวย

และโอกาสทพลาดไปในการทจะพฒนาเดกวยน ถอวาเปนเร องท สำคญมาก เพราะในธรรมชาตการเรยนรของมนษยถอวาชวงปฐมวยเปนชวงทมความพรอมและเปนโอกาสทเหมาะสมทสดทจะพฒนาเขา ตรงนเปนทเขาใจกนอยางดจากขอมลการวจยทางวทยาศาสตรมากมายดงทกลาวไปขางตน

หากทวาในสถานการณปจจบนและแนวโนมของเศรษฐกจยคใหม ไดเปนทยอมรบและสนบสนนใหพอแมออกไปทำงานนอกบานและทสำคญคอลดบทบาทหรอความรบผดชอบของการเปนผปกครองลงและถกแทนทดวยพเล ยงเดกหรอกระบวนการเลยงดเดก

มหลายขอมลทพบวาผปกครองสมยใหมกยงไมเขาใจในการเลยงดเดก และคดวาสถานเลยงดเดกอาจจะทำไดดกวาขณะเดยวกนกมขอโตแยงดานเศรษฐกจทใหเหตผลไดดวา พอแมผปกครองทมความรกจะไปทำงานและสรางรายไดใหแกครอบครว

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร112

ใหแกประเทศชาต ไดมากกวาพเลยงเดกทไมมความร ซงถาหากไปทำงานกจะเพมรายไดใหแกประเทศชาตนอยกวาผปกครองของเดกนอกจากน ย งเปนโอกาสอนดสำหรบผ หญงท ไมมทกษะ ไมมประสบการณหรอความรทมาทำหนาทเปนพเลยงเดก ซงนาจะเปนประโยชนสำหรบประเทศชาต สำหรบผปกครองและตวพเลยงเดกเองแตทวาในความเปนจรง ใครคอผสญเสยประโยชน และเชนเดยวกบปญหาทซบซอนทวๆ ไปทไมมคำตอบทดทสดเพยงคำตอบเดยว

ดร.โดนลด โคเฮน (Dr.Donald Cohen) จากมหาวทยาลยเยล(Yale University) อธบายวาการเลยงเดกทมคณภาพ พดงายๆ คอตองมเวลาอยกบเดก บางครงเดกจะตองการคนเลยงเมอเวลาเขาโกรธหรอเครยด บางครงสงสำคญๆ หรอเหตการณสำคญๆ จะเกดขนเมอผปกครองอยกบเดกโดยเฉพาะผปกครองทเลยงเดกอยางเดยวไมไดทำงานทอน เพราะวาเวลาลกรองไห ลกหว ลกหกลม ลกผดหวง ลกเครยด พอแมหรอพเลยงกจะเครยดดวยเชนกน ดงนนการทผปกครองไดตอบสนองตอเดกจงเปนสงสำคญอยางยง และทำใหเกดความแตกตางอยางมหาศาลเมอเทยบกบการไดรบการตอบสนองจากพเลยงลกจะรบรไดวาเปนลกทพอแมรกมากหรอเปนลกของคนอน

ความสมพนธระหวางพเลยงทจางมาเลยงลก กบความสมพนธระหวางพอแมและลกมความแตกตางกนมากมาย ความรกทพอแมรกลกเปนความรกอยางไมตองมขอแม ไมตองมกฎเกณฑ ซงสงคมทดกเปนผลมาจากความผกพนใกลชดระหวางพอแมและลกดงนนความผกพนใกลชดจงมความสำคญตอพอแมผปกครองเชนเดยวกบมความสำคญตอเดก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 113

จอหน โบวลบ (JohnBowlby) อธบายไวโดยละเอยดในผลงานทชอวา ทฤษฎความผกพนใกลชด (Attachment Theory)“ถาลกไดเรยนรจากพอแมมากเทาไร พอแมและลกกยงพฒนามากขนเทานน เชนเดยวกบความรก ถาพอแมยงใหความรกกบลกมากเทาไร ความรกกยงเพมพนขนไมใชลดนอยถอยลง”

ถงแมพเลยงเดกจะสามารถดแลในแงของสขภาพ การเลน การกระตนพฒนาการดานตางๆ ของเดกไดกจรง แตสงทสำคญคออารมณความผกพนทจะมผลตอพฒนาการในดานสงคม นนคอทกษะของอารมณ ความเหนอกเหนใจผอน การพฒนาสตปญญา อารมณจตใจและบคลกภาพของเดกใหเปนผใหญทสมบรณกจะถกจำกดเพราะไมไดรบอทธพลจากความผกพนกบพอแม

ดร.สแตนเลย กรนสแปน (Dr.Stanley Greenspan)นกจตวทยาชาวอเมรกน กลาววาเรากำลงอยบนจดทางแยกของววฒนาการเปนครงแรกในประวตศาสตรทมแนวโนมวาผปกครองในกลมครอบครวระดบกลางไปจนกระทงครอบครวระดบสงจะจางพเลยงเดกมาเลยงลกและอยในสถานการณทไมสามารถจะตอบสนองตอความตองการของเดกไดอยางเตมท ผลกระทบทเกดขนจะเปนไปอยางชาๆ ในอนาคตเดกเหลานอาจเตบโตขนมาเปนคนทคดถงแตตวเองกอน ไมคำนงถงคนอน ความคดอาจจะเปนขวใดขวหนง เปนความคดทแคบ อาจมพฤตกรรมของความใจรอน อดรนทนรออะไรไมได ในทสดอาจจะมความซมเศราตามมาได

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร114

สงสำคญจากขอมลดานชววทยาและดานววฒนาการทเปนขอเสนอสำหรบพฒนาเดกปฐมวย คอ อารมณทเดกจะตองพฒนาเมอโตขน อารมณเปนปจจยสำคญทเปนตวกระตนใหเกดการเรยนรและทำใหเกดกระบวนการพฒนาความเปนตวของตวเอง ความรบผดชอบความเปนผใหญ และทสำคญคอเดกทไดรบการเลยงดในสถานการณทขาดการพฒนาอารมณดงกลาว กจะทำใหสถานการณทแยอยแลวยงแยลงไปอก

สรปวาประเดนของการพฒนาสมองเดก 0-5 ป เปนประเดนสำคญอยางยง เนองจากชวงวยนเปนชวงวยทสำคญทสดของการพฒนาสมองของชวตเลยกวาได ดงทขอมลการวจยไดชใหเหนอยางชดเจน ถาเดกเลกไมไดถกกระตนดวยสงแวดลอมทเหมาะสมหรอไมไดพฒนาศกยภาพในเรองทกษะทางสงคม การทำงานรวมกน และการพฒนาอารมณ การเหนอกเหนใจกนเทาทควรจะเปน เมอโตขนเรยนจบระดบมหาวทยาลยและไปทำงาน จะพบวาหลงจาก 16 ปในระบบการศกษา เขาไมสามารถคดเองได ไมสามารถทำงานเปนทมไดตองรอคำสงวาใหทำอยางนนอยางน เมอพบวาเขาขาดทกษะเหลานและมาเรมพฒนาเมออาย 23 หรอ 24 ป หลงจบระดบอดมศกษากจะเปนสงทยากมาก เมอเทยบกบธรรมชาตทสรางเดกอาย 0-5 ปใหมศกยภาพทจะไดพฒนาทกษะเหลาน หากไดรบสงแวดลอมทเหมาะสมและพอแมมสวนชวยใหเขาไดพฒนา

ดงน นจำเปนตองมนโยบายท ช ดเจนในการพฒนาสมองเดกวยน โดยจะตองมการทำงานรวมกนระหวางหนวยงานทดแลเดกเชน กรมประชาสงเคราะห กระทรวงมหาดไทย ตองมการประสานงาน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 115

กบหนวยงานทดแลเรองสขภาพอนามยเดก เชน กระทรวงสาธารณสขและหนวยงานทเนนในเร องสมองและสตปญญา เชน กระทรวงศกษาธการ โดยจะตองมการทำงานทชดเจน มการรวมมอกน มแผนดำเนนงานทจะพฒนาสมองเดกวยนอยางเปนระบบและเปนรปธรรมเพอทเดกจะไดมพนฐานทด ทจะพฒนาสมองใหมประสทธภาพ

งบประมาณสำหรบการพฒนาเดกปฐมวยอายตำกวา 5 ปจะตองไดรบการพจารณาอยางจรงจง เพราะวยนเปนชวงวยสำคญทสดของการสรางรากฐานทจะเตบโตเปนผใหญทมคณภาพตอไป

ถงแมวาการเปนพอแมจะเปนสญชาตญาณเปนธรรมชาตแตการเปนพอแมผปกครองทดจะตองไดรบการเรยนร ไดรบความรและการฝกฝน ซงจะตองใชงบประมาณ อยางไรกตามถามองในระยะยาว งบประมาณคาใชจายในเรองนกนาจะเปนประโยชน เพราะจะไปลดคาใชจายในระดบอดมศกษา ทำใหเกดความสมดลในเรองงบประมาณได เชน ถาเดกเหลานไดรบการเตรยมพรอมในชวงปฐมวย0-5 ป เขากจะเตบโตเปนวยรนเปนผใหญทมประสทธภาพ มความสามารถ ดงนนแทนทเขาจะใชเวลา 3-4 ปเรยนในมหาวทยาลย กอาจเปนไปไดทเขาจะใชเวลาเรยนแค 2 ปในมหาวทยาลยทตองมความสมพนธโดยตรงกบครอาจารย แตในอก 1-2 ปกจะเปนการเรยนรในรปแบบของการศกษาทางไกลและการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมๆ เขามาชวย ซงจะเปนการประหยดงบประมาณได

สงคมจะตองยอมรบวาการเลยงดเดกปฐมวยอาย 0-5 ปเปนสงสำคญทสด เปนจดวกฤตของการพฒนาคน จะตองมการสนบสนนโปรแกรมตางๆ ใหแกพอแมผปกครองโดยเฉพาะตองสนบสนน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร116

ใหมโปรแกรมใหความรเก ยวกบศลปะในการเลยงดเดกซงไดหายไปจากสงคมยคใหมแลว เนองจากภาวะสถานการณของสงคมยคใหม

การศกษาระดบอดมศกษาการศกษาระดบอดมศกษาหรอระดบมหาวทยาลยกมปญหา

เชนเดยวกนเมอใชสมมตฐานเดมเกยวกบการเรยนรและการใชแหลงของการเรยนร

ถามการเปลยนแปลงเกดขนในเดกปฐมวย และการปรบเปลยนระบบการศกษากเรมเกยวโยงสมพนธกบปจจยอนๆ และเรมเกดผลกระทบ ฉะนนการเตรยมเดกเหลาน เพ อเขาไปเรยนในระดบมหาวทยาลยกจะเปนการทาทายมหาวทยาลยอยางมากเชนกนทจะตองสรางรปแบบการเรยนรขนใหม ซงทกคนมความเหนในระดบหนงวาเปนสงสำคญทประชาชนในยคศตวรรษท 21 จะตองมคณภาพจะตองมการศกษาในระดบอดมศกษาไดมากยงขน

การจดการเรยนรใหมสำหรบระดบอดมศกษาเปนสงสำคญและตองคำนงถงสถานการณโลก ผทจดระบบการศกษาจะตองเปนผทมวสยทศนกวางไกล การจดจะตองมอาชพตางๆ ใหหลากหลายจะตองมการเปลยนแปลงถายโอนจากคณะหนงไปอกคณะหนงได เพอใหเกดการยดหยน ใหเดกสามารถเรยนรในสงทตนถนดทสด มความสามารถสงสดและนำไปใชประโยชนได นอกจากนในระดบอดมศกษายงตองเนนการเรยนรจากชมชนตองเนนถงความสมพนธระหวางสงคม ชมชน สงแวดลอม เชนเดยวกนตองคำนงถงวชาชพตางๆ ซงปจจบนมหลากหลายวชาชพทเกดขนบางวชาชพเมอ 20 ปทแลวอาจจะไมเคยไดยนชอ ไมเคยนกถงดวยซำ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 117

ฉะนนในอนาคตขางหนาอาจมวชาชพอนๆ อกหลากหลายทเราคดไมถงอาจมวชาชพใหมๆ เกดขนได ดงนนจงตองมวสยทศนทกวาง มโลกทศนทเปดกวางในการจดการเรยนรระดบอดมศกษาทจะพฒนาเดกใหเปนผสรางสรรคในวงกวาง ไมใชเปนผเช ยวชาญเฉพาะทางแคบๆ ทไมสามารถจะมองออกนอกกรอบ ไมสามารถจะแกปญหา หรอไมสามารถคดคนนวตกรรมใหมๆได การสรางนโยบายการเรยนรรปแบบใหมในระดบอดมศกษาจำเปนตองคำนงถงปจจยตางๆ เหลานดวย

ขอสรปของนโยบายการจดการเรยนรรปแบบใหม การปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหมเปรยบเสมอนการตดสนใจเลอกเสนทางเดน ณ จดทเปนทางแยก ซงจะมผลกระทบสำคญอยางยงตอการสรางรปแบบของสงคมในอนาคต เพราะหมายความวาสงคมในขณะนจำเปนตองเลอกทางเดนและตองเดนใหถกทางเพออนาคตทมนคงและยงยน

คงตองหนมามองวาเราตองการใหเดกของเราเปนเชนไรถาหากตองการใหเขาเตบโตขนมาเปนเหมอนไกทถกไขลาน ถกสรางขนมาใหมความเฉพาะเจาะจงเพอจะไดเหมาะกบสถานการณหรอเศรษฐกจอตสาหกรรมนนๆ ซงเปนวธทเปนอยในปจจบน เพราะมการประเมน มการวดประสทธภาพของเดก พดงายๆคอสรางเดกใหเปนผเช ยวชาญเฉพาะทางทมวสยทศนแคบๆ ในทางตรงขามถาตองการสรางเดกใหเตบโตขนเปนเหมอนไกปา เปนเหมอนไกทสามารถเปนอสระทจะเขาไปคนควาเจรญเตบโตไปตามธรรมชาต แตจะเจรญเตบโตอยางแขงแรงและแขงแกรง และพฒนาไปเปนบคคลทเรยกวาผเชยวชาญทสรางสรรคในวงกวาง คอเปนผมความสามารถ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร118

ทจะกาวออกมาจากปญหาและมองปญหาจากภายนอกเขาไปสวงในของปญหา และสามารถมชวตอยไดในสงคมสงแวดลอมสมยใหม

ถาหากจะมองเฉพาะในระยะสนๆ สภาพของเดกทเปนไกไขลานกจะเปนแบบทพงปรารถนา แตกเปนททราบกนดอยวามขอจำกดของมมมองในระยะสน เพราะเราไดอยในยคของศตวรรษทเรยกวา ฟอซสเทยน บารเกน (Faustian Bargain) คอยคทนำหลกการจดการแบบวทยาศาสตรเขามาใชในการเรยนร ในระบบการศกษาและวงการธรกจ ซงทำใหลดการพฒนาสตปญญาของมนษย เนองจากหลกการจดการแบบวทยาศาสตรเปนหลกการทเรยบงาย แตเปนหลกการทแคบ มขอจำกด เปนหลกการทบรรพบรษของเราเชอวาเราไมควรจะเปนมนษยทมรปแบบเชนนในสงคมยคใหม รปแบบของมนษยในสงคมยคใหมจะตองเปนผมความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง ฉะนนสงทจะเกดขนกบพอแมและเดกปฐมวยทอายตำกวา 5 ป จะเปนการทดสอบความรบผดชอบของสงคมทจะสรางเดกใหมการพฒนาความคดสรางสรรค การยดหยน การเปนนกคดตลอดชวตและเปนผเรยนรตลอดชวต

เดยทรกฮ บอนฮอฟเฟอร (Dietrich Bonhoeffer) นกปรชญาชาวเยอรมน ไดเขยนบทความไวกอนทเขาจะเสยชวตในคอนเซนเทรชนแคมปของนาซ (Nazi Concentration Camp) วา ผลการทดสอบจรยธรรมของสงคม คอ โลกแบบไหนทเราไดสรางขนไวและสงตอใหกบลกหลานของเรา

ขอเสนอเพ อสร างนโยบายการปรบเปล ยนร ปแบบการเรยนรใหม มวตถประสงคเพอใหมการสรางนโยบายทมพลงทจะ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 119

พฒนาการเลยงดเดกปฐมวย รวมทงตองมการกระจายอำนาจของการบรหารจดการระบบโรงเรยน ระบบการศกษาในปจจบน

นอกจากนขอเสนอดงกลาวยงมาจากพนฐานของงานวจยทพบวาสวนหนงเดกมความพรอมอยแลว เดกไดรบมรดกตกทอดคอสมองทพรอมจะเรยนรและทำใหมนษยเปนมนษยพรอมทจะใชศกยภาพและการสรางสรรค

การเรยนร การเรยนไมไดแยกจากกนอยางชดเจนจากการทำงานหรอการลงมอกระทำ การสอนมกจะเนนเฉพาะพฒนาทกษะพนฐาน เชน การอานการเขยน แตความจรงแลวการพฒนาดานอารมณและทกษะทางสงคมกเปนสงสำคญมากทจะทำใหสามารถมชวตอยในสงคมและชมชนไดอยางด พอแมผปกครองสามารถสอนลกไดในขณะทเขาทำงาน ซงการสอนในทน คอ การอนญาตหรอใหโอกาสใหเวลาลกไดมาเฝาดพอแมทำงาน ในทสดใหเขามามสวนรวมชวยพอแมทำงานมากกวาทจะใหยนหรอนง แลวสอนๆ สงๆ เดกกทองและรบฟง การใหเดกไดปฏบตจรงเชนน จะทำใหเดกเหนวาส งท เขาเรยนร มผลโดยตรงในชวตประจำวนและสามารถนำไปใชในการทำงานในชวตได

มการประมาณไววา รอยละ 18 ของเวลาในชวงหนงวนของมนษยยคหนทใชไปในการหาอาหารและสรางทพกอาศย ซงคงไมตองไปดตวเลขสถตมากนก แตจะเหนไดอยางชดเจนวามนษยยคหนมเวลาเหลอมากมายทจะพดคยสงคมกนเอง และเปนการสรางสงแวดลอมทเออตอการเรยนร ใหเดกไดเขาใจวาเขาคอใคร คออะไร ทกษะอะไรทจำเปน และจะตองมความรบผดชอบอะไรตอไปใน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร120

อนาคตเมอเขาเปนผใหญ เดกจะไดเหนและคาดหวงเมอเขาเตบโตเปนผใหญ รวมทงเดกรนลกรนตอๆ ไป กจะไดรบการสบทอดและมการคาดหวงในเดกรนตอไปเชนเดยวกน สงคมยคใหมไมสามารถทจะมทกรปแบบไดเชนเดยวกบสงคมยคหน เราตองการใหเดกๆ ลกหลานของเราเตบโตเปนผใหญทมความสามารถมความฉลาดทจะแกปญหาหลายๆ ปญหาทบรรพบรษไมสามารถแกได แตเรากไมสามารถทำไดตามวตถประสงคนน ถาเราไมไดใหเวลา ไมไดใหการดแลทเพยงพอทจะใหการศกษาแกเดกๆ ของเรา

ดงคำกลาวทวา “การกระทำมพลงมากกวาคำพด เปนไปไมไดเลยทจะสรางเดกใหเตบโตขนมาเปนคนทฉลาด ถาหากเขาเตบโตในโลกของสงแวดลอมทไมฉลาดหรอทเดกมองเหนวาเปนโลกทไมฉลาด”

ดงนนจงตองมการกำหนดนโยบายหลก ตองมการปรบเปลยนรปแบบการเรยนรใหม ซงความคดใหมๆ หรอนโยบายใหมๆ จะเกดขนไมไดเลย ถาสงคมไมเขาใจถงความเช อมโยงของประเดนตางๆของความรใหมเกยวกบการเรยนรของมนษยทกลาวมาขางตนทงหมดในทนไมไดหมายความเฉพาะแคโรงเรยนเทานน แตหมายความรวมถงความเชอมโยงสมพนธระหวางเดกกบผใหญในหลายๆแนวทางหลายๆ วธ ทจะทำใหเดกไดรบการพฒนาทงทางสงคมอารมณ และสตปญญา ฉะนนนโยบายใหมจะตองเปนนโยบายทตวงกวางมากกวานโยบายเดมๆ ทเปนหนาท ความรบผดชอบของกระทรวงศกษาธการ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 121

นอกจากนแนวทางหลก 3 ประการทควรพจารณา คอแนวทางท 1 จะตองใหแหลงวชาการ แหลงการเรยนรหลกการ

ตามทฤษฎและขอมลวธการเลยงดเดกอาย 0-5 ป ทจะพฒนาเขาใหเตบโตอยางเหมาะสมทสด รวมทงจะตองตอบสนองตอความตองการของพอแม และใหทกคนรบรในเชงปฏบตวาจะตองสรางเดกใหเปนบคคลทเปนอสระ เปนตวของตวเอง เปนผแสวงหาและเรยนรไดตลอดชวตในชวงของการเรยนในระบบและนอกระบบ

แนวทางท 2 ขอเสนอสำหรบกำหนดนโยบายการเรยนรรปแบบใหม คอการเปลยนระบบรปแบบของโรงเรยนชนดตรงกนขามกบรปแบบเดมหรอรปแบบปจจบน เปนการเปลยนทศทางไปในทางตรงกนขาม (upside down and inside out) เพราะระบบการศกษาเดมเปนการศกษาทสวนทางกบธรรมชาตการพฒนาสมองและการใชเทคโนโลยใหมๆ ดงนนแนวทางกจะตองปรบเปลยนไปในทศทางตรงกนขามเพอใหเปนไปตามครรลองของการพฒนาสมอง ธรรมชาตการเรยนรของสมอง

แนวทางท 3 คอ จะตองมการผสมผสานกนของนโยบายการเรยนรดวยตวเอง ตามทตวเองตองการเขาไปอยในรปแบบของการเรยนรตลอดชวต ซงจะตองตอบสนองตอความตองการของคนทงชาตนโยบายนจะทำใหเกดการเปลยนแปลงของการบรหารจดการของระบบมหาวทยาลยไปสภาพกวางและเปนสากลใหมากทสด

นโยบายหลกและแนวทางหลก 3 ประการ จะทำใหสงคมใหความสนใจกบการสรางสรรคแนวคดใหมและหลกสตรทจะชวยพฒนาเดกใหเตบโตขนในทกๆ ดาน ทงดานสงคมทซบซอน ดานเศรษฐศาสตร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร122

ดานเทคโนโลย และในแงของสงแวดลอม ทกประเดนทกลาวมาเปนสงสำคญ เปนสงจำเปนทจะทำใหประสบความสำเรจอยางยงยนในศตวรรษท 21

สรปวาขอเสนอทกลาวมาจะเนนในกระบวนการเรยนร เรองของการเรยนร มากกวาการใหการศกษาหรอมากกวาระบบโรงเรยนรวมทงเปนขอเสนอทใหแนวทางทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงของระบบการศกษาไปส ระบบทมประสทธภาพสงสด โดยไมตองมงบประมาณหรอคาใชจายทเพมมากขนกวาปจจบน นนคอ ไมตองมการจดสรรงบประมาณเพม ไมตองเสยเงนเพม แลวเราจะรออะไรอยอก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 123

ท กลาวมาท งหมดเปนการนำเสนอความร ใหมเก ยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย และสภาพการจดการเรยนรรปแบบเดมหรอรปแบบการเรยนร ในปจจบนท มผลกระทบตอการเรยนร ของมนษย โดยวเคราะหตามความรใหม วทยาการใหมเกยวกบธรรมชาตการเรยนรของมนษย รวมทงไดเสนอแนะวธการปรบเปลยนนโยบายการเรยนร รปแบบใหมเพ อพฒนาสมอง ซงขอมลดงกลาวไดจากการประชมระดมสมองเสนอขอคดเหนเกยวกบการเรยนรรปแบบใหมขององคกรการเรมตนของการเรยนรสำหรบศตวรรษท 21

ในบทนจะวเคราะหขอมลและนำเสนอแนวคดทอาจนำมาใชในการพฒนานโยบายการเรยนรรปแบบใหมของไทย ดงตาราง

แนวคดทจะนำมาใชในการพฒนานโยบายการเรยนรของไทย

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร124

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

สรางสงคมท ดดวยการสรางครอบครวใหอบอ น ม นคง มความสข มความผกพนใกลชดระหวางพอ แม ลก พอแมตองมเวลาอยกบลก ชนำสงทถกตองใหกบลกรวมทงตองใหความรและอบรมพอแมในการพฒนาเดก

สงเสร มการศกษาเดกอาย 0-5 ปใหทวถง ลงทนมากขนกวาเดมโดยเนนดานพฒนาบคลากร อบรมให ม ความร ความสามารถทเหมาะสมมประสบการณส งในการพ ฒนาเด กส ง เ ส ร ม ส ถ าบ นครอบครวใหมความแขงแรง

การศกษาในเดกเลกอายตำกวา 3 ป เปนหนาทของครอบครวปจจบนบทบาทและความรบผดชอบของพอแมในการเลยงดลก ใหการศกษาลกลดลงและถกแทนทดวยพเลยงเดก สวนกระทรวงสาธารณสขจะเนนดานสขภาพอนามยมากกวาสตปญญา

1. สมองเดกแรกคลอดยงพฒนาไมเตมท จะมการเปลยนแปลงอยางมากมายและรวดเรว โดยเฉพาะ 3 ปแรกหลงคลอด ขนอยกบสงแวดลอม ทสำคญทสดคอ วธการเลยงด ความผกพนใกลชดของพอ แม ลกมผลตอการพฒนาสตปญญา อารมณจตใจ ความเหนอกเหนใจผอ นทกษะทางสงคม และบคลกภาพของเดกทจะเตบโตเปนผใหญทสมบรณ

2.เดกอาย 0-5 ปเปนระยะทมการพ ฒนาศ กยภาพของสมองอยางมากมาย ถาสรางโครงสรางพ นฐานของสมองในชวงวยน ใหแขงแกรง จะเปนรากฐานของการพฒนาไปส ว ยร นว ยผ ใหญท มความสมบรณพรอมเปนคนด เกง มความสข

นโยบายการศกษาใหความสำคญตงแตเดกอาย 5 ปข นไปร ฐให ความสำคญกบการศกษาของเดกอาย 0-5 ปนอย จดไดไมทวถง

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 125

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

3.สมองเรยนรได เดกทกคนเกดมาพรอมจะเรยนร ส งตางๆ ไดเสมอ เรยนรไดจากทกสงทกอยางถาอยในสงแวดลอมทเหมาะสมเพยงแตวาความสามารถในการเรยนรการคดของเดกแตละคนจะไมเหมอนกน เนองจากปจจยทางพนธกรรมและส งแวดลอมครอบครว ความสนใจ ประสบ-การณของเดก

การศกษาใหความสนใจเดกชนประถมศกษาข นไป และม แนวค ดว าความฉลาด สตปญญา การสร างสรรค มาจากพนธกรรมอยางเดยวไมสามารถเปล ยน-แปลง ปรบปรง หรอพฒนาได จะจำแนกวาเดกฉลาด คอ มความสามารถในการเรยนสง สวนเดกทไมแสดงความสามารถทางว ชาการแต ม ความคดสรางสรรคมกถกมองขามไป

นโยบายการศกษาการเรยนร ตองมแนวคดท ว าเด กท กคนสมองพฒนาได ขนอยกบระบบการศกษาและครอบครว แตอาจจะมวธการเรยนรเฉพาะตว (Learningstyle)

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร126

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

4. ธรรมชาตของสมองอยากเรยนรอยากคด อยากแกปญหา อยากลงมอกระทำ และการเรยนรกไมใชเพยงแคการเร ยนร ท เก ดจากการสอนอยางมคณภาพหรอการสงตอความรจากครไปถงผเรยนเทาน น แตการเรยนร เปนการสรางความรขนภายในสมองผเรยนเปนผลตอเนองมาจากกระบวนการคดทจะทำงานแกไขสงตางๆดวยตวเอง เปนกจกรรมการแกปญหาและตองขบเคล อนดวยแรงจงใจภายในตวผ เรยนอารมณและแรงจงใจภายในตวผเรยนมผลโดยตรงตอการเรยนรของสมอง ถามอารมณทเปนสขมแรงจงใจทตองการเรยนร การเรยนรจะเกดผลด

การจดการเรยนร มแนวคดวาสมองเปนทวางๆและการเรยนรมาจากการสอนใสอยางเดยว มระบบโรงเรยน มการสอนหลกสตร การจำเปนหวใจของการเรยนร เนนการเรยนรเฉพาะในโรงเร ยนเนนความสนใจและทกษะดานวชาการเ น น เ น อ ห า แ ล ะกระบวนการจำมากกวากระบวนการคดกระบวนการประเมนและการเรยนร อ นๆซ ง ไม เพ ย งพอท จะสร างใหม ความส า ม า ร ถ ใ น ก า รดำเนนชวตไดอยางแทจรง

ส ง เสร มให ม การจดการเรยนรแบบรกหรอแบบมสวนรวม มการทำงาน การปฏบต การแกปญหารวมกน เนนพฒนากระบวนการคด การแกปญหา และเรยนรอยางมความสข ไดใชแหลงเรยนรตางๆตองพฒนาผ เร ยนใหมท งทกษะดานว ช ากา รและกา รทำงาน เรยนรทกษะชวต ทกษะทางสงคมการพฒนาอารมณทกษะทตองใชในการทำงานให ประสบความสำเรจ รวมทงตองมการสรางสรรคมคณธรรม จรยธรรม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 127

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

5. การเลนควบคกบการเรยนเปนธรรมชาตการเรยนรของเดก โดยเฉพาะในเดกเลกทมความอยากรอยากเหน ชอบถามคำถาม รสกตนเตนกบสงใหมๆ และมความพรอมในการเรยนร สง อนเปนโอกาสท จะกระต นใหเกดแรงจงใจภายในตวเดก สรางกระบวนการเรยนรใหเกดขนกบเดก และพฒนาเดกใหรเรมความคดตางๆของตน ใหใชมโนภาพอนนำไปสการคดสรางสรรค

การจดการเรยนการสอน จดหลกสตรเรยนร วชาการดานเดยวในวงลก รอบรในหวขอเฉพาะทางอยางละเอยดลกซงและการสอนเป นกรอบใหผเรยนปฏบตตาม เนนการจำ การสอบได การสอบค ดเล อกเข าเร ยนชนสงตอไป ทำใหผ เร ยนขาดโอกาสนำความคดรเร มไปปฏบต

พฒนาการเรยนการสอนท เน นผ เ ร ยนสำคญทสด ใหโอกาสผ เ ร ยน ได พ ฒนากระบวนการคด ไดม โอกาสร เร มและนำความคดของตนไปปฏบตในวงกวางฝกใหมองปญหา แกป ญหาในวงกว างพฒนาทกษะการแกปญหา แกปญหาไดดวยตวเอง รอบรในสถานการณรอบตวม ค ว า ม ย ด ห ย นสามารถทำงานเปนทม และเปนผเรยนรตลอดชวต

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร128

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

6.ความอยากร อยากเหนเปนสญชาตญาณของมนษยมาแตกำเนด เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมๆ จะเปนเครองมอท ส งเสร มการเร ยนร ของเดกกระตนและสนบสนนใหเดกเกดความอยากร อยากเหน เกดกระบวนการคนหาความร ไดสรางความร ความเขาใจใหมๆซ งไมใชการสงตอความร เปนการเรยนรดวยตนเอง

เป นการสอนเพ อสอบตามหลกสตรทกำหนด หรอการสอบเขาสถาบนทสงขนไป

ควรนำเทคโนโลย สารสนเทศและการส อสารมาช วยให ผเรยนสามารถทองโลกแหงความร และนำความรไปปฏบตโดยตนเอง โดย- เรยนรทกษะความรในการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร- เรยนรความรตางๆโดยใช เทคโนโลย สารสนเทศและการสอสารเปนเครองมอในการคนหาความร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 129

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

7.สงคมมนษยตงแตโบราณมาผ ใหญและเดกอย รวมกนเปนสงคมผสม เดกไดเร ยนร จากผใหญ จากครอบครว ชมชน ไดพฒนาทกษะและคณคาตางๆและผใหญกเขาใจเดก

ผ ใหญในส งคมในช ม ช น เ ข า ไ ป ม บทบาทในการใหการศกษากบเดกนอยมากผใหญในครอบครวไมมเวลาอย กบเดกเน องจากส งคมท เรงรดตองทำแตงานทำใหเดกเสยโอกาสการเรยนรจากผใหญจากครอบครว ชมชน

ใหผ ใหญในชมชนเขามามบทบาทในการใหการศกษาเดกใหมากขน ใหเนนสถาบนครอบคร วผ ปกครองในการใหเวลาทมคณภาพกบเดกและควรพจารณาบทบาทของ HomeSchool ใหมากขนโดยคำนงถงคณภาพดวย

8. สงคมมนษยตงแตโบราณมาสงคมหรอกลมหนงจะมสมาชกระหวาง 12-13 คนและมนษยจะมเพอนใกลชดไมเกน 12-13 คนเดกเลกจะมความสามารถในเรองทกษะทางสงคม อยากสงคมกบเพอนๆ ทำงานรวมกน ใหการชวยเหลอกน เหนอกเหนใจกนมากในชวงอายกอน 6 ปและ

ก า ร จ ด ช น เ ร ย นปจจบนซงเปนสงคมของเดก โดยเฉพาะสงคมของเดกเลกในระด บอน บาลหร อประถมศ กษาจะม ขนาดใหญ มจำนวนนกเรยนตอหองมาก30-35 คน หรอมาก

ควรส ง เ ส ร มและสนบสนนใหเดกโดยเฉพาะเดกเลกไดรบการเรยนรอยางเตมท โดยลดจำนวนนกเรยนของชนเรยนลงใหมผเรยนจำนวนนอยกวา 30 คน ตอหองท คร 1 คน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร130

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

สามารถอยรวมกนในสงคมอยางมความสขแตจะเปนกลมเลกๆและตองอยในสงแวดลอมทไดรบการกระต นท เ หมาะสมในครอบครวจงจะเกดทกษะทางสงคม

กวา ซ งในวยน เดกตองพ งพาผ ใหญครในการเรยนร ในการสร างกระบวนการเรยนร เปนพนฐานของสมอง ทำใหเดกขาดโอกาสในการเรยนรอยางเตมทในชวงตนของชวต ขาดโอกาสพฒนาความสามารถทางสงคมและอารมณ รวมทงมความยากลำบากตอการบรหารหองเรยนและการจดการเรยนรของคร

สามารถใหการดแลและบรการไดท วถงโดยเฉพาะการศกษาระดบตนๆ

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 131

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

9. เดกเลกตองพงพาพอแม ครผใหญ เมอเตบโตเปนวยรนจะตองพฒนาจากการพงพาผอนไปเปนผ ใหญ เปนตวของตวเองสามารถทำอะไรไดเอง มความรบผดชอบ เรมใชเหตผลในการพจารณาหรอตอบสนองแทนการใชอารมณ ทกษะเหลาน ตองพฒนาตงแตในชวงวยแรกเร มของชวต เพราะสมองพรอมจะเรยนร ในเร องความรบผดชอบและทกษะอนๆทจะเปนตวของตวเองซงตองไดรบการกระตนการใหขอมลทเหมาะสม

ร ะ บบก า ร ศ ก ษ าปจจบนละเลยไมใหโอกาสเด กเร ยนร อยางเตมทในชวงตนของช ว ตท ม ความพรอมจะเรยนร และเนนการพฒนาในเดกโต ขณะเดยวกนการศกษากไมมพลงและประสทธภาพพอทจะให โ อกาส เด ก ได พฒนาทกษะตางๆในวยร น เพ อเตรยมพร อมสำหร บการเตบโตเปนผใหญทมความรบผดชอบและเปนผ เร ยนร ตลอดชวต

พ ฒนาคร ท ส อนเดกเลกใหมความร ความสามารถ และมประสทธภาพสงในการจ ดการเร ยนร เพ อพฒนาเดกรอบดาน เนองจากเดกเลกมความจำเป นมากกวาทตองอาศยครทมความสามารถเพราะเปนชวงทสมองตองการพงพาผใหญพ งพาส งแวดลอมเม อเด กโตข นการเรยนร จากครคอยๆลดลงและจะไปเรยนรจ า กส ง แ วดล อมชมชนหรอใชเทคโน-โลยสารสนเทศและก า ร ส อ ส า ร เ ป นเค ร อ งม อ ในการเรยนร

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร132

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

10. วยรนเปนวยทมพลงมาก มการเปล ยนแปลงทางอารมณและจตใจ มความกงวล ไมแนใจแตมความอยากรอยากลองสง

ว ยร น เป นว ยท ม บ ทบาท ในส ง คมนอย ใชเวลาในการพ ก ผ อ นและกา รบนเทงมาก บางคนหลงทางผด ไมมแนวทางหร อร ปแบบท ชดเจนสำหรบพฒนาวยร น รวมทงสงคมครอบครวไมเขาใจวยรน มสงแวดลอมทไมเหมาะสมสำหรบวยรน

มนโยบายและแผนปฏบตทชดเจนทจะทำใหวยรนมบทบาทในสงคม สงคมควรใหว ยร นไดใชพลงดวยการเขาไปเรยนรในชมชน เรยนร ในชว ตจรง เข ามามบ ท บ า ท ท เ ป นประโยชนทำงานเพอสงคม ทำหนาท ร บผดชอบในฐานะผใหญ เชน ชวยสอนหนงสอนอง ปลกปาเขาคายตางๆ เลนกฬา ผใหญควรใหการร บร ในผลงานของเดก

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 133

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

11. การทำงานใหประสบความสำเร จต องการคนเก งในการทำงานเปนทม มความร ในวงกวาง คดเปน ทำเปน แกปญหาไดดวยตวเอง และมความสามารถสรางสรรคส งใหมๆ นวตกรรมใหมๆ ได

การเรยนในโรงเรยนเนนการเกงเฉพาะตวท ำ ง า น ค น เ ด ย วการเรยนการสอนเนนว ช ากา รและกา รท อ ง จ ำ ม า ก ก ว าพฒนากระบวนการคดและการทำงานเป นท มหร อท กษะทางสงคม สงทอยนอกเหนอหลกสตรจะไมมความหมาย

พฒนาหลกสตรท เนนการทำงานเปนทม เชอมโยงกบโลกของการทำงาน พฒนาท กษะการทำงานเปนทม ทกษะทางสงคม จดโครงการโรงเรยน-งาน ใหเปนสะพาน เ ช อ มต อระหวางโรงเรยนกบโลกของการทำงาน

12. การดำรงชวตตองการความรอบรหลายดาน เพราะสงคมเรามคนหลายอาชพและมความคดสรางสรรค

การเรยนการสอนในระดบสงเนนความเชยวชาญเฉพาะดานและใหความสำคญกบวชาการดานอ นนอย เกดความคดในวงแคบและเข าใจกนยาก

สงเสรมการเร ยนร ตลอดชวต การศกษาขนพ นฐานควรจะมความกวาง เพ อใหเก ดความเขาใจในอาชพตางๆ ความเช ยวชาญหรอการชำนาญเฉพาะดานควรมาทหลง สวนในระด บส งควรให ม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร134

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

13. ผเรยนมศกยภาพการเรยนรรอบดาน ครไมสามารถสอนไดหมด การเรยนรเกดขนไดตลอดเวลา แทบทกแหงทกสถานท และเกดขนมากทสดไมไดเกดจากในหองเรยน แตเกดจากการพดคย โดยเฉพาะครอบครว ชมชน สงคม ทมบทบาทสำค ญต อท กษะการดำเนนชว ต การทำงาน และกระบวนการเรยนรอยางตอเนองของผเรยน

ครเปนผกำหนดกรอบการเร ยน ข นตอนก า ร เ ร ย น แ ล ะสภาพแวดลอมของการเรยน การบรหารการศกษาคลายกบการบร หารโรงงานอตสาหกรรม

ควรสอนผ เร ยนใหพฒนาศกยภาพของตนมงไปสการเรยนรตลอดชว ต จดหาแหลงความรและนำชมชนเขามามสวนร วมในการจ ดการเรยนร

ความหลากหลายในสาขาวชาชพเพอพฒนาสงใหมๆ อาชพใหมๆ ทเกดข นในโลกยคใหม

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 135

สภาพพฒนาการและการเรยนรของมนษย

การจดการเรยนรในปจจบน

ขอเสนอเชงนโยบายของการเรยนรรปแบบใหม

14.บทบาทของครมความสำคญในการจดการเร ยนร ครต องสามารถจดการเรยนร ในวชาทน าเบ อหน ายสำหร บผ เร ยนใหกลายเปนส งท น าสนใจข นมาได

ใ ห ม อ งค ก ร เพ อพ ฒนาคร อย างม คณภาพ พฒนาครใหมความร มเทคนคใหมๆในการสอนใหมประสทธภาพ ใหครมโอกาสแลกเปลยนความร เทคนคการสอนและป ร ะสบกา รณ การจ ดการเร ยนร ตองเพ มการพฒนากระบวนการคดใหมากข น ใหมการอภปราย ปรกษาหารอ กระตนผเรยนทำงานรวมกนแบบมสวนรวม ทำเปนทมให ม โอกาสเข ามาสมพนธเกยวของกนลงมอปฏบต ใชแหลงเรยนรตางๆ

ครใชวธสอนโดยการพด การอธบาย การเขยนดวยชอลกลงบนกระดานดำ เพอส งผ านข อม ล ให ผ เร ยน และเนนก ร ะ บ ว น ก า ร จ ำเทานน

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร136

A Survey of Recent Articles. The battle of child care. The WilsonQuarterly. Autumn, 1998.

Abbott, John. A Policy Paper : The Strategic and ResourceImplications of a New Model of Learning. The 21 stCentury Learning Initiative. www.21learn.org/publ/PP.pdf.

Abbott, John. Battery hens or free range chickens what kindof education for what kind of world?. www.21learn.org/publ/abbott-canadaspch.

Abbott, John. ; Ryan, Terence. Learning to go with the grain ofthe brain. (Spring,1999). www.21learn.org/publ/edcanada.

Abbott, John. The Child is Father of the Man. (HarperCollins:London) to be published in 1999.

Allport, Susan. A natural history of parenting. Harmony Books:New York, 1997.

Azar, B. Nature, nurture : not mutually exclusive. APA Monitor.May 1997.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 137

Barkow, Jerome H. ; Cosmides, Leda. ; Tooby, John. Theadapted mind : evolutionary psychology and generationof culture. Oxford University Press: Oxford, 1992.

Bereiter, Carl, ; Scardamalia, Marlene. Surpassing ourselves :an inquiry into the nature and implications of expertise.Open Court: Chicago, 1993.

Boden, Margaret. The creative mind : myths and mechanisms.Weidenfeld and Nicolson: London, 1990.

Bowlby, John. A secure base : parent and child attachmentand healthy human development. Basic Book: NewYork, 1990.

Brooks, J. G. ; Brooks, M. G. The case for the constructivistclassroom. ASCD: Alexandria, 1993.

Brown, John Seely. In Tapscott, Don. Growing up digital : therise of the net generation. McGraw-Hill:New York, 1998.

Bruer, John T. Schools for thought : a science of learning inthe classroom. MIT Press: London, 1993.

Bruer, John T. Education and the brain : a bridge too far.Educational Researcher. November 1997.

Bruner, Jerome. The culture of education. Harvard UniversityPress: Cambridge, MA, 1996.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร138

Caine, Geoffrey. ; Caine, Renata. Making Connections :teaching and the human brain. ASCD: Alexandria, VA,1991.

Cartledge, Bryan. Mind, brain and the environment. OxfordUniversity Press: Oxford, 1998.

Chomsky, Noam. Language and problems of knowledge : themanagua lectures. MIT Press: Cambridge. 1988.

Clarke, Kenneth. Education Secretary,1992. In Judd, Judith. ;Berliner Wendy. Class size - does it really matter?. TheIndependent. February 16,1995.

Cohen, Donald. The white house conference on early childhooddevelopment and learning : what new research on thebrain tells us about our youngest children. White HouseInformation Office. April 17,1997.

Collins, Allan. ; Brown, John Seely. ; Holum, Ann. Cognitiveapprenticeship : making thinking visible. The AmericanEducator. Winter, 1991.

Colvin, Geoffrey. What money makes you do. FortuneMagazine. August 17,1998.

Coveney, Peter. ; Highfield, Roger. Frontiers of complexity :the search for order in a chaotic world. FawcettColumbine: New York, 1995.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 139

Deacon, Terence. The symbolic species : the co-evolution oflanguage and the brain. W.W. Norton & Company: NewYork, 1997.

Diamond, Jared. Guns, germs and steel : the fates of humansocieties. W.W. Norton & Company: New York, 1997.

Diamond, Marian. ; Hopson, Janet. Magic trees of the mind. ADutton Book: New York, 1998.

Drucker, Peter. The new realities. Mandarin: London, 1989.Edelman, Gerald M. Bright air, brilliant fire : on the matter of

mind. Basic Books: New York, 1992.Egan, Kieran. The educated mind : how cognitive tools shape

our understanding. The University of Chicago Press:Chicago, 1997.

Eggar, Tim. In Judd, Judith. ; Berliner Wendy. Class size - doesit really matter?. The Independent. February 16,1995.

Forth, Eric. Education Minister to the of commons,1994. In Judd,Judith. ; Berliner Wendy. Class size - does it reallymatter?. The Independent. February 16,1995.

From a discussion at the 21 st Century Learning Initiative’sNovember, 1995, Wingspread Conference.

Gardner, Howard. Frames of mind : the theory of multipleintelligences. Paladin: London, 1985.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร140

Gardner, Howard. Multiple intelligences : the theory in practice.Basic Books: New York, 1993.

Gardner, Howard. The unschooled mind : how children thinkand how schools should teach. Basic Books: New York,1991.

Gazzaniga, Michael S. What are brains for?. In Robert L. Solso(ed.). Mind and brain sciences in the 21 st century. TheMIT Press: London. 1997.

Gazzaniga, Michael S. The Mind’s past. University of CaliforniaPress: Berkeley, 1998.

Goleman, Daniel. Working with emotional intelligence. BantamBooks: New York, 1998.

Goodall, Jane. In the shadow of man. George Weidenfeld &Nicholson Limited: London, 1988.

Goodall, Jane. The whole child initiative. The State of the WorldForum. 1997.

Green, Andy. Education and state formation : the rise ofeducation system in England, France and the USA.The MacMillan Press Ltd.: London, 1992.

Greenspan, Stanley. The growth of the mind and theendangered origins of intelligence. Addison Wesley :New York, 1996.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 141

Handy, Charles. The hungry spirit. Hutchinson: London, 1997.Harris, Judith Rich. The nurture assumption : why children

turn out the way they do. The Free Press: New York,1998.

Hersch, Patricia. A tribe apart : a journey into the heart ofAmerican adolescence. Fawcett Columbine: New York,1998.

Hoffer, Eric. In Amabile, Teresa M. How to kill creativity. TheHarvard Business Review. September - October, 1998.

Holland, John H. Emergence : from chaos to order. Helix Books:Reading, MA, 1998.

Kelly, Kevin. New rules for the new economy : 10 radicalstrategies for a connected world. Viking: New York,1998.

Kennedy, Donald. Former President of Stanford University. Theacademic culture nurture, a set of policies and practicesthat favor the present state of affairs over any possiblefuture. The Washington Post. September 30,1998,p,A,17.

Kotulak, Ronald. Inside the brain : revolutionary discoveries ofhow the mind works. Andrews and McMeel: KansasCity, 1996.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร142

Kuhl, Patricia. The white house conference on early childhooddevelopment and learning : what new research on thebrain tells us about our youngest children. White HouseInformation Office. April 17,1997.

Labaree, David F. How to succeed in school without reallylearning : the credentials race in American education.Yale University Press: New York, 1997.

LeDoux, Joseph. The emotional brain. Simon & Schuster: NewYork, 1996.

Mathews, Jay. Study faults computers’ use in math education;repetitive drills, lower scores linked. The WashingtonPost. September 30,1998.

Mayr, Ernst. This is biology : the science of the living world.The Belknap Press: Cambridge, MA, 1997.

Mead, Margaret. Coming of age samoa : a psychological studyof primitive youth for western civilization. William &Morrow Co.: New York, 1988.

Merzenich, M. M. ; Grajski, K. A. ; Jenkins, W. M. ; Recanzone,G. H. ; Peterson, B. Functional cortical plasticity, corticalnetwork origins of representation changes. Cold SpringHarbor Symposium on Quantitative Biology 55. 1991.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 143

Mihaly, Csikszentmihalyi. Flow : the psychology of optimalexperience. Harper Perennial: New York, 1991.

Mihaly, Csikszentmihalyi. ; Larson, L. Being adolescent : conflictand growth in the teenage years. Basic Books: NewYork, 1984.

Morowitz, Harold. ; Singer, Jerome L. The mind, the brain, andcomplex adaptive systems. Addison-Wesley PublishingCo.: Reading, MA, 1995.

Mortimore, Peter. In Judd, Judith. ; Berliner Wendy. Class size-does it really matter?. The Independent. February16,1995.

Mulgan, Geoff. Connexity : responsibility, freedom, businessand power in the new century. Vintage: London, 1998.

National Institutes of Health. Basic behavioral science researchfor mental health : a national investment. Washington.1995.

Nicholson, Nigel. How hardwired is human behavior?. HarvardBusiness Review. July - August 1998.

Office of the President. Report to the President on the Use ofTechnology to Strengthen K-12 Education in the UnitedStates. Washington. 1997.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร144

Palladino, Grace. Teenagers : An American history. BasicBooks: New York, 1996.

Papert, Seymour. The connected family : bridging the digitalgeneration gap. Longstreet Press: Arlanta, 1996.

Perkins, David. Smart schools. The Free Press: New York, 1992.Perkins, David. Outsmarting IQ : the emerging science of

learnable intelligence. The Free Press: New York, 1995.Perry, Bruce. Incubated in terror : neurodevelopmental factors

in the cycle of violence. In “Children in a violent society”.J. D. Osofsky(ed.). Guilford Press: New York, 1997.

Peter Barnes, J. ; Oates, J. ; Chapman, V. ; Lee and P,Czerniewska. Personality, development and learning.Hodder & Stoughton: London, 1984.

Pinker, Stephen. The language instinct. Allen Lane: London,1994.

Rorabaugh, W. J. The craft apprentice : from Franklin to themachine age in America. Oxford University Press:Oxford, 1986.

Schroedinger, Erwin. What is life/?. Cambridge University Press:Cambridge, 1944.

Smith, Adam. The wealth of nations. Modern Library: New York,1994.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 145

Steinberg, Laurence. Beyond the classroom. Simon & Schuster:New York, 1997.

Sternberg, Robert. Beyond IQ : a triarchic theory of humanintelligence. Cambridge University Press: Cambridge,1995.

Sylwester, Robert. A celebration of neurons. ASCD: Alexandria,VA, 1995.

Tattersall, Ian. Becoming human : evolution and human unique-ness. Harcourt Brace & Co.: New York, 1998.

Taylor, Frederick Winslow. In Postman, Neil. Technopoly : thesurrender of culture to technology. Alfred A. Knopf: NewYork, 1992.

The National Research Council. Learning remembering,believing, enhancing human performance. NationalAcademy Press: Washington, 1994.

The Neuroscience of Mental Health II. Cognitive neuroscienceand neuron plasticity. The National Institutes of Health: Washington, 1995.

These numbers come from Education at a Glance : OECDIndicators 1997. Center for Educational Research andInnovation OECD. Paris,1997.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร146

Tomlinson, John. In Judd, Judith. ; Berliner Wendy. Class size-does it really matter?. The Independent. February 16,1995.

Vygotsky, Lev. Thought and language. MIT Press: Cambridge,1962.

Waldrop, Mitchell. The web of life : a new scientificunderstanding of living system. Anchor Books: NewYork, 1996.

Wright, Robert. The evolution of despair. Time Magazine.August 28,1995.

Wright, Robert. The moral animal. Little, Brown and Company:London, 1994.

Yurgelun-Todd, Deborah. Physical changes in adolescent brainsmay account for turbulent teen years. Press Releasefrom McLean Hospital. June 11,1998.

Zinsmeister, Karl. Why encouraging daycare is unwise. TheAmerican Enterprise. May/June, 1998.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

การเรยนรรปแบบใหม :ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร 147

ทปรกษาดร.รง แกวแดงเลขาธการคณะกรรมการการศกษาแหงชาตดร.สรศกด หลาบมาลาทปรกษาสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตนางทพยสดา สเมธเสนยสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

นกวจยรศ.พญ.ศนสนย ฉตรคปตทปรกษาสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

นกวจยรวมนางสาวอษา ชชาตสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

บรรณาธการนางสาวอษา ชชาตสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

พมพรายงานและสบคนขอมลนางสาวอษา ชชาตสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

หนวยงานรบผดชอบดำเนนการสำนกพฒนาการเรยนร และเครอขายการศกษา ศาสนา และวฒนธรรมสำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (สกศ.)สำนกนายกรฐมนตร

การเรยนรรปแบบใหม : ยทธศาสตรดานนโยบายและการใชทรพยากร