СҮХБААТАР ДҮҮРГИЙН ИТХ-ЫН ТЭРГҮҮЛЭГЧДИЙН АЖЛЫН АЛБА

Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ÈÒÕ-ÛÍ ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ ÀÆËÛÍ ÀËÁÀ

Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐÀË, Ò¯¯ÍÈÉ ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÝÝÑ ÃÀÐÃÀÑÀÍ ÒÎÃÒÎÎË

ØÈÉÄÂÝÐÈÉÍ ÝÌÕÒÃÝË

ÓËÀÀÍÁÀÀÒÀÐ ÕÎÒ2012

Õýâëýëä áýëòãýñýí: Â.Æàíöàíñàìáóó Ì.Øèéëýãöýðýí

3

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðàë “Òîãòîîë, òýìäýãëýëýýñ”

ÃÀÐ×ÈÃ

ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÎÃÒÎÎËÎÎÑ

Ä¿¿ðãèéí 2011 îíû òºñºâò ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé2011.11.11. № 14/1 .................................................................. 8

Ä¿¿ðãèéí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéí 2011 îíû çîðèëòûí õýðýãæèëò, 2012 îíû çîðèëò áàòëàõ òóõàé 2011.12.26. №15/1 ............ 10

Ä¿¿ðãèéí 2010 îíû òºñâèéí ã¿éöýòãýëèéã áàòëàõ òóõàé 2011.12.26. №15/2 .................................................................. 31

Ä¿¿ðãèéí 2012 îíû òºñºâ áàòëàõ òóõàé 2011.12.26. №15/3 ................................................................... 33

Ä¿¿ðãèéí ãàçàð çîõèîí áàéãóóëàëòûí 2011 îíû òºëºâëºãººíèé õýðýãæèëò, ãàçàð çîõèîí áàéãóóëàëòûí 2012 îíû òºëºâëºãºº áàòëàõ òóõàé 2011.12.26. №15/4 ......................................... 35

ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ ÒÎÃÒÎÎËÎÎÑ

Õóâààðü áàòëàõ òóõàé 2011.2.17. №15 / Òºëººëºã÷äèéí òîéðîãòîî àæèëëàõ õóâààðü / .......................... 41

Àæëûí õýñýã áàéãóóëàõ òóõàé 2011.2.17. №20/ Õîðîîíû ÈÍÕ-ûí ¿éë àæèëëàãààòàé òàíèëöàõ / .................... 43Æóðàì áàòëàõ òóõàé 2011.3.17 №26

/Õîðîîíû õýñãèéí àõëàã÷èéí àæëûí ¿ð ä¿íã òîîöîæ óðàìøóóëàë îëãîõ æóðàì / ......................................................... 47

¯éë÷èëãýýíèé òºëáºðèéí õýìæýýã øèíý÷ëýí òîãòîîõ òóõàé2011.5.13. №47 ........................................................................ 48

“Ñàí” áàéãóóëæ, ñàíãèéí æóðàì, óäèðäàõ áîëîí õÿíàëòûí çºâëºëèéí á¿ðýëäýõ¿¿íèéã áàòëàõ òóõàé 2011.5.13. №41 .. 51

4


“Ñ¿õáààòàð-äýâøèë” ¿éëäâýðèéí ãàçàð áàéãóóëæ, ä¿ðìèéã áàòëàõ òóõàé 2011.5.13. №42 ........................................... 55

Õºòºëáºð, òºëºâëºãºº áàòëàõ òóõàé/ “Ñ¿õáààòàð” ä¿¿ðãèéí ºðõèéí ýìíýëã¿¿äèéí õ¿íèé íººöèéã õºãæ¿¿ëýõ õºòºëáºð / 2011.5.13. №43 .......................................................................... 59

Ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ àæëûã ýð÷èìæ¿¿ëýõ òóõàé 2011.5.13. №44 ..................................... 69

Àæëûí õýñýã áàéãóóëæ àæèëëóóëàõ òóõàé 2011.5.26. №48 /ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàëäààíû 2010 îíû øèéäâýðèéí õýðýãæèëò / .................................................................................... 71

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí øèéäâýðèéí õýðýãæèëòèéã ñàéæðóóëàõ òóõàé 2011.7.28. №71 .................................... 72

Îéí ñàíã ãýðýýãýýð ýçýìø¿¿ëýõ òóõàé 2011.8.18. №75 ....... 74

Äýä õºòºëáºð áàòëàõ òóõàé 2011.9.19. №85/ Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ÕÄÕÂ/ ÄÎÕ/ ÁÇÄÕ-.ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ äýä õºòºëáºð .................................................................. 75

Æóðàì áàòëàõ òóõàé 2011.11.24. №110./Ä¿¿ðãèéí øàãíàëûí øèíý÷èëñýí æóðàì/ .................................. 85

Îëîí íèéòèéí áàéöààã÷äûí òîî, óðàìøóóëëûí õýìæýýã øèíý÷ëýí òîãòîîõ òóõàé 2011.12.12. №120 ..................... 90

ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐÀËÄÀÀÍÀÀÑ ÒÝÌÄÝÃËÝËÝÝÐ ªÃÑªÍ ¯¯ÐÝÃ, ÄÀÀËÃÀÂÀÐ

Èðãýíèé á¿ðòãýëèéã ñàéæðóóëàõ òàëààð 2010 îíä ÈÒÕ-ûí

òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàëäààíààñ ºãñºí ¿¿ðãèéã

õýðýãæ¿¿ëýõ òàëààð çîõèîí áàéãóóëæ áóé àæèë,

¿ð ä¿íãèéí òóõàé 2011.04.14. №08 .................................. 92

Õîã õàÿãäëûã áóóðóóëàõ äýä õºòºëáºðèéí õýðýãæèëòèéí

òóõàé 2011.04.14 №08 ....................................................... 93

5


Áàãà àíãèéí ñóðàëöàã÷èéí õ¿ì¿¿æèë, òºëºâøèëèéí ¿íýëãýýã

õýðýãæ¿¿ëýõ óäèðäàìæèéí õýðýãæèëò, ¿ð ä¿íãèéí òóõàé

2012.04.28. ¹09 .......................................................................... 93

Õ¿¿õäèéã ø¿ä, àìíû õºíäèéí ºâ÷ëºëººñ ñýðãèéëýõ,

ýì÷ëýõ òºñºë, õºòºëáºðèéí õýðýãæèëòèéí òóõàé.

2011.4.28. № 09 .......................................................................... 93

ªðõèéí ýìíýëãèéí ¿éë àæèëëàãààòàé òàíèëöñàí àæëûí õýñãèéí

ìýäýýëëèéã ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2010 îíû 30 äóãààð

õóðàëäààíààð õýëýëöýýä ºãñºí ¿¿ðãèéí õýðýãæèëòèéí òóõàé

2011.5.13. №10 ......................................................................... 94

Ä¿¿ðãèéí ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2009 îíû 67 äóãààð òîãòîîë,

2010.04.09-íèé 08 äóãààð õóðàëäààíû òýìäýãëýëýýð ºãñºí

¿¿ðãèéí õýðýãæèëòòýé òàíèëöñàí òóõàé.

2011.5.13. № 10 ......................................................................... 95

Íóòàã äýâñãýðèéí òîõèæèëòûã ñàéæðóóëàõ, öýâýð, ýð¿¿ë îð÷èí

á¿ðä¿¿ëýõ òàëààð õèéæ áóé àæèë, ¿ð ä¿íãèéí òóõàé

2011.5.26. №11 .......................................................................... 96

Îé õýýðèéí ò¿éìýð, ãàëûí àþóëààñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ

òàëààð çîõèîí áàéãóóëæ áóé àæèë, öààøèä õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà

õýìæýýíèé òóõàé 2011.6.6. №12 ........................................ 96

Ãóäàìæ, òàëáàé, áàéãóóëëàãà, ãýð õîðîîëëûí ãýðýëò¿¿ëãèéã

ñàéæðóóëàõ òàëààð çîõèîí áàéãóóëæ áóé àæèë, öààøèä òàâèõ

çîðèëòûí òóõàé 2011.7.1. №13 ........................................ 97

Òºñâèéí îðëîãî íýìýãä¿¿ëýõ, á¿ðä¿¿ëýõ àæëûí ÿâö,

öààøèä çîõèîí áàéãóóëàõ àæëûí òóõàé

2011.7.28 № 15. ........................................................................... 98

6


Õè÷ýýëèéí øèíý æèëèéí áýëòãýë àæëûí ÿâöûí òóõàé

2011.8.18. №16 .......................................................................... 99

ªâºëæèëòèéí áýëòãýë õàíãàõ àæëûí ÿâö, öààøèä àíõààðàõ

àñóóäëûí òóõàé 2011.10.21. №16 ...................................... 99

“Áîëîâñðîë-2012” äýä õºòºëáºðèéí õýðýãæèëòèéí

ÿâöûí òóõàé 2011.10.21. №19 ...................................... 99

Íóòàã äýâñãýðèéí áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí íýãæèéã

êàìåðæóóëàõ òàëààð çîõèîæ áóé àæèë,

öààøäûí çîðèëòûí òóõàé 2011.11.24. №23 ................... 99

Ä¿¿ðãèéí ÈÒÕ-ûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2010 îíû 125,

109 ä¿ãýýð òîãòîîëûã õýðýãæ¿¿ëýõ òàëààð çîõèîí

áàéãóóëæ áóé àæèë, ¿ð ä¿í, öààøèä òàâèõ çîðèëòûí

òóõàé 2011.12.8. №2 .................................................... 100

1.Íèéòèéí áèåèéí òàìèðûã õºãæ¿¿ëýõ òàëààð

çîõèîæ áóé àæèë, öààøäûí çîðèëòûí òóõàé

2.ÅÁÑ-èóäûí áèåèéí òàìèðûí çààëíû

àøèãëàëòòàé òàíèëöñàí òóõàé 2011.12.8. № 24 ............. 101

7


ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÎÃÒÎÎËÎÎÑ

8


ÍÈÉÑËÝËÈÉÍ Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÎÃÒÎÎË

2011 îíû 11 ñàðûí 11 ºäºð Äóãààð 14/1 Óëààíáààòàð õîò

Ä¿¿ðãèéí 2011 îíû òºñºâò ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

“Òºñâèéí áàéãóóëëàãûí óäèðäëàãà ñàíõ¿¿æèëòèéí òóõàé”

õóóëèéí 50 äóãààð ç¿éëèéí 50,1.2, “Ìîíãîë óëñûí íýãäñýí òºñâèéí

òóõàé“ õóóëèéí 10 äóãààð ç¿éë, Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã

äýâñãýðèéí íýãæ, ò¿¿íèé óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí

18.1.2-á çààëòûã ¿íäýñëýí ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí

Õóðëààñ ÒÎÃÒÎÎÕ ÍÜ:

1.Ä¿¿ðãèéí 2011 îíû òºñâèéí îðëîãûã 1 òýð áóì 325 ñàÿ òºãðºãººð

íýìýãä¿¿ëýí íèéò ä¿íã 9 òýð áóì 923 ñàÿ 101,1 ìÿíãàí òºãðºãººð

áàòàëñóãàé.

¯¿íä:

/Ìÿíãàí ºãðºãººð/

1.Òàòâàðûí îðëîãî 7,166,299.0

1.1.Õ¿í àìûí îðëîãûí àëáàí òàòâàð 3,500,175.1

1.1.1.Õóâèàðàà àæ àõóé ýðõëýñýí èðãýíèé

îðëîãûí àëáàí òàòâàð 1,644,941.8

1.1.2.Îðëîãûã òóõàé á¿ð òîäîðõîéëîõ áîëîìæã¿é

èðãýíèé îðëîãûí àëáàí òàòâàð 201,689.3

1.1.3.Íýð çààñíààñ áóñàä õ¿í àìûí îðëîãî 1,653,544.0

1.2. ªì÷èéí àëáàí òàòâàð 3,901.8

1.2.1.Áóóíû àëáàí òàòâàð 3,901.8

1.3. Áóñàä òàòâàðûí îðëîãî 3,662,222.1

1.3.1.Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæ 3,662,222.1

2.Òàòâàðûí áóñ îðëîãî 1,575,036.4

2.1.Õ¿¿ òîðãóóëèéí îðëîãî 1,565,036.4

2.2 Òºñºâò áàéãóóëëàãûí ººðèéí îðëîãî 10,000.0

2.3. Íýð çààãäààã¿é áóñàä îðëîãî

9


3. Õºðºíãèéí îðëîãî 1,181,765.7

3.1 ¯ë õºäëºõ õºðºíãº áîðëóóëñíû îðëîãî 1,181,765.7

Õî¸ð. Ä¿¿ðãèéí 2011 îíû òºñâèéí çàðëàãûã 1òýð áóì 325 ñàÿ

òºãðºãººð íýìýãä¿¿ëýí íèéò ä¿íã 7 òýð áóì 367 ñàÿ 526 ìÿíãàí

òºãðºãººð áàòàëñóãàé.

/ìÿíãàí òºãðºãººð/

1.Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí òºëººëºã÷äèéí õóðàë 344,207.4

2. Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçàð 1,813,939,7

3. Ãóäàìæíû ãýðýëò¿¿ëýã, çàñâàð

¿éë÷èëãýýíèé çàðäàë 663,436.2

5. Îðîí íóòãèéí íººö õºðºíãèéí çàðäàë 931,315.4

6. Õºðºíãº îðóóëàëòûí çàðäàë 3,503,810.7

7. Òàòâàðûí õýëòýñ 95513,6

8. Àõìàäûí õîðîî 10303.0

9. Àõìàäûí ñàí 5000.0

Ãóðàâ. 2011 îíû òºñâèéí çàðäëûí ººð÷ëºëòûã íýãä¿ãýýð

õàâñðàëòààð, õºðºíãº îðóóëàëòûí çàðäëûí òîäîòãîñîí òºñâèéã

õî¸ðäóãààð õàâñðàëòààð òóñ òóñ áàòàëñóãàé.

Äºðºâ. Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí òºëººëºã÷äèéí õóðëûí 2011 îíû 7

äóãààð ñàðûí 29-íèé 13/1 òîîò òîãòîîëûí äºðºâä¿ãýýð õàâñðàëòààð

áàòàëñàí Ýð¿¿ë ìýíäèéí íýãäýëä òºñëººð èðýõ òîíîã òºõººðºìæèéí

òýýâðèéí çàðäàëä òºëºâëºñºí 29,5 ñàÿ òºãðºãèéã çîðèóëàëòààð íü

îðîí íóòãèéí íººö ñàíä øèëæ¿¿ëñ¿ãýé.

Òàâ. 2011 îíû ¿ëäýæ áàéãàà õóãàöààíä ä¿¿ðãèéí ýíý îíû

çîðèëòûã ÷àíàðòàé õàíãàí áèåë¿¿ëýõýä øààðäëàãàòàé ýõ ¿¿ñâýðèéã

á¿ðä¿¿ëýí, òºñâèéã çîðèóëàëòûí äàãóó ¿ð àøèãòàé çàðöóóëæ,

õºðºíãèéí àøèãëàëò çàðöóóëàëòàíä òàâèõ õÿíàëò, á¿ðòãýë òîîöîîã

ñàéæðóóëæ àæèëëàõûã Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà / Á.Áàÿðìàãíàé /-ä

äààëãàñóãàé.

ÄÀÐÃÀ À.ÀÌÀÐÑÀÉÕÀÍ

10


ÍÈÉÑËÝËÈÉÍ Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÎÃÒÎÎË


Ä¿¿ðãèéí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéí 2011 îíû çîðèëòûí õýðýãæèëò, 2012 îíû

çîðèëò áàòëàõ òóõàé

Ä¿¿ðãèéí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéí 2011 îíû çîðèëòûí õýðýãæèëò,

2012 îíû çîðèëòûí òóõàé Çàñàã äàðãà Á.Áàÿðìàãíàéãèéí èëòãýëèéã

õýëýëöýýä Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã äýâñãýðèéí íýãæ,

ò¿¿íèé óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí 18.1.2à çààëòûã

¿íäýñëýí ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí õóðàëäààíààñ

ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí ¿éë àæèëëàãààíû õºòºëáºð, ýäèéí

çàñàã, íèéãìèéí 2011 îíû çîðèëòûí õýðýãæèëòèéã “Á¿ðýí õàíãàëòòàé”

ãýæ ä¿ãíýñ¿ãýé.

2. Ä¿¿ðãèéí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéí 2012 îíû çîðèëò, õýðýãæ¿¿ëýõ

àðãà õýìæýýã õàâñðàëòààð áàòàëñóãàé.

3. Ýíý òîãòîîëûí õýðýãæèëòèéã õàíãàæ àæèëëàõûã Çàñàã äàðãà

/Á.Áàÿðìàãíàé/-ä äààëãàñóãàé.


11


Ä¿¿

ðãè

éí È

ðãý

äè

éí Ò

ºë

ººë

ºã÷

äè

éí Õ

óðë

ûí

2011 î

íû

12 ñ

àðû

í 2

6-í

û º

äðè

éí 1

5/1

äóã

àà

ð

òîãò

îîë

ûí 1

ä¿ã

ýýð õ

àâñ

ðà

ëò

Ñ¯

ÕÁ

ÀÀ

ÒÀ

Ð Ä

¯¯

ÐÃ

ÈÉ

Í Ý

ÄÈ

ÉÍ

ÇÀ

ÑÀ

Ã, Í

ÈÉ

ÃÌ

ÈÉ

Í 2

012

ÎÍ

Û Ç

ÎÐ

ÈË

Ò

№Ä

¿¿ðãè

éí

Çà

ñàã

äàðãû

í 2

009-2

012 î

íû

¿é

ë à

æè

ëë

àãà

àíû

õº

òºë

áºðè

éí ç

ààë

ò2012 î

íä

õýð

ýãæ

¿¿ë

ýõ ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àÕ

àðè

óöàõ

õýë

òýñ

Õàì

òðàõ

õýë

òýñ

áàé

ãóóë

ëàãà

ÍÝ

Ã. Ý

ÐÕ

Ç¯

ÉÒ

Òª

ÐÈ

ÉÃ

Òª

Ëª

ÂØ

¯¯

ËÝ

Õ, Ç

ÀÑ

ÀÃ

ËÀ

ËÛ

Í ¯

ÉË

ÀÆ

ÈË

ËÀ

ÃÀ

ÀÃ

ÍÝ

ÝË

ÒÒ

ÝÉ

ÈË

ÒÎ

Ä Á

ÎË

ÃÎ

Õ Ò

ÀË

ÀÀ

Ð

1.1

. Í

óòãè

éí

ººðºº

óäè

ðä

àõ

áàé

ãóóë

ëàãà

á

îë

îí

òºðè

éí

çàõè

ðãà

àíû

ýð

õ ì

ýäë

èé

í

çîõè

ñòîé

õà

ðüö

ààã

òîãò

îîæ

, çà

õèðãà

àíä

òàâè

õ è

ðãý

íè

é õ

ÿíàë

òûã

õ¿÷ò

ýé á

îë

ãîæ

, íóò

ãèé

í

óäè

ðä

ëàãû

í ÷

àä

àâõ

èé

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëíý

7

äóã

ààð

õîðîîë

îë

ä

ãàçà

ð

÷ºë

ººë

ºõ

àæ

èë

ä

èðãý

äè

éí

îðîë

öîîã

èä

ýâõæ

¿¿ë

íý

ÃÀÕ

îð

îîä

Õîðîîä

ûí È

ÍÕ

, àæ

ëû

í à

ëá

àíû

¿é

ë

àæ

èë

ëàãà

àíä

òà

âèõ

èðãý

äè

éí õ

ÿíàë

òûã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÒÇ

ÓÕ

Õîð

îîä

1.2

. “Ó

ëààíá

ààòà

ð õ

îòû

ã 2020 î

í õ

¿ðòý

ë õ

ºãæ

¿¿ë

ýõ å

ðºíõè

é

òºë

ºâë

ºãº

ºíè

é ò

îä

îòã

îë

ûí ò

óõàé

”, “

Õîòû

ã ä

àõè

í õ

ºãæ

¿¿ë

ýõ

òóõà

é”,

“Õ

îòû

í í

îãî

îí á

àé

ãóóë

àì

æè

éí ò

óõàé

”, “

Ãàçð

ûã

äàõè

í

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àõ

òóõà

é”,

“Í

èé

ñëýë

õî

ò,

ò¿¿í

èé

îð÷ì

ûã

õºãæ

¿¿ë

ýõ

òóõà

é”,

“Î

ðîí

ñóóö

íû

ñà

íõ¿

¿æè

ëòû

í

êîðïî

ðà-

öè

éí ò

óõàé

”, “Á

àðè

ëãû

ã õàì

òðàí º

ì÷ë

ºõ

òóõà

é”,

“Íè

éñë

ýëè

éí

ýðõ

ç¿é

í á

àé

äë

ûí ò

óõàé

õóó

ëüä

íýì

ýëò

ººð÷ë

ºë

ò îðóó

ëàõ

òóõà

é”

çýðýã

õóó

ëè

éí ò

ºñº

ëä

èðãý

äè

éí ñ

àíàë

ûã

òóñã

óóë

àõ

÷èãë

ýëýý

ð õ

àì

òðàí à

æè

ëë

àíà.

•Øèíýýðáàòëàãäàõáîëîí

íýì

ýëò

ººð÷ë

ºë

ò îðóó

ëàõ

õóóë

èé

í

òºñº

ëä

è

ðãý

äè

éí

ñàíàë

ûã

àâ÷

òó

ñãóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÒÇ

ÓÕ

Áóñ

àä

õý

ëòý

ñ

1.3

. ªðõ,

õ¿í

àì

ûí á

¿ðòã

ýëè

éí í

ýãä

ñýí ò

îãò

îë

öîîã á

¿ðä

¿¿ë

æ,

èíòå

ðíåòè

éí

ñ¿ë

æýý

, ë

àâë

àãà

àíä

ø

èë

æ¿¿

ëæ

è

ðãý

äýä

¿ç

¿¿ë

ýõ

òºðè

éí

¿éë

÷èë

ãýýã

íýã

ö

ýãýý

ñ è

ë

òîä

, àâè

ëãà

àñ

àíãè

ä,

øàò

äàì

æë

àãà

, ÷è

ðýã

-äýë

ã¿é

áîë

ãîæ

, õó

óëü

øóä

àðãà

¸ñí

û ä

àãó

ó õà

ðè

óöë

àãà

õ¿ë

ýýä

ýã ò

ºðè

éí à

ëá

àíû

àðä

÷èë

ñàí

òîãò

îë

öîîã

òºë

ºâø

¿¿ë

íý.

Õ¿í

àì

, ºðõè

éí

á¿ð

òãýë

èé

í

õºòë

ºë

òèé

ã

ñàé

æðóó

ëàõ,

ø

èíý÷

ëýã

äñý

í

õ¿í

àì

ºðõè

éí

á¿ð

òãýë

èé

í

äýâ

òðè

éã

¿íä

ýñë

ýí

õ¿í

àì

ûí

ìýä

ýýë

ëè

éí

ñàíã

á¿ð

ä¿¿

ëæ

äóó

ñãàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà.

ÑÕ

ÒÇ

ÓÕ

õîðîîä

12


Èðãý

äè

éí

íýã

äñý

í

ìýä

ýýë

ëè

éí

ñàí

áè

é

áîë

ãîæ

, ì

ýäýý

ëýë

ëàâë

àãà

àã

èíòå

ðíåòý

ýð à

âàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà.

ÒÇ

ÓÕ

ÈÁ

Ò

1.4

. Õ

¿í

àì

ûí

õîò

äîòî

ðõ

øè

ëæ

èë

ò õº

äºë

ãººí,

îðîí í

óòãà

àñ

øè

ëæ

èí è

ðýã

ñäè

éã

á¿ð

òãýõ

îíë

àé

í

ìýä

ýýë

ëè

éí ñ

èñò

åì

èé

ã íýâ

òð¿¿

ëíý.

Øèëæèëòõºäºëãººíèéá¿ðòãýëèéãöàõèìæóóëíà.

ÁÌ

ÒÍ

ÁÃ

1.5

. Ò

ºðè

éí à

ëá

ûã

îë

îí ò

¿ìíè

é õ

àðàà õ

ÿíàë

òàíä

è

ë

òîä

á

àé

ëãà

æ,

òºñâ

èé

í

õºðºíãè

éã

çàõè

ðàí

çàðö

óóë

ñàí á

àé

äàë

, ò¿¿

íè

é ¿

ð í

ºë

ººã

îë

îí í

èé

òýä

òî

ãòì

îë

òà

éë

àãí

àä

àã

áîë

ãîæ

, òº

ñâè

éí

õºðºíãè

éã

¿ð à

øè

ãã¿é

çàðö

óóë

ñàí ò

ºñâ

èé

í ì

åíåæ

åð á

îë

îí

òºðè

éí à

ëá

àí õ

ààã÷

òàé

õàðè

óöë

àãà

òîîö

îõ,

èë

òîä

ø

óóðõà

é ì

åõà

íè

çì á

èé

áîë

ãîæ

õýð

ýãæ

¿¿ë

íý.

Ä¿¿

ðãè

éí

íóò

àã

äýâ

ñãýð

èé

í

àæ

àõó

éí

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäàä

òºñº

â ñà

íõ¿

¿,

íÿã

òëàí

áîä

îõ

á¿ð

òãýë

èé

í

õóóë

ü òî

ãòîîì

æè

éã

ñóðòà

ë÷ë

àí,

áîä

ëîãî

àðãà

ç¿

éí

çºâë

ºãº

º

ºã÷

õó

óëè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éã

õàíãó

óëàí à

æè

ëë

àíà.

ÑÒ

ÑÕ

Òºñâ

èé

í î

ðë

îãî

, çà

ðö

óóë

àë

òûã

îë

îí í

èé

òýä

èë

òîä

âý

á

ñàé

òààð

ìýä

ýýë

ýõ,

òºñâ

èé

í

ìåíåæ

åð¿¿

äè

éí

òºñº

â çà

ðö

óóë

àë

òûí ò

àé

ëàíä

ä¿ã

íýë

ò õè

éæ

, òº

ñâè

éã

¿ð

àø

èãã

¿é

çàðö

óóë

ñàí

ìåíåæ

åð¿¿

äýä

õà

ðè

óöë

àãà

òî

îö

íî.

ÑÒ

ÑÕ

1.6

. Ö

àõè

ì ç

àñà

ãëàë

ûã

¿ðãý

ëæ

ë¿¿

ëýí

õýð

ýãæ

¿¿ë

æ

ä¿¿

ðãè

éí

ÇÄ

ÒÃ-

ûã

íè

éñë

ýëè

éí

òºð

çàõè

ðãà

àíû

á

àé

ãóóë

ëàãà

, õî

ðîîä

òîé

ñ¿ë

æýý

íä

õîë

áîíî.

Õîðîîä

ûí

ìýä

ýýë

ýë

ñóä

àë

ãàà,

áè

÷èã

õýðãè

éã

îíë

àé

íààð ä

àì

æóó

ëíà.

ÒÇ

ÓÕ

õîðîî

ÇÄ

ÒÃ,

õîðîîä

ûã

øè

íýë

êàá

åë

üä õ

îë

áîíî.

ÒÇ

ÓÕ

Øàãíàë

èðãýäýýñ

èðñýí

ºðãºäºë

ãîìäëûí

øè

éä

âýðë

ýëòè

éã îíë

àé

í õ

ýëá

ýðýý

ð è

ðãý

äýä

ìýä

ýýë

ýõ

àæ

ëû

ã íýâ

òð¿¿

ëíý.

ÒÇ

ÓÕ

ÇÄ

ÒÃ

õîðîîä

ûí

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àíû

òà

ëààð

îíë

àé

í

õýë

ýëö

¿¿ë

ýã õ

èé

íý.

ÒÇ

ÓÕ

1.7

. Ò

ºðè

éí

çàõè

ðãà

àíû

àíõà

í

øàòí

û

íýã

æ

õîðîîä

ûã

Õîðîî õ

ºòº

ëá

ºðè

éí õ

¿ðýý

íä

õºãæ

ëè

éí

ñàí,

òºñº

âòýé

, á

èå

äààæ

àæ

èë

ëàõ

íºõö

ëè

éã

á¿ð

ä¿¿

ëæ

, è

íòå

ðíåòè

éí í

ýãä

ñýí ñ

¿ëæ

ýýíä

õîë

áîí

onlin

e õ

ýëá

ýðò

øè

ëæ

¿¿ë

ýõ à

æë

ûã

ýð÷è

ìæ

¿¿ë

íý.

Øèíýýðáàéãóóëàãäñàíáîëîíººð÷ëºëòîðñîíõîðîîä,

îä

îî

áàé

ãàà

ãóä

àì

æíû

íýð

, õà

øààíû

ä

óãààðû

ã õà

ÿãæ

óóë

àõ

àæ

ëû

ã õè

éæ

ã¿é

öýò

ãýíý.

¯¯

Õõî

ðîîä

2,

7,

12

äóã

ààð

õîðîîíû

ö

îãö

îë

áîð

áàé

ðû

ã àø

èãë

àë

òàíä

õ¿

ëýý

í àâà

õ, 5,

13 ä

óãààð õî

ðîîä

ûí

öîãö

îë

áîð á

àé

ðû

ã á

àðè

óëàõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÒÇ

ÓÕ

ÍÇ

ÄÒ

Ã

13


1.1

0.

Çàñã

èé

í

ãàçð

ûí

ìºðè

éí

õºòº

ëá

ºðò

òóñã

àãä

ñàíû

äàãó

ó õî

ðîîä

îä

àðõè

â, à

ëá

àí õ

ýðýã

õº

òëºë

òèé

í ï

ðîãð

àì

ìû

ã íýâ

òð¿¿

ëýõ

áà à

ðõè

âûí

ºðººòý

é á

îë

ãîõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

æ ý

õýë

íý.

Àðõè

âûí

áàðè

ìòû

ã ö

àõè

ìæ

óóë

àõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà

ÒÇ

ÓÕ

ÍÀ

Ã

Õîðîîä

ûã

àë

áàí

õýðýã

õº

òëºë

òèé

í

ïðîãð

àì

ûã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîíî

ÒÇ

ÓÕ

ÍÌ

ÒÃ

2010-2

012 î

íû

òîõè

æè

ëò

á¿ò

ýýí á

àé

ãóóë

àë

ò á

óñàä

¿é

ë à

æè

ëë

àãà

àíû

òàë

ààðõ

ôîòî

áîë

îí ê

èíî ì

ýäýý

íè

é

àðõè

âûã

á¿ð

ä¿¿

ëíý.

ÒÇ

ÓÕ

5 õ

îðîîã

àðõè

âûí º

ðººòý

é á

îë

ãîíî.

ÒÇ

ÓÕ

1.1

1.

Ìîíãî

ë

óëñû

í

õóóë

ü òî

ãòîîì

æè

éí

õýðýã

æè

ëòý

íä

òà

âèõ

õÿíàë

òûã

ñàé

æðóó

ëàõ,

ä

ýâñã

ýðè

éí á

àé

ãóóë

ëàãà

, àæ

àõó

éí í

ýãæ

, è

ðãý

äè

éí

äóí

ä ñ

óðãà

ëò

ñóðòà

ë÷è

ëãà

àíû

àæ

ëû

ã õ¿

ðòý

ýìæ

òýé

á

îë

ãîõ,

÷àíàð ¿

ð í

ºë

ººã

äýý

øë

¿¿ë

íý.

Áàòë

àí õ

àì

ãààë

àõ

õóóë

ü òî

ãòîîì

æè

éã

ñóðòà

ë÷è

ëíà.

ÖØ

Öýð

ýã ò

àòë

àãà

, ãý

ðýý

ò ö

ýðýã

, ö

ýðãè

éí ò

îî á

¿ðòã

ýëè

éã

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

ÖØ

Äàé

÷èë

ãààíû

êî

ìàíä

ø

òàá

ûí

ñóðãó

óëè

éã

çîõè

îí

áàé

ãóóë

íà.

ÖØ

“Õ¿í

á

à

õóóë

ü”

íýâ

òð¿¿

ëãè

éí

òºñº

ë

áîë

îâñ

ðóó

ëæ

òå

ëåâè

ç¿¿ä

òýé

õàì

òàð÷

àæ

èë

ëàíà.

ÒÇ

ÓÕ

UB

S

òåë

åâè

çÃý

ìò

õýðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

àæ

èë

ä

òºðè

éí

áîë

îí

òºðè

éí

áóñ

á

àé

ãóóë

ëàãà

è

ðãý

äè

éí

îðîë

öîîã

íýì

ýãä

¿¿ë

æ ò

ýäíè

é è

äýâ

õ ñà

íàà÷ë

àãû

ã ºðí¿¿

ëíý.

Á¿õ

õý

ëòý

ñÒ

ÁÁ

1.1

2.

Òºðººñ

èðãý

äýä

¿ç

¿¿ë

ýõ

¿éë

÷èë

ãýýã

ñà

éæ

ðóó

ëàõ,

/ã

àçà

ð

ýçýì

ø¿¿

ëýõ

, ãý

ìò

õýðýã

òýé

òý

ìö

ýõ,

áàé

ãàë

ü îð÷í

ûã

õàì

ãààë

àõ,

õîò

òîõè

æè

ëò

áîë

îâñ

ðîë

, ñî

¸ë

, ýð

¿¿ë

ìýí

ä ç

ýðýã

/ îðîí í

óòãè

éí

àñó

óäë

ûã

øè

éä

âýðë

ýõýä

èðãý

äè

éí í

èé

òèé

í õ

óðë

ûí

¿¿ðýã

íºë

ººã

ºíä

ºðæ

¿¿ë

æ,

ãàðãà

ñàí

øè

éä

âýðè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

ýä

ÁÀ

ÀÍ

è

ðãý

äè

éí

îðîë

öîîã

èä

ýâõæ

¿¿ë

æ à

æè

ëë

àíà.

Ä¿¿

ðãè

éí

òîõè

æè

ëò,

ö

ýöýð

ëýã

æ¿¿

ëýë

òèé

í

àæ

èë

ä

áàé

ãóóë

ëàãà

, àæ

àõó

é í

ýãæ

èé

í î

ðîë

öîîã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýí,

õàÿã

ðåêë

àì

íû

ø

èé

äë

¿¿ä

èé

ã îð÷è

í

¿åè

éí

õîòû

í

øè

éä

ýëä

õ¿ð

ãýõý

ä ÷

èãë

¿¿ë

íý.

¯¯

ÕÁ

ÀÀ

Í

Ìýä

ýýë

ëè

éí ò

ýãø

õ¿ð

òýýì

æè

éã

õàíãà

õ àæ

ëû

í õ

¿ðýý

íä

òå

ëåâè

çèé

í

ãàðàë

òûã

ñàé

æðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà.

¯¯

ÕÍ

ÒÌ

Ã

Ýíõò

àé

âàíû

ºðãº

í ÷

ºë

ººãº

ºð á

àðóó

í 4

çàì

ààñ

ç¿¿í

4 ç

àì

õ¿ð

òýë

õ àãà

àðààð ò

àòñ

àí ê

àá

åë

èé

ã ñó

âàã÷

ëàë

ä

îðóó

ëæ

öýã

öë

ýõ à

æë

ûã

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà

¯¯

ÕÍ

ÌÒ

Ã

Òºë

áºðè

éí

÷àä

âàðã¿

é

èðãý

äýä

õó

óëü

ýðõ

ç¿é

í

òóñë

àë

öààã

¿íý

òºë

áºðã¿

é ¿

ç¿¿ë

íý.

ÒÇ

ÓÕ

ÝÇ

ÒÒ

14


1.1

6.

Òºñâ

èé

í

áàé

ãóóë

ëàãû

í

àæ

èë

òàí

àæ

èë

÷äû

í

íè

éãì

èé

í à

ñóóä

ëû

ã ø

èé

äâý

ðë

ýõ õ

¿ðýý

íä

12 à

éë

ûí

îðîí ñ

óóö

áàðè

íà

.

Ä¿¿

ðãè

éí

òºðè

éí

àë

áàí

õààã÷

äû

í

îðîí

ñóóö

ûã

áàðè

ëãà

áàðè

õ àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÒÇ

ÓÕ

Òºðè

éí à

ëá

àí õ

ààã÷

èé

ã 100000 î

ðîí ñ

óóö

õºòº

ëá

ºðò

õàì

ðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÒÇ

ÓÕ

1.1

7.

ÒÀ

Õ-ä

àä

îðîí ñ

óóö

íû

áàðè

ëãà

áàðè

õàä

íü

çîðè

óëæ

õº

íãº

ëº

ëòò

ýé

çýýë

îë

ãóóë

àõ,

õº

òºë

áºð,

òºñº

ëä

õàì

ðóó

ëà

õ àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

Òºðè

éí à

ëá

àí õ

ààã÷

èé

í í

èé

ãìè

éí á

àòà

ëãà

àã

õàíãà

õ õº

òºë

áºðè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëíý.

ÒÇ

ÓÕ

Òºðè

éí à

ëá

àí õ

ààã÷

äû

ã îðîí ñ

óóö

íû

õºíãº

ëºë

òòýé

çý

ýëä

õàì

ðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÒÇ

ÓÕ

1.1

8. Ò

óñ ä

¿¿ðýã

ò æ

èø

èã

áàé

äë

ààð à

æè

ëë

àæ

áàé

ãàà

Íýã

ö

ýãè

éí

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

÷à

íàð

õ¿ðòý

ýìæ

èé

ã ñà

éæ

ðóó

ëæ

, íýð

òº

ðë

èé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ

àæ

ëû

ã ¿å

ø

àòò

àé

ãààð õ

ýðýã

æ¿¿

ëíý.

Íýã

ö

îíõí

û

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

ì

åíåæ

ìåíòè

éã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîíî

ÒÇ

ÓÕ

Òºð ç

àõè

ðãà

àíû

íýã

äñý

í á

àé

ðàíä

íýã

öýã

èé

í æ

èø

èã

¿éë

÷èë

ãýýã

íýâ

òð¿¿

ëíý.

ÒÇ

ÓÕ

1.1

9.

Ä¿¿

ðãè

éí ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àíû

òàë

ààð õ

ýâë

ýë

ìýä

ýýë

ëýý

ð

ñóðòà

ë÷ë

àõ

ñóðòà

ë÷è

ëãà

àíû

àæ

ëû

ã òî

ãòì

îë

, á

îä

èòî

é,

øóó

ðõà

é

áîë

ãîí

ìýä

ýýë

-ëè

éí

ýëåêò

ðîí ñ

àì

áàð

àæ

èë

ëóó

ëíà

Ä¿¿

ðãè

éí

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

õýâë

ýë,

ìýä

ýýë

ëè

éí

õýðýã

ñëýý

ð ò

îãò

ìîë

ñóð

òàë

÷èë

íà.

ÒÇ

ÓÕ

Áóñ

àä

õý

ëòý

ñÀ

ëá

àí

¸ñí

û

áîë

îí

çàõè

ðãà

àíû

ì

ýäýý

ëë

ýýð

òàíè

ëö

óóë

ãà

ãàðãà

í,

ýäè

éí

çàñà

ã íè

éãì

èé

í

¿ç¿¿

ëýë

ò¿¿ä

èé

í ì

ýäýý

ëë

èé

í ñ

àíã

áàÿæ

óóë

íà.

ÑÕ

Ñîíãó

óëè

éí á

¿ðýí

ýðõè

éí õ

óãàö

ààíä

õýð

ýãæ

¿¿ë

ñýí,

Çàñà

ã ä

àðãû

í 2

008-2

012 î

íû

ìºðè

éí õ

ºòº

ëá

ºðè

éí

áè

åë

ýëòè

éã

íýã

òãýñ

ýí

êèíî

òàíè

ëö

óóë

ãà,

õýâë

ýìýë

ì

àòå

ðè

àë

ýì

õýòã

ýí ã

àðãà

íà

ÒÇ

ÓÕ

ÕÎ

¨Ð

. ÝÄ

ÈÉ

Í Ç

ÀÑ

ÃÈ

ÉÍ

ÒÀ

ËÀ

ÀÐ

2.1

. ª

ì÷è

éí ì

åíåæ

ìåí-ò

èé

ã á

îë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîõ,

ýä

èé

í

çàñã

èé

í

÷àä

àì

æòà

é

ºì

÷èé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

ãàä

ààä

ä

îòî

îä

ûí

õºíãº

ëºë

ò-òý

é

çýýë

á

óöàë

òã¿é

òó

ñëàì

æ

òºðºë

á

¿ðè

éí

òºñº

ë

õºòº

ëá

ºð

áîë

îí

óëñ,

íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí

òºñâ

èé

í

õºðºíãº

ºð

áýë

òãýõ

, íè

éòè

éí

ýçýì

øë

èé

í

ãóä

àì

æ

òàë

áàé

ã ö

ýâýð

ëýõ

, íîãî

îí á

àé

ãóóë

àì

æè

éí ó

ñàë

ãàà, ö

àñ

ìºñ

öýâ

ýðë

ýõ,

õîã

òýýâ

ýð ç

ýðýã

àæ

ëû

í ì

åíåæ

ìåíòè

éã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîíî.

2012 î

íä

óë

ñ, í

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí ò

ºñâ

èé

í õ

ºðºíãº

ºð

õýðýã

æè

õ õº

ðºíãº

îðóó

ëàë

òûí ò

ºñº

ë à

ðãà

õýì

æýý

íè

é

õóä

àë

äàí

àâà

õ àæ

èë

ëàãà

àíû

õ¿

ðýý

íä

á

èé

á

îë

ñîí

ºì

÷ õº

ðºíãè

éã

òàé

ëàí á

àë

àíñà

ä ò

óõàé

á¿ð

òóñ

ãàí,

á¿ð

òãýë

æ¿¿

ëæ

àæ

èë

ëàíà.

ÑÒ

ÑÕ

Íª

ÕÃ

ªì

÷èé

í à

øè

ãëàë

ò õà

ìãà

àë

àë

ò, ç

àðö

óóë

àë

òàíä

òàâè

õ õÿ

íàë

òûã

ñàé

æðóó

ëíà.

ÑÒ

ÑÕ

Ñ¿õ

áààòà

ð

äýâ

øè

ë

Õîã

òýýâ

ýð,

öýâ

ýðë

ýãýý

óñ

àë

ãààíû

ì

åíåæ

ìåíòè

éã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîíî.

¯¯

Õ

15


2.2

. Ò

ºñâ

èé

í ç

àðë

àãû

ã çî

õèñò

îé

õýì

æýý

íä

áàðè

õ á

îä

ëîãû

ã á

àðè

ìòà

ëæ

àæ

èë

ëàíà

Ä¿¿

ðãè

éí

ýäè

éí

çàñà

ã íè

éãì

èé

í

çîðè

ëòû

í

õàíãà

í

áè

åë

¿¿ë

ýõýä

øààðä

àãä

àõ

îðë

îãû

í ý

õ ¿¿

ñâýð

èé

ã á

èé

á

îë

ãîíî.

ÒÕ

Òºñâ

èé

í ç

àðë

àãû

ã çî

õèñò

îé

õýì

æýý

íä

áàðè

õ á

îä

ëîãû

ã á

àðè

ìòà

ëæ

àæ

èë

ëàíà

ÑÒ

ÑÕ

2.3

. Æ

èæ

èã

äóí

ä

¿éë

äâý

ðë

ýëè

éã

á¿õ

òà

ëààð

äýì

æè

æ à

æè

ëë

àíà.

Æè

æè

ã ä

óíä

á

èçí

åñè

éã

äýì

æè

õ òº

âèé

ã íýý

æ

àæ

èë

ëóó

ëíà.

¯¯

Õ

Øèíýýðáèçíåñýðõëýã÷,æèæèã,äóíä¿éëäâýðëýë

ýðõë

ýõ

ñîíè

ðõî

ëòî

é

èðãý

ä,

àæ

àõó

é

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäàä

ì

ýðãý

æë

èé

í

÷èã

áàðè

ìæ

àà

îë

ãîõ

ñóðãà

ëò

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àõ,

òý

äãý

ýðò

òºñº

ë

áè

÷èõ

àðãà

÷ëàë

, çààâà

ð ç

ºâë

ºãº

º º

ãºõ,

ìýä

ýýë

ëýý

ð õ

àíãà

íà

¯¯

Õ

2.4

. Ó

ëñû

í á

îë

îí î

ðîí í

óòãè

éí ò

ºñâ

èé

í î

ðë

îãû

í

òîãò

âîðòî

é

áààç

ñóóð

èé

ã ºðãº

æ¿¿

ëæ

, òà

òâàð

õóðààë

òûã

ýð÷è

ìæ

¿¿ë

ýí

òºñâ

èé

í

áè

å

äààñà

í

áàé

äë

ûã

õàíãà

õ, ò

ºñâ

èé

í ò

àë

ààðõ

ìýä

ýýë

ëè

éã

èë

òî

ä á

îë

ãîíî

Óë

ñûí Ò

ýìä

ýãòè

éí õ

óðààì

æ ò

ºë

ºã÷

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é

õàì

òðàí à

æè

ëë

àæ

, îðë

îãû

í ò

îãò

âîðòî

é ý

õ ¿¿

ñâýð

èé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõýä

àíõà

àð÷

àæ

èë

ëàíà.

ÒÕ

Àâò

î ò

ýýâð

èé

í á

îë

îí º

ºðºº ÿ

âàã÷

õýð

ýãñë

èé

í à

ëá

àí

òàòâ

àð,

Àãà

àðû

í

áîõè

ðä

ëû

í

òºë

áºðè

éí

õóóë

èé

ã õý

ðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÒÕ

Ä¿¿

ðãè

éí ò

ºñâ

èé

í î

ðë

îãî

çàðë

àãû

í ò

àë

ààð õ

îë

áîãä

îõ

ñàé

òóóä

ààð ì

ýäýý

ëíý.

ÑÒ

ÑÕ

2.5

. Òºñº

âò á

àé

ãóóë

ëà-ã

ûí “Ç

àðä

ëû

ã ñàíõ¿

¿æ¿¿

ëä

ýã”

àðãû

ã ººð÷è

ëæ

, “Õ

ºòº

ëá

ºðò

òºñº

â”-è

éí ò

îãò

îë

öîîíä

ø

èë

æ¿¿

ëýõ

àë

õàì

õè

éíý.

“Õºòº

ëá

ºðò

òºñº

â”-è

éí

òîãò

îë

öîîã

áîë

îâñ

ðîíãó

é

áîë

ãîíî.

ÑÒ

ÑÕ

Ñàíãè

éí

ÿàì

2.6

. Ä

¿¿ðãè

éí

àæ

àõó

éí

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäàä

íÿã

òëàí á

îä

îõ

á¿ð

òãýë

èé

í î

ëîí ó

ëñû

í ñ

òàíä

àðòû

ã íýâ

òð¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í ÿ

âöû

ã ýð

÷èì

æ¿¿

ëæ

, õý

ðýã

æè

ë-

òýíä

íü

òàâè

õ õÿ

íàë

òûã

ñàé

æðóó

ëíà.

Òºñº

â ñà

íõ¿

¿,

íÿã

òëàí

áîä

îõ

á¿ð

òãýë

õó

óëü

òîãò

îîì

æè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éã

õàíãó

óëàõ

èë

ýðñý

í

çºð÷ë

èé

ã àðè

ëãó

óëàõ

òàë

ààð

õÿíàë

ò

òàâü

æ,

íÿã

òëàí á

îä

îõ

á¿ð

òãýë

èé

í Î

ëîí ó

ëñû

í ñ

òàíä

àðòû

í

ìºðä

ºë

òèé

í õ

¿ðýý

íä

Ìîíãî

ë ó

ëñà

ä õ

ýðýã

æ¿¿

ëæ

áóé

ñò

àíä

àðòû

ã ì

ºðä

¿¿ë

ýí à

æè

ëë

àíà

ÑÒ

ÑÕ

ÁÀ

ÀÍ

2.7

.

Òàòâ

àðû

í

õýë

òñè

éí

àæ

ëû

í

áàé

ðíû

àñó

óäë

ûã

õîë

áîãä

îõ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é

õàì

òðàí

øè

éä

âýðë

ýíý.

Òàòâ

àðû

í

õýë

òñè

éã

áàé

ðòà

é

áîë

ãîõ

àæ

ëû

ã ø

èé

äâý

ðë

ýíý.

ÇÄ

ÒÃ

ÒÕ

16


2.8

. Ó

ëñ,

íè

éñë

ýë

áîë

îí

ä¿¿

ðãè

éí

õºðºíãº

îðóó

ëàë

òààð

õýðýã

æè

æ

áàé

ãàà

òºñº

ë,

àðãà

õý

ìæ

ýýíè

é ó

ÿëä

ààã

õàíãà

æ,

õºðºíãº

îðóó

ëàë

òûí

¿ð º

ãººæ

èé

ã òî

îö

îæ

àæ

èë

ëàíà.

Òºðè

éí

áîë

îí

îðîí

íóò

ãèé

í

ºì

÷ººð

áàðàà

àæ

èë

, ¿é

ë÷è

ëãý

ý õó

äàë

äàí

àâà

õ àæ

èë

ëàãà

àã

øóó

ðõà

é

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

ÑÒ

ÑÕ

ÍÇ

ÄÒ

Ã

Óë

ñ,

íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí

òºñâ

ººñ

ñàíõ¿

¿æè

ãäýõ

òº

ñºë

àðãà

õýì

æýý

íè

é ó

ÿëä

ààã

õàíãà

í õ

ÿíàë

ò òà

âèõ

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

àðãà

õýì

æýý

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÑÒ

ÑÕ

Õºðºíãº

îðóó

ëàë

òààð õ

ýðýã

æè

æ á

àé

ãàà ò

ºñº

ë à

ðãà

õý

ìæ

ýýíä

ì

ýðãý

æë

èé

í

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é

õàì

òðàí

õÿíàë

ò òà

âüæ

àæ

ëû

í ã

¿éö

ýòãý

ëè

éã

¿íýë

ñýí ê

îì

èññ

ûí

øè

éä

âýðýý

ð ñ

àíõ¿

¿æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÑÒ

ÑÕ

ÃÓ

ÐÀ

Â. Í

ÈÉ

ÃÌ

ÈÉ

Í Á

ÎÄ

ËÎ

ÃÛ

Í Õ

¯Ð

ÝÝ

ÍÄ

3.1.

Áî

ëî

âñð

îë

, ñî

¸ëû

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

òàë

ààð

:

3.1

.1.

Åð

ºíõè

é

áîë

îâñ

ðî-ë

ûí

ñóðãó

óëè

óäû

ã 12

æè

ëè

éí

òîãò

îë

öî

îíä

á

¿ðýí

ø

èë

æ¿¿

ëæ

åðºíõè

é

áîë

îâñ

ðîë

ûí

ñóðãó

óëü,

ö

ýöýð

ëýã

èé

í

õ¿¿õ

äè

éí

òîîã

æè

ë á

¿ð í

ýìýã

ä¿¿

ëýõ

àðãà

õýì

æýý

ã àâí

à.

12

æè

ëè

éí

ñóðãà

ëòû

í

õºòº

ëá

ºðººð

õè÷ý

ýëë

ýõ

5

äóã

ààð à

íãè

éí ñ

óðãà

ëòû

í î

ð÷í

ûã ñ

àé

æðóó

ëàõ,

áàãø

èé

ã ñó

ðãà

õ àæ

ëû

ã ä

¿¿ðãè

éí õ

ýìæ

ýýíä

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà

ÍÕ

ÁÕ

12 æ

èë

èé

í 5

, 10 ä

óãààð à

íãè

éí ñ

óðãà

ëòû

í õ

ºòº

ëá

ºðè

éã

ÅÁ

Ñ-ä

àä

õýð

ýãæ

¿¿ë

íý

ÁÕ

ÍÕ

Åðºíõè

é

áîë

îâñ

ðîë

ûí

ñóðãó

óëè

éã

12

æè

ëè

éí

òîãò

îë

öîîíä

øè

ëæ

¿¿ë

ýõòý

é õ

îë

áîîòî

é á

àãø

íàðû

í

ìýð

ãýæ

ëè

éã

äýý

øë

¿¿ë

ýõ

òºðºë

æñº

í

áîë

îí

¿íä

ñýí

ñóðãà

ëòó

óäû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà

ÁÕ

ÍÕ

“Èðãý

íè

é

áîë

îâñ

ðîë

” ñó

ðãà

ëòû

í

õºòº

ëá

ºð

õýðýã

æ¿¿

ëíý.

ÁÕ

ÍÕ

3.1

.2.

Åð

ºíõè

é á

îë

îâñ

ðî-ë

ûí ñ

óðãó

óëè

óäàä

ñóð

÷ á

àé

ãàà

àì

üæè

ðãà

àíû

á

à-ò

àë

ãààæ

èõ

ò¿âø

èíãý

ýñ

äîîãó

óð

îðë

îãî

òîé

ºðõè

éí

õ¿¿õ

ä¿¿

äýä

ñó

ðàõ

áè

÷ãè

éã

¿íý

òºë

áºðã¿

é î

ëãî

õ á

îä

ëîãî

áàðè

íà.

Ýì

çýã á

¿ëãè

éí º

ðõè

éí õ

¿¿õä

¿¿ä

ýä õ

è÷ý

ýëè

éí õ

ýðýã

ñýë

îë

ãîõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÁÕ

17


3.1

.3.

“¯ä

èé

í

öàé

” õº

òºë

-áºðè

éã

“¯ä

èé

í

õîîë

” õº

òºë

áºð á

îë

ãîí º

ðãº

-æ¿¿

ëæ

, ö

ýöýð

ëýã

¿¿ä

èé

í ã

àë

òî

ãîîíû

òî

íîã

òºõº

ºðºì

æè

éã

øè

íý÷

ëýí

õî

îë

íû

è

ë÷ë

ýã ÷

àíàðû

ã ñà

éæ

ðóó

ëàõ

àðãà

õýì

æýý

àâí

à.

Åðºíõè

é á

îë

îâñ

ðîë

ûí ñó

ðãó

óëüä

“Æ

èø

èã

õîîë

”-íû

ö

ýñè

éã

ìºðä

¿¿ë

íý.

¯¯

ÕÍ

Õ

¯ä

èé

í

öàé

õº

òºë

áºðè

éã

¯ä

èé

í

õîîë

á

îë

ãîí

ºðãº

æ¿¿

ëýõ

, ñó

ðàë

öàã÷

äû

í

õîîë

íû

ýð

¿¿ë

àõó

éã

ñàé

æðóó

ëàõ

çîðè

ëãî

îð

ñóðãó

óëü,

ö

ýöýð

ëýã

¿¿ä

èé

í

öàé

íû

ãàçð

óóä

ûí ò

îíîã

òºõº

ºðºì

æººð

õàíãà

õ àæ

ëû

ã ¿å

øàòò

àé

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà

ÍÕ

ÑÒ

ÑÕ

Ä¿¿

ðãè

éí

“Ãàë

òî

ãîî-2

012”

äýä

õº

òºë

áºðè

éã

¿ðãý

ëæ

ë¿¿

ëýí

õýð

ýãæ

¿¿ë

íý.

ÍÕ

¯¯

Õ

3.1

.4. Ñ

óðãó

óëè

éí º

ìíºõ

áîë

îâñ

ðîë

ä õ

àì

ðàãä

àë

òûí

õóâè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõýä

÷è

ãëýñ

ýí ò

ºñº

ë,

õºòº

ëá

ºð,

ñóðãà

ëòó

óäû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

Õóâ

èë

áàð á

îë

îí ý

ýëæ

èé

í á

¿ëãý

ýð ñ

óðãó

óëè

éí º

ìíºõ

áîë

îâñ

ðîë

îë

ãîõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÁÕ

Öýö

ýðë

ýãè

éí á

àãø

íàðû

ã õó

âèë

áàðò

áîë

îí ý

ýëæ

èé

í

ñóðãà

ëò

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àõ

òàë

ààð

ñóðãà

ëòà

íä

õà

ìðóó

ëíà.

ÍÕ

ÁÕ

Ñóð

ãóóë

èé

í º

ìíºõ

áîë

îâñ

ðîë

ä õ

àì

ðàãä

àë

òûã

75%

-ä

õ¿ðãý

íý

ÁÕ

ÍÕ

3.1

.5.

Öýö

ýðë

ýã,

ñóðãó

ó-ë

èé

í ì

àòå

ðè

àë

ëàã

áààçû

ã ñà

éæ

ðóó

ëàõ,

õº

ðºíãº

îðóó

ëàë

òûã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõýä

÷è

ãëýñ

ýí

òºñº

ë

õºòº

ëá

ºð¿¿

äè

éã

äýì

æè

æ

àæ

èë

ëàíà.

1,1

1-ð

ñóð

ãóóë

èé

í

ºðãº

òãºë

èé

í á

àðè

ëãû

í

õºðºíãº

îðóó

ëàë

òûã

øè

éä

âýðë

¿¿ë

íý.

ÍÕ

ÁÕ

3

äóã

àà

ð

ñóðãó

óëè

éí

960

õ¿¿õ

äè

éí

ñóóä

àë

òàé

á

àðè

ëãû

í à

æë

ûã

ýõë

¿¿ë

íý.

ÍÕ

ÁÕ

Åðºíõè

é á

îë

îâñ

ðîë

ûí 7

ñóð

ãóóë

ü, 6

ö

ýöýð

ëýã

èé

í

ãàä

íà î

ð÷è

íã

òîõè

æóó

ëíà.

ÍÕ

ÁÕ

3.1

.6.

14,

17,

18

äóã

ààð

õîðîîä

îä

ñó

ðãó

óëü,

ö

ýöýð

ëýã

èé

ã ø

èíýý

ð

áàðè

õ,

ºðãº

òãºõ

çàì

ààð

ñóðãó

óëü

öýö

ýðë

ýãè

éí

ñóóä

àë

, îðíû

òî

îã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

ýýë

æè

éí

êîýô

ôè

öè

åíòè

éã

áóó

ðóó

ëàõà

ä î

íö

ãîé

àíõà

àð÷

àæ

èë

ëàíà.

16,

45

äóã

ààð

ñóðãó

óëè

óäû

í

ñïîðò

çààë

ûã

çà

ñ÷

òîõè

æóó

ëàõ

ÁÕ

ÍÕ

14,

42,

130

äóã

ààð

öýö

ýðë

ýã¿¿

äè

éí

ºðãº

òãºë

èé

í

áîë

îí

øè

íýý

ð

áàðè

õ ö

ýöýð

ëýã

¿¿ä

èé

í

á

àðè

ëãû

í

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÍÕ

ÁÕ

150,

175-ð

ö

ýöýð

ëýã

èé

í

áàðè

ëãû

ã àø

èãë

àë

òàíä

õ¿

ëýý

í à

âàõ

àñó

óäë

ûã

øè

éä

âýðë

ýíý.

ÁÕ

ÁÕ

18


3.1

.7.

Ñóð

ãàë

òûí à

ãóóë

ãà,

àðãà

ç¿é

ã á

îë

îâñ

ðîíãó

é

áîë

ãîõ

¿éë

ÿâö

àä

ìýð

ãýæ

ëè

éí á

àãø

, óä

èðä

ëàãó

óäû

ã ºðãº

íººð

îðîë

öóó

ëàõ,

òý

äíè

é

ñóä

àë

ãàà

øè

íæ

èë

ãýýí

èé

àæ

ëû

í

¿ð

ä¿í

ã ä

ýýø

-ë¿¿

ëýõ

ýä

áîä

èòî

é º

ºð÷-

ëº

ëò

ãàðãà

íà.

Åðºíõè

é

áîë

îâñ

ðîë

ûí

ñóðãó

óëè

éí

òºãñ

ºõ

àíãè

éí

ñóðàã÷

äû

í

äóí

ä

Åðºíõè

é

øàë

ãàë

òàíä

á

ýëòã

ýõ

äàâò

ëàãà

õè

÷ýýë

èé

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÁÕ

Áàãø

èé

í

õºãæ

èë

òº

âèé

ã 2

ñóðãó

óëü,

2

öýö

ýðë

ýãò

øè

íýý

ð á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÁÕ

Áàãø

íàðû

í

çàà

õ àðãà

, óð

÷à

äâà

ðû

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëýõ

ñó

ðãà

ëò,

òýì

öýý

í ó

ðàë

äààíû

ã ¿å

øàòò

àé

ãààð ç

îõè

îí

áàé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÁÕ

Ñóð

ãóóë

ü,

öýö

ýðë

ýãè

éí

ãàä

ààä

õà

ðè

ëö

ààã

ºðãº

æ¿¿

ëýõ

ýä à

íõà

àð÷

àæ

èë

ëàíà.

ÁÕ

ÍÕ

3.1

.8.

Æè

ë

á¿ð

ä

¿¿ðãè

éí

åðºíõè

é

áîë

îâñ

ðîë

ûí

ñóðãó

óëè

óäààñ

òîä

îðõî

é

õè÷ý

ýëýý

ð

ñòàíä

àðò

ýçýì

øè

ëòè

éí í

ýãä

ñýí ñ

îðè

ë ä

ààë

ãàâð

ààð ø

àë

ãàë

ò àâà

õ àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

äàã

áîë

íî.

Òóõ

àé

í ò

¿âø

íè

é à

ãóóë

ãààñ

àõè

ñàí ò

¿âø

íè

é à

ãóóë

ãààð

ñóðàã÷

äû

í

äóí

ä

ìýð

ãýæ

ëè

éí

õè÷ý

ýëè

éí

îë

èì

ïèàä

çî

õèîí á

àé

ãóóë

æ,

óðàì

øóó

ëíà.

ÁÕ

ÍÕ

“Õ¿¿

õäè

éí õ

¿ì¿¿

æè

ë ò

ºë

ºâø

ëè

éí ¿

íýë

ãýýí

èé

äýâ

òýð”-

èé

í ò

óðø

èë

òûã

¿ðãý

ëæ

ë¿¿

ëýõ

, ýö

ýã ý

õ÷¿¿

äè

éí á

îä

èò

îðîë

öîîã

íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

¿ð ä

¿íã

òîîö

îæ

àæ

èë

ëàíà.

ÁÕ

ÍÕ

3.1

.9.

Òºðè

éí º

ì÷è

éí 1

4 ñ

óðãó

óëè

éã

èíòå

ðíåòý

ä

õîë

áîí

1

êîì

ïüþ

òåðò

íîîãä

îõ

ñóðàã÷

äû

í

òîîã

áàãà

ñãàíà.

Ñóð

ãóóë

èóä

ûí

èíòå

ðíýò

èé

í

õ¿÷è

í

÷àä

ëû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

ÍÕ

ÁÕ

Ñóð

ãóóë

èóä

èé

í

êîì

ïüþ

òåðè

éí

õàíãà

ìæ

èé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõýä

÷è

ãëýã

äñý

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

õýðýã

æ¿¿

ëíý.

ÍÕ

ÁÕ

3.1

.10.

Õ¿¿

õýä

çà

ëóó

÷óóä

ûí ã

îî ç

¿éí á

îë

îâñ

ðîë

ûã

äýý

øë

¿¿ë

ýõ,

óðë

àã

ñî¸ë

ûí

îë

îí

òàë

ò ¿é

ë

àæ

èë

ëàãà

àã

æè

ë á

¿ð ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

Õ¿¿

õýä

çà

ëóó

÷óóä

ûí

ãîî

ç¿é

í

áîë

îâñ

ðîë

ûã

äýý

øë

¿¿ë

ýõ

÷èãë

ýëýý

ð

ñïîðò,

óð

ëàãè

éí

óðàë

äààí

íààä

àì

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

Ìîðè

í õ

óóð,

óðòû

í ä

óó,

Ìîíãî

ë õ

ººì

èé

, á

èé

áè

åë

ãýý

õºòº

ëá

ºð¿¿

äè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëíý

ÍÕ

3.1

.11.

Ò¿¿

õ ñî

¸ë

ûí ä

óðñã

àë

ò ç¿

éë

ñèé

í õ

àä

ãàë

àë

ò õà

ìãà

àë

àë

òûã

ñàé

æðóó

ëàí,

öàõè

ì

á¿ð

òãýë

èé

í

íýã

äñý

í ñ

àíä

îðóó

ëíà.

Ò¿¿

õ ñî

¸ë

ûí ¿

ë õ

ºä

ëºõ

äóð

ñãàë

ò ãà

çðóó

äû

í õ

àä

ãàë

àë

ò õà

ìãà

àë

àë

òàíä

õÿ

íàë

ò òà

âüæ

, ñý

ðãý

ýí

çàñâ

àðë

àõ

ìýä

ýýë

ëè

éí í

ýãä

ñýí ñ

àíã

øè

íý÷

èë

íý.

ÍÕ

2. Ý

ð¿¿

ë ì

ýíä

áè

åèé

í ò

àìè

ð ñ

ïî

ðòû

í ò

àëàà

ð:

3.2

.1.

Öàõè

ì

ýìíýë

ýã

òºñº

ë

õýðýã

æ¿¿

ëæ

Ý

ÌÍ

á

îë

îí

ºðõè

éí

ýìíýë

ã¿¿ä

èé

ã êî

ìïü

þòå

ðæ

¿¿ë

ýõ

áîä

ëîãû

ã ä

ýìæ

èíý.

ÝÌ

Í-è

éã

1

ä¿ã

ýýð

òºðºõò

ýé

onlin

e

õîë

áîõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÝÌ

ÍÍ

ÝÌ

Ã

Ýð¿¿

ë

ìýí

äè

éí

öàõè

ì

êàðòò

àé

è

ðãý

äè

éí

òîîã

íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

ÝÌ

Íª

ðõè

éí

ýìíýë

ýã

19


3.2

.2.

ªðõè

éí

ýìíýë

ã¿¿ä

èé

ã ººðè

éí

áàé

ðòà

é

áîë

ãîõî

ä á

¿õ ò

àë

ûí ä

ýìæ

ëýã

¿ç¿

¿ëíý.

2,7

,12-ð

õî

ðîîíû

ºðõè

éí

ýìíýë

ã¿¿ä

èé

ã ö

îãö

îë

áîð

áàé

ðòà

é

áîë

ãîõ,

5,

13

äóã

ààð

õîðîîíû

ºðõè

éí

ýìíýë

ãèé

ã ö

îãö

îë

áîð

áàé

ðàíä

îðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÍÕ

ÝÌ

Í

2-3

ºðõè

éí

ýìíýë

ãèé

í

áàðè

ëãà

, ä

ýýâý

ð

çàñâ

àðë

àõ,

õà

ëààë

òûí à

ñóóä

ëû

ã ø

èé

äâý

ðë

¿¿ë

íý.

ÍÕ

ªðõè

éí ý

ìíýë

ãèé

ã êî

ìïü

þòå

ðè

éí í

ýìýã

ä¿¿

ëíý.

ÍÕ

ªðõ

èéí

ýìíý

ëýã¿

¿ä

3.2

.3. Ý

ì÷

ýìíýë

ãèé

í à

æè

ëòí

û ì

ýäë

ýã ó

ð ÷

àä

âàðû

ã òà

ñðàë

òã¿é

ä

ýýø

ë¿¿

ëæ

, ¸ñ

ç¿é

õà

ðè

óöë

àãû

ã ºíä

ºðæ

¿¿ë

íý.

“ªðõè

éí

ýìíýë

ã¿¿ä

èé

í

õ¿íè

é

íººö

èé

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

” ä

¿¿ðãè

éí ä

ýä õ

ºòº

ëá

ºð õ

ýðýã

æ¿¿

ëíý.

ÍÕ

ÝÌ

Í

Ýì

÷,

ýìíýë

ãèé

í

àæ

èë

÷äû

í

ìýä

ëýã

óð

÷à

äâà

ðû

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëýõ

, ¸ñ

ç¿é

í

õàðè

óöë

àãû

ã ºíä

ºðæ

¿¿ë

ýõ

÷èãë

ýëýý

ð

ñóðãà

ëòó

óäû

ã

¿å

øàòò

àé

ãààð

çîõè

îí

áàé

ãóóë

íà.

ÝÌ

ÍÍ

Õ

3.2

.4.

ªðõè

éí ý

ìíýë

ýã á

¿ðè

éã

÷èé

ðýã

æ¿¿

ëýë

-òè

éí

òîíîã

òºõº

ºðºì

æººð õ

àíãà

õ àðãà

õýì

æýý

ã àâí

à.

ªðõè

éí

ýìíýë

ã¿¿ä

èé

í

÷èé

ð¿¿

ëýë

æ¿¿

ëòè

éí

òàíõè

ìóó

äû

í ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àã

òîãò

ìîë

æóó

ëíà.

ÍÕ

ÝÌ

Í

3.2

.5.

18

äóã

ààð

õîðîîíä

ºíä

ºð

íàñò

àí,

õ¿¿õ

ýä

ýìýã

òýé

÷¿¿ä

ýä ò

óñë

àì

æ ¿

ç¿¿ë

ýõ 6

5 î

ðòî

é ý

ìíýë

ýã

áàé

ãóóë

àõ

àñó

óäë

ûã

øè

éä

¿¿ë

ýõ à

ðãà

õýì

æýý

ã àâ÷

àæ

èë

ëàíà.

Àë

ñëàãä

ñàí ã

ýð õ

îðîîë

ëû

í õ

¿¿õý

ä ý

ìýã

òýé

÷¿¿ä

ºíä

ºð

íàñò

àíä

¿é

ë÷ë

ýõ

ñýðãý

ýí

çàñà

õ êë

èíè

ê ñó

âèë

ëû

ã àø

èãë

àë

òàíä

îðóó

ëíà.

ÍÕ

3.2

.7.

Ýì

÷, ý

ìíýë

ãèé

í à

æè

ëë

àãñ

äû

ã 40000 à

éë

ûí

îðîí ñ

óóö

íû

õºòº

ëá

ºðò

õàì

ðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà.

Ýì

÷ ýì

íýë

ãèé

í

àæ

èë

÷äû

ã îðîí

ñóóö

íû

õº

òºë

áºðò

õàì

ðóó

ëàí õ

ºíãº

ëºë

òòýé

çýý

ëä

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÝÌ

Í

3.2

.8.

Ýì

÷èë

ãýý

îíîø

ëî-ã

îîíä

íýí

øààðä

ëàãà

òàé

àïï

àðàò

òîíîã

òºõº

ºðºì

æè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

øè

íý÷

ëýõ

àñó

óäë

ûã

øè

éä

âýðë

ýíý.

Íýã

äñý

í ý

ìíýë

ãèé

í ì

ýäðýë

èé

í ò

àñà

ãò ç

àñâ

àð õ

èé

æ,

øààðä

ëàãà

òàé

õýð

ýãñë

ýýð õ

àíãà

õÍ

Õ

Ëàá

îðàòî

ðè

éí

áè

îõè

ìè

éí

á¿ð

ýí,

õàãà

ñ àâò

îì

àò

àíàë

èçà

òîð à

âòîì

àò

àíàë

èçà

òîð

ÝÌ

ÍÍ

ÝÌ

Ã

Ýð¿¿

ë

ìýí

äè

éí

íýã

äë

èé

ã 3D

Ý

ÕÎ

, óÿ

í

äóð

àíãè

éí

àïï

àðàòà

àð õ

àíãà

íà.

ÍÕ

3.2

.9. Á

¿õ ñ

óðãó

óëü

öýö

ýðë

ýãè

éí õ

¿¿õä

èé

í ø

¿äýí

ä

¿çë

ýã

õèé

ëãý

æ,

ø¿ä

õà

ìãà

àë

àõ

òàë

ààð

çºâë

ºì

æ

ñóðòà

ë÷è

ëãà

àíû

àæ

èë

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

Ñóð

ãóóë

ü, ö

ýöýð

ëýã

¿¿¿ä

ýä ñ

óð÷

áàé

ãàà õ

¿¿õä

¿¿ä

èé

ã àì

íû

õº

íä

èé

, ø

¿äíè

é

ºâ÷

íè

éã

èë

ð¿¿

ëýõ

¿ç

ëýã

ò õà

ìðóó

ëæ

, ýð

¿¿ë

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà

ÍÕ

ÝÌ

Í

Õ¿¿

õýä

, ýö

ýã ý

õ÷¿¿

ä,

áàãø

, àæ

èë

÷äàä

àì

íû

õºíä

èé

í

ºâ÷

íººñ

ñýðãè

éë

ýõ ñ

óðãà

ëò

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÝÌ

Í

20


3.2

.10.

Àë

ñëàãä

ñàí

ãýð

õîðîîë

ëû

í

ºðõè

éí

ýìíýë

ãèé

ã óí

ààãà

àð

õàíãà

õ àñó

óäë

ûã

õîë

áîãä

îõ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é õ

àì

òðàí ø

èé

äâý

ðë

ýíý.

20,

15,

16

äóã

ààð

õîðîîíû

ºðõè

éí

ýìíýë

ãèé

ã àâò

îì

àø

èíààð õ

àíãà

íà

ÍÕ

3.2

.11.

Ä¿¿

ðãè

éí º

ñâºðè

éí ø

èãø

ýý á

àãè

éã

8-à

àñ

äîîø

ã¿é

ñïî

ðòû

í òº

ðë

ººð á

¿ðä

¿¿ë

æ, ä

àñã

àë

æóó

ëàã÷

òà

ìè

ð÷ä

àä

øààð

äë

àãà

òàé

õºðºíãè

éã

æè

ë á

¿ðè

éí

òºñº

âò ò

óñãà

æ à

æè

ëë

àíà.

Ä¿¿

ðãè

éí º

ñâºðè

éí ø

èãø

ýý á

àãó

óäû

í ò

îîã í

ýìýã

ä¿¿

ëæ

, ¿ð

ä¿í

ä õ

¿ðãý

õ àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÁÒ

ÑÕ

ÍÕ

ªñâ

ºðè

éí

øè

ãøýý

á

àãò

ø

ààðä

àãä

àõ

õºðºíãè

éã

øè

éä

âýðë

ýíý.

ÁÒ

ÑÕ

3.2

.12.

¯íä

ýñíè

é ñ

ïîðòû

í ¸

ñ æ

àÿã

èé

ã óë

àì

æè

ëæ

ºâë

¿¿ë

ýõ,

ñóð

òàë

÷ëàõ

áîä

ëîãû

ã ä

ýìæ

èæ

àæ

èë

ëàíà.

¯íä

ýñíè

é

ñïîðòû

ã ñó

ðòà

ë÷ë

àõ

àæ

ëû

ã ¿å

ø

àòò

àé

çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÁÒ

ÑÕ

3.2

.13.

Ä¿¿

ðãè

éã

áè

åè

éí

òàì

èð

ñïîðòû

í

çîðè

óëàë

òûí á

àé

ðòà

é á

îë

ãîõ

àñó

óäë

ûã ø

èé

ä¿¿

ëýõ

, íè

éòè

éí á

èåè

éí ò

àì

èð ñ

ïîðòû

ã á¿õ

íè

éòè

éí õ

¿ðòý

ýë

áîë

ãîõ,

á

èåè

éí

òàì

èð

ñïîðòû

í

áàé

ãóóë

ëàãû

í

ìàòå

ðè

àë

ëàã

áàà

çûã

áýõ

æ¿¿

ëýõ

áîä

ëîãû

ã ä

ýìæ

èæ

õî

ëá

îãä

îõ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é õ

àì

òðàí à

æè

ëë

àíà.

1000 õ

¿íè

é ñ

óóä

àë

òàé

ñïî

ðò

öîãö

îë

áîðû

ã á

àðè

ëàõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÍÕ

ÑÒ

ÑÕ

Æè

ëè

éí ä

ºðâº

í ó

ëè

ðë

ûí ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àòà

é ì

ºñº

í

ãóë

ãóóð

ûí ò

àë

áàé

ã á

àé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý

ÍÕ

Áè

åè

éí ò

àì

èð, ÷

èé

ðýã

æè

ëòè

éí ò

àë

áàé

ã 2-3

ñóð

ãóóë

èé

í

îð÷è

íä

áàé

ãóóë

íà.

ÍÕ

Ìîíãî

ëû

í

á¿õ

àðä

ò¿

ìíè

é

ñïîðòû

í

13

äóã

ààð

èõ

íààä

ìû

ã ä

¿¿ðãè

éí õ

ýìæ

ýýíä

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà

ÁÒ

ÑÕ

ÍÕ

21


3,3

Õº

äº

ëì

ºð

ýð

õëýë

ò

3.3

.1.

Õº

ãæë

èé

í á

ýðõø

ýýë

òýé

èðãý

äè

éí à

æè

ëë

àæ

, àì

üäðàõ

õºãæ

èõ

áîë

îì

æè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ ò

ýäíè

éã

íè

éãì

èé

í

àì

üäðàë

ä

áóñ

àä

è

ðãý

äè

éí

àä

èë

òý

ãø

îðîë

öîõ

íºõö

ºë

áîë

îì

æ á

¿ðä

¿¿ë

ýõè

éã

çîðè

íî.

9,

12,

15,

16-ð

õî

ðîîä

îä

á

è÷è

ë

áè

ðæ

á

àé

ãóóë

æ,

êîì

ïüþ

òåð, ò

åõí

èê

õýðýã

ñëýý

ð õ

àíãà

í, è

ðãý

äè

éã à

æè

ëä

çó

ó÷ë

àõ,

çºâë

ºãº

º º

ãºõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

Íè

éãì

èé

í õ

àë

àì

æ, àñð

àì

æè

éí ¿

éë

÷èë

ãýý,

õ¿í

àì

, ãý

ð

á¿ë

èé

í õ

ºãæ

ëè

éã

äýì

æè

õ òº

ðè

éí ¿

éë

÷èë

ãýýã

èðãý

äýä

÷à

íàðòà

é õ

¿ðòý

ýìæ

òýé

, ò¿

ðãý

í ø

óóðõà

é ¿

ç¿¿ë

íý.

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

Õºãæ

ëè

éí

áýð

õøýý

ëòý

é

èðãý

äè

éí

õºä

ºë

ìºð

ýðõë

ýëòè

éã

á¿õ

òà

ëààð

äýì

æè

í,

òýä

íè

é

ººðñä

èé

í

¿éë

äâý

ðë

ýñýí

á

¿òýý

ãäýõ

¿¿íè

éã

ñóðòà

ë÷ë

àõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

Õºãæ

ëè

éí á

ýðõø

ýýë

òýé

õóâ

èàðàà õ

ºä

ºë

ìºð ý

ðõë

ýã÷

èðãý

äè

éã

“Á

èçí

åñý

ý ýõ

ýë”

òºñº

ë õ

ýðõý

í á

è÷è

õ, ç

ýýë

õý

ðõý

í à

âàõ

òóõà

é ñ

óðãà

ëòà

íä

4 ó

äàà õ

àì

ðóó

ëíà

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

3.3

.2.

Õºä

ºë

ìºð

ýð

õëýë

-òè

éã

äýì

æè

õ,

øè

íýý

ð

àæ

ëû

í á

àé

ð á

èé

áîë

ãîõî

ä àæ

àõó

éí í

ýãæ

áàé

ãóóë

-ë

àãà

, è

ðãý

äòý

é õà

ìòà

ð÷

àæ

èë

ëàí,

àæ

èë

ã¿é

äë

èé

í

ò¿âø

èíã

áóó

ðóó

ëæ

, 35-à

àñ

äýý

ø í

àñí

û è

ðãý

äè

éí

õºä

ºë

ìºð ý

ðõë

ýëòè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

Õºä

ºë

ìºð ý

ðõë

ýëòè

éã

äýì

æè

õ, ø

èíýý

ð à

æë

ûí á

àé

ð

áè

é á

îë

ãîõî

ä à

æ à

õóé

í í

ýãæ

áàé

ãóóë

ëàãà

, è

ðãý

äòý

é

õàì

òðàí

àæ

èë

ëàæ

, “Õ

ºä

ºë

ìºð

ýðõë

ýëòè

éã

äýì

æè

õ òó

õàé

” õó

óëè

éí ä

àãó

ó óð

àì

øóó

ëàõ

ìåõà

íè

çìû

ã á

èé

á

îë

ãîíî.

ÕÕ

¯Õ

ÍÕ

4

õîðîîíä

á

è÷è

ë

áè

ðæ

á

àé

ãóóë

æ,

èðãý

äè

éã

àæ

èë

ä

çóó÷

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

Ä¿¿

ðãè

éí

àæ

èë

ã¿é

è

ðãý

äè

éí

ñóä

àë

ãààã

äýë

ãýðýí

ã¿é

ãà

ðãà

æ,

àæ

ëû

í

áàé

ðàíä

çó

ó÷ë

àõ,

àæ

ëû

í

áàé

ðààð

õàíãà

õ àæ

ëû

ã ¿å

øàòò

àé

ãààð ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

22


3.3

.3.

Õºä

ºë

ìºð

èé

í

çàõ

çýýë

èé

í

øààðä

ëàãà

ä

íè

éö

ñýí

óð

÷àä

âàðû

ã è

ð-ã

ýäýä

ì

ýðãý

æë

èé

í

ñóðãà

ëòà

àð

ýçýì

ø¿¿

ëýõ

, ì

ýðãý

æè

ëòý

é

àæ

èë

òàí

áýë

òãýõ

, õº

äºë

ìºð

ýðõë

ýëò,

æ

èæ

èã

äóí

ä

¿éë

äâý

ðë

ýëè

éã

äýì

æè

õ çî

õèîí á

àé

ãóóë

àë

òûí à

ðãà

õý

ìæ

ýýã

àâ÷

õýð

ýãæ

¿¿ë

íý.

Õîðîîä

ûí

áè

÷èë

á

èðæ

¿¿ä

ýýð

èðãý

äè

éã

ìýð

ãýæ

èë

îë

ãîõ,

ýç

ýìø

¿¿ë

ýõ

ñóðãà

ëòà

íä

õà

ìðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÍÕ

ÕÕ

¯Õ

Ìýð

ãýæ

ëè

éí ÷

èã á

àðè

ìæ

àà î

ëãî

õ ñó

ðãà

ëò,

ìýð

ãýæ

èë

òýé

àæ

èë

òàí á

ýëòã

ýõ,

æè

æè

ã ä

óíä

¿é

ëä

âýðë

ýëè

éã

äýì

æè

õ á

èçí

åññ

èíêó

áàòî

ð ò

ºâ

áàé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

¯¯

ÕÍ

Õ,

ÕÕ

¯Õ

3.3

.4.

Íè

éòè

éã

õàì

àðñà

í à

æë

ûã

õîðîîä

îä

çîõè

îí

áàé

ãóóë

æ,

àæ

èë

ã¿é

èðãý

-äè

éã

ò¿ð à

æë

ûí á

àé

ðààð

õàíãà

íà.

Ä¿¿

ðãè

éí

òîõè

æè

ëò

¿éë

÷èë

ãýý,

íè

éòè

éã

õàì

àðñà

í

àæ

ëû

í

õ¿ðýý

íä

àæ

èë

ã¿é

ýì

çýã

á¿ë

ãèé

í

èðãý

äè

éã

àæ

ëû

í ò

¿ð á

àé

ðààð õ

àíãà

íà.

ÕÕ

¯Õ

õîðîîä

Õàë

àì

æè

éí

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

çî

õèîí

áàé

ãóóë

àë

ò,

ìåíåæ

ìåíòè

éã

ñàé

æðóó

ëàõà

ä

õó

âèé

í

õýâø

èë

, è

ðãý

íè

é í

èé

ãìè

éí á

àé

ãóóë

ëàãó

óäû

ã òà

òàí î

ðîë

öóó

ëæ

õà

ìòð

àí à

æè

ëë

àíà.

ÕÕ

¯Õ

3.3

.5.

Õºä

ºë

ìºð

ýð

õëýë

òèé

ã ä

ýìæ

èõ

ñàíãà

àñ

õóâè

àðàà á

îë

îí æ

èæ

èã

äóí

ä á

èçí

åñ

ýðõë

ýã÷,

àæ

àõó

éí

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãà

, àë

áàí

áóñ

õº

äºë

ìºð

ýðõë

ýã÷ä

èé

ã ä

ýìæ

èõ

õºíãº

ëºë

òòýé

çýý

ë î

ëãî

íî.

Õóâ

èàðàà

áîë

îí

æè

æè

ã ä

óíä

á

èçí

åññ

ýð

õëýã

÷èä

, àë

áàí á

óñ õ

ºä

ºë

ìºð ý

ðõë

ýã÷ä

ýä æ

èæ

èã

çýýë

îë

ãîõî

ä

äýì

æë

ýã ¿

ç¿¿ë

ýõ à

æë

ûã

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà.

ÕÕ

¯Õ

3.3

.6.

Íè

éãì

èé

í ä

ààòã

àë

ä õ

àì

ðàãä

àãñ

äû

í õ

¿ðýý

ã íýì

ýãä

¿¿ë

æ, ò

ýòãý

âðè

éí ä

ààòã

àë

ûí í

ýðè

éí ä

àíñí

û

¿ëä

ýãä

ëè

éã

áàòà

ëãà

àæ

óóë

íà.

Èðãý

äè

éã

ýð¿¿

ë

ìýí

äè

éí

ñàé

í

äóð

ûí

äààòã

àë

ä

õàì

ðóó

ëæ

, õ¿

ðýý

ã ºðãº

òãºõ

ÍÄ

Õ

Íè

éãì

èé

í ä

ààòã

àë

ûí ñ

àíãè

éí î

ðë

îãû

í ò

ºë

ºâë

ºãº

ºã

ñàð ó

ëè

ðàë

ààð æ

èãä

õàíãà

õ á

èåë

¿¿ë

ýõÍ

ÄÕ

Ä¿¿

ðãè

éí í

óòàã

äýâ

ñãýð

ò ¿é

ë à

æè

ëë

àãà

à ÿ

âóóë

æ á

óé

íè

éãì

èé

í

äààòã

àë

ä

õàì

ðàãä

ààã¿

é

àæ

àõó

éí

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãû

ã õî

ðîîä

ûí ç

àñà

ã ä

àðãû

í à

æë

ûí à

ëá

àòà

é

õàì

òðàí í

èé

ãìè

éí ä

ààòã

àë

ä á

¿ðýí

õàì

ðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

àõ

ÍÄ

Õõî

ðîîä

Äààòã

óóë

àã÷

èé

í

òýòã

ýâðè

éí

äààòã

àë

ûí

øè

ìòã

ýëè

éí

íýð

èé

í ä

àíñí

û ¿

ëä

ýãä

ëè

éã

áàòà

ëãà

àæ

óóë

æ,

òýä

ýíä

ì

ýäýý

ëýõ

õóó

äàñ

õ¿ðã¿

¿ëýí

òºë

ñºí ø

èì

òãýë

, íýð

èé

í

äàíñí

û

¿ëä

ýãä

ýë,

òýòã

ýâýð

, òý

òãýì

æè

éí

õýì

æýý

çý

ðýã

íè

éãì

èé

í

äààòã

àë

òàé

õî

ëá

îîòî

é

ìýä

ýýë

ëè

éã

èíòå

ðíýò

ýýñ

õàðàõ

áîë

îì

æîîð õ

àíãà

íà.

ÍÄ

ÕÓ

ÍÄ

ÅÃ

23


3.3

.7.

¯é

ëä

âýðë

ýë ¿

éë

-÷è

ëãý

ýã º

ðãº

òãºõ,

øè

íýý

ð

áè

é á

îë

ãîõ,

ô

åð

ìåðè

éí à

æ àõó

é,

õóâè

éí á

îë

îí

ºðõè

éí à

æ à

õóé

ýðõë

ýõ ¿

¿ñãý

ë ñ

àíàà÷ë

àãû

ã ä

ýìæ

èæ

àæ

ëû

í á

àé

ðû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

ªðõè

éí

òàðè

àë

àí

ýðõë

ýã÷ä

ýä

äýì

æë

ýã

¿ç¿¿

ëýí

, õ¿

ëýì

æè

éí à

æ à

õóé

ýðõë

ýã÷ä

èé

í ò

îîã

íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

Øèëäýãôåðìåð,

ãàçàðòàðèàëàíýðõëýã÷äèéí

òóðø

ëàãû

ã íýâ

òð¿¿

ëýõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

¯¯

Õ

Ãàçà

ð

òàðè

àë

àíãè

éí

÷èãë

ýëýý

ð

æè

æè

ã ä

óíä

¿é

ëä

âýðë

ýë,

ºðõè

éí à

æ à

õóé

ýðõë

ýã÷ä

èé

ã á

¿õ ò

àë

ààð

äýì

æè

í,

äýì

æë

ýã ¿

ç¿¿ë

æ ó

ðàì

øóó

ëíà

¯¯

ÕÕ

ÕÀ

ÀÃ

Äª

Ðª

Â. Ä

ÝÄ

Á¯

ÒÝ

Ö, ¯

ÉË

ÄÂ

ÝÐ

ËÝ

Ë ¯

ÉË

×È

ËÃ

ÝÝ

, ÒÎ

ÕÈ

ÆÈ

ËÒ

, ÁÀ

ÉÃ

ÀË

Ü Î

Ð×

ÈÍ

,Ã

ÀÇ

ÐÛ

Í Õ

ÀÐ

ÈË

ÖÀ

À, Õ

ÎÒ

ÁÀ

ÉÃ

ÓÓ

ËÀ

ËÒ

ÛÍ

Õª

ÃÆ

ËÈ

ÉÍ

ÒÀ

ËÀ

ÀÐ

4.1.

Äýä

á¿ò

ýö, ò

îõè

æè

ëòû

í ò

àëàà

ð

4.1

.1.

Ä¿¿

ðãè

éí í

èé

òèé

í ý

çýì

øë

èé

í ç

àì

òàë

áàé

, îðîí ñ

óóö

íû

áîë

îí ã

ýð õ

îðîîë

ëû

í ã

óäàì

æóó

äû

ã ãý

ðýë

ò¿¿ë

ýã,

ãýðë

ýí

÷èì

ýãë

ýëòý

é

áîë

ãîõ

àæ

ëû

ã ø

àò

äàðààòà

é õ

ýðýã

æ¿¿

ëíý.

Íè

éòè

éí

ýçýì

øë

èé

í

çàì

, òà

ëá

àé

, îðîí

ñóóö

íû

õî

ðîîë

îë

äîòî

ðõ

ãýðýë

ò¿¿ë

ãèé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

íý

¯¯

Õõî

ðîî

Ä¿¿

ðãè

éí ã

ýð õ

îðîîë

ëû

í ã

óäàì

æóó

äû

í ã

ýðýë

ò¿¿ë

ãèé

í

àñà

ëòû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ à

æë

ûã

äóó

ñãàíà.

¯¯

Õõî

ðîî

4.1

.2.

Ãýð

õîðîîë

ëû

í

èðãý

äè

éí

àõó

éí

áîë

îí

óíä

íû

óñ

ûã

òºâë

ºðñº

í

óñàí

õàíãà

ìæ

èä

õî

ëá

îõ,

Ä

àì

áàä

àðæ

ààãè

éí ã

ýð õ

îðîîë

ëû

í ó

ñ õà

íãà

ìæ

èé

í

ñèñò

åì

èé

ã àø

èãë

àë

òàíä

îðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã ä

ýìæ

èæ

àæ

èë

ëàíà.

Ä¿¿

ðãè

éí 1

2, 1

3, 1

4 ä

¿ãýý

ð õ

îðîîíû

áàé

ðíû

öîãö

îë

áîð

áàé

ðóó

äû

ã áîë

îí 3

5 ñ

óðãó

óëè

éã ö

ýâýð

óñí

û ò

ºâë

ºðñº

í

óñàí õ

àíãà

ìæ

èíä

õîë

áîõ

àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

íý.

¯¯

ÕÒ

ÇÓ

Õ,

ÍÕ

, Õ

îðîî

Àõó

éí õ

ýðýã

ëýý

íýý

ñ ãà

ðñà

í á

îõè

ð ó

ñûã

öýâ

ýðø

¿¿ë

ýõ

áàãà

îâð

ûí

öýâ

ýðë

ýõ

áàé

ãóóë

àì

æè

éã

áàðè

õ àæ

ëû

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

¯¯

Õ

4.1

.3.

¯å

ðè

éí

äà

ëàí

ñó

ãèé

ã ñý

ðãý

ýí

çàñâ

àðë

àõ

àæ

ëû

ã ø

àò

äàðààë

àí õ

èé

íý.

Ñýë

áý

ãîë

ûí ä

àë

àíã

íºõº

í ñ

ýðãý

ýíý.

/12-1

5 ä

óãààð

õîðîî

Ñýë

áè

éí

7

êì

äàë

àíã

ñýðãý

ýí

çàñâ

àðë

àíà./

Ñ

ýëá

ý ãî

ë-Ä

óíä

ãî

ë

õ¿ðòý

ëõ

2,6

êì

ä

àë

àíã

øè

íý÷

èë

íý

¯¯

Õ

4.1

.4.

Ãýð

õîðîîä

îä

ã¿í

èé

õóä

àã,

óñà

í ñ

àí á

àðè

õ àæ

ëû

ã ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

ýí õ

èé

íý

Ãýð õ

îðîîë

ëû

í ó

ñàí ñ

àí,

õóä

ãèé

í ò

îîã

íýì

ýãä

¿¿ë

íý

/14,

15,

16,

20 ä

óãààð õ

îðîîä

îä

6 ø

ã¿í

èé

õóä

àã/

¯¯

Õ

4.1

.5. À

âòî ç

àì

ûã

ñýðãý

ýí ç

àñâ

àðë

àõ

áîë

îí ø

èíýý

ð

òàâü

æ

õîðîîë

îë

ä

óíä

àõ

áîë

îí

ãýð

õîðîîë

ëû

í

çàì

ûã

ñàé

æðóó

ëíà.

Îðîí ñ

óóö

íû

õîðîîë

ëû

í ä

óíä

àõ

3,9

êì

àâò

î ç

àì

ûã

èæ

á

¿ðýí

øè

íý÷

èë

íý.

/3,

5,

7,

10,

äóã

ààð õ

îðîî/

¯¯

Õ

Ñ¿õ

áààòà

ðû

í

ãóä

àì

æ,

Òºâ

øóó

äàíãè

éí

ç¿¿í

óð

ä

óóë

çâàðààñ

õîé

ø È

õ òî

éðóó

-Íîãî

îí í

óóðû

í ã

óäàì

æ

õ¿ðòý

ëõ

àâò

î ç

àì

ûã

øè

íý÷

èë

íý

¯¯

Õ

ÁÍ

ÕÀ

Ó-û

í Ç

Ã-û

í á

óöàë

òã¿é

òóñ

ëàì

æààð õ

ýðýã

æ¿¿

ëýõ

òº

ñëè

éí

õ¿ðýý

íä

Á

ýýæ

èíãè

éí

ãóä

àì

æíû

ºðãº

òãºë

, ø

èíý÷

ëýë

òèé

ã ýõ

ë¿¿

ëíý

¯¯

Õ

24


4.1

.6.

1-1

0

äóã

àà

ð

õîðîîä

ûí

îðîí

ñóóö

íóó

äû

í

äýý

âðè

éí

çàñâ

àð,

ãàä

íà

ôàñà

äû

ã ñà

éæ

ðóó

ëàõ,

óñ

çàé

ëóó

ëàõ

õîîë

îé

òàâè

õ, ë

èô

òèé

ã ø

èíý÷

ëýõ

, ö

àõè

ëãà

àíû

øè

òèé

ã çà

ñâàðë

àõ

àæ

ëû

ã ¿å

øàòò

àé

õè

éíý.

Î

ðîí

ñóóö

íû

çà

ðè

ì

áàé

ðíóó

äû

í

äýý

âðè

éí

èõ

çàñâ

àðû

í à

æë

ûã

õèé

íý.

¯¯

Õ

Ä¿¿

ðãè

éí î

ðîí ñ

óóö

íû

áàé

ðíû

ëè

ôòè

éã

øè

íý÷

èë

íý.

/1

-3,

5-8

ä

óãààð

õîðîîä

ûí

62

ø

öàõè

ëãà

àí

øàòû

ã ø

èíý÷

èë

íý.

/¯

¯Õ

Ä¿¿

ðãè

éí î

ðîí ñ

óóö

íû

áàé

ðíû

ôàñà

äû

ã ø

èíý÷

èë

ýí

çàñâ

àðë

àíà.

/1,

3,

4,

7,

8 ä

óãààð õ

îðîîä

ûí 1

4 á

àé

ðíû

ô

àñà

äû

ã çà

ñâàðë

àõ

/¯

¯Õ

4.1

.7.

Õîòû

í

òºâè

éí

öýö

ýðë

ýã¿¿

äè

éí

óñë

àë

òûí

àæ

ëû

ã ì

åõà

íè

êæóó

ëíà.

Õºðñí

èé

óñ

àø

èãë

àæ

íè

éòè

éí ý

çýì

øë

èé

í ç

àì

òàë

áàé

í

íîãî

îí á

àé

ãóóë

àì

æè

éí ó

ñëàë

òûã

øè

éä

âýðë

ýíý

¯¯

Õ

Íè

éòè

éí ý

çýì

øë

èé

í ç

àì

òàë

áàé

ä á

àé

ãàà õ

óäãó

óäû

ã á

¿ðòã

ýæ,

øààðä

ëàãà

òàé

õó

äãó

óäû

ã àæ

èë

ëàãà

àòà

é

áîë

ãîíî

¯¯

Õ

Íè

éòè

éí ý

çýì

øë

èé

í ã

óäàì

æ,

òàë

áàé

ä ñ

¿¿ë

èé

í ¿

åè

éí

òåõí

îë

îãè

á¿õ

èé

óñà

í î

ðãè

ëóó

ð,

òîë

èî,

öººðì

¿¿ä

èé

ã á

àé

ãóóë

íà.

Ìºí

îðîí

ñóóö

íû

õî

ðîîë

îë

ä

óíä

á

àãà

îâð

ûí ó

ñàí î

ðãè

ëóó

ð á

àé

ãóóë

àõ

àæ

ëóó

ä õ

èé

ãäýí

ý

¯¯

Õ

4.1

.8.

Íè

éòè

éí

ýçýì

øë

èé

í

ãóä

àì

æ

òàë

áàé

ä

2-3

á

è÷è

ë ö

ýöýð

ëýã

áàé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã Á

ÀÀ

Í,

èðãý

äòý

é

õàì

òðàí õ

èé

íý.

Õîðîî á

¿ðò

íýã

ýýñ

äîîø

ã¿é

íîãî

îí á

àé

ãóóë

àì

æ á

¿õè

é

áè

÷èë

òîõè

æè

ëò

õèé

íý

¯¯

Õ

4.1

.9.

Ãýð

õîðîîë

ëû

í

àé

ë

ºðõè

éí

öàõè

ëãà

àí

ýð÷è

ì õ

¿÷íè

é õ

àíãà

ëò,

õ¿÷

äýë

èé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõýä

õî

ëá

îãä

îõ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é õ

àì

òðàí à

æè

ëë

àíà.

Ãýð

õîðîîë

ëû

í

öàõè

ëãà

àíã¿

é

áîë

îí

öàõè

ëãà

àíû

õ¿

÷äýë

ìóó

àé

ë º

ðõè

éã

ýð÷è

ì õ

¿÷è

íä

õîë

áîõ,

ýð÷è

ì

õ¿÷è

éã

ñàé

æðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

ýí õ

èé

íý.

/14,

15,

16,

19,

20 ä

óãààð õ

îðîî/

¯¯

Õ

25


4.1

.10.

Çóñ

ëàíãè

éí õ

ýðýã

-ëýã

÷äýä

çîðè

óëàí ö

àõè

ë-

ãààíû

äýä

ñòà

íö

ø

èíýý

ð á

àðè

íà.

19 ä

óãààð õ

îðîî,

Ñàíçà

éí à

éë

ºðõè

éã

öàõè

ëãà

àíààð

õàíãà

æ,

250

êâò-

èé

í

õ¿÷è

í

÷àä

àë

òàé

ä

ýä

ñòàíö

á

àðè

íà.

20 ä

óãààð

õîðîî,

Öóó

ðàé

òûí à

ì,

Öýý

íè

é õ

ýñãè

éí à

éë

ºðõè

éã

öàõè

ëãà

àíààð õ

àíãà

õ àãà

àðû

í ø

óãàì

òàòí

à.

4.2.

Õî

ò á

àéãó

óëàë

ò, ã

àçð

ûí

õàð

èë

öàà

íû

òàë

ààð

:

4.2

.1.

Îðîí

ñóóö

íû

7

äóã

ààð

õîðîîë

ëû

ã á

àðüæ

á

àé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã íè

éñë

ý-ë

èé

í

òºë

ºâë

ºãº

ºòý

é

óÿë

äóó

ëàí ¿

å ø

àòò

àé

-ãààð õ

ýðýã

æ¿¿

ëíý.

9,

11 ä

¿ãýý

ð õ

îðîî

äû

í ã

ýð õ

îðîîë

ëû

ã á

àðè

ëãà

æóó

ëàõ

òóõà

é ò

ºñë

èé

í á

ýëòã

ýë à

æë

ûã

Áàðè

ëãà

æóó

ëàõ

òºñë

èé

í

íýã

æòý

é õ

àì

òðàí ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

àõ

ÃÀÒ

ºñë

èé

í

íýã

æ

4.2

.2. Í

èé

ñëýë

èé

ã 2020 î

í õ

¿ðòý

ë õ

ºãæ

¿¿ë

ýõ á

îë

îí

ãàçà

ð ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

àë

òûí å

ðºíõè

é ò

ºë

ºâë

ºãº

ºã

¿íä

ýñë

ýí

ä¿¿

ðãè

éí

ãàçà

ð

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àë

òûí

òºë

ºâë

ºãº

ºã

áîë

îâñ

-ðóó

ëæ

õýð

ýãæ

¿¿ë

íý.

2012

îíû

ãà

çàð

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àë

òûí

òºë

ºâë

ºãº

ºã

õýðýã

æ¿¿

ëíý.

ÃÀÍ

ÃÀÄ

ÈÒ

ÕÃý

ð õ

îðîî

ëîë

ä ñ

óðãó

óëü

öýö

ýðë

ýãè

éí ã

àçð

óóä

ûã

ãàçà

ð

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àë

ò õè

éí

/íºõº

í

îë

ãîâî

ðòî

éãî

îð/

áàé

ðø

ëû

ã îë

æ ò

îãò

îîõ

ÃÀ

Èðãý

í,

àæ

àõó

é í

ýãæ

, á

àé

ãóóë

ëàãû

í ã

àçà

ð ý

çýì

øè

õ ãý

ðýý

ã ø

èíý÷

ëýí

, ãà

çðû

í

òºë

áºðè

éí

îðë

îãû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

ÃÀÍ

ÃÀ

4.2

.3.

Çóñ

ëàíãè

éí

ãàçð

ûí

åðºíõè

é

òºë

ºâë

ºãº

ºã

áàòë

óóë

æ à

æè

ëë

àíà.

Áîë

îì

æòî

é á

àé

ðø

ëóó

äû

ã ñó

äàë

æ ç

óñë

àíãè

éí ã

àçà

ð

ºì

÷ëºë

èé

ã ýõ

ë¿¿

ëíý.

ÃÀÍ

ÃÀ

4.2

.5.

Õ¿í

èé

áóð

óóòà

é ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àíû

óë

ìààñ

ýâä

ýð÷

ýëýã

äñý

í ã

àçð

ûã

íºõº

í ñ

ýðãý

ýëãý

õ àæ

ëû

ã ýð

÷èì

æ¿¿

ëíý.

Çóñ

ëàíãè

éí

íîãî

îí

á¿ñ

ä

ýõ

ýçýì

øë

èé

í

ãàçð

ûã

ãýð÷è

ëãý

ýæ¿¿

ëýõ

ýä

Áàé

ãàë

ü îð÷í

û ã

àçà

ðòà

é õ

àì

òðàí

õÿíàë

ò òà

âèí.

ÃÀÍ

ÁÎ

Ã

Ä¿¿

ðãè

éí í

óòàã

äýâ

ñãýð

ò îé

í í

ºõº

í ñ

ýðãý

ýëò,

øè

íýý

ð

îé

æóó

ëàë

ò õè

éíý

¯¯

Õ,

ÃÀÍ

ÁÎ

Ã

Ò¿é

ìðè

éí

àþ

óë

áîë

îí

õîðòî

íä

õº

íººãä

ñºí

îé

ã ö

ýâýð

ëýæ

, íºõº

í ñ

ýðãý

ýíý.

¯¯

ÕÍ

ÁÎ

Ã

26


4.3.

Ýêî

ëî

ãè-

áàé

ãàë

ü î

ð÷

íû

ã õà

ìãà

àëàõ

òàë

ààð

:

4.3

.1.

Ñýë

áý

ãîë

ûí

àé

ñàâû

í

áàé

ãàë

ü îð÷í

û

õºãæ

ëè

éí

ìàñò

åð

òºë

ºâ-

ëºãº

ºã

õýðýã

æ¿¿

ëæ

ýõ

ýëíý.

Ñýë

áý

ãîë

ûí ý

õèé

ã îðîí í

óòãè

éí ò

óñãà

é õ

àì

ãààë

àë

òàíä

àâ÷

, ”Ñ

ýëá

ý ãî

ëû

í

ñàâ

ãàçð

ûí

çºâë

ºë

òýé

õà

ìòð

àí

àæ

èë

ëàíà

¯¯

Õ

Ñýë

áý

ãîë

ûí

óðñà

öû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýí,

ãîë

ûí

ýðãè

éí

äàãó

ó òî

õèæ

èë

ò õè

éíý.

¯¯

Õ

Ñýë

áý

ãîë

ûí à

é ñ

àâä

ìîä

òàðè

íà

¯¯

ÕÑ

ýëá

ý ãî

ëû

í ýõ

èé

ã õà

ìãà

àë

àõ

õàì

ãààë

àë

òûí á

¿ñ

òîãò

îîæ

, òý

ìä

ýãæ

¿¿ë

íý

/94 ø

îí/

¯¯

Õ

Øàðãàìîðüòûíã¿¿ðíýýñäýýøÑîãîîòû

íàìíààñÈõ

áàÿí

õ¿ð

òýë

õ ñý

ëá

ý ãî

ë ä

àãó

ó òî

ðë

îãî

í ø

óãóé

ã õà

øè

æ

õàì

ãààë

íà /15,5

ãà/

¯¯

Õ

2

àíãè

ðòû

í

áóë

àã,

Ä

àì

áû

í

áóë

ãèé

í

ýõè

éã

õàø

èæ

õà

ìãà

àë

íà

¯¯

Õ

4.3

.2.

Ãýð õ

îðîîë

ëû

í à

éë

ºðõè

éí ò

¿¿õè

é í

¿¿ðñí

èé

õý

ðýã

ëýý

ã á

àãà

ñãà

æ,

áàé

-ãàë

ü îð÷è

íä

õîðã¿

é,

óòàà

áàãà

òàé

, õàòó

ó ø

èíãý

í õ

èé

í ò

¿ëø

èé

ã ºðãº

í à

øè

ãëàõ

ñàíàë

ñàíàà÷ë

àãû

ã á

¿õ ò

àë

ààð ä

ýìæ

èæ

àæ

èë

ëàíà.

Ò¿¿

õèé

í¿¿

ðñí

èé

õýð

ýãë

ýýã

¿å ø

àòò

àé

ãààð õ

ÿçãà

àðë

àæ

ãý

ð õ

îðîîë

ëû

í à

éë

ºðõè

éã

áîë

îâñ

ðóó

ëñà

í ò

¿ëø

ýýð

õàíãà

õ àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

¯¯

Õ

Íàì

äàðàë

òûí ç

óóõò

àé

àé

ë º

ðõ,

áàé

ãóóë

ëàãà

àæ

àõó

éí

íýã

æ¿¿

äè

éã

ñ¿¿ë

èé

í

¿åè

éí

äýâ

øè

ëòý

ò òå

õíîë

îãè

îð

äóë

ààíû

õà

íãà

ìæ

àà

øè

éä

âýðë

ýõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà

¯¯

Õ

Øèíýýðáàéãóóëàãäñàí19-20äóãààðõîðîîíûàéë

ºðõ¿

¿äè

éã

äóë

ààíû

õý

ìíýë

òòýé

á

¿òýý

ãäýõ

¿¿íýý

ð

õàíãà

õ àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà

¯¯

Õ

Ýêî

îðîí ñ

óóö

íû

òºñº

ëä

èðãý

äè

éí õ

àì

ðóó

ëíà

¯¯

Õ

27


4.3

.3. Í

èé

ñëýë

õî

òûí à

ãààðû

í á

îõè

ðä

ëû

ã á

àãà

ñãàõ

çîðè

ëãî

îð ò

îä

îðõî

é ò

îîíû

/20/

ºðõ¿

¿äýä

øàë

íààñ

õàë

äàã

õàë

ààë

òûí

òºõº

ºðºì

æ

ñóóð

èë

óóë

àõà

ä

äýì

æë

ýã ¿

ç¿¿ë

íý.

Íàðíû

ýíåðãè

ýð õ

àë

äàã,

óñà

í õ

àë

ààë

òòàé

ïàðêå

òàí

øàë

áîë

îí ý

íý

òºðë

èé

í á

èçí

åñ

ýðõý

ëä

ýã á

àé

ãóóë

ëàãà

è

ðãý

äòý

é õ

àì

òðàí à

æè

ëë

àíà.

¯¯

Õ

Ãýð

õîðîîë

ëû

í

àé

ë

ºðõè

éã

øè

íý

òåõí

îë

îãè

éí

öàõè

ëãà

àí ý

õ ¿¿

ñâýð

ýýð õ

àë

ààõ

àæ

ëû

ã ýð

÷èì

æ¿¿

ëíý

¯¯

Õ

Áîë

îâñ

ðóó

ëààã¿

é ò

¿ëø

, ò¿¿

õèé

í¿¿

ðñ

õýðýã

ëýõ

ã¿é

ãýýð

ö

àõè

ëãà

àí

áîë

îí

áóñ

àä

ýõ

¿¿

ñâýð

ýýð

õàë

ààë

òàà

øè

éä

âýðë

ýæ

áàé

ãàà

àé

ë

ºðõ¿

¿äè

éã

äýì

æè

æ,

“Íè

éñë

ýëè

éí

àãà

àðû

í

áîõè

ðä

ëû

ã á

óóðóó

ëàõ

õÿçã

ààðë

àë

òûí

á¿ñ

èé

í

ãýð

õîðîî

ëë

ûí

àé

ë

ºðõº

ä

öàõè

ëãà

àíû

¿í

èé

í

õºíãº

ëºë

ò,

óðàì

øóó

ëàë

îë

ãîõ

æóð

àì

”-û

ã õý

ðýã

æ¿¿

ëýí

àæ

èë

ëàíà.

¯¯

Õ

Õîòû

í

À

á¿ñ

ýä

áàé

ãàà

áàðè

ëãû

í

ìàíàà÷

Ò¯

Ö

ïàâü

ëè

îí,

àâò

î,

äóã

óé

çàñâ

àðò

ò¿

¿õè

é

í¿¿

ðñ

õýðýã

ë¿¿

ëýõ

ã¿é

áàé

õÃÀ

4.3

.4.

Íè

éòè

éí ý

çýì

øë

èé

í ã

óäàì

æ,

çàì

òàë

áàé

í

äàãó

ó îðø

èõ

íîãî

îí

áàé

ãóóë

àì

æ

áà

òºâè

éí

öýö

ýðë

ýã¿¿

äè

éí ì

îä

áóò

íû

òºðºë

ç¿é

ë,

òîîã

æè

ë

á¿ð

íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

Íè

éòè

éí

ýçýì

øë

èé

í

ãóä

àì

æ

òàë

áàé

í

íîãî

îí

áàé

ãóóë

àì

æè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ

àæ

ëû

ã ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

ýí

õèé

æ ã

¿éö

ýòãý

íý.

¯¯

Õ

4.3

.5.

Ãýð

õîðîî

ëë

ûí

õàø

ààã

öýö

ýðë

ýãæ

¿¿ë

ýõ,

íîãî

îí

áàé

ãóóë

àì

æè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõýä

óð

àì

øóó

ëë

ûí ñ

èñò

åì

èé

ã íýâ

òð¿¿

ëíý.

Ãýð

õîðîîë

ëû

ã ö

ýöýð

ëýã

æ¿¿

ëæ

õî

òûí

íîãî

îí

áàé

ãóóë

àì

æè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

õàø

ààíä

àà

ìîä

, ñº

ºã

òàðüñ

àí è

ðãý

äè

éã

óðàì

øóó

ëíà.

¯¯

Õ

Ãýð õ

îðîîë

ëû

í 2

000-à

ñ á

àãà

ã¿é

àé

ë º

ðõè

éã ×

àö

àðãà

íà

òºñº

ëä

õàì

ðóó

ëíà

¯¯

Õ

28


4.3

.6.

Àõó

éí á

îë

îí õ

óóðàé

õîã

õàÿã

äë

ûã

àíãè

ëæ

àâà

õ òî

ãòîë

öîîã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîíî.

Õîãè

éã

àíãè

ëàí ÿ

ëãà

õ àæ

ëû

ã 5, 7

äóã

ààð õ

îðîîíû

íóò

àã

äýâ

ñãýð

ò ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

ýí,

õîã

õàÿã

äë

ûí ì

åíåæ

ìåíòè

éã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîíî

¯¯

Õ

Õîã

òýýâ

ýðë

ýã÷

áàé

ãóóë

ëàãó

óäû

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

ñàé

æðóó

ëæ

, ïà

ðê

øè

íý÷

ëýë

òèé

ã õè

éíý

¯¯

Õ

Àõó

éí

áîë

îí

õóóð

àé

õî

ã õà

ÿãä

ëû

ã àíãè

ëæ

àâà

õ òî

ãòîë

öîîã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîõ

÷è

ãëýë

ýýð ã

àä

íû

òº

ñºë

õºòº

ëá

ºð¿¿

äòý

é õ

àì

òðàí à

æè

ëë

àíà

¯¯

Õ

Íè

éòè

éí

ýçýì

øë

èé

í

ãóä

àì

æ

òàë

áàé

ä

àõü

õî

ãèé

í

ñàâí

û ò

îîã

ñòàíä

àðòû

í õ

ýìæ

ýýíä

õ¿ð

ãýíý

¯¯

Õ

4.3

.8.

14,

15

äóã

ààð

õîðîîíû

çà

àãò

õ¿

¿õýä

çà

ëóó

÷óóä

ûí ö

ýöýð

ëýã

ò õ¿

ðýý

ëýí

áàé

ãóóë

íà.

Õ¿¿

õýä

çà

ëóó

÷óóä

ûí ö

ýöýð

ëýã

ò õ¿

ðýý

ëýí

ã àø

èãë

àë

òàä

îðóó

ëíà.

¯¯

Õ

4.3

.9.

Ãàì

øãà

àñ

óðüä

÷è-ë

àí

ñýðãè

éë

ýõ,

ãàì

øè

ã îñë

ûí ¿

åè

éí ò

ºë

ºâë

º-ã

ººã

áîë

îâñ

ðîíãó

é á

îë

ãîæ

“Ã

àì

øãè

éí

ñàí”-

ãèé

í

õºðºíãè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

õºä

ºë

ãººíò

õý

ýðè

éí

óäè

ðä

ëàãû

í

áàé

ðû

ã ø

ààðä

ëàãà

òàé

òî

íîã

òºõº

ºðºì

æººð

õàíãà

õàä

íîãî

îí á

¿ñýä

¿é

ë à

æè

ëë

àãà

à ý

ðõý

ëä

ýã Á

ÀÀ

Í è

éã

òàòà

í î

ðîë

öóó

ëæ

õàì

òðàí à

æè

ëë

àíà.

Ä¿¿

ðãè

éí í

óòàã

äýâ

ñãýð

ò ãà

ìø

ãèé

í ¿

åè

éí

áýë

òãýë

á

ýëýí

áàé

äë

ûã

õàíãà

æ à

æè

ëë

àõ

ÎÁ

Õ

Ä¿¿

ðãè

éí í

óòàã

äýâ

ñãýð

ò ¿å

ðè

éí ã

àì

ø-ã

èé

í à

þóë

ààñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

ä

àë

àí

ñóâã

èé

ã ñý

ðãý

ýí

çàñâ

àðë

àõ

àæ

ëû

ã ø

àò

äàðààë

àí õ

èé

õ.Î

ÁÕ

Ãàë

óíòð

ààõ

34 ä

¿ãýý

ð à

íãè

éí á

ýëòã

ýë á

ýëýí

áàé

äë

ûã

äýý

øë

¿¿ë

ýõÎ

ÁÕ

4.3

.10.

Áàé

ãàë

ü îð÷í

ûã

õàì

ãààë

àõ

àæ

èë

ä

èðãý

-ä

èé

ã ºðãº

í

õ¿ðýý

òýé

òà

òàí

îðîë

öóó

ëæ

, Í

îãî

îí

á¿ñ

èé

ã õà

ìãà

àë

àõ,

îé

õýý

ðè

éí ò

¿éì

ðýý

ñ óð

üä÷è

ëàí

ñýðãè

éë

ýõ ã

ýðýý

ò á

îë

îí ì

îðè

í ý

ðã¿

¿ë,

ñàé

í ä

óðû

í

èä

ýâõò

ýí,

áàé

ãàë

ü õà

ìãà

àë

àã÷

äû

í

õàðè

óöë

àãû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

àæ

ëû

í

¿ð

ä¿í

ãýýð

óð

àì

øóó

ëæ

àæ

èë

ëàíà.

Îé

õý

ýðè

éí

ò¿é

ìðýý

ñ óð

üä÷è

ëàí

ñýðãè

éë

ýõ

àæ

ëû

ã ÷à

íàðæ

óóë

æ,

ãýðýý

ò á

îë

îí ì

îðè

í ý

ðã¿

¿ë,

ñàé

í ä

óðû

í

èä

ýâõò

ýí á

àé

ãàë

ü õà

ìãà

àë

àã÷

äû

ã àæ

èë

ëóó

ëíà.

ÎÁ

Õ

4.3

.11.

Õîòû

í

òºâä

íè

é-ò

èé

í

áè

å

çàñà

õ ãà

çðû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

íý.

1.

Õ¿í

àì

ûí õ

ºä

ºë

ãººíè

é í

ÿãòð

àë

èõò

ýé ã

àçð

óóä

àä

íè

éòè

éí

áè

å

çàñà

õ ãà

çðóó

äû

ã á

àé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

íý

ÎÁ

Õ

29


4. Õ

óäàë

äàà

¿é

ë÷

èë

ãýý,

õº

äº

º à

æ à

õóé

í ò

àëàà

ð

4.4

.1.

Ä¿¿

ðãè

éí õ

¿í à

ìû

í õ

¿íñí

èé

õàíãà

ìæ

, ýð

¿¿ë

àþ

óëã¿

é á

àé

äë

ûã

õàíãà

õ, õ

óäàë

äàà,

¿éë

äâý

ðë

ýë,

¿éë

÷èë

ãýý

ýðõý

ëæ

á

àé

ãàà

ÀÀ

Í,

èðãý

äè

éí

õóóë

ü ýð

õ ç¿

éí á

îë

îí ì

ýðãý

æë

èé

í ò

¿âø

èíã

äýý

øë

¿¿ë

ýõ

÷èãë

ýëýý

ð

ìýð

ãýæ

ëè

éí

áîë

îí

òºðè

éí

áóñ

á

àé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é õ

àì

òàð÷

àæ

èë

ëàíà

Õóä

àë

äàà,

¿éë

äâý

ðë

ýë,

¿éë

÷èë

ãýý

ýðõý

ëæ

áàé

ãàà à

æ

àõó

éí í

ýãæ

, è

ðãý

äýä

õóó

ëü

ýðõ

ç¿é

, õ¿

íñí

èé

àþ

óëã¿

é

áàé

äàë

, îð÷í

û

ýð¿¿

ë

àõó

é

áîë

îí

ìýð

ãýæ

ëè

éí

÷èãë

ýëýý

ð

¿å

øàòò

àé

ñó

ðãà

ëòó

óäû

ã çî

õèîí

áàé

ãóóë

íà.

¯¯

Õ

4.4

.2.

Õóä

àë

äàà

¿éë

÷èë

-ãýý

íè

é

ãàçð

óóä

ûí

ñòàí-

äàðòû

í

øààðä

ëàãû

ã ñà

éæ

ðóó

ëàõ,

¿é

ë÷è

ëãý

ýíè

é

ñî¸ë

, ÷à

íàðû

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëýõ

ýä

õÿíàë

ò òà

âüæ

àæ

èë

ëàíà.

Õóä

àë

äàà,

¿éë

äâý

ðë

ýë

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

á

àé

ãóóë

ëàãó

óäû

í ñ

òàíä

àðò,

ýð¿¿

ë à

õóé

í ø

ààðä

ëàãû

í

õýðýã

æè

ëòý

ä

àòò

åñò

àò÷

èë

àë

ÿâ

óóë

æ,

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

÷à

íàðû

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëíý

¯¯

Õ

Èðãý

äè

éí

õýðýã

öýý

ø

ààðä

ëàãà

ä

íè

éö

ýõã¿

é

áàé

ãàà

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

ãàçð

óóä

ûí ò

îîã ö

ººð¿¿

ëæ

, ¿é

ë÷è

ëãý

ýíè

é

÷èãë

ýëè

éã

ººð÷ë

¿¿ë

ýõ á

îä

ëîãî

áàðè

í à

æè

ëë

àíà

¯¯

Õ

¯é

ë÷è

ëãý

ýíè

é ñ

î¸ë

, ÷à

íàðû

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëýõ

÷è

ãëýë

ýýð

ñóðãà

ëò

ñåì

èíàð,

¿ç¿¿

ëýõ

ñóð

ãóóë

ü çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà

¯¯

Õ

Õ¿í

ñíè

é

á¿ò

ýýãä

ýõ¿¿

íè

é

õóä

àë

äààíä

ýð

¿¿ë

àõó

éí

ñòàíä

àðòû

í ø

ààð

äë

àãà

õàíãà

ñàí ñ

àâ

áàãë

àà á

îîä

ëû

í

õýðýã

ëýý

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ à

æë

ûã

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà

¯¯

Õ

4.4

.3.

ªíä

ºð

òåõí

îë

îãè

á

¿õè

é

æè

æè

ã ä

óíä

¿é

ëä

âýðë

ýëè

éã

äýì

æè

æ à

æè

ëë

àíà.

¯é

ëä

âýðë

ýë,

¿éë

÷èë

ãýý

ýðõë

ýã÷ä

ýä á

èçí

åñ

ýðõë

ýõ

çýýë

èé

í õ

ºíãº

ëºë

ò ¿ç

¿¿ë

ýõýä

íü

äýì

æë

ýã ¿

ç¿¿ë

íý.

Æè

æè

ã ä

óíä

¿é

ëä

âýðë

ýë

ýðõë

ýã÷ä

èé

ã á

àíêí

û

óðò

õóãà

öààòà

é

áàãà

õ¿

¿òýé

çý

ýëä

õà

ìðóó

ëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

¯¯

Õ

Çýý

ëè

éí õ

ýðýã

æè

ëòý

íä

ìîíè

òîðè

íã

øàë

ãàë

ò õè

éæ

, ¿ð

ä

¿íã

òîîö

íî.

¯¯

Õ

4.4

.4.

Ãàä

ààä

, ä

îòî

îä

ûí ¿

çýñã

ýëýí

ÿàðì

àã

õóä

àë

-ä

ààíä

ä¿¿

ðãè

éí á

è÷è

ë á

èçí

åñ

ýðõë

ýã÷ä

èé

í á

ðåíä

á

¿òýý

ãäýõ

¿¿íè

éã

ãàðãà

æ

ñóðòà

ë÷ë

àõ,

çà

õ çý

ýëä

ãà

ðãà

õàä

õàì

òàð÷

àæ

èë

ëàíà.

Ä¿¿

ðãè

éí ¿

éë

äâý

ðë

ýë ý

ðõë

ýã÷ä

èé

í á

¿òýý

ãäýõ

¿¿íè

éã

äîòî

îä

, ãà

äààä

ûí

¿çýñ

ãýë

ýí

ÿàðì

àã

õóä

àë

äààíä

õà

ìðóó

ëíà.

¯¯

Õ

30


4.4

.6.

Ìàë

ñ¿

ðãè

éí

ýð¿¿

ë

ìýí

äè

éã

õàì

ãààë

àõ,

óã

ààë

ãà ò

óóë

ãàë

ò, â

àêö

èíæ

óóë

àë

ò çý

ðýã

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ à

æë

ûã

ýð÷è

ìæ

¿¿ë

íý.

Õàë

äâà

ðò

áîë

îí

ãîö

õà

ëä

âàðò

ºâ÷

íººñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ à

ðãà

õýì

æýý

íä

ìàë

, à

ìüò

íû

ã õà

ìðóó

ëæ

, ì

àë

, à

ìüò

íû

ãàðàë

òàé

õ

àë

äâà

ðò

ºâ÷

íè

é ã

îë

îì

ò á

¿õè

é

òàë

áàé

,

õàø

àà

õîðîî,

ºòº

ã á

óóö

, òî

íîã

òºõº

ºðºì

æè

éã

àðè

óòãà

æ õ

àë

äâà

ðã¿

éæ

¿¿ë

íý.

ÌÝ

¯À

Ìàë

, ãýð

èé

í ò

ýæýý

âýð à

ìüò

äû

í ò

îîë

ëîãî

áîë

îí ó

ëñû

í

õýì

æýý

íä

àíõ

óäàà á

îë

îõ

õºä

ºº à

æ à

õóé

í ò

îîë

ëîãû

í

áýë

òãýë

èé

í õ

àíãà

æ,

çîõè

îí á

àé

ãóóë

àõ

ÑÕ

4.4

.7.

Õ¿í

àì

ûí õ

¿íñí

èé

õàíãà

ìæ

, àþ

óëã¿

é à

æè

ë-

ëàãà

àã

ñàé

æðóó

ëàõ

÷èãë

ýëýý

ð

õ¿íñí

èé

çî

îðè

íû

õý

ðýã

ëýý

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

óñàë

ãààíû

ñè

ñòåì

èé

í

îíîâ÷

òîé

øè

éä

ë¿¿

äè

éã

íýâ

òð¿¿

ëíý.

Õ¿ë

ýìæ

, çî

îðè

íû

àæ

àõó

é ý

ðõë

ýëòè

éã

íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

õºíãº

ëºë

òòýé

çýý

ë ò

óñë

àì

æè

ä õ

àì

ðóó

ëíà.

¯¯

Õ

Õ¿í

àì

ûí

õýðýã

öýý

íä

íè

éë

¿¿ë

ýõ

íººö

íè

é

ìàõí

û

õóä

àë

äààã

çîõè

îí á

àé

ãóóë

àõ,

õÿí

àë

ò òà

âèõ

¯¯

Õ

4.4

.8.

Íîãî

îí

õóâü

ñãàë

, Ö

àãà

àí

õóâü

ñãàë

õº

òºë

áºðè

éã

¿ðãý

ëæ

ë¿¿

ëýí

õýð

ýã-æ

¿¿ë

íý.

Òàðè

àë

àí

ýðõë

ýã÷ä

ýä

ºãº

õ ñó

ðãà

ëò

ñóðòà

ë÷è

ëãà

àã

íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

äýì

æè

íý

¯¯

Õ

Íîãî

îíû

¿ð,

áîðä

îîã

õºíãº

ëºë

òòýé

¿íýý

ð í

èé

ë¿¿

ëýõ

àæ

ëû

ã õî

ëá

îãä

îõ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é õ

àì

òðàí ç

îõè

îí

áàé

ãóóë

íà.

¯¯

Õ

Àé

ë º

ðõè

éí õ

ýðýã

öýý

íýý

ñ è

ë¿¿

ãàðñà

í õ

¿íñí

èé

íîãî

îã

áîðë

óóë

àõ

íýã

äñý

í à

ðãà

õýì

æýý

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

¯¯

Õ

Èðãý

äýä

òº

ìñ,

õ¿

íñí

èé

íîãî

î

òàðè

õ çî

ðè

óëàë

òààð

îë

ãîñî

í

ãàçà

ðò

õ¿íñí

èé

íîãî

î

òàðè

óëàõ

àæ

ëû

ã ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

ýí õ

èé

íý.

¯¯

Õ

ÒÀ

Â. Í

ÈÉ

ÃÌ

ÈÉ

Í Ä

ÝÃ

ÆÓ

ÐÌ

ÛÃ

ÕÀ

ÍÃ

ÀÕ

, ÃÝ

ÌÒ

ÕÝ

ÐÃ

ÝÝ

Ñ Ó

ÐÜ

Ä×

ÈË

ÀÍ

ÑÝ

ÐÃ

ÈÉ

ËÝ

Õ À

ÆË

ÛÍ

ÒÀ

ËÀ

ÀÐ

:5.1

. Ä

¿¿ðãè

éí

õýì

æýý

íä

ãà

ð÷

áàé

ãàà

ãýì

ò õý

ðãè

éí

áàé

äàë

ä

ä¿í

ø

èíæ

èë

ãýý

õèé

æ,

õýðãè

éí

ºíãº

ø

àë

òãààíû

ã òî

îö

îí

ãýì

ò õý

ðýã

òýé

òý

ìö

ýõ,

óðüä

÷èë

àí ñ

ýðãè

éë

ýõ,

ãýì

ò õý

ðýã

ãàðàõ

íºõö

ëè

éã

áàãà

ñãàõ

àðãà

õýì

æýý

ã õó

óëü

õÿíàë

òûí

áîë

îí

öàãä

ààãè

éí

áàé

ãóóë

ëàãà

, è

ðãý

ä

îë

îí

íè

éòè

éí

îðîë

öîîòî

éãî

îð

çîõè

îí

áàé

ãóóë

æ,

ãýì

ò õý

ðãè

éí º

ñºë

òèé

í õ

óðä

ûã

áàãà

ñãàõ,

èë

ð¿¿

ëýë

òèé

ã íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

ýðõ

ç¿é

í

ñóðãà

ëò

ñóðòà

ë÷è

ëãà

àíû

àæ

ëû

ã ÷à

íàðæ

óóë

æ,

èðãý

äè

éí

àþ

óëã¿

é

òàé

âàí

àì

üäðàõ

íºõö

ëè

éã

õàíãà

õàä

÷è

ãëýñ

ýí à

ðãà

õýì

æýý

àâ÷

õýð

ýãæ

¿¿ë

íý.

Àðõè

äàí ñ

îãò

óóðàõà

àñ

óðüä

÷èë

àí ñ

ýðãè

éë

ýõ,

õÿíàë

ò òà

âèõ

õºòº

ëá

ºðè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëíý.

ÖÕ

¯¯

Õ

Çàõè

ðãà

àíû

õàðè

óöë

àãû

í ò

óõàé

õóó

ëè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í õ

¿ðýý

íä

çàì

òýý

âðè

éí õ

ýðýã

îñî

ëòî

é ò

ýìö

ýõýä

ø

ààðä

ëàãà

òàé

àâò

îì

àø

èí á

îë

îí á

óñàä

øààðä

ëàãà

òàé

òå

õíè

ê õý

ðýã

ñëýý

ð õ

àíãà

íà.

ÇÖ

Ò

Åðºíõè

é á

îë

îâñ

ðîë

ûí ñ

óðãó

óëü,

öýö

ýðë

ýã,

àæ

àõó

éí

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãó

óäàä

Ç

àì

òý

ýâðè

éí

îñî

ë

õýðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí ñ

ýðãè

éë

ýõ ñ

óðòà

ë÷è

ëãà

àíû

ìàòå

ðè

àë

êè

íî

õè÷ý

ýë á

ýëòã

ýæ ò

àðààõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

àõ

ÇÖ

Ò

Öàãä

ààãè

éí

àë

áà

õààã÷

äû

ã àâë

èãà

ä

ºðòº

õººñ

óðüä

÷èë

àí ñ

ýðãè

éë

ýõ ñ

óðãà

ëò

ñóðòà

ë÷è

ëãà

àã

çîõè

îí

áàé

ãóóë

æ,

¸ñç

¿éã

äýý

øë

¿¿ë

íý.

ÖÕ

31


5.3

. Çàì

òýý

âðè

éí á

à ý

ð¿¿

ãèé

í õ

ýðýã

îë

íîîð ã

àðä

àã

çàì

ãóä

àì

æ ò

àë

áàé

ä õ

ÿíàë

òûí ò

åë

å ê

àì

åð ò

àâè

õ õº

ðºíãº

ì

ºíãº

íè

é

àñó

óäë

ûã

øè

éä

âýðë

ýõýä

á

¿õ

òàë

ààð ä

ýìæ

ëýã

¿ç¿

¿ëíý.

Çàðè

ì ã

îë

çàì

ûí ó

óëçâ

àðóó

äû

ã êà

ìåðæ

óóë

àõ

àæ

ëû

ã ýð

÷èì

æ¿¿

ëíý.

ÇÖ

Ò

5.4

. Ãý

ìò

õýðýã

òýé

òýì

öýõ

, óð

üä÷è

ëàí ñ

ýðãè

éë

ýõ

àæ

èë

ä

èðãý

äè

éí

îðîë

öîîã

íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

øè

íý

øàòà

íä

ãàðãà

õ ÷è

ãëýë

ýýð ò

îä

îðõî

é ò

ºë

ºâë

ºãº

ºòý

é

àæ

èë

çîõè

îæ

, ¿ð

ä¿í

ã òî

îö

îæ

àæ

èë

ëàíà.

Áàãà

íàñí

û

õ¿¿õ

äè

éã

çàì

òý

ýâðè

éí

îñî

ë

õýðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí ñ

ýðãè

éë

ýõ à

æë

ûã

çîõè

îí á

àé

ãóóë

àõ

ÇÖ

Ò

Åðºíõè

é

áîë

îâñ

ðîë

ûí

ñóðãó

óëè

óäû

í

õ¿¿õ

ä¿¿

äè

éí

äóí

ä Í

îðãî

îí ã

ýðýë

Öàãà

àí ø

óãàì

òýì

öýý

í ç

îõè

îí

áàé

ãóóë

íà.

ÇÖ

Ò

Ãýì

ò õý

ðýã

çº

ð÷è

ë,

àðõè

òà

ìõè

, ì

àíñó

óðë

ààñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

òºâè

éã

áàé

ãóóë

àí

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

íü

ýõë

¿¿ë

ýõÖ

Õ

5.5

. Ý

ðã¿

¿ëè

éí

àâò

îì

àø

èí,

õîë

áîî

ìýä

ýýë

ëè

éí

òåõí

èê

õýðýã

ñëýý

ð õ

àíãà

õ àñó

óäë

ûã

äîòî

îä

íººö

á

îë

îë

öîîãî

îð ø

èé

äâý

ðë

ýíý.

Öàãä

àà,

çàì

ûí ö

àãä

ààãè

éí à

ëá

àí õ

ààã÷

äû

ã õî

ëá

îî

äîõè

îë

ëû

í

õýðýã

ñýë

ýýð

õàíãà

õ àæ

ëû

ã ¿å

ø

àòò

àé

çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÇÄ

ÒÃ

5.6

.Öàãä

ààãè

éí õ

ýëòñ

èé

í á

àé

ðíû

ºðãº

òãºë

áîë

îí

Çàì

ûí

öàãä

ààãè

éí

òàñã

èé

ã á

àé

ðòà

é

áîë

ãîõ

àñó

óäë

ûã

á¿õ

øàòà

íä

òàâü

æ ø

èé

äâý

ðë

¿¿ë

ýõ à

ðãà

õý

ìæ

ýýã

àâí

à.

Çàì

ûí

öàãä

ààãè

éí

òàñã

èé

í

áàé

ðíû

àñó

óäë

ûã

øè

éä

¿¿ë

ýõ

íºõö

ºë

á

îë

îì

æè

éã

ñóä

ëàæ

á

àé

ðòà

é

áîë

ãîõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

íà.

ÇÖ

ÒÇ

ÄÒ

Ã

5.7

. Íóò

àã

äýâ

ñãýð

èé

í à

âòî ç

àì

óóä

ûí ç

àì

ûí ò

ýìä

ýã

òýì

äýã

ëýë

òàâè

õ àæ

èë

ä ò

îä

îðõî

é õ

ºðºíãº

ãàðãà

æ

çàì

òýý

âðè

éí î

ñîë

õýð

ãèé

ã á

óóðóó

ëàõ

÷èãë

ýëýý

ð

àæ

èë

ëàíà.

Õîòû

í

òºâè

éí

õóä

àë

äàà,

¿çâý

ð

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

ãà

çðóó

äàä

àâò

îì

àø

èíû

çîãñ

îîë

ûã

øè

éä

âýðë

¿¿ë

ýõÇ

ÖÒ

ÃÀ

Èõ

äýý

ä ñ

óðãó

óëè

óäû

í î

ð÷è

ìä

ÿâã

àí õ

ºä

ºë

ãººíè

éã

õÿçã

ààðë

àñà

í ä

ýã æ

óðàì

òàé

çîð÷ó

óëàõ,

õºä

ºë

ãººíè

é

àþ

óëã¿

é

áàé

äë

ûã

õàíãó

óëàõ

÷èãë

ýëýý

ðçà

ìû

í

2

òàë

ààðõà

éñ

õàø

ëàãà

õè

éõ,

àâò

î ì

àø

èíû

õºä

ºë

ãººíè

é

îãò

ëîë

öë

ûã

áàãà

ñãàõ

í¿õ

ýí

ãàðö

õè

éõ

àæ

ëû

ã ýð

÷èì

æ¿¿

ëýõ

ÇÖ

Ò

32




Ä¿¿ðãèéí 2010 îíû òºñâèéí ã¿éöýòãýëèéã áàòëàõ òóõàé

Ìîíãîë Óëñûí Íýãäñýí òºñâèéí òóõàé õóóëèéí 19 ä¿ãýýð ç¿éëèéí

9, 10, Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã äýâñãýðèéí íýãæ, ò¿¿íèé

óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí 18.1.2á çààëòóóäûã

òóñ òóñ ¿íäýñëýí ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

õóðàëäààíààñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

Ä¿¿ðãèéí 2010 îíû òºñâèéí îðëîãûí ã¿éöýòãýëèéã 4741535.4

ìÿíãàí òºãðºãººð, çàðëàãûí ã¿éöýòãýëèéã 5540057.8 ìÿíãàí òºãðºãººð

òóñ òóñ áàòàëñóãàé.


33




Ä¿¿ðãèéí 2012 îíû òºñºâáàòëàõ òóõàé

“Òºñâèéí áàéãóóëëàãûí óäèðäëàãà ñàíõ¿¿æèëòèéí òóõàé”

õóóëèéí 50 äóãààð ç¿éëèéí 50,1.2, “Ìîíãîë Óëñûí Íýãäñýí òºñâèéí

òóõàé“ õóóëèéí 10 äóãààð ç¿éë, Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã

äýâñãýðèéí íýãæ, ò¿¿íèé óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí

18.1.2-á çààëòóóäûã òóñ òóñ ¿íäýñëýí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí

Õóðëûí õóðàëäààíààñ ÒÎÃÒÎÎÕ ÍÜ:

1. Ä¿¿ðãèéí 2012 îíû òºñâèéí îðëîãûí íèéò ä¿íã 12 òýð áóì

137 ñàÿ 966.1 ìÿíãàí òºãðºãººð òîãòîîæ, íýð òºðëèéí õýìæýýã äîîð

äóðüäñàíààð áàòàëñóãàé.

¯¿íä:


1.Òàòâàðûí îðëîãî 9,724,966.1

1.1. Õ¿í àìûí îðëîãûí àëáàí òàòâàð 3,571,000.0

1.1 1.Õóâèàðàà àæ àõóé ýðõëýñýí èðãýíèé

îðëîãûí àëáàí òàòâàð 1,725,000.0

1.1.2. Îðëîãûã òóõàé á¿ð òîäîðõîéëîõ

áîëîìæã¿é èðãýíèé îðëîãûí àëáàí òàòâàð 191,000.0

1.1.3. Íýð çààñíààñ áóñàä õ¿í àìûí îðëîãî 1,655,000.0

1.2. ªì÷èéí àëáàí òàòâàð 4,300.0

1.2.1 Áóóíû àëáàí òàòâàð 4,300.0

1.3. Áóñàä òàòâàðûí îðëîãî 6,149,666.1

1.3.1. Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæ 6,149,291.11.3.2. ÀÌ-ûí

áîëîí õàéãóóëûí ëèöåíçèéí òºëáºð 375.0

2. Òàòâàðûí áóñ îðëîãî 1,213,000.0

2.1 Õ¿¿ òîðãóóëèéí îðëîãî 1,203,000.0

2.2 Òºñºâò áàéãóóëëàãûí ººðèéí îðëîãî 10,000.0

34


3. Õºðºíãèéí îðëîãî 1,200,000.0

3.1 ¯ë õºäëºõ õºðºíãº áîðëóóëñíû îðëîãî 1,200,000.0

2. Ä¿¿ðãèéí 2012 îíû òºñâèéí çàðëàãûí íèéò ä¿íã 12 òýð áóì

137 ñàÿ 966.1 ìÿíãàí òºãðºãººð áàòàëñóãàé. ¯¿íä:


à. Ä¿¿ðãèéí òºñâèéí íèéò çàðëàãà 6,898,283.7

1. Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðàë 333,985.2

2. Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçàð 2,190,804.4

3. Õîò òîõèæóóëàõ çàðäàë 1,586,938.5

4. Îðîí íóòãèéí íººö õºðºíãèéí çàðäàë 300,000.0

5. Õºðºíãº îðóóëàëòûí çàðäàë 1,950,000.0

6. Òàòâàðûí õýëòýñ 289,374.2

7. Àõìàäûí õîðîî 21,613.1

8. Àõìàäûí ñàí 5,000.0

9. Ìºñºí ãóëãóóð 124,510.6

10. Æèæèã äóíä ¿éëäâýðëýëèéã äýìæèõ òºâ 96,057.7

á. Ä¿¿ðãèéí òºñâººñ íèéñëýëèéí òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ îðëîãûí

õýìæýýã 5,239,682.4 ìÿíãàí òºãðºãººð áàòàëñóãàé.

3. Ä¿¿ðãèéí 2012 îíû òºñâèéí çàðäëûí ç¿éë÷ëýëèéã 1 ä¿ãýýð,

õºðºíãº îðóóëàëòûí òºñºâ, ò¿¿ãýýð õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûí æàãñààëòûã

2 äóãààð õàâñðàëòààð òóñ òóñ áàòàëñóãàé.

4. Ìîíãîë Óëñûí Ñàíãèéí ñàéäûí 2009 îíû 147 äóãààð òóøààëààð

áàòàëñàí “Òºñâèéí ñàíõ¿¿æèëòûí áîëîí çàðöóóëàëòûí ýðõèéí òóõàé

æóðàì”-ûí 3.2 äàõü çààëòûí äàãóó ñàð, óëèðëûí òºñâèéí õóâààðèéã

áîëîâñðóóëæ, Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí

õóðàëäààíààð áàòëóóëæ ìºðäºõèéã òºñâèéí çàõèðàã÷ íàðò õóâààðèéí

õýðýãæèëòýä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàõûã Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçðûí

Ñàíõ¿¿, òºðèéí ñàíãèéí õýëòñèéí äàðãà /Á.Áàòñàéõàí/-ä ¿¿ðýã

áîëãîñóãàé.

5. 2012 îíû òºñâèéí á¿ðä¿¿ëýëò, çàðöóóëàëòàä òàâèõ õÿíàëò,

òºñâèéí ¿ð àøãèéã äýýøë¿¿ëæ àæèëëàõûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà /

Á.Áàÿðìàãíàé/-ä äààëãàñóãàé. ÄÀÐÃÀ À.ÀÌÀÐÑÀÉÕÀÍ

35




Ä¿¿ðãèéí ãàçàð çîõèîí áàéãóóëàëòûí2011 îíû òºëºâëºãººíèé õýðýãæèëò,

ãàçàð çîõèîí áàéãóóëàëòûí 2012 îíûòºëºâëºãºº áàòëàõ òóõàé

Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã äýâñãýðèéí íýãæ, ò¿¿íèé

óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí 18.2, Ãàçðûí òóõàé

õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.1, 20.1.2, 20.2.3 äàõü çààëòóóäûã

òóñ òóñ ¿íäýñëýí ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

õóðàëäààíààñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí ãàçàð çîõèîí áàéãóóëàëòûí 2011 îíû òºëºâëºãººíèé

õýðýãæèëòèéã “Á¿ðýí õàíãàëòòàé” ãýæ ä¿ãíýñ¿ãýé.

2. Ä¿¿ðãèéí ãàçàð çîõèîí áàéãóóëàëòûí 2012 îíû òºëºâëºãººã

õàâñðàëò ¸ñîîð áàòàëñóãàé.

3. Ãàçðûí õàðèëöààòàé õîëáîãäñîí õóóëü, òîãòîîìæ, ãàçàð

çîõèîí áàéãóóëàëòûí 2012 îíû òºëºâëºãººã á¿òýýë÷ýýð õýðýãæ¿¿ëæ,

Ãàçðûí àëáàíû ¿éë àæèëëàãààíä õºíãºí, øóóðõàé áàéäàë íýâòð¿¿ëæ

àæèëëàõûã Ãàçðûí àëáàíû äàðãà /Æ.Áàòñàéõàí/-ä ¿¿ðýã áîëãîñóãàé.


Ñ¯

ÕÁ

ÀÀ

ÒÀ

Ð Ä

¯¯

ÐÃ

ÈÉ

Í 2

012

ÎÍ

Û Ã

ÀÇ

ÀÐ

ÇÎ

ÕÈ

ÎÍ

ÁÀ

ÉÃ

ÓÓ

ËÀ

ËÒ

ÛÍ

Òª

Ëª

ÂË

ªÃ

ªª

ÍÈ

É Ò

ªÑ

ªË

Í

ÝÃ

. “Ñ

àéí

ãàç

ðû

í õ

àðè

ëö

àà, ò

îãò

âî

ðòî

é õ

ºãæ

èë

” çî

ðè

ëòû

ã õý

ðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í õ

¿ðýý

íä

Ä/

ÄÕ

ýðýã

æ¿¿ë

ýõ à

æè

ëÕ

óãà

öàà

Õàð

èóö

àí

õýð

ýãæ

¿¿ë

ýõ

áàé

ãóóë

ëàãà

Õààí

ààñ

ñàí

àë

î

ðó

óë

ñàí

01

2

3

4

1.1

Ãàçð

ûí

ìåí

åæ

ìåí

ò, ãà

çàð

çî

õè

îí

áàé

ãóóë

àë

òû

í ò

àë

ààð

1

Îðîí ñ

óóö

íû

õîðîîë

ëóó

ä ä

îòî

ðõ

òºì

ºð á

îë

îí ò

îîñã

îí ã

àðàæ

óóä

ûã

öýã

öë

ýí ã

àçà

ð

àø

èãë

àë

òûã

ñàé

æðóó

ëæ

îð÷í

û ò

îõè

æè

ëò

á¿õ

èé

íýã

äñý

í ã

àðàæ

, õî

òûí ò

ºâè

éí

òºâë

ºðñº

í õ

ýñýã

ò àâò

î ç

îãñ

îîë

áàé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã òó

õàé

í î

ð÷í

û î

ðø

èí ñ

óóã÷

èä

á

îë

îí ã

àðàæ

àâò

î ç

îãñ

îîë

àø

èãë

àã÷

èðãý

í,

àæ

àõó

éí í

ýãæ

, á

àé

ãóóë

ëàãó

óäû

í

äýì

æë

ýã

îðîë

öîîòî

éãî

îð

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àõ,

ì

åíåæ

ìåíòè

éã

áîë

îâñ

ðîíãó

é

áîë

ãîõ

æè

ëä

ýýÍ

ÃÀ,

ÍÁ

ÕÁ

ÒÃ,

Ä

ÃÀÍ

ÃÀ,

ÄÃÀ

2

Ãýð õ

îðîîë

ëû

ã õºãæ

¿¿ë

ýõ à

æë

ûí õ

¿ðýý

ýíä

õýð

ýãæ

èæ

áàé

ãàà ò

ºñº

ë õ

ºòº

ëá

ºð¿¿

äòý

é

óÿë

äóó

ëàí

èðãý

äè

éí

îðîë

öîîòî

é

ãàçà

ð

øè

íý÷

ëýí

çî

õèîí

áàé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã ¿ð

ãýë

æë

¿¿ë

ýí, á

¿òýö

çîõè

îí á

àé

ãóóë

àë

òûí ø

èíý÷

ëýë

õè

éæ

çàðè

ì ç

àãâ

àð ò

ºñë

èé

ã ãà

çàð ä

ýýð í

ü õý

ðýã

æ¿¿

ëæ

áàé

ãàà á

àé

äë

ûã

õýâë

ýë ì

ýäýý

ëë

èé

í õ

ýðýã

ñëýë

ýýð

ñóðòà

ë÷è

ëàí ò

ºð ç

àõè

ðãà

àíû

áîë

îí

îë

îí í

èé

òèé

í á

àé

ãóóë

ëàãà

, è

ðãý

äè

éí ñ

àíàë

õ¿

ñýë

òèé

ã õ¿

ëýý

í à

â÷ õ

àì

òðàí à

æè

ëë

àõ

æè

ëä

ýýÍ

ÃÀ,

ÍÁ

ÕÁ

ÒÃ,

Ä

¿¿ðãè

éí

ÇÄ

ÒÃ,

ÄÃÀ

ÍÃÀ

3

Îé

, óñ

íû

òóõ

àé

õóó

ëè

éã

çºð÷è

í í

èé

ñëýë

èé

í í

îãî

îí á

¿ñ á

îë

îí ã

îë

ûí ã

îë

üäðîë

ä

àãó

ó ø

èíýý

ð ã

àçà

ð ý

çýì

øè

õ ýð

õ îë

ãîõã

¿é á

àé

õ, ó

ñíû

õàì

ãààë

àë

òûí á

¿ñýä

ãàçà

ð

ýçýì

øè

õ ýð

õèé

ã õ¿

÷èíã¿

é á

îë

ãîñî

í Í

èé

ñëýë

èé

í Ç

àñà

ã ä

àðãû

í ç

àõè

ðàì

æóó

äû

í

õýðýã

æè

ëòè

éã

õàíãà

õ àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

àõ

æè

ëä

ýýÍ

ÃÀ,

ÍÁ

ÕÃ

ÍÁ

ÕÃ

4Ó

ëñ,

Íè

éñë

ýëè

éí õ

ºðºíãº

îðóó

ëàë

òààð á

àðè

ãäàõ

áàðè

ëãà

áàé

ãóóë

àì

æ, ò

ºñº

ë à

ðãà

õý

ìæ

ýýíè

é õ

¿ðýý

íä

øààðä

àãä

àõ

ãàçð

ûã

áýë

òãýõ

, íºõº

õ îë

ãîâî

ðòî

éãî

îð ÷

ºë

ººë

ºõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

àõ

æè

ëä

ýýÍ

ÃÀ,

ÍÁ

ÕÁ

ÒÃ,

Ä

¿¿ðãè

éí

ÇÄ

ÒÃ,

ÄÃÀ

Íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí

Ãàçð

ûí

àë

áà

1.2

Ãàçà

ð à

øè

ãëàë

ò, á

¿ð

òãý

ëè

éí

ò

àë

ààð

5Í

èé

ñëýë

èé

í

íóò

àã

äýâ

ñãýð

ò ãà

çàð

ºì

÷èë

æ,

ýçýì

øè

æ,

àø

èãë

àæ

á

àé

ãàà

èðãý

í,

àæ

àõó

éí

íýã

æ

áàé

ãóóë

ëàãû

í

òàë

ààðõ

íýã

äñý

í

á¿ð

òãýë

èé

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àíä

“L

andm

anager”

ïðîãð

àì

ì í

ýâòð

¿¿ë

ýõ

Ýõí

èé

õà

ãàñ

æè

ëä

Íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ

6Ãó

ðâà

í

õýì

æýý

ñò

êàä

àñò

ðû

í

á¿ð

òãýë

õº

òëºõ

æóð

ìû

í

òºñë

èé

ã á

îë

îâñ

ðóó

ëæ

á

àòë

óóë

àí ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àíä

àà í

ýâòð

¿¿ë

æ à

æè

ëë

àõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ

7

Ãàçà

ð ý

çýì

øè

õ, à

øè

ãëàõ

ýðõ

íü

Íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí Ç

àñà

ã ä

àðãû

í ç

àõè

ðàì

æààð

áàòà

ëãà

àæ

ñàí ý

äýë

áýð

ãàçð

ûí õ

èë

çààãè

éã

çóðàãò

á¿ð

ýí î

ðóó

ëæ

, ãà

çðû

í ó

ëñû

í

á¿ð

òãýë

òýé

óÿ

ëä

óóë

àí

ãàçà

ð

àø

èãë

àë

òûí

æè

æ¿¿

ðè

éí

çóðãè

éã

òîãò

ìîë

õº

òëºí

ÿâóó

ëàõ,

Íè

éñë

ýëè

éí ã

àçð

ûí í

ýãä

ìýë

ñàíãè

éí á

àë

àíñû

ã àíãè

ëàë

òóñ

á¿ð

ýýð

ãàðãà

í ò

àé

ëàãí

àõ

4-ð

óë

èðàë

ä

Íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ

8

Íè

éñë

ýëè

éí

íóò

àã

äýâ

ñãýð

èé

í

õýì

æýý

íä

ãà

çàð

ýçýì

øè

æ,

àø

èãë

àæ

á

àé

ãàà

èðãý

í,

àæ

àõó

éí

íýã

æ,

áàé

ãóóë

ëàãû

í

õóãà

öààã

ñóíãà

õ,

íýð

ø

èë

æ¿¿

ëýõ

, ãà

çàð

àø

èãë

àë

òûí ç

îðè

óëàë

ò, ò

àë

áàé

í õ

ýìæ

ýýã

ººð÷ë

ºõ

õ¿ñý

ëòè

éã

õ¿ë

ýýí à

â÷ ø

óóðõà

é

øè

éä

âýðë

ýõè

éí ç

ýðýã

öýý

êàä

àñò

ðû

í ç

óðàãã

¿é á

îë

îí ò

ºë

áºðè

éí ç

ºð¿¿

òýé

, õóã

àö

àà

äóó

ññàí ã

ýðýý

òýé

õàðè

ëö

àã÷

äû

í ç

ºð÷ë

èé

ã àðè

ëãó

óëàõ

àæ

ëû

ã çî

õèîí á

àé

ãóóë

æ

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ

9ª

ì÷ë

ºãä

ñºí ã

àçà

ðòà

à õ

ºðºíãº

îðóó

ëàë

ò õ

èé

æ î

ðîí ñ

óóö

, á

àðè

ëãà

áàé

ãóóë

àì

æ

áàðè

õ õ¿

ñýë

òýé

èðãý

äè

éí ã

àçð

ûí õ

àðè

ëö

ààíû

àñó

óäë

ûã

òóõà

é á

¿ð ø

èé

äâý

ðë

ýæ

àæ

èë

ëàõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ,

ÄÃÀ

10

Óë

ñûí á

îë

îí ò

ºñâ

èé

í õ

ºðºíãº

îðóó

ëàë

òààð õ

èé

ãäñý

í è

íæ

åíåðè

éí ä

ýä á

¿òö

èé

í

áîë

îí í

èé

ãìè

éí õ

àë

àì

æ,

¿éë

÷èë

ãýýí

èé

áàðè

ëãà

áàé

ãóóë

àì

æè

éã

ãàçð

ûí ó

ëñû

í

á¿ð

òãýë

ä

õàì

ðóó

ëàõ,

óã

àæ

ëû

í

óëì

ààñ

ººð÷ë

ºë

ò îðñî

í

íýã

æ

òàë

áàðóó

äû

ã êà

äàñò

ðû

í ó

ëñû

í á

¿ðòã

ýëä

øè

íý÷

ëýí

á¿ð

òãýõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ

11

¯ë

õºä

ëºõ

ýä õ

ºðºíãº

ºì

÷ëºõ

ýðõý

ý á

¿ðòã

¿¿ë

ñýí á

îë

îâ÷

ãàçà

ð ý

çýì

øè

õ ýð

õýý

øè

ëæ

¿¿ë

ýýã¿

é,

ãàçà

ð º

ì÷ë

ºõ

ýðõý

ý á

¿ðòã

¿¿ë

ñýí á

îë

îâ÷

ãàçð

ûí ó

ëñû

í á

¿ðòã

ýëä

á

¿ðòã

¿¿ë

ýýã¿

é è

ðãý

í,

àæ

àõó

éí í

ýãæ

, á

àé

ãóóë

ëàãû

í ã

àçð

ûí õ

àðè

ëö

ààíû

àñó

óäë

ûã

Óë

ñûí á

¿ðòã

ýëè

éí å

ðºíõè

é ã

àçð

ûí Ý

ä õ

ºðºíãè

éí ý

ðõè

éí á

¿ðòã

ýëè

éí ã

àçà

ðòà

é

õàì

òðàí ø

èé

äâý

ðë

ýõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

Á-

ûí õ

ýëòý

ñ

1.3

Ãàçð

ûí

õàð

èë

öààí

û ç

ºð

÷è

ë ì

àð

ãààí

ûã

øè

éä

âýð

ëýæ

, ãà

çàð

÷º

ëº

ºë

ºõ ò

àë

ààð

12

Èðãý

í,

àæ

àõó

éí í

ýãæ

, á

àé

ãóóë

ëàãà

ãàçà

ð ý

çýì

øè

æ,

àø

èãë

àõ

òàë

àà

ð ã

ýðýý

ãýýð

õ¿

ëýý

ñýí

¿¿ðãý

ý ¿ë

á

èåë

¿¿ë

ýõ

áîë

îí

áóñ

äû

í

ýðõè

éã

õîõè

ðîîñî

í,

íè

éòè

éí

ýçýì

øë

èé

í ç

àì

, òà

ëá

àé

ä ç

ºâø

ººð

ºë

ã¿é

áàðè

ëãà

áàé

ãóóë

àì

æ á

àðüñ

àí á

àðè

õûã

çàâä

ñàí ò

îõè

îë

äîë

ä ã

àçà

ð ÷

ºë

ººë

ºí ç

ºð÷è

ë à

ðè

ëãà

õ àæ

ëû

ã õó

óëü

òîãò

îîì

æè

éí

äàãó

ó çî

õèîí á

àé

ãóóë

æ õ

ýðýã

æ¿¿

ëýõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

×

õýë

òýñ

13Í

èé

ñëýë

èé

í

íóò

àã

äýâ

ñãýð

ò óë

ñ,

íè

éñë

ýëè

éí

õºðºíãº

îðóó

ëàë

òààð

áàðè

ãäàõ

áàðè

ëãà

áàé

ãóóë

àì

æ,

àâò

î ç

àì

, è

íæ

åíåðè

éí ø

óãàì

ñ¿ë

æýý

íè

é ã

àçð

ûã

÷ºë

ººë

ºõ,

¿¿

íä

ø

ààðä

àãä

àõ

íºõº

í î

ëãî

âðû

ã òî

îö

îí ò

óõàé

á¿ð

øè

éä

âýðë

¿¿ë

æ à

æè

ëë

àõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ÃÀ

×

õýë

òýñ

14À

ðè

óí ö

ýâðè

éí õ

àì

ãààë

àë

òûí á

¿ñýä

çºâø

ººðºë

ã¿é

ñóó

ðüø

ñàí ã

àçà

ð ý

çýì

øñý

í

çýðýã

çºð÷ë

èé

ã àðè

ëãà

õ, ã

àçà

ð ÷

ºë

ººë

ºõ,

í¿¿

ëãý

í ø

èë

æ¿¿

ëýõ

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

àÓ

ÑÓ

Ã

1.4

. Ã

àçð

ûí

¿í

ýëãý

ý, ò

ºë

áº

ðè

éí

òàë

ààð

15

Íè

éñë

ýëè

éí

òºñâ

èé

ã á

¿ðä

¿¿ë

ýõýä

ãà

çðû

í

òºë

áºðººñ

îðóó

ëàõ

îðë

îãû

í

òºë

ºâë

ºãº

ºã

áè

åë

¿¿ë

ýõ

òàë

ààð

èä

ýâõ

ñàíàà÷ë

àãà

ãà

ðãà

í

àæ

èë

ëàæ

ø

èíýý

ð

òîãò

îîñî

í ¿

íýë

ãýýí

èé

á¿ñ

÷ëýë

èé

í ä

àãó

ó ø

ààðä

àãä

àõ

ãýðýý

í¿¿

äè

éã

øè

íý÷

ëýõ

, ø

èíýý

ð á

àé

ãóóë

ñàí ã

ýðýý

ã á

¿ðòã

ýí ò

àé

ëàíä

òóñ

ãàõ

áîë

îí í

èé

òèé

í ý

çýì

øë

èé

í

ãàçà

ðò

áàé

ðë

àí ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

à ÿ

âóóë

æ á

àé

ãàà ã

àçð

óóä

ààñ

òºë

áºð à

âàõ,

ãýð

ýýãý

ýð

õ¿ë

ýýñý

í ¿

¿ðãè

éí á

èåë

ýëòè

éã

òóõà

é á

¿ð ä

¿ãíýí

õ¿¿

, òî

ðãó

óëè

éã

òîîö

îõ

çýðãý

ýð

òºë

áºðè

éí á

ààçû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

æ à

æè

ëë

àõ

æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

àÃ¯

ÒÕ

16

Ãàçà

ð

ýçýì

øè

æ,

àø

èãë

àæ

á

óé

èðãý

í,

àæ

àõó

éí

íýã

æ,

áàé

ãóóë

ëàãà

õó

óëè

éí

ýäòã

ýýä

èé

í ý

ðõè

éí õ

óãàö

àà ñ

óíãà

ãäñà

í, í

ýð ø

èë

æñý

í, ç

îðè

óëàë

ò, ò

àë

áàé

í õ

ýìæ

ýý

ººð÷ë

ºãä

ñºí ç

ýðãý

ýð ý

ðõ

ç¿é

í á

àðè

ìò

áè

÷èãò

ººð

÷ëºë

ò îðñî

í ã

ýðýý

á¿ð

èé

ã õ¿

ëýý

í

àâ÷

òºë

áºðè

éã

íÿã

òëàí ø

àë

ãàæ

áàðàãä

óóë

àõ

àæ

ëû

ã ø

óóðõà

é ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

æ

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ¯

Ò-è

éí

õýë

òýñ

17Ãà

çðû

í

òºë

áºðè

éí

òàé

ëàí

ìýä

ýýã

áîë

îâñ

ðî

íãó

é

áîë

ãîí

á¿ð

òãýõ

, õº

òëºõ,

ã¿

éö

ýòãý

ëè

éã

õÿíàõ,

ãà

çðû

í ò

ºë

áºðè

éí á

¿ðòã

ýëè

éã

ñàé

æðóó

ëàõ,

ãàçð

ûí í

ýãä

ñýí

ìýä

ýýë

ëè

éí ñ

èñò

åì

ä õ

îë

áóó

ëàõ

æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

, ä

¿¿ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

àÃ¯

ÒÕ

18Ãà

çðû

í ò

ºë

áºð ò

ºë

ºã÷

äºä

“ON

LIN

E”-

ààð ì

ýäýý

ëýë

ºãº

õ, ò

ºë

áºðè

éí í

ýõýì

æë

ýëè

éí

ñèñò

åì

èé

ã á

èé

áîë

ãîõ,

øè

íýý

ð í

ýâòð

¿¿ë

ýõæ

èë

äýý

Íè

éñë

ýë,

ä¿¿

ðãè

éí

Ãàçð

ûí à

ëá

à

ÍÃÀ

, ¯

Ò-

èé

í õ

ýëòý

ñ

1.5

. Ã

àçð

ûí

ìýä

ýýë

ýë, ò

åõí

îë

îãè

éí

òàë

ààð

19Á

ÍÑ

Ó-û

í Ç

àñã

èé

í ã

àçð

ûí á

óöàë

òã¿é

òóñ

ëàì

æààð

õýð

ýãæ

èõ

“Ñàíñð

ûí ç

óðàãò

ñó

óðè

ëñà

í Ó

ëààíá

ààòà

ð õ

îòû

í ã

àçð

ûí ì

ýäýý

ëë

èé

í í

ýãä

ñýí ñ

èñò

åì

áè

é á

îë

ãîõ”

òº

ñºë

áîë

îâñ

ðóó

ëàõ

Æè

ëä

ýý

Íè

éñë

ýëè

éí

Ãàçû

í à

ëá

àÍ

ÃÀ,

ÌÒ

-û

í õ

ýëòý

ñ

20Ãà

çðû

í ê

àä

àñò

ðû

í ì

ýäýý

ëë

èé

í ñ

àíãè

éí ï

ðîãð

àì

ì õ

àíãà

ìæ

èé

ã ø

èíýý

ð

áàòë

àãä

ñàí æ

óðàì

ä í

èé

ö¿¿

ëýí

ñàé

æðóó

ëæ

òºâè

éí 6

ä¿¿

ðýã

ò íýâ

òð¿¿

ëýí

õî

ëá

îãä

îõ

ñóðãà

ëò

çîõè

îí á

àé

ãóóë

íà

Æè

ëä

ýýÍ

èé

ñëýë

èé

í

Ãàçû

í à

ëá

àÍ

ÃÀ,

ÌÒ

-û

í õ

ýëòý

ñ

40


ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍÕÓÐËÛÍ ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ

ÒÎÃÒÎÎËÎÎÑ

41


ÍÈÉÑËÝËÈÉÍ Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ

ÒÎÃÒÎÎË

2011 îíû 02 ñàðûí 17 ºäºð Äóãààð 15 Óëààíáààòàð õîò

Õóâààðü áàòëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.6 äàõü çààëòûã

¿íäýñëýí Ñ¿õáààòàð Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

Òýðã¿¿ëýã÷äýýñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òºëººëºã÷äèéí

ñîíãîãäñîí òîéðîãòîî àæèëëàõ õóâààðèéã õàâñðàëòààð áàòàëñóãàé.

2. Ýíý òîãòîîëûí õýðýãæèëòýä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàõûã

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Àæëûí àëáàíû äàðãà /Æ.Äàíãàà

/-ä äààëãàñóãàé.


42


Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2011 îíû 02 äóãààð

ñàðûí 17-íû ºäðèéí 15 äóãààðòîãòîîëûí õàâñðàëò

Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí òºëººëºã÷äèéí õóðëûí òºëººëºã÷äèéíòîéðîãòîî àæèëëàõ õóâààðü

Òîéðîã Õîðîî Îâîã íýðÀæèëëàõ ºäºð /ñàð á¿ðèéí/

Öàãèéí õóâààðü

1 1, 2

Áÿìáàæàâûí Áàëäîðæ Ñàð á¿ðèéí 1500.09-13.0014.00-18.00

Áÿìáàñ¿ðýíãèéí ÁàòçîðèãÑàð á¿ðèéí 1

00.09-13.0014.00-18.00Áàòñ¿õèéí Ï¿ðýâäîî

2 3, 4Áÿìáàæàâûí Ýðäýíý÷èìýã

Ñàð á¿ðèéí 100.09-13.0014.00-18.00

Öýðýíæàâûí ÎíîíÒ¿ãæíÿìûí Áàò-Ó÷ðàë

36 Öýðýâäîðæèéí ×óëóóí Ñàð á¿ðèéí 3

00.09-13.0014.00-18.00Ëóâñàí-Î÷èðûí Äîíäîã

5 Ãàðàâäýìáýðýëèéí Õýðëýí Ñàð á¿ðèéí 900.09-13.0014.00-18.00

47

Ò¿ðãýíòºðèéí ÃàíáîëäÑàð á¿ðèéí 15

00.09-13.0014.00-18.00Íÿìæàâûí Ýíõöîãò

8Îðñîîãèéí Äàâààñ¿ðýí

Ñàð á¿ðèéí 1500.09-13.0014.00-18.00Ï¿ðýâöýðýíãèéí Æàâçìàà

5 9Ãºëãººãèéí Ãàíáàÿð

Ñàð á¿ðèéí 10,20

00.09-13.0014.00-18.00

Äóìöîîãèéí Îòãîíáàò Ñàð á¿ðèéí 500.09-13.0014.00-18.00Öýâýýíèé Áàòòºìºð

610 Àðèëèéðàã÷ààãèéí Ãàíõóÿã Ñàð á¿ðèéí 27

00.09-13.0014.00-18.00Õºõõ¿¿ãèéí Áîëîðìàà

12ßäàìñ¿ðýíãèéí Áàòòîãòîõ

Ñàð á¿ðèéí 1000.09-13.0014.00-18.00Öýâýýíèé Äýìáýðýëñ¿ðýí

7 11

×îéæîîãèéí Õàíäñ¿ðýíÑàð á¿ðèéí 3

00.09-13.0014.00-18.00Ãóíãààæàâûí ªëçèéá¿ðýí

Íÿìûí Õèøèãäîðæ Ñàð á¿ðèéí 1000.09-13.0014.00-18.00

813

Íàéäàíãèéí ÁàÿðñàéõàíÑàð á¿ðèéí 28

00.09-13.0014.00-18.00Àþóðçàíû Ëõàìñ¿ðýí

14Ï¿ðýâèéí Àíõòóÿà

Ñàð á¿ðèéí 2800.09-13.0014.00-18.00Ãàëñàíòîãîî÷èéí Áàòòóëãà

915 Äàâààíÿìûí Áàëæèííÿì Ñàð á¿ðèéí 20

00.09.13.0014.00-18.00 Ãàëñàíäîðæèéí Õàíäìàà

16Ãîòîâûí Òºìºðáààòàð

Ñàð á¿ðèéí 1700.09-13.0014.00-18.00Äóëìààãèéí Ýíõòóÿà

10

18À ã â à à í ã î í ã î ð û í Àìàðñàéõàí Ñàð á¿ðèéí 4

00.09-13.0014.00-18.00Ëõàéæààãèéí Áàÿðõ¿¿

17Äîâ÷èíãèéí Áàòçîðèã

Ñàð á¿ðèéí 2600.09-13.0014.00-18.00Õîðëîîãèéí Áîëä

43


ÍÈÉÑËÝËÈÉÍ Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍÒªËªªËªÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ

ÒÎÃÒÎÎË


Àæëûí õýñýã áàéãóóëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.14 äýõ çààëòûã

¿íäýñëýí Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí


1. Õîðîîäûí Èðãýäèéí Íèéòèéí Õóðëûí ¿éë àæèëëàãààòàé

òàíèëöàõ àæëûí õýñãèéí á¿ðýëäýõ¿¿íèéã íýãä¿ãýýð õàâñðàëòààð,

àæëûí õýñãèéí óäèðäàìæèéã õî¸ðäóãààð õàâñðàëòààð òóñ òóñ


2. Ýíý òîãòîîëûí õýðýãæèëòýíä õÿíàëò òàâüæ, ìýðãýæèë, àðãà

ç¿éí óäèðäëàãààð õàíãàæ àæèëëàõûã Õóðëûí àæëûí àëáà /Æ.Äàíãàà/-

ä äààëãàñóãàé.


44



ñàðûí 17-íû ºäðèéí 20 äóãààð

òîãòîîëûí õàâñðàëò

ÕÎÐÎÎÄÛÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÍÈÉÒÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÒÀÉ ÒÀÍÈËÖÀÕ ÀÆËÛÍ ÕÝÑÃÈÉÍ Á¯ÐÝËÄÝÕ¯¯Í

Àæëûí õýñãèéí àõëàã÷:

À.Ãàíõóÿã ÈðãýäèéíÒºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Ýðõ ç¿é,

òºðèéí áàéãóóëàëòûí õîðîîíû äàðãà

Íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà:

Ã.Îþóíöýöýã Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçðûí

Òºðèéí çàõèðãààíû óäèðäëàãûí õýëòñèéí äàðãà

Ãèø¿¿ä:

Í.Õèøèãäîðæ Ä¿¿ðãèéí ÈðãýäèéíÒºëººëºã÷äèéí

Õóðëûí Òºëººëºã÷

Ö.Áàòòºìºð Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí

Õóðëûí Òºëººëºã÷

Ï.Áàòñàéõàí Ä¿¿ðãèéí ÈðãýäèéíÒºëººëºã÷äèéí

Õóðëûí Àæëûí àëáàíû àæèëòàí

45



ñàðûí 17-íû ºäðèéí 20 äóãààð òîãòîîëûí õàâñðàëò

ÕÎÐÎÎÄÛÍ ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÍÈÉÒÈÉÍ ÕÓÐËÛÍ ¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÒÀÉ ÒÀÍÈËÖÀÕ ÀÆËÛÍ ÕÝÑÃÈÉÍ ÓÄÈÐÄÀÌÆ

Çîðèëãî: Õîðîîäûí ÈÍÕ-ûí ¿éë àæèëëàãààòàé òàíèëöàí

òîãòìîëæóóëàí, èäýâõæ¿¿ëýõýä äýìæëýã òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëýõýä

÷èãëýãäýíý.

Õóãàöàà: 03 ñàðûí 01-íèé ºäðººñ 03 ñàðûí 11-íèé ºäºð

Õàìðàõ õ¿ðýý: Èðãýäèéí Íèéòèéí Õóðëûí äàðãà, òýðã¿¿ëýã÷èä

Àæëûí ÷èãëýë:

Ä/ä

Àæëûí ÷èãëýë

№ Àæëûí ¿ç¿¿ëýëò Õàðèóöàõ õ¿í

1

Õóðàë, õóðàëäààí

áîëîí õóóëü òîãòîîìæèéí

õýðýãæèëò

1 Òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðëûã ñàð òóòàìä õèéæ, ¿éë àæèëëàãàà òîãòìîëæñîí ýñýõ,

À.Ãàíõóÿã Í.Õèøèãäîðæ

2 Òîãòîîë øèéäâýð íü ýðõ ç¿éí ¿íäýñëýëèéã õàíãàñàí ýñýõ

3 Èðãýäèéí Íèéòèéí Õóðàë õóðàëäààíûã òîãòìîë õèéæ, õîðîîíäîî òóëãàìäàæ áàéãàà àñóóäëûã øèéäâýðëýæ, õýðýãæèëòèéã õàíãàñàí áàéäàë

2

Èðãýä, áîëîí îëîí íèéòòýé àæèëëàñàí

áàéäàë

4Èðãýäèéí ñàíàë õ¿ñýëòèéã àâ÷, øèéäâýðëýõ òàëààð õèéñýí àæèë

Ö.Áàòòºìºð Ï.Áàòñàéõàí5 Îëîí íèéòèéí áàéãóóëëàãà, ÀÀÍ-òýé

õàìòðàí àæèëëàæ, îð÷íû òîõèæèëòûã õàíãóóëàõ òàëààð õèéæ áóé àæëóóä

3Àëáàí õýðýã

õºòëºëò

6 Áè÷èã õýðãèéí ýìõ öýãöèéã ñàéæðóóëæ, ñòàíäàðòûí äàãóó õºòëºñºí áàéäàë,

Ö.Áàòòºìºð Ï.Áàòñàéõàí

7 Àëáàí áëàíê, òàìãà àøèãëàëò, õàäãàëòûí áàéäàë

8 - Õóðëûí ìýäýýëëèéí ñàìáàð àæèëëóóëæ èðãýäýä ìýäýýëýë ºã÷ áóé áàéäàë,

- Àæëûí öàãèéí áîëîí èðãýäèéí õ¿ëýýí àâ÷ óóëçàõ õóâààðü ãàðãàñàí áàéäàë

- Õóðëûí õàÿãòàé ýñýõ,

46


4

Àæëûí áàéð, ºì÷ õºðºíãèéí

òàëààð

9 Àæëûí áàéðòàé ÕÈÍÕ-ûí ºðººíèé òàëààð ä¿ãíýëò ãàðãàõ

À.Ãàíõóÿã Í.ÕèøèãäîðæÃ.Îþóíöýöýã

10 Àæëûí ºðººã¿é ÕÈÍÕ-ûí òàëààð ñàíàë, ä¿ãíýëò ãàðãàõ

11 ºì÷ õºðºíãèéí òàëààð ñóäàëãàà ãàðãàõ/øèðýý, ñàíäàë, ñýéô, áóñàä/

5

ÕÈÍÕ, Õîðîîíû

Çàñàã äàðãààñ ñàíàà÷èëàí õèéñýí àæèë

12 Õîðîîíû Çàñàã äàðãà á¿ðýí ýðõýý õýðýãæ¿¿ëýõ, ãàðñàí øèéäâýðèéí áèåëýëò äýýð õÿíàëò òàâüæ àæèëëàñàí áàéäàë Ã.Îþóíöýöýã

Ö.Áàòòºìºð Ï.Áàòñàéõàí

13 ÄÈÒÕ, ÍÈÒÕ-ûí òºëººëºã÷ íàðòàé õàìòðàí àæèëëàñàí áàéäàë

14 Õîðîîíû õóðàë, áîëîí áóñàä àðãà õýìæýýíä èðãýäèéã îðîëöóóëàí, õàìòðàí àæèëëàñàí áàéäàë

Àæëûí ä¿ãíýëò ãàðãàõ:

Àæëûí õýñãèéí ãèø¿¿ä òóñ á¿ð õàðèóöàí ¿çñýí àæëûí ÷èãëýëèéí

äàãóó øèéäýõ áîëîìæèéí òàëààð ñóäàëãàà ãàðãàí, íýãäñýí ñàíàë

ä¿ãíýëò ãàðãàæ ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

Òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàë äýýð òàíèëöóóëíà.


47



ÒÎÃÒÎÎË


Æóðàì áàòëàõ òóõàé

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òýðã¿¿ëý÷äèéí õóðàëäààíààð

ä¿¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí 2011 îíû 03 äóãààð ñàðûí 15-íû 1/250 òîîò

àëáàí áè÷ãýýð èð¿¿ëñýí ñàíàëûã õýëýëöýýä Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã

äýâñãýð íýãæ, ò¿¿íèé óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí

20.1.7, 20.1.14 äýõ çààëòûã ¿íäýñëýí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. ”Õîðîîíû õýñãèéí àõëàã÷èéí àæëûí ¿ð ä¿íã òîîöîæ,

óðàìøóóëàë îëãîõ æóðàì”-ûã õàâñðàëòààð áàòàëñóãàé.

2. Ýíý æóðìûã 2011 îíû 04 ä¿ãýýð ñàðûí 01-íèé ºäðººñ ìºðäºæ,

õýðýãæèëòýä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàõûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà



Ä¿¿ðãèéí ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2012 îíû 3 äóãààð ñàðûí 29 íû ºäðèéí 22 òîîò òîãòîîëîîð øèíý÷ëýí áàòëàñàí.

48



ÒÎÃÒÎÎË


¯éë÷èëãýýíèé òºëáºðèéí õýìæýýã øèíý÷ëýí òîãòîîõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí 18.1.2 “ã”, 20 äóãààð

ç¿éëèéí 20.1.14 äýõ çààëòóóäûã òóñ òóñ ¿íäýñëýí Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òýðã¿¿ëýã÷äýýñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò àõóéí õîã, õàÿãäàë

öóãëóóëàõ, òýýâýðëýõ ¿éë÷èëãýýíèé òºëáºðèéí õýìæýýã õàâñðàëòààð

òîãòîîñóãàé.

2. Ýíý òîãòîîëûí õýðýãæèëòýíä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàõûã

ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà /Á.Áàÿðìàãíàé/-ä äààëãàñóãàé.

3. Ýíý òîãòîîë ãàðñàíòàé õîëáîãäóóëàí Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí

Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2009 îíû 6 äóãààð ñàðûí 25-

íû ºäðèéí “¯éë÷èëãýýíèé çàðäëûã áàòëàõ òóõàé” 72 òîîò òîãòîîëûã

õ¿÷èíã¿é áîëñîíä òîîöñóãàé.


49



ñàðûí 13-íû ºäðèéí 47 äóãààð òîãòîîëûí õàâñðàëò

Õîã òýýâýðëýëòèéí òºëáºðèéí õýìæýý /òºãðºãººð/

Ä/ä ¯éë÷èëãýýíèé òºðºë Øèíý ¿íýëãýý

1 Õ¿íñíèé äýëã¿¿ð

10ì2 õ¿ðòýë 15000-2000020ì2 õ¿ðòýë 25000-3000030ì2 õ¿ðòýë 35000-4000040ì2 õ¿ðòýë 4500041ì2 äýýø òîíí æèí

2 Áðåíäèéí áàðààíû äýëã¿¿ð 30000-450003 Öýöãèéí äýëã¿¿ð 20000-250004 Ìåáåëèéí äýëã¿¿ð 25000-350005 Áàðààíû äýëã¿¿ð 15000-250006 Êîìèññûí áàðààíû äýëã¿¿ð 10000-200007 Áè÷èã õýðýãñýëèéí äýëã¿¿ð 15000-180008 Ñî¸ëûí áàðààíû äýëã¿¿ð 18000-250009 Ãóòëûí äýëã¿¿ð 12000-15000

10 Íîìûí äýëã¿¿ð 15000-2000011 Òîãëîîìûí äýëã¿¿ð 13000-1500012 Áàðèëãûí ìàòåðèàëûí ëàíãóó 8000

13 Áàðèëãûí ìàòåðèàëûí äýëã¿¿ð

5ì2 õ¿ðòýë 1500010ì2 õ¿ðòýë 1800015ì2 õ¿ðòýë 2000020ì2 õ¿ðòýë 2500030ì2 õ¿ðòýë 3000031ì2 äýýø òîíí æèí

14 Çàãàñíû äýëã¿¿ð 13000-1500015 Àìüòíû äýëã¿¿ð 18000-2000016 Ñýëáýãèéí äýëã¿¿ð 12000-1500017 Óóøèéí ãàçàð 25000-3000018 Êàôå 23000-2500019 Öàéíû ãàçàð / 24 öàãààð/ 45000-6000020 Öàéíû ãàçàð 15000-2000021 Çîîãèéí ãàçàð 38000-4000022 Õÿòàä, Ñîëîíãîñ õîîëíû ãàçàð 45000-6000023 Óíäààíû ¿éëäâýð 25000-3000024 Çàéðìàãíû àÿãàíû ¿éëäâýð 15000-2000025 Çàéðìàã õóäàëäààíû öýã 10000-1500026 Ñ¿¿ öàãààí èäýýíèé ìóõëàã 13000-1500027 Äèñêî, Êàðàîêå 23000-3000028 Æèìñíèé õóäàëäàà 18000-2500029 Òîðòíû ¿éëäâýð 35000-40000

30 Çî÷èä áóóäàë

1-4 ºðºº 15000-200005-10 ºðºº 22000-2500011-15 ºðºº 3000016 ºðººãººñ äýýø

òîíí æèí

31 Íàðèéí áîîâíû öåõ 20000-3000032 Õèàìíû ¿éëäâýð 20000-3000033 Ýì õàíãàí íèéë¿¿ëýõ òºâ 18000-2500034 Ýìèéí ñàí 10000-1500035 Õóâèéí ýìíýëýã, îíîøëîãîî 15000-2500036 ªðõèéí ýìíýëýã 10000-1500037 Õóâèéí ýìíýëýã / îðòîé / 20000-6000038 24 öàãèéí ýìèéí ñàí 15000-20000

39 Îôôèñ

10ì2 õ¿ðòýë 1300020ì2 õ¿ðòýë 1800030ì2 õ¿ðòýë 2300040ì2 õ¿ðòýë 3000041ì2 äýýø òîíí æèí

50


40 Ò¯Ö 12000-1500041 Ñîíèíãèéí õóäàëäàà 800042 Äóëààí ãðàæ /1 ìàøèíû çîãñîîë/ 250043 ¯ñ÷èí 12000-15000

44 Ãîî ñàéõàí, ¿ñ÷èí ñàëîí15ì2 õ¿ðòýë 1800025ì2 õ¿ðòýë 2000035ì2 õ¿ðòýë 2500036ì2 äýýø òîíí æèí

45 Íîòàðèàò 8000-1000046 Íîì õýâëýëèéí õóäàëäàà 800047 Àâòî çàñâàð 25000-3500048 Äóãóé çàñâàð 25000-3500049 Ò¿ëýý ìîäíû öýã 10000-1500050 Ò¿¿õèé ýäèéí öýã 18000-2000051 Âèäåî ¿çâýð 15000-2000052 Àëò ìºíãºíèé äàðõàí 8000-1000053 Áóÿíû áàéãóóëëàãà, ñóðãàëò, ñ¿ì õèéä 15000-2500054 Èíòåðíåò ¿éë÷èëãýý 13000-1500055 Áèëëúÿàðä 13000-1500056 Òàëáàéí çóðàã÷èí 1000057 Ãóòàë òîñëîõ öýã 600058 Ìàøèí óãààëãà 18000-2500059 Òîñíû öýã 1600060 Êîíòåéíåð, ãðàæ / 1ø / 250061 Õàäãàëàìæ çýýëèéí õîðøîî 8000-1500062 Êàðòûí ¿éë÷èëãýý 8000-1000063 Óòàñíû öýã 800064 Ãóòàë çàñâàð 12000-1500065 Õèìè öýâýðëýãýý 10000-1500066 Öàõèì öàõèëãààí õýðýãñýë 13000-1500067 Çóðãèéí ñàëáàð 13000-2000068 Î¸äëûí öåõ 12000-2000069 Ëîìáàðä 7000-1000070 Ìóæààí öåõ 16000-2000071 Õýâëýõ ¿éëäâýð /æèæèã/ 18000-2500072 Öàã çàñâàð 5000-800073 Ìàëãàé çàñâàð 10000-1500074 Ö¿íõ, ø¿õýð çàñâàð 8000-1000075 Êàíîí ¿éë÷èëãýý 7000-1000076 Õýâëýëèéí ýõ áýëòãýë 13000-2000077 Êîìïüþòåð òîãëîîì 13000-2000078 Ñàâõèí ýäëýë áóäàõ 12000-1500079 Ãàð óòàñíû çàñâàð õóäàëäàà 10000-1500080 Í¿äíèé øèë 8000-1000081 Òåëåâèçèéí ñòóäè, FM-ðàäèî 15000-2000082 Õàðóóë õàìãààëàëòûí àëáà 15000-2000083 Äààòãàë, îôôèñ 15000-2000084 Óòàñíû ñàëáàð 10000-1500085 Áàíêíû ñàëáàð 15000-2000086 Èë çîãñîîë 15000-2000087 Àâòî ñóðãóóëü 13000-1500088 Ñàóí ìàññàæ 25000-4000089 Àãóóëàõ, êîíòåéíåð, ñêëàä 15000-2000090 Øàòàõóóíò¿ãýýõãàçàð 15000-2000091 Àâòîìàò áîîöîîò òîãëîîìûí ãàçàð 25000-4000092 ×èéðýãæ¿¿ëýõ òºâ 18000-2500093 Õýâëýõ öåõ 20000-2500094 Î¸äîë, ýñã¿¿ð çàõèàëãà 10000-1500095 Øóóäàíñàëáàð 10000-1500096 Ñïîðò çààë 15000-2000097 Ò¿ðãýí õîîë 18000-2500098 Áàðààíû ëàíãóó 8000-1000099 Õàëóóí óñ 15000-20000

100 Îéí õ¿ðýýëýí 10000-20000101 Ìîä ¿ðæ¿¿ëãèéí ãàçàð 10000-20000102 Æèæèãëýí õóäàëäàà ºäðèéí òºëáºð 1000

51



ÒÎÃÒÎÎË


“Ñàí” áàéãóóëæ, ñàíãèéí æóðàì, óäèðäàõ áîëîí õÿíàëòûí çºâëºëèéí á¿ðýëäýõ¿¿íèéã

áàòëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.14, Æèæèã äóíä

¿éëäâýðèéí òóõàé õóóëèéí 12 äóãààð ç¿éëèéí 12.1.2 äàõü çààëòóóäûã


òýðã¿¿ëýã÷äýýñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðýãò “Æèæèã äóíä ¿éëäâýð, ºðõèéí ¿éëäâýðëýë, áè÷èë

áèçíåñ äýìæèõ ñàí” áàéãóóëæ, æóðìûã íýãä¿ãýýð, ñàíãèéí óäèðäàõ

çºâëºëèéí á¿ðýëäýõ¿¿íèéã õî¸ðäóãààð, õÿíàëòûí çºâëºëèéí

á¿ðýëäýõ¿¿íèéã ãóðàâäóãààð õàâñðàëòààð òóñ òóñ áàòàëñóãàé.

2. “Ñàí”-ãèéí ¿éë àæèëëàãààíû òàëààð æèëä 1-ýýñ äîîøã¿é

óäàà Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òýðã¿¿ëýã÷äýä òàéëàãíàæ

àæèëëàõûã ñàíãèéí óäèðäàõ çºâëºë /Í.Ýíõöîãò/-ä äààëãàñóãàé.

3. Ýíýõ¿¿ òîãòîîëûí õýðýãæèëòýä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàõûã

ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Ñàíõ¿¿, ýäèéí çàñàã, äýä

á¿òöèéí õîðîîíû äàðãà /Ö.Äýìáýðýëñ¿ðýí/-ä äààëãàñóãàé.


52



ñàðûí 13-íû ºäðèéí 41 ä¿ãýýðòîãòîîëûíõàâñðàëò

Æèæèã äóíä ¿éëäâýð, ºðõèéí ¿éëäâýðëýë, áè÷èëáèçíåñèéã äýìæèõ ñàíãèéí ¿éë àæèëëàãààíû æóðàì

Íýã. Íèéòëýã ¿íäýñëýë

Æèæèã äóíä ¿éëäâýð, ºðõèéí ¿éëäâýðëýë, áè÷èë áèçíåñèéã

äýìæèõ îðîí íóòãèéí /ä¿¿ðãèéí/ òóñãàé ñàí (öààøèä ñàí ãýõ)

áàéãóóëàõ, ò¿¿íä õºðºíãº òºâëºð¿¿ëýõ, çàõèðàí çàðöóóëàõ, õÿíàëò

òàâèõàä ýíýõ¿¿ æóðìûã äàãàæ ìºðäºíº.

1. Ñàíãèéí õºðºíãèéã æèæèã äóíä ¿éëäâýð, ºðõèéí ¿éëäâýðëýë,

áè÷èë áèçíåñ ýðõëýã÷ èðãýí, õóóëèéí ýòãýýäýä àæëûí áàéð, ºðõèéí

îðëîãûã íýìýãä¿¿ëýõýä çîðèóëàí îëãîíî.

2. Ñàí íü áàíêèíä òóñãàé õàðèëöàõ äàíñòàé áàéõ áºãººä ñàí íü

áàíê áîëîí áàíê áóñ ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãàòàé õàìòàð÷ àæèëëàæ

áîëíî.

Õî¸ð. Ñàíãèéí õºðºíãèéí ýõ ¿¿ñâýð

1. Ä¿¿ðãèéí òóõàéí æèëèéí îðëîãîîñ õóâààðèëæ áàòàëñàí

õºðºíãº,

2. Áàíêèíä õàäãàëóóëñàí ñàíãèéí ÷ºëººò ¿ëäýãäëèéí õ¿¿,

3. Îëîí óëñûí áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí íýãæ, èðãýäýýñ ñàíä ºãñºí

õàíäèâ,

4. Áóñàä ýõ ¿¿ñâýð

Ãóðàâ. Ñàíãèéí õºðºíãèéí çàðöóóëàëò

1. Æèæèã äóíä ¿éëäâýð, ºðõèéí ¿éëäâýðëýë, áè÷èë áèçíåñ,

ýðõëýã÷äýä õºíãºëºëòòýé íºõöºëººð çýýë îëãîõ;

2. Æèæèã äóíä ¿éëäâýð, ºðõèéí ¿éëäâýðëýë, áè÷èë áèçíåñ

ýðõëýã÷äýä àæ àõóéãàà çºâ óäèðäàõ, ÷àäâàðæóóëàõ ñóðãàëò ÿâóóëàõ,

3. Îëîí óëñûí áàéãóóëëàãà, õàíäèâëàã÷ààñ îëãîñîí

53


ñàíõ¿¿æèëòèéã ýíýõ¿¿ æóðìûí äàãóó çàðöóóëæ, òàéëàãíàíà.

Äºðºâ. Ñàíãèéí óäèðäëàãà, çîõèîí áàéãóóëàëò

1. Ñàíã ¿¿ñãýí áàéãóóëàã÷ íü ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà áàéíà.

2. Ñàíãèéí óäèðäàõ äýýä áàéãóóëëàãà íü 5 õ¿íèé á¿ðýëäýõ¿¿íòýé

óäèðäàõ çºâëºë áàéíà. Óäèðäàõ çºâëºëèéí á¿ðýëäýõ¿¿íèéã

Çàñàã äàðãûí ñàíàëûã ¿íäýñëýí Èðãýäèéí òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

Òýðã¿¿ëýã÷èä òîìèëæ, ÷ºëººëíº.

3. Óäèðäàõ çºâëºë àëèâàà àñóóäëûã õàìòûí óäèðäëàãûí çàð÷èì,

îëîíõèéí ñàíàëààð øèéäâýðëýíý.

4. Óäèðäàõ çºâëºë íü äàðààõü á¿ðýí ýðõèéã õýðýãæ¿¿ëíý:

4.1 Óäèðäàõ çºâëºë íü ñàíãèéí á¿òýö, îðîí òîî, òºñâèéã áàòàëæ,

ã¿éöýòãýõ çàõèðëûã òîìèëæ, ÷ºëººëíº.

4.2 Ñàíãààñ îëãîõ çýýëèéí õýìæýý, õ¿¿ã òîãòîîõ;

4.3 Ñàíãèéí õºðºíãèéã íýìýãä¿¿ëýõýä ÷èãëýãäñýí ¿éë àæèëëàãààã

ñàíàà÷ëàõ, çîõèîí áàéãóóëàõ;

4.4 Ñàíãèéí õºðºíãèéã çàðöóóëàõòàé õîëáîãäñîí ãýðýý, õýëöëèéã

çºâøººðºõ áàòëàõ, öóöëàõ,

4.5 Óäèðäàõ çºâëºë íü ¿éë àæèëëàãààíäàà Çàñàã äàðãûí Òàìãûí

ãàçðûí òýìäýã, òîãòîîãäñîí æóðìààð õèéãäñýí àëáàí áè÷ãèéí

õýâëýìýë õóóäàñ õýðýãëýíý.

4.6 Óäèðäàõ çºâëºë íü æèëä 1-ýýñ äîîøã¿é óäàà àæëàà ä¿¿ðãèéí

ÈÒÕ-ûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí Õóðàëä òàéëàãíàíà.

5. Ã¿éöýòãýõ çàõèðëûí ýðõ, ¿¿ðýã

5.1 Ñàíä õºðºíãº õóðèìòëóóëàõ àæëûã çîõèîí áàéãóóëàõ,

5.2 Óäèðäàõ çºâëºëèéí øèéäâýðèéã ¿íäýñëýí ñàíãèéí õºðºíãèéã

çàõèðàí çàðöóóëàõ, áóñàä õóóëèéí ýòãýýäòýé ãýðýý õýëöýë õèéõ;

5.3 Ñàíãèéí ã¿éöýòãýë /çàðöóóëàëò/-èéí òàéëàíã Óäèðäàõ çºâëºëä

òàéëàãíàõ

5.4 Õóóëüä çààñàí áóñàä ýðõèéã ýäýëæ, ¿¿ðýã õ¿ëýýíý.

Òàâ. Ñàíãèéí õÿíàëò

1. Ñàíãèéí ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë àæèëëàãààíä õÿíàëò òàâèõ, ä¿ãíýëò

54


ãàðãàõ ¿éë àæèëëàãààã õÿíàëòûí çºâëºë ã¿éöýòãýíý.

2. Õÿíàëòûí çºâëºëèéã ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äèéí øèéäâýðýýð

3 õ¿íèé á¿ðýëäýõ¿¿íòýé áàéãóóëíà. Õÿíàëòûí çºâëºë íü íóòãèéí

çàõèðãàà, èðãýíèé òºëººëºëòýé áàéíà.

55



ÒÎÃÒÎÎË


“Ñ¿õáààòàð-äýâøèë” ¿éëäâýðèéí ãàçàðáàéãóóëæ, ä¿ðìèéã áàòëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí 18.1.3 “æ”, Òºðèéí

áîëîí îðîí íóòãèéí ºì÷èéí òóõàé õóóëèéí 77 äóãààð ç¿éëèéí 2 äýõ

õýñãèéí 4 äýõ çààëòûã òóñ òóñ ¿íäýñëýí Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí

Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òýðã¿¿ëýã÷äýýñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. ”Ñ¿õáààòàð-äýâøèë” îðîí íóòãèéí ºì÷èò, àæ àõóéí òîîöîîò

¿éëäâýðèéí ãàçàð áàéãóóëñóãàé.

2. ”Ñ¿õáààòàð-äýâøèë” îðîí íóòãèéí ºì÷èò, àæ àõóéí òîîöîîò

¿éëäâýðèéí ãàçðûí ä¿ðìèéã õàâñðàëòààð áàòàëñóãàé.


56



Ñàðûí 13-íû ºäðèéí 42 äóãààð òîãòîîëûí õàâñðàëò

“Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ-ÄÝÂØÈË”

¯ÉËÄÂÝÐÈÉÍ ÃÀÇÐÛÍ Ä¯ÐÝÌ


1.1 “Ñ¿õáààòàð-äýâøèë” Îðîí íóòãèéí ºì÷èò ¿éëäâýðèéí ãàçàð

/öààøèä ¿éëäâýðèéí ãàçàð ãýõ/ íü Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí

óäèðäëàãàíä àæèëëàæ, óëñ, íèéñëýë, ä¿¿ðãèéí õºðºíãº îðóóëàëò

áîëîí òºñºë õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûí õ¿ðýýíä áèé áîëñîí

ºì÷èéí àøèãëàëò, ýçýìøèëò, õàìãààëàëò, àð÷ëàëòûã õàðèóöàõ ÷èã

¿¿ðýã á¿õèé îðîí íóòãèéí ºì÷èò, àæ àõóéí òîîöîîò ¿éëäâýðèéí ãàçàð

ìºí.

1.2 ¯éëäâýðèéí ãàçàð íü õóóëèéí ýòãýýäèéí ýðõ ýäýëæ, ¿éë

àæèëëàãààíûõàà îðëîãî ñàíõ¿¿ãèéí áóñàä ýõ ¿¿ñâýðýýð ñàíõ¿¿æèíà.

¯éëäâýðèéí ãàçàðò òºñâèéí ñàíõ¿¿æèëò îëãîõ àñóóäëûã òóõàéí

æèëèéí òºñºâò òóñãàí áàòëàæ øèéäâýðëýíý.

1.3. ¯éëäâýðèéí ãàçàð íü Ìîíãîë Óëñûí õîëáîãäîõ õóóëü

òîãòîîìæ, áóñàä ýðõ ç¿éí àêòóóä, Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí

Õóðàë, Çàñàã äàðãûí øèéäâýð, ýíýõ¿¿ ä¿ðìèéí õ¿ðýýíä ¿éë

àæèëëàãàà ÿâóóëíà.

1.4. ¯éëäâýðèéí ãàçàð íü òîãòîîñîí æóðìûí äàãóó õèéãäñýí

òýìäýã, àëáàí áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäàñ õýðýãëýæ, áàíêèíä õàðèëöàõ

äàíñòàé áàéíà.

Õî¸ð. ¯éëäâýðèéí ãàçðûí óäèðäëàãà,

çîõèîí áàéãóóëàëò, ¿éë àæèëëàãàà

2.1. ̄ éëäâýðèéí ãàçðûã ¿¿ñãýí áàéãóóëàõ, ººð÷ëºõ, òàòàí áóóëãàõ

àñóóäëûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí ñàíàë áîëãîñîíîîð Èðãýäèéí

Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷èä øèéäâýðëýíý.

2.2. ¯éëäâýðèéí ãàçðûí á¿òýö, îðîí òîîã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà

57


òîãòîîæ, ¿éëäâýðèéí ãàçðûí äàðãûã òîìèëæ, ÷ºëººëíº.

2.3. ¯éëäâýðèéí ãàçðûí äàðãà íü “Õºäºëìºðèéí òóõàé”, “Òºñâèéí

áàéãóóëëàãûí óäèðäëàãà ñàíõ¿¿æèëòèéí òóõàé” õóóëèàð îëãîãäñîí

ýðõ ýäýëæ, ¿¿ðýã õ¿ëýýíý.

2.4. ¯éëäâýðèéí ãàçðûí äàðãà íü áàéãóóëëàãûí ºäºð òóòìûí

¿éë àæèëëàãààã óäèðäàí çîõèîí áàéãóóëæ, ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãàòàé

õºäºëìºðèéí áîëîí ¿ð ä¿íãèéí ãýðýý áàéãóóëæ àæèëëàíà.

2.5. ̄ éëäâýðèéí ãàçðûí äàðãà íü òºñºâ ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë àæèëëàãààã

ç¿é çîõèñòîé óäèðäàæ, õºðºíãèéã õîëáîãäîõ õóóëü òîãòîîìæèä

çààñàí ýðõ õýìæýýíèé õ¿ðýýíä çàõèðàí çàðöóóëíà.

2.6. ¯éëäâýðèéí ãàçðûí äàðãà íü áàòëàãäñàí á¿òýö, îðîí

òîîíû õÿçãààðò áàãòààí àæèëòàíûã òîìèëîõ, ÷ºëººëºõ, öàëèíã

òîãòîîõ, óðàìøóóëàõ, ñàõèëãûí øèéòãýë íîãäóóëàõ çýðýã àñóóäëûã

õºäºëìºðèéí òóõàé õóóëü òîãòîîìæ, õºäºëìºðèéí äîòîîä æóðàìä

íèéö¿¿ëýí øèéäâýðëýíý.

2.7. ¯éëäâýðèéí ãàçðûí äàðãà íü ýðõ õýìæýýíèéõýý õ¿ðýýíä

õóóëèéí ýòãýýäòýé ãýðýý õýëöýë õèéõýýñ ãàäíà õóóëü òîãòîîìæèä

íèéö¿¿ëýí òóøààë ãàðãàæ õýðýãæ¿¿ëíý.

2.8. ¯éëäâýðèéí ãàçàð íü ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí óäèðäëàãà

äîð ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ, Çàñàã äàðãûí çºâëºëä õàãàñ, á¿òýí

æèëýýð àæëàà òàéëàãíàíà.

2.9. ¯éëäâýðèéí ãàçàð íü õóóëü òîãòîîìæ, ä¿¿ðãèéí ýäèéí çàñàã,

íèéãìèéí çîðèëãî, çîðèëòòîé óÿëäóóëàí æèëèéí áîëîí õýòèéí

òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëàí õýðýãæ¿¿ëæ àæèëëàíà.

2.10. ¯éëäâýðèéí ãàçàð íü õºäºëìºðèéí äîòîîä æóðàìòàé áàéõ

áºãººä ò¿¿íèéã íèéò àæèëòàí ºäºð òóòìûí àæèëëàãààíäàà áàéíãà

ìºðäºæ àæèëëàíà.

Ãóðàâ. Õ¿ëýýõ õàðèóöëàãà

3.1 ¯éëäâýðèéí ãàçðûí óäèðäëàãà, àæèëòíóóä õºäºëìºðèéí

òóõàé õóóëü, äîòîîä æóðàì, õºäºëìºðèéí áîëîí ¿ð ä¿íãèéí ãýðýý,

ýíýõ¿¿ ä¿ðìýýð õ¿ëýýñýí ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýýã¿é áóþó õàíãàëòã¿é

áèåë¿¿ëñýí òîõèîëäîëä õîëáîãäîõ õóóëü, òîãòîîìæèéí äàãóó

58


õàðèóöëàãà õ¿ëýýíý.

Äºðºâ. Áóñàä ç¿éë

4.1 Ýíýõ¿¿ ä¿ðýìä ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

Òýðã¿¿ëýã÷èä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëíà.


59



ÒÎÃÒÎÎË


Õºòºëáºð, òºëºâëºãºº áàòëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.7 äàõü çààëòûã


òýðã¿¿ëýã÷äýýñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. ”ªðõèéí ýìíýëãèéí õ¿íèé íººö” õºòºëáºð, òºëºâëºãººã

õàâñðàëòààð áàòàëñóãàé.

2. Õºòºëáºð, òºëºâëºãººã õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûã Ýð¿¿ë ìýíäèéí

íýãäëèéí äàðãà /Î.Áÿìáàà/-ä, õºòºëáºðèéí õýðýãæèëòýä õÿíàëò òàâüæ,

¿ð ä¿íã òîîöîæ àæèëëàõûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà /Á.Áàÿðìàãíàé/-ä

äààëãàñóãàé.


60



ñàðûí 13 -íû ºäðèéí 43 äóãààð òîãòîîëûí õàâñðàëò

Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ªÐÕÈÉÍ ÝÌÍÝËÃ¯¯ÄÈÉÍ Õ¯ÍÈÉ

ÍªªÖÈÉÃ ÕªÃÆ¯¯ËÝÕ ÕªÒªËÁªÐ

Íýã. ªðõèéí ýìíýëã¿¿äèéí ºíººãèéí áàéäàë

Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí 18 õîðîîíû íóòàã äýâñãýð äýýð íèéò 18

ºðõèéí ýìíýëýã áèå äààí ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ, 2011 îíû 2

äóãààð ñàðààñ 19, 20-ð Õîðîîíû àæëûí àëáà øèíýýð áàéãóóëàãäàí

àæèëëàæ ýõëýýä áàéíà.

-ªðõèéí ýìíýëã¿¿äýýñ ”Ñàéí íàðàí”, “Ýíõèéí ñàíàà“, “Ñàíêîëë“,

“Ìàíäàì“ ºðõèéí ýìíýëã¿¿ä 2000 îíä çîðèóëàëòûí ººðèéí áàéðòàé

áîëæ, 2006 îíä “Òýãø ñàðóóë“, “Ò¿âøèí õ¿÷”, “Ýíõ ñ¿íäýð“, ”Ìàíàé

ýì÷“, 2007 îíä ”ªºðºã ýíõ“, “ªíºð ºðõ”, 2008 îíä “Òýãø ìýíä“,

2009 îíä “Óâèäàñò-Îä”, ”ÖÃÖÑÍ” ýìíýëã¿¿ä, 2010 îíä 12-ð ñàðä

“Ã¿í ìýäðýìæ“, 2011 îíû 1-ð ñàðä ”Ìàíäàì“, 2011 îíû 2-ð ñàðä

”Äîòíû òóñëàã÷“ ýìíýëã¿¿ä ººðèéí çîðèóëàëòûí áàéðòàé áîëæ ¿éë

àæèëëàãààãàà ÿâóóëàõ áîëëîî. ªðõèéí ýìíýëã¿¿äèéã çîðèóëàëòûí

áàéðààð õàíãàõ àñóóäëûã Óëñ, Íèéñëýë, Ä¿¿ðãýýñ çîðèóä àíõààð÷

Óëñûí áà Îðîí íóòãèéí òºñºâ, Îëîí óëñûí áàéãóóëëàãóóäûí

òóñëàìæ, äýìæëýãýýð íèéò 18 ºðõèéí ýìíýëãýýñ 16 íü áóþó 88,8

õóâü çîðèóëàëòûí áàéðòàé áîëæ, ýì÷, àæèëëàãñäûí àæëûí íºõöëèéã

ñàéæðóóëàõ, ýð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã

èðãýäýä îéðòóóëàí, ÷àíàðòàé õ¿ðãýõ, òààòàé, ýýëòýé îð÷èíã á¿ðä¿¿ëæ

÷àäñàí þì.

-Ä¿¿ðãèéí àëñëàãäñàí ºðõèéí ýìíýëã¿¿äèéã óíààãààð õàíãàõ

àñóóäëûã Çàñàã äàðãûí ìºðèéí õºòºëáºðò òóñãóóëàí æèë á¿ð Óëñûí

èõ õóðëûí ãèø¿¿ä, Ä¿¿ðã¿¿äèéí óäèðäëàãóóäàä óëàìæëàí õàìòðàí

àæèëëàñíààð 2006 îíä Òî¸îòî òåðñåë ìàðêèéí ìàøèí 15-ð õîðîîíû

“Ã¿í ìýäðýìæ” ºðõèéí ýìíýëýãò, ÓÈÕ-ûí ãèø¿¿í Ñ.Áàÿðûí õàíäèâààð

2008 îíä 18-ð õîðîîíû “ÖÃÖÑÍ” ºðõèéí ýìíýëýãò Âåðíà-àêñåíò

61


ìàðêèéí ìàøèí, 2009 îíä 16-ð õîðîîíû “Ìàíäàì” ºðõèéí ýìíýëýãò

Ìàçäà-Äåìî ìàðêèéí ìàøèíûã ÓÈÕ-ûí ãèø¿¿í Ã.Ãàíòºìºðèéí

õºðºíãº îðóóëàëòààð òóñ òóñ õàíäèâëàí îäîîãîîð 3 ºðõèéí ýìíýëýã

àâòîìàøèíòàé áîëîîä áàéíà.

-Íèéñëýëèéí 370, ºðõèéí ýìíýëýã ¿¿ñ÷ õºãæñºíèé 10 æèëèéí

îéí àðãà õýìæýýíèé õ¿ðýýíä 10,11,12,13,14,15,16,17,18 õîðîîíû

ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä íèéò 20,9 ñàÿ òºãðºãíèé ºðòºãòºé ç¿ðõíèé

áè÷ëýãèéí 6 êàíàëòàé àïïàðàò, øàðëàãûí àïïðàò-ÓÂ× òóñ á¿ð-

1, ÍÝÌÃ-ààñ ºðõèéí ýìíýëýã á¿ðò Óðãûí ìîíèòîð, æèí ºíäºð

õýìæèã÷, 1.4.5.10.11.12.14.15.16-ð õîðîîíû ºðõèéí ýìíýëýãò,

×èéðýãæ¿¿ëýëòèéí òîíîã òºõººðºìæ 1.8.10.13.14.15.16.17.18-ð

õîðîîíû ºðõèéí ýìíýëýãò, ÓÂ× àïïàðàò 15,16-ð õîðîîíä, Èñêðà,

17.18-ð õîðîîíä Ñëþêñ, “Ðîòàðè êëóá”-ýýñ ºðõèéí ýìíýëýã á¿ðò

Óòëàãûí àïïàðàò, Îòñîññ òóñ á¿ð 1 øèðõýãèéã îëãîñîí íü õ¿í

àìûí ýð¿¿ë ìýíäèéí òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàð, íýð òºðëèéã

îëøðóóëàõàä èõýýõýí à÷ òóñàà ºãñºí þì.

-2009 îíä ÄÇÄÒÃ, ÍÝÌÃ-ò õ¿ñýëò òàâüñíû äàãóó “Òîãòâîðòîé

àìüæèðãàà” òºñëººñ 17,18 õîðîîíû ºðõèéí ýìíýëýãò 3.376.400

òºãðºãèéí,7.8-ð õîðîîíû ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä 736,750 òºãðºãèéí,

4.10.11.12.14.16-ð õîðîîíû ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä 1.488.000

òºãðºãèéí, ÓÈÕ-ûí ãèø¿¿í Ñ¿.Áàòáîëäûí õàíäèâààð 6, 9-ð õîðîîíû

ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä 9.9951.250 òºãðºãèéí ÷èéðýãæ¿¿ëýëòèéí òîíîã

òºõººðºìæ¿¿äèéã îëãîñîí íü õ¿í àìûí áèå áÿëäðûã ÷èéðýãæ¿¿ëýõ,

àõìàä íàñíû ýð¿¿ë ìýíäèéã õàìãààëàõàä ÷óõàë íºëºº ¿ç¿¿ëñýí

áèëýý.

-1 ýì÷èä äóíäà÷ààð 2100 õ¿í íîîãäîæ, õ¿¿õýä, çàëóó÷óóä,

ºíäºð íàñòàí æèðýìñýí ýìýãòýé÷¿¿ä, õýâòðèéí áîëîí õºãæëèéí

áýðõøýýëòýé èðãýä 100% ¿éë÷ë¿¿ëæ áàéíà.

ªðõèéí ýìíýëýã íü õ¿í àìä Ýð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû äàðààõ

òóñëàìæ, ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæ áàéíà. ¯¿íä:

-Õ¿í àìä Ýð¿¿ë ìýíäèéí ÝÌÁ îëãîõ, ñóðãàëò, ñóðòàë÷èëãàà

ÿâóóëàõ àæëûã ÒÁ, ÒÁÁ-òàé õàìòðàí ÿâóóëàõ

-Õîðîîíû àæëûí àëáàòàé õàìòðàí õàëàìæèéí òýòãýëýãò

62


õàìðóóëàõ

-Õàðüÿàëñàí õ¿í àìûí äýëãýðíã¿é ñóäàëãàà

-Ëàâëàãàà òóñëàìæ àâàõ, èðãýäèéã äýýä øàòíû ýìíýëýãò èëãýýõ

-¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéã ¿çýõ, îíîøëîõ, ýì÷ëýõ, çºâëºãºº ºãºõ, èäýâõèòýé

õÿíàëòàíä àâàõ

-Æèæèã ìýñ àæèëáàð, òàðèà, áîîëò õèéõ

-Ò¿ðãýâ÷èëñýí àðãààð îíîøëîõ /Öóñàíä ãåìîãëîáèí, ñàõàð

òîäîõîéëîõ, øýýñýíä ñîðèë òàâèõ, òýìá¿¿ãèéí îíîøëîãîî, Õàâäðûã

ýðò èëð¿¿ëýõ öóóíû õ¿÷ëèéí ñîðèë, ÒÂÑ èëð¿¿ëýõ àñóóìæ àðãà/

-Áàãàæíû îíîøëîãîî-ÝÕÎ /6.7.8.9.16/, ç¿ðõíèé öàõèëãààí áè÷ëýã

/6.11.12,13.15.17.18/

-Óðãûí ç¿ðõíèé öîõèëò òîäîðõîéëîõ áàãàæ /á¿õ ºðõèéí

ýìíýëýãò/

-Äàëõëààæóóëàëòàíä õàìðóóëàõ

-Æèðýìñýí ýõ, áàãà íàñíû õ¿¿õýä, àõìàä íàñòàí, õºãæëèéí

áýðõøýýëòýé õ¿ì¿¿ñò ýìíýëãèéí èäýâõèòýé õÿíàëò òàâèõ

-Ãýðèéí äóóäëàãààð èäýâõèòýé ¿çëýã, ýðãýëò, ýì÷èëãýýã õèéõ

çýðýã àæëóóäûã õèéæ áàéíà.

-Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäàëòûã òîãòîîí ÂÊÊ, ÂÒÝÊ-ä àñóóäëûã

øèéäâýðë¿¿ëýõ

-Ýìèéí áóñ ýì÷èëãýý /ÓÂ×, Èñêðà, Ñîëëþêñ, Ýëåêòðîôîðåç,

áóìáà òàâèõ, áàðèà õèéõ, äàñãàë õºäºëãººí çààõ, óòëàãà õèéõ, öýð

ñîðóóëàõ/

-ÍÝÌÃ-ààñ õóâèàðëàñàí õ¿¿õäèéí áè÷èë òýæýýëèéí õîëèìîã,

Âèò À.Ä-ã 0-2 íàñíû õ¿¿õäýä òàðààõ

- Æèðýìñíýýñ õàìãààëàõ ýì õýðýãñýëèéã çîðèëòîò á¿ëãèéí

ýìýãòýé÷¿¿äýä îëãîõ çýðýã àæëóóäûã õèéæ áàéíà

Õî¸ð. Õ¿íèé íººö

2011 îíû 3 ñàðûí áàéäëààð ªðõèéí ýìíýëýãò èõ ýì÷-68, Ãýðýýò

çºâëºõ-1, Íèéãìèéí àæèëòàí-3, Ñóâèëàã÷, äóíä ìýðãýæèëòýí-58,

¿éë÷ëýã÷ 18, æîëîî÷-2, íÿãòëàí áîäîã÷-7, íèéò-157 àæèë÷èä àæèëëàæ

áàéíà.

- Óëñàä àæèëëàñàí æèëýýð:

63


1-3 æèë àæèëëàæ áàéãàà àæèë÷èä- 46/30.6%

4-10 æèë 26/17.3%

11-20 æèë 23/15.3%

21-30 æèë 41/27.3%

30-ààñ äýýø æèë-14/9.3% ýçýëæ áàéíà.

- Òóõàéí ºðõèéí ýìíýëýãò àæèëëàæ áàéãàà íèéò àæèë÷èä:

/2000-2011 îí/

1-3 æèë-73/48.6%

4-6 æèë-30/20%

7-10 æèë-47/31.3% ¿¿íýýñ àíõ “Õýñãèéí ýìíýëýã” ãýñýí íýðøèëòýé

áàéõàä àæèëëàæ ýì÷ ñóâèëàã÷ íàðûí ýçëýõ õóâü 32/21.3% ýçýëæ

áàéíà.

Èõ ýì÷ íàðûã íàñààð íü ãàðãàâàë:

№ Ìýðãýæèë Íàñ

25-30 íàñ

31-40 íàñ

41-50 íàñ

51-55 íàñ

56-ààñ äýýø íàñ

Á¿ãä

1

Èõ ýì÷/ Í è é ã ì è é í àæèëòàí-3Ã ý ð ý ý ò çºâëºõ ýì÷-1/

29/42% 6/8.7% 29/42% 7/10% 1/1.5 72

2

Ñóâèëàã÷, äóíä

ìýðãýæèëòýí

9/15.5% 17/29.3% 17/29.3% 12/20.6 3/5.1% 58

Á¿ãä. 38 23 46 18 4 130

- ªðõèéí ýì÷ íàðûí äóíäà÷ öàëèí 240.0-350.0 ¥, ñóâèëàã÷ íàðûíõ

200.0-300.0¥ áàéíà.

- ªðõèéí ýì÷, àæèë÷äûí àìüäðàí ñóóðüøäàã Ä¿¿ðýãýýð íü

ãàðãàâàë:

Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýãò-73/48.6%

Õàí-Óóë ä¿¿ðýãò-7/4.6%

×èíãýëòýé ä¿¿ðýãò-10/6.6%

Ñîíãèíîõàéðõàí ä¿¿ðýãò-16/10.6

Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðýãò-25/16.6%

Áàÿíãîë ä¿¿ðýãò-19/12.6% íü àìüäàð÷ áàéíà.

64


ªðõèéí ýìíýëýãò ìýðãýæëèéí öîë çýðýãòýé ìýðãýøñýí áîëîâñîí

õ¿÷íèé òîî æèëýýñ æèëä ºñºí íýìýãäñýýð áàéíà. ¯¿íä:

• Äîêòîðàíòóðò - 1

• Êëèíèêèéíïðîôåññîð-1

• Àíàãààõóõààíûìàãèñòð-9

• “Òýðã¿¿ëýõ” çýðýãòýé èõ ýì÷-12.

• “Àõëàõ”çýðýãòýéèõýì÷-6.

• “Àõëàõ”çýðýãòýéñóâèëàã÷-4.

• “Áàêàëàâð”-Ñóâèëàã÷-12

• “Áàêàëàâð”-2.

Íàðèéí ìýðãýæèë ýçýìøñýí áàéäàë:

• Ýõáàðèõýìýãòýé÷¿¿ä-5

• Õ¿¿õýä-7

• Äîòîð-6

• Ç¿õñóäàñ-2,

• ÝÕÎ,Ä¿ðñîíîøëîãîîíûèõýì÷-7

• Óëàìæëàëòàíàãààõóõààí-13

• Ëàáîòîðè-2

• Àðüñ-Õàðøèë-2

• Õºíãºâ÷ëºõýì÷èëãýý-2

• Ìýäðýë-2

• Õàëäâàðò-2

• ×èõõàìàðõîîëîé-1

• ªðõèéí ýì÷-16, äàâõàðäñàí òîîãîîð íèéò-76 íàðèéí

ìýðãýæèë ýçýìøñýí ýì÷ íàð àæèëëàæ áàéãàà íü õ¿íèé íººöèéí

÷àäàâõèä ñàéíààð íºëººëæ áàéíà

Òàâ.Øààðäëàãàòàéîðîíòîî

Ìîíãîë Óëñûí 2003 îíä áàòëàãäñàí MNS5292:2003 ñòàíäàðòûí

äàãóó áàéõ ¸ñòîé îðîí òîîã ãàðãàæ ¿çâýë:

65


№ ªðõèéí ýìíýëýã

Õ¿í

àì

ûí ò

îî

Ñòà

íä

àðòà

àð

àæ

èë

ëàõ

ýì÷

Àæèëëàæ áàéãàà Äóòóó îðîí òîî

Èõ

ýì÷

Ñóâ

èë

àã÷

¯é

ë÷ë

ýã÷

Èõ

ýì÷

Ñóâ

èë

àã÷

1 Òýãø ñàðóóë 4487 2.8 2 2 1 - 12 À÷èò ãàð 5770 3.6 3 2 1 - 13 Òýãø ìýíä 6977 4.3 4 3 1 - 14 ªºäðºã ýíõ 4019 2.5 3

Í/À-1 2 1 - 15 Ò¿âøèí õ¿÷ 5345 3.3 4 3 1 - 16 Ñàéí íàðàí 6450 4.0 3 3 1 1 17 Ýíõ Ñ¿íäýð 8968 5.6 4 3 1 1 18 Ìàíàé ýì÷ 11340 7.0 5 5 1 2 29 Ýíõèéí ñàíàà 9459 5.9 5 4 1 1 2

10 Ýíýð-Àçè 8395 5.2 3Í/À-1 3 1 1 2

11 Äîòíû òóñëàã÷

10047 6.2

4Í/À-1Ãýðýýò

çºâëºõ-1

5 1 2 1

12 Êîíâåð 8275 5.1 4 4 1 1 113 Ñàíêîëë 8391 5.2 3 4 1 2 114 ªíºð ºðõ 6562 4.1 3 3 1 1 115 Ã¿í ìýäðýìæ 9619 6.0 5 3 1 1 316 Ìàíäàì 10417 6.5 4 3 1 2 317 Óâèäàñò Îä 7464 4.6 4 3 1 - 118 ÖÃÖÑÍ 9338 5.8 4 3 1 2 319 Õîðîîíû àæëûí

àëáà1200 ºðõ3550 õ¿í - - - - -

20 Õîðîîíû àæëûí àëáà

2231 ºðõ6886 õ¿í - - - - - -

Á¿ãä 141323 87.7 72 58 18 17 27

ÀËÑÛÍ ÕÀÐÀÀ:

“Õ¿í àìä Ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîâñðîë îëãîõ, çºâ çàí ¿éëèéã

òºëºâø¿¿ëýõ ýð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã

ìýðãýæëèéí ºíäºð ò¿âøèíä ÷àíàðòàé, øóóðõàé, õ¿ðòýýìæòýé

¿ç¿¿ëæ, àëèâàà ºâ÷íººñ ñýðãèéëýõ, èðãýäýä ýð¿¿ë àõóéí çºâ äàäàë

õýâø¿¿ëýõ

ÝÐÕÝÌ ÇÎÐÈËÃÎ

“ÒÀÍÛ ÝÐ¯¯Ë ÌÝÍÄÈÉÍ ÒªËªª ÒÀÍÜÒÀÉ ÕÀÌÒ”

2011 – 2015 îíä àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààíû çîðèëòóóä:

• Áàéãóóëëàãûíîíöëîãòòîõèðñîí̧ ñç¿éíõýìõýìæýýíèéæóðàì

áîëîâñðóóëàí ìºðäºæ ñàéí ¸ñ ñóðòõóóíòàé ìýðãýæèëòí¿¿äýýð õ¿íèé

66


íººöèéã á¿ðä¿¿ëýõ

• Õ¿íèé íººöèéí öîãö, îíîâ÷òîé áîäëîãî õýðýãæ¿¿ëñíýýð

ìýðãýæèëòí¿¿äèéí ìýðãýæëèéí óð ÷àäâàðûã äýýøë¿¿ëýõ

• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷äýä ýýëòýé îð÷èí á¿ðä¿¿ëæ, àæèëëàãñäûí

àæèëëàõ íºõöºëèéã ñàéæðóóëñíààð ÷àíàðòàé ¿éë÷èëãýýã

¿éë÷ë¿¿ëýã÷èääýý õ¿ðãýæ áàéõ

• Àæëûí áàéðíû òîäîðõîéëîëòîîð õàðèóöàõ àæèë, õ¿ëýýõ

¿¿ðýã õàðèóöëàãûí óÿëäààã òîäîðõîé áîëãîõ

• Áàéãóóëëàãûí ñàíõ¿¿ãèéí äîòîîäûí íººöèéã íýìýãä¿¿ëýõ

áîëîìæóóäûã ñóäàëæ, ÒÁ, ÒÁÁ-òàé õàìòðàí àæèëëàõ

¯éë àæèëëàãààíäàà 5 S-èéí çàð÷èì áàðèìòëàíà.

• Ñàéí¸ññóðòàõóóí

• Ñàéíìýðãýæèëòýí

• Ñàéí÷àíàð

• Ñàõèëãàõàðèóöëàãà

• Ñàéíñàíõ¿¿ãèéíçàð÷ìûãáàðèìòëàíàæèëëàæáàéíà.

SWOTØÈÍÆÈËÃÝÝÄÀÂÓÓ ÒÀË ÑÓË ÒÀË

-Ýð¿¿ë ìýíäèéí íýãäýë /ªðõèéí ýìíýëýã/ 40 æèëèéí ò¿¿õòýé-Ñîíãîãäñîí õ¿í àìûí äóíä áàéðøèí àæèëëàäàã.-ªºðèéí çîðèóëàëòûí áàéðòàé-16/89%-ªðõèéí ýìýíýëýã á¿ð õ¿íèé íººöèéí õýòèéí òºëºâëºãººòýé -ªðõèéí àõëàõ ýì÷ íàðûí 95% òîãòâîð ñóóðüøèëòàé àæèëëàæ áàéãàà-ªðõèéí ýìíýëýãò àæèëëàõ ýì÷ íàðûí ñîíèðõîë äýýøèëñýí-Òºðèéí áîëîí òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãóóäòàé õàìòûí àæèëëàãàà ñàéæèð÷ áàéãàà-Ýì÷ûí Òýðã¿¿ëýõ çýðýãòýé-12, Àõëàõ çýðýãòýé-6,Êëèíèêèéí ïðîôåññîð-1, Äîêîðàíò-1, Íèéò ýì÷ íàðûí 30% íü ìýðãýæëèéí çýðýãòýé-Ýì÷ íàðûí 59% õîñ ìýðãýæèëòýé /Ýõ áàðèõ ýìýãòýé÷¿¿ä, Õ¿¿õýä, Äîòîð, Ç¿ðõ ñóäàñ,ÝÕÎ,Ä¿ðñ îíîøëîãîî, Óëàìæëàëò àíàãààõ óõààí,Ìýñ çàñàë, ×èõ õàìàð õîîëîé, Ëàáîòîðè Àðüñ,Õàðøèë,ÁÇÄÕ çýðýã/

-ªðõèéí àõëàõ ýì÷ íàðûí àëáàí õýðýã õºòëºëò, àëáàí áè÷ãèéí øèéäâýðëýëò äóòìàã-Äîòîîäûí õÿíàëò øàëãàëò, ×àíàðûí áàãèéí ¿éë àæèëëàãàà øààðäëàãûí õýìæýýíä õ¿ð÷ àæèëëàäàãã¿é-ªðõèéí ýì÷, ñóâèëàã÷ íàðûí íýð õ¿íäèéã ºñãºõ ÷èãëýëýýð òîäîðõîé àæèë ñàíàà÷ëàí çîõèîí áàéãóóëäàãã¿é-ªðõèéí ýìíýëýãò áàéãàà òåõíèê, òîíîã òºõººðºìæèéã á¿ðýí àøèãëàæ ÷àääàãã¿é-Çàëóó, ýì÷ ñóâèëàã÷ íàð íü äàäëàãà, òóðøëàãà äóòìàã

ÁÎËÎÌÆ ÀÞÓË ÇÀÍÀË

67


-Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàëáàðûí 2004 –2013 îíû ìàñòåð òºëºâëºãººòýé-Çàñãèéí ãàçðûí ìºðèéí õºòºëáºð, Ýð¿¿ë ìýíäèéí áîäëîãûí îíöãîé àíõààðëûí òºâä áàéäàã-Îëîí óëñûí áàéãóóëëàãûí äýìæëýãòýéãýýð, òºñºë, õºòºëáºð¿¿ä ºðõèéí ýìíýëýãð¿¿ ÷èãë¿¿ëýõ ñîíèðõîëòîé-Õóâèéí õýâøëèéí ÷èãëýëýýð õºãæèæ áàéãàà òóë ýì÷, ñóâèëàã÷ íàðûí ìýäëýã ìýðãýæèë, óð ÷àäâàðûã äýýøë¿¿ëýõ, õºãæèí äýâæèõ -Øààðäëàãàòàé ìýðãýæèëòíèé ìýðãýæèëîëãîõ, äýýøë¿¿ëýõ ñóðãàëòûí òºëáºðò õºíãºëºëò ¿ç¿¿ëýõ -ªðõèéí ýì÷ íàð íü õîñ Íàðèéí ìýðãýæèë ýçýìøñýí òóë õààëãà áàðèã÷èéí ¿éë àæèëëàãààã íýìýãä¿¿ëýõ á¿ðýí áîëîìæòîé.

-Áàéãàëü, ýêîëîãèéí ººð÷ëºëò, òýíöýðã¿é áàéäëààñ øàëòãààëàí îëíûã õàìàðñàí õîîëíû õîðäëîãî,øèíýýð ñýðãýæ áàéãàà õàëäâàðò ºâ÷íû ãàðàëò íýìýãäýæ áàéãàà-Íèéãìèéí õºãæèë, õ¿í àìûí õýò òºâëºðºë, àæèëã¿éäýë, ÿäóóðàëòàé õîëáîîòîé áèåý ¿íýëýã÷èä, àðõàã àðõè÷èä, ñýòãýöèéí ýìãýãòýé õ¿íèé òîî æèëýýñ æèëä íýìýãäýæ áàéãàà-ªðõèéí ýìíýëã¿¿äèéí ñàíõ¿¿æèëò çîõèõ õóâèàð íýìýãä¿¿ëæ áàéãàà õýäèé ÷ ìºíãºíèé èíôëÿöèéí ºñºëòòýé õîëáîîòîé ýì÷, àæèë÷äûí öàëèí õºëñ, íèéãìèéí àñóóäàë õàíãàëòã¿é -Îíîøèëæ ýì÷ëýõýä òºâºãòýé, øèíæ òýìäýã á¿äýã ºâ÷í¿¿ä íýìýãäýæ áàéãàà /Àðüñíû òóóðàëòàò ºâ÷èí,í¿äíèé õàíèàä/-ªðõèéí ýì÷, ñóâèëàã÷ íàð õàëäâàðò ºâ÷èíä ºðòºõ ºíäºð ìàãàäëàëòàé-Èðãýäèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîâñðîë õàíãàëòã¿é-Èðãýäèéí èõýíõ íü ººðèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí òºëºº ñàíàà òàâüäàãã¿é, ýð¿¿ë ìýíäýý ýì÷èä äààòãàõ õàíäëàãàòàé. ¯¿íòýé õîëáîîòîé ºâ÷èí õ¿íäýðñýí õîéíî ýìíýëýãò õàíääàã íü ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿íä ìóóãààð íºëººëäºã-ªðõèéí ýìíýëãèéí ýì÷, àæèë÷èä ãàäíû íºëººíººñ /Íîõîéä õàçóóëàõ, õ¿íä çîäóóëàõ, ãýìòýë àâàõ çýðýã/ õàìààð÷ ãýìòýæ, áýðòýõ ìàãàäëàë ºíäºð

-Íèéò ýì÷èéí 29/42% íü 25-30 íàñíû çàëóó ýì÷ íàð ýçýëæ áàéãàà ó÷èð äàäëàãà òóðøëàãà äóòàõ, àëäàõ ìàãàäëàë ºíäºð

Ä¿ãíýëò:

1. ªðõèéí àõëàõ ýì÷ íàðûí 90% òîãòâîð ñóóðüøèëòàé àæèëëàæ

áàéãàà íü áóñàä Ä¿¿ðãèéí àõëàõ ýì÷ íàðààñ äóâóó òàëòàé,

2. Íèéò ýì÷ íàðûí 42% áóþó 25-30 íàñíû çàëóó ýì÷ íàð

68


àæèëëàæ áàéíà,

3. ªðõèéí ¿éë àæèëëàãàà òîãòâîðæèæ, õºãæèõ øàòàíäàà

îðñîí.

Öààøèä:

1. Ýì÷, àæèë÷äûí ¸ñ ç¿é, õàðüöàà õàíäëàãûã äýýøë¿¿ëýõ

÷èãëýëýýð òîãòìîë ñóðãàëò ÿâóóëàõ,

2. ªðõèéí ýì÷ ñóâèëàã÷ íàðûã ñòàíäàðòàä çààãäñàí îðîí

òîîãîîð á¿ðýí àæèëëóóëàõ,

3. Çàëóó ýì÷, ñóâèëàã÷ íàðûã ñóðãàæ äàäëàãàæóóëàõ,

÷àäâàðæóóëàõ,

4. ¯éë àæèëëàãààãàà óëàì ýð÷èìæ¿¿ëæ Èðãýäýä ýð¿¿ë

ìýíäèéí áîëîâñðîë îëãîõ ñóðãàëò, ñóðòàë÷èëãààíû àæëóóäûã ºðãºí

õ¿ðýýíä, îëîí àðãà õýëáýð¿¿äýýð çîõèîí áàéãóóëàõ, èðãýäèéã òàòàí

îðîëöóóëàõ,

5. ÝÌÑ-ûí 275 òîîò òóøààëûí õýðýãæèëòèéã á¿ðýí õàíãàí

àæèëëàõ, äîòîîäûí õÿíàëòûã ñàéæðóóëàõ,

6. Áàãàæ òîíîã òºõººðºìæèéí àøèãëàëòûã ñàéæðóóëàõ, ýìèéí

áóñ ýì÷èëãýýíèé íýð òºðëèéã îëøðóóëàõ,

7. Ýð¿¿ë ìýíäèéí òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàðûí áàòàëãàà-

Ìàãàäëàí èòãýìæëýëä õóãàöààíä íü á¿ðýí îðæ áàéõ øààðäëàãàòàé

áàéíà.

69



ÒÎÃÒÎÎË


Ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõàæëûã ýð÷èìæ¿¿ëýõ òóõàé

Ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òàëààð çîõèîí áàéãóóëæ

áóé àæèë, öààøäûí çîðèëòûí òóõàé öàãäààãèéí õýëòñèéí äàðãà

Á.Áààòàðï¿ðýâèéí ìýäýýëëèéã Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí

òýðã¿¿ëýã÷èä, Ãýìò õýðãýýñ óðä÷èëàí ñýðãèéëýõ àæëûã çîõèöóóëàõ

çºâëºëèéí õàìòàðñàí õóðëààð õýëýëöýýä Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã

çàõèðãàà, íóòàã äýâñãýðèéí íýãæ, ò¿¿íèé óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí

20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.3, 20.1.19, Ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ

òóõàé õóóëèéí 7 äóãààð ç¿éëèéí 7.7 äàõü õýñãèéã òóñ òóñ ¿íäýñëýí


Íýã. Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà Á.Áàÿðìàãíàéä äààëãàõ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí 2010 îíû 6-ð

ñàðûí 10-íû ºäðèéí 7/2 äóãààð òîãòîîëûí õýðýãæèëò, ¿ð ä¿íã æèë

á¿ð òîîöîæ, ãýìò õýðýã çºð÷ëèéã áóóðóóëàõ, óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ

÷èãëýëýýð òîäîðõîé àæëóóä çîõèîí áàéãóóëàõ,

2. Áààñàí ãàðàã á¿ðèéã ä¿¿ðãèéí õýìæýýíä “íèéòèéí ýðã¿¿ëèéí

ºäºð” áîëãîæ õýâø¿¿ëýõ,

3. Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí òàìãûí ãàçàð, Õîðîîíû ãýìò õýðãýýñ

óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ àæëûã çîõèöóóëàõ ñàëáàð çºâëºëººñ ãýìò

õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òàëààð çîõèîí áàéãóóëàõ àæëûí

òºñâèéã æèë á¿ð Òàìãûí ãàçðûí òºñºâò òºëºâëºæ áàòëóóëàõ,

4. Õîðîîäîä áîëîí çóñëàíãèéí ÷èãëýëä óðàìøèëò ýðã¿¿ë

àæèëëóóëàõ, óðàìøóóëàëûã õºäºëìºð ýðõëýëòèéã äýìæèõ ñàí áîëîí

áóñàä ýõ ¿¿ñâýðýýð ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ àñóóäëûã ñóäëàæ 6 äóãààð ñàðä

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òýðã¿¿ëýã÷äýä òàíèëöóóëàõ,

5. Õóóëü, õÿíàëòûí áàéãóóëëàãóóäûí ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí

70


ñýðãèéëýõ ÷èãëýëýýð õýðýãæ¿¿ëæ áàéãàà àæëûí óÿëäàà õîëáîîã

ñàéæðóóëæ, ýíý òàëààð õàíãàëòã¿é àæèëëàæ áóé äýâñãýðèéí

áàéãóóëëàãà, àæ àõóé íýãæèéí óäèðäëàãàä õàðèóöëàãà íîãäóóëæ

àæèëëàõ.

Õî¸ð. Öàãäààãèéí õýëòñèéí äàðãà Á.Áààòàðï¿ðýâò äààëãàõ

íü:

4. Íóòàã äýâñãýðò ãàðñàí ãýìò õýðýã, çºð÷ëèéí øàëòãààí

íºõöëèéã õîðîî, áàéðøèë, õýðãèéí ºíãº çýðãýýð ñàð á¿ð ñóäëàí

øèíæèëæ, öààøèä õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýýíèé ñàíàë áîëîâñðóóëàí

ìýäýýëæ, øààðäàãäàõ àðãà õýìæýýã òóõàé á¿ð àâ÷ àæèëëàõ,

5. Õ¿¿õýä, ºñâºð ¿åèéíõýíèéã ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí

ñýðãèéëýõ ÷èãëýëýýð õ¿¿õýä, çàëóó÷óóäûí áîëîí èðãýíèé íèéãìèéí

áàéãóóëëàãóóäòàé èäýâõòýé, ¿ð ä¿íòýé õàìòðàí àæèëëàõ, ãýìò õýðýã

çºð÷èëã¿é ñóðãóóëü, õàìò îëîí áîëîõ õºäºëãººíèéã á¿òýýë÷ýýð

ºðí¿¿ëæ ä¿ãíýõ,

6. Îëîí íèéò öàãäààãèéí õàìòûí àæèëëàãààã õºãæ¿¿ëýõ,

ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òàëààð èäýâõ ñàíàà÷ëàãà, ¿ð

ä¿íòýé àæèëëàæ áóé èðãýí, áàéãóóëëàãà, õàìò îëíûã óðàìøóóëæ,

èäýâõæ¿¿ëýõ, òýäíèé ¿ð ä¿íòýé ñàéí àðãà áàðèë, òóðøëàãûã îëîí

íèéòèéí õ¿ðòýýë áîëãîõ àæèë çîõèîí áàéãóóëàõ.

Ãóðàâ. Ýíý òîãòîîëûí õýðýãæèëòýä òîãòìîë õÿíàëò òàâüæ

àæèëëàõûã ÃÕÓÑÀÇÇ-èéí äàðãà /À.Àìàðñàéõàí/-ä, õýðýãæèëòèéã æèë

á¿ðèéí 11 ä¿ãýýð ñàðä ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äýä òàéëàãíàæ (ìýäýýëæ)

àæèëëàõûã Çàñàã äàðãà /Á.Áàÿðìàãíàé/, Öàãäààãèéí õýëòñèéí äàðãà

/Á.Áààòàðï¿ðýâ/ íàðò òóñ òóñ ¿¿ðýã áîëãîñóãàé.


71



ÒÎÃÒÎÎË


Àæëûí õýñýã áàéãóóëæ àæèëëóóëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.14, 21 ä¿ãýýð

ç¿éëèéí 21.4 äýõ çààëòóóäûã òóñ òóñ ¿íäýñëýí Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí

Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äýýñ ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí áîëîí

òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàëäààíû 2010 îíû øèéäâýðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ

òàëààð ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà, Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçðààñ õèéñýí

àæëûí ä¿íòýé òàíèëöàõ àæëûí õýñãèéã äîîðõè á¿ðýëäýõ¿¿íòýéãýýð

áàéãóóëæ àæèëëóóëñóãàé. ¯¿íä:

Àæëûí õýñãèéí àõëàã÷: Ö.Áàòòºìºð ÄÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷

Àæëûí õýñãèéí ãèø¿¿ä: Ë.Áàÿðõ¿¿ Ä ÈÒÕ-ûí òºëººëºã÷

À.Ëõàìñ¿ðýí ÄÈÒÕ-ûí òºëººëºã÷

Õ.Áîëîðìàà ÄÈÒÕ-ûí òºëººëºã÷

Ï.Æàâçìàà ÄÈÒÕ-ûí òºëººëºã÷

Â.Æàíöàíñàìáóó Àæëûí àëáàíû àæèëòàí

Á.Ìèíæèí Àæëûí àëáàíû àæèëòàí

2. Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí áîëîí

òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàëäààíû 2010 îíû øèéäâýðèéí õýðýãæèëòòýé

òàíèëöààä õèéõ ä¿ãíýëò, õóðàëäààíààñ ãàðãàõ øèéäâýðèéí òºñëèéã

áîëîâñðóóëàí 2011 îíû 06 äóãààð ñàðûí 25-íû äîòîð òýðã¿¿ëýã÷äýä

òàíèëöóóëàõûã àæëûí õýñýã /Ö.Áàòòºìºð/-ò ¿¿ðýã áîëãîñóãàé.


72



ÒÎÃÒÎÎË


Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí øèéäâýðèéí õýðýãæèëòèéã ñàéæðóóëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.2, 20.1.14 äýõü

çààëò, Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ÈÒÕ-ûí òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàëäààíààð

“ÈÒÕ-ûí 2010 îíû øèéäâýðèéí õýðýãæèëòèéã Çàñàã äàðãûí Òàìãûí

ãàçàðò òàíèëöñàí òóõàé” àæëûí õýñãèéí ìýäýýëëèéã õýëýëöýýä òóñ

òóñ ¿íäýñëýí Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí


1. Çàñàã äàðãà Á.Áàÿðìàãíàéä äààëãàõ íü:

1.1. ÈÒÕ-ûí òîãòîîë, øèéäâýðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûí òºëºâëºãºº

ãàðãàí, õýðýãæèëòýä òîãòìîë õÿíàëò òàâüæ ÿâö, ¿ð ä¿íã òîîöîí,

Çàñàã äàðãûí äýðãýäýõ çºâëºë, õýëòýñ, òàñàã, õàìò îëíû õóðàë,

çºâëºëãººíººð õýëýëöýæ, õýðýãæèëòèéã ýð÷èìæ¿¿ëýõ àðãà õàìæýýã

òóõàé á¿ð àâ÷ àæèëëàõ,

1.2. Òîãòîîë, øèéäâýð, àëáàí áè÷ãèéí õýðýãæèëò õàðèóöñàí

àæèëòàí, áóñàä õýëòýñ, òàñãèéí àæèëòíóóäûí àæëûí óÿëäàà,

õîëáîîã ñàéæðóóëæ, òóõàéí àñóóäàë, øèéäâýðèéí õýðýãæèëòýä óã

àæëûã õàðèóöñàí äàðãà íàðààñ òàâèõ õÿíàëòûã òîãòìîëæóóëàí

÷àíàðæóóëæ, ÈÒÕ-ûí øèéäâýðèéí õýðýãæèëò, ¿ð ä¿íãèéí òóõàé ÈÒÕ-

ä óëèðàë òóòàì ìýäýýëæ àæèëëàõ,

1.3. ÈÒÕ-ûí òºëººëºã÷äèéí áîëîí òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðàëäààíààð

õýëýëö¿¿ëýõ àñóóäëûí áîëîâñðóóëàëòûã ÷àíàðæóóëæ, ãàðàõ,

øèéäâýð, õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýýã òîäîðõîé, îíîâ÷òîé òîìú¸îëæ

õóðàëäààíä îðóóëæ áàéõ,

1.4. ÈÒÕ-ûí øèéäâýð õýðýãæ¿¿ëýõýä àæèëòíóóäûí á¿òýýë÷

ñàíàà÷ëàãûã õºãæ¿¿ëæ, ýíý àæëûã ñàíàà÷ëàãàòàé ñàéí çîõèîí

73


áàéãóóëæ ¿ð ä¿íä õ¿ð÷ áàéãàà õýëòýñ, òàñàã, õîðîî, àæèëòíû àæëûí

àðãà áàðèë, òóðøëàãûã ò¿ãýýí äýëãýð¿¿ëýõ, óðàìøóóëàõ àæèë çîõèîí

áàéãóóëæ, õàíãàëòã¿é àæèëëàæ áàéãàà àæèëòàíä õàðèóöëàãà òîîöîæ

áàéõ,

1.5. ÈÒÕ-ûí øèéäâýð, àëáàí áè÷ãèéí õýðýãæèëòèéã õýëòýñ, òàñàã,

õîðîîäîä øàëãàí, ýíý àæëûí çîõèîí áàéãóóëàëò, ¿ð ä¿íã òóõàéí

õýëòýñ, òàñàã, õîðîîíû àæèë ä¿ãíýõýä õàðãàëçàæ áàéõ.

2. Èðãýäèéí òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí òýðã¿¿ëýã÷äýä äààäëãàõ íü:

2.1. Ãàðãàñàí øèéäâýðýý õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûã íóòàã äýâñãýðèéí

õýìæýýíä ñàéòàð çîõèîí áàéãóóëæ, ã¿éöýòãýëä òàâèõ õÿíàëòûã

òîãìîëæóóëæ, øèéäâýð õýðýãæ¿¿ëýõ òàëààð õàíãàëòã¿é, ñàíàà÷ëàãàã¿é

àæèëëàæ áàéãàà àëáàí òóøààëòàíä òóõàé á¿ð õàðèóöëàãà íîãäóóëæ

àæèëëàõ.


74



ÒÎÃÒÎÎË


Îéí ñàíã ãýðýýãýýð ýçýìø¿¿ëýõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 18 äóãààð ç¿éëèéí 18.1.2-èéí “ç”, 20

äóãààð ç¿éëèéí 20.1 äàõü çààëò, Îéí òóõàé õóóëèéí 15 äóãààð

ç¿éëèéí 15.1.4 äýõ çààëò, Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí 2009 îíû

07 äóãààð ñàðûí 22-íû ºäðèéí 227 äóãààð òîãòîîë, Áàéãàëü Îð÷èí

Àÿëàë Æóóë÷ëàëûí ßàìíû ñàéäûí 2010 îíû 07 äóãààð ñàðûí 22-

íû À-250 äóãààð òóøààëûã òóñ òóñ ¿íäýñëýë ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí 15 äóãààð õîðîîíû íóòàã äýâñãýðò Øàðãàìîðüò

çóñëàíãèéí îéí ñàíãèéí òîäîðõîé õýñãèéã ãýðýýãýýð ýçýìøèæ

õàìãààëàõ, íºõºí ñýðãýýõ õóóëü òîãòîîìæèéí äàãóó ç¿é

çîõèñòîé àøèãëàõ òàëààð “Áýðõ öàãààí îâîî” ÕÕÊ-íèé õ¿ñýëòèéã

çºâøººðñ¿ãýé.

2. Ãýðýýãýýð ýçýìøèõèéã çºâøººðñºí õýñãèéã õàìãààëàõ,

çîõèñòîé àøèãëàõ, íºõºí ñýðãýýõ, ¿ðæ¿¿ëýõ çýðýã îéí ìåíåæìåíòèéí

òºëºâëºãººíèé õýðýãæèëòýíä õÿíàëò òàâüæ, òàéëàãíàæ àæèëëàõûã

ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà /Á.Áàÿðìàãíàé/-ä äààëãàñóãàé.


75



ÒÎÃÒÎÎË


Äýä õºòºëáºð áàòëàõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.7,14 äýõ çààëòûã



1.“ÕÄÕÁ /ÄÎÕ/, ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ” äýä õºòºëáºðèéã

õàâñðàëòààð áàòàëñóãàé.

2.Õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûã ìýðãýæèë, àðãà ç¿éí óäèðäëàãààð

õàíãàí àæèëëàõûã Ýð¿¿ë ìýíäèéí íýãäýë /Î.Áÿìáà/-ä äààëãàñóãàé.

3.Õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûã æèë á¿ðèéí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéí

çîðèëò, òºëºâëºãººíä òóñãàí ã¿éöýòãýëä òîãòìîë õÿíàëò òàâüæ

àæèëëàõûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà /Á.Áàÿðìàãíàé/-ä äààëãàñóãàé.


76


Ä¿¿ðãèéí ÈðãýäèéíÒºëººëºã÷äèéíÕóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2011 îíû

09 ä¿ãýýð ñàðûí 19-íèé ªäðèéí85 -ð òîãòîîëûí õàâñðàëò

Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ

äýä õºòºëáºð (2011-2015 îí)

Íèéòëýã ¿íäýñëýë:

Ìîíãîë óëñàä.ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðûí àíõíû òîõèîëäîë 1992 îíä

á¿ðòãýãäñýí áºãººä îäîîãèéí áàéäëààð ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí õàëäâàðòàé

97 õ¿í áàéãàà áà 8 õ¿í ÄÎÕ-ûí óëìààñ íàñ áàðñàí áàéíà.Õàëäâàðòàé

õ¿ì¿¿ñèéã ñóäëàæ ¿çýõýä á¿ãä 15-55 íàñíûõàí, 80.0 õóâü íü ýðýãòýé,

81.0 õóâü íü äýýä, òóñãàé áîëîí á¿ðýí äóíä áîëîâñðîëòîé, 73,4

õóâü íü àæèëã¿é, 84.0 õóâü ãýð á¿ëã¿é, 1/3 íü ãàäààäàä ÿâæ áàéõäàà

õàëäâàð àâñàí áàéíà. Ýäãýýð õ¿ì¿¿ñ á¿ãä 100% áýëãèéí õàâüòëûí

çàìààð õàëäâàðò ºðòñºí áºãººä ýðýãòýé÷¿¿äèéí 80 ãàðóé õóâü íü

áýëãèéí èæèë õ¿éñýðõýã÷ ÷èã õàíäëàãàòàé, ýìýãòýé÷¿¿äèéí 50 ãàðóé

õóâü íü áèåý ¿íýëýõ çàí ¿éëòýé áºãººä òýäíèé äóíä àðõè õýòð¿¿ëýí

õýðýãëýäýã, ãýð îðîíã¿é, òîäîðõîé õàÿãã¿é, õºãæëèéí áýðõøýýëòýé,

áýëãèéí çàìûí õàëäâàðò ºâ÷òýé, ÿäóó, íýí ÿäóó ãýõ ìýò íèéãìèéí

ýìçýã á¿ëãèéí õ¿ì¿¿ñ çîíõèëæ áàéíà.

Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí òàðõâàð ç¿éí ºíººãèéí

áàéäàë:

Ä¿¿ðãèéí íèéò õ¿í àì 137.000, ¿¿íèé 16-49 íàñíû ýçëýõ õóâü

58%, ãýð õîðîîëîëä 54% íü àìüäàð÷ áàéíà. Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýãò

ñ¿¿ëèéí 5 æèëèéí ñóäàëãààãààð æèë òóòàì äóíäæààð 280-380

ãàðóé õ¿í øèíýýð ÁÇÄÕ-ûí ºâ÷íèé ó÷èð îíîøëîãäîæ. ºâ÷ëºëèéí

70 ãàðóé õóâèéã ÁÇÄÕ-óóä (òýìá¿¿, çàã õ¿éòýí, òðèõîìîíèàç) ýçýëæ

áàéíà. 2010 îíä 10000 õ¿í àìä òýìá¿¿ ºâ÷èí 11.93, çàã õ¿éòýí 17.8,

òðèõîìîíèàç 4.25, ïðîìèë áàéãàà áà òýìá¿¿ ºâ÷èí 2009 îíûõîîñ

3.25 çàã õ¿éòýí, 1.09 òðèõîìîíèàç, 3.44 ïðîìèëîîð áóóðñàí, 2011

îíû ýõíèé 8 ñàðûí áàéäëààð òýìá¿¿ 127, 9.2 ïðîìèë, çàã õ¿éòýí

38, 2.7 ïðîìèë, òðèõîìîíèàç 34, 2.4 ïðîìèëü á¿ðòãýãäñýí íü áóñàä

Íèéñëýëèéí ä¿¿ðýãòýé õàðüöóóëàõàä äóíäàæ ò¿âøèíä áàéíà.

77


Ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò àìüäàðäàã ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàðòàé 11 èðãýí

ÕªÑ¯Ò, ÝÌÍ-èéí õàìòàðñàí õÿíàëòàíä áàéíà. Ä¿¿ðãèéí ÁÇÄÕ-èéí

òàðõàëò ãýð õîðîîëîëûí õ¿í àìûí äóíä çîíõèëîí á¿ðòãýãäñýíýýñ 11,

12, 13, 18-ð õîðîîäîä á¿ðòãýãäñýí ºâ÷ëºë íèéò ºâ÷ëºëèéí 50.7% íü

áàéíà.

Òóëãàìäàæ áóé àñóóäàë:

Ìîíãîë óëñ õýäèéãýýð ÕÄÕÂ-èéí òàðõàëò ìàø áàãà áîëîâ÷

Áýëãèéí çàìààð äàìæèõ õàëäâàð ºíäºð òàðõàëòòàé áàéãàà íü íèéò õ¿í

àìûí äóíä áîëîí ºíäºð ýðñäýëòýé õ¿í àìûí äóíä àþóëã¿é áýëãèéí

õàðèëöàà ìàø õàíãàëòã¿é áàéãààã èëòãýíý. ÕÄÕÂ-ûí òàðõàëòàíä:

• ßäóóðàë

• Ãýðëýõèéíºìíºáàãýðá¿ëýýñãàäóóðõáýëãèéíõàðèëöàà

• Áýëãèéíçàí¿éë,áýëãýâ÷èéíõýðýãëýý

• Àðõèíûõýðýãëýýáàòîõèîëäëûíáýëãèéíõàâüòàë

• Øààðäëàãàã¿éòàðèëãà

• Èðãýäèéíøèëæèëò õºäºëãººí /ãàäààä áîëîí îðîí íóòãèéí

èðãýä/

• Ìàíñóóðóóëàõáîäèñûíõýðýãëýý

• Ìàíñóóðóóëàõáîäèññóäñààðòàðüæõýðýãëýã÷èä

• Ýìýãòýéáèåý¿íýëýã÷/ÝÁ¯/

• Ýð÷¿¿äòýéáýëãèéíõàâüòàëäîðäîãýð÷¿¿ä/ÝÁÝ/

• ÕÄÕÂ-èéíõàëäâàðòàéèðãýä

• Õºäºëãººíò õ¿í àì /Õóäàëäàà÷èä, æóóë÷èä, òýýâðèéí

æîëîî÷/

• Õîðèõãàçàðÿëýäëýãñýä

• Ä¿ðýìòõóâöàñá¿õèéàæèëòàí,àëáàíõààã÷èä/öýðýã,öýðãèéí

àëáàí õààã÷,ñîíñîã÷ çýðýã/ õ¿÷èí çé¿ë¿¿ä íºëººëæ áàéíà.

Íèéò õ¿í àìûí äóíä ÿëàíãóÿà íºõºí ¿ðæèõ¿éí íàñíû ýìýãòýé÷¿¿ä,

çàëóó÷óóäûí õóâüä ÕÄÕÂ/ÄÎÕ ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ ìýäëýã

äóòìàã, ñàéí äóðààðàà øèíæèëãýýíä õàìðàãäàõ îéëãîëò õàíãàëòã¿é

áàéäàã. Óëààíáààòàð õîòûí õ¿í àì, æèëä øèëæèí èðýãñäèéí òîî

íýìýãäýæ áàéãàà,òýð äóíäàà çàëóó÷óóä, îþóòíóóäûí ýçëýõ õóâü,

áàéð ñóóðü ºíäºð áàéäãèéã õàðãàëçàí õàëäâàðò ºâ÷íººñ ñýðãèéëýõ

78


öîãö ìýäëýãèéã îëãîõ ñóðãàëò, ñóðòàë÷èëãààíû àæëûã ýð÷èìæ¿¿ëæ,

õàìãèéí ãîë íü ¿ð ä¿íòýé õýðýãæ¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé áàéíà.

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ ºâ÷èíòýé òýìöýõ ýð¿¿ë ìýíäèéí òºâ¿¿ä, îëîí íèéòèéí

áàéãóóëëàãóóä, ìýðãýæëèéí àëáàäûí á¿òýö, çîõèîí áàéãóóëàëòûã

áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, ¿éë àæèëëàãààã íü óÿëäóóëàí õîëáîõ, ÕÄÕÂ/

ÄÎÕ-ûí õàðóóëäàí òàíäàëòûí òîãòîëöîîã íýâòð¿¿ëæ, îíîøëîãîî,

ýì÷èëãýýíèé ÷àäàâõèéã äýýøë¿¿ëýõ, õ¿í àìä ºâ÷íººñ ñýðãèéëýõ

ýðñäýë áàãàòàé çàí ¿éë, äàäàë çóðøëûã õýâø¿¿ëýõ çýðýã àðãà

õýìæýýí¿¿äèéã ÷àíàðæóóëàõ øààðäëàãàòàé áàéíà.

Àëñûí õàðàà “ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðûí òàðõàëòûã õÿçãààðëàõ ÁÇÄÕ-

óóäûã áóóðóóëàõ”

Çîðèëãî. Ä¿¿ðãèéí õ¿í àìûí äóíä áýëãèéí çàìààð äàìæèõ

õàëäâàðûí òàðõàëòàíä íºëººëæ áóé íèéãýì, ýäèéí çàñàã ÕÄÕÂ/ÄÎÕ

áèîëîãèéí ñºðºã íºëººëºëèéã áàãàñãàõàä èðãýä, èðãýíèé íèéãýì,

ñàëáàð äóíäûí áîëîí òºðèéí áàéãóóëëàãûí îðîëöîîã íýìýãä¿¿ëýõ,

ÁÇÄÕ/ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/-îîñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ, ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàðûã

ºíººãèéí ò¿âøèä òîãòîîí áàðèõ ÁÇÄÕ-ûã æèë òóòàì áóóðóóëàõ,

õàëäâàðòàé, õàëäâàðò ºðòñºí õóâü õ¿í áîëîí íèéãýìä ¿ç¿¿ëýõ ÕÄÕÂ/

ÁÇÄÕ-ûí õîð õîõèðëûã áóðóóëàõàä îðøèíî.

Ä¿¿ðãèéí äýä õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ õóãàöàà: 2011-2015 îí.

Äýä õºòºëáºðèéí ÷èãëýë:

• Óäèðäëàãà,çîõèîíáàéãóóëàëò

• Ñàëáàðõîîðîíäûíò¿íøëýë

• Òàíäàëò,õàðèóàðãàõýìæýý

• Ìýäýýëýë,ýðñäýëèéí¿åèéíõàðèëöààõîëáîî

• Íººö,áýëýíáàéäàë

• Ëàáîðîòîðè

• Õàëäâàðõÿíàëò

• Õ¿íèéíººöèéíõºãæèë

• Ýðäýì øèíæèëãýý ñóäàëãàà ¿éëäâýðëýë ÷èãëýëýýð

õýðýãæèëòèéã õàíãàí àæèëëàíà.

Óäèðäëàãà, çîõèîí áàéãóóëàëò:

Ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçàð:

79


• Ä¿¿ðãèéí “ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ äýä

õºòºëáºð”-èéí õýðýãæ¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààíä çàðöóóëàãäàõ çàðäëûã

Ä¿¿ðãèéí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéã õºãæ¿¿ëýõ ¿íäñýí ÷èãëýë, òºâëºðñºí

òºñºâò òóñãàõ

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààññýðãèéëýõ,òýìöýõòàëààðãàðñàíõóóëü,

òîãòîîë, øèéäâýð¿¿äèéí õýðýãæèëòèéã îðîí íóòàãò óäèðäàí çîõèîí

áàéãóóëæ ñàëáàð õîîðîíäûí õàìòûí àæèëëàãààã óÿëäóóëàõ, õÿíàëò

òàâèõ

• Íèéãìèéí ýìçýã á¿ëãèéí àìüäàðëûí ò¿âøèíã äýýøë¿¿ëýõ

àðãà õýìæýýã æèë á¿ð àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýí, íèéãìèéí õàëàìæ ¿éë÷èëãýýã

íýìýãä¿¿ëýõ.

• Íóòàã äýâñãýðèéí õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãóóäûí õ¿÷èéã

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõýä ÷èãë¿¿ëæ,õ¿í àìûí

ýð¿¿ë ìýíäèéí ÷èãëýëýýð ãàðãàñàí áóñàä õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ

àæèëòàé íÿãò óÿëäóóëàí çîõèîí áàéãóóëàõ

• Ä¿¿ðãèéí Òàìãûí ãàçàð, Íèéãìèéí õýëòýñ,Áîëîâñðîë,

¯¯Õ, Öàãäàà, Õàëàìæèéí õýëòýñ áîëîí áóñàä ÒÁ, ÒÁÁ-ûí òºñºë

õºòºëáºð¿¿äèéí õàìòûí àæèëëàãààã íýãòãýí óÿëäóóëàí íýãäñýí

àæëóóäûã çîõèîí áàéãóóëàõ

Ýð¿¿ë ìýíäèéí áàéãóóëëàãà:

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõàæëûãìýðãýæëèéí

óäèðäëàãà, àðãà ç¿éãýýð õàíãàí àæèëëàõ.

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-òàéýðñäýëòýéõ¿íàìûíñóäàëãààããàðãàí

õÿíàëòàíäàà àâ÷ ¿çëýã øèíæèëãýýíä á¿ðýí õàìðàãäàëòûã íýìýãä¿¿ëæ,

ºâ÷òýé èëðýãñäèéã ýì÷ëýí ýð¿¿ëæ¿¿ëýõ, õàëäâàð õàëäààã÷èéã îëæ

èëð¿¿ëýõ àæèëä õàëäâàð ñóäëàëûí áàãûã á¿ðä¿¿ëæ àæèëëàõ ¿éë

àæèëëàãààã áèé áîëãîõ.

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, ýðò èëð¿¿ëæ îíîøëîõ,

õàëäâàðûí ãîëîìòûã òàñëàõàä ñàíàà÷ëàãàòàé ãàðäàæ àæèëëàõ.

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààññýðãèéëýõ,òýìöýõýäíóòàãäýâñãýðèéí

¿éëäâýð àæ àõóéí íýãæ, òºðèéí áà òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà, õóâèéí

80


õýâøëèéí áàéãóóëëàãà, õîëáîãäîõ ñàëáàð, õàìò îëîí, èðýãäèéí

îðîëöîîã äýìæèí, õàìòàð÷ àæèëëàõ. ìýðãýæèëèéí òóñëàëöàà

¿ç¿¿ëýõ.

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí îíîøëîãîî, ýì÷èëãýý, óðüä÷èëàí

ñýðãèéëýõ òàëààð, ýì÷ ýìíýëãèéí àæèëòíóóäûí äóíä ìýäëýãèéã

äýýøë¿¿ëýõ ñóðãàëò çîõèîí áàéãóóëæ áàéíãà õàìðàãäóóëæ áàéõ.

• ÁÇÄÕ-ò ºðòºõ ýðñäýëòýé õ¿ì¿¿ñèéã ýì÷èëãýýíä õàìðóóëàí

ýð¿¿ëæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýýã àâ÷ àæèëëàõ.

Èðãýä:

• Ýð¿¿ëàæòºðºõçàí¿éëèéãòºëºâø¿¿ëýõ,ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-

ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ àðãà õýìæýýíä èäýâõèòýé îðîëöîõ.

• ªºðèéí áîëîí ãýð á¿ëèéí ãèø¿¿äèéí ýð¿¿ë ìýíäýä òàâèõ

àíõààðàë õàëàìæèéã íýìýãä¿¿ëæ, æèëä íýã óäàà óðüä÷èëàí

ñýðãèéëýõ ¿çëýãò õàìðàãäàí, ýð¿¿ë îð÷èíã á¿ðä¿¿ëæ, ýð¿¿ë èðãýí,

ýð¿¿ë ºðõ áîëîõûí òºëºº ººðñäèéí á¿õèé ë áîëîìæèéã äàé÷ëàí

Ýð¿¿ë ìýíäèéí áàéãóóëëàãàòàé õàìòðàí àæèëëàõ

Òàíäàëò õàðèó àðãà õýìæýý

• Ä¿¿ðãèéíÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ–ûíòàðõàëòûíáàéäàëòàðõâàð

ç¿éí îíöëîãò ¿íýëãýý ä¿ãíýëò õèéæ õàðèó àðãà õýìæýýíèé òºëºâëºãººã

æèë á¿ð øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëæ õýðýãæ¿¿ëæ áàéõ.

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí òàðõàëò, çàí ¿éëèéã õàðóóëäàí

òàíäàëòûí áîëîí òóñãàé ñóäàëãààíóóäàä õàìòðàí îðîëöîæ, çîõèîí

áàéãóóëàõ.

• Õ¿÷èí òºãºëäºð ìºðäºãäºæ áóé õóóëü, ýðõ ç¿éí áàðèìò

áè÷ã¿¿äèéí õ¿ðýýíä ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ õàðèó àðãà

õýìæýýã äýìæèõ.

• ÍÝÌ-èéí áîëîí Í¯ÝÌ-èéí ÷èãëýëýýð õýðýãæèæ áóé

õºòºëáºð¿¿äèéí õîîðîíäûí óÿëäàà äàâõàðäëûã çîõèöóóëæ

õýðýãæèëòèéí ÷àíàð ¿ð ä¿íã äýýøë¿¿ëýõ.

81


Ìýäýýëýë, ýðñäýëèéí ¿åèéí õàðèëöàà õîëáîî

• Ìýäýýëëèéíñ¿ëæýýãáîëîâñðîíãóéáîëãîæýðñäëèéí¿åèéí

õàðèëöàà õîëáîîã ÷àíàðæóóëàõ. /öàõèì ýìíýëýã, äîòîîä ñ¿ëæýý/

• Ìýäýýëýëèéí äàâõàðäëûã àðèëãàõ, ¿éë àæèëãààíû áîëîí

ëàáîðàòîðûí øèíæèëãýýíèé ìýäýýëýëèéí öàõèì ñ¿ëæýýíä

õîëáîãäîõ, ºâ÷ëºëèéí ìýäýýëýëèéí öàõèì ñàí áèé áîëãîõ.

Íººöèéí áýëýí áàéäàë

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí õàðèó àðãà õýìæýýíä øààðäëàãàòàé

ñàíõ¿¿æèëòèéã òîãòâîðòîé áàéëãàõ, õºðºíãèéí íººö á¿ðä¿¿ëýõ.

• Ëàáîðàòîðèéí îíîøëîãîîíû òîãòâîðòîé áàéäëûã õàíãàõ,

îíîøëóóð óðâàëæ áîäèñûí áàéíãûí íººöòýé áîëîõ .

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-òîé îíîøëîãäñîí èðãýäýä íèéãìèéí õàëàìæ

¿éë÷èëãýýíèé òºñºâòýé áîëæ íººöèéí òîãòâîðòîé áàéäëûã õàíãàõ.

Ëàáîðîòîðè

• Ëàáîðàòîðèéí îíîøëîãîîíû ÷àäàâõèéã äýýøë¿¿ëæ

øèíæèëãýýíèé íýð òºðëèéã îëøðóóëàõ.

• ÝÌÍ-èéí íýãäñýí ëàáîðàòîðèä íÿí ºñãºâºðëºõøèíæèëãýý

õèéæ àíòèáèîòèêò ìýäðýã ÷àíàðûã òîäîðõîéëäîã áîëîõ.

• Ýëýãíèé Â,Ñ âèðóñ áîëîí, õëàìèäûí ¿¿ñãýã÷èéã èëð¿¿ëýõ

øèíæèëãýýíèé àðãà÷ëàëûã íýâòð¿¿ëýõ .

• ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàð èëð¿¿ëýõ ôåðìåíò õîëáîîòîé ýñðýã

áèåèéí óðâàë (ÔÕÝÁÓ)-ûí øèíæèëãýýíèé àðãà÷ëàë íýâòð¿¿ëýõ.

• Ëàáîðàòîðèéí îíîøëîãîîíû òîãòâîðòîé áàéäëûã õàíãàõ,

îíîøëóóð óðâàëæ áîäèñûí áàéíãûí íººöòýé áîëîõ .

Õàëäâàð õÿíàëò

• ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí õàâüòàë õàëäààã÷ èëð¿¿ëýõ õàëäâàð

ñóäëàà÷èéí áàã á¿ðýëäýõ¿¿íèéã áèé áîëãîæ ìýðýãø¿¿ëýõ.

• Çàõûí õîðîîäûí èðãýäýä ÁÇÄÕ-ûí íàðèéí ìýðãýæëèéí

òóñëàìæèéã îéðòóóëàõ, ìýðãýæèëèéí ýì÷ àæèëëóóëàõ.

• Æèðýìñýí òýìá¿¿òýé ýõèéí õÿíàëò, òºðºëõèéí òýìá¿¿

ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýëòèéã ÷àíàðæóóëàõ.

• ÁÇÄÕ-òàéæèðýìñýíýõ÷¿¿äýäíºõºí¿ðæèõ¿éíáîëîí,äîòðûí

82


êàáèíåò, ºðõèéí ýì÷ íàðòàé àæëûí óÿëäàà õîëáîîã ñàéæðóóëàõ.

• Ýì÷ ýìíýëãèéí àæèëòàí á¿ðèéã ºðòºëòººñ ñýðãèéëýõ

ìýäëýãèéí ò¿âøèíã áàéíãà íýìýãä¿¿ëæ, ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí

ºðòºëòèéí äàðààõ öîìãèéã áýëýí áàéäàëä áàéëãàæ ¿éë÷ëýõ.

• Ýì÷èëãýý îíîøëîãîîíû íýã óäààãèéí õýðýãëýýíèé áàãàæ

ìàòåðèàëûí õàíãàëòûã ñàéæðóóëæ, ÷àíàðæóóëàõ.

• Ìýñ àæèëáàðò îðîõ ºâ÷òºí, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ á¿ðò ÕÄÕÂ-èéí

ýñðýã áèå èëð¿¿ëýõ øèíæèëãýý õèéõ.

• Ýì÷ ýìíýëãèéí àæèëòàíã ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ûí ºðòºëòèéí

äàðààõ ñóðãàëòàíä õàìðóóëàõ.

• Ä¿¿ðãèéíõàðúÿàÝÌ-èéíáàéãóóëëàãûíõàëäâàðõàìãààëàëûí

äýãëýìèéí õýðýãæèëòýíä áàéíãûí õÿíàëò òàâüæ õàëäâàð öóñààð

äàìæèõààñ ñýðãèéëýõ

• ÁÇÄÕ/-ûíòàðõâàðñóäëàëûã÷àíàðæóóëæõàâüòàëõàëäààã÷èéã

á¿ðýí òîãòîîæ 100% ýð¿¿ëæ¿¿ëýõ.

Äýä õºòºëáºðèéí ñàíõ¿¿æèëò:.

• Óëñûíáàîðîííóòãèéíòºñâèéíõºðºíãº

• Çàñãèéíãàçðûíòóñãàéñàíãèéíõºðºíãº

• ÎÓÁ-ûí òºñºë, õºòºëáºðèéí õºðºíãº, õºíãºëºëòýé çýýë

òóñëàìæ

• Ãàäààä,äîòîîäûíòºðèéíáîëîí,òºðèéíáóñáàéãóóëëàãà,àæ

àõóéí íýãæ, èðãýäèéí õàíäèâ, òóñëàìæ

• Áóñàäýõ¿¿ñâýð

Õÿíàëò, øèíæèëãýý ¿íýëãýý:

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ, òýìöýõ äýä õºòºëáºð,

ñòðàòåãèéí òºëºâëºãººíèé õÿíàëò-øèíæèëãýýã-¿íýëãýýã õýðýãæ¿¿ëýõ

ìåõàíèçìûã õýðýãæèëòèéí ýõíèé õàãàñ æèëä áîëîâñðóóëàõ çàìààð

ä¿¿ðãèéí õýìæýýíèé öîãö òàíäàëò ñóäàëãàà, õÿíàëò øèíæèëãýýíèé

òîãòîëöîîã á¿ðä¿¿ëíý. Èèéìä Ä¿¿ðãèéí õýìæýýíä õÿíàëò-

øèíæèëãýýã-¿íýëãýýíèé àæëûí õýñýã íýãæèéã áàéãóóëíà.

83


Äýä õºòºëáºðèéí øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò:

ªâ÷èí 2011îí 2012îí 2013îí 2014îí 2015îí

1Òýìá¿¿ 10000 õ¿íä /ïðîìèëü/

13.50 13.30 13.10 13.00 12.90

2. Çàã õ¿éòýí 10000 õ¿íä /ïðîìèëü/

4.85 4.70. 4.60 4.50 4.40

3.Òðèõîìîíèàç 10000 õ¿íä /ïðîìèëü/

4.47 4.40. 4.35 4.30. 4.25

4 Òºðºëõèéí òýìá¿¿ 0 0 0 0 0

5

ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàðûã èëð¿¿ëýõ øèíæèëãýý õèéëãýñýí ñ¿ðüåýòýé ºâ÷òºí

75% 80% 85% 90%95%

6

Æèðýìñíèé õÿíàëòàíä îðñîí ýõ÷¿¿äýä îíîøëîãäñîí òýìá¿¿ãèéí õóâü

100% 100% 100% 100% 100%

7

Æèðýìñýí ýìýãòýé÷¿¿äèéí äóíäàõ ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàðûã èëð¿¿ëýõ øèíæèëãýýíä õàìðàãäñàí òîî õóâèàð

3996

/100%

4867

/100%/

5373

/100%/5912

/100%/

6480

/100%/

8

15-24 íàñíû çàëóó÷óóäûí äóíäàõ ÕÄÕÂ-èéí ýñðýã óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ ¿çëýãò õàìðàãäàãñäûí òîî

648 750 9801250

1500

9

ÁÇÄÕ/ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/-îîñ ñýðãèéëýõ ¿éë àæèëëàãààíä /Ä¿¿ðýã/ îðîí íóòãèéí òºñâèéí õºðºíãº îðóóëàëòûí õóâü

2% 4% 6% 8% 10%

Õ¿ðýõ ¿ð ä¿í:

1.Ýðñäýë ºíäºðòýé õ¿í àìûí ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàðààñ ñýðãèéëýõ

ìýäëýã íýìýãäýæ, çàí ¿éë /Áýëãýâ÷èéí õýðýãëýý, íýã óäààãèéí ç¿¿

òàðèóð,õýðýãëýõ/ ººð÷ëºãäºíº.

2.ÕÄÕÂ-èéí õàëäâàð èëð¿¿ëýõ ñàéí äóðûí çºâëºãºº, øèíæèëãýý,

ÕÄÕÂ, ÁÇÄÕ-ààñ ñýðãèéëýõ áîëîí õîð õºíººëèéã áóóðóóëàõ õºòºëáºð

çýðýã ¿íäñýí ¿éë÷èëãýý ýðñäýë ºíäºðòýé õ¿í àìä õ¿ðòýýìæòýé áîëæ,

84


õýðýãëýý íýìýãäýæ, õ¿ð÷ î÷èõ àæèë ñàéæèðíà.

3.ªðòàìõèé õ¿í àìûí á¿ëã¿¿ä /õºäºëãººíò õ¿í àì, õ¿¿õýä

çàëóó÷óóää¿ðýìò õóâöàñ á¿õèé àæèë÷èä, àëáàí õààã÷èä, õîðèõ àíãèä

ÿë ýäëýã÷èä/ -èéí ìýäëýã, áýëãýâ÷èéí òîãòìîë õýðýãëýý íýìýãäýíý.

4. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí òóñëàìæ ¿éë÷èëãýý, õàëàìæ äýìæëýãò õàìðàãäàõ

øààðäëàãàòàé á¿õ õ¿í ¿éë÷èëãýýíä õàìðàãäàæ, á¿õ ò¿âøèíä ÕÄÕÂ/

ÄÎÕ-òîé õ¿ì¿¿ñèéã ÿëãàâàðëàí ãàäóóðõàõ, ãóòààí äîðîìæëîõ ÿâäàë

áóóðíà.

5. Íèéò õ¿í àìûí äóíä áàòëàãäñàí óäèðäàìæèéí äàãóó ÕÄÕÂ-

èéí òóõàé çºâëºãºº àâ÷, øèíæèëãýý õèéëãýñýí õ¿íèé ýçëýõ õóâü

íýìýãäýíý.

6.Õîëáîãäîõ ñòàíäàðòûí äàãóó õèéãäýõ ÁÇÄÕ-ûí òàíäàëò, õÿíàëò

ñàéæèðíà.

7. ÕÄÕÂ/ÁÇÄÕ, ýëýãíèé Â,Ñ âèðóñûí õàëäâàð, ñ¿ðüåý ºâ÷íººñ

ñýðãéèëýõ, Í¯ÝÌ-èéí òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã ¿ð ä¿íòýé õ¿ðãýõýä

øààðäëàãàòàé õóóëü ýðõ ç¿éí äýìæëýãò îð÷èí á¿ðäýíý.

8. Çàí ¿éëèéã ººð÷ëºõ ¿íäýñíèé ñòðàòåãèéã áîëîâñðóóëàõàä

èðãýíèé íèéãìèéí áàéãóóëëàãóóäûí îðîëöîî ºñíº.

9. Á¿õ ñàëáàðûí ò¿âøèíä ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-òàé òýìöýõ, äýìæëýãò

îð÷èí á¿ðäýæ òºñºâ, õºðºíãº îðóóëàëò íýìýãäýíý.

10. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ/ÁÇÄÕ-òîé òýìöýõ ñàëáàð õîîðîíäûí õàðèó àðãà

õýìæýýã äýìæèõèéí òóëä ÇÄÒÃ, èðãýíèé íèéãýì, õóâèéí ñàëáàð

äàõü áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷, ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ áàéãóóëëàãóóäûí

õàìòûí àæèëëààãàà áýõæèæ, çîõèöóóëàëò ñàéæèðíà.

11.Íèéò õ¿í àìûí äóíä ÁÇÄÕ-ûí òàðõàëò áóóðñàí áàéõ

12.ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí õÿíàëò-øèíæèëãýý,¿íýëãýýíèé òîãòîëöîîã

áýõæ¿¿ëæ ¿éë àæèëëàãààã òîãòìîëæóóëñàí áàéíà.Í õàí Íèéòíèéòéòéòéòéé58 %-èéã ýçý

ëæ á

“Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ” ÝÐ¯¯Ë ÌÝÍÄÈÉÍ ÍÝÃÄÝË

85



ÒÎÃÒÎÎË


Æóðàì áàòëàõ òóõàé

Ìîíãîë Óëñûí Çàñàã çàõèðãàà, íóòàã äýâñãýðèéí íýãæ ò¿¿íèé

óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.14 äýõ çààëòûã

¿íäýñëýí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äýýñ


1. Ä¿¿ðãèéí øàãíàëûí øèíý÷èëñýí æóðìûã õàâñðàëòààð


2. Æóðìûã ìºðäºæ àæèëëàõûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãà /

Á.Áàÿðìàãíàé/-ä äààëãàñóãàé.

3. Ýíý òîãòîîë ãàðñàíòàé õîëáîãäóóëàí ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí

Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2009 îíû 33 äóãààð

òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëñîíä òîîöñóãàé.


86


Ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéíÕóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí2011îíû 11

ä¿ãýýð ñàðûí 24- íû ºäðèéí 110 òîîò òîãòîîëûí õàâñðàëò

Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÃÈÉÍ ØÀÃÍÀËÛÍÆÓÐÀÌ


Ä¿¿ðãèéí íèéãýì, ýäèéí çàñãèéí õºãæèëä áîäèòîé õóâü íýìýð

îðóóëæ, òîäîðõîé àìæèëò ãàðãàñàí Ìîíãîë Óëñûí èðãýí, àæ àõóéí

íýãæ, áàéãóóëëàãûã ä¿¿ðãèéí øàãíàëààð øàãíàõàä ýíýõ¿¿ æóðìûã

ìºðäºíº.

Õî¸ð. Ä¿¿ðãèéí øàãíàë

2.1 Òóñ ä¿¿ðýãò àæèëëàæ, àìüäàð÷ áàéãàà èðãýí, ¿éë àæèëëàãàà

ÿâóóëäàã àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãûí àæëûí àìæèëò, á¿òýýë, ¿ð

ä¿íã ¿íýëýí ä¿¿ðãèéí äàðààõ øàãíàëààð øàãíàíà.

2.1.1 “Õ¿íäýò òýìäýã”

2.1.2 “Õºäºðìºðèéí àëäàð” ìåäàëü

2.1.3 “Õ¿íäýò ºðãºìæëºë”

2.1.4 “ªðãºìæëºë”

2.1.5“Øèëäýãõ¿¿õýä”ìåäàëü

2.2 Ýíý æóðìûí 2.1-ä çààñíààñ áóñàä øàãíàë áèé áîëãîõ àñóóäëûã

ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí Òºëººëºã÷äèéí Õóðàë øèéäâýðëýíý.

Ãóðàâ.Øàãíàëûíáîëçîë

Ä¿¿ðãèéí øàãíàëä íýð äýâøèã÷ íü äîð äóðäñàí áîëçëûã õàíãàñàí

áàéíà. ¯¿íä:

3.1 Ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé Òºðèéí

áîëîí òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí íýãæèä 10–ààñ äîîøã¿é

æèë ¿ð á¿òýýë, èäýâõè ñàíàà÷ëàãàòàé àæèëëàæ, õºäºëìºðèéí

àìæèëòààðàà õàìò îëíîî õîøóó÷èëñàí èðãýíèéã “Õ¿íäýò òýìäýã”-

ýýð øàãíàíà.

3.2 Ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé Òºðèéí

áîëîí òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí íýãæèä 5-ààñ äîîøã¿é æèë

¿ð á¿òýýëòýé àæèëëàæ, ýðõýëñýí àæèëäàà òîäîðõîé àìæèëò ãàðãàñàí

87


èðãýíèéã “Õºäºëìºðèéí àëäàð” ìåäàëèàð øàãíàíà.

3.3 Ä¿¿ðãèéí á¿òýýí áàéãóóëàëò, õºãæèë äýâøèëä áîäèòîé õóâü

íýìýð îðóóëñàí òºðèéí áîëîí òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí

íýãæ, õàìò îëíûã “Õ¿íäýò ºðãºìæëºë”-ººð øàãíàíà.

3.4 Òóõàéí áàéãóóëëàãàä 3-ààñ äîîøã¿é æèë ¿ð á¿òýýëòýé

àæèëëàñàí èðãýíèéã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí “ªðãºìæëºë”-ººð

øàãíàíà.

3.5 Ìýäëýã áîëîâñðîë, àâúÿàñ ÷àäâàð, àìæèëò á¿òýýë, íèéãìèéí

èäýâõýýðýý ¿å òýíãèéí íºõºä, àíãè õàìò îëíîî õîøóó÷èëñàí õ¿¿õäèéã

“Øèëäýãõ¿¿õýä”ìåäàëèàðøàãíàíà.

Äºðºâ.Øàãíàëäíýðäýâø¿¿ëýõ,òîäîðõîéëîõ

4.1.Øàãíàëäíýðäýâøèã÷íüýíýæóðìûí3äóãààðç¿éëäçààñàí

áîëçëûã õàíãàñàí áàéíà.

4.2.Øàãíàëäíýðäýâø¿¿ëýõñàíàà÷ëàãûãòóõàéííýðäýâøèã÷èéí

õàðüÿàëàõ ¿íäñýí áàéãóóëëàãà, õàìò îëîí ãàðãàæ, õîëáîãäîõ

ìàòåðèàëûã á¿ðä¿¿ëýí ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçðûí

Òºðèéí çàõèðãààíû óäèðäëàãûí õýëòýñò èð¿¿ëíý.

4.3 Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçðûí Òºðèéí çàõèðãààíû óäèðäëàãûí

õýëòýñ èð¿¿ëñýí ìàòåðèàëûã 30 õîíîãèéí äîòîð øèéäâýðëýæ õàðèó

ºãíº.

4.4.Øàãíàëäòîäîðõîéëîõîääàðààõüìàòåðèàëûãá¿ðä¿¿ëíý.

à/ Àíêåò

á/ Áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí íýãæèéí äàðãà, çàõèðàë, ýðõëýã÷èéí

ãàðûí ¿ñýã, òàìãà, òýìäýã á¿õèé àæëûí ¿ð ä¿íãèéí òîäîðõîéëîëò,

øàãíóóëàõ ¿íäýñëýë /Òîäîðõîéëîëòîä ñ¿¿ëèéí 5 æèëèéí àæëûí

àìæèëòûã òîâ÷, òîäîðõîé, ¿íýí çºâ òóñãàñàí áàéõ/

â/ Õàìò îëíû õóðëûí òýìäýãëýë

ã/ Óðüä íü ä¿¿ðãèéí øàãíàë àâ÷ áàéñàí áîë ¿íýìëýõíèé õóóëáàð

4.5. Ä¿¿ðãèéí øàãíàë õîîðîíäûí õóãàöàà 3-ààñ äýýø æèë áàéíà.

Îíöãîé ãàâúÿà áàéãóóëñàí òîõèîëäîëä ýíý õóãàöàà õàìààðàõã¿é.

4.6. Øàãíàëûí áè÷èã áàðèìòûã õóóðàì÷ààð á¿ðä¿¿ëñýí

òîõèîëäîëä øàãíàë îëãîõã¿é.

Òàâ.Øàãíàõàñóóäëûãøèéäâýðëýõ

88


5.1. Øàãíàëä íýð äýâøèã÷èéí ìàòåðèàëûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã

äàðãûí Òàìãûí ãàçðûí Õ¿íèé íººö, øàãíàë õàðèóöñàí ìýðãýæèëòýí

õîëáîãäîõ æóðìûí äàãóó õ¿ëýýí àâ÷ áîëîâñðóóëàí, òóõàéí

áàéãóóëëàãûã õàðúÿàëàõ õýëòñýýñ ñàíàë àâ÷, ÇÄÒÃ-ûí äàðãàä

õÿíóóëàí, ä¿¿ðãèéí ÈÒÕ-ûí äàðãà áîëîí Çàñàã äàðãàä òóñ òóñ

òàíèëöóóëàí øèéäâýðë¿¿ëíý.

5.2. Á¿ðäýë äóòóó ìàòåðèàëûã õ¿ëýýí àâàõã¿é áºãººä ¿¿íýýñ ¿¿ñýõ

¿ð äàãàâðûã ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí Òàìãûí ãàçàð õàðèóöàõã¿é.

Çóðãàà.Øàãíàëûíäàãàëäàõìºíãºíøàãíàë,áàòàëãàà

6.1. à/ “Õ¿íäýò òýìäýã”-èéã 25.0 /Õîðèí òàâàí ìÿíãàí/ òºãðºã

äàãàëäàíà.

á/ “Õ¿íäýò òýìäýã”-ýýð øàãíóóëàã÷èä áàòàëãàà áîëãîí ÈÒÕ-ûí

äàðãà, Çàñàã äàðãûí ãàðûí ¿ñýã, òàìãàòàé, õóâèéí äóãààð á¿õèé

¿íýìëýõ îëãîíî.

6.2. à/ “Õºäºëìºðèéí àëäàð” ìåäàëèéã 20.0 /Õîðèí ìÿíãàí/ òºãðºã

äàãàëäàíà.

á/ “Õºäºëìºðèéí àëäàð” ìåäàëèàð øàãíóóëàã÷èä áàòàëãàà

áîëãîí Çàñàã äàðãûí ãàðûí ¿ñýã, òàìãàòàé, õóâèéí äóãààð á¿õèé

¿íýìëýõ îëãîíî.

6.3 “Õ¿íäýò ºðãºìæëºë” ÈÒÕ-ûí äàðãà, Çàñàã äàðãà ãàðûí ¿ñýã,

òàìãàòàé áàéíà.

6.4. à/ “ªðãºìæëºë”-èéã 10.0 /Àðâàí ìÿíãàí/ òºãðºã äàãàëäàíà.

á/ “ªðãºìæëºë” Çàñàã äàðãûí ãàðûí ¿ñýã, òàìãàòàé áàéíà.

6.5à/“Øèëäýãõ¿¿õýä”ìåäàëèéã15.0/Àðâàíòàâàíìÿíãàí/òºãðºã

äàãàëäàíà.

á/ “Øèëäýã õ¿¿õýä” ìåäàëèàð øàãíóóëàã÷èä áàòàëãàà áîëãîí

Çàñàã äàðãûí ãàðûí ¿ñýã, òàìãàòàé, õóâèéí äóãààð á¿õèé ¿íýìëýõ

îëãîíî.

6.6Øàãíàëõèéëãýõçàðäàë,äàãàëäàõìºíãèéãÇàñàãäàðãûííººö

ñàíãààñ ñàíõ¿¿æ¿¿ëíý.

Äîëîî.Øàãíàëûíìýäýýëëèéíñàíáàøàãíàëíºõºíîëãîõ.

7.1. Ä¿¿ðãèéí ÇÄÒÃ-íü øàãíàãäñàí áàéãóóëëàãà, àæ àõóé íýãæ,

89


èðãýíèé ìýäýýëëèéí ñàíòàé áàéíà. Ìýäýýëëèéí ñàíã øàãíàëûí

òºðºë, îëãîñîí õóãàöàà, îíîîð òºðºëæ¿¿ëñýí áàéíà.

7.2. Ìýäýýëëèéí ñàíãèéí á¿ðä¿¿ëýëò, áàÿæèëò õºäºëãººíèéã

ÇÄÒÃ-ûí ÒÇÓÕ-èéí Õ¿íèé íººö, øàãíàëûí àñóóäàë õàðèóöñàí

ìýðãýæèëòýí õàðèóöíà.

7.3. Ä¿¿ðãèéí øàãíàëûã ¿ðýãä¿¿ëñýí òîõèîëäîëä íºõºí îëãîæ

áîëíî.

7.3.1.Íºõºí îëãîõîä äàðààõ ìàòåðèàëûã á¿ðä¿¿ëíý.

à/ Äàõèí îëãîõûã õ¿ññýí ºðãºäºë

á/Øàãíàëûíáàòàëãàà¿íýìëýõ

â/ Òºðèéí ñàí áàíêíû Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ÇÄÒÃ-ûí äàíñàíä

10000 òºãðºã òóøààñàí áàðèìò \

90



ÒÎÃÒÎÎË

2011 îíû 12 ñàðûí 12ºäºð Äóãààð 120 Óëààíáààòàð õîò

Îëîí íèéòèéí áàéöààã÷äûí òîî, óðàìøóóëëûí õýìæýýã øèíý÷ëýí

òîãòîîõ òóõàé


óäèðäëàãûí òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð ç¿éëèéí 20.1.3, Ãýìò õýðãýýñ

óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òóõàé õóóëèéí 12 äóãààð ç¿éëèéí 12.3, 16

äóãààð ç¿éëèéí 16.1 äýõ çààëòóóäûã òóñ òóñ ¿íäýñëýí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò íèéãìèéí õýâ æóðàì õàìãààëàõ

÷èãëýëýýð àæèëëàõ îëîí íèéòèéí áàéöààã÷èéí òîîã 2012 îíä 27

õ¿ðòýë áàéõààð òîãòîîñóãàé.

2. Ä¿¿ðãèéí íèéãìèéí äýã æóðàì õàìãààëàõ îëîí íèéòèéí

áàéöààã÷èéí ñàðûí óðàìøóóëëûã 100.000 /Íýã çóóí ìÿíãàí/ òºãðºãººð

òîãòîîæ 2012 îíû 01 ä¿ãýýð ñàðûí 01-íèé ºäðººñ ýõëýí îëãîñóãàé.

3. Îëîí íèéòèéí áàéöààã÷ íàðò óðàìøóóëàë îëãîõîä

øààðäàãäàõ òºñâèéã 2012 îíû òºñâèéí òºñºëä òóñãàõûã Çàñàã äàðãà


4. Ýíý òîãòîîë ãàðñàíòàé õîëáîãäóóëàí ä¿¿ðãèéí Èðãýäèéí

Òºëººëºã÷äèéí Õóðëûí Òýðã¿¿ëýã÷äèéí 2010 îíû 119 ä¿ãýýð

òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëñîíä òîîöñóãàé.


91


ÒÝÐÃ¯¯ËÝÃ×ÄÈÉÍ ÕÓÐÀËÄÀÀÍÀÀÑ ÒÝÌÄÝÃËÝËÝÝÐ ªÃÑªÍ

¯¯ÐÝÃ, ÄÀÀËÃÀÂÀÐ

92


Òýì

äýã

ëýë

ýýð º

ãñº

í ¿

¿ðýã

, ä

ààë

ãàâà

ð.

¹

Õóð

àë

õè

éñý

í î

í,

ñàð,

ºä

ºð,

äóã

ààð

Õýë

ýëö

ñýí

àñó

óäàë

ªãñ

ºí ¿

¿ðýã

, ä

ààë

ãàâà

ðÕ

ýí

õàðè

óöàæ

õý

ðýã

æ¿¿

ëýõ

Òàé

ëá

àð

12

34

56

12011.0

4.1

4Ä

-08

Èðãý

íè

é

á¿ð

òãýë

èé

ã

ñàé

æðóó

ëàõ

òàë

ààð 2

010

îíä

ÈÒ

Õ-û

í

òýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí

õóðàë

äààíààñ

ºãñ

ºí ¿

¿ðãè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

òàë

ààð ç

îõè

îí

áàé

ãóóë

æ á

óé

àæ

èë

, ¿ð

ä¿í

ãèé

í

òóõà

é

1.

Èðãý

íè

é á

¿ðòã

ýëè

éã

ñàé

æðóó

ëàõ

òàë

ààð 2

010

îíä

ÈÒ

Õ-û

í ò

ýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí õ

óðàë

äààíààñ

ºãñ

ºí

¿¿ðãè

éã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

òà

ëààð

çîõè

îæ

á

óé

àæ

ëàà

÷àíàðæ

óóë

æ,

èðãý

íè

é

á¿ð

òãýë

òýé

õî

ëá

îãä

ñîí

àñó

óäë

ûã

èðãý

äè

éã

÷èðýã

ä¿¿

ëýõ

ã¿é

, ø

óóðõà

é

øè

éä

âýðë

ýõ,

2.

Èðãý

íè

é

á¿ð

òãýë

èé

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àòà

é

õîë

áîãä

îõ

çàðä

ëû

ã Ç

àñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí ò

ºñº

âò ò

óñãà

í õ

ýðýã

æ¿¿

ëýõ

,

3. È

ðãý

äè

éí õ

àÿñ

àí, ã

ýýñý

í, à

ëä

ñàí ¿

íýì

ëýõ

, áè

÷èã

áàðè

ìòû

ã ä

¿¿ðýã

ä

ýýð

òºâë

ºð¿¿

ëýõ

á

îë

îì

æè

éã

ñóä

àë

æ,

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

, Í

î¸í

çóó÷

19-5

0

çýðýã

ãàçð

óóä

òàé

ýíý

àñó

óäë

ààð õ

àì

òàð÷

àæ

èë

ëàõ,

4.

Á¿ð

òãýë

èé

í à

æè

ëòí

óóä

ûí õ

àðè

óöë

àãà

, ¸ñ

ç¿é

,

öàã

àø

èãë

àë

òûã

äýý

øë

¿¿ë

æ,

çºð

÷èë

ãà

ðãà

ñàí

àæ

èë

òàíä

òó

õàé

á

¿ð

õàðè

óöë

àãà

íîãä

óóë

æ

àæ

èë

ëàõû

ã ä

ààë

ãàâ.

Ä¿¿

ðãè

éí

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí

äàðãà

Í

.Ëõà

ãâàö

ýðýí

ä

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òà

ìã

ûí

ãàçð

ûí

Òºðè

éí

çà

õè

ðã

àà

íû

õý

ëòñ

èé

í

äàðãà

Ã

.Îþ

óíö

ýöýã

èé

í

ìýä

ýýë

ýë.

93


22011.0

4.1

4Ä

-08

Õîã

õàÿã

äë

ûã

áóó

ðóó

ëàõ

äýä

õºòº

ëá

ºðè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éí

òóõà

é

1.Õ

ºòº

ëá

ºðè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éã

ýð÷è

ìæ

¿¿ë

æ

àæ

èë

ëàõ,

2.Õ

îãí

û ì

åíåæ

ìåíòè

éí à

ñóóä

ëààð ä

àõè

í ñ

àíàë

áîë

îâñ

ðóó

ëæ

õóð

àë

äààíä

îðóó

ëàõ

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí

¯é

ëä

âý

ðë

ýë

, ¿

éë

÷è

ëãý

ýí

èé

õý

ëòñ

èé

í

äàðãà

Á

.Áàòä

ýëãý

ð

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí

¯é

ëä

âý

ðë

ýë

, ¿

éë

÷è

ëãý

ýí

èé

õý

ëòñ

èé

í

äàðãà

Á

.Áà

òäý

ëãý

ðè

éí

ìýä

ýýë

ýë.

32011.0

4.2

8Ä

-09

Áàãà

àíãè

éí

ñóðàë

öàã÷

èé

í

õ¿ì

¿¿æ

èë

,

òºë

ºâø

èë

èé

í

¿íýë

ãýýã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

óäè

ðä

àì

æè

éí

õýðýã

æè

ëò,

¿ð

ä¿í

ãèé

í ò

óõàé

ÈÒ

Õ-û

í ò

ýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí 2

010 î

íû

10 ä

óãààð ñ

àðû

í

11-í

èé

ºä

ðè

éí 1

08 ä

óãààð ò

îãò

îîë

, óä

èðä

àì

æè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éã

òóõà

é

á¿ð

òî

îö

îæ

, ø

ààðä

àãä

àõ

õºðºíãè

éã

øè

éä

âýðë

ýæ à

æè

ëë

àõû

ã Ç

àñà

ã ä

àðãà

ä

¿¿ðýã

áîë

ãîõ

íü

ç¿é

òýé

ãýæ

¿çý

â.

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Áî

ëî

âñ

ðî

ëû

í

õý

ëò

ñè

éí

òóõà

éí

àñó

óäàë

õ

àð

èó

öñ

àí

ìý

ðã

ýæ

èë

òý

í

Ë.Ñ

îñ

îð

áà

ðà

ì

òàíè

ëö

óóë

àâ.

42011.0

4.2

8Ä

-09

Õ¿¿

õäè

éã

ø¿ä

,

àì

íû

õºíä

èé

í

ºâ÷

ëºë

ººñ

ñýðãè

éë

ýõ,

ýì÷ë

ýõ ò

ºñº

ë,

õºòº

ëá

ºðè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éí

òóõà

é.

1.Õ

¿¿õä

èé

í

ø¿ä

, àì

íû

õº

íä

èé

í

ºâ÷

ëºë

èé

ã

çóíû

àì

ðàë

òûí

õóãà

öààíä

íü

ýð¿¿

ëæ

¿¿ë

ýõ

àæ

ëû

ã ñó

ðãó

óëü,

ö

ýöýð

ëýã

, ýö

ýã,

ýõ,

õîë

áîãä

îõ

áàé

ãóóë

àãó

óäòà

é õ

àì

òðàí ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

æ,

2011-

2012 î

íû

õè

÷ýýë

èé

í æ

èë

èé

í í

ýãä

¿ãýý

ð ó

ëè

ðàë

ä

áàãò

ààí ¿

ð ä

¿íã

òîîö

îõ,

2.Ò

ºñë

èé

ã õý

ðýã

æ¿¿

ëæ

ä

óóñà

õàä

ø

ààðä

àãä

àõ

õºðºíãè

éã

ñóä

àë

æ,

øè

éä

âýðë

ýõ

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Ýíý

àñó

óäë

ààð

Ç

àñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí

Íè

éã

ìè

éí

õýë

òñè

éí

äàðãà

Æ

.ªí

ºã

ýð

ýë

ì

ýäýý

ëýë

94


52011.0

5.1

3Ä

-10

ªðõè

éí

ýìíýë

ãèé

í ¿

éë

àæ

èë

ëàãà

àòà

é

òàíè

ëö

ñàí

àæ

ëû

í õ

ýñãè

éí

ìýä

ýýë

ýëè

éã

ÈÒ

Õ-û

í

òýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí

2010 î

íû

30 ä

óãààð

õóðàë

äààíààð

õýë

ýëö

ýýä

ºãñ

ºí ¿

¿ðãè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éí

òóõà

é

1.Ä

¿¿ðãè

éí

ÈÒ

Õ-û

í

òýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí

õóðàë

äààíààñ

ºðõè

éí

ýìíýë

ãèé

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

ñàé

æðóó

ëàõ

òàë

ààð

ºãñ

ºí

¿¿ðýã

á

¿ðýí

õý

ðýã

æýý

ã¿é

á

àé

íà

ãýæ

¿ç

ýâ.

2.Ö

ààø

èä

º

ðõè

éí

ýìíýë

ãèé

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

à,

àæ

ëû

í í

ºõö

ºë

èé

ã ñà

éæ

ðóó

ëàõ

àñó

óäë

ûã

“ªðõè

éí

ýìíýë

ýãè

éí õ

¿íè

é í

ººö

” õº

òºë

áºð

, òº

ëºâë

ºãº

ºã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í õ

¿ðýý

íä

øè

éä

âýðë

ýõ

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áà

ÿð

ìà

ãíà

é,

Ýð¿¿

ë

ìýí

äè

éí

íýã

äë

èé

í

äàðãà

Î

.Áÿì

áàà

Ä¿¿

ðãè

éí

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí Í

èé

ãìè

éí

õýë

òñè

éí

äàðãà

Æ

.ªí

ºãý

ðý

ëè

éí

ìýä

ýýë

ýë.

95


62011.0

5.1

3Ä

-10

Ä¿¿

ðãè

éí È

ÒÕ

-ûí

òýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí

2009 î

íû

67

äóã

ààð ò

îãò

îîë

,

2010.0

4.0

9-

íè

é 0

8 ä

óãààð

õóðàë

äààíû

òýì

äýã

ëýë

ýýð

ºãñ

ºí ¿

¿ðãè

éí

õýðýã

æè

ëòò

ýé

òàíè

ëö

ñàí ò

óõàé

.

Ä¿¿

ðãè

éí

ÈÒ

Õ-û

í

òýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí

2009

îíû

67

äóã

ààð

òîãò

îîë

ûí

õýðýã

æè

ëò

õàíãà

ëòã

¿é

áàé

íà

ãýæ

¿çý

ýä ä

¿¿ðãè

éí Ç

àñà

ã ä

àðãà

Á.Á

àÿð

ìàãí

àé

ä

äàðààõ

¿¿ðãè

éã

ºãº

â. ¯

¿íä

:

1.

ÈÒ

Õ-û

í ò

ýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí 2

009 î

íû

67 ä

óãààð

òîãò

îîë

ûí

õýðýã

æè

ëòý

ä

òîãò

ìîë

õÿ

íàë

ò òà

âüæ

,

õýâø

¿¿ë

ýõ,

òîãò

îîë

õý

ðýã

æ¿¿

ëýõ

òà

ëààð

õàíãà

ëòã

¿é à

æè

ëë

àæ

áàé

ãàà ç

àõè

ðàë

, àæ

èë

òíóó

äàä

õàðè

óöë

àãà

òîîö

îæ

àæ

èë

ëàõ,

2.

Ýíý

òîãò

îîë

õý

ðýã

æ¿¿

ëýõ

òà

ëààð

èä

ýâõè

ñàíàà÷ë

àãà

òàé

àæ

èë

ëàæ

á

óé

õ¿ì

¿¿ñè

éã

óðàì

øóó

ëæ

, òý

äíè

é

àæ

ëû

í

ñàé

í

àðãà

á

àðè

ë,

òóðø

ëàãû

ã íè

éòè

éí õ

¿ðòý

ýë á

îë

ãîõ.

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Õó

ðë

ûí

àæ

ëû

í

àë

áà

íû

à

æè

ëò

àí

Ï.Á

àòñ

àé

õà

í

òàíè

ëö

óóë

àâ

96


72011.0

5.2

6Ä

-11

Íóò

àã

äýâ

ñãýð

èé

í

òîõè

æè

ëòû

ã

ñàé

æðóó

ëàõ,

öýâ

ýð,

ýð¿¿

ë

îð÷è

í á

¿ðä

¿¿ë

ýõ

òàë

ààð õ

èé

æ á

óé

àæ

èë

, ¿ð

ä¿í

ãèé

í

òóõà

é

1.

Òîõè

æè

ëò,

àðè

óí ö

ýâðè

éã

ñàé

æðóó

ëæ

, è

ðãý

ä ö

ýâýð

ýð¿¿

ë

îð÷è

íä

àæ

òº

ðºõ

íºõö

ëè

éã

á¿ð

ä¿¿

ëýõ

òà

ëààð

õîðîî á

¿ð á

àé

ãóóë

ëàãà

, àæ

àõó

éí í

ýãæ

, è

ðãý

äè

éíõý

ý õ¿

÷,

ñàíàà÷ë

àãû

ã à

øè

ãëàí á

èå ä

ààí õ

èé

õ àæ

ëû

í ò

îä

îðõî

é

òºë

ºâë

ºãº

º ã

àð

ãàí õ

ýðýã

æ¿¿

ëæ

, ¿ð

ä¿í

ã òî

îö

îæ

àæ

èë

ëàõ

2.

Òîõè

æè

ëò,

àðè

óí

öýâ

ðè

éã

ñàé

æðóó

ëæ

, ýð

¿¿ë

îð÷è

í

á¿ð

ä¿¿

ëýõ

òàë

ààð è

äýâ

õ ñà

íàà÷ë

àãà

, ¿ð ä

¿íòý

é à

æè

ëë

àæ

áàé

ãàà

õîðîîã

óðàì

øóó

ëæ

, àæ

ëû

í

¿ð

ä¿í

òýé

àðãà

áàðè

ë,

òóðø

ëàãû

ã íè

éòè

éí õ

¿ðòý

ýë á

îë

ãîõ

àæ

èë

çîõè

îí

áàé

ãóóë

æ, ý

íý

òàë

ààð õ

àíãà

ëòã

¿é à

æè

ëë

àæ

áàé

ãàà á

îë

îí,

ÿëàíãó

ÿà

õîãè

éí

öýã

¿¿

ñãýñ

ýí

õîðîîíû

Ç

àñà

ã ä

àðãà

ä

õàðè

óöë

àãà

òîî

öîæ

áàé

õ æ

óðàì

òîãò

îîæ

õýâ

ø¿¿

ëýõ

.

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

7-ð

õî

ðîîíû

Çàñà

ã ä

àðãà

Ã.Ãà

í÷è

ìýã

, 16-ð

õîðîîíû

Ç

àñà

ã

äàðãà

Ò

.Íÿì

õ¿¿

íàð

ìýä

ýýë

ýë

õèé

â.

Õýë

ýëö

ýõ

àñ

óó

äà

ëò

àé

õî

ëá

îî

òîé

ãîî

ð

¯é

ëä

âý

ðë

ýë

,

¿é

ë÷

èë

ãýý

íè

é

õýë

òñè

éí

äàðãà

Á.Á

àò

äý

ëã

ýð

õóðàë

ä î

ðîë

öîâ.

82011.0

6.0

6Ä

-12

Îé

õýý

ðè

éí

ò¿é

ìýð

, ãà

ëû

í

àþ

óëààñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ ò

àë

ààð

çîõè

îí á

àé

ãóóë

æ

áóé

àæ

èë

, ö

ààø

èä

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

àðãà

õýì

æýý

íè

é ò

óõàé

1.

Îíö

ãîé

áàé

äë

ûí õ

ýëòñ

èé

í ó

íàà,

àâð

àõ,

ãàë

óíòð

ààõ

34 ä

¿ãýý

ð à

íãè

éí ì

àòå

ðè

àë

ëàã

áààçû

ã á

ýõæ

¿¿ë

ýõ ò

ºñº

â,

õºðºíãè

éí à

ñóóä

ëû

ã Ç

àñà

ã ä

àðãû

í ä

ýðãý

äýõ

çºâë

ºë

ººð

õýë

ýëö

ýæ ø

èé

äâý

ðë

ýõ.

2.

Áàé

ãàë

ü õà

ìãà

àë

àõ,

îé

, õý

ýðè

éí ò

¿éì

ýð,

áîë

çîø

ã¿é

àþ

óëààñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

÷èãë

ýëýý

ð

àæ

èë

ëàæ

áóé

ì

îðè

í

ýðã¿

¿ëè

éí

óðàì

øè

ëû

ã íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

òýä

ýíä

íè

éãì

èé

í õ

ýâ æ

óðàì

õàì

ãààë

àõ

îë

îí íè

éòè

éí

áàé

öààã÷

èé

í ý

ðõ

îë

ãîõ

àñó

óäë

ûã

ñóä

àë

æ ø

èé

äâý

ðë

ýõ,

ýíý

àñó

óäà

ëòà

é õ

îë

áîãä

óóë

æ ì

îðè

í ý

ðã¿

¿ëè

éí à

æë

ûí ¿

ð

ä¿í

, ¿¿

ðýã

, õà

ðè

óöë

àãû

ã ºíä

ºðæ

¿¿ë

æ,

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àíä

íü

òîãò

ìîë

õÿí

àë

ò òà

âüæ

àæ

èë

ëàõ.

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Ä¿

¿ð

ãè

éí

Îíö

ãîé

áàé

äë

ûí

õýë

òñè

éí

äàðãà

, ä

ýýä

àõì

àä

.̈À

ìàð

áàÿñ

ãàëà

íãèé

í

ìýä

ýýë

ýë

97


92011.0

7.0

1Ä

-13

Ãóä

àì

æ,

òàë

áàé

,

áàé

ãóóë

ëàãà

,

ãýð õ

îðîîë

ëû

í

ãýðýë

ò¿¿ë

ãèé

ã

ñàé

æðóó

ëàõ

òàë

ààð ç

îõè

îí

áàé

ãóóë

æ á

óé

àæ

èë

, ö

ààø

èä

òàâè

õ çî

ðè

ëòû

í

òóõà

é

1.Ã

ýðýë

ò¿¿ë

ýã

÷èì

ýãë

ýë

êîì

ïàíè

òàé

áàé

ãóóë

ñàí

ãýðýý

íè

é

õýðýã

æè

ëòè

éã

òîä

îðõî

é

õóãà

öààíä

ä¿ã

íýæ

, õý

ðýã

æè

ëòý

ä ò

îãò

ìîë

õÿí

àë

ò,

òàâü

æ,

¿ð ä

¿íã

òîîö

îæ

àæ

èë

ëàõ,

2.Ã

óäàì

æ,

çàì

, òà

ëá

àé

í

ãýðýë

ò¿¿ë

ýãè

éí

àñà

ëòû

ã 95.0

õó

âèàñ

äîîø

ã¿é

á

àé

ëãà

õ,

3.

Ä¿¿

ðãè

éí

íóò

àã

äýâ

ñãýð

èé

í

ãýðýë

ò¿¿ë

ýãè

éã

ñàé

æðóó

ëàõ

÷èãë

ýëýý

ð

2011

îíä

Í

èé

ñëýë

èé

í

òºñâ

ººñ

õóâà

àðè

ëàãä

ñàí

õºðºíãè

éã

áîä

èò

àæ

èë

áîë

ãîõ

òàë

ààð

á¿ò

ýýë

÷ ñà

íàà

÷ëàãà

ãà

ðãà

í

àæ

èë

ëàæ

, ¿ð

ä

¿íã

Èðãý

äè

éí

Òºë

ººë

ºã÷

äè

éí

õóðàë

ä ì

ýäýý

ëýõ

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Ä¿

¿ð

ãè

éí

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí

¯é

ëä

âý

ðë

ýë

¿

éë

÷è

ëãý

ýí

èé

õý

ëòñ

èé

í

äàðãà

Á

.Áà

òäý

ëãý

ðè

éí

ìýä

ýýë

ýë

98


10

2011.0

7.2

8Ä

-15

Òºñâ

èé

í î

ðë

îãî

íýì

ýãä

¿¿ë

ýõ,

á¿ð

ä¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í

ÿâö

, ö

ààø

èä

çîõè

îí á

àé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

í ò

óõàé

.

1.Ò

àòâ

àðû

í á

ààçû

ã ºðãº

æ¿¿

ëæ

, àæ

àõó

éí í

ýãæ

, èðãý

í

òàòâ

àðàà ñ

àð,

óëè

ðàë

á¿ð

òîãò

ìîë

òºë

æ á

àé

ãààä

áàé

íãà

õÿ

íàë

ò òà

âüæ

, îðë

îãû

í

òºë

ºâë

ºë

òèé

ã

îíîâ÷

òîé

, á

îä

èòî

é

áîë

ãîæ

, òº

ëºâë

ºãº

ºã

íýð

òºðë

ººð í

ü æ

èãä

õàíãà

í á

èåë

¿¿ë

ýõ,

2.Ò

óñãà

é

çºâø

ººðºë

îë

ãîæ

á

óé

òºð,

çàõè

ðãà

àíû

á

àé

ãóóë

ëàãó

óäòà

é

àæ

ëàà

íÿã

ò

óÿë

äóó

ëæ

, çº

âøººðºë

àâ÷

¿é

ë

àæ

èë

ëàãà

à

ÿâóó

ëæ

á

óé

ÀÀ

ÍÁ

, è

ðãý

íè

éã

òóõà

é

á¿ð

òà

òâàð

òºë

ºã÷

ººð

á¿ð

òãýí

àâ÷

, òà

òâàð

íîãä

óóë

àë

ò,

òºë

ºë

òºä

õÿí

àë

ò òà

âüæ

àæ

èë

ëàõ,

3. Ñ

óóòã

àã÷

èé

í õ

óâü

õ¿íä

îë

ãîñî

í î

ðë

îãî

îñ

ñóóò

ãàõ

òàòâ

àðû

í í

îãä

óóë

àë

ò, ò

ºë

ºë

òºä

òàâè

õ õÿ

íàë

òûã

ñàé

æðóó

ëàõ,

íîãä

óóë

ñàí ò

àòâ

àðû

ã òº

ñºâò

á¿ð

ýí

òºâë

ºð¿¿

ëýõ

4.Ò

àòâ

àðû

í

òóõà

é

õóóë

ü,

òîãò

îîì

æè

éã

ÁÀ

ÀÍ

,

èðãý

äýä

ñóð

òàë

÷ëàõ,

òàíè

óëàõ

àæ

ëû

ã ¿ð

íºë

ººòý

é

çîõè

îí

áàé

ãóóë

æ,

òàòâ

àðû

í

õóóë

ü òî

ãòîîì

æ

çºð÷è

ã÷ä

ºä

òóõ

àé

á¿ð

õàðè

óöë

àãà

òîîö

îæ

àæ

èë

ëàõ,

5.Ò

àòâ

àðû

í

îðë

îãû

í

òºë

ºâë

ºãº

ºíè

é

áè

åë

ýëò,

öààø

èä

õýð

ýãæ

¿¿ë

ýõ ø

ààðä

ëàãà

òàé

àæ

ëû

í ò

àë

ààð

óëè

ðàë

á

¿ð

ÈÒ

Õ-û

í

àæ

ëû

í

àë

áàíä

ì

ýäýý

ëýë

èð¿¿

ëæ

áàé

õ

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áà

ÿð

ìà

ãíà

é,

Òà

òâ

àð

ûí

õýë

òñè

éí

äàðãà

Ä

.Çàíä

àíá

àò

Òà

òâ

àð

ûí

õý

ëò

ñè

éí

òàñã

èé

í

äàðãà

Ã

.Ãà

íñ

¿õ

èé

í

ìýä

ýýë

ýë

99


11

2011.0

8.1

8Ä

-16

Õè

÷ýýë

èé

í ø

èíý

æè

ëè

éí á

ýëòã

ýë

àæ

ëû

í ÿ

âöû

í

òóõà

é

1.Ñ

óðãó

óëü,

àíãè

òà

íõè

ìû

í

çàñâ

àðû

ã á

¿ðýí

ä

óóñã

àæ

ºâº

ëæ

èë

ò,

õè÷ý

ýëè

éí

øè

íý

æè

ëè

éí

àæ

ëû

ã ýð

÷èì

æ¿¿

ëýõ

2.À

æè

ë÷è

í

çàë

óó÷ó

óäû

í

ýýë

æè

éí

ñóðãó

óëè

éí

óðñã

àë

çàñâ

àð á

îë

îí á

èå ç

àñà

õ ãà

çðû

í

çàðä

àë

ä

øààðä

ëàãà

òàé

áàé

ãàà 2

0.0

ñàÿ

òºãð

ºãè

éã

áàòë

àõ

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Ä¿

¿ð

ãè

éí

Áî

ëî

âñ

ðî

ëû

í

õýë

òñè

éí

äàðãà

Ö

.Öî

ãõ¿

¿ãè

éí

ìýä

ýýë

ýë

12

2011.0

8.1

8Ä

-16

ªâº

ëæ

èë

òèé

í

áýë

òãýë

õàíãà

õ

àæ

ëû

í ÿ

âö,

öààø

èä

àíõà

àðàõ

àñó

óäë

ûí ò

óõàé

.

ªâº

ëæ

èë

òèé

í á

ýëòã

ýë õ

àíãà

õ àæ

ëû

í ÿ

âö ã

ðàô

èê

öàã

õóãà

öààíä

àà ÿ

âàãä

àæ

áàé

ãàà ò

óë ä

àðààãè

éí

õóðë

ààð à

æë

ûí ÿ

âöû

í ò

àë

ààð ä

àõè

í ì

ýäýý

ëýë

ñî

íñî

õîîð ø

èé

äâý

ðë

ýâ.

Ä¿¿

ðãè

éí

Çàñà

ã ä

àðãû

í

îðë

îã÷

À

.Ã

àí

õó

ÿã

ìýä

ýýë

ýë

13

2011.1

0.2

1Ä

-19

“Áîë

îâñ

ðîë

-2012”

äýä

õºòº

ëá

ºðè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éí

ÿâö

ûí ò

óõàé

1.“

Áîë

îâñ

ðîë

– 2

012” ä

ýä õ

ºòº

ëá

ºðè

éã õ

ýðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í õ

¿ðýý

íä

øè

íýý

ð õ

èé

ñýí à

æë

óóä

ûí ò

óõàé

È

ÒÕ

-ä 1

1-ð

ñàðû

í 1

0-í

û ä

îòî

ð á

è÷ã

ýýð è

ð¿¿

ëýõ

, 2.Õ

ýëòñ

¿¿ä

èé

íõý

ý àæ

èë

¿¿

ðãè

éí

÷èã

õóâà

àðè

éã

îíîâ÷

òîé

òîãò

îîæ

, ¿é

ë à

æè

ëë

àãà

àãà

à ó

ÿëä

óóë

æ,

àæ

ëû

í ÷

àíàð

, ¿ð

ä¿í

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëæ

àæ

èë

ëàõ

Çàñà

ã ä

àðãû

í

äý

ðã

ýä

ýõ

Áî

ëî

âñ

ðî

ëû

í

õýë

òñè

éí

äàðãà

Ö

.Öîãõ

¿¿,

Çàñà

ã ä

àðãû

í

Òàì

ãûí

ãàçð

ûí Í

èé

ãìè

éí

õýë

òñè

éí

äàðãà

Æ

.ªíºãý

ðýë

Ìý

äý

ýë

ëè

éã

Áî

ëî

âñ

ðî

ëû

í

õý

ëò

ñè

éí

ìý

ðã

ýæ

èë

òý

í

Ë.Ñ

îñ

îð

áà

ðà

ì

òàíè

ëö

óóë

àâ.

14

2011.1

0.2

1Ä

-19

Íóò

àã

äýâ

ñãýð

èé

í

áàé

ãóóë

ëàãà

, àæ

àõó

éí í

ýãæ

èé

ã

êàì

åðæ

óóë

àõ

òàë

ààð ç

îõè

îæ

áóé

àæ

èë

,

öààø

äû

í

çîðè

ëòû

í ò

óõàé

1.Á

àé

ãóóë

ëàãà

, àæ

àõó

éí

íýã

æè

éã

êàì

åðæ

óóë

àõ

òàë

ààð õ

èé

æ á

óé à

æë

àà ó

ëàì

ýð÷è

ìæ

¿¿ë

ýõ,

ãýì

ò õý

ðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

àæ

èë

ä

áîä

èòî

é

ñàíàà÷ë

àãà

, à

õèö

äýâ

øè

ë ã

àðãà

æ à

æè

ëë

àõ,

2.Ã

ýìò

õýðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

òàë

ààð

çîõè

îí

áàé

ãàà

àæ

èë

, òó

õàé

í

æè

ë,

óëè

ðàë

ä

õèé

õ àæ

èë

, ò¿

¿íè

é

òºñº

â,

õºðºíãº

, ¿ð

ä

¿íãè

éí

òàë

ààð

Èðãý

äè

éí

òºë

ººë

ºã÷

äè

éí

Õóð

àë

, Ãý

ìò

õýðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

àæ

ëû

ã çî

õèö

óóë

àõ

çºâë

ºë

ä

òîãò

ìîë

ì

ýäýý

ëæ

, ¿é

ë à

æè

ëë

àãà

àãà

à ó

ÿëä

óóë

æ à

æè

ëë

àõ

Ä¿¿

ðãè

éí

Çàñà

ã ä

àðãû

í ä

ýðãý

äýõ

Ö

àã

äà

àã

èé

í

õýë

òñè

éí

äàðãà

Á

.Áààòà

ðï¿

ðýâ

Öà

ãä

àà

ãè

éí

õý

ëò

ñè

éí

Îë

îí

íè

éòò

ýé

õàðè

ëö

àõ

àõë

àõ

áà

éö

àà

ã÷

, ö

àã

äà

àã

èé

í

äýä

õó

ðàíä

àà

Ø.Æ

àìúÿíäîðæ

ìýä

ýýë

ýë õ

èé

â

100


15

2011.1

1.2

4Ä

-23

Ä¿¿

ðãè

éí È

ÒÕ

-ûí

Òýð

ã¿¿ë

ýã÷ä

èé

í

2010 î

íû

125,

109

ä¿ã

ýýð ò

îãò

îîë

ûã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

òàë

ààð ç

îõè

îí

áàé

ãóóë

æ á

óé

àæ

èë

, ¿ð

ä¿í

,

öààø

èä

òàâè

õ

çîðè

ëòû

í ò

óõàé

.

ÈÒ

Õ-û

í Ò

ýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí 2

010 î

íû

109, 1

25 ä

óãààð

òîãò

îîë

óóä

ûã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

í

ñàíàà÷ë

àãà

, àðãà

, õý

ëá

ýð,

¿ð

ä¿í

ä

òýðã¿

¿ëýã

÷èä

ñý

òãýë

õà

íãà

ëóó

í á

èø

áàé

ãààã

òýì

äýã

ëýý

ä Ç

àñà

ã ä

àðãà

ä

äàðààõ

¿¿ðãè

éã

ºãº

õººð ò

îãò

îâ.

¯

¿íä

:

1.È

ÒÕ

-ûí ò

ýðã¿

¿ëýã

÷äè

éí 2

010 î

íû

125 /Õ

¿¿õä

èé

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

, ãý

ìò

õýðãý

ýñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

òàë

ààð ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

àõ

çàðè

ì à

ðãà

õýì

æýý

íè

é

òóõà

é/,

109

/õ¿¿

õäè

éã

çàì

òý

ýâðè

éí

îñë

îîñ

óðüä

÷èë

àí

ñýðãè

éë

ýõ

çàðè

ì

àðãà

õý

ìæ

ýýíè

é

òóõà

é/

ä¿ã

ýýð ò

îãò

îîë

óóä

ûí õ

ýðýã

æè

ëòè

éã

çààë

ò òó

ñ á

¿ðýý

ð,

òºðè

éí

áîë

îí

òºðè

éí

áóñ

ºì

÷èé

í

ñóðãó

óëü

á¿ð

ýýð ã

àðãà

æ, í

ýãòã

ýí È

ÒÕ

-ä ý

íý

îíû

12

äóã

ààð ñ

àðû

í 2

0-í

û ä

îòî

ð è

ð¿¿

ëýõ

, 2.Ä

ýýðõ

òîãò

îîë

óóä

ûã

õýðýã

æ¿¿

ëýõ

àæ

ëû

ã á

¿òýý

ë÷

ñàíàà÷ë

àãà

òàé

, ø

èíý,

øè

íýë

ýã à

ðãà

, õý

ëá

ýðýý

ð

çîõè

îí á

àé

ãóóë

æ,

¿ð ä

¿íã

òîîö

îæ

, ã¿

éö

ýòãý

ëè

éã

õÿíàõ

¿¿ðýã

á¿õ

èé

àæ

èë

òíóó

äààñ

òàâè

õ õ

ÿíàë

òûã

÷àíàðæ

óóë

àí ò

îãò

ìîë

æóó

ëàõ,

3.

Òîãò

îîë

õý

ðýã

æ¿¿

ëýõ

, ã¿

éö

ýòãý

ëä

õÿ

íàë

ò òà

âüæ

, òà

éë

àãí

àõ

òàë

ààð õ

àíãà

ëòã

¿é à

æè

ëë

àñà

í

àæ

èë

òíóó

äàä

òó

õàé

á

¿ð

õàðè

óöë

àãà

òî

îö

îæ

àæ

èë

ëàõû

í ç

ýðýã

öýý

ýíý

õóðàë

äàà

íä

áýë

òãýõ

òýé

õî

ëá

îãä

óóë

æ è

ð¿¿

ëýõ

òàé

ëàí,

ìýä

ýýã

èð¿¿

ëýý

ã¿é

ñó

ðãó

óëè

éí

àæ

èë

òíóó

äàä

ñà

õèë

ãûí

øè

éòã

ýë

íîãä

óóë

æ,

õàð

èó

ìýä

ýãä

ýõ.

Çàñà

ã ä

àðãà

Á

.Áàÿð

ìàãí

àé

Ýíý

àñó

óäë

ààð

4

ä¿ã

ýýð

ñ

óð

ãó

óë

èé

í

çà

õè

ðà

ë

Ø.Á

àòöýíãý

ë,

35

äóã

ààð

ñ

óð

ãó

óë

èé

í

çà

õè

àð

àë

Ë

.Õ¿

ðý

ëá

àà

òàð

íàð

ñîíñã

îë

òà

âèâ.

101


16

2011.1

2.0

8Ä

-24

1.Í

èé

òèé

í á

èåè

éí

òàì

èðû

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

òàë

ààð ç

îõè

îæ

áóé

àæ

èë

, ö

ààø

äû

í

çîðè

ëòû

í ò

óõàé

.

2.Å

ÁÑ

-èóä

ûí

áè

åè

éí ò

àì

èðû

í

çààë

íû

àø

èãë

àë

òòàé

òàíè

ëö

ñàí ò

óõàé

1.Á

èåè

éí

òàì

èð,

ñïîðòû

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

òà

ëààð

òºðººñ

áàðè

ìòë

àõ

áîä

ëîãû

í

ãîë

÷è

ãëýë

, íè

éòè

éí

áè

åè

éí

òàì

èð,

ñïîðòû

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

òà

ëààð æ

èë

, æ

èë

èé

í ç

îðè

ëò,

òºë

ºâë

ºãº

º,

òºñº

âò

òîä

îðõî

é à

æë

óóä

òóñ

ãàí õ

ýðýã

æ¿¿

ëýõ

2.Á

àé

ãóóë

ëàãà

, õà

ìò

îë

îí,

èðãý

äè

éí

áè

åè

éí

òàì

èð,

ñïîðòî

îð õ

è÷ý

ýëë

ýõ è

äýä

ýâõè

éã

ºðí¿¿

ëæ

, ñï

îðò

öîãö

îë

áîð,

òàë

áàé

, óñ

àí

áàññ

åé

í

áàðüæ

á

àé

ãóóë

àõ

àæ

ëû

ã ý

ýëæ

äàðààãà

àð õ

èé

õ3.Õ

îðîîä

îä

àæ

èë

ëàæ

á

óé

÷èé

ðýã

æ¿¿

ëýë

òèé

í

òàíõè

ìû

í

¿éë

àæ

èë

ëàãà

àã

ñàé

æðóó

ëæ

, ò¿

¿íè

é

õàì

ðàõ

õ¿ðýý

, ¿ð

ºãº

ºæ

èé

ã ä

ýýø

ë¿¿

ëýõ

,

4.ÁÑØÓ-íûñàéäûí2008îíû98äóãààðòóø

ààëûí

õýðýã

æè

ëòý

ä

òàâè

õ õÿ

íàë

òûã

ýð÷è

ìæ

¿¿ë

æ,

Åðºíõè

é

áîë

îâñ

ðîë

ûí

ñóðãó

óëè

éí

áè

åè

éí

òàì

èðû

í ç

ààë

, òà

ëá

àé

ã õ

è÷ý

ýëýý

ñ ãà

äóó

ðõ

àæ

èë

, ñå

êö,

äóã

óéë

àí ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

àõ,

õ¿¿

õäè

éí á

èå

áÿë

äàðû

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

, ÷º

ëººò

öàãè

éã

¿ð º

ãººæ

òýé

ºíãº

ð¿¿

ëýõ

ýä á

¿ðýí

ä¿¿

ðýí

àø

èãë

àõ,

5. Å

ðºíõè

é á

îë

îâñ

ðîë

ûí ñ

óðãó

óëè

óäàä

õè

÷ýýë

ëýæ

á

óé á

èåè

éí ò

àì

èð,

ñïîðòû

í

ä

óãóé

ëàí,

ñåêö

èé

í

òîî,

òºðºë

, ò¿

¿íä

õà

ìðàãä

àõ

õ¿¿õ

äè

éí

òîîã

ýðñ

íýì

ýãä

¿¿ë

æ,

ýíý

àñó

óäë

ûã

ñóðãó

óëè

éí

çàõè

ðë

óóä

òàé

á

àé

ãóóë

àõ

á¿ò

ýýãä

ýõ¿¿

í

íè

éë

¿¿ë

ýëò,

¿ð

ä

¿íãè

éí

ãýðýý

íä

òî

äîðõî

é

òóñã

àí,

õýðýã

æè

ëò,

¿ð

ä

¿íã

òîîö

îæ

àæ

èë

ëàõ,

6.Ä

ýâñã

ýðè

éí á

àé

ãóóë

ëàãà

, àæ

àõó

éí í

ýãæ

¿¿ä

èé

í

äóí

ä í

èé

òèé

í á

èåè

éí ò

àì

èðû

ã õº

ãæ¿¿

ëýõ

, àæ

ëû

í

áàé

ðàí ä

ýýðõ

äàñã

àë

, õºä

ºë

ãººíè

éã

õèé

æ õ

ýâø

èõ,

÷è

éðýã

æ¿¿

ëýë

òèé

í

òàíõè

ìòà

é

áîë

îõ

õºä

ºë

ãººí

ºðí¿¿

ëæ

, ýí

ý ÷è

ãëýë

ýýð ò

îä

îðõî

é à

æë

óóä

çîõè

îí

áàé

ãóóë

àõ,

7. Á

¿õ à

ðä

ò¿ì

íè

é ñ

ïîðòû

í 1

3 ä

óãààð È

õ íààä

ìû

í

áýë

òãýë

èé

ã ýðòí

ýýñ

ñàé

í õ

àíãà

æ, ç

îõè

îí á

àé

ãóóë

àõ,

8.

Ýíý

¿¿ðãè

éí

õýðýã

æè

ëòè

éã

æè

ë

á¿ð

èé

í

10

äóã

ààð

ñàðä

ãà

ðãà

æ,

Èðãý

äè

éí

Òºë

ººë

ºã÷

äè

éí

õóðàë

ä è

ð¿¿

ëæ

áàé

õ.

Çà

ñàã

äà

ðãà

Á

.Áà

ÿðì

àãí

àé

Ýíý

àñó

óäë

ààð

ä

¿¿

ðã

èé

í

Çà

ñàã

äàðãà

Á

.Áà

ÿð

ìà

ãíà

é,

ä¿¿

ðãè

éí

áè

åè

éí

òàì

èð

, ñï

îðòû

í

õîð

îî

íû

àõë

àõ

äà

ñãà

ëæ

óó

ëà

ã÷

Õî

ðë

îî

ì

ýäýý

ëýë

õè

éâ.

102


Documents

СҮХБААТАР ДҮҮРГИЙН ИТХ-ЫН ТЭРГҮҮЛЭГЧДИЙН АЖЛЫН АЛБА