243 เรองเสรจท ๗๘๒/๒๕๔๘ บนทกi!านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาเรอง ผซงคางชำระคาภาษโรงเรอนและทดนยนคำรองขอผอนชำระภาษทคางชำระเปนงวดกระทรวงมหาดไทยไดมหนงสอ ท มท ๐๘๐๘.๓/๘๖๓๗ ลงวนท G)๖ สงหาดม๒๔๘ ถงลานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ดวามวา จงหวดสราษฎรธานไดมหรงงสอหารอแนวทางปฏบตเกยวกบพระราชบญญตภาษโรงเรอนเเ'าะทดน พทธศกราช ๒๔๗ กรณทลกหนมภาษดางชำระตามมาตรา ๔๒ หากไมไดชำระตามมาตรา ๔๓ (๑) (๒) (๓) และ (๔) และไดมายนดำรองขอผอนผนชำระภาษดางชำระเปนงวด ๆ ตอเทศบาลตำบลเกาะสมย นายกเทดงมนตรจะ มอำนาจเรยกลกหนมาทำหนงสอสญญารบสภาพหนและยนยอมใหผอนชำระเปนงวด ๆ พรอมกบคาปรบ ๑๐ % ของภาษดางชำระ เปนงวด ๆ โดยกำหนดไวไมเกน ๑๒ งวด หรอ Qา ป และนายกเทF1มนตรจะมอบอำนาจใหพนกงานเทศขาลเปนผลงรามในหนงสอรบสภาพหนสทนเจาหนไดหรอไม โดยในปญขานกระทรวงมหาดไทยพจารณาแลวเหนวา๑. พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พทธศกราช ๒๔๗๕ มาตรา ๔๒มาตรา ๔๓ และมาตรา ๔๔ มเจตนาใหเงนภาษทจดเกบไดเปนภาษของปนน องดกรปกดรองสวนทองถไวจงตองเรงรดใหผถกประเมนสาระภาษภายในกำหนด ๓๐ วน นบแตวนถดจากวนทไดรบแจงการประเมน ถาเกนกำหนดเลาทกฎหมายบญญต ใหผถกประเมนชำระเงนเพมตงแตรอยละ๒.๕ จนถงรอยละ ๑๐ ภายใน ๔ เดอน ถามไดชำระภาษภายใน ๔ เดอน ใหผบรหารทองถนมอำนาจออกดำสงเปนหนงสอใหยด อายด หรอขายทอดตลาดทรพยสนผซงดางชำระภาษโดยมตองขอใหศาลสงหรอออกหมายยด และมาตรา ๓๘ ทว บญญตใหมการผอนชำระภาษไดซงตามกฎกระทร*,ง ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๔๔๑) ไดกำหนดเงอนไขวา การผอนชำระภาษในปใดจะกระทำไดตอเมอมการยนแบบพมพภายในเดอนกมภาพนธของปนน และตองแจงดวามจำนงเปนหนงสอภายใน ๓๐ วน นบแตวนถดจาfาวนทไดรบแจงการประเมน๒. กรณลกหนมดาภาษดางชำระตามมาตรา ๔๒ และไมไดชำระภาษและเงนเพมตามมาตรา ๔๓ (๑) (๒) (๓1 และ (๔) ไดมายนดำรองขอผอนผ\เการชำระภาษดางชำระเปนงวด ๆ ตอเทศบาลตำบลเกาะสมยโดยทำหนงสอรบสภาพหนไวไมเกน ๑๒ งวด หรอ ๑ ป เหนวาตามพระราซบญญตภาษโรงเรอนและทดน พทธศกราช ๒๔๗๕ ไมไดกำหนดแนวทางปฏบตในประเดนดงกลาวเอาไว๓. สำหรบการรบสภาพหว เปนกรณทลกหนรบสภาพหนตอเจาหนตามสทธเรยกรอง โดยทำเปนหนงสอรบสภ-ไพหนให ชำระหาวใหบางสวน ชำระดอกเบr4 ใหประกนหรอกระทำการใด ๆ อนปราศจากขอสงสยแสดงใหเหนเปนปรยายวา,)จมรบสภาพหนตามสทธ_-_-_ -H- -_-- __-__สงพรอมหงงฮอท นร ๐๙๐๑/ ๑๕๓๓ ลงวนท ๑๓ ธนวาคม ๒๕๔๘ ซงสำนกงานดณะกรรมการกฤษตฝาามถงส'ไนกเลขาธการดณะรฐมนตร end_of_ocr

2ฐเรยกรอง และผลในทางกฎหมายของการรบสภาพหน กมไดกอใหเกดสทธในการบงดบชำระหนขนไหมแตอยำงใด เใไนแตเพยงการรบสภาพวาเปนหนกนอยจรงเทานน เมอลกหนรบสภาพหนแลว ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๑๙๓/๑๔ (๑) กำหนดถงผลไวเพยงวาทำใหอายความสะดดหยดลง แลวเรมนบอายความขนใหมตามอายความแหงมลหนทลกหนรบสภาพตอเจาหนตงแตเวลาเมอเหตททำใหอายดวามสะดดหยดลงนนสนสดไปกระทรางมหาดไทยจงขอหารอวาความเหนของกระทรวงมหาดไทยถาตองหรอไมคณะกรรมการกฤษฎกา (ดณะท ๑๒) ไดพจารณาขา หารอขางตนโดยมผแทนกระทรวงมหาดไทย (กรมสงเสรมการปกดรองทองถน) และผแทนเทศบาลตำบลเกาะสมยเปนผชแจงขอเทจจรงแลวเหนวา ปกหาทกร รวงมหาดไตยหารอกานน มประเดนทตองพจารณาดงนประเดนทหนง นายกเทศมนตรจะมอำนาจเรยกผซงดางชำระดาภาษมาท*ไหนงสอรบสภาพหนและยนยอมใหผอนชำระเปนงวด ๆ พรอมกบคาปรบรอยละ ๑๐ ของภาษคางชำระโดยกำหนดไวไมเกน ๑๒ งวด หรอ ๑ ป ไดหรอไม ซงดณะกรรมการกฤษฎกา (ดณะท๑๒) พจารณาแลวเหนวา มาตรา ๓๘* แหงพระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พทธศกราช๒๔๗๕ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน (ฉบบท ๕) พ.F1. ๒ส๔๓ประกอบกบมาตรา ๔๐ วรรคหนง* แหงพระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดนฯ กำหนดใหเจาของทรพยสนเปนผมหนาทเสยภาษ โดยใหนำ ดาภาษไปชำระตอพนกงานเกาJภาษภายในสามสบวนนบแตวนถดจากวนทไดรบแจงการประเมน หากผมหนาทเสยภาษมไดชำระดาภาษ __ _-_ มาตรา ๓๘ ใหผมหนาทเสยภาษนำคาภาษไปชำระตอพนกงานเกบภาษภายในสามสบวนนบแตวนถดจากวนทไดรบแจงการประเมน ณ สำนกงานขององคกรปกครองสวนทองถนทโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนตงอย หรอสถานทอนทผบรหารทองถนกำหนดโดยประกาศลวงหนาไว ณ ส*ในกงานขององดกรปกดรองสวนทองถนนนไมนอยกวาสาม ใบวนการชำระภาษจะชำระโดยการสงธนาณต ตวแลกเงนรองธนาคารหรอ เขตทธนาคารรบรองทางไขไรษณยลงทะเบกjนไปยงสถานทตามวรรคหนงกได โดยสงจายใหแกองดกรปาดรองแวนทองถนนน ๆ หรอโดก)การชำระผานธน^ไดาร หรอโดยวธอนตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยกำหนดการขำระภาษใหถอวาไดมการชำระแลวในวนทพนกงาใแกบภาษไดลงลายมอชวในใบเสรจรบเงน เวนแตการชำระภาษตามวรรดสอง ใหถอวาวนสงทางไปรษณย วแขำระผานธนาคาร หรอวนชำระโดยวธอนตามทกำหนด แลวแตกรณ เปนวนชำระภาษ\^มาตร-า ๔๐ ดาภาษนน ทานใหเจาของทรพยสนเปนผเสยฯลฯ ฯา' ฯ'มาตรา ๔๒ ถาคาภาษมไดชำระภายในเวลาทไดกำหนดในหมวด ๒ ไซร ทานวาเงนดาภาษ นนคางชำระ end_of_ocr

245ภาษโรงเรอนและทดนฯ ซงตองเสยเงนเพมตามอตราทกำหนดในมาตรา ๔๓' แหงพระราชบญญตเดยวกน สละหากมไดมการจาระดาภาษและเงนเพมภายในสเดอนตามมาตรา ๔๓ผบรหารทองถนมอำนาจออกดำสงเปนหนงสอใหยด อายด หรอขายทอดตลาดทรพยสนของผซงดางปาระดาภาษเพอนำเงนมาชำระเปนดาภาษ เงนเพม ดาธรรมเนยม และดาใชจายใดยมตองขอใหศาลสงหรอออกหมายยด ซงเปนไปตามทกำหนดในมาตรา ๔๔' อนเปนการเเ'ฯดงใหเหนเจตนารมณของกฎหมายทประสงดจะเรงรดใหมการชำระดาภาษภายในระยะเวลาทกำาหนดเรอใหเงนดาภาษทเกบไดภายในเวลาทกำหนดเปนภาษของปนนกรณตามขอหารอ การทผซงดางชำระพาาภาษตามมาตรา ๔๒๖ และเงนเพมตามมาตรา ๔๓๗ ไดยนคตารองขอผอนชำระภาษคางชำระเปนงวด ๆ ตอเทศบาา' ตำบลเกาะสมย โดยรายกเทศมนตรจะเรยกบคดลดงกลาวมาทำหนงสอสญญารบสภาพหนและยนยอมใหผอนจาระเปนงวด ๆ พรอมกบคาปรบรอยละสบของภาษดางสาระเปนงวด ๆ ไมเกนสบสองงวดหรอหนงปเปนกรณทไมมบทบญญตใดในพระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดนฯ ใหอำนาจพนกงานเกบภาษยนยอมใหผอนชำระภาษคางชำระเปนงวด ๆ ได อกทงมาตรา ๔๔' แหงพระราชบญญตภาษโรงเรอนแ ละทดนฯ ไดกำหนดใหผบรหารทองถรมอำนาจออกดำสงเปนหนงสอใหยด อายด หรอขายทอดวาลาดทรพยสนของผซงดวงชำระดาภาษเกนสเดอนนบแตวนพนกำาหนดเวลาทบญญตไวในมาตรา ๓๘ เพอนำเงนมาชำระเปนดาภาษ เงนเพม ดาธรรมเนยม และดาใชจายโดยมตองขอใหศาลสงหรอออกหมายยด ดงนน นายกเทศมนตรจงไมอาจยนยอมใหผอไงชำระภาษดางชำระสละเงนเพมไดเนองจากไมมอำนาจตามกฎหมายประเดนทสอง นายกเทศมนตรจะมอบอำนาจใหพนกงานเทศบาลเปนผลงนามไนหนงสอรบสภาพหนแทนไดหรอไม ดณะกรรมการกฤษฎกา (ดณะท ๑๒) เหนวา เมอไดตอบ *มาตรา ๔๓ ถาเงนคาภาษค-ไงชำระ ทารงใหเพมจำนวนขนดงอตราตอไปน(๑) ถาชำระไมเกรงหนงเดอนนบแตวนพนกำหนดเวลาทบญญตไวไนมา?รา ๓๘ ใหเพมรอยละสองครงแหงคาภาษทดาง(๒) ถาเกนหนงเดอนแตไมเกนสองเดอน ใหเพมรอยละหาแหงดาภาษทคาง(๓) ถาเกนสองเดว นแตไมเกนสามเดอน ใหเพมรอยละเจดดรงแหงดาภาษทคาง(๔) ถาเกนสามเดอนแตามเกนสเดอน ใหเพมรอยละใ บแหงคาภาษทดาง'มาตรา ๔๔ ถามไดมการสาระคาภาษและเงนเพมภายในสเดอนตามมาตรา ๔๓ ใหผ. บรหารทองถนมอานาจออกคำาสงเปนหนงลอใหยด องดได หรอขายทอดตลาดทรพยสนของผซงคางชาระคาราษเพอนำเงนมาชำระเขนดาภาษ เงนเพม คาธรรมเนยม และคาใชจายโดยมตองขอใหศาลสงหรอออกหมายยดการยด อายด หรอขายทอดตลาดทรพยสนตามวรรดหนง ใหปฏบต^ตามไระม-วลกฎหมายวธพจารณาควา มแพงโดย อนโล มพรปรดดเชงอรรถท ๓, ขางนปปรดดเชงอรรถท ฌ, ขางตนปปรดดเชง อรรถท ๕, ขางตน end_of_ocr

246 ขอหารอประเดนทหนงแลววา นายกเทศมนตรไมอาจยนยอมใหผอนชำระภาษคางชำระและเงนเพมเนองจากไมมอำไราจตามกฎหมาย จงไมจำ เปนตองวนจฉยขอหารอประเดไวขอก(ลงชอ) พรทพย จาละ(ดณพรทพย จาละ)เ าขาธการดณะกรรมการกฎใษฎกา สำนกงานคเvะกรรมจารกฤษฎกาธนวาดม ๒๕๔๘ end_of_ocr

247 ดาพพากษาศาลฎกาท .๙๗_/๒๕__บรษทสรามหาราษฎร จำาก ด (มหาชน) โจทกกรงเทพมหานคร ท ๑ พลตรจำลอง ศรเมอง ท ๒ จำเลยพระราชบญญตภาษโรงเรอนแลสทดน พ.ศ.๒๔๗๕ มาตรา ๘, ๑๓การทโจทกชำาระหนคาภาษโรงเรอนและลกนแทนกรมโรงงา__._._,,.ใ"โ"ฐ*สาหกรรม ตามความ ผศพนในสญญาเขปาระหวางกรมโรงงาน- ฎ"^ โ " -^--'-โ--A'--*---'--ไAา_ใ___,--_-ะ...._,__ ._จำเhยท ๑ กยอมรบใาระห/จากโจทกแฮว หากปรากฏวาจำเลยท เรงไกเกบภาษเกนไป จำเลยท ๑ 'หามสทธทจะยดเงนส-รนรกนไว โดยไมคนให'แกผ*มสท:โไวเงนจำนวนนนไม เมอโจฑกเปนฝชาร:เงนส*ฌนทอางวา:ใารญ*_เก ฐนนจ จน โจท กไอมญฐเจร ยกเสกงญนญสวนนนคนได. หใจาฦองโห*กรมโรงงาน.. ฮฟองภายในระยะเวลาทกฎหมายกำาหนดไว โจทใจงมอำานาจฟอง ตามสญญาเชาระหวางโจทกกบกรมโรงงานอตสาหกรรม โจทกต*คงชำาระคาเขาใ""ป * ' โ"' ะf*^ ท ซงอยในเขตบางพลด จำนวน ๕๙๔,๗๐_บาท และในเขตดสต เงนเงน ๒๓๗,๔__ บาท นอกจากน^โจทำกยงตองชำาระฝาเชาให*แก-กรมโรงงานงดสาหกรรมสำหรบ ๒ ^แรก ในอตราปละ ๕๕ ไไานบาท ปฝอๆ ไปปละ ๖_ฝานบาท( กบต-องสรางโรงงานสราบางยขนแหงท ๒ ตองตดตงเครองจกรและอปกรณการผลตเปนเงใเไมตำวา ๗_๐ ลานบาท ให*แลวเสรจภายในวนX ๓๑ ธนวาคม ๒๕๓๔ และขยายการผลตโดยสรางโรงงานตดต ง เดเองจกรและฎปกรณการผลตเพมอกเปนเงนไมตำกวา ๒ำำ 'าไวบาท ให'เสรจภายในวนท ๓ญ ธนวาคม ๒๕.๒ และไห*บรรดาทรพยไน#ไดจดทำา สรางประกอบและตดตงตามสไญาqกเงนกรรมสทธ ของกรมโรงงานโตสาหกรรม ดงนยอมเหนไดวานอกจาก,)าเชาแลว โจทก ย งตองให*ประโยชนแกกรมโรงงานฎตสาหกรรมพอตอบแทนการใหเชาอกเปนจำนวนมาก แสดงวาคาเชาโรงเรอนและงดนพพาททแทจรงยอม(งกวาจำนวน ๕๙๔ ๗๐_บาท และ ๒๓๗,๔๐๐ บาท ฉะนน จะถอเพยงคาเชาตามลระบไวในสญญาเชาดงกล!า__ฏ...._ไนการคำนวณคารายปหาไดไม เพราะมเห ตอนบงใหเหนวาคาเชาจงกฝาวมใชคาเชาอนครบถวนแทจรง ถอไมไดวาเปนจำานวนเงนองสมดวรจะใหเชาไดในปหนง ๆ พนกงานเจาหนาทของ end_of_ocr

248จำเลยท ๑ งไอมมอำนาจแกหรอคำนวเหคารายปเสยใหมได ตมมาตรา ๘ แหงพระร*ขบเๆญตภาษโรงเรอนและทดน พ.ศ.๒๔๘อ๕ฯเ าหรบคารายปในป ๒๕๓๓ พนกงานเจาหนาทของชำเลท ๑ ไดข|ระเมนคารายปโรงเรอไงและทรไน ซงตงอยเลขท ๑๘๕ แขวงราง!jๆไน เขตบางพลด กรงเทพมห-แรกรโดยก^หนคอ'ใราคารายปเทากใไอตราคารายาjของกรมารงงานอตสาหกรรมไนป ๒๕๓๒ ซงเปนปทลวงมาแลว แา' ะไF)ปรปเมนคารายปโดยเทยแเคยง อาดารตกกบอาการตก อาคารไมกไiอาดารไม ตลอดจนทดนในบรเวเนใกลเคยงกน 'ชงมสภาพพอๆ กน โดยถออตราอาf)ารตกตารางเมตรละ ๓๐ บาทตาอเดอน อาคารไมตารางเมตรละ ๒๐ บ-ทตอเดอน โรงเรอนทตดตงเดรองจกรตารางเมตรละ ๙_ บาทตอเดอน โดยลดคารายปาเ งเหลอ ๑ ใน ๓ เปนเง\เคาเชาตารางเมตรล" ๓๐ บาทตอเดอน ตามพระราขบา|' ญดภาษโรงเรอนและทดน พ.ศ.๒๔๗๕ มาตรา๑๓ กอนคดคำน*ฌณภาษ ฯเ วนทดนตอเนอง Fไดการไงเมตรละ ๕๐ ไjาทตอเดอน สำหรบโรงเรอนเละทดนซงตงอยทเขตดสต กรงเทพมหาแคร พไรกงานเงาหน'!ทของจำเลยท ๑ กำหนค'าาเชาเฉลย ตารางเมตรลป ๒๐ ใ4าทตอเดอน โดยเท1งบเคยง[าบคารายปของโรงเรอนและสงขาเ กสรางทอยใกลเคยง ซงเฉา' ยคาเชาโรงเรอนและทดนไนอตราตารางเมตรละ ๒๕ บาทต)เดอไว โจทกไมไดนำสบโตเถยงวา โรงเรยนและทดนพพาชสมสาวรจะใหเชาไฝในป ๒๕๓๓^ฎ งกjาจำนวน ๕๘๔,๗๐m ไ)าท และ ๒๓๗,๘๐๐ บาท เปนจำแวนเทาใด ขอเทจจรงจงตองฟงวาค*รายปทพนกรนเจาหนาทขาe งจำเลยท ๑ ประเมขนไวฤกตอง ซอไได)ยกฎหมายแลวนาไสวฒน ไวยฝฒนธ/ยอหมายเหต มคำพพากษาFาลฎ[าาท ๑๙๗(๓ _๙๗๓/๒๕๓๗, ดำพพากขงาศาลฎกาท๓๓^๘/๒๕๓๗ และคำพพากษาศาลฎกาท ๔๗๙_/(.๕๓๗ ซงเงนfฐความรายเดยวกนกบคความในคดน และศาลฎกาไดตดสนใใวทำนองเดยวกบคำพพากษาศาลฎก-โฉบบน end_of_ocr