De bowstar methodiek

1

De Bowstar Methodiek van PIMS International B.V.

Inspiratiesessie voor CoThink

3 november 2016

Opmerking: alle in deze presentatie opgenomen voorbeelden zijn fictief en niet gebaseerd op de werkelijkheid!

2

PIMS International

• 30 jaar ervaring in de olie/gas industrie

• Klanten:

• Risicoanalyse methodiek+ software:

1. Plan-Do-Check_Act gebaseerd Risicomanagement systeem

2. Visualiseert potentiele risicoreductie van nieuwe- / verbetermaatregelen

3. Ondersteunt plan van risico-mitigatie

4. Levert informatie t.b.v. besluitvorming t.a.v. investeringen

5. Beantwoord aan risicoanalyse vereisten NTA 8000 / BEVB

3 november 2016

Projecten PIMS International BV

• NTA 8000 implementaties:• Gasunie (RMS)

• Gdf Suez (RMS)

• Sasol Zuid Afrika (PIMS herintroductie)

• TEPNL (RMS)

• TAQA (RMS)

• Shell (Verificatie RMS)

• Risico assessments• Gasunie: volledige infrastructuur (leidingen, afsluiters, compressor-, meng-, export- en gasontvangstations)

• Gaz de France Suez: risers, safety zone, land- en zeeleidingen, pigrun project, COSO NOGAT, IT-

implementatieproject, Vergunningscriteria waddenleiding (in samenwerking met waddenvereniging,

Rijkswaterstaat, SODM), metaalvermoeiing

• Total NL: risers, safety zone, land- en zeeleidingen

• NUON: landleiding caverne

• Sasol Gas Zuid Afrika: landleidingen

• PTT Thailand: Energiebeleidsplan 25 jaar

• TAQA: Landleiding Bergermeeropslag

• TENNET: 380 KV Hoogspanningsleidingen

• PIMS implementatie projecten: Jaar Km Hoge druk pijpleiding• Gasunie 2003 11.500 (on-shore + offshore)

• Sasol Gas (SA) 2004 2.500 (on-shore)

• Geoplin (Slowenie) 2006 900 (on-shore)

• TIGF (Frankrijk) 2007 5.000 (on-shore)

• PTT (Thailand) 2008 600 (pilot, on-shore + offshore)

© PIMS International Blz. 3 of 18

1. Waarom risicomanagement in de O&G-industrie

2. Risico - begrip

3. Methode workflow risicoanalyse

4. Methodologie en risicoanalyse PIMS International B.V.

5. Risicoregister

6. Risicoanalyse en GIS

7. Vragen

4

Agenda

3 november 2016

Waarom een Risicomanagementsysteem voor buisleidingen?Buisleiding ongeval (39”) te Gellingen 2004:

• 24 doden waarvan 5 brandweermannen en 1 politieman• 132 gewonden waarvan 25 met levensbedreigende brandwonden

Hoogte max. 450m Hoogte

gem. 250m



Waarom een Risicomanagementsysteem voor buisleidingen?

Nederlandse respons op buisleiding-incident Gellingen

Blz. 7 of 18

1. Commissie Enthoven “Samen voor de buis” (eind 2004)

2. Verschil in pro-activiteit tussen beheerders

3. Systematisch toezicht overheid ontbreekt

4. VELIN:

1. Alle partijen vinden dat er regelgeving moet komen

2. Niet alle bedrijven beschikken over adequaat RMS

3. NEN 3650 – H 10 voor sommigen onvoldoende handvat

4. Uitgangspunt: zelfregulering centraal met normkader als basis

5. VROM Taskforce:

1. Er moet een basisveiligheidsniveau gecreëerd worden

2. Zelfregulering in combinatie met kaderwetgeving

3. Dankzij zelfregulering is de handhavende rol overheid beperkt

Nederlandse technische afspraak

NTA 8000Specificatie voor een risicomanagementsysteem

(RMS) voor risico's van buisleidingsystemenvoor het transport van gevaarlijke stoffen in de

beheerfase

© PIMS International

Blz. 8 of 18




beheerfase

De risico-inventarisatie en -evaluatie moet betrekking hebben op de routinematige en incidentele activiteiten

onder normale en abnormale omstandigheden tijdens de zeven verschillende fasen in de levenscyclus van

installaties:

1) ontwerp (van nieuwe installaties en wijzigingen daarvan);

2) constructie;

3) inbedrijfname;

4) normale bedrijfsvoering (met inbegrip van in- en uitbedrijfname en tijdelijke onderbrekingen);

5) onderhoud (tijdens normale bedrijfsvoering en tijdens ‘uitbedrijfnames');

6) bedreigingen vanuit de omgeving op de ongestoorde ligging;

7) het conserveren dan wel verwijderen van een buisleiding.

De risico’s moeten worden beoordeeld met behulp van:

— Pipeline Risk Management Manual [21];

— Scenario-vlinderdassen specifiek gemaakt voor andere stoffen dan aardgas (olie, chemicaliën) en getoetst voor

buisleidingsystemen. Voor de methodiek zie bijlage A;

— Aanvullende vlinderdassen voor ontwerp, aanleg, corrosie, diversen en inbreuk door derden (bijlage D);

— gelijkwaardige instrumenten.


Focus op zowel preventie als repressie!


Management van bedreigingen Management van Consequenties


En hoe de bowtie hierbij aansluit

© PIMS International Blz. 10 of 18© PIMS International Blz. 10 of 18



En hoe de bowtie is vormgegeven


30%

30%

40%

40%

30%

30%

Asset (e.g. pipeline)

Hazard(Unwanted event)

Threat 1

30%

Summed prev. life cycle barriers

Actual: 0%

0%

Threat 2

40%


Actual: 0%

0%

Threat 3

30%


Actual: 0%

0%

D6 D3 D4 D1

Consequence 1Summed prev. life cycle barriers

Actual: 0%

0%

F0 F2 F4 F2


Actual: 0%

0%

C3 C1 C5 C0


Actual: 0%

0%

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière



Blz. 12 of 18




beheerfase



Kern van de risicoanalyse: de Risicomatrix afspiegeling risicobeleid van de Asset eigenaar

Blz. 13 of 18

S

Financiële schade

< 1 K€

< 10 K€

< 100 K€

< 1 M€

< 10 M€

< 100 M€

> 100 M€

M

Milieu

Geringe milieuschad

e/hinder, eenvoudig herstelbaar

Zeer kleine milieuschad

e/hinder, snel

herstelbaar

Kleine milieuschad

e/hinder, herstelbaar

Middelgrote milieuschad

e/hinder, lastig

herstelbaar

Behoorlijke milieuschad

e/hinder, zeer lastig herstelbaar

Ernstige milieuschad

e/hinder, nauwelijks herstelbaar

Zeer ernstige

milieuschade/hinder,

niet herstelbaar

R

Reputatie

Interne onrust zonder media

aandacht

Lokale aandacht

Onrust in sector zonder media

aandacht

Regionale aandacht

Enige tijd nationale aandacht

Geruime tijd nationale aandacht

Geruime tijd intensieve of internationale aandacht

T

Transportzekerheid

Kleine verstoring primaire

bedrijfsfunctie, kleine

verstoring ondersteunende functie

Matige verstoring primaire

bedrijfsfunctie,

behoorlijke verstoring

ondersteunende functie

Behoorlijke verstoring primaire

bedrijfsfunctie, ernstige verstoring

ondersteunende functie

Ernstige verstoring primaire

bedrijfsfunctie

Catastrofale verstoring primaire

bedrijfsfunctie

V

Veiligheid

Gering letsel zonder EHBO

Gering letsel met EHBO

Medische behandeling

arts

Letsel met verzuim

Letsel met verzuim > 7

weken

Blijvend letsel

Dodelijke afloop

0

1

2

3

4

5

6

A

Minder dan eens per 10.000 jaar

B

Eens per 1000 tot 10000 jaar

C


D


E

Eens per 10 jaar tot 1 jaar

F

Meer dan 1 keer per jaar

G

Meer dan 10 keer per jaar

Actual risk as assessed by the Expert Team Potential risk reduction by improvements Risk reduction achieved by actual mitigating measures

S M R T V Con. FF # Consequence

1416 Januari 2015

Bowtie analyses PIMS International

Risk assessment workshop

2Selectie van het Expert Team

4Inventarisatie bedreigingen

voor iedere ongewenste gebeurtenis

3Definitie scope:

asset categorie enongewenste gebeurtenissen

5Inventarisatie consequenties

van iedere ongewenste gebeurtenis

6Ranking van de risicomatrix

voor iedere ongewenste gebeurtenis

7Inventarisatie van

escalatiefactoren voor iedere bedreiging, voor iedere

levenscyclus

Inclusief de effectiviteit van iedere maatregel

8Inventarisatie mitigerende maatregelen voor iedere

escalatiefactor(incl. verbetervoorstellen)

Inclusief de proportionele bijdrage

van iedere bedreiging op de betreffende ongewenste

gebeurtenis

Ongewenste gebeurtenissen:1. Pinhole2. Lek3. Breuk4. Flow stop

Expert team

Deskundigen op het gebied van:- Ontwerp- Constructie- Comissioning- Bedrijfsvoering- Onderhoud- Voorkomen schade door derden- Conserveren / verwijderen- Kosten

Inclusief de proportionele bijdrage

van iedere escalatie voor die specifieke bedreiging

1Validatie risicobeleid

(risicomatrix)

9Risicoanalyse

(PIMS International)

Eindrapport PIMS International

1. Bowtie diagram2. Risicoanalyse incl. de

effectiviteit van mitigerende

maatregelen3. Conclusies

4. Aanbevelingen

10Concept Rapport1. Bowtie diagram

2. Risicoanalyse incl ranking op effectiviteit / efficiency

Conclusies en aanbevelingen expert team

Bowtie diagram

Validatie

Bowstar workflow

15

Bedreigingen Consequenties

Gevaar: het potentieel om schade

toe te brengen aan mens, milieu,

reputatie en kapitaal

Ongewenste gebeurtenis: het vrijkomen van het gevaar,

dus wat gebeurt er als de beheersing wegvalt

Methodologie

3 november 2016

16

De levenscycli als barrière

Barrières om te voorkomen dat een

bedreiging kan leiden tot het vrijkomen van

het gevaar. Om de effectiviteit van de

verschillende maatregelen onderling te

kwantificeren wordt genormeerd op 1

Levens cyclus

OperationeelRenovatie: Barrière maximaal

3 november 2016

17

Levenscycli conform NTA 8000 incl. relatieve effectiviteit

Escalatie factoren welke de effectiviteit van de Barrières reduceren

3 november 2016

18

Van iedere mitigerende maatregel wordt de effectiviteit t.o.v. de te compenseren escalatiefactor vastgesteld.

De som van de mitigerende maatregelen kan > 100% zijn, echter de samengesteld barrière is ≤ 100%

Mitigerende maatregelen voor de

Escalatiefactoren

Dit zijn de activiteiten waarmee de integriteit

wordt beheerst!

Mitigerende maatregelen

3 november 2016

19

Overzicht bowtie methode

3 november 2016

20

Eindresultaat: o.a. Bowtie met gesommeerde levenscyclus

barrieres (berekend door Bowstar)

3 november 2016

Lek

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

Gesommeerde

Levenscyclus

barrière

2116 Januari 2015

Potentiële consequenties van het vrijkomen van het gevaar:

De impact van mitigerende maatregelen

wordt geplot in de matrix, waarmee het

juiste risicobeleid kan worden vastgesteld.

Het risico wordt voor iedere bedrijfswaarden

vastgesteld (in dit voorbeeld 5).

Visualisatie potentiele risicoreductie in de risicomatrix

Potentiele risico-

reductie met

verbeteringen

(berekend)

● = Actuele risicoranking

Risico zonder

mitigaties

(berekend)

Consequenties

Ongewenstegebeurtenis

Potentieel gevaar:

Hoge druk brandbare stof

Bedreigingen

Basis model

Groen: acceptable, handhaving op

werkvloerniveau

Geel: constant aandacht voor

verbetering

Oranje: dient opgelost te worden

binnen bv. 6 maanden

Rood: Absolute prioriteit, niet

acceptabel

Visualisatie risico reductie

Detail matrix

Bowstar berekend na ontwikkeling van de bowtie de effectiviteit én de efficiency van zowel de huidige mitigerende maatregelen als de geïnventariseerde verbeteringen!


Economie

Asset

Buisleiding

Lek

Mitigerende maatregelen, gerankt op efficiency

Faalfrequentie als functie van alle mitigerende maatregelen

23

Het Risico Register van Bowstar geeft de risicoreductie van de reeds

geïmplementeerde verbeteringen tijdens het verbetertraject weer (blauwe pijl)

3 november 2016

24

Risicoanalyse van lineaire objecten: koppelen aan database

GISAsset Register

Bowstar GIS ERPOnderhoudsplan

Ongewenste gebeurtenis

Be

dre

igin

gen

Co

nse

qu

en

ties

Bowstar GIS

Th

reat s

ch

em

e

Nieuwe / verbeterde mitigatie

Prioriteitstelling

Assets met niet-acceptabel risico-niveau

Asset data

Asset wijzigingen

Incident / onderhoudsrapporten

Asset scope

3 november 2016

Overzicht van alle buisleiding parameters incl. het risicoprofiel van de leiding wat berekend wordt op basis van de bowtie-gegevens

Risicoprofiel buisleiding


3 november 2016

Business

De bowstar methodiek