Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp

1

Môc lôc

PhÇn më ®Çu

Ch¬ng 1

Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt

1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ...... 3 1.1.1. Vai trß cña tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xu©t s¶n

phÈm x· héi nãi chung vµ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi riªng................................3

1.1.2. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý CPSX vµ Zsp.....................................................................4

1.2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX phôc vô cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm .......................................................................................................................................... 5

1.2.1. Nguyªn t¾c chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm .........................5

1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n vµ néi dung tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh

trong doanh nghiÖp ...................................................................................................................6

1.3. Tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ................................................................... 10

1.3.1. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh ........................................................................................................10

1.3.2. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh................................................................11

1.3.3. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.............................................................................12

1.3.4. Çc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh....................................................................................15

1.3.5. Sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông ...............................................................................................19

Ch¬ng 2

Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

2.2. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh. ................................................. 21 2.2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty..............................................................21

2.2.2. §Æc ®iÓm m¹ng líi tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh..........21

2.2.3. T×nh h×nh lao ®éng vµ tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh............................23

2.2.4. §Æc ®iÓm vÒ vèn kinh doanh.........................................................................................24

2.2.5. Tæ chøc h¹ch to¸n, c«ng t¸c kÕ to¸n vµ bé m¸y kÕ to¸n...............................................25

2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh .... ................................................................................... 31

2.2.1. C«ng t¸c qu¶n lý chung vÒ s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty TNHH ThÕ

Anh...........................................................................................................................................31

2.2.2. Çc thñ tôc qu¶n lý vµ chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n ban ®Çu..............................................31


2

2.2.3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo çc

®èi tîng..................................................................................................................................33

2.2.4. C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty TNHH ThÕ Anh...................................44

2.3- C«ng t¸c ph©n tÝch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. .. 51

2.3.1. Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch ..................................................................................51

2.3.2. C¨n cø vµo tµi liÖu thùc tÕ ta tiÕn hµnh ph©n tÝch

.........................................................52

Ch¬ng III Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

3.1. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh. .......................................... 54

.....................................................................................................................................................

3.1.1. Nh÷ng u ®iÓm c¬ b¶n...................................................................................................54

3.1.2. Nh÷ng h¹n chÕ cÇn hoµn thiÖn.......................................................................................56

3.2. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh. ....................................................... 59

3.2.1- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®èi víi nhµ níc :

3.2.2- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh:

KÕt luËn ................................................................................................................................... 69

Tµi liÖu tham kh¶o ................................................................................................................. 70


3

Lêi nãi ®Çu

Ngµy nay, çc doanh nghiÖp cã nhiÒu c¬ héi thuËn lîi ®Ó héi nhËp víi

nÒn kinh tÕ thÕ giíi nhng ®ång thêi còng ph¶i ®¬ng ®Çu víi kh«ng Ýt

nh÷ng khã kh¨n do nÒn kinh tÕ thÞ trêng mang l¹i mµ khã kh¨n lín nhÊt cã

lÏ lµ sù c¹nh tranh gay g¾t kh«ng nh÷ng cña çc doanh nghiÖp trong níc

mµ cßn cña c¶ çc doanh nghiÖp níc ngoµi. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, nhiÖm

vô cña çc doanh nghiÖp lµ ph¶i kh«ng ngõng cè g¾ng nç lùc n©ng cao chÊt

lîng s¶n phÈm, dÞch vô, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong c«ng t¸c qu¶n lý

doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai chØ tiªu v« cïng

quan träng, ®îc çc nhµ qu¶n lý ®Æc biÖt quan t©m v× nã kh«ng chØ lµ c¨n

cø lËp gi¸ mµ cßn lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh

doanh cña doanh nghiÖp sau mçi chu kú kinh doanh....

ChÝnh v× vËy, tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸

thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa v« cïng to lín ; ®ång thêi lµ kh©u quan träng

nhÊt trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n v× thùc chÊt cña h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt chÝnh lµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh.

MÆt kh¸c , trªn gãc ®é ngêi sö dông th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh

sÏ gióp cho nhµ qu¶n lý vµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh

h×nh sö dông vËt t, lao ®éng, tiÒn vèn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, t×nh h×nh thùc

hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.... tõ ®ã, ®Ò ra çc biÖn ph¸p h÷u hiÖu h¹ thÊp chi

phÝ s¶n xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ra çc qui ®Þnh phï hîp cho sù

ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.

C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm

rÊt lín vÒ sè lîng v« cïng ®a d¹ng vÒ qui çch, chñng lo¹i, mÉu m·... v×

vËy, còng nh çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n

chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p .

NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty , sau khi

t×m hiÓu thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ

s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm em ®· quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi:


4

“C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh ” ®Ó ®i s©u nghiªn cøu.

Víi môc ®Ých vËn dông lý luËn vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n vµo nhu cÇu thùc

tiÔn c«ng t¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty TNHH

ThÕ Anh, tõ ®ã ph©n tÝch nh÷ng ®iÓm cßn tån t¹i, ®ãng gãp mét sè ý kiÕn

nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ®¬n vÞ. KÕt cÊu cña ®Ò tµi ngoµi phÇn më

®Çu vµ kÕt luËn , néi dung ®îc thÓ hiÖn ë 3 ch¬ng nh sau :

Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

Ch¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n

tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ

Anh.

Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu , mÆc dï ®· cè g¾ng hÕt søc vµ ®îc sù

gióp ®ì nhiÖt t×nh cña çc çn bé ë phßng kÕ to¸n - tµi vô c«ng ty, ®Æc biÖt

®îc sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS TrÇn V¨n Dung vµ çc thÇy c«

gi¸o trong tæ kÕ to¸n, nhng do thêi gian vµ tr×nh ®é kiÕn thøc cña b¶n th©n

cã h¹n, nhÊt lµ bíc ®Çu míi tiÕp cËn víi thùc tÕ nªn ch¾c ch¾n cßn cã nhiÒu

thiÕu sãt vµ h¹n chÕ. Em rÊt mong muèn vµ xin ch©n thµnh tiÕp thu nh÷ng ý

kiÕn ®ãng gãp bæ sung nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a ®Ò tµi nghiªn cøu nµy.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o híng

dÉn, cña çc thÇy c« trong tæ kÕ to¸n vµ çc çn bé phßng kÕ to¸n - tµi vô

cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh ®· gióp em hoµn thµnh bµi kho¸ luËn nµy.

Hµ néi, ngµy 25 th¸ng 05 n¨m 2005

Sinh viªn

§Æng ThÞ Ph¬ng Hång


5

Ch¬ng I

Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi

phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc

doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

1.1.1.Vai trß cña tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt s¶n phÈm x· héi nãi chung vµ trong

ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi riªng.

Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh

s¶n xuÊt. NÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú ph¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n

liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao cña çc yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. V× thÕ sù h×nh

thµnh nªn çc chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu

kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo chñ quan cña ngêi s¶n xuÊt. Cã thÓ nãi “

Chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt mµ

doanh nghiÖp ph¶i chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong mét thêi kú nhÊt

®Þnh vµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn ”.

Chóng ta biÕt r»ng, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ t¹o ra s¶n phÈm.

S¶n phÈm ®îc lµm ra ®· kÕt tinh trong nã çc kho¶n hao phÝ vËt chÊt, ®Þnh

lîng hao phÝ vËt chÊt ®Ó t¹o nªn mét hoÆc mét sè s¶n phÈm lµ yªu cÇu cÇn

thiÕt, lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh

doanh. VËy chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét khèi lîng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n

phÈm lao vô, dÞch vô c«ng viÖc do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ hoµn thµnh

chÝnh lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh cã hai chøc n¨ng lµ: chøc n¨ng bï

®¾p vµ lËp gi¸.

Nãi tãm l¹i “ Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ®¹i lîng x¸c ®Þnh, biÓu

hiÖn mèi liªn hÖ t¬ng quan gi÷a hai ®¹i lîng: chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra vµ


6

kÕt qu¶ s¶n xuÊt ®· ®¹t ®îc ”. Tuy nhiªn, chóng ta cÇn ph¶i lu ý r»ng

kh«ng ph¶i hÔ cø cã chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh lµ ®· x¸c ®Þnh ngay ®îc gi¸

thµnh mµ cÇn ph¶i thÊy r»ng gi¸ thµnh lµ chi phÝ ®· kÕt tinh trong mét kÕt

qu¶ s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh theo nh÷ng tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh.

1.1.2. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp

chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

Qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh lµ néi dung quan träng hµng ®Çu

trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

NÕu nh kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cung cÊp ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin vÒ

çc yÕu tè trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m nªu râ chi phÝ chi cho viÖc g×, hÕt

bao nhiªu tõ ®ã gióp doanh nghiÖp biÕt tØ träng tõng lo¹i chi phÝ, gi¸m ®èc

dù to¸n chi phÝ lµm c¬ së lËp dù to¸n cho kú sau vµ gióp nhµ níc qu¶n lý

doanh nghiÖp còng nh ban hµnh çc chÝnh s¸ch, chÕ ®é t¹o ®iÒu kiÖn cho

doanh nghiÖp ho¹t ®éng... th× kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i ph¶n ¸nh

chÝnh x¸c hiÖu qu¶ chi phÝ ®· bá vµo s¶n xuÊt. ChØ tiªu gi¸ thµnh lµ thíc ®o

møc hao phÝ s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶

ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã lùa chän vµ quyÕt ®Þnh khèi lîng s¶n

phÈm s¶n xuÊt ra nh»m ®¹t lîi nhuËn tèi ®a.

Gi¸ thµnh còng lµ mét c«ng cô quan träng cña doanh nghiÖp ®Ó kiÓm

so¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ hiÖu qu¶ cña çc biÖn ph¸p

tæ chøc kü thuËt. Th«ng qua t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh, çc nhµ l·nh ®¹o

qu¶n lý cã ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh sö dông vËt t, lao ®éng, tiÒn

vèn, t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ chi phÝ bá vµo s¶n xuÊt, t¸c ®éng vµ hiÖu qu¶ thùc

hiÖn çc biÖn ph¸p kü thuËt ®Õn s¶n xuÊt, ph¸t hiÖn vµ t×m çc nguyªn nh©n

dÉn ®Õn ph¸t sinh chi phÝ kh«ng hîp lý ®Ó cã biÖn ph¸p lo¹i trõ. Gi¸ thµnh

cßn lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó doanh nghiÖp x©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ c¶

®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm.

Cã thÓ nãi r»ng, muèn h¹ gi¸ thµnh ph¶i qu¶n lý tèt gi¸ thµnh vµ ph¶i

g¾n qu¶n lý gi¸ thµnh víi qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt cÊu thµnh gi¸ thµnh v× chi


7

phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, nÕu chi phÝ s¶n xuÊt

t¨ng th× gi¸ thµnh t¨ng vµ ngîc l¹i vµ ®îc thÓ hiÖn qua c«ng thøc sau:

Gi¸ thµnh = Chi phÝ s¶n xuÊt + Chi phÝ s¶n xuÊt - Chi phÝ s¶n xuÊt

S¶n phÈm dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú dë dang cuèi kú

§Ó t×m ra nguyªn nh©n, nh©n tè ¶nh hëng lµm t¨ng, gi¶m gi¸ thµnh,

®ßi hái gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®îc ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch

quan, râ rµng th«ng qua çc kho¶n môc chi phÝ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n

phÈm ®Ó tõ ®ã çc nhµ qu¶n lý dÔ dµng ph¸t hiÖn ra vµ lo¹i trõ çc chi phÝ

bÊt hîp lý, l·ng phÝ (®Æc biÖt lµ çc chi phÝ chñ yÕu )... khai th¸c kh¶ n¨ng

tiÒm tµng trong qu¶n lý. MÆt kh¸c cÇn qu¶n lý chÆt chÏ ®Þnh møc tiªu hao vµ

®¬n gi¸ cña çc chi phÝ ®ã.

Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi phÝ cÊu

thµnh, thu nhËp th«ng tin theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh còng nh n¬i g¸nh chÞu chi

phÝ. Bëi lÏ th«ng tin chi phÝ theo kho¶n môc chØ x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ l·ng

phÝ song nã kh«ng gióp cho chóng ta biÕt cÇn tiÕt kiÖm ë bé phËn nµo, ®Þa

®iÓm cô thÓ nµo... h¬n n÷a, th«ng tin vÒ chi phÝ theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh cßn

lµ c¬ së khuyÕn khÝch vËt chÊt thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.

§Þnh kú doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch chØ tiªu gi¸ thµnh còng

nh çc bé phËn chi phÝ cÊu thµnh ®Ó t×m ra nguyªn nh©n, nh©n tè ¶nh hëng

®Ó tõ ®ã ®Ò ra çc biÖn ph¸p t¸c ®éng thÝch hîp.

Tãm l¹i, tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh

s¶n phÈm, ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh trong

gi¸ thµnh s¶n phÈm, lîng gi¸ trÞ çc yÕu tè chi phÝ ®· ®îc chuyÓn dÞch vµo

s¶n phÈm ( c«ng viÖc, lao vô ) ®· hoµn thµnh cã ý nghÜa v« cïng quan träng

vµ lµ yªu cÇu cÊp b¸ch cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.

1.2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô

cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

1.2.1. Nguyªn t¾c chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh

s¶n phÈm.


8

Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, ®Ó ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh

x¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn qu¸n triÖt çc

nguyªn t¾c sau:

“ X¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ dÞch vô ”:

* Gi¸ thµnh s¶n phÈm cña dÞch vô gåm:

- Chi phÝ vËt t trùc tiÕp : lµ chi phÝ nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu sö

dông trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô.

- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : gåm tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, çc kho¶n

trÝch nép BHXH, BHYT cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm vµ

dÞch vô theo qui ®Þnh cña nhµ níc.

- Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ çc chi phÝ sö dông trong ho¹t ®éng s¶n

xuÊt chÕ biÕn cña ph©n xëng ( bé phËn kinh doanh ) trùc tiÕp t¹o ra s¶n

phÈm vµo dÞch vô nh chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô lao ®éng nhá, khÊu hao tµi

s¶n cè ®Þnh thuéc ph©n xëng ( bé phËn kinh doanh ), tiÒn l¬ng, çc kho¶n

trÝch theo l¬ng BHXH, BHYT cña nh©n viªn ph©n xëng theo qui ®Þnh ( bé

phËn kinh doanh ), chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t

sinh t¹i ph©n xëng.

* Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm vµ dÞch vô ®· tiªu thô gåm:

- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dÞch vô ®· tiªu thô.

- Chi phÝ b¸n hµng: lµ toµn bé çc chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô

s¶n phÈm, dÞch vô bao gåm c¶ chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm.

- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ chi phÝ chi cho bé m¸y qu¶n lý vµ

®iÒu hµnh doanh nghiÖp, çc chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña

toµn doanh nghiÖp.

1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n vµ néi dung tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp

chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp.

§Ó phôc vô tèt c«ng t¸c qu¶n lý, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn tèt çc nhiÖm

vô sau ®©y :

- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, qui tr×nh s¶n xuÊt ®Ó x¸c

®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi ̧thµnh s¶n phÈm.


9

- Tæ chøc tËp hîp, kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng

®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt b»ng ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó

cung cÊp nh÷ng th«ng tin cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ vµ

x¸c ®Þnh ®óng s¶n phÈm dë dang cuèi kú.

- VËn dông ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh nh»m ph¶n ¸nh

chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra phôc vô cho viÖc ®Þnh gi¸ b¸n cña

s¶n phÈm hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp t¹o ra trong mét thêi kú.

- LËp çc b¸o ço vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng nh chi phÝ, tham gia

ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ®Ò xuÊt çc biÖn

ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

* §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp CPSX :

Tæ chøc kÕ to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gåm cã hai giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau

vµ cã quan hÖ mËt thiÕt : giai ®o¹n h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt vµ giai

®o¹n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh qui ®Þnh. Cã thÓ nãi,

viÖc ph©n chia ®ã lµ do sù kh¸c c¬ b¶n vÒ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ trong h¹ch

to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (®èi tîng tËp hîp chi phÝ) vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn

tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ ( ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ).

T¹i ®©y, x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ x¸c

®Þnh ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm so¸t

chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Thùc chÊt nã lµ :

- N¬i ph¸t sinh chi phÝ : ph©n xëng, ®éi tr¹i s¶n xuÊt, bé phËn chøc n¨ng.

- N¬i g¸nh chÞu chi phÝ : s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô do doanh nghiÖp

s¶n xuÊt, ®¬n ®Æt hµng, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.

X¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tiÒn ®Ò, ®iÒu

kiÖn ®Ó tÝnh gi¸ thµnh theo çc ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp.

V× trong thùc tÕ, mét ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ bao gåm nhiÒu ®èi

tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ngîc l¹i mét ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã

thÓ bao gåm nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, mçi quan

hÖ gi÷a hai ®èi tîng sÏ qui ®Þnh viÖc lùa chän ph¬ng ph¸p vµ kü thuËt tÝnh

gi¸ thµnh.


10

* Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt :

Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ë çc ®Þa ®iÓm kh¸c nhau th× cã néi dung

kinh tÕ vµ môc ®Ých kh¸c nhau ®èi víi qóa tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm,

cã chi phÝ chØ liªn quan ®Õn mét ®èi tîng, cã chi phÝ l¹i liªn quan ®Õn nhiÒu

®èi tîng chi phÝ. Do vËy cã hai çch tËp hîp chi phÝ vµo çc ®èi tîng.

- TËp hîp trùc tiÕp : ®èi víi chi phÝ chØ liªn quan ®Õn mét ®èi tîng

chÞu chi phÝ ( thêng lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc

tiÕp ).

- TËp hîp chi phÝ gi¸n tiÕp : ®èi víi chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi

tîng chÞu chi phÝ. Tríc hÕt kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®Þa

®iÓm ph¸t sinh chi phÝ tøc lµ theo tæ, ®éi, ph©n xëng... Cuèi kú, lùa chän

tiªu chuÈn ph©n bæ phï hîp ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ vµ tÝnh ra chi phÝ

ph©n bæ cho tõng ®èi tîng.

Chi phÝ ph©n bæ = HÖ sè x Tiªu chuÈn ph©n bæ

cho ®èi tîng i ph©n bæ cña ®èi tîng i

Chi phÝ cÇn ph©n bæ

HÖ sè =

ph©n bæ Tæng tiªu chuÈn cÇn ph©n bæ

Mçi lo¹i chi phÝ ®îc lùa chän nh÷ng tiªu chuÈn ph©n bæ kh¸c nhau

cho phï hîp.

VÝ dô: chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp thêng chän chi phÝ vËt liÖu trùc

tiÕp, giê ch¹y m¸y.

* Chøng tõ kÕ to¸n sö dông :

Chøng tõ gèc liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh lµ çc chøng tõ

vÒ çc yÕu tè chi phÝ nh :

- VËt t : phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n mua vËt t ( ho¸ ®¬n mua hµng hay

ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ), phiÕu chi, giÊy b¸o Nî ( nÕu mua vÒ dïng ngay ).

- TiÒn l¬ng : B¶ng thanh to¸n l¬ng, b¶ng thanh to¸n BHXH, phiÕu

b¸o lµm thªm giê, phiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh.

- KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh : B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao.


11

- Çc kho¶n kh¸c : PhiÕu chi, giÊy b¸o Nî, ho¸ ®¬n ( th«ng thêng

hoÆc gi¸ trÞ gia t¨ng )...

* Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông :

Tuú theo tõng doanh nghiÖp vËn dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån

kho: kiÓm kª ®Þnh kú hay kª khai thêng xuyªn mµ kÕ to¸n tæ chøc hÖ thèng

cho phï hîp.

- NÕu doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn th× tµi

kho¶n sö dông lµ:

+ Tµi kho¶n 621 : "chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ": ph¶n ¸nh chi

phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch

vô cña çc ngµnh.

+ Tµi kho¶n 622 : "chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp" : ph¶n ¸nh chi phÝ lao

®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.

+ Tµi kho¶n 627: " chi phÝ s¶n xuÊt chung" : ph¶n ¸nh chi phÝ phôc vô

s¶n xuÊt kinh doanh chung ph¸t sinh ë çc ph©n xëng, c«ng trêng… phôc

vô s¶n xuÊt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô gåm : l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ph©n

xëng, bé phËn... kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®îc trÝch theo qui ®Þnh

( 19% ), khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho ph©n xëng, ®éi, chi phÝ dÞch vô

mua ngoµi vµ çc chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ph©n

xëng.

+ Tµi kho¶n 154 : "chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ": sö dông

®Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm

vµ cung cÊp sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh.

- NÕu doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm

kª ®Þnh kú.

Ngoµi tµi kho¶n 621, 622, 627 cã néi dung gièng trêng hîp trªn, kÕ

to¸n cßn sö dông çc tµi kho¶n sau :

+ Tµi kho¶n 154 : ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.

+ Tµi kho¶n 631 : "gi¸ thµnh s¶n xuÊt ": dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.


12

1.3. Tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

1.3.1. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh.

§Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ to¸n gi¸ thµnh còng nh

yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc

®é, ph¹m vi tÝnh kh¸c nhau.

* Ph©n lo¹i theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh.

- Gi¸ thµnh ®Þnh møc : lµ lo¹i gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ së ®Þnh møc

çc chi phÝ, ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm råi nã ®îc x¸c ®Þnh cho mét ®¬n vÞ

s¶n phÈm c¨n cø vµo ®Þnh møc cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh.

- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch : lµ lo¹i gi¸ thµnh ®îc tÝnh dùa trªn c¬ së chi

phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ khèi lîng s¶n phÈm, khèi lîng lao vô, dÞch vô kÕ

ho¹ch mµ doanh nghiÖp dù kiÕn s¶n xuÊt trong mét thêi kú.

- Gi¸ thµnh thùc tÕ : lµ lo¹i gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh thùc tÕ sau khi tËp

hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n

xuÊt mét khèi lîng lao vô, dÞch vô hoµn thµnh.

Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø

®Ó so s¸nh, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm

cña doanh nghiÖp; cßn gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ thíc ®o chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt

qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t lao ®éng, tiÒn vèn trong s¶n xuÊt, gióp ®¸nh gi¸

®óng ®¾n çc gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp sö dông trong qu¸

tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh. Gi¸ thµnh thùc tÕ l¹i lµ chØ tiªu tæng hîp ph¶n

¸nh kÕt qu¶ phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp trong viÖc tæ chøc vµ ¸p dông çc

gi¶i ph¸p ®ã, vµ còng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh

doanh vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp ®èi víi Nhµ níc.

* C¨n cø vµo ph¹m vi tÝnh to¸n.

- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ( gi¸ thµnh c«ng xëng ) : ®îc tÝnh

to¸n dùa trªn chi phÝ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm tÝnh cho s¶n phÈm lao vô

hoµn thµnh. Nã lµ c¨n cø x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n vµ ®Ó tÝnh lîi nhuËn

gép.


13

- Gi¸ thµnh toµn bé ( gi¸ thµnh tiªu thô ): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé

çc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm.

Gi¸ thµnh Gi¸ thµnh Chi phÝ b¶o Chi phÝ qu¶n lý

toµn bé = s¶n xuÊt + hiÓm tÝnh cho s¶n + doanh nghiÖp tÝnh cho

cña s¶n phÈm cña s¶n phÈm phÈm tiªu thô s¶n phÈm tiªu thô

Gi¸ thµnh toµn bé chØ ®îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®èi víi nh÷ng s¶n

phÈm ®· tiªu thô vµ lµ c¨n cø ®Ó tÝnh lîi nhuËn tríc thuÕ.

Ngoµi ra ®Ó phôc vô cho mét quyÕt ®Þnh cô thÓ, còng theo tiªu thøc

nµy kÕ to¸n qu¶n trÞ cßn chia gi¸ thµnh chi tiÕt thµnh çc lo¹i sau ( chi phÝ

thêng ®îc chia thµnh biÕn phÝ vµ ®Þnh phÝ ).

- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt toµn bé.

Gi¸ thµnh BiÕn phÝ BiÕn phÝ §Þnh phÝ §Þnh phÝ

s¶n xuÊt = trùc tiÕp trong + gi¸n tiÕp trong + trùc tiÕp trong + gi¸n tiÕp trong

toµn bé s¶n phÈm s¶n phÈm s¶n phÈm s¶n phÈm

- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt theo biÕn phÝ : chØ bao gåm çc biÕn phÝ s¶n xuÊt,

kÓ c¶ biÕn phÝ trùc tiÕp vµ biÕn phÝ gi¸n tiÕp. Cßn ®Þnh phÝ ®îc tÝnh ngay

vµo b¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh çc chi phÝ thêi kú

trong niªn ®é.

- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cã ph©n bæ hîp lý ®Þnh phÝ.

§îc x¸c ®Þnh b»ng toµn bé biÕn phÝ vµ phÇn ®Þnh phÝ ®îc ph©n bæ

trªn c¬ së møc ho¹t ®éng thùc tÕ so víi møc ho¹t ®éng chuÈn.

1.3.2. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh.

* §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.

VÒ thùc chÊt, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ toµn bé çc lo¹i s¶n phÈm,

lao vô, dÞch vô doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ t¹o vµ thùc hiÖn cÇn tÝnh tæng gi¸

thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.

§Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cÇn dùa vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc

s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu s¶n phÈm, qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n

phÈm, ®Æc ®iÓm sö dông thµnh phÈm, nöa thµnh phÈm, çc yªu cÇu qu¶n lý,

cung cÊp th«ng tin cho viÖc ra quyÕt ®Þnh, kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é h¹ch to¸n.


14

NÕu doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× tõng s¶n phÈm, c«ng viÖc lµ

®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt hµng lo¹t th×

tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng lµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu

doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu chÕ biÕn liªn tôc th× tuú

theo yªu cÇu qu¶n lý, ®Æc ®iÓm sö dông nöa thµnh phÈm(b¸n ra ngoµi, nhËp

kho...) vµ kh¶ n¨ng tÝnh to¸n mµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ chØ lµ thµnh

phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n cuèi hoÆc bao gåm c¶ thµnh phÈm, nöa thµnh

phÈm ë tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ...§èi víi s¶n phÈm cã qui tr×nh c«ng nghÖ

phøc t¹p kiÓu song song th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ tõng bé phËn,

chi tiÕt hoÆc s¶n phÈm l¾p r¸p hoµn chØnh.

* Kú tÝnh gi¸ thµnh.

Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn ph¶i tiÕn

hµnh c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho çc ®èi tîng ®· x¸c ®Þnh.

Gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng thÓ tÝnh vµo bÊt cø thêi ®iÓm nµo mµ ph¶i

dùa vµo kh¶ n¨ng x¸c ®Þnh ®óng ®¾n vÒ sè lîng còng nh viÖc x¸c ®Þnh

lîng chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ ®ã. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm

nµy nªn kú tÝnh gi¸ thµnh kh«ng thÓ gièng nhau cho çc ngµnh, nghÒ s¶n

xuÊt kh¸c nhau.Tuú theo chu kú s¶n xuÊt dµi hay ng¾n còng nh ®Æc ®iÓm

s¶n xuÊt s¶n phÈm mµ x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh cho phï hîp ( cuèi th¸ng,

cuèi n¨m hoÆc khi ®· thùc hiÖn hoµn thµnh ®¬n ®Æt hµng, hoµn thµnh h¹ng

môc c«ng tr×nh... ) cô thÓ :

+ NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt nhiÒu chu kú s¶n xuÊt ng¾n xen

kÏ liªn tôc th× kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ th¸ng ( phï hîp víi kú b¸o ço).

+ NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hoÆc hµng lo¹t theo

®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng th× kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ thêi ®iÓm kÕt

thóc chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc lo¹t s¶n phÈm s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh (

kh«ng phï hîp víi kú b¸o ço ).

1.3.3. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.


15

§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang lµ c«ng viÖc cÇn ph¶i thùc hiÖn tríc khi

x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ra trong kú liªn quan

®Õn c¶ s¶n phÈm hoµn thµnh vµ s¶n phÈm lµm dë.

S¶n phÈm dë dang lµ khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc cßn ®ang trong

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gia c«ng chÕ biÕn trªn çc giai ®o¹n cña c«ng tr×nh c«ng

nghÖ hoÆc ®· hoµn thµnh mét vµi quy tr×nh chÕ biÕn nhng vÉn cßn chÕ biÕn

tiÕp míi trë thµnh thµnh phÈm.

§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang lµ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ s¶n

xuÊt mµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ph¶i chÞu. Nã cã ý nghÜa quan träng

trong viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm, kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn

gi¸ trÞ hµng tån kho trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n mµ cßn ¶nh hëng ®Õn lîi

nhuËn trªn b¸o ço kÕt qu¶ khi thµnh phÈm xuÊt b¸n trong kú.

Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc qu¶n lý,

tû träng, møc ®é çc yÕu tè chi phÝ ®a vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n

phÈm mµ kÕ to¸n cã thÓ chän mét trong çc ph¬ng ph¸p sau:

* Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ nguyªn vËt

liÖu trùc tiÕp.

Theo ph¬ng ph¸p nµy s¶n phÈm dë dang cuèi kú chØ ®îc tÝnh cho

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cßn hai kho¶n môc lµ chi phÝ nh©n c«ng trùc

tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tÝnh toµn bé vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i

chÞu trong kú.

Chi phÝ vÒ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ s¶n phÈm + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu

s¶n phÈm dë dang ®Çu kú trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú Khèi lîng

dë dang = * s¶n phÈm

cuèi kú Khèi lîng s¶n phÈm + Khèi lîng s¶n phÈm lµm dë cuèi kú

hoµn thµnh trong kú lµm dë cuèi kú

Trêng hîp doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p,

chÕ biÕn kiÓu liªn tôc gåm nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt kÕ tiÕp nhau

th× s¶n phÈm dë dang ë giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®Çu tiªn tÝnh theo chi

phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp cßn s¶n phÈm lµm dë ë çc giai ®o¹n


16

c«ng nghÖ sau ph¶i tÝnh theo chi phÝ nöa thµnh phÈm cña giai ®o¹n tríc ®ã

chuyÓn sang.

Ph¬ngph¸p nµy tuy gi¶n ®¬n nhng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao, nªn nã

chØ thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tØ

träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ( > 70% ), vµ nguyªn vËt liÖu bá vµo mét

lÇn ngay tõ giai ®o¹n c«ng nghÖ ®Çu tiªn.

* Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n lîng hoµn

thµnh t¬ng ®¬ng.

Theo ph¬ng ph¸p nµy ta chØ cÇn dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè

lîng s¶n phÈm dë dang ®Ó qui ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh khèi lîng s¶n

phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng. Tiªu chuÈn qui ®æi thêng dùa vµo tiÒn

l¬ng hay giê c«ng ®Þnh møc. Sau ®ã, tÝnh to¸n x¸c ®Þnh tõng kho¶n môc chi

phÝ cho s¶n phÈm dë dang theo nguyªn t¾c:

- §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt bá vµo mét lÇn ngay tõ ®Çu d©y chuyÒn

c«ng nghÖ ( chi phÝ vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc

tiÕp ) th× tÝnh cho s¶n phÈm dë dang theo c«ng thøc:

Chi phÝ s¶n xuÊt + Chi phÝ s¶n xuÊt Sè lîng s¶n

Chi phÝ dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú phÈm dë dang

s¶n xuÊt = * cuèi kú qui ®æi

dë dang Sè lîng s¶n + Sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi thµnh s¶n lîng

cuèi kú phÈm hoµn cuèi kú qui ®æi thµnh KLSP hoµn thµnh

chØnh trong kú hoµn thµnh t¬ng ®¬ng t¬ng ®¬ng

- §èi víi çc chi phÝ bá dÇn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn nh chi

phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tÝnh cho s¶n phÈm dë theo

c«ng thøc:

S¶n phÈm dë dang Sè lîng Tû lÖ chÕ biÕn hoµn thµnh

cuèi kú qui ®æi thµnh = s¶n phÈm x chi phÝ qu¶n lý doanh

s¶n phÈm hoµn dë dang nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm

thµnh t¬ng ®¬ng cuèi kú tiªu thô

Theo ph¬ng ph¸p nµy tuy nã cã tÝnh chÝnh x¸c, tÝnh hîp lý cao h¬n

nhng ph¬ng ph¸p nµy l¹i phô thuéc vµo viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é hoµn thµnh


17

cña s¶n phÈm dë dang trªn çc c«ng ®o¹n cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt phøc t¹p,

mang nÆng tÝnh chñ quan ( thêng víi nh÷ng s¶n phÈm cã khèi lîng s¶n

phÈm lµm dë ë çc kh©u trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt t¬ng ®èi ®Òu nhau, cã

thÓ coi møc ®é hoµn thµnh chung lµ 50% - cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸

s¶n phÈm dë theo møc ®é hoµn thµnh chung 50% ).

* Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc.

Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm ®· x¸c ®Þnh

®îc ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý hoÆc ®· thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p

tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc.

Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n c¨n cø vµo khèi lîng s¶n phÈm dë

dang ®· x¸c ®Þnh ë tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt vµ ®Þnh møc cña tõng kho¶n

môc chi phÝ ®Ó tÝnh ra ë tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt chi phÝ s¶n phÈm dë dang

lµ bao nhiªu, tõ ®ã mµ tËp hîp l¹i cho tõng s¶n phÈm dë dang.

Gi¸ trÞ s¶n phÈm = Sè lîng s¶n phÈm x §Þnh møc chi phÝ cho

dë dang cuèi kú dë dang cuèi kú mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.

§Ó ®¶m b¶o møc ®é chÝnh x¸c cao h¬n th× cÇn x¸c ®Þnh møc ®é hoµn

thµnh cña çc s¶n phÈm dë dang cuåi kú ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm

dë dang cuèi kú theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc nhng cã tÝnh ®Õn møc ®é hoµn

thµnh.

Ph¬ng ph¸p nµy tÝnh to¸n nhanh, nhng kÕt qu¶ cã møc ®é chÝnh x¸c

kh«ng cao v× chi phÝ thùc tÕ kh«ng thÓ ®óng nh chi phÝ ®Þnh møc ®îc.

Ngoµi çc ph¬ng ph¸p nªu trªn, gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú cßn

®îc tÝnh theo diÖn tÝch hay s¶n lîng cha thu ho¹ch ( trong n«ng nghiÖp ),

theo khèi lîng x©y dùng c¬ b¶n dë dang ( trong x©y dùng ).

1.3.4. Çc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh.

Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lµ mét ph¬ng ph¸p hay hÖ thèng ph¬ng

ph¸p ®îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®¬n vÞ s¶n phÈm, nã mang

tÝnh chÊt thuÇn tuý kinh tÕ kü thuËt tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi tîng tÝnh

gi¸ thµnh.


18

KÕ to¸n trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®îc tËp hîp theo çc ®èi tîng

tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i vËn dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý,

phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh , tÝnh chÊt s¶n phÈm, tr×nh

®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp....®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n trÞ kinh doanh.

Kh¸i qu¸t cã hai ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nh sau:

* Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh c«ng viÖc.

¸p dông ®èi víi çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt çc s¶n phÈm ®¬n chiÕc

hoÆc theo tõng lo¹i hµng riªng biÖt kh¸c nhau vÒ qui tr×nh, nguyªn liÖu hoÆc

kü thuËt, thêng tiÕn hµnh s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng, mçi ®¬n ®Æt hµng cã

thÓ lµ mét s¶n phÈm, mét lo¹i s¶n phÈm, tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng

tr×nh hoÆc lo¹i c«ng viÖc....

* Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh theo qui

tr×nh s¶n xuÊt.

¸p dông ®èi víi çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng lo¹i lín, mÆt hµng

s¶n xuÊt æn ®Þnh, kÕ to¸n tuú thuéc vµo qui tr×nh c«ng nghÖ ®Ó tÝnh, cô thÓ

lµ:

- Víi qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, khÐp kÝn, mÆt hµng, s¶n

phÈm Ýt, kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi kú b¸o ço, kÕ to¸n sÏ ¸p dông

ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.

- Trêng hîp qui tr×nh c«ng nghÖ gi¶n ®¬n nhng kÕt thóc qui tr×nh

võa thu ®îc s¶n phÈm chÝnh võa thu ®îc s¶n phÈm phô th× ¸p dông

ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cã lo¹t trõ chi phÝ s¶n phÈm phô.

- Qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n nhng kÕt thóc qui tr×nh l¹i

t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau th× ¸p dông ph¬ng ph¸p hÖ sè ®Ó tÝnh gi¸

thµnh.

- NÕu qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, s¶n phÈm

ph¶i qua nhiÒu giai ®o¹n chÕ biÕn kÕ tiÕp nhau, nöa thµnh phÈm giai ®o¹n

tríc l¹i lµ ®èi tîng tiÕp tôc chÕ biÕn ë giai ®o¹n sau th× ta sÏ tiÕn hµnh tÝnh

gi¸ thµnh theo ph¬ng ph¸p ph©n bíc, cã tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm


19

hoÆc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm ( ph¬ng ph¸p kÕt chuyÓn tuÇn tù

vµ ph¬ng ph¸p kÕt chuyÓn song song ).

Tuy nhiªn trong ph¹m vi hÑp cña chuyªn ®Ò th× em chØ xin tr×nh bµy

mét sè ph¬ng ph¸p chñ yÕu cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

+ Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n ( ph¬ng ph¸p trùc tiÕp ).

Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh ®îc

tÝnh c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc trong kú ( theo tõng ®èi

tîng tËp hîp chi phÝ) vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú, gi¸ trÞ s¶n phÈm

lµm dë cuèi kú.

Tæng gi¸ thµnh = Chi phÝ dë dang + Chi phÝ ph¸t sinh + Chi phÝ dë dang

toµn bé ®Çu kú trong kú cuèi kú

Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm

s¶n phÈm Khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh

Nh÷ng doanh nghiÖp thuéc ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c, doanh nghiÖp

®iÖn níc.... thêng ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy.

Trong trêng hîp kh«ng cã chi phÝ s¶n xuÊt dë dang th× tæng chi phÝ

s¶n xuÊt trong kú = tæng gi¸ thµnh ( Doanh nghiÖp ®iÖn ) ®îc thÓ hiÖn ë

b¶ng 1 "phiÕu tÝnh gi¸ thµnh "

+ Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè.

Ph¬ng ph¸p hÖ sè ®îc ¸p dông trong trêng hîp mét qui tr×nh c«ng

nghÖ s¶n xuÊt, cïng sö dông mét lo¹i nguyªn vËt liÖu nhng hiÖu qu¶ s¶n

xuÊt l¹i thu ®îc ®ång thêi nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nh c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, dÇu

má...

Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp chung cho toµn qui tr×nh c«ng

nghÖ. §Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm ph¶i c¨n cø vµo hÖ sè tÝnh

gi¸ thµnh qui ®Þnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm, råi tiÕn hµnh theo çc bíc.

Qui ®æi s¶n lîng thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh

®Ó lµm tiªu thøc ph©n bæ.


20

Tæng s¶n lîng qui ®æi = ( Sli * Hi )

S¶n lîng qui ®æi s¶n phÈm i

Hi =

Tæng s¶n lîng qui ®æi

Trong ®ã: SLi: lµ s¶n lîng thùc tÕ s¶n phÈm i

Hi: lµ hÖ sè qui ®æi s¶n phÈm i

- TÝnh hÖ sè ph©n bæ chi phÝ cña tõng lo¹i s¶n phÈm.

TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm ( theo tõng kho¶n môc )

Tæng gi¸ thµnh Chi phÝ dë Chi phÝph¸t Chi phÝ dë HÖ sè

s¶n phÈm (i) = dang ®Çu kú + sinh trong kú - dang cuèi kú x ph©n bæ

theo kho¶n môc (kho¶n môc) (kho¶n môc) (kho¶n môc) s¶n phÈm i

víi i = 1,n : Sè lo¹i s¶n phÈm.

+ Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng.

Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng s¶n phÈm cã qu¸ tr×nh

c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p, liªn tôc theo kiÓu song song. Theo ph¬ng

ph¸p nµy ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng ®¬n ®Æt hµng, ®èi tîng

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm cña tõng ®¬n ®Æt hµng. §èi víi çc chi

phÝ trùc tiÕp (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp)

ph¸t sinh trong kú liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®¬n ®Æt hµng nµo th× h¹ch to¸n trùc

tiÕp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã theo çc chøng tõ gèc. §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt

chung, sau khi tËp hîp xong sÏ ph©n bæ cho tõng ®¬n ®Æt hµng theo tiªu

chuÈn phï hîp (giê c«ng s¶n xuÊt, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp).

Gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ ®îc tÝnh khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh.

Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®Õn thêi kú b¸o ço cha hoµn thµnh th× toµn bé chi phÝ

tËp hîp ®îc theo ®¬n ®Æt hµng ®ã ®Òu ®îc coi lµ s¶n phÈm dë dang cuèi

kú. Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng d· hoµn thµnh th× tæng chi phÝ tËp hîp ®îc theo

®¬n ®Æt hµng ®ã chÝnh lµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cña ®¬n ®Æt hµng vµ gi¸


21

thµnh ®¬n vÞ b»ng tæng gi¸ thµnh cña tõng ®¬n ®Æt hµng chia cho sè lîng s¶n

phÈm trong tõng ®¬n.

Trong th¸ng, nÕu ®¬n ®Æt hµng cha hoµn thµnh th× kÕ to¸n vÉn ph¶i

tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho ®¬n ®Æt hµng ®ã trªn çc b¶ng ( phiÕu ) tÝnh gi¸

thµnh theo ®¬n ®Æt hµng. PhiÕu nµy còng ®îc lËp chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt

hµng, khi phßng kÕ to¸n nhËn th«ng b¸o vµ lÖnh s¶n xuÊt ®· ®îc ph¸t ra

cho ®¬n ®Æt hµng ®ã, chóng cã t¸c dông nh b¸o ço s¶n phÈm s¶n xuÊt dë

dang. Khi s¶n phÈm hoµn thµnh vµ giao cho kh¸ch hµng, çc phiÕu nµy sÏ

®îc chuyÓn tõ kh©u s¶n xuÊt sang kh©u thµnh phÈm.

Ph¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nhng cã h¹n chÕ lµ kú tÝnh gi¸

thµnh kh«ng thèng nhÊt víi kú b¸o ço, kh«ng ph¶n ¸nh ®îc çc chi phÝ s¶n

xuÊt ®· chi ra trong th¸ng b¸o ço ë b¶ng tÝnh gi¸ thµnh nªn gi¸ thµnh thùc

tÕ cña ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh xong trong kú b¸o ço kh«ng ph¶n ¸nh riªng

kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú ®ã. Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ lµm

dë ®Òu cã tÝnh chÊt íc ®Þnh, trong trêng hîp s¶n phÈm cña ®¬n ®Æt hµng

cã tÝnh chÊt côc bé th× khã ph©n tÝch ®îc nguyªn nh©n t¨ng, gi¶m gi¸ thµnh

cña tõng lo¹i s¶n phÈm.

Ngoµi ra cßn cã çc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc chi

phÝ, ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp ®· cã qui tr×nh c«ng nghÖ æn ®Þnh, cã

hÖ thèng çc ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ tiªn tiÕn hîp lý.

1.3.5. Sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông.

Tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp sö dông çc nghiÖp

vô kÕ to¸n ph¸t sinh liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh ®îc

ph¶n ¸nh trªn çc sæ kÕ to¸n phï hîp.

NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ th× cã

çc b¶ng ph©n bæ (b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH, b¶ng ph©n bæ nguyªn

vËt liÖu, b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao). Sæçi tµi kho¶n 621, 622, 627, 154

hoÆc 631. Sè liÖu chi tiÕt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®îc ph¶n ¸nh trªn çc

sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt.


22

§Ó phôc vô c«ng t¸c qu¶n trÞ ë doanh nghiÖp th× ph¶i tÝnh gi¸ thµnh

theo ®èi tîng cô thÓ, kÕ to¸n ph¶i më sæ(b¶ng) tÝnh gi¸ thµnh. Tuú thuéc

vµo ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®Ó kÕ to¸n thiÕt kÕ mÉu sæ(b¶ng) tÝnh gi¸

thµnh cho phï hîp ë môc 4.

Toµn bé nh÷ng vÊn ®Ò ®· tr×nh bµy trªn ®©y chØ lµ lý luËn chung theo

chÕ ®é qui ®Þnh. Trong thùc tÕ, do ®Æc ®iÓm riªng cña mçi ngµnh s¶n xuÊt,

mçi doanh nghiÖp mµ cã nh÷ng nÐt ®Æc trng riªng nªn viÖc vËn dông lý

luËn vµo thùc tiÔn còng cã nh÷ng nÐt kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh.

Mçi doanh nghiÖp cÇn xem xÐt ®Õn ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh mµ lùa

chän çc h×nh thøc, ph¬ng ph¸p kÕ to¸n phï hîp ®¶m b¶o cho tµi s¶n, tiÒn

vèn ®îc ph¶n ¸nh mét çch trung thùc nhÊt trªn c¬ së ®ã ®¶m b¶o cho kÕ

to¸n ph¸t huy ®îc vai trß cña m×nh trong s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty

TNHH ThÕ Anh còng nh bÊt kú mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt nµo còng ®Òu ph¶i

chÊp hµnh ®Çy ®ñ chÕ ®é kÕ to¸n, tµi chÝnh cña nhµ níc. §Ó thÊy ®îc thùc

tÕ t×nh h×nh tæ chøc vËn dông çc néi dung cña chÕ ®é ®ã nh thÕ nµo, chóng

ta cÇn ph¶i xem xÐt cô thÓ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh.


23

Ch¬ng II

Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi

phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty

TNHH ThÕ Anh.

2.1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty.

Tªn ®¬n vÞ: C«ng ty TNHH ThÕ Anh.

Tªn giao dÞch: The Anh Company Limited.

Trô së chÝnh :248 Ng« Gia Tù - §øc Giang- QuËn Long Biªn- Hµ Néi

C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ mét c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n , ®îc

chÝnh thøc thµnh lËp vµo ngµy 14 / 02/ 1999 do Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t Hµ

Néi ra quyÕt ®Þnh víi tªn gäi ban ®Çu lµ C«ng ty s¶n xuÊt may mÆc xuÊt

nhËp khÈu ThÕ Anh .

2.1.2. §Æc ®iÓm m¹ng líi tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty

TNHH ThÕ Anh.

C«ng ty TNHH ThÕ Anh cã h×nh thøc ho¹t ®éng lµ: s¶n xuÊt - kinh

doanh - xuÊt nhËp khÈu víi çc lo¹i s¶n phÈm chñ yÕu nh quÇn ¸o bß, quÇn

¸o s¬ mi, bß dµi, ¸o s¬ mi cao cÊp, ¸o jacket, ¸o kho¸c çc lo¹i, quÇn ¸o trÎ

em , quÇn ¸o thÓ thao çc lo¹i... §Æc ®iÓm chñ yÕu lµ gia c«ng çc mÆt hµng

may mÆc theo ®¬n ®Æt hµng nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ë c«ng ty thêng mang

tÝnh hµng lo¹t, sè lîng s¶n phÈm lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n xen kÏ, s¶n

phÈm ph¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ chÕ biÕn phøc t¹p kiÓu liªn tôc

theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh lµ tõ c¾t - may - lµ - ®ãng gãi - ®ãng hßm - nhËp

kho.

- C«ng ty cã 3 xÝ nghiÖp may trong ®ã:


24

+ XÝ nghiÖp may sè 1vµ xÝ nghiÖp may sè 2 ®ãng t¹i Gia L©m - Hµ

Néi.

+ 1 xÝ nghiÖp ®ãng t¹i H¶i Phßng.

Çc xÝ nghiÖp cã cïng m« h×nh s¶n xuÊt víi d©y chuyÒn c«ng nghÖ

khÐp kÝn, chia thµnh çc bé phËn kh¸c nhau: v¨n phßng xÝ nghiÖp, tæ c¾t, tæ

may, tæ hoµn thµnh, tæ b¶o qu¶n.

- Ngoµi ra c«ng ty cßn cã mét xÝ nghiÖp phô trî bao gåm 1 ph©n

xëng thªu vµ 1 ph©n xëng mµi cã nhiÖm vô thªu, mµi, tÈy, Ðp ®èi víi

nh÷ng s¶n phÈm cÇn gia cè vµ trung ®¹i tu m¸y mãc thiÕt bÞ.

+ Mét xëng thêi trang: chuyªn nghiªn cøu mÉu mèt vµ s¶n xuÊt

nh÷ng ®¬n ®Æt hµng nhá díi 1.000 s¶n phÈm.

Çc xÝ nghiÖp may chÝnh ®îc chuyªn m«n ho¸ theo tõng mÆt hµng.

XÝ nghiÖp I chuyªn may ¸o s¬ mi ,quÇn ¸o trÎ em .

XÝ nghiÖp II chuyªn liªn doanh víi níc ngoµi .

XÝ nghiÖp III chuyªn may quÇn ¸o bß , quÇn ¸o thÓ thao .

* §Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm.

C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ c«ng ty c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ®èi tîng lµ

v¶i ®îc c¾t may thµnh nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau, kü thuËt s¶n xuÊt çc cì

v¶i cña mçi chñng lo¹i mÆt hµng cã møc ®é phøc t¹p kh¸c nhau, nã phô

thuéc vµo sè lîng chi tiÕt cña mÆt hµng ®ã. Dï mçi mÆt hµng, kÓ c¶ çc cì

cña mçi mÆt hµng ®ã cã yªu cÇu kü thuËt s¶n xuÊt riªng vÒ lo¹i v¶i c¾t, thêi

gian hoµn thµnh nhng ®Òu ®îc s¶n xuÊt trªn cïng mét d©y chuyÒn, chóng

chØ kh«ng tiÕn hµnh ®ång thêi trªn cïng mét thêi gian. Do vËy, qui tr×nh

c«ng nghÖ cña c«ng ty lµ qui tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn tôc cã thÓ

®îc m« t¶ nh sau:

Sau khi ký hîp ®ång víi kh¸ch hµng, phßng kü thuËt lËp b¶ng ®Þnh

møc vËt liÖu vµ mÉu m· cña tõng lo¹i s¶n phÈm. Phßng kÕ ho¹ch c©n ®èi l¹i

vËt t vµ ra lÖnh s¶n xuÊt cho tõng xÝ nghiÖp ®ång thêi cung cÊp nguyªn vËt


25

liÖu cho tõng xÝ nghiÖp. Tæ kü thuËt cña xÝ nghiÖp c¨n cø vµo mÉu m· do

phßng kü thuËt ®a xuèng sÏ r¸p s¬ ®å ®Ó c¾t. Trong kh©u c¾t bao gåm nhiÒu

c«ng ®o¹n tõ tr¶i v¶i, ®Æt mÉu ®Ó pha c¾t, c¾t gät, ®¸nh sè ®ång bé....

§èi víi nh÷ng s¶n phÈm yªu cÇu thªu hay in th× ®îc thùc hiÖn sau

khi c¾t dêi råi míi ®a xuèng tæ may. Mçi c«ng nh©n chØ may mét bé phËn

nµo ®ã råi chuyÓn cho ngêi kh¸c. May xong ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm cÇn

tÈy, mµi sÏ ®a vµo giÆt, tÈy mµi. S¶n phÈm qua çc kh©u trªn sÏ ®îc hoµn

chØnh: lµ, gÊp, ®ãng gãi, nhËp kho thµnh phÈm.

2.13. T×nh h×nh lao ®éng vµ tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty TNHH

ThÕ Anh.

C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, ®îc

tæ chøc qu¶n lý theo hai cÊp:

* CÊp c«ng ty: bao gåm ban gi¸m ®èc cña c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm

qu¶n lý vµ chØ ®¹o trùc tiÕp. Gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc cã çc phßng ban

chøc n¨ng vµ nghiÖp vô cña c«ng ty gåm:

- V¨n phßng c«ng ty: gåm v¨n th, hµnh chÝnh, b¶o vÖ, tæ chøc nh©n

sù, d©n qu©n tù vÖ.

- Phßng kÕ to¸n - tµi vô: chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé c«ng t¸c h¹ch to¸n

trong c«ng ty. Cã nhiÖm vô ®«n ®èc, kiÓm tra çc chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸

tr×nh s¶n xuÊt, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n kinh tÕ, ®¶m

b¶o chÝnh x¸c, nh¾c nhë ghi chÐp çc nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt, qu¶n lý s¶n xuÊt trong çc xÝ nghiÖp thµnh viªn.

- Phßng kÕ ho¹ch thÞ trêng: ®Æt ra çc chØ tiªu s¶n xuÊt hµng th¸ng,

hµng n¨m, ®iÒu ®éng s¶n xuÊt, ra lÖnh s¶n xuÊt tíi çc ph©n xëng, n¾m kÕ

ho¹ch cña tõng xÝ nghiÖp, x©y dùng ph¬ng ¸n kinh doanh. §ång thêi, t×m

nguån kh¸ch hµng ®Ó ký kÕt hîp ®ång gia c«ng, mua b¸n, lµm thñ tôc xuÊt

nhËp khÈu më L / C, giao dÞch ®µm ph¸n víi b¹n hµng.


26

- Phßng kü thuËt: khi cã kÕ ho¹ch th× triÓn khai thiÕt kÕ mÉu, thö mÉu

th«ng qua kh¸ch hµng duyÖt råi mang xuèng xÝ nghiÖp ®Ó s¶n xuÊt hµng

lo¹t, x¸c ®Þnh møc hao phÝ nguyªn vËt liÖu, tÝnh tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu,

híng dÉn çch ®ãng gãi cho çc xÝ nghiÖp s¶n xuÊt.

- Phßng KCS: cã nhiÖm vô kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm

nh»m lo¹i bá s¶n phÈm háng, lçi tríc khi ®a vµo nhËp kho thµnh phÈm,

kiÓm tra chÊt lîng cña nguyªn phô liÖu tõ c«ng ty ®Õn xÝ nghiÖp.

- Phßng kho: cã nhiÖm vô xuÊt nguyªn vËt liÖu theo yªu cÇu cña s¶n

xuÊt, ®o ®Õm nguyªn phô liÖu khi xuÊt kho, qu¶n lý thµnh phÈm nhËp kho,

m¸y mãc háng kh«ng dïng chê thanh lý.

- Trung t©m th¬ng m¹i vµ giíi thiÖu s¶n phÈm (3B TrÞnh Hoµi §øc):

trng bµy vµ giíi thiÖu, b¸n çc s¶n phÈm cña c«ng ty, lµm c«ng t¸c tiÕp thÞ

t×m kiÕm kh¸ch hµng.

- Cöa hµng thêi trang: ë ®©y çc mÉu m· ®îc thiÕt kÕ riªng ë xëng

thêi trang mang tÝnh chÊt giíi thiÖu s¶n phÈm lµ chÝnh.

Çc phßng ban chøc n¨ng kh«ng trùc tiÕp chØ huy ®Õn çc xÝ nghiÖp,

nhng cã nhiÖm vô theo dâi, ®«n ®èc, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn tiÕn ®é s¶n

xuÊt, çc qui tr×nh, qui ph¹m, çc tiªu chuÈn vµ ®Þnh møc kinh tÕ - kü thuËt,

çc chÕ ®é qu¶n lý gióp ban gi¸m ®èc n¾m ®îc t×nh h×nh ®¬n vÞ.

* CÊp xÝ nghiÖp.

Trong çc xÝ nghiÖp thµnh viªn cã ban gi¸m ®èc xÝ nghiÖp gåm: gi¸m

®èc xÝ nghiÖp. Ngoµi ra ®Ó gióp viÖc cho gi¸m ®èc cßn cã çc tæ trëng s¶n

xuÊt, nh©n viªn tiÒn l¬ng, cÊp ph¸t, thèng kª, cÊp ph¸t nguyªn vËt liÖu...

Díi çc trung t©m vµ cöa hµng cã cöa hµng trëng vµ çc nh©n viªn cöa

hµng.

2.1.4. §Æc ®iÓm vÒ vèn kinh doanh.


27

§©y lµ mét doanh nghiÖp cña t nh©n qu¶n lý nªn sè vèn kinh doanh

chñ yÕu lµ do nguån ®ãng gãp tõ çc cæ ®«ng chiÕm 100% sè vèn ban ®Çu.

Sè vèn nµy tiÕp tôc ®îc n©ng cao do doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i.

. Cho ®Õn nay(n¨m 2005)th× tæng sè vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp

lµ 4.500.724.000 ® trong ®ã:

Vèn lu ®éng lµ 2.600.724.000 ® chiÕm 57,80%.

Vèn cè ®Þnh lµ 1.000.000.000 ® chiÕm 22,21%.

Vèn tù cã 900.000.000 ® chiÕm 19,99%.

2.1.5. Tæ chøc h¹ch to¸n, c«ng t¸c kÕ to¸n vµ bé m¸y kÕ to¸n.

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ë

trªn, phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®é ,bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty tæ chøc

theo m« h×nh tËp trung. C«ng t¸c kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn trän vÑn ë phßng kÕ

to¸n cña c«ng ty ,ë çc xÝ nghiÖp thµnh viªn vµ çc bé phËn trùc thuéc kh«ng

tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ çc nh©n viªn h¹ch to¸n thèng kª.

T¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh bé m¸y kÕ to¸n ®îc tæ chøc nh sau:

* T¹i phßng kÕ to¸n tµi vô cña c«ng ty.

NhiÖm vô: Tæ chøc híng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn toµn bé

ph¬ng ph¸p thu thËp xö lý çc th«ng tin kÕ to¸n ban ®Çu, thùc hiÖn ®Çy ®ñ

chiÕn lîc ghi chÐp ban ®Çu, chÕ ®é h¹ch to¸n vµ chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh

theo ®óng qui ®Þnh cña bé tµi chÝnh, cung cÊp mét çch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c kÞp

thêi nh÷ng th«ng tin toµn c¶nh vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. Tõ ®ã

tham mu cho ban gi¸m ®èc ®Ó ®Ò ra biÖn ph¸p çc qui ®Þnh phï hîp víi

®êng lèi ph¸t triÓn cña c«ng ty.

Trªn c¬ së qui m« s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm tæ

chøc cña c«ng ty, møc ®é chuyªn m«n ho¸ vµ tr×nh ®é çn bé, phßng kÕ to¸n

tµi vô ®îc biªn chÕ 05 ngêi vµ ®îc tæ chøc theo çc phÇn hµnh kÕ to¸n nh sau:

- §øng ®Çu lµ kÕ to¸n trëng kiªm kÕ to¸n tæng hîp: lµ ngêi chÞu

tr¸ch nhiÖm chung toµn c«ng ty, theo dâi qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng t¸c kÕ

to¸n. §ång thêi tæng hîp sè liÖu ®Ó ghi vµo çc sæ tæng hîp toµn c«ng ty, lËp

b¸o ço kÕ to¸n.


28

TiÕp ®ã lµ mét phã phßng kÕ to¸n, çc nh©n viªn vµ thñ quÜ.

- KÕ to¸n tiÒn ( kÕ to¸n thanh to¸n ) : Sau khi kiÓm tra tÝnh hîp lÖ hîp

ph¸p cña chøng tõ gèc, kÕ to¸n thanh to¸n viÕt phiÕu thu chi ( ®èi víi tiÒn

mÆt viÕt sÐc, uû nhiÖm chi... ( ®èi víi tiÒn göi ng©n hµng ) hµng th¸ng lËp

b¶ng kª tæng hîp sÐc vµ sæ chi tiÕt ®èi chiÕu víi sæ s¸ch thñ quÜ, sæ phô ng©n

hµng, lËp kÕ ho¹ch tiÒn mÆt göi lªn cho ng©n hµng cã quan hÖ giao dÞch.

Qu¶n lý çc tµi kho¶n 111, 112 vµ çc chi tiÕt cña nã. Cuèi th¸ng lËp nhËt ký

chøng tõ sè 1, sè 2, b¶ng kª sè 1, sè 2 vµ nhËt ký chøng tõ sè 4.

- KÕ to¸n vËt t : lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu,

c«ng cô dông cô theo ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song. Cuèi th¸ng, tæng hîp

çc sè liÖu lËp b¶ng kª theo dâi nhËp xuÊt tån vµ nép b¸o ço cho bé phËn

kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh. Phô tr¸ch tµi kho¶n 152, 153. Khi cã yªu cÇu bé phËn

kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ çc bé phËn chøc n¨ng kh¸c tiÕn hµnh kiÓm kª l¹i

kho vËt t, ®èi chiÕu víi sæ kÕ to¸n. NÕu cã thiÕu hôt sÏ t×m nguyªn nh©n vµ

biÖn ph¸p xö lý ghi trong biªn b¶n kiÓm kª.

- KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ nguån vèn: Qu¶n lý çc tµi kho¶n 211,

121, 213, 214, 411, 412, 415, 416, 441... Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã

cña c«ng ty theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m tÝnh khÊu hao theo ph¬ng ph¸p

tuyÕn tÝnh theo dâi çc nguån vèn vµ çc quÜ cña c«ng ty. Cuèi th¸ng lËp

b¶ng ph©n bæ sè 3, nhËt ký chøng tõ sè 9.

- KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n BHXH: Qu¶n lý tµi kho¶n 334, 338,

627,641,642. Hµng th¸ng c¨n cø vµo s¶n lîng cña çc xÝ nghiÖp vµ ®¬n gi¸

l¬ng cña xÝ nghiÖp vµ hÖ sè l¬ng gi¸n tiÕp ®ång thêi nhËn çc b¶ng thanh

to¸n l¬ng do çc nh©n viªn ë phßng kÕ to¸n göi lªn, tæng hîp sè liÖu lËp

b¶ng tæng hîp thanh to¸n l¬ng cña c«ng ty, lËp b¶ng ph©n bæ sè 1.

- KÕ to¸n c«ng nî: theo dâi çc kho¶n c«ng nî ph¶i thu ph¶i tr¶ trong

c«ng ty vµ gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng ... Phô tr¸ch tµi kho¶n 131, 136, 138,

141, 331, 333, 336 .... Ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt cho tõng ®èi tîng. Cuèi th¸ng

lËp nhËt ký chøng tõ sè 5, sè 10 vµ b¶ng kª 11.


29

- KÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm : theo dâi t×nh h×nh xuÊt

nhËp tån kho thµnh phÈm, gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n 155

cuèi th¸ng lËp b¶ng kª sè 8 vµ sè 11 ghi vµo sæ çi çc tµi kho¶n cã liªn

quan. Bé phËn kÕ to¸n nµy gåm 3 phÇn: mét ngêi phô tr¸ch phÇn tiªu thô

néi ®Þa, mét ngêi phô tr¸ch phÇn xuÊt khÈu, mét ngêi phô tr¸ch phÇn gia c«ng.

- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm : hµng th¸ng , nhËn

çc b¸o ço tõ xÝ nghiÖp göi lªn , lËp b¸o ço nguyªn vËt liÖu . C¨n cø vµo b¶ng

ph©n bæ sè 1 , b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó cuèi th¸ng ghi vµo b¶ng kª sè 4 .

TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p hÖ sè . Cuèi quý , lËp b¶ng kª sè 4 ,

NhËt ký chøng tõ sè 7 .

- Thñ quÜ : chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quÜ tiÒn mÆt cña c«ng ty. Hµng ngµy

c¨n cø vµo çc phiÕu thu, phiÕu chi hîp lÖ ®Ó xuÊt hoÆc nhËp quÜ, ghi sæ quÜ,

phÇn thu chi. Cuèi ngµy ®èi chiÕu víi sæ quÜ cña kÕ to¸n tiÒn mÆt.

* T¹i çc xÝ nghiÖp thµnh viªn.

T¹i kho : thñ kho ph¶i tu©n thñ theo chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu c¨n cø

vµo “ PhiÕu nhËp kho “ vµ “ PhiÕu xuÊt kho “ ®Ó ghi vµo thÎ kho. Cuèi th¸ng

lËp b¸o ço xuÊt nhËp tån vµ chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. Ngoµi ra çc

nh©n viªn nµy ph¶i chÊp hµnh néi qui h¹ch to¸n néi bé cña c«ng ty vÒ cÊp

ph¸t nguyªn vËt liÖu theo ®Þnh møc c«ng t¸c nguyªn vËt liÖu tríc khi nhËp vµ

xuÊt kho.

Nh©n viªn thèng kª t¹i xÝ nghiÖp cã nhiÖm vô theo dâi tõ khi nguyªn

vËt liÖu ®a vµo s¶n xuÊt ®Õn lóc giao thµnh phÈm cho c«ng ty. Cô thÓ theo

dâi:

- Tõng chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu ®a vµo s¶n xuÊt theo tõng mÆt

hµng cña xÝ nghiÖp

-Sè lîng b¸n thµnh phÈm c¾t ra ,t×nh h×nh nhËp ,xuÊt kho thµnh phÈm

vµ çc phÇn viÖc s¶n xuÊt ®¹t ®îc ®Ó tÝnh l¬ng cho çn bé c«ng nh©n viªn.

- Sè lîng b¸n thµnh phÈm cÊp cho tõng tæ s¶n xuÊt vµo ®Çu ngµy vµ

sè lîng b¸n thµnh phÈm nhËp vµo cuèi ngµy.


30

Cuèi th¸ng nh©n viªn thèng kª xÝ nghiÖp lËp “ B¸o ço nhËp - xuÊt -

tån kho nguyªn vËt liÖu “ vµ “ B¸o ço chÕ biÕn nguyªn vËt liÖu “, “ B¸o ço

hµng ho¸ “ chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty còng nh c¨n cø vµo s¶n lîng

thµnh phÈm nhËp kho, ®¬n gi¸ gia c«ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ tû gi¸

hiÖn hµnh lËp “ B¶ng doanh thu chia l¬ng “, göi lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty.

Nh©n viªn thèng kª ph©n xëng cßn ph¶i lËp çc “ B¸o ço thanh

quyÕt to¸n hîp ®ång “ ( nh B¸o ço tiÕt kiÖm nguyªn liÖu ) vµ göi lªn cho

c«ng ty tÝnh thëng. C«ng ty nhËp l¹i sè nguyªn vËt liÖu nµy víi ®¬n gi¸

nhËp lµ 20% cña 80% ®¬n gi¸ thÞ trêng. §ång thêi kÕ to¸n còng h¹ch to¸n

phÕ liÖu thu håi nhËp kho c«ng ty, kÕ to¸n tÝnh thëng 50% gi¸ trÞ phÕ liÖu

thu håi cho xÝ nghiÖp.

VÒ mÆt qu¶n lý, çc nh©n viªn thèng kª chÞu sù qu¶n lý cña gi¸m ®èc

xÝ nghiÖp vÒ mÆt nghiÖp vô chuyªn m«n do kÕ to¸n híng dÉn, chØ ®¹o, kiÓm

tra. §©y lµ mét híng tæ chøc hoµn toµn hîp lý, g¾n chÆt quyÒn lîi tr¸ch

nhiÖm cña nh©n viªn thèng kª víi nhiÖm vô ®îc giao. §ång thêi t¹o ®iÒu

kiÖn thuËn lîi ®Ó nh©n viªn thèng kª thùc hiÖn nhiÖm vô, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh

x¸c kh¸ch quan cña sè liÖu.

* §Æc ®iÓm vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n.

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, c«ng

t¸c kÕ to¸n gi÷ vai trß quan träng thùc hiÖn chøc n¨ng kÕ to¸n cña m×nh,

ph¶n ¸nh gi¸m ®èc qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña tµi s¶n. C«ng t¸c kÕ

to¸n cña c«ng ty ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc giai ®o¹n cña qui tr×nh h¹ch to¸n tõ

kh©u lËp chøng tõ, ghi sæ kÕ to¸n ®Õn lËp hÖ thèng b¸o ço kÕ to¸n.

C«ng ty cã trang bÞ m¸y vi tÝnh nhng c«ng viÖc kÕ to¸n kh«ng hoµn

thµnh trªn m¸y mµ ®ã chØ lµ phÇn trî gióp, c«ng ty ®ang tõng bíc hoµn

thµnh c«ng t¸c kÕ to¸n m¸y.

C«ng ty ®· ®¨ng ký sö dông hÇu hÕt çc chøng tõ vµ tµi kho¶n trong

hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n vµ hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n thèng nhÊt do ban

tæ chøc ph¸t hµnh.


31

HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn

trong h¹ch to¸n hµng tån kho. Nhê ®ã kÕ to¸n theo dâi, ph¶n ¸nh mét çch

thêng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho trªn sæ s¸ch

kÕ to¸n vµ cã thÓ x¸c ®Þnh vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸

hµng xuÊt kho lµ ph¬ng ph¸p b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷, kÕ to¸n khÊu hao tµi

s¶n cè ®Þnh theo ph¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh, kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn

vËt liÖu vµ tµi s¶n cè ®Þnh lµ ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song....

C«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ víi hÖ thèng

sæ s¸ch t¬ng ®èi phï hîp víi c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty, néi dung theo

®óng chÕ ®é qui ®Þnh ®¶m b¶o c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc tiÕn hµnh thêng

xuyªn, liªn tôc.

* §Æc ®iÓm tæ chøc bé sæ kÕ to¸n :

C«ng ty tæ chøc bé sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt ký - chøng tõ .

Theo h×nh thøc nµy , sæ NhËt ký chøng tõ ®îc më hµng th¸ng cho mét hay

mét sè tµi kho¶n cã néi dung kinh tÕ gièng nhau vµ cã liªn quan víi nhau

theo yªu cÇu qu¶n lý vµ lËp b¸o ço tæng hîp c©n ®èi . NhËt ký chøng tõ

®îc më theo ph¸t sinh bªn cã cña tµi kho¶n ®èi øng víi bªn nî cña tµi

kho¶n cã liªn quan , kÕt hîp gi÷a ghi theo thêi gian vµ ghi theo hÖ thèng ,

gi÷a h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n ph©n tÝch .

Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh theo h×nh

thøc nhËt ký chøng tõ ë c«ng ty TNHH ThÕ Anh.


32

s¬ ®å h×nh thøc kÕ to¸n

- Sæ çi : më cho tõng tµi kho¶n tæng hîp vµ cho c¶ n¨m , chi tiÕt theo

tõng th¸ng trong ®ã bao gåm sè d ®Çu kú , sè ph¸t sinh trong kú vµ sè d

cuèi kú . Sæ çi ®îc ghi theo sè ph¸t sinh bªn nî cña tµi kho¶n ®èi øng víi

bªn cã cña tµi kho¶n liªn quan , cßn sè ph¸t sinh bªn cã cña tõng tµi kho¶n

chØ ghi tæng sè trªn c¬ së tæng hîp sè liÖu tõ NhËt ký - chøng tõ cã liªn

quan .

- B¶ng kª : ®îc sö dông cho mét sè ®èi tîng cÇn bæ sung chi tiÕt

nh b¶ng kª , nh nî tµi kho¶n 111, 112, b¶ng kª theo dâi hµng göi b¸n ,

b¶ng kª chi phÝ theo ph©n xëng ..... trªn c¬ së çc sè liÖu ph¶n ¸nh b¶ng kª

, cuèi th¸ng ghi vµo NhËt ký - chøng tõ cã liªn quan .

B¶ng ph©n bæ

B¶ng kª sè 4

Sæ tÝnh

NKCT sè

B¶ng kª

Sæ çi Tµi kho¶n 621, 622, 627, 154

B¶ng kª sè 5

Chøng tõ chi phÝ gèc


33

- B¶ng ph©n bæ : sö dông víi nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh thêng xuyªn ,

cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng cÇn ph¶i ph©n bbæ ( tiÒn l¬ng , vËt liÖu ,

khÊu hao ....) . Çc chøng tõ gèc tríc hÕt tËp trung vµo b¶ng ph©n bæ cuèi

th¸ng , dùa vµo ph©n bæ chuyÓn vµo çc b¶ng kª vµ NhËt ký - chøng tõ liªn

quan .

2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh .

2.2.1. C«ng t¸c qu¶n lý chung vÒ s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt ,®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ phøc

t¹p theo kiÓu liªn tôc s¶n phÈm may mÆc cña c«ng ty l¹i ®ù¬c thõa nh©n theo

tõng m· hµng nªn ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt hiÖn nay ë c«ng ty ®îc

x¸c ®Þnh lµ toµn bé qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña tÊt c¶ çc s¶n phÈm ®Ó

gióp cho kÕ to¸n cã thÓ h¹ch to¸n, ph©n bæ chÝnh x¸c vµo tõng kho¶n môc.

Theo môc II.1. ë ch¬ng I ®· tr×nh bµy nguyªn t¾c qu¶n lý h¹ch to¸n

chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh theo qui ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh.

Víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh thùc tÕ cña c«ng ty: C«ng

ty cã hai lo¹i h×nh s¶n xuÊt chñ yÕu lµ s¶n xuÊt hµng gia c«ng cho kh¸ch

hµng theo ®¬n ®Æt hµng ®· ký kÕt vµ s¶n xuÊt theo h×nh thøc mua ®øt b¸n

®o¹n cã nghÜa lµ c«ng ty tù t×m nguån nguyªn vËt liÖu trong vµ ngoµi níc,

®ång thêi tù t×m thÞ trêng ®Ó tiªu thô s¶n phÈm nªn c«ng t¸c qu¶n lý ®ù¬c

dùa theo m« h×nh kÕ to¸n tËp trung tøc lµ tÊt c¶ mäi thø chøng tõ sæ s¸ch

®Òu do phßng kÕ to¸n c«ng ty ®¶m nhiÖm cßn ë díi çc xÝ nghiÖp chØ cã

nh©n viªn thèng kª. MÆt kh¸c víi ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè th×

c«ng ty dÔ dµng ph©n bæ mäi chi phÝ cho tõng ®èi tîng. Nh ®èi víi lo¹i

h×nh s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng th× kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông

ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng...

2.2.2. Çc thñ tôc qu¶n lý vµ chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n ban ®Çu.

Víi nguyªn t¾c tu©n thñ çc chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n do bé tµi chÝnh

®Ò ra th× kÕ to¸n cña c«ng ty ®· tuú theo lo¹i h×nh s¶n xuÊt mµ ph©n bæ çc


34

lo¹i kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh do chóng cã nh÷ng nÐt kh¸c biÖt nhÊt

®Þnh.

a,- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp: gåm çc chi phÝ vÒ çc lo¹i

v¶i ngoµi, v¶i lãt, xèp ®ùng b«ng

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp: gåm chi phÝ çc lo¹i chØ,

khuy, nh·n m¸c....

§Æc biÖt ®èi víi çc lo¹i hµng gia c«ng th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc

tiÕp chiÕm tØ träng rÊt nhá trong gi¸ thµnh. C«ng ty chØ tÝnh vµo kho¶n môc

nµy chi phÝ vËn chuyÓn cña lîng nguyªn vËt liÖu phô dïng cho s¶n xuÊt

trong kú mµ c«ng ty ®· chi ra tõ c¶ng H¶i Phßng vÒ kho c«ng ty.

- Bao b× ®ãng gãi: nÕu ®îc phÝa kh¸ch hµng chuyÓn giao cho c«ng ty

cïng víi nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp th× chi phÝ vËn chuyÓn tÝnh hÕt cho vËt

liÖu phô, còng cã trêng hîp hai bªn tho¶ thuËn trong hîp ®ång, c«ng ty

mua bao b× vµ phÝa kh¸ch hµng sÏ hoµn tr¶ l¹i. Lóc nµy kho¶n chi phÝ bao b×

sÏ ®îc theo dâi riªng kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh.

§èi víi hµng xuÊt khÈu thêng th× chi phÝ bao b× ®ù¬c tÝnh vµo gi¸

thµnh s¶n phÈm. KÕ to¸n c¨n cø vµo ( b¸o ço ®ai nÑp hßm hép ) mµ hµng

th¸ng çc xÝ nghiÖp göi lªn cho c«ng ty thÓ hiÖn sè bao b× hçn hîp ®· xuÊt

dïng thùc tÕ cho tõng m· hµng vµ sè tån.

b,- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp :gåm chi phÝ tiÒn l¬ng c«ng nh©n s¶n

xuÊt vµ çc kho¶n trÝch tríc theo l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt.

c,- Chi phÝ s¶n xuÊt chung : gåm tiÒn l¬ng , BHXH cña nh©n viªn

qu¶n lý ph©n xëng, chi phÝ khÊu hao TSC§... chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

Ngoµi ra c«ng ty cßn tÝnh gép çc chi phÝ nhiªn liÖu, n¨ng lîng vµo

chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh do tØ träng cña nh÷ng kho¶n nµy

nhá

( díi 2% tæng chi phÝ s¶n xuÊt ).


35

d,- Chi phÝ thuª gia c«ng: C«ng ty TNHH ThÕ Anh kh«ng chØ nhËn

may gia c«ng cho kh¸ch hµng mµ ®«i khi do yªu cÇu s¶n xuÊt phøc t¹p cña

s¶n phÈm hoÆc ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é s¶n xuÊt, c«ng ty

cßn cã thÓ ®i thuª ®¬n vÞ kh¸c gia c«ng mét vµi chi tiÕt hoÆc c¶ s¶n phÈm

hoµn chØnh. Lóc nµy kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n tµi kho¶n chi phÝ thuª gia c«ng

vµo gi¸ thµnh. XÐt vÒ b¶n chÊt ta cã thÓ coi kho¶n nµy lµ mét kho¶n chi phÝ

dÞch vô mua ngoµi thuéc chi phÝ s¶n xuÊt chung, nhng do yªu cÇu qu¶n lý

h¹ch to¸n còng nh do ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nªn doanh nghiÖp ¸p

dông tËp hîp chi phÝ nµy riªng vµ chi tiÕt cho tõng m· hµng cã chi phÝ thuª

gia c«ng, khi s¶n phÈm hoµn thµnh kho¶n chi phÝ nµy sÏ ®îc tËp hîp trùc tiÕp vµo

gi ̧thµnh s¶n phÈm.

2.2.3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm theo çc ®èi tîng.

2.2.3.1.§èi tîng kÕ to¸n tËp hîp CPSX

ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu tiªn

cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Cã x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi

tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt míi ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n

xuÊt vµ gióp cho c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.

§èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ

nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm so¸t chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

Khi x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ph¶i c©n nh¾c

çc nh©n tè nh: Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm

c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm …

Tuú theo c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt

kinh doanh, yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ ®èi tîng

tËp hîp chi phÝ cã thÓ lµ: Toµn bé quy tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp; Tõng

giai ®o¹n; Tõng quy tr×nh c«ng nghÖ; Tõng ph©n xëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt;

Tõng nhãm s¶n phÈm, tõng mÆt hµng, tõng c«ng tr×nh x©y dùng, tõng ®¬n

®Æt hµng…


36

Nãi tãm l¹i, x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë mçi lo¹i

h×nh doanh nghiÖp lµ mét ®ßi hái hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n.

MÆt kh¸c x¸c ®Þnh nã mét çch chÝnh x¸c lµ c¬ së tiÒn ®Ò quan träng ®Ó

kiÓm tra, kiÓm so¸t qu¸ tr×nh chi phÝ, t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm vËt chÊt cho

tõng bé phËn, ®ång thêi cung cÊp sè liÖu cÇn thiÕt cho viÖc tÝnh çc chØ tiªu

gi¸ thµnh.

§èi tîng kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ çc lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô

do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra cÇn ph¶i tÝnh ®îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh

®¬n vÞ. X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Çu tiªn

trong toµn bé c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña kÕ to¸n. §Ó x¸c ®Þnh

®îc ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cÇn ph¶i c¨n cø vµo: ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n

xuÊt; ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt; ®Æc ®iÓm s¶n phÈm, lao vô mµ

doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra. . . .

2.2.3.2- TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.

Hµng gia c«ng ë C«ng ty TNHH ThÕ Anh cã ®Æc ®iÓm lµ chi phÝ

nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm tØ träng rÊt nhá so víi gi¸ thµnh nªn toµn bé

nguyªn vËt liÖu kÓ c¶ bao b× ®Òu do kh¸ch hµng( bªn ®Æt hµng) cung cÊp theo

®iÒu kiÖn gi¸ CIF t¹i c¶ng H¶i Phßng hoÆc theo ®iÒu kiÖn hîp ®ång gia c«ng.

Sè lîng nguyªn vËt liÖu chuyÓn ®Õn cho c«ng ty ®îc tÝnh trªn c¬ së s¶n

lîng s¶n phÈm ®Æt hµng vµ ®Þnh møc tiªu hao cu¶ tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu

cho tõng s¶n phÈm. §Þnh møc tiªu hao nµy ®îc c«ng ty vµ kh¸ch hµng cïng

nghiªn cøu, x©y dùng phï hîp víi møc tiªu hao thùc tÕ vµ dùa trªn ®iÒu kiÖn

cô thÓ cña mçi bªn ®îc thÓ hiÖn qua biÓu sè 1" phiÕu xuÊt kho"

Ngoµi nguyªn vËt liÖu tÝnh to¸n theo ®Þnh møc trªn kh¸ch hµng cßn cã tr¸ch

nhiÖm chuyÓn cho c«ng ty 3% sè nguyªn liÖu ®Ó bï vµo sè hao hôt kÐm

phÈm chÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu.

Trong lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng kÕ to¸n chØ qu¶n lý vÒ mÆt sè lîng

cña lîng nguyªn vËt liÖu nhËp kho nãi trªn theo tõng hîp ®ång gia c«ng vµ


37

khi cã lÖnh s¶n xuÊt th× cung cÊp nguyªn vËt liÖu cho xÝ nghiÖp. KÕ to¸n

kh«ng h¹ch to¸n gi¸ vèn thùc tÕ cña b¶n th©n nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n

xuÊt mµ chØ h¹ch to¸n phÇn chi phÝ vËn chuyÓn sè nguyªn vËt liÖu ®ã tõ c¶ng

vÒ kho vµo kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm trong kú.

§èi víi çc mÆt hµng tù s¶n xuÊt th× qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vÉn b×nh

thêng, kÕ to¸n theo dâi c¶ vÒ mÆt lîng vµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt

liÖu xuÊt dïng theo ®¬n gi¸ xuÊt kho b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ . Víi çch tÝnh ph©n

bæ nh sau:

Chi phÝ vËt liÖu Tæng chi phÝ Tû lÖ hay

ph©n bæ cho = vËt liÖu cÇn x ( hÖ sè )

tõng ®èi tîng ph©n bæ ph©n bæ

Trong ®ã:

Tû lÖ hay Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi tîng

( hÖ sè ) =

ph©n bæ Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ çc ®èi tîng

Ph¬ng ph¸p tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã thÓ kh¸i qu¸t

nh sau:

- §èi víi nguyªn vËt liÖu chÝnh: v¶i ngoµi, v¶i lãt

MÆc dï mét lo¹i v¶i ®îc dïng ®Ó gia c«ng nhiÒu m· hµng kh¸c nhau

vµ mçi m· hµng l¹i ®îc s¶n xuÊt tõ nhiÒu lo¹i v¶i kh¸c nhau kÝch cì kh¸c

nhau nhng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ

l¹i ph¶i tiÕt kiÖm ®îc nhiÒu lo¹i vËt liÖu nhÊt. Bëi vËy c«ng ty ®· ¸p dông

ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n bµn c¾t trªn ( phiÕu theo dâi bµn c¾t ) nh»m ph¶n ¸nh

chÝnh x¸c sè lîng tõng lo¹i v¶i tiªu hao thùc tÕ cho mçi m· hµng liªn quan.

C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho vµ ®Þnh møc kü thuËt tiªu hao do phßng kü thuËt

cung cÊp, nh©n viªn h¹ch to¸n ë xÝ nghiÖp tÝnh to¸n vµ lËp ( phiÕu theo dâi

bµn c¾t ) ghi râ sè lîng tõng lo¹i v¶i tiªu hao thùc tÕ cña mçi m· hµng, sè

lîng thõa hoÆc thiÕu so víi h¹ch to¸n bµn c¾t .


38

VÝ dô : ngµy 15 /02/2005 xÝ nghiÖp 1 nhËn vÒ 600 m v¶i ngoµi , tr¶i

®îc 100 l¸ , chiÒu dµi mçi l¸ lµ 5,6m . Sè v¶i tr¶i ®îc lµ :100 * 5,6 = 560

m .

Hao phÝ do nh÷ng chç ®Çu bµn ®o¹n nèi lµ : 100 * 0,02 = 2 m .

Nh vËy lÏ ra sè v¶i cßn l¹i lµ : 600 - (560 + 2 ) = 38 m .

Song trªn thùc tÕ phÇn nhËn vÒ kho ®Çu dÊu chØ cã 28,4 m ( cßn l¹i lµ

nh÷ng chç dÎo v¶i vôn nhá kh«ng dïng ®îc ) . PhÇn thiÕu lµ : 38 - 28,4 =

9,6 m , ®îc gäi lµ thiÕu do h¹ch to¸n bµn c¾t .

Cuèi th¸ng tõ çc phiÕu theo dâi ®ã nh©n viªn h¹ch to¸n lËp çc b¸o

ço nhËp xuÊt tån nhiªn liÖu, b¸o ço chÕ biÕn, b¸o ço hµng ho¸.

Cuèi th¸ng 3,b¸o ço nµy ®îc göi lªn bé phËn kÕ to¸n nguyªn liÖu ë

phßng kÕ to¸n c«ng ty ®Ó xö lý sè liÖu, nhËp ®¬n gi¸ råi göi sang bé phËn kÕ

to¸n chi phÝ .KÕ to¸n chi phÝ tæng hîp sè liÖu vµ lËp (b¸o ço thanh to¸n

nguyªn liÖu c¾t,b¸o ço tæng hîp chÕ biÕn ,b¸o ço tæng hîp hµng ho¸ vµo

cuèi mçi quý).

+B¸o ço thanh to¸n nguyªn liÖu c¾t: ®îc c¨n cø vµo b¸o ço nhËp -

xuÊt - tån nguyªn liÖu hµng th¸ng cña çc xÝ nghiÖp thµnh viªn göi lªn,kÕ

to¸n lËp b¸o ço nµy ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña nguyªn liÖu ®ã

cã liªn quan ®Õn çc m· hµng s¶n xuÊt trong quý,trong ph¹m vi toµn c«ng ty

+B¸o ço tæng hîp chÕ biÕn : c¨n cø vµo sè liÖu tõ çc( b¸o ço chÕ

biÕn, b¸o ço nhËp -xuÊt -tån) cña çc xÝ nghiÖp, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lËp

b¸o ço nµy theo tõng m· hµng cña tõng ®¬n ®Æt hµng .

B¸o ço nµy cho biÕt sè b¸n thµnh phÈm mµ çc xÝ nghiÖp thùc hiÖn

®îc, sè lîng mæi lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh tiªu hao cho lîng b¸n thµnh

phÈm c¾t ®ù¬c trong quÝ lµ bao nhiªu vµ chi phÝ vËn chuyÓn t¬ng øng víi

lîng nguyªn vËt liÖu ®ã (®èi víi s¶n phÈm gia c«ng) hay gi¸ trÞ thùc tÕ cña

nguyªn vËt liÖu tiªu hao(®èi víi s¶n phÈm mua ®øt b¸n ®o¹n) phÇn chi phÝ

nµy ®îc thÓ hiÖn trªn b¸o ço thanh to¸n nguyªn liÖu c¾t. Chi phÝ vËn

chuyÓn nguyªn vËt liÖu chÝnh ®îc ph©n bæ theo sè lîng cña mçi chuyÕn

hµng ®· xuÊt cho xÝ nghiÖp.


39

+ B¸o ço tæng hîp hµng ho¸ : ®îc lËp trªn c¬ së b¸o ço hµng ho¸

mµ hµng th¸ng çc xÝ nghiÖp göi lªn, kÕ to¸n lËp b¸o ço tæng hîp hµng ho¸

chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp, cho biÕt sè lîng tõng m· hµng ®· nhËp kho

trong quÝ cña tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt lµ bao nhiªu.

Trªn c¬ së çc b¸o ço kÕ to¸n c«ng ty lËp b¸o ço tæng hîp nguyªn

vËt liÖu chÝnh thÓ hiÖn chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· tiªu hao cho tõng xÝ nghiÖp

chi tiÕt cho tõng m· hµng vµ sè tån. Do ®· ®ù¬c theo dâi cho tõng m· hµng

lªn sè liÖu trªn ( b¸o ço tæng hîp vËt liÖu chÝnh ) ®îc tÝnh lµ chi phÝ

nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.

- §èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp:

VËt liÖu phô tuy kh«ng cÊu thµnh nªn thùc thÓ chÝnh cña s¶n phÈm

may nhng nã l¹i lµ vËt liÖu kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña s¶n phÈm hoÆc lµm

t¨ng thªm gi¸ trÞ cña s¶n phÈm nh: cóc chØ .... ®èi víi çc ®¬n ®Æt hµng gia

c«ng th«ng thêng bªn ®Æt hµng sÏ cung cÊp cho c«ng ty c¶ phô liÖu, bao b×

®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm trong trêng hîp cã sù tho¶ thuËn cña hai bªn, vÒ c¬

b¶n c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi chi phÝ vËt liÖu phô còng t¬ng tù nh nguyªn

vËt liÖu chÝnh. Hµng th¸ng nh©n viªn h¹ch to¸n xÝ nghiÖp c¨n cø vµo phiÕu

xuÊt vËt liÖu phô ®Ó lËp ( b¸o ço phô liÖu ) chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng

ty, kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ phô liÖu bao b× cho çc

thµnh phÈm.

Cuèi quÝ, sau khi tÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu phô kÕ to¸n lËp b¸o

ço tæng hîp vËt liÖu phô thÓ hiÖn sè liÖu vËt liÖu phô vµ chi phÝ mçi lo¹i vËt

liÖu phô xuÊt dïng trong quÝ cho çc lo¹i s¶n phÈm lµ bao nhiªu. Chi phÝ vËn

chuyÓn vËt liÖu phô cña hµng gia c«ng ®îc theo dâi trªn sæ chi tiÕt vËt liÖu

theo tõng ®¬n ®Æt hµng vµ ®îc ph©n bæ c¨n cø vµo s¶n lîng qui ®æi cña sè

s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho.


40

ChiphÝ Tæng chi phÝ vËn chuyÓn S¶n lîng

vËn chuyÓn cña ®¬n ®Æt hµng i hoµn thµnh

vËt liÖu = * qui ®æi

phô cña S¶n lîng ®Æt hµng cña m·

m· hµng i qui ®æi hµng i

C¨n cø vµo b¸o ço tæng hîp vËt liÖu phô vµ chi phÝ vËn chuyÓn ®·

ph©n bæ cho tõng m· hµng kÕ to¸n lËp “ b¸o ço tæng hîp chi phÝ vËt liÖu

phô " sè liÖu trªn b¸o ço nµy ®îc kÕt chuyÓn trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh.

KÕt thóc qui tr×nh s¶n xuÊt thµnh phÈm nhËp kho ®Òu ®îc ®ãng gãi,

®ãng hßm. Sè bao b× hçn hîp ®ãng gãi còng do phÝa kh¸ch hµng chuyÓn

giao cho c«ng ty cïng víi vËt liÖu phô. Còng cã trêng hîp hai bªn tho¶

thuËn trong hîp ®ång, c«ng ty tù tæ chøc bao gãi, khi kÕt thóc hîp ®ång phÝa

kh¸ch hµng sÏ hoµn tr¶ l¹i. Lóc nµy kho¶n chi phÝ bao b× ®îc theo dâi riªng

vµ kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nhng ®èi víi hµng xuÊt khÈu cña

c«ng ty th× chi phÝ bao b× ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¨n cø vµo ( b¸o

ço ®ai nÑp,hßm , hép ) mµ hµng th¸ng çc xÝ nghiÖp göi lªn cho c«ng ty thÓ

hiÖn sè bao b× hçn hîp ®· xuÊt dïng thùc tÕ cho tõng m· hµng. Tõ ®ã kÕ

to¸n c«ng ty sÏ lËp ( b¸o ço tæng hîp ®ai, nÑp, hßm, hép ) t¬ng tù nh

h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu . §Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t

sinh trong kú kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621 ®îc chi tiÕt thµnh 3 tiÓu kho¶n.

6211: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp

6212: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp

6213: Chi phÝ bao b×

§èi víi çc kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph¸t sinh t¨ng trong kú th× kÕ

to¸n tËp hîp vµo bªn Nî tµi kho¶n 621, ph¸t sinh gi¶m ghi vµo bªn Cã. Cuèi

quÝ kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ nµy sang tµi kho¶n 154. C¨n cø vµo ( b¸o ço

tæng hîp nguyªn vËt liÖu ), ( b¸o ço tæng hîp chi phÝ vËt liÖu phô ), ( b¸o

ço tæng hîp ®ai nÑp hßm hép ) kÕ to¸n lËp b¶ng kª sè 4 . Dùa vµo sè liÖu


41

trªn b¶ng kª sè 4 vµ nhËt ký chøng tõ sè 7 kÕ to¸n ghi sæ çi tµi kho¶n 621

C«ng ty kh«ng sö dông b¶ng ph©n bæ sè 2.

2.2.3.3 - TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ë c«ng ty TNHH ThÕ Anh gåm:

TiÒn l¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ë çc xÝ nghiÖp thµnh viªn.

Çc kho¶n trÝch theo l¬ng: BHXH, BHYT, KPC§.

C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm. Do ®Æc thï cña

lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng, c«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n quÜ l¬ng theo

tû lÖ % trªn doanh thu. QuÜ l¬ng cña toµn doanh nghiÖp ®îc ph©n chia cho

bé phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp theo møc kho¸n vµ cho bé phËn s¶n xuÊt gi¸n tiÕp

theo hÖ sè l¬ng. §èi víi bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt th× hiÖn nay c«ng ty qui

®Þnh chÕ ®é kho¸n tiÒn l¬ng víi møc kho¸n lµ 42,45% gi¸ trÞ s¶n phÈm

hoµn thµnh.

Hµng th¸ng, c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho thµnh phÈm ( sau khi ®· qua

KCS ), c¨n cø vµo tû gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ trêng liªn ng©n hµng gi÷a VN§

vµ USD ( tû gi¸ nµy ®îc doanh nghiÖp c¨n cø vµo tû lÖ % mµ xÝ nghiÖp

®îc hëng 42,45% ) nh©n viªn h¹ch to¸n ë çc xÝ nghiÖp tÝnh ra quÜ l¬ng

ë tõng xÝ nghiÖp vµ lËp “ b¶ng doanh thu chia l¬ng “

Tæng quÜ = Tû gi¸ x 42,45% x QiPi

l¬ng hiÖn hµnh

Trong ®ã :

Qi: S¶n lîng m· hµng i

Pi: Gi¸ c¶ cña m· hµng i.

Toµn bé tiÒn l¬ng tÝnh trªn doanh thu mµ xÝ nghiÖp nhËn ®îc sÏ

®îc ph©n chia theo qui chÕ chia l¬ng do bé phËn lao ®éng tiÒn l¬ng cña

c«ng ty x©y dùng.

NÕu gäi A lµ tæng quÜ l¬ng cña mét xÝ nghiÖp th×:

10% A ( a1 ) lµ quÜ dù phßng ®Ó chia thªm l¬ng cho c«ng nh©n khi

lµm t¨ng ca, thªm giê hoÆc khi cã Ýt viÖc lµm quÜ l¬ng nµy trÝch khi xÝ

nghiÖp ®¹t vît møc kÕ ho¹ch ®îc giao.


42

Trong ®ã: 4,2% A :qòy dù phßng ph¸t sinh ngoµi qui tr×nh s¶n xuÊt.

3% A: quü l¬ng nghØ phÐp.

0,8%A: quü BHXH, BHYT, KPC§

2% A: çc kho¶n phô cÊp kh¸c.

PhÇn cßn l¹i B = A - A1 ( 90% ) ®îc chia cho tæng tiÒn l¬ng thùc tÕ

cña xÝ nghiÖp trong th¸ng lµ 70% vµ quÜ tiÒn thëng 30%. Çc bé phËn xÝ

nghiÖp ( tæ c¾t may, lµ... ) tiÒn l¬ng ®îc chia theo tû lÖ % cña B ( quü

l¬ng sau khi trõ ®i quü trÝch lËp dù phßng ) cô thÓ lµ:

TiÒn l¬ng tæ may: 78% B

TiÒn l¬ng tæ c¾t: 5,5% B

TiÒn l¬ng tæ lµ: 6,3% B

Tæng tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt: 89,8%

TiÒn l¬ng tæ kü thuËt: 3,77% B

TiÒn l¬ng tæ b¶o vÖ: 0,1% B

TiÒn l¬ng tæ v¨n phßng: 3,2% B

TiÒn l¬ng tæ b¶o toµn vµ vÖ sinh: 2,2% B

TiÒn l¬ng tæ thu ho¸: 0,93% B

Tæng tiÒn l¬ng cña nh©n viªn xÝ nghiÖp: 10,2%

Trong mçi tæ cã qui ®Þnh hÖ sè chia l¬ng cho mçi çn bé, tõng c«ng

nh©n. Cuèi th¸ng nh©n viªn h¹ch to¸n xÝ nghiÖp cã nhiÖm vô nép b¸o ço

thùc hiÖn tiÒn l¬ng lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. Cuèi quÝ bé phËn kÕ to¸n

tiÒn l¬ng sÏ tæng hîp sè liÖu tõ çc b¶ng doanh thu chia l¬ng cña çc xÝ

nghiÖp, tÝnh to¸n phÇn chi phÝ nh©n c«ng s¶n xuÊt vµ c¨n cø vµo b¸o ço

thùc hiÖn tiÒn l¬ng cña çc xÝ nghiÖp tÝnh ra chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ

tiÒn c«ng cña nh©n viªn xÝ nghiÖp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. KÕ to¸n

tiÕn hµnh trÝch 19% quÜ l¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®Ó h¹ch to¸n

vµo çc kho¶n trÝch theo l¬ng. Sau ®ã kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ sè 1 ( b¶ng

ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH ) . C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ

BHXH kÕ to¸n chi phÝ lËp b¶ng kª sè 4 phÇn tµi kho¶n 622. KÕ to¸n c«ng ty

dùa vµo sè liÖu cña phÇn nµy vµ nhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó vµo sæ çi tµi


43

kho¶n 622 chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp . Cuèi quÝ kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n

c«ng trùc tiÕp sang bªn nî tµi kho¶n 154 chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë

dang ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.

2.2.3.4- Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung.

§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n c«ng ty më tµi kho¶n 627 -

chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi tiÕt çc tµi kho¶n cÊp II theo qui ®Þnh cña bé

tµi chÝnh. TÊt c¶ çc kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung khi ph¸t sinh ®Òu

®îc kÕ to¸n tËp hîp vµo tµi kho¶n 627. Cuèi mçi quÝ, kÕ to¸n tæng hîp çc

kho¶n chi phÝ ph¸t sinh bªn nî tµi kho¶n 627 trõ ®i sè gi¶m chi nÕu cã ®îc

tËp trung ë bªn cã tµi kho¶n 627, chªnh lÖch gi÷a bªn cã vµ bªn nî ®îc kÕt

chuyÓn sang tµi kho¶n 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh (b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt

chung) ®îc lËp vµo cuèi mçi quÝ thÓ hiÖn toµn bé sè chi phÝ s¶n xuÊt chung

mµ c«ng ty ®· chi ra trong quÝ c¨n cø vµo çc sæ s¸ch chøng tõ cã liªn quan

nh b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§, b¶ng ph©n bæ c«ng cô, dông cô,

b¶ng ph©n bæ sè 1 - ph©n bæ tiÒn l¬ng vµo ®èi tîng sö dông, çc nhËt ký

chøng tõ kh¸c cã liªn quan ®Õn tµi kho¶n 627 nh nhËt ký chøng tõ sè 1, 2,

5.

Chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng trong s¶n xuÊt ®îc tÝnh theo tû lÖ khÊu

hao ®· qui ®Þnh ®èi víi çc ngµnh dÖt, may (th«ng t sè 1062 / Bé tµi chÝnh)

vµ N§ 59 CP.

Hµng quÝ, kÕ to¸n c¨n cø vµo tû lÖ khÊu hao qui ®Þnh ®Ó tÝnh møc khÊu

hao TSC§ theo c«ng thøc sau:

Nguyªn gi¸ x Tû lÖ khÊu hao c¬ b¶n

Møc khÊu hao TSC§ cña TSC§ ( n¨m )

TSC§ cña quÝ 4

C¨n cø vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi

b¶ng kª sè 4 phÇn tµi kho¶n 627. B¶ng kª sè 4 lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tiÕn

hµnh ghi sæ çi tµi kho¶n 627.

2.2.3.5- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ thuª gia c«ng.


44

Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, doanh nghiÖp cã thÓ xuÊt b¸n thµnh phÈm,

nguyªn liÖu ®i gia c«ng ë ®¬n vÞ kh¸c. Lóc nµy ta ph¶i céng thªm chi phÝ

thuª gia c«ng vµo gi¸ thµnh. C«ng ty tiÕn hµnh h¹ch to¸n theo dâi chi tiÕt

kho¶n chi phÝ nµy theo tõng m· hµng tõ khi xuÊt ra khái doanh nghiÖp cho

®Õn khi nhËn vÒ. V× ®îc tËp hîp trùc tiÕp nªn cuèi quÝ, kÕ to¸n c¨n cø vµo

b¸o ço tæng hîp chi phÝ thuª gia c«ng ®Ó lµm c¬ së tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n

phÈm cã liªn quan .

2.2.3.6- TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh toµn c«ng ty.

KÕ to¸n sö dông b¶ng kª sè 4 ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng xÝ

nghiÖp cña c«ng ty. Çch lËp b¶ng kª sè 4 nh sau:

- C¨n cø vµo b¸o ço chÕ biÕn, b¸o ço tæng hîp chi phÝ vËt liÖu phô,

b¸o ço tæng hîp ®ai nÑp hßm hép kÕ to¸n ghi vµo nî tµi kho¶n 621 ®èi øng

víi cã tµi kho¶n 152 theo chi tiÕt t¬ng øng.

- C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 1 vµ çc b¶ng doanh thu chia l¬ng, kÕ

to¸n ghi dßng nî tµi kho¶n 622 ®èi øng ghi cã tµi kho¶n 334,338.

- C¨n cø vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tæng hîp

ghi nî tµi kho¶n 627, ®èi øng víi cét cã çc tµi kho¶n cã liªn quan trong

b¶ng.

- C¨n cø vµo çc tµi kho¶n ph¶n ¸nh ë çc nhËt ký chøng tõ kh¸c cã

liªn quan ®èi øng víi nî çc tµi kho¶n 154, 621, 627 ®Ó ghi dßng vµ cét

t¬ng øng. NhiÖm vô cña kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ kinh doanh toµn c«ng ty

lµ lËp nhËt ký chøng tõ sè 7. Cuèi quÝ trªn c¬ së b¶ng kª sè 4 ®· lËp, kÕ to¸n

céng nî cña çc tµi kho¶n 621, 622, 627, 154 ®Ó vµo nhËt ký chøng tõ sè 7.

C¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 7 kÕ to¸n ghi sæ çi tµi kho¶n 154 - chi phÝ

s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.


45

S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung

334, 338 627 111, 112, 152

CF nh©n viªn

Çc kho¶n ghi gi¶m

152, 153 CF SXC ( phÕ liÖu thu

håi, vËt t kh«ng dïng

CF vËt liÖu, ccdc hÕt )

1421,335

CF theo dù to¸n

154

331,111,112

Ph©n bæ hoÆc kÕt

Çc CFSXC kh¸c

chuyÓn CFS


46

S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n phÈm

621 154 152,111

CP NVL TT Çc kho¶n ghi gi¶m

CPSP

622 155, 152

CP NC TT NhËp kho

627 157

CP SX chung Göi b¸n

632

Tiªu thô th¼ng

2.2.4. C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty TNHH ThÕ

Anh

2.2.4.1- §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ çch tÝnh gi¸ thµnh

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p

kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, s¶n phÈm may mÆc cña C«ng ty l¹i ®îc thõa nhËn

theo tõng m· hµng nªn kÕ to¸n C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ

tõng m· hµng (nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i) ®· hoµn thµnh ë cuèi qui tr×nh s¶n

xuÊt. Trªn thùc tÕ, mçi m· hµng : ¸o s¬ mi, quÇn Ka ki, quÇn bß… bao gåm

nhiÒu kÝch cì kh¸c nhau song do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt gia c«ng còng nh s¶n

xuÊt mua ®øt b¸n ®o¹n Ýt khi hoÆc kh«ng ph©n biÖt sù kh¸c nhau vÒ ®¬n gÝa


47

gia c«ng hay ®¬n gi¸ b¸n gi÷a çc kÝch cì kh¸c nhau nªn viÖc x¸c ®Þnh ®èi

tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ hoµn toµn hîp lý.

Do tÝnh chÊt cña s¶n phÈm may mÆc nªn ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ

chiÕc, bé, çi.

C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt lo¹i h×nh s¶n xuÊt lµ s¶n xuÊt

hµng gia c«ng chiÕm tû träng lín tõ 80% - 90%, c¨n cø vµo chu kú s¶n xuÊt

s¶n phÈm vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng ty, kú tÝnh gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh

vµo thêi ®iÓm cuèi mçi quý.

2.2.4.2 - C«ng t¸c kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang

S¶n phÈm dë ë C«ng ty bao gåm :

+ Díi d¹ng nguyªn liÖu (cha c¾t hoÆc c¾t cha ®ång bé).

+ Díi d¹ng b¸n thµnh phÈm c¾t (cha may xong).

+ Díi d¹ng b¸n thµnh phÈm may (cha lµ).

+ Díi d¹ng b¸n thµnh phÈm lµ (cha ®ãng hßm).

C«ng ty ¸p dông kú tÝnh gi¸ theo quý nªn ®ñ thêi gian cho ®¬n ®Æt

hµng hoµn thµnh. NÕu ®¬n ®Æt hµng kÐo dµi sang kú tÝnh gi¸ thµnh sau th× kÕ

to¸n C«ng ty vÉn tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh víi sè s¶n phÈm hoµn thµnh trong

kú cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. MÆt kh¸c , C«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n quü

l¬ng khi cã s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho ®¹t tiªu chuÈn (qua KSC) míi

®îc tÝnh vµ thanh to¸n l¬ng. khuyÕn khÝch c«ng nh©n nç lùc s¶n xuÊt

nh»m t¹o ra sè s¶n phÈm lín nhÊt hoµn thµnh toµn bé. ChÝnh v× thÕ, s¶n

phÈm dë dang cuèi kú rÊt Ýt, C«ng ty thêng chØ tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë khi

tån toµn bé hoÆc víi sè lîng lín vµ thêng trong gi¸ trÞ s¶n phÈm dë bao

gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. B¸n thµnh phÈm kú tríc chuyÓn sang

kú sau chØ tÝnh phÇn gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu ®· ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt ®Õn

tõng m· hµng cßn phÇn chi phÝ chÕ biÕn ph¸t sinh trong kú ®îc tÝnh hÕt cho

s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú.

2.2.4.5 - Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH

ThÕ Anh :


48

XuÊt ph¸t tõ viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lµ toµn

bé qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng m· hµng,

cuèi quý kÕ to¸n c¨n cø vµo kÕt qu¶ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ çc tµi liÖu

cã liªn quan ®Ó tÝnh ra tæng gi¸ thµnh vµ tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng m·

hµng theo ph¬ng ph¸p hÖ sè.

* HÖ sè tÝnh gi¸ thµnh :

C«ng ty TNHH ThÕ Anh ®· sö dông ngay ®¬n gi¸ gia c«ng s¶n phÈm ,

tøc lµ sè tiÒn c«ng mµ C«ng ty nhËn ®îc vÒ viÖc s¶n xuÊt, gia c«ng s¶n

phÈm cña m· hµng ®ã ®Ó lµm hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh .

Ch¼ng h¹n ®¬n gi¸ gia c«ng cña mét s¶n phÈm thuéc m· hµng 028 lµ

0,53 USD, cña m· hµng UJ 340 lµ 0,72 USD …. Th× hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh cña

çc m· hµng ®ã lÇn lît lµ 0,53 ; 0,72 … §èi víi s¶n phÈm mua ®øt b¸n

®o¹n th× hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh lµ hÖ sè ph©n bæ l¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt.

HÖ sè ph©n bæ l¬ng ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm.

Nh vËy m· hµng 3520 do C«ng ty s¶n xuÊt thuéc lo¹i h×nh mua ®øt b¸n

®o¹n cã hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh lµ 0,99.

* Tr×nh tù tÝnh gi¸ thµnh :

C¨n cø vµo s¶n lîng thùc tÕ hoµn thµnh trong quý cña tõng m· hµng

(QA, Q§…) vµ hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh qui íc cho tõng m· hµng ®ã (HA, HB)

®Ó tÝnh ra s¶n lîng qui ®æi cña tõng m· hµng.

S¶n lîng qui ®æi cña m· hµng A = QA x HA.

S¶n lîng qui ®æi cña m· hµng B = Q§ x H§.

Tæng khèi lîng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh ®· qui ®æi ®îc tÝnh nh sau :

QH = (QA x HA) + (Q§ x H§) + …….

Sau ®ã x¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ chi phÝ cña tõng m· hµng theo c«ng

thøc sau:

S¶n lîng quy ®æi m· hµng A

HÖ sè ph©n bæ = ---------------------------------------

CP m· hµng A Tæng s¶n lîng quy ®æi


49

QA x HA

HA = ------------

QH

- C¨n cø vµo tæng chi phÝ s¶n xuÊt cña tÊt c¶ çc m· hµng s¶n xuÊt

trong kú ®· tËp hîp ®îc, x¸c ®Þnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng mÆt

hµng.

ZA = C x HA (C lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt cña tÊt c¶ çc m· hµng).

Gi¸ thµnh ®¬n vÞ tõng m· hµng :

ZA

ZA = ------

QA

T¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh viÖc qu¶n lý yÕu tè nguyªn vËt liÖu ®îc

tæ chøc kh¸ chÆt chÏ. C«ng ty ®· x©y dùng cho m×nh mét hÖ thèng b¸o ço ,

b¶ng biÓu , b¶ng kª chi tiÕt tõ díi çc xÝ nghiÖp thµnh viªn cho ®Õn phßng

kÕ to¸n nªn ®· theo dâi s¸t sao nguyªn vËt liÖu tõ khi ®a vµo s¶n xuÊt cho

®Õn khi s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, nhÊt lµ vÒ mÆt hiÖn vËt, nhê ®ã

kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®îc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng

lo¹i m· hµng, t¹o thuËn lîi cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. PhÇn chi phÝ

nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp liªn quan ®Õn sè thµnh phÈm tËp hîp ®îc sÏ kÕt

chuyÓn trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh, cßn çc kho¶n kh¸c nh : Chi phÝ nh©n c«ng

trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¶i ®îc tÝnh to¸n ph©n bæ cô thÓ theo s¶n

lîng qui ®æi cña ph¬ng ph¸p hÖ sè.

VÝ dô : Trong quý IV n¨m 2004 C«ng ty s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng,

trong ®ã cã m· hµng 028 (hµng gia c«ng) vµ m· 3520 (hµng mua ®øt b¸n

®o¹n) ta thÊy s¶n lîng thùc tÕ hoµn thµnh cña m· hµng 028 lµ 10.300 s¶n

phÈm, cña m· 3520 lµ 3200 s¶n phÈm nªn s¶n lîng qui ®æi cña m· hµng

028 lµ : 10.300 x 0,53 = 5.459.

S¶n lîng qui ®æi cña m· 3520 lµ

3.200 x 0,99 = 3.168


50

Tæng s¶n lîng qui ®æi cña tÊt c¶ çc m· hµng trong quý IV lµ 8.627

s¶n phÈm.

Chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc trong toµn C«ng ty thuéc quý

IV/2004 phôc vô cho 02 m· hµng trªn: bao gåm m· 028 ( Hµng gia c«ng)

vµ m· 3520 ( Hµng mua ®øt b¸n ®o¹n)

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : 280.439.973 ®

Trong ®ã :

+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp : 231.354.969 ®

+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô : 43.820.546 ®

+ Chi phÝ bao b× : 5.264.458 ®

- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : 145.793.613 ®

+ TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp SX : 131.614.208 ®

+ Kho¶n trÝch theo l¬ng : 14.179.405®

-Chi phÝ s¶n xuÊt chung : 78.230.864 ®

+ TiÒn l¬ng nh©n viªn xÝ nghiÖp : 51.391.907 ®

+ BHXH, BHYT, KPC§ : 10.124.603 ®

+ Chi phÝ vËt liÖu xÝ nghiÖp : 6.914.354 ®

+ Chi phÝ c«ng cô dông cô: 9.800.000 ®

-Chi phÝ khÊu hao TSC§ : 96.823.673 ®

- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : 29.024.263 ®

- Chi phÝ kh¸c : 23.012.732 ®

-Tæng chi phÝ tÝnh vµo gi¸ thµnh (hay tæng gi¸ thµnh) = 653.325.118 ®

Nh vËy c¨n cø vµo b¸o ço tæng hîp hµng ho¸ vµ tæng chi phÝ s¶n

xuÊt toµn C«ng ty ®· tËp hîp ®îc ë b¶ng kª sè 4 bé phËn kÕ to¸n chi phÝ vµ

gi¸ thµnh tiÕn hµnh tÝnh tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng m·

hµng theo ph¬ng ph¸p hÖ sè nh sau :

- Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp :


51

C¨n cø vµo b¸o ço tæng hîp vËt liÖu chÝnh, b¸o ço tæng hîp chi phÝ

vËt liÖu phô , b¸o ço tæng hîp ®ai, nÑp , hßm…

+ M· 028 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 30.534.860 ®

Chi phÝ bao b× 5.264.458 x 10.300 = 4.016.586 ®

13.500

+ M· 3520 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 245.888.527 ®

Trong ®ã : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh 231.354.969 ®

Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô 13.285.686 ®

Chi phÝ bao b× 5.264.458 x 3.200 = 1.247.872 ®

13.500

- Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp :

Trong ®ã :

+ Chi phÝ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong gi¸ thµnh :

M· 028 = 131.614.208 x 5.459 = 83.282.944 ®

8.627

M· 3520 = 131.614.208 x 3.168 = 48.331.264 ®

8.627

+ Chi phÝ vÒ çc kho¶n trÝch theo l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n

xuÊt :

M· 028 = 14.179.405 x 5.459 = 8.972.455®

8.627

M· 3520 = 14.179.405 x 3.168 = 5.206.950 ®

8.627

- Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung :

+L¬ng ph¶i tr¶ nh©n viªn xÝ nghiÖp tÝnh trong gi¸ thµnh:


52

M· 028 = 51.391.907 x 5.459 = 32.519.812 ®

8.627

M· 3520 = 51.391.907 x 3.168 = 18.872.095 ®

8.627

+ BHXH, BHYT, KPC§ trÝch theo l¬ng tÝnh trong gi¸ thµnh :

M· 028 = 10.124.603 x 5.459 = 6.406654 ®

8.627

M· 3520 = 10.124.603 x 3.168 = 3.717.949 ®

8.627

+ Chi phÝ vËt liÖu XN tÝnh trong gi¸ thµnh :

M· 028 = 6.914.354 x 5.459 = 4.375.270 ®

8.627

M· 3520 = 6.914.354 x 3.168 = 2.539.084 ®

8.627

+ Chi phÝ c«ng cô dông cô tÝnh trong gi¸ thµnh :

M· 028 = 9.800.000 x 5.459 = 6.201.252 ®

8.627

M· 3520 = 9.800.000 x 3.168 = 3.598.748 ®

8.627

- Chi phÝ KHTSC§ dïng trong SX cña XN tÝnh trong gi¸ thµnh :

M· 028 = 96.823.673 x 5.459 = 61.268.162 ®

8.627

M· 3520 = 96.823.673 x 3.168 = 35.555.511®

8.627

- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi tÝnh trong gi¸ thµnh :


53

M· 028 = 29.024.263 x 5.459 = 18.365.996 ®

8.627

M· 3520 = 29.024.263 x 3.168 = 10.658.267®

8.627

- Chi phÝ kh¸c thuéc chi phÝ s¶n xuÊt chung trong gi¸ thµnh :

M· 028 = 23.012.732 x 5.459 = 14.562.015 ®

8.627

M· 3520 = 23.012.732 x 3.168 = 8.450.717®

8.627

Tæng céng gi¸ thµnh theo çc kho¶n môc ®· tÝnh ë trªn sÏ ®îc tæng

gi¸ thµnh thùc tÕ nh sau:

M· 028 = 270.506.006 ®

M· 3520 = 382.819.112 ®

Vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña 02 s¶n phÈm nh sau:

M· 028 =270.506.006 = 26.262,72 ®

10.300

M· 3520 =382.819.112 = 119.630,97 ®

3.200

§èi víi çc s¶n phÈm kh¸c còng tÝnh to¸n t¬ng tù.

2.3 - C«ng t¸c ph©n tÝch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm.

2.3.1. Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch :

C«ng ty TNHH ThÕ Anh hiÖn nay cha thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch

gi¸ thµnh çc s¶n phÈm :


54

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt s¶n phÈm, lo¹i h×nh s¶n phÈm cña

C«ng ty chñ yÕu lµ s¶n xuÊt theo kh¸ch hµng (gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng,

mÉu m·, kiÓu d¸ng, møc ®é phøc t¹p, chÊt lîng v¶i thay ®æi liªn tôc, kh«ng

cè ®Þnh. V× vËy rÊt khã ®Æt ra nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh gi¶m chi phÝ còng nh

so s¸nh gi÷a n¨m tríc víi n¨m sau. MÆt kh¸c, mÆt hµng cña C«ng ty may

mÆc rÊt ®a d¹ng vµ phong phó lªn ®Õn hµng ngh×n m·. Bªn c¹nh ®ã, bé phËn

kÕ ho¹ch cña C«ng ty míi chØ x©y dùng ®îc ®Þnh møc chi phÝ nguyªn vËt

liÖu trùc tiÕp mµ cha x©y dùng ®îc çc dù to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

vµ dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung, lµm cho cha x©y dùng ®îc chØ tiªu gi¸

thµnh kÕ ho¹ch. Do ®ã , thùc tÕ C«ng ty cha tiÕn hµnh ph©n tÝch chØ tiªu chi

phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm.

2.3.2. C¨n cø vµo tµi liÖu thùc tÕ ta tiÕn hµnh ph©n tÝch nh sau :

ChØ tiªu

1

KÕ ho¹ch

2

Thùc hiÖn

3

Chªnh lÖch

Sè tiÒn

4 = 3 – 2

Tû lÖ %

5=4/2

1. CP NVL TT 277.306.410 280.439.973 + 3.133.562 + 1,13%

2. CP NCTT 153.483.117 145.793.613 - 7.689.504 -5,01%

3. CP SX chung 84839892 78.230.864 - 6.609.028 -7,79%

4. CP khÊu hao TSC§ 96.823.673 96.823.673 0 0

5. CP DV mua ngoµi 29.024.263 29.024.263 0 0

4. CP b»ng tiÒn kh¸c 23.012.732 23.012.732 0 0

5. CPSX= Zsp 664.490.088 653.325.118 - 11.164.970 -1,7%

Nh×n chung c«ng ty ®· thùc hiÖn tèt viÖc h¹ chi phÝ s¶n xuÊt, gi¶m gi¸

thµnh s¶n phÈm thùc hiÖn so víi kú kÕ ho¹ch lµ 11.164.970 ®ång víi tû lÖ

gi¶m t¬ng øng lµ 1.7%.

§i s©u vµo vÊn ®Ò ta nhËn thÊy viÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chÞu ¶nh

hëng cña çc nh©n tè sau :


55

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Kú thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng

3.133.562 ®ång víi tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 1,13%.

- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Kú thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m

7.689.504 ®ång víi tû lÖ gi¶m t¬ng øng lµ 5,01%.

- Chi phÝ khÊu hao TSC§: §· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch ®Ò ra.

- ChÝ phÝ dÞch vô mua ngoµi : §· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch ®Ò ra.

- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : §· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch ®Ò ra .

- Chi phÝ s¶n xuÊt chung : Kú thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m

6.609.028®ång. Víi tû lÖ gi¶m t¬ng øng lµ 7,79%.

Trong bèn lo¹i chi phÝ trªn cña C«ng ty th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu

trùc tiÕp chiÕm tû träng lín nhÊt nªn khi nã kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch chi

phÝ ®Ò ra th× lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty t¨ng lªn mét kho¶n t¬ng

®èi lín, mÆt kh¸c do C«ng ty lµm tèt c«ng t¸c h¹ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung nªn nã ®· lµm cho tæng chi phÝ s¶n xuÊt hay gi¸

thµnh gi¶m xuèng 1,7% so víi kÕ ho¹ch vµ tiÕt kiÖm cho C«ng ty mét kho¶n

chi phÝ lµ 11.164.970 ®ång.

V× vËy C«ng ty cÇn chó träng h¬n n÷a ®Õn vÊn ®Ò qu¶n lý nguyªn vËt

liÖu nh»m thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch chi phÝ ®· ®Ò ra, mÆt kh¸c cÇn tiÕp tôc ph¸t

huy tÝnh tiÕt kiÖm s½n cã ë 2 kh©u chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n

xuÊt chung. ViÖc C«ng ty tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét vò

khÝ cùc kú quan träng trong viÖc c¹nh tranh më réng thÞ trêng víi çc ®èi

thñ cïng ngµnh kh¸c trong níc vµ ngoµi níc, t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty

tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong t¬ng lai, ®ång thêi víi viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ h¹

gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ lµm cho sè lîng s¶n phÈm tiªu thô ®îc n©ng cao do

gi¸ thµnh h¹, gãp phÇn lµm t¨ng doanh thu, c¶i thiÖn ®êi sèng cho çn bé

c«ng nh©n viªn chøc.


56

Ch¬ng III

Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ

to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸thµnh s¶n


3.1. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ

to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty

TNHH ThÕ Anh.

Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng ty, bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ngµy

cµng hoµn thiÖn vµ phï hîp h¬n trong c¬ chÕ thÞ trêng, c«ng t¸c kÕ to¸n

®ãng vai trß tÊt yÕu trong sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. C«ng t¸c kÕ

to¸n ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së vËn dông linh ho¹t nhng vÉn tu©n thñ çc

nguyªn t¾c cña h¹ch to¸n kÕ to¸n. Do vËy, cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi nh÷ng

th«ng tin quan träng cho nhµ qu¶n lý.

Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, ®îc tiÕp cËn víi thùc tÕ s¶n xuÊt

kinh doanh, c«ng t¸c qu¶n lý, c«ng t¸c tµi chÝnh ë c«ng ty TNHH ThÕ Anh

víi mong muèn hoµn thiÖn thªm c«ng t¸c kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh

gi¸ thµnh ë c«ng ty, qua bµi kho¸ luËn nµy, em xin m¹nh d¹n tr×nh bµy

nh÷ng u ®iÓm còng nh nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý

vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty, t×m ra ®©u lµ nh©n tè chi phèi ®Ó tõ ®ã ®Ò ra

nh÷ng ý kiÕn, kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n nãi

chung, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh nãi riªng sao cho kÕ to¸n

thùc sù lµ c«ng cô h÷u hiÖu trong c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp.

3.1.1. Nh÷ng u ®iÓm c¬ b¶n.

X¸c ®Þnh ®óng tÇm quan träng cña viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹

gi¸ thµnh s¶n phÈm nhng vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng trong nÒn kinh tÕ thÞ

trêng, cã sù c¹nh tranh gay g¾t, mµ viÖc tæ chøc c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ

tÝnh gÝa thµnh ®îc phßng kÕ to¸n tµi vô cña c«ng ty thùc hiÖn mét çch

nghiªm tóc vµ ®îc sù chØ ®¹o thêng xuyªn cña çc cÊp l·nh ®¹o.


57

C«ng ty ®· x©y dùng ®îc mét hÖ thèng b¸o ço, b¶ng biÓu, b¶ng kª

chi tiÕt tõ bé phËn thèng kª, h¹ch to¸n ë xÝ nghiÖp cho ®Õn phßng kÕ to¸n -

tµi vô ë c«ng ty. Nhê ®ã, chi phÝ s¶n xuÊt mµ ®Æc biÖt lµ chi phÝ nguyªn vËt

liÖu trùc tiÕp ®îc tËp hîp mét çch chÝnh x¸c h¬n. C«ng ty ®· tæ chøc viÖc

qu¶n lý nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt sè lîng theo mét ®Þnh møc x©y dùng kh¸

chi tiÕt tõ tríc khi s¶n xuÊt vµ trong qóa tr×nh s¶n xuÊt l¹i ®îc thÓ hiÖn

trong “ PhiÕu theo dâi bµn c¾t ” tõng th¸ng ë xÝ nghiÖp vµ tæng hîp trong “

B¸o ço thanh to¸n bµn c¾t ” theo tõng quÝ trong toµn c«ng ty, nªn ®· ph¶n

¸nh chÝnh x¸c tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu tiªu hao cho tõng m· hµng, gi¶m

®îc l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu do h¹ch to¸n sai nh tríc. §Ó khuyÕn khÝch

tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, c«ng ty ®· thùc hiÖn qui chÕ thëng tiÕt kiÖm kh¸

hiÖu qu¶: thëng 20% gi¸ trÞ cña 80% gi¸ thÞ trêng cña sè v¶i tiÕt kiÖm

®îc ( C«ng ty nhËp kho sè nguyªn vËt liÖu ®ã theo ®¬n ®Æt hµng b»ng 80%

gi¸ thÞ trêng ) vµ thëng 50% gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi cho xÝ nghiÖp.

ViÖc thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n l¬ng theo s¶n phÈm ®· khuyÕn khÝch

çc c«ng nh©n s¶n xuÊt trong xÝ nghiÖp t¨ng cêng vµ nhanh chãng hoµn

thµnh nhiÖm vô, quan t©m ®Õn kÕt qu¶ vµ chÊt lîng lao ®éng cña m×nh, thóc

®Èy t¨ng NSL§ tõng xÝ nghiÖp nãi riªng vµ toµn c«ng ty nãi chung, h¹n chÕ

®Õn møc tèi ®a s¶n phÈm lµm dë nªn c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¶n

phÈm lµm dë. B¸n thµnh phÈm kú tríc chuyÓn sang kú sau chØ tÝnh phÇn gi¸

trÞ nguyªn vËt liÖu ®· ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt ®Õn tõng m· hµng, cßn phÇn chi

phÝ chÕ biÕn ph¸t sinh trong kú ®îc tÝnh hÕt cho s¶n phÈm hoµn thµnh trong

k× .

§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng m· hµng (nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i )

lµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña c«ng ty, v× c«ng ty chñ yÕu gia c«ng s¶n phÈm

cho ®¬n vÞ b¹n ( trong vµ ngoµi níc ), mçi m· hµng cã thÓ bao gåm nhiÒu

lo¹i kÝch cì kh¸c nhau, nhng kh«ng ph©n biÖt vÒ ®¬n gi¸ gia c«ng gi÷a çc

kÝch cì.

C¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh: Trong bèn lo¹i chi phÝ trªn cña C«ng ty th×

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm tû träng lín nhÊt nªn khi nã kh«ng


58

hoµn thµnh kÕ ho¹ch chi phÝ ®Ò ra th× lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty

t¨ng lªn mét kho¶n t¬ng ®èi lín, mÆt kh¸c do C«ng ty lµm tèt c«ng t¸c h¹

chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung nªn nã ®· lµm cho tæng

chi phÝ s¶n xuÊt hay gi¸ thµnh gi¶m xuèng 1,7% so víi kÕ ho¹ch vµ tiÕt kiÖm

cho C«ng ty mét kho¶n chi phÝ lµ 11.164.970 ®ång .

C«ng ty TNHH ThÕ Anh cã s¸ng kiÕn sö dông ngay ®¬n gi¸ gia c«ng

s¶n phÈm ( tøc lµ sè tiÒn c«ng mµ c«ng ty nhËn ®îc vÒ viÖc s¶n xuÊt gia

c«ng s¶n phÈm ) cña m· hµng ®ã lµm hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh. §©y lµ sù vËn

dông hÕt søc s¸ng t¹o vµ ®em l¹i kÕt qu¶ chÝnh x¸c cao, v× s¶n phÈm cµng

phøc t¹p, yªu cÇu cao th× ®¬n gi¸ gia c«ng ph¶i cao ®ång nghÜa víi hÖ sè tÝnh

gi¸ thµnh cao. Do vËy, viÖc x¸c ®Þnh hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh nh vËy lµ hîp lý.

HiÖn nay, c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NKCT kÕt hîp víi

tÝnh to¸n trªn m¸y vi tÝnh. §©y lµ h×nh thøc rÊt tiªn tiÕn ®¶m b¶o cho hÖ

thèng kÕ to¸n cña c«ng ty thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nhiÖm vô trong qu¶n lý

s¶n xuÊt kinh doanh, phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc bè trÝ hîp lý, chÆt chÏ,

ho¹t ®éng cã nÒ nÕp, cã kinh nghiÖm víi ®éi ngò kÕ to¸n viªn cã tr×nh ®é,

n¨ng lùc vµ lßng nhiÖt t×nh, s¸ng t¹o, ®ã lµ mét u thÕ lín cña c«ng ty trong

c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ tÝnh gÝa thµnh nãi

riªng.

3.1.2. Nh÷ng h¹n chÕ cÇn hoµn thiÖn.

Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm trªn, c«ng ty TNHH ThÕ Anh cßn cã nh÷ng

nhîc ®iÓm, tån t¹i trong c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh

s¶n phÈm. Theo em, ®Ó hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng ty TNHH ThÕ Anh cÇn kh¾c phôc nh÷ng

nhîc ®iÓm sau:

* VÒ viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt:

HiÖn nay, ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ cña c«ng ty lµ toµn bé qui

tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm. Trong khi, c«ng ty s¶n xuÊt nhiÒu m·

hµng cïng mét lóc, kÕ to¸n ®· tiÕn hµnh tËp hîp ®îc chi phÝ theo xÝ nghiÖp,


59

cho nªn x¸c ®Þnh ®èi tîng nh vËy thêng lµm gi¶m kh¶ n¨ng qu¶n lý chi

phÝ theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ.

* VÒ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ:

+ Çc kho¶n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung cã

®îc theo dâi tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ nhng khi tÝnh gi¸ thµnh l¹i

®îc tæng céng trªn toµn c«ng ty råi l¹i ph©n bæ cho tõng m· hµng lµm gi¶m

t¸c dông theo dâi chi tiÕt.

+ §èi víi kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh tÝnh vµo gi¸ thµnh,

khi h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p bµn c¾t th× ®Çu tÊm, ®Çu nèi

thêng ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp nhng

trong nhiÒu trêng hîp, ®Çu tÊm, ®o¹n nèi, cã thÓ sö dông ®Ó may çc chi

tiÕt phô cña çc m· hµng kh¸c. NÕu c«ng ty h¹ch to¸n toµn bé chi phÝ vËt

liÖu chÝnh vµo s¶n phÈm ®· hoµn thµnh th× gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm

®· hoµn thµnh thùc tÕ tiªu hao. §Æc biÖt víi hµng gia c«ng, thêng th× ®Þnh

møc thùc tÕ cña çc xÝ nghiÖp thÊp h¬n ®Þnh møc trong hîp ®ång, phÇn thõa

nµy ®îc c«ng ty theo dâi chi tiÕt h¬n trªn “ B¸o ço tiÕt kiÖm nguyªn vËt

liÖu” nhng l¹i kh«ng ®îc tÝnh trõ vµo chi phÝ s¶n xuÊt ( ghi gi¶m chi ) nªn

dÉn ®Õn viÖc tÝnh gi¸ thµnh thiÕu chÝnh x¸c ¶nh hëng ®Õn viÖc ra quyÕt ®Þnh

cña c«ng ty trong chÊp nhËn ®¬n ®Æt hµng, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®èi víi tõng m·

hµng...

+ VÒ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp:

C«ng ty thêng tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt gia c«ng theo xÝ

nghiÖp, trong khi l¹i thêng s¶n xuÊt, gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng. Trong mét

sè trêng hîp, cã nh÷ng ®¬n ®Æt hµng khi ®Õn kú h¹ch to¸n ( cuèi quÝ ) vÉn

cha hoµn thµnh c«ng viÖc th× viÖc tËp hîp theo tõng xÝ nghiÖp kh«ng chÝnh

x¸c v× l¬ng kho¸n theo s¶n phÈm.

MÆt kh¸c, kho¶n trÝch theo l¬ngtheo chÕ ®é qui ®Þnh: kho¶n nµy vµo

chi phÝ s¶n xuÊt: 19% trªn tæng quü l¬ng thùc tÕ ( coi l¬ng c¬ b¶n = l¬ng

thùc tÕ ). HoÆc 17% trªn tæng qòi l¬ng c¬ b¶n ( TrÝch BHXH, BHYT ) vµ

2% trªn tæng quü l¬ng thùc tÕ ( trÝch KPC§ ).


60

ë ®©y, c«ng ty TNHH ThÕ Anh tÝnh c¶ 19% trªn tæng quü l¬ng c¬

b¶n ( t¬ng tù víi chi phÝ nh©n viªn qñan lý ph©n xëng ), tõ ®ã lµm cho

kho¶n chi phÝ nµy trong gi¸ thµnh gi¶m, kh«ng ®óng quy ®Þnh cña chÕ ®é.

§ång thêi, lµm cho kho¶n tµi trî cho çc ho¹t ®éng c«ng ®oµn gi¶m, kh«ng

ph¶n ¸nh chÝnh x¸c møc ®é quan t©m cña doanh nghiÖp ®Õn ho¹t ®éng nµy.

Thêng th× nÕu trÝch theo l¬ng thùc tÕ, ®¬n vÞ nµo lµm ¨n cã hiÖu qu¶, ®êi

sèng c«ng nh©n cµng cao th× kinh phÝ c«ng ®oµn cao h¬n, häat ®éng c«ng

®oµn ®îc ®Èy m¹nh.

+ VÒ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung:

T¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh, kÕ to¸n c«ng ty kh«ng tËp hîp chi phÝ

s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh theo ®èi tîng tõng xÝ nghiÖp thµnh viªn (

mÆc dï khi theo dâi chi tiÕt ph¸t sinh c«ng ty cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ) mµ tËp

hîp trong toµn c«ng ty vµo cuèi mçi quý ®Ó tÝnh gi¸ thµnh b»ng çch ph©n

bæ cho m· hµng theo s¶n lîng qui ®æi. Do vËy, c«ng ty kh«ng theo dâi ®îc

t×nh h×nh tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ chi phÝ s¶n xuÊt chung cña mçi xÝ nghiÖp, tõ

®ã cã thÓ dÉn tíi t×nh tr¹ng gi¸ thµnh cao do kh«ng qu¶n lý ®îc chi phÝ s¶n

xuÊt chung.

* VÒ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty:

Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm cña kú tÝnh gi¸ thµnh theo quý th× nhîc

®iÓm cña nã lµ gi¶m hiÖu qu¶ cña th«ng tin vÒ gi¸ thµnh, lµm t¨ng thªm

nhîc ®iÓm cña viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ

toµn doanh nghiÖp. Cô thÓ, lµ c«ng ty kh«ng theo dâi ®îc t×nh h×nh s¶n xuÊt

còng nh kÕt qña s¶n xuÊt mét çch kÞp thêi ®èi víi nh÷ng m· hµng cã thêi

gian s¶n xuÊt ng¾n ( díi mét quý ).

+ C«ng ty kh«ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú, mµ chØ x¸c ®Þnh

gi¸ trÞ nöa thµnh phÈm gåm kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã thÓ

theo dâi chi tiÕt ®Õn tõng s¶n phÈm trªn çc b¸o ço cuèi quÝ kÕ to¸n.

Trong khi, mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ s¶n phÈmgia c«ng, kho¶n

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chØ gåm chi phÝ vËn chuyÓn nªn chiÕm tû

träng rÊt nhá trong gi¸ thµnh. VËy, c«ng ty cÇn thiÕt tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¶n


61

phÈm dë, ph©n bæ chi phÝ chÕ biÕn cho chóng ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c lîng

chi phÝ ph¸t sinh trong kú.

3.2. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp

hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ

Anh.

3.2.1- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®èi víi nhµ níc :

* VÒ chÝnh s¸ch vÜ m« : trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay cÇu >

cung do ®ã ®· thóc ®Èy çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i lu«n lu«n ra nh÷ng

mÆt hµng cã chÊt lîng cao, phong phó - ®a d¹ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña

ngêi d©n . Bªn c¹nh ®ã , còng cÇn ph¶i cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc . Do ®ã,

®èi víi nhµ níc th× nªn ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch ®Ó b¶o hé ®éc quyÒn çc

s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp ®· s¶n xuÊt ra ( trong ®ã ngµnh may mÆc chiÕm

tû träng rÊt lín ) ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng doanh nghiÖp bÞ mÊt b¶n quyÒn vÒ s¶n

phÈm cña m×nh , ®Ó ®a ®Êt níc ta trë thµnh mét níc xuÊt khÈu nhiÒu h¬n

nhËp khÈu çc mÆt hµng , s¶n phÈm sang thÞ trêng quèc tÕ ®em l¹i cho ng©n

s¸ch nhµ níc mét nguån thu lín vµ ®em l¹i cho donh nghiÖp lîi nhuËn cao

g©y tiÕng vang lín kh«ng chØ trong thÞ trêng néi ®Þa mµ cßn c¶ trªn thÞ

trêng quèc tÕ .

§Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu kinh tÕ vi m« nªu trªn nhµ níc cã thÓ sö

dông nhiÒu c«ng cô, chÝnh s¸ch kh¸c nhau. Mçi chÝnh s¸ch l¹i cã mét c«ng

cô riªng biÖt :

- ChÝnh s¸ch tµi kho¸ : ®iÒu chØnh thu nhËp vµ chi tiªu cña chÝnh phñ

®Ó híng nÒn kinh tÕ vµo mét møc s¶n lîng vµ viÖc lµm mong muèn . Chi

tiªu cña chÝnh phñ cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn quy m« cña chi tiªu céng céng

, do ®ã cã thÓ trùc tiÕp t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu vµ s¶n lîng . ThuÕ kho¸ còng

t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu vµ s¶n lîng . VÒ mÆt dµi h¹n chÝnh s¸ch tµi kho¸ cã

t¸c dông ®iÒu chØnh c¬ cÊu kinh tÕ gióp cho sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn l©u

dµi.


62

- ChÝnh s¸ch thu nhËp ; bao gåm hµng lo¹t çc biÖn ph¸p ( c«ng cô )

mµ chÝnh phñ sö dông nh»m t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn tiÒn c«ng , gi¸ c¶ ®Ó h¹n

chÕ l¹m ph¸t .

- ChÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i : trong nÒn kinh tÕ më lµ nh»m æn ®Þnh

tû gi¸ hèi ®o¸i vµ gi÷ cho th©m hôt çn c©n thanh to¸n ë møc cã thÓ chÊp

nhËn ®îc . ChÝnh s¸ch nµy bao gåm çc biÖn ph¸p gi÷ cho thÞ trêng hèi

®o¸i c©n b»ng , çc quy ®Þnh vÒ hµng rµo thuÕ quan b¶o hé mËu dÞch vµ c¶

nh÷ng biÖn ph¸p tµi chÝnh vµ tiÒn tÖ kh¸c , t¸c ®éng vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu

.

* VÒ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ : Vµi n¨m gÇn ®©y thÞ trêng tiÒn tÖ ( tiÒn ViÖt

Nam )trong níc kh«ng cã g× biÕn ®éng ®· gióp cho çc doanh nghiÖp æn

®Þnh vÒ gi¸ c¶ . Tuy nhiªn , vÒ ngo¹i tÖ còng cã mét chót biÕn ®éng ®iÒu ®ã

¶nh hëng rÊt lín ®Õn çc doanh nghiÖp v× çc doanh nghiÖp nµy hÇu hÕt ®Òu

cã thÞ trêng vµ b¹n hµng níc ngoµi nªn khi tû gi¸ kh«ng æn ®Þnh lµm cho

gi¸ c¶ còng kh«ng thÓ æn ®Þnh ®îc ®iÒu nµy dÉn ®Õn doanh thu cña doanh

nghiÖp bÞ biÕn ®éng trªn thÞ trêng, v× nÕu ®ång néi tÖ ®îc ®Æt cao gi¸ th×

doanh thu cña çc doanh nghiÖp xuÊt khÈu, gia c«ng thu ngo¹i tÖ nh dÖt

may....sÏ bÞ gi¶m, cßn nÕu ngo¹i tÖ t¨ng th× doanh nghiÖp ®îc lîi. §iÒu nµy

®ßi hái nhµ níc ph¶i lµm sao ®iÒu chØnh ngo¹i tÖ , mµ nhµ níc cã thÓ t¸c

®éng lªn viÖc h×nh thµnh tû gi¸ .

* VÒ chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt:

HiÖn nay , C«ng ty TNHH ThÕ Anh ®ang ¸p dông h×nh

thøc tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n theo s¶n phÈm theo em nh vËy ®· cã

phÇn hîp lý.

L¬ng thùc tÕ = §¬n gi¸/1 ®¬n vÞ s¶n phÈm x sè lîng s¶n phÈm

hoµn thµnh .

Nh vËy,®Ó khuyÕn khÝch c«ng nh©n theo em trong møc l¬ng thùc tÕ

doanh nghiÖp nªn céng thªm % gi¸ trÞ s¶n phÈm hoµn thµnh ,sè % céng

thªm nµy sÏ lµ phÇn khuyÕn khÝch c«ng nh©n s¶n xuÊt.


63

* VÒ chÝnh s¸ch thuÕ :

- ThuÕ TNDN:

C¨n cø vµo ®iÒu 9 cña luËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ; §iÒu 4 cña

nghÞ ®Þnh sè 30/1998/N§- CP ngµy 13/05/1998 cña chÝnh phñ vµ §iÒu 1

nghÞ ®Þnh sè 26/2001/N§ - CP ngµy 04/06/2001 cña chÝnh phñ söa ®æi , bæ

sung mét sè ®iÒu cña nghÞ ®Þnh sè 30/1998/N§- CP ngµy 13/05/1998 cña

chÝnh phñ qui ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp th× çc

kho¶n chi phÝ hîp lý liªn quan ®Õn thu nhËp chÞu thuÕ trong kú tÝnh thuÕ , sù

thay ®æi nµy rÊt phï hîp ®èi víi çc doanh nghiÖp .

- VÒ sù thay ®æi thuÕ GTGT (hoµn thuÕ) :

+ LuËt thuÕ GTGT sè 02/1997/QH9 ngµy 10/5/1997 ®îc lång ghÐp

nh÷ng néi dung ®· ®îc söa ®æi, bæ sung theo NghÞ quyÕt cña Uû ban

Thêng vô Quèc héi : sè 90/1999/NQ-UBTVQH10 ngµy 3/9/1999 vÒ viÖc

söa ®æi, bæ sung mét sè danh môc hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng kh«ng

chÞu thuÕ GTGT vµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®èi víi mét sè hµng ho¸, dÞch vô;

sè 240/2000/NQ-UBTVQH10 ngµy 27/10/2000 vÒ viÖc söa ®æi, bæ sung

danh môc hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT vµ thuÕ

suÊt thuÕ GTGT ®èi víi mét sè hµng ho¸, dÞch vô vµ sè

116/2002/UBTVQH11 ngµy 10/9/20002 vÒ viÖc söa ®æi ,bæ sung thuÕ suÊt

thuÕ GTGT ®èi víi mét sè s¶n phÈm bª t«ng c«ng nghiÖp.

+ QuyÕt ®Þnh sè 885/1998/Q§-BTC ngµy 16/7/1998 cñaBé trëng Bé

tµi chÝnh vÒ viÖc ban hµnh chÕ ®é ph¸t hµnh, qu¶n lý, sö dông ho¸ ®¬n b¸n

hµng ®îc lång ghÐp nh÷ng néi dung ®· ®îc söa ®æi, bæ sung theo QuyÕt

®Þnh sè 31/2001/Q§-BTC ngµy 13/4/2001 cña Bé trëng Bé tµi chÝnh vÒ viÖc

söa ®æi, bæ sung ChÕ ®é qu¶n lý, sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ quyÕt ®Þnh sè

110/2002/Q§-BTC ngµy 18/9/2002 cña Bé trëng Bé tµi chÝnh vÒ viÖc söa

®æi, bæ sung ChÕ ®é ph¸t hµnh, qu¶n lý, sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng.

+ QuyÕt ®Þnh sè 1329 TCT/Q§/NV1 ngµy 18/9/2002 cña Tæng côc

trëng Tæng côc ThuÕ ban hµnh Quy tr×nh qu¶n lý hoµn thuÕ GTGT thay thÕ

cho Quy tr×nh xö lý hoµn thuÕ GTGT quy ®Þnh t¹i môc III Quy tr×nh qu¶n lý


64

thu thuÕ ®èi víi çc doanh nghiÖp ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 1368

TCT/Q§/TCCB ngµy 16/12/1998 cña Tæng côc trëng Tæng côc thuÕ.

Sù thay ®æi nµy lµ ®iÒu rÊt cã lîi cho nhµ níc vµ çc doanh nghiÖp.

3.2.2- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp

chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh:

Qua thêi gian thùc tËp tiÕp cËn víi thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng

ty, ®îc sù gióp ®ì, chØ b¶o tËn t×nh cña çc c«, chó, anh chÞ ë phßng kÕ to¸n

- tµi vô cña c«ng ty kÕt hîp víi kiÕn thøc ®· häc ë nhµ trêng vµ sù híng

dÉn nhiÖt t×nh cña c« gi¸o híng dÉn, em xin m¹nh d¹n ®a ra mét sè ý kiÕn

nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n


* VÊn ®Ò tÝnh gi¸ vèn vËt liÖu : VËt liÖu bao gåm : nguyªn vËt liÖu

chÝnh , nguyªn vËt liÖu phô , nhiªn liÖu .

HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông ph¬ng ph¸p b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ .

Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ ®¬n gi¶n - dÔ lµm , tuy nhiªn nã l¹i cã nhîc

®iÓm ®ã lµ c«ng viÖc dån ®Õn cuèi th¸ng míi biÕt trÞ gi¸ xuÊt lµm chËm trÔ

viÖc tÝnh to¸n . Theo em c«ng ty nªn xem xÐt l¹i xem lµ nªn dïng ph¬ng

ph¸p nµo cho hîp lý ®Ó võa ®¬n gi¶n - dÔ lµm l¹i võa nhanh .

* Tæ chøc trang bÞ m¸y mãc chuyªn m«n :

Cïng víi nh©n tè con ngêi , c«ng ty TNHH ThÕ Anh còng lu«n coi

träng vÊn ®Ò thiÕt bÞ c«ng nghÖ kh«ng chØ cho s¶n xuÊt mµ cßn cho c¶ çc

ho¹t ®éng kh¸c , §èi víi c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n , c«ng ty ®· sím thay

thÕ h¹ch to¸n kÕ to¸n thñ c«ng b»ng h¹ch to¸n kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh .

Song cho ®Õn nay , sù t¨ng nhanh cña khèi lîng nghiÖp vô nªn hÖ thèng

thiÕt bÞ cña c«ng ty cha ®¸p øng ®ñ cho c«ng t¸c kÕ to¸n . V× vÇy , c«ng ty

nªn ®Çu t , mua s¾m thªm mét sè m¸y mãc chuyªn m«n .

* X¸c ®Þnh l¹i ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm phong phó vµ ®a d¹ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt

kinh doanh cña c«ng ty, trong ®ã lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng lµ lo¹i h×nh s¶n

xuÊt ®Æc thï cña ngµnh may vµ còng chiÕm tØ träng lín trong toµn bé ho¹t


65

®éng cña c«ng ty. Khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt gia c«ng mét lo¹i s¶n phÈm nµo

®ã, c«ng ty ®Òu dùa trªn c¬ së hîp ®ång ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng vµ thùc

hiÖn t¸ch riªng hîp ®ång ®ã. §ång thêi còng ®ßi hái ph¶i cã th«ng tin vÒ

hiÖu qu¶ kinh tÕ ®em l¹i cña tõng ®¬n ®Æt hµng, ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc

hiÖn lµm c¨n cø ký kÕt tiÕn hµnh hîp ®ång míi.

Trªn c¬ së ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña

c«ng ty lªn ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu vµ ra lÖnh s¶n xuÊt cho tõng xÝ nghiÖp

thµnh viªn. §èi víi nh÷ng ®¬n ®Æt hµng cã khèi lîng s¶n phÈm gia c«ng

nhiÒu, thêi gian gia c«ng gÊp, th× c«ng ty cã thÓ giao cho nhiÒu xÝ nghiÖp

cïng thùc hiÖn ®Ó kÞp thêi giao hµng ®óng h¹n. Cßn ®èi víi nh÷ng ®¬n ®Æt

hµng cã khèi lîng nhá, thêng c«ng ty giao cho mét xÝ nghiÖp ®Ó tiÖn theo

dâi, qu¶n lý. Víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo qui tr×nh c«ng

nghÖ phøc t¹p, kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, s¶n xuÊt hµng lo¹t theo ®¬n ®Æt hµng,

c«ng ty ®· tæ chøc m« h×nh khÐp kÝn trong tõng xÝ nghiÖp nghÜa lµ mçi xÝ

nghiÖp ®¶m nhËn tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi trªn mét d©y chuyÒn c«ng nghÖ

khÐp kÝn. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n

xuÊt theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, dÔ dµng ph¸t hiÖn sù biÕn ®éng bÊt

thêng cña çc yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt råi kÞp thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p xö lý

thÝch hîp ®èi víi chóng th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cña c«ng ty nªn x¸c

®Þnh l¹i lµ tõng xÝ nghiÖp thµnh viªn trong ®ã l¹i chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt

hµng. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ nh vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chÝnh x¸c , nhÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm chØ ®îc s¶n

xuÊt ë mét hoÆc mét vµi xÝ nghiÖp .

* C«ng t¸c tiÒn l¬ng :

C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm . Do ®Æc thï cña

lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng , c«ng ty thùc hiªn chÕ ®é kho¸n quÜ l¬ng theo

tû lÖ doanh thu . QuÜ l¬ng cña toµn doanh nghiÖp ®îc ph©n chia cho bé

phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp theo møc kho¸n vµ cho bé phËn s¶n xuÊt gi¸n tiÕp

s¶n xuÊt theo hÖ sè l¬ng . §èi víi bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt th× hiÖn nay

c«ng ty qui ®Þnh chÕ ®é kho¸n l¬ng víi møc kho¸n lµ 42,45% gi¸ trÞ tæng


66

s¶n phÈm hoµn thµnh . Nh vËy, c«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng nh vËy

lµ rÊt hîp lý , tuy nhiªn c«ng ty nªn ¸p dông h×nh thøc l¬ng u ®·i (khuyÕn

khÝch ) cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®Ó hä cã thÓ lµm tèt c«ng viÖc cña

m×nh .

* Hoµn thiÖn c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng.

Trªn c¬ së ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh trªn, ®Ó ®¸p øng nhu

cÇu qu¶n lý gi¸ thµnh theo tõng ®¬n ®Æt hµng, c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh ë c«ng

ty cÇn ®îc hoµn thiÖn nh sau:

- §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh: lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. Sau ®ã trong tõng

®¬n ®Æt hµng l¹i tÝnh gi¸ thµnh cho tõng m· hµng thuéc ®¬n ®Æt hµng ®ã.

- Kú tÝnh gi¸ thµnh: chu kú s¶n xuÊt cña mét ®¬n ®Æt hµng thêng tõ

mét ®Õn hai thµng tuú thuéc vµo ®é lín cña l« hµng, ®é phøc t¹p cña s¶n

phÈm. V× vËy khi nµo ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh th× míi tÝnh gi¸ thµnh cho

®¬n ®Æt hµng ®ã. Lóc nµy kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi chu kú s¶n xuÊt

nhng l¹i kh«ng phï hîp víi kú b¸o ço ( ë ®©y c«ng ty nªn thay ®æi kú b¸o

ço lµ hµng th¸ng ).

- Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh: C«ng ty nªn ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh

gi¸ thµnh cho tõng ®¬n ®Æt hµng tøc lµ khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh th× tæng

chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc theo tõng ®¬n ®Æt hµng còng chÝnh lµ tæng

gi¸ thµnh cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. Víi nh÷ng ®¬n ®Æt hµng cßn ®ang s¶n xuÊt

dë dang th× chi phÝ tËp hîp ®îc theo nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®ã ®Òu lµ chi phÝ

s¶n xuÊt dë dang.

Theo ph¬ng ph¸p nµy, hµng th¸ng c«ng ty ph¶i tËp hîp chi phÝ ph¸t

sinh theo tõng ®¬n ®Æt hµng trªn “ B¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt “ . Nh÷ng s¶n

phÈm thuéc lo¹i h×nh mua ®øt b¸n ®o¹n ®îc coi lµ thuéc mét ®¬n ®Æt hµng.

* §èi víi kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: nªn theo dâi

chi tiÕt theo tõng m· hµng nhng hiÖn nay cÇn chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt

hµng. V× çc lý do sau:

Viªc h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh ®îc theo dâi chi tiÕt t¹i

çc xÝ nghiÖp th«ng qua viÖc lËp b¸o ço hµng th¸ng . Tuy nhiªn , trªn b¸o


67

ço tæng hîp nhiªn liÖu sè s¶n phÈm ®a vµo s¶n xuÊt vµ sè lîng b¸n thµnh

phÈm nhËp kho cã trêng hîp ph¸t sinh chªnh lÖch tuy kh«ng lín nhng

c«ng ty vÉn tÝnh c¶ kho¶n môc chi phÝ vµo gi¸ thµnh , ®Õn cuèi kú sè lîng

tån qu¸ lín th× míi ®îc tÝnh lµ lîng tån cuèi kú .

Trªn thùc tÕ , trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mét lo¹i v¶i cã thÓ ®îc dïng

®Ó may nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau mµ ®èi víi mÆt hµng nµy , lo¹i v¶i nµy

®îc dïng lµm v¶i chÝnh nhng ®èi víi mÆt hµng kh¸c th× cã thÓ dïng lµm

v¶i phô . Do ®ã , trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ lÊy v¶i tån cña mÆt hµng nµy

may cho mÆt hµng kia , phÇn tiÕt kiÖm nµy c«ng ty theo dâi nhng l¹i kh«ng

tÝnh trõ vµo s¶n xuÊt , ®iÒu ®ã lµm ¶nh hëng ®Õn viÖc tÝnh gi¸ thµnh kh«ng

®îc chÝnh x¸c ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë c«ng ty , hiÖn nay

phßng kho chØ theo dâi sè lîng v¶i ®· xuÊt dïng cho çc xÝ nghiÖp kh«ng

tÝnh ®Õn trêng hîp lîng v¶i ®ã cã ®îc sö dông hÕt cho s¶n xuÊt s¶n

phÈm hay kh«ng .

Lîng v¶i cßn thõa sau khi s¶n xuÊt kh«ng ®îc nhËp trë l¹i kho mµ

®Ó t¹i xÝ nghiÖp do ®ã dÔ x¶y ra hiÖn tîng thÊt tho¸t nguyªn vËt liÖu do

qu¶n lý thiÕu chÆt chÏ . VÒ mÆt nµy , c«ng ty nªn cã biÖn ph¸p thèng nhÊt

qu¶n lý c¶ vÒ mÆt hiÖn vËt lÉn gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thõa sau khi chÕ biÕn

nhËp l¹i kho .

* Thay ®æi l¹i TK 621:

HiÖn nay c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp :

TK 6211- Chi phÝ NVL chÝnh trùc tiÕp , trong ®ã :

TK 62111- Chi phÝ NVLCTT ph©n bæ cho XN1



..........................

TK 6212- Chi phÝ VL phô , trong ®ã :

TK 62121- Chi phÝ VL phô TT ph©n bæ cho XN 1

TK 62122- Chi phÝ VL phô TT ph©n bæ cho XN 2

TK 62123 - Chi phÝ VL phô TT ph©n bæ cho XN 3


68

Khi tËp hîp chi phÝ toµn doanh nghiÖp , kÕ to¸n kÕt chuyÓn theo ®Þnh

kho¶n :

Nî TK 1541

Cã TK 6211

Cã TK 6212

* LËp b¶ng ph©n bæ vËt liÖu , c«ng cô - dông cô :

HiÖn nay ë c«ng ty kh«ng sö dông b¶ng ph©n bæ vËt liÖu - c«ng cô ,

dông cô , nh vËy rÊt khã kh¨n cho kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ tíi

tõng ®èi tîng , tõng m· hµng . Theo em c«ng ty nªn lËp b¶ng ph©n bæ vËt

liÖu - c«ng cô , dông cô ®Ó dÔ dµng cho viÖc tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ tíi

tõng ®èi tîng .

* Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi :

Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi cña c«ng ty bao gåm çc kho¶n chi phÝ nh

: ®iÖn , níc , çc thiÕt bÞ v¨n phßng , chi phÝ thuª gia c«ng .....) . HiÖn nay ,

c«ng ty tËp hîp vµo TK 627 nhng theo em c«ng ty nªn t¸ch rêi çc kho¶n

kh«ng nªn tËp hîp chung vµo mét tµi kho¶n v× nÕu chi phÝ dÞch vô mua ngoµi

cho qu¶n lý mµ cao h¬n çc chi phÝ kh¸c th× sÏ rÊt khã cho viÖc tËp hîp vµo

cïng mét tµi kho¶n .

* Ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao c¬ b¶n :

Hµng quÝ , kÕ to¸n c¨n cø vµo tû lÖ khÊu hao qui ®Þnh ®Ó tÝnh møc

khÊu hao TSC§ theo c«ng thøc :

Møc khÊu hao nguyªn gi¸ tû lÖ khÊu hao c¬ b¶n

TSC§ TSC§ * cña TSC§ ( n¨m ) (%)

cña quÝ

4 ( quÝ )

Trong ®ã : nguyªn gi¸ bao gåm : nguyªn gi¸ TSC§ HH , nguyªn gi¸

TSC§VH, nguyªn gi¸ TSC§ thuª dµi h¹n .

VËy theo em c«ng ty nªn h¹ch to¸n chi tiÕt vÒ phÇn nguyªn gi¸ v×

nguyªn gi¸ bao gåm nhiÒu lo¹i . ViÖc h¹ch to¸n nh vËy sÏ gióp cho doanh

nghiÖp dÔ dµng tÝnh khÊu hao TSC§ hµng th¸ng mét çch nhanh chãng .


69

* §èi víi kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: nªn tËp hîp theo

®óng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®Ó gi¶n tiÖn cho c«ng t¸c

kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× hµng th¸ng c¨n cø

vµo s¶n lîng cña tõng xÝ nghiÖp ®èi víi tõng ®¬n ®Æt hµng ®Ó tÝnh ra kho¶n

môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph©n bæ cho ®¬n ®Æt hµng ®ã. Cô thÓ lµ nh©n

viªn xÝ nghiÖp sÏ tÝnh quÜ l¬ng theo tõng ®¬n ®Æt hµng

QuÜ l¬ng Gi¸ trÞ tæng s¶n lîng Tû gi¸

cña ®¬n = qui ®æi cña ®¬n x 42,45% x hiÖn thêi

®Æt hµng i ®Æt hµng(ngo¹i tÖ). Cñango¹itÖ

Céng tæng quÜ l¬ng cña tÊt c¶ çc ®¬n ®Æt hµng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt

trong th¸ng sÏ ®îc tæng quÜ l¬ng cña xÝ nghiÖp. Phßng kÕ to¸n sau khi

nhËn ®îc çc b¸o ço cña xÝ nghiÖp göi lªn sÏ tiÕn hµnh tÝnh to¸n phÇn chi

phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm cña tõng ®¬n ®Æt

hµng theo qui chÕ l¬ng cña c«ng ty. KÕt qu¶ ®îc ghi vµo “ B¶ng kª chi phÝ

s¶n xuÊt hµng th¸ng “ ( Chó ý: víi kho¶n trÝch theo l¬ng nªn trÝch 19% trªn

l¬ng thùc tÕ ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn. ).

* §èi víi kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: C«ng ty nªn tËp hîp chi

phÝ s¶n xuÊt chung theo tõng xÝ nghiÖp vµ tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng ®¬n

®Æt hµng mµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt vµo cuèi th¸ng. Tiªu chuÈn ph©n bæ mµ c«ng

ty nªn chän lµ s¶n lîng qui ®æi cña ®¬n ®Æt hµng ®ã.

Chi phÝ s¶n Tæng chi phÝ s¶n xuÊt

xuÊt chung chung ph¸t sinh S¶n lîng qui ®æi cña s¶n

ph©n bæ = x phÈm xÝ nghiÖp hoµn

cho ®¬n Tæng s¶n lîng qui ®æi cña thµnh theo ®¬n ®Æt hµng i

®Æt hµng i s¶n phÈm xÝ nghiÖp hoµn thµnh

Cuèi th¸ng c¨n cø vµo “ B¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt “ kÕ to¸n lËp “ B¶ng kª

chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng “ thÓ hiÖn toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t

sinh ®Ó thùc hiÖn ®¬n ®Æt hµng. Sau ®ã kÕ to¸n ghi sang “ Sæ tÝnh gi¸ thµnh “

. Khi nhËn ®îc chøng tõ x¸c nhËn ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh th× kÕ to¸n

ghi tiÕp chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng cña ®¬n ®Æt hµng ®ã vµ céng l¹i sÏ tÝnh

®îc tæng gi¸ thµnh cña ®¬n ®Æt hµng, tÊt c¶ çc ®¬n ®Æt hµng cßn ®ang s¶n


70

xuÊt dë dang th× chi phÝ ®· ghi trong b¶ng tÝnh gi¸ thµnh ®Òu lµ chi phÝ s¶n

xuÊt dë dang.

Sau khi ®· tÝnh ®îc tæng gi¸ thµnh cña mét ®¬n ®Æt hµng, kÕ to¸n sÏ

tÝnh ®îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng m· hµng thuéc ®¬n ®Æt

hµng ®ã theo ph¬ng ph¸p hÖ sè nh hiÖn nay :

Tæng gi¸ thµnh cña ®¬n ®Æt

Tæng gi¸ thµnh hµng j ( theo kho¶n môc ) S¶n lîng qui

cña m· hµng i thuéc = x ®æi cña m·

®¬n ®Æt j Tæng s¶n lîng qui ®æi cña hµng i

s¶n phÈm xÝ nghiÖp hoµn thµnh

* C¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh : C«ng ty cÇn chó träng h¬n n÷a ®Õn vÊn ®Ò

qu¶n lý nguyªn vËt liÖu nh»m thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch chi phÝ ®· ®Ò ra, mÆt

kh¸c cÇn tiÕp tôc ph¸t huy tÝnh tiÕt kiÖm s½n cã ë 2 kh©u chi phÝ nh©n c«ng

trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. ViÖc C«ng ty tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸

thµnh s¶n phÈm lµ mét vò khÝ cùc kú quan träng trong viÖc c¹nh tranh më

réng thÞ trêng víi çc ®èi thñ cïng ngµnh kh¸c trong níc vµ ngoµi níc,

t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong t¬ng lai, ®ång thêi víi

viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ lµm cho sè lîng s¶n phÈm

tiªu thô ®îc n©ng cao do gi¸ thµnh h¹ , gãp phÇn lµm t¨ng doanh thu , c¶i

thiÖn ®êi sèng cho çn bé c«ng nh©n viªn chøc.


71

KÕt luËn

B¶n kho¸ luËn víi ®Ò tµi : "C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh". KÕt hîp gi÷a

nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh vÒ çc mÆt ho¹t

®éng nhÊt lµ vÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

ta thÊy r»ng tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, x¸c ®Þnh kÞp thêi chÝnh x¸c

gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ yªu cÇu tÊt yÕu cña c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ

c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gÝa thµnh nãi riªng. Thùc hiÖn vµ thùc

hiÖn tèt ®iÒu ®ã kh«ng chØ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ®¸nh gÝa ®óng kÕt qu¶ phÊn ®Êu

cña C«ng ty mµ cßn lµ c¬ së ®Ó ®Ò ra çc biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸

thµnh.

C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ mét c«ng ty ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. S¶n

phÈm cña C«ng ty rÊt phong phó vµ ®a d¹ng nªn viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c ®Çy ®ñ lµ c¶ mét vÊn ®Ó rÊt khã kh¨n phøc

t¹p. Trong thêi gian thùc tËp tai C«ng ty, em nhËn thÊy r»ng C«ng ty rÊt

quan t©m ®Õn c«ng t¸c nµy vµ ®· ®¸p øng ®îc víi yªu cÇu ph¸t triÓn hiÖn

nay. Nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp hoµn thiÖn c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh em ®· ®Ò cËp tuy cha thËt cô thÓ, vµ cã thÓ cha thËt ®Çy ®ñ,

nhng em rÊt mong b¶n kho¸ luËn nµy sÏ lµ mét tµi liÖu bæ Ých gióp c«ng ty

nghiªn cøu vµ xem xÐt .

Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o: TS.TrÇn V¨n Dung,

cïng toµn thÓ çc thÇy c« trong tæ bé m«n kÕ to¸n vµ çc c« , çc b¸c, çc

chó, anh chÞ ë trong phßng kÕ to¸n C«ng ty ®· gióp ®ì em rÊt nhiÒu trong

qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ hoµn thiÖn bµi kho¸ luËn nµy.

Hµ néi , ngµy 25 th¸ng 05 n¨m 2005

Sinh viªn

§Æng ThÞ Ph¬ng Hång


72

Tµi liÖu tham kh¶o

1. Gi¸o tr×nh KTTC - Trêng §HTC - KTHN - NXB TCHN.

2. Híng dÉn thùc hµnh ghi chÐp CT vµ sæ KT trong çc lo¹i h×nh DN.

- NguyÔn V¨n NhiÖm - Nhµ xuÊt b¶n thèng kª.

3. KÕ to¸n qu¶n trÞ doanh nghiÖp - PGS.PTS §Æng V¨n Thanh.

4. HÖ thèng kÕ to¸n DN - Q1 : HÖ thèng TKKT - NXB TC - 2000

5. KÕ to¸n gi¸ trÞ vµ çc t×nh huèng cho nhµ qu¶n lý - PGS.TS Ng«

ThÕ Chi - NXB Thèng kª.

6 KÕ to¸n TC - TS Vâ V¨n NhÞ - NXB thèng kª HN - 2000.

7. Lý thuyÕt thùc hµnh KTTC - TS NguyÔn V¨n C«ng - NXB TC

2000.

8. NghÞ ®Þnh 27/CP.

9. T¹p chÝ kÕ to¸n.

10. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kÕ to¸n doanh nghiÖp - gi¶ng viªn Huúnh §øc

L«ng - §HKT TP HCM 1997.

11. Gi¸o tr×nh PT çc ho¹t ®éng kÕ to¸n trong doanh nghiÖp - §H

TCKD HN - NXB TC 2000.

12. PT ho¹t ®éng KT doanh nghiÖp -§H më -

NXB thèng kÕ HN 6/2000


73

sæ çi

Tµi kho¶n 621- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp N¨m 2004

Sè d ®Çu n¨m

Nî Cã §¬n vÞ tÝnh: §ång

Ghi cã çc tµi kho¶n ®èi øng, nî tµi kho¶n

nµy

Quý I Quý II Quý III Quý IV

TK 152

280.439.973

Céng sè PS nî 280.439.973

Céng sè PS cã 280.439.973

Sè d cuèi kú Nî

Cã


74

b¶ng ph©n bæ sè 1

ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng

Quý IV n¨m 2004

Ký hiÖu tµi kho¶n DiÔn gi¶i tiÒn l¬ng Thu nhËp Çc kho¶n trÝch theo l¬ng

Tæng céng

622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 131.614.208 14.179.405 145.793.613

627 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý XN 51.391.907 10.124.603 61.516.510

Tæng céng 183.006.115 24.304.008

207.310.123


75

sæ çi

Tµi kho¶n 622- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp N¨m 2004

Sè d ®Çu n¨m


Ghi cã çc tµi kho¶n ®èi øng, nî tµi kho¶n nµy


TK 334 TK338

131.614.208 14.179.405



Sè d cuèi kú Nî

Cã


76

b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tsc®

Quý IV n¨m 2004

ChØ tiªu N¬i sö dông

Toµn DN

Nguyªn gi¸ KhÊu hao PX I PX II PX ... XN phô trî

Nhµ xëng trong SXKD 645.491.160 32..274. 558 17.652.491 10.326.525 4.295542

M¸y mãc thiÕt bÞ 562.951.560 28.147.578 11.965.700 14.316.521 1.865.357

ThiÕt bÞ truyÒn dÉn, « t« 293.930.440 14.696.522 6.732.436 7..295. 145 668.941

Ph¬ng tiÖn phôc vô Q.lý

434.100.300 21.705.015 9.768.157 11.032.109 904.749

Céng 96.823.673 46.118.784 42.970.300 7.734.589


77

sæ çi

Tµi kho¶n 627- Chi phÝ s¶n xuÊt chung N¨m 2004

Sè d ®Çu n¨m




TK 153 TK 152 TK 334 TK 338 TK 214 TK 111 TK 331

9.800.000 6.914.354

51.391.907 10.124.603 96.823.673 23.012.732 29.024.263



Sè d cuèi kú Nî

Cã


78

sæ çi

Tµi kho¶n 154- Chi phÝ s¶n xuÊt,KD dë dang N¨m 2004

Sè d ®Çu n¨m




TK 621 TK 622 TK 627 TK 627 TK627 TK111

280.439.973 145.973.613 78.230.864 96.823.673 29.024.263 23.012.732




79

Sè d cuèi kú Nî

Cã

b¶ng kª sè 4- B¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt (trÝch)

Quý IV n¨m 2004

§¬n vÞ tÝnh: ®ång

TK cã 111 152 153 331 214 334 338 Céng

TK nî

TK 154

PX I

PX II

PX III

TK 621 280.439.973 280.439.973

PX I

......

TK 622 131.614.20 14.179.40 145.793.613


80

8 5

PX I

.......

TK 627 23.012.732 6.914.354 9.800.000

29.024.263

96.823.673 51.391.907 10.124.603

227.091532

Céng 23.012.732 287.354.327 9.800.000

29.024.263

96.823.673 183.006.115

24.304.008

653.325.118

b¶ng kª sè 4- B¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt (trÝch)

Quý IV n¨m 2004

TK cã 621 622 627 NKCT kh¸c Céng

TK nî NKCT 1 NKCT 2 NKCT 4

TK 154 280.439.973 145.973.613 227.091.532 653.325.118

PX I

.......

PX III

TK 621


81

PX I

......

TK 622

PX I

.......

TK 627

Céng 653.325.118

b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

Quý IV n¨m 2004 Lo¹i h×nh : SX M· hµng : 028

S¶n lîng

HÖ sè

S¶n lîng quy ®æi

Kho¶n môc chi phÝ Gi¸ thµnh SX

Chi phÝ NVLTT

Chi phÝ NVL phô

Chi phÝ bao b×

Chi phÝ NCTT

Chi phÝ SXC

Tæng gi¸ thµnh SX

Gi¸ thµnh b×nh qu©n

10.300 0,53 5.459 30.534.860 0 4.016.586 92.255.399 143.699.161 270.506.006 26.262,72

.... ... ... ... ... ... ... ... ...


82

b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

Quý IV n¨m 2004 Lo¹i h×nh : SX M· hµng :3520

S¶n lîng

HÖ sè

S¶n lîng quy ®æi

Kho¶n môc chi phÝ Gi¸ thµnh CX

Chi phÝ NVL chÝnh

Chi phÝ NVL phô

Chi phÝ bao b×

Chi phÝ NCTT

Chi phÝ SXC

Táng gi¸ thµnh SX

Gi¸ thµnh b×nh qu©n

3.200 0,99 3168 231.354.969 13.285.686 1.247.872 53.538.214 83.392.371 382.819.112 28.092,08

.... ... ... ... ... ... ... ... ...

.... ... ... ... ... ... ... ... ...


83


84

Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý á c«ng ty TNHH ThÕ Anh

Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n ë C«ng ty TNHH ThÕ Anh

Gi¸m ®èc

PG§§H néi chÝnh PG§§H kü thuËt PG§§H s¶n xuÊt

Phßng kü thuËt

XNDV ®êi

sèng

CH thêi trang

TTTM vµ GTSF

Phßng kÕ to¸n

Phßng kho

Phßng thÞ trên

g

Phßng

KCS

Phßng kÕ

ho¹ch

CH dÞch vô

V¨n phßng

XN III

XN II XN I

XN phô trî


2

KÕ to¸n trëng KÕ to¸n tæng hîp

KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh

gi¸ thµnh

KÕ to¸nthµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm, kÕ to¸n c«ng nî

KÕ to¸n NVL.KÕ to¸n

TSC§ vµ nguån vèn

KÕ to¸n thanh to¸n,KÕ to¸n tiÒn

l¬ng vµ çc kho¶n BHXH

Thñ quü

Nh©n viªn h¹ch to¸n t¹i çc xÝ nghiÖp


3

doanh nghiÖp sæ chi tiÕt vËt liÖu dông cô Tê sè:……

Më sæ ngµy:10 Th¸ng 10 N¨m 2004

Tªn vËt liÖu(Dông cô,s¶n phÈm hµng hãa): SP3520 - Nguyªn vËt liÖu chÝnh §¬n vÞ tÝnh: §ång ViÖt Nam

Quy çch phÈm chÊt:…………………………………... M· sè: 3520

Chøng tõ diÔn gi¶i

TK ®èi øng

§¬n gi¸ NhËp XuÊt Tån

Sè Ngµy Lîng TiÒn Lîng TiÒn Lîng TiÒn

NK 10 11/16/04 NhËp nÑp 111 12,000.00 200 2,400,000

XK 08 11/18/04 XuÊt nÑp vµo SX 621 12,000.00 - 200 2,400,000

NK 11 11/18/04 NhËp mÕch ¸o 111 32,784.00 240 7,868,160 -

XK 09 11/20/04 XuÊt mÕch ¸o SX 621 32,784.00 - 230 7,540,320 10 327,840

NK12 11/25/04 NhËp mua m¸c 331 33,453.66 200 6,690,732 - -

XK 13 11/30/04 XuÊt m¸c SX 621 33,453.66 100 3,345,366 100 3,345,366

Céng 16,958,892 13,285,686 3,673,206


4


Më sæ ngµy:10 Th¸ng 10 N¨m 2004

Tªn vËt liÖu(Dông cô,s¶n phÈm hµng hãa): SP3520 - Nguyªn vËt liÖu chÝnh §¬n vÞ tÝnh: §ång ViÖt Nam

Quy çch phÈm chÊt:…………………………………... M· sè: 3520

Chøng tõ diÔn gi¶i

TK ®èi øng

§¬n gi¸ NhËp XuÊt Tån


NK 07 10/12/04 NhËp v¶i mua ngoµi 111 88,000.00 1,500 132,000,000

XK 04 10/3/04 XuÊt v¶i vµo SX 621 88,000.00 - 500 44,000,000 1,000

XK 05 10/10/04 XuÊt v¶i vµo SX 621 88,000.00 - 500 44,000,000 500

NK 08 10/15/04 NhËp v¶i bo 111 110,000.00 500 55,000,000 - -

XK 06 10/16/04 XuÊt v¶i bo vµo SX 621 110,000.00 - 500 55,000,000 -

NK 09 11/1/04 NhËp mua cæ 111 15,000.00 3,200 48,000,000 - -

XK 07 11/15/04 XuÊt cæ vµo SX 621 15,000.00 - 3,200 48,000,000 -

NK 10 11/16/04 NhËp chun 111 34,489.89 500 17,244,945 - -

XK 08 11/18/04 XuÊt v¶i vµo SX 621 88,000.00 - 341 30,008,000 159 13,992,000

XK 09 11/20/04 XuÊt chun vµo SX 621 34,489.89 - 100 3,448,989 -

XK 10 11/30/04 XuÊt chun vµo SX 621 34,489.89 - 100 3,448,989 -

XK 11 11/30/04 XuÊt chun vµo SX 621 34,489.89 - 100 3,448,989 200 6,897,978

Céng 252,244,945 231,354,967 20,889,978

- -


5


Më sæ ngµy:22 Th¸ng10N¨m2004

Tªn vËt liÖu(Dông cô,s¶n phÈm hµng hãa): Hµng gia c«ng §¬n vÞ tÝnh: §ång ViÖt Nam

Quy çch phÈm chÊt:Nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp M· sè: SP 028

Chøng tõ

diÔn gi¶i

TK ®èi øng

§¬n gi¸

NhËp XuÊt Tån


NK 12 11/25/04 NhËp nÑp 331 12,000 400 4,800,000

NK 13 11/26/04 NhËp mÕch 111 19,669 6,000 118,011,960

XK 13 11/30/04 XuÊt nÑp vµo sx 621 12,000 400 4,800,000 -

XK 14 11/30/04 NhËp m¸c 111 60,662 2,000 121,324,000

XK 14 12/10/04 XuÊt mÕch vµo sx 621 19,669 1000 19,668,660 5000 98,343,300

XK 15 11/1/04 XuÊt m¸c vµo sx 621 60,662 100 6,066,200 1900 115,257,800

C«ng 244,135,960 30,534,860 213,601,100

Dịch vụ kế toán thuế GDT cảm ơn bạn đã quan tâm! Tìm hiểu thêm về GDT:

Dịch vụ kế toán thuế trọn gói

Dịch vụ báo cáo tài chính cuối năm

Dịch vụ kế toán nội bộ

Dịch vụ báo cáo tài chính vay vốn ngân hàng

Dịch vụ dọn dẹp sổ sách kế toán

http://ketoanthuevietnam.net/dich-vu-ke-toan-thue-tron-goi/

http://ketoanthuevietnam.net/dich-vu-ke-toan-thue-tron-goi/

http://ketoanthuevietnam.net/dich-vu-bao-cao-tai-chinh-cuoi-nam/

http://ketoanthuevietnam.net/dich-vu-ke-toan-noi-bo/

http://ketoanthuevietnam.net/dich-vu-bctc-vay-von-ngan-hang/

http://ketoanthuevietnam.net/dich-vu-don-dep-so-sach-ke-toan/

Education

Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"